-
Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A
p e r )
___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No.
MNP - 67 ___________________
Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747
police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239
dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147
799/
8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:
7085-256-377
thlavul (February) 07, 2019 NiNgaNi (thursday)
GAS NEWSAgency : SASBooking :17th. deC. , 2018 to 11th.Jan..,
2019delivery :07-02-2019 (tHU)Time : 9AM - till stockstOCK : 306
@rate:Rs. 774/-
VANGSEI INDANEK. SalbungBooking 05-12-2018 to 07-12-2018delivery
:07-02-2019 (tHU) Time :10AM -12 noonstOCK :306
SBL Indane GV, LamzangBooking upto: Jan. 8, 2019 Time:
7:30-9:00amM/S Lianminlun IndaneBooking: 6-31st Dec., 2018.
Delivery Date: 7th Feb 2019Address: Zoveng,
Hmasawnna Thar Vol - 34/119 | Churachandpur | email :
[email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per
copy
EKIN/SEPTIC TANK
SUKFAI DINGA KO THEI ZING
KAN NIH.
Contact Numbers:8119035096 &
8119083548
NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI
constitutional rights thuah awarenessCCPur: February 14, 2019,
10:30AM-1PM inkar sung khin District Administration, CCPur
huoihawtnain ‘Consti-tutional and Statutory Rights of the Scheduled
Tribes and Roles of Mani-pur State Commission for Scheduled Tribe
(MSC-ST)’ le inzawmin one day
awareness and Orientation um a tih. Hi huna hin Manipur State
Commission for Scheduled Tribe a inthawk legal experts hai resource
person in \hang an ta, Dis-trit level officers hai le Civil society
tum tuma \huoituhai \hang dinga fiel an nih.
Cultural Exhibi-tion hun sawn
CCPur: February 8, 2019 a Zenhang Lamka Meet-cum-Cultural
Exhi-bition, 2019 nei dinga ti chu Chief Guest dinga fiel Chief
Minister N. Biren Singh hung remchang thei ding hun ngaituona leiin
February 14, 2019 a nei lem dinga sawn a nih.
thaNgkoPi Chawngtinkim (88), w/o (L) H. Tawna of Din-thar Veng,
Muolvaiphei CCPur chu Feb. 6, 2019 zantieng khan Tar natna in a thi
a, Feb. 7, 2019 hin Muolvaiphei thlanmuolah a ruong vuiliem ning a
tih.Puhai: Hrangchal
general strike \hul a nihimPhal: February 10, 2019 a inthawka
All Mani-pur Private School Associa-tion (AMPSA) in Manipur pumpui
huopa darkar 48 sung general strike thaw an tum chu an \hul tah
tiin AMPSA thusuok chun a hril. All Manipur Private School
Association (AMP-SA) le All Manipur Rec-ognised Private School
Welfare Association (AM-RPSWA) han inhrietthiem-
nawna an nei chu an hung inhrietthiem ta leia general strike
thaw tuma um hi \hul a nih tiin L.Joy Khuman, Secretary, AMRPSWA
chun chanchinbumihai an hmupui huna a hril. DESAM hmalaknain Feb 5,
2019 khan AMPSA le AMRPSWA han in-biekna an nei a, hi huna hi pawl
pahni haiin inremna an siem niin L.Joy Khuman chun a hril.
Manmasi DigestCCPur: January & Febru-ary, 2019 issue
Manmasai Digest a suok nawk tah. A dithai chun Agent-hai kuoma
inthawk inchawk thei a nih. Article tiem inhawi tak takel a um a,
inchawka tiem ve ngei chi a nih.
Choir Festival, 2019
CCPur: All India Ra-dio (AIR), Churachand-pur chun 9-2-2019 11AM
khin Community Hall, B.Vengnuam Village, Churachandpur-ah “Choir
Festival, 2019 for Peace and Unity” huoihawt a tih. Hi Festival-ah
hin tribes hran hran 10 haia inthawk Choirs le Local Talent
(Western Music) artists \hang an tih.
Food Safety team in an enfel
CCPur: District Food Safety Officer incharge U. Arunkumar Singh
inrawi-nain CCPur khawpui sunga ‘Distillation’ or ‘Reverse Osmosis’
hmanga tui dawn ding supply-tu hai enfelna an sunzawm a pei a,
zanikhan Zenhang Lamka a Rani Agency le Hmarveng-a Kangen Water
(Alkaline Water) hai enfel fel. Zogam Today Office-a Japan kutsuok
Enagic Kangen Miracle Water chu machine enfelna neiin, an machine
hmang chu a \ha tawkin an hmu a, ISO Cer-tificate nisienkhawm Food
Safety a inthawk licence an la neinaw leiin Food Safety team chun
Food Safety Licence ngaituo dingin an inhriettir. Kangen Water
pekdaw-kna machine fethlenga tui lakdawka um hai hi natna
chi tum tum dam theina niin, Cancer, Asthma, Dia-betes,
Allergies, Insomnia, Cholesterol, Chronic Fa-tigue, Acid Reflux,
High Blood Pressure, Obesity, Migraines, Fibromyalgia, Eczama bakah
Digestive Disorder hai \hangin natna dang dang a sukdam thei niin a
neitu Pu Nengkhan-lun chun a hril. Machine hi Japan siem niin,
machine sungah blade umzat zirin a rate an ang-naw a, Rs. 1.5 lakh
– Rs. 5 lakh inkar-a inchawk thei a ni thu a hril a. Manipur-ah
CCPur ti lo hmun dangah a la um naw thu a hril bawk. Zenhang
Lamka-a Re-verse Osmosys hmanga tui dawn ding semtu Rani Agency
enfel hunah tui an pek hai a thienghlim ngei ti sukchiengna Bureau
of Indian Standards (BIS) >>sunzawmna phek 4-ah
LDA chairman dingin L.SusindroimPhal: Khurai A/C MLA,
Leishangthen Susindro Meitei (Yaima) chu Loktak Development
Authority (LDA) Chair-man dinga ruot a nih. LDA
Chairman-a ruot a nina or-der hi A.Heera Singh, Under Secretary,
Department of Forest & Environment, Gov-ernment of Manipur chun
05-02-2019 ni khan an suo.
Vawi khat phur hlutin iengkhawm thaw naw ro: CMimPhal: Chief
Minister Mr Nongthongbam Biren Singh chun, tulai khawvel buoina
tamtak karah lun-grila vawi khat phur hlut leiin ngaituo chet chet
lovin iengkhawm thaw el ngai naw ro tiin a hril. Hi thu hi khuol
lien angin mipui hmaah, Ma-nipur Khadi and Village Industries Board
(MK-VIB), Lamphelpat, Imphal West District-a Training cum
Production Centre a hawngna huna mipuihai kuoma a hril a nih. Chief
Minister-in hi thu a hrilna san tak chu, tulaia mi tamtakin CAB an
dodal leia nuorna chi hran hran le nawrna dang dang hmanga sawrkar
an nawrna le inza-wma an chet danhai ena a hril a nih. “Citizenship
(Amend-ment) Bill, 2016 hi nuom pawngpaw sawisel el am-anih nuoma
dem el lovin a sung thuah iem a um a. Iem ei ta dinga \halo thei,
iem
India ta dinga \ha tihai enin, thutlukna siem hmain chip-chier
takin a sungthu (con-tents) hriet chieng hmasa phawt a \ha” tiin a
hril. Tuta Amendment Bill ah hin thil lien tak tak point pahni
chauh siem\hat an nih tiin a hril a. Hieng Amend-ment (siem\hat)
hai hin
Manipur an tawk siet thei ding am, iengti kawngin am an tawksiet
thei ding tihai en a \ha tiin a hril. State sawrkar chu mipuihai ta
dinga ngir a nizie thu hrilin, sawrkarin mipuihai \ha tinaw zawng
amanih mipuihai sietna ding zawngin iengkhawm
a thaw naw ding zie a hril a. State le mipuihai \hat-na ding a
nih chun state sawrkarin nghak khawtlai lovin thaw nghal a tih tiin
a hril bawk. “India hi ram lientak, state hran hran 29 le Union
Territories 7 umin mihriem khawm vaibelsie 133 zet ei
nih ti theinghil nawng ei tiu. Chulai karah hnam tlawm lem
indigenous people han sawrkar thlungpui kuomah an hnam tlawmte, an
nina le culture humhal dinga a ngen chu a thaw ding/ngen ding reng
a nih. Amiruok-chu, state-in a demand khawm chu an justify am ti en
a \ha, state hran hra-nin harsatna chi hran hran le mamaw chi hran
hran ei nei a, a ram pumpuiin a nei bawka, a ram pum-pui \hatna
dinga siem Bill \hiek dinga ei ngen dam a lo nih pal el am ti khawm
ngaituo a \ha” tiin a hril. “Chuleiin, sawrkar thlungpui nu-le-pa
chun a ram pumpui \hatna ding a ngaituo a ni leiin eini state
chinhai sietna khawm veng tho a tih ring a um a. A ram pumpui
\hatna ding thil a ngaituo a ni leiin chu thila chun ieng thil am
an dik or a \halo a uma ti khawm nguk taka sui ding a nih, vawi
khat lungril phur hluta
tharum le thawluina hman-ga thil nawr bur el khawm chu a \ha tak
a ni naw el thei” tiin CAB thu le inza-wmin a hril bawk. CM chun,
“State sarkar chun mipihai lungril a hriet leiin CAB ah indigenous
people hai humhimna ding Clause hran sie dingin a ngen a. Chubakah,
mipui-hai humhimna ding Mani-pur People’s (Protection) Bill, 2018
khawm President assent inpektir dingin cen-tre a nawr zing bawk a
nih” tiin a hril. State sawrkar chu a mipuihai kawng iengkima an
hmasawnna ding a ngai pawimawtak zie thu hrilin, miretheihai
\hangpuina ding le hmasawnna dinga a thilthawhai CMHT le Ay-ushman
Bharat hai hmanga a thlawna inenkawl theina le, sawrkar school hai
siem\hatna dinga ‘School Faga-thansi’ a thaw tharhai thu khawm a
hril.>>sunzawmna phek 4-ah
World Cancer Day 2019 hmang
CCPur: District NCD Cell, District Hospital, CCPur huoihawtnain
zani zantieng 1:00PM khan MS Conference Hall, District Hospital,
CCPur-ah “I am and I will” ti thupui hman-
gin World Cancer Day, 2019 hmang a nih. World Cancer Day hi Dr
J. Son Gokham Samte, CMO, CCPur in a hawng a, Dr. VC Pau Tonsing,
MS District Hospital chun
“I am and I will” ti thupui hmangin thu a hril bakah Dr
Nirpendra, DNO, NPCC chun Cancer invawi hai enkawl dan ding hrilna
le Cancer invawi dam-suok haia inthawk thuhril ngaithlak a ni bawk.
Dr Th. Nirpendra chun, Cancer hung in\anna hi a tlangpuiin Dumziel
hawp, dumhmuom hmuom le duma siem thil (tobacco) hai fak le hmuom
lei a ni thu a hril a. Cancer laka him theina dingin hien-gang thil
hai bansan a pawimaw thu a hril.
Peace ground-ah mela
CCPur: Kuki Students’ Organization (KSO), CC-Pur le JS
Enterprise hai \hangruola huoihawtnain ni 30 sung a ding zani
zan-tieng khan Peace Ground, Tuibong-ah Mela \an a nih. Mela hi
zani zantieng 4PM khan Kuki Inpi, CCPur president Daniel Gangte in
a hawng.
Mela a hin Magic Show, Giants Wheel, Rus-sian Plane, Dragon
Train, Merrygo-round le inhnelna dang dang um a ta, nau-pang
inhnelna thil chi tum tum zawrna stall iemanizat hawng a ni bawk
tiin KSO \huoitu han an hril. Mela hi zan dar 9 chena hawng hlak ni
dinga hril a nih.
Feb. 9 in Lungdaw hawng dingCCPur: Saikul 24 June 1997 Memorial
Stone Renovation Committee (S24J97MSRC) in kum 1997 hnam buoi huna
Sai-kul khaw mi 10 thi hai lung-daw Zenhang Lamka Thlan-muola siem
chu zo fel a nita
a, Feb. 9, 2019 khin hawng ning a tih. Lungdaw hawng ses-sion
hmasaah V. Hangkhan-lian, Minister (Agri, Vety & AH) le
Vungzagin Valte, MLA & Chairman, MTDC hai khawmin uop an
tih.
governor-in state kala akademi awards an hlanimPhal: Governor le
Manipur State Kala Aka-demi Chairperson nih bawk Dr Najma Heptulla
chun zani khan, Akademi Lifetime Achievement Award, Akademi Awards
le Akademi Young Talent Award 2015 dawngtu mi 28 hai kuomah award
an hlan. Hieng mi 28 hai hi an thiemna zawn seng, Dance, Music,
Theatre, Shumang Leela, Guraleela, Wari Leeba, Arangpham, Tribal
Culture, Literature, Fine Arts, Mime le Thang-Ta haia lawmman
latuhai an nih. Award sem suokna hunser hi Manipur State Kala
Akademi-in a huoi-hawt Maharaja Chandra-kirti Auditorium, Palace
Compound, Imphal hmuna nei a ni a. Hijam Gourasing Singh chu
Akademi Lie-time Achievement Award
(citation le Rs. 3 lakhs) inh-lan a ni a. Akademi Fellow chu
Khangembam Mangi Singh le Mr. Nameirakpam Ongbi Ibemni Devi hai
(ci-tation le Rs. 1 lakh ve ve) inhlan an nih. Akademi Award khawm
mi 19 thu le hla nasataka promote-tuhai kuomah (citation le Rs. 50,
000 seng) inhlan a nih a. Mi 6 kuomah Akademi Young Talent Award
(citation le
Rs. 25, 000 seng) pek an nih bawk. Dr Najma chun lawm-man
(award) dawngtuhai chu an lawmman dawng-hai sengah a lawmpui thu a
hril a. An thiemna le theina leia award dawng an nizie thu a hril.
Manipur culture hausakna chu hun sawt tak a inthawka mi ni tah
sienkhawm mi tamtak thawkrimna le Guru hai lo thawkrimna zar le a
hman-
gtu le inchukttu le suklartu-hai zarin vawisun chenin a la hring
zinga an lan \hang pei a nih, tiin a hril. Manipur a inthawka suok
culture dance hran hranhai chu India ram cheimawitu an nizie dam a
hril a. Raas Lila dam hi sakhuo le inzawm nisi, cul-ture pawimaw
tak hnam chawimawitu a nizie a hril. “Tlangram tienga hnamhai
culture le tradition, folk dances le cultural dance haiin s state
mawina a belsa bawk a. Chun, UNESCO-in cultural heritage anga a
hri-etpui Nata Sankirtana, The-atre, Shumang Leela, Pena, Thang-Ta
hai an um bawk” tiin a hril. Governor chun, sar-wkarin 1972 a
inthawka an din a inthawkin State Kala Akademi chu hla, music, lam
le Literature le Fine >>sunzawmna phek 4-ah
MANPAc in lampui an dang; cAB dotu ding Pawl thar MDA
imPhal: Citizenship (Amendment) Bill, 2016 dodalna le inzawma
indin Manipur Peoples’ Against CAB (MANPAC) chun za-nikhan Bill
dodalnain Tid-dim Road an dang a, motor inlawn vel khawm nasa
ta-kin a sukbuoi pha. MANPAC Convenor Yumnamcha Dilipkumar chun,
protest an nei hi a bul \anna chau a ni thu a hril a.
Bill hi keikir a ni hma khat protest an sunzawm ding thu le
India sawrkarin bill a keikar naw chun protest khau le hrat lem an
thaw ding thu a hril. Hieng laizing hin BJP sawrkarin a thutiem
suk-puitling ngei ngei a tum lai-in North East mipui, abikin
Manipur mipuihai hlak chun dodalna an sukkhau deu deu a. Zani
khawm
khan CAB dodaltu dingin pawl thar pakhat Mani-pur Democratic
Alliance (MDA) a pieng. Convenor Mr N. Tom-bi chun Hotel Imphal ah
newsmen hai inpawlpuiin, hi pawl hin CAB lakkir a ni hma khat chu
democratic takin dodal zing a ta, par-liament a inthawka keikir a
ni hmakhat chu hnungtawl naw nih, tiin a hril. A hril pei dan chun
po-litical party hran hran han an party ngaidan le ditdan nekin CAB
thua \hangruol an intiem a. Tulai hnaia New Delhi an fe \uma Shiv
Sena, Aam Aadmi Party le Lok Jana Shakti party hotu-hai thurawn ang
dungzuia hi pawl MDA hi indin niin a hril a. Hieng party hai hini
theitawpin an dodal ve ding thu an hril niin a hril bawk.
AR han inruithei Rs. 2.2 crore manhu an man
imPhal: Assam Rifles chun inruithei an la man sunzawm pei a.
Febru-ary 5, 2019 khan 26 Sec-tor Assam Rifles hnuoia
Tengnoupal Battalion chun Khudengthabi-a Perma-nent Vehicle
Check Post (PVCP) hmuna Maruti Omni Van MN 01 G 6522
sukchawla an dapnaah in-ruithei Brown Sugar kg. 1.1, Rs. 2.2
crores manhu ding dapdawkin an man. Inruithei dapdawk a ni le
inzawm hin Mr Lunkhomang Haokip (26) of Moldennom Village,
Chakpikarong Sub-Division, Chandel District an mansa bawk. An thil
man hai hi NCB Imphal kutah an peklut. Report an dawng le inzawma
motor inlawn vel hai an dapnaa inruithei hi an dapdawk le man a ni
a, inruithei hai hi Chasis a fuel tanky sunga thupruk an nih.
Neso-in shiv sena |hangpuina
mumbai: Tulaia con-groversial Bill CAB 2016 le inzawmin, Bill
dodaltu student pawl lientak North East Students’ Organiza-tion
(NESO) chun zani khan BJP party ruol\ha nih hlak Shiv Sena chu CAB
dodal pui dingain an va fiel a. Shiv Sena hotuhai chun an thei ang
tawpin an lo dopui ve ding thu an hril niin NESO GS Siam Prakash
chun a hril. NESO hotuhai chu an General Secretary Siam Prakash le
AMSU Presi-dent Sarangthem Manjit han ai an aw a. Shiva Sena hotu
Uddhav Thackeray le a naupa Aditya Thackeray hai chu Mumbaia an
chengna hmunah an inmupui a. BJP
sawrkarin CAB pass a tum chu indigenous people hai chimraltu
ding a nih leiin dodal pui dingin an va ngen a nih. NESO hotuhai hi
Feb. 2 a inthawk khan New Delhi umin CAB dodalpui ding mi hran hran
an fiel tah a. Tuhin Mumbai tieng khawm an la sunzawm pei a nih.
NESO hotuhai hril dan chum Shiv Sena chu BJP le inthlawp ni hai
sienkhawm CAB thuah chu Shiv Sena-in an do ve ding thu a lo hrilpek
niin an hril. BJP hotu Ram Madhev chun CAB hi Feb. 12 khin Rajya
Sabha ah Supplemen-tary Bill anga put lut a tum niin a hril.
M/S Lianminlun IndaneBooking: 6-31st Dec., 2018. Delivery Date:
7th Feb 2019Address: Zoveng,
-
Hmasawnna Thar2 thlavul (February) 07, 2019NiNgaNi (thursday)
artiCle/health & emPloymeNt NeWs
Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding
l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst.
Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer
AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office,
Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express
Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur,
Manipur.
Editorial
Bus Service
VAWISUN THUPUIKa hung vak ding a nih, tukhawmin i lallukhum chu
an lakpek nawna ding chein, i thil nei sa kha kawl tlat rawh.
-THUPUONGSUO 3: 11
Mizoram Transport Minister TJ Lalnuntluanga chun tulai hnai el
khan Aizawl le Churachandpur inkarah Bus Service Mizoram sawrkarin
an service tir ding thu a hril a. Hi thil hi thil \ha le thil
lawmum takel a ni a, hung sukpuitling ngei sienla nuom a um. Aizawl
le Churachandpur inkara Bus Service ding hi Mani-pur mi, a bikin
Churachandpur District mipuihai ta ding lem chun thil \ha, thil
lawmum le chanchin \ha a ni zuol bik. Hi Bus Service ding hi a taka
a hung puitling ngei theina dingin Churachandpur District a
inthawka Minister le MLA-hai khawma hma la ve dingin Manipur Chief
Minister kuomah min tlun pek hai sienla mipui lawm hleng an tih.
Bus service hi a hung puitling theina ding chun Manipur State
sawrkar khawma a thaw ding le a mawphurna a um ve a nih. Tulai le
kha hma daia inthawk ta khan Chura-chandpur-Aizawl le
Aizawl-Churachandpur inkarah hin mimala Tata Sumo le Bolero neihai
chun an Tata Sumo le Bolero hai an lo service \an ta a, mipuiin an
sawr \angkai hle. Amiruokchu, chuongman a tam tham leiin mi harsa
deuhai ta ding chun harsatna an tlun a, Bus a hung service thei
chun an harsatna a hung hlipkieng thei ding a nih. Chun, Manipur a
in-thawka Mizoram inzin nuom hi an tam a, vuongna chuongman a to el
bakah voungna ticket chang a har-sa a, Bus service a hung um chun
vuongna kher \ul lova Bus a fe thei a hung ni ding leiin inzin
nuomhai harsatna a hung sawk zangkhai ding a nih. Ei hriet seng
angin ram hla takel Motor china inzin hi sawl a um zuol bik a nih.
Mi hrisel lo le kum upa tieng deuhai ta ding chun intep taka Tata
Sumo le Bolero a chuong chu thil inhawi le awlsam a ni naw a, sawl
a na bik zuol a nih. Bus a chuong chu a hadam lem a, an hawi lem
bawk a nih. Bus lien le Bus seihai chu in service tir chi ni naw ni
a, Bus a service ding khawma Mini-Bus ang chi infetir ni lem sienla
a \ha lem ring a um. Churachandpur le Aizawl inkarah Bus a service
ding chun lampui tuta nek hin a \hat lem a \ul a. Chu ding chun
Manipur le Mizoram sawrkar han an ram huop chin ve ve an siem \ha
le an enkawl \hat a \ul ding a nih. Hi lei hin hieng State pahnihai
hi inrawntuoa an \hangurol a \ul a nih. Bus service hin Mizoram le
Manipur sawrkar-hai inlaichinna hung siem \hang a ta, tuta neka
in-paw lem le innel lemin an hung um thei beisei a um. National
Highway No.37 (Imphal-Jiribam Road) haiah economic blockade hun
sawt tak tak a hung um chang lem hin chu Churachandpur-Aizawl Road
hi ei chakkhai lakna bulpui pakhat a nih. Hi lei hin Mani-pur state
sawrkarin infepawna lampui hi a ngaisak le a ngaipawimaw hle a \ul
a nih. Lampui a \ha phawt chun NH-2 & 37 haiah economic
blockade a hung um chang khawmin ei harsatna a suknep pha ding a
nih. Aizawl-Churachandpur le Churachandpur-Aiza-wl Bus service ding
chungchangah hin harsatna tam tak thil um thei a nih.
Nisienlakhawm, sawrkar le sawrkar an indawrtuo a, an \hangruol
phawt chun harsatna um theihai a hung sutkieng thei ngei ring a um.
Motor le passenger-hai veng himna ding kawn-gah khawm state sawrkar
pahnihai hin an state huom chin ve veah mawphurna la hai sienla,
Bus le passen-ger-hai chu him le thlamuong takin an um thei ngei
ring a um bawk. Tum le nuom chun thil hi a thei naw tak tak hi a um
nawh. |hangruol ruok chu thil \ul makmaw ning a tih. Kum 30/40
liemtaa khan Manipur sawrkar chun Manipur tlangram biel haiah
Manipur State Road Transport Corporation (MSRTC) Bus a lo service
hlak a. Sienkhawm harsatna an nei leiin an chawlsan a. Vangneithlak
takin kum 2017 a inthawk Pu N.Biren singh CM nina le BJP \huoina
hnuoiah sawrkar thar a hung um a. Sawrkar thar chun kum 30/40 lai
zet tlangram biela sawrkar Bus service ta lova um ta chu, kum 2018
a inthawk a hung service \an nawk a, lawm a um hle. Tuhin Manipur
State Transport Bus a hung service a, mi retheihai chuongman tlawm
lemin an chuong thei ta hi ei sawr \angkaina pakhat a nih. State
dang le UT dang haiah State Road Transport Bus Corporation Bus
service a hlawtling vawng a, iengleia Manipur a hlawsam am a ni a?
ti hi sui tham a tling a nih.
sietNia khaWtlaNg ei iN|huoidaN
~H.Zaneisang.Ei hnam, ei society, khuo hran le hmun hran hrana
umhai, siet nia ei in\huoi d^nhai ka hriet vawng nawh a. Sietni,
hang ti hin ka hril tum tak chu, ‘thi nia ei innsawngb^wl d^n’ a
nih. Manipur Tui\haphaia ch>nghai ei in\huoi m>k d^n, hun le
programne ei hmang d^nhai thlirin, mithi sngp>kna kawngah
hmas^wnna ding sei tak ei la nei an naw’m a nih aw ? ti dingin a
um. Sietnia khawtl^ng ei in\huoid^n chungch^ng hi, Hmas^wnna
Thar-ah ka lo ziek tah a. Ziek n^wk tumin ka computer hma ah \um
tam fm leiin ‘ka lungril ngaituona leh inpersan >m >min ka
thuziek mihaiin mi tiemp>k rawi an tih’ ti inlauna leiin ka
p^m\ngna Rengkai khuo ah, papui kum 70 v>l mi, la hr^t flah
programne an hmang zui ngh^l a. Inthl^na Pathien thucha hriltu’n
hun a hmang s^wtnaw bawk leiin, dar 11 a p>l met ti chauvin
m^kpahaiin ruong an z^wn dawk a, kan hei invui zui el a. A nuhmei,
a nauhai le, a laina hnaihai ngaituona (sentiment) ding ^wm ka
ngaituo a, an tuor nat vieu ring a um thei. Nat l^wk um mang lova
thi a ni bawk lei khan, a ruong vui dinga m^kpa-haiin an z^wn suok
m>k lai khan, an thil tuoka khan an la harsuok chieng naw ring a
um. Hi nia kan mithi hi Aiz^wl, Mizoram-a thi ni sien chu, sk hlak
inla chu ^w ! ka ti vawng vawng hlak. A san chu, lusl an suoksan ve
hma khata an hmu n^wk tah ngai lo ding an lainahai ruong an la
thl^khla hle ^wm sih a. Nang tiemtu’n, hi thuzieka tiemtuhai hril
hriet ka tum tak i man chieng theina dingin hieng hin suongtuona
hei siem sin ta. I laina, entirna dingin i r$la ra i duot ngawi
ngawi, an naw leh i khingphel (i nuhmei or i pasal) kha z$ng d^r 9
v>lah lo thi tah thut ang sien, chu ni ma z$ng d^r 10 v>l ah
khawtl^ng mipui le kohranhai hung tl^n kh^wmin, kohran programne
d^r 10-ah \an zuiin, d^r 11 AM v>l ah vk el hai sien che, i lung
a dam chie ding am ? Nang kohran \huoitu khawm i damchie naw el
thei. Chuong tah n>kin, mi kuomah i vl mihriem a tuhai khawm hi
dam sawng ding ei um nawh a. A thi tahhai chu, ei vui inhma le
inhnr>ng inla khawm, khawtl^ng mipui le kohran \huoituhaiin an
inz^/ an z^wm ruok chu ring a um s^m nawh.( kohran \huoituhai le
mipuihai mentality en chun) Hi chungch^nga hin ka member chanpuihai
chau ni lo, kohran \huoituhai khawma an mi la \^wmpui thei naw hle
ding ni^wma an lang chieng b>k b>ka ka hrietna chu, ei
hriltah angin, khawtl^ng hotuhai thusuokin, ‘Pathienni (Sunday)-in,
khaws
-
3thlavul (February) 07, 2019NiNgaNi (thursday)
NatioNal/iNterNatioNal & advertisemeNt Hmasawnna Thar
laktaWi
Plot oN saleNgurte Road, Tuitha leibul ah innmun ka zuak uhi. A
rate : Rs.1,80,000/- apat Rs.2,50,000/- Contact Details: Jems
Ngaihte-9615159040
lulun-8729904932(1, 3, 7 & 10)
Dr MV Azad Phusam chunga lawmthu hrilnaHun sawt taka inthawk ta
khan Pile natna ka nei a. Ka nat dan hai chu, inhnawm thei lo, kan
hnawm pha pha thisen suok, ka ek kel e kanga um, tawl tla, luna,
kawngna, kena, ringna, phingpui hratnaw, bu du lo, taksa chau, Nga
le sa hme thei lovin ka um hlak. Doctor hran hran ka pan a, ka dam
chuong nawh. A tawpah Dr MV Azad Phusam ka pan a, tuhin chu ka dam
felt a a, ka lawm hle. Hi lei hin hi chanchinbu fe thleng hin Dr MV
Azad Phusam le Pathien chungah lawmthu ka hung hril.Dr MV Azad
Phusam hi CCPur Opp: JP Se;ection, ICI Road, near Lamka ICI
Church-ah pan thei le Contact numbers 7628890261/9089738275 haiah
biekrawn thei a nih. Lawmthu hriltu sd/- khawli, saikawt
office of the
tiPaimukh road traNsPort Co-oPerative soCiety
meetiNg PaWimaWHi a hnuoia hun le hmun ruot-a hin TRTCS General
body meeting ko a ni a. Member hai po po kim taka \hang seng dinga
inhriettir ei nih. A bikin Hmarbiel mo-tor service hai chu \hang
ngei ngei ding. Motor service dan siem\hat ding a ni leiin a
\hangnaw hai chun ieng-khawm sawisel thei ninaw nih. Zantieng bu
fak tlangna nei ni nghal a tih.
a hmun: Pu ruoilien in, rengkai muolhlum a hun : 8th Feb. 2019
at 11:30am
sd/- John l. FimateSecretary.(5,6,7)
aurangzep thina thuah army han jawan 3 thu indawnna an nei
Jammu: Nikum June thlaa Jammu and Kashmir-a terrorist han
Rashtriya Rifles (RR) personnel Aurangzeb \huoihmanga an kap hlumna
le inzawm khan RR personnel pathum hai chu inrawlna neia intu-min
hrentang le thuindawn-na nei an nih. Aurangzeb kha 44 Rashtriya
Rifles-a rifleman a ni a, June thlaa kha a sung-hai bula Eid hmang
dinga private motor-a an khuo Poonch a pan lai meka Pul-wama hmuna
helpawl han an \huoihmang hnunga an kap hlum a ni a. Hi thil tlung
suizui pei-
naah Aurangzeb in Eid hmang dinga sipai hmun a suoksan
chungchang terror-ist hai kuomah information an pek tia intumna le
inza-
wma RR sipai pathum hai hi thu indawnna nei an nih. Aurangzeb
kha Hiz-bul Mujahideen terrorist Sameer Tiger kaphlumtu officers
team a lo \hang a ni a. A thi hnungin (post-humously) Sipai huoisen
chawimawina Shaurya Chakra inhlan a nih. Aurangzeb pa Moham-mad
Hanief chun Pathienni liemtaa PM Modi Jammu and Kashmir-a Samba
hmu-na an zin le public rally nei huna khan BJP a zawm. Hanief
khawm hi Jammu and Kashmir Light Infantry a lo \hang hlak sipai
pen-sion a nih.
MHA in TuM terror-ist danpuoah a sie
NeW delhi: Jammu and Kashmir keihran tuma tharum le chetna dang
danga \hang Jammu and Kashmir \hangsana um Tehreek-ul-Mujahideen
(TuM) hai chu danpuoa sie (banned) an nih tiin Nilaini-a Home
Ministry thusuok chun a hril. Tehreek-ul-Mujahideen hi kum 1990 a
indin niin, an thiltum chu India rama in-thawk Kashmir suk
zalen/keihran a nih. TuM hin Grenades dengpuok le sipai hai silai
lakpekna hai bakah ter-rorist pawl dang Hizb-Ul-Mujahideen le
Lashkar-e-Taiba hai financial le logistic support an pek hlak tia
intum an ni a. Jammu and Kashmir \halai hai an pawla \hang dinga
lalutin training centre an indin ti a ni bawk.
Congress MLA hlui in BJD a zawm
b h u b a N e s W a r : Odisha Congress MLA hlui Jogesh Singh
chun chawlkarthum vel liemtaa Congress a inthawk an ban hnungin
Nilaini khan for-mal takin sawrkarna siemtu Biju Janata Dal (BJD) a
zawm tah. Singh hi Sundargarh
Assembly-a MLA lo ni hlak a ni a, Chief Minister le party
president Naveen Patnaik chun Mr Singh hi BJD party-ah a lawmlut.
Odisha hi Lok Sabha Election le inruola Assem-bly Election nei ding
an ni a, hi le inzawma Rahul Gandhi in zanita Kalahan-
di district-a Bhawanipatna le Rourkela (Sundargarh district)
haia rally a nei ding ni taka Singh hin BJD zawm a nih. Mr Patnaik
chun, Singh in BJD a hung zawm hin Tribal mi hai cheng-na
Sundargarh biela party nasa taka a sukhrat ding thu a hril. Mr
Singh hi party kal zawnga thil thaw le BJD president uoulau taka an
pak hlak leia Odisha Pradesh Congress Commit-tee (OPCC) in an
suspend-ed, chu hnungah AICC president Rahul Gandhi kuoma Congress
a inthawk inbanna a lo pek a nih.
Hmunphittu sin lakna dingah Engineers, MBA GraduatesCheNNai:
Tamil Nadu Assembly Secretariat -a Sweeper (hmunphittu) post 10 le
Sanitary worker (hmunhnawk inthielfai/lakhawmtu)post 4 lakna dinga
chun M.Tech., B.Tech le MBA bakah postgraduates le graduates degree
nei tam tak an intlar ve bakah Application pe hai lai hin Diploma
holder \hahnemtawk tak an \hang. Hieng sin hai lakna dinga
notification chu Sep-tember 26, 2018 a kha insuo a ni a, apply thei
ding hai qualification chu mi hrisel pangngai, taksa \ha le hrat,
kum 18 le a chungtieng ti a ni a, educational qualifica-
tion iengkhawm a \ul nawh. Sienkhawm hi sin inhni hai laia tam
tak chu lekhathiem tak tak vawng an nih. Employment exchange
fethlenga apply \hangin ap-plication pe chu an rengin mi 4,607 an
ni a, hi laia 677
hai application chu hnawl a nih. National Sample Sur-vey
Office’s (NSSO) pe-riodic labour force survey Business Standard
news-paper in an suo dan chun kum 2017-19 sung khan
India ramah unemploy-ment rate 6.1 percent in a pung a, kum 45
liemta sun-ga ram dunga unemploy-ment rate kaisang \um tak a nih.
NSSO report hi sawrkar chun mipui hmu thei dinga puonglang nuom
loin a la cheltang hri a, hi thua lun-gawi loin National
Statis-tical Commission (NSC) a members- PC Mohanan le JV Meenakshi
hai chu member an ninaa inthawk an lo inban pha ta a nih. Report
dungzui hin kum 1972-1973 a inthawk India rama unemployment rate
insang \um tak la nia hril a nih.
Kashmir-a lir an hningsriNagar: Jammu and Kashmir a chun Nilani
zingkar 10:17 AM vel khan magnitude 5.6 a hra-tin Kashmir a
sawihning a, mipui hai chu \ithawn-gin Insunga inthawk tuo-lah an
tlandawk sup sup a. Sienkhawm thil suksiet a nei hriet a ninaw
bakah thi le hliemna tuok an um nawh.
ISRO in GSAT-31 hlawtling takin a kapsuok
NeW delhi: Indian Space Research Organisation (ISRO) chun Nilani
zingkar 2:31 AM (IST) khan Kou-brou Launch Base, French Guiana
hmuna inthawk Communication satellite GSAT-31 hlawtling takin a
kapsuok. Kapsuok zo a nia inthawk
minutes 42 hnungin Geosyn-chronous Transfer Orbit ah hlawtling
taka siein Hassan facility, Karnataka-a ISRO scientist han an
control ng-hal a, satellite hi final geo-stationary orbit-ah sielut
a ni zo pha ni tlawmte hnungah hmang theiin a um ta ding a nih.
GSAT-31 hin DTH Tele-vision haia dingin signal le ATMs,
Stock-exchanges, Digital Satellite News Gath-ering DSNG le
e-governance applications thil haiah con-nectivity a pek ding a nih
tiin ISRO chairman Dr Sivan chun a hril. GSAT-31 hi kum 15 sung dai
dinga siem niin, INSAT-4CR satellite thlakthlengtu ding niin, India
in Commu-nication satellite a kapsuok 40-na a nih. Hiengang
satellites 11 hai chun tuhin India ram ta dingin vanboruokah sin an
thaw mek ta a, communi-cation satellite tamlem la kapsuok pei tum a
ni thu ISRO chun a hril.
MP a Doctor in a driver thatin a taksa a chan darhoshaNgabad:
Mad-hya Pradesh-a Orthopaedic doctor Dr Sunil Mantri (56) chun kum
30-a upa a driver Virendra Pachouri chu thatin a taksa a chan dar
vawng hnungin a thilthaw hrietsuok/suisuok thei loa a umna dingin a
driver taksa hai chu Acid-ah a thlak. Pachouri hin a nuhmei le Dr
Sunil Mantri hi an inngaizawng niin a ringhla a, hi le inzawma Dr
Mantri hin Pachouri hi a that niin Police thusuok chun a hril a.
Sunil hi Thawleni khan Police han an man tah. Dr Mantri nuhmei
chun an Ina hin thuomh-naw dawr a siem hlak a, sienkhawm a thi
hnungah Pachouri nuhmei hi dawr an enkawltir a, chu taka in-thawk
Mr Pachouri hin a nuhmei le Dr Mantri hai hi inngaizawng ni a
ring-hla a. Hi lei hin Dr Man-
tri chun Pachouri hi thla khatah Rs. 16,000 hlaw dingin driver
in a lak a, sienkhawm Mr Pachouri chun a nuhmei lakah insie kieng
dinga Dr Mantri hril le vauna a la tawp chuon-gnaw leiin Dr Mantri
hin Pachouri hi a that el niin
SP, Arvind Saxena chun a hril. Police han hi tuolthatna le
inzawma Dr Mantri thu an indawn hunah Itarsi town-a Govt. Civil
Hos-pital-a Medical officer sin thaw a ni thu le a driver hi hun
sawt taka inthawk that a lo tum tah, chu le inza-wma acid drum khat
zet a lo siekhawl ta niin Police kuomah an puong. Thaw\anni
zantieng khan Mr Pachouri hin a Ha na insawisel leiin Dr Mantri hin
damdawi a pek a, khawmuol hre loa a um laiin inatna chem hmangin a
ringah a at hlum a nih.
Kanataka Assembly-ah BJP in Governor thuhril an
sukbuoibeNgalore: Karna-taka Assembly Budget ses-sion ni 8 sung aw
ding chu zanikhan in\hung \an a ni a. Assembly in\hung \an ni ani
le inzawma Gov-ernor Vajubhai Vala in thu a hril hunah BJP MLA hai
chun Karnataka-a JD(S) le Congress \hangruol sawrkar chu sawrkarna
siem zing thei dingin majority an tling nawh tia risie siemin
Gover-nor chu thu inhrilzo tir thei loin a thuhril an sukbuoi.
Karnataka Congress chun BJP hai chetdan chu sawiselin Governor
inzana nei loin an intum.
Karnataka-a hin Congress chun an MLA hai BJP in an thuhne
inlauin thla hmasa khan Bengaluru puotieng resort-ah an khumkhawm
a, zanita Assembly in\hung huna khawm hin Congress
MLA iemanizat zet chu an \hang nawh. Chuong laizingin January
20, 2019-a Con-gress MLA Ganesh in a vuok hliem a Congress MLA
chanpui Vijayanagar MLA Anand Singh chu As-
sembly-a hin a hung \hang a, sienkhawm a vawtua in-tum Ganesh
chu Assembly session a hin a \hang nawh. Chief Minister hlui le
state BJP president BS Yeddyurappa in coalition sawrkar chungah
no-con-fidence motion an move naw ding thu a hrilzo nikhat hnungah
Assembly-a hieng thil hi tlung a nih. Chief Minister HD
Ku-maraswamy chun, coali-tion sawrkar an hningnaw thu hrilin, BJP
han pawi-sa hmangin an MLA hai inchawk an tum niin an tum a
nih.
Priyanka Gandhi in UP East Congress GS charge a lakluCkNoW:
Tulai hnaia Congress president Rahul Gandhi in Uttar Pradesh (East)
a Congress general secretary dinga a laklut/ruot a farnu Priyanka
Gandhi Vadra chun Nilaini-a in-thawk khan a mawphurna (charge) a
lak \an. Priyanka hin zanita En-forcement Directorate in pawisa
chawkchawrawina case-ah an hmaa inlang dinga an ko a pasal Robert
Vadra ED Office tuol chen a van thla hnungah New Delhi-a Congress
headquarters-ah
UP (East) Congress general secretary charge a lak a ni a. Charge
a lak zo hin party worker \henkhat an hmupui. Pi Priyanka Gandhi
hin Uttar Pradesh Assembly
Election hung um ding le inzawmin Thawleni khan a upa le party
president Ra-hul Gandhi le Jyotiraditya Scindia hai leh darkar hni
deuthaw meeting neiin UP
a Congress game plan chun-gchang an hriltlang. Priyanka hin
February 11, 2019 a inthawk khin UP tour a \an ring a ni a, hi ni
hin Lucknow khawpui khawm sira road show neiin UPCC office Bearers
hai hmaah thu a hril ding a nih. Uttar Pradesh East a hin Lok Sabha
seats 40 a um a, hienghai lai hin Prime Minister Narendra Modi
tlingna biel Varanasi bakah UP CM Yogi Adityanath biel Gorakhpur a
\hangsa a nih.
Pakistan-a Hindu Hai Temple Suksiet An NihkaraChi: Tulai hin
Hindu hai Temple sukbawrbangna le suosamna a tam em em a. Pakistan
ram Sindh province-a Hindu hai pathien biekna hmun Temple hai chu
tu hriet lo misuol \henkhatin an suosam a, an suksiet bakah an
sukhmelhem vawng tiin police thusuok chun a hril. Prime Minister
Imran Khan chun, hienga sakhuo biekna hmun thienghlim khawm inza
lova pawisa nawtuhai chu an chungah action na taka lak ning a tih
tiin a hril. K a r h m a s a k k h a n Khairpur district-a town
pakhat Kumb ah Hindu Temple suosam a nih a. Thawlenni khawm khan
Hindu hai Temple bawk suksiet a nih a. Thil suol thawtuhai hi
police hai hung hmain an lo tlanhmang vawnga, tu ham an na ti hriet
hman an ni nawh tiin police hai chun an hril. Prime Minister Imran
Khan chun social media Twitter hmangin a biel/district thuneituhai
chu an rang thei anga misuolhai man dingin a hril tawl.
‘Sindh sawrkar chun an rang thei angin action a lak ding a nih
hieng msuolhai chungah hin. Hi hi chu Quran min chuktirna dan an
nawh” tiin Muslim hai sakhuo lekhabu (Bible anga an hmang quote)-in
hril a. A khawmihai chun police ah FIR an zieklut tah. Hindu hai
Temple hi a him tawk dinga an ring leiin an huonna um chuong lovin
a enkawltu ding Care taker mi pakhat an sie el a. Tuta hma po chu
iengkhawm a ti ngai naw niin an hril. “Temple hi in haiin an inhuol
vawng leiin a him tawkin kan ngai a’ tiin a khawmihai laia pakhat
chun a hril. Hi thu le inzawm hin, Pakistan Hindu Council hai
adviser Mr Rajesh Kumar Hardasani chun Hindu hai
Temple hai venghimtu dingin Special Task Forces indin a rawt a.
A biel laia Hinduhai chun protest neiin an lungawinaw thu an
suklang bawk tiin Samaa TV-in a puong. “Hi thil tlung hin Hindu hai
lai thlaphangna a siem a. Hinduhai thlamuong taka an um thei nawna
dinga thaw a nih a. A ram ralmuong taka um sukbuoi tum an nih” tiin
a hril. Police hai chun misuolhai zawng zing an ni thu an hril a,
man an la nei nawh. H e l p a w l t u p a w l khawmin anni thaw a
nih ti an la puong naw bawk. Pakistan hi mihriem 220 million vel an
nih a. Chu laia 2% vel chu Hindu an nih. Vawi tam sawisakna an tuok
tah thu an hril. (AP)
Donald Trump-in Kim Jong Un Feb 27-28 ah Inhmupui DingW a s h i
N g t o N : U S president Donald Trump chun, ni kuma an biekpui
North Korea President Kim Jong Un chu, nuclear bomb le missile hai
sukbona ding thu le inzawmin tuta thla February tawp tieng 27-28
khin Vietnam ah an biekpui nawk ding niin a hril. Hi thu hi
February 5 nia House of Congress ah a sawrkarin kum khat sung a
sinthaw zat le kum thar (khat) sunga a sinthaw dinghai hrilna huna
a hril a nih. Trump chun, Kim Jong Un inbiekpui ding a fesuoka ni
kum Singapore ah an biekpui leiin muongna a hung um thei tah niin a
hril. Amiruokchu, nuclear bomb le missile suksiet an nina hmu ding
a la um nawh. North Korea nuclear bomb suksiet ding ti hi kum
sawmbi tamtak US-in a buoipui tah la sukpuitling theilo a nih a.
North Korea’n nuclear bomb a siem ti hriet a inthawkin dang tum a
nia chu vawisun cheniin iengzam a neia, iengzam a suksiet tah tihai
khawm hriet a la um nawh. Chuonglai zing chun
President Trump chun, “Diplomacy huoisen thlak taka hma la
tharin, Korean Peninsula leia muongna a um theina dingin kan bei
tan nawk a nih” tiin inbiek an tumna thu khawm a hril bawk. Kar
hmasak khan, D i rec to r o f Na t iona l Intelligence Mr Dan Coats
chun Congres s i npu i kuomah, U.S. intelligence officials hai chun
Kim Jong Un hin a nuclear bomb a suksiet nuom an ring naw a, an ram
himna dinga a ngai a ni leiin a thar a siem nawk pei khawm chu a
thup tlat an ring thu an hril.“June thla laia satellite
video thlalak a inthawka hmu dan chun, North Korea hin an inbiek
zo char khan nuclear ralthuom thar a siema, factory tharhai indinin
nuclear bomb le missile a siem zing ti hmu a nih” tiin a hril. Ni
kum khan North Korea chun American mi intanghai a hung insuo a.
Long-range Missile test a thaw hlak khawm a chawlsan a. Nuclear
bomb a test-na le Missile kap suokna ‘launch site’ mi dang hai en
phal lovin ‘ka suksiet’ a tih a. US chun a rekbetna hlipin economic
tieng \hangpuina pe dingin a ngen zing a nih.(Reuters)
Robert Vadra ED hmaah an lang
NeW delhi: Enforce-ment Directorate (ED) in Prevention of Money
Laun-dering Act (PMLA) hnuoia case an siem khum Robert Vadra chu ED
in an hmaa inlang dinga an ko angin zanikhan New Delhi-ah ED hmaah
an lang. Mr Vadra hi kar hmasa khan Delhi Court in Febru-ary 16,
2019 chena chu la man thei lo dinga interim bail a pek le February
6, 2019 nia ED hmaa inlang ding le investigation \ha taka thlawp
dinga an hriet-tir a nih. ED hmaa an lang huna hin a numei Priyanka
Gan-dhi Vadra in ED Office tuol chen a van thla a nih.
India mipui 10 lakh peiah Judges 20
NeW delhi: India rama chun tuchena hin mipui nuoi 10 peiah
Judges 20 an um ang a ni a, kum 2014 khan chu mi nuoi 17 in Judges
10 an in\awm ang a nih tiin Minister of state for Law PP Chaudhary
chun zanikhan ziekin Lok Sabha an hriettir. Hi thil hi kum 201
cen-sus dungzuia hisap a ni thu Chaudhary chun a hril. Tuta India
rama high Courts Judges umzat chu 673 a ni a, Supreme Court-ah
sanction strength 31 din-gah tuhin Judges 28 an um mek.
-
Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlavul (February) 07,
2019NiNgaNi (thursday)sun ZAWMnA.......
Qatar Open a inthawk Osaka an hnukdawktokyo: World number one
Japan mi Naomi Osaka chu kar thara inthawk Doha hmuna Qatar Open
hung um dingah a hnungzang nat leiin an hnukdawk niin tournament
organisers official thusuok chun a hril. Australian Open title laa
World num-ber one ni thar hlawk a ni a. Qatar Open an khel theinaw
ding thuah pawi a ti thu a hril. Osaka an hnukdawk lei hin No. 1
hlui Romania mi Simona Halep chun Qatar Open hung um dinga hin
Osaka hmun a hung hluo ding a nih. A nat dan hi chieng taka
puonglang ninaw sienkhawm nikum October thla khawm khan a hnungzang
nat leiin Hong Kong Open-a inthawk a lo inhnukdawk ta bawk a nih.
Osaka hi Australian Open bakah US Open champion ni lai mek a nih.
Hieng laizing hin World number one hlui Simona Halep chun kar
thar-a Qatar
Open hung um ding le inzawmin a head-coach thar dingin Belgian
mi Thierry Van Cleemput a ruot. Van Cleemput hi thla hmasaa
Austra-lian Open inkhel huna khan world number 21 David Goffin
coach in a lo \hang a, sienkhawm tournament fe lai mek khan an lo
in\he nawk a nih.
FA Cup 4th Round replay:
Wolves an fethleng; Newport in fifth round-ah Manchester City an
khelpui dingloNdoN: FA Cup khel mekah Nilaini zingkar (IST) khan
fourth round replay-ah Wolves chun an home Monlineux Stadium-ah
Shrewsbury an mikhuol a. Wolves chun Doherty le Cavaleiro hai goal
hmanga Shrewsbury 3-2 a hnein fifth round an lut. Goal hmasa Matt
Doherty in minute 2 naah Wolves ta dingin goal a thun a, first-half
injury time minute 45+6 ah goal khat a thun bawk a. Minute 11 naah
James Bolton in Shrewsbury ta dinga goal a thun bakah minute 39
naah Joh Laurent chun goal khat a thun bawk leiin first-half chenah
2-2 in an indraw a, second-half min-ute 62-naah Ivan Cavaleiro chun
Wolves ta dingin goal a hung thun nawk leiin Wolves chun inkhel
tawp chenah Shrewsbury hi 3-2 in
an hne ta a nih. Wolves hin 5th round-ah Feb. 17, 2019 khin
Bristol City leh inkhel an tih. Hieng laizing hin fourth-tier
Newport chun zani zingkar fourth round replay-ah Middlesbrough 2-0
a hnein fifth round an lut a,
Newport County hin fifth round-ah Premier League defending
cham-pion Manchester City an hmasawn pui ding a nih. Newport County
ta dinga goal thuntu hai chu Robbie Willmott (47) le Padraig Amond
(67) hai an nih. Chun, zani zingkar fourth
round replay dangah QPR chun Portsmouth 2-0 in an hne bakah
Brentford chun Barnet 3-1 a hnein fifth round an lut ve. QPR hin
Feb. 16, 2019 khin fifth round-ah Watford inkhelpui a ta, Brendford
chun Feb. 17, 2019 khin Swansea City inkhelpui ve thung a tih. Zani
zan sawt hnung khan West Brom le Brighton han fourth round replay
tawpna tak an inkhel a, fifth round lut lem lem chun Feb. 16, 2019
khin Derby County inhmasawn pui a tih. Fifth round lut le khel ding
dang hai chu AFC Wimbledon in Feb. 16, 2019 in Millwall inkhel-pui
a ta, Feb. 17, 2019 khin Don-caster le Crystal Palace inbei an ta,
Feb. 19, 2019 khin Chelsea le Man. United han fifth round khel bawk
an tih.
German Cup:Werder chun penalty in Dortmund an hne; Paderborn an
hrat
dortmuNd: Nilaini zingkar (IST) khan Ger-man Cup third round-ah
Dortmund chun an home Wesfalenstadion-ah Werder a mikhuol a. Inkhel
hun pangngai le extra time chenah 3-3 a an indraw hnungin Penalty
pet a ni a, Werder chun penalty-ah a mikhuoltu Dortmund 4-2 in an
hne. Minute 5 naah Milot
Rashica chun Werder ta dingin goal hmasa a hung thun a,
first-half bo tawm minute 45+3 ah Marco Reus chun Dortmund ta dinga
goal a hung thun ve leiin 1-1 in an indraw a. Second-half sung goal
dang a lut sap tanaw leiin extra time inkheltir an ni a, Extra time
minute 105 ah Christian Pulisic chun Dortmund ta dingin goal
a hung thun a, sienkhawm minute 108 naah Clau-dio Pizarro in
Werder ta dingin goal a hung thunkir nawk nghal a. Hi zo min-ute
113 naah Achraf Haki-mi chun Dortmund ta din-gin goal a hung thun
nawk a. Amiruokchu, minute 119 naah Martin Harnik in Werder ta
dingin goal a hung thun nawk leiin inkhel tawp chenah 3-3 in an
indraw a, chu hnungah penalty hi inpettir an nih. Third round zani
zing-kar inkhel dangah Pader-born chun MSV Duisburg 3-1 in an hne
bawk. Zani zan khan Holstein Kiel in Ausburg a mikhuol a, RB
Leipzig in Wolfs-burg a mikhuol a. Vawituk khan Schalke in Fortuna
a mikhuol a, Hertha in Bay-ern a mikhuol bawk.
Tax fraud thuah Jose Mourinho case ching-fel; fine €182,500 a
chawi ding
madrid: Manchester United manager hlui Jose Mourinho chu kum
2011-2012 inkar Real Madrid a enkawl (manager a ni) sung tax a pek
ding Euro 3.3 million Spanish tax authorities hai kuomah a pek tia
intumna case chu zani hmasa khan ching-fel niin, kum khat sung jail
intang dinga rel a ni a. Sienkhawm jail intang loin fine Euro
€182,500 (£160,160) a chawi ding bakah a hranin fine €1.9million a
chawi/pek dinga rel a nih. Spain rama chun non-violent annawleh
first –time offender hai chu jail an tangtir ngai naw tlang-
pui a, fine an chawi tir lem hlak. Hieng laizing hin De-cember
thlaa Manchester United manager a inthawk ban a ni hnungin kum 56-a
upa Jose Mourinho chu chawl hun thawveng iemanichen a hmang
hnun-gin a club hlui Inter Milan tieng a kir nawk el thei a
hril a nih. Jose Mourinho hin Real Madrid a zawm hma kum 2008 le
2010 hai khan Inter Milan-ah Serie A title le Champions League hai
a lo lak a nih. Inter Milan hi Serie A seaon fe mekah games 22-ah
point 40 hmuin pathum-na an ni mek a nih.
Premier League khel thei din-gin ka la \ha: Rooney
loNdoN: England Cap-tain hlui le nikum-a Ma-jor League Soccer
(MLS) side zawm Wayne Rooney (33) chun Premier League a inkhel
dinga la \ha tawkin ka lan hriet tiin CNN Sports in interview an
thaw huna a hril a, Khawvela players \ha tak tak hai inhmasawn pui
thei dingin a hratna a la pangngai niin a hril bawk. Rooney hin kum
2002
khan Premier League khel \anin kum 2018 chen khan Premier league
games 491 a khel haiah goal 208 zet a thun a. Nikum July thlaa DC
Unit-ed a zawm hnungin tuchenah vawi 20 a khel na haiah goals 12 a
thun bakah vawi 7 a assist bawk a. MLS Most Valuable Player Award
finalist a nih. Manchester United le Everton haia khawm captain lo
ni tah a nih.
Taylor Swift Ina Lutrutu Thla 6 Jail Intang Dinga Rel
NeW york: US nunghak hlasakthiem Taylor Swift (29), New York an
zin laia a hnung zuirua a chengna insunga lo luta, \hungna Sofa
chungah lo ina Bathroom ah tui lo insila inhawi titaka lo khawsa pa
chu thla ruk Jail intang dinga a chungthu rel a nih. Court-in thla
ruk Jail intang dinga a rel pa hi kum 22 a upa Roger Alvarado a nih
a. Homestead, Florida mi a nih. Jail thla ruk an tang zo phat leh
Florida tieng kir nawk a tum. Roger hin, mi in lut ru, thil suol
thaw le inruk tum haiah thiemnaw changin an puong a, a pawm leiin a
hremna khawm hi a nep deu a nih. The Post ziek dan chun Roger hin
thla ruk jail an tang zo phat kum 5 probation-in um a ta, en thlak
zing a la nih ding a nih. Chun, mental health program lutin a zofel
\ul a tih. New York police hai chun Manhattan-a Tribecca laia um
Roger Alvarado hi Taylor Swift a room ah inhnik deuvin a lo in bawr
bawr lai
an va hmu a. Bathroom ah tui lo insil fai dawkin inhawi ti
deuvin a lo um a nih. Hi hi April 2018 lai a nih a. Taylor Swift a
um naw lai a nih. Roger hi February thla khawm khan mi dang ina
luta bu lo faa hieng anga lo um hadam lai man a ni tah bawk.
Hienglai zing hin Taylor Swift chu a ina lutrutu chungthu an rel
lai hin Court-ah a um ve naw a. Film thar pakhat ‘Cats’ ti chang
dinga ti a nih leiin a buoi lai tak a nih. Chun, Pathienni-a nei
ding 61st Annual Grammy Awards 2019 neina dingah Taylor Swift le
Maroon 5 hai chun an \hang thei naw ding thu an puong a.
Amiruokchu, kum danga um zen zen ngai lo, Korean Pop star BTS hai
chu presenter dingin an hung \hang ve ding niin an hril. Taylor
Swift hin ni kum khawm khan a \hang ta nawh a. A album inlar le
hlawtling takel ‘Reputation’ chu an lar vei leh nomination pakhatah
chau a hmu a, chu chu ‘Best Pop Vocal Album” category ah nominated
a nih.
Jennifer Lawrence le Cooke Maroney Inhuol Tahlos aNgeles:
‘X-Men’ a inthawka ‘Hunger Games’ le ‘Passenger’ le film dang dang
haia inlar, kum 30 a tling hmaa millionaire kai Jennifer Lawrence
(28) chun, ngaizawng dang dang pathum lai a nei hnungin a
nuhnungtak Cooke Maroney (34), Gladstone Gallery, New York-a
sinthaw mek, Art gallery director chu thla riet lai an zuipui
hnungin an inhuolpui tah. Jennifer Lawrence hin a hmasatak chun a
tleirawl lai X-Men a changpui co-star Nicholas Hoult a ngaizawng a.
Chu hnung a hlawtlinga nunghak puitling a hung ni hnungin, ama neka
kum 10 vela upa director Darren Aronofsky leh an inngaizawng nawk
a. Chu zovah Cooke le hin an inhuol tah a nih. Hi thu hi anni’n an
puong el ni lovin New York-a Raoul restaurant ah zanbu an fak lai
hmu a ni a. Chutaka chun Cooke-in inhuolna kutsebi an buntir hmu a
nih a. Chu chu PageSix in a hung confirmed tah a nih. A kutsebi hi
hmu thei dingin a suklang a inthawkin an hriet chau a nih. Jennifer
Lawrence le Cooke Maroney hi a tir chun an inhriet ngai nawh a.
Lawrence a ruolnu Laura Simpson-in an hmelhriettira. Chutaka
inthawkin an inzui pei a, tuhi an tlung tah a nih. “Jennifer
Lawrence hin a kutsebi hi a thup nawa, thup nek hmanin
inhuol an ni tah ti suklang nuomin a kutsebi hi hmu thei dingin
a buna a suklang zing hlak” tiin a hril. Cooke hi Gladstone Gallery
ah art director a nih a. Artist Lena Dunham a pa Carroll Dunham
dam, Richard Prince, Anish Kapoor le Bjork a ngaizawng hlui Matthew
Barney hai dam a represent a nih. Art khawvela chu hriet hlaw ve
tak a nih. Jennifer ang thoin Cooke khawm hi
thingtlanga pieng khawpuia seilien a nih a. A naupang lai khawm
Vermont ah a um a. A pa chu Manhattan ah art dealer a nih a.
American Paintings ah Head dam a lo ni tah hlak a. Christie ah
khawm a um ta bawk. J enn i f e r Lawrence ruok chu Cooke le an
inhuol hma char hin director Darren Aronofsky (49) leh November
2017 chen an inzui a. An in\he hnungin Cooke leh an inzui tah a
nih. Darren hmain Coldplay hai hma\huoitu hlasakthiem Chris Martin
leh an inzui a. Martin hi a nuhmei Gwyneth Paltrow leh August
2014-a an in\he zo thla nga hnungah an inzui a. Martin le hin
December
2014-in an in\he nawka chu August 2015 ah an inkawp nawk a. Hi
hma khawm hin a ngaizawng sawttak chu, 2010 a inthawka an
ngaizawngpui X-Men First Class-a co-star Nicolas Hoult kha a nih.
Nicolas chun ni kum khan Bryana Hilly leh nau an nei tah. Jennifer
le Cooke hi an inlar naw em em a. Jennifer hin a \huoi kawi deu lem
a. Ni kum September 2018 khawm khan a Ex Nicolas changna ‘The
Favourite’ premiere-na ah Red Carpet a hrawpuia tlanghriet an nih
chau a nih. An inlar nawa chu an inhmangai hle niin an hril. Ieng
chen am an tlung ding hunin la hril a tih.
Madonna Kuomah GLAAD Me-dia Awards Inhlan Ding
l o s a N g e l e s : “Inchawimawina kawnga chun inditsaktuo ro”
a ti ang deuvin a nachang hre lo dinga ei ngai takhai damin awmlo
takin an lo hmang dik lem hlak. Thil ‘awmlo’ le tirdaktum’ ei ti
khawm tulai chu hrilmawi thei vawng an tah, mawngkuohurna le
Lesbianism hai khawm human rights hnuoiah an inthawl tah hle. M a w
n g k u o h u r l e Lesbian, Gay, Bisexual le Transgender (LGBTQ)
hai chun an dikna le chanvo indiktak changa khawtlanga mihai pawm
ve dinga an nawrna kawnga nawrpuitu le khekpuitu Madonna chu a
sinthaw hlawkna le hlawtlingna leiin LGBTQ c o m m u n i t y h a i
c h u n
chawimawina insang tak pakhat GLAAD Media Awards inhlan an tum.
Hi an award inhlan ding hi Advocate for Change Award ti a nih a.
LGBTQ hai dikna khekpuitu, an ngaina tak kuomah an pek hlak a.
Madonna khawm hin Gay le Lesbian hai chanvo a khekpui nasa bawka
award hi an inhlan tum a nih. Madonna Award hi 30th Annual GLAAD
Media Award an nei hunah inhlan ning a tih. Kum 60-a upa Madonna hi
hieng ang award dawngtu pahnina a nih tah. GLAAD President le CEO
Ms Sarah Kate Ellis chun, “Madonna hi LGBTQ community hai mi
thlawptu hrattak le huoisen tak nih a. LGBTQ
community chun mi huoisen le hlawtling tiin award an hlan a nih.
Ama neka chawimawi phu hi umin ka hriet nawh” tiin a puong. Madonna
sinthawna an hr i l pei dan chun, “HIV/AIDS a inthawka
international LGBTQ issue leh, huoisen takin an dikna chanvo an nei
theina dingin a nawr a. Chu zar chun LGBTQ hai khawm miin an mi
pawm ve tah a nih. A music le hla hai chu LGBTQ hai ta dinga mi
hnemtu le huoisenna mi siempketu an nih hlaka. A thuhril le
thilthawthai chun mi tiem senglo a siem\ha tah a nih” tiin a hril
bawk. Hi Award hi Media hai khawm, indiktak le huoisen taka LGBTQ
hai chanchin report pea, an ta dinga ziektu le thu insuotuhai an
pek hlak bawk. Advocate for Change Award hi chu a chang changa pek
suok chau a nih a. Tuchena dawngtu la umsun chu US President Bill
Clinton kha a nih a. Kum 2013 khan inhlan a nih. Madonna kuomah
award hi May 4 khin New York ah inhlan ning a tih.
Certificate an neinaw leiin Food Safety Li-cence an pek thei naw
bakah bottle clean-ing process khawm mihriem kuta them loa khawl
(machine) hmang dinga inhriettir. Rani Agency chun hi thila ding
hin Auto-matic Cleaning process machine le Steril-izer machine an
order ta niin an hril. Chun, Food Safety team hin Zenhang Lamka-a
Rajiv Bakery le Vishal Bakery
hai khawm an enfel a, an bei siemna hmun hai a thienghlim tawk
nawh ti hmu a ni a, ni 14 sunga an bei siema hmuna thieng-hlim taka
an siem naw a ni chun an licence cancel pek a ni ding thu an
inhriettir. Chun, an thil siem chi tum tum hai la-belling-ah best
before 25 days ti inziek hai chu a sawt taluo/sei taluo tiin ni 15
chena suktlawm dingin an inhriettir.
Food Safety team in an enfel
Guest of Honour Industry Minister Mr Th Biswajit Singh chun,
sawtnawte ah Ce-ment Factory pahni bawl a nita ding niin a hril.
“Ei state-a ding chun Industry lien taluo hai an \ha naw ding a ni
leiin eini ta ding chun Micro, Small and Medium En-terprises (MSME)
hai siem changtlung a la huntawk chau a nih” tiin a hril. Pu
Biswajit Singh chun, industry tienga hmasawnna dingin an rang thei
anga Mani-pur Spinning Mill, Loitangkhunou khawm siemthar nawk tum
a ni thu a hril bawk. Biswajit chun Prime Minister Modi-in ei rama
Khadi Village industry sukhrat a tumnaa a hmalaknahai hrilin,
‘Khadi for Nation, Khadi for Fashion’ ti thupui hman-ga fashion
industry chen sukphuisui a tum dan a hril a. ‘Khadi’ (puong-khawng
le pat her) chu ei ram hmasawnna le innghatna tak pakhat a ni tah
tiin a hril. “Khadi industry le fashion sukhma-
sawnna ding chun mi tinin puon pakhat seng bek inchawk tum inla,
chu chun a khawngtuhai khawm sukthafan a ta, Khadi industry ah ei
ram intodel a ta in\hang pei el a tih” tiin a hril. Oinam AC MLA le
MKVIB Chairman Mr. L. Radhakishore chun KVI Board hi 1967 lai daia
indin a ni tah tiin a hril a. Thingtlang (rural) a sin po po chu
Khadi hnuoiah hin a lut vawng ti thei dingin Kha-di hi sin/industry
pawimaw tak a lo nih, tiin, rural economy le state economy chen
khawm a sukhmasawn thei a nih tiin a hril. Chief Minister-in a
hawng Training & Production Centre ah hin Khadi (puon-gkhawng)
ah batch khat peiah mi 100 pei training a pek thei a. Batch khata
mi 100 peiin thiemna an nei chun fak hmuna dinga thiemna nei an
pung hrat ding ti a chieng sa a nih. (DIPR)
Vawi khat phur hlutin iengkhawm thaw naw ro
Arts chi hran hran hai sukhmasawntu dinga pawl pawimawtak le
hrattak um zing chu a ni a. Kala Akademi a inthawkin Manipur chu
India ramah khawm folk dance, songs, literature le fine arts a
changkang tak a ni-zie suklangin a um a, hmasawnna ropuitak a nih
tiin a hril. Chubakah chun, Akademi hin pro-gram chi hran hran,
festivals, workshops, seminars, symposia, exhibitions, cultural
exchange programmes, documentation
work, publication, acquisition of books hai huoihawtin, Library,
Archives le Museum hai neiin, culture le inzawmin Englisih le
Manipuri \awng haiin literature khawm a suksuok ran thu a hril
bawk. Akademi hmalakna hin Manipur cul-tural heirtage chu hun sawt
tak la humhim pei a ta, \hangthar tamtakhai ta dingin thil hlu
tamtak lo sie\ha pekin lampui \halem ding kawkhmu pei bawk a tih.
Chuleiin, mi tinin thlawp a phu a nih, tiin a hril. (DIPR)
Governor-in State Kala Akademi Awards An Hlan
Football Fixture:Feb. 7, 2019Indian Super League
North East United v/s Delhi Dynamos - 7:30PMHero I-League
East Bengal v/s NEROCA - 5:00PMFeb. 6, 2019 resultIndian Super
League
Bengaluru FC 2-2 Kerala BlastersHero I League
Real Kashmir 1-0 Gokulam
1984 riots thuah uP sawrkarin sitluCkNoW: Prime Min-ister hlui
Indira Gandhi thi hnungah kum 1984-a Kanpur hmuna anti-Sikh riots
tlung suichiengtu dingin Uttar Pradesh sawrkar chun mem-ber 4 umna
Special Investi-gation Team (SIT) an din. SIT hi UP Director
General of Police hlui Atul in inrawi a ta, mem-ber ding hai chu
retired District Judge Subhash
Chandra Agarwal le retired Additional Director (Prese-cution)
Yogeshwar Krishna Srivastava hai ning an ta, Police officer ni lai
pak-hat SP or SSP rank pakhat team-a hin \hangsa bawk a ta, report
thla 6 sungin an peklut ding ti a nih. August, 2017 khan Supreme
Court chun Sikh riots thua petition peka um le inzawmin state
sawrkar
Notice a lo pek ta a nih. October 31, 1984-a Prime Minister hlui
Indira Gandhi a vengtu Indian elite forces-a Sikh sipai pahni Beant
Singh le Sat-want Singh han an kap hlum hnung khan Kanpur hmuna
Sikh mihai chunga lungsenna le tharum thaw-na nasa tak a tlung a,
kha huna khan mi 125 lai zetin thina an tuok pha a nih.
SF le helpawl inkaptuosriNagar: Nilaini khan Jammu and Kashmir-a
Pul-wama district-a chun secu-rity forces le helpawlhai an inkaptuo
a, sienkhawm thi le hliemna tuok an um thu hriet a ni nawh. Dappui
thaw huna inkaptuona hi tlung a ni a, security forces chun helpawl
hai hi an la hnawtzui pei.