Top Banner
zCi 1 f s\ \ N
390

Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Jan 31, 2023

Download

Documents

Khang Minh
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

zCi

1

f

s\\ N

Page 2: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 3: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 4: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 5: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 6: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 7: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

VOLUMEN SECUNDUM.

1>E BRAS1L1AE PALMIS SIA<.I I \ I 111

TANll,AK CXI: U — 101. ITM INTERCAlAHUN.

# A

Page 8: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 9: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

niSTORIA NATURALIS

PAL1IA R U MV i> I- I M E N S K C II N \> M

G E X E It A K T IS P KCIE8Q4 At

I N I T I \ K It K

' KH

B R A 8 I L I A M

ANNIS MlK'crxvn MIX rcxx

IVSSU B T A U S P I C I I

T| A \ I H I I. I A \ I IOKKTIII I,

ItAVAUlAK REGIS Al'Ul'STISSIMl

i si c i' r "

COLLtitilT DKSCHIPSIT KT ICOMRI'S ILM'STKAVIT

carol, ruin. PHIL. i> K MARTIIS.

aivkihtst TMU'UK CXL

LII'SIAK.

t. n w i: I |i n

Page 10: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 11: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

*s* *i&^& <L~*+j*\±jy^/T\*l/TT±sr\±j9^r*i^

ijT\IJT^&^jV-<±ST'<±S7'±S7'<+j*'^/7\i&SI/T\ij*\±/*^&^.'7 ^/r^/7^>7>4^ M^\4yT^/7A/'

I. IIIOSPATHAE,

CHARACTER ESSENTIALIS.

M NO ICA in codcm spadice. S p a t h a duplex. P I o r e s sessiles.

MASC. Calyx monophyllus, trifidus. Corolla tripetala. Stamina sex. Ru-dimentum pistilli. FOEM. Calyx triphyllas. Corolla tripetala. Ovariumtriloculare. Stigmata tria, sessilia. Bacca monospermy Embryo basilaris.

CHARACTER NATURALIS.

3IOXOICA in codem spadice. Spatba duplex. lanccolata, membraoaeea. Florcs terni.

medio foemineo, am* ice eolummodo mascnli, sessiles. MASC. Calyx monophyllus, cupula-ris, trifidus. Corolla tripetala, petal is lanceolalis. Stamina sex, filaiucntis filiformi-

bus, anther is brevibus lincari -oblongis. Pistilli r u d i m c n t u m minimum. FOEM.Calyx triphyllus, foliolis ovatis concavis imbricatis. Corolla tripetala, pctalis ovatis con-eavis imbricatis. Ovarium ovaium, triloculare, loculis duobus abortivis. Stigmata tria.

sessilia, revolata, Dacca ovata, monospcrma, stigmatibus tandem basilaribus notata. Albumeneornenm, aequabile, solidum. Embryo conicus, basilaris.

HAIM TUS. Palma humilior, eaudice arundinaceo, frondibns irregulariter pinnato-fissis.

Spadiees plerumquc plures in eodem individuo, axillares, spathis frondibusquc defluentibus denu-dati, ramosi, ramis simplicibns, fructiferfs rectangolo-patentibus.

STATIO ET IIABITATIO in udia umbrosis suffocatis sylvarum sub Aeqnafore sitarom.

ETY3IOLOGIA e graeco a nomine speciei ab Iudis indito Tajassu-ubi. quod est foliumporcinum. tamquam I'alma suilla.

1. HYOSPATIIE ELEGANS. Tab. 1 et 2.

//. /rondiOus /M/tnalo-fissis, pinnis lineari- lanceolalis inlegerrimis, baccis oUvaefonnibm.

DESCRIPTIO. CAVDEX RADICIBUS orassitie pennani anscrinam iicquuntibus, panini ramosis, pallidis terrne inlixus.

quinque ad sex pedes alms, rectus, teres, crassitie |M.llicis vcl baai nonniha crassior, distantia pollicari profando nmiulutus.parte inferiore cinereo-f'useus, nitidiusculus, parte supcriore viridis, glaber.

1

Page 12: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

FltONDES quhique ad sex, ran. plurcs, patentee, areuato - deflexae ,omncs in apice eaudicis subaltern atim vol laze

spiralitcr dispositae, ties vel quatuot pedes Iongae; jnniores integrae, ovatae, apioe bifidae, adultiorcs in qnovis la-

tere bi- vel trifidae, pmnataeve. Pinnae posticae latiorcs quam anticac, bipedales, omncs lato-lanceolatae vel linearcs,

longissimo acuminata.-, glabrae atque distantia circiter ungaiculari nervis parallels acutis in superior* facie clcvatis albi-

dioribus, aliisque numerosis debffioribus pereursae, utrinque virides, sed subtas paltidiorcs. Petioli basi vaginante in cy-

lin.In.ni fere spithamacum, supernc iioimihil dOatatum, glubnim, viri.lcin vel rubenti-viridem convoluti, antice spithamaei,

supernc plani, canaliculo tcmii exarati, interne semiteretes, raelii Bubtus convcxa atque statu plantac juvenili iionmiltis pilis

ruscis adspersa, supra acute bifueiali atque nerves lateroles emittente.

SPADKJBS solitarii vel plcrumquc bini, torni plurcsvc in codem caudicc, infra frondes, quae IapSflO eos in conspe-

ctum dant, enati, ramosL PodunouluB brcvis, circiter unguis longitudine, glaber, viridis, basi circular! amplexicau-

lis, intus parum conoavus, extus senriteres, continnatus in rachin simpUcera sex- ad scpten.ponicj.rcin, angulatam,

rectum, c cujus totumcaecntua prodeunt rami fiorigeri primum erecti et compacti, sub anthesi vero magis magisquc

expansi, grossificati rectangnlo-patentes, nuinero 10— 15, fere spithamaei, parum Hexuosi, glabri, albidi. Spathae

duae, membranaceae, primum virides, deiu pallidac, glabrae, tandem deciduac; exterior fere basin pedunculi vaginans,

liucari-lanccolata, theie caudici opposita eoncava, aversa vero convcxa, marginibns membranaceis acutis, apice emargi-

nato-bifida, laoinus triang.darib.is acutis, octo ad decern polliccs long;., tandem facie intcriori longitudinal iter dcl.iscens;

interior fusiformis, acuta, pedunculo supra cxtcriorcm adnata apiceque illam supcrana, decern- ad duodecimpolli-

caris, tencrior.

FLORES minuti, laxc dispositi supra ramos spadicis ibidem paulo flexo3 atque puculatos, duo brevissime pedicel-

lati masculi, tertius inter eos sessilis focmincus. Bractca vix ulla, marghii similis, c ramo surgens atque basi

(lores fulciens. MASCULIH: C'AI.YX cyathiformis, monopliyllus, tripartitus, biennis ovutis obtusis planiusculis, ncrvo

medio leviter incrassato pcrcursis, tcuuibus mcnibranaceis albidis. COROLLA tripetala. Petal a lanccolata, acuta, plana,

patentia, cum calycis laciniis alternantia, mellco-flava ,glabra. STAMINA sex o fundo corollac ejusquc longitudine.

Filamenta teretia, colore corollac, glabra, deflexo-patentia. Antlierac lincnri-oblongae, ubbn-viatac,crcctae, ochroleucae.

Pollen albiduni. P/sriLLI RVDIMESTVM turbinatum, vertice obsolete trilobum, rlavum, niimitissinuun, intra stami-

num bases sessile. FOEMINKIS, qui ante anthesiu masculis duplo sunt minores, est CALYX tripl.yllus, foliolis

ovatis, acutis, tenerrimis, membranaceis, albis, ereetis, concavis, marginibns imbricatis. COROLLA tripetala. Petala

uti foliola calycis, qnibus paulo sunt mujora, ovata, acitiascula, coneava atque ovarium arete an.plectentia,

alba,

tencra, post (lores mosculos aperiunda. Ovarium ovatum, glabrum, viridc, triloculare, loeulis duobus abortivis.

Stylus nnllus. Stigmata tria, in llore virgineo minutissiina, acuta, in vertice ovarii paulo introrsum apectantia,

post foccundationeui aperta, uncinato-revoluta, ]>ostea, quum ovarium grossifioatum mole auctnm, transverse ovatum

gibbumque apparet, lateralia, sub ihictus statu medio ad ejus basin adhuc conspicua, tandem obliterata. JiACCA ante

maturationem lanceolata, obscure viridis, denique olivacformi-eUiptica vel obovata, cpidcrmidc nitida nigro-olivacea,

carne tenui obseura, nuclco l.omoideo, superfioie fusccscentc. Albumen solidum, aequabile, durum, corneum. Embryo

minutus, cylindricus, foveac basilari immersus, Haveseens.

Habitat in sylms primaem ad jltonina Amazonian el Tocantins eorumgue conjlucntcs majores, c. g, ad canaJcm Jaburii,

nee won in densisstmis ncmoribtis ad calaractas Cubatenses Jluoii Japurd, hand procul a jmgo Indorum Juri dietornm, qiu ejus

frondibus liif/ar'ta tegvnt.

Floret Scptcmbri, Octobri; fructus matural Martio.

OBSEHVAT10. Singularo phacnomenon praebent in hujus palmae evolutionc variae, quae observari possunt.

florum foemincorniii eonditioncs. Eo niniirum tempore, quo cujusdam spadicis flores masculi omnino ad generationis nm-

ncra promti apcriuntur, cjusdem focminei ad pistilla adhucduin corollis suis arete circumvoluta aditum pulvcri mascnlo

ncgare videntur, alii vero Bpadices in eodem individuo alienis (loribus foccundantnr. Postea ovarii* poDinis ineitamen-

tum passis latus uinim extendi gibbumque fieri eaquc ita mutari observainus , ut sursum cxerescentia lanccolatam forma...

sensim Bensimque indnant, stigmate ad basin in latere superstate, denique vero, maturationis stadio jam absoluto, baccas

oblongas olivaeformes sistant

ICOS. EXPL. Tab. I. PlanU inlcgra ilecica immiiiuuu — Tab. II. I. Spadix florifor o aplliis .-rumpeiis. — N. Spadix TntAta. L Flos ma»culos.

•2. Idem BiKTlw. 3. Calyx. 4. et 5. lVlala n dono ci a facie visa. G. Stamina cum rodimenlo pbOUL 7. Siamiim scpornln. 8. Flos foemiaous clausos. !t. ^wdea

calvx. 10. Corolla etUM. 11. IVialum. 12. Mo* ipCTlOS. 13 c( 14. Ovaria nooduin mainrA. Omni. mas"iladine aucio. — 15. Bacca mago. nalur. 16. Eadom

(uedi» tli»iccla.

!

Page 13: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

3

II. CHA1AED0REA.Willi). Spec. Plant T. IV. P. II. p. 800. Nunnezlmria Ruiz ot Paw Prodr. p. 138.

CHARACTER ESSENTIALIS.

DIOICA. Spathae plurcs. Floros sessiles. MASC. Calyx cupularis,

tripartitus. Corolla tripetala. Stamina sex. Pistilli rudiment u in. FOEM.Calyx cupularis, (ripartitus. Corolla tripetala, conuiventi-concava. Ovarium tri-

loculare, loculis duobus abortivis. Bacca monosperma. Albumen solidum, aequa-

bile. Embryo lateralis.

CHARACTER NATIIRALIS.

DIOICA. Spathae plurcs, mrmbranaeeac, comprcssac. persistcntes. Flores absque

bracteis sessilcs. MASC. Calyx cupularis. monophyllus, tripartitus. laeiniis rotundntis. mar-

ginibus sibi incumbent ihus. Corolla tripetala. Petal a rutiimlata . concava, erecta . conniventia.

Stamina sex c i'undo coroUae. Filamenta teretia, brevia. Antherae lineari-ubloiigae. Pistilli

ru (I i men In m cylindricum. FOEM. Calyx cupularis. tripartitus. laciuiis rnfundatis. marginihus

iueumbentihus. Corolla tripetala. Pet a la ovata. rotundata . concava . conniventia. O va r i u m

ovato-trilobum. triloculare, loculis duobus almrtivis. Stylus nullus. Stigmata tria. parva.

acuta, <piac inter porus hint centralis. Bacca ovata. monospcrma. Nucleus homoidcus. Al-

bumen solidum. durum. ncquabile, conicum. Embryo cylimlricus. lateralis.

II A It I T I" S. Caudices bumiles. arundinis bcnghalciisis facie, annulati. nitidi. glabcr-

rimi, superne ferentcs frondes latcrales et tcrminalcs petiolis vaginantes. Frondes parvulae.

tcneriusculnc . pinnatac vel pinnato-fissae. Spadices parce ramosi intra vaginas frondium. iisque

dcflucutibus denudati. Spathae membranaceae. Flores in ramis spadicis teretibus sessiles,. nil—

nusculi. ilavi. Baecae coloratae, earne parca instructae.

STATIC) ET IIABITATIO: locis sylvaticis umbrosis sufl'ocnlis interioris praesertim con-

Mncntis, nb Aequatorc usque ad gradum octavuni circiter tain Septentrionem ijunm Meridiem versus

habitant.

OttHER V A TTO. Nimnczhariac genus nuctorum Florae peruviano-chilensis, uti ex epeciminibus ft celeberrinm

Pavonio homazuesuno impertitis pater, eosdem choracteres pracbet <mos Chamaedorea, desoriptione nimirum a floribus

mere museulis et pistilli radimento donatis eonscripta, quani vh enusaiii utruinque nomine Cluonaedoreae conjunxi

Willdenowii, <jiii primus nutas bene digessit, nomen servaturus.

1. CHAMAEDOREA GRACILIS.

C frondibus pinnatis, pinnis lafo-hnceotati* falcalis, spadicibw ramosisj mascuKs ntdantifms, baccis ovatis obtusis. —Willd sp. pi. IV, 2. p. 800,

BORASSUS PINNATIFRONS, frondibus pinnate. Jaoq. hort. sckoenbr. II. p. 65. t 247. 248.

J)ESCHIP TIO. RADICES octo ad duodecun , raro plurest

suhsimplices , crassitic pennne cygncae vel raro

cransiores, albae, succosac, CaVDEX ercctus, quadri - ad scxpcdalts, polHcem cransus, teres, firmus, nitidus, gln-

Page 14: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

bcrrimus, annulis albidis vol cinernscentibus distant ia circiter pollicari nntatus, ct ad cos nonnilnl inerassa-

tua, viridis.

FRONDES qoadripedales, raro longiores, in oaudicis vcrticc subalternatim positae, quinque ad sex, raro

plurea, arcuato - patentee, pinnatac. Petioli basi 6rma membranacea vel b'gnescente in cylindruin medio sub-

ventricosum,

voluta, jam

tandem uno latere aperiundum et transvcrsim in libras inacqualcs aridas fuscns solvcndum con-

al> ipsa basi pinnigeri, raclii subtus convexa, supra postiec planiuscala vel concava, antice acuto-

bifaciali, glaborrima, viridi. Pinnae in quovis latere circiter duodecim ad quindecim, spithainam vel pedem

longac, patentee, lato-lanceolatae, acuminatae, aenmine subfalcato -arcuato, basi latinscnla in racbi sessilcs, infe-

riorcs subaltcrnae, supcriores, quae interdum reliquia latiores et ulterhis findendae, subopposifcae, nervis prima-

riis et secundariis altcruis, ut risque subtus mngis proininentibus albidis percursae, atreseenti - virides, glaberrimae.

SpADWES ut plurimiim in singulis stirpibns duo, tres, quatuor et plurcs intra petiolonini bases v.iginantes

caudiei inserti atquc illis deflucntibus denudati. Pcdunculi basi semicircular! atnplexicaules, erccti, comprcsso - tcretcs,

glabri, virides, sesquipedales ct longiores, apice ramosi. Ha mi in liiasciilis decern - vigintipollicares et longiores,

nutantes. in foeniincis pauciores ct crccri, simplices, tcretcs, virides, a basi ad apiccm usque floribus adspersi.

SPAT1IAE quatuor ad quinque, lineari-lanceolatae, apice oblique truncatae, acutac, membranaceae, longitudiualiter striatae,

glaberrimae, primum virides, dein pallide fusccscentes. pcduncuhiiu vestientes eique biisibus ainplexicaulibus post deces-

sum annulos insculpcntes.

FLORES in diversis individuis divcrsi, absque bracteis scssiles. MASCULI CALYX brevis, cupnlaris, tri-

pnrtltus, laeiniis lnto-rotundntis marginibus sibi invicem incunibentibus,

glaber, Havescenti - viridis. COROLLA tri-

petala. Pctala obovatO-Orbicularia, concava, glabra, ccraceo-nava, crassiuscida. STAMINA sex ex una corolla. Kila-

menta subulnta, alba. Anthcrae ercctac, Uneari-oblongae, flavae, longitudine acquantcs filaments, polline ochro-

leuco. PisriUJ RX1DIMENTUM staminibus paulo longius, prismaticum, obtusion, ocbroleucum. FOEMINEI CALYX

cupularis, ad basin usque triparritus, laeiniis Into -orbicularibus, concavis, marginibus sibi incunibentibus. flavus, gla-

ber. COROLLA tripctnln. Pctala obovato-orbicularia, convoluto-imbricata atque ovarium arctc involvcntia, qunin calyx

paulo tcnuiora atque uti ille ceraeeo-flnva, glabra. Squamae petaloideae intra corollain, quae quasi stamina

abortiva, in hortensi plants occurrunt- Ovarium ovato-snbtrigouum, fere omni superficie corolla tectum, virens,

glabruin, triloculare, Ioeulis duobus nbortlvis. Stylus nullus. Stigmata tria, minutissima, acuta, erecto-patentia,

quae inter aditus ad ovarium hiat poro tenui. BACCAE in rnmis tumidis nibentibus sessiles, purpureae, nitidae, gla-

brae, came tenui. Nucleus obovatus, bnsi acutiuscuhia, tcstacco - pallidus , longitudinalitcr striatus. Albumen

solidum, nequabile, nlbuni, durum. Embryo cylindricus, obtusus, Havescens, albuminc mollior, lateralis, noniiiliil

versus basin speetans.

Habitat in sylvis ad Caracas: Brcdemcyer; ad Jluvios Amazonum ct Japurd p/uribus tods equidem inveni Floret

mciise Fcbruario. Fruclcscit Octobri

2. CHAMAEDORA FRAGRANS. Tab. 3. Fig. l. 2.

C. frondibm furcalis, laeiniis acinacifonnibus cxtrorsitm serratis, s/mdicibm ramosis, ramis mascu/is erectis, baccis cllipticis.

NUNNEZIIARIA FRAGRANS, frondibus furcalis, laeiniis acinaciformibus extrorsnm serratis, serraluris di-

stantibus. Ruiz ct Pav. sys<. veg. flor. peruv. p. 297. ct fior. per. chfl. prodr. p. 137. f. 31.

NUNNEZIA FRAGRANS. W'WUl sp. pi. IV. p. 1154. Persoon .Ench. II. p. 622.

DESCRIPTIO. CAUDEX qundri- ad sexpedalis, rectus, vix pollicem crassus, distantia bi- ad tripollicari nnnu-

latus, teres, primum viridis, dein pallidus, glnberrinius, uitidus.

FRONDES quinque, sex, ran. plures, terminates Iateralesvc, pcdalcs, sesquipedales vel parum longiores,

patcntes, bnbitu elegante. Petioli basi cylindrica aequali quadri - ad scxpollicari longitudinaliter striata viridi

glabra vaginantes, racbi antice ad lacinias usque circiter duonnn pollicum longitudine supemc concava sub-

Page 15: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

his convexa, inter ipsas lacunas auporne acute bifacial! » flexuosn, subtus convcxa. Frons ipsa ultra dimidium fnrcato-

bifida , laciniis acmaciformibug, angulo aonto confluentibus, marginc cxtcriore remote ct suhcrenato-serratis, integris vel in-

terduin longitudinaliter tissis, ncrvis pallidis prim arils ct secundariis altcrnis, quorum priores utruque in facie,

postcriores vero in inferior! solummodo prominent, perenrsis, saturate viridihus, glabris.

SPADtCES in singulis iudividuis plerumque plurcs, tres, quatuor, sex, spithamaci vel parum longiores, erccti. Pe-

el un en I i basi semilunar! in can (I ice sessilcs, eompresso- tcrctes, glaberrimi, virides dein pallidi, apice paniculato - divisi

in ramus qninque, sex, ooto vel plurea ipsoram longitudine, flexaasoe, toretes, glabros, sab anthesi crcctos. Spatiiae

lineari-Ianecolatae, acutac, subalternutim peduneulo eireumpositae eumque vaginantes, incnibranaceae, longitudinaliter striatac,

pallidae; infimac exteriores et breviores.

FhOltES supra ramos abiquo laxe sparsi, plerumque bin! vel tenia approxiniati. MAHCtJLIS: CALYX urceo-

latus, tripartitus, laciiiiis rotnndatis apice aeutiusculis, pallide viridis, glaber. COROLLA tripetala. Petal a obovato-

oblonga, obtusa, eoneava et eonniventia, crassiuseula, vitelline. STAMINA sex ex ima corolla, qua nonnihil sunt breviora.

Kilamcnta subulata, alba, glabra. Antbcrac iilamentis longiores, lineari-oblongae, obtusac, oehroleucae, farctae polline

albo. RODlStENTDU PlSTlLLI longitudine staminuin, cylindricum vel subsuleatum, xubcapitatuin, oehroleucuin. FOICMI-

NEJS: CALYX cupulaeformis, tripartitus, laciniis rotuudalis margine sibi incuinbcntihus, tit i in specie praecedente glabris

et palltde virescontibus. CoilOLLA tripetala. Petal a suborbicularia, convoluta imbricataquc, flavescentia. Ovarium

ovatum, glabrnni, virens, triloculare. Stylus uullus. Stigmata tria, minuta, rcvolutn. BACCA clliptica, acutiuscula,pur-

purascenti-nigricans. Nucleus hoiuoideus, albumine et embryone eongeueruin.

Crescit m sylois peruvianis- Flares otforem radicis Iridis Jlorenlinae}sed pracstantiorcm per Pozuzo ncmora tongc dif-

ftmdunt: Ruiz et Pa v. I. c.

ft f) ^ EXPL* Tali- S. Kij*. I. Spadix fwiniiitfii*, 11. Aprx pnlmnc cam fmndihntf ot *pndico musculo ( m. 11.) — 1* Flos m&sculcu. 2. Kjusdem ailyx.

3- 4. KjuMii m pmlum. 5- Slfltiiinii cum rudirm-Mu piMilli. rt# Emkm tuoreira. — 7. Flos fnemineuft* 8* Corolln demto ailyc*. 9. PiMillam. 10, Ovarium m^dio div

SCCtmu, (m. n.) 11. Huctti. l!*. Itaccao uurtauri. 13. IJnirca medio dU&ccUu (m. a.)

3. CHAMAEDOREA PAUCIFLORA. Tab. 3. Fig. 3.

(7. frondibus ptmutHs fpinitis fanccohUis suhfalcatis, spadicibtts foemnteU SunpUdbus*

DESCRJPTJ (X (JAUIiEX OCto- seu deeempedalis, tews, glaber, distantia sesfpiipollieari aunulatus, versus annulos

nonnihil incrassatus, prinnnn vindis, dein flaveseens,

FRONDES sex ad octo, erecto -patentee, param curvatac, pinnatae, tres ad qaatuor pedes longae. Petioli basi

plus quani spitluunaea viridi membranacea caudicein et petioI<*s interiores ainplecteiites et vaginantes, ant ice subtus

teretes, supra canaliculati, in ipsa radii subtus convcxo-seiniteretcs, supra bifaciales et striati, glabri* Pi nnae subop-

positae, octo ad decern pariuni, cireiter pcdales, lauceolatae, aciiiniuatae, superne nonnihil laleahie, tenerae, planac, ncrvo

medio erassiore ct nonnullis lateral ibus acutis utrinrpie prominentibus pallidis ]>ercursae, junir>ros paueiores et latiorcs.

demum findendac-

SPADICES ill dtversis individuis <liversi sexus. 3fA SOUL / ignoti, FOEM I X El inter vaginas trondinin

priinuni rcconditi, ilbs dolapSlB denudati, erecti, tripc4lales twimpliees. Pedunciilus basi semicircular! amplexicaulis, com-

presso-tcres, glaber, viridis, Hachis pediineult longitudinc vel longior, simplex, teres, junior cylindrical, dein thictibus

maturescentibua tnmida et fusitonnis, glabra, viridis, iriictitera subllaveseens. SpATHAE plcmmqnc tres, peduncn-

tutu arete vaginantes, linear!- lauceolatae, apice oblique truncntae, membranaceae, paUidaOj exsuccae, tandem irregu-

lariter fissae.

FLOIIEs laxe supra raehin sparsi. CALYX urccolatns, trifidus, laeiniis rotundatis concavis glabris, viridifl, corollam

arete cingens. CoitOLLA tripetala, Petala ovato-orbieularia medio acutiuscula, obscure viridia, inargine alba, conniventi-

elausa supra ovarium depresso-globosum, subtrilobum, viride, glabruin, triloculare. Stylus nulhis. Stigmata bia,

ininutissiina, in vertice ovarii conniventia, pm* inter ilia sublriangulari tenuissiinr> hiante- BACCA olivac£brmi8| uigro-oli-

vacea, intra carneni tenucm continens nuclcuni hoinoideum, testa subveni»sa, albumine solido, embrvone sublaterali

verSOS basin inclinato.

Crescil in ripae Jluminis Japurd sylvis ahorigimbus, focis ttmbrosis stijbeatis. Frucfificat Jamumo.

ICON* EXPL. TaIk 3. Fig. Ot Spadix fructifcr magniitidiin? lUtawJL

OBBSSVATKh Martineziac genus, quale ab auctoribus Plorae Peruvianae constitutiiui est, maxima ex

parte ad Chainaodoreas nostras referendum vidctnr. .M. niminim lanceolata, cujns Irondum spadicenupie maseulum CI.

Pavonine Uboraliter communicavit, omnibus notis cum Ch, gracili convenit, cui sine ullo dubio adnuineravissein,

nisi delicientibus iruetibus diflieillima hoc in genere esset speeierum definition M. linearis item, secundmn sptciinuna

in Museo Matritensi collata, ( 'hamaedoreis rite adscribitur. M. ciliatam vero pro Buctride, M. interruptam pro

(ieonoma, M. eiisifunnem pro Kuterpe certissime habemus, cum auctorum benignitati spechnina sat perlecta debeanms.

Page 16: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

<J

in. gemma.WOLD. Spec. Plant IV. p. 593. Gynestum, Poiteau, in Mem. Mus. Tom. IX. p. 385.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOICA, spadicibus utriusque sexus vcl raro androgynis in eodem indivi-

duo; vel quoque DIOICA. 8 pat ha duplex. Flores immersi. MASC. Calyx tri-

partitus. Corolla tripetala. Stamina sex, hi urceolum connala. antherarum lo-

culis disjunct]**). FOE3F. Calyx triphyllus. Corolla moiiopetala, trifida. Cylin-

drus sexdcntatus, pisfillum ambiens. Ovarium triloculare. Stylus basilaris.

Stigmata tria. revoluta. Bacca monosperma. albumine solido, cmbryone ba-

silar! vel lateral].

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA. ferens in eadem stirpe spadices et masculos et foemineos, raro in eodem

spadice androgyno flores masculos et foemineos; vel quoque DIOICA. Spatha duplex, raris-

sime. quasi luxurie. triplex, utrauuc - lanceolata. apiee bifida, memhranacea. tandem fibroso-

secedens: exterior intiis eoneava, extus convexa. marginibus lateralibus acutis. interior

compressa vel fusifnrmis. Flores foveis spadieis immersi, vario modo seriati, tandem cmer-

gentes. compare sieciuseula memhranacea. maseuli geminati vel ternati, foeminei subsoli-

tarii. MASC. Calyx triphyllus, foliolis laneeolatis. earinato - concavis. Corolla tripetala. pe-

talis laneeolatis planiusculis (saepe cohaerentibus). Staminum filamcnta sex, basi in cy-

athum, cylindrum vel iirecolum earnosiuseulum eonnata, lincaria, singula apiee antherifera.

Antherarum loculi disjunct!, lineares vel subelavati. obtusi vel acutl, polline globoso fareti.

Pistilll rudimentum minulum, subglohosum. stylo nullo. stiginatibus tribus acutis. in sinu

ureeoli. F E 31. Calyx t riphyllus , fo I i o I i s ovato - laneeolatis , earinato - eoncaviuseulis , duobus.

exterioribus parum majoribus. tertio intcriore magis piano. Corolla moiiopetala trifida. Cy-li iid i' us carnosus, (quasi organum maseulum abortivum). pistillum involvens, apiee sexdenta-

i us. va r i n in ovato - globosum. St y I u s basilaris . filitormis. loiigiuseulus. S t i g m a t a tria.

subulata. divergentia vel recurvato - patentia. Bacca globosa vcl ovata. intra earnem tc-

nuem gcrens nueleum unieuni hoinoideum, tectum testa laevigata fusea. inseulptum rapheumbilicali circulari, e basi orta indeque per omncm fere peripheriain producta. juxta basin

ehala/a mamillari et parum prumineiite terminata. Embryo obconicus vel eylindricus. subla-

teralis vel basilaris.

II \ li ] TI'S amoenus. aliis ob eaudieum teiiuilatem fere arundinaeeus. aliis ad Draeae-narum indolem accedens. Caudex rarius nullus, ubi adest. simplex, Calami bengbalensis in

modum amiulatiis laevigatusque. ligno albido duritici hand insignis. Frondes ab initio omnibus

simplires. dein fissae in pinnas irregulares. integerrimae. petiolis vaginanlibus instructne, vel ex

parte caudici lateraliter insidentcs. vel omnes termieialcs. Spadiecs inter frondes persisten-

tes emergunt. vel infra delapsas persistant, spieati vel pleruinquc paniculati. inclusi spat bis

duabus, ut plurimuni ante antbesin jam ohlitcratis. Flores ah initio foveis racheos omuino fere

immersi labiisuue ejus inclusi. sub anthesi emersi. colore stramiueo vcl purpurasceiitc. Baccaein spadicibus tunc incrassatis et carnosiuseulis diSCOloribnsquc globosac vel ovatae. colore ohscuro.

carne parca insipida praeditae.

.Si in Imju- gHtril 'pccieniui dr«rii>ti..nilm* <le <luul>u> COlutU filamviitl nulluti- MfUO Ml, de singulis iMUlfc nvcipia*.

Page 17: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

STATIC) ET IIABITATIO. In sylvaram aboriginum ambrosia htimidiiisciilis arborum

primaevarum praesidio gaudentes hae Palmae laete vigentj per oninem fcrc Americam meridlonalem

sparsae » latitudine australi 26° ad borealem 10° usque, egreginm depressorum el dense fronditnn

caligine tectorum ncmomni dccus, scd nihilominua in edltiora Peruviae loca ad 1000 hexap. altiludi-

ncm ct ultra ascendentcs. Species hucnsque cognttae sunt quatuordecini; qaarum oumerum friplo

qaadruploquc augeri posse existimo, si alii peregrinatores in eas accuratius et taiw|iiam grammiim

characteres specificos disquisituri animum Jntendant

O B SEH VA TI O. Genua quoad sexus differentias nondum plane dubiis cxtricatutu ,quippc quod modo in

eadem stirpe spadices otVerat masculuin foeinincumque, modo unius sexus solununodo in divcrsis. Utrumquc in-

fioresccntiac inodum i|>sc in earum patria obscrvavi, scd uiliilosecius valdc dubius ndhucdmu bacreo, nn nomud-

lae species potins sint dioicae an monotone? Alitor cniin sc hal>ct intitua sexus ratio iis in Iloribus, in cpiibus

cflbrnnuidis tannic vis vegetal nlis ita versntur, ut cvoluto (lore vitam stirpis durante hoc anno ommno peractnm

exhnusfamcpic diccro possis, aliter in Valmis, quaruni enudtces almae temperiei benefieio qnovia fcrc mense constantc

ct perpctua progenic ornantnr absque detrhnento individui. Quam eiiini in illis legi minus mitt obnoxiis flores

eerto tempore proveniant nbsolutaque brevi anthesi in nmturationis niunera ferantur, facile quid certi de canun

sexu statuere pnssunuis, Krunt liimirum monoicaef si in eadem stirpc eodein tempore iitriusqiic sexus floret

apparent, contra dioicae, si in diversis. Scd nou ita in Pnbnis ct praesertim in ( leonoina;

potest enim fieri,

ut individuuin, quod observato florc foeminco rite evoluto dioieum putes, brcvi tempore post aliuni spadiccm

masculum, antea ob cxiguitatcm praetervisum, ex alis froudiuin promat atquc deflucnte petiolo basi vaginantc dct in

COnspectum. Quum rv* ita hc habennt, difftoillimum ct auceps dc sexu enjusvis (Jeononme est judicium peregrinatori,

(jui absque inorandi opportunitate ea solununodo rite perspieerc potest, quae expedite et promta oftcndit. Aliis igitur

detenninanduin rclinquo, quae in .singulis luijtis generis speciel>us sit sexus ratio, satins dueens, hie omnes fere pro

inoilQiCLg enumerare.

1. GEONOMA MULTIFLORA. Tab. 4. 5. «.

0\ frondibus lermhudibus pinnalo - fi$sis tspadicibus panicuhdts puhc&ccntdms

,Jloribus Iri - qninqnefariam laxiusculc hn~

bricalis, caft/cibm masctdis quum corot/ae brevioribtt$ turceoti focminci tlcnlibns stclktto**cmer$i$

tbaccis ghbosis.

DESGRIPTIO* CAVDEX ereetus, sex ad octo pedes altus, nonnihil Hexuosus, emssitie digiti medii, laevigatas

olivaceo - viridis, vel tandem pallide stramineo - flavescens, nnnulis circularibus albidis dims eireiter lineas latis in distantia

dimidii pollicis vel unius notatus, nitidiusculus.

FnOXDES numcro sex, octo, decern vel plures, omnes terminates vel rarissinic una alterave lateralis, tres

ad quinquo pedes longae, letter arcuato - patentes comamquc amocnam constitucntes, pinnato -fissae. Pinnae in

uteoque latere eireiter viginti, imae subt>|)]>ositac, supcriorcs altemae, distantia fere pollicari dispositae, sununae

paulo tuagis approximatae, sessiles, pedales, laueeolatae, apice angusto acuininataej et ob latera inuc<pialia liaud raro

subfalentae, latitudine pollicari et bipollieari; extimae interdum e pluribus eonstantes inter 8e colmerentibus, notatae

nervis distantia triuni eireiter Hueanun deeurrentibus, alternatim su]>emc ct subtus prominuntibus aeutis, juniori-

bus lepidoto - tomentosis, saturate virides, subtus pannn pallidiores, demnm omnino glabrcscentea Petioli tres

ad rpiatuor spithamas longi, basi laneeolata earinato - convexa, longitudinalitrr striati, glabri, nuu-gine niem-

branaeeo, tandem exarido et in fibras soHito; an ticc lineares, ad diinidium usque seiniteretes, superne con-

t:aviuseuli , ulterios sursum ad pinuas usque compresso - teretes superne eanaliculo angusto exseulpti. Each i s

inter pinnas interne convexa, superne bifaeialis, lateribus planis convergentibus in margincin supremum acutiuu*

l>i - vol tristriatis,

SPADKES infra frondes, raro inter ipsas, OTUrupentes, inaseuli et foeminei in eadem stirpe, panioulato-

divisi, pedales et majores, patentes. IVduneuIus communis in speeiminibus bene evolutis quatnor ad sex

polliees longus, basi semilunar] in eaudice scssilis, oompreaso - anceps, facie tnteriore planus, extcriorc leviter

eonvexus, viridis, puln* tenuissima in aliis plus, in aliis minus visibili atque versus basin toinento fusco clcter-

gibili adspersus, infra ramus scpiamis lato - ovatis membranaccis striatis auetus, uti ctiam ad singulorum basin

Page 18: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

romorum, quos inter angnlato - flexoosus est Rami recto - patcntcs, pedunculo similes, versus apicem emittentes

ramulos florigeroa quatuor ad sex, patentea, rectos Acxuosomvc, terotes, pennam anserinam circiter crasaitic

nequantos, sex pollicefi longos, a baai ad apicem brcvitcr miicronntiim usque floribns adspersos. Foveae

laxiuseulao et in speeiininibus pinguibna quidem qimdri - vol quinquetariam, in macris subtrilariam imbricatae, la-

bio in parte inferiors tt-imi obiter enmrgmato instructao, reeipientcs plcrumquc florcs maHCiiloa tenuis, quorum

medius primum assurgit, Ibcmincos voro solitarios. SPATUAE dune, in uiuco specimine tree repertao, rations

spadicis parvae, duos ad tres pollices longae, tandem in quinque pollicum longitadinem cxcrcscentes, lanceola-

tee, obtosiuscnlae, e membrana tenui facile secundum longitadinem scccdcntc factae, tomento grisco - fusco

adspersae.

MASCULIS: CALYX longitudine duas tertias corollac acquans. Fol iola laneeolata, acuta, carinato - con-

cava, pallidc fusccscentia, basi alba, nervo dorsal! subfiisco, margin© tencriorc ftlbido, sub microscopio tenuissime scrra-

lato vel integerrimo- GonOZLAE petal a lanceolate- oblonga, aeutiuseula, plana, vel intra apicem concava, saepe

a medio ad basin usque connata, doreo ncrvis aequalibus quatuor ad sex subtiUbus percursa, nmrgine integcr-

rima, mbenti - fuscn, vel pallide violaseentia. Fil amenta in cupulam miimtaiii connata, sursum longitudine

corollac omnino a se invicem libera, tore in medio flcxa, apice radiato- patentia. Antbcrac in qnovis fila-

mento binae, ea Qlorum parte, quae supra flcxaram est, paulo breviores, linenres, patentee PIST1LLI RVDt

UBNTOU minimum in centra urceoli, ovario ovato, stylo nullo, stiginatibus tribes linearibus acutis rcvolutis.

FOJ3&INEIS: Calyx oorollam eubaequans. Folio la lato- laneeolata, aeutiuseula, parnm concava, dorso ncrvo

latiusculo carinata, a basi ad medium usque straminco - alba, superne purpuraseentia, vel roseo - purpurasccntia,

COROLLA ovato - cylindrical lore ad medium usque trifida, laeiniis triangularibuB obtusiusculis purpurascentibus,

cacterum alba. (

!

ylindrus canmsus intra corollam, quain longitudine parum supcrat, apice divisus in lacinias

sex obtusiuseulas linenres, supra corollaiu radiato- patentee, albus, involvons ovarium minutum, globosum, album.

Stylus basilaris, filiformis, albus, cylindro longior. Stigmata tria subulata, arcuato - revolutu, BACCAE in ramis

tunc incrassatis camosis et purpureis globosac, atropurpurcac vel atrne, iminatume tenuissime pubeseentus, ma-

turae glabrae. CarO pauea, purpurascens. Nucleus globosus, pallidc fuscus. Albumen solidum, album, durum.

Embryo basilaris, conicus, flavescenti-albus.

Crescit vulgaris in sr/his umbrosis Prouincianon Mamgnaniensis, Paracusis el jtnminis nigri Ftorigera lecta mensibus

Jamiario — Aprili 7 fructifcra mensibus Octobri — Decembri

ICOy, BXPZ* Tab. 4, Gconomac muhiflorac atirpa inlegr* magniiudint: tnullolM iaiminiila. Tab. 5, L Spatlix raasculaa. II. Spatha, quae in hoc

specimine triplex. III* Pinna. — 1. Flos ab uiroquo latere. % KJorea duo?

uti hi fovea sibi nppo«ili coiispiriutiiar. 3. Fotinla c:ilyeina. 4. Corolla, 5. IVlalaro.

6. Creeolos ItmHolfer. 7* Mem apenaa Can ptatlllo olxmivo in medio. (1 — 7 m. a.) Tal*. l>. I. Kjasdciu »pvci**i spadix foemineua llorifer. II. Ap^x nimuli florigeri,

in qua foveae nonnullae floribtut vacuae, magn* nat + III. Karnulua fructifer. IV. Para aapcrior frondia m. immin. V. Tinnuln ex snporioribua,quae valde falcala. —

1, 2, Flos focmincua ab utnxpie latcro tisqa. 3. Foliola ealycia, 4. Corolla, 5. Eadein aperla, 6. Cvltndru* pistillum involvons. 7, Fistillum* (1 — 7. m, a.)

8t Dacca o calvce aoluta. 9. 10. Xuclcua, in qno videri [>ote&t raphe umbilkalU eircularid. 11. Nadnns medio dJMcissus, cam fovea pro - i.r-ry>n, qui ud Jalus

depictas exliibctnr.

2. GEONOMA INTERRUPTA. Tab. r.

G. frondibus terminaiibus phtnafo-jissts, phmis falcato-acuminatis, spadidbus panlculato -multifidUj Jloribus yuadri- ad fptinqae-

fariam imbricatis, baccis elliplicis.

MAUTINEZIA INTEIlllUPTA, frondibus interrupt* pinnatis, folio/is fatcatis. Ruiz (it Pav. syflt I.

I). 296. (fide spe&minis a ci. PftVOUlO commnnicati).

J)ESCRIPTKh Caudex more rcliquanim aunulntus distantia BesqnqwlUcarij teres, cmssitic ultrapollicari,

nitidus, uti arumlines indicac flavescens, sexorgyalis*

FRONDES duocleoim ad quiudeeini, pedes octo vel novcm longae, arcuato - patcntes, omnes tenninales, pinnato-

fiasae. Pinnae distantia dncmim ad quatuor pollicum anboppositae, sesquipedalcs et bipedales, trcs ad quatuor polliccs

latue, Ianccolatae atquc sapernc introrsam thlcatae acmuiuaiae, joniores plorumque latiores et nouuihil breviorefl| ma-

crone inter ipsas e rachi emisso setaceo brovi, glaberrimae, aitide virides, distantia unguiculari percursae ncrvis palli-

dioriboB Buperne valde promincntibus stibtus iinpressis, inter quos alii deeurrunt minores superne iinpressi, subtus

promimil] ibiquc parce tomento lerrugineo adspersL Petioli basi ima laneeolata, va^inantes, anticc circiter

pedis com dimidio longitudine nudi, subtus carinato - convexi, aupra concavi, niarginibus acutis; rachis infra con-

vexa, supra bitacialU.

i

Page 19: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Spjuices in codem (?) individuo maseuli et foeminci, paniculato-rainosi, patentee. Pedunculus compressoteres,

basi somiemplexicanlia, circiter pedcm longus, squamia quatuor ad quinquc ovatis subacutfe mmutus, antioe supra equamas

singulas cmittcns singulos ramos quataor ad sex recto-patentes, quorum quisque abit in ramulos '

:

,;:I|,)S senosve a basi

ad apicera brovissime mucronatum nsque florigeros-

Flores quaternata vel quinata sorio laxiuaculo imbricati, immcrai foveis suborbicolaribus labiis parum

elevatb integorrimis bclusis. Spjtujs non vidL JfASCUL/S, quorum bini vel quoque fcerni in una fovea con-

tinentur, calyx est fcriphyllus, tertia parte fere a corolla oxsuperatua. Poliola calycina lanccolata, acuta, e sub-

stantia teneriuscula facta, concava, nervo dorsali fusoo, latcribus pallidioribus, margine albido, sub microscopio tcnu-

issime aerrulato. COROLCA tripefola, pallidc flavescens. Petala saope ad medium usque membrana tenuisaima

eonncxa, lanccolata, acuta, planaf

nerria subtilibue percuxsa, ad margincs subinte^errimu. Stjmimm filamenta

nlba, basi connata in cupulam brevem sexfidam, linearia, eomplanata, sub anthesi inter coroliae apcrtumm ra-

diato - expansa, singula bianthorifera. Anthcrac lincarcs, Bubclavatae, obtusac, fore filamentorum longitudine, ochro-

leucae. RvomENTUM pistilli minimum in ima basi cupulae staminum, ovario globoao, stylo nullo, stig-

ma ti bus trilms ovario duplo lonjjioribus filiformihiia acutia crcctis. FtORES F<) EM I NJCOS non vidi. liACCAE

in calyce persistento ampliato sossilea, magnitudino nueis avellanae, elliptirae, epidermic!q nitida atroviolacoa,

intra ca mom paucam albam foventes nuoleum bomoiclcum, testa fusea elreumvolntum, in eujus albu-

rn ine solido cornco laeteo - albo ad latitat fere in medio resiriet embryo parvulus, eylindricus, medio juj^u-

lato-constrictus.

Crescit itt nemoribus Peruriae inter Pozuzo et Cue/two: I 'a von et Ruiz.

EXPLICATIO Tab, 7, I- SpaJix niJisfuloa id. n. II. Para e media fruutlo in. immin. III. Apex pbnae m. a. — 1. 2. Calyx* 3- FoHoIl calycina, 4 Corolla*

5, i'ciuhi. i>. Crcivluj y.uiijinuiii filatm-iiiis adliucdum iuiiolKxi*. 7. Iikiu apvrlus cum inhacrcnUi anlhcra utiicji. (1 — 7 in. a*} 8, Bacca hi. n.

3. GEONOMA PINNATIFRONS. Tab. 8. Fig. 2. 3.

C frondihus termitia/ibus fntntalo-fissis* phims pracmorsis, spudicibm ramom pttbescerttibus, Jloribus quadri- sett quinquefariam

hnhrkatisy calycibus mascidis corollas subaequanHbuSt bacci$ ffloi/osts.

QEONOMA PINNATJFRONS,frondibttspinmdkf pinnis praemorsis. WUid.Sp.pl. IV. p. 503. Peps. II- p. 576.

/' ESCRfP T I On TBVFtCVS gracilis, simplex, erassitie pollicari . laevis, altitudinem quindecim pedum attin-

gens; in bac altitudine ob fnuulium copiam a ventis prosternitur, sed facile radices uovas ex apicc trunci stolo-

nesque profert et denuo novus truncus exsurgit, qui ad eandem altitudinem cvectus inox eodem modo a ventis

prosternitur; AVilld.

FltOXDES pinnatac, ptnnia irregularibus subpiicatis apice praemorsis (Willi); mihi non visae.

SPADICES maseuli et foeminci sest|uipedalcs, orccto-patcntcs vol patentes. Pedunculus eir*?itor spithaniam loil-

gu»j oompresso-teres, basi semieireulari ampieetenstglaber, viridis, munitus squamis nonnullis ovato*triangularibus obtusi-

useulis eoneavis, c quarum superiorfbus exeunt rami ipiinque, sex, septem, breves, teretes, paniculate -divisi in ramulos

(piatuor ad sex florigcros, tri- ad quadripollicares, teretes, apicc mucrone brevi oonico praeditos, uti rami virides

atqufl pnbe tenera biisutiuseulos, a basi a<i apicein usque Horibus laxe dispositis quaterna vel quina serie obsitos.

Koveac florum orbieulares, labio superiore brovissimo, inlerioro convcxo et in apice vix ac ne vix quidcin emnrginato. -

SPATJIA duplex, euneiJbnnis, subcompressa , acuta, tripolliearis: "XVillcl.

Flqiies JfASCVLl terni in quavis fovea, duobus superioribus priufl evolutis atque emergentibus* Calyx fere

enrollmi i longitudine aequans, triphvllus, Poliola lanceolata, obtusiuscula, margine tenuissiine et paroe serrulata, pallida,

nervo dorsali fusco earinata. ConOLLA tripetala, calyce tencrior, pallida. Petala ovato - oblonga, obtnsiuseula, plana,

basi liounihil cohacrcntia, STAMINA connata in urceolum camosiuseulum album. Filament a sexlinearia, an t heras

ferentia peminas lineari - elavatas ochroleucas. PlSTILLl TWDI&IENTUM minimum, globosum, stigmatibuH tribus

brevilnis coronatum. Flohes FitEMI X El mihi non visi. IlACCA (Dm pa W.) sieea, nmgnitudine pisi, fibrosa.

Nucleus (Nux W.) globoaus, ater.

Crescit ad Caracas, in sylvis montis altUsimi Ihtmavkta* Bred em ever apud Willd. 1. c.

Page 20: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

10

0BSERVATI0. Descriptio faeta v»t secundum Willdenowium (Sp. pi I- c.) dc specimine spadicis inasculi

sioco it tliir. de Sohlochtendnl ex berbario Willdenowiano nunc Regio Borolinensi bcnigne commnnicato, quod nos

hunc auotorem, quum florem tertium masculum infra duos supcrioMs latitantcm perpcram pro foomineo habcret, do-

ceptum fuissc slruetura uroeoli nmseuli. qui ante antfaesin filamentis tntronum floxis facilo ovarii oondum evoluti for-

111:1111 iiH'iititur, edoouit. Rcliqua de line specie ignoramus. AlTinis valdo ridotur Goonomae intcrruptac, quae

praesGrtun piiinia falcatia acuminatis nee praemorsis, ramie spadicia glabris nee pnbeseentibus, baecis ellipticia majoribns

nee <jIobnsis pisiiV>rmil>us diner!

.

EXPtKATIO Tab. 8. II. Spadix junior ill spaibi.. III. Sp.vlix maseulus, dentla rami* btfcrioribu *|>alliis<)uo. — 1. Flows Morslm. 2. Calvfis foliola

Iria cl corolla* dune rlnuiw. 3. IVtala •fparats. 4. I'rccoliw iiarainuiii intra rorolkm. 5. U«m explicates. 6. Stamen solilarium a lm<-r«- intpriotv vi-um. (m. -)

4. GEONOMA ACUTIFLORA. Tab. 9.

G. /rondibus tvnninaUhm pinnato-jhsis3spadidbus rumosis pubescenHbus, Jhribus tri- sen quinqucfariam imbricatis stibhori-

zontalitov patentibm acutis, cah/cihm nuiSCuUs corollas subaequantibus , baecis cMpttcis.

DfsSC If I PT l<h CaUDEX sex- ail octopcdalisj raro altior, structure et crassitie oranino uti in G, inultiflora.

vttONDES muurm oeto ml duodceim, oinncs tenuinales, cum petiole* nninqiie ad octo nodes Ion*;ac» arcuato-

patentes, jturiores obovatae apicc hifurcae, laciniis subtriangularibus nonnihil introrsum lalratis acuminatis, adul-

tiores pinnato - hssoc in pin n as latitedine inacqualcs, quataor ad sex |H>llieos lutes, oblonpis, ucutes, suboppnsitas,

obscure virides, pcrcursas linearam triuiu distantia ncrvis parallels, quorum altcrni crassiores utque puhe ItTrugi-

nea adspcrsi suhtus soluminodo prominent supra sulcnm tenuem exbibentes, alterni minores et albidiorcs in utraquc

fiieio exseruntur. Pe tioli sesquipcdales et longiores, basi lanceolate amplexicaules, antice dorao semitcretes,

ibiquc tomento tenui fusco dotorgibili adspersi, supra nonnihil eoneavi, jnurgiuibus acutis ibiquc glabri. I! a c his

inter frondes snbtus conrexa, praesertim juxla marlines Iuschi - (omentosa pilis adpressis, in carina calvesceilSj

su|>ra acute bifacialis.

NPstMCEs luiiseuli et toenunui distineti in eodeiu individuo (?)> sin^ult inter frondium bases einci^entcs, erecto-

patentcs, simpliciter ramosi, sedqxuspithamaei et longiores. Pedunculus hasi semilunar! amplexicaulis, oiroiter Bpitfaa-

nuun longus, coinpresao- teres, squamis tribus, quatuor vol raro pluribus triangularibus acutis ad|)ressis notatus,

glaboFj viridis. K a in i quatuor ad sex, erGCtO - patuli,

parum flexuosi f basi , quae squama nmnihir lis peduncnli

simili t nudi, sursuiu vero Ihiribus quiuata serie imhricatis teeti, apice brevi conico UTininati* Kovcac suborbi-

culares. labio superior!- brevissimo iutegrOj interiore parum adscondentc^ in medio acuto^ tandem obiter emargi-

nato, Ibventes (lores masculos biuos, niro ternos, foemineos solitarios, nirissime binos, qui sub authesi ouuiiiio

omergunt, atquo horizontal iter patent, vel nonnihil deoisum spcctanL SPATIIAE duae, utraquc laneeolata, acuta, pallida,

tandem secundum lougitudinem fibrosa.

IfA S XJL JHi Gal YX tertia circiter parte corolla minor. Po 1 i o I a lanceolate , acuta , dorao earinata,

iiitus eoneava, eompa^e tenera, pallide stramineo - fusca, neiTO dorsali fusco pereursa, in margin© tenuiore den-

tieulis reiuotissiinis sub microsoopio oomjK>sito solum visibilibus instructed COROLLAS peta la laneoolata, acuta,

basi attenuate indoqua quasi intra oalycom pedicellate, tenera, marline inte^errimo, plana, ncrvis subtilibus

inunita, pallida. STAMIXi'M filaments basi connate in cyliiulrum ealycis lou^itudine, album sursum divisum

in crura sex linearia, medio subgeniculata, radiato - patentia. alba. A ntherae lineari - <-Iavatae, lire dimidiae

crunnn longitudinis, ochroleucac FOKM IXEIS: Calyx corollao daas tertias partes aeqoans. Foliola lan-

ceolate, acuta, parum eoneava, pallida, in dorso nervo fusco notaia COttOLLA evlindrica. ad medium fere

usque bifida, laciniis lanceolatis acutis planis, testacca, ealyec tencrior, nems percursa valde subtilibus. Cy-

linurus augustus, versus apieein nonnihil attenuates, subtiliter sexdentotus, corollam supereminens, carnosus, albus,

arete involvens PISTILLUM, eujus ovarium globosuni, album, parvum in ima basi est reeonditmn. Stylus lon-

gitudinc cylindri, teres, tenuis, albus. Stigmata linearia, revoluta, quam in pluribus speciebus crassiora. BACCA

nigra, breviter elliptica, ma^nihuline nuclei nueis avellanac, intra earnem paucam eontinens nucleum homoi-

deum liiscum generis.

Habitat in sytuis utHs umbrosis, ad jluvium Amazonum f race non in Provinces PittuhiMui w fifaroffnaniensi Floret

JattUariOi Frbruarw. Jfatttrat fnains Novembri, Iheembri

Si O.V LX/*L* Tiih. 1*, I, SpwBx dumoIq9 Integer. II, Fhiu m. imminuta. Ill Ranot foeittiiteaf cum fraedbns ^t floriliu.* urdia^ rnimprniiV>uff, — 1. Flo*

miuciilu*. 2. lJcm ftiAtnifiiiiifn i-x*^nip. :i. FolloU enljrdna. L Corolla. 5. Petaloio. 6. Urceoloi stamintun, 7. Flu* roonnnotu, S. Fnliola calycina. 9+ Corolla cum cyliudm

exserlo. 1U Baden apcrta, 11. Cyllodnu icmraiBi, }*2. ri^tillnm. 13. B^c«t. M Kaiivm imamm diasocin.

Page 21: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

11

5. GEONOMA PANICULIGERA. Tab, 10.

O.frondibus tvnninalibus pinnato-fissis, spadicibus paniculate - mmosissimh hirtulis, floribus approximate vcrticiUato- terms, cpia-

ternis ipum'sve, calycibus masculis quam corollac brevioribus, baccis t/lobosis.

VESCRIPTIO. Oaodbx lUDICIBUS plnrimis cylindricis albis Bubaimplicibus tcrrae infixus, in altitudinem de-cempedalem elatus, rectus vel parum flexuoans, crasaitio pollicis, distentia angaicolari vel pollicari notatua annolis a dc-lapsu frondium orris obliquis, laevigatas, juillidc Havcsccna, versus basin cincrasccns.

FRONDES naniexo circiter duodeoim, omnes torminalcs, erecto - patentee vol patentee atquo comam elegantcm con-stituent's, sex ad decern spithamaa longac, pinnato-nsaae. Petiolorum basis scmipedalis, vagmana, cylindrica vcl sub-fcrigona, membranacea, in dorso carina convexa glabra firmata, juxta earinam tomento denso ruaco adspersa, oblique trana-vershn striata, tandem in latere earinae opposite diacissa in rete tihrillosum; pars antica sesqnipedalis, dorso eonvexa,intus plaua vel parum concava, ad marginea, qui in jnnioribus tomentoso-xbaci, acuta; rachis aubtua eonvexa, suprabifecialis acuta, viridis, glabra vel in jnnioribus pare: tomentoao- foaca. Pinnae e frondc scissa auboppoaitae, teniae

quaternaeve, mod., spithamam modo polu'eem latao, lanceokto-rhomboae, acutae, obscure viridea, nervia pallidiori-

bus parallelis distentia qnatuor vel quinque linearum, aliis atrinque prominentibns acutis, aliis altomia paulo tenuioribusBubtus Bolommodo promincntibus costatee.

SPADKES hujus generis fore maximi, pedales et bipedales, diffiiso-panienlati, masenli ct foeminei in eodem indi-viduo. IVduneulus circiter sex polHces longua, basi semilunar! eaudicem a.nplcctens, dorso convexua, intus planus, mar-line acutus, aquamis nonnullis parvis triangnlaribus adapcraua, viridis vel viridi - fuscescens, glaber. Rachis apithamaea,flexuosa, compresso - angulate, e flexurae angiitis ramosa. Rami subaltcrni, radii similes, Bed tenuiorea. Ramuli flori-geri c singulis rami's fcres ad octo, patentes, flexuosi sibique saepc implexi, ima has! midi, antico floribus vcrticillato-ternis,

quaternia quinisvc dense onusti. Squamae minutae ad raiiioruni nunulunnnque basin, vix scmiorbiculares. SPATIU duplex,apithamaea, uti in reliquis speck-bus.

FlORES in foveis a labiis parum clcvatis integcrrimis formate, masculi plcrumquc bini, foeminei solitarii, interminorcs congenerum mnnerandi. MASCULIS: Calycis foliola ovate, obtusiuacula, basi imbricate, duobua paulolatioribus atquo magis concavis, tertio planiuaculo, carinata, nervo doraali maco, praeterea strammeo-flaveseentia vel adapicem subpurpurascentia, margino tenuioro flavicante, sub lente laeiniato-serrulato. COROLLA calycem cireiter tcrtia

parte exsuperans. Petals ovate, versus basin nonniliil attenuate, subobtusa, plana, vol intra apicem concaviuscula,duo omnino aequalia tertio nonniliil minore, teataceo - fusca, basi obscuriora, plerumque erecta vel coimiventia, mar-gino aub lento tennissime serrulate. STAMINA basi in uroeolum eyathiformem, qui corollam dimidiam aeqnat lon-gitndine, connate, fll amentia radiate - patentibus, unearibus, compreasia, planie, albis, anthems apice fereutibusgeminaa, clavatea, filament!* fere duplo breviores, ochxoleucaa. FOEMINEIS: Calyx corolla fere dimidia bre-vier. Foliola ovate, acutiuscula, carinato - concava, badia vel stramineo - fiisoidula, nervo doraali obscuriore, margintenui Bavicanto sub lente inaequaliter laeiniato-scrrato. COROLLA profande trifida, tandem omnino tripartita, laeinii

ovate acutis planis, quam calvcina foliola latioribua, badiia, margino tennissime senulatis. Ovarium globosum,uti stylus brevis cylindricus, album, omnino circuinvolutum cylindro euperne angustato, ore coimivente obtusesexdenteto, post grossificationem supra basin rumpendo et a baccis dejiciendo. Stigmata cylindrica, revolute. Baccaglobosa in calyce coroUaquc persistent! bus sessilis, vcrtice acuta vel obtuao, nitido atra, magnitudine grani Pisi, con-tmens intra earnem temiem purpuraseontem nuch-um homoidenm, laevigatuin, supcrticie tcstacco - fiiscum, intus

albumine cinereo - lacteo, duro, solid.), in cujna fovea basilar! locatua eat embryo parvus, cUvaeformis, tenuioriaquam albumen substantial'.

c

IS

I MilAT spadicibus villn multo magis conapicuo dense hirtis, deinmn plus minus glabresccntibus.

OBBERVATIO. Eface species multis modia, praesertim structura Boris convenit cum G. pinnatifronde,sed differt: habitu minore, paniculis multo majoribua magiaquc difiusis, hirtis nee pubescentibus, floribus vcrticillatis et

magis approximatis, baccis minoribna.

Crest-it in interioribm syteis Japurensibus, ad cataraetas Cupalcnscs, ad fftranharum pagos et versus Araracodra in

confiniis regni Qtdtensia, Floret Novembri — Jamam. Fructus matarat Martio — Junto. Usus est frondium ad tegendatuguria apud hubs valde frequens; [Jbim, uti rcliquaa species, vocant

WON. I.XI'I.. Tab. 10. I. I»a» superior frondis. (ningo. immin.) — II. Sj.»dix miucDlui, glaber, Boriban nondum omnino QvolatM. III. Ramus »p*dici»foemimi. IV. Kwna, >

i., 1 li,l, in!««.li Ok vtriauie birsuia, sub ipsa MtfattL (m. n.) - - I. 2. Mon-s duo maseali ...paniii. 8. Iidcm JmetL 4. Corolla. 5- Endcm aptrta,

com nrccolo adburdum fb,a»o. 6. Idem oroluius. 7. Flos maaculos vvoloioa variolalis blnoUe. 8. Ejusdcm foliola caljeioa. It. Ejiwdom ,,eial^ 10. Kjasdvm MaminJtwraiB. 11. Sinmea soliiarium arparalwn. 12. Cul.x fof.P>[B««L 13. M. Flo* foamfaMI Intcfier *ab ufad. 15. Laciaia corolla^. 16. Cjlindnia ovarium iorolwo..17. Idem sub grossifienlione ciicuanciwus, in ui ovarium ia eODjpectnn v.nial. IS. 1'ialillum. (omnia m. a. I

— 19. llacca a latere. 20, liadcio a basi vUa. (m. n.)

r>

Page 22: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

12

6. GEONOMA LAXIFLORA. Tab. It

G caudicc laud, frondibm subtcrmimdibus ovate bad cuneatis antice fnreato - bifidis ,tandem pinnato-ftssis, spadieibus

aubstopUcUer ramosis, fovcis masadis subunijloris sfmrsis vcl verticillato - ternis, ca^dbm masculia corol/as

subacqitantibus.

DBSCRIPTIO. CAUDEX circitcr sexpedalis, ercctus, tores, craasitie pennoc oygneae, vc! ad summum digiti

minoris, atrichia vcl parum Hexuosus, laevigatas, distantia semipollicari annulatus, pallidc tlavesccns, nitidus.

FRONDES vel omnes terminates vcl nonnullac subalternatim Literates , erect* - patentee aut patentee, ana com

petiolis eircitcr sex polliccs longis scsquipedales vel parum longiorcs. Petioli basi n.embranacen viridi longimtfnaliter

oblique nervoso- striata, dorso carinata, apiccm versus arida et imgulariter findenda amplerieaules; antice circiter

trium vel quatuor pollicum longitudine nndi, dorso concavi atque ibidem, uti in ipsa basi, pube tenui griseo - foscescente

detergibui adspersi; raehi utrinque prominente, supeme bHaeiaii, subtus paritor tomentosa. Prondis lamina

ovata basi cuneiformis, antice ad tertian, eireiter partem mrcato - bifida, laciniis rectis triangulares acntis, sun.

mm.,', tandem irregularis pinnate - fissa in pimxas nonnnllas oppositas, quarum extimae latiores, saturate v.ndcs

subtus pallidum*, perenrsas nervis approximatia, qnornm altemi tcnuiores sunt; junior uti petioli tomento griseo ten.u

obsessa, adulta glabra.

BPADKES inter frondes eoUtario enascentes atqne post earum delapsnm in conspectom venientes, in una stirpe

unns duo tresvc, raro plures, patentee, simpliciter paniculato-divisi, pubescenti-scabriuscnli. Pedunculus sesquipoffi-

caris, tcretiusculus vel Line inde parnm applanatns, basi semilunar! candiccm amplectens, nonnil.il Hexuosus atque

sqnamis pan-is ovato-triangalaribns acntis eoncaviuseulis instrnctus, c racl.cos angnlis ramosus. Rami simplices, pa-

tentes, apithamaei et pedales, parum flexuosi, nliformes, uti peduncidi teretinscnU, pnrpniascenti - virides, glabri,

foventes Jlores in fovcis ellipticis distantibns laxe dispositis, vcl alternis vel vcrtieillatoter.iis. Squamae name, ovato-

triangularcs ad singnlos ramos. 8PATBAE geminae, minutae, pollicares, laneeolatne, obtusao in basi pednnculi spadiois

eessiles; exterior dorso convexa, inrus plana vcl parnm coneava, margine acuta, glabra, omnino includens inte-

riorem paulo brcviorc.n, compressiuscnlam atque pilis ferrugineis adspersam, utraquc extus viridi -flavescens, demum

exsiccatn stramineu, facie interiorc glaberrinia.

FLORES MASCULJ in singulis fovcis plerumque singuU, rarius duo vel tree, illis plurimarum specierum

minores, ante anthesin ultra dimidium immersi, sub anthesi duabus tcrtiis prominentes. Calyx fere coronam aequans.

Poliola lato- ovata, carinato - coneava, subobtusa; in margine sub Icnte tc.uiter denticulata, glabra, strammeo - ius-

cescentia, in dorso n nervis nonnullis late striate obscuriora. OonOLLAB petala lanceolata, acutinscula, infra apicem

coneava," praeterea plana, striata nervis subaequalibus, sub lente tennissime Berrulata, straminea, basi albida, snpeme

nonmmquam purpurascentia. STAMINA in cylindrum connate album, apice sexfidum, cruribus ln.ean - lanceolate

anthcras lincarcs albidas longitudine aequantibus. PlSTll.U KUDIMESTUM vix conspicuum. FLORES FOE-

MINEOS non vidi.

Creseit passim locis udis nmbrosis SJjtoae immanis, quae per tolas fere Provincias Paracasein et a Rio Negro

dictam juxta Amazonian flatten ejusque conjlaentes extenditur. Florens leckt Januario, ad paavm Lulorum Juri Ma-

nacurii dictum.

WON EXPL. Tab. 11. Kg. I. SammiUi candid*, ctim inxidenlibus spmlhU froiidibnsque. (OUgO. immin.) — Kg. II Spsdix masculus. (ra»go. nal.) — 1. Floa

mucalu*. 2. Ejn«lcm fottob calycim 3. Corolla clao* « peUlun Mliuriom. 4- L'nxoliis aUruumm ribucdam involute, inlra coroW <n«gn. not.)

7. GEONOMA PAUCIFLORA. Tab. O.

a frondibus terminals pinnato - Jissis,

pinnis lanceolalis aeuminatis, spadieibus pare* ramosis subpubesceniibus, jloribus laxe

ct subaltcrnatim sparsis, cali/cibus mascu/is corollas aequantibus apice barbatis.

DESCRIPTIO. CAUDEX tenuis, sex ad octo pedes alius, rectus, crossitic dimidii pollicis vel ultra, lacvigatus,

flavescens, auuulis tenuibus notatus, glaber.

Page 23: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

13

FRONDES numcro sex ad decern, arcnato - patentee, illis eongcnerum similes, irreyulariter pinnato - fissae.

Pinnae sex ml duodeeim pariuin, suboppositac, spithamam longac, oblongo - laiiccolatae, basi attcnuatae, sncpe e

nervis itcrum fissae in pinnae duas trcsve, nervo medio olbido in ntroque latere pxomincnte et lateralibna tribus

quatnorvc totidemque tenuioribua pcrcursac, glabrae, saturate virides, subtus pallidum*. Rachis inter pinnas subtus

leviter oonvexa atque tomento fusco dctergibili adspersa, supra acute bifaeialis. Petioli ad basin circiter pedis longi-

tudinc nudi, in dorso eonvexi, lateribns membranaceia amplcxieaulcs.

SPADLX subhorizontalih-r patens, pedalis vol sesquipedalis. Pedunculus basi semilunari caudieem amplecteiis.

compresso - ancops, squamis duabus, tribus qnatuorvo ovato - subrotundis adpressis munitiis, longitudinalitor striatus atque

hinc bide tomento fusco obsitus; apice divisus in romos duos ad quatuor, patentee, circiter quadripollicares, qnonun sin-

guli ad basin squama semiorbicnlari vestiuntur. SPATRAE dnae, membranaceae, in peduueulo seniles; exterior longior,

sex ad octo polliccs oequans, lancoolata, dorso eonvexa, apice bifida, intos plana, bine hide tomento rufo adspersa; inte-

rior compresso - anceps, ore subtruncato, tenuior, glabra.

V

FtORES laxe dispositi. plcmmquc bini, rarius tcrni, immcrsi foveae, quae labio inferiore lato - semiorbicnlari in

marginis tennioris albicantis medio denle aeuto praedito inunitur. JfASCULXS: CALYX triphyllus. Foliolfl lancoo-

lata, acuta, versus basin parum altenuata, cartuato -concava, stramineo - flava , vol apice purpurascentia, in carina tu-

secscentia, versus apicem squamubs minutissimis fuseis barbata, in margine passim subdentata, compago porgamena

siocinscula. COROLLAS calycibus nonnihU breviores, plerumqno connivonticlansae, nee nisi apice pro emisso coUo urceoli

staminci apertac. Pctala lancoolata, versus basin attenuata, planiuscula vel concava, carinato-uninervia, calvcis substantia

ct colore. STAMist.v filamenta basi connate in ureeolum conicum membranaceum roseo-albidum, snpeme libera, py-

ramidalia, plana, apice biaiitlierifera , ante antliesin introrsum plicata, antberis singulis tunc ad siiiguloriun rilamentorum

latcra dellcxis, sub antbesi bori /.ontalitor patontibus, clavato - linearibus, ocbroleucis. FOEMIS El non obscrvati.

Crescit in intcrioribas eyhis Provinciarum J'iaitbiensis ct Muraf/naniensis, locis ntUs. Fforigera lecla mctisc April!.

ICOy. EXI'L. Tab. 12. Fir. I. Spadix (lorilYr cum spalhii. II. Frondia para ,'Xtima. (m. n.) III. Apex ramuli flnrift-ri. (m. a.) — 1. Flos calycc nonnihil

kperto. 2. Foliola calyeina. 3. Corolla a|n-rta, cum cylindro atommifcro, cojua crura adhucdura introraum ilexa sum. -I. lVtala. 5. Pctala connexn. 6. UkcoIus staminum

uvoluina. 7. Idem medio diascctus, croribus anthcriferw inirortum Ik-xU. & Cms separatum cum antheri* pendnlis. (omnia m. a.)

8. GEONOMA SYNANTIIERA. Tab. 13.

C. frondifius terminalibits (?) pinnato - Jims, pinnis lanceolatis acamiiialis stibfalcalis,

spadicibi/s ramosis Jloribm

margine hUegerrims approximate qta'nque - vel sexfart'am imbricate, eorollis mascute calyces parum supe-

rantitms, antberis sex.

DESCItTPT10. CaUDEXi uti oL Pavoniua nobis tradidit, sox- ad deccmpedalis, eroctns, parum floxuosus

vel rectus, distantia sesquipollicari annulatus, cacterum laevigatas, stramineo - flavcscens.

FRONDES decern pluresve, omnea torminalos (?), arcuato - patontcs, quatuor ad sex pedes longae atque uti

reliquarum specierum pinnato - fissae. Pinnae suboppositac, pedalcs el longiores, lanceolatae, aeuminatae, bine hide

subfalcatae, nervis aliis distantia triuiii lineanun dispositis supernc pronmu-ntibus subtus impressis atque tomento

fusco vestitis, aliis inter bos decurrcntibus teiiuioribus albidis percursac. Racliis supernc bicarinata, subtus convoxa,

parce fusco - tomentosn.

SPADJCES MASCf'LI pedalcs et majorcs, sinipliciter nnnosi, robustiorcs. Pedunculus basi semilunari caudieem

amplecteiis , spitliamacus et pedalis, compresso - teres, tomento tenui t'usco, praosertim in parte antica involutus,

squamis nonnullis ovato - triangularibus acutis fldprcssis notatus, o racbi parum Hexuosa compressiuscula promons

rainos florigeros octo ad decern quadripollicarcs, ima basi a floribna liberos, intus planiusculos, dorso convexos,

crassiusculos. Squama ovato - triangularis ad singuli rami basin euinque a parte oxterioro ainplcctcns. SPATHAE

milii non visac.

Page 24: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

14

FtORES majusouli, sub anthesi omnino fere crccti, e fovcis emcrgentes. Fovenc online sat denso quin-

quc - ad sexfariam spadicibus insculptac atquc labiis inferioribus scmiorbicularibus pian is adscendentibus vol re-

volutis, bast, uti ipse spadix, tnmentoso - fuscis, versus margincm glabris viridibus instruetac. C'ALYCIS foliola

lanceolata, versus apicem attenuata, apice obtusiusculo cmarginato, carinato - eoncava, in doiSO flavescenti - fusea

vel purpurascentia, in marginc tenui integerrimo straminca. COROLLA ealyccm parum execdens. Petala lanceolata,

atrinque acuta, membranaceo- sicca, Iongitudinalitor nervosa, basi flavescenti -pallida, caeterum purpurascentia, integcrrinia.

STAMIXVM filamcnta sex, ad basin connata in urceoluiu album, corollac duas tertias fere aequantcm, superne distincta,

plana, acuta, apice fcrentia antheras sex linear! - oblongas didynms (quasi c duabns connatas), primum erectas, dein

nonnihil patentcs. l!ll>iMi:yriM VisriUJ minimum, suhglobosum, vcrtice stigniatibus tribus panda coronation.

in fundo urccoli masculi. FLORES FOEMINEI ignoti.

Crescit in st/lvis motttanis Pertwiae, Commumcavil amicus clarissimus Pavonius.

JCOiV, EXPL* TaU 13- I. Spadix Clascalus* IK 1'iuiia* (m. n.) — 3- 1'ar llomm tiiatcutorum jam fere cvolutornm, cum leriiu minora, qui Urdiu* c fovea

prodtbit, 2. lidem ab altero latere. 3- t*loa miuos erolutu$ toonira a latere, rjuo rcliquis incurul/it, yiaus. 4. Flos ad antbetitt promlus. 5- Fiona minus cvoluii corolla

olaou d p«Ula duo ItpanU, fi. EjBsdera ovoloti corolla claa*a. 7, IMalum iivoniin. 8* 9. Urccolus ftalhtrifar* 10, Anthorao 11. Radiincnlum piatilli. Comma ro. a.)

9. GEONOMA SIMPLICIFRONS. Tab. 8. Fig. t et Tab. 14.

fr. frondihus ierminaUbus lanceokdis hasi attenuatis apice bifidis}tandem irrcyidariter pinnato-fissis, spadicibas ramosis^ Jloribt/s

quadri- ad quinquefariam imbricatis, cahjeibus vxascuUs corollas aaptantibus, baccis suht/hbosis.

OEONOMA SIMPLICIFRONS, frondibus simpUcibm cuneatis hifidis. WilllL S|K pi. IV. |>. 5S>4. Pcrs.

Ench. n.i>-

576.

I) f-JS( ' It IP T I O. GJUDEX more reltquanun fspccicnnn foscioolo RAMCVM subsimplieium albarum terrac in-

fixus, erectus, sex ad octo vel rarius duodeeim pedes alttis, parum flexuosns, erassitie pullicis viri, pullidc llavesccns vel

olivacco - ciuercus, glahcrrimus, nitidus, distanlia pollicari vel in spcciniinibiis rapidioris increment! bipollicari annulis

insculptis notatas.

FROXDES inimero octo ad duodeeim vel etiam jdures T ftllgulo fere recto - patcntes, nonnihil eurvatae, jtiniores

scsqnipcclnlcs et bipcdales» laneeolatac, basi attenuatae, antiee ad tcrtinm eirciter partem bifidae, eruribus lanceolntis acutts,

SUM] inter ilia angOSto; adultiores iri - ad (juiiuptepedales ol>1oiip;o -lanCColatae, tandem irre^ulariter fissae in pinnas

suboppositas lanceolatas, obscure virides. norvis albidis distantia quatuor vel quiiupie linearum parallels supra

prominentibns nliisque paulo tenuioribus subtus exsertis COStataS, glabrae Pctioli ultra tertiam partem froudis

longi, basi lanceolata semiamplexuraules, antiee subtus convexi, supra canaliculato-conaivi, uti in rachi subtus convexu

supra acute bi facial i ^labri.

SPADICES inter bases petiolnrum erumpeutes, masculi et foeminet in eodem individuo, spitliamaei, pedales vel in

obeeia longioree, erecto - patcntes, subsimpliciter ramost. Pcdun cuius sex ad octo pulliees longus, basi semilunari

caudicem amplectens, compresso - teres ,viridis vel viridi - fusceseens, squamis nonnullis lato - ovatis acutis lonptudinaliter

striatis semiamplexieaulibus instructus, superne divisus in ram08 tres, qnatuor, sex vel raro plures, Bimp1icesf ad

sunumun spithamacos, rectos aut panun ftexuosos» muerone brevi tenninatos, teretes, basi, ubi exeunt, squama sufiultos.

SPATHAE duac, eirciter quinque ad octo pollices longae, utraquo lineari- lanceolata, acuta, pallida, tandem longitudina-

ls ter in fibras soluta; exterior intus planiuscula, tuarpne anceps, extus convexa; interior paulo lon^ior, COmpressa

sed utrinque conwxiuseula.

FtORES ab ipsa fere nunorum basi ad apieem brevem obtusum usque serie quaternata vel quinata laxius-

culo dispositi, immersi foveia subrotundis, (juarum labia adsceudentia brevia sunt et mtegorrima vel inferius

uomiilul emarginatum; masculi goniilli wl ram term, foeminei solitarii vel rarius bini, sub anthesi maxima ex

parte emersi. MASCULI: CALYX longitudrae comllaiu aequans. Foliola duo lanceolata, acuta, valde carinato-

eonvexa, basi amplectentia tertium latins oblongo - laiieeolatuin IVt*^ planum, omnia compage membranacea siecius-

cula, paluda, nervo do)*sali flisco - spliaeelato, in marginc tenuiore denticulis minimis sub microscopio composito

rite COUflpiciendis rotate. COROLLAE petala ovato - lanceolata, acutiuseula, quam ealyeina foliola nonnihil latiora,

Page 25: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

15

Ot teneriora, planiuseula, in medio percursa ncrvo versus basin subluscidulo, seeundmn mavginem temiiorem integer-

rhmim fusceseentia, raeterum pallida , raro basi membrnna tenui inter se connexa. Srjvtst'.w filaments alba,

nasi COIinata in nrccohnn in eriiribiis antherileruni, jimiorem eyathiformem lon^itiidinoque enrollam ne<piuiitcm,

]K>stea sub anthosi e basi ovate cylindricom ct crura linearia acuta o corolla radiatim expandentem. A nrherae

in SingOlO erure binae, ooqao nonnibil brcviores, lineari - elavatne, pollino faretne albo sub^loboso- PlSTILLI

ntDiMEyrrst minutissimum in basi ureeoli, ovario subgloboso vol turbinate, stylo vix olio, Btigmatibus tri-

bus erectis subulatis. FOE3FINJSIS: Calyx quam corolla nonnihil brevior. Foliola lanceolate, acuminata,

duo e video fins carinatO - Concava, in ncrvo doisali filSOescentta, caetenun pallida, in marline tenuiore subtil iter

denticulate* COROLLA subcylindrica, trifida vcl tandem omnino in petal a tria seeedens lanceolate, acuta, pla-

niuseula, tenma, pallida, inargiiie integcrrinuu Cy I indm a menibranneeus albus, sublageniformis, quam corolla

sub anthesi nonnihil longior, ore tenuiter sexdentatn, invol veils ovari 11111 globosum vireseens et st vl 11 in cylin-

drical?) albiduni, exsuperatus stigmutibus tribus subulatis revolutis albis. ftjtVA eaiyee eorollaque persistentibus

suHtilfci, sessilis in minis spadieis luue purpurasceutibus ot snepe intumidis, ma^nitudiue putaminis eernsi, Jflu~

boso - ovataT

vertiee aeutiuseula, atm - violaeea, intra carnein tetiuem eonfinens nueleum eoiitbrmeni, Incviga-

tum, cujus albumen lactcum, corncum, solidum, embryo basilaris ct paulo in latere locates, cytindricus, pal-

lidus. substantiate tenuioris.

VA /? T A T baec species tan

piu^uibtis multilloris.

trondimu tissura, rpiain spadieibun mudo depauperatis paucifloilS brevibus, nuxlo

Crcsdt ad Caracas: B ted em e y a r * apud Will d. L c. ; egtad&n pturitnts tods in Brasiliay

prgesertim wsytda maritimis Provindarnm scptcntrionalmm invent, fticotae c frondihm, guas uH illamm qaoque palmarum jrondes

Patioba appellant* corbes pro comervanda farina aliU<pw rebus domes/ids fahrieant. Floret Jannado — Martio;

fviictijivat Octobri — Vceembri

ICON* EXPL, Tab. 8. Kg. I. Spadix masctilus paojwr; (Mnplar WilM«odwi«aftBi 1 «t do Sehloohtetidal benign* conmonltttatti — 1. FIoj

intwulns. 2. Folio)* ttilvrinu, 3- Corolla. 4. IVlaU. 5* Urcco!u» Muniiiium itivolutus. G. Cmra cjtwbtn «Joo cum ihiikbui anilnrN. (m. *.) — T«U, 1L I, Siiailix

OKKilat bono nwiriliw sub ip&a tnAeiL — 2* 1*W m«sculu* clause. 2. Idrm cvolulu*. 3. FulioLi calycU* -L Corolla eum eXpinsia siamiuibu^ 5. Corolla, cujus

pclala cohaer«nL 6. Crcroliw masculus <*X[>au*uj. 7. Kudimenlum pisliUk $. Fins fii<-minou4 clau*o*. SK Mem efoIalU. 10* Folii>la caKcia* 1L Corolla cu-n fitigiua-

tibu* exscrtis. 12. Lacinia CN>rollac, sen, si malis, jwtalum. 13. Cylindnis putillniD cingciw, 14. Pisiilluin, (nu n.) 15. Uac*a. \m, it.) — Tab. 21- Fig, 2, exhibct

partem su|^riorcin cauJici#. (in, n.)

10. GEONOMA SPIXIANA. Tab. 15. 16.

G, frondibun termina/ibus individs lanceolatts had cuncatis apice bifardstspadidbm panicidatis pubescentibus

, flodbus sex-

ad octofitrkan imbricatU^ cah/dbus masadis corollas subacqnantibus , ci/tinttri foemind dentibus sldta/o - emersis.

bams orato - tf/obosis*

DJESGJRIP Tl <K CAUDEX ItADWWUS subsimplicibns firmatus, in altitudineiu sex ad octo pedum eveetus,

rectus vel paruni flexuosuS, CTOSsitio pollieari, subeyliu<lrieus, aimulis sat amplis notatus, aliis a delapsu froiidium urtis

per polliris distantias dispositis, aliis majoribus, qui spadieum vestigia, plerumquo inter tres quatuorvo illorum inseulptis.

caetenun laevigata cfdore badio vul etramineo-fuscesccnt«.

FRONDES erecto - patentes, in cotnam coarctatnm oonspinuitcsj quadripedales vel rnro ma jores, omuestermin ales, simpliees, firmulae, laincolatae, basi euneatae, antiee ad tertiam fere partem usque bilidae, cruribus

laneeolatis aeumiiiatis t sinu angusto acuto, maxima latitudiue vix spitbamaeaie, raro Vetustate transvei-saliter in

pmnas nonmillas subop]K>sitas fissae, costatae distant ia trium lerme linearum norvis in superioro fecie acute

pnniiinentilms uliisque caim illis altemantibus obtusioribus atquo tomento griseo - tusco obsessis siibtns promi-

i lentil his, caetenun glabrae, laevigata©, obscure virides. Petioli curciter spithamaei, raro loogiorcs, basi cylin-

cMca interiores petiolos ampleetentes, ibirpie doiSO earinati, lateribus striati atque tandem lon^itudinaliter in

libra* seeedentes, tomento grjaeo - fcrrngineo vestiti, ant ice lineares, in doiSO Icpidoto eonvexi, intus coneavi.

aarginibuij acutia.

8

Page 26: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

1(>

transverse ovatis obtuais concavis munitus, tomento cinoreo - fiasco adsporsuB, saperne paniculate - divisuB in ramos

(inatiior, sex. octovc basi aqunmis eimOibus munitos, oompresso- angulatos, r.-ivntcs ramulos florigcros l>inus.

tonio* quntornosvo ercctos vcl patentee et subcorymboso-fastigiatos, spithaniam circii.-r lungos, pennam cygneam crasBOS,

viridi - fuscesccntes atquo floribus septem- vol octo&riam imbricatia dense obaitos. Fovene ellipticae, labio e rnclii emer-

gente ovato - saborbiculari ml medium usque bifido ad basin instructae, maaculae bi- vel triflorae, foemineao uniflorae.

SPATHAE structura, uti in reliquis descripsimus, lonceolfltao, obtusae, fore Bpitbamam longae.

fi.oiu-s MA8CULI: Calyx eoroHam aunaequans, eonatana folio-lia lanceolato - acummatia, 'margine te-

nuiore albicante intcgenimis vel apico Bubtilissime aerralatis, doreo nervo upadiceo crassinsoulo percursis caeterum

pollide tcataceis. COTtOLLAE pctala basi nonnihil cohaerentia, planiuscula, lanceolata, acuta, nervis pluribua parum

conspicuis percursa, pallida, intas maeescentia. STAMINA sex connata in tubum subtrigonum vcl tcrcriusculum,

ultra dimidium serfdom, album. Pilamenta planiuscula. Anthorae gemmae in qnovis filamento vix totins nrceob'

dimidiam partem aequantes. FLORES F<>EM I X E I; OAVTX corollam longitudino aequans. Foliola subaequalia,

laueeolata, acuta, nervosa ct carinata, concava, testaceo- pallida, in marline tenmore Bubmembisnacco ct versus apicem

vix ac lie vix quidem scrrulato albiria, in carina f'tiBca. COItOLLAE petala priinuni basi nicinlminac tcncrriinac ope

coliaerontia, atque tubum subtrigonum constituentia, dein a so invicem soluta, lanceolata, acuta, planiuseula, nervosa,

margine tenuissime denticulata, pallide fusca. Cylindrue scu urceolus ovarium involvens longitudine corollae, albus,

cvlindricus. basi gfoboBO-veatricOBUB, medio paulo constrictus, ore divisus in dentcs Bex Uneares, supra verticeni fioris

stellate -patentcs, albos, medio longitudinaliter sulcatos atoue anthems referentea. Ovarium glolmsum. Stylus rilifor-

mis. Longitudine fioris. Stigma essertum, trifidnm, laciniis linearilms uncmato-revolutis. JiACCAR immatone, fjuas

vidi. ovato -olUpticae, magnitudine nuclei nucis avcllanae, calvcis coroIlaecMic persistentiuni minis sutVultac, primuui

virides, dein atro-violaceae, ramia fructiferis tunc incrassatis et obesls, glabrae, nitidae, came tenui involventes nu-

clei! in lionioideinn generis.

OBSEBVATIO. Species habitu firmo et cleganti conspicua, dicta est in momoriam el. SPfXIJ. viri ami-

cissinu, in itinera per Brasiliam labonim pcriculoniniijue socii strcnuisshni.

Creseil frc/ticns in $>/fois Provhiciac a jlttminc niyro dictae, ad Japuvti fluuiuni ct alibi Januario —Mar/io lecta.

IGOTt. EXPL. Tab. 15. Gconomi Spixlnnn Integra, (mngniluiline droller deeies immiiiula.) Tab. 1G. t Frons. (miigiL imrain.) II. Apex frondls.

III. Spntbne cIiiunic IV. Spadix ibemiiion. *ub nulbeii. (m. a.) — 1. Flos masculus. 2. Ftiliola ealveins. 3. Corolla nperta cum staminibus. 4. IV-lalum M-paratum.

5. I'rceoliw eum itaurfM. Ij. Flos foemiucus clnuttos. 7. Idem iipcrlua. $. Fnliola cnlvciiiu. It. Ci>mlln euni cjlindro denlato. 10. l'clnla. 11. Cylindros denutus euio

exsert" Mylo. 12. I'istillum flore exemlum. — Tub. 21. Fig. 3. exbibet caudicis partem suprvmam com inxidcntibm peiiolU frondiam, quorain intcriorcs exemti in li^urn

notsta Bcoroim depingunlur.

11. GEONOMA PYCNOSTACHYS. Tab. 17.

tim caudice aruwtinaccot

frondibus latcratibus tcrminafif/ust/ue lincavi - obtonr/is brevitcr hifidis fs/xtdicthm simpHcJ-

bus androgynU vfflosis, fl&ribtiS demmimis* cah/cibxts mascnUa corollas subaeqnantibux barbatts }baeci$ ovath

acutm$cidi&

f> fCSC ff I PT I fh Cai'DEX qnadri- Jul eoxpcdolis, rcctits, jjr;ieilis» crassitie Annulhiis Plira^initis'. dishmtin

duorum circiter pollicmn notatiis fVondium delapsarum cicatricibus , {fosoesocnti-Havus, lacvjjrntus, nitidus, qnam pluri-

maruni specicrom traj{ilion

FnONDES plurimae in superiore parte caudicis spuraac, paucac tenninalcs, patontcs vcl subrovolutae, duas

circiter spithama^ longae. ((iiinque ad sex pollicea latae, enporiorcs nunores, brevitor pctiolatae, liucari - oblongae,

versus basin attenuatae. apice brcviter exciso - btfidaOj crnribus Bubtriangularibua acutis vel muexonatis, niaa

acutu latiusculi*. nervis in distantia triinn linearuui parallelIS, quorum allemi supra vel subhis prominent, per-

cursae, saturate virides, jrlabrae praeter uorvoa inferioroa tomento griseo - fusco adspei*sos. Potioli tri - ad sex-

pollicareB, instructi basi evlindriea oblique transverse nervosa vaginante, parte antiea, intus carinato - concjiva t

in margine acuta, in dorso convexa tomento griseo - lusco adspcrsa, raclii supeme acute biiacmli subtufl de-

presso - convexa.

Page 27: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

17

SPADICES ad summon) spithamam longi, singiili inter singolas lYondcs provcnicntcs , crccti vol crcctopatciites,

simpliccs, dcnsissiinc florigeri Pcdun cuius pollicem longus, tcretiusoulus, pube fcrraginca dense hirsutus, squamis

duabus tribnsvc ovatis acutiusrulis concavis munitns. Racbis cylindrica, 11(1 peduneulus dense lnrsutn atque in foveis

nmgnis cllipticis, labio inferiore orbicular] convexo adscendente hirsute) ot ciliato instructs (lorigera, SPATHAE duae,

ab initio inter froiiditin petiolos omntno rcconditac, bi|H>llieares vol parum longiorcs, spadiee ut plurimum nonnihil

exsuperatae, lanccolatae, in margine baseos sennrireularis pedunculi scssilcs; exterior versus basin in facie interiore

COncava atque caudict arete adpressa, versus apicom utrinque convcxa, in faciei cxterioris apicc bifida, marline

acuto in ntroqne latere prominente deorsum undtilato, loiigitiidinnlitcr striata, toniento fusco dctergibili vestita;

interior tenerior et triplo brevior, compresso - anccps, pilis ferrugincis ndspcrsa, tenuius nervosa, tandem, uti exterior,

longitudinaliter lissa.

FLORES in codeni spadiec masculi et focminei, masculis nimirum binis ad foeininci solitarii latera positis.

MASCXTL IS: Calyx corollam longitadine acquans. Folio la calycina lanccolata, versus basin attenuata, acu-

tiuscula, dorso eoneavo eartnato nervo lusceseente, apicc* Hoeeis tenuissimis fuscidulis, sub lento solummodo conspiciendis

barbata, pallida, versus basin et in marginibus tenuioribus albida. COROLLAS pet a la laneeolata, utrinque acuta,

planluseula, stramineo - fuseescentia, nervis subtilibus suhacqualibus percursaj raro inter so ope mcmbraime tenerac

diaphanae conncxa, STAIUINUM f i 1 a m c n t a connata in urceoluin cyatbilormcm , supcrnc libera, breviuscula. A li-

the rac in quovis filamento gemmae, lineari -clavatae, qoam filamenta longiores, polline albo farctae. PtSTlLU

RUDBtENTVM minimum. F()EMINEISy qui masculis pariiin sunt mnjorcs, est: CALYX corollam supercminens,

foliolis oblongo - lanceolatis, acutiusculis, carinato- concavis, inte^errimis, pallidis praetor ncrvuin medium basinque

fuscescentibug- COROLLA trifida, tandem tripartita, laciniis lanceolatis, acutis, integcrrimis, planiusculis. Cylindrus

intra corollam, ore breviter sexdentato, basi ovarium ambiens, meinbranaceus, albus, corollam excedens vel acquans*

PlSTtLLl ovarium ovato -globosum, albido - virens. fttvl us erassiusculus, eylimlricus, albus, emergens. Stigmata

tria, lincaria, acuta, revoluta. JiACCA ovata, obtusa, tres lincas longa, intra carnem tenuem nitidam nigro - olivaeeain

continens nucleum conlbrmem congenerma

OBSER VA TIO> Differ* hacc species a rcliquis omnibus: spiels densissimis, squamis (lores gugrcgaiitibus

majoribus, situ florum androgyno, (jualem in nulla alia observavL An in hac floras foeminei ab cjusdem

spadicis an potius ab alius Horibus masculis luecundentur, nnudum liquet; cquidem vero, quum in spadicibus fructi-

feris flows niasculos semper invenerim minus bene cvolutos, fbemineos a distinctonnn spadicum masculis pollen

accipere existimem.

Crcscit in sylvis adis ad jluvios Japurd el Messctf, in Jintlimis Peruvian Lecta

Januario*

mensibus Decembri

ICON* EXPL* Tab. 17. I. Falmac para superior. (raagn. irora.) — II. Spntbae juveniles, extoriorc apcrta, ila tit interior cl apfldix in conspcclum veniant.

III. Sprthat adhttnlimj clftusae, «pa<Vi€0 ox apicc crampentc* (m. n.i — 1. I*"]ns moacalDs claaans. 2* Poliola calvcina. 3< IVtnluoi, 4. PoIaIa eonnexa, a lergo visa.

5* Urceolua Maiutnum adliucdam invntntog. 0. Filamtnta dmi» cum inhnirrrMibtia aiitlicnn duabui* 7- FJoa formincus *ub anther). 6t Kolioln calycina. 9, Corolla,

10. Cyliodnis cum stigmalibiw cniergi iiiibu*. (in. a.) — II. Uacc* (m. u.) — In Tab. 21- Kg. L parlctn caudicis G, pycnosiaclicos H. «. OtUbet*

12. GEONOMA AltUNDINACEA. Tab. 18.

Q* caudicc arundinaccOy frondihm tateratibm tcrmlnatihusqtte ovatis bifurds tandem pSnnato -

jhribus remote verticilUdis , catycibus masculis corollas subacquantibtts, baccis ovato -t/labosis.

spadicibus subsimplicibus,

DRSCRtPTJO. CaVDEX RADtCUtUS fibrosis albidis subsimplicibus 8uSultu$, pleniinqno laxc socialis ere-

ctue, quadri-ad sexpedalis, orossitie pennae cygneae, glaberrimus, flavesoens vel junior virens, teres, annulis distantta pol-

Uoaro vel minorc notatits et juxti eos parum inerassatus, fra^ilis.

FRONDES sesqui- ad bipcdales, plerumque duac , trcs quatnorve in caudicc altcrnatini laterales, reliquae sex

vel octo terminates, ]>atentes, liabilu tenuiore a plurnnarum sjweierum froiulibus distinctae, primuin simpliecs

ovatae, basi in jwtiolos attcnuatac, anticac furcato - bitidae, laciniis brcviuseulis fcriangolaribos , sinu acuto, tandem

hinc iude irrcgulariter pinnuto - fissae in pinnas oppositas vel rarius alternas, quatemas senasve, quarmn extimae

9

Page 28: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

18

majores. glabrae, sieeiusculac, supernc laete ot nitidc vi rirlcs, subtus pallidiores, ncrvis distantia duarum linearum

decurrcntibus, sulcus prominontibua, quorum alterni panlo robustiorcs atquc colore obscuriore insignes sunt, aliisquc multo

tenuioribus approximates coetatae. Potioli saepe totius frondis fero dimidiam longitudinem aequantes, basi lanceolata

concava in margine incmbranacca vcl fibrosa semiamplcxicaulcs, antice lincarcs, sciniterittcs, Intus plan i vcl canaliculo ttnui

exarati. glabri. pallida virentes.

SpaDKES itiasculi et foeminci in eodem individiio, vcl quoquc in divcrsis, inter frondes lateralys solitarii

vcl rarius bini tenrique emergentes, saepe sex ad octo in unica Btirpo, cireiter spithamam loogi, Bimplicea vel

rarissime in ramos nonnullos divisi, ereeti, Ibcniiiici (Viictit'cri nutantcs, virides vcl purpuraseenti - viridca, glabri.

l'edunculus brcvis, vix pollicem acquans, intns planus extus convexus, basi scinilunari caudioem amplectciis.

Kachis stricta vcl pannn Hexuosa, teres, in foveis, quae labiis adscimdentibus medio Cmarginatis includuntiir. distantia

duaruro cireiter liuearutn verticillatia ternato- vcl quatemato - florigera, apice conico tormiuata. Spatiiae dime, longitu-

dinc pollicari ct seequipoUicari; exterior una basi pedunculum spadicis amplectens, lanceolata, obtusiuscula , cornprcssa,

dorso convexa, ventre medio concava, margine acuta, apice bifida, membranacea, vjridis praetcr inargincs scarioso - fuscos

:

interior quam exterior cireiter quarta parte brevior, caque omnino tecta, forma similis, compagc tenuior, alba et pills

tuscis dctergibilibus villusa, utraquc sub cvolutionc spadicis in apice lindenda, dein sccus longitudinem quoquc aperta

atquc bivalvis, tandem in libras seccdens.

FLORES MASCII LI plerumque in quavia fovea bini, raro terni, primum omnino a labiis inclnai, postca

prosilientes, uno post alteram florescontiam peragentc. Cai.ycis foliola corollam few aequantia, sicciuscula,

rubenti -pallida, ovato - lanceolata, apice in mucronem brevem tcnuissimmn fugaccm attcnuata, cariuato - concava,

ncrvis robustis costata, margine tenuioro versus apicem sub lento irregulariter denticulata, magnitudinu inaeqimlia,

tertio planiore saepc duplo angnstiore ct lanceolato. COROLLAE petala c|uam foliola calycina, quibus colore sunt

similia, vix angustiora, ovata, subaouta, planiuscula, UOrvo medio dorsali lateralibusque subfilioribus instructa. STAMIEWHfilaments basi in urceoluin cyatliitbrmem connata, supernc libera, compress iuscula, biantlierifera, interne carneo-

Havoscciitia, supernc, uti antherao linear! - clavatac, alba. Iti'lHMEXTr.w PISTILLI minimum, globosuin, vcrtiee

acutum ct subtrifidum, album, in basi tubi statninci reconditum. FLORES FOEM INET solitarii vel rarius

bini in una fovea, quam masculi nomiihil majores. C'ALYCIS foliola ovata, aeutiuseula, carinata et dorso

nervosa, margine tenuiora, basi cameo - flavescenria, supernc viridia, dnobus exterioribus basi sese amplectentibus,

tertio interiore minorc, quam corolla paulo breviora. COROLLA cylindrica, ad medium usque trifida, laciniis

triangularibus acutis erecto -conniventibus, albido - flavescens. Cylindrus vix corolla brevior, apice dentibus sex

brevissimis acutis praeditus, arete ovarium ambiens atquo a basi ad medium usque ut plurimnm cum corolla con-

uatufl. Ovarium ovatum, album. Stylus suboylindricus. Stigmata Iineari - lanceolata. acuta, patenti - recurva,

alba. DACCA in spadicibus intumidis, calyee corollaque persistent! bus suHulta, ovata, in came tcnui cxtus violaceo-

nigra intus albida continens nuclcum conformem, nitidc fuscum, durum. Albumen corneuin, lacteum. Embryobasilaris, obliquua, turbinates.

Crescil in sfflvis ml jluvlos Amazonian, nigrum, Japurd atiosque in intcrioribus Americes. facta Jamtario, Fcbruario.

ICOPi. EXPL, Tab. 18. Fig. ]. 1'ars nperior palmae, exscrens spadicm maseuldni ct (Yiomineum, (nrngnitodine parum diminula.) II. frond is ap*x.HI. Spain* oxlcrior juvenilis adhncdora cUusn. IV. EauYpi apcrtn, ii« ol interior r t spadicis nondom evoluti pars in conspecium vruianl. V. Apex spadicis mwculi.VI. Apex .pad id* forminri. (m. n.) — 1. Kins maacnloi ctausus. (m. n.) 2. Idem. 3. FolioU calycis. 4. Cowllfc 5. IVulum. 6. Slamiiia. 7. Sum--n unicom.(omnia m. n.) 8. Flos focniw-u. (m. a.) 9. 10. Idem. 11. Giljcis foliola. 12. Corolla. 13. Corolld com cjlindro et rigniUbu, dcrou corolla, (omnia m. a.)

11. Itacca intcgra, nucleus integer cl medio disscclus cum cmbryonc. mi. n.)

13. GEONOMA ACAULIS. Tab. 4. et i».

& acaulis, frondibns pinnato - fissis, pinnis lanceolate, spadiclbm radicalibus simplicihm cyUndricis, calycibus masculis quamcorollae duplo brecioribus.

DESCRIPTIO. RADICES plurimao, fibrosae, crassitic pennac anserinac, pares ramulosac, pallide fuscac,ex rhizomate centrali cylindrico tres ad qoatuor pollioes longo et unum pollicem vel ultra crasso protmsac.C'AVDEX nullus.

FRONDES octo ad duodecim vel etiam pluree, erectac vel crccto-patentes, plerumque satis arete coneestac.tres ad quatuor pedes longae. Petiolus ima basi membrana fusca fibrosa marginatus et vaginans, dorso

Page 29: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

19

USconvoxus, intus nomribil coneavus, antice in dorso cnnvexus aapra planiuseulus, ipsa rachi inter pinnas Bubt

convoxa supra acute bifaciali, junior tomonto tenui griseo-fuseo tandem obliterate tectue. Pinnae uti in coiigcne-

ribus subliorizontaliter a petiolo pateiites, suboppositac, quinque ad octo parinm, extimis latioribus ultra dividendis,

lanccolatae, acuminatae, intcrdum subfalcatae, sptthamam vel podom Longitudine aequantes, nervis acx ad sep-

tcin majoribus atquc inter hos Bingulos totidem minoribus aubtiis promiuentibus percursae, glabrae, saturate viridca,

subtus paruin pallidiorcs.

SPADICI.s radicales, inter frondes interiores cnaseentcs, erecti vel ereeto - patentes. simplices, masculi et foeminci

in eodem individuo, vel etiam in diversis (?). I'cdmicnli fere bipcdalcs, basi compresso - ancipitcs ibique spatbis vestiti,

.supcrne compresso - teretiuseuli. recti tomento paleaeeo fusco dctergibili. SPATHAll OOmpreBSO - aneipites, fibroso - mein-

branaecac, demuin loiigitudinalirer ab apice versus basin fissac, lineares, pallide virides, tandem aridae et ftiscesceiites;

exterior bi- ad tripollicaris. apice breviter bilida in lacinias duns triangulares obtusas; interior longior, quadri - ad

sexpollicaris , apiee transverse oblique truneata. acuta. Squamae nonnullac semiorbieulan-s, apice einar^inarac, infra florcs

in petlunculo sparsae.

FLORES majuseuli, eongesti in spieas cvlmdricas semispitbamaeas et longiores. Haebis incrassata, earnosa.

viridis, pilis brevibus fuscescentibus bine inde pubeacens, excepto mucronc eonico ubiquc floribus onusta. Foveae

florigcrae serie qiiintuplici vel scxtuplici satis dense rachi iiisculprac, ab inferiorc latere labio adseeiidente

subovato apice enuii^inato-bifido planiusculo munitae. MASCI'I.IS: Calyx corolla dimidio vel dnabns tertiis

brevior. Poliola anguato - laueeolata, utrinqiie acuta, planinscula, in margino aubintegerrinm vel apice dentieulis

iinnniillia |iercxijruis instnicra. acuta, longitudinaliter striis teiiuibus notata, Btramineo - viridin. COROILAE pctala

snbovato- laueeolata, acuta, basi attenuate, nervis longitudinalibus approximatis in omni fere dorso costata, snepe

inter so connate atqiie tunc sub evolutione tubi staminei irregulariter discissa, viridia, basi albida. Stamim M fila-

menta alba, basi in eylindrmu brevem nieinbranaceinn connate, snperne compresso - plana, supra corollam radiato-

patentia. Antberae lineari - elavatae, albae. Pollen album. RVDIMENTUM P1STILLI vix conspicuum. FjJJltES

FOEMINEI ignoti.

Crescit in umbrosis syhanan primaevarum, ad catarac/as jltwil Japurd prope montein Cupatf atquc in ripa Jlumi/iis

Apapurts. Jumitmo jlorens lecta. lib i mirini i. c. pahna fo/iacca minor India dicittir, qtd ejus froiidibus tuffttria ci/mba-

rtonque puppes tcrpiul r>f qnaios ex us ncctunt.

ICON. HXP!.. Tab. 19. I. Bi«U p^liolL II. Pars superior frondis. III. IVilonculi [i.r. inferior spalhis iocltua. IV. Ejuadcm apex cum epica. (m. n.)

1. Flo* mssculus clausus. 2. Fuliula cnljcina (valdc aucla.) .1. Petals. 4. L'recolus alaniiuui». 5. Flos sul> aalhcsi. (m. a.)

14. GEONOMA MACROSTACHYS. Tab. 20.

(>'. acauiis, frondibxis lanccolatis bad cuncatis apice biftdis, spadicibus radicalibus simpUcibus cylindrids, corollis masctdis calyces

excedentibus, baccis oca/is.

DESCRIPTIO. Radices plurimae, cylindrieae, simplices, pallidae, CAUDEX uullns.

FRONDES octo ad qnindecim , radicales. versus terrain arcuato - detlcxac, quatuor ad sex pedes longae, petiolatae.

I'ctioli sesqni- vel bipedalcs, ima basi rhizoma brevissimuni lateribns membranaoeo - dilatatis amplectentea, antice

dorso beiuispbaerico-carhmti, intus coucavi, striati atquc tomento tenni fuseo dctergibili adspersi. Laminae lanceolatae,

basi cuneata in petiobnn lonjre attcnuatae, apice furcate - bitidae, cruribus circiter pedein lonj^is, reetis, trian^ularibus

comrnissuraque acntis, jjerenrsae nervis erebris ]tarallelis, quorum alterni obtusi subtus solummodo, altemi tenuiores et

acutiores utraqm; in facie prominent, saturate virides, glabrae, in nervis primariis subtus nouuiliil tomeiitosae.

tandem secundum nervos secundarios longitudinaliter pinnato - fissae. Kacbis eupcrnc acute bi&dalifi, subtus convexa

rt lusco - toinentosa.

SPAD/CES radicales, inter frondes interiores in trium quatuorve pedum altitudinein eveeti, masculi et

focminei in eodem individuo (an etiam in diversis?), saepeimmero plnres, simplicissimi. I'cdnnculi coinpresso-

ancipitea, angulis obtusiusculis, tonicnto tenui fusccsccnte vestita atquc aqnamia duabus tribusve ovatis acntis adjtressis

notati. SPATHAE dimidium fere pedunculomm involvcntes, lineares, subancipites, longitudinaliter nervosae atone tandem

10

Page 30: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

20

in fibraa solutoo, versus basin fusco - tomentoeae, ore oblique truncate atque tandem nsso; exterior tri- ml quinquc-pollicaris; interior pedalis.

II.OIlES in spicnm terminalem rcctnm cylindrical!! lere spitliamacam dense congest!, inuseuli in iiuavis

fovea bini ternive, plei-umque anus post alterum aperiundi, tcrtio infimo exaurgente postquam supcriores jam dcflorucrint;

focminei solitarii vel rarius bini. Foveae florigerac serie octupla in raohi dispositac, Iabio a basi adscendente ovato,

medio sinu rotundato exciso obvallatae. MA8CULIS: CALYX quflm corolla brevior. Foliola calycina lanccolata,

ucutiuscula, medio vel etiam versus iinuiii latus carinato-concava, ultimo plontorc, marline tenuiore sub lentc subtil issime

irregulariter ct remote fimbriato-serrulato,

vircsccnti-stnmnneu, in nervo <lorsali et apice plus minus spbacelata. COROtLABpetala laneeolata, acuta, versus basin attenuate ibiquo subconnexa, planhiseula, ncrvis plnrimis tenuibus extua |)ereursa,

intuB laevigata, margine integcrrima, obscure viridia vel viridi-purpuraseenti:i. STJBONOU filament a basi in urccolum

lageniformem substipitatum eubcarnosum album eonnata, suporne libera linearia compresso- plana, in medio gcniculata.

parte superiore primuin introrsum (lexa atque inferiori arete adplieita, sub anthesi erecta et ra<liato-expansa. Antheraegeminae, obovato-clavatae, sub anthesi recto -patcntes, genicnlis filamentornm duplo brcviores. FOICM1 X/J/S Hores

in spicas miam maseulae nomiilul crassiorcs dispositi, majores. C'AI.YX quam (corolla vis brevior. Foliola lanceolata,

acuta, margine albieantc subintcgerrimo, pallida vel virc-sccntia, basi alba, in dorso ncrvo robusto instnicto fusca, duosubopposita nonnihil ninjora earinato - eoncava, tertium angustius planiusculum. L'OMH.La evlindrica, apice in dentestres aeutos pyramidales excisa, substanliae tenuis, in margine obiter denticulata, calycis colore sed pallidior. Hreco-lus eampanulato-cylindrieus, corolla brevior, npiee dentibus ininutis pyramidalibuB insiructus, e membrane tcnui albi-

cante faetus, ovarium omnino involvens. Ovarium ovatum album. Stylus simplex, teres, e corolla exscrtus.

Stigmata filiformia, acuta, mieinato-revolutn. JiACCA elliptica, glabra, nitide atro-purpurea, tres ad quatuor lincas longa.

Caro pauca. Nucleus conibrmis, in supcrtieie laevigatas, vasis cinereis subtilissime reticulatis. Embryo in albu-rn ine solido albo extra basin loeatus, couicus, ochrolcucus.

( 'nsrii in .yy/m tfcims ad cataraclm jliivu Japurd prope mon/c.s AruracoCtra et Cupaif. facta manse Jan itfinu.

JCOy. EXPL. Tot.. 20. Fig. I. Plama iniogra (mngn. quam nnturalis minor*), in cujih kiere npex pinnae magn. nai. depicius exslal, ul nervorum raliopaicat. II. Pednumlu, >p»dici* masculi cu.n *,.ailii*. HI. Eju*dem apex cum ilaribus. IV. Pcdanculi focminei npPS cam floribua. (m. n.) — 1. Flos masculm. 2. Idemcom adilanlc alicro minus cvolulo. 3. Corolla aperla cum urceolo •Unneo. 4. Caljd* foliola. 5. Corolla cum slainiuibus cxscrlio. 6. Slameu worrim. 7. Urwolu.inira corollam. 8. Calvri. foommel foliola. !». Corolla Doris foominci aperla. 10. Cylindrua cum mlo MigmaiibU ,.iU ,. .-xscnis. (omnia m. a.) - II. IWca. (m. n.)

—.

Page 31: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

IV, ftEMOCARPOL

21

CHARACTER ESSENTIALIS.

MON 010A in eodcm spa dice. Spa < ha duplex, lignosa. F lores sessiles.

3IASC. Calyx monophyllus, tripartitas. Corolla tripetala. Stamina sex.

F0E3I. Calyx triphyllus, corollam tripetalam globoso - involvens. Ovariumtriloculare. Stigmata tria, excentrica. Bacca monosperma, albumine solido

ruiniiiato vol radiate enibrvonc basilar!.

CHARACTER NATURALIS.

M0N01CA in codem spadiee, (loribus compagis membranaccae vel subcoriaceae , sessi-

lihus, Ibemineis solitariis in Inferiore parte spadicis inter geminos masculos positis, superioribus

omnibus fere masculis. Spatha duplex, lignosa: exterior lanccolata. aiiticc oblique apcrta

et bifida, in dorso concava. in ventre eonvexa, angulis latcralibus irrcgularitcr dentatis; interior

primum cylindrica, dausa, dciu venire aperta, rostrata. MASC. Calyx parvulus, Dionophyllus,

trifidus vel tripartita*, laeiniis lanceolatis vel subovatis carinatis. Corolla tripetala. petalis

planiusciilis ovatis vel oblongis longitudinaliter striatis. Stamina sex, e centro floris carnoso

oriunda ibique subronfluentia. Fila men (a subulata. A n I herae filamentis longinres, dorso

affixae, ereetae. liuearcs, subsagittatar. biloculares. Poll e n globose - ellipf icum , riina notatum.

Rud imentuin pistilli mhiutissimum, trigonum. acutum, vel nullum. F E 31. Calyxtriphyllus . foliolis orbieularibus imbricato - convolutis . omnlno involvens corollam tripetalam,

petalis ealyeina foliola forma et convolutione referenlibus , sed paulo minoribus tencrioribus-

que. Ovarium minutum, torbinatum, triloculare, loeulis duobus jam in infante obsoletis,

tertio fertili monospermo. Stylus vix ullus. Stigmata tria. triquctra. acuta, conniventia,

in friictu pcrsistenlia et plus minus lateralia. Bacca subglobosa vol ovata, monosperma.

Caro gmmosa, sicca. Nucleus baccae conCormis. tectus tibris rigid is complanalis e vertice

ad basin decurrcntibus. mm latere raphe umbilical i insculptus. Albumen solidum . vel

ruminatum vel subacquabile radialumque. Em bryo basilaris. erectus. clavatus. foiigitudiiia-

litcr subsulcatus.

HABITUS. Oenocarpi caudiees erigunt in (riginta ad octoginta pedum allitudiucm

rectos, cylindricos vel medio inlerdum ventricosos . annulis parom conspicuis nofatos, epidermide

obscura, ligno fusco-rubello versus peripheriam solido intus molli praeditos. nudos vel rarius opere

reticulata e basi petiolorUDl oriundo circiimtrxtas, in vertice coma crebra phaleratos. Frondespinnalac. pulcbre expansae. petiolis basi lata subovata vaginantibus. Spadices inter inferiores

froiidcs emissi. bi- ad quadripedales. basi crassa semilunar! in candice sessiles, e manubrio subtriau-

gulari vel teretiusculo simpliciler ramosi. Kami luunerosi. fastigiati. basi et apicem versus fiYxuosi.

caeteruin strieli. patentes vel nutantes. scrobiculati . ubique fere praeter basin floribiiK obsessi, su-

perficie pulvere subgranuloso quasi vernicosi, fusci. F lores sessiles in serobirulis ramoruni absque

braeteis. coriacei . pallide fuscescenfes. FrUCtllS sicciusculi, coeruleo - piirpurasccntes vel griseo-

violacei, carne rubente, nucleo extus fusco.

ii

Page 32: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

STATIO ET HABITATIO. Quinque, quas novimus, liujus generis species baud procnl

ab Aequatnre nobis obviae fitcrtiiit. indeque nun pliiribus forsan congeneribos nondum deseriplis

ad latitudinem octo circiter graduum usque in utroque liaemispbaerieo sparsac provenire videntur.

Solilarie degunt. Iiunitini pingaem alram diligentes sylvarum prlmaevanim. nirius qaoque in

campes(ria sieeiora alquc solo duriore saxoso gandentia eniigrantes, Indis ob lignum usui vario valde

a plum fruriusque exoptatissimae.

ETV3IOLOGIA nominis est e graeco (of**, vinuni e( x«fMt , fi-ticfus). quia Indi e fruetibus

potum vinosum parant.

1. OENOCARPUS DISTICHUS. Tab. 28. 23.

0. emtdice mtdoj frondthtts disUvhls* pmnis Uneari~1anceolati$}

calycibus mascuHs quam petala Moiuja obUisa tjttadruplo hrc-

vioribus, hchtifs trianr/ulavihus, bacCM ora/o - vlliptiris oft/mis.

D &S(- If IPT I O. f'.tt'DEX in viginti, triginta vel quadragintu pedum altitudincin cniieiicnusi

ranssime alitor

rectus, cvlindrieus, diametro in parte intiinu pedali vet majori, a from Hum lapsu nnnulis, qui in supcriorc

parte tres ad sex polliccs in infiinn tnnnn nd duos a se inviecm distant, notatus, cincrcus vol obscure cincrcofti-

sonSj laevigatas,

FROfWBS omnea terminaies, robustae, numero decern ad quindceim, dislicha serie dispositae, extimis subhorizon-

taliter patentibuy, inthnis crectis, quindceim pedes et ultra longae. Pet ioli trium vel quatuor pedum longitudine

audi, ibique parte dimidia inferiore sou basi ovata comprcssa dorso obtuse carinata castaneo - fusca longitudmaliter sulcata

glabra tandem secus marginem pannu fibrosa altcrnalim sesc vaginantes, Hachis decern ad quindceim pedes tonga,

SUbtUS eonvexa, supcrne eoneava, in later! bus pro insertione pinnarum lossa versus apicem protundiore latioreque exarata.

Pinnae plenunque tres congregatae, tres ad tpiatuor pedes longae vel etiani longiores, linear! - lanceolatae, acutac, in

parte Iatissima duos polliees latao, nervis plurimis longitudiualibus supenie plus minus prominentibus, integerrimae, glabrae

utriuquc obscure virides, pendente?.

SPADIi basi crassa lignosa semilunar! in eaudiee intra frondes sessilis, totus pulvere tenui granuloso fusco

persistente adspersus, simpliciter ramosUB- Peduncnlus in basi sen manubrio inter cicatrices cireulares a

spatharum lmsi inseulptas diiortun pollicum longitudine teres vel parum compressus, ant ice quatuor vel

quinque pollicum longitudine eonicus, tuberculosa. Kami in peduneuli parte supcriorc scu cornea, ct quidem

in ejus lateribus convexis faeicque inferiore enati, simpliccs, bi- vel tripedales, numerosissimi, in basi tri - vel

quadripollicari panlnlum dilatati eomplanati atque llexuosi ibique floribtis destituti, ant ice ubique valde serobi-

cnlati atque dense florigeri, apice flexuoso - torft Bra etc ac nullae. SPATIIAE lignosae, exterior lanceolata,

transverse trancata, in dorso coneaviuseula apice bifida, in ventre convexa ct grossilieante spadice bifida tan-

demque tripartita, junior fusco- tomentosa; interior quinque ad sex spitlmmas longa, evlindrica, nuicrone COm-

presso - tercti acuto spitbamaco terniiuata, extus sulcis parvis loiigitiidiiialibus interrupts notata, praescrtim

junior tomento Ierrugi?ieo tandem evanido obducta, intus glabra laevigata testacea, tandem in ventre longi-

tiulinaliter aperta.

FLORES ea lege disposiri, ut alii tueminei pane! a se inviecm distantes infimis raniorum fiexuris insideanl,

alii ijusdem sexus densius in conun medio sint eolloeati, apposito in utroquo latere llore musculo, alii denique

plurimi masculi, nullis foemineis interniixtis, superiorem partem ubique oceupenr. MASCtLIS: CALYX coriaeeus

pallide fuseus, in nmpgine tenui pallidior, ureetdatus, trifidus, I acini is Into - triangularibufl aciitiusciilis dorso

earinatis et vei-sus basin subgibbis. COROLLA ealvce (|uadrupl<> major fcoriacea, oeliraceo - fusca, Petala ovata

pel ovato - oblonga, obtnsa, eoneava, arete superne eonniventia, intus paUidiora at<pie nervis nonnullis longitudi-

ualibus percursa. S'tamixa e eentro floris camosiusculo orta, corollam aubaequantia, Filaments filifonnia,

leviter ('ompressa, albida. A n titerae dorso medio tilamentis adnatae, lineares, obtusae, erectae. Pollen uti

in reliquia specicbus crcberrinuun, sulphurctun, granulis eonstans elliptieis bine medio longitudinaliter sulcatis.

ItVDtMKSTVM PISTILL1 ininimuui, trigomnn, acutum, inter stamina. FOEMINEIS; CALYX membranaceus,

pallide tusceseens. Foliolfl suborbieularia, cucullato - eoneava, inter se eonniventia atcpic CMirollam arete inclu-

dentia, CoitOLLA ollert petala tbliolis rnlyettiis similia sc<l paulo minora atque teneriora. Ovarium turbina-

Page 33: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

tam, albidam, pracsertim in media parte papilloso-scabriusculum, radimenta CKl.il.cns trium loculamentorum,

quorum duo

ovuliB enrcut Stylus nullus. Stigmata tria, trigona, crccta. in vertieo ovarii conniventia. BACCA ovata, unffaem

wr tonga vcl paulo longior, atigmatum rudimentifl exocntricia coronata, atro-violacea, came oleosa, gromosa, rubro-fiwea

Nucleus ovatus, tibris loiigitudinalil.iis involurus, nigro-foscus.

Palma deganfasma varm Provinciartm Maragnanienm et Paraenm m loci* provemt, e. g. ad ripas JMorum /tap,-

curd, Guamd, Capim, ifojd, Tocantins, in insuBs Maraft et Uaranhfo, quae quoque S. Ludovid nomine gaudet;

in interiorihus terrae continent!*, ft fi- <** Pa*&* bone, Jrequentissima didtor. Smc hide ab India Xnmtanisque prope

tuguria vkosque colour fructeum path, qui '-act! atque Urn preh subaeti oleum largiuntur suave, subinodorum, Um-

pidum, umd cuknari aptissimum atque magni pretu habitant. Bacaba de azeite, id est Bacabam oleifcram, nuncupant.

Floret toto fere anno.

ICON. EXPL. Tab. 22. Oonocarpus diaiicboa,

Parsaai* d*pi<iuit, qnatia in pratia lylratick ibidem i-rig.'*"".

.agnUudin- drdlor qnadragte* imminota. In redone prop* Gaum* fluvium ProTincLe

Oceanum rlcvaiu-,

SOlibw t-rr.-nriFelkU>imn, America intelu. qai *b AeqaatON mdo in atMmqae bambpbaariam per pl-re* gradua axteodfor, plana., hand aulura aap-r

toDomri. flnviU laeubaaque irrignu-. qaaata Phocb, lil rirtM, q«nu T.llurf, Uoruni arboramqae makiplici MUtor progeria. lb- ari«.Ub*l .11

fXfWM| eonOn.0 pt.tt.M- l—ha Hiril. eODltaao nuge.. roboral, .u^m rapit, prop»ga- pcron^ue foliorum »< Sort- „«« rids****, U. U. ibi alma DUtar

Sa.urni «t»U I-gibu, at-ph-m. jnv..,,,.,,.- poll** vW,.lar. Sdl» wiW»l *™» ***, -» «-«»l™» ««"". d*ori-i««, frondiom «.b c4$» a-Old—

Irian.. fov.M, aoterno, quem arbor.-s . nuhibus Irabu,... rorc madida,, .rioM. .pargrD. auaviuim..., form* coloribatqac mirifco Mtiagatt*. tunc -vlvam n-DOM

n.»ln. H« i""- 111- P«^« »'"•' «**>« "b0M' cnUfnn"' Md 'UCi *Mi,ior* l°Ci

'f^Ki,'

ll9 C* "ibi PraM°"im Cli*il'

,,U3"

mi"U'

,l" ,',,*MU "dil'""

«r,imW

,

n°n

hmfdiMrt, i»qUe pmK. amoena Immilioribu. Flora, dolicii* anperUulU pattDl. Uk gramim.m pingril pbald«t BOlBplidi COlori. flonbu,, tommcl^a, Li.i-

.nlhi, Sida.om, Kh„ n,. AuMe.i..-. DTyp.i, dUmaqoa ornMur: bio L.«i.t.... t Gu.taviae. T.bar»«-IOOt«.Bl Sal«or««,«. Mileptcssa loca variia ombagibiu. dnoaalor ,,-pewiuc rroaduaaa COB PailifloriS F«aillaa 4a« BflClUO. QBM JoeuDdiatiDKa

vattfulnLt Laoythla, SymphooUa, Bign i.iao, Laari, Caryoeart tnuicii nubeB aaperar* Wdeiar, quaM in

^mio ,Uo fnvc. « Cordl.., IfaUtMa*. Co-brati, Schoa.boa.O, Ingao, Caa.l., iuunm.raro^ae alianm, rami- aapnpeadantibu lMM obumbr...

L mm pm. ^pldUaimi «.U ferrMo. igne. M^ramoa vibrant » IneBabOi Bona. eopi. MDdau aaria ,m, („.Mon.ium odonunqoe dipnoi flnxa. reflaxa^a m1«o-

,iu,n n,ira v,num... omnem .«uam p.rfm.da.1 a.,p,. d.nu.cen.. PMnadkria. circom quka, nail, n,.tue Mm« ta.. >« voci, u.ii« MciU. (,,b.u am,,,,,,,, aa«

hoMOM rrigi.. Palm, vcro ooa.n. Ml«i regioa in.er oobi.em Florae proven, eminens advenam ad aaimi rraHquiUi.a..m na.nr«eqUo beausaimac. «.JU5 .pa. .mag",'"

rcftrl, conWmpliUoa«Bi invimro vidclar.

Tab 21 KS . I. Sp-lbac jonfom idboalam d«im*. D. Pinna, HI. Ramus «lrfl« bripr. (in. d.) - -1. Hoi mimliu. 2. Oilyx. & Petals 4. Slaminn

in tasi IW 5. FihmeM in bwi foib cam mdiioenlo ^liili h, uu,Vu, K RluCDU 8fp«* 7- Polio*. 8. Flat fomine^ 9. Polloh cd^D*. la Gofoll.

clauB*, a Pettd* « ovarium oonUu.ii fmcunduiutu. 12. Ovarium medio transverw directum . il« ui locuia, quorum duo abortive in cofupectom wriut. <omnm D. a.|

13. Bacca. (m- u.)

PiporlbQf <*» Coccolobi* mixiac, ptT

pmtoruni rwCSSOt *ylva ilia pnmarva, qu

2. OEJfOCARPUS BATAUA.

0. caudice nudo, fwndibm spams, pinnis linear! - lanceohdis , cfl^«6i« rm/-sr»fe 7»«'» V*** obbnga aeutkmula quadruple

brevhribus, ladnhs ovato-trianyularibm, baccis eylindnicco - ellipticis oblusis.

Pa/ma Patavoua, A U I) I. Flor. Glljail. SlippLI>-

102. {?)

DESGRIPTIO. CAVDBX septuaginta ad ootoginta pedes altus, interdum altior, cylindricus, basi pedem et

ultra craasus, distantia oircitcr spithamao annulutus, einerco - nigricans.

FllONDBS comam spectabilem constituentea, oxteriorea horizontoUtor in omne latus patentos, intoriorea ereeiac,

oircitcr qnindeciinpedalea, babita et colore uti in Oenocarpo -listicl.o, scd magia concinnao. Pctioli basi quadri- vel

Muin.iuepedali ..vato - lanccolata un.l.rino - tusca vaginanti - amplexicaulea, ibiquc tandem marginc in fibras transversas

rigidas duras nigrioantea dissoluti. RacUis obscuw viri.lis. vel viridi-fusca, dorso convexa, snpernc posfico planiuacula

antice bifacialia. Pinnao tri - et qnadripcdalea, interi..rcs subaltcrnac, superiors oppositao, Into- linear! - lanccolata,-.

ultra duos polliccs latac, acuta.-, integcrrimac, nervis plurimis percursac, basi, ubi aulco racl.cos sabreotangulo infixae

sunt, plicatae, obscure virid.s, adultae omniuo glabrae.

Sv.wices plerumquc plures in caudice infra ftondes sessilea, magni, tri- ad qninquepeaalos, fertilisaimi.

Pcdunculus communis (scu manubrium) inter am.ulos ab utriusquo

antice in parte interiore planus, DodnHa transversim aeriatis exasperatus,

basin cic:itricibus lincaribus trausversis insculptus, ibique .lcusissinie ramigcrus,

12

Basis semilunaris, crassissima.

spathae insertione ik-scriptos teres,

in tiu-ie extcriore concavns, ad

Page 34: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

24

fiiacua. Rami numerasiwriim, scopnrio - feetigiati, atrioti, tonnes, tandem lignesecntea, juniores aubpulverulenti.basi duorum, trium quatuorve poUicum longitudinc nudi, compresao-subtetragoni, aubrecti, antic- aexuosi, prac-srrrin. niter ainguloa Boras foomineoa, et praeterea pro floribus maseulis serobiculati, laevigati, quasi vernicc illiniti. quampedunculua pallidioros. Spatiia duplex, utraquc lignosa fiiaea, junior tomento pulverulento fosco adaperea, exterior•lupin brevior interiore; quae plurimis rationibas cum spntl.a specie! antecedent* convenit eodem modo lanceolatamuorone pngionHbrmi termimita, iramque eum sub antheai longitudinau'ter aperiunda.

Flohes quam in antecedent* specie nonnihil minorea, teatacoo-rnscesceiitefl, coinpag* coriacea. MA8CULI8:Calyx monophyllua, lacbiis ovato - subrotundia acutis basi in... gibbia, petalia quadruplo brevior. Pctala ovato-oblonpa, acuriuscula, intus longitudinaliter striata. StasuSa sex, longitudine corollae, filament is aubulatiacompressia, antheria linearibua aubsagittatia obtusis. RvmytKyrvM pistilli pyramidato - triquetrum. FOB-MINEIS: Calyx triphylhw, foliolia auborbicularibus, cucullato - concavfe coroUamque omnino includentibus.COROLLA tripetala

,pctalis eadem ration.- uti calyx convolutis. Ovarii, m ..varum

, utrinque acutiusculun..

atigmatibus tribus pyramidatia eonniventibus. Bacca poUicem longa, vol paulo longtor, elliptica, obtusa,atigmatum rudimento excentrico disciform! eoronata, monospenna. Nucleus ovatus. opere fibroso reticulata n ver-tice ad basin usque .lucto indoqne tandem sub germinatione revolvcndo circun.textus, cpidermide testacea cras-siuseula. raphe nmbilicali unilateral! a vertice ad basin usque inaculptus. Albumen aolidum, scd non aequabile,iinnio potius laminis fascia e peripheria introrsuui porgentibus irrcgularitcr ruininatum variegatumque. Ein-b ryo cylitidraceo - clavatns. aeutiusculus, longitudinaliter suleatus, rectus, a basi per totaui fere longitudinemfoveae inscrtus.

(tliSERVATIO. In spadicibus bene nmruris saepe obviain veniunt baccae reliquis fere duplo minores. sed• luritie atque imrthim intcrnarum evolutione oinnino aequales.

Species sprctabilis. in interioribw sglm's ad Jlumen nigrum a/laque: Japurd. Jed, Solimiies reL prove-

uiens, ob fructus decoctbiw potion exop/atissimum praebentes hulls mogul bublt.i atque Batand nomine sahi-tata. Lignum caudieis in peripheria solidum ad asscrcs aUmque usui domestico inservituras res fabrieandus ap~tissime adbibctur. Frondibus pro trgnlis utuntur. Floret quasi toto anno. Fructus profcrt tiumsujm praecipue Ar

o-rcmbris — Murtii.

ICON. EXPL. Tab. 24. Ocnocnrpua But a ml inlrgrr, m«sniti.diiir multoik-. imtiiimiia, <|Un li* in insolis fluvii Amironnin ojtuqn« rummum hiur-inde 'inmpiciiur. adjecto in law™ Astrocaryo ncauli c.mtubcrnali.

'

Anm/onmn fluviua,^ in terrarum orbc maximua, ex quo Ar> IVm.iac alti.mbu* »mpis dcflux.-ril, cur^tim ngit per iromanera gjkam, qxmc nusqui.ii. Urc lium.n.mrt^ collu€«i.. prima.- aiiliqimalU adhucdum vcBligium inUCia roma.wil. doo.Uiimis.ine K ii.romplin fmndibo* super lurbidas aijuas i.il.orrescil. Rude Qt inbospilalc Uias.qu pane evmbau. apjK-Ikrc possU v« axUbet, adiiumqu^ d,j.*iiB arboribu*, »

(>iMu rau.U. spinisnue lci»cibasque ^rm.nlis invidcL liuaUe vera cwbree per vastnm boe

aquae dt.lns u.are aparwo, quaa fh-nn-niibua uodis dciu urnig.-r rodit, qu.xuiniaqw dun. lanwdl nut..: rtl Opplei, arboribus bumilioribos aique brarlorem viian. dttuperaKoniibu,. consilae. qualuorquo UKtisium spalio, collabenie ami.e, ad ripa» alio gruiinc berbesceuu-s, ann.cuum a^jlua. navigantibus praebcnL Hie juvat arem in an-nam Irabere, bie pali. flxL) rwia .utpeudero, ignibuaque eirooadrca eollucnUbus auctem tranaigere. Haud mnlta iudI pluUrua g,.n<-m. qa» iaetmm sibi barum in.ula-ram MviKMumm a^dem potent: Salix Humboldliana. U.-rmrsia eaaianeaefol ia. Ilippocratene, I'aidii, Myrli, Ingae apecie, nououlla... Smiiacum.Dioseor^rum, Doliehorum alquo Ftuillciic loDgtttfcokl florum s^rlU connexae. Firi ntic^oi. Kryihriuae uqoo Plerooarpi, quas Inter passim Oenoearpo.Hatauii el Aalrncarrnm aeaulo offriidia.

Tab 23. Fig. 1. Spadix frunifcr inl^gcr . [alere iiiirriore vi»ua (magi., duplo immin.) II. Rannlu integer floribus. (m. n.) — 1. Flo.- nuarahu. 2. Fjuwlnniilyx. 3. IViala. 4. Stamina in eeolro flon* couniv.ntia. 5. Filaioetiln dentil anllu-ris, ita ut pUiilli rudim.>nlum in coii*p«'ctum veniat. 6. Slaminn7. Flos foenincM. 8. Foliola calyri-. 9. Corolla elausa. II.. Petala. 11. 1'uiillum. (in. «•( - 12. Kacca. 13. Badendi-curril. tifcw, !.'». |d«n longitudinalii.T di-*.ptns, enm embryono.

dtvrno liiten* vim.'—hi .-xcorlicala. 14. Noelcus a latere , ubi raphe

3. OENOCARPUS BACABA. Tab. 26. Fig. 1. 2.

0, caudice undo, frfmdibm sparsis, pinnis linear! - tanceo/a/is , ca/gcum coroUis triplo breviorum lacinm ovato - lanceolufis, petaUs

oblongis acutis, baeds SUbglobosis eertiec acutis.

Pa/ma Comon, Alibi. Flor. GllJRII. 8ll|)|)l. p. 102. (?)

DESCBIPTXO. CaUDEX in altittidinem quinqungiiita ad aexaginta spitliamaruin emieans, rectus, cvlindricus.subaequalia, versus apicem aenaim attenuatua, basi aex ad octo pofficum diamotro vol parum majore, annulis leviter impres-sis distantia quatuor vel sex pollicum notatus, laevigatua, albo - cinerascens.

Page 35: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

n

Frondes octo ad decernf

patentee, parum curratao, vi^inti quatuor spithamas longae, habitu aubcrispo.

i'etioli basi duoram fore pedum louptiuliiu 1 nudi, liiiunres, trcs pollicea lati , superne concavi, subtus convexi,

marline tandem libroso, raob i

<:ui pinnae insident, anticc ad

oppoBitis, litieari - lanceolatae, acutac, sex apitfmmaa longae, ultra pollicem cum dimidio latae, firmulae, obscure

virides, ncrvo medio supra promincnte, lateralibus superne impressis, subtus proininentibus, maigine integerrimo

crassiusculo.

inter pin mis subtus eonvcxn superne ad medium usque SoICO utrinque excavate,

apiccm usque bifariali. Pinnae quatuor ad sex, approximatae, gregibus sub-

BpJMX titi in reliquis speeiebus caudici infra frondes basi semilunari insertus, bi - vel tripcdaliSj manubrio

conico subtus ct e lateribus ramos cmittcnte, superiore in facie plamusculo, eieatrieibus trunsversis tenqoam bractearum

veattgiis notatus, absque rainis. Kami simpliecs, basi strietiuseulit

recti, atigii)ativcomprcsso - plani, Superne flexuoso-

scrobiculati, pallide fiuci, juniores fusco - pulverulenti. SPATttA utraqtic ligncscens, pallide fusca, junior toinento pul-

verulento fusco adspersa, intus testaeea cxsiceatioiie castenca. Exterior cjiisdcni formae, quae reliquis est speeiebus,

pedalis. Interior plus quam bipcdalis.

FLOBES in ima rainonuu basi solummndo fociuinci, sursuni gemtni masculi ad solitariorum foenrincorum

latus, ultimi omnes masculi, testaceo - pallidi, substantia sicciuscula subeoriaeen, MASC IJLIS: CALYX tripar-

tita, lacinits OvatO - lanccolatis acutis, dorso acute carinatis. murginc tcnuioribus. Petal a ealyeeiu triplo vel

quadruplo supcrantia, ovato - oblonga, acuta, intus longitudinaliter striata. STAMINA sex, filament is filiformibus,

autlieris liucaribus Q basi fere usque ad medium bifidis. /It'DIMEyTUM PtSTILLI uti in congeneribus.

FO ICM I X El H: FhOilES forma et magnitudine, qua semen Vieiae sativae aequant, uti iti antccedentibus. CaLYCIS

foliolum extimum vuldc cucullato - concavum ct interiora paulo tenuiora ubique quasi involvons. COROLLA et

PISTILLVM congcnoruiii. BACCAE in spadice, tune robustiorc ct purpurasccnte, subgiobosac utrinque aeutiusculae,

stigmatam rudimento central] terminatae, epidormide puipurco-eoeralea glabra, came pauca gromosa subsicca. Albu-

men OOrneum, album, transverse subfibrosum. Embryo basilaris, SUbdavatUS, versus basin gracilior et per tres quartas

partes scmiuis erectus, substantia inoUioru alba.

OBSER VA TI(K Multis rationibus liaec species convenit cum praeecdente, a qua abuude diflert: omnibus

partibus minoribus, spadieibus angustioribus, rainis laxius florigeris, calycibus maseulis in lacinias angustiores lanceolatas

sectis, baecis globosis nee elliptieis, ininoribus, non fusco - nuniuatis.

Crcscit in sglvis ad Jlumina, Sobmoes et mfpwn y ubi Baeaba vel Bacaba-assu audit Decoctum fructuwn aqtio-

sum ab Iitdis infer delictus habetur, atque in convwus /autisshnis hauritur poculis* Floret fere foto anno. Fructiferum vidi

mensSms Novembriy DecembrL

lt!OX* EXPL* Tnb, 2<>. Fig* J* IK Oenocarpi Bacabao ramus floridus* (m. n.) — 1. n»>* mascalii*. 2. Calvx roa^culaJL 3. Petalum. 4. Stamina, —5, G, Calyx roominoua coroUam ittvolroua* 7. S- Folioln Juo cntycina. 9, Corolla claug*. 10, 1'tJah. IK 1'istiJluia virgmeuin. (rn- a.) — 12- Bacon. 13. Katkm cxcorii*

rain. I'l. NudeiiSf Jciracti** fibrk, a paiio nbi rtiptu* dfcorrit. 15< Worn medio di^iH'tiu, «*x«mio cmbryone.

4. OENOCARPUS MINOR. Tab. 27.

<K catuHce nudo tenuis frondihm Spamsf

cah/cttm maxctdaruni qnam petala ohlongo - tanccotata acuta quadruplo hrevioram laci-

mis lanceolatis, baccis ovato - elliptieis acutis.

DFSC HI

' PT I (K CauueX decern ad viginti quincpic pedes altus, flexuosus, crassitie sesquipollicari vel param

erassior, inseulptus annul is latiuseulis testaeeis tandem cinerais, qui in inferiorc parte qoatuor vel sex polltees, in superiore

veto dimidium, unum duosve distant, Laevigatas, einereus, vctustate nigricans.

FRONDES sex ad decent, erccto - patentes et tandem horizontaliter patentee, sex - ad oetopedales, Pe ti ol i

basi lanceolate semieylindriea plusquam pedali viridi - fusea glaberrima vagiuantes vel potius subaltematim sibi

imbricati, margine - in opus fibrosum liiseumT

transverse rcticulatum tandem evantdum extensi, parte infra ninnas,

quae superne uonnibil eoncava iuferne vero convcxa est, spithamum pedemve longa. Pinnae sex ad octo pedum

13

Page 36: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

2(J

longitudine racbin remotiuscule ct sobaeqoaHter occnpantes, inferiorcs subaltcrnac, supcriorcs opposituc horizon-

talitcr patentee, concinnae, cum mncrone acutiasimo pedales et sesqaipedales, multinerviplicatae, nervo medio

acuta supernc, lateralibua altornatim supcrno sabtnsqae prominentibua, in pagina auperiore obscure virides,

in inferiorc pallidc glaucescentes. integcrrmme, affixac in latcrilnm rachcos plain's, junioribua tomento fuaco

tandem dctergibili obscssis.

Spadix pedalia et BOSquipedalis, totus fuscus, granuloso - pulvcrulentus, tandem laevigatas, infra frondes

sossilis, basi semilunar!, manubrio brcvi, vix ultra pollicem Longo, inter circulos ab ntrinsqne apathae inscr-

tionc inscnlptos tereti, anticc comprcsso - tereti obiter transverse sulcato ramosquc inde omucs quasi ex apicc

exserentc. Rami spitbamaci, pcdales vel paid.) longiores, recti, scopario - iiiseiculati, iina basi angulati faciebus

planifl sibiquc arete imbrieati absque floribus; anticc valdc flexuosi atque pro floribus scrobiculati , versus apiccmbrovi mueronc terminatum vix attcnuati. SPATIIA ntraquc obscure fusca, lignosa; exterior spithamaca, angusto-

lanceolata, aneeps, dorso convexa, intus concava, marginibns acutis submembranaceis, longitudinalitcr striata, apice bifida,

laciniis Ianceolatis, tandem latere interiorc secundum longitudinem fissa; interior pedalis ct ultra, primurn cy-

Hndrica, mncrone sesqaipolUcari vel bipolUcari tcrminata, craasior quam exterior, obscure fusco - tomentosa, intus

primum testacea dein castanea.

FLORES, quam in praeccdentc specie densius dispositi ct miiiorcs, infimis solummodo foemincis, mediis

foeminoia inter duos maseulos, ultiuiis masculis. MASCULIS: t'ALYX minutus, quam petala quadruplo ct quin-

tuplo brevior, tripartita** in laeinias lanccolatas aeutas, coinpage membrauacca versus marginem teneriore. COROLLApallidc testaceo-ocbrolcuca, coriacca. Petala oblongo- lanccolata, acuta, anticc saepe obliqua, planiuscola, intus

Iongitadinaliter nervosa. STAMINA et ItUDlMENTOM PlSTILU uti in rcliquis speeicbus. FOEMfX Iff8: Calyxconstans foliolis orbicularibus, quoi-um extimum inajns ct cucullato - concavnm interiora maxima parte tcgit COROLLA tri-

pctala, forma oinnino calycis eoquc inclusa, paulo minor et tenuior. Ovarium subglobosum, pubeacens, utrinquc acutinn,

vcrtice stigmatibus tribus pyrainidatis conniventibus histructum. SaCCA magnitudinc nucis Avellanac, ovata, acuta,

purpureo- nigricans, glabra, continens intra carnem grumosam nucleum ovatum, atrinque obtusum, fibris rigidis

compressis longitndinalibus obduotom, nnoquc latere sulco umbilicali insculptum. Albumen solidum, album, transverse

radiatum ct subsplcndcns, siccuui. Embryo elavatus, obtusus, per tres quartaa partes longitudinia nuclei crcctus,

substantia liiolliorc, quam albumen.

OreseU plcrumque diytcrsus, rarius sociufis, in interioribus si/lvis Provhiciarum Paracusis et Jluminis nif/ri, ubi

Bacaba-i i. e. Bacaba parva ab incoHs vocatur. Urns est uti pracccdentium specierum. Floret fere toto anno; cquidi

Jlori'/crum ct fructifcrum legi mensibt/s Octobri — ftecembri.

em

ICON. EXPL. Tab. 27. I. Spadix ramos florigcros o Apatbis exscrena, a latere visas. II. Idem fruclifer, latere inlcriorc, III. Pinnae nonnullu in

radii, (m. n.) — 1. Flos masculos. 2. Ejusdvm calvx. 3. Petals. 4. Stauiinain complcxas. 5. Sumcn a pan.- arnica ct a latere visum. 6. Filnmcnia cum pislilli

nidimcnlo in basi corolla.-. 7. Flos foeroim-m. 8. Pellola calycina. <. Corolla. 10. Petals separata. 11. Pistiltara a latere. 12. Ejosdcm basis, (m. a.) — 13. Dacca.

14. Nucleus cutn le-jininc libtuSo. 15. idem Integer a latere raplic insculpto ttqtM Iransversc disscctus. (ra. n.) — Iu Tab. 21. Fig. -I. partem sislil cuudicU Ocnocarpiruiiiorin aduhi ci Fig. 5- apiccm caudicis junioris cum basibu* frundium iu cvliudnim convolu lis.

5. OENOCARPUS CIRCUMTEXTUS. Tab. 26. Fifi

. 3. 4.

O. mudice opere fibroso supertcxto, pmnis oblongo - Ianceolatis abrupte fonf/c acumhurfis, caJycum musculorumquam petala ovato - oblonga obtusiuscula quadruplo brcviorum ladniis lato - trianguJaribut acutis, baccis

cylindricis.

DKSCRTPTIO. CaIIOEX circiter viginti pedes altus, quatuor ad quinquc pollices crassus, rectus, ubique rectus

residuis petiolorum iu opus fibrosum rcticulatuin diaaolutis.

FRONDES octo ad decern pedes longae. Pinnae diatantcs, ovato - oblongac vel oblongo - lanceolatae,pedem

et quod execdit longae, quatuor vel quinquc pollices latac atque in acumen iiuadri- vel quinqucpollicare tcnue abrupteattenuatac, nervis pluribua pereursae, quorum medius supcrne satis prommet, obscure virides, extimae decrcacendo minorea.ijuatuor ad sex pollices longae.

Page 37: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

27

SPADIX circiter bipcdalis, ptirpurco - fiiSGUB, pulvcrc teiiui&aimo granuloso adspcrsus, Pcdunculus fere pedalis.

basi semilunar! in CAiulicc sessilis, cmnprcssus, rectus, quasi recto - patens, antieo attcnuatus, Hcxuosus, e flcxuris ramoft

cinittcns. Kami ultra vi^iiiti, pedalcs ct paulo Iongiores, recti, stricti, fructiferi nutantca vel pcndtili, hasi circiter trium

pollieum longitudine nudi, oompresso - angolnti ,quam antice tenuiores atquc in sinus majores flexi, anticc ubique nsqne

:ul apicvin obtusum florum iovcis approxuuatis iusculpti.

FLOUES solummodo pauci inihi vigi MASGULI, magnitudine Horcs 0- minoris acquantcs. CALYX corolla

(juadniplo brcvior, pullidc tegtacco - fiitft-us , margine nlbidus, laciniis orbicular! -stibovatis acutiusnilis dorso cariuato - gibbis.

Corolla pallida. Petal a ovato -oblnn^a, oblusiuscula, intns longitudinalitor sulcata, FLORES FOEM I NEI milii

non visi. DACCA in calyce cornllaqiic pcrsislcntibus,quam specierum praccedcntiuin minoribus, seesilis, unguem tonga

vol paruin kfllgior, cylindrica, vcrticc rudimentis etigmatom iionnihil excentricis umbonata, purpureo - cocrulescenti -grwea.

Caro tennis. N uclcus oblongo - cyUndricus, ncutiuseiilus, lungitudiiuditer films circumvolutus, quuruui cxteriorcft albac,

interferes fusco - nigricantea Albumen album, radiato-fibrosum, solidum. Kinbryo clavatus, obtusuw, albunnnis foveae

trail per tres scmiuix quartas partes insculptac inuncrsus, substantia molliusciila* albus.cen

Crescit in adscensu months GupaH ad jtuvii Japurd cataractas orientates, tods sylva primacva demisshna aeterno row

hwncnte consitts.

ICOJV. EXPL, Tab. 2fi. Fig. 111. Ocnocarpi circmniexii pare p^duitcoli apadiris cum ramo rraclifrro. IV, Pinna, (m. o.) — 1. FI»* majwulua*

8. Calyx. 3. Prtaloin a dorao vi*uro. 4- P«ialntn a pane interiore visum. 5- Stamina, (m. a.) — 6- Bacta. 7. B*dt*t, delracto corlicc gnimoso, 8. Nucleus a parte.

i|ua raphe decurriL 9. Idem turdio difc&eclu*, m mibrjo apparcal. (m. iu

14

C

Page 38: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

28

V. EUTERPE.Gaebtneb de fract. et win. J. ]>. 24. t 9. f. :f.

CHARACTER ESSBNTIALIS.

31 X 1 C A in eodem spadice. Spatha e dime, membranaceae. Flore s

sessiles bracteati. MASO- Calyx triphyllus. Corolla iripetala. Stamina sex.

POEM. Calyx triphyllus, iit-i corolla Iripetala eonvoluto- imbrieata. Stig-

mata tria, sessilia. Ovarium triloculare. Dacca monosperma. Albumen ru-

minatum. Embryo lateralis.

CHARACTER NATURALTS.

MOXOICA in eodem spadiee. Spat ha e dime, memhranaceae, lanceolatae, exteriorbrevior, apice aperta, dorso biearinata : inferior omiiino clausa, tandem venire longitudinaliter

aperta. Flores sessiles in smibieulis racheos parvls, braeteis suflidti. MASC. Calyx aridus,

pergamgnus, triphyllus. plerumque majuscalus. Folio la ralycina ovata, carinato - concava,

margine imbrieata. Corolla corlacea, iripetala. Petala ovata vel lanceolata, erecta. Sta-

mina sex, e eenlro corollae, inelusa. Filamenta brevissima. subulafa, leniter compressa.

Antherae lineares. basi subsagittatae , biloculares, erectae. Pollen globoso -turbinatum, pal-

lidum. It ml i in ml ii m pistilli parvnm. trigonum, trifidum. inter stamina. FOF>l. Calyxpcrgamenus . triphyllus . siccus. Folio! a c a I y c i n a ovata . obtusa . concava arcteque convoluto-

imbrieata. Corolla tenerlor, Iripetala. Petala ealycinis foliolis shnilia, eonvoluto - elan.sa supra

ovarium. Ovarium ovatuin , triloculare, loenlis duobus abort ivis. Stylus Dullus. Stigmata Iria.

triquetra, acuta, conniventia, persistentia. Bacca globosa, stigmatibus tunc reyolutis et exeen-

tricis coronata . intra r a r n e m tenuem griunosam monosperma. X u c I e u s conformis . laevigatas,

circumvolutus fibris e basi eque raphe umbilical! lateraliter derurrmte ortis. vertiee reticulatis,

tandem a basi revolvendis. Albumen solidum. rumination. R m b r y o lateralis vel versus basin

spectans, eylindrirus. majusculus.

II A HIT US. Caudex inermis, teres, gracilis, elatus, annulatus, supeme plerumque(lexuosus, ligno molli libroso pallido. Frondes omnes terminates, pinnatae. pin n is eoneinnis

pectinato - dependentibus . petiolorum b a s i b u s magnis cylindraceo - convolutis. S p a d i e e s quasi

vernice granuloso obducti, post frondium delapsum denudati, subfastigiato - ramosi , ramis eimplici-

bus. tlorenfibus erect is. frurlifcris rcetaiigulo - divarieatis. Flores in scrobiculis rainorum sessiles.

braeteis parvulis meinbranaeeis .sutfiflf i. Petala eolorata. Haceae globosae, atropurpureae,

glabrae, carne parea duriuseula.

SI ATIO ET II A H I T A T I 0. Genus, utrique terrae continent!, Asiae nimirum atqueAmerieae. eommune, in insulis Archipelagi Indiae orientalis. Madagascariae atque S. Mauritii,

in Brasilia. America, quae Hispanorum tail, nee non in insulis Antillanis rel. observatum. ah

Aequatore per plagas aequinoctiales ultra circulos tropicos ad gradum vigesimum octavum usquedcgit. Sylvarum primaevariim loca umbrosa. deprcssa, uda praediligunt hae Palmae. rarius in

montcs edition's adscendentes, plerumque laxe gregariae, vel hand longe a se invicem sparsae.

1

Page 39: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

29

1. EUTERPE OLERACEA. Tab. 28. 29. 30.

A*, frondihtis pinmitk concmms jtccthia/is t/labrcscenlibus, Jforibm dmsis tibit/uc ramos obterjentibus, foHoHs calt/-

aiOS masculis lato - trvatis margbto denlivulalis pelala lanceolata ad dimUlinm et ultra aequantibus, bac-

cis r/lobosis.

kvtkrpe aLOHdSA, Gacrln. fruci et scm. I. p. 24. (. 9. (?)

Manual MururUanorum vel l'almlto, Huillh.f£y\\.

«'f S». I. |>. 252.

I) ESCBJP TIO. CaODEX fesciculo subgloboso radieu in oylindricnrum subsimplicium crassitic digitum

minorem acquantium terrne infixus, in altitudinem octoginta, immo centum et viginti pedum emicanB, gracilis, rectus vol

praosertim in parti- superior.' tlexuosus, diamerro versus basin ooto vel novem pollicuni. supeme uttenuatus, inennis, an-

nulia Icviter impressis, inferne quatuor vol quinquo polliccs distantibus, supeme magis approximate notatus, ulbido-cinera-

scens, rinmlis niinutis perpendioularibus iiiseulptus.

FRONDES omnes terminates, habitu umocne eompto, numero octo, decern, duodocim vel intenlimi plurcs.

subhorizontaliter patentes vol Icviter orcuatae, octo ail duodeciui pedes longae. Petioli basi iu cylindram

quinquo- vel sexpodalom, omnino aequalem vel medio nonniliil ventricoaum, novellum glaucescentem, convoluti,

eo tempore quo dolabuntur ventre longitudinaliter uperli, antice subito in rachirj attenuati. Rachis inde a

basi ad primus pinnas usque sesquipedalis , subtus convexa, supra concava; inter ipsas pinnas postice subtetragonn,

facie Diniirum superiore concava, inferiorc Icviter convexa, faeiebus lateralibus pro piuuarum insertione sul-

catis; antice subtrigona, convcxitatc scilicet BDperiore inde a medio ad upicem usque in acicm bifacialcm

clevata, dorso convexo, supeme et subtus tomento tcnui lepidoto griseo adspersa, in lateribus nuda. Pinnae

octoginta ad centum parium. subaequalcs vol antiwic interduin longiores, sesqoi- et bipedules, distantia cir-

citcr pollieari dispositae, inforioros magis altcrnae quam supcriores, quae fere suboppositne, pcetinato - depen-

(lentes, planae, linear! - lanceolatae, vix polliccm latao, apice in mucronem tenucm attenuatae, percursae nervo

medio supra acute prominento atque in junioribus tomento tenui ferrugineo obsito subtus impresso, ac praeterea

firinatae ncrvis sccumlariis duodecim ad sedeeim, quonmi quatuor magis sunt eonspieui, laeto virides, glaborrimae.

in marline subincrassatae.

8PADIX totus quasi vernicc granulosa albida obduetus, glaber, intra frondium petiolos caudici insidens

basi semiUinari brcvi teretiuseula; rachi Communi sosquipedali eomprcsso - tercti, basi squamis membranaeeis

lato - triangularibua in margine tennissime ciliatis adspcrsa. Kami spadicis plurimi, simpuces, sosquipedales, in

basi incrassata COmprcsso - anguluti, distantia inde a basi scsqui - vol bipollicari llorigeri, antice teretiusculi sed

ubique pro floribus dense scrobieulati , Horigori erecti, fruetiferi augulo fere recto a raehi patentes. SPATBA duplex,

utraquo (piasi meuibranaeea, glabra, longitudinaliter nervosa, virosccnti-pallida, intus ochrolcuca, tandem fusccscens. Kxtc-

rior pedunculo spadicis immediate supra basin semilunarem inscrta. podalis, sesquipedalis vel bipedalis, quarto parte

quam interior brevior, angusto - lanceolata, antice oblique truncata atque aperta; in dOKO pluuiusculu ibiqiio in margine

utroquc carinato - acuta, apiee bifida in lacinias laneoolatas acutiusculus ereetas; in ventre convexa ac sub anthesi

sensini sensimqne ad basin usque h'ssa. Interior paruni supra exteriorem in pedunculo spadicis sessilis, primuni

omnino elausa oylindrica, versus basin nonniliil attenuata, obtusa, cum mucrono lincari vel laneeolato, dein in ventre

longitudinaliter ad basin usque Inans.

FLORES in coneavitatibufl ramorum sessiles, loeminei solitarii infra masculos duos vol rarius tres; mosculi

praeterea versus apicem absque foemineis densissime positi. Bracteae pro qiiovis grogo trium Homm: una

exterior minute et quasi nihil nisi margo scrobiculi pro llorc foemineo cxsculpti. duae inter i ores latoralos.

sibi oppositae, ovatae, acutac, eoncavae, pergameiio - pallidae, dorso striatae. MASCULIS: CALYX perga-

inenosiccns, nitidus. Poliola lato - vel subrotundo - ovata, apice acuta, concava, in dorso longitudinaliter

carina satis prominento notata, in margine tcnorioro bine inde subdentata atque invioom sese anq>lcetcntia,

alba, dorso uonnun<|uam Icviter rosea.

oblonga , acuta . longitudinaliter st riata

,

alba. Antherac lineares,

oolirolcueum. RUDIMENTUN

pisrn.u filaments longitudinc aequans, trigonuiu, attcnuatum et apice subtrifidum.

subglobosi atque duplo fere quam masculi iniuores, est CALYX pergameno -siccus,

15

Corolla calyce duplo major,

purpurea vol rosco - purpurea.

coriacea. I'etala lato - lanceolata, vel

STAMINA e fundo corollae nonniliil

incrassato, longitudine fere petaloruui. Kil amenta subulata, Icviter compressa,

nlbae, medio ad dissepimentum purpureao, vacuac tandem contortae. Pollen

FOEMINEIS, qui sunt

nitidus. Kol iola suborbicu-

*

Page 40: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

so

[aria, latitudinc longitudinem superanto, apice subacuto, coneava, param connate, lateribns extcnuatis ct

subindc huvris, <-»rollaiii arete obvolventia, porgameno - alba, intra intcrdum striis mmutis fusci.s notata.

COROthd omnino few calyee tecta, meiribxanacca. Petal a ovate - orbicularis, obtusiuscula, coneava ct imbri-

cate - convolute, obiter striata, marginc tonuiora, purpurea w\ rosco - purpurea, PlSTILLUM in floribus adhucdum

clansis ante nntlii-sin subclavatum, postea exhibons ovarium ovutum, subtrigomim, glubrum, albidum, triloculare

loculis (luolnis nburticntibus, stylum nullum, stigmata Iria, pyramidato - acuta, prhninn conniventift, tandem

expansa et revoluta, persistentia. BaCCA dura, magnitudine globi sclopetarii, globosa, glabra, nitida, nigro-

violacea vol obscure violacco - fiisca, teota junior pniina tenui jjlaucivsccntc, disco pallido, c residuis atiginntutu orto,

exeentrico coronata. Caro tenuis, gramosa. Nucleus deprosso - globosns, bine raphe ambilioali concava

inscuiptnSj laevigatas, olivacco - nigricans, toctus filiris luscis rigidhiMuli^ a vert ice versus raplicn decurrontibus.

Albumen album, laminis e testa introrsiun vergentH)D8 filSClS rumitlatum. Kiubrvo conicus, lateralis, substantial?

ipuuu albumen tenerioris.

0B8ERVATKX Species, quod ad habitiini attinet, quam maximc variant, saepe multo gracilior atipic omnibus

partibus dnplo minor, ita ut indolem specilicam prae se ferat, licet liullis notis certis distingui possit, cui varictati forsau

adiiumcrari debet:

EUTERPE PI8IFE&A &. Gaortn. frucfc 2. p. 269. Tab. 139. Fig- 4.

Cresdt focw depresm sylra/ici* udiuscuUs per maffttam Brasiliae partemf

praesertim $uh ipso Acquatorc

sitam vet ah hide mitms dislanlem. In Provinciis Puuduensi* Pernamhucana, Marafputntensi dicersis: Jus-

sara, JissAra, Palmi to nomfnibus sahttata* in ParaSnsi A ssa i et two*, minor AssKi - a i dici/ur. Basis

petiotorum convohda cum contentis rudhnentis frondium nove/larum passim editor ant coda ant acelo, sale

pi])creque condita. Lignum caudicis humidum fihrosum pro trahvcutis di-scinditur. Floret ct fructificat fere

toto anno*

ICON* EXPh. Tab. 28. Kutcrpo oleracea, variclalU mnjorig el minor!* ma<*nitnd<iio ccntics imminuta lite dopingitur in rip* inaulac ail ostium

fluvii Amaiormm &itac.

Brasllnc littora magna tX parte nrborum humilium Avtccnniac, Rucidae, Conocarpi cl Itliixophorae tali* traeiihu* obslu infiino* quasi &Uium vcgoiaiionU

limits, quo* ultra egregii t^altus aborigine* nlquo campi aromatict inl^riora versus terrae conlinoDlis cxcurrunU Quae ijuiilrm ayKa marilium, #1 mpcrvirentf* oroata comat

Atlvcaae per pontam ac lon^inqui trajcriu» mora Jac^uiJo gralbfiimum exhibit t|*,jyaY<*Y0,*» ^jasquo auimum tamcjtiam fclici au^nrio cri^it; propius aocetltMiii rcro ille-

i-vTiran amitlrrc facicini]Uo inonnumini uidiirn* vidctur. Sur^tini himlfuin ftrborc* ilhii rx alio lim*> raiuisipio apic* dconain rncltcanlibiK in dcnsis»ima5 sopes impli-

caiuur* <jua« n qui*, peslilVroni iioii curana foclorcin c pulriilo coeno cxlmbtnm, pctirtrel, euliemn iurnim^ronitn iufciio ictu invadhur. ftilmac v*ro focdnraro »ylvarum

(otUab* rniuiii uMmrrrio, immo nvc Ocoani vicimam luli^atrr tvmt \i<ionttir, unain si cxcipias Cocorn iiUGifcram, quao a^UArum *al*arum attactu dolfctatur attiuo in

interioribas Icrrnr conrin<*ntia minus laotc fruetiticat, (|uam in ipso marn Jitlorc VU[ contra rogto pauto altiut super pontum rl^vatur, tiro ca arono»» 6itfnounullorum emminum c\ g.

Krniirrao aUpic Slh^notaphri ra^^pUibiu , Coccolobno, l*i*oniao, Baiis t Mimosac, Gouaniao rv\* Jiumilibua fruticibu^ con»t!a atrjue spar^U Triplaridi»T

C*ccropiactAcaoiac aherumque* gencrurn atbonbus obumbrAla, sWc :

i:::

.: * m Ivaniimim* pritnarvamm dnivi progenia t<*cla, paljnaruin plura c**nt*ra nou dcsunL

Uacc inter KuLcrpc oleracca nostra ct frnjucntia tt vcuustato cxccllil, ^uac. licet or^Initu* ftylventris, in uVpr^t »nbmariiima nonnunnuam proccuit atnuo ypI in

aprtCJH juxta aede** hi frondium cdulium gratia colitnr, rapfdisiimnm capicn* incrcmenttim in aliitudincm contain pedum evebitur* rjuolom no* ip&i crctfc^ntctn supra ripam

insular Marnj/i alianniu|u^ \inuarnm vi^rmns at^uc solis in sortruo coelo sur^chtis raJiU colluMratam depinxinm^ grati alttpjid faccro spcrantcs iU» qui Phyiiognomiam

i:i-uln:cni iJhirutii nmritimaruin sub ipso Acquatorc vitamin ex iconc c*»gnosccre vclint.

Tab. 20p Fig. I. Spadix Hulcrpcs olcraccac il^ridxt^ *pathi* a di>mo vc»titu«, rami* rupia spatba interior* magna parte exscrtt*. TL Ramus fructjTer.

III. Pinnae e ftuperioribus (in. u* de «pecimine minus proccro ilvsumtn.) ~ 1. Flos uiasculus. 2. Kju*ilcm fuljitla catycina, 3. Corolla clauvi. 4. Pc latum wparaturn.

5. Staminum compkxus. G> Filamenta, demti* aniheri*, com pistilli rudimento in medio. 7. Stamina tria separata. — 8- Flo* foemincus. 9. Calyris focmiu^i foliola.

10* Corolla focminea. 11. Kjusdeni pctala. 13. Ovarium adbucdum milium ben« vvolntum. (in. a.) — CaudicU partem de variclato majorc Fig. 6. atquo dc varictati

minore Fig, 7. in Tab. 21* exlnbeal.

Tab. SO. Kutcrpca oleraccao cvolntio, Palma in Brasilia srptontrionali frcqucns omnibus qua^l vilae periodis obsenandnm sc&c obtultl, ita ut incre-

menti ralioncm a |-crminationc aJ nntbcMu n.«qtn* Mrenue cxplorare iconibusqqe, Iradem pOtSemaSi qnas, ut opus nostrum jucunda varietatc commendemm, reliquis ubulis

hie interpo^uimus. (juae de palmarnm cvolutiono in generc ox hi* aliUque figarisqao deduci pn^uat f abcrini introductio nostra indical, lite vero paucia, quid riugulae

tomes sill vclint, Imdimuic

Fig. I. Semen Euterpe* nlcraceae maltmini, dcmio teginino fibrarum, qtm antea itivolvebalur, instructuin tenia (I) cum epidcrmide tam arete concrcta,

ut separari neqneat, brunnca, laevigata, nitida; imtculplum Jiylo (2) orbicular! partim impn*w<>, aperturn fnrainine germinationia (Tiltmanni) .*» Mieropylc (Turpinii>

elliptic-*, rimaefortni ; deprcssum in raphe umbilicali (4> latlu^cula per iltiniiliiira fcro 6omIni* ab hylo ad foramen germinationis naqaa dceurrente.

Kg- II. Semen maturum, demlo legmine fibramm, \crticaHler directum, nuclcum sistit Widom, albuminc (5) per radios mcrabranaccos a testa intror.

bum verge ntea {5*} romtnato. Kmbryo ipso ((>*) lateralis, periphericua f conicus, oblu^us* apicc versus albuminia partem ccntralem (o k) Apectaos, quae compagc

molliore instgnis est attmo Hub ^ermiiiniioiie primum detiqueseenv cmbryoni cxpan*o Jocuui concedit.

Fig. III. Semen flub germination? inchoata, tegminc fibnrum, tunc tempom pateniium vc^titnm, a parte, qua mieropylc (3) ct raphe umbilicalis (4)

eonspiciuniur; cmi**a embryonLs porti^ne exllma, quam corpori* 00tyl«don«l partem radicaleia (lellurem fpcctantenVi apj>ellare juval. Duo hie observamus organa:

vnginam nimirum primae ndiculac (7) s, culcurh i/am rMirbeJti), atque ip^am radiculain (10) indc proccdcntcm.

Fig. IV. idem semen exhibet aetalc paulo pnivcctius, ita ut et coleorhixa (7) et colcoplilis (Mirbclii) s, vagina gemmulam incladcn* in conspcelum

Tcnmnt. Colcorhi/o praetcr radiculam primarium alias nounullas promit latcralcs (11*}» Colcoplilis (5) vero cornea, apicc apcrta, gcmmulam pcrforan-

^m cmittit.

i

Page 41: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

31

fig. V. aliud semen ahtit, eujus coleorliiza major c baaeoa ccntro radicdam sal conspicuara producil, latcralium vcro duarum vestigia tuberculin minutis, a.

radiculodis (Rich.) prodit. Colcoptil is (8\ annum tcndil mJhtirdum clnuaa, coaifa* nduncn.

Hg, VI. Idem acmen cmbryoiiem paulu mtultiorcm ad Intuis cmillcns, cujug colcoptilin hie fibris tcctam gemmula (10) conica jubarcuata ex*uperai.

ICadiculn primaria t$\ magmtudiuo lateralis quasi aequans.

Fig, VII, Fig. VIII, Worn somen vcgolatiooo provoetiorc, eoleoplili intra fibra* recondita, gommnlu jam unriae in lonrvitudEnem porrtcta, foliolo

e Xt i in o apice oblique truueato atque ioteriorurn h .: ',i :. ihate* eiaerente.

Fig- IX, Alius ri u c* 1 o i! a Etbnmmi irgmine detrarto, ila lit coleorhia* f"7) el COltoptiliS (#) in consnectum vcuianl, quarum haec gcmmulam (10»,

ilia radiculaa qunloor protrudit*

|'*i|*. X, Idem nucleus sub gerrnmatione jam proYccUorti micropylcn (3) monstrat auceorura terreMrium contluxu turgcacentem, dilautam atque tmoUitam.

Kjtt* eoleorbisa radicular^ cmiUil priiiiariam jam tamtam (9) et praetcrea quatuor lateralis. Colcoptilis (8) apice bifidu o emu protrudit g«mmolam

eujus folium oxtimum (10) apice oblique apcrtnm intcrioribu* udhucdum clau-os perforator.

Fig. XI. Kmbrvo c nuclto sub ipsa gerroinaliono detracts. Eju* par* centralis in gyros varios (fiv) intumnii, qui liqiiefacia albuminw portions medul-

lar! {Fit*. II. 6>) in albumim* mrninati fovea* irrepenle* aretrque illi adpliciii iude lianriutit succum nulritium, ope colli embryunis ((V) cylindrict atque intra ac*

miiiiH lealMii cidloratL in cxtcriurea partes dedueendnm. CoIeorhUa (7) obtuse conica versus Im.mii Ire* radicular emitlil inquc rndicu lodani (Rich.) sub ciea-

triculdc orbicularis specie protuberat. Colcoplilis (8) ncquc conica apice gOtnmulam conicatu exacrit.

Fig. XII, Simlba exhihet in plauluhi jam panlo magi* adults* Demta portionc nuclei para cmbryonis centralis (61) prodttur gyros* inter albumen cor*

nam testae radiia (5 1) varicgatum reaidvu*. Ueliqua praccedonti* figurac- literia declarantur.

Fig, XML Hat eadem plantula oueleo excinta. ab altero latcn risa.

Hg, XIV. flic plnntulaL* germinanttT medio diacii^ae interna partinm fabrien con^pieitur. Far* embryonic eentrnliM (?) gyroi« jam motus ampbiimpi

veali^ia pnnlit; ex ca onim limited d*cummt pla&lac aursnm atque deor^um tendentia- llaro plaaUB ori^inana in partem tern*atrein el aoUn*ra divWo inter radiculam

rt nluumUm Iinea tenuis, tamqimm centrum vegr t a I ionia, puuetum fallens a. nndu* primariua (12), denotal, cujus do eentro c( rndieulae tuedullain

(13) in terram pntteudi el eaudicia fromlitnnquo ntdimenta a* plumtilam (14, 15, Ih\ 17, 18) gemmaaeere videa. C«luorliixae (7) ccrnitar pars lateralis residua

iutcgra, tuberculi gemini aub specie, radieulna duaa lateralis agen?, quarnni auperior (13 fc

) ex parte longitudinaliter aperta medullam in conspretum feri- Plo-

mulao vcro altera pars a, gemmula baM [nToIvitar OCleopllU (S) ipsaque cousistU va^iun qnjiluor hibi imbrieaiis^ allera para a. caulieult (tlgellae) rudimentum,

luiurarum evtilutionmn cardi>, auprn lineam divianriam (12) papilJulae mtnintae r*uh forma pn»tuberal. — Ilae ftgurae (I —XIV) omnes ma^nitudine naturali depingvntur.

Fig* XV. Scgmcntum e plantula in pracccdente tlgura depicta, magintudme duplo auclum, Ilac iconc probare volumua: corpus culyledoneum © coleo-

rbixa (7) ct col cop tili S) rertia limiliUn-* tton diattnetis couatanSt cmbry oncm, radicula pnmaria laterabbu.Hcme (7) equc plamula eoropoaitum tamquam

ciutimunc integumentum involvcre, ita ut vegctatione c nodo primario (7k) indioata. plumnlac centrum s* cnuliculus cum eircumpo.Hita gemmula {12*) sur-

M1IB, rndiculao centrum deoraum prorumpaU

Fig. XVI. I'Janlulam Fig. XL illuatratam bie omnibus numcris auciam babes, s;cctione lateral! per embryonis partem erolutam cjuaque eollum ad interiora

porllonii ceiilralis perducla, apertam v% reclinntam. <juac praeccdentibus mdigitavimus, clarius nunc patent ncc fcaiorc eKplicatioue indigenL Curpua eotvledoneum

ycilicrt tamquam vagina dcoraum (7) in coleorbi/am, mkmjui (8) in col eopli lin e\pansum, circumfunditur ipM blaatcmati quod lima dinaoria (7*7 k) in radicu-

lam inquc plumulam diamvacitar. Ipsum illud corpus c<«ty1edoneum cum blaatemate in nodo primario eon6uit, ita ut Iiujim ci>njunettonLs regionem praceuntc

Riebardio ayn/ygiam appeltare po^imus. liemmnlae fulia prlimrrdblia (14, 15, 1C, 17, 1$) pQoorum inatar slbi imposita tandem cent rati (10) perforantur.

Fig. XVIT Cemmnla genuiuantia planiulae horizontaliter dt^aecta, Culcoptilia (8) circumdat folia prinmrdialia *e vaginanlia (14—lfl) m. a.

Fig. Will. Flatitula unicum folium (11*) e Mus primordialibu^ (14, \o) promena. quod lamina a pctiolo distincta inbigne est, apicc bifidum atque

veri folii nomine aalulandum, quum conlrario vaginae illao a, folia primonlialia quaai nil aunt, niai ntdimeiiM peliolorum vaginantium lamina dr^liLuta* Kxtimac

vaginae o baal jamjam d* mixerunt. Kadiculnrum hilcruJium succrest\nlium noduli paaatm juxta ndultiores jam raim^ia deu»>-que tmplcxn^ protuberant. Nncleu*

fibris cireumvolutus aiilme. licet quaai vacuus, remansil.

Fig, XIX. Eadem ptantula bie aialitnr, jam aecundo folio ^ucercse**nte. — (June iconibus 1^— XIX hie tradidimus varia Kutcrpcs oleraceae germinantls

kiadia t incrementa plantula*1 abuude explicaut atque characlcrcs inde drrivamloa anadent aequentea:

llmkfifo rectus, pe ri phcr teua, lateralis, licit rotropua, monocoty I edouc us, endorhlzus, ritrllo (hypoblaato Itich.) carens, in albaminc

ruminato liber; aub gcrminnlio ne, qnac eat nilmotiva, eoonopus. Vnr\m$ rottfictlonrttm aimplex, acquabilo, bypogacuin, vaginana, cxtcn*

ff u in in cofror/tizam eo nieam ob I usam, rud U'tttotl i t t ube rculatn ro, in que CClCOptitlM conicam ncutam, litas trma (blaslus ICicb.) intra rium.

roctom, per corpus eOljrlftdoQCViii ernropoiiy, railirirta prima prrpe ndieulari, niitmuta vertical!, grmmutn pileolala polypbyIlafrax*

i it: n to (ti^ella) au bi ti v i si hi I i, a, pa pi I lae for mi.

Eftg. XX. Cauliculus gemmula circumvolntus aenaim acn^imque adobacit, craaaior fit, adsceudit, iuque caudiccm palmac mntalus apiec gemmam fert folia-

ci am in frondes cvolvendam, Hanun froudium bases in eylindrum con^pirant arcti^simc codemqae m**do eonv^lnturn, quo folia gcmnmlae originarise laminarum cxpertia

(F*ff- XIV. XV,). Cylindras \en* loirum pMtolntum horiiontnliter dinseeius singuforum sibi imbrlratoram ordinem EDOUtrat, ipialcm liac icone depictum vides. Far^

pclioli liorsalis crassa eat atque li^neaomfl, para eouira venlralis iili e dinmelro <q>po>ita tenuis, raemfu.inncea, tandem longitudinaliter tlndi knda, quo facto froti» dclabttur.

Ordo, quo aingulnu frondea sibi imbricautur, Jincam quandam apiralem acquitar, ita ut para jictioli cravtor parti allerius lenuiuri adplicemr. Tales petioles hie habes

tiovem, literis (a— i) in parte eranffilma ae in tenui*sima notnlos, quorum iutimus (i) includit spadtces duos duplici spallia obcoSutos (I* •-). Hos iterum

aequuntur alii (k) centrum lolius eylindri occupanlcs, iitolliorea, edulea.

Fig. XXI. Cylindrus in praecedeule flgara depictu* hie section* alia magis nperflfi perducU iblltnr. Onwpieia spadicum duorum (I. 1.) florca densissime

coOpactOd iufra apatbas, bases petiolonim internorum (ui, n, o, p) atque froiidium intimaruin pinnaa complicatas (q).

Fig. XXII. Spadix immalttniSi duplici spalba coinprcsao-aucipltt inclusas, qualis inter froadci iutimas rOfldet) ba.*i scmilunari snfTullua.

Fig. XXIII. Idem medio tran»%erse dir.-eetue, ut apatba exterior (a), interior fb) el florea (e) appareauL

Fig. XXIV, Basts caudici* cum in^idmlihus frondium peliolis in eylindrum cvmvalmia, scelionc perpendinliri medio apcrta. Vidca hie medullam caudich (\£\

cui p !i"li inaidcnl; horum extimuA (a) nipta parte veotrali jam deelinalur. Par* ejus dor*alis apadieem (s) ample^tilur cmergcntemt

item medio disscclum, ita ut

prdmieula* ejus communis (5*) nmoi florigeros exscrens in c-mspeclum venial. Intcriorea pcliolorjta batW, literis (b. c. d. e. f. g, h. i, k. I m. n. o. pt q.| mparte dor^alt notalud alioa »|»adices (a, a), duplici spnlha (t, I.) incluaos invulvunt. — Fig. XX—XX1W m. n.

in

Page 42: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

32

2. EITKRPE ENSIFORMIS. Tab. 31.

/£ fromlibus phmatis concttttUB pcclmatis> pinna tongissime acuminata stAenst/ormibtts9Jloribtts /axis, foliotis calycinis rnaSCuSs

lato - truintjithmhns tjuam jattala ova/a qnadntpla brevioribas, baccis ghbosis.

MARTIXEXIA EX SI FORM IS, frondtbtt* impart - phmatis, fotioiis ensifonmbwt. Ruiz et Pav.

Syst veg- flop. per. p. 297. — Willd. sp. pi. IV. 2. p. LO05. Pers. Knrli. II. p. 622. (ex apecmne

a CK Pavonio dato.)

I) ESC ItIPTf(h CAUDEX SCSOrgyalis, ercctus, cylindrieus, obiter annulatus, albo - cincrnsccns.

FRQXDES pinnatae. Pinnae approximatae, concinnao, pectinato- dependentes, Kesquipedales, subensiformes vel

lineari - lanecolatac, longe acuuunntae, in medio circiter pollicem latac, nervo medio atrinquc ct sccundariis subscnis subtus

promiucntibus albidioribus pcrcursac, glabeiriinac, nitide virides-

Spadix inter IVondiuin bases petiolarea cnatus, subfnstigiato - ramosua, Kami recti, strictiusculi, pcdalcs ct Ion-

giores, inter florea paulo Hexuosi, pro floribus scrobiculati. Spatiia duplex, lanccolata, membranacea.

FLORES laxiuscule supra ramos sparsi, plerumque duo inasculi ad eujuslibct foeminci latera ct nonnilul supra lo-

cate Hraoteae trcs minutissimae, membranaceae, circa basin Horis focmiuci in orbcm dispositac atque masculos vix fiil-

ciontes. MASCII LIS: Calyx pallidas, scarioso - siccus einerco - ochrolcucaSj quaui corolla quadruple et ultra brevier,

t'oliolis ex ovato acutis earinato - ennc-avis, marline imbrieatis. COROLLA coriacca, rosea, petal is ovatis acmninatis

erectia dorso longitudinaliter nervosis. STAMINA sex c iimdo Horis, inclusn. Filamenta filiformia, alba, Antherae li-

neares, obtusae, subsagittatac f ochroleucae. BVDIMBHTVM PISTILLI minimum. FOBMINElSj qui duplo sunt masculis

minores et in formam ovatani cuiivoluti, est CALYX pergamenus, siccus, virescenti - albidus, foliolis ovatis acutis arete

inibricatis convolutie loDgitadinalitcr striatis. COROLLA calyci confonnis coquo inclusa, pctalis ovatis acutia albidis, quam

calyx tencrioribus. Ovarium ovatuin, glabrum, albidum, triloculare, loeulis duobus abortivis. Stylus nullus. Stigmata

tria, pyramidata, priinum erccto - conniventia. Bacca globosa, stigmatum residuis excentricis coronata, epidermide

obscure coerulco- nigricante glabra, carne parca grumosa rabro - lusea, fibrifl nueleuin involventibus tenuibus crispis

luscis, nuclco globoso, magiiitudinu seminis ClCERIS ARIETIXI, raphe umbilical] paruin impressa notatu, venis tenui-

ter irrorato, albumine prolunde - tusco - ruminate, einbryone conieo. llavescenti - palUdo.

Crcscit in Pemviae /oris imis ct twtbrosis ad Pozuzo: Kuix ct Pavim 1. c.

ICO-V EXPI+ Tab. 31. Stimmitafl apadicis llorcntis *ubjcdi^ pittOil QOnnolUl o froodU parle *upcriorc (oi, n.). — 1- Florea rasscnJi (n. n.). ^* IdcOL 3- C*Ly*.

4. 1*o!a1* doo corn &Ukininibt». 5. Pclnlum M*crjiim. ti. Sumina a (aci** et & ti*rgo. 7. Ho* fnvrninoui. 8, 1'ftrA ramiiti cam urnctoUt quibu* Hon fO4ttlQ0Oi in»iilct,

0. Foliola cftlyciDA. 10. Corolla eUasa. 11. IMala. 12. Pisiillum (omnia m. a-% — T*b. 3D. Kg. XXV. L Bacca a Ulero. 2. Kadem a l>a*i, 3. Nucleus cum ttgmitie

tibraruiii, 4. Idem, tcemiuc dctracto, til mtcrn|kvIo in coiit|itcium vcniaL A. Idem medio di»ciM»Si 6. Nueleua gen»in&fi«, qualcm CI. Pavoniua nuuia tradidit.

Page 43: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

38

3. EUTERPE EDULIS. Tab. 32.

A*, frondibus pinna/is conchmU pectinatii rachi nerooque phmarum huge aciaainatatwn medio subtus leptdotis . ./?©-

ribus la.vr dispositis, fvliolit calyciim mascutis suborbicidartbus, pefalis lanceolatia cah/ce triplo longionbus,

ttuccis f/tobosiff.

Pa/ma ./ocara et Jucoara, Marcg. Bras. p. 133. c. i<\ (descr. ct aomen, qiioil rectius

Jo?ara. inutil.)

Cocos de Palmito, Cocos dc Jissara. Maximilian Prinz von Nouwied Rcisc nach Brasilia.

I p. 271.

DESQR I PTUX Hadices olivaceo - ftiscesoentes, oylindraceae, crassitie digiti, in caespitom subglobnsum vol

saepe oonicuin. pedis altitudine supra terrain ciner<rentem, confertae.

CAVDEX orceins, octoginta ad centum pedes altns, cylindricus, basi intcrdum paalo crassior, crassitio semipcdali

vel ultra, laevigatas vel rimulis parvis longitudinalibus apertus, cinerasecnti -albus, annulis a dclapsu tVondimn ortis

param prolimdis in distantia triuin vol quatuor pollicum notatus.

FrOISDES omnes terminates, in qomam amoenam oonspirantos, quindceim ad viginti, horizontaliter fere

patcntes, vol arcuatac vel rarins rectiuseulac. Petioli basi viridi - olivacca nitidu glabra in oylindrum vel

omuino tcrctem vol nonniliil compressum oonvoluti, quadri - vol quinquopedalem; iudo a basi ad primas pinnas

usque unius vel duorum pedum longitudine juidi et ex ovato attcnuati; rachi subtus convoxu - semiteretes,

supra postice ad basin concavi antieo bifaciales, iaciehus sub augulo acuto eonvonientihus, ubiquc, praescrtim

vero in pagina superior©, squnmulis sivc ramentis castaneis tandem evanidis lepidoti. Pinnae scptuuginta ct

octoginta parium, COncinnflO, peetinatac, suboppositac, posticae remotiusculac, anticac approxhnatae sihiqiic

incumbeutes, sesquipodales, vix pollicem latae, lineares, aemninatae, norvo medio albido subtus prominente et squa-

mulis minutis rufo - fnscis detergibilibus adsper&O, ncrvis latcralihus senis, marline guhiucrassato pallido, glaberrimao,

lacto virides.

Spadis vol solitarius vel plures, primum intra vaginas petiolorum, quibtis delapsis evolvuntur, crecto-

pateilteg. Peduneulus brcvis, basi semicircular! erassa candid insideus. H a eh is scsquipedalis vel longlOT,

obsolete tetragons, ramus numerosos, viginti, trigiuta, pluresve emittens, ad eoram basin scrobiculata atquo

bracteis Into - ovatis obtusis brcvibus munita, uti rami adspersa pulverc ochrolcuco- pallido, in jutiioribus nitido,

tandem fuscoseente et plus minusve obsolete. Rami pedales et sosquipedales, subfastigiati, tioimihil inter

flores llcxuosi, sub authesi creeti, fructiferi vero a raehi angulo recto divarieati, rotundatu- trigoni. Spat ha

duplex, utraquc membranacea, pallida, glabra; exterior interioris duas eircttcr tcrtias tegons, lancet »lata.

acuta, ventre transverse apcrta, dorso coiicava, ad marines elevata, extus tandem lon^ittulinalitor rumpcilfl

tacileque seccdens; interior clavato-cylindriea, apice mucronata, tandem ventre hianSj intra exteriorem pedunculo

spadicis inscrta.

FLOItES laxiuscule supra ramos sparsi atquO scrobiculls parum impressis insideutes co ordinc, ut partem

ramorum posticam tbeminei OC<mpcnt;

ap]>ositis cuivis foemineo duobus masculis, anticam vero masculi solum-

modo teneant 11 r a etc a e mimitac pro ternis floribua, foemineo niunrum medio maseulisque binis lateralibus.

ttes, transverse ovatae, acutae, membranaceae, pallidae, quarnm exterior dorsalis basi uti spadix est pulveru-

lenta, duae intenoivs sibique opj>0Sltae magnitmlino sunt inacqualcs, majuro rninorem ad latera amplectente.

FhOHXJM UASCIJLOK'tIM calyx vix tcrtiam corolhio partem longitudine aequafc, pergomenus, aridiusculus,

palliduSi colore palcarum ZSAE MAIDIS* Foliola ovata, obtusa, maigine sibi imbricato, oarinato - coneava.

CoHOLLAE petala lato - lanceolatu, acuta, coriacea^ atro - purpurea, longitudinaliter striis tcnuibus notata.

STAMINA e fiindo corollae, quam longitudine nun oxcodunt Filament a una basi in corpus camosmn eoale-

seentia, superno libera, brevia, interne latiora, compressa, alba. A nthcrac orectac, linearcs, basi sagittatae,

ochroleucae, polline albo ferctaa PlSTlLLUM CASSUM breve, triquetrum, in stigmata tria brevia desinens. Ft <)-

RES FOJSMINEI masculis duplo fere brevioros. OaLYX coriaceo - siccus, pallidc oehrolcueus. Foliola lato -ovato-

orbicularia, coneava et imbricato - oonvoluta corollanupie omuino vestieutia}

lou^itudinalitOT striata, ad marlines teitoriora.

CoHOLLA ealvei omnino siinilis, ahjuc cum illct in flnrcm ovato - globosum .consptrans. Petala lato - ovata, acuta,

albido - pallentia, apice tenuitor violaseentia, Ovarium ovatum, gial M'Mllli

albid

17

um triloculare loeulo unico

Page 44: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

34

maturcscente. Stylus nullus. Stigmata iria, acuta, subverticalia, primum crccta, dciu rcvoluta. BaCCA globosaj

inagnitudiiu1 globuli sclopetarii miuoris, extra vcrticem rudimentis stigmatum persiatcntibus coronata, nigra - olivaeca,

nitidflj laevis, glabra. Caro tenuis, grumosa, ntro - riolacea. Nucleus unicus, globoaus, fibria c baai ct c fossa

umbilicali scmilaterali parum hnnrcasa ortis, vertice reticulato -eonncxis. tnude in solvciidis siipcrtcxttis, ator, nitidus.

Albu men soltdum, album, ruminatum porictibaa tostao introrsnm productifl ftiscis ititorc sobvitreo piaediti& Embryomajuseulus, cylindricais, obtusus, basilar!*, ad centrum albuminis usque pertingons, moQiuaoolus, albo - flavoscens.

Orescil in sylvis primacris Provinciarum Bahimsis, Minarum (icneralium ct (lujazanae* Creberrhutm tnvenimus hi sytvh

ad Praeadtum SU Joonnis Bapiistae, Prot\ Jfinantm, et ad locum de Ahnada9

Prov* Baldenw. Fere foto annot sed praesertim

Decemhri ct Janutmo floret* fmetas maturam dtversissimis respectu antheseos mettSibuS* Amat et loca saltuosa editiora stccimcu/a

rf depressa humidti* FrUCiuS hulls exoptatissimi sunt ad praeparandam drcoctio/mu< fjnam Ciio-hy vacant; frondibm facta

struutli vel corbes aliatpte utewtilia conficiunt*

ICON. EXPL* Tab. 32. &i*tit »padicrm floridum, ^xcisa do nicdio rachi cninmuni, pktQh fromtts impuMlani. - 1* Flo* mamilut. 2. Calyx. 3, IMala du<>

OUn alaroitiiboa* 4. Rudimeotnm pUiilli (tu. 4*). 5. Ho* fotmimus (ni. n.). iu Idem Auctus, 7. lUnmltn cum ii)*idcntc dure foeminco urceoloijtio bractcarum, o quo

llos dctloxiL 8- Foliola ealytia fouminti. 9, Corolla fitt&IlKM. 10, Kjiwilcra pfiala. 11, Pislillum virglncpm (omnia in. a.). — 111 Tab. 21. Fig. 8. partem rawlici*

•'xhibct (in* n t ).

OliSKRVATKh Gcneri Kuterpes congener ct forte ab aliqua specicrum dcacriptnnun non divcrsa videtur;

AJtECA OLERACEA, foUolis integemmis. Syst veg. 828. Jacq. Stirp. Amen p. 278. t- 170. Edit pictao p.

135. t 255. — Willd. 8p- pi. IV. p. 5!)i>. lYrs. Kuch, II. p. 577., cui synonymon subjungerc nudcimis:

Pidnia af/isshna non sphtosayfructu pmniformi minore racemoso Sp(tr$0. Sloane Hist p. 115. Gat p. 170. Tab 215-

Pahna pinnis in/erne vaginantibasf caudice aetpta/i anmdato, Jructu minori y vel Jamaica - Cabbage - Tree.

Brown Jam. p. 343.

Pahna timericana farinifera et papyri/era excelsissima*fructu parvo racemoso rotundo, nuc/eo instar nucis moschatae

variegato. I* Ink. Aim. p. 275.

Plum suadont, haec omnia synonyma ad Eu terpen nostram oloxacoam spectare, quum vero Jacquiilii

icon laudata fructus oblongos (nee globosos) sistat, qoales^ licet minores, quoque Sloane us excudit, qui prae-

terea esse illos supcrficic flavescente tmdidit, porro fjtium alteram barbade nsis palmar oleraccae nomine Brown ins

describat absque dubio coiigenereni?

sed a j ainaicensi diversaiu, certa inccrtis mi.seere nolumus ?atquc aliis peregrinatori*

bus detiniendum relincjuinuis. anne Euterpes species caribaeae a brasilionsibus difTcnuit, quotque illurum in systema

sint iiitrodiiccmlne.

Page 45: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

85

VI. I R1 ARTE A.

RUIZ et Pavon Flor. pcruv. chil prodr. p. 189. t. 32.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOICA in eodem spadice. Spathae plures imbricatae. Flores ses-

siles. MASC. Calyx (riphyllus. Corolla tripetala. Stamina daodecim vel

plura. POEM. Calyx tripliyllus et corolla tripetala imbricato - convoluti.

Ovarium triloculare. Stigmata tria, minuUssima. Bacca monospermy Al bu-

nion aequabile, solidum. Embryo basilaris.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in codem spadice. Spathae immerosae, cylindrical imbricatae. membranaceae

vel coriaceac, iiitrriores completae clausae, exteriores incomplelae apicc apcrtae. Flores ses-

siles in arcolis plains, nudi, geminis vel pluribus maseulis supra formineum solitarium, sub-

carnoso - membranacei vel subcoriacei. MASC. Calyx tripliyllus, foliola calycina ovata

concava. Corolla tripetala. Petala ovata, erecta. Stamina daodecim ad viginti quatuor,

fundo corollae atquc potatorum imo margin! inscrta. Filaments brevissima, tcretia. An-

llierae tetragonae. Pollen globoso - ellipticum. Budimentum pistilli minutum. FORM.Calyx tripliyllus. Foliola calycina orbicularis, imbricato - convoluta. Corolla tripetala.

Petala foliolis calycinis similia eodemque modo Inclusa. Ovarium subglobosum. trilocu-

lare, loeulis duobus abortivis. Stylus iiullus. Stigmata tria. parva, acuta, erecta, pollen

ab interiore facie excipicntia. Bacca subglobosa, intra cariiein fibrose - subgelatinosain mono-

sperma. N ucl e u s subglobosus , reticulato - venosiis. A 1 b u m e n solidum , aequabile, subosseum.

Embryo conicus, basilaris.

HABITUS. Palmae pulcherrimae caudice plerumque radicibus e terra emergentibus

et in eonum eonniventibus sustentato, elato, annulate, inerini, saepe medio tumido, ligno

denso duro nigricantc vel atro; frondibus babitu amoeno, pctioloruin basibus cylin-

draceo-convolutis, tandem uno latere longitudinaliter apertis atquc defluentibns, pinnis sub

deltoideis anlice truneatis dentatis erosive, obscure - viridibus; spadicibus infra frondes in

caudice sessilibus . simpliciter ramosis . tomento dctergibili adspersis . f I o r i b u s dense dispositis,

vix ae nc vix quidem bracteatis, ochroleucis. spat bis numerosis plerumque defluentibus rarius pcr-

sistcntibus: baecis epidermide virescenti - fusca vel flaveseente, came pauca alba subgelatinosa,

n u c I e o violaceo - fuseescente.

STAT 10 FT IIABITATIO. Quatuor novimus bujus generis species, quae solitarie

degentes Ioca uda depressa amant sylvarum inter gradus sextum australem atquc tcrtium borealem

per inagnam interioris terrae continentis partem vastissimo tractu cfliisarum.

Page 46: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

1. IRIARTEA EXORHIZA. Tab. 33. 34.

/. caudice snbacqiiati,pinnis oblique siibtrupczoidcis antice sinuato - dcntatis plants, spalhis quinquc ad sex deciduis, calycilnai

masculis glabris , baccis ovalo - clfipticis.

PESCRIPTIO. RADICES octo, duodceim, viginti ct plures, altitudine sex ad octo pedum e terra cmergentesatque in eonum vastissimum periphcriac nonmmquam viginti - pcdalis dispositae, eujus c centro interdum aliac nonnul-

lao postea infra axin deorsmn emittuntnr, pullices duos nd sex diametro aequantcs, tcrctes, epidermidc tcstaceo - fusca vel

rarius vindi, glabra, ligiio molli spongioso, ubiqae armatac spinis brevibus conicis ncutis.

CAVDEX in altitudinem scxaginta ad octoginta hmno centum pedum dates, cylindricus, aequalis vel medio nonnihil

inerassatus, fere pedem crassus, fusco- vel testaceo-cinerasccns, distantia quatuor ad sex pollicum annulis imprcssus,laevis, longitudiiialitcr parum rimosus.

FRONDES pinnatae, decern, quiudecim vel raro plures, parum curvatac, cxteriorcs subhorizontaliter pa-

tentes, ob pinnarum latitudinem adspectus inconsucti firmique, duodceim ad viginti pedes longae. Petioli basivagiuante uti in Euterpe in cylindrum medio ventricosum quinquc - sexpedalem glaucescenti - viridem glaber-

rimum arete convoluti, antice subtus convexo - scmiteretes supra concavi, infra primas pinnas, quae duospedes vel duos cum dimidio ab ipsa basi distant, tcretiusculi, solummodo superne comprcssi, longitudinaliter

striati; rachi teretiuscula superne bicanaliculata, costa inter canaliculos acuta. Pinnae circiter viginti pariumin quavis frondc, remotac, alternae, subhorizontaliter patentcs, in canaliculis racheos adnatac, sesquipedem longae,

tres ad sex pollices latae, subtrapczoideo - oblongao, latere nimirnm basilar! retiquis angustiore, latere an-tico grossc et remote sinuato - dentato, dentibus obtusiusculis, cxtimac brcviores et truncate - crosac, glabrae,

versus basin nonnihil plicatae, saturate virides, nervis albidis sex ad octo subtus prominentias costatae, rarosecundum nervos fissiles.

SpADIX vel solitarius vel geminus in codem caudicc, infra petiolos vaginantes caudici adnatus et frondibusdeflucntibus in conspectum veniens, florens sesquipedalis patens, post tlorum grossificationem nutans, fructifer

major denique pendulus. Pcdunculus basi scmilimari eaudiccm amplectens, semipedalis, compresso - teres , tomentotenui dctergibili fugaci prurientc pilorum sericeomm adspersus ct infra ramos bractcis nonnullis membranaccis munitus,

fructifer saepe arcuatus, simplicity ramosus, albo-virens. Rami pedales ct sesquipcdalcs teretiusculi, pro floribus

areolati, basi dilatata compressi, albidi, dein uti flores pallide ochroleuci. SpATUAE plures, modo quinquc modo sex,

in pedunculo spadicis sessiles ibidemqiie annulos insculpcntcs, lanccolatae, mucronatac, dorso planac, ad mar-gines donates acutae, ventre convexae et tandem longitudinaliter findendae, coriaceae, glabrae, pallide virides vel

tandem testaecac, exteriores tres vel quatuor incompletae, intcriores coniplctac; cxtnna omnium minima tripolli-

caris saepe dorso bifida, laciniis triangularibus acutis, duac intimac acqualcs ]>cdalcs vel panic- longiores; omnes subgrossificationc deciduae.

FtORES absque bracteis in arcolis ramorum spadicis sessiles, foeminco solitario infra duos masculos.MASCULI quam foeminci majorcs. CALYX ceraceo - flavescens. Folio la ovato - triangularia, acuta, parumconcava, patentia. CotlOLLA calyco multo major. Petala lato-ovata vel ovato - subquadrata , obtusiuscula, vel atplurimum niucrone parvo introflcxo tenninata, alba, a mutua pressione hinc inde impressa. STAMIXA numc-rosa, viginti, viginti quatuor vel rarius plura, centro floris cnata, dense compacta. Filament a brevissima,filiformia, alba. Anthcrae lincarcs, tctragonae, biloeularcs, acutae, ochroleueae. RUDWENWJU PISTILLI minimum,intra intcriora stamina rcconditum, cylindricum, scmitrifidum, laciniis pyramidatis acutis ercctis, flavescens, glabrum.FOEMINE1S: Ca/.YX pallide flavescens, foliolis orbicularis obtusiusculis concavis, marginibus tenuibusimbricatis, dorso crassioribus. CoitOU.A albo - virens. Petala orbicularia cum brevissimo acumine, concava,marginibus sibi incumbentia atquc ovarium arete involventia, glabra, caeterum calyci, quocum alternant, simil-lima. Ovarium ovato - globosum vel obovatum, uno latere passim subcompresso - planiusculum, glabrum, pallidevirens. Stylus vix alius. Stigmata tria, parva, subcylindrica, obtnsa, alba. BaCCA brevitcr elliptic*, infraverticcm in stigmatnm loco nonnihil depressa, octo ad duodceim lineas longa, epidermidc glabra flavescentevel viridi - flavescentc, carnc parca alba insipida, nucleo unico homoideo, cujus testa fusca est atquevenis rubentibus subanastomozantibus longitudinaliter pcrcursa. Albumen solidum vel intcrdum imo centrosnbrimulosum

,osseum, album, ae.uabilc. Embryo areola parum impressa proditus, basilaris, conicus, substantiae

quam albumen tenerioris.

Crescil subsolitaria in mar<jbiibus Jiuvii Amazonum ejusquc conjluentium , lock sylcalicis inundatis.pracscrtim frequens in depressis versus Oceanum, e. g. in ostiis J/uminis Tocanlins, in insidis Jfarajo.

Page 47: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

37

Caviana aiiisque, ml interiora terrae con/mentis non rcspuit, immo versus ocddentem ad flutmm Ugnorum (Madam) usque nobis

obviam venti. Florena inventa Deccmbri — Fcbmario, fructifera Sep/embri el Ociobri

L sus fatjus Palmar spcdosae f quae incolis Jt ax i A v a audit , est varitts ; e caudids Ugno mmirum versmperiphmam mgro aUptc durissimo ItmgitwUnatitet Jisno trabes usseresfjue ad tc;/cnda tugutia firmandasque cymbasJabncant; frondtbus tefftdarum in modutn tecla muniunt Fvuclus, hominibus non cduies, nonnuUls mmcribussunt czoptatimmi

It OX. KX'/'L Tab. 33. Irian^a <*xorbt*a et Klacia mcUnococcn an fluvii (ignorant ripa depictao. nagoimdiM ccniies imniiiiutac. Reduce*anno jftiO e tnrfibus, qui fluvto* Solimots et . Japura obumbraut fcaEiibua, <|mnn ail nugni ligmtram Jlurtiinw Hive M Ltlcirnp ostium pervoni^mus , mullU atlracti

ranorfbua, quo* da Indicia Maue a(quo Mtindrueii gcnlibu*, lanquam valMiaumis at vnriia nrtibus excuhi* KuMlani iptigebant , ad illoriim pago* secundum canalcm Aba-caxia cl Iacum C a n u m imi acm naves fleximus. Hand mulluui intra divcranniro insularum per lluminU «»Mium Miarom labyrinlhtun pmecMtmn*, qonm jam novicontmii \>- -I itcrel ei flu mt iii a nigri littora Incin beni^noque uoftptib* navi^antc* excipimiia in memoriatn non sine dcaideriu rcvocarcmus. Quidnuid enim Datura

horribib foedumquc babel bac in navigation* p«ipcad amnaa* Inienliu rymba*, fiimbii* ad ripao arbnrea Ugattt, adverso Burning Irabentca, UKttfl intpclu, loto Oulofulgoribus eomnwanie, Smbrcquo vcutntquc inter immatiia lomtrua furentibus, line illuc Jactali ci arbiirain iimiiiiienliuin cam Irrriti, labtiriu&iuimnm viiam cgimw;noclo vero, quum juxia ripam substitifrsemua

, circumfufra profunda eaUgbOj ailcnlibua practer aiming tigrcaqtic omnibus nniraalibus, calicmn dm*o ngmtnc gnuutfaniciu» tolmrimu* NVquc hacc lolammodo utfa&alf* bic <aeviont, fluviu* eate immenyi deva*tatur muliitudinc pbcni cujuAdam, Piranha didt, roracbabd aume laagdnttenpidissmiu nee non Crocodiliinim , <iot calotv dkroo alleett g lltrbalentia auufc in ripatn Kiir^urit. vUtt horrendi. AttHMI aliac a llnmini^ rip* paulo remolitii«s , c Bcr-IbolletiaOj Looylhif, Btyracia, BoiiUrimo

1 Tnrraeae» Sipbontae, -\Facbaunia« getieribiu, aaepo parasitieamin Bftalarlae, Gongorac, Kpidendriftpleiidenttbua noiibii* to] Aroidearum aique 1'iJicum laeti» frondil.us adonalM, variia iptdebiut Abromae, Pt.talia*, Hirt«lUe v

IMgnoniae, PlorocarpI(

Dimorphae, Gallpeae, ItlaWcac, Coffenc, Mameiiae, Paycbotrinc, Thoohromae deaiblBM obvallaolur, ila nlt

quern Smilacis, Ciaai, Ariato-lacbtaa varii inplexita t«1 Qiaing«rae v

Solani, BSltaeriaa spitiae non terreane, illarom »epia non sine magn« laborc *erpent«inquc wneaatunim pvriculu adirc

po^Mii. K Paltnaram familia bic frrqurntrr i^ccurrnnl Iriartea exurbiza aiquo Elaeia melanoeocca, altera at ti iodine <>% comae eleganlia, altera cra»side ct

dectlDlla I&ligflit, e^repnroqoc hoc eon(ubernium colli Uraniae ftpeciea, Pacur a-Suroroca iacolamm, enormibus frondibus latnijuam Musa conspicua, qunmUraniae amaxonicae nomine alio loco deseribemu*. JIaec #uttt quae ad explieandam iconem ncce6wiria videbanlur,

Tnb. 84- t rinaa, IK Kami cpadicia florid! e ipalhia quinquo prodeunlca ( m. n t ). — K Flos maftculua, 2. Kjusdcm calyx. 3* Rjttidcm pclala. 4. Staminaaoaofllla cum pfetOli nidimento in petal! ba»i sc«ilia. 5. Stamina tionuolla neparaia com pollioc. & Ro« foemincuj, 7. Ejuadcm calyx* 8. Ejudem corolla apcrta,

9* KstUlum ia Ovarii aectio boHunlalii (omnia m. a,). 11. Bacca, 12, Ejuad«tti nucleus. 13- Idem perpeudiculariUT dudisus (m* n.)- — lo Tab, 51. Fig. 5. par-

tem sJfctit radleb *pinosae.

2. IRIARTEA VENTRICOSA. Tab. 35. 36.

I. cantlice medio ventricoso, phinis antics repando-sbiualis suoplicatis, spaflus decern ad duodecim deciduis, calycibus masculis

vifhsis, baecis subglobosis.

DE8CRJPTIO. Cavdex junior (inspire Bubgloboso diaraetri qaadri - sexpedalis radicum cylindricarum

mollium tcrnic tufixus, mlultior, illis e terra cmurgentilms fttquo cnissitium quataor vcl qninano pollicnm i»l-

ciuirentibus, lignesCGntibns, tcstacco - fuscis, oono sex vol «i<:t<> pedes alto supra solum tanqoain t'ukimento elntws,

e baseos centro novas denuo radices stolonum ad instur deorsum agens, octoginta pedes altus vcl altior, basi dia-

metro vis plus qnam pcdali, supra medium plorumque valde tumidus, intomescentaa utrmque attennata medio tri-

(juapripedali, distantia spithamac aimulis obsoletis iosculptus, basi nigra - cinerascens, supernc cincreus, longi-

tudinaliter rimulosiis.

FRONDES numero octo, decern vol quindecim, rcctiusculac, exteriorea patcntca, iotoriorea erectae, habitu

spiaso amoeno, octo ad duodecim pedes longac. Potioli basi vaginantes ibiipie constituentos cylindrum quadri-

soxpodalem, antice infra pinnas facie inferioro convesa, superiorc deorsum trilateral!, lateribus conoavis,

sursuni versus pinnns bilatondi, lateribus planut in angulum acutum comiivcntibus praoditi, juniorcs tomento^risco - ciucrascentc mox detcrgibili adsporsi; radii subtus convcxa supra bifhoiali. Pinnae in quovis latere

circiter viginti, sesqui - tripodalos, inferiores oppositae, superiores distantia quadri - sexpollicari Bubalternae, obo-vato - Cuncatae, antice oblique trnnoatac et grossc repando - sinnatae, postice mar-rine integerrimao et longi-

tudinaliter plicatae, primum integrae, dein in laeiniaa quatuor ad sex divisac, quorum anticae angustiores et

ncrvo pleramque uuico binisvo, iiaquc dobilioribus, notantur, posticao vero nervia duobus. tribus, quatuor, altero

ut pliiriinuin multo crassiore, omnibus obtusis albidis subtus ]>rominentibus pereursae sunt, glabrae, obscure

virides, nitidac.

SPJDIX vol solitarius vcl geminj rariusve terni, post frondium dclapsum in a]iice caudicis, quern basisemilunari ainplochmtur, conspiciciidi, tres ad quatuor pedes lODgi. Peduneulus quatuor ad sex pollices longus,

crassus, tcretiuseulus, inscrtionibus spatharum annulatus, inter annulos jiilis tusccscentibus nitidis adspersus,

pallidc albo - virens vel stramineus, ramosus- Rami plurimi subfastigiati, bipedalos et longiorcs, recti, basi

lata compress!, eupcrae teretiuscali, areolis parum impressis cllipticis pro iusidentibus fioribus foemineis ubique

19

Page 48: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

38

notati, simplices, vol in ipsa basi bifidi, glflbri, flaveaconti- viridtw, in fhictifcrn planta viridcs. SpatIIAK decern

ad tredceim, iml>ri<ratao atquc priusfpiani aporiantur in fornmm cyliiidri apice conico praoditi aroaati conspirantcs,

mcmlmuuiccac, loDgitudinolitor striatne, glabrae, jtmiores clausae viridos, adultioios siccne, duriores ct lijjjncs-

ccntotf, stMisim sonshn<|iK! drtliu-ntcs et anntdos ab insertions in pedoncolo Bpadicis rcliliquentCS, quorum medii

poHicis tongitodine a se invicom distant, superioros ct inferiorcs vero magis approximantur, imae et cxtiinac

ovatae tnmcatae, intcriorca longiores lanceolatac, uimics vero incompletae ramosque spadiois non plane involventes,

excoptis duabos intimig.

Flours monoid in eodem Bpadicc, maaculis nimirnm binia plerumque mipra aingulos foemincos positis, bractcia

dcfttituti. MASGULIS: OALYK flavescena. Foliola ovato - orbicularia, dorso convcxa, adsperaa vfflo ferrogineo

proriente detergibili, tandem evanescent^ COROLLA calycc quadruple major, pallide flavescena. Petala peigamona,

orasaa, oblonga, obtusa, parum concava, ante anthcain arete clausa. STAMINA duodecim at! qamdeeim, qnam

corolla nonnihil breviora, ex ejus iundo emergentia. Filamenta brevissima, teretia, alba, glabra. Anthcrac

tctragonne, ereetae, lineares, ocbrolcuonc. FOllMTXEFS: CALYX albidus, glabor. Foliola tria, orbicularia,

valde concava Sibiqac arctissimc iiabricata, dorso Crassiuseuk, margino tcnuia, intcrduiii quinquo, interioribus

tunc minoribna. GOROLLAE petala pariter orbicularia et convolute - imbricuta, alba, glabra, e substantia quam

calyx tencriorc facta. Squamae novcm ad quimlecim intra petala, quae videntur stamina abortiva, ovato- orbicu-

laris, uuguiculatae, concaviuseulae, codem modo imbricatac, alba©, tenerae, glabrae. Ovarium parvuin, OVato-

globosum, glabrum, albo - virens, triloculare, loculis duobus abortientilnis, verticc inter gibbositatCS ttCS mini-

mas s. stigmata puncto exiguo hian& Stylus nullus. BACCA globosa vcl subovato - globosa, extra verticem

rudimento stiginatum aciitiiisculo coronata, magnihidinc OSRASI AUSTEM, epidermide viridi tandem flnvcaccuti-

fiisca, came livalina alba tenem, includente nuelcuin homoideum fuaco - eiuereum, venis rubentibus rcticiilatiint.

Albumen carncum, soliduin, aequabile, album. Embryo — ?

Orescit in sghis aboriginibus udU ad ripas jlnminis SolimoiU a Ntttum - Coara colic versus occasion , ncc non in vasto

tract tt sy/vaticot quern varii amnes Mi tolerates riffant, inter ftumina nigrum ct Iga. Freqwmtem vidimus ad ripas Japurenses

prope Cataractas CupaH et Antra- Goara, in pagis Miranharwn et versus regm Nocogranatensis conjinia. Fiord Jamtario.

Fructus nudurat Octobri

I *m& hujus Pahnue,

quam Lusitaai B a x i u va barrigud a diennt , est varhts. Indi titensilia domest ica7

ciavas in beito gerendaS %jactda veneno Urn ri tincta ,

fusos ret e ligno caudicis ebeneo durissimo singutari industria

praeparant. Asseres pro co/istruendis tuguriis e caudicibus tongitudinaiitcr Jissis, immo cymhas intcgras e parte caudicis

media intumida7

medulla exusta parictihusquc ignis auxi/io dilatatis* falmcanL Frondibus tuguria cgmbarumque

pnppcs teguntj vcl, dum in insutis jluminum arenosis pefflOCtantf eastra imle quam maxime mobilia ponunt,

trihus quatuorce frondthus supra singuhrum hominum capita ila sabuio immersis, id a nocfis pestifero rore

ora defendant*

1COS, EXPL. Tub. 35* Iriartcn rcniricoa* ccutiei imminula in ripa fluirmiia Jnptiri propc cntaratlns Ca^atcnscs creic«ns.

Quum *u\> tine nnni ItilO cum SflXtO tainici^simo ifiticris nocio, Kganu ojijtMnlum jnxla Amazonuni, qui ibiJ<m Solimo^s audit, fluvium, in centra

fcro tolius Amrricc^ Mlum ptrrtntlMIll, uti^rijuu cuplQ6 Irrrao quaM inco^iiitac miraculifl gvoreim nO^untlaruDi diTiitftltUD n>^iouum consilium cepimua, Srixio oxplo*

ranila SoUflkoSl confinia, tuiht vaatao socundum Japura lluvinm JtMOtei tftXM ««rto cccMcrt*. For quinlum igitur liujns fluvii oatium, vi »rpt*m omnium, quibui ama-

zonicAS Aqnn^ pclit, nmximum intr.nns idrQfilf llurlibu* [*r lupibwin Iri^h^iinisijiir augurii» bviriOnin svlvam navigavi. Rcgio drpriVMa profutidls lacubu^ multiMmc auinia

brarniiM Ttrlo nmdo impWU ri^atur, lauiumijur abeM, ut iinintrv n*pr*quv hie u\Uy* fidCAii "I putiua vel tapMca in lIurnituH ripa argillow nmnino de»dcrc5 BuutiqQe

Iiiditrum hie d^entium vix iniiil juixum eil aciaiit. Practrrlap^i vero irium JielMoiuaduin ipfttlOi mullU oxamLnts lafioribu^ ad montcm ftolitanum Cupati, in sepien-

trionoli ripa localum. ^que »M* arvnario c^njuntcm, pcrvcnlum c*t^ cujns in radico primutn aquarum dij^cloin, inimuncm per &vivas gtivpitum volveniom, ronspeximn^-

Nod tine mugno labore ha.* calaracia& vicunas, cvmbU exonrraiis alqii^ «pi* fiimum c larautls lylroitllblll eontortonun per Acopalos sar^um tradis. Nimnulh>s bk

dit-s sub^titinm^ florae vnriis deliciif allr.ii, Flon-ikt hie, amnU n>n> temper inadidae r in rnpMiuihu* inontia pulcherrimne Swartriae, Melaalomae, llaiueliao

Columneae, PonmumaL*, JuMiciae, Hauhiniae, Cluftiac, in ip&a ripn Mvrti, Lauri, Mimuaac, in raplbu* Carlud o vicao, Caladia et lb oihi; aiqur

Itambu^arum dilAtatar avpea indicant, hie quondam IndoA vieoa condidiwe densi^ue linnim gramtuum arborescenunm aciebua more aolilo nrnnii«se< K Patmarum

gentribua Koterpe olerazea. Maximilian* inaignis, Caillclma apeciosa, HjOtpathfi elegnne, Gconoraac plarva alque Iriartoa noMra T6|ltrl0Q«a

baec Iota rem<^i)*^im:i ineoluiiL

Tab. 36. t Iriarteno venirieonae pinna (in. n ). IL Spailiae spadlnm indodeate* (m. malto immin.% HI. Paw prduncult apadicis* cum ramW nonnulli*

lloripem (in. n.). — L CaKx tnaseulus, cam foliola ealydoo acpnrato, 2. Fl«» maacnlna. S. Peialuro florii inaACtili. a facie inleriore, 4. Complexes atauiitmai.

5- S(amiua duo separata, nb utrvejuc latere. G. 1:I«» fi^mineua e1aua«». 7. l^uadem foliola iria ealyciita. 8. iyn»dcm corolla. P. Pelala duo. 10. Piatillaia po*l

grosaiticalioneui (m. a.). 11, Hacca in calycc. 12. Nucleus (tt, n.). — In Tab. 51. Fig. 1. partem caudicia aisUl hnjas Palmae rm. n, el n.>.

Page 49: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

3<J

3. 1. IRIARTEA DELTOIDEA.

A CtttidtCB subacquali) pinnis antice hhato - denlatis crosis f spatkis decern ad duodechn deciduis, adydbtts mascu/is fflabris*

buccis stibt/hbosis.

IllIARTEA DELTOIDEA, frondibus impitri-pinnatis, ddtoideis erosU. Ruiz et l\'»von Sys(. VCg. p.

298. Pops. Ench. EL 576.

DJ3SCUIPTKh RADICES (secundum iconein nondum publieatam It, ct J*,) omninu uti in spcciebus

praecodentibus.

I' trm:\ subacqualitcr cylindricus, distnntia spithamaea annulatus, ill altitudinem sexaginta ad septua-

ginta pedum i*Iaius.

FRONDES lialiitu, mimero et magnitudinc omniuo J. exorhizae. Pinnae subaltcrnatim in raclii subtus

convexa supra bilaciali tomento castaneo detcrgibili adspersa positac, patcntes, sesquipedalis longitudinis, vel

intcrdum lotigiorcs, dcltnideae, vd potius ecaleno - triangulares, marginibus lateralHum s, posticis intcgerrimis,

antieo croso Ct grosse sinuato - dentate, dentibns obtusis, nervis sex ad octo subtus prominent!bus albidis,

quorum postici crassiorcs sunt, costatae atque tandem longitudiualiter tissac, glabrae, saturate virides ct

subtus pallidiores.

SVADIX bipedalis et longior. Pedunculus terctiusculus, spithamam circiter longus, divisus in ramos subtasti-

giatos, onmino I. exorbizac similes. SpATUAE plures, lanecolatae, imbricatae, iucmbranaceae.

}fASCULIS: C'aLVX tnpbvllus. Folio] a ovata, acuta* concava, dorso earinata crassa, margine tennia.

alba, glabra. COROLLA calyce quadruplo major, tripctala. J* eta la ovata, obtusiuscula, concava, erceto - conniventiat

substantial1 enriaeeae. STAMISA pallida ilaveseentia, ex una corolla quindecim, pctalis nonnilul breviura, Fila-

menta brcvissima, Hlilbrinia. Antberae subtetragonac, obtusae, WOEM IX EXSi CALYX glaber. Foliola orbicularis

concava, imbricata, inembranaeea, margin© tcnuiora, pnllidc viresccntia. COROLLA ealycc inclusa eiquc similis forma

texturaque. Ovarii! in obovatum, glabrum, virescens. Stylus nullug. Stigmata tria, brcvissima, acuta, supra

jioruiu tenuem cotmivciitia. Dacca globosa, magnitudinc gallae turctcac, in ealycc eorollaque auctis sessilis, fere in

vertiee stigmatum rudimentis obtusis corunata, glabra, Havescenti-lusca, intra earnein tenuem mucilaginosam albain eonti-

nens nucleum bomoideuiu, eujus testa castaneo- iusca venis elevatis rubentibus reticulata est. Albumen durissimum,

Bolidum, aequabile. Embryo coitions, basilaris.

Habitat haeo species, guam ex herbaria CL Pavonii datum hie describere non abs re esse putavimus, in nemoribus

prope Poztizo Peruviae; Ruiz ct Pa von.

4. IllIARTEA SETIGERA. Tab. 37.

-/- cattdivc aequati, pinna irregidariter rltombeis antice stnuato-dentatis erosis subtus puhescentibus, pctiolis setosis, spat/as quatttor

vel quiwjue persistentihm7burets effipticis.

JJ EH< ' it I P TI <K CaUDEX ItADlCtDUS plerumque subterranuis sullultus, in altitudinem quindecim pedum

evectus, teres vel nonuihil compressus, crassitie pollicari et sesquipollicari, rectus vel superne pannn curvatus, nigricans,

annulis fuscis, inferne tres ad quatuor, BUporno unum ad duos poIHces dtstautibus laevigatis insculptus, superioro in parte

actum dciisam setarum jiatentium tenuium iiigrarun prurieiitium , tandem obliteratarum oxscrens.

FROCfDES sex ad octo, ereeto - patcntes, duos ad tres pedes lougae, piunatac, Petiolus basi membranacea

sjjitliaiuaca cylindriea interiorcs vaginalis, pilis tcnuissimis rulescentibus obsitua atque, utt caudicis pars su-

etis nigricantibus rigidis annatus , ab ipsa basi vaginante pinnis obsitus, ra c h i dorso convexo - terc-

20

pre i na se

Page 50: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

40

tiuscula, superne posticc planus anticc bifacialis, ubiquc denso tuinento fcrrugineo ct setis similibus, primum

albis dein fascia tandem nigris, obsitua. Pinnae octo ad duodccim parimn, inlimac sensitn minorcs, trcs vcl

quatuor pollices longae, extimae spitluunaeac vol raro podales, oblougo - rliombeae, marginibus duobu* inferioribus sub-

cuneatis longioribua integerrimis, duohus supcrioribus sinuato - dentatis et erosi.sf

extimae omnino cuuciforiucs

basi conncxae, reliqtiae vero unities basi inter Be invieein Uberae, suboppositac, crassiuseulae, supemu obscure

virides, snbtns palliclioree et nervis sex ad octo primoriis totidemque aecundariis ibidem promincntibus pcrcuraac

atrjtie pilis tenuibun fcrragincis, praescrtim in norvis conspicuis inollcs, juniores secundum ncrvos snpernc villo wit longo

fnlvo inatructac.

SPADIX intra trondium vaginam latens, illaramquc exterioribus delapsis patens, Horifcr vix pedalis, fruetifcr seaqui-

pcdalis et longior. IV dun cuius pedalis, basi semilunar! candicem amplectena, compresso - teres, tcnuiter pubescons,

sordide viridi-fusens, e racbi nngulosa simpliciter ramosus. Kami plurhm, sub anthesi ereetiusculi, sub grossificatione

patentee, spitbamam cireiter longi , teretiuseuli, pro lloribus scrobiculati, basi bractea meiubranacea ovata suflulti,

SpATIIAE quatuor vol quiiiqtic, incmbranaccac, pallidal*, glabrae, incrmes, coinpresso-ancipites, apicc transverse truueatae,

pcdunculinu omnino vaginantts, sub grossificatione persistentes et clongatae.

FLORES monoici in eodom spadice, tbeimnco solitono, masculis supra ilium duobus, scsnilcs, absque bracteis,

ipmui I* ve nt ricosae paulo in inures. J/,l SGI L IS; (JaLYCIS fol it* la subrotunda, uiarginc tenuior.i. dorso convexa,

glabra, pallide Havesccntia. COBOtLAE petala ovata, obtusa, erecta, conniventia, crassa, Havida. STAMINA ex inm co-

rolla, qnindedm. Filamcnta Wevissima, alba. A nth orac tctragonae, ocliroleucne. It(DIWBNTUM PISTILLI ltiinutis-

simum* FOEMIX K I S: CALYCIS foliola orbieularia, imbricata, alba, glabra. GOBOLLAE petala calve! aequalia.

Ovarium globosum, basi trigibbosum, triloculare, locults duobus abortivis. BACCA junior elliptiea, obtusa, basi

duabus tribusve gibbositatibus irregularis, subverrucosa, adulta elliptiea, inagnitudine uucis Avellanae, intra

carnem sicciusculam subgnunosam continens uucleum unicum, lineari - oblongum, longitudinaliter venosum.

Albumen solidum. Kmbryo basilaris.

Cresdi in margitte fltamrm Japurd, infra Cataraetas Cubatcmesyad habitation™ gentis Jttrl- Taboca et in st/leis

mlis secundum Canalcm Parand-mbim Oanaxi dictum, quern nationis Coretd nonnnUac fanutiae occupant. Floret Decembri.

Maturat ftuctus Jfaio.

ICOS. EXPL. Tab. 3T. I. Apex CUdldl cum frumli* j»arte inlVriore cl spaclice maxima ex pane jam dHl">rnl». — 1. Pl04 ma>*rulu^ 2. I'jusdrin Oftljx

3* IVuIa m:i-< nl.i. 4. Plamina. Ti, Smri^nn lino ?n*>riiin (m- **)* — 6* Flos forminru*. 7. Calvx. 8. (orolla. !'- Ovarium (m* a*). 10. Fnirlu* noTolloft. 11. 12- 13. luVm

Page 51: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

41

VII, MAURITIA.Lin. I'il. Suppl. p. 70. ScUBEBEB Gen. p. 779. Jrssmu Gen. edit Ustori p. 4">.

CHARACTER ESSENTIALIS.

POLYGAMO - DIOICA. Spadix spathis pluribus incompletis arti-

culafo- vaginalis. Flores in amentis. JIASC. Calyx oval hiform is, triden* icula-

tus. Corolla tripetala. Stamina sex, anlheris linearilms erectis. HER3I-A P II R. Calyx campamdatus, trifidus. Corolla monopetala, tripartita.

Stigma sessile. Irilobuni. Bacca tessellato - corticate, monospermy Albumenaequabile. Embryo lateralis in fossa umbilical] semicircular!.

CHARACTER NATURALIS.

POL YCA3I0 - DIOICA. Spadix spatha universal! completa destitutes, spathispartialibus pluribus incompletis articulate - vaginalis, distiche ramosas. Flores coriaceo-

membranacei, intra squamas amentortim teretiuni spathellati MASC. Calyx monophyllus,cyathiformis, tridenticulatus. Corolla tripetala. Petals lanceolata, ereeta. Stamina sex, ecorollae imo pariete. Filaments planiuscula. Antherae lincares, ercctac. Pollen subglo-bosum, eehinulatum. II ER MAPI! It. Calyx monophyllus, campanulatus, tridentatus veltrifidus. Corolla monopetala, ad medium usque tripartita, laeiniis lanceolatia erectis, ima basi

calyci adhacrens. Stamina sex. Filaments complanata, quasi membranae corollinae du-plieatnra assurgens, subpyramidalla. A nthe ra e ovatae . basi subbilobae , erectae. va r i u movatum. tessellatuni, triloculare. Stylus nullus. Stigma sessile, trilobum, sulcatum. Daccaclliptica vel globosa, squamls deorsum Imbricatis tessellato-corticata, in came tenui fovens nucleumuiiicum. Nucleus globosus vel ovatus, exsculptus raphe umbilicali unilateral! s. semicircular!,coronatus c h a I a /. a rerticali niamillari vel calcarata. A I li u in e n aequabile . solidum , osscum.Embryo lateralis in raphe umbilicali, eonicus.

HABITUS. Palniae elegantissimae caudice laevigato, vel inermi vel spinis coniciserumpentibus armato. altitudinis summae vel medlocris, lie; no spongioso niolli rubello: spadici-bus saepe perennantibus inter frondes pendulis, distiche ramosis c sinu spatharum incompletarum,ramis amentiferle similiter spathaceo-articulatis; floribus coriaceis, rubellofuscis; fructu strobili-formi fusco nitido, came tenui flavescente.

STATIO ET HABITATIO. Species bucusque cognitae qaatuor, altera Linnaeana,quam a Dalbergio Surinamo missam publicavit, altera Humboldt! an a duaeque nobis primumobviae. omnes loca liumida depressa diligmil inter graduni decimiim borealem e( decimum sextumaustralem. Plerumque gregarie vivunt spectabilique coetu vel campos per interiora terrae continent!.'

late patentes vel sylvarum aboriginum tractus minus densos ornant.

21

is

Page 52: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

42

1. MAUIUTIA VINIFERA. Tab. 38 ct 39. Fig. 1. 2.

M. caii'Ucc c/ato striclo incrmi, fi-ondihus JlafteUiformi - pinnatifuUs cmicohmhns,

pcfiolrx wmitcivtibm cttiialiciiltiti* , squamfo

baccarum ovalarum sitlmeijiuilUiT rhombcis.

D ESCRIP TIG. Palma pulcherrima itADICiltvs cvlindriois digitum minimum OTOSSis pflllido tcstaccis nn-

merosissimis, imam ad dims oigyas longis, in niolcm plaecntiformein diametro sex -vel ootopedalem congcstis,

tcrme infixa.

CaL'DEX in acthera quasi centum et viginti vol centum et quinquaginta palmarum altitudine emieans,

rectus, strictus, cylindricus vol hinc inde nonnilul angustatus dilntatusve, diametro imius vel duomni pedam, incrmis, glaber,

trium quntuorve pollicnm diatantia annnlis oliliteratis a frondiuin delapsu ortis notatus, snperficie cinerascenti - tcstacca,

insculpta rimnlis longitndinnlibus, qnas inter nonnunquam areolae orbiculares vel ollipticao, quae faacJculorum vasorum

petiolarium sunt vestigia, infitructos.

FttOXDES viginti nd triginta llalielliforines, jnninrc-s erectae, adnltaores patentes, in cuinam elegnntissiniam sul>-

hemisphacrieam maximam laxam congestae, decern ad quindceim jtcdes longae. Petioli octo ad decern pedum longitu-

dine, o basi pedom cum dimidio vel duos lata amploxicauli ovata attcnuati, posticc interne convex!, ad basin carinato-

convexi, antice gem iterates 8uperne eanaliculati, extua rore glauco detergibili primum obtecti, demum viridea, basi

t'usci, intus onmino tt-stacco - tusoi, glubri, inermes, firrai, lignosi. Folia ipsa flabelliformi - phmatifidn, diim

adulta in gemicirculum radinto - expansa, juniora Imsi complicate. Pinnae lincarcs, acutae, quinque- SOU sexpedales,

intcriorihus sen mediis in raclieos parte ultima elongataque, quam exteriores broviorilnis; glabrae, laete virides, ncrvo

dorsali utroque latere parum prominent© acutiusculo ntquc nervU latcrnlihus parallelis sex vel octo al-

bidioribus perenrsae, antice pinnae, basi longitudine pedali inter se omnea connexae complicatacque, tandem venti

injiiriis ad apieem petioli usqne findendac; juniores intcrdum parum glauccscentes atque subtus in ncrvo tomento

fbrruginco detergibili obsessae,

SpADlVES mnnero vario, ab uno ad decern, inter bases petiolorum provenicntes, penduli, sex ad octo

pedes longi, intcrdum per plures annus pexennantes et tunc in immensam molem aueti. Pedunculitis lig-

uosus, tcrctiusculus, nonnuHos pedes longus. Kacliis lignosa, saepe quinque vel sex pollices crassa, antice

attenuate, oompresso - terctiuseula vel subanccps, recta aut nonnihil flcxuosu, ad Apieem usque Integra percur-

rens, ramos simplices cmittens, ad ramotuin inseriioues sulco ConcoTO longitudinal! exarata, castanco - fusco,

glabra, vestita SPATllls incompletis imbricatis eylitulricis quatuor - sex pollices longis truneatis, ore nonnilul

dilaiatoj apice acuto alternatim intus vel extus spectante, coriaccis, basi, qua se invicem tegunt, sublignosis et

eireumeirea adnutis, persistentibus. longitudtnaliter striads, singulis ramos singulos fulcrantibus. Rami c sinu

spatbarum oriundi, distielii, recto - patentes, alterni, flexuosi tortivo, fcres, quatuor, qninque pedes longi, digitum

crassif compresshisculi, uti raohis primaria spa tins seenndari is polliearibus, eylindrieis, sui-sum latioribus

nltcnioquc apic© longius productis, membrannceis, transverse striatic, castanoo - fuscis, vel junioribus rore glau-

cesceiitc adspersis, involute

Flours J/'ASCULT in amentia oylindraceis sesqui - bipollicoribus, disticho e spathis seeundariis provenien-

tibus sessiltbus ercctis; suiguli duplicitor spathcllati, praeterea distincti squama sobquadratn, versus basin parum

attenuata, apico inflexa, horizontaliter patcntc, membranacea, fusca, quarum tres, plernmque onmem nicheos

amenti lipiosae ambitum occupantes, sjiepe basi inter se coalescunt Spathella exterior vel. si mavis, spatha

partialis exterior intra hanc squamam cyathiformis, latitudinis diametro longitudinalcm superante, mbomargi-

natflj lateribus daobus oppositis in earhuun tenuem extenuata, membranacea, Gastanco - fusca fore paDidiorc.

8patliellulae, s. spatliellae inter! ores, S- spathae parti ales i uteri ores, spatbclla vis longiores, dune

oppositae, Uneari - oblongae, naviculars, doxso convoxiusculae, intus planaev medio lon^itudinaliter eristatae

indeque biloculares, meinbranaceae, pnllide fiiscae, subconniventes calycemque immediate amplectentos- CALYX

longitudine fere spatharum purtialium, eampamdatus, marline dentes tres breves acntos CXSCrenS, duriusculo-

membranaceus, fiisco - camous, demum fuscus, longitudinaliter subsulcatus. COROLLA tripetala. Petal a calyce

du|ilo lon^iora, ererta, Inneeolata, acuta, margiiie tcnuissime Creiiulata, snbcoriaeea, dorso laevia, faeie interiore

Inngitiulinaliter striata, extus primo dilute testacea, dein oervino - fusea. intus piimo nibro - fuscescentia, demum

eastanea, inia basi eonflnontia one telae cellulosae spissae spongiosae. STAMINA sex, ereeta, conniventia, inclusa, iniae

basi eomllao inserta. Filament a brevisshna, pyramidate, carnosiusculft, oobroleuea. Antherae lineares, subsagittatae,

erectae, biloculares, pallida?.

Page 53: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

43

FWRES //A'AM/.-l /'////ODl TI in amentia, quae mascutia sunt aimilia Bed sub inaturotiono fnictiiiim in pollicum

sex vel octo longitudincm cxcreacemVa, codcra modo uti ill k sessilca, pleruniquo quatuor ml sex in quovia amento regola-

riter ovolvendi, reliqnia extimis depauperatia. Calyx monophyllus, rurhinatus, obiter tritirina, parte inforiore peraiatena

atqne in lacinias irregularea rumpena, coriaccna, teataceo-fiwcus, glabriusculus, COBOLLA monopctala, in lacinias tres !an-

ceolatas erectaa, domuni dilabentcs, seota, parte inferioro sub grossificationc irrognlariler tripartita, teataceo - ftisca, glabra.

STAMINA sex, in conuniaauris laciniarum corollac hiacrta, alterna Iacinii8 oppoaita. Kilamcnta angolata, laciniia paulo

breviora. Antherae ovatae. Ovarium parvum, ovatum, tectum squamubs minutia oblongo - rhoinbeis pallidc fuscis, in

vcrricc minoribus, eorouatum stylo vix ullo, stigmatibus tribus acutis eonniventtbiis vol eonnntis. liACCA ovata, mag-

nitmlinc ovi gallinacei majoris, teaaellata squamia comeia nmneroaissimia aubacqualitor rhombcis regular! online deorsum

imbricatis ncutiuseulis, apiee superior* leviter cmarginato a auperiore squama tecto, nitide dilute caataneia, in margino lutc-

inferiorum liberorum tenuiaaime subcrenulato pallidioribus, leviaaime convcxis, sulco medio longitudinal! tenui percur-

is, auraum dcore8cendo-irdnoribu8> denium defluentibus. Vertex fractus obtuse umbonattis stigmiitibus persistentibns scs-

ilibus umbone aublobato. Caro intra hnnc eorticem pidpoaocoriocea, vitcUina, fibria aparaia rubro- irrornta, acidulo-

dulcia, circumdat nucleum unicum magnitudine aeminia HippocaBtani sed globosum, primum tibris nutritiis sospensum,

dein liberum. Teata nuclei maturi fusea. Raphe umbilical!* tenuis a baai nuclei ad apicera usque decurrit, tbiquo

ohalaza calcariformi obliqna obtuaa terminatnr. Albumen magnum, hyalino- carneam, durum. Embryo c.mieus,

obtusus, lateralis, in fossa allmminis propria t'otus attpie areola impressa orbiculari ae prodens.

Oresdt grcgatia in /oris camporum depress^ kerlridis vel mensibus ptuvhsia aqua stagnantibus, quae juxla Jluvinm

S. Fruncisri ah oppidido Barra do A'io das VeVuts ad Pramndae Bahiensis limites usque versus septentrionem /"/<- patent,

atquc trans ilium fluvium per districlus C'omarca de Sahara* et ParacalA dictos exeurrunt. Xev rum in ripa Jtuminis Mo.

PardOf qui aquas suas jlumini Mo Grande immit/it, msc-re didhtr.

rum

sis

s

/'a/ma lardissimi hicrcmcnti , licet caudex cons/el lif/no spongioso few, e fasdculis vasorum spiraUum fuseis atquc tela

cettulosa carneo-rufa composite/. Incolis Bur it* vel Brutf dicta, usui multiplici inservU. E foias Junioribus cpidermidem de-

ducunt (Embira) tenadssimam, in rctia fwws>pir op/imos coniorquendam; frondibus tecta struuni, petioUs tanquam renus utun-

tur, caudids partem peripkericam pro asseribus disemdunt Succus tela caiulicis ceUuhsa contentus acidalo - du/cis magna copia

c cacsi vulneribus stillat, vinum sapore aemulans. Massa sebaceo-pulposa viteUina, qua baccarum nuclei involvuntur, cum

saccharo praeparata, condimentum praestat incolis Provmciarum Sakumsis ct Mnarum GFeneraUum in delicus liabitum atquc

Sajetta nomine cpularwn dears, quam ob causam e J/aminis S. Franeisct deserto magna copia ad oppidida Caitete ct Mo dc

Contas a/ix>pic adrchitur, tdii libra lb'I) Real prelio vaid'i .sulci. In tanta el lam multiplici utditatc non minim, liujas nobilis

Palmae cerium namcriim in richtia via S. llomani, ad jluviuni S. f'rancisci silt, a patr&ms pro dote dari fdiabus.

H'OS. ICXI't.. Tali 3A Unbta hie, amice loclor, Mauritian) vinit'oram ndullnm "lira ocDlnm <t iridium pedot altiim, iiliarn^uc JaTddlom, Otninqae

mngniiiidiue cenlita cl <iu.. (l .-xrodil immii.ula rtddilWQ, quloni not. a Porta, ad nc.rn.-i) Solgado t-st, juit. flumen S. KrnncUci «Uo, v«l*u planilicm alum, CLa-

l>ada do 1'nrnniiu dicUm, in limit.- Provinciao Goy«»PBO, it*r bdentcs, vivi* c<.lori!>u< .^pr.-"imu-. Vix locus in orhe lerrarum cril ti« jucuudior, net ullias

ll(>, mijon cum animi voloj'talo wconlamnr. Prata, ABM Vargona incolao DDOCUpUtt, gramiuum jiinsoiam loj;n)in.* YWtiM atiiuo llonun <• Uhoxiac, Saavag.-Hiat',

Crolalarino. Zoroiao, Hodysari, Ilyptidis, ElophantopodU, Linpiae, V.-rbcnao, Sisy rincliii aUoronqna gencribus muliiplici ornnlu »upprl.ieiiiia,

icpidi* nuri. f"ia, Lie la Immilcs collca Msurgnnt, doP r.-MU Oeaaae, Malpighiac, Myrli, Spheadamal, Calliatlipn«-a, VoohlaUa, Copaifrra.-, Antbo-

doolia arbusculis consilua (Tabnlotro llrasilirnan vwanl), illic in loca dtprtua diniiltuiitur, qoao ob atpianim ollavii-m ullginosa acaiuriginumquc plena Mau-

ritius grolum ho^pitium pracbent. Hir rrgiae bae I'almac nobilium roluiniianiin bular in coelum cimii.-iil leaplaoiqae quasi formonl tnntae aajOMaaa. ut nullum

palcal liumanii arte .-x-lnii'tum, n«iup .lignum, in <ju<> t>v*M VUMIXU gloriani ci-U-birmoB.

Tab. 39. Kig. 1. Pare superior rani ma-ruli flitremU Ma ut iliac vinifcrao (ui. n.). II. Fktoai (id. Btalto immiii.). — 1. Scciiii amonti masoaUi ad *p»»d emaci

figurai" ail decimiim iminiam u-tpw p.-tliiu'iil, Iraattrenalil, ila ui aqaanVW Ires in orbicnluni oonnatac aitpurcant cum nno Hon- adbucduni pt-raiil>-nlp. 2. SpailiolU exterior

naviculnris. a U'tgo aquiima nnicnti involucraiii, <• cnjns urifirin iluarmn intcriorain npiccs cl Curulln I'Xscmiitur. 3. Kadcm, dcmla corolla. 4. Eadeiu, a VcrtlcO nia,

cam hpntlicllis iiiicrioribuB. 5. Spaibellae inh'riores , basi junclae. 6. Una carom. 7. Corolla in calyOC *. Calyx. P. Corolla. 10. IVuluui (uinnia m. n.). 11. Corolla.

12. Prtnliim (m. a.). IS. Complcxua staminnm [n. ii.). 14. U.'O'placuIum lloti. cum lilnm.-ntl*. lo. Slaaiiua don separata (m. a.). — 16. 17. S<iQBina baccac, a facie OXtcriort

ci interior*. 18. Baoca. VX Baden perpendioalariler disscctn, ut embryo in nude, upparcal. 20. \\n« baccac. 21. Nadeoa. 22- Calyx ct corolla OorM beratapbrtf

diti, qualta Mctne sub bacca matora persist unt (in. n.). — In Tab. 31. Pig. 3. acetlooeai e oaudic-- bojas Palmae ibili perpeadicolaxeBL

•»•>

Page 54: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

44

2. MAURITIA FLEXUOSA. Tab. 40.

JL caudica stricto inermi, frondibus Jfabet/i/ormi ~ pimmtijiilis mbtw concolorifms, jwtlots semitemibus canaliculate, squama bac-carum globosarum vet obtuse eBipticantm Utiioribus quam Umgis*

MAURITIA FLEXUOSA, Lin. fil. Suppl. p. 454. Willd. 8p. pi. IV. 801. Pcrs. Ench. II.

p. 623. Humboldt, Ansichten der Natur, I. p. 26. 130. Gen. et Sp. pi. I. p. 249. Svnops. I.

p. 311. Meyer, Prim. Fl. Essequ. p. 283.

Palma radiata, foUU palmatis, Bache Cayenne/mum, Laiamer Antflarum, Barr. Hist nat. de la

France equin. p. 90.

Murivhi, Morichc, Arbol de vida de los OuaraUnos, G II 111 i II a , Orenoque I. p. 235.

Palma Bachc, Alibi. Flor. gujan. Suppl. p. 103.

DESCIIIPTIO. Radices, uti in specie praecedentc, in disown orbionlarem, plenimque term abscon-ditnm compactae.

CAVDEX caudici M. viniferae aimilis altitudinc, superJicie, cicatriciboa, saope tamen robustior, crassior, duorumpedum et dimidii nonnnnquam diametro, medio himidior, colore magis in testaceo - rubentem nbeuntc.

msigncs.

FRONDES item similes frondibus M viniferae, sed robustiores et foliolis magia crispis frequentioribusque

&PADWES in codem candice plures, sex- ad decempedales,

penduli, ramosi, eodem inodo vnginati, quoin M. vinifcra descripsimus. Pcduneulus nonnnllos pedes longus, comprcsso - teres, tectas spathis in-

coinpletis coriaceo - lignosis ore semilunar! excisis transverse striatis fuscis. Kami c vaginis disttche porrecti,

pntcntes, fiexuosi, tres ad quatuor pedes longi, spathis secundariis cyalhiformibus, uti majores transversestriatis, vestiti.

FLORES MAHCULI iii amentia patentibus pollicaribua vel paulo longioribus cylindrieis, quam praecedentiaspecie! parum minorea Squamae coriaceae, subquadrato - orbiculares, obtusae, margine involutac, fuscac, trifariampleramque circa amenti axin dispositnc, singulac singulos flores fulcientes. Spathellae duplicis ordinis flores singulosineludcntes, coriaceo - membranaceae. Spathella exterior nnvicularis, medio valde emarginata, carina membranaccaacute prosilicnte praoditn. Spathellae intcriorcs sen spathellulae in exteriore sibi opposite - locatae, decussatae,laneeolatae, obtusiusculae, carinato - concavae. CALYX loiigitudine spathellularuin, cyathiformis, sinuate - tridenticu-latus, dentibns brevissimis obtusiusculis, inferno, ubi bracteis includitur, glaber, nitidus, superne pubeseens,pilis mimiiissimis adpressis, roseo - fusceseens. COROLLA tripetala, ealyce plus qoam duplo longior. Pctnlalauccolata, acutiuscuk, ima baai nonnihu cohaerentia, parum conenva, margine tenniter crenulata, extus nitida,

laevigata, badia, intus, ubi antberaram prasaione longitudinaliter sunt sulcata, pallidiora. STAMINA sex, erecta,compacta, ex ima corolla. Filamenta baai confluentia, pyranmlalia, alba. Anthcrae laneeolatae, obtusiusculae, bilo-culares, erectae, pollinc albo farctae.

FLORES IIKItMAPIlHODITI in amentia brevioribus bi- rarissime trifloris, e spathis rameia cyathiformibustruncatis, alternatim hie vel illic in acumen productis. Spathellae intra banc ramean. dune,

*

duos florescommuniter invulventcs, exterior forma cynrliitiirmi, sed dorso, quo axi rami adplicitur, valde concava, apicesinu profondo aemUonari excisa, fere tote apatha ramea tecta; interior inaequaJiter hemiaphaerica, brevior,tandem findenda in dentea nonnolloa grossoa. Hanc sequuntnr spathellulae duae, pro quovia flore una, utra-que cupulacfonnis, basi crassa, dorso sibi invicem adplieita ntque concava. margine acute prosiliente, rarissimetertia minor, florem intermedium, qui ut plurimum non evolvitur, fulcrans. Omnea coriaceae, basi spongiosae,fuscae. CALYX junior oylindricua, ore jugulates, obiter tridentatus, dentibns Iatis acutis bnvibus, post gros-aificationem globus.. - campanulatus, tritidus, laciniis rotundatis, coriaceus, crassus, badio - fuscus, longitudina-liter Striates, inferm- glaber, laevigatus, supeme pilis tenuissunis adspersis. COROLLA monopetala, ad mediumusque tripartita, (undo subglobuso cum calyec arete coliacrena, laciniis cum incisuris ealycinis alternant! bus,lauceulatis acutis concaviusculis, primum parum e ealyce prominentibus, dcin longitudine illius exscrtis; colore

Page 55: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

45

badio, extus uitida, intus secundum Iongitudinem sulcata, roseo - alblda et opaca. Stamisa sex, e inarginc

fundi corol lini ennta, rria Iaciniis eorollac opposita, tria altcrna. i'ilamenta complanata, subpvramidalia, ru-

seo - albida. Antherac parvae. linear! - oblongac, crecrac, basi bifidae. Ovarium globosum, Bqaamis parvis

llavcscentibus nitidis tessellatum, glabrum. Stylus aullus. Stigma sessile, obtuse trilobum, lobis loDgi-

tudinalitcr sulcatis. BaCCA in calyee corollamic persistcntibus sessilis, M. vinifcrae fnietui similis, at nonovata, scd ovato - subglobosa, vcrtiee depresso, squamis rbombeis imbriuatis latioribus, quam longis, convexi-

useulis nee fere planis, sulco in medio profundiore pereursis, obscurius caataneis. Caro vitellina, mollis, fibris

tenuibus filSCO - rubris porcursa, nuclcmn involvms. Semen globosum, uno latere suleo uiiibil icali parumimprcsso, in cujus medio areola orbicularis embrvonis sihnn indicans sculpta est, percursum, cbalazfl jnxta

rerhcem calcariforuii - eonica nbtusa facile scccdento instructum, superficie lacvigatum, obscure cinercum. Albu-men durissinmin, osscum, album, soliduiTi, fovea pro embryoue in peripberiae medio excavata. Kmbryoeonicus, obtosQS, basi tnmcatus.

Crescit in gratis ct in sylw uliginosis depressisquc Provinciarum Maragnanienm , ParaSnsis, Pluminis mart.

/faro in clecationem ocangentorum pedum supra Oceanian adscendit, regionum mari/imarum potius quam interioris

terrae continents amam. Ornati'ssima acic insuhis Jluvii Tomntim et canalis Tagipnru incolit, ubi caudiccs

jlnrtibus eradicati latuque copia littora obvallnntes aditum ad inferiors sylvas stiepc impeiliunt. IncoUie Miriti,

rarius Buritf, nominanl Shnilibxis has provettit in Gujana ffalUca, ubi Radio dicilur, auctore Aublctioin Surinam, Uerbiec et Essequebo, ubi Mauritsebi, Dalbergio et Mcyero testibus, in Provinciis Cu-marumd et Caracaaana ad ostia Orinod et prope Montem Didda, ubi vernacuk Mori die, in lingua vera

Mwjpurcnsium Quiteve audit, notaute llumboldtio. See non in Peruviae deprmis reperitur, secundumPavoniuin, ibi Ovi nuncupata. Fere toto anno ct florens et fructifera obviam vend, scd maximum florumcopiam sub initio anni profcrt.

Usus hujus specici pu/cherrimae ad construendas aedes cymbasque, ob immensam molem lignuuupw parumfirinum, minus est frequens, sed succum saccharatum ex ejus truncis caesi's atque distantia tri — sexpollicari

fossis profunda vulneraiis eUdtum bibunt Indi; amykon c caudice molli praedpitatum farinae instar in mumcu/inarcm vacant, frond'tumquc epidermidem ad texenda rctia, capiend'is pisdbus, vel pro icctidis adfubenda, dedu-

cunt fndos Guaraiinos ad jfuvinm Orinoeum per humidos menses in harum urborum sghis, Morichales dictk,

suspensis rct'ibus ^unities inundatas infiabi/arc uuctor est perilL Jlumboldtius.

ICON. EXPI- Tab 40. I. I'.-donculi spadiris frociifcri pars, ex ejus bn»i excisa. II. Hamuli DMSCqU pars superior. III. Itamoli heroiaphn.il ili pars superior

(m. D.). — I. Flnris mascoli: ipUheU* com insidontibus •paihellali* , a u-rgo squama sub«|Badraia fulln. 2. Badem Ti^ura a (org... 3. Spalln-llulac basi cohacreDics.

4. Eacdcm cxplanatac, a faeio <-l a l«-tgo visao. 5. Ctlyx. G. Flos clausu*. 7. IJ.-m apmus, oi anilicrao appareuL 8. Pelala. 9. Slamionm oomplrxns. 10. Anlhtrar.

11. Kilomoiila in fundo (loris (omnia m. a,). — Fiona lictmapl.rodiii: 1^. Spail.cllae cl spalhrilula* am.-i.ii, ipaiba rjus paniali BulTullne. 13. Spalba amonti parliali*.

a facie. 14. Amcnlum ab*«|u.. Iloribas, spailicllaoi mon.iranB, quae spailielloins dorm conniv.-nics ampleclilor. 15. Mem. ab allcro later* , iia ut florum lotonBMttoramaborli.-niiu.ii rosula Id conspeeium venial. 16. 17. SpMnflUnUfl, a bo inviccm dlKiOM, iU at margo interior alalus conspicialur. 18. 19. Floi nondum bene cvoluiu*.

SO. Idem jam growilicatm. 21. Idem, ttlveo vertiealiter apeno. 22. Ovarium. 23. Itacea. 21 BJoadem sqnama coriienlis. 25. Nuclcui- 26. Idem disseelas,

cum cmbrrono.

3. MAUKITIA ARMATA. Tab. 41. 42. 43.

M. caudice jtexuoso spinoso, frondibus jlabeUiformi - p'ainutifntis,pinnis thicaribus, subtus glaucescent'ibus

,petiolis tercti-

bus, spadicibus g/abn's, fructibus ovatis, squamis latioribus, quam longis.

DEhCHJPTIO. Cavdwes pleromqae plares, sex, duodecim, viginti ct ultra consociati atque in circu-

lum vel ellipsin, viginti ad triginta passuum dinmctro, dispositi, ope llADICVM simpUciom dense compactarnm terrae

intixi, recti vel, praesertlm in superioru parte, flexuosi, raro caca&UDO defleso, eylindraeei, vis unqoam, uti in

praccedentibus descripeimus, medio crassiorcs, diametro qoatuor ad octo poUiccs nequantcs, viginti quinquc ad triginta

j>cdes alti, amiulis a frondiuni tlclapsu ortis, inferne ipiatuor vel qoinquo superne duorum triumvc pollicuin

distantia notati, sii))crncic laevigati secundum Iongitudinem rimosi et obscure ciui'rei, spinis crassis eonicis

rectis vel n<miiiliil curvis ad summum pollicaribus, tain ex amuillorum interstitiis , (piam ex ipsis annulis crinn-

pentibus, muniti.

'.

/•ItOXDES dispositionc uti in M. vinifera, liabitu tankm laxiore molliorc<|ue, viginti et plures, singulae

(juatuor ad sex pedes longae. Petioli cireiter bipedales, vel longiores, ipsa basi, pedem ct ultra longa, lan-

23

Page 56: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

4fi

ceolata convexo-seniitereti, cxtus pallide viridi, intus, ubi planior, testaceo -ccrvinit, marline membranacca semiamplexi-

caules, antice terctes absque canaliculo in parte snperiore, glabri, lacvigati, vi rides, vel juniores rore tenuissimo

albido mOX evanido adspersi, pnlHcis rimter diaiuetro vel tenuiores. Lamina froiiditnn Hahclliformi - pinnatifida.

Pinnae immcro sexaginta vrl septnaginta, omnes iei-c acqualitcr linearcs, acutac, pedes duos ad duos cum dimidiu

longac, Imsi longitudinc duorum pollicum commtae, complicatae, vix pollicon latae, glabrae, paUidius vi rides,

quazn in M- flex uosa, subtus glaucesccnlcs, colore glauco tandem evanido, cost a media vix supeme clevata,

sobtus prominula albidioro et uervis in utroquo latere Cabas quatuorvo socundariis parallels percmsae, margine

inorassato palHdiore inermi.

SPABKES solitarii, duo vol trcs, raro plures, in codem caudicc, e frondium inferiorum basi erumpentes,

bipcdales vrl longiores, pcnduli. Kaehi peduneulo spithamaeo xulVulta, lignrsrrns, digiti erassitie, antirr

attcnuata, teres, flexuosa, rarius recta, simplieiter ranmsa, articulate) - vaginata SPATBiS incomplctis cylin-

dricia sureum paulo ampliatis atque emarginato - fcrancatis, npice altcmo altius produeto, eoriaceis, tcstaceis,

margine scariosis fuscis, a basi ad apieeni usque ncrvosis, glabris, junioribus rore tenuissimo mux detergibili

subglaucesccntabus. Rami e spathis distiche erumpentes, alterni, dellexo - curvati, pedales et scsquipedalcs,

crassitic pennae cygncae, terctes, nti rachis primaria vestiti spathid socundariis incompletis, quae sunt

cyatMformep, apice hinc production*, oblique nervosae, glaucescentes, quatuor ad sex tineas longae, antice

decrcscendo - minores.

FLQIIKS MA SOULI noveiu ad duodeeim in quovis amento. Amenta eylindracea, duas ad quatuor lincas

longa, siim spatharom ramearum prodeuntia, basi spat ha tertii or din is cyathiformi brevi sufliilta.

Squama membranacca, testaceo - fiisca, suhorblcularis, integerrium, margine nonmmquam sursnm inflexa, axi

amenti perfoliate - adnata, Bores plerumgue ternos singuli amenti oiroumferentiam ocenpantes a tcrgo muniens.

Spa the 11 a s. spat ha partialis campanulato - cupulacformis , eompressa, latcribus oppositis crista tenui

subanceps, indeque quasi navicularis, ore transverse cmarginata, basi circumcirea adnata et, dum solvatur,

ibidem pertusa, membranaeea, glabra, tcstacci colons intra squamam, qua nonniliil est brcvior, florem singu-

lum basi obvallans. Spathellula intra banc lnilii non obsorvata. CALYX campanulatus, obsolete trigomix,

ore rettexo aeuto atque obscure tridcnticulato, roseo- tusresrens, ad dimiduim usque spathellae immcrsus, ob-

solete secundum longitudinem striolatns. Coholla testaceo - rosea. Petal a lanceolate, obtusiuscula, crecta,

concava, coriacca, cxtus laevigata, intus longitudinaliter subtilitcr striata, itna basi, ubi attcnuantur, paruni

cohacrcntia, duas circitcr lincas longa, <piani calyx duplo longiora. STAMINA sex, erecta, connivcntia, inclusa,

ex ima basi corollae. Filament a brevia, dorso convcxiuscula, intus subbilacialia, albida, Anthcrac lincari-

oblongae, obtusac, subsagittatae, dorso medio appensac, ochroleucac. Pollen globosum, cchinulatum, Cica-

trisatum, album.

Flores II EIlM A PllliOIHT I eodem modo ac masooli in amentia brevibus collocati, spatha spatheDisqae

paritcr, ao in praecrdcuto specie dcscripsimus, fultt, pleruinquc in quovis amento singuli vel mrins bini tcniive

rite maturrscentes, rrliquis prcssione mutua oblitrratis et aborticntibus; sub ipsa antliesi non observati, sed quod

attinct ad residua sub bacca prrsistentia omniuo structurae, uti in aliis speciebus- DACCA in calyce ct corolla

auetis ovata, stigmatum rcsiduis acuta, inagnitudiue ovi columbini. Squamae corticales a vertiec, ubi sunt minores,

ad basin usque densissime imbricatae, irregulariter rhombeae, latitudine nimirum longitudinem supcrante atque

marginilms duobus suporioribus uonnilnl rotundatis medio tenuissiinc cmarginatis, duobus intcrioribus rccti-

lineis angulo aeuto, leviter convcxae, corneac, nitidae, pallide Tuseae, linea ad marginem inlcrioreni subciliatom

obscoriore. Caro tenuis, pallide cinerco - flaveseens, fibris obscorioribos perropta- Nucleus ovato - globosus,

testa lusca, A Ibumen solidum, corncum, all>uin- Embryo conicus, in fossa parva locatus, substantiae

mollioris

Crcsdt sodalis in depresm ?tumidi$t

ad rimttos, in

vinciannn f/ot/a:anac et Pcrnambuvanae cxtendtmtnr, prope

campis, qui a flumine S. Frcmcisci ad fines Pro-

Paracatu, ad fonles Jluminis putchri s. Rio fer-

mozo , in pratis ad Carinltatllia jtuvhun ; rarius in phmiiie afta Chapada do Parandn dicta. Ineolis Buriti

bravo QUt8L Floret , uti BrasHienses nobis auctores faermd^ Februario — AttffttSto* Fruclas malurat Augusta

— Dccemhri*

Usus, lncotac e hxtjus speciei caudicilm tccta tttffuriorum struuni et rates (Jangadas), vel Us seriatim

terrae immissis seprs muniunL Xvs HWt, fhunen Carinhanha trajedtmtsf

caudicihus, ob tcvitatem hide Jim aphs-

simis, o/tc funium Ubriqne de variis sarmentis detractorumy

in rateni sat amp/am ColHgatis. Baccac a simiis twibusque

vvidc comeduntur*

Page 57: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

47

ICON* EXPL. Tab. 41. Maiiriiin armaia oi AUalon compiA ociua£eMe* uumluuiae, d<tpici*e in cainpia ver*U4 occunm in planilicni altam Chapada

ilo I'aratian dictam elevalia.

fate? florid Salgadn el Pormozo taatiiimi et pulobraro) « Pr«>v!ncia«! Minarmn finiba* orcidcntalibu* lento eursu S. FrWtitecl (lumen pelcnies, tcrrac

tracing cxtcndiiur planus aui ia luniulos cnlleacpie paa>im utaurgena, aiccus, inollinue aora pcrapiralus » ijuc-qi, licet salubrcia, liicorumoue amoeniiato conapiciium,

pau-

ci aolummodo niatici inooIunL Kcgio cat c mxu calcareu format* aut ex arcn*reo**clmtoso, eai rmrias **xi femitfinosi rubri lata strata incumbunt; ex parte arbuMi*

huimliUu-i deittc conhila, rx pario graminibua obducln, quae prarnrrtim nullo loeave doprcaaa bine inde aeaturiginibus rrtVcia atque div*r>orura fruticum aromaticorum

B Myrti, Terpnnnibi, Nycleroai lii, Hnncnrniae (quae cat Mangabeira, arbor incolta ob fruetua aapidiaaiiniis crlcbria) Orotonifl, Gardening Terini-

naliae, CalliatliiMie* aliorutiujuu genaribm laclis frondibus jueandiasime variegala. Palmarum apeeica ex aapretis rnrias cmieaol, aed campoi lalo patentee paarimve

rirguliosoa regie* aguiine occupant Sunt vcro huic rcgiuui pmpriao duao, quaa hie depitfoa videa, Mauritia armata at Attalea eompta, prior pbrrumquc grrgiri*

in circulua ample* di*po*itataltera aut ftolitaria aut, qaod fretrueniiui , in aylva* apis***, luporum, llgriom o)iurura<juc animnlium ferociuin latcbraa. conferU.

Tab. 42. Mauritiac armatae tpadix tnanculus, domiia rami* terminnlibus el alieriua Jalcm, — 1- Floa. 2* Calyx, 3. Petalum, a doran el a facie. 4* Stami-

nuin bast cohaeronlium complcxus. 5. Pilamenla, detutia aiiiueria. 6. Atithrra, ah utroque laiere, 7. Amentum ia spalba partiali, Ooribna dHapaia* & Spaloclla a

latere. 9. Bad em aperta. 10- Kadcm* a faeir laterali, qua crista deeurrit, visa. 11. Diieu*, e aquaum amwill connntis (omnia rn. a,).

Tab. 43. I- Rpadix tiorellii*, nondura evohbU, Q baai vaginaiitc petioli deMetia. II* Spadioia frncliferi par* 4 111. Pruna e minoribaa* parte ai»Utra deciaa

pinnarum apicibus rcplkalia (in. uX — L Si|u:ima baecar COttfeJaUs («i. a,), 2. Par? amcaii bcniiapbroditi ba^ilaria, fructibua dcmis$ia. 3- Amentum htTBiaphrodtiuiN.

:i

nibua dclapaia (m, n.). — In Tab. 51. Kg- 8. partem candieia exbibei magnittldlae nniurali-

4 MAURITIA ACULEATA. Tab. 39. Fig. 3. 4. Tab. 44.

II catuUce sphmo, fromltbtu JtahdK/orini-phn<iHfidi8 $ pbmis fanccuhtlo-lhmrrihus a'tuito - spinulosis subtus dense pnano&o-

glaudSj fntctibtts ovafo-effiptias, squama rhombris htioribus, guam lonr/is, ptanimctiHs.

MAURITIA AcrucATA, Hu mbol di. Ansidiicn tier Xatur, p. 131 Gen. c( Sjk pi. I-

p. 249. Synops. I. p. 283.

DESOBIPTTO. Cavdex molo HAD/GUM orbioulari terrao iiifixus, in viginti ot triginta pedum altitudincm

evehittir, rectos, cylindricuflj crossitie subaequali spitlmmaea vd minore3

distantia qaatuor ad bos poUioam annulis a

delapsu frondium notatiis, tostaccu - cincT^us, spinis orassis conids rcetis aculiusrulis pollicis dimidiom vol dims tcrtins

longis aliisqao minoribus armatus.

FllOXnr.S quindeetm ad viginti in coinani pultlirain (Toiispiraiitos , halittu conipto scd quam in M. flexu-

usa ot vinifero (axioro, flabclliformes, sex — ootopedales. PetioLi faasi in cylindrum tres ad quinqne pedes

longum, intonltnn medio ventricosom vaginantes, antice torctos Sursom atteimati, viridos, ul>iquc rorc albo dense

pminosi. Lamina frondium Babelliformi - pimiatifidfl. Pinnae nnmcro duodeciin, quindecim ot ultra, in no*

veliirt nonnunquani solummorto tres, quatuor, sex aut octo tandem in pluros findendaef duorum wi trium pedum

longitudinCj lanceolatao, acuminatae, vereus basin attenuatae, nervo medio supra subtusque prominente, secondaries

plurimis, innrginc spinalis remotis primuin albis dein faseescentibus armatae, snperne laete virides, subtus rorc

:dln> dense pruinosae.

SPADICES plcrutnquc pluros inter tVondes inlerioros orumpentes, primuin crecto - patentee, dein penduli tri-

quadri]K i d:iles. Peduncul us li^nosus fpedalis, teres, poilicis orassitio vol paruin onissior, spatbis vaginatiLS. Spatliac

incomplotae eireiter duodecimo imbrieatao, eylindricae, ore arcuato- bidentatae, dentilms oppositis, coriaccae, margine

tenuiore^ lusoao* nervosao, ncrvis in apiee convoniontibus, albo - pruinosae, pilis adpressis fuseis, tandem ovanidis

puboseentes, in fiorigeris unum pollicem, in fructiferia duos et ultra longae. Raobis ipsa pcdunculo similis sunili-

busque spatliis sursum minoribus involuta, indivisa, surstun attenuata, e spatbis alternatim ramosa. Kami flisticlii,

et sesfpiipodales, simplieos, vagtnato - articulati, spatliis rameis eyathiformilms, eaeteruin vagidis primariis

8imilibusfun<ruicularibus vei minoribus.

AMEXTA MASCULA e sinubos spatbarum setnmdariannn exsorta, orecta, i^uieularia muHiflorn. eonstrnota e

squamis spalhellisque sibi inibrk-atis, quarum de indole, quum amenta nouuisi novella vidurim, nil ccrti pniedicare possum.

Sunt voro hacc amenta pilis minutis fulvis piilvorcquc subcemeeo adspersa.

21

Page 58: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

48

Flours MASCUIiOS aequo non plane evolutoa vidi

COROLLA monopetala tripartita*

Videntur tamon constare valycb turbinate frifido et

FtORES II EllM A Pll IKHH Tl sub antbesi non observati. AMENTA FRVCTIFERA unguicularia et longiora,

pltiros fructus continent ia, struct ura Omnino uti in praccedentc specie deseripsimus. BACCA magnitudine glandia

niajuscnlao, ovato -globosa, vertiee acuta, in calyee tunc tripartite eorollaquo, qnarum laciniac jamjam delapsac sunt,

or sistentibus sesailis, imbricata tessellis rliombeis latitudinc Longitudincm superantibuSj planiusculis, in domo medio sulmlongitudinal! parum oxsculptis, ccrvinia, intra mur^iuem subeiliatmn albidum linca fusca notatis. ( laro tenuis

ilavos(*cusy

venis rubris pumirsu, N uric us ovato-giobosus, testa fosca laevigata (albumine et embryo ae uti

in reli<piis speeiebusV).

Crcsdt in talis depresses sj;lralici*t ad margines Jhammm f

per tolas fere Provincial ParaShtssm el a Jlumine nigra

dtetam t nee non in parte septentrional! Provincial Marat/nan'tenm, uhi plcruntqttc Caianfi dicilur, atquc frondes pro tejpndis

aed&us largilur. In tipa fiummk Alapabo observavit ilfam d*> Humboldt

OHS fc If V A TI(K Diffort a praccedente M. armata: eandiee crassiore altiore totoquo liabitu robuatiorc, firmiorc,

omnibus reliquis partibus majoribus, petiolis basi vaginante in cylindrum sat magnum convolutis* nee scssilibus, siibtus

densiaaimo pruinoso - albis, nee glauccscentibus, loliolis latioribus, spadicibus, junioribus pracsertim?

tomento adpreaso

ferru^ineo obsitis nee glabris, artieulis spadicia lnn^ioribus ct angustioribus ratione magnitudinis, iruetibus ma^is mtuii-

datia apico acutioiibns rel.

ICON* KSI*L Tab. 44. Maurilia aculeata quadragesiea imminuia, quaJttt in Dunlu Uftrljo loco udo inter spissa virgulta crcscentem depinximus.

Uoei terra ub iptO Ae<|ua(ure «iu ubiqaa plaitiarum til ftfraritwitna, nonnulla tarni'ti loen vt floJo ct imbre laniumrc ac lluminiim aquU ira rxcitanlur, tit

vcgtlatiorfa rim cxMfoaat fttflpondiu aiuuc el, qui ipse non viderii, ism loeredibnen, Tilfa, u* intm dleum syh-ai aborigine*, plnrima babcia inailaa Maraj..Caviana ct ivIiQu.to, qiu&

y in 0*10 ostm «ilaa?

dulcib«5 fluctibtis drdmrrolTil imtm*nBua ilk Ama/on«m Bavifll; N« tnm iflqduin aliiiudiiif. quam mini potiu*,

qu naacunlur, ipbtltadlQV foliorinnquo loxonV excdlQDL Sont vcro alia paluJuM, liorroinloniinqiic Croeodilflram nro«us. Ineolll UoadODgoi ditt:i, ticttlftOram

GramUam, Scil(iroiii*flrum ei irdiconiac d«OfUtlod« gWgibtti iu obacssa, ut nt* pas^um ^aUkm ibi tact*s f dUi rale*! priua aemitam atnrvris. Alia, in cannliiim

UOQiinaqm rijia, qiotaanil inupdala, Tcrnacolo Cabo, frmicum ifbomaqM buinilinsi pluriwia goiirribus dendtdilM vo*Uumur, llic 1'acoTa *S<»rorocaT e Mnfft-

ccanim funOia forte mnxima, Ttcroiarput* Rofarii, Carolinca princops, Cepbailll jOitltUefolia, lom^ntosa, Ditnornha grandiflora, Pou-coama gDJan.Misis, Ilflrttandia ^ujanonsis, Myrodia turbinata, Mvriaiica arbiter a. Sayun lacdigom, Cu*i*apoa latifolis, Acouroariolaoea

tQnaloa coerulea, Macr»Iobinm bi folium, spliacrocarptim, Ouica ifujancnsi*, Cocropia palmaU BndUwqiia aliao Wclut, ana^ in

ici>nc nostra circutn Mauriliatn arm a I am pingenilas curaviuti^

Tab* 3D. hg. 1IL Partem »i*til c bnai apajfdf. Kg. IV. Apiran »padici* com aotrntu Dondan cviduii*(m. n). -- Fig, |, Amentum maftculum imnilum ovo-

lutum, a Utcn Titttn {m. Donnihll a.)> 2. liacca (m. n.> 3, Squama COrtteOia a Uric. 4. Eadcm a dorso (m. jl). — In Tab, 47. Vi& IV. &i>iit frondem iil imrn. —In Tab, 51. Kg. I, partem caudlct« magnitudino naturali drpicium cxbibcL

Page 59: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

49

VIII. LEPIIMHWRVm.

CHARACTER ESSENTIALIS.

P L Y G AM - D 1 1 C A. Spadix pluribus s pa this incompletis vagi-

nalis. Flores in amends spathcllati. MASC. Calyx eampanulatns, ore obiter

tridenticolato. Corolla tripetala. Stamina sex, antheris ovato-oblongis, dorso

adnatis. IIERMAPH R. Calyx musculorum. Corolla monopetala , trifida.

Stamina till in masculLs. Stigmata tria, eonn.ta, linearia, ereeta. Baccatessellato - corticata , monospermy A I b u m e n aeqnabile. B in b r y o lateralis, in

fossa umbilical i circulari.

CHARACTER NATURALIS.

P L Y O A M - 1) I I C A . s p a dici b a s aliis bermapbroditis, aliis masculis in diversa

stirpe. Spadix, spatha universal! completa dcficiente, partialibus aomerosis sab-

distichis tcctus. F I o res coriaceo - membranacci , in amentia compressis distichi , spathellisduplicis ordinis muniti. MASC. Calyx campanulatus, subtrigonus, ore truncato obiter tri-

denticulatus. Corolla tripetala. Pol a la lanrenlata. acutiuscula , ereeta. Stamina sex,

inelnsa. Filamenta erassiuseula. e (undo (Wis. Antherae lineari-oblongae, vel ovato-oblongae,

dorso adnatae. Pollen globosum vel subellipficum . minutissime ecliinulatum. HER M A P H II

Calyx eampanulaius, subtrigonus. ore truncato obiter trident iculato. Corolla mnnopctala,

basi subcampanulata. tripartita . laeiniis lanceolatis acutiusculis erectis. Stamina sex, in ima

basi eorollae affixa . tria ejus laeiniis alterna, tria opposita. Fi I amenta compresso- plana. Au-di erae minores. v a riu m subglobosum , squamulis corticatum, infra stigmata rudimenta

loculamcntorum monstrans duoriun. quae non ovulata abortiuntur, tertio solummodo ovigero.

Stylus nullus. Stigmata tria, linearia, ereeta, longitudinaltter connata. Race a ovata vel

eylindrica , tessellis eorneis deorsum imbrieatis corticata , monosperma. N u e I e u s intra earnem

pan am elliptieus, eompressiuseulus, utrinque in latere planiore fossa umbilical! subeircu-

lari, a basi nimirum ad vcrtirem usque indeque in opposita parte ultra medium usque pcrdueta,

insculptus. Testa laevigata, subtilissime venosa. Albumen solidum . aeqnabile, corneum al-

bum. Embryo eonieus. lateralis, colloeaius ad fiiiem fossae umbiliealis ct illi later!,quod fossa

om iiinn pereurrit, o|>positus.

HABITUS. Palmac elegantes. Immiles, can dice tcnui, strieto vel parum (lcxuoso, ligno

(luriuseulo inlus rubello, basibus persistentibus petioloi'iim vaginantium vestito, obiter anmilato; fron-difous flabelliformibus, irrcgularifer fissis (in margine spinulosis), spadieibus inter frondes paton-

tibus. artieulato-vaginatis, subdistiehe ramosis: floribus subeoriaeeis, roseo-rubellis, fruelibusrubro-fuseis. earne pauca praeditis.

STAT 10 FT HA HITAT 10. Duae species nobis notae sylvas densas uliginosas DominiAnia/.onum enntcrmiuas sub ipso fere Aequatore sitas incolunt, umbra spissisquc vaporibus, quoshumus putrefactaque vegetabilia cdunt, gaudentes.

25

Mo. Bot. Garden,

1896,

Page 60: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

;>o

ETYMOLOGIA nominis a vocabulis graetis x*-i; 01 xxpvov, oh frucUis sqiiamosos.

OjBjS A7/ rj r / 0. Genus artificialo habitu potius tcnui atquc depauperate, quam cbaractoribus fructi-

licationis validis a Mauri tia distinctum. Ditlert tainen pracserthn: spathis paucioiibus minus firnus, amentia

fUtcipittboa nee teretibus, antheris ovatis udnatis nee Hncaribus crcctis, stigmatibua liuearibus crcctis nee 668-

silibus planiusculis indeque minus arete ooncretis, quod ita in Mauritia, ut in ilia pro unico trilobo descripsimus,

raphe 8- fossa umbilicali per tres nuclei quartas partes deeurrcnte, indeque eo in latere, quod embiyoni est

opposifcum, conspicua.

1. LEPIDOCARYUM GItACILE. Tab. 45. 46.

A. frottdibus ftabeBiformi-ji$m fripartitis, pimih lincari-lanceolatis, spadidbua tonumtom^ spathis ktsctusadk lanceolatis, bacm

OwVa&S) M/namis COtWCXtUSGUtiS*

DESCRIPTIO. CAUDEX brcvi UADICViS faseiculo tcrrae infixus, ercctus, decern- vol daodecimpedalis, rectus.

eylindricus, diamctro pollicari vcl rarius crassior, inferno ut plurimum tcnuior, atquc annulis frondium delapsarum distautia

duoruin eirciter pollicum inseulptus, glaber, biennis, cinerco-fuseus, superne plorumquc petiulortnn amplcxicauUinn hasihus

pcreistcntibus arete eireumvolutus atquc quasi tun ieat us.

FltONDSS habitu amoeno laxiuseulo, plenunquc octo, decern, duodocim vol rarius plures, crectae, flabelli-

formi - fissac. Petioli bi- ad tripedales, ima basi membranacea fusca vel vireseenti * fusea cyliwlracco - con-

voluta amplexicaulcs. in dorso carinato - convexi, tandem irregularitcr rnmpendi; supra basin sen ant ice

longitudiuc eireitcr pedali in dorso convex! , virides atcpie tomento lepidoto griseo - fusco adspcrsi, in ventre

coneavi, nitidi, j^labri, obscure olivaceo - tusci, infra frondes coinprcs.su - teretes, dorso convcxo, ventre in

anguhnn obtusiusculum Gonxuvento, glnbriuseuli, virides. ha in in a frondium ipsa trcs ad quatuor spitluunas

longa, llabcllifonms, ad basin usquo tripartita, in ima basi. quoo rachi superne convcxac, eireitcr unguom

vel poUicem longao inseritur, utrinque in plieas decern vel dundecim plieata, supra basin in pinnae irrcgula-

riter iissa, ita ut harum aliae, plerumquo mediae, latiores, lanccolatue v tribus quatuorvo constent pinnis,

aliac e duuhus, aliae deniquo sint simpliceg. Pinnae simpliees lineari - lanceolatac, aeutac, ncrvo medio superne

acute prominento, lateralibus utrinque eireitcr tribus, extinmc in margine exterior*- passim sotulis flavescentibus

basi fuseis munitae. ivliquac solununodo in nervo medio siiuilibus setulis armatac; supra nitide virides, suhtus vis

pallidiorcs, glabcrrimac.

SPA&KES plerutuque noiimiHi inter frondium, quas loDgituditie aeipmnt, bases exserti, erecto - patentee

vel fructiferi demuin nutantes^ ramosi. Pedun cuius sesquipcdaliSj ciompresso - anceps, tomento obscaire

feirugineo denso quidem sed facile detcrgibili adspei-sus atquc spatlns quatuor ad sex alteruantibus vestitus.

SPATHAE laneeolatae, aeutae, incompletne, L e. apice omnes apertac, ore siittplieitcr transverse truneato

vel bilobo, cxlus virides iutus tostaoeo - fuseac, membranaeeae, longitudinalitcr striatao* Kami florigeri

e quavis spat ha solitarii vel mrissime gcinini prodemites, bine alterni, erecto - patentcs, eireitcr spithamaei,

snrsum longitudine decrescentes, simpliees, teretes, dense vestiti spa this rame is, quae sunt rvatluformrs.

ore truncatac, in latere alternatim aeutae ac uervis oblique a basi ad apicem pergentibus notatac, juuiores to-

mento forruginco dense involutae, excepto margine superiorc ^labro, adultae glabreacontes, et prouiuut amenta

FLOItUSI UtASCULOHUM al tenia, primum, dum emergunt, erceta, dein arouato - recurva, pollicaria; continentia

flores duodecim ad viginti, intra spatbas tcrtii ordin is s. squamas, duplieiter spatbeUatos atquo disticha

serie dispositos, SpathaO iliac eyatbiformes, nieliiu ampleetentes, ore truneato, latere exteriore producto in

acumen breve, basi roseac, superne virides, oblique nervosae, pilis ferrugiueis passim adspereac. Spathello

s. spatha floralis exterior intra singulam spatbam tertii ordinis singula, eampanulata, subpedicellata,

bine (ventre) convexa, inde (dorso, quo radii communi amentt applicator) conoava atquo ad margines in

cristam tenuem products, quam spatha ambieus rub<?ntior, pilis ferrugineis lovitor barbata, biflora, florem

continvns alteram immediate sessilem, alterum spatbella inter! ore ciuctuin. Spat be I la in toriOr S.

spat hell u la. quam exterior nunnihil minor, campanulatd, ore oblique uxeisa, hrnc {ventre) convexa, inde

(dorso) conoava atquo ail marginem cristata- Calyx campanulatus, uonnunquam presaione subtrigonns, ore

truneato et obiter triduntieulato, roseo - jmrjnireus, longitudinalitcr nervoSUS, glaber; parum quam spatbella in-

terior longior. (JOHOtLA caljco crassior et triplo longior, rubro fuscescons, pctalis lanceolatis, acutiusculis

Page 61: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

51

ercctis. STAMINA longitudinc corollam aequantia. Filaincn ta crassa, teretiusculn ,pallidc rosea vol nllm. An therue

ovato - oblongnc, apieibus filamentoruiD utrinquc adnutae, ocbroleucae. Pollen ducentics anetum globosum vd eHiptioam,

cicatricala elliptic:! notatum atque tenutssime ecbimtlatum. Amenta FLOliUSI II EllM A PIIUODI TO It I'M quam

iiinsmloruin broviora, sex ad duodecim (lores contineutia, crecto vol rccurva. Spathae fl or ales uti in amentia

masculis, sed pnnlo breviores atque latiorcs, singulae uniflorae. Spathclla unica (quae exterior est in amen t is

maseulis) ventricoso - campanulata, ventre convoxa, dorBO coneava titquc marginc in cristam tenaem pioducta, longitu-

dinaliter nervosa, roaeo-fosceseens atque passim, praesorthn in cristis, pilis nonnullis fuscis villosa. Calyx campanulatus,

obiter tridentatos, roscus, pilis lerrugineis parce obscssus, major, qunip in floribua maseulis. COROLLA inonojietala,

tripartita, basi subciunpanulatn, laeiniis lanceolatis acutiusciilis ereetis, exlus rOSCO -fuscidula, pilis brevibus fuscis adspersa,

inttis tuscescens. STAMINA sex. Filament a uti in maseulis; antherae minores. * 'varium subglobosum, squauiis

minutis pallido flavis ubsitum, infra stigmata loeulamenta tria monstrans, quorum duo nbortiva. Stigmata tria, linearis,

longitudimditcr connata, erecta. BaCCA obovata, vix magnitudine ovi oolumbae, sedceiin seriebus tessellanmi

imbrieatanun eortieata. Tessellae rhombeae, parom laliores quain loDgae, eunvcxiusculae, suleo per medium decurrcntc

notatae, cervino- fuscae, nitidae, in marginibus inferinribus subeiliatis dilutiores. Caro parca, Havcseens, venis annate-

mosantibus rubro - fuscis percursa, corticem ab intcrioro latere vestieus. Nucleus coinprcssiusculo - cylindricus,

ntrinqne obtusiusculus, basi nonnihil impressus et ab inde in atroquc latere planiore inseulptus raphe umbilical]

latiuseuln, quao bine ad vertieem unbone bivvi acute donalum usque, inde ad medium usque, ubi cmbryonis

situs areola partim impressa substellata uotatur, prueurrit Testa custanco - fusca, nitida, venis longitudinalibus

ramoais pannu imprests instructa. Albumen solidum, aequabile, album, durissimum. Embryo conicus, in la-

tere positus.

Crescti in st/fvis u/iginosis ad pagum Mtranhanrm, quern Lactam Porto do$ Miranhas meantfjuxta Japttrd Jlumttnu

in Provincia a Jtumine nigro dicta. Lecta Dcccmbri

ICON EXPXl Tab. 45* Lcpidocaryuro graeilc ct Bagua taedigera tricles iraminuUc > in *vlv» aborigine depictao.

IUW» liic, amice. lcct«»r timagined avlvae. primacvao, qualis immenso trnrtn secundum Ainnzonnm flurncn ab nria Paraco&ibuB ad fines Brasilia* u»quc exeurrit.

Dcruo fitmdium tub tcgmiiw neteroara cali^iorm fovena, aliiaumi* Ironcia minax, portcnloM* iiimuitiibiisqiu folionim, sarmentorum, llonmi frnctuum(|ue tiguria inhor-

iv.-ciu fcrarum palria ct tmtU^imac condition!* hominum tucifugorum lndorum. Id tanta jriantanim varivtatc, incrcdibilt luxurie hie ve^etantium, amgnla norainibti^

t'DDDierar* aup<»rHcdetnii*.

Tab, 4C, Fig* I, Para apadicts masculi aan^rior* II* l*ar* upadicU brnna|>hrodi<i nuperior. III. Vara pcdunculi »pailicis (jn* n.)* 'V. Frons (m. immj. —1. Amrnliiin tna^ctiliim a facie. 2- Idiin a dorjio. 3- Spallia amenti baAilam, 4. 5. Horea dun in ^patlm partial! ct in apatbclUs, ab utroqnc latere (m. n.)* 6* Spathella

exterior, ab atroqiie latere (in. a-). 7- SpathelU inlcrior, ab utroquc latere. 8- M»a clna*u*. 9, Ejttadcm etljX 10. Corolla. 11. Stamimmi c<implexus. 12- Stamina

tria libera (ni. n ). - 13. AtmniKm In rmapbr^yifitttm gro5riitieAiti(iL 14. Amenti hcrmaplirodiii epntbella, ab utriH|iii* latere. 15. Ho*. 10. Calyx- 17. Cotolla. 18. Sta*

men lib* rum el aliud peialo idulnUL 19, Pi^lillum. 20, Idem, medin perpendiculariter directum, ut !<>eulamen(a in conspectum veniant. 21, ISacca. 22. Squama curticali*.

23- Corlicia para, a facte interiorc. 24. 23- Nucleus, ab utraijue facie. 20. Idem medio di&4ccluat

ut embryo apparcat. — In Tab. 51- Fig. 6* fioprcmam partem cnu-

dicia m. u. exhil>et.

2. LEPIDOCARYUM TENUE. Tab. 47.

L. frondihus flabelliformi -fmis bipartitis^ pinnis lanceolatis, spadicibus fflabriu$cidi$ fspathis adpressis Uncari - lanceolatis bast

nifp-Q- anmdatisj baccis ellipticis, sqnamis platriitsadis.

DJ3SGBIPTIO. CAUDEX uti in specie praccedente, scd nomiihtL tenuior, sex ad octo pedes alhis,

raro altior.

FltONDES daodecini, qtiindecim pluresve, quinqae ad sex pedes longaie. Pctiolus basi hmeeolata vagi-

nans , an ticc cotnpresso - teres, *rjabcr, seem idum longitudinem striatns, lattiinain fcriplo longitiidinc superans.

Lamina flabellifonni - pinnalilida, medio ad basin usque tripartita, plennnquc conatans pinnis quattior lanceolatis

aeutis vel ipsa basi oiuiriuo a sc inviccm ficjunetis, pedem cum dimidio longis, medio tres pulliees et <iuod cxeedit

latis, distantia quattior vcl quinque linearum percursiS nervis superne acute prominentibus, qtios spinulac sat con-

Spiouae basi albtdae su|>erne nigrieantes armant. Nervi alii inermes, subrubentes, supernc impressi, subtus nonnilnl

prominentes cum illis alternant Nervi sccundarii inter primarioa sul>f|uatcrni. MargO pinnarum spinulis pari

modo ac nervi munitus. Tandem pinnae secundum ncrvos primarios imprcssos ab apice introrsum irregulariter finduntur.

Color saturate viridis, liitidtis.

SPJDtCES MASGULT 11011 vial SPADICES IIKIlMAPIfHODIT I Iripcdales et tripedales, quam in L- gracili

minus robusti ct minis tenuioribus instruct!, spathis Jneomplctis vestiti membranaeeis. Pedun cuius compressor

26

Page 62: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

teres, SPATBJS nonnullis lincari - lanceolatfe apice oblique trnncntis aeutis glabriusculis viridibus vestitus. Hachissupemo pennam anscrinam crassa, glabra vel tomonto sobtili detergibUi Iosco adspersa, distantia trium quatuorve

poUicum ramoa amentifcros exserens e spathis, quae sunt peduncularibue similes, lincari -lanccolntnc, npicc oblique

apertee passim fusco - tomentosae atque basi, ubi rachin ampleetuntur, annulo nigro sphacelatae. Spathae ramcacquindeoim ad viginti, eyathiformes, oblique trunentac, basi eodem morio ainiulo nigro piotae. Amenta quadri-

sexflora. Squamae suborbieulnres, raolli eireumeirea adnatae, spadiccac, nitiduc, singuluc obvolvcntca .spafhcllum

campannlatam, ore oblique excisam, dorso concsvam ntquc in margine carinatam, fuscam, cinctam linea latiusculu

Bpadioeo - nigricante.

FLOS in hao spatholla Bolitarius, pallide roseus. Calyx campanulatus, obiter tridcnticulatus. Corolla calyoe

dupln longior. Petals lanceolate, acuta, erects, laevigata, intus pallide fuscidula. Stamixa sex. Filamentscompressa, basi cobacrentia. Antherae lineari - oblongae. (In Horc musculo, quern inhaerentem apadici hermaphrodito

observavi, stamina ad basin usque sejuncta et antlicras breviores ovatas vidi.) Pollen cllipticum. Ovariumovaturn, utrinque attenuatum, squaraulis minutis pallide testeccis nitidis corticatum. Stigmata longitudinal iter

in pyramidem connate, quae ovarii duas tcrtias aequafc BAGCA oblongo- cylindrical, inagnitudinc nucis Avellnnaemajoris, stigmatibus persiatentibus rostrate, tessellato - squamosa. Squamae corticales rhombeae, nonnihil

latiores quam longao, parum convexac, medio sulco subtiliter cxaratac, miniato- fuscae, in margine infbriorc mem-branaceo euboiliato dilutiores, in apice ipso nigro - fuscae. Oaro mollis, tenuissima, rabro - cmerascens, venis

fascia reticulata, squamis arete adhaerens. Nucleus elliptieus, testa nitide castanea vcatitus. Raphe umbili-cal is hinc a vertice per totam longitudinem et illine ad areolam embryonis orbicularem usque decurrente, indequo

ulterius in duas impressiones, quasi chalazam duplioem, juxta vcrticcm sites products. Albumen solidum, osseum.1'- mbryo mollior, comcus, lateralis.

Habitat in sylvis ad Canumd, Provincial Jfuminis nigri vicum, quern pracserlim (/cutis Mundrual plurcs famiUaei/icolu/it. Cum fruclif/us nomlum plane maturis Icgi mense Martio.

WON. EXPL. Tab. 47. Fig. 1. Para pcdunculi apadieii. II. Apex apadicia frueiircri (m. n.). III. Kroni (to, i.). — 1. Amenmra hcrmaphrodiium , iloribu*

.xemli*. 2. Flos licrmapbrudiiiu. 3. Calvx. 4. Corolla. 5. Eji»d«m aperlM |H'iala duo, cam staminilms quatuor. 6, Pollen. 7. Ovarium (ra. a,). 8. Bacca (m. oA.y. Squama coriicalig, a facie inlcriorc cl cxlcriora (ra, a.). 10. Nocleu. 11. Sullen ab nll.-ro lalorv. 12. Idem medio disaecloa (m. n.). Nolanduin cat, iiicorii.

toolpCOrfs Fig. 11. ei U. invcraam ewe, iu nt embryo io eupcrioro parte aouinis localua videaiur, licei inferiorem ocnipei.

Page 63: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

53

ix. s a « r s.

Gabbtxkk dc fruct ct scin. L p. 27. t 10. — Baphia Pal Bkauv, Fl Owar. Hen. p. 75. t 44 — 46. — Metroxylon.

KoENIG Ann. Bot. I. t. 1.

CHARACTER ESSENTIALIS.

M N 1 A in codeni spadice. S p a d i x absq ue spatha commuiii?

plu-

ribus incomplctis vaginatas. Flares in amends disticlii. MASC. Calyxmonophyllus, campanulahis , subtridciiiiculattis. Corolla tripetala. S tarn i n a

sex ad duodecim, antheris linearibus erectis. FOEJI. Calyx monophyllus,

campamilatus , subtridenticulatus. Corolla monopetala , campanula!a, trifida.

Stigmata tria, acuta, connata. Staminum rudimenta. Bacca corticata

squamis tessellatis,

monospermy. A I b a m e n ruminatum. Embryo lateralis,

supra fossam umbilicalem.

CHARACTER NATURALIS.¥

MONOICA in eodem spadice. Spadix spatha common! non inchisos, sed plu-

ribus incomplctis cylindrical vaginatas, distiehe ct subceranoideo - ramosus. Florcs in amentisc squamis atque spaihcllis imbricatis compositis alternatim distich!, coriaceo- membranacei,

sicci, persistcntcs ; supcriorcs mascoli, inferiores pauciores foeminei. MASC. Calyx mono-phyllus, ore obiter tridenticulato. Corolla tripetala. Petala lineari-oblonga vel lanceolata.

Stamina inelusa, sex, septem, octo vel ad duodecim usque. Filamenta una basi intra

petala in corpnsciduin conicum desinentia, compressiuscnla. Antherae lineares, basi sub-sagittatae, crcctae. Pollen miuutissimum, ellipticum. medio cicatrisatum. FOE.M. Calyxmonophyllus, campanolatos, ore .subtridenticulato. Corolla monopetala, eampanulata vel

subinfumlibuliformis, ad medium usque trifida, laciniis lanceolatis. Hudimcntum stain i-

Qum mimrium. Filamenta basi in membranam parieti corollae adplieitam connata. anfice

libera pyramidalia. A n t h c r a e sagittatae, cassae. Pis tilli o v a r i u m ovatum , tessellato-

squamulosum, triloculare, loculis duobus aborticntibus. Stylus vix ullus. Stigmata tria.

linearia. acuta, longitudinalitcr connata. Dacca ovata vel eliiptica, corticata, squamis corneis

dcorsum imbricatis medio longitudinalitcr solcatis, monosperma intra carnem fungoso - coria-ceam. Nucleus testa fusca et epidermide furfuracea pallidiore obvolutus. oblongus,rugosus, hine raphe urn bili call a basi ad medium usque, ubi embryo collocator, decor-rente notatus. illinc fascia linear! ramosa vasorum inscriptus. Albumen osseum, durissimum. soli-

dum, ruminatum. Embryo conicus, medio seminrs latcri horizontaliter immcrsus.

II A It I T US. Palmae caudice crasso, mediocris altitadinis, e ligno molli rabeDo vel

pallido formate, coma magna frondibus omnibus terminations robustis pionatis subcrispis.

petiolorum basibus margine in fibras fissilibns, spa did bus magnis ceranoideo-ramosis peren-nantibus. inter frondinm bases emissis atque pendulis. florihus roseo - fuscis siccis coriaceis

persistentibus. petalis plus minusve torlis, fructibus strobiliformibos nitidis fuscis vel castaneis,

carne flavescente, seminibus durissimis.

27

Page 64: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

54

STAT 10 ET HABITAT 10. Genus, uti videtur, speciernm dives, sed hucusque minus

bene exploratum, in orbe antimio frequentios ac in novo provenit, inde a Linea aequatoriali

in atrumqae hemisphaerium sed vix ultra tropicos migrans. Unam speciem Guincac, alteram

Madagascariae . (crtiam Archipelago Indiae orientalis propriam Paliaotius, Jaequini us,

B u m p h i ii s memoraht,

quartam americanam nos deteximus. Loca depressa mariiima inun-

data limosa diligunt, vel sparsae vel gregariae a(que sylvas vastas constituoiitos, quas in India

oriental! Lalar vocatas inelegantis esse adspectus, opacas, ct ob latum spinasque transitu

difficillimas refert Rum phi us.

1. SAGUS TAEDIGERA. Tab. 45. 49.

5. pctiolis inennibus, pinms tincari - lanccohdis margine $pinulo$i$ y pekdis mamdU acittis bad subdistmcifst

baccix lineari-

cifipticis obtusis mitcronatis noucmsulds*

DESCTtJPTIO. Cavdhx brevis, sex, octo-dccempedalis, intcrdum nullus, teres, diametro spithamac

pedisve, rectiusculus, vestigiis frondium dclapsarum proiunde anmiiatus, fuseescens.

FRONDES robustae, praclongac, viginti ad triginta, nomiuuquam ctiain plurcs, crccto - pntcntcs, babitu

subcrispo. rctioli basi lanceolate triangular!f doreo convcxu, margine in fibras Iongitudinales fissili in-

structi, antice ad primas pumas usque viginti ad viginti quatuor spithamas longi, duos pollices crassi, tcrctcs,

superne tamen in lactam angustam planam dopressi, in radii superne facies duas, quae sub angulo acuto

connivent, exhibentcs atque secundum longitudinem utrinque sulco pro pinnnrum insortione exarati. Pinnae

in quovis Litere octoginta — nonaginta, lineari -lanceolatac, aeutae, quinque ad sex spithamas longae, sesqui-

pollicein latae, crassiusculae, obscure ct saturate virides, inargiue spmulis basi albis apico fuscis annatae,

posticae trium quatuorvc pollieiuu distantia suboppositac, antieac magis approxhnatae atque dircctione duplici,

ita ut altcrnac subrectangulo patcant, altcrnae magis assurgant, quo lit, ut coma Imbitum sat crispum induat.

Nervus pinnae priiuarius superne acute prominens, parcc spinuloses, sccundarii in quovis latere sub-

term, tertiarii terni.

SpJDix lignosus, perennans, maximus, Horifcr quadri-qumquopcdalig, crccto -patens, fructifcr saepe huma-

nam longitudinem inulto excedens atque duccutas libras vel ultra pondcre acquans, pendulus, ramosus, spat his

pluriuiu ordhmm disttahe imbricates vaginatus. Pe dun cuius communis circitcr pedalis, crassitie hmchii,

tcrctiusculus, tectus spa this noniiullis coriaceis infundibuliformibus ore truneatis atque alternatiui hie vel illic

in apicem acutum productis, laxiuseulis, rosco - fuscidulis, junioribus albido - pruinosis, longitudinaliter striatis,

tandem dceoloribus fuscis atque irregular!tor findeiidis. Jtachis pedunculo similis sed paulo magis compressa

ct versus apieem attennata, spathis plurimis vestita atque ex carum siiut distichc pronicns ramos florifcros,

ad rainorum basin uonuihil incrassata. I ! am i compress! , pari modo spathis vestiti ore obtusis , adpressis , ubi

a vaginis primi ordinis tcguntur nitidis; infimi ses<piipedalcs, smuini nnnnullos pollices longi, tres vel quatuor

pollices a basi producontcs amenta distielia, quorum infima quatuor vel quinquo iiollices, summuin ven> unieum

longitudine aequat, omnia linearia, eompresso - subancipitia, sublorulosa, etmstantia spatliullis at<pie S]>atliel-

lulis distiche et arctissimc imbriciitis. Spatbellae subcoriaceae,

rvuthilormes, basi attennatae, oris latere

alternatiui bine vel inde in acumen produeto, nervis subtilibus versus apieem conllucutibus obiter suleatae,

margine tenuissime ciliatae, fuseidulae, in |>arte sumnia diluticu'cs, in dorso fossa suborbieulari, a mutua

prcsaione orta insculptac, singulac contincntes spathellulam singulam. Sjiatbellula membranacea, campa-

nulata, rosco - fusea, in facie interiore atque superiorc plauius(?ula, margine acuto subcristata apiceque sinu

semilunari parvo excisa, in facie cxteriorc ct deorsum spectaute convexa at([uu sinu suborbieularr excisa, quem calyx

contcntus opplct

FWRES in inferioribus si>adicis amentis omncs maseuli, in superioribus supcriores masculi, inferiorcs

atcjuc pauciores focminoi. MASCULIS: CALYX campanulatus, obiter tridentatus, vix bractea brevior.

COROLLA calyco <piadruplo longior, rosco - tCBtacea. Potala lineari - lanceolata, acuta, versus basin nonnihil

attennata ibiquc subdistincta, omnia plus minus in muun latus llexa et subtorta, sicca, rigidiiiscula, extus

nittda, intus o]>aca at<jue striis nonnullis longitudinalibus insculpta. STAMINA inelusa, sex, scptem, octo, novem.

Page 65: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

55

Fi In in en tft inia basi in corpus obconicum degincntia, alba, coniprt'&mittciilii, versus apicem parti in latiora.

Antlicrae lineares, basi BabsagittataOj ercctae, ochroleaoao. Pollen imnutum, cllipticum, cum rimuht.

FOEMIKEIS in spathellis spatlu'lltilisipiu similibus, scd paulu uiajuribus est: CALYX campanulatud , ore vix ac ne

vix qmdem ciliato siibtruk'nticiiluto, rosco - fuseeseens. CoilOLLA rosco - tcstacea, cnmpanulnta, ad medium usque

trifiria in lacinias triangulares acutas nilidas marline ricnticulatns. STAMINA cassa, acx ad novem. Filament a

basi in incnibrauam tenucin, oorollae partem inferinrem vesticntem, connata, in parte libera triangulari plana

rudimenta antherarum Icrentia minulissitna, sagittate, acuta atquc tcnuifisimc pubcACcntio. Ovarium ova-

hnn, tectum squamulis rbombeis flavesccntibus in margine lenuiter albido- ciliatts, ita dcorsum iinbricatis ut in-

feriores maturcscente fractal appareant, triloculare, loculis infra stigmata sitis, duobus aborticntibus. Stylus viz

ulhis. Stigmata tria, IhuMiria, acuta, in nmeronem connata. BACCA lineari - clliptica, in utroquc tine de-

pressa, apice stigmatibus pursistentibus mucronata, uiagnitudine ovi gallmacci, vestita scricbus novem squamaruin

tesscllnto - imbricatarum. Squamae conicae, eonvexae, rbotnbeae, in medio longitudinal iter concavae, unde

fit, ut bacca novcmsulca npparcat, dcorsum imbricatac, in qnavis serie circiter novem* quorum trcs supremae

multo minores sunt, in angulo supremo cnmrgiimtnc, in inferioro acutae, viridi - olivaeoae, secundum inargi-

nes inferiorcs linea spadicca pictac, in ipso uuirgiiic extenuato et subfimbriato paHidioxes. Caro fongosa,

amara, oleosa, fluvu, lnvolvens nucleum unicorn. Nucleus lineari - elliptieus, rugis numerosis ramosis, quarum

plurimae lougittidinales sunt, imprcssus, tcctus epidcrmide tenuissima, liilvo - nitida, dcrasili ct testa fusca,

notatUfi bine raphe umbi lieali c basi adscendente lineari superne bifida, hide aliis nonnullis fasciis a vasis

nutritiis per supcrfieiem longitudinalitcr decurrentibus iinpressis. Albumen solidum, osscmn, album, rufo - fusco - rumiiia-

tum. Kmbryo conieus, fossae latcrali horizontalitcr immersus.

In tocis inundatis densa st/lva primtteva cottsitis (f i ab<S incolamm) , secundum Jluvios et canales (I g a r a p e s) ,

ad ostla jiuminum Tocantins el Amazomun, in insula Archipdagi Tagipurd, Marajd et Caviana provenit, rarius

in st/lvis interioribm mnitibus locis visa. Spadices fruetifvros cum ptrsistmtAus jloribm legi mense Murtio, AprUi

Paraemtbus Jubtitf dicitur.

ffsus hand ita multijdcx ac aliarum

tacdas suppeditat

specierum; Jrondes pmebent tcgtdus t caudids lignum vedde inflammabile

SCO?!, EXPL. Tab. 45. Sagtin ia*?digcram cxhibet vctustain, in aylvii priiuacva juxU Lepidocar va m gracile crciccMcm. dc qua vide ftupra p, 5L

TaU 48, Fig. media. \\n\ hpadicia fru^tifnri pendirntiii (m- piiruni immiii.)* — 1* OT*>3 rooaciiluA. 2, Hitc^ duo mascoti pimm currfttf. 3- Spathcllao *Ui:n\ cam

inBtik*ntibti» diuibu* apwhellulis. 4. SpaUiella «ulitaria, cum spathcllulft, 5. Spathella » latere. 6- Kadcm Q doi«o visa. 7. Spnthdlah a dorao, 3. liad^m a facie, euro

insidrnto calyn* (ointna m* »,)- 9. Spnihitlluln a latere, itn ut crista uppnreitt (in* noimibil acuta), 10. Calyx (m* n.). 11. M^m (m. a.). 12. Corollae dua*1 (in. a.).

13. Coiaplexua Maminutn, cum polling 14. Stamina rxplanata (m. iba^is aitcla), 1j, Itamulua, cum fructti nutluro , ulii* iminatunA ol tloiibus poreifttcutibua (ro. n.)* —1G. Pl»» honaaftbrodltOI jaiqjam riwcundalna in epathcllula

ta facie. 17- Idem a Utrro. IS. Idvm a dorao, VX 20. 21, Idcm» absque apaihellula. 22. Ejiudem calyx-

23. EjQfidem con>lla (omnia m. d.). 24- Corolla apcrta ab inttriore latere visa, cum staminibus storilibu*, 25. I-acinia condlac cum duobus fttamtiiibos (m- a.). 2t». Pi-

Milium foccutidatum. 27. Squama baccac corticalia a facie. 28. Eadem a dorso. 29. Nucleus. 30. Bacca medio horizootaliler disseaathi embryo apparcat (m. n,), — In

Tab. 47. Fig. V- Mill partem frondts DL Ian.

_'>

Page 66: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

50

X, CO HYP HA,Lin. Gen. ed. SoHKEB. p. 773. Jiss. gon. 44. R. ISnowx. Flor. Nov. Holl. I p. 267.

CHARACTER ESSENTIALIS.

HE1DIAPHRODITA. Spatha complcta nulla, incompletae plures.

Calyx campanulatiis , trlfidus. Corolla campanulata, trifida. Staminasex. P i s t i 1 1 a (ria , inlus cohacrciri ia , unicuni maturescens. 8 1 y 1 i connati.

Stigma simplex. Bacca monospermy A I b u m e n aequabile. Embryobasilaris.

CHARACTER NATURALIS.

H E RM A I* II R O I) I T A. Spadix absque spatha universal!, plm-ibus partialibus mem-

branaceis subcylindriris apice oblique truncatis vaginatus. Flores sparsi. scssiles. Calyx mono-

phyllus, campanulatus, trifidus. laciniis brevibus. Corolla monopetala. campanulata, trifida, laciniis

erecto - patentibus. Stamina sex, e media corolla. Filament a teretiusciila. Antheraesubglobosae, crertac. Pollen minulissimum. cllipticum. rimntuni. Pistilla tria, primum

introrsum cohaerentia , poslea duo, unieo matiirescente, obsolela, ovafa , in stylos plus minus

connaios atlcuuata. Stigmata simplicia, vix dlstincta, in iimiiii eonspirantia. Bacca unica,

subglobosa, monosperma. Nucleus baccae conformis, testa venis variegate. Caro parca. Al-

bumen aequabile, cavum. Embryo conicus, basilaris.

HABITUS. I'almae altitudinis mediocris, caudice crassiiisculo, pctiolorum rudimen-

tis varlo modo aucto vel elcatrisato, e ligno albido duro (enaci constante, frondibus flabel-

liformibus pinnis obscure vel glaueo - viridibus, inierdiim (ilis inter singulas interjeetis,

pe-

(iolis saepe spinosis, spadicibus ramosis, spa this nonnullis incompletis vestitis; floribus

scssilihus pallide viridibus, baceis subglobosis flavescenti - viridibus vel obscuris, came parca

alba, n lie I eo ftisco.

ST AT 10 ET HABITAT 10. Plantae, praetcr unicam, quae novimus omnes tropicac,

u(i videtur, loca campestria, ventis crcbris pcrspirata ct aprica diligentes.

1. CORYPIIA CERIFERA.

C. caudice anmdato pctiolorum spinosorum bwnbus persistentibus coronato,

frondibus JlubeUiformi - muttifidis gtaucis,

absf/ne fitis inter pinnas , spadicis ramis Jforibustjue sericco - tomentosis?

spafhis glahris , baceis ovatis obttisis*

CORYPIIA CERIFERA, Man. Arruda da Camara, in Kosler Travels in Brazil Loud. |1816.

4. Append.

Page 67: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

:>7

Carana&a. Marcg. Bras, ed- 1648. |>. 130. cum Fig. 1. liso p. 6*2. cum cadcm iconc; ed. 1658.

p. 126. Fig. 1. (exclusa Fig. 2.) Vnu Hist. II. p. 136Q . CaranaUve, Laet. Iiul. occ descr. p. 612.

Jons. DendroL edit 1768. p. 150.

DJ3SCRTPTI0*mcrassatus, diamctro sex ml o«tu polticam,

licis distantia positis, rudiiucnris vaaoram

superiore pctiolorum basibus ]>er.sistcntibus spiralitcr

CAVDEX triginfa ad (juadraginta pedes alius, cylindrieus, rectus, basi |>lerurn<[ue parum

a frnmlium dcltipsu sat approximate, saepe diuudii pol-

dense punctato - ckratrisatia notatus, praesertim in parte

dispositis miro modo capital ust

vel rarius tali basium

annuli.s

piralhnn

dispusitionc super totam supcrfieicm circinatus, diamctro

cmereo - llavcscento.

tunc aesquipedali et bipcdali, colore pallidc cincrco vel

FRONDES terminates, plurimae, aliae crcctac, nliac patentee vel rctlexae at<jue in conmm globosam arete

congestae, vctustiorihus nonnuu<|uam cxaridis in ipsum caudiccm deflexis eumque dense tegentibus, tree ad sex pedes

longac* Petiolun hi - nd tripedalis, basi ovata crassn extus convexltate in medio gibba instructus, anticc linearis

utrinquc depressus vel supra parum concavua ct intra convexus, viridi- Havens, in ipso marline spinis crassis compressis

rclrorsum aduncis immitus, atcjue stria nigra longitudinal) cum spinis confluento pictus, a pice in facie superiore lamina

semilunari plana adscendente (lava auctus. Frons ipsa flabellitbrini - uiultitida, circumscriptione suborbiculari, radii

s

fpiadraginta ct pluribus, scjitpiipcdalibus et lon^ioribus, lineari - Ianccolatis acutis, saepe apico bilidis, in marginc atmic

in nervo primario subtus prominent^ applanato Havescenti - viridibus, caeterum glauco - viridibus, nervis secundariis decern

pcrcursis, glabris, incrmibus.

SPADICES inter supremas tVondcs exserti quinque - ct scxpedales, erecto - patentcs, fructifcri penduli, ra-

mosi. V e d u nculus pedalis vel bipcdalis. Ha e b i s comprcsso - anceps , glabra , laevis , longitudinaliter striata,

pallidc flavescens, distantia circitcr spithamaca vel ininorc e SPATIIA arctc amplcctcntc, subancipiti, membranacea,

anticc fibrosa, sicca, oblique bifida ramos exscrens, Kami bipcdalcs, supcriorcs minorcs, alterni, basi subtus seinitcretes,

supra plani, anticc tcrctiusculi, glabri, laevigata, arctc vestiti spathiB ramcis s. secundariis mcinbranaccis apicc

oblique truncatis biiidisque, quadripolliearibus, ramuligeris. Kainuli plerumquc gomini, anticc interdum sulitarii, panicu-

lato - Horigcri, bine plain inde seinitcretes, pilis ulbis densis nitidis serieci. Hamuli secundarii patentcs vel rccurvati,

parum flcxuosi, angidali

FLOliES iii bis laxe racemosi, plerumquc gemini vel temi ad quemvisramulonnn angulum sessiles, plurcs post

anthesiu infoccundati defluentes* CaLTX urceulatus, obsolete trigonus obitenjuc trifidus, laciniis acutis, vircsccng

pubc sericca vestitus. COROLLA eampanulata. trifida. laciniis Into- triangnlaribus patentibus, intus Ion^itudinaliter

tri - quadrisuleis, flavestrentibus, extus scriccis, fhndo acutiusculo. STAMINA sex, imac corollae inserta cariue nonnihil

breviora, albida. Filament a minima, terctia, glabra, sursum attenuata. An tlierac ovatae, bitoculares crectae.

Pollen minutissinunn , globosum, ochrolcucuin. Ovaria tria, arctc conglntinata, obovato - globosa, vertice ptt-

bescenti -sericea, in cupula tenui earnusa sessilia, duo abortiva. Stylus quasi unicus, centralist

teres t;laberlougitudinc ovariorum. Stigma parvum, capitaturn, simi>iex. JiACCA ovato - globosa, nitida, glabra, primumHavescenti -viridis, dein olivacco - nigra, intra carncm inollein pulj>osam tbvens nuclcum unicum conformemstriis sex ad decern c vcrticc versus basin tcndcntibim obiter sulcatum. Albumen durum, album, medio eavum.Embryo couicus, basilaris-

Crescit in campis wnbrosis ad flimum S. Francisci, in interioribm Provbiciarum Hahiensh ei Pcrnamimcanaenee non in a/jres/ibus Provinciae Putttfttensi3 f

modo solitaria, modo in syfoas sat densas conferta* F/orcnicm vidi-

vms mense Martfo. Carnaiba vel Oarnabuba, ramts Oaranabiba incolis dici/w\ Fructus hominibus hand edtdes,

amari, ne a psiftacis et simiis quidem avide comedunhtr; Indos lamen eos tarn vrudos qiutm praeparalosf

nomine Tiradet» delicti habere auctor est Pis o. Frondes ad tet/endas aedes fabricanda.sque corb**s inserriunt

, caudices ad municn-

dos circos s. Curraes, quibns pecora et jmncnta includunt. E frondibus vera exsudat vegetabilis, quae ab incotis

passim collccta, atque cam cera upum mixta , curio usui domestico accommodalur ; de qua conferatur 1J r a n d c in

Phii Trans. LomL 1811.

ICON. EXI*L. Tab. 49. Coryplm cerifcra, eujua caudcx vbiqxxr rewdoia pcliolornm cai nUhua. qaJnqoa^M imminiila, dvpicu in campo Prorin-Oiae Fi»blciifti«» — PmU praminiboa glawcesccntibos taldo liirsutia in denaos ca<*»pilca confrriia obducia magnam ProWoolaa Pianhiensis partem, pracaortim

auatraJi*m t occupant, pecommtjuo wWrrimoa grogca alonU Sum vrro adapectu jucundiaaima et fnnicum variolate per laria? planitiea aparaorum, el ainpulari montiuro

c aaxo arauttlo compoaitorum forma, el rivuloruni fltirainum(|ue latice claro liter florca suavi *ub munmin* Iropidaniium. TcpidttBi limjiidiiwirnumfjue codom baa redoncafovee, quaa co feliciort- ix.tj-. quod gc&s subm»tica iueorraptaeque fidci, a fori mcrcatuaque viciuitudinc r^mota ea^ inbabiut.

Tab. 50. Para apadicia (m. n.). — 1, Kloa. 2. CalyX, 3. Corolla* 4. Kadem aperta com pUlillta 5- Floa atib I&CUM gro«ifiraii< fcn^ 6, Piatillum fertile, cumduobna aborticntibua ejua vonici impoaitia. 7. Fmctoa noTclloa (omnia a.)- 8. Idem medio dtocclua (multo magU a> 9. Piatilla aborUva aeoraim. 10, Bacc* (m. n,)<

11. Ejuadem nucleu*. — Id Tab. 51, Fig. 8. aectioaem c tronco Jiujua Paloiae tranaTcrsalrm nj. n. exbibct,

29

Page 68: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

r»n

XI. LEOPOLDINIA.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOICA in eodein spadice paniciilato-ramosi.ssimo. Spatha nulla. Flo-

res in foveolis sessiles, bracteati MASC. Calyx triphyllus, foliolis imbricatis.

Corolla tripetala. Stamina sex. FOBM. Calyx et corolla maris, sed

paulo majores. v a r i um < riloculare. Stigmata sessilia , excentrica. B a c c a

drupaeformLs, sicca, e iibris retieulatis, monosperma. Albumen aequabile.

Embryo subbasilaris, in latere.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in eodcm .spadiee paniculate -ramosissimo. Spatha nee universalis nee

partialis. Ft ores in foveolis raimilonini sessiles, superiores masculi, inferiores ad ramiilornni

basin foeminei , bracteati. MASC. Calyx triphyllus, foliolis suhorbicularihus, marginc im-

bricatis, membranaceis siccis. Corolla tripetala, petalis erecto - patentibus ovatis membranaceis.

Stamina sex, e fundo corollae, inrlusa. Filamenta complanata, basi connata, ereela.

Antherae crcetae, ovatae, bllobae, polline elliptic^ medio rima notato farctae. Hudi men-turn pistil li minimum. stigmatihus conniventibus. F O E M. Calyx maris, sed major,

foliolis transverse oblongis. Corolla maris, sed major. Ovarium parvum. turhinatum vel

pressione subtrigonum, triloculare, loculis duobus indistinetis abortivis, tertio medio fertili. Stylus

nuUllS. Stigmata tria, hrevissima, acuta, pritnum eonniventi - creeta, dein patentia , sub grossi-

Beationc magis magisque excentrica. Dacca drupaeformis , orbicularis, basi Inaequalis, eomprcssa.

unilocularis, monosperma. Epidermis tenuis. Cortex s. sareoearpium rrassum. constans e

lil iris stuppeis aliisquc rigidis immo ligneis parallelis et retieulato - eonuexis atque putamen fingenti-

bus, juxta basin dcfieienfibus et foramen magnum massa fibrose - stuppea obturatum formantibus.

Nucleus eompressus, orbicularis, testa fusea. cum fibris intimis corticalibus arete connata. Al-

bumen corncum, album, aequabile, medio exeavatum. Kmhry o eonieus, acutus. in latere supra

basin, fovcae propriae immersus. intra foramen cortieis.

HABITUS. Caudex mediorris. e ligno molli rubello eonstans, fibrillitio retieulato vestitus.

Frondes pinnatae, inermes. Spadix valde ramos.s, tomento denso ferrugineo obduetus. Floresparvi, rubelli , maseuli facile e foveolis decidentes. Bacca fiavo - vireus.

STAT 10 ET HA BIT AT 10. Genus iu sylvia primaevis locis humidiusculls degens, in

intimis terrae continentis ad Ama/.onum fiuvium baud procul ab Aoquatore observatum.

ETYMOLOGIA. Nomine vencrabilis Principle Augustissimac Joscpbae CarolinacLeopoldi nae, Arebiducis Austriac, quae, Brasiliae decus, splendor, delieiac, solium transatlautieum

tenebat, hoc genus appcllavimus.

Page 69: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

59

1. LEOPOLDINIA PULCHRA. Tab. 52. 53.

L. pinnis Imcaribm acuminate sublux concobribus, baccanm fibris exteriorUnu discrete fi/iformibus.

DESCRIPTIO. Radices subsiroplices, cylindricac, pennam anserinam crassitic acqunntcs, cpidennidc glabra

fusccsccnto tcctac, in conum pcdalcm ct longiorem, few spithamaei diainctri confcrtac.

CAUDEX in octo ad decern pedum altitodinem crectus, rectus, cylindricus, circiter trcs ad quatuor polliccs crassus,

anrsoro attenuate, fibrMHio c basibus petiolorum persistcntibus orto, quam maxima singular!, obvolutus. Constat hoc

librillitiuin fibris crassiusculis complanatis tenacibus fuscis vario modo ran.osis, transverse reticulato - connexis atque lobo

extiino horizontal iter patcntc quasi aurieulatis.

FnONDES laxe tcrminalcs, inferiores subhorizontalitcr patentcs, superiors erectac, sex pedes longac vol parum

longiorcs. Petioli supra basin operc reticulato jam descripto obvolutam sublineares, inferue convex!, supcnie concavi,

antice ad primas pinnns usque, quae in media fere sunt frond©, sublineares, in facie superiorc bisulcnti ct inter sulcos

parum clcvati, in raehi supeme bifaeiales interne parum convex!, in angulis atque inter pinnns linca long.tudmat.

rosea pubesoentes. Pinnae viginti quinquo ad triginta, concinnae, iutimae distantia pollicari oppositac sesqui-

pedales, su.nmac aliae suboppositae aliae subaltcmao srtri magis approximate ct brcviores, omncs basi coinplieatae, sursum

planae, linear! - laneeolatae, in acumen aeutum sens!... scnsiinquc attcnuatac, adultae in medio vix uncinm,

Bummao interdu.u non nisi tres quatuorve lincas latac, percursac ncrvo primario subtus paleis fuscis adspcrso,

tribus latcralibus atque nonnullis aliis tertii ordinis tenuioribns, obscure virides, subtus noniuhil pall.diores, glabrae,

in margine miUincrassatac.

SPAMX inter suprcmas frondes cnimpcns, totus quasi pulvere vcrnicoso rufo - ferrugineo obductus. Pe-

dunculus Cirdter spithamam longufl, ad sum.num unciam latus, comprosso- planus, vcl superac planus subtusque

convexus, munitus bractcis nounullis brevibus membranaccis plain-is longitudinaliter nervosis transverse adnatis,

(quasi spathis depauperatis), dcorsu.u curvatuB, antice in romos tres, intermedium binosquc lateralcs, iterum valde

ramulOBOS ita divisus, ut totus spadix triplicate - pinnatoa dici poasit Rami compress!, angulati. Kamul! pr.marn

sub angulo recto exeuntcs, in uno piano patentcs, intimi pedales et longiores, su.nmi nonnuUos polbces long.,

subaltern!, eodem modo instruct! ramulis secundariis dcorsum ...agnitudino dcerescentibus obsolete angulat.s,

rcctiusculis, qui ramulos floriferos cmittunt. Ili ungucm ad pollicem longi, cylindrici, obtusi, villo den-

sissimo pulvinato, c floccis filifonnibus simpKcibuB divisisvc constantc, tccti, ab apicc fere ad basin usque flonbus

dense sunt obsessi, in scrobiculis parvis scssilibus atque facile decidentibus. Uractcae adstant divisionibus spadicis

membranaecae, glabrae, fuscac, acutae, rationc ran.orum majores laneeolatae, unguem longae, vel nunores

subulatac et lineam vix longitudinc cxeedentcs. Bracteolae minimae, suborbicnlares, concavae, sibi nnbrica-

tae, fuscae, margine pallidiorc subfimbriatae , tomento ramulorum (loriferorum iinmersae, (lores masculos singulos

a basi involucrantcs.

FLOllES minimi, plurcs masculi, in supcrioro parte rainulorum, pauciores foeminei in inferiorc. MASCULJS:

CaLYCIS foliola orbicularia, margine inter se arctissime iinbricata, suborbicularia ,sicca, basi cxtus uonnilul

gibba et incrassata, fusca, sub lente composita in margine tenuiore pallidiorc subciliato - laccra,

c cellulis Hneari-

oblongis oblique coordinatis facta. Petala ima basi sul>cohacrcntia , calycc duplo et quod execdit majora,

elliptica, obtusa, quam calyx crassiora, cxtus fulva intus rosea, sub lente composita in margine tenuissime

crcnulata. STAMINA inclusa. F i 1 a in e nta tria petalis alterna, tria opposita,

rosea, complanuta, dcorsum

dilatata atque colmcrcntia. Antherac ochroleucae, minutae. Pollen mmutisshnum diaplmnum. RODVUEN-

TUM P1STU.U cxiguum, subglobosum, cum cicatricula triplici in vertice, inter fiiamentorum basin sessile.

FOEMJXETS, qui uonnihil sunt majores, CALYX est paululum, qnam in masculis crassior, foliolis minus arete

imbricatis atque latioribus, caeterum ejusdem texturac atque coloris. COROLLA* petala nonnil.il quam mas-

culorum inajora et acutiora, caeterum sin.ilia. Ovarium minutuin, ovatum vel subtrigonum, in verticc stig-

matibus tribus pan-is pvramidatis acutis primum conniventibus, dein hiantibns instructum, glabrum. BAOCA

orbicularis, laterality eompressa, utrin<,uc convcxa, pollicem et quod exeedit alt.u dhnidium crassa, ad

imam basin obi stigmatum residua eonspieiuntur emarginata. Epidermis glabra, nitida, Haveseens vel v.rcs-

ccnti-flava. Sarcocarpium duplo constans fibrarum strato, cxteriore a verticc utrinqne ad basin tructus

decurrente, e fibris tenuibus simplieibus vel ramoso - connexis dilute fuseis composite, intcriorc c fibris castaneis

multo latioribus et crassioribus reticulato -connatis atque quasi puramen constituentibus, quod juxta basin fo-

raminc magno suborbiculari est apertum. Nucleus intra hoc sarcocarpium fibris aliis tcnuioribus quasi stup-

peis fuscis ejnsque supcrficici ubiquc arete adnatis tenetur, ovatus, compreesua, lunc in suleum un.bilieaiem.

80

Page 70: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

60

cui plurimac illarum nbrarum insenmtur, deprcssus, epidermide crassiuscula castanca. Albumenvetusto scminc flavesceiw, concavitatis centralis parietibus scrobiculatis. Embryo fore lineain longus, ncutiusculus,

(juani albumen tenerior.

siccum, in

Crescit in at/his primaevis Provinciac a jlumitw rtigro dictae, tods wlis; c. a. ad Jtnvium da C'axocira propc liana doRio Negro, ad Norjurira et Ega et attbi. Chan Jloribus etjructilnu observavi mmsUnts Octobri — Mario. TncoUs Jaraiuva,rarius antique Carand dicilur.

ICON. hXI'L. Tab. 52. Leop..ldinia pulcbra el Aslrocaryom Jauari in sjlva prop.- oppidan Harm do Rio Negro dictum depielao, magnitude.-iqungics imminulac Sjlram simul vides cgregiis Ambus « lllatuae, Mj-rli, Maerocuomi, 1'aasiflorao, Epidcndri, Cosli, Lauri, i'olaliae, lMu-

raenae, G"onnn».', Kuterpos, Sidac, Jatropbac re), generibu:. ex..ni«am.

Iuiiin

D.midi« leuca ab oppfdilo llarra do Rio Negro dielo rival..*, quern incite Igarapc da Caxoeira vacant, frigidas aquas versus nigrum luKfl agii,inter alias sax. arcnan. rape*. Iliac, dum in oppidub. comn.orabamnr, frrqui>ntlu!iiM obambulariinu,, capli amocnilato loci, qucm pracdaria Florae dolibus oxuberan-loa, mollibus auris folum frigidatqge Bpargenlcm umbras divi.ia quada... quicie animos delegare aiquo reficcre expert! OTmus. Immo, quum sacro hoc in rwessu,naiurao varia miracul. ubique drrum circa efiW m.nk scdala admirarenmr, imago aubiil iniularum illamm a bealw animU habitaiarum, qua* ocddenlem versus felidsub aider,, aoicrna juveululc virenlca aniiqui poetae ceeinero, noalramqne sorlem boatam praedicavimus longiuqui ilimrris pericula nlque vicissiludir

rependfiiiem, lainqiiara iis, qnoa divinuni 09 I'iudari celebral:

ines iinniorlali aoimi gaudio

h*»

™?-OScv ^a;a Kfi'/rj

av tvia jiaxafuy

T* jiiv x*f«r*v cW i-

(JnuJur Olymp. II. 123.)

Tali. 53. 1. I'm superior spadicia IWii*. JL rinna (m. ik). - 1^ FJo* maseului. 2. Mom nonmhil npcrinf- 3. Calyx acorsim. 4. ComlU toto tperta,U i Itmiu in conSp,ctain venunL 5- Stamina duo, tarn pUUJli nKltmfliiio in bk^io a pollinc. _ 6. Ftei foeminoiu cl«a«i*, 7. Id«m aportus. 8. Ovarium, cam Migma-libu, hUalibw (m. ^). 9. Bacca immatara, cam KUgnuUiUus laWralil>w {«• «.)- 10. Eadem ^n^mlicaUritcr dlnacte, .1 locaia btmlb Abortiva appar^ont (m. a-). 11. Ifccca» btcre (m. il). 12. Eadem, abiqw epidcnnidir, ut llhrar. exicriorc* apparcaat, 13- Eadom, ab^ao Him cxlcrioribtt»a at funuuen ba,ilare appeal. 14. Eadem pv>rpon-tlJculnrilcr apcn«, i nucha* ct embryo ccrni powinu 15. Nucleus. - Jn Tab. 100. Fig. 1. partem o medio caadiec iram.orw cw.cUm

t ot Fig. 2. partem caudici* bo»i-Inrvui

, cum radicibu^ verticaliicr UU*ccUtii £UlunL

2. LEOPOLDIN1A INSIGNIS.

A. pimus UmceoUdis aristatis sub/its g/aucis, baccaram fibris densissime compact!*, extmor&m rcticuhitis ligiiesccntibus.

Pauca dc liac specie adderc valcmua, quippe quam in ipsa patria ncglectam secundum herbarii speciminaistinximus. JIabitus omuiuo est specie! praecedentis ; frondium pinnae tamen brcviores sunt latiorcsqne, nun

acuininatao sed e latiore apicc aristatae, sul.tus glaueae, Ihictus minores atquc co praesertim insignes, quodsarcocarpii duo strata distincte, qualia in ilia descripsimus, non ofi'erunt, sed unieum solununodo, cujuscxtiinae fibrac reticulato - connexae ligncac quasi sunt tcxturae. Adest pmeteroa spadix nondum rite cvolutusin berbario, cujus pcdunculus ramique tomento illo singular! fulvo - fermpneo multo rarius adspersi sunt, quamin praccedentc specie, ramuli l)reviores densius tioriteri villo ]ongi.)re ])ulvinati, calycis fuliola majora trans-verse oblonga margino circumeirca tcnuiore fortassc tandem fngaci instructs Dubius tamen baerco, anne adbanc speciem pertineat

Crescit in sylvis primaevis ad Canumd, Provinciac Paracusis. Lecla me/isc Martin,

ICON. EXPL. Tab. 53. Fig. 16. ei 17. hujus speciei fruclum sinlunl epidernude inairucium eaque denudatum, at raUo libramnj npparoai.

Page 71: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

61

XII. ElAEIS,•Iacq. Amcr. p. 280. Lin. Gen. cd. Sen BED, p. 776. Gakrtx. de fruct. et scm. I. p. 17. t 6.

Nov. Gen. ct Spec. I. p. 245.

— Alfonsin, Humb. Kvkth.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOIOA in distinct!* spadlcibus. Spatha duplex, in fibras longitu-dinales solvenda. Flores foveis immersi. JIASC. Calyx feiphyflus. Corollatripctala. Stamina sex, fi la mentis in urceoluin connatis. POEM. Calyxtriphyllus. Corolla tri- ad sexpetala. Ovarium triloculare. Stylus brevis.Stigmata tria. Drupa oleosa, putamine vertice triporo. Albumen acquabfle,cavum. Embryo vertical!- lateralis, intra porum.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA, spadicibus aliis masc ;lis aliis foemineis in cadem stirpc. Spathae duae,utraque complete, tandem in fibras longitudinales secedens, exterior compressa marginesubanceps, apicc interiore lanccolata perforata. Flores profu.ule immersi racheos foveis,sub anthosi emcrgentes. .MASC. Calyx aridus. papyraceus, triphyllus, foliolis linearibusvel laneeolatis. Corolla membranaeea, tripctala. Petala lanccolata, erecta, conniventia.Stamina sex, filament is inclusis in ureeolum connatis apice sexfidum atque an I borassex oblongas vel ovatas sub antbesi patentee ferentem. Pollen clliptieum, in medio rimula-tuin. B udimen tam p i s t i 1 1 i minimum in fundo urceoli staminei , s t ig m a t i b us tribus.FOEM. Calyx membranaecus, triphyllus, foliolis ovatis imbricate - eonvolutis. Corollac pet a lis modo tribus, modo sex ct pluribus constans membranaceis ovatis vel ovato - oblongisimbricate -eonvolutis atque ovarium arete cingentibus. Pistilli ovarium ovatum vel subeylin-dricum, triloculare, loculis duobus abortientibus atque in putaminis concavitates mutandis, sty-I u s brevis terminalis

, conicus. Stigmata tria , magna . uncinate - patentia atque in fructusubpersistentia. Drupa ovata. angulata, monosperma, epidermide tenui, came crassafiingosa, oleosa, fibrosa, fibris rigidiuseulis

, putamini ex parte adnatis. Putamen ovatum,subangulatum vel trfgonum, osseum, circa verticem poris tribus, q;orum duo coeci, tertiusad embryonem pervius, insculpfum. Nucleus cllipticus, epidermide venose - variegata.Albumen aequabile, medio eavum. Embryo conicus, lateral! - vertiealis, papilla parvase prodens.

HABITUS. Caudex crassus, e ligno molliusculo pallide fusco constans, petiolorumbasibus coronatus vel eicatrisatus , mediocris , creetus vel decumbens. Frondes amplae,petiolis crassis margine spinoso - serratis

,pinnatis, pinnis rigidiuseulis. Spadices in ramos

plures dense eongestos siibcorymbosos slmplices divisi, juniores tomento subpulverulento fus-cidulo adspersi. Flores foveis ramorum profundis immersi et subtecti. sub anthesi proruni-pentes. masculi densissime imbricafi, foeminei laxius sparsi, utrique sicciusculi strami-

31

Page 72: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

(J2

neo - fusci. Drupae carnosae, colore amocno. flavo, miniato vel rabro, put a mi nib us

obscure coloratis.

S T A T I K T II A B I T A T 1 0. Species hujus generis inter (ropicos in America et Africa

degant, praesertfm locis calidis campestrihus, solo argillaceo et calcareo gaudcntcs.

ELAEIS GUINEENSIS. Tab. 54. 56.

E. caudice credo, petiolis spinoso - serratis,

pinnt's tincari - lanceolate acutis sabtia concoloribus, anthcris linearibus, tlrupts

ovatis subanf/uhi/is.

EJ.AEIS GUINEENSIS, froiulibus pinnatis, stipitibus fte/ilaJo-spinosis divergentibus, dcnlicidis supremis reairva/if.

I. in. Mant p. 137. Spec. pi. ed. Willd. IV. p. 799. Pers. Encb. II. 622. J acq. Amer. p. 280.

(. 172.: edit. pict. p. 136. t. 257. Gaertn. de fruct. et sem. I. p. 17. t. 6. Lam. III. t. 896.

R, Drown in Tuckey Congo p. 455.

Fruetus Palmac Adil, CI us. Exot. p. 57. F. 5. (nucleus e putamine exemtus).

Pahna Guinea*, J. Haub. Hist. I. p. 369. Pa/ma Adil, ibidem p. 386.

Pa/ma cocci/era ex Guinea, C. Bailb. Pill. edit. 1671. p. 509.

Pahna nucifera guineensis, Jonst. Dendr. edit. 1768. p. 154. Rai. Hist. II. p. 1354.

Pahna foliorum pediculis spinom, fructu pruniformi luleo oleoso, SloailC Cat. Jam. p. 175. t. 214 (spadix

fructifer). Hist. II. p. 113. — Miller Cartenlex. Palma n. 6.

Pahna Avoira, A U b I. Flor. Gllj. Suppl. p. 95.

DESCRTPTIO. RADICES subsimplices, terctes, digiti minoris crassitie, in conum vel discum crassum

compactac, qui interdum e terra prominct

CaVDEX robustus, mlultus in viginti ad triginta pedum altitudincm evectus ct tune crassitie insignia,

aaei>e diametro ultrapedali, rectus, frondium dclapsu supcrficic inaequalis grosse et profunde annulsttus, in

auperiorc parte plcrumque frustis petiolorum superatitibns obsessus.

FRONDES duodecini ad quindecim, immo ad viginti et quod execdit, erecto-pntcntes atque in coniam spec-

tabilcm conapinmtes, decern- ad quindecimpedales. Pctioli baai ovato-lanceolata scaailea, infra pinnas, quae

quatuor abinde pedum longihidine adstant, dorao convcxi, intos planiusculi, margine spinis validie mngnis

acutis nitidis fuscis serrati, quorum supremi bamati et recurvi aunt, intermedii recti, infimi patuli et duplo

rcliqiiis longiores aaepc, praescrtim in terra pingu'i, apice foliacei; in rachi dorao convcxi, intus poatice

l>Ianiuaculi atque Utrinque aulco pro pinuis niarginali exarati, antiec bifacialcs, obscure et fusco - viridea,

glabri, priinum i)assim fusco-grisco-lepidoto-tomentosi. Pinnae in (|UOvis latere quinquaginta et plurea, finnae,

scsquipedalcs, bipedales et longiores, aesquipollicem vel duos latac, lineari - lanccolatae vel Jnnceolatae, acutae,

nervo medio superne acute prominulo pallidiore, sccundariis in quuvis latere subscnia, quorum alterni supra

vel subtus sunt impressi, laete virides, subtua pallidiorea, glabrae, prueter margincm, qui bine indc tomento

lepidoto fusco - cinerascentc tan<lem evanescente adspersua est

SPADKES masculi et focminei mixte inter frondes provenientea, numeru vario, interdum octo et plurcs.

Spathae priinum fuaifonnes vel obovatac, pedcin et quod execdit longae, epidennide fusca glabra, erum-

pentibus spadieilnis in fibras rigid hisculas aubsimplieea dilaceratac, atque tandem oblitcratae. Spadicis mas-

culi pedunculus quadri - sexpollicaris, comprcsso - teres, tomento fusco - cervino obaitua atque bractcia

noimullis lanccolatis acuminatis eoriaccis longitiidinalitcr nervoais fuscia munitua. Rami plurimi, octoginta,

Page 73: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

i;:i

nonaginta et plurcs, digiti minimi crassitic, in formam ovatam conferti, erccti, stricti, obsolete et irregularitcr

tctragoni, in apice triquetro pyramidato vel pugioniforini et in basi attenuate, quae bractcis nonnullis uti

pednnculas, Bed minoribus, instruitur, audi, caeterum undiqne Borifbri.

Fl.OllES densisshnc imbricati, quattior vel qninque in quovia latere, singuU foveae cllipticae nitidnc

immersi atqne ab antoriore facie bractea membranacea apice tridenticnlata, dcnticulo medio longiore, obval-

lati. Cai.yiis foliola linearia, versus basin Icviter attenuate, obtusa, ereeta. eoneava, sub microscopio coin-

posito ti'iiuissimc serrulate , medio nervosa, colore stramineo - fuscidulo, longitudinc corollac, cui ima bflfli

adbaerent GonOLLA ealyci arete adplicita eoque iuelusa. Petals lincari -oblonga, obtusa, membranacea,pallida, intcgerrimn. STAMINA i filamenta alba in iireeolum eylmdricum subangulahmi, basi angustiorcm

ore sex denticulos exscrcnte connata. Antherae lineares, basi subsagittatae, ocbrolcueae, sub anthesi e

flore radiato- patentee, polline olbo farctae. PiSTltll RVDIMENTUM album, minimum, ovario snbeylindrico

vel ]>rismatieo , stigmatibus ovatis acutis.

SpJDICES FOBMINEI podunculus, quam masculi crassior et brevior, cactcrum similis. Rami in

eapitulum subglolmsum. capitis maguitmline, imo multo majus conferti, angulati, aeuminati. bractcis lan-

ccolatis acuminata coriaccis longitudinaliter striatia sufiulti, pallide fusei. FLOtlES versus bases raniomm sparsi,

Immersi. CALYX e foliolis tribns ovatis. COROLLA e pctalis sex calycem Ruperantilms constans; uterque glabcr,

tcstacco - fuscus. Ovarium ovatum vel subangnlatiun. Stylus pyramidato - triqueter. Stigmata magna,

ovato - laucenlata , rellexo - patcntia.

Drupae in spadicflms fruetifcris orcctis mole insigm'bus atqne quadraginta, et quod execdit, librns pondcre

aequantil)ii8, plurimae, saepe sexecntae nut n.tingentae, dense confertae, amgulae bractcis suis distinctae,

magnitudine variae, aliae poUicem altae, aliae, praesertim in palma eulta, majores, ovum gallinaeeum mag-nitudine excedentes, ovatae, obovatae vel angulatae, basi impressae, apice umbilicatae atquc stigmatibus

persistentibus coronatac. Epidermis llava, helvola, vel, praesertim uno latere, eoccinca, glabra. Oaroerassa, fungosa, oleosa, duriuseula, versus putamen tibris compressis intensius coloratis vel rubris pcrcursa,

odore, dum recens. Violaruni. I'utamen COmpresso -ovatum, vel vario modo bine hide ammlosuni et sub-

trigonum, bast acutum, spadiecum, supcrticie tibris longitudinalibus nonnihil insculptum, vertice, ubi crassius,

pons tribns nutritiis, <|Uorum duo saepe cocci sunt, apertum, rudimenta loculamcntorum abortivorum subspecie duarum coneavitatum monstrous. Nucleus rationc totius fructus parvus, ovato -elliptieus, testa tcnui

cincreo - fusca venis reticulata tectus. Albumen oartHagineam, album, eavitate oblonga in medio. Embryointra foramen nutritium pervium locatus, vel cylindrieus, vel medio nonnihil augustatus, acutus, quam al-

bumen albior, tencrior.

Ptrfma baud proad af> ora maritima bide a Sebasl'uinopoli art OUndam et Mara'piannm usque culta et, uti nouiwlU tradunt,

ab Actidopibus ex (iuinea attain, communt ufrique Cocco de Dente nomine sahUari solet. In inlerioris

terras continents desertis nusquam invent, quam ob causam ro lubenthis Americae /ion esse indiyenam crcdiderim,

quod Jaoquinius quoqiie in insula ant'dlitnis earn co/i tradiderit. Solum pmaue vel sularenosum, loca apneaminus humida, domiciliorum viciniam, liortos altjuc Coffeae plantationes anuit, a sylvis primaevis abhorrens. — In Guinea, ubi

Mnba vocatur, frequenliss'tma dicitur.

Drupae scatenl oleo uutjuinoso, quod, posteaquam per aliquot dies soli extent nrpositae, in aqua coctae atqueper pan/mm pressae sat magna copia largiuntur pellueMum, limjndum, pallide Jhvescens, liquidum, rnoOe, saporis

vix id/ius, odoris graU el pro SOpone cuiinarique tisu et pro cutis une/ionibus adhibitum. His unctionibus

Aethiopes praesertim sunt vaide assueti, qui deficients oleo ipsas drupas crudas vel lender assatas morbosae endfncant In puhas penetrants mokstas qtwquc magni fiabdur et medendo et conseraundo.

in-

Spadiees florentes et fructiferos nondum plane mtduros ISahiae obscrvavi, mense Novembri et Decembri

ICON. EXPL. Tali. 56. SUlil Blft«!d«D goiDOODScm ana com Aeroenmia aclerociirpa depicUu in vi» |>ubli«, quo per mOBtkm iracium Scrr*doa 0rgau 8 dicium a Sebasiiaaopoli a<l Praviociam Minarnm ducil, haud longo a I'araiba Baia'tafi.

Tab. 54. Spadicrm maaculura, cum anih^ris bcoo crolntil m. a. osteodlt. — Fig. 1. Flos ma.«ulun claaHUs. 2. Hjuadt-m flori. folia calyciua. 3. Ejusdera pclala.4. Flos flub utbctl. 5. Urccolus suminum, cum amheris prupeudenubu,. 6. BJudMI para, ab loUrioN latorc. 7. 1'ollcD. 8. PatiUi rudimcnium (omnia m. a.).

9. Drop.. 10 Kjufl putuMD. 11. Idem ab alio latere. 12. I'uiamen medio diueetan. 13. Nndow, venice aperlus. ut vmbrye «l Concaviua ceniralu appaream. — Dehujos specie! Irunco seedonum tran.verealcm m. n. dcpiciam in Tab. 100. Fig. 3. videa,

32

Page 74: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

(M

L ELAEIS MELANOCOCCA Tab. 33. 55.

p} tcaudice adscendcnte* petio/ia spinoso-serratisy pinnis linearibtts acumtnatis sithtiis concohribus antheris ovatis, drupis

ovatis acutis.

Nux indica vdut larvam ostendcns, J. Kauh. Hist. I. p. 387. f. 1. 2. (pufamcn.)

Nux indica tarvata prior, Jonsl. Dcildr. e<I. 1768, p. 150. t. 48. f. 2. (plltamen.)

ALFONSIA OLFJFEHA Humb. Nov. Gen. et S|>. I. p. 246. Syn. I. p. 308. (secundum speci-

men in herbario Willdenowiano.)

ELAEIS MELANOCOCCA Gacrtn. dc fruct. et sem. I. p. 18. tab. 6. f. 2.

DESCIi IPTIO. RADICES plurimae, in discum triom quatuorvc pedum diametro congestae, spitha-

macae, cYlmdricae, crassitie pennae cygncae vcl digiti minimi, epidennide cincreo - testacea instructac,

tandem ligncscentcs.

CAVDEX octo ad duodecim pedes longus, raro longior, plcrumque in terrain decumbens ibiquc facie tor

fcriore radicular vcl ex omni superlieic vol ex intcrstitiis frondium dclapsarum prot nutans, superiore parte

adsceudens, cylindrieus vel sursum inerassatus, pedis unius duoriunvc diametro, frondium, quae discesscrant,

vestigiis ellipticis tres ad quatuor poll ices altis pedemquc latis notatus , obscure fuscus, supemc plerumquc basibus

petiolortnn persistentibus crecto - patentibus in triuin ad sex pedum crassiticm auctus.

FHORDES quindecim ad viginti, spectabilcs, peripberice patcntes, in coniam densam eonfertae, spira-

liter dispositae, decern ad duodecim pedes longae. Petioli crassi, in basi iutus ptani vel paruin convexi,

testaceo - fusci, cxtus convexo - bifaciales, marline iiiiiniti spinis aduiicis apice in fibras longas tenninatis,

virides vcl fusco - virides. Rachis primum tomento sordidc albo detcrgibili tecta, tandem nuda, posticc fere

teres cum facie superiore ct lateraHbus pinnigeris plauis, antiee supcrne acute bifacialis, subtus semiteres.

Pinnae duos ad tres pedes longae, sursum longitudine dccresccntes , duos pollices latae, suboppositae, con-

cinuo - pectinatae* patcntes, septuaginta, octoginta, iinino centum in quovis latere, lineares, longc acuminatae,

integerrimaOi nervo medio crasso supcrne prominulo, sccuudariis in quovis latere subsenis, lacte virides,

juuiorcs in marginc et in nervo medio tomento detcrgibili adspcrsae,

SPADICES inter frondium pctiolos persistentcs provementes. Spa tit a c spaclicem priinmn omnino obvol-

ventes, exterior auceps, interior fusiformis vel clavata; utraquc fusca, tandem in fibras longitudinales

secedens atque, maturcsccnte spadice, circa bunc sub forma calyptrae dilaceratae persistans.

Spadix MASGUL US erectus, sesquipcdalis. Peduneulus scxpollicaris, comprcsso - teres, tomento

griseo - fusco obsitus , supcrne bractcis coriaeeis subtriangularibus acutis longitudinaliter striatis notatus.

II a mi plurimi, ultra septnaginta vcl OOtoginta, quatuor ad sex pollices longi, subfastigiato - compact!, tctra

hexagoni , obtusiusculi, tomento tomiissimo castaneo - fermgineo adapersi, atigulati ntque bractca una alterave

parva lmiuiti, in ima basi compressi, apice mucrone brevi pynunidato termtoatl

FLQKES in quovis rami latere tres, cpiatuor vel quinque, obi it pie seriatim imbrteati. CALYX c mcmbnuia

tenui etraminea iactus. Foliola laneeolato - liuearia, ereeta, concavioScula, ci>roIIae arete adplicita, sub lente

margine tenuitor serrulata, interdum cum petalis laxe cofaoerentia. COROLLAE petala quam calyx parum

longiora et latiora, crecta, staminibus adprcssa, oblf>ngo- obovata, acutiuscula, e membrana tenui oonflata,

iilli:i. integorrima. STAMISt'M filaments conuata in ureenlmn carnosuin olivaceo - viridcm dolioliformcm,

basi attenuatum, ore in dentes sex acutos dissectum. Anthcrae sub anthesi radiato - expansae, patulae,

ovatae vel ovato - suboblongae,

pallidau , p u 1 1 i n o gluboso albo turgidae. IllJDIMESTUM PIST1IJJ in urceolo

ataminuin: o vari um ovatUDli uti ille olivaceo - viridc. Stylus distinetus nullus; stigmata ohsoleta, acuta,

albida, pom inter ipsa medio tenuissimo.

Page 75: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

65

SPADIX FOEMINEUS in pcdunculo, quam maseuli crassiorc, bipolliearis diametri, terete, ramis centum et

pluribus dense confertis capitulum ovarum vel subglobosum refcrens, ubique in pedunculo ramisque tomento crassiuseulo

femigineo obductus. Rami trcs ad quinque polliecs longi, digiti crassitie, angulati, triginte ad quadraginta florcs tbventcs,

qui primum onmino immcrsi a basi obvallantur bractea coriacea ovata acuta concava, longitudinaliter striata, tandem in

fibras tenues findenda.

FLOttES ovati, trea ad quinque Uucas longi. Cai.YX convolutus constans foliolis ovatis acutiusculis

versus apiccm tandem fissis, siccis, pallide tcstaccis snperne spadiccis, nitidis glaberrimis. COROLLA petalis ovato-lan-

ceolatis majoribus, in marginc, praesertim anticc irrcgularitcr dentatis vel fissis, colore ct glabritie calyci aeniulis atque

codem modo convolutia super P1STILLVM. Hujua ovarium est primum ovato -conieum, dein cylindricum, glabrum,

vireus, in vcrtice annulo spadiceo pictum, stigmatibus tribus sessilibus ovato - lanceolatis coronatum, quae primum

erecta connivent, dein biant et patent. Drupa fero pollicem longa, ovata, mutua pressione penta - hcxa-

eona vcrtice acuta vel stigmatum rudimentis persistcntibus ut plurimum rcvolutis coronata, epidcrmide

muriate glabra, came aurantiaca oleosa, acquabili, supra putamen fibrosa. I'utamcn ovatum,

obscure spadiccum, impressionibus aliquot fibrarum venosum, vcrtice foraininibus tribus nutritiis orbicularibus integri

stcllatis (quorum duo saepc coeca) apertum, plerumquc concavitate una alterave forainini nutritio opposite loculorum abor-

tum indigitena Nucleus ellipticus, i'useus, superficie venis pallidioribus reticularis. Albumen lacteum, oleosum,

cavum vel solidum. Embryo verticalis, intra foramen nutritium, conicus, acutus, cxtus papilla tenui se prodens,

albumine mollior, albus.

crossum,

ns nee

Crcscit liaec Palma, quam Oaiaue dicunt, locis sicciusculis in sylvis acternis aUis Provinciarum Paracusis et Jiio

Negro, ad flumina Oanu/nd, Mau£, Lignorum (Madeira), Nigrum, alibique, rarius in sylvis ad Amazonum Jluvium; ncc ad

hujus ostia cum pluribus aliis Pa/mis descendil, inlerioris terrae eontinentis solummodo incola. Ad Jlumcn Sinu observavil Peril/.

>( Humboldt ibiquc Corozo did tradidit. Omni fere tempore vel jloribus onusta reperitur. Martio, Aprili et Maio Jlores,

Februario et Martio fruetus vidi.

Scatenl fruetus quantitate sat insignt sid>stantiae oleosae, quam ob causam illorum came interdum Jndi vescuntur, atque

inde oleum pro lampadibus exprimi, manteca del Corozo dictum, auctor est Peril/, de Humboldt Nos quidem in Brasilia,

regno naturae divitus exuberante, hoscc fruetus ab incolis jam in vsttm vocari mm comjterimus.

ICON. EXPL Tab. 33. Elaoia melanocoecaona aim Iriariea oxorfclia in ripa Hum in is lignorum d,-pieia, de qua ride supra p. 32.

Tab. 55. Fig. L Spadix mnsculus nondum piano ctoIuIiib, c doplici apaUia erumpcos m. n. II, Hamulus masculus aub anlheai, m. iriplo ancim. III. Spadix foe-

mincua, frucWs raaturoa et immalor..! cxhibens. — 1. Floa masculus claosus. 2. Kami ilorenlis masaili wclio intmrenalia, nl flor« imraersi appareant. 3. Calycia

manculi foliola. 4. I'irtala. b. Flos ransculus aub anlheai. 6. Urecolua slnmiiium. 7. Ejuadcm aeelio perpmdiculaiis ab interna faci.-, cum cruriltua duobus. 8. Pollen.

9. 1'iiUlii rodimeiilum. 10. Idem rerlicaliier disacclum. II. Idem horiionlalilor djtWCtau (m. a.). — 12. Floa focmincua adbucdum aub Uractea sua latent. 13. Idem inde

nrnpu*. 14. Idem cxcmploa. 15- Foliola calycia. 16. I'elala sex. 17. PMOItm. 18. Floa evolalus. 19. Drupa. 2U. Fjus pulamen. 81. Idem -rerlicaliier diBScctom.

22. Nucleus excmplua.

33

Page 76: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

<i<)

XIII. A(ltO(0)ll\.

CHARACTER ESSENTIALIS.

M X 1 C A in eodem spadice. Sp a I li a simplex. F I o r c s foveis • re-i icolat is immersi. MASC. Calyx ( riphyllus. Corolla tripetala

,prisma-

tico - cylindrica. Stamina sex. POEM. Calyx (riphyllus. Corolla tri-

petala. Cupula sexdentata , ovarium ambiens. D r u p a globosa, monosperma,putamine lentiformi, atcraliter triporo. Albumen aequabile. Embryolateralis.

CHARACTER NATURALIS.

Florcs MONO I CI in eodem spadice. spatha simpliee lanceolate lignesccnte inclusi.MASC. in superiore parte ramorom densissimi, foveatl. Calyx parvus, (riphyllus, foliolisovatte. Corolla tripetala. prismatieo - cylindrica, pctalis lanceolato - oblongts. Staminasex; Filament a compressa; Anlherae lineari - oblongae , snbsagittatae, inclusae. Kudimen-t n in pistill i. F E M. in inferiore parte ramorom sessiles , remotiusculi. Calyx tri-phyllus, foliolis ovato - snfoorbieolaribus. Corolla tripetala, petal is ovatis inibricatis.

C u p u I a annularis sexdentata, ovarium ambiens. va riu m ovatum , triloculare , hirsutum.

Stylus brcvis. Stigmata tria, lanceolate, revolute. I) rup a monosperma, globosa, cor licesubcarfilaginco, carne mucilaginoso - fibrosa, putamine crasso lenticulari in latcralibus triporo,poris duobus coecis, (ertio pervio. Albumen durum, vix cavum, acquabile. Embryo eonicus,lateralis, intra porum.

HABITUS. Palma procera, caudice saepe medio ventricoso, aculeato. ligno Aisco,nigro- fibrose, petiolis spat bisque aculeatis. Frondes pinnatae, subcrispatac. Spa dicesinter frondes inferiores pcrsistentes ezseruntur simpliciter ramosi, erecti, dein penduli. Flo-res masculi flavi. Drupa olivaceo - fufica. Patamen durum, spadiceo - nigrum.

STATIO ET HA BIT AT 10. In siccioribus apricis campestribus . raro in svlvis, intercircnlos tropicus in America.

ETYMOLOGIA a verbo graeco ebpxoiux, contains in vcrtice.

1. ACROCOMIA SCLEROCARPA.

A. frondium petiolis aculeatis et selosis, pirniis lineari - lanceolatis sublus pubescentibas subylaucis, dmpis globosis.

Palma tola spinosa major, fructti pruniformi, Sloanc Cat. Jam. p. 177. Hist. II. p. 119. — MillerGartenlex. Palma n. 3.

Page 77: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

67

Pahna pinnis et cat/dice ubiqm aadealissirms,fructn majitsculo, H row II Jam. |>. 344., (qui pcrperam QIC

de Elneide guineensi quoque loquitur).

Broad Palma-cocco, Grew Mus. p. 203. t. 16.

COCOS ACULEATA, irunco foliisque aculeate, Jacq. Amer. p. 278. 1. 169.: edit pirt. p. 135.

(. 254. WUId. spec. pi. IV. p. 401. Pers. Ench. II. p. 562.

Palmier Kocaya, V u b I. Flor Guj. snppl. p. 98. — Correa <le Scrra Anna], du Museum. X.

p. 158. t 10. r. 2. (fructua).

BACTMIS MING it, Giicrtn. do fruct et sem. I. p. 22. (. 9./ 1.

COCOS FUSTFORMXS, aculcalo - spi/iosa , cawlicc fimfornri, frondihus pennatis, stipitibiw spalhkque spiiiosis,

Sw. Flor. Ind. occ. I. p. 616. Willd. sp. pi. I. e. Pcrs. Euch.

DhSCRIPTIO. RADICES spitlmmacac et pcdales in discum saepc diamctri bipedalis coactac, palniiini

pulchram, Imbitu amwno iusiguem in terrain liquid.

UJVDBX in viginti ad triginta pedum altitudincin evectus, rectus, aequalttcr cylindricus vel interdummedio tur<.'idus atque deorsimi attenuates, diametro ad basin nonnunquam pedali, froiidium dclapsarum an-

nulis borizontalibus vel parum obliquis distantia trinm pollicum notatus, dnm junior adhuc, quod raro quidcni

accidit, totus quantus basibus petiolonnn scsquipedalibus lanecolatis superstitibus quasi eatapbractus, cincrens,

in cicalrieibus petiolorum scrobicnlatus vel punctatus, in hitcrstitiis acnlcis linearibus acutissimis, comprcsso-

plaiUfi atris patentibus vel ercctis, tandem demuntibiis, aliquot pollices longis armatus, Hgno pallido nigro - fibroso.

Froxdes viginti ad triginta, pedum decern ad quindceim lon<ritudinc, cxtcriores patentes arcuato - reflexac,

intcriorcs erect iuseulac , comam densam orifipam eonstituentes. Petioli in basi scsquipcdali vel longiorc

lanceolata dorso convcxa intoa canalicular, acqno ac in racbi subtus hemispbacrico - convexa supra bilhciali,

fusco - virides atque aeuleis duos ad trcs pollices longis nitidc nigria eomprcsso - plants aliisquc crebrioribus duas

ad quatuor tineas longis fuscis setaoeis liorridi. Pinnae in utroqne latere septuaginta ad octoginta, scsquipc-

dales et bipedalcs, lincares, aeutac, sibi distantia subacquali approximatae, suboppositae , tlcxiles, erispato-

pendentes, superne glabrae, subtus pilis tenuibus, primum' albis dein tuscis pubesccnli - hirtae, nervo medioBuperno piano subtus convcxo, margine interdum aeuleis minntia niseis armato, obscure glaucescenti- virides.

SPADIX inter frondes adultiores proveniens, sesquipedalis, bipedalis vel longior, primum erectus. dein

nutans, tandem pendulus, suiliiltus pedunculo spithamam eirciter Iongo compresso - tcreti, pollieis cumdimidio erassitiei, Iongitudinaliter sulcato atque aeuleis compressis sparsis nigris armato, e raehi iudivisa

parum fiexuosa iniprcssionibus varus serobienlata et passim angulato - acuta ramos plurimos, saepe ultra octo-

ginta, emittens. Kami shnplices, parum llexuosi, compresso - puenlati, parte inferiorc ad medium usque foc-

mineos flores, inde ad apicem usque inasculos ferentes. Spatha spadicem omnino obvolvens, simplex, lignes-

cens, lusitbrmis, apcrta lanceolata, acuta, recta, sescjni - ad bipedalis, dorso suleato aeuleis fuscis unguicularibus

dense munita, intus testaceo - pallida.

FLORES MASCULI in superiore ranmrmn parte deiisissimc imbricati, sessiles in alveolis rlioinbeis, qui

lormantur a bractcis albidis lnonbranaceis in opus foveatum connexis, singularum angulo infimo altius pro-

duct-) atque tenuissime pubescente. Calyx parvus. Foliola ovato - triangularis, obtusiuscula, plana vel paulo

carinata, pallide ochroleuca. COROLLAS petala ovato - acutiuscula, plerumque compresso - plana, erasso - per-

gamena, tiavescentia, inferno mediante substantia earnosa connata. STAMINA sex, e (undo Horis, inclusa,

longitudine subinaequalia. F i 1 am c nta linearia, compressa, albida. A n tb e rae lincares, oblongae, obtusae

subsagittatao, Havcseentes, fere apice filamentis adnatae. Pollen compressum, obsolete trilobum. Pistillcm abortivumminutulum, obloDgo-cylmdricum, stigmatibus tribus brovibus acutis terminatum.

FhORES FOEMI\I'I in cujusvis rami parte inferiorc quatcrni, quini scnivc, remotiuscule sessiles in con-

eavitate, una basi cincti bractea brcvi menibranatea medio acuta vel margine sublacera, solitarii vel utroquc

latere (lore masculo mox deeiduo stipati. CALYX pallide viridis, substantiae inembranaceae, quam corollae te-

nuioris. Foliola ovato - triangularia, acuta, vel ovato - subquadrata, nonnunquam margine denticulate, laevi-

gata. Corolla quam calyx triplo major. Petala suborbieularia , eoneava, dorso subangulata, ovario dense

34

Page 78: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

fi8

imbricate, in margine tenuiore auMncero nil win, cactemm viridia. Urccohis nnnulntus, scxtlentatus, dentibus aeutis, e

membrana teueriorc quoin petuln ductus, ovano arctc circumpositus ct cum corollae ima bnsi colmerens. Ovarium

olioviito-glnWum, maxima jmrtc corolla invnlutuni, pilis fuscis lninutissirnis adprcssis pubcscens, in centre triuin

loculaniCDtorum rmlhnontn cxlt'iln-ns, c|uurum duo semper abortant Stylus brcvissimus, conieus, virens, glnbriuseulus.

Stigmata lanceolate, acuta, rcvoluta. J)rupa globosa, polliccm ct cpiod execdit diamctro nequuns, cpi<lennidc glabra

nrtUlc otivaCCO - viruite vcl pflllide iusntlula, corticc duriusculo lucvigato glabro, pulpa alba putamen oV

volvcnte gclntinoso - fibrosa, tandem in fructu vetiisto fungosa. Put a men Ionticularc, oascum, crassum, du-

rissimnm, ochrnreo - fuscuin, loeulamenta duo monstrans abortiva Iaiiic|uain purvas concavities, teriiunupie cvo-

lutum pariete intcrno fiiBCO, veins tcnuibiw pallitlioribus rcticulftto, fcriporum, ports in medio quasi putaminis insCulp-

tis rotundis intcgerrunis non stcllatis, duobus, qui loeulainentis sterilibus sunt oppositi, coccis, tertio cmbryoni opposito

pcrvio. Nucleus obovato-conicus, Buporfitie sobsulcata testae venis tenuibus pallulis rcticulatus. Albumen sulidum vcl

in ccntro fossa parva irrcgulari exsculptom, acquabile, durum, laeteo - album, oleosum. Embryo oblongo-conicus,

papillula acuta in verticc prominula insignis, in fossa propria laterali fbrnuiiiii perviu upposita locatus, albus, albu-

mine tencrior.

Habitat haec Pa/ma eJegantissima superbiens coma in amm fere Brasilia tropica, a Scbastianojwfi ad Maragnanum el

Paraensem cirifatem mquctnee non in Cayenna, Gujana hi^pauira insutisfpte earihaeis oecurrit* Loca urenosa sicciusexda apricay

arboribns maximis destitute praediligti, scd nee flumornm ripas nee tacuum littora depressa rcspuiL Ha in montosis prope tie-

bastianopolin, Soteropolin, in campis attts Minamm Gcncralhnn, ft g. pro/>e Fanado, in depressis desert! inter Jetptetinhonham el

S* Francisci jlumina projw Formigas et Contendas, in adscen&U tradus montium, Serra de Tiuba dictirProvindae Ji(duensis}

in etttiioribits agres/ibus retro Oeiras7

J*rovinciac /Vm//mW.v, in vtmtpLs ad llapicurd Jluv. Prov. Maragnanicnm,

proj>e Pard

et in ostiis jhnth Amazonum ram obstrvavi, uUitndhir supra man* centum ad duo miilia pedum, Frnc&ts vuduros legi prope

Scbastianojwlin mense Septembri Fforentem vidi Maragnani metm dmiio. hi provinciis austraUoribm Maeaiiba, in septen-

trionalibuSy 3faragnanicn$i , Paraensi et in Gujana ga/Iieu Mocaja nomimtnL In Jamaica Maekaw-treu dicitur.

Usus pxdpae, qua putamen invohitnry

et athumiuis pro demulcendis ajfcctionibm catarrhalibm inter Jlrastiienses non

varus CSty inde Fruttu do catarro audit fructus. Folia novella coda ct aceto oleoque eondita omnium Palmarum pro U8tt

ctdinari optima esse ferunL

ICON. EXPL. Tab. 56. Acrocomia sclorocarpn ci Blftftfs guiiireiisia, in rrgiom* nwolWA PnmncMU* Rio do Janeiro, anper Serra d«h Or-

gdos depittne. AcrocoDiiac caudvx v«*luatl^«imiM [K-tiotorum t'a^ibua pcrsJ^U-ntibua uM^un fere lecta^ acuIcU dciritU ct obiiicratia, ncc tamen vcntricoau5.

Vastu-s mmitium iractus, wixo granilico con^tanrf, pt*r Provrndaia Rio de Janeiro rxcurril, caeuminum altitndmc ct ad^pectu singular! conspicniu, <jucrn S«ba-

ati.^nopoli in Minarum Pro^nciam iter faeienlcs inter victim I*orlo do Kstrolla et Praesidium 1'araibae tranHgrrdluniur. Itrgio pulcncrrima c«t torn montinm

ultra tria iniHia p<dum idiitudineai elevaiorum mujestato, tnm arborom rn>ndo»itate; ac lloruni varietato, Coeliipic Hiajtidi frigorc salaberrima. Hie Araocariam iinbrica*

tarn, tmicam is CnnitVrnrum iril*u arfiorcm, vidtvt, iMmn umbrau per vallea spnrgent^ni, hie CaaaiaA el lltict ry lobia spectosoa lUmim racetnos inter iaetaa fmndca pr*>-

incnlia, bic PaHfiiflorafi Horibunda eerta inter AogiphilaA ct Celtidc* conlinaawtej , hie Lecyihidis el Mainao vasiaa comas argentcia ltani*tcriac plwubus

variegatas nt thcixU^uo Laari raiuii mixlas, hie Sarcuridacas floridus pantrulnA ltaubi»iift OeetoOlcfl ridw, nUpic raru^ati:* eidoriburt Hhixiaram spleniJi>reiii aemulau-

tea* Vollnsiao eandidae frolics ct Cacti alati pingoo agmen aaxa coronaat; Paollinia^, Kapatoria et Vanilloamae auavisamin odoribus auram jrt^pirani.

Tab. 57. Pig. I. Spatbac para media, parte superior? ct infenon* f«ds>- II- P*fl ^padiciA (lorcmis, rcaecta part*- atiperiorc* III. Para rainuli lluretitia baailam.

cum fluobua tltnibu** fueruinei^ florifms ma-HculH rx opero alvculari tlelapsia. IV. Pinnae in racbi, e minoributf, de plaula culla (in. a.). — 1. Floa ina-iculus. 3. Idem inver-

Bos. 3* Calyx. 4. Corollae pars nb intcrioro facie. 5. Corolla apcrla euro Maminibu* at pNlilli rudiro^nto. 6. Stamina el pollen (in. a*)* — 7. Flo* foeminous. §• Foliola

calycii*. 9- Calyx inU-ger. 10* 11* CoruHao. pelata a dor&o. 12. Corolla ab m- ii^t» + tVir l-> PUlilluni (in. n*). 14. Ovarii sectio Inirixonlatin (in. a.). 15. Drupa.

1G. Putamen^ 17* Idem di&aecium, 16, Nucleus cum embryopc (id* n.). — Id Tab- 1IX>. Fig, 5. e caudicx1 hu}u» palmae Mrctiimem *i.*tii pcq^eudiculartm.

Page 79: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

V^M

iki

XIV, ASTROCARVBI.Metbb Prim. Fior. Eseeqneb. p. 205.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOICA in eodem spadice. Spatha simplex. Flore s MASC.

rachi alveolatae immersi. Calyx monophyllus , tripartite. Corolla cam-

panula, profunde tripartita aut sabtripetala. Stamina sex. FOEM. mfra

spicas masculas solitarii. Calyx monophyllus, urceolatus , ore subtridenti-

culatus, !>asi uti Corolla inonopetala, campanulata , ore subtridenticulata, per-

nus. Stylus conicus. Stigmata mucilaginosa , conflucntia. Drupa mono-

sperma, put amine juxta verticem poris tribus stellatis. Albumen cavum.

aequabile. Embryo intra porum.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in eodem spadice. Spat ha simplex, fustformta, ventre aperiunda, lignesccns,

diu persistens. Flores MASC. in ramorum parte superiore rachi profunde alveolatae immersi,

dense imltrieati. Calyx monophyllus, tripartltus, vol trifidus, laciniis triangularibus acutis,

tener, basi pro trajicientibus vasis pervius. Corolla profunde tripartita vel sabtripetala,

laciniis oblongo - lanceolatis erectis memhranaceis vel versus basin carnosiusculis. Stamina

sex raro ct quasi abort., plura, ex ima corolla, pelalis per paria opposita, plerumque

parum exserta. Filament a filiformia, erecta. Antbcrae lineares, subsagittatae, dorso

medio affixae, versatile* I'.. 1 1 en subtrigon.un vel trilobum . compress....!. Hudimcnt urn

pistilli minimum, stigma tibus tribus. sulmlafis. FORM, infra spicas florum mascu-

lorum solitarii, sessiles in rachi vel in pedunculi parte dilataia .brae tea marginal, dupl.c.

obvoluti. Calvx monopbvlliis, urceolatus, ore plerumque obiter tridenlato, pcrgameno - s.c-

ciusculus, loiig'ilmlinalitcr nervosus. Corolla monopetala, urceolata, ore contracto subtriden-

tato tandem irregulariter trifido, carnosa, p.aesertim versus fundum, intus basi in annuluni

membranace.ini elevata, uti calvx basi foramtae orbicular! pervia. Pistilli ovarium ovatum.

triloculare, loculis duobus aborlivis. Stylus conicus. Stigmata tria, scd indist.ncta ct in

corpus floccoso - gelatinosu... , conicum vel lobatum confiuenlia. Drupa ovata vel subglobosa,

came llbrosa crassiuscula ,putainine osseo, crass.., vertice pertuso foraminibus tribus,

quae fibris corticalibus intimis induratis atque longitudinaUter adnatis sub steuae forma obte-

guntur. Nucleus liomoidciis , ad foramina impressus, testa obiter venosa detains. Albumen

corneum, album, aequabile, oleosum, centro cavum. H.nbryo conicus, acutiuseulus, intra unum

foraminum stellatorum.

HABITUS. Palmae plerumque mediocris altitudinis, raro acaules, adspectus inconsueti

atque insignis ob anna, quibus muniuntur, crebcr.ima. Caudex e ligno constans vel juxta

periphcriam atro cbenco vel obscure fuse, niolliusciilo nigro - fibrose, ubique, execptis annulis a

SO

Page 80: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

?n

frondhm lapsu ortis, dense horridus aculeis robusUs atris, c ha.si nodosa surgentlbos, primumIntra basin petiolorum latcntibus candici adpressis eique sulcos longiltidinales Imprimentibus,post frondiuni lapsnm subhorizontaliter patentibns. F r o n d e s omnes termlnales

, pinnatae:

p e iio lis aculeatis , p inni s linearibus approximatls aculeate - ciliatis subtus plernmqae argentato-

albis. Spadices simpJiciter ramosi, aculeati vel setosi, pleramque albo-tomentosi, spathls lig-

ncsceiriibus persistentibns aculeatis inclusi, infer frondes provenientes et persistentes. F I ores31 A S C. dense spiraii, rachi profurule imbricate - alveolatae immersi. sub autfiesi plus niinusve

emergentes, flavescentes. Flores F K 31., qui solitarii in pedunculorum parte inferiore,

receptaculorum in modum dilatata, vel in ipsa rachi locantnr, vlrescenti- vel ochroleuco - paDidi.

Drupae flavae vel aurantiacae, carnosae, fibrosae, in calyce corollaque vario modo dentatis sessiies,

inerines vel spinulnsac.

ST ATI O BT HABITAT 10. Species hue usque cogoltae inter tropieos in America,locis depressis calidis humcuUmis sylvaticis, sparse vel subcacspitosc degunt, hiimum pingucmuigram diligentes.

1. ASTROCARYUM MURUMTJRU. Tab. 58. 59.

A. cawfescens, datum, aculca/issimum,

pinm's lanceolate sabfalcatis, sub/us argentds; Jlorum masculonim bracleis

fflaoriusculis; focmincorum subscssi/ium catyabus glabra guam corolhie hirlae dupfa bremoribus, drupis pyri-

foivnibus spinulosis.

ican.DESCRIPTIO. Cavdex ezeotos, decern ad viginti pedes altos, ram altior, diametro octo- ad decempobu

intcrdum crassioro, eupeme saepissimc frondiuni vel vetuetanim vel adhucdum vigentium basi 1ms rectus, indeque nonnun-quam in scsquipedalcm et bipedalem diametrum incraesatua, parte inferiore frondiam delapsu irregulariter annulatus sqoa-matuavc, aculeia creberrimis rcctis pedahbus ct brevioribus horizontaliter patentibua comprcsso - pentagon!* splcndide oigria

intus cavis horridissimus.

FnONDES decern ad quindecim, Imbitu compto, crccto-patcntcs vel patentes, decern ad duodecim pedes longne, in-

tcrdum longiorea. Petioli in basi lanecolata dorao convex iusciila acnleia aliis pcdalibus, aliis spithamaeie vel brevioribufl

rcctis acutissimis hinc plania iude convexis cavis tain dense obsessi, ut no unguis quidem distantia Iiisce armis denudentur,

ibique intus plani, inermes, iiiscesccntes; a basi ad primas pinnas usque tree ad quatuor pedes metientes, in dorao rotnn-dato - convex!, aculeis similibus, bed brevioribus, bipollicaribus, densissime armati, latere interiors coneavi. Kachisinter ipsas pinnas subtus rotundata, aeuleata, aculeis compressis brevioribus rarioribus, superne posticc in medio cana-liculata, lateribus pro pinnis planis, auticc hifacialis. Pinnae in quovis latere triginta, quadraginta et plures,

infimac subalteniac distantia trium pollicum riispositac, anticae suboppoaitae, subhorizontaliter patentes ct con-einnae, tripedalcs et longiores, summao breviores, lineari - lauecolatae, nervo medio acute pallido subtus pro-minulo atque tribus qnatuorve lateralibus hand multum distinctis pcrcursae, supra obscure et nitide virides, subtusargcnteo - albae.

SPAOtCES inter novas i'rondes eminpcntes, plcrumquc in eodein caudiee plnres, tri - ad quadripedales crecti velpatentes. Pedun cuius dtiorum ad tritnn pedum longitudine, compresso -teres, tomento denso inolli tcmii carnco - fuscoobductus, aculeis semipollieariboa et pollicaribus compressis, in margine, praesertim versos basin, simili tomento ac ipsepedunculns nmnitis armatus. Kachis angulata et scrobiculata, pedalis vel longior. Rami t'lorigcri ultra du-centi, densissimi, obique e rachi proccdentes, quatuor ad sex pollices longi, ut plurimum nutantes atqueracemum ovatmn fastigiatum c.nstituentcs. SpATUA pcdunculi parti mediae adnata, lanecolata, acuta, cireiterbipedaKs, lignosa, longitudinaliter sulcata, cxtus setis dnas ad quatuor lineas lorjgia fuscis hirta ct snbinde aculeisDOnnullis armata, intus glabra tcstaceo-fusca, primum in ventre longitudinaliter aperiunda, dein etiam in dorso plus minusprofuude bifida vel bipartita.

Page 81: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

71

Flours MASC IILI superioxcni rautulorum partem trium quatuorve poUicum spatio occupantcs, rnclicoR

alveolis prhuum nlbidis dcin subfuscis iraguloritor Bubquinquefiiriam insculptis immerei, sub anthesi nltra dimidium

cmcrgentcs. Calyx tenerrimtUJ, albidus, minimus, profitndc tripartitus, laciniis lanccolatis acutis , nxxh microscopio

composite tenuUsime denticolatis, medio nervoats- COROLLA pallidc ochmleuca, subpergamena. Petal a ovata,

obtusiusculn , cucullnto - coucavu, intus a prcssione anthcramm Ion^itudinalitcr sulcata, pallklc ochrolcuco - alba.

STJ&flNA per paria basi pctalorum adnata, inclosa. Filamenta filiformia, alba, infra medium aiithcnmim doroo nftixa.

Antherac ovatac, basi bilobac, oohroleacae. RUDIMENTDM ovarii stigmatibue tribus subulatis coroiiatum » minimum,

in fundo floris.

Flours FO EMINET soliturii, raro biui tenuve, in basi ramulorum sossilcs, diatantia circiter i>olIieari

a masoulis, pcdunculo tcrctiusculo instructis, remoti, cincti marjrine rami tenui uicmbrnuaceo, loiigitudina-

liter striata, in orbiculum asoendente, atque praelerea bra etc a ocreacformi medio acuta membranacea a parte

vcntrali s, exteriorc obvoluti. Processus duo oppositi triangulares, incutbranacco - comprcssi, intra inargincm rami ascen-

dentcui sistunt quasi pcdiccllos pro floribus duobus mascnilts, cpii vcro non cvolvuntur. CALYX c membrana perga-

mena flavesccnti - pallida conflatus, glaber, ore obiter ct subsinuato tridenticulato , tandem grossificato ovario

irre^ulariter fissus. COROLLA quam calyx duplo, et quod excectitj altior, cainpatiulata, ore contracto, subcoriacea, intra

eulyeem glnbriusculn, in parte emergente pilis erectis adprcssis fuscis hiita, ore obsolete tridcnticulata, Annulus

intra eorollam crassiusculus, tridenticulatus, undupiaquc adnatus ejusque circiter dimidium altitudine acquans. Ovarium

ovato - conicum, pilis tuseis adpressis. Stylus contco - cylindricus, brcvis, ex ore corollae exsertus. Stigmata

oMonjra, pntcntia, pallida hyatina, rore riscidalo mncoso teota. Drupa in calycc nudo atquc in corolla pilis

ftlSCiS persistcntibus atopic excrescendo tunc majoribus munita Brasilia, pyrifnrmis, duos polliees longa, vertice rotundato

impresHo, a medio ad basin usque iimmpiulitor pentagona* Kpidcrni is miuiata, tota aculeis setisve parvis

erectis fuseo - nigris obsita. Caro miniata, suceosa, versus putamen longitudinaliter fibrosa, sapore suavi fere

Mi'lonis, odore recens fere Moschi orioutalis, doimiui Mclonis. Pu tain en obovatum, vertice acutiuscuhun,

duoraum suhpcntagomiin , basi acutuni, in parte superiore fora minibus nutritiis tribus lato - stellatis pertusum, intimis

fibris longitudinalitcr sulcatum, cxtus atnnn, inttis fuscuni, cotnpagC durissima. Nucleus fuscus, venis pallidioribus per-

eursus. Albumen conicum, album, durum, medio cavum. Kmbryo minutus, conicus, acutus, in fovea albuiniiiis uni

foraininum opposita.

Crescit haec Patrna,

annorum cojna et fructuum sapore sinrpdaris , in sylvis primacvis Provincial Paraen&is,

praesertim tods udis. In Insula Maraj6 frequent nobis occurriL Cum fruct3ws f quos maturos demittU^ mensitms

Februario — Aprili observavimus ; cum spadkihus (lores jam exsiccator ferentibus mensibus Auguato ct Scptembrl

Incolac Murumuru nominant alquc fructus+ sane non 8perncndosf

in ddiciis habenL Frondes ob jnnnarum concintiitalem

tefjendis tugurns sunt aptissimac*

ICQy. RXPL* Tib. 5S. Astrocaryum Murumuru, <iu&dmgif*A inimiuuiuiu in cJimpo biud procul ab urbo Purii dvpictuui.

Urba l'ftr:nnsis iouuaiii clrcunxlala est aylvn, nniirmH^iuiA airjuo diwt>i»imArum nrborum ci>[*ni insigni. In liar hie et Ellic ]>raiomm patent rt?ceuu«, ptnrum^uc

lUgQut vcl rivulis iuuikJaIi, «tquo Jucrcdibili iuxurir Grnmina in plAnitic^ Aroitlcnrum vn^toa givg<*fl juxfA sordiUtu aquna^ fniiicuui v«Ha goncra in cdiliorlbiui locis fovenica,

*|ualb omnia icon uo*tra drdaraL

Tab, 59. Fig. I. Pars inferior ap&uicia, cum r&nii^ hrciimli*. rt*A<*cia |>;mc ^upfrior^. II. Parti nimuli ilorigcri, Jloribus dolap^U. ML Par* [wtioli y infra ninDi»

(m. ft.). IV. Pinnae oonnulJao (m* imm*). — 1. Flo» ni^viiln*. 2* Hjuadem calyx (m* a-)4 3. L*cima calvcu (mAgis a*), 4. IMalum, ab u(n>quc latere. 5. Stamen, ab

utraquv facie. 6. Flos foetnuicua (mm n, ct a.). 7. Calyx. £ Corollas pars, aU ititcriore facio, cum dupJicatura. lJ- Piatillum. 10- Ovarii aectirt horuonlalis (m. a.)-

11- Drupa. 12- Puumen. 13. Idem medio directum (m. n.).

2. ASTROCARYUM AYRL Tab. 59. A.

A. caudescens, datum, aculcatissimttm; pimiis angusto - hmccolatis huge actaranatis, subtus argenlds; upadick pednncuh aculeis

retrotpectantibus; Jfonim musculorum bracteis dense fiirtis, calyclbus citialo - muilifi'fis; foembicomm sessffium calycibus

corollisque fotiffioribus drupisque obovaiis rostra/is dense setosis.

iiuiru Thevet Singularity do la France antarct. 1558. p. 72.

Ayri, Leri Hist, navig. in Brasil. edit 1586. p. 152.

Palma americana spinosa, C. Haul). Pin. ed. 1671. p. 507.

.;.;

Page 82: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

12

Patma At/rf, Pi 8 Hras. cd. 1658. p.

p. 393. (cum iconc c Pisonc).

120. RaL Hist II. p. 1363. Yri, J. Bank Hist I

Airf-assti, Maximilian Prinz von Neuwicd, Rcisc nach Brasiiicn. L p. 57. et 273.

TOXOPHOENIX ACULEATISSIMA, Schott, Nachrichten von den k. k. Gsterr. Naturfor-

schcrn in Brasilicn. II. Anhang. p. 12.

DESCRIPTKX CAVDEX viginti ad triginfci pedes altus, decern ad duodecirn pollices crassus, teres

distantia spithamaca unnulatus, fuscus, aculcis atris tri- scxpollicaribus dense honidus; sacpe plurcs caespi-

toso - confetti.

FHORDES densae, octopcdalcs ct longiores. Petioli subtus convcxi, supra in baseos medio concavi

anticc nd latcra canaliculati ct medio bifaciulcs, tomento albido detcrgibili obducti, hinc indc setulis nigris

arispcrsi atquc horridi aculcis magnis atris quinquc ad sex poll tecs longis, c basi callosa ortis, in margine

tcnui membranaccis et passim subciliatis sacpe geminatis, patcntibus. Pi nnac concinnac, lincari - lanccolatae,

acuminatac, bipcdalcs ct longiores, in medio polliccm latac, firmatae iiervo medio utrinquc promincnte et

sex ad octo sccundariis, subtus prnmincntibud, quos inter totidem minores percurrunt, supcrne obscure

virldes subtus albo - tomentosac, in margine spinulis nigris, distantia duannn triumve linearum dispositis

nrmatae.

iSpADICES inter frondes crumpentes , plcrumque plurcs in codem caudicc , crccti , dum plane evoluti

circitcr bipcdalcs, simpliccs, primum inclusi SPATRA fusiformi, quam densissimc muniunt aculei numcrosissimi,

erecti, subulati, recti vcl undulate - Hexuosi, spadieci, nitidi, ad basin villo casfameo obvoluti. Pedunculus

pedalis ct longior, fere polliccm crassus, comprcssus, ulmjuc horndissimus aculcis c basi nodosa oriundis

retrospectantibus vcl patcntibus pollicjiribus ct scsquipollicaribus subulatis nitidis spadiceis, atquc villo sctoso

grisco - fusco , basin quoquc aculconnn vesticnte , obductus. B ra c t c a c nonnullae coriaccac, cxtus fuscac hirtac-

que, intus pallidac glabriusculac, intra Hores per aculcos sparsae. Uachis simplex, spithamaca ct pedalis,

angulata, sctis grisco - luseis obducta et sparsis nculcis nigris armata, dense obsessa ramis florigcris. Horum

pedun c u lu s brevis est, vix ultra sex lincas longus, comprossiusculus atquc sctis nitidis grisco - fuscis crcctis

dense vestitus; ad basin dilatatus in braetcam suborbicularcm membranaceam setosam, cui Hos focmincus

insidct, T]>si rami florigcri duos circitcr ])oIIiccs longi , mutua prcssionc angulati , vix erassitie digit! minimi,

floribus onusti masculis ita dispositis, ut tres vcl quatuor cuivis latcri sint iuuncrsi; bractcae ubiquc pilis

pallidis hirtae.

FtORES tVAKCULI lineam cum dimidia longi. CAf.YX corollac tcrtiam circitcr partem longitudine aequans,

c membrana tencrrima alba tactus , tripartitus , laciniia in fimbrias plurcs lincares acutas inacqualcs profunde

divisis, CohollaE petal a (in hac specie basi omnino distincta apparent! obovato - oblonga, sub microscopio

comjM>sito integrrrima, ncrvis albis longitudmalibus parallelo - percursa atquc puwtis minimis castaneis adspersa, Geni-

talia non visa.

FlAiitEs FOEM I xJ KJ in quovis rnmo solitjirii, intoccundati nobis non i>bservati, post foccundationem

cxhibentcs CALYCES brcvitcr cainpanulatum irrcgularitcr trilidum. laciniis plus minus profuude incisis, cxtus

pilis sctulisque castaneis crcctis strigosum et COROLLAM duplo circitcr calycc majorcm campanulatamf

ad medium usque

trifidam, Iaciniis scctis, codem modo ac calyx strigosam, cujus duplicatura ad lacinias fere usque pertingit glabra ct adnata.

Genitalia non obscrvatn. Orupa scsquipolliccm ad duos alta obovata, passim deorsum angulata, vcrticc stvli rudiment*)

longe rostnita, epidermidc tuscescente setulis castaneis erectis adprcssis birta, carne pallide Havescente, Pit tam en py-

riforme, basi acutum, Jibris longitudinalitcr adnatis juxta vcrticem in stellar tres super foramina convergentibus pcrcursum,

A llni men et embryo congenennik

Habitat in sj/his uboritfinibus Provindae Rio de Janeiro, ubi A yri vvl V ri /ficitur, nee non Provinci(tt*um Minus

Oeraes, I&piritu Santo atquc Bahiensis, ubi Brcjaiiba ei nomen est. Tndi B ligno cawlicis ad peripher'tam durissimo arcu$f

fwsos et altu utensffia fabrimnL

ICON. EXt*L* Tab. 59. A- Fig. I. Sutltfc junior i ventnt »[icrlA, ut Hon** notitlum evoluli in conapvtum TtttUfiL II* Sjmdix fruclifcr, rum pnr(c p« iJtiuculi

supcriorc (m. il). III. l'ar« infcriMr spicne masculno (m, ti>). IV. Par* petioli cum *culei» t«i- D*)< V. Pinnae ii«unuU«e in racbi (ro. dupto imminuia). — 1. Flo* mascu-

lu» (10. ».). 2. Ejuad^m calvx (mapa auctus). 3. Kjui*di*m p«Ul«D| «l> utra^a^ facie (id. a.). — 4. Olyx cC cnrolla fi>emim?a, cum pumUo nros*iiicaio- 5. Caivx aeowim,

6. Contlla. 7. I'taiillum KM*nificatuin. S^ l>rupa. 9. l'uiamon (id. n.). — Fi^um$ secundum *;>i*rfoitat a CJ. B^vrich, iloriul. II. Boi\ , «* Hmsilia .illata et bcneTolr

comiuuiiJtMtA dclinctimia^ curavi.

Page 83: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

n

3, ASTROCARYUM GYNACANTHUM Tab. 60. 61.

A. caudc$cemf

humilius; phmis lanceolatis , sub/us pallidioribus; Jtorum musculorum bractcis pubescenti - tomcnto$i$}

catt/ci-

bus intcf/errimis ; foemincorum sessUiton cah/ce coroUaque densissime acu/catis, aculeis subtortis*

DESCRIPT10* GAODEX in altitudincm decern ad duodecim pedum clatus, diamctro ubiquc aequali ses-

qui - vol bipollicari, cylindrieiis, laevigatas vol sulcis parum impressis longitudinalibus insculptus, cinerco-

fuscus, distantia trium ad quatuor pollicum annulis a pctiolorum inscrtionc ortis icvitcr impressis et dilution bus

uotatus, aculeis transverse subseriatis in caudieis nodulis proniincntibus subartlculatis, compresso - plauia subulatis nitidis

atris horridus.

uoFltONDES habitu compto rogulari, numero octo, decern vol ram plures, patcntcs, levitcr arcuatae, quinq

ad sex pedes longae. Pctiol i basi lineari - laneeolata longitudine circiter pedali vol sesquipcdali nudi, dorso

scmiteretes, nitidc olivneco - virides, intiis profunde concavi, marline acuto, antice subtus convexi, supra

sulcis duobns lafis marginalibus cxarati interque COS clcvati in cristum deorsum magis magisque concavam

sursum elevatiorem ct acutiorcin, glabri, incrmes. Pinnae in quovis latere circiter viginti, infimae subal-

teniae, superiorea suboppositao, distantia duorum pollicum et ultra dispositac, recto - patentee et subpecti-

natac, scsquipedales , medio pollicoin ct ultra latae, sursum iniuorcs, lineari - lanecolabie, in acumen breve

acuminatac, plana© vel saepe plicato - sulcatae, nervis nimiruin seeu ndar ii s, quorum quodvis latus circiter

quatuor habet satis approximates, altcrnatim superne et subtus proniincntibus, nervo medio et duobns

marginal!bus orassioribus, marginc spinulis nigris, tandem obliterans ciltatac, obscure virides, subtus |>;tl-

lidiores, glabrae.

SPADICES inter inferiores frondes provenientos, plcnnnqite duo, intcrdum plures in caudicc adulto, nu-

tantes, scsquipedales, si pedunculiim simul sumseris. I'edunculus spitlminacus, compresso - teres, tomento

fuseo- grisco ubjqnc adspcrsus et aculeis circiter unguicularibus subulatis com press iuscul is rectis, vel basi

subflexuosis, nigris nitidis sursum speetantibus dense horridus. Iiachis circiter spithainaca, teres, emittens

rainOS numorosissimos subspiraliter positos atque in cylindricam molem densissime compactos, tcrctes vel mutua

compressione triquetros, acutiusculos, floribus in ipso apiee plorumque non cvolutis, omuiuo maaculos, adstautc

in cujusvis rami iina basi unico plerumque (lore Ibcminco. SlKITIlA longitudine spadicis, cujus pedunculo basi adnata est,

tota obsita villo sursum spectantc lerruginco longiusculo, setis aeuleisquo subulatis nigris adpressis, duas ad quatuor tineas

longrs intersperse, supra pcdunculum spadicis cvliudrica, supra ramos iusilormis, sub authesi ventre lougitiidinalitcr aperta,

intns laevigata ct tostaceo - fusca.

FLORES MASCIILI in spicas biwissiine peduncuiatas sosquipollicares ct bipollicares congest! atque

ibveis immcrsi, quae formantur bractcis membranaccis raclii circumoirca adnatis, superne planiusculis atque

faflCO - villosis, in opus foveatum eonncxis; sub anthesi ultra dimidium e foveiS emcrgentes. CALYX triphvllus.

minutissiinus, tenerrimus, albidus; loliola triangularia, acuta, plana j integerrima. Corolla tripctala, membra-

uacea, ochroleuoa. Petala obovato - oblonga, versus basin attenuata et lumlo confluentia, nbtusa, erccto - patent ia t

intus ad dimidium usque pariete carnostustMilo vestita, laminae parte superiore tenuiore pallidiorc concava.

STAMINA ex imo floie, corolla parum longiora. Filament a teretia, sursum nonnihil attenuata, alba-

Ant he rac parvulae, uvatae, suberectac, ochroleucae. RODIUENTUU ovarii subtrigonum, vcrtice trilobum,

inter stamina.

Flouts FO EN I X til in romulis br&rissimis c racbi commoni excuntibos nigro - lurtis, vel solitarii vel

geminati, sessiles, singuli brae tea magna membranacea transverse subquadrata, medio in dentem brovem aeu-

tuni products sutlulti. CaLTX subcoriaceus, annulilbnnis vel nrccol&tns, basi pro transmiaso receptaculo ovarii

lorainine rotuudo pervius, ore regulariter truncate vol subtilissime tridentato, in facie exteriore aculeis subu-

latis llexuosis erectis nitide atris densissime compactis ipsum longitudine duplo supevantibus ito vestitus, ut ntillo

moduj nisi iis <li^uissis, in conspectum veniat GOftOCLA substantia subeoriacea, uti calyx albida, globoso - urceo-

lata, basi pervia, ore regulariter truncata, uti calyx aculeata, aculeis eorollam et ovarium stvluuupie tegentibus.

Ovarium globosum, pilis minutis tuscis adpressis pubescens, vcrtice a corollae pressionc subjugnlatum, abiens in stvltnn

conicum, album i glabrum. Stigma obtuse conicumfrude, muciduiu, album, basi subtrilobum

fex aculeis corollinis exser-

tum. I'rupa non visa*

37

Page 84: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

74

Crescit in sytvis ad ostium Jlummis nif/ri et juxta Jlumen Amazonum, nobis ah ojypido Barra do Rio

Negro ad Santarcm usque observation* Tncotae passim M a r aja vet M u nba ca nuncupant Floret Octobri

et Novembri

* * *

iCOy. / \/7 Tab. GO. Astrocarvum gynacanilium, una cum Bactride pec tinata et B. hirla in sylva primaova depictum, magniludiiir

vicica iiuminala.

Svlrarum primucvarum brastlicnsium icidolem v*rbU quam icon* pingcre difliciliug est > iu ut benevolo lectori jam ft&iiftfccissc pictoria arte videarour. Plura

inrticii qui de haruin ay Ivarum iintura. acirc capiat, itincria noMri narrationein ar^uc dc Phy&iognomia plantarom in Brasilia sermonem academicum adcaL

Tab, 61. Fig* I- Spatlia junior elmua. II. Rpadix stil* iiteume : ulh *i. MI. Hamulus floridus. IV. Pant inferior petioli. V, Pinnae ex angostioribus ro. n*). —1. Fli»A maAculuo. 2, Calyx, 3* Corolla cum ataminibas. 4. Stamina duo separata. 5. Pollen (m. n.). ft. Flores foeniinei duo. 7. Flos focmincua a baoi. 8. Idem

a latere. 9. Calyx, decerptia acolcii. 10. Corolla a bari, cum in>idciito putillo , line aculcis. 11. Corollao duac, doccrplia aculois. 12. Piatillum, cum ovarii rcrticc

hirtulo. 13* Mem, deraais pilis. 14. Scotio ovarii iruiiavoraatia {m. n*).

4. ASTROCARYUM MUNBACA.

A. caudcsccnSj bumiUas; pinnis linear

f

- tanceotatis acutis, extimis connatis suboblongis, subtus atbidis pubescenti- hirlis; jloribus

foetmncis sessilibus dense acukatis, dmpis obovalis inermibus.

DESCJH PTIOn Caldex altitudinc, crassitic, armis caudici A. gynacanthi acmulus*

FttOXOES quoquc ejusdem longittidinis ct habitus, scd clistinctac praesertim uo, quod pinnae longiorcs

sint, magis lincares, subtus albidae atqito pilis sparsis htrtulac ct sununac connexac.*

FLORES non obscrvavimus. Drupae in rachi communi sitnplici, cum pedunculo tcrctiusculo apiccm

versus aeuleato circitcr sesqiiipedali, abiqac dense confertae, obovatae, presstone versus basin subangulatae,

glabrae, aurantiacac, carnc flavesccntc, put a mine obovato, basi acuta, fibris atria crebris lato - stellate*

a lb limine et cmbryonc congenerum. Rftchis, delapsis dmpis, carwm receptacula oftcrt clliptica, in mar-

line membranaceo irrcgularitcr fisso pilis hirtis adspersa, antice in acumen breve producta, quod basis est supcrstcs ramo-

runi musculorum.

Cresdt in syltis aboriylmbus prope urbem Pard * ibidem Munbaca nuncupata*

memo Maio.

JFructttS maturos tcgi

5. ASTROCARYUM VULGARE. Tab. 6*. 63.

A. emidescens, proccrum; pi/mis lanceolate - huge acum'uuUis, subtus a/bis; Jloritm musculorum bractets dorso citiato-

villosis, cabjeibus subintegcrrimis;

focmincorum pcdu/iculatorum cidyclbm corollisquc subacqiudibus gtabris, drums

ovads iner/mbus.

Palma Tucum, Piso Bras. edit. 1659. p. 128. cum fcone. Rai Hist. II. p. 1361.

I)ESC II IP'/'10. GAODBX viginti ad quadragintii ju'dcs altus, teres, Crassitie suliaer|iiali trium ad octo

poluonm, raro craiwior, cincrco - 1'usciw, annuIU db insorlione frondium interne quatuor ad sex, snperne tres

poUiees distantibus, lacvigatis et parum iinpressis notutus; versus basin vetustate inermis, -supcrne in interstitiis

annulorum horridissimus aculeis creberrimia subulatis compressis, tres ad qnatuor pollices longis, c basi nodosa ortis, duas

Hncas latis, atris.

Page 85: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

75

FItONDES octo, decern, raro plures, parum curvatae, in comam habitn firmo elegant! conipto eonspi-

rantcs, octo ad decern pedes longae, Petioli basi lanceolata ultra pedali amplcctentcs ibiquo aculeis

deacriptis dcuso grcge dispositis armati; antice supcrnc ad primaa pinnas usque, quae ultra duos pedes

ab initio rachcos (cxclusa una parte ainplcerente) distant, concavi, fcrrugincn - t'usci, nitidi, glabri, inter

pinnas duns faciee sub angulo neuto convenientes exbibentes, inferno convex!, semicylindrici, obiter sulcati,

aculeis dense armati atqne pulvcrc albo tomentoso subdetcrgibili obducti. Pinnae duae plertunque vel tres

npproxhnatae, inferiore altius sita indeque sulxrispne, suboppositae, patentee, distantia gregum subacquali,

e lanccolato longc acuminarnc, duos cum dimidio ad tres pedes longae, margine setis nigris, nonnullas linens longis muni-tac, nervo medio albido utrinquc prominentc crcbrisque sccundariia viridibus percursae, supra obscure et nitide virides,

infra argentco - albae.

SPADIX inter frondes persistentes proveniens, florigcr patens vel nutans, fructifer erectus. I'edunculuspedalis et longior, teres, tomento albo obductus, annatus aeulcis compressis, oiliis fascia ciliatis ct saepe, praesertim

in juniorilnis, basi villo ferrogineo bar! >at is. Hachis teretiuscula , longitudinal iter sulcata, bi- ad tripcdulis, ubique

ramosa. Rami floriferi mimerosi, nutantes, sccundi, pedalos et sesquipedalcs, compresso- ancipites, tomentopulviTulento albo obducti, singuli bractca membranacea linear! - lanceolate - acuta in basi vestiti, praesertim inter flores

foemineos valde Jlexuosi.

FLORES MASCULI in antica ramorom parte densissime imbricati, sessiles m foveis, quae bracteis membrana-ceis triangular! - ovatis dorso ciliato - villusis reticulata) - connexis formantnr, sub anthesi valde cmcrgentes. Calyx minu-tissimus. laeiniis Into- triniuiuhiribus acutis, margine sub nucroseopio composito obiter sinunto- dcntieulntis, c membranatenerrinia pcllueida fnctus. COROLLA in hac specie reetius monopctala mincupanda, pctnlis nimirum versus

basin conHuentibus, campnnnlata, laciniis erectis obtusiusculis plnnis, denunn extrorsum patentibus apicetpic

subcucullntis, membranacea, ocliroleucn, glabra. STAMINA c basi Inciiiiannii, quibus per parin sunt adnata. Filft-

meuta <pinm corolla nonniliil breviora, atro- purpurea, subanjxulntn. Antbernc ocbrolcucae, vix filamentis breviores, in

sumnia tertia parte atfixae, basi breviter sagittatao. RUDIMESTVM PISTILU minimum, cylindrieum, apice acute trifidom, in

(undo tloris.

FLORES FOEMTNEJ maseulis multo majores in ramorum parte inferiore sessiles, duo, tres quatuorve.

distantia unguiculari positi, ramo 'inter singulos valde Hexuoso. Bractca, s. rcceptacuhun singulum llorcm

fulciens, membranacea, tenuis, subgloboso - cucullnta, medio acuminata ibique nervo longitudinnli pcrcursa.

e ramo ipso extenunto orta. l'raeterea intra banc duae parvae adstnnt triangulares, Iongitudinaliter striatae,

sibi oppOSitac. Calyx membranaceus, globoso - eanipanulatus, ore truncato obiter ct rotundato - trilobo,

glnber, albidus, Iongitudinaliter nervosum COROLLA substantia pergamena, qunm calyx, cui forma est similis parumaltior atquc collnin styli obvolvens, apice in laeinias subtcrnns irregularcs tenuissiine eUiatus fissa, pallida, duplieatura

intus ad tertiam eirciter partem usque assurgente. Ovarium ovatum, glabrum, albidnm. Stylus teres, sursum attenua-

tus, glaber. Stigma rude, canioso-lloccosuin, ovatum, basi trilobum, visciduin. Drupa ovnto - subglobosa , a stylo

pcrsistente unibonata, pollicem et ultra longa, epidermidc minintn, carnc sicca, versus putamen films longitudinalibus

pcrcursa cumque illo arete concreta, praesertim versos basin. Putamen globoso- turbinating basi acutum, in suprcmaparte foraminibus tribus stcllatis, quorum radii duns ad tres lineas longi sunt, iiotatum, fere duas lineas crassum, extus

atrum, intus umbrino - nigrum. Nucleus subglobosus, ad foramina nonniliil imprcssus, epidermidc obscure

rosea. Albumen ultra duas lineas crassum, concavitatis centralis superficic inacquali, album, oleosum. Kmbryo Cylindri-

cus, obtusus, lineam longus.

Crescit vulgaris jter magnam partem inltTi'oris Brasilia?, c. g. locis campesfribus in Provinciis Pa-hiensi ct Pemambucana, propc Caitctf ct do llio Grande Villas, atque tocis ndis sglvaticis in Provinciis

Ptaufimsi, Maragnaniensi ct Para&m, uii e. g. ad Jluv'mm Ilapicurd, in insula Maragnaniensi, in insula

Maraj6, ad urban Pard, ad rijnrs Jluviorum Toeantins, propc Camctd, Xingd ct Tapajoz varus locis. Flo-

rentcm obscrvavi mensibus Maio, Jvnio, Julio, frucliferam Septembri,

diversis locis. In australiorHus Provinciis Tucum s. Tucum bravo,rant! audit.

OcioM, secundum Amazonian flteowm

in ParaVnsi Tucuiiui vel Tucuma-

ICON. KXPL. Tab. 6?. Aatrocaryum mlgarr in flomloii Jlapicuru, Provinrinm Mnragiinnicnscm rigaatb, ripa juxw praediom goddam dcpiciam,msgniiudinc «p.adraRics ci <|ucd wotdit immiriuia, ndManic slronl Cocoo nudfera, niagia imnimau.

Qiiuni roenje Mnio ud 1819 ul. ..pptdo Caxina s. Aldoaa Alias dicio in rale go-svpii laiiam Mnragnanum docenlo Iiapicord (luWum dpw*n<liniua, in

prncdio quodam lubftiiimua piwpc I'rcgiiciia dc Ilapicurii-miiim silo, rujti, fird,>s room..ri<K' caum vivit coloribus .-xpTe«imus, I't.ImiinjDi pulcbtU exomatU racmniiii-

bus. Aalrocnrynni vnlgnro bic lod rreqnculiwiino ullan ripas o«u|»il den^H gfuminibu. .it.pi,. Sei I ii mi ncarum laiif<.li-nim oaospiliUu. lifriK>«wnlc«, Mimosis, Ingis,Hi-IiclrribuM, alc|U« aiburo Xll4, Sterealiam magiiis foliis nf«nnt«, oburabrnlas. OoOOl inicifcri. hie »aia, qoMD in IWincm IVniumbucana <>l Itabienai nriosoccunii; ailnmcn 1 i- i- fruciificat.

Tab. t»3. tig. I. Spaiba rum naortfa ramia nondtim florenlibas l- minoribus. II. ICnmiilu- aub miiIk-m (m. n.). III. I'innae duao in radii (m. duplo unni.).

I. Flos bucuIdb. 2. Corolla." pars earn rudincnto pialilli ei aUmJoibu qnawor (m. a.). — 3- PlOi roonllMDf, 4. Cnlyx. 5. CorolLi can cxacrio pialill,,. tl. Corollaapcria, ab inlorioro fade. 7. I'iMillnm. 8. Dnipa. y. l'nianwn. 10. Mem niedto diascclum. 11. Nucleua medio dljMC*m .<„. n..

:!8

Page 86: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

71!

6. ASTROCARYUM JAUARL ™>. 52. e« 65. Fig. l

A. caudescens, proccrum; frondibiis ercctiusctitis,points Uncaribus longe acuminata, sttblus albis; Jfonim masatlarum bractds

rufo-barbatis, cahjcibus xrrcguhmicr serrato - dliatis; foemincorum peduncutatorum calr/cibits et coroltis brevioribus

ciliatid, drupis obovatis incnu&tts.

DESGRIPTIO. CAt'DEX crcctus in quadraginta pedum altitudincm vol altior, rectus, cylimlrieus, diametro

basi fere pcdali, superne paulo decrescente, superficie obscure cinerca, annulis polliccm Iatis laevigatis pallidiuribus imprcs-

813 in distant ia spithamaea vel minora notatus, tibiqae, execptis annulis, acic aeuleonnn acutomin comprcssonmi, facie ni-

mirum superiore couvcxa inferiore plana, horizontal iter patcntiuin, duos ad trcs polliccs longorum, basi ad inargincs subindc

urruginco - tomentosorum annates.

FRONDB& octo ad duodecim vel plnrcs, erccto - patcntes , rcctiusculac, octo ad decern pedes longae,

kabitu praesertim ad A. vulgaris accedcntcs, Hcct minus crispac. Petioli basi triangular! - lanccolata

dimidium fere caudicis amplcctentc, intus viridi, extus fusco - vircsccntc, ct aculcis crcbris unguicularibus com-

pressiSj junioribus in bascos marginc tomentosis, dense obsita; ant ice ad primus pinnas usque, quae circitcr

quatuor pedes distant, superne coneavi, subtus valdc convcxi ibiquc tomento rulb - fusco adspersi, aculeati,

aculeis primo erccto -adpressis, dcin borizoutalitcr patentibns, tandem rellcxis, insculpli sulcis, quibus aculei

primum incubucraut, in marginc vaginae pctiolaris residuis fibrosis irregularilor tissis atijue intrieatis rufo - fusco - tomentosis

instruct!. Kacbis super no bilateralis, latcribus sub ucuto angulo eonvenientibus, subtus couvcxa aculcis mtnoribus ar-

inata, tomento simili ac in basi descripsimus, adspcrsa. Pinnae in sulcis racbeos approximatae, concinnae, 1incares, longc

acumiuatac, acutac, planac, excopta inia basi conduplicata, duos pedes cum dimidio longae, polliccm latac, supeme laetc vi-

rides, subtus argentco-albae, ncrvo medio utriuquc proininente atque ncrvis lateralibus pallidioribus pcreursae, glabrae,

in marginc aculeis trilinearibus jnunitae.

SPADIX tripedaiis. Podun cuius fcrc pedalis, teres, obiter sulcatus, uti racliia et rami, praesertim

statu juvenili , tomento pulverulento nlbo obductUB- llach is profunde sulcata. Kami simpliccs, pcdalcs et

sesqui]>cdalcs, interne, inter (lores foemincos, valdc angulati atque ilexuusi. SPATHA sex spithamas longa, acuta, extus to-

mento tcnui fusco atque aculcis unguicularibus sat deusis compressis, basi villo cinctis armata, fusca ctjmlcis, quibus aculei

incubucraut, viridibus variegata.

FLORES MASCULI in spieas irregulariter tetragonas, circitcr digitum minimum crassas contbrti, densis-

sime imbricati atque immersi foveis e bractcarum nexii rcticulato conflatis. J lac bracteae dorso libcrae mem-

branaeeae ex ovata basi in acumen longum glabrum tenuc ciliatum externum tur, cactcruni ubiquc tomento

fernigineo tcctae sunt CALYX c membrana tenui alba factus, fere ad diinidiam corollam attingens], ciquc

adplioitnS| circitcr lincam longus, la cin iis triangularibus teuuiter acuminatis, ciliatis ciliis lincaribus. CoitOhLA

ad basin usque tripartita, laciniis ovatis vel subquadratis cum apicc acutiusculo "obli<|uo, erccto - patcntibus,

plains vel extus convcxiusculis, basi albis superno atro - purpureis , glabris, STAMINA per paria basi conlluentia

et laciniis corollae opposita. F i 1 am en t a c bnsi dilatata , subulata*, comprcssa , erectaf

circitcr lineam longa,

alba. Antberae supra medium filamentis aOixac, Hncarcs, obtusac, basi cmarginato - subsagittatac, pallidc [ flavesccntes-

I Nil \i n pallidc HavuD^ 6ubglo))OSO- trigonum, PlSTII H Ri DIMEXTIJ1U minimum, in fundo i\*n'\>. CODStaOS 0V8 CXO turbinate,

stigmatibus tril)us subulatis coronato.

FLOItES FOEMINEI ejnatuor ad sex infra foemincos, distantia unguiculari in ramorum Iloriferum plani-

usculorum subangulatorum sinubus positi, involuti l>raotea e dozso rami orta in ventre convcxa ct medio

acuminata. CaLYX hemisphaericus, ovarium ad medium usque iuvolvcns, subsfantiac pei-gamcnae, glaber,

excepto marginc, qui est obiter tridentatus, dentibus brevibus obtusiuseulis, atque pilis fuSCCSCentibuB ciliatus.

COROLLA forma calycis illoquc paululum brovior aimilitenpie tridentata atque tiliata. Ovarium glolwsum,

glabrum, in sty] um eonicum abk*ns, qui s tig mate coronatur rudi earnoso transverse oblongo atque irregu-

lariter bilobo. Floues MASCI LI duo ad latus fuemiuei adstant saepe dopauperati, bra etc a longe acumi-

nata aubciliata tenuiter membranacea suHtilti. Drnpa magrutudine ovi columbini et quod excedit, obovata,

cpidcrmide incrmi glabra Ia4'vio;ita viresr{ 4nli - flava, came mucoso - fibrosa albida. Putamcn obovatuin,

basi obtusuin, in inferiore parte tenuius, vis lincam erassitie aequans, in superiore, praesertim ad foramina,

incrassatum, nigrum, fibris intiinis latis subadnatis obvolutmn. Nucleus obovatus, testa fosca< Albumen subcorneum.

duas et quod execdit lineas cra^sum. cavitatc cent rait oblonga. Knibryo eylindricus, obtusiusculus, substantia^ qaam al-

bumen tcncrioriSt

Page 87: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

77

Palma Ja uart pterumrpie grot/aria juxla ripas Jlumontm in Provinces Paraensi et a jlumine nigro dicta

passim provenit,

praccipuc in inicriorc terra continents F/orcntem observavhnus prope oppidulum , cm nomen est Bavra

do Rio Negro, mensibus Oetobri et Novembri Fructus coUegimus mensibus Martto et Apriti ('sits incolis nullus.

Passcres drupis vescuntur.

/COjY. EXPt*- Tab. 52. Astrocarjura Jauart, depictum ana cum Lcopoldinia pulcbra ia sylva prope oppidulum Barra do Riu Negro; cfr. p. 60.

Tab. ti5* Fig. I, Par* apadiri*, naccu parte *uprcma, : auprriorcm partem apalhae. — 1. Braeteae dunalca, medio barbatac* a dirtnU faciebu* viaac.

2. Corolla manculii clausa id caljeo (in. n«)' 3- Calyx (magis a.). 4. Corolla. 5- Duo petal*. 6. Stamina com pelalo (m, a.). 7. Stamina quatuor et radimcnitim piaiilli intra

petala duo, 8. Pollen, !). Sumina (ma^is a.). 10. FW foemincua. 11. Calyx. 12, Corolla. 13. Corolla apart*, ab interiore facie. 14. Pialillum, 15- Dnipa. Ifi. PoUraen.

17. Idt-m medio diaavcium {m. n.f. 18. Fila arttculala, quibus Migmata COOtlUt IX Fila* rpiiliua barba in durso bractearaai nVrnliutn coiiatfluitur (tnaximc *.)«

7. ASTROCARYUM TUCUMA. Tab. 65. Fig. 2.

A. caudescens , datum ; pi?inis tanceolaiis longc acuminatis sublux argenteis;

Jlorum musculorum bracteis ciliatis 9calgcibus

subintegcrrimis ; foemineorum pcduncidatorum culycibus urccohto - eglindricis hirhdis corollas glabras superantibus,

drupis g/obosis incrmibus.

I) FjSCRIPTIQ, CaUDBX in altitudinein quudraginta et quinquaginta pedum evchitur, rectus, cylindrieus,

in basi crassiorc diamctro saepe ultrapedali, annulis lacvigatia ultra polliccm lntis obscure eincreo - fuscis,

distantia octo ad decern pollicuin notatus, inter annulos densissimo grege aculcorum quatuor ad qiiinquc

polltecs longorum et aliorum minornm horridissimus. Aculci lii nigro sunt colore, nitidi, e basi tumida orti, supra parum

convexi, subtus plani.

FRONDES habitu firmOj cxteriores patcntes, interiorcs crcetae, parum arcuatae, octo ad duodceim ct

plurcs, octo circiter pedes longae, Petioli basi triangulari - lanccolata intus concava nitida pallida, extos

iruimta aeuleis crebcrrimis bi - sou quadripolliearibus compresso - ancipitibus, saepc marginc aeuleolato - ciliatis,

nigris, patentibus tandem deflcxis, sparsis vel transverse scriatis, caudieem amplcctcntes; anticc ad priinas

pinnas usque, quae circiter quatuor pedes distant, supcrne canaliculato - concavi, subtus eouvexo - tcretes.

Baohis supomo bilateralis, faciebus parum coneavis, subtus convexa, aeuleis ibi magnitudine decrcsceutibus annata, tomento

tcnui albo vol tandem fusecscente lunc inde adspersa. Pinnae in parte inferiorc tres vel ipiatuor approximatae, itifinia al-

tius sita, indeqae subcrispae, in superiore tres vel plcrmnque done, densae, patentes, duos ad duoa cum dimidio pedes lon-

gae, polliccm ad sesquipulliecm latae, supcrne nitidc ct obscure virides, subtus albae et nervis secundaria approxhnatis

viri<li - liueatae, nervo medio utriiupic prominente, supra pallidius viridi percursae, marginc setis viridibus vel nigris, tan-

dem deciduis, annatac.

SPADIX circiter quadripedalis, inter superiores frondes erumpens. Pcdun cuius pedalis, compresso-

teres, aeuleis ultra polliccm longis tenuissime ciliatis artuatus. Rachis subinennis, angtilato- sulcata, tomento

tcnui albo obductn, ramOS plurimos emittens pcdales ct longiores, nutantes, deorsum conipresso - angulatos ct

flexuosos , albo - tomentosos, basi bractca triangulari tultos. SPATHA pedunculo Bpadicis adnata ,tusiformis,

acuta, ventre longitudinaliter ajieriunda, liguosa, iutus testacea laevigata nitida, extus tota pilis setaccis

ferrugineis nitcntibus adpressis aliisquc majoribus erectis tomentosa atquc aeuleis pollicaribus vel ]>:iulu longioribus fusco-

nigris armata.

FhORES MASC ULI in parte antica ramorum, eaquc multo longiore dispositi atquc immersi foveis,

quae formantur bracteis subquadratis vertice concavis aeulis atquc tenuissime ciliatis, laleribus connatis, alius

et dorso virescentibus. CALYX minimus, quani corolla quadruplo vt quintuplo brevior, c membrana lenemnm

alba foetus, Laciniis triangularibus aeuniinatis, sub microscopio composite tenuitcr crenulatis. Pet a la

obovato - oblonga, obtusiuseula, oohroleuca, linesm et quod excedit longa. STAMiNUM inclusorum fil amenta

subulata, violaeca; antberae lineares, obtu^ae, biusi subsagittatac, doxso medio atlixae. Pollen euDtri-

gonum, vel subtrilobum, Oompressum, album. HUOIMENTOM PISTILL! miuiinum, inter stamina, subeylindricum, stigma^

t ib us tribus acutis*

FlOBBS FOKMJNEJ, uti jam diximns, bini vel terni intra masculos in pedunculorum rcccptaculis enpu-

laribus, quani reliquaruiu specienun longiores, uuguem metientes. CAtYX subcoriaceus, In^enftcrormis, alb

:tit

11-

Page 88: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

78

vircns, ore tridentatus, hirtus pilis sctulisquc credit COROLLA ealyce brevior, ovato - campannlatav

ore contracto

tridentata, dentibus acutis ciliatis, cactcram glabra , ulbidu , ad basin aucta duplicatura annulari,

quae ejus-

doin est colons, cxccpto margine violaceo. Ovarium ovato - lanccolatum, vol ovatum, corolla inclustim, allio-

virens. Stylus ex ea exsertus, conicus, albus. Stigma ovatum, obiter bilobum vol trilobuni, rude, album,

mucosum. Dm pa magnitudine point minoris, pollicis vol pollicis cum diuudio diamctro, globosa, vurtiec stylo

pcrsisteutc umbouatu, glabra, pallide Havcsccns. Caro duiiiiscula, Havcsccnsf

versus putamen fibrosa. Pu-

tamen obovatum, basi acutum, vertice rotundatum infraquo cum poris, quos fibrae putannni plus minus

adnatae a basi ad apiccm adsccndcntcs vestiunt, pertusum, duas circiter lincas crassum, lapidcum, extus nigrum,

tractura spadiceum. Albumen ejusdem Jcrc crassitici, coneavitato ccntrali subglobosa, valde oleosum. Embryocongenerum.

Habitat in sytcis aborif/inibas ad fflos das Amazonas , Negro , Solimoesf

Japurd et tdibi in Pro-

cinciis Paracnsi et a Bio negro dicta. Florentem observavimus mense Octobri et Noventbri; fruetus coUe-

f/imus mensc Januario et Februario, Incotae Tucuma nuncupanL Usus eat uti reliqiuirum xjtccierum;

hid* vero praeserlim Jita e pimds dedtwuut, quae tbi Tucum dicimt> magniqw pretii ad nectenda re-

tia babenL

l(?QX* EX PL* Tab. G5. Fij*. II* l**ra inferior c npadice aecundura lotigiludinotu dbciAso. cujus llorca notiduro ex alvcolta proditrani. — I. Flos nuucalu*.

2. Kjtis calyx. 3. IVlftlum. 4. IMalum cum comploxu stamitium. 5* I'uUla duo, cum sUminibui quatuor. 6. Stamina trin, a dorso, a fade » a latere visa (m, a.).

7. 1*u1l*ii (magi* a.— 7, Calyx foemineus. 9. Idem apcrtutf. 10 Corolla cum pistillo. 11. K.i-.Lm aperta. 12. Pistil Iurn juvenile* 13. Drupa. 1J. Paiamcn. 15. Idem

veriicaliicr di&seaum (in. n.).

8. AS TltOCARYUM ACAULE. Tab. 34. et 63. Fig. 5.

A* acauk; poods angutfo - lanccotatis l<mgc acuminatis, snbtus fxd/idioribus; Jhrum masctdormn bracteis dorso peniciUatk,

mlycibus inlegerrimis ; focmincorum peduncuhmm calycibas corollisqm subacquidibas ghdmusctdis, dnipls gto*

bom inermibus.

DESCHIP T

I

O. CAVDLX fere nullus , frondibus ex ipsa terra crcctis in octo vel decern pedum altitu-

dinem, raro altioribus. Pctiolorum basis anj^usto - lanecolata, inttis Concava, in dorso convexa et sulcata^

armata aculois crebris, mimcro octo ad decern in lineas transversalcs COngestis, compresso - ancipitibus atris hori-

zontaliter ]>atcntibus, tandem detiexis, iuterdum margine sernitis vel s]>inub>sisl

litnc indc tomento tcnui albo

adspersa, caetemm viridis. Kachis subtus convexa, supra bifacialis, passim aeulcis uti basis obsita. Pinnaetrium <|uatuorve a basi pedum distuntia exsertae

, tres vel tpiatuor aggregatae, ultima cujusvis greffis altius

sita, indeque habitu subcrispo, bipedules ct longiores, liucares, acunnnatae, ultra polliceui latac, superne nitidc et laete vi-

ridos, SabtUfl pallidiores scd non albae, nervo medio arguto albido utrinque prominulo, relnpus valde approximatis, margine

tenuiter albo Bed incrmi.

SPADWIS pedunculus semipedalis, compresso - teres, aculeis sparsis urmatus, albo - tomentosus, apice

in ramos subfastigiatos derepente divisus. Rami spithamaei vel parum longiorcs, simpKces, basi angulati,

Hexuosi atquc tomento albo tandem fuseo adspersi, superne, ubi sunt Hores maseuli, teretiusculi vel mutua jjressionc irregu*

lariter angulati.

FLORES M ASCIILI in alvcolis, qui a parte dorsali membrana tenui, medio in subulam producta, penieillato-cili-

ata lormantur. CALTX inhmtissimus, e membrana tenui alba factus, laciuiis ovntd-triangularibus acutiusculis margine sub-

intcgemmis. COROLLA protunde tripartita, laciniis s. petalis ovatis acutis planis margine integcrrhnis. STAMINA in-

clufltt et Pistii.ij RVDIB/BNTVM uti in reliquis speciebus.

FLOHVM FOEMIN KfJ II f rM tres vel qoatooi in inm parte ramorum. braetea cxteriore eueullari. in

dorso triangulariter producta, albo- villosa atque duabus intorioribus sibi oppositis crassioribus longitudiualiter

nervosis glabris obvallati. GaLYX conicus, pergamCnus, obiter trifidus, laciniis obtusis atque tenuissime eilia-

tus. COROLLA substautiae nounihil tenorioris, uti ealvx, quo vix ftO ne vis quidem Soporatur, ennica. I hiidt-

caturu c margine corouae adseeudens angusta, subadnata- v a r i um ovatun in st y I u : it compresso - tcretein.

Page 89: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

79

o calycc cmissum attcnuatum. Stigma rude, compre&sum, late couicum. Drapa globosa vel subgloboso-obovata, vcrticc

acuta, trcs |K)Uicis quartos partes motions; cpidcrmidc flavcscenti-viridi, saepe fuscidulu ct rimuloso-scabriuscula. Puta-

men pallidum (in nondum maturis), vcrticc Htcllato - triporum.

Crcscit in arcnosu: propc Ilarra do Rio Ne<p*o, aUbi in Provhicia a Jluminv nif/ro dicta el in instdis Jlwmnis Amazo-

nian. Fforem ct fructifcrum vidimus mense Octobri*

ICOS\ EXPL. Tub. 24. Astrocttryum acaulc an* cum Ocnocarpn BMau* dcpiclum. Ofr. p. 24-

Tab, 63. Kg. V. Vats ramnli florilcri, floril>u* humcuUs adhucdam w alveoli* laiomibn*. — 1. Flos maaculus (to, *>. — 2. Flos fo<?inin<SttS. 3. Eju&dcm corolU

4. Drapn. 5. l*utam«n (tn. n.).

9. ASTROCARYUM CAMPESTRE. Tab. 63. Pig. 4. ct Tab. 64.

A. acaute; pinnis linearibus sultfalcatis , subtus albis; Jiorum musculorum bractds cilitUis, cahjeibus irregidaritcr Jimbriato-

ciliatis; foemincorum calycibus corollisquc sabacqualibus glabris, drupis obovatis roslralis mermibus.

DESCRIPTIO. Pahna acaulis.

FllOXDES decern, quindecim vel interdum plurcs, quatuor ad quinque pedes longae, patcntcs, cxtc-

riorcs interdum humifusac. retioli basi opcre tibroso obvoluti, aculcis raris subulatis compressis patcn-

tibus nigris intus in basi eallosa albidis, polliearibus vel brcvioribus arniati. Rachis uti petiolorum basis

aculcatu, dorso convexa supcrne bifacialis, tomento crassiusculo albido demum fuscidulo obducta. Pinnae

lincares, acuminatac, subfalcatac , complicatac, pcdalcs vel prausertim versus apieeni frondis longiores, quatuor

vel qumque linens latac, crassiusculac, in margine incrassato inennes vel setulis minimis instructac, obscure ct subglau-

cescenti - virides, subtus tomento lloccoso tectae, nervo medio superne promincntc pallidiore, lateralibus parum con-

spicuis approximatis.

SpaDICES inter frondes versus centrum stirpis urumpentes, circiter spitbamam long'u Pedunculus

crassitic digiti minoris, compresso - teres,

pulvcre albo et insuper alio purpnrasccntc tomentosus, aculcis non-

nullis subulatis nigris basi iuscidulis ibique intus albo - callosis armafus. Rami florigeri quatuor ad quin-

que pollices longi, erecti, strictiusculi ct subiastigiati, singuli basi suftulti bractea liucari - laneeolata acuta

subcarinato - concava longitudinal iter striata, pallida et versus apiccm purpurascente , circiter pollicem longfl.

Pars raniorum inferior ad tertiam fore totius longitudinis partem flcxuosa, in singula flexura tlorein tocmi-

lu'iim gcrens, subtriquctra, augulis a nmtua pressione acutis, longitudinal iter nervosa atque lulvo - tomentosa.

Para superior pro floribus inasculis alveolata, quovis alveolo in dorso membrann tenni triangulari eiliis lODgifl

barbata instructo. SPATBA spithainaea vel pedalis, cxtus pallidc virens, tomento castanco passim adspersa, sulcis pallide

fuseis, quibus aculei antea incubuerant cxsculpta, aculcis polliearibus nigris in bascos latere supcriore albo - callosis armata,

intus pallidc fusca.

FloheS MASCULI densissime imbricoti. Calyx minimus. a

nlbus; laciniac triangulares, longe acuminatac, pracsertim juxta basin

membrana tenuissima I'actus, pcllucido-

ciliis linearibus acutis, simplieibus vel

passim bifidis, margine subrepandis albis vel flavescentilms, non nisi sub microscopio composito rite eonspi-

ciendis, obscssae. COROLLA ealycem quintuplo longitudinc excedens, ad imam basin usque divisa. I.aeiniae vel, si mavis,

potala obovata, acuta, sub lentc composita longitudinaliter nervosa, ncrvis distantibus, tenuia, oehroleuco- pallida, versus api-

ccm purpuraseenti- rosea. STAMINA vix exserta. Filamcnta subulata, alba. Autherae iilauientis nonnihil breviores,

primum ochroleucae, dein eftbetae obseuriores. PlSTlLLl III DIME.WCM minimum, ovario gracili obovato, stigmatibus

tribus subulatis, in centro floris.

FLOltES FOICMIXKf a ventre latcribusque bractea cxteriore c ramo ipso assurgentc, carinatn, acuminata,

iuscesccntc arida, atque duabus inter ioribus triangularibus pergamenis arete adprcssis fulti. Calyx urcco-

latus, apice in lacinias tres pyramidalcs scetus. viridis, glabcr, si exeipias tomentum albidum lepidotum

40

Page 90: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

80

sub anthcsi evancscens. COROLLA forma calyci acmula, co tota inolusa, ore tridentate, dentibus pyranmla-libus awitis. glabra, pallida viridis, styli collum arete obvolvens- Ovarium uvatuin, glabliosculum. Stylus brovis, aub-

cyliiidricus. Stigma rude, album, iiiucilngiiiosiim. Drupa, quam maturam mm iuvenimun, fere pollicem alta, obovatu, ver-

tice a stylo porsistente iimcroiinta, glabra, biennis, Opidcrmide vircsccntc, putamine ultra lincam crasso noiulum nigio

scd alhulo.

Crescit in campk eddis Provinciarum Goyazanae et a Minis dictae sparsumf

solum siccum . petrosum ditigens.

tectum ad Tejtico, in dewrto ad Scrra do Gram Jfogot, in phmtiic alto Chapada de Parandn et alibi, memibm Junto,

Auf/usto* Sept&mbru

il O.Y EXPLm Tab. G5. Aatrncaryum cnmpesim et Cocoi capitaia, in campo pedum tribua el quod oxcedil millibus super Occanum edilo inter

Tcjuco oppidum, in quo tribunal refpura ad euramlaa adamunium fodioaa conMilutuiii rfetidrt, ct Vao, locum adamanluoi o>pia clarara, dcpfcla, raagniludine cirricrr

quadra™ iiimmiula, hie exslant* Conapia* partem traciu* montium, qui inter minaj VAo ct Matta-Matta dietas projicitur o toblito quartt<**o constats inque rivuloram

alren incrcdibilc* adamfliHum diritiaa Jargimr. Cujus ad radieem camnorum aropla pUldtkl paid, eonsiu humilibus froctibus ex UolIorUe, Hirtellac, Myrti.BhoxUe, BunUtcriao, Psyllocarpi, Dcclieuxiac, Palicureae, Barnadosiao alioromqiw generibua atquo spar*!* Ascli, Panacia, Lychnophoracre), caudicibus, quo* lata liliaccmn genu arborcum, Volloaia, ct magniludinc el form* EftOOOmU eminent. Hie modo p«rdices brasilionses dento examine volitante*,

modn Btraittonifl americani t. Ufaeao (Enia) grauaniea atervot ride*, quos automo fervor* venatorea brasilienscs prosequuntur. atquc rapido cursu per planiticm agtini.

Tab. G3. Fig. IV. L Flos masculu*. 2. Corolla ajwrta, cam siaminibus cl rudimcnlo piatilti (m. a.)- 3. Calyx (multo magi* a.). — 4- Hamuli pars cumqualuor floribus foomineia. 5- Flos solilarin*, intra braetcam antiec bipartitain. 6- Idem absque bractoa. 7- Corolla cum emergente pislillo. B. Eadem vcrlicaliur diMecla,

01 duplicaiura apparcat. 9. Drupa* 10- Pulamen (ro. n-)t

10. ASTROCARYUM ACULEATUM.

A. caudescens, proccrum; pinna lincaribus praemorsis, sttblus palliilioribus, cxtimis connatis; jlorum foemneorum sessfflum calyce

coroUar/ue parum lony'iorc densissime aculeatw, drupa subgtobom hiernu.

ASTROCARYUM ACULEATUM, Meyer Prim. Flor. Essequeb. p. 266.

Palmam mihi non visam, forte in rcgionibua Provinciac Paraensis septentrional ibus versus (,'ayennam provenicntomhie certe adducendam existiinavi. liatione aculeorum calyccm corollamquc tbemineam obvallantium A. Munbacac et gyn-acautlu) aflinis vidctur.

Page 91: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

XV, CJIILIELMA,

81

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOIOA in eodem spadice. Spat ha duplex. Flores sessiles, brac-teolati. MASC. Calyx monophyllus , triangularis. Corolla monopctala, sub-globosa, tripartita. Stamina sex. POEM. Calyx monophyllus, aimuliformis,subtridenticulatus, basi pervius. Corolla monopctala, globoso- campanula , oretruncato, vix tridcnticulato. Ovarium triloculare. Stigmata (ria, sessilia.Drops monospcrma, putamine vertice triporo, albumine acquabili. Embryointra poruni.

CHARACTER NATURALIS.

MOiNOICA in eodem spadice. Spatha duplex; exterior brevis, cylimlrica. apieebifida, interior lignescens, fnsiformis, demum ventre aperiunda. Flores sessiles bracteo-lis parvis ad basin suflulti. MASC. Calyx monophyllus, planiusculus, triangularis an-gulis ac.K.usclis, e meinbrana (enera factus. Corolla (irmula. monopetala. suhglobosavel turbinate -obovata, profunde tripartita. Laciniae suborbiculares vel obovatae. Staminasex, per paria laciniis corollae opposite, inclusa. Filament a subulata. dorso medio ant he-ns lineari - oblongis incumbentibus suffixa. Pollen elliptic...... rimatam. Hudimentumpistilli minimum, in (undo floris carnoso quasi dclilcsccns. FOEM. inter mascdos sparsiCalyx membranaceus, annuliformis, ore obiter subtridenticnlato, basi pervius. Corollacoriacea, globoso - caiiipaniilata vel turbinata , in ore truncato dcnticulis tribus parvis vixac ne vix quidem conspicuis tostructe. Ovarium globoso - turbinatum, triloculare loculisduobus aborfivis. Stigmata tria, sessilia, parva, poro inter ipsa hiante. Drupa ovatacarne crassa

,infos fibrosa. Putamen crassurn, osseum, vertice ports tribus. qui fibris

stellat.m conniventibus teguntur, insculpfom. Nucleus putamini conformls, testa reticu-late -venosa. albumine aequabili, cartilagineo. subsolido. cmbrvone cvlindrico. intra porun,verticalem locale.

" '

HABITUS. Cau.lex elatus, uti to Astrocaryo aculeis horridus, annulate*, ligno dun,atro ct subtdi. b rondos omncs tcrminalcs. pinnataej petiolis aculcatis. pinnis linearibus ap-proxunatis aculeate - c lis. Spadices simplicitcr ramosi. ramis crassiusculls, fusco - tomen-tosis. Flores carnosiusculi, mascnli ochrolenci, foeminei virescentes. Drupa flavo- rubra carnecrassa amvlacea eduli.

ST A T 1 1) E T II A B1 T A T 1 0. Unica species hucusque cognita in vastissimo sylvarum

tract.., quae Inter Orinocum et Amazon...,, numina protenduntar, observatur, distantia* (amenultra sex vel octo graduum ah Acqualore vix provenit. Locos amat umbrosos. ...liusculos ac de-pressos humumque pingucm.

41

Page 92: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

82

ETYMOLOGIA. Genus Palmarum pcrinsignc nomine Regtoae Bolornm Augustissimae

FRIDERICAE GU1LIELMINAE CAROLINAE condecoravimus.

1. GUILIELMA SPECIOSA. Tab. 66. 67.

G. caudicc elaio; petiolisque pinnisquc lincari - hnccofatis crispis aculeate; corollis masculis subglobosis; foemxnets calyces

quadniph superantibus, dmpis ovalo - conicis.

JiACTJUS GASIPAICS, caudicc spinosissimo ;frondibus piiviatis; foliolis crispis stipileque spinosis; drupa

oblonga. Humb. Gen. ct Spec. pi. I. p. 242. Synops. I. p. 305. (secundum specimen in Hcrbario

Willdenowiano.)

Pirijao vd Pi/df/uao, Humb. Ansichten dcr Xatur. I. p. 300. Gen. ct Sp. pi. I. p. 252.

Chonto vcl Choniaduro Choquoemium, Humb. Gen. ct Spec. pi. I. p. 253. (?)

Puripou, Aubl. Flor. gujan. Suppl. p. 101.

DE8CRIPTI0. CAUDEX vel solitiirius vcl plures cacspitoso-conferti, erectus, in octoginta ad nonaginta

pedum altitudinem eminena, tores, crassitie ubique aubaequali sex ad octo pollicum, vcl intcrdum medio non-

nihil incrassatus, rectus ant, praeeerfiro versus apiccm, paululum flexuosus, epidermidc paUido tcstacco - fusca,aunulatus,

annulis non valdc distinctis, distantia quatuor vel quinque pollicum disposes, armatus aculeis coinpressis subulatis atris,

pollicem ct quod excedit longis.

FnOWVBS ratione altitudinis caudicmn breves, sex ad scptcm pedes meticntes, arcuato - fere horiwmta liter

patentea, habitu spisso firmoquc. Petioli l>asi lanceolata convexa vaginantcs, anticc ad ipsas pinnaa usque

superne in medio levitcr convex!, ad latere sulco longitudinali percursi, subtus eonvcxi, rachique supra

bifaciali subtus convexa aculeati, juniorcs quoque tomento lusco adspcrsi. Pinnae approximate, pedalcs ct

sesqnipedalea, in qnoyia latere quinquaginta ct sexaginto vel ctiam plures, aliis ultras aliis profundius in raclii affixi* cri-

spatae, linear. -lanceolarac acuminatac, ncrvo medio superne prominulo albido ct secundaria tenuibus pcrcursae, lacte

virides, subtus nonnihil pallidiores.

SPADIX inter bases trondium emergens sesquipedalis vel param longior. Pedunculus teres, crassitie

pollicari vel ultra, tomento pulvcndento et aculeis nonnulUs subulatis adspcrsus, brcvis, pallide ochroleucovi-

rens. Uucliis statim divisa in ramos subfastigiatos pedales vel longiorcs, teretes, pro floribns scrobiciilatos, tomento pul-

verulento fusco adspersos. Bractcae uonnullae, ovatae, crassiusculac, coriaceac, in peduneulo; aliac minores, magnitudinc

versus apiccm ramorum dccrcscentes , c meinbrana tenui alba fectae, ad basin flormn masculorum, qui pleromque gemi-

natim sunt dispositi super univcrsam ramorum supcrficiem, foemincis solitariis rarioribus, praescrtim in parte inferiorc, in-

terjectis. SPATUA exterior cyunorica, apice apcrta et bifida, vix spitlmmam longa, interioris basin amplectens;

interior clavata, dcinum subtus Iongitudinalitcr aperta, utraquc extus viridis, demum ligneseens et pallcns, aculeis adspcrsa,

intufl laevigata albida.

FLORES MASCULl dense dispositi, bnsi bracteis minutisshnis triangularibus acutis stipati, post

grosarficationem facUlimo decidui. Calyx triangularis, planiusculus, angulis acutiuscnlia dorso carinatis, c

membrane tencra foetus, albus. COROLLA substantiac fere coriaceac, in tundo came spissa farcta, qua mediante laciniae

(vel, si mavis, petala) coalescunt; sunt autem hae ovato-subtriangulares, acutiuseulac, in tbrmam globosam

conniventcs, c^hrolencae. STMWirA ad petalorum margineui e tundo carnoso enata, longitudine coroUae vel

nonnibil exserta, aequalia, tria petalorum medio, tria corum angulis opposita. Filament a empresso - terctiuscula, alba,

glabra. Antfcerao lato-ovatae, obtuaiuscalae, ocbroleucae, polline albo ferctae. 8UMHBVT0* PISTILU in fundo car-

noso vix coiiHpicuum.

Page 93: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

83

FLORES FOkMI \ El mascolis plus quam duplo majores. CALYX c substantia membranacca factus;

pallidas, brevis vix altra lineam altus, in margine obiter tridenticulatus, glaber. COROLLA globosa, calycctnplo et quadruple nltior, sulworiacoa, viridis, glabra, in orificio tcuuiore vix no no vix qnideni repando-tridentata. Ovarium corolla omnino inclosum, turbinatum vel bine bide eubtrigonnm, albo - virons, gla-

brum, in basi annnlo magig laovigato noratum. Stigmata minntissima, erects, pyramidata, acuta, conni-vcutia, in grossiHcato ovario omnino oblitcrata, fovea tunc triquetra inter ilia hiante. DnUPA globoso - conica,

obtusa, vertice poro triqnetro umbilicata, epidermido glabra nitida, superno vel flava vel in latere soicmspectantc polchro rubra, interne virescente, came amylacea sicciuscula carnco - flavescentc crassa. Potamenosseum, umbrinum, obovarum, versus basin acutum, a fibris adnata* sulcis sapcrficudibus oblitoratis inscolptum,in vertice pons tribus nutritiis stcllatis notatum, crassum, durum. Albumen solidom vel in medio rimalongitudinali carom, aeqnabilo, corncuin, album. Embryo intra nnum fbraminum, cylindricns, acutus, sub-flavcacens, quam albumen mollior. Interdum, pracsortim in solo pingui, l.acc Palma fructus apyienos, sarcoearpio magis lu-xuriantc, gignit

Crescit in regio/u'bus depresses ad fluvium Amazonum ejusquc conjlucntes majorcs, syloarum amans opacamm, altitudiuv

supra mare viffinti ad ducentorum hexapodum, porro in Provinciac J/aragnaiuensis confiniis, c. g. ad Casam Fortem, praesxdiumProvinciac Paracusis, ncc turn versus Gujanam gaUicam frequens, ac in genere id/iquc per rcffioncm imstissimam inter Oceanianct jlurium Madeira, ad Jtunu Nigrum ct Japurd el spontanea ct ab ludis I.mitan'wpw, qnibus Bubunha audit, Itospitata.

Teste llumboldtio in ripa Orinoei el Atabapi propter pagos San Balthamr ct Santa Barbara, nomine Pirijao et Piln-guao, atquc prove urban Ibague Novogranatcnsinm , altitudiuc supra Oceanian septies centum hexapodum, nomine Gachipuu*.colitur. Floret mensibus piuvialfbus ct toto fere anno fruclibus onvsta certain messem ineolis pracbet fructtmm, qui substantia

amylaceo - saccliarina pol/cntes assi coctiqws inter vulgarm cibum omni poputo quam maxima sunt accept!. Smgulos spadices im-

mensam duceniarum immo tricentarum druparum eopiam iargiri, alas /««/ alios muturexcentibns, sarpius experti sumus. Tnde

quum prae Palmis omnibus pro/cral nutrimentum suave ct quo Indi facUUme pi/iguescant , in inlen'oribiis Sylvis una cumJulropha Jfunrliot et Zva Magdc ad habitationes cam cohtnt, Hague, licet lignum caudicis sit durissimum atquc clavis, armis ntcn-

sitibns>jue varus pracjxtrundis summo/icrc u/oncum, veneratione quadam cacdendo parcunt.

/COiY KXPI+ Tab. 6fi. Guilielinu apeciosa in ripa nuroinis .lapnrk, n<l Caiarnctaa Cubatenscs depiela. magnitude octnagica imininuiu.

la npisMi Bj'lva, quao immenso Irarlu propter Amironiini fl avium eminditur, nlqne d,pres«m inter J V ac fluentn flumenque nigrum regionem obuui-brain, nil fern CM, in quo peregrinainr an!mum ligal mrmornbile, ni-1 mira variolas ptuUmiB niodo foiiorum frondiumquc. divcrniwimas iormas, modo riorum pulcber-

ruuos color.* expandontium atquc omnismodi bestiarum per lugtibria loca vaganiium inaltltudo. Alia qul.v. regionom Unci, quae pauas aolummodo locirUgi*quc lod'ahabiliila, largani vcg^lnbilium atqm- aiiimalium viiarn alii, liiimnui aiilcni fincris vix vo«igia .•xhibel, iln at banc Ti-Uari* portom lalem, qnalii cr.nia futrit rudtmMmpc niil!i*(iii<- ii»t;.-iLii huinntii rirlutibos nobiliiaiam p<-rman*i«o diwro poa.U. IncM liuic solitudini liom'iidi quid alque viaionx nnimum Mngalari IrUiilia afnewn*quam, nisi ip*- bnju ilineris viri.-siiudinp* subivcris, vix Mprriri pOUU. Taniua oniai nobU diviniiu* innaln* e*t liumanarutn wruia amor atquo d^iderium , ui v.l

foocundiesiinao utnMtt .-[irdncalum, dum noMri gciifri* doruincnlii careai, laimju*m Mmuu viriuli^ «lij;nilaU' doslhoton, antmum baud pxplpai. ll.ier ompla nuum»olu5 per \a*inm •olilDdinrm navigau. animo ni.com volvfrvm, «d Cnlnraclaa CabftloBloa defcror, ibtnu JaxU fluvii ripas saxa con.picio, quorum ampla supcr-(>;•* varii* fiyuii'. bumanai fnci,* intograqoc corpora iviVrenlibui in.colpla, bic loci olim g.-nlcf. ..v-tiii-v |ndH nunc ibidem habiianliba. el arte iwiiiiorcs et gcolo-xculliorcs eoniprobat Fnmn rM Inter Americanos, mngnnni IVravianorum ropiam, devicm nb HUpanb pairin, hue pn.fuglw, illuiU^ue in hncc InhotpfU ncmornpatcrnis penalibuit dettnim bic cullum .xcrco'use. Kipiideni vcro c romoliore aevo aiiliquiwimi pupnli baec documenia, qnibus similia ad Orcnocnni llumen paisiq "b-wrvavil Pcrill. do Hnmbiddl, ralua miro modo cominovcbar dum cauaas niccum rcpulabam. quibu* faclmn MSrt, nt Aim-rica, quondam rorum divlnarum bumauanimou.'coitus haud ospcra in IrUliulmam l>arb»ramqoe conditioncm, in qua none pjos incolaa, vena* terrain prooot, nulla tcligiune nullaqu*- arte rxcultot riderou*, Oeprimcralnr.(^uau quum nircum cn-ilarrm ineredibili palria,. desldcrio lenebar, MAXIMILIAN! J08EPHI upicOlU rcgiaqo* virlulc feliciMimac. Slrinxil animuu. optlnl REGISimago optiouequ REGIKAE, illu-iriwirna^ foominae, quae, BoJeufM mnicr aiqu« deem, omne quod bumano poctore dignnm ammo Tero r.Kio amplrelilur, inornamueiitaie M ]>i,taio niagia ttiam quam excels!

, quem i^eupal, lod dignilaie eODapklM. Bjoi virluiam eogiiaii..!!.- doUnlUfl I'almara e (ristissima M-lva auper aniiqni culin>wliquia, <-Ialam conapexi, quae fncinam 6apidorun. largwn eopiam qnolannis liarum regionum ineolU benigne elTundil. E,.m igilur BEGINaE i.o,trac. nomine condemr....decrevimu*. nl ,i quid l«>ni ex ilineris BOttrl, literarom fflugendamm gralu ab optimo Ke-0 mandali , proe--«i« t [. nepoles quoquo scirent, quibus id necopiom referredeberent. dum uomen et v.-luli frontem A L'GUSTISSIMA E DOMINaE Iiujuh bniignao Palmu venu-tate cinciam recordarcninr.

Tab. 67. Fig. I. Pars apadicis tloreniis superior (m. n.). Fig. H. Spalhac (m. ralde immin.). — 1. Flos masculu-.. i. Idem tertkmtilcr aporlss, ut .-.laminaappa.oant. di^co ca.no>-. iaserU. 3. Culvx a latere. •!. O-ljX a Venice. 5. fi. Stamina. 7. Pollefl (m. a.). 8. Flos foemineu*. 0. EJuHon calyx. 10. CoroOa a rack-.11. Kadera a vcriice. 1?. Ovarium. 13. Ovaria duo, IraOirCrK di'seela. quorum alteram luculamenta Iris, altrrum umim §oluminodo cxhibet (n), n.l.

4:'

Page 94: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

84

XVI. DESMOHICUS.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOICA in eodcm spadice. Spat ha duplex. PI ores sessiles, bracteo-

lati. 9IASC. Calyx monophyllus, trifidus. Corolla tripetala. Stamina sex.

FOEM. Calyx monopliyllus, cupularis, basi pervius. Corolla inonopetala, urceo-

laris. Ovarium triloculare. Stylus brevis. Stigmata tria, revoluta. Drupainonospcrma

,put a mi no ports tribus verticalibus stella<is. Albumen aequabile.

Embryo intra porum verticalis.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in eodcm spadice. Spat ha duplex; exterior brevis, apice aperta, coria-

cea, interior cylindrlca, in ventre longitudinaliter findenda, sublignosa. Flores sessiles in

ramis spadicis flcxuosis, focmincis solitariis in parte inferiore. MASC. Calyx monopbyllus.

triangularis vel obiter trifidus, la ci nil's acutiusculis carinatis, inembranaeeus. Corolla tripetala.

Petala ovata, acuta, planiuscula, substantia quam calyx crassiore. Stamina sex, e basi

floris. Filamenta (ililVirmia; antJierae lineares, erectae. FOEM. compage, quam mas-

culi, (irmiore. Calyx monopbyllus, cupularis. ore truncato ct obiter tridenticitlato, basi pro

trajicieiitc receptaculo pervius. Corolla monopetala, urceolaris, ore item, uti calyx, truncato

obiterque tridentieulato, basi omni ambitu circa rcccptaculum adnata, indcqiic uti calyx pcrvia.

Ovarium ovatum , triloculare, loeulis duobus abortivis. Stylus brevis. Stigmata tria.

acuta, revoluta, cxserta. Drupa globosa vel ovata. Inter carnem teneram monosperma. Pu ta-

rn en bomoideum, tenue, osseum, vertice insciilptum poris tribus stellatis. Nucleus testa tencra

inclusus. albumiiie corueo aequabili plerumque solido, embryoncm conicum intra unum Coram i-

iiuiu in lectulo proprio foventc.

HABITUS. Palmae dcbiles, ubique aculeis rectis vel hamatis magnis borridae, caudice

gracili subarundinaceo flaccido flexuoso , aliis plantis imposito ct intcrdum scandente, fron-

dibus per omncm caudicem sparsis. petiolis lunge vaginantibiis . remote pinuatis, pinnis

parum rcduplicatis, margine non ciliatis, scd noduloso - inaequabilibus: racbi longe ultcrius

in cirrlium porrccta ibiquc uncis validis recurvatis (foliis depauperatis) armata; spa diet bussimplicitcr ramosis . ramis flexuosis subfastigiat is . inter Crondes axillaribus snlilariis . s p a t b a

duplici, quarum interior crassior el plerumque aculeata est, Nor i bus ocbroleucis , drupis rubris.

came parca, put amine nigro.

STAT 10 BT BABITATI 0. Species hujus generis in nova terra continente forte

nurncrosae, Calamorum. in Indiis orientalilius rreqiientium . quos babilu rcferunt, vices in be-

mispbaerio occidcntali gererc videntur. Amant. inter Aequatorem et tropieum Caprieorni passim in

Brasilia et Peruvia obviae. loca calida umbrosa, dense virgultosa vel udiuseula . nobis altif inline ultra

mille et treeentorum ab Oeeano pedum non observatac.

Page 95: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

85

1. DESMONCUS POLYACANTIIOS. Tab. 68.

I), vaghte petiolaribus racfribusqiw adunco-aculcatis, cirrfas uncate; pi/mis oblongU utrinque attenuate; s/xitfia intcriore acidea-

tesuna, aculeis c basi nodosa; drupis globosts.

Atitara vcl Jatitam Marcgr. Bras. edit. 1648. p. 64. c. ic Kai. Ili.st. II. p. 1369.

Pa/ma brasiliana ]/arva, fotiis Polygonati longioribns viagls spinosis, trunco s/miosissimo , llrcyil. Prodi'.

II. p. 81.

DESCRIPTION CAVDEX TIADICIDVS parvfo cylindricis firmatus, crectus, arboribus fruticibusvc innixus

et interdum inter Hlas omnino scandcns, tortuosus, teres, digiti crassitic, una basi ilavescenti - pallidus , supeme

viridis, uti reliquac partes omnes glaber, inde al> nltitudiuc supra terrain pcdali vcl in vctustis bipedali fron-

des exserens.

FRONDES alternarim sparsac, nngulo fere recto patentee, tres vel quatuor pedes longac, Iaxae, deelinatne

vol ope uncorum retrospectantium inter vicinas plantoa hacrcntcs. Petioli basi vaginantes. Vagina teres,

dorso ab ipso petiolo decurrente Bubcarinata, laevigata, intus sulcis transversis notata, supra petioli insertionein

in tres ad quatuor pollicum longitudinem produeta, ore tenerior atque sctis mollibus ercctis ciliata, caeteruni

glabra, aculeis validis e basi crassa ovata rectis vcl adunco- recurvatis, auperne convexis subtus plains, basi

pallidis apice nigro - tuscis nnnata, tandem versus orilicium lacera et subfibrosa. Kachis dorso convexa atque

in planta juniore tomento denso ferriigineo vestita, intus basi plana vel subconcava, antiee obtuse bifacialis,

praesertini dorso aculeis validis. uti vagina, armata. Pinnae suboppositae, quatuordceim ad viginti parium,

intiuiae distantia a vagina cireiter pollicari enatac et inferinrcs omnes niagis approximatae, summae distantia

bi - ad tripollieari a se invieem reinotae, oblongae, quinquc ad sex pollices longae, utrinque attenuatac, basi

subplieatae, cacterum planae, intogerriiiiae, nervo medio pallido utrinque prominente et sccundariis

cireiter duodceim pcrcursae, glabrae, nitidae, virides. Kachcos apex inde ab ultimis pinnis in sesquipc-

dalem vel majorcm longitudinem productus, dorso concavo aculeis ercbris obsitus, in faciebus duabus supe-

rioribus inermis, genieulis duobus, tribus vel quatuor intumidis instnictus, quae dcorsum aculeos pollicarcs et

sesquipollicarcs rectos, subulato - triquetros, iudeque frondem saepius hamorum instar inter virgulta suspenden-

tcs emittunt

SPADICES inter froiidiuni vaginas erumpentes , solitarii, nmiosi. Pcdunculus tri - vcl quadripollicaris,

compresso-teres, totus spathis involutes. Uaehis cireiter spithainaca, angulato-rlexuosa, ramos sesquipollicarcs et bipolli-

cares angulosos, praescrtim antiee flexuosos, erecto - patentes vel cernuos euiittens. SPATBA duplex, exterior tri- vel

quadripolliearis, linearis, dorso marginibus prominentibus acutis, ad basin concava. antiee convexa, in facie exteriore conve-

xa, apice pro exserenda spatlm intcriore bifida, glabra, pallens, c membrana tenuiore, tandem in h'bras irregulariter scccdcntc,

inermis. Interior spithamaea et pedalis, Ianceolata, erassior, compage subspongiosa, junior tomentoso - fusca, tandem in

ventre rima longitudinali deliisccns, aculeis retrorsum aduncis basi crassis, supeme convexis subtus plains, ad margines to-

mento i'useo ciliatis dense horrida.

Fl.OttES MASCt f,I in inferiorc ramorum parte plcrumque gemini ad latora singulorum tbemineorum, in superiore

densiores. ltractca ad cos parva, ovato - acuminata , mcinbranacca, pallida. CALYX minimus, monopliyllus, planiusculus,

obiter trifidus, laciniis ex ovato acutis, marginc tcnuioribus, dorso subcarinatis, albidis, glabris. COROLLA tripetala, calyce

multoties major. Petala ovato - Ianceolata in acumen longum attenuata, tunc inde subfalcata, uno plcrumque quani duo rc-

liqua planiore, coriacea, pallidc ocliroleuca, longitudinaliter striata. STAMINA e fiindo eorollao carnosiusculo, quam petala

duplo breviora. Filaments brevissima, subulata, alba. Antlicrae linearis, basi sagittatae, olitiisae, ochro-

leucae, poll in e albo farctae.

FLOIt lis FOI'jMIN El masculis plus quam duplo minores. liractea ad eorum basin semicircularis, angusta.

dentibiis minutis instructa, membmnacea, alba. CALYX anuuliformis. brevis, tcrtiam cireiter corollac partem

alritmline aequaus eamqiie arete ambiens, basi foramine orbicular! pervius, den ti bus tribus minutis acutis notatus,

albus, membranaceus, siceiusculus. COROLLA urceolaris, ore nonniliil contracta atque dentcs tres breves acutos

Page 96: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

86

porrigens. Ovarium ovatuni, triloculare, loculis duobus abortivts. Stylus vix ullus. Stigmnta tria, e corolla cxscrta,

rcvoluto. DltLPA glolwsa, eoccmea, mngnitudinc semiuis CjCERlS AKIETIM, glabra, nitida, intra carnem parcam flavesecn-

tein contincns nucleuui homoidcum, Putamcn tcnuc, nigrum, poris vcrticalibus tribus stellatis. Albumen album, soliduin,

eorncum. Kmbryo intra unuin foraminum nutritioruin , cylindricus, parvus.

Habitat in st/tm aboriginibus, pracscrtim juxta mare, in Provmciis SebastianopoUtana, Dahicnsi, Pcrnambucana, Maragna-

niensi Floret Januario.

ICOy. EX PL. Tab. 68. Summiina eaudieis Dosmonct polyaeantbi mm apalha clarai, el »padix llorens, o apatba iotcriore cgreaaii*. — 1. Flos raaacu-

In* (m. n+). 2, 3. Idem, i. Calyx. 5. Pt-t&ltim ab otraqne fade- C. Corolla, explicate pelalU, tit atamina el pialiili rudimenium pateaot, 7. Summon coraplexu*

eum nidimcolo plstilli. & Stamen ab utroque later*. *X Pollen* 10. Rudimentum pistilii aeonim (m. a-}* — 11- Flo* foemineos (in. n.). U. Idem auelas, 13- Calyx.

14. Corolla- 15. 16. RttQIUL 17. Ovarium uanaverw directum cam rudimenti* loculomm (magis a.). 18, Dmpa a latere. 19, Eadera a baai. 20, PtttaHML 2L Hemverticallter directum (m, u \

2. DESMONCUS MACROACANTHOS.

D. vaginis petiolaribus rachibasquc aculeis rectis majoribus minoribusquc, cirrhis uncatis; pinnis obtongo- lanceotatis utrinquc aUcnu-

atis; spatha intcriorc setosa; drupis obovato-globosis*

UAvoira savanc, Aubl Flor. gujan. SuppL p. 98.

Palma surhtamensbi sagittana^ folio Pobjgonati tongiorc, vatidissimis spinis ct tongissimis horrido,

Breynu Prodr. II. p. 82. (?)

DESCRIPTIO. CAVDEX ercctus, quadri - ad sexpedalis ct major, super vicinas hcrbas arborcsque reclinatus vol

trondium aculeis inter illas scandens, nonniliil flcxuosus, teres, glaber, viridis.

FltOKDES supra totum caudiccm altcmatim sparsae cuinque ubiqtic vaginis petiolaribus vesticntcs. Vagi nnc

longissimac, saepe ultra pedem meticntes, cylindrical, transverse sulcatae, virides, juntores toincnto fusco dctcr-

ttibili adspersae, ore cxtcnuatac membranaeeae atque ciliis longis rectis obsitac, armatac aculeis rectis e basi

crassa oriundia nigris nitidis, aliis parvis liueain uiuun vol duns longis, aliis unguieularibus ct longioribus; e

medio circiter pctiolos exserentes subtus convexos supra pianos vel parum convexos, tomento tcnuissimo lcpi-

doto adspcrsos atque aculeis uiurinato - recurvatis solitariis vel subgeminatts, quam in praeccdente specie rarioribus

annatos. Pinnae circiter sex pnrimn, posttcac magis approximatae, distantia circiter pollicari, anticae

distantia bi - ad tripolltcari positac, sulmppositac , laneeolato - oblongae, utrinquc attenuatae, acutae, planae, basi

solummodo nonnibil plicatae, glabrae, \nrides, nervo medio pallido parum prominente ct aeulcato ct late-

ralibus circiter duodedm tenuibus percursae. Cirrhus inde ab ultimis pinnis ulterius in pcdalcm longitu-

dincm vel ultra productus atque aculeis oppositis trium circiter pnrium, retrospectantibus, ex articulis intumidis

ortis liamatus.

SPADIX inter frondes, pracscrtim supcriores, eminpens, spitlmmaeus. Pedunculus compresso-tercs, in ramos

octo ad decern breves Hexuosos angulatosqtie divisus. SPATHA exterior lineari-lanccolata, oblique truncata, acuta, apice

apcrta, dorso biairinuta, inarginc incmbranacea, inter carinas eoncava, glabni, viridis; interior lusiformis, apcrta lauceolata,

pilis setosis sursum spectantil>us fuscis birta,

FLQRES iioii visi. DtWPA piriformis , vel obovato - globosa , vcrticc stylo mucronata t aurantiaca,

glabra,

came tenui (lava, putamine utnbrino - uigricantc, albuinine solido, cmbryoue molli cylindrico, \\t in

praecedente specie sito.

Crescit in sglvis ncc non itder virgulta Provinciac Paracusis atque Cagcnnae frequent Fructus maturat Maio ,Junio.

-lassitara ab incotis dicitur, ob actdeos, quibus venantes per syluas saepc laccrat, invisa*

Page 97: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

87

3. DESMONCUS ORTHACANTHOS. Tab. 69. ct 98.

A vagiim peliohrlbus rachibusquc postlcc aculeis recti's comprcssis, rachibus aniicc incrmilms, cirrhis uncatis; pinnis oblont/o - tan-

ccolatis utoinqw acuminata} spatha intcriorc imrmi; dnqris pisiformibxis (?,.

DLSCRIPTIO. CAVDEX teres, crassitie digit! mlnoris, infenie floxuosus atque quasi nliis plantis cir-

cumvolutns w[ subscandeus. passim sarmenta longa ageus, aculeis rectis eompressis subulatis horridus , vaginisfrondium vest it us.

FRONDES subdisticliac, patentes ct subrccurvntae. Vaginae pctiolarcs dodrantales et longiores, cylimlricae,

membranaccae, in ore tenuiorcs ibiquc irregulariter librosae fissaeque, ubique, praesertim vcro in parte superiors nrmatacaculeis pofficaribus, longioribus ct ungaicalaribas iiigro-fuscis comprcssis, ad marginem tomento grisco-t'usco villosis, cpmleqnoqae superiiciei mspcrsuin est. Constat hoc tmncutum filis simplicibus ramosisve vario modo tortis et implcxis, modosubulatis modo inflaris. Itaciiides frondium supra medium e vagina progrcdiuntur, longitudinc circiter cubiti, extus con-vexae, intus postice concavne, antiee bifaciales, primum parce toinentosac, deiu glabresccntes. Pinnae sex ad octo parium,inlcriores suboppositac, superiorcs altcrnae, obiongo - lanccolatae , utriuquc acuminatac, quinque ad septem polliccs longae,iinuiii in medio Iatac, basi noimiliil cmnplicntno, nervo medio utrinque prominentc, latcralibus subduodenis alternatim

supra ct subtus prominentibus, glnberrimae. obscure ct subnitido - virides. Ilmui in cirrho rctrospcetantcs, e basi crassa

snbulatotriqnetri ct sacpe in pumas nbeuutes, triom quatnorve parium, iuferiores biunciales, sumini uncialcs.

SPADiX inter supcriorain frondium vaginas eruinpens, pedem ct quod execdit longus. Podnncalusdodnmtnlis, comprcsso - teres, longitudinal iter striatus, tomento ferruginco passim adspersus, aculeis sctisquemgricautibus oompressis in basi floccoso - tomentosis armatus. Rami in saprema parte c pedmiculo s. radiisupreinn parteflexuoso - angulata cxeuntes, valdc (lexuosi . (ere filiformcs, trcs polliccs longi, in na

peduueul<

basi bractca parvamembranacca adpressa suffiilti. SPATHA exterior quatuor poffices longa, linearis, subauceps, dorso concava,ventre convexa ibidemque transverse trtmeata, ut dorso in lacinias dims triangulares sccta appareat, membra-nacea. fusoidola, tomento ferruginco passim adspersa, caetenmi incrmis. SPATHA interior interne pcdiin-culum arete obvolvens et subcylindriea, supcrne fosiformis ct a[>crta lanccolata, longitudinaliter striata, uti

exterior tomentosa ct inermis.

FLORES omnem ramorum superficiem, excepta unguis longitudinc ima parte, occupantcs. MASCUL1plures, singuli in ramorum tlexuris, bractcolis minutissimis instruct!. CALYX c membrana tenera nlba compagis snbtilis

factus. triangularis atque in denies breves acutos porrectus, albidus. COROLLAS pctala ex ovato tenuitcr acuminata, erecto-patcntia, pallida Hnvcsceiitia. STAMINA ad medium nsque pctalorum pcrtingentia, filamontis crassiusculis brevibus conicisantheris lineari - oblongis obtusis, polline albo taretis. PisriUA RODHtSNTUlU minimum, obovatum. in vertiec subtilitcrtririinatum, glabrum, albo - virens.

FLORES FOEMINE1 quam masonli duplo minora, lineam et qnod execdit longi. Calyx uti mosonloram e mem-tenui alba subpellueida factus, annuliformis obiterquc tridenticulatus. COROLLA ealycc triplo et quadruplo longior,

-cylmdrica, ore in denies trcs triangulares acutos seeto, pallida liavescens, substantias carnosiuseulae. Ovarium ova-tum, albidum, glabrum. Stylus brevis, e corolla exscrtus, subconiens. Stigmata pyramidata, acuta, primum erecto-conni-vtntia, dein patentia ct rcvoluta. UpvPA i-mota.

brana tc

ovato

Cmeit in si/Ms uHmtw.is prope Mucwt jluvhm, »bi Senmmimm Princops Maxiroilianns Ncovidensis legit, „/,/HCsamUbm has

,H,^m in Prwinda Paraitosi. — Martio /ton/.

ICOy. LXPL. Tab. i«S. Polnwn MMtnun exMbal in Mnnicarii. anccift r» wjanilcnicro, tie qua eonToM <iua«- ail Mtmicariiiin illuslraml.im infra diccuiur.

Tak C9. SUlit apiwm Domopri or.b.C.nlhi oUm apadicc ..on-lum evolulo in ip-lbl , au,ue ^.lic-m Horctom, < Hil ,pa,l,U «»eil m (m. U.L - Fi« 1H.. ™cu1u,

2. Mc, Diagi, ,,,crlD ,. 3. Civ, ... lV,alulu *, «,„ r-cio. i. H„ macula, horbonlJiWr wpBc-m 6. Goni.nlia ,naKala «„ mdimomo 2W... S^ca .co^n. nb atmqac latcf.. «. Hudimcntun, pUIB. 9. Mta. - 10. Fl« fo.^lMu 11. Kj,,,^,, c .lvx. 12. Kjwdem corolla. 13. Ovarium iuvenilc. 14.Kjit$dfia »ccti« transvcraali*, in qua luculamcnu Uf^a it[*|-nniiL

44

Page 98: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

88

4. DESMONCUS OXYACANTHOS.

IK vaginarum petiolarium aculeis e basi incrassata rcdiuseulis, rachium aduncis, drrfda uncatis; pinnis fato- vel suboblonfjo- lan-

ceolate acuminate; spa/ha intcriorc acidcalissima, aculeis e basi incrassaia; drupis obovatis.

DESCRIPTIO. CAUDEX ercctus vel in superiorc parte vagus, crassitic polliccm aequans, sex ad decern pedes

longus, teres; ill superiorc parte ubiquc pctioloruin vaginis tcctus.

FRONDES fere sub angulo recto pntcntes, altcrnac, distantia dodrantali vel iiimio pedali dispositac, tres pedes

longae. Vaginae petiolnres pedales et Iongiorcs, transverse sulcatac, obseurc virides, tomento iuseo adspersac

atquc sparse munitae aculeis e basi crassa mamillneformi cnatis, fcrc rcctis, patentibus vel retrospe-

ctantibus crcctisvc, subulatis, in parte nimirum superiore plerumque plnniusculis, in inibriore convcxis, long.tud.nc

variis, nempc aliis duns solummodo lineas longis aliis unguicularibus vel pollicaribus, versus basin fuscesccnt. - v.r.d.bus,

apice nigris nitidis, vel glabris vel passim to.nentosis; versus orifieium cxtenuatae, membranaceae atque .rrcgula-

viter fissae. Rachia c media vagina proccdens, subtus convcxn, supcrne quum in pracccdentibus spcciebus

planior. tomento tenui fusco detergibili parce adspcrsn vel quasi punctata, et, praecedentibus si>eeiebus planior,

tomento tenui fusco detergibili parec adspcrsa vel quasi punctata, et, praesertim in dorso, armata aculeis aduncis

retrospcetnntibus, circiter octo ad decern pinnas in quovis latere fereus, indeque in cirrbum pcdalcm et longiorcin

porrccta, aculeatum quoque atquc uncis sat validis nonnullorum parium, c basi crassa triquetris hamatum.

Pinnae absque certo online, aliae alternae aliae suboppositnc, sex polliccs longae, scsquipollicem vel duos latae,

Into - lanceolatae vel oblongao cum acumine tenui, basi ncutae, ibiquc, uti passim in costa, praesertim pinnarum

inlcriorum, aculeis rectis nrmatae, crassiusculae, ncrvo medio utrinquc prominente ct lateralibus viginti ad

viginti quntuor percursae, laete virides.

8PAMX c vaginis frondium superiorum scsqui- ct bipedales. SpaTHA exterior spithamncn, linearis, ore transverse

truncato, dorso coucava ct ad mnrginem enrinata, transverse striata, tandem exnrida et lusca, glabriusculn. Interior viridis,

tandem Vuscesecns, tomentoso-fusco-pulvcrulcnta, ubi exteriorc tcgitur linearis, anticc rusitbnnis s. apcrta lanceolata cum cus-

pide, aculeis e basi crassa fusca tenniter subulntis antice nigrienntibus retrorsum spectnntibus, nonnullas lineas long.s horndu.

Sl'.miX instructs pedunculo compresso-tercti, spathnm cxteriorcm longitudinc nequaute, c rachi compressn angulntnque

ramos qnindecim ad viginti, qoadri- ad <|uinquepollicares, flexuosos, hinc convexos inde angulosos planosve, marginibus acu-

tis passim bracteolis ovatis acntis membranaceis adspcrsos emittens.

*70/tE.S densi, floribus D. polyacanthi vnldc similes. MASCUU ochroleuci, praesertim in antica ramorum parte

frequentiorcs. CALYX minimus. COROLLA quam D. polyacanthi paulo minor, petal is quoque brevius cuspidatis-

0BMTAUA ad di.nidium petnlonun pertingentia. FOEMIXEI pallide virides. CALYX minimus, annularis, dent.cuhs

rribus acutis. CoitOLLA eampanulata, profundi..* quam in citata specie dc.tata, sinu inter denies subulatos rotundato.

Ovarium ovato-trigonum. Stylus exsertus. Stigmata rcvoluta. DlWPA obovata, in vcrticc breviter inucronata, qumquc

vel sex linens longn, glabra, inennis, coccinen, vel miniata. Oaro tenuis, flavescens. Putamcn obovatum, ad poros stella-

tos imprcssum, fibroso-venosum, uinbrino -nigricans. Albumen solidiusculum. Embryo conicus.

Crescit in locis umbrosis in sepibus, inter viryulla ad Sebastianopolin ct alibi in Provinciis liio dc Janeiro ct Jlahicusi,

ubi Scrmmimus Princeps Maximilianus Neovidensis, Clarissimus Beyricl. et MS ipsi ineemmus. Floret ApriU, fructm

malurat Septcmbri, OctobrL

SCON* EXPL. In Tab. 71- V. Fig. 1. Drupa, 2. Corolla fmclifrra- 3. Faumem 4 Id*in vcrticalilcr dU*octam (m, n,)-

Page 99: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

89

5. DESMONCUS PYCNACANTHOS.

/>. vaffinis petiolarifms spitfhisque densissimc $clo$Q-actdcati$t

acu/eolis e basi hurassata rectus, ercclis, racheos aculeis rcctiuseulis*

cirrhis uncatis; pinnis oblowjo - tanceolatis acumituiti$tin costa justice aadeatis.

DESClilPTIO.vaginatus.

GaVDEX , uti vidctur,

plurcs pedes altus , digiti crassitie , teres , curvntus , dense

/VfOJVDKS* Vaginae pctiolares cylmdricac, terc spithamacac, oblique striatne, grisco - viridcs, tomenfo

tenui subpulvcrulentac, setis vcl aculcolis duas ad trca liucas longis, c basi intumida ortis, rcctis, crcctis vcl ad-

pressis, eomprcssis ct in margine tomentosis tarn dense obsitac, nt <iuasi pcllem aniinalcm referant, in margine

exteuuato ct arcsccntc eiliatac ininusquc aeuleatac. K nobis supra medium c vagina exscrta, bi- ad tripedalis,

supernc planiuscula, subtus lenitcr convexa, ibique aculeis e basi crussa virescente subrectis retrospectantibus

atris, duas ad quatuor liucas longis sparsis annata ; longitudine circiter sesquipedali p i n n a s fulciens circiter

octo in quovis latere , postice magis approxiinatas antiee remotiores,

quadri - ad quinquepollicares , oblongo-lan-

ccolatas acuminatas, nervo medio et latcrulibus multis pcrcursas, in illo, praesertim posticc, saepe aculeatas;

antiee promissa in cirrbum aculeis destitutum, scd hamis longis, iis r quas iu D- ortbacautko depinximus,

similibus instructum.

SpaDIX sesquipollicaris- Pcdunculus compresso - teres , aculeis nigris adpressis munitus atque tomento

pulvcrulcnto adspcrsus. Kami uti in antecedente. &PATBA exterior quinqucpollicaris, angusta, linearis,

oblique truncate - aperta, intus coneavat

marginibus acute prominentibus, aculeata. interior basi, ubi pc-

dunculo spadicis eircumvolvitur, compresso - teres , aculeis minoribus annata, antiee tusiformis vel apcrta Ian-

ccolata, ibique densius aculcata, aculeis subsctaccis, c basi exi)allida rcctis, nonnullas lincas longis, patcntibus vcl

erecto - patcntibus.

FLORES omniuo praccedentis specici, excepto eo, quod utriusquc sexus calyx paulo sit major, corollaque tbeminca

in dentes breviores secta, sinubus inter dentes acutis nee rotundatis. DliVPA desideratur.

Crcscit inter frutices ad ViUam de Pidmi et Hio Pilfovs, Provincial Ooyazanae, ubi florcntem legit meme Julio Ctarissi-

mus Pohl, qui bcnigtw communicavit.

6. DESMONCUS SETOSUS.

Ik vaffinis dense sctomf

setis e basi incrassata rectis, rachibus parce setosis, setis rectis vet spimdosis aduncistcirrhis subinermibus

;

pinnis linearibus aeuminatis.

DESCHIPTIQ. CAUDEX plerumque declinatus, vel supra frutices vieinos scandens, laxus, subvimincus, crassitie

pennne anserinae, teres, omni fere superficie vaginatus*

FRONDES distantia circiter spithamaea altcrnae, pedales et scsquipcdalcs. Vaginae teretes, circiter sexpollicares,

transverse striatae, membranaceae , versus oriticium cxaridae, ubique adspersac setis nigris nitidis, c basi crassa oriundis rec-

tis, plerumque deorsuni spectantibus , e medio rachin emittentos. Itachis subtus parum convexa, supra in medio plana ad

margines utrinque sulco longitudinal! pro insertionc pinnarum ilonata, glabra, antiee s. in cirrbo duoruin triumvc

])oIlieum longitudine simplicitcr attenuata absque aculeis magnis hamitbrinibus sed subtus parce aculeis parvis

aduncis in basi crassioribus munita. Pinnae octo vel novem in quovis latere, quam in rcliquis specie-

bus laxius dispositac et angustiores , imae saepius oppositac, supremac saepius alteruae, lincares , utrinque attenu-

45

Page 100: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

90

atae, acutac, sex ad septem polliccs longac, vix dimidium unguem latac, ncrvo medio utrinquc prominulo pallido et

seeundariis sex ad octo panun conspicuis pcrcursae. laete Viridcs, glabrae, murines.

FLORES et FBVCTVS ignoti.

Crescil in sy/vis aborigimbus ad Jluvios SoUmo'e's et Japurd.

7. DESMONCUS MITIS.

D. vatfhds stibinermibus, racftt parce acuteata, acu/eis aditncis, drrhis uncatis; pimwt lanceolate acwmnatis, bast seloso - barbatis

;

spaf/iis incrmibus; diupis globoso - oOovatis.

DESCRIPTIO. Cavdex erectus, uti in antecedentbus spcciobus flcxuosus atquc inter virgulta ope cir-

rhoruni scandens, teres, crassitic pennae circiter anserinac, totus fere vaginis rectus, glabcr, incrmis, viridis,

ad basin fuscesccns.

FRONDES Iaxiuscule et distantia fere peduli supra caudicom sparsae, subhorizontalitcr patentes. bipeda-

Ics ct longiores. Vaginae teretcs, transverse striatae, jtmiorcs tomento lusco adspersae, raro aculcolis 11011-

nullis adancis brevibus armatae, in ore transverse truncatne et ciliis subulatis instructac, e medio emittentes

rachin, quae subtus convexa est ct aculcis solitariis vel gemmis brevibus retrospectant!bus aduncis, lineam et

quod excedit longis armatur, supra vero postice plana anticc obsolete bifaeialis ibique pro insertione pinnarum

sulco temii cxarata, novella fusco - tomeutosa, dein glabrescens, hide a medio inula s.(

si malis, in cirrhumpcdalem attenuata, quern quinque ad sex paria aeuleoruin subulatorum e basi intumida retrofactorum muni-

unt. Pinnae quindeeim ad octodecini parium, inde ab ipsa racheos basi dispositae, imac oppositae, superiorcs

subalicrnac, subsessiles, lanccolatac, acuminatae, duos ad tres pollices Iongae, basi fasciculo pilorum nigroruni

barbatae, laete virides, nervo medio subtus promincntc albidiore et secundariis parum conspicuis

|>ereursae.

Si'.tniX e vagina frondis exscrtus. Pedunculus fere spithamaeus, eimipresso- teres, glaber. Kami shnplices,

Hexuosi, glabri. Spatiia exterior linearis, dorso carinata, apicc transverse et oblique truncata, acuta; interior fusiformis,

acuta, ventre longitudinaliter dehiscens, utraquc tenuis, laevigata et glabra.

FLORES ignoti. DlWPA obovato-globosa, coecinca. magnitudine seminis GlCERIS, glabra, characteres rcliquarum

speoionnn exhibens.

Qrescit in sylvis udi$ ad ripas jluv'd Solimoes, abi quoque Jassitara audit.

Page 101: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

91

XVII. BACTRIS.Jacq. Amcr. p. 279. Lin. Gen. cd. ScmtKii. p. 775. Gakrtnhr. dc fruct. ct sem. XL p. 269. t. 139. (Character

rcformatus, cxcluaa B. majore Jacq. et B. miDOre Gaerhi., quippc quae ad Astrocaryi et Acrocomiac ge-

nera rcferuntur.)

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOIOA iu codem spadice. Spat ha duplex. F lores sessiles, bracteo-

lati. MA8C. Calyx monopliyllus , tripartitus. Corolla tripetala. S t a in i n

a

sex ad duodecim. POEM. Calyx monopliyllus, urceolaris, basi pervius. Co-rolla monopetala, urceolaris. Ovarium triloculare. Stigmata tria, sessUia.

Dru pa iiionospcrma, put a mine poris tribus verticalibus non stellatis. Albumenaequabile. Embryo intra porum verticalis.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in eodem spadice. Spatha duplex; exterior brevior, apicc apcrfa, mem-hranacca; inferior fusiformis, in ventre longitudinaliter findenda, coriacea vel sublignosa.

Flores sessiles. bracteolis parvis suffiilti. foeminei masciilis pluribus interspersi, praesertlm

in parte inferiore. MA SO. Calyx monopliyllus, toner, tripartitus vel trifidus, laciniissublanceolatis, eariuatis. Corolla tripetala, quani calyx crassior. Petala planiuscula, longitu-

dinaliter striata, ovata. Stamina sex. uovem. duodecim. c fundo floris carnoslusculo , vel saepe

pefalis basi adnata. Filamcnta] subulata. Antherac linenres. subsagitlatae, ercctac. Pollenglobosum aut elliptieum, cicafrisaium. FOEM. structure, quam masculi, firmiore. Calyx mono-pliyllus. urceolaris vel rarius annuliformis, ore truncato integcrrimo vel levissime (ridenticulato.

Corolla monopetala, urceolaris vel cylindrica, ore truncato tridenticulato. Ovarium ovatumvel prismatico - trigonum. triloculare, loculis duobus abortivis, saepe omnino uon detegendis.

Stylus nullus. Stigmata tria. pyramidata, acuta, priinum erecto -conniventia , dein revoluta.

Dru j) a glnbosa vel ovata. in vertice stigmatum residuis plerunu|ue mucronata . cortice crasso

coriaceo, carne pulposo-molli, putamine crasso osseo homoideo vel saepe depresso - turbinate,

versus verticem et ((uidem sacpius in ambitu latiore poris tribus integerrimls (nee ob fibras osscas

adnatas stellatis*) exsculpto, quorum duo ut plurimum cocci abortivis loculis sunt oppositi, tertius

ad embryoncm pergit. Nucleus depresso - globosus . ad poros saepe imprcssus, testa venoso-

varicgata. Embryo in a lb u mine aequabili corneo sicco et vix oleoso, plerumque solido, intra

porum locatus. cylindricus vel conicus.

HABITUS. Caudices statura mediocri **) vel humili, raro data, alii arborcscentes, alii

arundinacei, dense cacspitosi atque radicibus soboliferis sc propagantes, ligno plerarumque

•) Et in h<ic gencre quidem, si accnnitius observes, poros slcllaios adesse dicere jun-i,, ob fibras periplu-i ice circumcircn poris impress**; ncil hao libnw mi-

nulae snni 01 leaucs, nequc corncae ac aupi-r pornrum centra cxpansae, sed polius in horum ainbilu cum rvJiijaia plnriiiu* putamina iutrnnl.

•*) Mediocrem in hoc gencre coudkem diriraus, qui decern ad viginti pedes alliludino aequal, bumilom qui quntnor ad decern, datum, qui vicinii ad

irigiuta et jilurcs

40

Page 102: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

92

specieruni versus peripberiam valde dnro atque corneo, medulla flnvcsccntc, fibris nigris; plu-

I'imi armati a rule is nigris vel fuscis snh petiolorum vnginis absconditia eanimque lapsu

patentibus, pauciores inermes. Frondes super omnem caudicuni superfieiem sparsae, vel

siirsuni frequenfiores , patentee . petiolorom foasi longe vaginantes atqne vaginis superstitious

caudieem involvcntcs, aculeatae ct iioiimillac postiee aculrnfissiniac, pinnatae p inn is pedi-

natis vel sparsis, in aliis connexis vel Emmo inlcgris, aeuleis setisve ciliatis, sublus in nervis

omnium ordinum plerumque tenuissimc strigulosis. Spathae lad-rales et terminates; exte-

rior pleruitujue quain interior minus armala. Spadix simplex vel simpliciter ramosus, ramie

inaequalibiis. Flo res ochroleucij foeminci passim virentes aut rosei. Fructus obscure coeruleo-

nigrirmites, rarius dilute colorati, saepius inermes; pulpa gclalinoso - siibfloeeosa acidula alba;

p u ( a m i ii e ombrino - nigricante.

STATIO ET HAIHTATIO. Genus specicrum dives sylvestre in America tropica,

praescrtim sub Aeuuatorc, ad fluvios. locis inundatis vel paludosis, frequens.

1. BACTRIS ACANTHOCARPA. Tab. 70. et 71. Fig. 2.

/?. caudicc mediocri rachibusque spa/haquc*) acuteatis, pinnis taxiusculis Uneari - lanceolatis ciliatis; spadice ramosoy

drupis

fflobosis acuteolatis.

DESGRIPTIO. AUDIOES hi caespites densos sacpe tot conferti, ut arcAin periphcria triginta et quod

execdit passuum occupent, erccti, duodceim ad quindceim pedes altif

compresso - terctes vel elliptic!, diamc-

tro niajori sesquipollicari minori pollicari , aeuleis subulatis atris nitidis tripollicaribus horridi , tomento fusco

odsperai, in superiore parte vaginis pctiolaribus persistcutibus involuti indeque subclavati, vel rachium parte

penristcnte auctL

FitoyDES sck - oetopcdalcs , in superiore caudicis parte sparsae,

patentee. P e t io 1 i basi longc vaginantes

rac lies q lie aeuleis longis atris horridi. Pinnae viginti et plures in quovis latere, laxiuscule dispositae, lincares,

longe neuminatae, sesquipedales , supcrne obscure virides, subtus ejusdem fere coloris, ciliis nigris sat magnis

iminitae*

SpaMX sesquipedalis, pedun culo compresso - tereti, muuito aeuleis ]>aucis sctaccis nigris, anticc Juerniis,

ramosus, ad ramos bracteis late ovatis instructus.

minimi ini

FLORES MASCULI ocliroleuci, odori, baud rite obscrvatL FOEMINEI CALYCEM exhibent

anmilifornicin, COItOLLAM cylindrical!), ore obiter tridentatam ntque subciliatnm, longitudinaliter striatam. Ovariumovato - cylindricum apice inter stigmata hians, pilis nigrieantibus erecto - adpressis niunitum. DlWPA globosa vel

deprcsso - globosa verticc acuto, miniatn, acalculia lineam et quod excedit longis nigris nitidis armato. Caro pauca,

vitellina. Putamcn dcprcsso-globosum, vertlec obtusum, circiter dimidiam lineam crassum, intus epidcrmidc tcstacca

vestitum. Nucleus dcpresso-globosus, testa fusca venis pallidioribus irrorata. Albumen album, solidum.

Embryo vix lineam Jongus.

Crescit in nemoribm aborigimbus Provinciac Baftiensis, projw Vittam S. Gcorr/ii dos f/hcos, ad Almada, prope

Soleropofin alibique9

mensibus Dcccmbri et Januario florens ct fructifera obscrvata. Incolis Tucuin audit,

qui e pinnis

fila tenacisstma ad nectemla retia deducunt

ICON. EXPI*. Tab. 70* Itacirifl ncantJioc&rpA et Diplothemiura cftud^accns ilcpicia in ripa Ucus, qui Di^uo Lusii*nis diews, Soteropo-looa s. urbU linhU dc todofl os Sanies magna*; parti a Icrgo ctrcanifunililiir.

T»fc. 71- Kg. II, Spadix fructifcr. 1. Dmpa- 2- Calvx fmclifcr. 3. Corolla fructifera- -I. PaUnea* 5* i'ulamen medio diiseclom (m. n.)-

) Quum dc apatha lotjuimur, do Intcriore nccipi:^, itam cxtcnorom, alpotc intra ra^inas prliolaro^ Intt'iHcm, qutitn in Brasilia hta I'almatt ubservan'roa*.

acakjA, i|nibm TAginno urmnntar, dvtvrrili sarpo negleximiii.

Page 103: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

o:t

2. BACTRIS MARAJA. Tab. 71. FiS. i.

if. eaudicc ehito rachibusquc f/labris actdealisf

aculeis maf/nis comprcssis tandem expalUdis , pinnis subaggregalis fidcato~

lanccolatis vcl obtongis tonge cuspidatis acideato - cilia/is ; spatha aadeatissima ; spadicc ramoso , drupis glo-

glabris inermibus.

/> ESCR1PT10. CaVDEX crcctus in quinquaginta pedum altitudincm, immo altior, saepe notmihil llcxuosus, te-

res, gracilis, crassitic versus basin trium cum dimidio ad quatuor pollicmn, raro crassior, annulatus, iufernc vctustatc iner-

mis, SUporne inter annulos pollicis ct duonnn latitudinc dense obsitus aculeis subulatis comprcssis nitidc atris basi genicu-

late, intcrnndionnn parte superior© scsquipollicari vcl duoruin pollicuui lutitudiue inermi, colore supcrfieici griseo-albo vrl

albido; saepe plurcs cacspitoso-eonlertL

FRONDES plerumquc quinquc, sex ad oeto, rarius plurcs, crecto - patentes, ob pinnas latiusculas et versus

apieem confertas babitu spisso subcrispoquc, sex ad octo pedes kmgao , raro longiores. P c t i o I i vagmantcs

basi lanccolata, quae marginc in fibras transversales solvitur, ibique dense borridi aculeis descriptis scsquipolli-

caribus aliisque du[>lo brevioribus , indc a baai semiterctcs ; i n fern e convexi , longitudinaliter sultati atque ,prae-

aortim ad priiuas pinnas usque (quae scsquipcdnli supra basin voginantem distantia oriunhir), arinati aculcis,

quam reliqui robustioribus, bipolliearibus vcl longioribus, interdum in margine sctoso- ciliatis, diversa dircc-

tionc patentibus, nigris, tandem cxpallidis, apice solummodo nigro superstitc; sup erne postieo concaviusculi

antice bifaeiales. Pinnae falcato - lanccolatae aut oblongac, in acumen longum cuspidatac, plerumquc tres

quatuorve, interdum duau approximatae, gregibus distantia trium ad sex pollicuui suboppositis, patulae, Uaecido-

ccrnuac, scsqui - ct bipcdalcs, obscure virides, nervo medio supcrne promineute plurimisquc praeterea I a-

tcralibus pereursae, inargine aculcolis tenuibus acutis nigris adprcssis lincam longis ciliatac. Superficies

pimmrum inferior ob palcas vcl pilos compressos brevitcr subulatos in nervis longitudinaliter adnatos subti-

lissimc strigulosa.

SPADtX inter frondes ennnpens supcriorcs, sesquipcdalis. Pedunculus compressus. Rami viginti et plurcs

spithamaei et longiores, basi bractca brevi lato-ovata suftulti, vcl ab ima basi ttoribus onusti- SPATBA interior lancco-

lata, dcusissimc aculcata,

FLOllES non obscrvati. DRXJPA globosa, verticc acuta, magnitudiue globuli sclopctarii. Cortex glabcr,

violacco -atcr, tandem atcr, Pulpa subduleis, cdulis, alba. Putameu turbinatum, in vertice valdc depressum,

basi nonnunquam acutum, in ambitu majori poros exhibens, hiuc ct indc quasi cicatrisatum, umbrino - nigrum,

vix dimidiam liueam crassum. Nucleus lcnticularis, latere superiore plauiorc, in locis, qui poris respondent

imprcssus indeque obiter trilobus, epidermide fusca pallidius venosa* A 1 bumen suliduin. Embryo tcrc

lincam longus, obconicus, dilute viridi - llavesceus.

Crcscit locis accessui difjlciUbaSj in patttdibus, ad marffines omnium in st/tvts Provincial flahien$isfprope Almada

fS.

Oeorf/ii opjHdum7

Sotcropotin, Caxoeira f 8. Amari Villam; item in Provincia Maragnanicnsi ad Itapicuru Jluvium, in insula

S. Ludoviciy prope Pard atquc in vastissimo st/lvarum tractu, qui ab Occam versus Madeira et l<;a Jlumina crtenditur* Fructus

passcrtOus gratO$ mense Scptcmbri ct Octobri coUegimus* Incolac Tucuin bravo ct Marajft appellant

ICON. EXPL. Tol>« 71- Kg- t Spadix frucUfcr. 1. Dropa. 2, Colvx fruclifcr. 3- Corolla frurtifera. 4. PaUmpu. 5- Idem, derau puJpa. 6, Idem

47

Page 104: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

94

3. BACTRIS SETOSA. Tab. 72. pig. i. 2. 3.

B, caudkc mediocri raddbusque hirtis aculeatis, pimns aggregatisthuge lanceolatis acumi/tatts, tonge sefo&o - cilia/is ; spafha

dense iictdcata; spadice ramosot drupvt subturbinato - globosis glabris incnmbus.

Palma Marajdiba, Pi so Bras. edit. 1658. p, 129. Rai. Hist II. p. 1362.

DESCItlPTIQ. CaUDEX dcccmpedalis et altior, scsquipollicem vel duos polliecs crassus, teres, vel vaginarum

in superiore parte supcrstitum voluminc subclavatus, aculeis horridus subulatis pollicaribus et longioribus, cinereo- nigricans,

praesertim in parte superiore Iiirtus.

Frondes scxpcdalcs et longiorcs , in basi longe amplectentc rachiquc subtus leviter convcxa superne bife-

ciali pilis brevibus fuscis hirtacf armatae aculeis subulatis vel lineari - lanceolatis ungucm ad scsquipollicem longis,

qui e basi nodosa eartilaginea orti ubique patent atquc aetate expallcscunt, ita at colorcin stnunineum pro fuseo-

nigriennte induant Pinnae aggregatae, quinque et plurcs in quovis accrvo, suboppositae vel, postice praesertim,

alternac, cxtimac interdum subconnatae, lineares, utrinque attenuatae, latiores in medio pollicem et quod excedit,

ungustiores ungucm mcticntca, percursae ncrvo medio supenie praesertim promincnte ac in radii n nonnihil

deeurrcntc, et lateral i bus denis vel duodenis quoquc expallidis, quorum altcrni supenie et subtus prominent.

Praeterea tertii ordiuis ncrvi adsunt tcnuiorcs, quos in facie inferiore paleae miuimac, vix nisi sub niicroscopio Composite

rite conspiciendae, laneeolatae, acuiniuatne, albidac aculeorum in niodum mutuant, ita ut pinnae ibidem mhmtissimu

strignlosae appareanb Aculci s. setae marginales distantia unguis vel pollicis adstant duas ad tres lincas longi^

prinium mgrieantcs, dcin cxpallcsccntes.

SPADIX dodrantalis et pedalis. Pod un cuius digiti minimi crassitie, vario modo sulcatus et scrobieu-

latus, pilis tcmtissiinis hirtulus. Kami vigmti et plures, pennac cygncae erassitic, inia basi bractca brcvi

cuspidata suftulti, ibiquc compressi et nndi, anticc ubique densissime floribustransverse oblonira in medio

onusti, intcrquc fiorcs tomento adspcrsi tenuissimo fulvo ox artieulis cllipticis globosis aut irrcgularibus in 61a

moniliformis coneatenatis, nou nisi sub lente composita conspieiendis, coustante.

Flores ochrolcuci, carnosiusculi, tres circitcr lincas longi, in parte pcriphcriam spadicis spectantc ob

spathae prcssioncm lacvigati, in reliquia faeiebus mutua pressione angulati serobiculutique. MASCULI plcnini-

que gemini approximati , siuguli in raeheos prominentia minima orbicularis uterquc a basi bract eo I a subinde

quasi omnino obsolete transverse lineari fulti. CALYX in lacinias angustas lanccolatas acutas lineam et scsqui-

lincam longas dorso vix carinatas ct param eoneavns profundc partitus, interdum quatuor vel quinque laeinias

tunc inaequales cxbibens, c membrana tencra albida factus, basi pervnut* COROLLA calyeem triplo superans.

Petal a late ovatn, acuta, saepc inacqualia, duobus nimirum oppositis tertio latioribus, vario modo, ut jam

dictum, scrobieulata , basi alte conflucntia, intus striata, STAMiNA sex, alterna petalis opposita, quorum nla-

menta altius cum illis sunt connata. Filament a scsquiliucaui longa, subulata, comprcssiuscula, saepe noimilm

llexuosa. Anthcrac juxta basin filamentis affixac, lineari - oblongac, utrinque, praesertim basi, emarginatae,

iarctae poll i ne globoso - clliptioo, cicatricula orbiculari notato. PlSTILLl ttUDIMENTUM vix conspicuum, uti

vidctur in came fundi fioris obsolctmn.

Flores FOBMINEI solitarii inter maseulos sparsi , in areola oblonga pedunculi scssilcs ct vix bracteolati.

CALYX t annulus membranacous, vix lineam altus, rcpando - acute - tridcnticulatus, versus marginem tcnuiorom

albus, caetorum pallidc ochroleucus, COROLLA urceolata, aut aequalis aut bine hide comprcssa, angulata pla-

uavc, ore contracto tridentato, siuu inter dentes obtusiusculos rotundato atque inaequali, utraque in facie glabra.

Ov a r i u in ovatum , rotundtiiu vel angulato - subtrigonum,

glabrum , vix triutii loculonun vestigia prodens.

Stigmata tria, obtusa, triquetra, angulo acutiore extroi-sum spectante, poro inter ipsa sat profundi).

DnUPA depresso - globosa vel turbinata, in verticc brcvitcr unibonata, diametro octo ad decern liuearum, in

calyce corollaque quasi patellacformi - expansis sessilis. Cortex purpurco - eoeruleo - nigricans, glaber, laeviga-

tus. Pulpa acidulo - dulcis, alba, in sicco fructu rubens et palcaceo - floocoaa, in parte fructus inferiore

spissior. Pu tain en oj>e fibrarum teuuium cum cortice cohaerens, lenticularc% in vertice magis applanatuin

medioque fovea profunda impressum, caetorum passim scrobiculatum, umbrino - fuscum, intus pallidc testa-

ccum et venoso - variegatmn. Pori in ambitu majori dispositi, fibria tenuibus, c came intrantibus farcti. Nuc-

leus compressus, ad embnronem profundius impressus et quasi cordatus, ad poros coccos leviter emarginatus,

testa pallidc testacca, reticulata - venosa. Albumen soliduin, corncuin, album. Embryo lineam ct quod excedit

longus, conicus.

Page 105: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

95

Crcscit in syhria udiusctttis ProvmciaTvm Rio de Janeiro et S. PauHtubi Tucum bravo vocant Ftorentem Julio,

Auffusto; fructiferam Jamtario obscrvavlmns*

IGOR EXPL. Tab. 72. Fig. I. Spadix integer intra flpatbara Jongitadioatiier apertam. IK ltmnus gpadici* »olitaria« ta part© interiors, ut variac flonim

fonnac pmtltoDO ortae apparcant (m. n,>- HI. Para superior frondia <m, triplo immin.). _ t Ftorcs maacali qnaioor, variae formae (m. nj, 2. lidem (m, a,)- 3. Calyx

maseulus. 4- Corulla miuaila, rcsccto pclalo, ut aiaminuin complex** appareat. 5. Stamen ab nlraque facie, com pollinc (m. a.). 6. Corollas qwtaor foemiacac (m. n,).

7. Eacdem (in. a.). S. Calyx foemmowt *eor*ira. 9. Corolla longitudinaliier nperta, com nlllfllo. 10. Pialillnra acparalum* 11. Idem medio diwectam (m. a,). 12. Dmpa.

13. Putamen. 14. Idem MOITtlfO Mduin cum nnclco, ciya* para medio diawcta crobryonem in eonspectom daL 15. Ejusdem altera pars, ab interiore facie, ul pori cocci

jvpnarcant ahjue modus, quo fibrac Aarcocarpii cmbmmcra adount.

4. BACTRIS CILIATA. Tab. 71. Fig. 3.

B. caudice data racfiibusque fiirtt's aadcatis, pinnls pectintdis Uneuri - lanceolate acutts scluloso - cilialis ; spatha? — ; spadicc

ramoso , dmpis ovato - globosis.

MARTINEZIA CILIATA, frondibm abruptc - pinnatis, foliolis tmsiformibus ciliatis, canrlice stipitibnsque

spinous, Ruiz ct Pa v. Syst. veg. flor. peruv. I. p. 295. (fide spec, a CI. Pavonio traditi).

Wi-lld. Spec. pi. IV. p. 1094. Pcrs. Ench. n. p. 622.

DESCRIPTIO. CaI'dex, auctorc Pavonio, triginta et quadraginta pedes altus, aculcatus.

FrOSJ>ES in raehi aeulenta et liirta pinnae proferentem subpectinatim dispositas, suboppositas, linearcs,

duas spithamas cum dimidia longas, in medio pollicem latas, distantia nonnullaruni lineannn setis lincam longis

ciliatas, percursas ncrvo medio crasso utrinque prominentc, supcrnc in rachi nonniliil decurrente atque lateralibus

trium ordinuni, qui omnes setulis e basi latiore subulatis adprcssis muniuntur.

Sl'ADIX ramosus. FLORES MASCIILI densissime conferti, teueri. CALYX brcvissimus, in dentcs acutos latius-

culos sectus, albidus. COROLLA subglobosa, petalia orbicularibus, medio irrcgularitcr subcarinatis, flavesccntibus. STAMINA

minute, inclusa. Filamenta subulata. Antherac ovntae, altc affixac.

FLORES FOEMINEI non visi. Dnvi'A ovato - globosa. Putamcn umbriuo - nigricans, fibris nigris

ramosis adnatis obduetum, pons versus vcrticcm approximatis. Albumen solidum, album. Embryo ami-

cus, vix lineam longus.

Crescit in nemoribus pcruvianis, ad Poztizo, Ctichero et alibi, Ruizio et Pavonio (estibus.

ICOPf. EXI'L. Tub. 71. Fig. III. Apex nma\\ niucati Borpnlis nul> nnlhcu. 1. Flos nuiealm.' 2. Kjo*dcra calyx. 3. Pcwlum u dorso. 4. Siamen a

f»cio et a dorao (m. a,). 5. 1'utamen n lat.iw. «. Idem a vcrttcc. 7. Idfm mfdio dwwclum.

5. BACTRIS MACROACANTHA. Tab. 73.

IS. caudice std/mediocri rachibusque ijlabris longe tercti- aculeatis, pinnis subopjtositis sparsisvc lanccolato-subfalcatis cilia/is; spatha

aadeis compressis nitidis dense imbricafa; spadicc ramoso.

DESCRIPTIO. CAVDEX nltitudine quinque ad oeto pedum rectus, cylindricus, digiti pollicis crassitic,

distantia pollicis cum dimidio annulatus, cinerco - fuacua, inter annulos aculeis tcrctibus acutis nigris rccto-

patentibus armatus.

FRONDES fere omnes terminales, sex ad octo, patentee, parum curvatac, sex ad scptcm pedes longae.

Pctioli basi lineari - lanceolata valdc concava margine in fibras rigidas soluta scssilcs, antice ad primas

pumas usque (duorum circiter pedum longitudinc) compresso - teretes at«pie in facie supcriorc sulco longitudi-

nali angusto profuude exarati; rncbi compresso - tcreti, superne acute bifaciali ac pro insertione pinnaram

48

Page 106: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

96

sulco marginal! cxsculpta. Ac u lei mugni, tripollicaree ct longiores, nigri, lmsi albicantea, modo solitarii, modobini vol tcrni approximate patentes, per rachin BparsL Pinnae quindecim a<l diiodevigiiiti, rarioa plurcs in quovis

latere, Histantin cluorum ad quutuor ]>olliciini suboppositac, patcntcs, coucinnac, pcdnlcs vel param longiores, in medio

Hcsquipolliccm latac, lanccolato -ialcatac atque acumino plus minus products cuspiriutac, marline setis aculeolisquc

nigris approximate, unam ad duns linens longis ciliatac, obscure virides, gubtus paulo pallidiores, pcrcursne

nervo medio praesertim subtos prominente atque inferioram ordinum pluribus, quorum sex circiter robns-

tiorcs. In nonnullis frondibua tomentum observatur praecipue rachin obducens, o paleis minutia fuscis compoai-

tuni, dctcrgibilc; praeterea in pagiua inferiorc ope lentil COmpositae deteguntnr pili tonuissimi tilitbrmes adprcsgi,

nudo oculo iinperecptibiles.

SPAVIX inter frondes Orumpens, circiter scsquipedalis; pedunculo comprcsso - tcrcti, pilis ercctis fcrrugincis

hirto, quadri- ad scxpollicari, simplioiter ramoso- Rami Bex- ad dcccmpollicnrcs, nutantcs, pilis mmoribus, qnamin pedunculo ailstmt, adspersi, ubiquc fere floribtiK onUflti, execpta (longitudinc !iunnullannn linearum) basi.

Bracten transverse oblonga vel triangularis, obttiKa, ad basin nunulorum. SfiATBA interior inferno, ubi pedun-

culum obvolvit, angusta, compresso - teres, glabriuscula, viridi - fusca, supernc circa ramus fusitbrinis atque densissime

obsita a c tile is sursum majoribus, inferno nimirum nonnullas lincas, supernc unguem vel pollicem longis, compresso-

planis, castanuis, hi inargine fere membranaceo dilutioribus, nitidis, hinc indc dcnticulntis, tarn arete sibi adprcssis,

ut quasi pellem animalem referant

Flours MASCULI muniti brae tc is duabus minimis triangularibus ercctis. CALYX ad tertiam circiter

usque corollae partem (raro ad dmiidiam usque) pertingens,

profunde partitas in lac in ia 3 triangulari - subu-

latas, in dorsi bast carinatas, albus. COBOLLAE primum albac, dcin pallida ocbroleucac pctala Into - ovata

cum acumine tenui acuto longiusculo, plana, nut param coneava et in faciebus interioribus mutun pressione

scrobiculafci,

basi sae]>e nlte coufhicntia, marghic subinde subcrenulato, StamisA sex vel novem, tria petalis

opposita atque altius cum iis connata, dum sex adsint tria petalis alterua; dum novem vero sex petalis

altcrna, quae omnia inlcrius ct mngis versus fundum Horis carnosum sunt enata. V i lamenta tereti - com-pressiusculu, ante cvolutioncni vario modo introrsum flexa, alba. Anthcrac linenri -oblongae, quam Jilamenta triplo

et quadmplo breviores, oclirolcucae. Pollen minutissimum, variuin, modo subcordatum, modo breviter cllipticum, cumrhnula. IU MMEXTCM PISTILLI in pluribus non dctectum, in nonnullis minimum.

FlMttES FQEMINEI, quam masculi

iis , rpias florcs masculi

et subtrigonus,

majores, roseo - purpnrei, bracteis duabus ovato - triangularibus

dorso carinatis, iis, quas floras masculi habent, robustioribus suffuItL Calyx campanulato - urccolaris.

teretiusculus vel gibbus et subtrigonus, in ore contracto obiter tridcntictilatus , cxtus pilis teimissimis subu-

latis strigulosus. COROLLA campanulata, quam calyx tencrior et brevior, ore subcrcnulato in dentes tres

breves lato - triangulares acutos sector cxtus pilis fulvis, frequentioribus quam in calyce ct longioribus, versus

basin sub microscopio composite passim ramosis strigosa. Ovarium subpcdicellatum, cylindraceo - trigonum,

Vix trium loculomm vestigia prodens. St igmata subtriquetra, quae inter hint profnndius punctum.

DttVPA ignota.

Cresdt in st/tvis aborigimbm locis Immidis mjfocalis ad Ganumd, pracsidium nationis Mundmeu, nee 7ton in ripa fhamMadeira, in Promncia

7quae a Jtuminc ntf/ro nomen hahcL — Ftorens obscruala mense Sluriio.

ICOy. EXPL. Tab. 73. Fig. L Spadix llo^ns c apatlm intorioro prodiun*. II. Pats radical com piiina, cqJtM ap^x minus cuspidftlua, ^tiam iti pluridti^

observntur. III. Para inferior raclicos cam aculcis. — 1, Flores masculi Irea (m. n.). 2. Ilorum unus. 3. Cal>x, 4 Corollae pciala duo counaU, cam aiami-

hibt)9 i|«iiii|Qc adbucdum introilcxi*. 5, Pci^Ium scparalum u flore, i]ui stamim'bu* OOVtU iiuiructua est. C, Siaiuima pars superior* 7. Pollen (m. a.), 8. Florcs

focminri duo, quorum unus hltic bnctu flua suffuliua cornitar (ra, d,)- 9- Calvx focmincu^ (m. a.). 10. Corolla clausa <*i lotigiiudiiialitcr spertn (m. n(. 11, Kadem aucta*

12. I'istUlum, 13. Idem horizontalitcr disscctum (m. a.).

Page 107: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

97

6. BACTRIS ARISTATA. Tab. 73. a. Fig. 5.

B. caudice mediocri racfiibusque glabra spathaque aculeate, pinnis tanceolatis vel saepe comiexo - oblongis in setam cuspidatis acu-

kato-cilialis; spadicc subbipartito , drupis ocatis acutis ylabris incrmibus.

DESCRIPTIO. CAVDBX decern ad duodeeim pedes altos, pollicem ad duos crassus, teres aut nonnihil

compressns, mni '- subulatis

tectus, fuscus.

distantia uniiis

scsqu i poll iear i bus

vel duoruin pullicuin annulatus, annulis parum distinctis, armatus aciileis

patcntibus et in parte supcriore plcrumque basibus pctioloram residuis

mterdum remote Bubalternatim caudiei hilmerentes, sul>indc onmes

ri - lanccolatae dorso semitereti

terminates, pa-

lculeis subulatis

FRONDES sparse ct

rentes, sex pedes longae. Petiolua in baseos pedalis linean

nigris unguicularibus ct Iougioribus creetis vel directione variis horridas, in margine fibroso - membranaceo tan-

dem irrcgularitcr solutus, antice ad pumas usque distantia scsquipedali in dorso convexo item aculeatus, in

facie interiorc planinsculo - caualieulatns. Rachis incrmis, subtus semitercs, supra bifacialis cum sulco pro

phmarum insertionc. Pinnae irrcgulares, aliac simplices, aliac conncxae, octo ad decern parium; simplices

lanccolatae, longissimc acuminatae in cuspidem iilitbrmcm pollicem et quod execdit longum, duos dodrantes

et ultra longae, in medio scsquipolliccm vel duos polliccs latae, plume vel versus basin nonnihil plicatae,

ncrvo medio superne promiucute ac in rachin nonnihil decurrcntc atquc praetcrca latcralibus trimn or-

dinmn pluribus approximatis percursae, obscure virides, in inargine aculcolis lineam uuam ad trcs longis ciliatae.

1'ili in supcrficie inferiore, qunm in antcccdentibus speciebus rariores, minimi, ita ut vel sub lente compo-

sita aegrius conspiciantur, subulati c basi incrassata.

8PADO. inter frondes erumpens; pedunculo comprcsso-tcreti, longitudinc quadri - ad oetopollicari, rachi plerum-

que bipartite SPATBA interior fusiformis cum mucrone parvo, circitcr sex pollices longa, dorso longitudinaliter sulcata

atquc aculeis nigris unguicularibus obsita, intus, dum fractifera, fusca.

FLORES noil visi. DliVPA in calyce corollaquc incrmibus marginc irregularitcr fissis, brcviter ovata cum

verticc acuto, vix magnitudine ovi columbini, cortice rtavesccnti - viridi fibroso, pulpa sicciuseula alba acida,

putamine turbinato, in verticc tricicatrisato, in basi acuto, mnbrino - nigra, in ambitu majori versus vcrticem

foraminibus tribus sat maguis orbicularibus instructor minus duro. Nucleus depresso subglobosus, testa

pallidc fusco - reticulata,

porum pcrvium.

albumine conieo lactco, cnibryonc turbinato, apicc introrsum spectante, intra

Crcscit in sylcis uborigimbus propter jlumcn Japurd. Fructifera lecta mense Februano.

ICON. EXPL. Tab. 73. A. Fig. V. 1. Drop* in iniegmiionti* Horalilu* wwilis. 2. PBtMMO. 3. Idem mrdio dittcetam (m. b.).

7. BACTRIS RIPARIA. Tab. 71. Fig. 4.

B. caudice cia/o ffiacili rachibusquc ///abriuscidis spathaque acideutis, pinnis pectinutis lincaribns acutis remote ci/iatis in costa

fiirtulis; spadicc ramoso fiirto.

DESCRIPTIO. I'alma socialis CAVDICBM erigit cylindricmn subacquiilein, trcs ad quatuor pollices crassum,

quadraginta ad quinquaginta pedes altuni, cinerco -albicantcin, ubique, exceptis annulis, armalum denso grege aculcorum

subulatorum pollicem ct pollicem (rum dimidio longorum nigroruin.

FRONDES ratione longitudinis caudicis breves, nimiruni quadri- ad sexpedalcs, numcro (piinquc vel sex,

parum arcuatac, pateutea, habitu fere frondium Uuilielmae speciosac. l'ctiolus instructus basi pcdali

vel longiorc angusto - lanccolata, dorso convexa, margine membranaceo tandem in fibras solvcndo, praccipuc in

utroquc latere dcns'J grege aculcorum, qui caudicinis sunt similes, armatus, in ipso dorso nudiusculus, intus

fuscus, laevigatus ct parum concavus; anticc ad pinnas usque distantia semipcdali semitercs, intus eoncavus,

49

Page 108: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

98

dorso uti in basi aculeatus. Kachis supeme bifacialis, subtus postiee convc-xa, anticc planiusculn, aculeis versus apiccmsensim minoribus adspersa, apice in proccssuin filiformem scsquipollicarem et longiorcm, quasi in cirrhun. rectum, desinens.Pinnae in quovis latere quadraginta et quinquaginta, lincarcs, acutac, scsquipedalcs, medio polliccm latac, oppositae, erecto-patentes, incumbent! - arcuato -dcHcxac, laete virides, in marginc setis minutis deciduis ren.otis ciliatae, nervo primariosuperne proniincntc pallidiore, secundariis approximate subtus prominentibns et parco pilosis, pilis sub microscopic com-posite angulato - subflexuosis.

Spadix inter inferiorcs froudes proveniens, dodrantalis, nutans. Podunculus infenic digiti minimicrassitic obtuse angulato - teretiusculus, tomento caetanco obsitus, basi quoque aculeis parvis nigris armatus.Rami plores, suboppositi, patentes, subfastigiati

, teretiusculi, pro floribus scrobiculati et parce tomento fuscondspersi. Spatha coriaceo - lignosa, iotas pallidc ochracea, extus olivacco - fusca ct aculeis plurimis pollica-ribus et sesquipollicaribus nigris subulatis densissime horrida, spithamaea, lanccolata, acuta. Bractcolae infraflorcs minhiiac.

Fumes MASCVLI ocliroleuco-pallidi, facile dilabentcs. Calyx minutus, laciniis ovato - triangularibusacutis, sub lentc subdcnticulatis, versus basin enrinatis. COROLIAE calycem triplo et quadruple exsuperantispetaia lato-ovata cum acuminc, basi altc conflucntia, parum concava. STAMIXA sex, inclusa. Kilamentafiliformia, inter fundi camosiusculi et pctalomm limites inserts. A ntherae brevitcr oblongac, obtusac.Pistilu nVDlHENTUBl minimum, subulatum, tricuspidatuin. FhORES FOEMINEI quam masculi multopauciores, in inferiorc spadicis parte sparsi atque mnsculis quasi obtccti. Calyx annulifi.rn.is vcl cupuli-fonnis, brcvis, ore intcgerrimo, pallide virens. COROLLA tubnlosa, apicc obiter tridcnticulata, calycc qua-druplo altior, viridis, praesertim in supcriorc ]>arte pilis ercctis adspersa. Ovarium cUipticum vel subcla-vatum, apicc e corolla exsertum. Stigmata triangular! - pyramidata, quae inter biat profundus punctum.DROPA ignota.

Crescit in Provincia do Jtio Xer/ro ad ripam fluminis Japuni, hand infrcquens. Florentem desa-ipsimns die XXII

L

Febritarii in canali Parana - mirim Oanaxi dido.

iCOy. EXPL. T»l>. 71. Fig. IV. Baciridis rip.ri.e ..padix doLpaw plarimi* fl-riUas mwalU. - 1. (FloS maseulw. 2 Kiusdem c-lyx. 3. 4 P*-Uluc, ab ««,„ facie. 5. Will mdimen.™. 6. Sunm,* «rb. 7. Poll,,, (,* «.). - 8. Wo, focmincu-. 9. Eju„dcm calyx. 10. CorolU *P,rU. 11.' Helium (m ! ..)•

i

8. BACTRIS PECTINATA. Tab. 60. et 73. v. Fig. i. 2.

B. candice humili artmdinacco memi, pcthhrum varjinis basibasauc parce aculeate rachibus subinennibm,pinnu pcclinatis

Immrilms subfalcato - acuminati* pi/oso - cilia/is ; .v>atba aculeate; spadice bi - ad qnadrijido, dmpis Mibiermibus glabn-i.

DESOHIPTIO. CaDDEX crcctus quatuor ad quinque pedes altus, digiti minoris crassitic, cvlindricus, glaber,merm.s, distnntia bipollicari baud profunde ammlatus, ad annulos no.mil.il inerassatus, glaber, testaceo- fuscus, basi nudus,supeme vagims frondium tectus; sae]>e plures eonsociati.

FRONDES sex, octo out raro plures, altemac, erccto - patentes et patentes, tres ad quinque pedes longacletioh vagmantes basi eylindrica quadri - ad quinquepollicari membranaceo, in ore primum truncate sub-mtegra, dem transverse in fibraa solutu, versus summitatem nrmata aculeis subulatis nigris, in basi callosaalb.s marginc villoso - eiliatis, spnrsis vel spiraliter scriatis; anticc ad pinnas usque distantia (.ireiter spitbamaeasennteretes; supeme cnnaliculnti

,tomento grisco - lepidoto adsp.rsi et mro acuteo .mo alterovc instruct!. Ha eh is

ipsa glabra vel pilis tcnuissimis olivaceo - nigris adpressis instructa, superne acute bifacialis, sPinnae sex ad decern in quovis latere, raro plores, lincares, versus apiccm nonnihil subfaatque in acumen

subtus convcxa.

apiccm nonnihil subfalcato - curvatacacutuiu longe productae, dodrantem, immo pedem longac, unguom latac vcl parum latiores,

suboppositac, hiiic inde, praesertim cxtimac, conncxac, nervo primario superne prominente et lateralibussenis vel octonis, omnibus pallidioribus percursae, Iactc virides. Suj>crlieieS pinnarum subtus pilis subulatisteuuissimis strigulosa.

Page 109: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

99

Spadix inter frondes laterales proveniens, circiter quatuor pollices longus. Pcdunculus comprcssus,

arcuatus, dcusissime vestitus tomcuto grisco - fusco, c floccis tortis clavatis vcl irrcgidaribus constantc. Rachis

bi - rarius tri - vcl quad ripartita, uti pcdunculus tomentosa, a basi ad apiccm usque dense obsita floribus

minutulis, pro focmincis in arcolas elliptic^ excavata. Bracteae parvac, lato - triangulares ad basin florum,

quoque tomentosac,

FLORES MAHCULI caduci, nou observati. FLOURS FOEMINEI virides. Calyx minutus, annuliformis,

subtridenticulatus, glaber. CoiiOLLA cylindrica, ore subtruncato, pilis crectis hirta, lineain longa. Pis t il-

ium paruin exscrtum, virens; ovario cyliudrlco glabriusculo , stigmattbus lato - triangularibus. DttUPA sub-

globosa vel obovato - globosa, vestigio stigmatum vcrticali aucta; cpidcrmide coccinca, glabra, corticc tcnui

subsicco, patamine globoso, juxta vcrticcm triporo. Nucleus homoideus, testa tcstaceo-fusca, albumin e

lactco , cm b ry on e pall ido ochrolcuco.

Crcscit in sylvis aboriginibtts Provinctac Paraensis. Desmptaydum fnictus habebat, mensc Augnsto.

tCOy* EXP1 Tab. 00. Bactris pectinata com B. hirta cl Astrocaryo gynacantbo in sylva primasva depieu, magnitudinc vicic* imminula.

Tab. 73. A- F>£. L Summitaa taudicis frndtferi* res*clU pcuolis.

Ovarium (m. a.f- 5. Drupa. 6. Putaraen. 7. Horn medio «lU*ectani (m. n.).

Utidino naturali. II. Pinna (m. n.). — 1* Flos focmincod. 2. Calyx. 3. Corolla.

9. BACTRIS CONCINNA. Tab. 78. Fig. 4. 5. 6.

1L caudtcc tenui medioeri aculeato, rachi poslice actdcata antice htermi pitis dcstituta, pinnfs pectinalis concinnis lineari - sublanceo-

tatis acuminata cilialk; spidha aeuteata; spadice simpiici, dntpis obhngo - obouatLs.

DESCli IPT1 0. CaVDICES plerumque plures consociati, in decern ad quiiidccim pedum altitudincm crccti,

terctes, diametro pollicari vel paruin crassiores, castaneo ~ cincrasccntes , distantia triuni ad quatuor pollicum annulati,

unnulis paruin impressis laevigatis fusco - pallidis, aculcati, aculeis pollicaribus vel longioribus subulatis compressis

nigris ct plerumquc crectis*

FnoyDES caudici subaltenic insidentes ct terminates, habitu concinno, quadri - ad sexpedales, parum curvatae,

patentes. Petioli basi lanccoluta in dorso convcxa versus margincm tcnuiorc et membranacca sessilcs, antice

longitudine pedis aut paruin majore pinnis destituti, dcin abcuntes in rachin subtus levitcr convexam superne

acute bifacialetn , obscure fusci , versus basin , ut caudex, aculcati , aculcis majoribus minoribusque, inter infimas

pinnas similibus nouuullis aculeis armati, auticc vero iuermes, pilis destituti setl liinc inde tomento lepidoto

fusco adspersi. Pinnae pectinate - dispositae, plenunque subaltemae, distantia inter singulas circiter pollicari,

lineari - sublanccolatac et acuminata^, pedctu vcl pedum cum diiuidio longac, sursuin decrescendo minorcs, in

medio octo ad decern lineas latae, nervo in edio utrinquc prominentc ct lateralibus pluribusr

quorum cir-

citer sex distinctiores, percur^ae, margine setis nigris lincnm longis nonnullarum lincarum distantia dispositis ciliatae^

flavcseenti - virides, nervis colore dilutioribus.

Spamx ex axillis frondium su]KTionnn. Ped u n on Lufl quiiiqtie ad sex pollices longus, coinpresso-

teros, latitudine subaetpialis, ct quidem triuni circitur vel quatuor linearuin, iusceseens, setis nigris erectis,

praesertim in superiore parte frequenter obsitus, abiens in rachiu simplicem, quam flores in cylindrum apicc

acutiuM'ulum <lispositi densissimc vestiunt SPATIIA exterior tres pollices longa vel parum longior, angustc

et lineari - lanceolata, dorso cononva ct ad nmrgincs cariuato - dilatata, ventre convexa, apice longitudinalitcr

bifida, membranacca, cxarida tandem longitudinalitcr dissolvcnda, passim toincnto fcrmginco adspersa. Fn-

tori or longitudine pedunculi spadicis, couq^esso - teres, striata ct parec tomentosa, cacterum incrmis, antice

vero, ubi llores obvolvit, oblongo - lanceolata cum brevi mucronc, viridi - iusecscens, longitudiualitcr sulcabi

ct aculeis tres ad quatuor lineas longis nigris, iina basi intus albo - geniculatist

subsetaceis horrida , intus testacca

dcin oinnanmmea.

FLOURS MASCULI tbemincis multo plures, in spadicis parte superiore absque lbemineis interjectis, in iu-

leriorc subbini quemvis focmincum ad latus circumstautcs, ita ut hi omnino non appareant, nisi masculis decerptis.

50

Page 110: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

100

Brnetca minima, transverse linearis cum dente in medio, membranacca, alba, plerumque florcm foemi-

nomii cum adstantibus duobus masculis a bnsi fulciens. Calyx in laoinias trcs triangulares acuininatas

seetus, ercctus, toner, albidus. COROLLAS pctala lato - ovata, acutiuscula, membranacca, ochrolcuco - pallida,

basi in fuudum (loris carnosum contluentia. STAMINA novcm ad duodceim, inclusa, intra marginem inscrtio-

nis petaloram cnala indeqne petalis opposita, ea quidem lege, ut in inferioribus floribus, qui sunt majorcs,

quaterna cuivis pctalo sint opposita, in superioribus, iisquc minoribus tenia, vel ut, id quod rarius, duobuspetalis bina, tcrtio vcro quatcrna respondeant Filamenta subidata, eompressa, alba. Antlierae lincari - lanceo-

latae, erectac, basi subsugittatae, oelirolcucae.

FlOltES FOEMINET, ut jam dictum, masculis minores, circitcr duas lineas longi. Calyx urceolatus, apicebrcviter tridentatus atquc dentieulato - reiiandus, pilis tcnuissimis adpressis passim adspersus. COHOLLA calyce parum bre-

vior, ore contractu tridentata, quam calyx magis hirtula. Ovarium ovatuni, glabrum. Stigmata minima, acuta, tandemrevoluta atquc porum in medio monstrantia. DRUPAB in raclii incrassata atquc pro liaruni inscrtione in areolas sub-orbiculares divisa plures, oblongo - obovatao ct mutua pressionc versus basin angulatae, iioimunquam rcgularitcr pen-tagonae, fere pollicem longae, circitcr octo lineas latac, in vertice acuminc brevi instructae. Cortex glaber niti-

dus, nigro - violaccus. Caro tenuis, alba, floccosa, versus putamen fibrosa, sapore acidulo - dulci fructuumOrossvkariae. Putamen vix dimidinm lineam crassum, extus nigrum, in fractura umbrinum, intufl testaccumct venoso - reticulatum, in latere versus vcrticem pertusum tribus poris, quorum unus solummodo pcrviusfibras teuues sarcoearpii ad cmbryonem ducit Nucleus oblongus, ad poros imprcssus, testa tcstacea, venosa.

Albumen soHdum, album in vctusto scminc albo - coerulesccns. Embryo conicus, vix lineam longus, flaves-

centi - albidus , in exsiccate scminc citrinus.

Crescii hacc species in syivi's aborit/inibus propter Jiuvios Amazonum et Solimoes, primmn a nobis lecta

in lillore Costa de Camara-Coari dido ct jmlea plwibiis lods. Fhrcrts Novcmbri, fructifera Marlio et Aprili

obscrvata.

ICQX EX PL. Tab. 72. Kg. IV. Spadix floras cum snU apathi*. V- Bachi* apadicis fructifon, drupis delapsi* VI. Pinnae trca in rachi (m. n>). —1- Flos masculu*. 2. Ejuad*m cAlyx, & Ftldui. 4. Ftoi focmincu. 5. Idem junior. 6- Calyx aprrtua. 7* Corolla cum piaiillo. & Piitillam (a. a>). 9. Drupa^lO. Ejuacalyx fructifcr. 11, Puiamcn pulpa involulum. 12. Idem di&scctum, ot embryo apparvat (in. nA

10. BACTRIS TOMENTOSA. Tab. 73. A. Fig. :j. 4/

B. caudicc htimli rachibusquc aculcatis tomentosis, aculeu compressis cxpuUcsccnti/ms,

pinnis sparsis subttis pubescentibus

oblon'/is falcato-cuspidatis, extimis siibcohacrentibus ; spatha densissime sctoso - acitkata; spudicis simp/ids pedunculoJloribusqtic foemincis ferrufjinco - fiirtis.

DESCJIIPTIO. GAVDEX quatuor pedes altus, vel interdum altior, digit! minimi crassitie, teres, fusces-cens, tomcuto icrrugineo, pracscrtim in parte superiorc, obscssus. Constat hoc tomentum c fibs tcnuissimis ramosisvario modo intricatis.

paten tes

aculc

FIIONDES quatuor ad sex, omnes versus apicem Candida conferlao, tri- vel quadripedales, raro longiores,ites. Petioli basi vaginantes, vagina demum in parte vcntrali oblique transversim lacera, ibidemqucis nonnullas lineas longis vel unguicularibus patentibns compressis fuscis , demum in basi geniculato-

tumida apiceque fuscis et in medio cxpnllcscentibus, armati, anticc ad pim.as usque eirciter spithainacvel pedis longitudine semiteretes ct in dorso aculeis similibus obsessi, in infima parte glabrescentes ct viridi-lUSCCSC""*"" : " —--——- «-- --- !..•»• .. .

rsumcentos, in superiorc ferrugineo - hirti , intcgumento duplici, constantc e pilis ferrugiueis subulatis su

spectantibus atquc c vesiculis ovatis fuscis in fila brevia concatenatis. Hachis pari modo vestita atquc hincinde aculeata, supra pro pinnarum inscrtione bicarinata, subtus convcxa. Pinnae in quovis latere tres addecern, subhorizontaliter patentes, infimac fere pcdales, superiores spithamacac vel paulo brcviorcs, in mediounum ad quatuor pollices latac, oblongae vel lato - lanceolatae, basi obliquao, subfalcato - cuspidatae, cuspideelongato angusto, in ima basi plicatae, caeterum plana©, obscure virides, percursac ncrvo medio utrinqucprominent© ct sccundariis senis vel deuis, interjectis totidem tortii ordinis, omnibus pallida Pubcsccn-tia in inferiore pagina taeiu ncque visa, nisi oculo am*to, perceptibilis, in superiorc immo multo tenuior.

Page 111: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Constat hie o pilia sparsis minuti.si.nis subulatis, illic c panic majoribua in basi Intioribus sees ncrvosvulos scriatis et decumbentibus. In margine setulacaunt connatac.

ininutac sparsac observantur. Pinnno ultiinae

101

ct ncr-

Iiinc indc

SPADIX inter inferiors frondes omissus, spithamaeus, totua tectus spatha intcriore, nutans. Pcduncu-Ius b.- ad tripollicaris comprossus, pilia rigidis obscure castaneis aericco - nitentibus sursum spectantibus den-sissimc vcstitus. Itaehis teres, in inferiore parte pro floribus foemineia, in supcriorc pro masculis arccolis ellip-tic.*,, .lbs majoribus, his minorilms, oxsculpta, caeternm inter (lores quoque castanco - tomentosa. Spatha inte-rior supra pedunculuu, spadicis cylindrica pilia setosis ct setulia fuscis fulvisque obsessa, antico supra florcs fusi-fonms, eodeu, modo pUosa atquc aculeis tenuibus, unguicularibua ct brevioribns , in basi nodulosa fuscis, caeterumdcmuni expallidis, dense horrida.

FLOHES supra racbin simpliccm densissime imbricati, focmiuci in inferiore parte, masculis paucis inter-jcct,s; masculi in supcriorc Bractca una alterave, coriacca, cxtus castanco -birta, imos Bores fulciens. MAS-CULORUM, qui line;,* circitcr duos vel duas cun, dimidia metumtur, CALYX minimus, tener, albus, planius-culus, tnangulnris, angulis longe productis, integcrrimus. Coholla ochrt)leuca, petalia oblique lanceolatis veloblong.s, acut,s, cxtus sceus lungitudincm striatis, connivcuti - crcctis. STAUWJ sex, inclusa. Filamcntabrev.a, subulata, alba. Authcrac ovato - oblongae, obtusae, ochroleucae. FO EMINEOltUM, post grossificatio-nem masculos magnitudine superantium, CALYX cupulacfonnis, ore obiter tridenticulatus, pergamenus, extus setuliacastanos crcchs vestitus, intus glaber, longitudinalitcr striatus atquc propter marginem linea nigra notatus.CoiiOU.A quam calyx duplo altior, coriacca, urccolaris, ore contracto ct in dentca breves secto, setulis versus basinfuses, versus aupcriorem partem castaneis, erecto - adprcsais strigosa et nitons, intus glabra. Ovarium subpe-d.cellatum, ovato- conicum, pilfe f„scis nitidis obsitum, in stylum abiens exsertum fuaco - pilosum atquc stig-matibus parum distinctia coronatum. DlWPA ijruvto.

Crcscit in

b ra v a nnnciipanL

udis vol inundate propter Jlui-ium SolimoeS; jlorcns lecta memo Novembri Jncolac Uncana

KJOSt. EXPL. Tab. 73. A. Fig. III. pBn f

IV. im (m. lmraloula) . _ ,. Flo. mmtam, 2. c^ 3. t>orol|a. 4 Slnmi.n (m ^ _ 5 FlM fopfuji)caB (mt n) 6<^ ^^ ^^ ^ l»proma caudim, cum spadiw floiibus jam deaadato, upatha sua inlcrioro obTolulo, rrwoii. pctiolii (m. n.).

11. BACTRIS CUSPIDATA. Tab. 73. b. Pit i. 2.

B. caadicc «&», Jnmili imentm, pete/is in basi vagmanu, infra^e pinnas acdeate, raMus inermibus

JTTjf""Mongo - lanceolate falcate longe cuspidate glMs ciliate; spatha lege «*.. spadicc

I

"xTC

l'P '"a

e°AVDBX <1UatUOr "d SCX 1,e,,es nltus

'""""iinacous, pennao cyg,,cac craasitie, terca, fleSUoSllsinferno glaber, aavcsccoti-fuscua, supeme fusco- tomcntosua , obiter annulate a delapsu frondiom.

FnoyoKS versus apicem Candida, paucae, circiter Wpedalea, erecto - patentea. Petioli basi eirciter nuatuorpo"-.,, .„,g,t„d,„c vagnuuncs, ibi,le„, longitndinaliter stria.i, „,l vaginae orificium oblio,,,,,,, transverse .ibn.si, acn.eisn,gr,s subulat, e bas, c.evata oriundis direetionc varia paten.ibus ar.nati, inter vaginas ,„n,cn,„si, antiee snbto^, a^pexne b.fi.e.a.es. glabri et acoleia sin.ibbus obsessi, „ui snrsu agnitudine deer„se„nt, ita nt infi, ,2P, ,u,s pet,ol, ,„ern,es appareant. Uacbis ,p,onue inern.is. Pinnae snbboriaontaliter patentes, in qnovia latere eirciteroeto spansae, planae, praetor bna,,, basin, exti.nae saepe eonnexae, oblongo - laneeola.ae, subtalcatae, 'p.atuor ad anin(1„epoUrces longae enn, cusp.de pollieari et longiore aeu,„i„atissi,no, perenraae nervo medio ut,!nq„o pron.inen.ea.cral.bus sen.s vel oetonis, <1U0s in^r tertii ordinis plures deourrunt, instruetae in margine eil is minntteaimtata,,de,„ dec,d„,s Setulae in inferiore pinuarun, faeie super nervos dispositae aubnl.t.0, ,ni„i,nae nee nisi sub tentocomposita conspicuae.

SPJDIX intra Frondes, ex imis vaginis emissus, vix tripollicaris, basi vagina tectus, erectus. Pcdun-eulus pon.oem longus, angndatus, tomento griseo - fusco floecoso vestitos, in ran.os binos ternosve sesnui - etb.poll.earcs d.vsus ,,u, q „o,p,e tomentosi sunt, angola* atque pro Uoribus foen.ineis passim foveis pan-i elli,,-t.c,s exseu p„ Braetea una alterave membranacea, ovato, ad divisions SPATUA exterior peluncn.i -,.s .„ng,tud,ne, subl.nearis, dora„, quo eaudici adp.icitur, coneava, ventre convex., margine LuitT\Z-branaeeo n, u^oque .utere promisso quasi aneeps, apiee bifida, laeiniis angusto - triangu.aribus, me.nbranaeca,

51

Page 112: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

102

pallidc fusca; interior duplo major, fasiformis, coriacca, tandem ventre longitudinaliter aperiiindu, viridi - fusccsccns,

passim tomento griseo - fusco adspcrsa atqae setis tenaibufl atris duas, tres ad quatuor lineas longis munita.

Fumes ochrolcuci, densi; masouli plores foemineis minoribus in inferiore apadicis parte locatis super-

impositi. MA80XZL0RXJM CALYX e membraua tencrriina alba constnictus, in lacinias longe acuminates medio

ncrvosas iutcgerrimas scctus. COROLLAE petals ovate, acuta, interne cohacrentia vel connatn, extus longitu-

dinaliter striata, intua laevigata, crassiuscula. STAMINA sex, vel bina quovis petalo opposite atque cum ejus

basi connate, vel passim terna, tcrtio petalo nudo, inclusa. Filamenta teuuia, alba, terctia. Antherac

ovato-oblougao, obtusae, longitudine filamentorum. FOEMZNEORUM CALYX minimus, annuliformis, in dentes

tres minimoa simulates productua, albus, membranaceus. COROLLA calycem triplo supcrana, urceolata, tridentate,

extus pilis crectis birtula, intua glabra. PlSTILLVN juvenile exscrtum, glabrum, ovario subcylindrico, stigmatibus

lauccolatia conniventibus.

Sabitai in sylcis primaevis ad Jlumina Japurd el SoUmoto, Provineiac cm do Mo nctjro nomen est. F/orcns

fecta mense Decembri.

iCOy. EXP/- Tab. 73. B. Fig. I. I'ara snmmn caodicia, enra spalha hoo ipso momento apertt cl spadids floras adhucdom compactoa roonslranio (m. n.),

adjeoii boo loco froadibu (m. triplo imrainutat. II. Pinna (m. n.>. — 1. Flos mascolus. 2. Calyx. 3. Corolla. 4. Stamina (n. «,)- — 5. Flos foeinincus. 6. Calyx.

7. Corolla- 8. I'iaiilluui (ra. a.).

ii

12. BACTRIS M1T1S.

B. inermis, caudice anmdinacco fiumili, pinnis sparsis oblongo - (anceolatis cuspidato -falcatis glalms ctUatis; spatha anticc

adpresso - sclosa ; spadice bi - trifido.

DESCRZPTZO. OAODEX nti in Qeonomae speciebus humilioribus arundinem prac se ferens^ calami

scriptorii crassitie, tres ad quatuor pedes alius, Laevigatas, pallide fusccsccns, distentia pollicari vel majori annu-

latus, glaberrimua.

FRONDES nonnullao in superiorc caudicis parte aUernatim dispositac, reliquac tres vel quatuor terminalcs;

crecto patcntcs, bipcdales. Petioli basi circitcr bipoUicari cylindrica, apicc oblique truncate, membranacea,

tandem transverse laeera, dum junior pilis adpressis strigosa vaginantes, anticc infra pimias nudi, subtua

convexi supra bicarinati. Uachis quoque inermis atqne glabra, SUpemo bicarinate pro insertione pinnarum,

subtus convexa. Pinnae in quovis latere sex, octo ad decern, aparane vel suboppositac,

cxtimac approximatee

vel connexac, quinquc ad sex pollices longae, unum et quod excedit latae, planae, horizontalitcr patentes,

oblongo - lanceolatae in cuapidem tenuem productec indeque falcatec, ncrvo medio utrinquc promineutc

atque latcralibus subsenis, omnibus ])allidioribus, pcrcursae, in margine subincrassato,

praesertim antice, setis

nigris deciduis ciliatae, caeterum glabrae, ite ut vel sub lente composite in nervis majoribus nil nisi setulac

rarae subulatac dctegi possint.

SPADIX inter imas frondes eruinpena, arcuato- dcflcxus, seaquipollicaria. Pedun cuius ooinpressus , hirtus, rainos

binoe ternosvc promens. simpliccs, pollicares, subulatos, arcolis pro lloribua foemineis in parte inferiore aliisquc minoribus

pro maaeulis exseulptos, atque in basi bractea parva instructos. SpATBA exterior unguem longa, compresso - anceps

apicc bifida, fusccscens, tandem in fibres debiscens; interior c basi cylindrica exteriorem obvolvente fusiformis, coriacea

viridi - t'usea, anticc setis fuscis adpressis mimite.

FLORES MASCULI non visi. FOEMZNEORUM Calyx brevissimus, Corolla subglobosa, tridcnticulata,

atque P1STILLUM glabrum.

OBSER VATZO. Praecedenti valdc affinis, praesertim armorum defectu recedens.

Crescil in sglvis aboriginibus Provineiac do Rio Negro, ad fiuoium Japurd. Lccta Decembri.

Page 113: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

103

13. BACTRIS FISSIFRONS. Tab. 73. B. Fte. 3. 4

U. caudicc humili, petiotis in basi vaginantc infraauc pinnas supcrnc aculmtis, pinnis xrregidaribua lanceolate vel oblongo - corniest*cuspidatis spimdoso-citiatis; spatha uculeis compressis; spat/ice bifido.

DRSCRIPTIO. CAVDEX rectus, sex

pcriore parte pctiolis vaginutus.

ad octo pedes altus, digitum crassus, sordidc focus, iu su-

FRONDBS octo ad decern, crecto - patentes, tres pedes longuc vel pnrum longiores. Petioli basispithamaea interne cylindracco - olausa supcrnc oblique in fibras ruptili tcstaceo - fusca vaginantes, antice adpinnas usque Iongitudine fere pedali in facie interiorc, eaque carinata, aculeati, aculeis congestis recto-puientibus tenuibus e basi incrassata oriundis nigris, in facie cxteriore convexa inermos fltqae tomento de-torgibiU castuneo passim adspersi. Pinnae in quovis latere duae, tres quatuorve, non omnes a se iuvicemliberae, sed praesertim cxtimae plcnimque connatae, inde tigura variae, aliis lanceolatis, aliis lato - lanceolatisvel oblongis, Iongitudine circiter duas spitbamas aequantcs, latitudine pollices duos, tres vel quatuor, in cus-pidem angustissinunn auras duonnnvc pollicum Iongitudine attcnuatac, nervo medio supeme acute elevatoatquc Iateralibus pluribus approximatis |>ercursae, inter nervos plicatae, obscure virides, in marginc setisunain ad duas lineas longis nigris ciliatae.

SPADIX inter infimas frondes emissus, spituamani tongas, dcorsum curvatus. Pedunculus quadri- ad quinqucpol-i, compressus, in ramos duos ipso breviores simpliees strictiusculos attcnuatos divisus. Spatha exterior quadripol-

licaris,

liearis, linearis, compressa ct subanceps, pergamena, fusco - vi reus, pilis adprcssis adspersa, tandem ab apice bifida; interiorspitbanmea, in basi compressa linearis et pilis raris ereetis hirta, aculeis raro intermixtis, fuscescens, antice fusifonnis egriseo ct viridi varia atquc aculeis compressis unguicularibus et longioribus castaneis nitidis orcctis annate, intus restacealaevigata , eoriacea.

PLQMZS MASCXJLl non visi, in inferiore ramorum parte inter foemineos atque in superiore ubique cica-tnculas parvas oblongas rclinquentes. FOKMINE1, quum jam paulo adoleverint, duas lineas et quod execditalt.. CALYX, lineam circiter altus, cupularis, obiter tridenticulatus, longitudinaliter striatus, tomento tcnui castaneovestitus. COROLLA cylindrica, ore truncato vix dcnticulato, pilis minimis crcctis adspersa. PISTIU.V.V corolla leviteremersum, cylindricum, glabrum, stigmatibus parum distinctis. FiwCTUS desunt.

Crescit in ripa Jfuvii Japurd prope pagurn Miranharum, cm Porto dos Miranhas nomen est. facta Januario*

« ^. 'I"/ J:X '''" T'b

" ^ ft Kjg' " L ***** Ca"' 80i, 'f^' *0rfb0, n,MC0,U >m **** <"'• "»' ,V

- Fr"n« <« in"»i»->- - >• "» fowl"a*

14. BACTRIS SIMPLICIFRONS. Tab. 7:). a Fig. 1. •>.

It. inc-mis, caudicc humili amndinaceo, frondibw indivisis (pinnis connexis) furcate - bipartite, /acinus divergentibusuncart

- otbnats subfalcatis acutis costalis mhciliatis, tandem piimato - fissis ; spatha nuda; spadicc simpfici.'

drupisf/hbosis luevibus.

DEHCRIPTIO. CAUDEX crassitie pennae eygneae vel tenuior, ereotus, bumanac altitudinis, parum flexuosns.praesert.m ... parte superiore inter siugulas frondes, annulis elevatis i„ duormn pollicam distantia vel majore instructuspall.de testaceo - v.nd.s, versus suuunitatem tomento subvelutino fusco - griseo tandem detergibili vestitus, caeterum utiomnes reli<|ua(? partes inerims.

FUONDES eaudici subaltemati.n insidentes, l.abitu fere (ieonomam refcrcntes, pedales et sesquipedaleaPet.ol. bas. cylmdrica superne oblique tnmcata longitudinaliter striata vaginantes. antice lineares, supernecanahculat. subtus semiteretes, virides, juniores tomento griseo - fusccsccnte, uti caudex, obsiti. Pagina frondis

52

Page 114: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

104

ipsa in pctiolis crectis patcnti - rccurvata, plerumquc mdivisa, pinnia oinnino conncxia, furcate - bipartite, laciniis

linear! - oblongis, antice subfalcatis atque brevitcr acutcquc acuminata, ndultioribus ii.ter.luin in pinnae lineares

paucas seccdcntibua, qnarnm vestigia produnt ncrvi aecnndarii impress!, qui inter primarioa subsenos

superne acute prominent** decwrnnt Marge frondis antice sctulis nigris eiliatus est Color dilute et amoene

virens, stibttis paulo pallidior.

8PADIX inter aingulas ftondes supcriorea singulua crumpit, nutans, immo refiactas, sesqui - ad bipollicaris.

simples. Pedunculus compresainscnlna, versus basin paree tomentosus; rachis ipsa uttenuata, pro fiorum

foemincorum insertione areolis ellipticis, cinetis ton.ento fiiSCO, c fills tcnuissi.nis irregularis constant*, ex-

BOUlpta. SP.miA exterior polliccin longa, infra vagina... frondis latitans vel tandem nonnihil exserta, lanceolata,

acuminata, extus convexa, dorso coucava, margine attenuate ct subanecps, membranacea, longitudinaliter striata

et subtilissime pubescens, pallidc ochroleuca, tandem fuacesccna. SPATBA interior exteriore duplo longior, basi

comprcssa, antice, ubi florcs insunt, subclavata, aperta lanceolate, acute, compage quam exterior duriorc, viridis, glabra,

nisi in prima aetate tomento tenui vestiatur.

Ff.OllES MASCUL1 super foemineos imbricati. Calyx minimus, albas, in lacinias tres ovato - triangulares

acuminates divisus. COROltAE petala calycc multo longiora, couniventia, ex ovato - acuminata, ochroleuca.

STAMINA sex, e centra Moris carnosiusculo , inclusa. Filam enta subulate. A n 1 1. e ra e lincarcs,

obtusae.

Fumes FOICMTNEI a parte inferiors bractea minute membranacca suffulti, lineam longi. CALYX campanu-

lato - cylindricus, ore tridentato erecto, structura quam COROLLA firmiore, quae forma cum illo convenit atque

dentibus instruitnr pan-is cum calycinis alternantibus. Ovarium ovatum. Stylus vix ullua. Stigma exsertum,

subtrilobum, medio concavum. VRUPA globosa, vcrtice acuto, PISI magnitudinc, epidermide rubra, corticc

tenui flavesccnto, putamine lapideo. tenui temen atque fragili, umbrino - nigricantc, supernc poris tribus stellatis

noteto. Nucleus congenerum.

Cresdt in sylvis aboriginibus prope urban Pard , ibidem descripta mensc Maio.

ICON. EXPL. Tab. 73- C Pig. 1. SnmmilM caudici*, cum apadiribiw rpftacii-. quorum una* fruclus fat, duo florca forminooa « wliqui jam frucl

oVIipaonm cicalricw exhibit (m. n.». II. KjuidVm frondos in loco suo natural! depicts sod ugoJMiuae duplo imninata. — 1. 2. Flo. focminciu. 3. Ejwdcm calyx

apcrlM. 4. Ejo«dem corolla cum pialillo. 5. Ejasd.'m ptttillUB (m. a.), ti. Drupt.. 7. Palanwn. 8 Idem rmieaUler <Hu*cUu (m. n.).

15. BACTRIS HIRTA. Tab. 60 et 74. Fig. i. 2.

B. caudicc arimdinaceo hwnili inermi; frondibus basi longe vaginante aculcata aiUmssUibus , indmris hirtU ct hirto - cilioti.%

obovatis apicc brevitcr bijidis, lacimis triangularibus ; spalfm calycibiwptc focmineis glabris; spadicc s-abbifido, corollis

foemineis drupisauc obovatis hirtis.

DESCUIPTJO. CAUDEX qnadripedalis ant humanac altitudinis, orceins, rectus vel in snperiore parte panmi

fiexuosus, teres, crassitic calami cygnei, junior intra vaginas frondium fusoo - tomentosus, adultior testeceo - fuscus,

lacvigatus, distantia pollicari annulis intumidis instructua.

FRONDES terminalcs, quatuor ad sex, nm. plores. erecto - patentes. Petioli breves, tripollicares, baai

sosquipollieari tercti superne obliqne truncate atque denique fibrose - dissolvenda vaginantes, antice semiteretes

supenie canaliculati, ilbique densissime obsiti pilis nigro - fuscis recto - patentibus lineam et quod excedit longis

terctibus, qui sub microscopio ramulos breves sub angulo recto cxeuntes monstrnnt, praetcrea armati, praesertim

in parte inferiore, aculeia subtilibus atrie, duas ad tres linens longis. Lamina pedem circiter longa, circum-

scriptionc obovata, versus bnsin enneata, nntice ad tertiam longitudinis partem bifida, angulo acuto, laciniis trian-

gulnril.ua acutis, munita coata medio utrinqne proinincnte fuacesccnte, subtus latiore obtuaa superne acuta, birta

pilis patentibus nigris, obscure viridis, percursa nervis primariis pallidioribus superne acute prominentibus in

quovia latere novum, decern ad duodecim. Pili lineam et quod excedit longi, pallid!, recto - patentes, sub

microscopio composito subnlati, continui et parum flexuosi, in nervis omnium ordimun aparai, vcraua marginem

robustiores ct quasi sctosi, in inferiore facie frequent iores.

SpADKBS inter vaginas frondium solitarii et subalternatun provenientea, crecti.iscnli. Pedunculus

sesqui - vel bipollicaris, compresaus, aetia compressis fuscis nitidis crectis pilisqUQ nigricantibus interjectis

armatus, apice in ramus duos subulatos pollicarca furcate - bifidus , infra divisionem bracteis nonnnllia trans-

Page 115: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

105

verso oblongta medio acutis instructs. SpATHA exterior poUicem vol ultra tonga, linearis, acuta, membranaoea, doreo

concava, ventre convcxa, margine utrinquc producto subimccps, inermis, tomento fcrrugineo dctcrgibili obscssa; interior

tripollicaris, basi linearis, compwsso - anceps, anticc fusiibrmia, post dehiscenfiam Ianceolata, eoriacea, tandem longitudinal iter

fibrosa, cxtus fusca, intus teatacea.

FhORES MASCULI non obserrati. FLORES FOEMXNEI lineam longi, ubique fere in ramis apadicia

aesailes. CALYX parvua, membranacens, albus, glabcr, triangularis, angiitis acutis, integerrimus. COROLLA

campanulnto - urceolara, ore subtnincato, subporgamena, cxtus setulis crectis caatancis nitidis annate. Pi-

stillun. juvenile subcylindrieum, ovario qunm stylus eatia longus panlo oraasiore, stiginatibus parum

distinctia, pills ininutisaimia orectis nonmdlis adapcrsum. Vrupa obovflta, magnitudine PiSh Epidermis

nigro - olivncea, praesertim juxta vertieem setulis nigris deciduis adapcraa. Caro paroa. Putamen tenue,

submembranacenm, cxtus bronnenm, intus testaceum, in vcrticc poria tribus sat rnagnia, duobua coecis,

tcrtio pervio, omnibus cxtus tibris stcllato - oonniventibus rcpletis, instructuin. Nucleus obovatus, vcrticc

trifoveatus, colore rufo - fuscesccntc. Albumen corncum, solidum, lactco - album, oleosum. Embryo conicus,

substuntiae tcnerioris, pallidus.

Crcscil in stjtvi* Japurensibus et propter Jluvium Soiimovs. lecta mensibm Junuario, Februario et Mar&Q.

XCOH. EXPL. Tal>. 60. Bactris hirla, una cum «. peclinaia el Aslrocnryo gynacaullio in «ylva primacva, maguiiudiuo vicies imminula.

Tab. 74. Fig. L Summilas cam •padicibu* fructifcm (m. ...), "«««* » loco froadibw (m. parum immia.). & Spate fruciifer cum *ui« iptU* seorsim (m. ...).

— I. Flos focmiocot. 2. Ejusdem ealvx. 3. Corolla. 4. PUiffluiu (.... a.). 5. Drupa. fi. 1'utnmcn cum porb, quoa libra* sareoearpu Intrant. 7. I'ulamcn, deraso umm

garcocarpio. K. Nucleus. 9. Idem medio dissectas. (n». n.)

16. BACTRIS BIFIDA. Tab. 7:3. C. Fig. 3.

II caudice submedioeri, pciiolis basi hnge mbamplexicatdi acidcatissimis antiee iw/uc racheos basi parce acideatis

frondibus ciliatis indivisis sufAancedaiis tonyc ameatis profimfo bifidis, laciniis Into - ensiformibus;

spadice

ampUei, drupts ovatis.

DESCUIPTIO. CAUDBX submedioeri statura, sex, octo ad sumrnum decern pedes iiltus, digit! pollicis crassitie,

lusccsccns, crcetus.

FRONDES versus candicia snxnmitatem sparaae, vel terminates, patentee, sex ad octo apithamas longac,

indivisac. Petioli basi circitcr bipedali subamplexicanlea , ibioue in dorao aculeis erobcrrimis subulate tenui-

bus atris c basi callosa alba oriundis unguicularibus ct polliearibus patentibns borridi, in ventre tandem dis-

nnnpendi atquc fibrosi minusquc aculeati; anticc versus laminam deoreacendo inermes vel in aliis armati

aculeis nmlto paucioriboa iiaquo longioribus, ibidem in dorso convex! in facie medio carinati, tomento casta-

neo instruct. Lamina angusto - Ianceolata, deorsum longe cmieata, ajiirc profundo bifida in lacinias spitlia-

maeas vel pedalea tree polUces latas, nervie pluribua diatantia dnarum vel trium lincarum decurreutibus mu-

nita interquo cos, praesertim versus basin, aubplicata, in nervis tomento fcrrugineo - griseo e floods et vcsi-

eulis minimis constante vestita, margine ciliis minutis nigris caducis annato, colore obscure viridi atquo sic-

cata interdum varios tridis colorcs reaplcndens.

FLORES et SPATBA non observatL SPADfX simplex, fere spithamaeus. DRVPA in CAhYCE cupulari, vario modn

fisso, versus basin annulo nigro picto inquc COROLLA illo dnplo majore ct pari modo picta ovata, magnitudine fere ovi co-

lumbini, vcrticc acuta. Epidermis fusco- violaceo- virens, pube tenni fusoidula erecta adaperaa. Caro floeeosa, acidnla,

alba. I'utamcn crassum, utrinque aoutum, olivaceo - nigrum, supra medium ports instructuin sat conspicuis, qnos librae

sarcocarpii implent tcnucs rigidulae, intus pallide tesfaiceuin ct venosum. Nucleus ovalus, testa pallide iusca, pallidius ve-

nosa, album iiic lactco, embryonc conico.

Crcscil in sylvis inter Coarf c/ JSga, villas in Provincia do Uio ncr/ro dicta. Lecta memo Martio.

ICON. EXPL. Tab. 73. C. Fig. 111. ^f>an mapnilum'nc qnioluplo imminolD. — 1. Dropa in iiiU-guincDiia lloralibus. 2. I'ulatnen. 3. Idem medio directum,

ut embryo appareai. 4. Nurkus. (m. n.)

53

Page 116: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

[Ilfi

17. BACTRIS CARYOTAEFOLIA. Tab. 74, Fte. 3. 4

IS. caudice humili aculeate, petioUs bast vaginante aculeate, rachihm glabris posticc aculeate antic* inennibus, pinnis subsparsisdcUoideis deorsum cnncate praanonh, denle marginal* uirinquo production, incrnubus, subtus argentco - tomcntosis

;

spatha aadeata; spadicc setuloso ramoso, drupis turbinato - globom.

DESGRIPTIO, Caidex quataor ad octo pedes attus, raro altior, erectus, digiti minora crassitie, fuscus.longitudinalitcr smVatus, infra frondium insertionom aenleis atris unguicnlaribns munitus.

FRONDES versus apicem caudicis confertae, tri- vcl quadripcdales. Petioli basi spitbamaca amplcxicau-les, ibidem carina!!, longitadinaliter striati atquc praesertim in parte dorsal! aculeis aliis nonnullas lineas aliis sesquipolli-ecm Ion-is subulatis, prinum, arris dein atro-fuscis ct medio cxpallidis vnrio modo patentibus borridi, fuscescenti-virides; antice infra pinnas subtus convex! superne carinati, glnbri, virides, aenleis parcis reliquis similibus, astminoribus, armati, in ipsa rachi inenncs. Pinnae sparsac, vel, praeserstim in medio, per pans approximate,una basi subrepUcatae, cactcru.n pinnae, subhorizontaliter patentes, basilarcs ct terminalcs nonnihil minorcs, inter-mediac quatuor ad sex pollices longae, apicc duos fere latee, deltoidcae, deorsum cuneatac, margine terminal! pracmorsae,dentibus inacqualibus aeutis et ex parte mucronatis, marginal! et quidem praecipue superior! in utroque latereproduction, ncrvo medio et lateralibus pluribus approximate superne prominentibus subtus impressis per-cursae, superne nitidc virides, subtus tomento tcnerrimo iloccoso albo Iiolosericco - albidae, margine inermes vel setulisminimis vix conspicuis instructae.

til'AWX c vagina pctiolari crumpens, nutans, spithnmaeus. Pcdunculus compresso - subanccps, pilis ct sctisereetis fnscis scaber. Kachis brcvis in ramos octo ad duodeeim, tri- vel quadripollicares, divisa. Spatha exteriorintra vaginas frondium iatens, dorso concava ct margine subulata, ventre convcxa, inermis, coriacea, sesquipollicaris;interior e basi compresso- cylindrica fusiformis.

FLOttES MASCULI ignoti. Floruju FOEMINEORVM calyx membranaccus, longitudinalitcr striatue,cupulans, glaber. COROLLA urceolaris, subtridentieulata, pilis minimis, sub fructificatione in sctulas mutandis, castaneisereetis vcstira. DRUPA obovata, acuta, glabra, nigricans, charactercs congenerum exhibens.

Crescit in sylvis prope ScbastianopoUn, ubi collcgit ]>. Beyrich, qui benevolo eommumcavit.

* » ,/CfjV

'F:SP'" T*b

"U

' ** VL Van 'UPMm4 Cnn,ii0i!,• "™ °™°ta SpaaiM fn,clifcro <"• "-)- - Kg. IV. Fron, (m. imm.). - 1. Flo. foemme^

2. hjusdem calyx. 3- Kjnsdm orcll*. 4. l'ifllilluu (« ».). 5. Dru(Ui in uuegoimnli* (m. n.).

18. BACTRIS LONGIFRONS.

II. caudice clato, pinnis pectinate elongate anguste longe acuminate crassiusculis subina-mibw, spa/ha aculeata, aeuleis expallesccn-tibus; spadicc ramoso tomentoso, pedunculo sctoso.

DESClilPTIO. CaVDEX duodeeim- ad vigintipedalis, teres, crassitie pollicis cum dimidio.

HioyDES maguae. P.nnae tri- ad quadripedalcs, polliccm cum dimidio latae, lineares ct dcoraum longe acumina-tae, nervo medio superne prommente crasso ct lateralibus subsenis percursac, in margine incrassato setulis minutisrans ct caduc.s mstruetac atque practerca in facie inferiorc propter ncrvos setulis vix nisi sub Icnte composita conspicicu-d.s minunu. parcc obscssae, obscure virides. SPATHA interior pedulis, subcoriacco - Hgnescens, cxtus, praescrtin, versusbasm aeuleis pollicaribus teretibus, primum atro-fuscis, dcin, excepta bas!, expallescentibus, horrida, inter aculeos tomentognseo - fuseo adspcrsa.

Si'AMX pedunculo octopollicari, compresso - tcrcti, castaneo - tomentoso atquc armato aeuleis nigro-»"se>s duanm, ad trium lincarum longitudine, rachi brcvi in ramos triginta et plurcs tomentosos teretcsabcuntc. liehquac partes uon obscn-atac.

Crescit in sylvis inter ostia Jluminum Tocantms ct Tapajoz,juxta Jlumcn Amazomm.

Page 117: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

107

Aviii, imp loth num.

CHARACTER ESSENTIALIS.

M N 1 A in eodcm spadicc. Spat lia duplex. F I o r e s bracteati,

quincunciatim positi ; foeminei masculis pedicellate obtecti. MASC. Calyxtriphyllus , foliolis connatis. Corolla tripetala. S tam i n a sex ad sexa-ginta. lludimentum pistilli, vel nullum, FOEJI. Calyx triphyllus. Co-rolla tripetala. Ovarium triloculare. Stigmata tria, sessilia. Drupa mono-sperma, put amine basi poris tribus non stcllatis. Albumen aequabile. Em-bryo intra porum basilaris.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in eodem spadicc. Spatha duplex; exterior brevior, apice aperfa, meni-branacea ant coriacca: interior clavata vel cylindrica, mucronata, ventre medio lonptudina-liter aperiunda, dorso profunde sulcata, lignosa. Flores quincunciatim positi; foeminei in parte

spadicis inferiore scssiles, masculi in parte inferiore foemineis superimpositi pedicellati, in

supcriore subsessiles *). liracteac duplices, flores solummodo geminos masculos vel geminosmasculos cum intermedio foemineo colb'gentes, in opus favosum compositae. MASC. sub-cornoso - coriacei. Calyx triphyllus, foliolis angusto - lanceolatis carinatis, basi connatis.

erectis. Corolla tripetala, petalis ovatis. subcarinatls erectis vel conniventibus. Stamina e

fundo floris carnoso, sex, decern, duodecim, quatuordecim, viginti, vigintiquatnor et sexaginta,

conferta , longil inline subinaeqnalia. Filamen ta subulata. A ntb e r a e eagittatae vel sub-lineares erectae. Pollen majusculum , irrcgulariter ellipticum vel oblongum , cicatrisatum.

Rudimentum pistilli minimum aut nullum, bi- vel tridentatum. in fundo floris carnosodelitescens. POEM, coriacei, striati, partibus imbricato - convolutis ovato - globosi. Calyxtriphyllus, foliolis ovatis carinatis. Corolla vix calyce minor, tripetala, petalis ovatis

carinatis integerrinus aut quandoque repando - dentatis. Pistillu in inclusum. Ovarii! mgloboso - trlgonum vel depresso - globosum. Stylus millus. Stigmata tria, triquetra, primnmpyramidato - conniventia, dein subpatcnlia. Drupa ovata aut obovata, stigmatum residuis in

vertice umbonata, eorti ee fibroso

, put a m i n e lapideo crassiusculo laevigato , basi perforatofor aminibus tribus rotundatis, quorum duo coeca, albumin e solido cartilagineo , embryoneintra porum basilari, cyliiidrico.

H A BITC S. Pa I m a e Enemies, plernmque acaules, rarius ca u d ice m crassiusculuinincrmem

,aumilatum elevantes , cujus lign u m spissum , tenax est parencbymatc pallide

flavescentc, fibris obscurioribus. F ron d e s breviter petiolatac . p e t i o I i s vaginantibus basi

fibrosa panniformi, tandem fibroso - laeera$ pinnatae, pinnis nngustis firmulis, rigide paten-

(ibus vel crispis, interruptc aggrcgatis, postica pieruimpie altiore, striatis, nervo medio mar-

*) Iiuidout Li florc* rna^culi vcrnim hemj*[uWricia calloaia.

04

Page 118: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

108

ginibusque clevatis. subtus argenteis vel pore glauco adspersis. Spa dices simplices, antice

ubique dense florigeri. Spat ha exterior intra frondium bases Mens. F lores majusculi,

mascali ochroleuci, foeminei ocbroleuci vel sabvirentes. Drupae flavescentes, came fibrosa eduli,

p u 1 a in i ii e pallide fusco.

S T A T I O E T H A II I T A T I 0. Palmae carnpestres , vel in maritiinis sabulosis vel

in herbidie siccis ventosis terrae continents, altitudfne usque 1400 pedum, sparse ant gregarie

crescentes. Observatae inter gradas latit austr. 23 ei 10.

Elvmologia. Datum nomen graeeum ob tlores alteros super alteros dispositos.

1. D1PLOTHEM1UM MARITIMUM. Tab. 75 et 77. Fig. 3.

/). acaule; frond'ilnis laxis crispis, pinnis lincarlbus subtwt glmtcis; drupu obovato - pcnlagonis.

DKSCUIPTIO. Palma acaulis. FnONDES octo ad duodceim sex- vel septempcdales vel ctiam longiores,

mediae erectae, periphericae erecto - patentes. Petioli basi rhi/.omu, quod pugni virilia magnitndine est vol

inajus, obvolventes seseque invicem vaginnntcs. Vagina quatuor ad sex polUces longa constat ex operc

pannoso-fibroso, in dorso, obi in carinam petioli abit, purpoxascenti-fosco, in altero latere in fibras trans-

versales snbparallelas solvendo, atquc ubique t<^itur tomento crasso fernigineo, floccoruin minutissimormn.

Petiolorum pars antica ad pinnas usque, i. e. distantia scsquipcdali vel bipedal!, dorso convexa, iotas parum

concava, niarginc acuta, dilute et glaucesccnti - viridis cum carina dorsali llavescente, adspersa tomento tenui

tloccoso - Iepidoto. Haeltis pari modo vestita, dorso leviter convexa, superue bil'acialis. Pinnae ima basi

reduplicatae, caetennn planac, in greges suboppositos approxhnatae, gregibus imis subtctraphyllis, supcrioribus hcxa-

phyllis, means oetopbyllis, summis itcrum hexa- vel tetraphyllis; singulac in singulo grege (ob vuriuin, sub quo racbi

nffiguntur, angulmn) direct'ione diversao, una nimirum surrecta, mediis crccto - patcntibus, summis patcntibus, quo

fit, ut irons habitant crispum et laxum induat Sunt nutcin liae pinnae c lineari vel c lineari - lanceolato longe

acuminatae, acumine saepe inacquali, ncrvo medio suporne prominentc et margin© inerassato pallide viridibus

notatae, uervis scciindariis parum conspicuis et valde approximatis, caetennn supra obscure virides et

subtus rorc glauccscente obductae, glabcrrimae. Membnmulae fuseae ramentaceae ncrvuin medium in inferiore pagina

ipant, tandem obliteratae.nrcui

SpaMCES inter tVondes patenter*. Peduneulus compressus, supcrne incrassatus, glabresccns. FLOBES

non visi. Racliis fmetit'era sex- ad oetopolliearis, in auperiore parte, floribus mascnlis delapsis, brncteas

BubcoriflceoB albas, tandem roscescentes exbibens; in inferiore Covens inter bractcas coriaceas fructus, qui.

uti in spadice Alii, sibi sunt densissime appositi. Cadves et COROLLAS eoriaeeae, exaridae, luscae, drupas a

basi aite fulcientcs. D/iUPAE obovntae, innequaliter et obsolete pentagOQae et versus basin subeuncatae, vcrtiec

stigniatuni rudimento convcxo umbonatoo, ibidem virides, eacterum miuiatae atqae in ambitu latiorc squamulis

mimitis lepidotis aureo - fuseis adspcrsae, ad latent, ubi eontiugunt, glabrae, tandem sine tcgumentis deciduae.

Caro acidulo - dulcis, suecosa, fibris teneris pereursa, cdulis. Putamen ovatinn, aeut'iusculum, nnibrino-

tuscuin, ddrum, tbraminibus basilaribns rotundis pertosam. Nucleus homoidcus vel etiam Ousoletissime tri-ad pentagonus,

testa tcstacea, venoso- reticulata. Albumen album, siccum, comeum, solidum vol in medio cavum. Embryo cylindricus.

suboehroleucus.

Oresdt m marithm sabvlom voter viBam & QeorgH <hs Uheos el Soteropolin, ibidem Coco da Praia nuncupate.

/•'rucli/crum Icf/hnus mensilms Decembri, .hinuario.

ICOS. EXPI- Tab. 75. Diplutliomium mnritimum cum C<iei>£ micif.-ra el Attalom) coin pi a>- varirtaie acauli in liiioiv Owani band pnn

Col »b nrlic, cui SoloropolcoB $. Itnhiao aomen m, ilepictum, »t!j.-cla fniuilia Indurum. Kx advereo contpldtw insalar Itaparicm- purs.

Tal>. 77. Fig. III. Spudix fniriifw. — 1. Dnipn. 2. PbUBUd, 3. Id.m v.TlicaliUT dis*«lum (m. ii.).

Page 119: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

1 09

2. DIPLOTHEMIUM CAMPESTRE. Tai». 76. n* i-4. et Tab. 78.

/>, acaulc; frondibus spissis rcctiwculis, pfnnis rigidis lincaribus suhtm glauecscentibm;

Jioribus mascuiis hexandris, anthcrts

obtusis; dmpls ovato - globosis.

Coco* de Gurirf vcl de Pissand6 }Maximilian Prinz von Nemvicd, Hcisc nach Itrasilien*

[. p. 67 et 272.

I) HSCRfPTIO. Palma aeaults, vol rarissime CAODICEM promcns vix spithamam longum ot duos ad trcs

polliccs crassum, froiidium delapsu squamosum.

FlULShKS subborizontalitcr supra terrain cxpansac, rcctiuscuiae

pedes longae, raro longiorcs. Pott ol us ima basi cxtensustres

extus oblique

infra pinnae,

postice plana,

vario inodo

Inngitudinalitcr striatam, tomento crasso ferrugineo involutanij ore oblique truncatam,

circiter quatuor ad oeto pollieum longitudine, extus

anticc supra bilaciali ,subtus convcxa. Pinnae in

in greges distributac, quorum infimi et summt paueioribus phuus instruuntur, imac et

vcl parum areuatac , rigidae , duos ad

in vagmam membranaccain luseesccntein,

an t i c o

convoxus intus euncavus, racbi ipsa

quovis latere quadraginta ad sexaginta,

breviores, tri - vel quadripollicarcs , mediae spitbamaeae vel etiam longiores . latitudine triuin

singular in singulis grcgibus directtone diversae, inferioribus nimirum iisque altius racbi

rednplieatis ercetioribus; onmes eireumseriptionc linear i, acutac, acumine saepius inaequali,

colore dilute ct subllaveseenti - viridi, subtus rorc glauco adspersae, nervo medio superne

imprcsso et maigine incrassato pallidum, tomento nuncntaeeo ferrugineo, uti rachis ipsa, in

medio adspersae.

exhmae

ad oeto lineuruui,

aduatis magisque

liriuulae, rigidae,

prominulo subtus

margiuc ncrvoquc

SPADIX radicalis vel brevi caudici cnatus , duas spitlmmas et quod exeedit longus , erectus. P e d u n-OU J u 8

scsquispirbamaeus, compresso - aneeps, vtridis, tomento grisco - fusco adspcrsus. &l*ATUA\ exterior sex ad

septem polliccs longa, membranacca, pallide fusca, longitudinal iter striata, glabra, compresso - anccps, apicc

bifida. SPATBA interior longitudine pedunculi, tenuis, compresso - teres, tuseeseenti - viridis, interne glabra

superne albido -griseo - tomentosa, ant ice supra Hores lusilbnnis, acuta, glabrescens atquc longitudinal!ter sulcata,

aperta angusto - lanceolata.

FLORES dense dispositi, foeniinei duas tertias a basi totius spadieis oceupantcs, masculi apiccm atque

foemincos obtegentes, Bracteae tenerae, membranaceao, albac, triuin ordinum: exteriores lato - triangu-

lares in opus quasi alvcolare eonspirantcs, med iae binos Hores basi ambcuntes, i ut ima parva inter bilios

Sores porrecta, FhOHES MASC I' L I antici in verrncis parvis sossiles, postiei, qui supra foemincos loeuntur,

pedicel lis compressis linearibus suffiiltL Calyx constans foliolis laneeolatis, acutis, carinatis, in margine

inembranaceo teneris, basi rotundato - gibba connatis, ereotia atque CQRQLLAM fere aequantabus. Petals ovata

vel ovato - triangularis, plana aut carinata, extus obsolete intus profuudius striata, in tuudu Horis canioso coniUientia,

ocbroleuca. &TAMIXA sex, interdum plura, vis exsorte. Filamonta crccta, coinprcssa, subulata. Ant berac

lineares, ubtusair, l»;isi subsagittatau, albidae, lungitudine filameutonnn, quibiis diii>&i fere in medio attixac sunt.

Pollen album. ftUDIMEIVTUSt PISTILLl minimum, carnoso fundo floris immersum, stigmata fcria subulata exhibens

longitudine plerumque inaequalia. Flours FO KMf X i; I bracteis paulo majoribus circumdati. Calyx primum

ovato - pyramidatus, deiu uvatus, constans fo I i *>I i s ovatis nbtiisiuseulis interdum emarginatis valdc concavis,

dorsu plerumque oblique earinatis, margino tcnuioribuSj extus obsolete striatis intus laevigatas, pallide ocbroleueis

vel virescentibus* COItOLLA calycc inelusa, eoque substantia nonnihil tenerior. Petal a ovata, acuta aut

breviter acuminata, in superiorc parte passim dentibus biitis oppositis, uti videtur a pressione ovarii ortis, notuta,

concavn, in dorso leviter secundum longitudinem striatula ^intus laevigata, pallida. Ovarium deprcsso -globosum

vel subtrigonum, glabrum, virescons, sursum abiens in stigmata subulate -triquetra, in virgineis pyramidato-

eonniventia, extus laevigata, intus minutissinie papillosa. I)lit:PA magnitudine nueis AVELLANAE^ ovata vel ovato-

globosa, vi»rtiee rudiinentis stigmatum persistentibus, epidermido glabra primum viridi - luscescente dein Havesccnte,

Came albida versus basin puta minis crassiore, sursum subnieinbranaeea, pu ta mi lie pallido, laevigato, a I bu mine

duriusculo, lactco, cmbryone pallide ocbroleuco.

i vexvit In campU mcduSCUttS herbtdk catidioribus, (dftiudin 200 - 1400 pcrf. Supra Ornuurm, itt intvriunhm Provincial

Ninas GferaBs dictae; nobis praesertim jtata Fiutado oppidum, in deserto inter Jtvvtos Jcquetmhonha et de & Francisco, propc

ContendaSi Fomdgas alitriqua ohria, a FK Pohlio prope Fortnigm vt Padrwiuio9a Ser* Prin& Maximiliano Ncovidensi

in campestribus inter Cuba Frio et Espiritu Santo observata, Imli banc pahtudam Ooco de Ouriri vet de Pissaiuh) norm-

nant atque carne drupantm dtdci vescuntttr* Fhres ifaio} JvHo 7 Jruchts Oc/obri el N'ovembri habcL

55

Page 120: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

110

WOK EXP/-

MCJC* i[i:i:i::iTit: n .

Tab* 78. DiplolhriiMUiti ciimp*<ir4< iM Coco.- capi lata , drplciAG in n^kinc alpntri district Df a dam a mum, rmi^riitcdifn'

MonCiam (rectus, c acliblo qoarUoea comuana, p*T icgioui* aduinaniinar. (Dcmarcavao dot Diamante*} lirnitrM venai Orkntem el Aiitinim ponvctu**,

plernnqiM ultra trie pt'duni mHiiii editotf, et cijjufl Minimum rammoH, Ilambr iia Villa dirtiitn, ad *cx fere pedum laillia ftdrtcndEt, oh adamuntum, qtlibaa almadal,

diviiia* Celebris, Mngulaij praetemi loeoium BBJOc&iUte cxccllit, qaipp^ qui afpium nostratium n«n solum sereuiintc afrpti* ntfljeefaiftj scd felfaforil lOatO iUBtd dolibos,

aura noHbtinW* IctnpGrie rwavissiroa, ciirln llmpklistinO) grominum luxurio, iWiim fWmis imLMialiti, arborum iplendon minim in modinn limondi-utur. Quid per* ^rina-

Uiti captu Nalarac Ulccebril jurundiua, quid dulciu*, imam pulchms hos per t Ma uhafiihulfirvl Ilk raafae patent planhk* graminucn viridi legitime obducUc, (pod

InmtBWril Sauva^esiae, Lavradiao, Aogcloniac, K volvuli, I)i la<i*ac, I* a yllocarp I, Doclieexi no, Vcrmniiae. Mikau iae Polygnlae, Caaaiae.

U«la»tomA«| Rhcxiai* aUaniatqae lloribu* cxornatnm, tan-juam phrygioniao artij *p1cndidi*rtimum mlaeUPI , rofrific* oealoN explol; — bic altiMimao rapes, in prafandum

cooli oxcurrentes, lala* umbras jurr herbida* valk* .tparmint Tel lolll ndloi velul de clialybra iiiv** am-ti» iritnn* vibrant nUmo mplendftOl; — hie UUdi lifiipidi*»imi

rivuJm ftti&vi *ub murtnuro prr tcrsoa aenpubu colore albo-uitmte iri*ignr& fterpil, ampin Me loraetnru tti rnlmrti* romn»(n*, vej nictiuntia inter gramina floridosqae

Rhextarum caespile* Irepidat, vel ipumnniea midaa ex aamnn> rammine drjicil DttgDOgaa Mrepiiu, Ktlius voce per vadium anfractus repttJtO, pavidas pratorum turbat

Nympba*. Hk* Kiolm<»yorae, tiompliia^, Latiri, Ocutcap, Caastae iti tlDOCllA vir^tilla rnmos ^^ir^nnt, dclit-aturum pusenm amorv* crmnuMaqae ocfullanio*,

et Mikaniais ItAiMaiorine, Paullinlae in Itrla Jalm COOHUU, ul alter* ailed *il decorf, rerifcoloittj fiomi J*«|>rr COmaa illamm <*X|«andant; — hie LHia nrbon'*-

ivntin. mirabilc ffall| VoIIohiiic tinnp.- at^u<- Har baccMiiao T vas!t» raudico^ dicbotumo^ trigunt, pulcbtTriinid lluribtui omatOI, hU- Kriocanla^ grntnina inmsi Inttei-

ex'Dlia, rulmis foliosis flonbasfpio linbcllitVranirii ioatar expand t>cu!o» dclcctant. Fn^idiuaculuA arr, variia commotus vrittU hue illuc iloriini fori etlor^A stiavM^irnos,

vialoris seaiUS lOborat, nerroa ittttndit, aniniam exbilarat. Ncc fru*tra haoc omnia ptdohorrim^ condidit alma Nattira, nam aJpcetro et aobraftticora bominuni genu, bancc«

inhabiUiD^ rfgiutketn , 1h ni^ni* luhvulrr fruitur dotibus. montiuni aixlua ainan^, agik1. rolmfltum^ venatus volaplatt drditatn. Vclox r^nitaliin modn Mynm.;:'-p1i;i^i:a jubatam,

modo frleiti Onxain, modo StnUbiooen ltheaiti per va»toa cainiJos aolore Uianac arlibos pro*ioc|uiiur;

— llac kae oUt* gm memxs alia

Texituf LauTOf fjita pmUi jur<\ \

Qme rorfftra mutcas aura

Zep/tvrm rmtus etocQt ltwbtt&

I 'bt per gtacirs Jvqttt'itnhtni h ft *) ,

Ulti Arassu-kjf**) adommtei ferl;

Qua virus Parttus***) mpcr an/twFcs

Ijtftittrr ttgras crfrr et shrihs

Amne maligna radii annas,

Et fjttti Tejncof) tramifa taeco

SaltM* apcrlt — — — —(Saec. Uippol. 9. tequj

Tab. 70, Fig. I. Spadix florentf, 11. Spadix aeb inrunlo grti^incaiiotio , dnpHci flpatba adbnedum praeditu^. 111. Spadix. gro^siftualione provectiikre atiior

doribm na<ciili< jamj;iro d<<lapM^. IV. Krondift p^r* nperior a latere (m, a.). — 1. FIqh ma*cula». 2. Calyx a Jntoro. 3. Calyx a verlico. 4. Fclala doo a dorM et

fack* ct a dors**, cum polling ma^U nucto. 7. Kundiu ItorU, cam lilamcnii* et rudimcDlo piaiillia fack. IVtalum cam incln^U Unrtiiuibti^ i\. Stamina dm

(omnia m. a,). — 8. Flos foemilHttl* 'J- Folioln duo calyciiia a dorao ct a facie. 10, Corolla. H. Pctala dun ab ulraqae bcia, 12. FUtillum (omnia m. a.). 13. Drapa

in iaicgumentii lloralibus nondum ai&ttira (ai, n.).

3. DIPLOTTTEMIUM LITTORALE. Tab. 76. Fig. 5.

IK acazde; Jr<md3m$ spi&sis rectiuscuiis, parrds rigidin suhtm glaucescentibus; Jforibus rna&cutis decandris ti dodecandris;

drupis obovatis suhangttlatis.

COCOS A HEXA IN US 9 aoauUs, biennis, floribw pohjandris, Born. A n(. Go m ez. in Act.

Ulisip. 1812. (Memor. corresp.) p. 61.

DJSSCRIPTHh Palma acaulis. Flto.XDES cireiter tripodalos. pcrtpliericae <loclinatac, intcriorcs erecto-

patentes, ri^idae. Petioli baei spithamaea abscpie pinnis, ibidem *nipra planhisouli Subtufl convcxo - bifactalcs

antice et in rue hi supra bifaciales eabtus piano -convcxu rorc glaaoescetlti ads|>crsi ut interne fhscidulo - toinen-

tosij tandem glabrcscentcs. Pinnae in qnovie latere qninquaginta et piares, spitbamam et quod exeedit longac,

intiniae et suminac brcviorcs, per grebes ajijuoximatae, infimac binae, teniae, mediae epiaternae, sunnnae

iteruiu pauciores, rij^idae, IincarcsP acummatac, pereursae nervo medio superue prominente uti marmues

tlavcseenti - paUidioro, nervis Interalibus plurimis approximatis, aordide flavescenti - virides, subtus rorc

glauco adspereae, janiores plerumqoe valde redaplicatae et complicatae.

SPADWES plerumqne ncHinulli simul ovoloti, duos ad trcs pedes loDgL Fed nil cuius ooiupi-cwo - teres,

glabriuscolns, Euscescenti - viridis- $PATEA exterior brovis, tri - ad quadripoUicaris, uti in antecedentibus

sp*M'ieluis: interior pedunculo jjraeili ausqui - ct bipedali oompresso - tereti, autiee tusiformis, maoronata,

hm^Uudinnlitcr prolundc sulcata, subolivaceo - viridis atquc tomento tenui ftiscescentc adspersa, intus lacvt<^ata

primum testacca dein castaneo - fosca.

FlJillES dense dispostti. Hructea una alterave utenibranacea, transversaliter adnata , coucava, acuta, aut

etiam foliacca et lanceolata ad basin flonun. Hracteae reliquac inter (lores uti in CODgeneriboS. FlORESMASC L L I quam in praecedente specie paululum majorcs et aeutiorcs. Calyx albidus, membranaceus ; foli o-

» et —) FluraiiJA terriiorii adai&autum, ^uod in rtgione geltda: Serro Frio, situm eit.

cJD^dem rcgivais.

*i Hio 1'ardo incolis, item adamantibus dive*, t) Oppidum

Page 121: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Ill

lis lanccolatis acuminntis ct bine hide subfalcatis, dorso subcarinatis atque longitudinaliter striatis, ima basi

subgibbosa connatis, ut calyccm submonopliyllum simulent COROLLA o oalycc leviter cxscrta, oclirolcuca,

coriaceo-mcmbranacea, ex ovato acuminata, acumine plus minus abruptc prodcuntc, plana vol . convcxiuscula,

extus subtilissimc striata. STAMINA incluaa, decern ct plura, pracscrtim in supcrioribus lloribus, ad undevi-gmb usque. Filamenta brovissima, alba, compressa, cum rondo floris confluentia. Antherae pollineflavo farctac, lineares, obtusae, basi sagittatae. PlSTlLLI MOMENTUM minimum aut nullum. FLOIXESFOEM I X F.I ovati, vircscentcs vel albido - virescentcs, membranacci. OaLTCIS foliola ovato - subrotunda, cumbrevi acumine in medio, in dorso longitudinal! ter striata, in inargine tenuiori laevigata. Pctala forma folio-

rum calycis, sed paulo minora et tcnuiora. PiSTII.WM inclusum. Ovarium depresso - globosum vel turbinato-

subtrigonum, virescens, glabrum. Stigmata alba, basi quasi in collum conflucntia, crccta ct primum con-uiventia, deiii subpatentia. DltUPA. teste Goinozio, sicca, fibrosa, obovata, obsolete trigona et circa apicemrctusum midumque tomentosa. Putamcn obovatum, subcomprcssum, apico trigonum. Nucleus compres-siusculus, basi obiter trilobus.

Crescit in arcnosis maritimis pi-ope Sebaslianopolin. Floret toto vera itiarum rcgionum. ,,/Jntpac, antiquum malurescanl,

albnminc lencro boni saporis gaudent, quod in maturitatem assccutis Jit durum; kguntur idcirco ante maturitatcm, id edantur.

Folia bobus in gralurn jmbulum ccduitt." Gomez 1. c.

ICO?,. EXPL. Tab. 711. Fig. V. Sjwlb* interior aperla, nt (lores in coiupcctum vcm'aut (m. n.). — 1. Ftoa maatului clausus. 2. Ejiwdem calyx. 3. Ejos-dem pclalnm, ab ulraquc fncio. 4. Stamina in fundo floris, cum totalis duobni. 5. Stamen aenarntom ab utro<juo latere cam pollino magis aucto. — 6. Floa foemineaa.7. Fuliolum calycis ab utroque latere. 8. Corulla clnusa. 0. l'eialain ab ntnxjuo latere. 10. PUtillum (omnia m. a.),

4. DIPLOTHEMIUM CAUDESCENS. Tab. 70 c 77. Fig. i. 2.

D. caudice medioeri anmdato; frondibus suuerispis, pinm's linear/bus hnge aaiminalis subltts argenteis; floribus

polyandris.

Cocos de imburt, Maxi mi Man Prinz von Neuwied, Rcisc nach Brasilien. I. p. 271.

DESCRIPTIO. OaVDEX in altitudinem decern ad viginti pedum erectus, teres, dimidium pedem crassus, sub-aequalitcr cyliudrieus aut medio noniiihi] incrassatus, distantia duoruni, trimn quatuorvc pollicuin annulis a dclapsu frondiumparum impress!* inseulptus, qui in dorso duos fere pollices lati ibidemque cicutricibus linearibus, a vasorum spiralium fas-

ciculis ortis, in latere vero opposite, nbi vaginae frondium apcriuntur, talium eieatrieum scricbus paucioribus notati

sunt, pallide vel cincrascenti - albus, ligno fibroso molli tcnaci, c fibris pallide fuseis atque parenchymal carneo - tcstaceocomposite.

FRONDES duodeeim ad viginti, habitu ct structura lirmulac, sex ad octo pedes longae, immo longiorcs,

erccto - patcntes, extimae patent! - rccurvatae. Petioli in ima basi convcxa amplexicaules dentato - ciliati rudi-mentis vaginae petiolaris pollicem ct quod execdit longis atque involuti opere fibroso, anticc ad pinnas usquetctrngoni, subtus convexi supra concavi, ad latcra plani, in rachi postice eodem modo tctragoni, faciebus latcralibus

pro pmnis exeavotis, antice, facie suprema sursum evancscente, trigoni. Pinnae in greges subopposites ses-qiiipollicem vel duos pollices distantcs approximatac, qui in ima parte inquc summa paucioribus instrmintur

pimiis, quam in medio, singulae unguis vel pollieis distantia positae, lineares et longc acuminatae, duos adtres pedes longae, in medio scsquipollicem latac, supernc obscure virides, subhis cnno -argenteae, nervo mediosupra prominentc pallidiore atque latcralibus pluribus pereursae, directionc variac indeque subcrispae. Tomentum lepi-

doto-floccosum, albidum, cui aliud ferrugineuin temiius insidet, petiolis adspersum.

SPADIX l)ipedalis ct longior, inter interiores frondes cnascens, primum erectus dein patens vol divergent,

simpiicissimus. I'cdunculus digiti pollieis crassitie, compressus, glaber, ad summum spithamaeus, fusccscenti-viridis, adspersus villo eastauco dctcrgibili. Rachis a basi ad apicem usque densissimc Horigera, singulari operequasi favoso obilucta, quod bractcae membranaceae albae constituunt. Runt autem liac triplici online dis-

positae: cxtcriore scmilunari, dorso acuminata irrcgulariter dentata; media simili modo ducta atque Horesgeminos a latere inferiorc fulciente; tcrtia Ultima inter duos flores decurrcnte. Kvidentius hacc dispositjo ap-parct in parte spadicis suprema, quam flores solummodo masculi occupant iti tubcrculis parvis hcmispliaericis

scssilcs. Contra in inferiorc spadicis parte, cui (lores foeminci insnperque masculi inscrti sunt, Iiacc dispositio

minus clara apparet, bracteis mutua florum pressione vario modo immutatis. SPATBA exterior 11011 visa;

5G

Page 122: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

112

interior duos pedes vcl duos cum dimidio tonga, fusilbnnis, mucronc sesrpupoilicari vcl longiori terminnta, aperta cym-

biformis, lignosa, crassa, extus lungitudinalitcr profunda sulcata ct cinerasccnti - virulis, adspersa tomento rufo-fusco tan-

dem ovanesccnte, intus laevigata ct testaeea tandem castanca.

FlORES MASCULI micrnc supra iuemineos seric octona *|uincunciatim imlmcati, ct pedicellis brevibus comprcs-

818 insidentes, superne absque fucmineis, majuseuli, unguem et quod execdit longi, subtrigoni. Calyx oclirolcuco - albus,

foliolis e basi obtusa subtus gibba longe acuminatis acute triquctris, dorsu acute carinatis, nmrginc tenui membrana-

ccis cactennn subcarnosis, eorollaiu fere longitudine ac<]uautibus, interne connate Petala ovata, vcl aacpc

subquadrata cum acumine oblique producto acuto, plauiuscula, subcoriacca, ochr;>leuca, extus laevigata, intus longitudinali-

ter striata, inm basi ope fundi camosi connata. Stamina longitndinc eorollac. Filamcnta alba, filiformia, infra

medium anthcrarum harum dorso infixa, Antherae albidac, lincarcs, basi subsagittatae, apiee in muerouem acutissimum

abeuntes. To lien oehroleucum. UVhiMESTVM PISTIUJ minimum, triiidum, saepe obliteratum vcl omnino nullum.

FlORES FOEMINEI subglobosi, pallidc vire.scentcs , calyco corollaque arete couvolutis. CaLYCJS foliola coriacea,

lato-ovato-subrotunda, margino tcnuiora, dorso earinafu et longitudiuulitcr striata. GORQLLAE petala similia scd paulo

minora et teneriora. Ovarium ovatum, villo tcnuissimo albido fusco-vario obsessum. Stigmata brevia, in margine

comiivcntia. DItUPA ignota.

Crescit in campis montosis, rariw in sylvis depressis proj)e Sotcwpolin, jyropter jtumen Pernaguassti ad Caxocira et S.

Amari villas, ad Itio das Gontas, nee non alibi in Provhxcia Bahiensi, hatut proctd a mari Solum arcnomm siccaesctdum amit

Fiorens memo Novcmbri est oftservaia. Incotae Buri $. Imburf appellant tdqne frondes novellas, quae sunt indwisae, ianceo-

kdae et anticc dentatae, ob tenacitatem ad faciendos eorbes invo/vendasyuc varias res domesticas adhibenU nomine Patidba insir;-

nilas, xdi diversas Palmamm frondes.

ICOS. KXPI* Tab. 70. Diplot bemium cao<!i-»cenj

magnitodine tritica inimioota .

rum Bnctrido acanthocarpa in ripa laeua Diquc dlcti,

propc Sotcropolin depictum*

Urbcm Bahiam s. Soleropolin a tcrgo circumflnil eanalU, partim natnra faclu* partim opera La*ilan<irum el KaLivnrum, quando urbcra loncbanl, cfoMUs

el ampliatu** denais ciocios *ylvis pasaimquc caudicibu* I'almae nosCrae Iroburi omaiu^ Cujos alrei aquarnm specicm araoenam Luna imminenle, proptcrca Icgcntioni

octilia in b*c labula •«l>jeciroo», cum» ut <iua!*« <|Uacnqac variao ct mulliplic<» nubiura fit;ora«, labciitc sub iropica nucic Phocb*, ruem animo *ibi informal poasenl,

nun, quia in ilia region©, ailenlio capli atquc Uanquillilatc locorum palriact|uc memoriam nsvocantos, compare* m»<-iurua» borarum mes tranaegimuft.

Per aim praecipilia Jorcx^qu^ clivoa, qui ad hortorum oblcciationcm romati «unt atqoo culli, do urbc ubi ad canal^ra aiam de«endi*titad ripain pjas mirum

quantam npuciosa vcgcUquc planiaruin copia excipcris, quae interdiu vividUiima cobruiii candentium divenoiatr coruacai rxmlo^ue pracstringit; nocta vcro, ancipitc el

magico quaai circumfuaa crepoicnlo, flagraniibud an>maio neetar*-i*quo odnribus tiquidissimw contlnguii ct, nt iia dicara, aUcniuilur, ul aoimna Yclulj divino afflatu correplni

ad wtturitatera atque qoiciem componatur. Qu«mV» in illb viridibus mmoribua, qoao noMram domum propo aborant, eerenn aub nocio t com amico Spixio inambnlati!

Qnoiica bic locomni, n»moU ab oppWi tnmullu, silcntio ct aolimdims tranqoilli ad coolum a*iriii fulgidum sublimia Luiuma ainvcrtybamus c&Aloquo el aancio animo mirum

tabeuUUiii Mderum cursum ct c^nceotum divinita* moti conUmplabumurF

O tjuam jnrabat (qHO ni/nt majits purens

yatnrti tfvnait oprris immmsi artifrj')

Cotfurn intnrri *—

Qrbemtjttv Plmvhrs* astra </ucm chtgnnt taga 9

htttf/uF fnlgcns utthcru mttyni dents!

(Srncr* Octav. 385*

Ipsa plantaram vis ct redundantiii, ad quam iulcrdiu diligcnlcm animum adverteramus, nunc sensng nosiro* rocDtomqiio alio modo capiebanu Quippe qnom die

incredibilift adspecio Tarlctaila platiiamm, qua fclix ilia plaga stiperbit, quasi obrveremar, ftOCttj ubi formao carum figura^oe fanca ob»ciiriut« obductac erant el plaMarum

Nymphao Phocbi actem languidac dcsidcrabiint , odoriboa ipsoqua foliorum *omnu *o nobis inaiuuabant. Uti per diem ratio, ita nocda sub Iranquillilair animus a plan-

larum mira vi explcbolur, et(

raebercule, ejosmodi opu* e*t OOmMlt, ut naturae acrotator OmACJ propriciatrii el ingeniunt plagao tropicae nitiverauui ab orani parte cog*

unseal et dUpieiat. Inimti in delicali»Mam el Ueli^imirt liairc non babemus, <|uaoiqnam uonnunquam torrorG horrendomm animatium inqnietam; siquidom in eodem lacus

aequore^ undc lunac orbia relucct, cnddM CV»c->dili latent, qui, dercpento cmcrgentes, aoliiarium naturae e«nieroulalorem infeatU dentibus irritant ct »ecuram quieKm

exculiunt, rum admoncntcfi, in rcnun naiura mala bonia, Lurpia puleliria, laetia IdAbU caso juxlaposita.

Tab. 77. Kg. I- Spatha et apadix, eoja* (lore* nuutculi in bMi et apioe Jam dctiuxerutil. II- Par* p*?Uoli cum tribus pitinia. — 1- FIoh maactiltu. 2. Calyx.

3. Petala duo cum ataminibus. A. I'etalum a facie exttriore. 5- Idem a facie interiorc (m. n.). G* Corolla, redso pcUlo, ut pateant atamina. 7, Stamen (nonnifail a,). —8. Flos foemiueu*. 9. Foliolum calvciuaii* ab utruque latere. 10. Corolla, 11. Pctalum ab uirvcjuo latere (m* »,)< — '» Tab. 51. Fig. 7. partem Mlit caudici* invvriam (m. n,).

Page 123: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

LIS

XIX. COCOS,Lis. Gen. edit Schrebkr. p. 774. Jum. Gen. edit Ust p. 44. Gakutskb. do fruct. ct scni. L p. 15. t 4. 5.

Roxu. Corom. I. p. 52. t 73.

CHARACTER ESSENTIALIS.

M N 1CA in eodem spadice. 8 p a t h a simplex. F 1 o r e s sessiles,

bracteolaf i. SIA 8 C. Calyx triphyllus. Corolla tripetala. 8 1 am i na sex.

Rudimenturn pistilli. POEM. Calyx triphyllus et corolla tripetala,

convoluta. v a r i u in triloculare. Stigmata tria , sessilia. D r u pa mono-

sperma , put a in in e basi triporo. Em b r y o , in a 1 b um in e cavo , intra

porum basilaris.

CHARACTER NATURALIS.

MOXOICA in eodem spadice. Spatha simplex, lignosa, fusiformis vei elavata. ventre

tandem aperta et lanceolata. Florcs sessiles, bracteis parvulis siiflultt; masculi multo plures in

superiorc spadicis parte, foeminci in infcriore freqiientiores. MASC. Calyx minutus, triphyllus,

foliolis laneeolatis ovatisve acntis cariuaUs, saepc ita connatis, ut calyx pottos moiiophyl-

lus et trigonus appareat. Corolla membraiiacca ant carnoso - membraiiacca,

petalis erecfis

vel conniventibus ovato- laneeolatis lanceolatisve acutiuseuUs planis, saepe, praeserlim in dorso,

longitudiiialiter striatis. Stamina sex , c fondo florte carnoso,

plernmque inclosa ,longitu-

dine subaeqnalia. Filamcnta sobolata. Antherae lineares, basi plus minus saglttatae.

Pollen ellipticum, cicatrisatum. Pistilli rudiment urn minimum aut nullum, stigma-

tibns abbreviatis erecto - patentibua FOEM. Calyx membranaceus aut pergamenos, con-

Stans foliolis tribus suborbicularibus ovatisve, in margine tenerioribus, imbricato - convolutis.

Corolla simili modo convoluta atquc ut plurimum calyce omnino inclosa, tripetala, petalis

membrauaceis suborbicularibus. Enterdum stamin a sex a b orti v a , forma sqiiamularum pistil-

lum circumstantta. Pistilli statu juvenili plerumque inclusl ovarium ovatom vel depresso-

globosum. triloculare, loculis duobus abortivis: stylus brcvissimus aut nullus; stigmata

pyramidato - triqueira primum ronniventia , dein revoluta vel patentia. Dm pa ovata, ellip-

tica aut ovato - suhtrigona, monosperma, sarcocarpio crasso, fibroso, sieeo, putamine

osseo, vert ice plerumque acuminato, basi triporo, ports duobus coecis, tertSo ad embryonem

pervio. Nucleus homoideus. testa reticulato - venosa, hinc raphe umbilical] notata,

obvolutus. Alb u in c n amygdalinum aut cartilagineum , aequabile aut obsolete radiatum,

medio caviim. Embryo in fossa albuniinis propria basilari, cylindricus aut in medio parum

angustatus.

HABITUS. Ciiudex attitudlne insigni vel mediocri, inermis. anmilatus vel cicatrisatus,

in pluribus speciebus nonnihil Aexuosus, saepe petiolorum basibus persistentibus squamatus vel coro-

natus, constans ligno molli e parenchymal pallido spongioso atque faseiculis vasorum spiralium

pallide fuscis conflato. Frondes omncs tcrminales, saepe vastae, piiiiiatae, petiolis in

basi opcrc fibroso - pannoso amplcxicaulibiis, nonnunquam spiuoso - serratis, pinnis valde

57

Page 124: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

114

rcdtiplicatis, plertimquc per greges apprnximatis, subrccto - patentibus aut crispis, crassiusculo-

membranaccis,

glabris. Spadices inter bases frmuliiim exteriorum provenlenfes, patentes, basi(ereti sessilcs, rachi teretinscula et scrobiculata in ramos numerosos simpliccs divisa. Spatbamucronata , dorso loiigiludiiialiter sulcata. Florcs masculi ocbroleuci aut flavescentes,

foe miner virentes vel viridi - pallidi. Fructus (|iiaiido(|ue maximi. sicciusculi , fusci ;nii

rubro - flavescentes.

ST AT 10 ET IIABITAT 10. Genus specieriim dives, intra Tropieoruni limites in

utroque hemisphacrio late sparsum, in antiqua orbis (errarum parte Iniciisque rarius observatum,

quippe eujus e cognitia unieam soliuuinodo speciem, nuciferam nempc, Asia et Arcbipelagu.N

indicus sibi \ indicant, Africa nullum, qiium America e contrario plures liabeat. C. nueifcra vero

Pelagl vicinia gaudet, reliquae onines potius in interiore terra continente proveniunt. campestres

plures, sylvaticae paueiores, qiiarum iliac loca sicciuscula elevata ercbris ventis pcrspirata riiligunl,

in altitudinem supra Oeeanuin ad tria et quod execdit pedum millia adscendentes , hac solum pingne

atque neniorum margincs prataque sylvatica.

1. COCOS CAPITATA. Tab. 78. 79.

C* caudice crasso mediocri , obsolete et irret/ulariter anmt/ato , bmibus petiolorum persistentibtui r/rosse capitato;

pctiolis

jwsticc spinoso - denlatis, frondibm patentibus, pinnis stride - suberectis subtut fflauds; floribus foeminds

ovato-f/lobosis.

DESL RIP TI (X UAUDEX decern ad duodceim pedes altus, erectus, eylindricus, spithamain, pedem et

quod excedit crassus, a basi versus medium cicatricials a petiolorum lapsu variac forinae atque altitudinis insculptus,

Lndo versos apieem parte petiolorum iofima persistente grossc capitatus, voluminc ibidem duplo triplovc adaucto,

colore obscure fusco vel in tota supcrficic ignibus, quibus quotannis incolae camporum herbas eremare solcnt, adustus;

ligno nifo- fusco tcnaci.

FRONDES spcctabiles, scxpedalcs et longiorcs, levitcr areuato - patentee. Pcti oil in bascos dorso con-

vcxi , in ventre in opus fibrosum rctictilatum tenax fuscum dehiscences , an

t

ice infra phnias spithamae circiter longi-

tudinc lineares, in superiorc facie plani vel levidsime bifaciales, in inferinre leviter convcxi, in marginc dentibus

corncis brevibus obtusis tandem obsolctis, tamquain pinnis aborticntibus, spinosl Hac his superne bifacialis, subtus

convcxa, uti rcliqua petiolorum pars pallidc viridis atque tomento tenui albido - grisco, tandem evanido, obsessa.

Pinnae per paria approximate, grcgibus circiter pollicis distantia dispositis atque suboppositis , crectac, complicate,

duas ad trcs spithamas longae, linenres, acuminatac, vix ungue latiores, crassac, rigidac, nervo mediosupra acute et subtus obtuse promt tientc, nervis la teralib us plurimis approximate, margine iucrassatac, sub-

glaucesccnti - vircscentcs,

praesertim in pagina inferiore, glabrae,

praetor floccos et membranas ramentaceas

fuscas ad ncrvurn medium et marginem.

SPADIX peduneulo gaudet pcdali aut sesquipcdali, oompresso et obtuse ancipitc, bracteis nonnullis

triangulares acutis membranaceis niunito, raclii obsolete tetragona irregulftriter scrobiculata atque ramosplurimos simpliccs quadri - vel quinqucpollicarcs, sursum breviores, ubique exserente; junior rore glauco nota-

tus- R am i e basi inerassata comprcsso - ancipites , distantia pollieari absque floribus, dein flexaosi et angulati

atque floribus laxtus dispositis adspersi. Braetea pro singulo florc Ibcminco membranncea, pallida, suborbi-

cularis, antice medio acuta, intra quain ad utruuique latus alia exstat triangularis dorso carinato - nervosa.

Pro masculis floribus siniili modo bracteae duplicis indolis sunt dispositac, ast inulto minorcs, quarum exterior

triangularis est atque dorso convexa, laterales triangulares, acuminatae, antice subfaleatae. SPATBA angusto - fusiformis, ses-

qui - vel bipedalis, mucronata, longitudinal iter striata aut sulcata, extus virens ct rore glaucescens, intus laevigata pallid?

testacea atque demum tuscidula.

FtORES MASCULT duas ad tres lineas longi, ocbroleuci. CALYX tertiam corollae partem longitudine

ac<iuans, fo lio 1 i s lauccolatis acutis dorso carinatis , saepc basi ita connatis, ut calycem sistant monopliyllum,

Page 125: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

115

mcnibranaccis, in margine tcnuioribu* et albidis. Corolla substantia quam calyx firmiore, sicciuscula. Petala

lauccolata, bine hide subfaleata, acutiuseula aut obtuna, parom concava, erecta ct param patcntia, longitudinaiiter

nervosa. STAMINA inclusa, alba. Kilamciita subulata, infra medium dorsum anthcrannn affixa. Anthcrao lincarcs,

obtusae, basi subsagittatue. PlSTlLLt nrMMEXTVM minimum, globosum, saepe in fundo florid omnino dclitesccns.

FLOBES FOJ3MINE1 prinuun subglobosi, dcin OVato - globosij vircscenti - pallidi. CALTCIS foliola suborbicularia

cum brevi acumine in medio, concava, in dorso subcarinata atquc nervosa, in margine tcnuitcr membranacea. OOROttAE

inclusac petal a similia aut latiora atque in ntroque latere subrepanda, dorso carinato, margine attenuate tencro.

Ovarium ovatuin, glabrum, albo - virens. Stigmata pyramidato - conniventia. DllUPJ, tostibits incolis, ovata,

acuta | sicca, came fibrosa aeida,

Crescit in Provinciae Minus Gcrafts campis ?nontam$, in rcgionc adamantum rarius, in deserto inter Jlamen Jequetin-

honha atqtic montium tractum Scrra de A\ Antonio dictum, qui adamantum magnam copiam larr/itus est, Jrequentitu nobis

mensibus Maio}Junto ct Julio Jlorcns observaia. fncolae Cabc^udo aut Goquciro asscdo appellant.

ICOy. EXPX* Tab. 78. Cocoa capitMn nna cam Diplolhemio eampestri in rcgione subalpina distrktus adamantum dopicta, raagnitndino vicka im-

minuia. Cfr. quae Antca ad Diplolhcmmra camprMrtf p. HO. do hujus rrgioni* indole prutulimua,

Tab. 79. Fig. L Basis radices frondis, in qua pinnae infimao et dent** spincsccnlc* conspiHnMur. II, Par* superior ipadicis lloridi (m. n,). — 1, Flos miwa-

las clausns, 2. Fetal* tria. 3- Siaminii in fimdo lions cohacr*utin. 4- FilanwnUirum complex iw abujau amheri*. 5, Anlhcra al> utroquc later*. — 6. Flos foeramens.

7. Foliol* Iria calycu. 8- Corolla convolnu. 0. Kjasdcrn petals. 10. Pistilliim (m. a.). — In Tab. 101. Fig. 1. scctioncm cxhibct perp^ndicular^n* o caudice

C. capita t a e.

2 COCOS CORONATA. Tab. 80. 81.

C. caudice etato grossc anmdato7

basibus petiahwtm posticc sptnoso - scrratorum subquinquefariam imlmcaforum pcrsistentibus

crasso - capUato;frondibus erecti$

fpinnis fiucaribus subcrispin sttblus albidis; Jtoribus foemincis ovato - globosis ; dmpis

ovato - fftobosis out elttpticis.

Uructtri-ibaj P is O . Bras, edit* 1658. I). 127 ,(cxclusa iconc, quae mi Enterpen cdulcm pcrtinet)

flat. Hist. II. p. 1362.

DESCRIPT1Q. CaVDEX altitudinc vigiuti ad triginta pedum, ad suinimim fere pedem crassus, cylin-

dricus aut subinde bast

atqucy

quum iromles in

sus apiccm spiraliter tortis, obscure fttSCUS.

atr^nuatus atque in medio incrassatus, delapsu trondium annulis profunde insculptus

Spira pentasttcha siut circumpositac, barum vestlgiia pentagonus, angulirt a basi vcr-

EltOKDES sex ad octo pedes longae, lntcrdum etiam longiores, pleraeque ereetae atque stirpcm cximie

ornantcs, singular! regularitatc in spiram pentastieliam dispositae atcptc sibi ita imbricatae, tit bases petiolo-

runi persistcntcs quasi caput columuac forment sat conspicanm. Pctioli instructi basi lanceolata, in margine

rudimentis vaginae petiolaris spmeaoentibua serrata; (sunt hac serraturae unum ad duos polliecs longae, subu-

latac atquc intcrduni spiralitcr contortae); antice ad pinnas usque cireiter duorum pedum lougitudine subtus

convex! superne leviter concavi et ad latera plani, faciebus planis sursmn jnagis magisque dilatalis. U a eh is postice

item tetragona, antico trigona, faciebus superioribus sub angulu acuto conniveutibus, Tomeutum tenuc floccosuin^

ferrugincum,

pctiolis bine inde adspersum. P i n n a v. duae , trcs,

quatuor plurcsvc aggrcgatae,

grcgibus cireiter

pollieis distantia coliocatiB, faciebus rachcos latcralibus transverse adnatae indcqiic valde reduplieatae atquc con-

duplicatae, oinnes surrcetae, pedem duasve spitbamas longae aut longiores, lineares, vix pollieem latac, aeutiusculae,

apicc saepe inaequales si unum nimirum laminae latus altero longius est cuspidatum, pereuraae ncrvo medio superne

prominente atquc latcralibus octonis aut dents, lineae distantia dispositis, in margine incrassatae, supra pulchro

virides subtus pallidiores aut albidae.

SPADIX bipudalis

.

tbamaiu longis, r a c It i

pedun eulo subtcreti, minis simplicibus ructis et Hexuoso - angulatis, cireiter si>i-

inter ramos leviter scrobiculata. I! ra ctcae coriaccac in pedunculo gparsae infra

58

Page 126: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

11.6

siugulos rainos Iato- triangulares, crectae, aliao niinutac tcnuiores uti in congencribus infra Sores. SPATBA bipedal is,

fiiaiformis, longitudinalitcr sulcata atque junior, toinento adspcrsa.

FtORES MASCIILI in rainortim parte supcriorc nmlto ircqucntiores, (pmtuor ad quinque circitcr lineaa

Ibugi. Calyx brevis, albidus, c t'oliolis Ianccolatis acutis carinatis connatis constans indeque trigonus. COROLLAEochroloucac pctala lato - lanceolate ant oblonga, acuta, saepe subfalcata, plana vol cxtus crista oblique dccurrcntc

angulata, longitudinalitcr striata. STAMINA indusa. Filamenta subulate, scsquilineam longa, ima basi connate.

Antlierac obtusac, basi subsagittatae, versus basin filament!* affixae. Pi.sTiU.CM cassum minimum subtriquetruin,

it.gmatu.ii rudimentis crectis. Flohes FOEMINEI ovati, acuti, quam mascnli nonnihil breviores, pallidc

vindes. GALYCIS foliola coriacea, ovata, obtusiuscula, valde concava, dorso longitudinalitcr ant oblique nervosa,

arete convolute et corollam omnino includeiitia. Pctala tenuia ex ovato acuminata, acutiuscula, saepe basi

colwcrcntia. Squamulae sex mcmbranaccac, albae, Ianccolatee, basi cohaerentcs, tanu|uatn staminn nbortiva, pistillum

obvallautcs. PiSTILLUM viridc, glabrum, ovario ovato, stigmatibus acutis pyramidatis conniventibus. DlWPA\tx polUcem longa, ovata, obtusa ant elliptica, in vertice stigmatibus tribus pnrvis, primum reenrvis, dein inmatura erectis, notata, glabra, fluva vol flavonibcns, came mucilaginoso - dulci fibrosa, putaminc fusco vel nigricaute,

nuelco umygdaliiio congeneinin

Crescit, pleritmque grcgaria, in ProvutCUS BaMensi et Pernambucana , in ititerioribus descrtis aequo ac baud proculab Oceano observala. Sylcas tempore stccu aphyllas, qua* Catingas vacant, praediligiL Florenlem Septemhri, fructiferam

Deeembri et Januario lei/imus et descripsimus.

Incohs Arieuri, Aliouh', Urucurt* vet Uruculi audit, qui e medulla caudicum contusorum miserrimvm pattern

stccum, Jibrosum, insipidum et rufesccntem confidant; e dri/pis oleum expnmunt tame Umpldum, teste Pisono, miraevirtutm contra anitnalmm vencnatortim, praescrtim llajae Torpcdinis, ietm; e putamine, appUcato tubo de ramtdoMabcac desumto, inslrt/mentum paraitt ad hauriendum fttmum lierbae ,\icoU'atiae; froudibus, quae, sunt lentissimae,

tuffurta teffunt.

ICON, EXPL. Tab. 80. Cocoa coronal* in avlva hoc tempore apoylhi *<1 speloneam Lap. grande diciam prope Formigns, villain dcserli Minarumtempore nocturno dcpiela, magnitudine qninquagie* imminuta atqne adject, ejuadem apecici atirpc novella, frondes adlmcdum indiviaa* mon.tranie.

ainiK-N nutMoutium juSa quasi alpeslrii. * schislo quarthmo nliisqne saxis primaevis constantia, dc quibus , tamquam de toliiis region!* Minarum centra, diverai

Occanum venu recta dcilunm, not tluuin. hujus pl.gae maxima, Rio Grande- ot Rio de S. Francisco dicta. polunt, Ocddenlc.n versus territorial excipit, quodjunior!, acvi formniinncm, saxi mmirum calcarii, aisliL Hie inter llu.ioa Bio daa Velhas et Rio Verde Grande, qui utrique turbida* aqua* aubealinas uuminis S. Fran-ciaci nndis immittuol, rcgio ant plana est ani in colics lato elevainr ant p.wim montium jug. crigil, Imud insignia quidem allitudini, aed quam maximc praccipilia atqne io-ter eaxa iinbrium vi mirum in raodum lacera, adscensu diincillima aacpequo in apcluncaa voJli^imaa, quaa terra uitrifera replet, excavata. Aquanim penuria laborat, indc«ecU memnbrn. graminnn. viriditate atqae frondium ombra carena .detain quaa! tristisain.amque faei.-m prae ae fort. Sj-lvac i„ deprcssi* locorum aparaac tunc temporiaeomam excutiente* hibernam frre apeciem induunl, quam ob canaam ab iiiolia C.-Ung... i. e. IjItm perapicnao a. aplivllae, nominantar. Horum vow nemommarbors el alatura et frondium apisaitudmo ac loxuric a ajlvia, quaa prima*vu a. Mai o - virgem inrolae nnncupanl, auprranlor, aliiaquo apeeiebns, immo generibn.pertinent, ita nt dixeria, Naiuram in monlibua prlcoutit propter Oeeanum longiaaimo trnetn iScrra do Mar) porreclis tegeUora, auccia rwHorftns quidem attamenfrequentioribua lurgeaconUa. contra in aolo fanjus territorii calcareo minora, fibrae tonerioris, tuecj* anbtilioribua praedita eollocaaao. AnnODRO, Cneaalpiniae, Cappa-rldea, Jairopba«, Janipline, Allamandae, Mimoaae, Acaciao et Gardeniac plnrca, ZUyphna Joaxeiro, Mjni nonnullae atquo Dignoniae aunt ba-nmi ajlvarum civea, q/m inter Bombacia plura florum magnitudine, Cliorisia aitem oritpiflora el l'ourrelia, quam tuberculaiam diximns, mole enormi ironcimedio lumidi eminent raatoMiue ramoa Loranthi ac Vise! paraaitieia eae.pitibn. oneratoa late oxpandunt. Quae qnidem vegelnbilia. aicca aerate Iriaiiaaimam apiniaque ear-raeniiique horridatn fadem pra- so ferentia, cadente primo aub imbre cilJaaime reviriieunl teno.iaqnc comis et Horibua polcbre coloratia amoenomm bortoran imagine,, magicoquaa. low, exbibent. Cacti rero atqne wctiformium Kupborbi.rnm nnic^ quam in America deteximo,, apeeiea OfnDJ tempore .phvlli hie in «,«. apini. minacea con-fcrti iliio dfluonus aggerom in.ur ^recti aingulari bujua regionia apeeiei novum el mimm sane momentum addnnt. llaee omnia tabula noun -i.til, in qua praelerea fauc»anln pervaeti depinximus prope Formigaa aid, terra nitroaa nbondanlw, enjna in crepldlno ossa animalL-. cujn,dnm e genere Palacotln-rii deteximna.

Tab. 81. Kg. I. Spadicia Qoridi pan superior. II. 1'innae nonnullae in racbeoa medio acBsilea; depiela ad lalua una explicnta. — 1. Floa raawulm. 2. Calyxcam pelalo. 3. PcUk dno reliqua. 4. Flos, demf. petalo, ul stamina appareanl. 5. Stamina duo basi cobaercnlia, com pillilli rudimento. G. Stamen separatum ab ntn.-que later*. 7. Pollen. - - 8. Ho. foemineua. 9. Foliol. duo calvci*. 10. Corolla. 11. Petal, duo. 13. Pi«ilJum circumda.nn, squamia, quae sunt Mamma aboniva. 13.Hae squama, in fundo Doris se.silea. M. Pistillum. (Omnia magn. divers, auc.a.) 15. Drupa. 10. Putamcn. 17. Idem medio disseetum, U embryo apparea..

In Tab. 100. Fig. 6. acctionem a!at!t Iranavcwalcm e candice hojua specie! minore, vix quaiuor pollici-s di.mctro acqoantc, i^nitudine nuiiuiliil imminula.

Page 127: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

117

3. COCOS OLERACEA. Tab. 82.

C caudice proccmmo sidtrefftdariter levitcrquc anntda/o; frondibus credo - patcntibm9 pinnis fincaribus subcrtspis; Jtortbw focmi-

comcis; drupis ovatis.

Pa/ma indba, Piso Bras, edit 1658. p. 129. Rat. Hist It p. 1361.

DESCRIPTI (K Cavdkx rectus aut nonnilul (lexuosus, scxaginta ad octoginta pedes alius, in inia basi

crassior, diametro fere pcdali , apice sub coma quatuor ad sex polliccs crassus , in inferiore parte anmilis fere

obliterans notatus atque hinC indc frondium basibus brevibiis pcnristentibus quasi nodosus, in superiorc eviden-

tius annulatus, annulis polliccm uniim vol dimidium inter sc distnntibus, epidermidc cincrca longidutinaliter

riniosa, in aimulis a fasciculis vasorum frondiutn cicatrisatus.

FRONDES densae, sex ad octo pedes longao, arcuato - deflcxae, Pctioli ima basi in dorso polliccm ct

quod excedit lati, extus convexi, intus leviter concavi, in ventre films tenacibus transversa aliarum frondium

bases obvolvcntcs, antice ad pianos usque tetragon! , subtus nimirum convexi, in latcribus angustioribus

plani et supra leviter convexi , in radii, convexi tate hac in facies duas sub angulo acuto convenicntes elevata,

trigoni; jnniorcs rorc glauco dctergibili adspersi et, praescrtim versus Kummitatcin in iulcriorc facie, tomento

brcvissimu ciuerascenti - fusco obscssi- Pinnae linearcs, subfalcatae, acutac, pcdales ct lougiorcs, trcs vcl

ut plurimum quatuor, rarius quinquc aut sex approximate, raelieos lateribus oblique adnatac indeque redu-

plicatac ct valdc complieatac, supra obscure virides, eubtus glaucac, ncrvo medio supra prominentc pallidiore

et latcralibus subsems approximatis percursae et veins trausversis subrotieulatis, praescrtim statu sicco valdc

prominentibus conspicuae.

SpaMX inter interlores frondes proveniens, primnm ercctus, dein patens vel nutans, sesqui - vcl bipeda-

lis, Pedunculus teres vel comprcssinsculus, circiter spithamam longus, glabcr, dilute albo- virens. Uachistcrcti - angulata, in ram os siinplices divisa. If am i basi comprcsso - subancipitus, in dorso convexi, intus plani,

posttcc inter singulos Horos focinincos arcuato - Kcxuosi, anticc, ubi floribus masculia exonerantur, minus flexuosi

et strictiuseuli, uti pedunculus y;labri et pallide vireseentes. jlractcac membranaecae, transverse linearcs

infra singulos ramos et aliae nonnullae inajores triangulares in pcduneulo. SPATHA sesquipcdalis aut bipedalis,

subclavata, aperta lineari - lanecolata, basi, ubi peduneulum spadicis amplectitur, quasi cylindrica, longitudi-

naliter sulcata, junior extus tomento griseo - lusco adspcrsa, caetcrum viridi - fuscescens, intus ochroleuca et

tandem castaneo - fusea.

FWllES in racemos sat densos congesti. MASGULI semper per paria subaltemc dispositi in angulo pro-

minentc raelieos, bracteolis parvis membranaccis suflulti. Calyx vix lineam nltus, triangularis, constaus fol iolis

tribus acuto- pyramidatis, praescrtim intus connatis atque calyccrn monopbylluin exhibentibus, pallidas, in marginc

tenuiorc membrauaceo albis. CoftOLhA quatuur ad quinquc lincas longa, colore sulfurco. Petala erecta, lincari-

lanccolata, acuta, acumine brevi, extus plerumque medio in dorso stria clevata notata, intus suleis nonnullis a pressiono

staminum insculpta. Ntamisa inclusa. Fil amenta subulata, alba, brevia, quartam autberarum circiter partem

motiontia, in fundo floris connata. Antberae linearcs, obtusae, basi cmarginatae. PtSTILZJ IWBISIEtfTVM minimum,

subtrigonum, apice stigmatum depauperatormn trcs angulos moustrans. FlORES FOEMINB1 conici, crassitie

atquc colore plus minus vire^centc a masculis distineti iisque pauciorcs, inter duos masculos vel absque cis in Hexurae

ramonun angulis sessiles in raelieos prominentia, quas bracteae trcs membranaceae, tenerae, una nimirum media

latior atque duae lateralcs angiistiores, muniunt Calyvis fol io la ex ovato pyramidato - acuminata, valdc involute,

extus in cristas rectas vel oblique dceurrentcs elevata, glabra, Petala a foliolis Calycinis oninino involuta atque similia,

ast lninom nee ita nervoso - earinafa. Ovarium ovatum, glabnnn, sursum attenuatum atque stigmatibus tribus corona-

turn priminn pyramidato - conuiventibus, dein patentibus. DlWPA fere scsquipollieem longa, ovata, cortice fibroso.

Nucleus amygdalinus, dulcis, iMlnlis 4

Crescit in syfeis mediterrancis Provlnriac Mama Gcracs dictac, kcta et descrtpta prope Contondm, in descrto versus

Jlvvinm S. Frattcisci, mense Avgu$to}t/uo tpddem tempore jlorcs habebat.

fnco/ac banc Palntam ibidem (Juariroba scu Coqueiro - umargozo dictmL C/emmac novellae (Palmito) frondes

intertores aqua fcrvida infundunt at<pteT extracth patHbus rcsinosh umaris, oteo acetoque eondUas in deliciis luibent Dmpac

nuclei a iHisseribtts et simiis mride comeduntur.

ICON. EXPJL Tab. 82* Fig. L Spatba wntro pftmrap^r npcrtn. II. Par* ipadtcU llortdi (m. d.). III. rinQAG nonoulJao in radii, c frondit parte Eq.

frriora (m. dimM. immiii.). — 1* VU>* miiM*tila«. 2, Calyx. 3- IMala a ptirlo mioriorw visa. I. Sumloi in calye«s unlet adlmc |Wlalo MilTuUa. 5. Slamioa in n-ccplaculo ilori* cum \ntU\V\ rudimco(o. G. Pollen (a*, a.). — 7. Floa foOaJnaii, S. Idem ab alio latere- 9. Poliolwn cajyds ab trtnquo faciis 10, Corolla. U. Pistil-

lum. 12, I'etaluiu, (in* a.)

59

Page 128: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

lis

4 COCOS BOTRYOPHORA. Tab. 83. 84.

C eaudice proccrrlmo subregxdariter annulate; frondibus erecto -]xdentibus}pinnis Uncari - acuminata densis subcrispis; pctaiix ma$-

ctdis erassis; jlortbus foemineis ovato - f/tobosis ; drupis eUipticis confertis.

Cocos de Patf, Maximilian Prinz von Neuwicd, Rcisc nach Brasilien. I. p. 271.

DESCHIPTIQ. Cavdex ItADiVlIWS cylindricts digitum minimum erassis ct nonnullos polliccs longis

dense conquictis in molem unum duosvc pedes diamctro acquantcm ierrac infixus, in altitudincm <jninquaginta

ad sexaginta pedum clatus, rectus, sex ad decern pollices crassus, annulis c frondium delapsarum cicatricibus

ortis bipollicari circitcr distantia lcvitor impressis notatus, cpidermide uigro - fusca longitudinalitcr rhntilosa

atque tandem exarida dccorticantc, ligno versus periphcriom durissimo, colore parenchymals subcarneo-

fusco, fibrarum fusco.

FliOXDES junioribus caudicibus ancle a medio versus summitatcm altcrnatim inhacrcntcs, in adult is omnefr

terminates, in arcuin leviter flcxae, patcntcs, novem ad decern pedes longac. Petioli sessiles basi triangular!

in margine ob rudimenta vaginae pctiolaris scrntto - ciliata atque operu fibrose circumvoluta , a n t i c e infra

pirmaa auperne concavi, concavitatc sursum in planum vergente, subtus convcxi. ltachis subtus secundum

totam longitudinem convexa atque junior tomento pulverulento grisco adspersa, supra postice trigona, facic-

bus latcralibus foliiforifl planis, media prosiliente ct sulcata, antiee bifacialis, facicbus sub nngnlo acuto con-

venientibus, glabriuseula, olivaceo - viridis. Pinnae distantia pollicari oppositae vol subop]>ositac aut in grc-

ges polypbyllos minus distinctos dispositae, scsquipcdalcs et bipcdalcs, medio polliccm latae, oblique adnatac

indeque vaJde rcduplicntae, lincares ct longissime acuminatnc, glaberrinmc, obscure Trades, ncrvo medio su-

pcrne valde prominent© pallide flavesecnte ct latcralibus utrinque subquaternis percursae.

SPADIX sesquipedalis ct longior, primum. dam in Bpatha adhuc includitur, crectus, dein patens- Pe-

duncul us spitliamam longus, compressus, pollicis crassitic, glaber, pallide viridis, versus ramos bracteis

nonnullis triangularibus membrnnaeeis, tandem coriacms adspersus. Ha c his valdc scrobiculata atque dense

obsita minis pedalibus e basi intumida ovata compresso - teretibns, distantia duonini pollicum nudis, sursum

dense florigcris atque inter flores plus minus flexuosis angulosisquc, glabris. Brae tea e similes ad singuli rami

basin- St*ATI!A primum clavata, dcin apcrta cymbiformis, acumine duoruin pollicum acuto, cxtus sulcis pro-

fundis longitudinalibus aliisque levioribus ternis quatcrnisve inter majures inseulpta, sordide virens vel tandem

c pallido Havcsccns, intus aperiundo testacea, postca caslimea, glabra,

FLOltES MASCULI in ramorum dentibus valdc prominontibus sessilcs, corumque margino cxtcriorc clevato

lanquam bractca circumdati , racemos subtctragonos constituentes. Calyx trigonus, constans fol i o 1 i s tribus

c lato - ovato et subcordato acutis, dorso medio nonnibil carinatis, carina in acumen procurrentc, basi ita

connatis, ut calycem inoiiopliyUum simulenh Pctala calycc sextuplo longiora, oblonga vol obovato - oblonga,

dorso, praescrtim versus apiccm, convexa, obtusiuscula, crassa, caruosa, cxtus laevigata, intus lineis nonnul-

lis a pressione staminum sulcata, oebroleuca, sub antbesi parum patentia. STAMINA in thalamo carnoso paulo

clevato subtrigono, iuclusa. Filamenta tcrctia, antheris scxtuplo breviora, alba* Antberac lincares, utriinpic

obtusac et einarginatac, connective latiusculo omiu longitudine adnatac, ocbroleucae. Pollen minutissimum,

ellipticum, cicntrisatum. JiVDlMESTlSt PISTIUA minutuni, trigonnm, apicc trilidum, stigmatibus linearibns,

sub]>atentibus.

FLOltES FQEMINEI in inferiorc ramorum i>arte sparsi, ovato -globosi. ALTCIS foliola ovato -subrotunda,

obtusiosoula, valdc COUCava atque corollam omnino involventia, pallide albo - virentia. Pctala ealyci similia, ast

tcneriora- Ovarium subglobosum, glabrum, virens, transverse sechim duo monstrans loculamenta exovulata et

tertium fertile, sursum quasi c eollo in stigmata tria abiciis subulato - triquctra, primum erecto - conniventia,

dcin patentia, DlWPAE ovato - cllipticac vel cllipticae, quindechn ad octodeeim linens longac, innboDO a stigmatum

residuis brcvi coronatac, flavesccntes, in racemuui magnnm spcctabilem confertae, corticc fibrose exsucce, putaminc

laevigato nigricantc duro, poris in basi nutritiis latiusculis, quorum duo lamina tcnui clausi sunt, in apicc cicatrice

triloba insignito. Nucleus congenenun.

Ptdcherrima species, st/lvantm dectts, hi ncmoribiis primaeds Provinciae liuhlensis, praesertim baud proctd <tb Occtmo

proven!/* nobis propter jlumen /Wua;/ua^u}ad Engenho da J^onte, juxta villain de Caxocira, ad Camamu et ad lllo das Con'

las ohscrvatU) mettsiljus Xorembri et l)eccmbnf dam jhres fruetusque habvbat

Page 129: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

119

Incolac Pati vd Patioba, i & folium Pa/mac, nuncnpanL Lir/man catu/icis in asseres scinditur}frondes ad tcr/enda

hifjuria adhibentur. Drupae instpidac non nisi ab avibus comcduntur*

ICON. EXPL. Tab. 84, Coco* botryopliora ct Cocoa acbizophyHa in regiono ad flumeu Pcruaguaeu depictae*

Sin ropn I i-

.urJis inter I t.l- . |. r,

-* diviliH facile princops , ad Occani ainum multis iiftque fertili&aimU tnwliA dutincLum pita cai, qucm varia peluni rlnmina ex

intonoribus rcgiombu* proiuunantia* Kegio baud iu mullum aupra mare elovaia in clivu* divcrw fonnac altiludini&quc atlolliiur, qui laein pratonun ririditaio aykularuraque

jucunda umbra variegati eo magia pcrogrinanlium otulo* delccUinl, quo freturntiua liuinaiMU* induairiae vealigiia omanlur. Nulla cniin in Brasilia reglo lot taniiaquc villis

praediU, moliA arundincm Mcchariforam ten ntibtw superbit, <juam mihia Babicn4ia cireuitus, qucm Lusitani Rcconcoro nuncupauL Cujua tcrritorii partem ad nuvium Perua-

gUActj inter vicinoa aquarum copin con*picuum, Q tabula a Fridcrico Post* pictorc imtigni, qui tempura Maurttii Naasoviac Principia Bra&iiiam adtarai, picta? redden-

dam, add ilia figuria Paluiarum noatrarutu, cumvimus.

Tab. 83* Fig. I. Para spadicia, cum rami* tribu-t pcmlulis, quorum duo floribus onusti sunt, lertiaa, jam excuaaia mascot i*, nonnulloa focmincoa atquo maacalo-

rum bractcan cxhibct* II* Para pctioli pinni* in limit* react tia, pinni* superiority a. rcdupltcaii*, quarum untu$ () apex cxptanatua. III. Spalha. oualU cat &ub antbeai, cum ma-

mma parte spadicU fructiferi, tunc tempori« o npatba late longequc pendulj* — 1. Floa maaculua apcrtua* 2. Calyx. 3* Pctalum (ra. a. el a*)* 4. Stamina cum radimento

pt&tilli (m, a,). 5. Stamen (magis a,)* — 6. Hoa foemmcua. 7, Petal am* 8. Pistillum* 9. Idem transversa disscclum (m. n. el a.)* 10. Putamen invcrtum. 11. Dropa

(m. n.)* — In Tab, 101 • Fig. 3. sectiouem exbibel iranavcrvalcm e hujua Palinao trunco (ro, n.), adjectu alia parte (m, a.).

5. COCOS SCHIZOPHYLLA. Tab. 84. 85.

C. caudicc humili annulate, basibus pcfiolorum anticc spinoso - serratorum capitato; Jrondihus leviter arctudis palentibu&y plnnis

lincanbus obtum cum mucrDRO, terminalibm mepe connects; jtoribus foemineis subglobom; drupk globosis vd globo-

so - eflipticis.

I

Cocas

272.

de Aricui vd dc Amcurf, Maximilian Prinz von Neuwicd, Heise nach Brasilien.

DESCRIPTIQ. Palma huniilis, saepe acaulis. C'ACDEX sex ad octo pedes altus, inferne tenuior atque frondium

delapsanun vestigiis subannxilatus, supernc pctioloruin basibus pcrsistcntibus ct lnxius imbricatis capitatus, epidennide ci-

nerasccute et longitudinal tier rimulosa.

FRONDES SGI, octo» decern, leviter arcuatac, pcriphericac patcntcs, mediae erectae, hubitu .spisso

finnuloquc, sex ad octo pedes longuc. Pet ioli basi scssiles intus plana extoa convexa, ant ice ad pimias

usque, lougituditie pedali ut sesquipedali, triqaetri, in facie dorsal i convexa, quae medio pallidior est, maculis

parvis, in adultiore evane^centibus, inoono - ]>uIvcrulciito - leprosi, in facicbus lateralibus acute convcrgentibus

plants laevigatis glabri vcl parcc tomentosi, nmrgine scrratt jialeis s. pinnannn rndiinentis spincsccntibus cur-

vatis. V i n u a c distantia subacqualt , circitcr pollicariP

dispositae, suboppositac ant alternae, crecto - patcntcs,

linoares vcl wubfalcatae, bispithamacae ant scsquipcdalcs, pollicem latac?

valdc rcduplicatac, apicc rotundato-

obtusac ct nervo medio ultra producto bre\iter mueronatac, flavesccnti - virides, ncrvo medio aupcrnc valdc

l>roinincntc pallidiorct

lateralibus jmrum conspicuis approximatis, in marginc nenToquc subtus fusco-

lcpidotae.

SPADIX inter frondes omissus, primunt eroctiusculas, cleiii recto - patens, bi - et tripcdalis. Pcduneulus

compressus, albido - tomentoso - pulvcrulentus, passim bracteis subtrian^ularibus coriaeeis adspergns. Rachissulcato - angnlata. Rami plurimi, inferno duorum pollicum distantia excunteSj snperne magis approximati.

comprcsso - subancipitcs, extus magis convexi, in basi erassiorc a tergo bractea brevi triaugulari sufVuIti, flexuosi,

pracscrtim jiarte interiore inter singulos florcs foemineoa SPATHA tripedalis, pedunculo compressiusculo - tcrcti,

anticc fusiformis et apcrta linear! - lanccolata cum apiee mucronato clauso, extus lineolis parvis sulcata , fusco - cincrca

aut fosca, intus tcstacea.

Fl.OUES laxius sparsi, modo in superiorc spadieis parte maseuli nonnuIH approNimatt, modo masculi

bini ad tbcuiiiu'i latcra. H raotcae tres pro singulis tlt>ribus, miniinae, utt in rcticpiis specicbus dispositac.

FLORES MASCULI e eongenennn minoribus, duas ad tres lineas lungi. CALYX corolla triplo quadrujdove

brevior, tcner, albidus, folioiis lanccolatis acuminata, pracscrtim juxta basin subgibbam carinatis. Petal a

lanceolata vd linear! * oblonga, anticc obliqua, obtusiuscula, plana vel parutn concava, pcrgamena, exsucca,

uclirolcuca, sicca striis longitudinalibus notata. STJMIXA petilis fere triplo brcviora. Kilamen ta subulata, alba.

Anthcrac paulo infra medium atlixae, lincares, utroquc apice emarginatae, ocbroleucae. RUDIMBNTUSt PISTIUJ

minimum aut nullum.

00

Page 130: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

120

FLOttES FOEMINEI subglobosi vol breviter conici, quam masculi parum inajores. CaLYCIS foliola

Into - triangularia aut suborbieularia cum brcvi acumine, sicciuscula, ab apiee versus basin nervis piu ribus

pcreursa, in margine membranacco tencro albido encrvia, nrcte sibi imbricato - convoluta atque corollam

oninino tegcutia. Pet a la suborbicularia, n prc&sione ovarii sacpe antiee obtuse triloba, lobo medio production,

hide a medio versus basin crassiora atque longitudinalitcr striata, antiee laevigata ct albidiora. Ovariumsubglobosum, glabrum, virens. Stigmata pynunidata, conniventia* JJRUPA subglobosa, magnitudine baccae

SOLAftl TVBEROSI majoris vol ovuli eoluml)ini, vert ice stiginatum rcsiduis coronata, aurantiaca, came fibrosa,

putamiuc congenerum.

Crescit in Provinciae Bafuensis mterioribta campis et in sglvis tempore sicco apht/tHs, quas Cat in gas nuncupantj hcis

siccis apricis, e. g. propc Casa dc tetha ct Secofpracdia, ad Marac&s aJibique

rnee non in /apidosis siccis vel arenosis propter littm

Oceani inter villas $. Gcorgii dos Itheos* Gamanut et Soteropolhu Passim vastas phtnities dense occttpat, quasi Chamaeropis acatt-

/is in Huropa vices gerens. Florcntem in interioribus mease Octobri^ Jlorentem et fructiferam hcis maritimis mensibns Decern-

bri et Januario deprchensinms.

Incolae Ariri, Alicurf, Aricurf aut Aracui nominant atque fructuum immaturorttm succum expressum, subgelati-

nosurn, hmpidissimum , subacidu/um in leviori oculorum injlammatione , uti nos aquam seminum Cydoniae, adhibent; e frondhtm

vero pmnis pileos ncctunt

ICO-V. EXPL. Tab. 84. Coco* nchisophyUa una cum Cocot botryopbora in rips lluminia I'eraafeuaeu depict** Cfr. p*ginam proceedcnicw.

Tab. 85. Fig. I* Pars spadtrin floridi superior. II. Pars superior spatfaae. III. Pinnae nonnnllac. IV. Apex pinnae complicate <*xplanatus. V. Para pctioli

(m. »,). — 1. Flo* maacolua (m, n.). 2. Kjosdem calyx (talde a.). 3. CuroIIa. 4. lVula. 5, Complexes biaminum. G. Slamina duo seorsim (miuna a.), 7. Pollen (magof-

ludinc vario modo aucla.). — 8. Flo* focniincus (m* n,). 9. Idem. 10. Puliola calycina. 11, Corolla. 12. Petal*. 13, Piatillum (Ok* a-), 14. Dropa (m. n.).

(). COCOS FLEXUOSA. Tab. 64. ct 86.

G. caudice mediocri subjlexuosoy

basibus pc/iolorum squamato ct antiee fusiformi - incrassa/o; frondibns patentibus pin-

nis taxis crispis distanter aggregatis lincaribits angustis ; jloribns foemineis oblongis angulatis ; drupis oblon-

gis rostratis.

Var. p» cataphracta7caudice aftiore, toto dense squamosa

Varm t» densiflor

a

f jhribus foemineis vtajuscutis numerosis approximatis.

DESCRIPT10. Cavdex decern ad quindecim pede* nltus, plus minus flexuosus, inferne diametro

duorum vel trium poilicum ibitpic denudatiis aut parvis potiolorum rudimentis s<juaiuatust

8iipernc basibus pctiolorum

longioribus arete imbrieatus et fusiform! - incrassatus, diametro ibidem sacpe ultra scmipedali^ superiieiu irregulariter

scrobiculata ct fissa atque cicatrieibus a vasorum spiraliuni faSCicullS uotnta, yordide cineniscenti - fusca, saepe aunporum

deflagrntionibus aduflta Lignum caudicis c pnrenchymate rubello spisao equc fasciculLs vasonim tenuibus.

tenaeibu8?pallidioribus, versus periplieriam fuseis eompo*situm.

FRONDES sex ad decern, circiter sexpedales, leviter arcuatac attpie subhorizontaliter patcntes, liabitu Iaxo

et crispo- Pctioli b a s i nmplexicaulcs , a n t i c e ad pilmas usque circiter pedis Iongitudine subtus convcxiusculi,

supra plani. li a c hi s subtus eonvexa f supra acute I i facialis, apice valde attenunta at(pie producta in laminam

pinimcformimi. (!olor pctioli obscure viridis, tornenturn versus basin, praesertim dorso adspersum, grisco - fuscum,

dctergibile. Pinnae in greges subuppositos apjjroximatae, quorum inttmi, distantia circiter pollicari a se

remoti pinnas in quovis latere ternas quaternasve, medii reniotiores quatenias, quiuns senasvc, suprenu iterum

sibi mngis approximati <]uaternas vul tcmas continent, ipsae pcdales aut parum lungiores, lineares, vix ultra

sex lineas latac, radii oblique ndnatae indequc valdc reduplientac atrpie ob iuferiores altius sitas crispac, laetc

virides, nervo medio supernc proniincntc flavesccnte, subtos pallidiores ct subglauccsccntcst ncnis lateral i-

bus tcnuibus subdenis. Squamu lac ramentaceae membranaceae, albae vel fus<-cscentes>

subtus ncn'o lougitu-

dinalitcr adnataej tandem deciduae.

SPADtX inter irondes iuferiores omissus, sesqui - vel bipednlis, patens vel tandem fructifcr pcndulus, Pcdun-cuius pedem longus, comprcssus, glaber, pallide alb<> - virens, passim bracteis triangularibus crectis munitus.

Rachis ramos (juatuor ad octo emittens, inter singulos ramos subaltcrnatim hinc convexa inde plana, angulis

acutis. Bractca ex ovato - triangularis ad singuli rami basin. Ra in i primum crccti, dein, praesertim dumIructitcri, patentee, cxtus convexi intus plani, mnrgine acuto, basi pro Horibus foemineis valdc curvato-

Page 131: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

121

arcuati, nnticc lcvitcr flcxuosi. BPATIIA sesquipollicaris, gracilis, fusiformis, ligncsccns, duns ad tres lineas crassa,

rumpendo plcrumqnc in laminns duas lanccolatas divisa, extus longitudinaliter striata viridi -fnsca, intus laevigata et

testacea, tandem castanca.

FlORES MASCULI in iiifuna parte spadicis bini ad quemvis focmincum adstantes, in supcriorc bini

confcrti atquc b r a c t e a triangulari acuta carinnto - convcxa ex ipso rumo produeta ubvallati , cujus latori intcriori

aliae duac jniuimac sunt adplicitae. CALYX minimus, vix dimidia linea altior, albidus, e foliolis subtriangu-

laribus acutis, dorso medio subnervosis, marine tenuioribus connatus. COROLLA palKde Havesccns. Petal a

qunique, sex ct plurcs lineas Ionga, angusto - lanccolata, sacpo subfalcata ant acuminc obliquo instruct^

dorso medio cxtue clcvata, intus concava, Stamisa petalis tbrc duplo breviora. Filament a subulata. An-tbcrae linenres, obtusac, utrinque cmarginatac, infra medium iilamentis adnatae. PlSTILU BUDIMENTUM mini-

mum aut nullum.

FLOURS FOEMINFI inter majores congencrum, pollicem immo quod excedit longi, oblongi, acuti. Foliola

ealycis corollam onmino involventia, oblonga, acuminata, extus crista dorsali valde conspicua in apiccin decurrcntc

munita atque practcrca passim subangulata, intus laevigata, coriacca, albo - virescentia, P eta la e basi ovato-subor-

biculari mcinbranncca late 80 invieem amplectentc in acumen crassum subcarnosum producta, calyce tencriora, albo-

vircscentia. Ovarium ovatain, tomento albo involutum. Stigmata lincari - lanccolata, conniventia. DlWPA ovata,

verticc mamiloso stignmtibus pcrsistcntibus coronatu, cpidcrmidc viridi, corticc fibroso sicciuseulo viridi - flavesccntc,

putaminc pallide fusco, uucleo congencrum.

OIJSE21 VA Tl Q. Species per vastum Brasiliae territorium sparsa plusquam plcracquc aliac varians caudieis

altitudinc ct sqnamis, spadicis ramis crebris vcl paucis, abbreviatis vcl elongatis, lloribug, pracscrtim fociniiicis,

densioribus vel laxioribus, majonbus minoribusve; scd facile dignoscitur positionc et crispatione pinnarutn angustarum

formaquc ilorum,

Crcscit modo tp-cgaria modo solifaria in editioribus campis Provhtciae Jtinas &crac$t

ubi ad Jtumen Paraijpcba,

inter S. Joao del Hey ct Vitta Pica oppida, in territorio adamantum, porro pro/>e Fanado , Formigas, Contcndas

aliisquc tods cam obseruavimus. Ci P o h 1 camdem in Provincia Uoyttzana ad S. Lucia , S. Pedro7

inque montibtis

Serra de Macaco et Serra douvada invcmL Februario — Maio Jlorigcra, Novcmbri ct Dcccmbri fmclifera repcrta

est Vwictatcm cataphra etam in intcriaribus Procinciae BaM&isis prope CaitetG et alibi tocis viontanfs fvueti-

feram tcf/tmus mense Novcu&ri; densifloravt in aitis territorii Scrro Frio jtorentem mentibus Maio et Junto. Incotac

Aricurf vcl Ooco dc Quaresiina appellant

ICQy. EX PI* Tab, 64. Cocoa flcxuoaa cura Astrocaryo campestri in regionc lerrilorii adamanlam depicta, dc qaa confcimnlar, quae supra

p. 80* acripiitmis.

Tali, 66. Fig. 1. Spadix o minoribiis cura spaiba sua. II. Paw frondis <m. n.). — 1. 2. Florea duo mascQlt. 5, Pelala dim cum *taminum comploxu.

4. Pculum aeo»iin a rati* iaicrior*, 5. Stamen ab utroqoc Jalcrc. — 6- Flos fucniiDcart, 7. Folivla tria calycina- 8, Corolla, 9, Pctala tria. 10. Piatillum {m. a,),

11. Drupa m inlcRumenUi (m, n,), — In Tab, 101. Fig. 2. partem ftotlt caudicis (m. d.).

7. COCOS CAMPESTRIS.

C\ caudice stdwtediocri subsquamato - merassato; frondibm patcnti - rccurvis, pinnis angustls lincari - lanceolatist apice

tnaequahbttSj rif/idiusetdis strictis distanter af/fprgatis subf/iauccscentibw; j)ctatis viasadis ouatis acuta; Jloribus

foemincU oblongis anffulatk.

DESGItlPTlO* GAUDEX et Imbitus onmino speciei pracccdcntis, a qua annc characteribus ;*at constontibns

diflontt nondtim extra dubitationis aleain est posituin.

FRONDES numcro sex ad decern, patcntes ct patenti - recurvac, qninqae aut sex pedes longae. Pctioli, uti

iu praecedente specie, basi lanccolata sessilcs ct demque parte squamaclbrmi persistcntc caudiccm coronantcs,

ra c hi supenic bitaciali subtus levitcr couvexa. P i n n a c spithamacac ct pcdalcs, lincari - lanccolatae , medio circitcr

sex lineas latae, acuminc inacquilatcro instructae, plcrnniquc in greges tetra - vel pentaphylloa suboppositos con-

fertae, raobi oblique adnatae, pinna ima altius sita, strictac, rigidiusculae, ncrvo medio supernc prominento

Havesccutc ct latcralibus nnmerosis valde approximatis pereursae, margino nonnilul incrassatae, colore aub-

glauccsccnti - viridL

01

Page 132: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

122

Spadix sesquipcdalis , florigcr patens , fnictifcr nutans. IJ cd u n cu 1 u s pcdem longus , compresso - teres,

inferno, ubi spatlia arctc circuinvolvitur, tomento griseo indutus, superne glabcr. Kaehis Icvitci Jlcxuosa, ramus

circitcr duodeeim prumcns, tres vel quatuor pollices longos, inter singulos ramos suboltcniatim hinc vol hide

couvexa ct altera faeic planiuscula. Bract eae subtriangularcs cum acumine l>rcvi ad singulorum rumorum

insertioncm. Kami circitcr unguis distantia imdi, dein (lores focmincos tres quatuorve in latere modicc dilatato

recipientes, inter singulos flores flexuosi, antice lloribus masculis dense obsessi intcrque honnn paria acute

angulati atquc nonnihil flexuosi. SPATHA fusiformis, longitudiue spadicis, pcdunculo lougo gracili coinpresso-

tcrcti, diinidiam lincain orasSB, longiludine sulcatula, extus viridi - fusecseens, intus testaeca et tandem rufo-

oastonea*

FLORES MASGULI circitcr duas linens longi atquc liabita longitudinis rattonc latiores quam in prncccdente specie.

Calyx minimus, albidus, foliolis triangular! - ovatis conuatis planiusculis. Corolla crassiuscula, subcoriacca, pallidc Ha-

vesceus. Petala forma subirregulnri, ovato - lanceolata, aut oblonga ct subfalcata, acumine brcvi et hinc submar-

ginali, extus plerumque crista dorsali recto vol oblique dceurrentc notata, intus a staminum prcssiono stria tula.

Stamina iiiclusu, fere tcrtia parte quam petala brcviora. Filamenta filiformia, ima basi conflucntia, alba, Anthe-

rae lineari -oblongac, obtusac, utrinque emarginatac , infra medium dorso affixae. PlSTiLLl IWDIMENTVM minimum, tri-

quctntm, apico trifidum.

Flores FOEMINEI octo ad decern lincas longi , convoluti. GALYC/S fo 1 i ola coriacea, ovata , acutius-

cula, valdc concava atquc sibi et corollao arctc imbricate, extus basi gibba longitudinaliter carinata, crista

dorsali et practcrea saepe altera minus eonspicua laterali, marginc attenuato membranacca,

pallidc viridiu.

COROLLA calycc omnino iuclusa. Petala e basi Into - et subquadrato - ovata membranacea tcnuiore in acumen

crassiusculum triangularo ucutnm producta, quod medio longitudinalitcr sulcatum, in marginc vcro incrassato-

subcarnosum est. Ovarium ovnttun, Junius tomento fusco tectum. Stigmata lincaria, subconuata, erecta.

DlWPA ignota.

Crescit in carnpis aitis Provinciac S, Pauti e. g, prope Yttl et simffibus locis in parte austral* Provinctae Minarutn. —Florens lecta mense Jlartio.

ICON* EXPL* Tiib. 87. Fig, I. Spadix florid as cum mIia* II. Pars frondis (m. n.). — 1* Mas masculas* 2* Calyx (m. n. ct a.)< 3. Compkxus staminum,

cum pistilli rodlrocolo- 4- Stamen ab utroyuo latere* — 5- Mas foeroineas. 0. Poltaltini calycb. 7. Corolla- 8- Pelaluai. 9< Ptiiilltun* 10- Ovarii tecdo Iran**

versalis (id. a.).

8. COCOS COMOS A. Tab. 88. Fig. 1. 2.

snbfaom/iy in/erne annutato9

superne basibus petiolontm squamosa; frondibus abbreviates patentibttsf piwus ereetis

*<mmatis lanccolatis; petalis ?nasculis crassis obovatis; Jtoribus focmincis ovato - fftobosis t petatis ca/t/ccm earinalum

<7. caiutice

approxhnatis

SuperantibuS} drupis obovato - cffiptids,

DESGRIPTl(h CAVDEX decern pedalis aut raro altior, duos ad tres pollices crassus, diamctro fere ubiquc

aequali, frondium delapsarum rudmientis approximatis, ungucm vel polHccm distantibus* squainosus, basi tandem

uudtis ct obiter annulatas.

FRONDES tres vol quatuor pedes longac, rcctaCj patontes, plerumque pi u res cxsiccatac deflcxae atquc

caudicem comantes. Pctioli post ice subtus parum convexi superne plani, antice subtus paululum con-

vexi superne bitaciales, juniores in facie dorsali tomento tenui clctcrjribili obsess?. Pinnae plerumque per

paria approximatney

cactcrum omnes parva, ueinpc unguis, distantia dispositnc, crcctae traclii oblique ad-

natae inde basin versus reduplieatae, antice vcro planiusculac , spitltamam et pedein longac, cxtimae abbre-

viatae, medio polliccm ct quod excedit latae, lauceolatac, obtusiusculae aut apice panun acuminato instructae,

obscure virides, glabrae, ncrvo medio albido superne promiuentc subtus impresso et latcralibus sub-

duodenis notatac. Mcmbranae aridae, pallidc fuscac, quasi ramentaccae, passim in inferiorc pagina propter

octvum adimtac.

8PADIX jicdalis et major. Pcdiui cuius compresso - teres, versus basin tomento pulveruleuto adspersus.

Kaehis Hexuosa. Kami quinque, sex aut plurcs, basi bractca lato - triangulari suffulti, Hcxuosi ntque scrobiculati

pro Horum insertions SpaTUA fusitbrmis, aperta lanceolata, pcdunculo compresso - tcreti, extus sulcata, virens, intus

glabra, testaceo - fusca.

Page 133: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

123

FlORES MASCULI in superiors raccmorum parte; dense conferri, circiter quatuor lincas longi,

obovati.

CALYX minimus, trifidus, laciniis lato - triangularibus enrinatis, pallidas, eireiter dimidism lineam situs. Petals

erassa, sicca subeoriacoa, obovata, acuta, enrinata, incus a prcssione Staminnni sulcata, oclnoleuca. STAMINA

petalis fere dimidio breviora. Filaments alba, Bubulata, basi connata. Anthcrae lineares, obtusiusculae,

versus basin emarginatam adnata©. Flohes FOEMINEI in inferiorc ramorum parte solitarii, inasculis nonnil.il

breviores, pallide virides. GjLTX dnas ct quod excedit lineas situs, constans foliolis duriusculis eoriaceis

lato - triangularibus acutiusculis, concavis, cxtus elevato - carinatis, ad margines so aiuplectentibas. Petala lineam

et ultra quam calyx longiors, e basi lata ct subauriculata lanccolata, obtusiuscula ,dorso crassiore carinata et

nervosa, latcribus tenuiora ac laevigata. Ovarium ovatum, in stigmata pyramidato - conniventia abiens, glab-

mm, basibus pctalorum arete circumvolutum. DllVI'A exsucca, fibrosa, oblonga vcl obovato - oblonga,

glabra,

umbonata atque stigmatum rcsiduis brcvibus corouata. Putainen obovatum, crassiusculum, lacvigatuni, pallide fuscum.

Nucleus homoidcus congencrum.

Crescit in campis hcrbidis altitudinc 1400 1800 pedum supra Oceanum retro jtumen 8. Francisci in Pro-

vincia Minarum, versus confinia Provinciae Goyazantw. Lecla fructifcra prope rivulum das Pedras, ad seplem locus

(Sete Lagoas) el in adscensu month Serra do Vdo do Parandn dicti, mensc Septembri F/ores commwticavit CI.

Aug. do St. Hilaire.

ICOS. EXP/* Tib. 88. Fig. I. Spadix fructifo cum spatlia. II. Par* rachco* com pinnU. — 1. Drup* iu iiilcguraentis. 2. Polamen rcrticaliler dimc-

lum. 8. Nucleus vcrlicalilcr dissccius (m. n.).

9. COCOS NUCIFERA. Tab. 62. 75. et Tab. 88. Fig. 3 - 6.

C. caudice proccrrimo flexuoso inacqualitw annulate, basi incrassalo; frondibus putcntibus, pinnis lineari - lanceolatis subcon-

cinnis; floribas foemincis subglobosis; drupis mttximis ovato - trigonis.

Nercgil ,Aviccnna, Lib. II. Tract. II. c 505. Rhaz. Lib. III. e. 20. Scrap, c. 228.

Palma, Pigafctta, Voyage autour <Iu momle (1519— 1522.) edit, parts. 1801. (an 9.) p. 65.

Scaliger, Exercilationes. 1557. p. 219. binseh oten, Navigation 1599. p. 64. c. ic.

Nux indica, Garc. Hort. iii Clus., aromat. I. cap. 26. edit. 1601. p. 189. c. ic. arboris et

(i-uctus. Lobel, Hist, plant. 1605. p. 451. Cord. Hist. Jos. Acosta, Hist. nat. des Indes.

1616. p. 177. Mathiol. Lib. I. c 95. c. ic. Tabcrnaem. Lib. III. c. 13. c. ic. (e prior, nmtuat

Besl. Mus. p. 19. 1. 5. Grew. Mus. p. 15.

Palma indica cocci/era angtdosa, C. Bauh. Pill. 1623. p. 508. IMllk. Almag. p. 275.

Palma indica naeifcra, J. Bauh. Hist. 1650. I. Lib. III. p. 375. c. ic. (mutiiat.).

Palma s. mix indica vulgo, coccos /evens, Recch. rer. med. nov. Hisp. Thes. 1651. p. 71. c. ic.

Hernandez edit. 1790. p. 338.

Cocoeira indica, Pi so Bras. edit. 1648. p. 63.

Palma Inaja - guacxt-iba, Marcgr. Bras, edit. 1648. p. 138. Piso Bras. edit. 1658,

p. 130. c. ic.

Tenga, Rhced. Mai. I. p. 1. t. 1 — 4.

b'2

Page 134: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

124

Patma nudfera indica major. Jonst Dcndr. edit. 1768. I. p. 152. e. ie. Humph \ml» I

u 1. t. 1. et 2.i

Jam

Palma indica nucifera Cocas dicta, Rai. Hist. II. p. 1356. SI o a lie Jam, Cat. |). 132. Hist. II. p. 8.

P<dma cocci/era, fructo maximo. Hair. Hist, nat. de la France i-qiiin. p. 87. Brown. I. p. 311.

COCOS NUCIFERA, mentis, Jrondfau pbmaiis, foholis replicatis cnsi/brmibiis I . i II Florzcyl. p. 391. Spec. pi. edit Willd. IV. p. 400. I>ers. Ench. II. p. 562. Jacq Vmer'p 277(. 169.; edit, pietae p. 135. 1. 253. Miller Gartcnlex. n. 2. Aubl. Flor. Gayan S.ippl p 102Gaertn.de fruet I. p. 16. (. 4. 5. Roxl,. Coromand. I. p. 52. t. 73. Humboldt. Gen. et Spec!pi. F- p. 241. Synops. I. p. 304. Meyer Prim. Fl. Rssequ. p. 268. Desrourtils Flore meddes Antilles. I. p. 1)9. t. 21. 22.

DttSCniPTMk CaVDEX faseiculu suborbiculari RADKON subsimplicium, digitum crassarum atque densecompactarum saepe e term emergent! innixus, c basi intumida, diametro saepe sesqaipcdali et major! crigitur in al-t.tudmem scxaginta, septuaginta, octoginta immo pluriun. pedum, sursum tenuior pedemque et quod excedit velsp.tlmmam solummodo crassus, non rectus scd plus ,ni„»s (lexuosus, teres, scd annulis a dclapsu frondium plerumqucvalde approxunatts, hinc polliccm inde trcs quatuorvc lincas latis irrcgularitcr insculptus, supcrfieic practerca prae-sert.ru in vetustioribus, exaspcrata at,,uc cicatricibus nodnlisquc a vason.m spiralium frondium inscrtione distineta,colore cmerasccnto vel cincrco - fusco. Lignum pallide n.bello - Havescens constat parenchvmate molli et ribristcnacibus tcrctiusculis gracilibug.

Frondes duodceim, quindecim et plures, duodceim ad sedeci.u pedes iongac, babituleviter orcuatae, iuteriores creetae, ]>criphcricac suberecto - patentes vel horizontal iter patentcs,Petioli subamplcxicaulcs basi erassa dorso subgibba et oP|>osito latere in libru.n pa.miI'uscidulum tandem irrcgularitcr lacerum et dependenteni extenuata,absque pinnis ibidemque — „„r

praesertim

amocno concinno,

tandem deflexac.

panniformem ocbraeeo-lacerum et dependenteni extenuata, antice trium quatuorvc pedum longitudiue

intus instar canalis excavati extus convcxi. Rachis superno c facie coneava s.irsmnplana et lateralitcr pro pinnis sulcata subtus convexa, lutesccnti - viridis, junior

subaequali circiter pollicari dispositae, trcs

angusto - et subliiuari - lanceolatac, acutae, primumappressiusculac, dciu expansac et strictiuseulo -crectac, tandem subcrispato - deflexae, quamjuniores babitu coucinno adultiorcs suhcrispo sunt conspicuae, nervo medio

tusu flavicante supcrne valde pron.inulo et lateralibus subduodenis, in vegeta plautacursac; juveniles flavo - virides, postca colore viridi graminum, glaberrimac.

fusco - toinentosula, adulta vero glabra. Pinnae distantia

cum dimidio pedes Iongac, medio duos poUices latae,

subtus , uti basis,

et trcs

reduplicato -

ob causam

sibi

frondes

parum

crasso ob-

distinctis pcr-

Sl'AUlVES inter frondes provenicutes, primom, dun. spatbis suis involuti, tamquam hastac e caudice erigun-tur, quinque ad sex pedes longi. SPATBA clausa fusifor.nis, acuta, medio braehii virilis immo femoris crassitiee panels lignescente, duas ad trcs lineas crasso facta, longitudinaliter profunde sulcata, vircseens, passim tomentognsco- fusco detergibili adspersa, tandem aperta angusto - lauecolata et cxtus subolivaceo - vircseens intus testaeeaet tandem castanca. SPAWCIS peduncnlus pedalis, crassitie pollicari, eompresso - teres

, pallide virens, primumtomento crassmsculo albicante, e filis tcnuissimis arete convolutis eonstante indatus, postca glabrescens et lac-v.gatus. Bractcac noimullae coriaceae, lato - triangulares medio mucronatac, adprossae, indnnculi atque ad cujusvis rami basin. Raanguliitaquc scsqui|iedales et bipednlcs, basi

alfcrnaritu latioribus angUBtatisqne, pallide vircscenres.

supenore parte pe-

rn i numerosissimi e raebi terretiuscula et vario modo scrobiculata

curvato-torti compressi, antice leviter flexuosi, subtriquetri, angulis

Iloiiks MASCULI in inferiorc rainonun parte bini ad latora foeminei positi, in superiure gemini di-untia daorum triumve linearum ramis adspersi spicasque racemos.is elongatas constituentcs. irracteolac

Ntantin

minutae, triangulares, concavac singula jwria florum masculorum a (ergo sulfulcientcs. Calyx e foliolisnmutis ovatia acutis in monopbyllum tri.pietnjm trideuticnlatum connatus, vix linea altior, albidus. COROLLAcu-c.ter semunciam longa ex ochroleuco Havida. Pctala angusto - lanceolata, aeutiuscula, medio circiter sesqui-Uneam ant duas lincas lata, crassiusculo - membranacea, subsicea, longitudinaliter striata, intus subsulcata,erecta, parum patentia. STAW.\A pctalis panmi minora. Filament a brcvissima, subulata, alba. Antberaobneares, obtusae, basi subemarginatae, albae. PlSTILU UVtyMWTVM minimum, trigonum, apicc trilobum.virens. saepc dericiens.

Page 135: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

i'j:>

FlORSS FOEMINEI in iuferioro rnmonim parte sparsi ;prurram ovnto - aubglobosi, magnitudilie P»4

dein ovati. Bractea triplex, mcmbranncca , tandem excresccns et voluminc cirea florcs grOJfflficatos muttum

aueta. CALYCIS foliola auborbicularia euni aeun.inc. wide convoluto - concava, extus modo crista oblique versus

apicem dccurrente notnta, modo eeristata, nervosa, pallidc viridia. 0OHOUA calyce ouuiin.. indusa, compagc tencriorc

Pctnla ex orbicular! acuminata, ulbo - viresccntia. Ovariuui deprcsso - globOBUm, villo albo denso, e (ilis tenuissimis

connate arctissime involutum, triloculare, loculis duobua plerumque cxovulatia. Stigmata subulata, conniventm, basi

Connate. DltVPAE hujua generis maximac. singulae nonnullas libra* pondere acquantcs, in singulo spadicc simul dccei..,

sedeeim immo triginta maturescentos , ita at .nin.m sane, quoinodo tan. gracilcs spadicis rami magnum pondus auatmete

possint; ovato- vol subgloboso - trigonac, utrinque umbilicatae. Epidermis tenuis, glaberrima, fuaca, tandem hclvola.

Cortex crassissimus, in parte truetus basilar! saepe quataor ct quod execdit pollicea erassus, constans films longi-

tudinaliter per parenchyma .nolle decurrcntibus, tenax, fuscus, in vetusto spongiosis, lacvis, pallidum Putamen

in auperiore fruetus parte locatum, oaseam, tres nd quatuor lineas crasaum, libris corticalibua nbiqae ndnatis, longita-

dinalitcr cicatrisatum, nigroiuscum, ovatum, sursum cristis tribus elevatis in ap.ee convenicntibns notatum, baa. m-

SCulptum foraminibua tribus nutritiis, quorum duo loculis abortivis oppoaita crassiore, tertium ad fertile conduces

tenuiorc tympano clausi sunt; intua pallidum atque venis impressis obsourioribua e fascia lateral! ad porum

fertile,., adscendento ramoso - prodeuutibus variegata. Nucleus -varus, cavus, junior lyn.plm acidulo - dulci reple-

tus, quae sensim aenaimque in albumen coudenaatur, extus spadicco-rufcscens, vasis nnmcrosissimis arcuat.s e

fascia umbiUoali latcrali longitudinal! oriundis pictua. Albumen duriiwcnlo - camosum ant amygdalino - inolhus

album, ex iimumeria trabecuUa virgatis et demum inter se coatesccntibus contignatum, extus rimosum, ad super-

ficiem molliua, Ucteo-album ct saepe quasi papillosum. Embryo oblongus, infra medio paulum attcnuatus, basi

conica notatus, albus, in fossa propria albuminis locatus.

Patria hujua Palmae videntur orae australiorcs Indiae orientalis transgangctanac inaulaeque Sunda et

Moluccae, unde per totius orbia terrarum plagam tropicnm delata, utilissima generi bumano omniaque fere

ad vitam sunt necessaria praebens, ubique colitur, hoa vastos habitationis intra limites a null- ••'=-

MVSAM excipias, comitatn. Quodai igitur orbem terrarum pcrlustremus ubique intra

prout regionum indoles varient ct creacendi modo et fructibus ac ferlilitate diversam.

Hxeuntca igitur, Rumphio ihxZ, de India oriental! arborem, ibidem Calappa dicram, ad Oceana atque

in omnibus insulis in magno Occano Moluccensi sitis reperimus, licet in plurimia illarum non sponte

quae

vegetabili

,

pieos

nullo alio

Tro-

cam invememus,

in

arte culta crescat In Malaharia, Bcngala, Coromandelia atque Zeylonae parte oriental! non acque fre-

iua vices ibidem Boraasus flabelliformis supple*; attamen nusquam fere in maritimis

nucibus per mare agitatis passimquens provemt, cup

plane deest. In Philippicis insulis frequenter colitur, forsan transplantata.

quo quidem modo rupes homo quaai destitutas ininorum hujua Arclnpelagi insularum jucunda in Pahneta sur-

gcre saepe expertum est Cl.inae imperium, execptia australioribus Quantung et Fockicn provinces, arborem non

habet. In Nicobaricis, Maldivicis, Laqucdivis insulis atque in Scehcllis nucibus c mari ejeetis ultro plantatur.

intcgrasquc sylvaa passim constituent dicitur. In insulis Frauciae ct Borboniac arte colitur, aequo ac in Mada-

gascar, Mozambique et in omni littore tropico Africae orientalis, nee non in Arabia ad Doffar. Caput

bonne spei jam nimis frigidum fovere earn nequit

In omni littore Guineae hide a S. Pliilippi de Benguela civitate ad ostium Huminis Zaire usque Luai-

tani cam iutroduxerunt; in Guinea septentrional!, quae Klaei guinecnai ct Sago viniicra superbit, rarius

culta provenit; acque in Promontorii viridis insulis parce colitur- In Brasiliae oris ejus cultura quasi sub q»so

Tropico (apricorni incipit, ast scgnius jam [rope Scbastianopolin , indc versus Sotcropolin magis n.agisquc vege-

tnt, ita ut in Provinces Bahiensi et Pernambucana fructus dulciores majorcsquc largiatur, qui indc magna copia

in australiorcs regiones inque Europam advelumtur. Maragnana et Paraensis Provinciac hand parem pretiosae hu-

jua arboris copiam alunt, eujus rei forte causa in eo ponenda est, quod vastissima Humina ibidem Oceano im-

missa vegetationi potius, quae intcriori terrac continenti competit, quam maritimac faveant. In Cajenna quoque

baud ita frequens provenire fcrtur, forsan adhucdum non pari solertia ibidem culta, ac in Surinamo, Berbicc et

Bssequebo, quas quidem rcgioncs Batavi amplissin.is Palmetis dotavcrunt. In Caracas, Cumana, Venezuela,

Guatimala ct in regno Mexicano locis maritimis cam fere ubique cultam repcriri perill. Humboldtius auctor est.

In omnibus insulis Antillanis incp.c I.ucaiearum australioribus laeto fructilicat, item in Pcruvia, vix ibidem, acque

Americac oris orientalibus, trans Tropicum migrans indequc ucc in Chili nee in Brasiliensi insula S. Ca-ac jn

tharinae proveniena. In insulis Callopagoa, Marquesas, Societatis, Pcnrhyn, Kepith - Urur, Bogba, Romanzoff,

Ha.laek, lialick, Amicorum, Novis Ilebridibus, Sandwich, Carolinis ac in Guinea Nova ubique fere locis mari-

timis provenit ct ab incolis, omnia fere ad vitam necessaria inde promcntibus,

sitate quumque cultura hujua

baud minim inultas cjusdem

que, de quibus qui plura scire cupiat, Rhumphii ilerbarium amboinensc adeat

Amat vero Cocos nucifera solum nigrum ac aabulosum interne huniidum et palndosum; loca mariti.na

depressa decliviaque quidem praediligit ast, teste Rumphio, in altos monies mnvitimos quoque adscendit

63

fovetur. In tanta patriae diver-

arboris a pristinis indc temporibus diversarum regionum incolis solcmnis sit,

existere varietates, quod attinet ad crescendi modum fruetusque formain volumeu-

Page 136: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

IIV.

ibidem duleiore nucleorum lympha commendata. In mderatis et circa aedificia, nbi cinercs ct alia projeefflia n<i

radicem quotidie adferuntur, lactissimo vegetat 1'lantatio arboris at probe succedat, nuccs vetustiores, quaramquelympha jam in albumen sit condensate, sumendae sunt. Hae. quum embryonem paaxiUo protruscrint , fovea in solosabnloso cineribusquo aut sale stercorato excarata, liuic ut radicals centrum terrae petal immissa ad dimidium tantumterra obruuntor atque, nc interdum nimio solo cnlcfinnt, alio levi tegmine teguntur sub noctein tollendo. Reliqua,quae in culture hujus Palmae obscrvanda sunt, Uuinphius ample exponifc Teraporis, quo primes fructus largrantor,spatium prout regionis atqae soli indoles est divcrsissimum; aliae enim sub quinti jam anni finem, aliae sub decimivol duodecimi prolem maturant; tertio autem post sationcm anno frondibns arbor vestiri solet, quae in justam magni-tudinem exerevcre. Id vcro in adultis observatur, quod idem truncus onmimoda infloreseentiae et ' fructification is

stadia simul exl.ibet, spadicibus aliis in spntha inclusis, nliis indc prodeuntibus, aliis sub anthesi cxpansis, aliis

denique diversae actatis fructus porrigentibus, quam quidem naturae opulentiam, cuivis anni mensi aliud munus prac-bentis, antiquiorcs auctorcs tamquam insigne hujus arboris atquc mirabilem virtutem pracdicavcrunt. Lapsus frondiu...tempore acstivo freipientior est nc plnvioso.

Qnod ad Cocoes nuciferac utilitatcm attinct, tanta est atque tan. diversa, ut hao ratione vis aliudvegetable in orbc terramm pare... dignitatem sibi cxpostulet, nam omnes ejus partes gencri hun.ano in usus cedunt.immo ...ultae eneque vaatae orbis terrarum regiones sine hujus benignissimae Palmae munere inhabitnbilcs videntur.Nee nimium assercrct, qui in hac sola specie omnes diversarum Palmaram dotes collocatas esse praediearct; quam obcausam baud supervacancum duximus l.ie varium ejus usu.n iusius exponere, ut inde totius quasi Palmaram femiliaeutilitas in una specie dispiciatur.

ullulis

instar

vel aruudine execptuin

aquae lunpidus est, dein

mice contcntus grataquc acrcdine linguam ailicit" Paucos vero post diesIndia orientali Sura vol Syra dictum vino

Ex truncorum ligno, at Rcccl.um de hiscc rebus ample disserentem sequamur, foventnr igncs splendentquefoci, fabricantur apud nonnullos nationes naves naviumque tabulata, exaeuuntur elavi, aptantur mali, acdium teeta.postcs tignaque constrmmtur. I.igni et sarcocarpii scobes, prineipio tannieo pollentcs, aqua infusac nigram tinc-tura.n imbuendis pannis propria... praebc.it Petiolorum basis panniformis ad stuppam, papyrum, linteaquc^fabricandausnrpatur, proque cribro inscrvit Frondes assereulos, remos, tegulas, tubulos pro ducendo fu.no Nieotianae, baeuloscorbes, storeas, pilcos, umbrncula, sco|»as, calceamentomm soleas rctiaquc suppeditant; gaudii publici in testimoniumad tcst.vos arcus crigendos ndbibentur. Pinnae oovellae spathis cxen.ptae pro pnpyro inscrviunt, quippe quibusstylo ex anmdinc liambos eonfecto litterae inscribi possuut Dum vero molliores ndl.uc sunt, nti rcliquarum Pal-maram gemmae, cdi possunt, certa tamen cum arboris jaetura. Spadix spatha sua adl.ucdum indusus. funiculisc.rcuml.gatus, nc ilia del.iscat, abscisso apice ct vulnerc quotidie renovato, Iiquorem larga copia plorat, quern

hilVi!l oriental! multiplici usui dicunt „Humor bic, dicit liumphius,s. jucundi admodum saporis ac duleior, quam liquor

accscit Vinum hoc palmeum,nostniti mitius est atque minus caput fcrit „Aiunt

genus vini phtbisicis mire conferre adeoque esse opportnnum urinae remimqueut vix possis in Philippicis insulis quemquam invenire similibus morbis

ca potione his partibus, comminutis cxpulsisquc lapillis ; attamen lacdere , asserunt,

cos, qui obstnictione lienis praeeipuc laborant ac hydropem patiuntur. Kx hoc vino insolato aut in mnbper octo dece.nve dies acctum fit acerrimum, sed quod nostrate minus exsiccet et admotumacrimoniam amittat; quaniobrem ferenlis jam refrigescentibus admiscctur. Durat diutius, sed aqua ad-

cclerrimc evancscit atque comnnpitur. Ex code... vino carbonibus imposito spissatoque para-tar mcl ac saccharum adco suave, ut a multis illis praeferri solcat Calida humidaque constat temperie gustuiqno gra-

mque

> micinesse subtd.ssm.un. atquo fervidissimum inter omnes constat Klorentes Cocoes racemi i,. h.dia passim saeeharo condi.m-tar ibique pro aphrod.s.aco habentur. .Cortex putamen obvolvens eirea initia edulis est, Uceeho teste, Cinaracsquamas resipiens sed duleior et minus ndstringens, cobibendis diarrhoeis, satietati eurnndae et ventriculo mstanraudoapt.ssm.us. Ex eodem corticc adultiori parantur pen.pportunac restcs inflammando belliconm. instrumentorum pnlverinavium tunes et rudentcs firmissin.i et salsi liumoris injuriis quam minimc obuoxii, materiesque stup,.ea pracstatur ta-bularum cmnpagibus infarciendis et quae mudens intumescat arctiusque obstniat rimas."

Patamen fructus pracdurum policndo nitidmn in varies vasoru.n formns saepe auro argentoque exornntas torna-tur. locula pro l.aurienda aqua c mngnis vasis fictilibus in onmi fcrc Brasilia Indiaque orientali rcperiunturxnne comn.unia; famaque fuit inter antiquiorcs, ea salubemmum reddere potum nc roboraudis nervis mi.Carbo vero c putamine paratus aurifabronm. ct pietorum in usum cedit.

mvcro, teste Reecho, id

vitiis et gonorrhoea lnborantibus

atleetum, emundatis

cos, t

servato

statin.

mixta quam

ra

'gm

turn est, din incorniptum permanet; moUit pectus, gravedini confert, ventriculun. cerebrumquc roborat coctionenjuvat." ftfagna hujus li.p.oris pars in India orientali ad eonfieiendun. spiritum vini indiemn S. Arac adhibetur, C

qmuu ma-

nervis mire confbnv.

Nucleus, qui putainiui subest, saporc amygdala duleia rcfert atque cochleare fcrrco contritus crudusvcl saeeharo, aceto, oleove conditus comeditur. Kst vero m.stratibus, licet gustui jucundus. coneoetu ditll-

Page 137: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

127

cihor, pracsertim si jejuno stomncho ingcratur. Indi autem saepe totum prandium hide sumunt. Trims cumaqua nucleus lac largitur suave, cum quo, nomine Santar, in India oriental! omnes herbas, olofl ct pisccscoquunt tamquam butyroj idem, teste Reecho, si octo unciarum ponderc, nddito sale, matutino temporeassumatur, utilissimum est necandis vcrmibus. Crassum, vcluti ipse nucleus, praebet alimentum ct eoncoctudifficile pituitamquc multiplicat ct Ycncrem impense excitat. E nuclei ramentis, addita nqunc opportuna men-sura, fervefactis ac multum agitatis oleum supercmincrc solct, paraudis ferculis, dum recens est, non inutile,Mcdicinac vcro usibus aptissimum.

Dulce est hoc oleum Talmac coctum Iiquidum, splcndidum, olco amygdularum dulcium gustu non dissi-milc ct sex octovc unciarum mensura cpotatum, addita interdum aqua, ubi Tamarindi fructus aiiquamdiu ma-duerunt, ventriculum intestinaquc leniter purgat et humorcs, praescrtim mclancholicos, atrabiliosos ntquc pi-tuitosos cvacuare solet, cum tamen nucleus alvum dicatur cocrccrc. Dolorcm scdat et praecipue ortum afrigida causa, ct mire vulneribus opitulatur. Jdco in arthriticis ciVectibus, in cxanthematibus, in rigore mem-bromm a senio hacmorrlioidibusquc solum, in paralysi artuum cum olco caryophyllorum mixtum inungi solctNucleus adultae nuci cxemptus ad solem siccatus nomine Copra in India oriental! in mercaruram obit Oleumcnim, illo quod e recenti parent vilius indc coquunt, simili usni idsorviens. Lympha nueibus Cocoes con-tenta sero lactis similis siti febribusque cxtinguendis ac calori contemperando, medendis et cxtcrgendis oculis,carni coram absumendac ct mulicrum ciiti emundandae idonca judicutur. Eadcm aqua, teste Heccho|frigefacit et humcctat; emundat sanguincm, ventriculum urinacquc vias purgat; inflammatis oculis doloromscdat, medetur pectori ac pcrgrato est gustu; niaximc aestuantibus atque sitim senticntibus, etsi sudorc pcr-fundantur, ct quantamlibct assumant copiam, ctiam matutino tempore ct ventriculo adhuc vacuo, minimc videturofficerc. Plurimum praebet alimentum ct adversus biliosas febrcs est potio mirabilis, quiu etiam qua diepharmacum bibitur assumi potest, etsi flatum gencrct, sitque veutriculi Iaxitafom paticntibus aut diarrhoeas mcritovitanda." Jncautc tamen ingurgitata a calcsccntibus vol qui per noctem sub dio frigido rori sese exponant,apoplexiani et paralysiu iuducere auctor est Uumphius, addens simul, liquorem nucis sub cincrc seu car-bonibus leniter tostae optimam in febribus calidis praebcre potionem. Idem notat radices in aqua decoctasfebricilantibus propinari at et dysenteria laborantibus, quae ex acrimonia ct calore sanguinis oritur. Ilaec suntquae de vario usu Cocoes nuciferac tarn oeconomico quam medico adducenda putavi, missis nonnullis aliis,

quae minoris momenti videbantur.

WON. EXPL Tab. 62. Coeoi nnolfera com Aslrocaryo vulgar! in ripa fluvii ItapUuru, Prorinriao Maragnanirnsis, depicta. Cfr. p. 75.Tab. 75. Cocos uncifera cum Diplothemio uarltlno cl Altaloac comptao variolate acauli in litioreOwani sinom Soteropolttannm alluemU.

Tab. 88. Fig. IH. Paw inferior spadicis florid! .path. n> adhucdum iuclual. IV. Hamulus separata, cum floribus foeminels jam IWundatis, mawuli, supcrio-nbus delaps.,. V. Par. rami cam flora focmineo magi, gro«iflcalo. VI. Pars racbeos cum pinna reliuui. rocisia (m. n.). - I. Flo, mwculus (m. n. ei a). 2 Calyx(m. n.). 3. Calyces dao. 4. Petalum ab utroquc latere. 5. Slamina in calycc, adalau.c pclalo unico. 6. Stamen ab uiroquo later, (m. a.). _ 7. Flo, foemineus a latcw« a ba« ™ua. 8. Foliolum calycis (m. a.). - 9. Flo, foomineu.. 10. Foliolum calyci, (m. ..). 11. Corolla (m. n.). 12. Petalum (m. n. «t a.). 12. PistilL (m. n.ct a.). — In Tab. 100. Fig. 4. s«clionem exhibet transToraalom (m. duplo imm.), cum parte (m. a.).

10. COCOS ROMANZOFFIANA. Tab. 88. Kg. 7.

a caudicc subproccro, bad ct apice incrassalo; frondibus arcuatis, pinnk densis subem/ns ensiformibus; pclalis masculis ianccola-tis

; Jloribus foemhicis ovuto- globosis; dn/pis cUipticis.

COCOS ROMANZOFFIANA, incntm, caudicc fusifonm, frondibw pinnatis, pimus ensi/ormibus redtqticatis,

spadicibm pluribus, Chamisso, in Clioris Voyage auluiir riii mondc. p. 5. t. 6. 7. et in Flora s bo-fan. Zeilung 1823. p. 22G.

DESCRIPTIO. CAVDEX triginta ad quadraginta pedes altus, rectus, basi ct anticc mcrassatus.

FtiOXDES arcuato - patcntcs et rccurvatae, dense et subcrispo - pinnatae, pinnis ensiformibus rcduplicatis.

SPAD1CES plurcs simul inter frondes provenicntes , sex ad octo pedes longi. SpjTBAE clausae clavataccrcctac, apcrtac lauceolatac mucronatac pcndulae. Pedunculus spadicis con.presso - teres, ramos plurimosfastigiatos strictiusculos, basi bractea coriacca sudultos cmittcus. Bracteolae pro singulis Horibus uti incongeneribus.

FLORES MASCULI a b:tsi ramorum ud duas tertias totius longitudinis usque (lores foemineos concomi-tantes, extimam ramorum partem soli occupantcs. Calyx minimus, circiter lincam longus, constans foliolis

64

Page 138: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

128

triangularibus acutis plamusculis vcl dorso carinatis, marginc tcnuiori mcnibranaccis , dcorsmn connatis. Pc-

tala Ianccolata, acuta, circitcr sex linens longa, longitudinalitcr striatula ct intus a prcssionc staininimi

sulcata, ocbroleuca. STAMINA alba, inclusa. Filament a subulata, basi in discum planiusculum connata,

lincaiu ct quod excedit longa , aiithcraruin subulatarum bast inserts. FLOItES FO ftM I X ft I ovato - globosi , duns

ad trcs tineas alth CaLTCIS ioliola coriacea, subovato - orbicularia, valdc concava ct cucullato - iinbricatu.

Pctala forma simtlia, oimitno inclusa. Ovarium ovato - globosum, pubescens, in stigmata pyramidato - con-

niventia attcnuatum, Ditrp.i mngnitudine nucis WGLANDIS fibrosa, corticc insipido, cduli tamon* pu-

tamine ad basin foraminibus tribus pcrvio.

Habitat in insula Sanctae Catharinae Brasitmcyvndc reportavit Adalbcrtus dc Chamisso, qui jlorc$ y

icones et

descripttonem henevoh communicaviL

ICQIf, EXPis, Tab. Fir. 8S.J VII. 1. Flos roasenlus (tn, n. et a.). — 2. Calyx. 3, Pcinla dan cwro staminibua. 4. Slamen ab utroqu* latere (m. a.). —I. Flo* ftomin«us (in. n. cl a.), 2. Foliolura calvcla (in- *0* 3. Corolla (ro. n. ot *-). 4. PaUlum. 5- Pistillnm (m, n,). G, Idem (m. a,).

11. COCOS MIKAN1ANA.

C. cattdice subprocero irregidariter annvlato; frondibuS deiisls subenspis, pinnis lineari - laiKcolalis acuminatis; pctalis masctdis

crassis oHongis obtusls ; florihm focmineis obloiif/is ; drupis ovato - globosis.

LANGSDOIiFFIA P8JBUD0C0G08, Haddi hi Mcmor. di Fisica Soc. Hal. Vol. XVIII.

p. 319. c. ic.

DESCRIPTIO. OJVDES quadraginta ct quinquaginta pedes altus, cylindricus, fere pedem crassus, irregulari-

ter annulatus, luscescens. FRONDES octo ad decern pedes longae. Pinnae crispae, liueari - lanceolatae, acuminatac.

SPJDIX spfltha clavata, profunde sulcata inclusus, duos ad trcs pedes longus. Rami pedalcs et scsquipcdales, hi inferiorc

parte flores foeinincos, solitaric altetnantes in supcriorc masculos per paria approximates atque more reliquarum specierum

bracteatos sustentantcs.

FLORES MASCULI ongucm longi. oclirolcuci. CALYX sesquilineam alms, triquctcr, laciniis latia obtusi-

usculis cnriiiutis, Pctaln oblonga versus basin angnstiora, obtusa, crassa. STAMINA inclusa. Kilamcnta

brevia, subulata in anthcrae dorsum ut conncctivum latiusculum continuata. Anthcrac acuminntae, basi

sagittate - cmarginata. PlSTILLI Itt'DiMF.M'lM minimum. FlORES FOEMINEI oblongi, inasculis longiorcs.

OALYCIS foliola oblonga, obtusa, crassa, coriacea, dorso supeme in carinoin obtusain incrassata ibidemquc

longitudinalitcr nervosa, in margiiie tonuiora, corollam oinnino involventia. COROLLAR pctala oblonga, obtusa

membrauacca, medio carmata, valdc convoluta ovariumquc involventia. Ovarium ovatum in vertice tomento-

sum. Stigmata tria pyrainidato - conniventia. DlWPA ovato - subglobosa, stigmatum residuis notata, duos

circitcr pollices longa, cpidcrmidc tusca vcl helvola, corticc crasso fibruso sicco, putamine subgloboso

sursum longe rostrato, basi triporo.

Orescit in sylvis montam's qd Scbastianopolin, ubi leijit CL amicus Mikan, tpd florea commumcovil

Page 139: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

120

XX. SYACRUS.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONO10A in eodem spadice. Spatha duplex. Flores sessiles, bra-

cteolati. >IASC. Calyx triphyllus. Corolla tripetala. Stamina sex. Rudi-

ineiituin pistilli. FOEM. Calyx triphyilus. Corolla tripetala, petalis

planiusculis. O v a r i u in triloculare. S t i g in a t a tria subsessilia . conniventia.

D r ii p a fibrosa,

put a in i n e basi triporo. E in b r y o , in a 1 b u in i n e ceutro

plcrumqiie cavo, intra porum basilaris.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in eodem spadice. Spat h a duplex : exterior brevior, apice aperfa.

tenuior; interior fasiformis, in venire longitudinaliter aperiunda et aperta lanceolata.

sublignosa. Flores sessiles. bracteis suft'uki parvnlisj masculi in superiore parte spadieis

froquentiores foemineis in inferlore parte sitis, quoroni later! plerumqae mascali duo adstant.

MASC. Calyx parvulus, constans foliolis tribus triangularibus. membranaceus. Corolla

earnoso - membranaeca, petalis lanceolatis. erectis, siibeonniventibus. planiusculis et irregula-

riter carinato - cristatis. Stamina sex. inclusa. loiigitudinc subaequali. Filamenta subu-

lata. Antherae Cere basi affixac. lineares, obtusiiisculae, basi subsagittatae. Pollen ellip-

ticum , cicatrisatum. Pistilli rudi m ent u in minutissimuni , stigmatom vestigio trifido.

FORM, non cueullato-convoluti. at in Coeoe. sed imbrirati. ealyee petalis breviore. Calyx

triphyilus , Co I i o I i s ovatis , carinatis . margine tenuiore sibi imbriratis. V o r o 1 1 a tripetala.

petalis oblongis. Ovarii! in ovato - glnbosum . triloculare , loculis duobos abortivis plcrumqiie

exovulatis. Stylus vix iillus. Stigmata pyramidato - trigona . conniventia. Drupa oblonga,

monosperma, sarcocarpio fibroso sieco, put a mine osseo, in vertice acuminata, basi

poris tribus pertuso. quorum duo tympano s. lamina tenui (uti in praccedente genere) clausi

sunt . vestigia loculorum aboil ivorum monslrante. Nucleus bomoideus . testa rcticulato-

venosa. bine rapbe umbilical] latiuscula percursa. Albumen carlilagiiieum. lacteo - album,

centro plerumqae cavum. Embryo Intra porum. teres, medio nonnihil constrictus, obtu-

siusculus.

HABITUS Cocoes. Caudcx ex bumilioribus. inferne annulatus. apice frondium rudi-

mentis capitatus, ligno pallido. lento. Frondes omnes terminates, laxiusculae, pinnatae. Spa-

dices inter frondes interiores provenientes, parce ramosl, ramis simplicibus. Spatbae dorso

sulcatae. Flores masculi oebroleuci. Fructus sicciusculi, flavesccnti - virides.

ST AT 10 ET 11ABITATI O. Species unica cognita in sylvis aequo ac in rampis

fluvio Amazonum conterminis sub ipso fere Aequatorc sitis observata est.

E T Y M L G I A. JVonicn B'almae antiquorum, quod habet I' 1 i n i u s Hist. nat. L. XIII. c. IV.

t;r>

Page 140: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

130

1. SYAGRUS COCOIDES. Tab. 89. 90.

•S'. eaudice in/erne anmilato, pcliolonwi

vato - ellipticis.

basibus capi/alo; pinni.s liiwarihwi angustis subcrispis; dntpis 060-

DESCHIPTIO. CAODEX octo ad decern pedes alttis, duos ad (res pollices crassus, inferno annulis parummprcssis borixontalibus approximates notatus, cpidcrmidc laevigata cinerco - testneea, apice persistcntibtis petiolorum

basibus dense imbricatis eapitattis, COnstanS ligno lento, cujns parenchyma lielvolmn, vasonnii vero fasciculi plumboo - grisci

sunt, annulns corticalis fuscus.

FRONDES plerumquo quindecim vel ad viginti usque, crccto - patcntes, arcuatae, in comani laxiusculam dispositae,

quatuor ad sex pedes Iongae. Petioli instructi basi cireiter pedem Ionga lanceolate, quao intns plana, dorse medio cari-

uato-Convexa est, in lateribus plauiusculis membranaceo - eoriaceis in libra* horizon tales deinum findenda atquc tomento a*c-

torgibili fuseesceutc vestita. Kachis dorso convexa, lepidoto - ruscescena, deranra glabresccns, intus postioc medio pinna, adlatere pro iusertione pinnaruin sulcata, ontico bifacialis. Pinnae in quovis latere quinquaginta ad scxaginte, intcrrupto-

flggregatao, gregibua in distantia trium quatuorvc pollicum oppositis, posticis tctra- ad peutepbyllis, antieis hexa- ad deca-phyllis, juniores coiiciuno - recto - patentes, adultiores subaltornatiin duplici dircctione distantes, nude habitus crispus, liueari-

lanceolatae, acmninatae, unguem Iatae, spithamaeae vel pedalcs, rcdupliratae, tandem subexplanntac , nitidc et dilute virides,

glaberrimao praetor marginem tcuuissimc serrulate - scabrum , uervo medio superne uonnihil prominulo pallidiore, se-cundnriis in quovis latere tribus.

SpADIX inter frondes inferiores enunpens, florifer eernuus, sesquipedalis, fruetifer nutans nut pendulus, bipedalis.

Pedunculitis comprcsso- teres, primum tomentosus, doin glabresccns, a spathn interiore arcto obvolutus. Rami sex, octo,

ranus plures subfastigiati, simplices, gracilcs, penduli, spithamaei, sinuato-angulati, basi cireiter polHcis longitudinc mtdi, an-ticc florigcri. SPATJIA utraque gracilis, sulcis tenuibus longitudinal ibus pcrcursa atquc cxtus tomento ferrugineo dctergibili

adspersa, intus primum ochrolcuca dein fusea; exterior pedalis, obtusa, navicularis, marginc acuto glabro, interioris duastertias partes a tcrgo vaginalis; interior cum peduncnlo compresso- tereti graeili scsqui pedalis.

FLORES in ramorum angulis sessiles, adstantibus in inleriorc parte duobus 'masculis ad singulum foemi-noum, masculis solummodo irregularis aggrcgatis in superiore parte, erocto - adprossi, pallidc ochrolctici. Bracteaeduae parvae, ovatec, acutae, crectae, intra singulum angulum florem reeipiontem cnatac, pro floribus masculisminores. MASCULIS CALYX minutus, vix dimidiam lineain altus, albidus. Foliola ovato - triangularia, acutiuscula,

dorso carinata, marginc tenuiora. Petala trcs ad quatuor linoas Ionga, Ianceolata, acutiuscula, dorso crista variomodo decurrente notata, intus a basi ad medium usque a staminum pressione sulcatnla. STAMINA e ccntro floris

nonnihil carnoso, duas lincas Ionga. Kilamenta brevissium, sttbulata, alba. Anthorac filamentorum dorso adipsain basin adnatae, crectae, ochroleucao. PlSTILLI uviiimentvm minimum, intra carnem thalami rcconditum,stigmatum rcsiduo trilobo.

FLORIBUS FOESflNEIS, uti dictum mter duos masculos sessilibus iisque duplo brcvioribus est CALYX co-rollae dimidium ct quod excedit allitudinc aeqtians cjusqiic partem intbriorcnt togens. Foliola ovate, acuta,dorso acutiuscule carinata, sibi latere arete imbricate, non uti in COCOE' convolute, sod erecta, unico sacpereliquis majore. COROLLAS petala ovate, obtusiuscula, plana, eonniventia, ima basi pro pistillo cxsculpta,uti calyx colore subvirescente. Ovarium quasi in disco carnoso tennissimo sessile, ovato -cylindricum, trilo-

culare, loculis duobus abortivis. Stylus distinctus vix ullus. Stigmata subtriquetra, acuta, eonniventia,DiiCPA ovate, suraum coarcteto - umbonate, in vertice obtuso stigmatum porsistcntium rudimentis coronate,epidcrmide rlavcsccnte, bine inde tomento ferrugineo sublopidoto adspersa, cortice constente e came tcnui albaet fibris longitudinaliter deenrrcntibus putemenque arete obvolvcntibus. Putaincn ovatum, in vortice acute productum,osseuin, fragile, pallide fuseum, laevigatum, foraminibus tribus orbicularis, quorum duo tympano clausa sunt, in

basi apertum. Nucleus ellipticus, testa tenui castenea venosn, albiimine laoteo earrilagineo duro, in centroplerumquo cavo, acquabili. Embryo in fovea propria albuminis intra porum pervium cylindricus, medio angnstatus,substantia quam albumen toneriure.

Crcscit sylcatica in ripa flum Amazonum yusque conjhientinm Cattumd, Maut, vd campestris in adscensu mentisarenarii Sena de Parti dicti, et per amoena prtda ad Almem/n sparsa; nee vero ultra 300 pedes in monies migrat. fneolae•Fata vel Jata-uva nunciipant.

1C0\. EXPL. T.I». 89. Sy« K ru. cocoid-a depict, in campi*, .mi prop* Almcirira, oppidolam in aepte.mn.mali llamim. Amwonun. rip* siium, «cu.raontiura trnctum, qurm Sorr. do I'arii dicunt. rxienduniur.

Tab. 90. Fig. I. SP»dix « sp.lt,. doplid propenden.. II. P»ra fmndis nodi* III. I'eli-.li pur. infra pinna.(ra . n.). _ 1. Ho, mucala. fa, n. el %.). 2. Cly..

B. FoEoloa. cdycia. \. IVW |n duo cum complexu .Uminum. 5. I'.l.lum Mor^im. 6. St.mim*. 7. SUm» .oliUrio*. 8. lUl.n (m. «.> - 3. F|oB fo.min.n. (m. n. « ..).10. FoIioU dvm. 11. Corolla. IS. hul.. 13. I'iMillum ritglntlt.. ML Ovarii «aio horizontal!, (m . a.)- 15. Un.p,. 16. Nuclear 17. Idem p,ipr dicaUri«rr*«ecto (m. n.). 18. hmbryo (». ..). _ ID Tab. 101. Kg. 4. Bpic«n sU.il candicU con, ba.ibn, petiolorum (m. dim.) ,1 Fjg. 5. wc.ionem e c.udico hori.ont.leo> (m. o.)cum Jtij* pane (to. u,).

Page 141: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

131

XXI. MAXIMILIAN!.

CHARACTER ESSENTIALIS.

M N 1 C A, spadicibus aliis androgynis. aliis masculis in eodem

caudice. Spatha simplex. Flores sessiles, bractcolati. MAS C. Calyx

triphyllus. Corolla tripetala. Stamina sex. Iliidimen turn pi still i.

POEM. Calyx triphyllus. Corolla tripetala.

ambieiis. Ovarium triloculare. Stylus brevis.

D r ii p a monospermy , fibrosa, p u t a in i n e basi

1) u m i n e plerumque cavo , intra poruni basilaris.

C u p u I a annularis , ovarium

S t i g in a t a tria revoluta.

triporo. E m b ry o in a I-

CHARACTER NATURALIS.

3IONOICA vel si mavelis polygamo - monoica non florihus sed spadicibus, qui in

eodem caudice alii sunt androgyni, i. c. florihus masculis foouiincisquc instruct!, alii masculi.

Spatha simplex, crassa, lignosa, ohlonga, longe rostrata, sulcata. Flores sessilcs, brac-

tcis parvis suflitlti. MASG. Calyx minutits, triphyllus, foliolis membranaceis ovato-

triangularibus. Corolla tripetala. pcialis laneeolatis, subcoriaceis. Stamina sex, ex ima

basi corollae. Filament a subulata, ant her is linearibus dorso adnata. Pollen ellipticum.

Pistilli rudimentum minutissimuni, saepc inter stamina delitesccns. FOEM. altius

bracteatis inque ramorum androgynorum parte inferiore sitis est calyx triphyllus, foliolis

pergamenls ovatis , in margine tenuiorihus , imbricato - convolutis. C o r o 1 1 a pariter imbricato-

convoluta atque calyce magna ex parte tecta, petal is membranaceo - pergamenls ovatis.

Ovarium ovato - ronirum, cupula membranacea annular! cinetum, triloculare, loculis duobus

ahortivis. Stylus brevis, teres. Stigmata tria. revoluto-patentia . intus glanduloso - viscosa.

I) ru pa monosperma, ovata, cortice fibroso sicco, put a mine osseo, vertice acuminato,

basi triporo. poris duobus tympano elausis, tcrtio ad embryonem pervio. Nucleus ellip-

ticus, testa reticulato - venosa. hinc raphe iimhi lie all notata. A I bumen amygdaliniim

aut cartilagincum, aequabile, centro plcrumque cavura aut solidum. Embryo in fossa albu-

minis basilar!, conicus.

HABITUS. Palmar pulcbrae, caudieem vel in mediocrem vel in ogrcgiam altitu-

dincm erlgunt rectum, subregulariter annulatum, laevigatum, ligno helvolo lento. Frondespinnatae, pinnis aggregatis, tamauam phalerae late ampleque in eximium ornamentum ex-

panduntur. Spathac inter frondes enunpentcs ct persistentes, crassae. apice rostrato instructae.

S pad i ces simpliciter ramosi. florihus densissime compact is. F I ores ochroleuci. Brupaefuscescentes.

STAT 10 ET HA BIT ATM). Species hucusquc duae detectae in sylvis. rarius in

campis rcgionum aequinoctialium a quinto circiter gradu australis latilndinis ad Ae(piatorem us(|ue

in Brasilia degnnt

Page 142: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

1:!'_>

ETYMO JiOGIA. Nomcn indfdimus Palmarum splendido gcneri venerator] Rumen MAXI-MILIANI JOSEPIII I. Ilojnrum Itegis optimi, angusiissimi, cujus miiiiiliccnUae singulai-ique in literas

amori et adeondae Brasiliae opportnnitatem et qualiacunque in proferendls limitibus scientiae praesta-

bimus, pia grataqae mcntc ricbemus.

1. MAXIMILIANA REGIA. Tab. 91. 92. 93.

.)/. cawHcti mcdiocm verttce vcstigiis pctiolornm coronalo: anthem exsertis petala lanceolate duplo superantibus; jlorilms foenuneis

nonmdlis in quoins ramo.

Palma inajd, Laet. bid. Occid. p. 612. Jonst Dendrol. edit 1768. p. 150.

DESCBIPTIO. CaVDEX disco nulicum plcnunque subterraneo vol paniin promincnte hmitens, crcctus, quin-

decim ad viginti pedes altos, cylindricus, saepe ad basin diametro aesquipcdali, eapeme uonniliil attenuates, annulis pctio-

lorum delapsorum distantia trt - ad sexpollieari satis prolundis irregularibusquc incisus, teetaceo - pallidas, inermis; in parte

supcriorc petiolis ditlractis persistentibus pluribusquc spathis eioetis saepe in inolem ingentcm auctus, ita ut quatuor ad sex

pedes diametro acquet

FRONDES qnindecim ad triginta, quindecimpcdalcs ct longiores, arcnatne, in comani pulehcrrimam magnamconspirantcs , exterioribus subhorizontaliter patontibns interioribus crcctis. I'etioli ad qunrtam fere frondinm longi-

tudinem nudi, basi lanceolata extus convcxa intus planiuscala margine in fibras scccdcntc sessilcs, antice dorso couvexi

intus plant, colore olivaeeo - virides intus testaceo - fusci , in raclicos dorso couvexi, tomento tenui c'merco - tuscescente

tandem detergibili ndspcrsi, superne acute bitaeiales glabri virides. Pinnae in parte iiit'eriore teniae, in superiore qua-ternae vel quinac aggregatae, distantia duonim aut trium pollieum, lhicares acuminatac, bipedales, superiores bre-

viorcs, medio circitcr pollicem cum dhnidio latae, complicatae, suberispac, glabrae, Inctc virides, inennes, ncrvo medio,quam ipsa pagma dilutiore supcrne convexo - proininentc, nervis secundariis circitcr sex in quovis latere, venis trans-

versis pallidioribus percui"sae.

Spatha utrisquc spadicibus simplex, lignosa, crassa, pedimculo comprcsso - tereti spithamaeo sunulta.

oblongo - lanceolata, sub infforescentia longitudinaliter aperta, bipedalis vel paulo longior, apico in rostrumcompi-csso - teres acutiun subensitbrmc attcnuata, extus suleis longitudinalibus protundis aliisquc inter illos mi-noribus exarata, tomento fusco - rutcsccuti detergibili dense obtccta, intus glabra ochroleuca, tandem fusca.

SPADIX FLORVM MASClJfA)llt'.)f bipedalis vel paulo longior, pedunculo spitlianiaeo teretiusculo leviter

curvato, dum junior est tomento lerrugineo detergibili adsperso, versus ramificationes bincteis nonnullis

membranaceis triangularibus bine inde subdentatis munito, raehi compressa et ram is crcberrimis, fascicu-

latis racemum ovatum crassum eonsrjtucntilms densissime tecta. Rami ereeti, tres ad octo polliccs longi,

simpliees, ima basi bractca membranaccu e raehi exsurgente Bnffulti ibique angulati, sursum Hexuosi, et an-gulati in scrobiculo minuto tlorigeri, bractcis minutissimis inembranaecis dentiformiboa singulis Horibus sub-jeetis. Calyx minutus, triqueter, triphyllus. Foliola creeta, ovato - triangularia, obtusiuseula , carinata, mem-branacca, glabra, albida. Corolla tripctala, ealyec duplo et triplo longior. Petala lanceolata, aeutiuscula,

erecta, dorso plana, apice e<mcaviusculo, substantiac tirmioris quam calyx subooriaceae , ochroleuca. STAMINA sexe t'undo corollae. Filamenta ima basi connata in cylindnnn minutissimum, tcretia, alba, quam corolla nonnibil

longiora. Antlierae exsertac, lineares, obtusiuseulac, basi subsagittatae , ereetae, polliue albid) scatentes, corollamlongitudiuc triplo superantes.

SPADIX androgynus pedunculo, racl.i et ramis Horifcris spadici masculo similis scd omnibus ratio-nibus robustior. Kami in racemum ovatum scsquipcdalem congest!, basi braetea triangular! tandem fissa

muniti, in ini'criore parte crassiore angulata subaueipiti FbORES FOJ3MINJ30S unum, duos ad quatuorusque sat magnos ferentcs, in parte su]>eriore, (lores mascnlos codem modo ac supra descriptum est,

exiubentes. Id solununodo hie monemus, horum filamenta per paria saepe basibus petalorum adnata'

repcriri. Uracteao in ipsa basi Horum foemineoram tres aut quatuor, i>ergamenae, in formam cupulaeconspirantes, lato triangulares, exterioribus minoribus acumine in medio praeditis, interiori practer acumenplcrumque tridentata. CALYX triphyllus. Foliola in.bricato - convoluta, atque corollam dense amplectentia,ovata cum acumine incrassato obtusiuseulo subcurvato, margine iiik-gerrima, meinbranacea

, glabra, virescenti-paUida. COROLLAE petala ovarium arete involventia, ovata, acuta, versus apicem dentate, sinubus interdenies inaequalibus rotnndatis. glabra, colore uti calyx. Ovarium in cupula membranacea viridi - pallidatruncata partem diuiidiam involvcnte. sessile, ovato - conicum superne pilis tenuissiniis adpressis tomentosum,

Page 143: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

133

albidum. Stylus brcvis, conicus. Stigmata revolnta, lanecolata, iotas glanduloso - viacidula. Drupa in

calycc corollaquc persistentibus ovata, acuta, stylo incrassato conico ct stigmatibus coronata, cortice flaves-

centi-iulvo aut fusco, intra carncm tenucm aequabilcm mucilagiuosam subdulccm albam putamen unicum

tbvens. Putamcn oblongum, osseum, helvolom, Bbria longitudinalibus in basi convenient!bus obvolutum,

unUocnlarc , monospermum , locolia doobus abortivis atqoe foveas duas compressafl sistentibus,

versus basin

poria tribus orbicularibua non stellatis apcrtuin, quomm duo tympano clauai sunt. Nucleus putammi con-

formis, testa fuseescenti - reticulata, liinc raphe lutiuseula fosignita. Albumen solidum vel medio nonnihil

eavum, lacteo - album. Embryo basiiaris, intra foramen nutrition*, in fossa propria locatus, conicus, obtusus

medio subconstrictus, compagis, quam albumen, mollioris.

Crcscit hacc species sparsa per campOS opticas editions Provinciamm Maragnanicnsis ct Paracnsis, nee non in sylvis prae-

sertim hcis skcmsculis ret p/nvio tempore inundate, ab incolis Inaja vol AnajA dic/a. Floret ct fmctifical toio fere anno.

Fhrentem vidi in Provincia Maragnanicim mense Maio, Junto, in Provincia Paraensi inense Aug. .Sept. Fruetus, guos Indi

comedunl, maturos Aprili ct Maio i/irem.

ICON EXt'l Tab 91. Maximilian* rcgia in caropU declivibua ad Jaguar?, pracdiiim Provincial Pnraensis, dcpkia, adslanlo siitpc norclln, froodibus

.imnlicibu* prneditn.

Palmam pulclo'rrimam quom in «npto Ulh primum conspi«reran. vaMas Coma* in limpidnm nuram erigCMem ntqnc univcraae regionii inlcr frulicci arborwqur

IM.qg.ni Tcsinam eraincn.oin MaxirailUnam fnu.lo -mine aaloluvimu*. ejusqun imaginem fldo calamo dcpicUim el huic libro ornamcMura at animi noalri in Reoen opti-

mum grali^imi nlqut' obaequenliwinii lesiem c*so vclimus.

Tab. i>2. Fir L Spadix androgynes, ramulis mUOulll antic pattim deeurlati*. II. Ramulu. scorsiui, cujua mlimus Hoi forminous jam c- braetcia dUcess". -

1. Foliola calyeis. 2. Corolla com pUlillo olyeo excmpU. 3. Pelaln. 4. PutiUum in cupula. 5. Cupula. 0. Pislillum. 7. Idem vcrticaliicr dissectura. 8. Idem in basi

horiMOUltter disscclnra. 9. Pars rnmuli cum br*ct*» inlcrioriboi pro flnribw inaseuli*. 10. Hot mwculw. 11. Ejusdcm calyx a vertieo cl a dono »isus. 12. Pcttla duo.

13. P,-iala duo, cum adnalia .rammibiis, quotum nnthera- medio diawtac uul, adjecio pollin.-. 14. Sliinwn *eorsim, aoibera di««la (omnia m. a.). — 15. Drupa in inlc-

<£Umcolis. 16. Pulameo. 17. Idem medio rcrticalilor diwetum. 18. Nucleus, cmbrjono i" b**' ^"k^Uo (m. d.).

Tab. A3. Snaiba in v.>nlr« apcHn alquo spadicii mcro mawuli partem monsiran*. II. ltnmulu» ma.culus aeoraim. III. Pars frondis. — 1. Flos masculos tm. n. cl a.).

2. Calyx a dono (m. n. cl a.). 3. Corolla (m. n. <•! a). 4. Complcxua siaminuui cxplicatus (m. n. cl a.). 5. Slamcn ab ulroquc latere (m. a.).

2. MAXIMILIANA INSIGNIS. Tab. 94.

M. caudice proccro, vertice nudiusctdo; anthcris inclusis quum pctala fusiformi-triquetra brcvioribxts;

Jloribus focmincis

in rac/ii sessUtbus.

DESCRIPTIO. CJVDBX in altitudinem quinqungintu ad sexaginta pedum evectus, rectus, cylindricus vel

hiue inde medio incrassatus, diamctro spithamaeo, rarius pedali, laevigatus, annulis panim impressis distantia pollicum

duorum triuiiive notatus, cinerco - fusccscens.

FRONDES quindceim ad viginti, in eoinam densam eongestae, cxlcrioribus crccto - patentibus, interioribus

crectis, octo ad decern pedes longae. Petioli ad quartam fere partem nudi, in basi lanecolata extus eonvexa

intus planiuscula ct in raohi dorso sCTiiitcrete , supeme bifaeiali. extus lepidoto - brunnei intus nudi virides inter

summas pinnas in processum filiformem spitbamaeum producti. L'innac eoneinnae, patentee, infimae aggre-

gato - subquaternae quinaeve, mediae aggregate - uctonae vel plures, gregibus distantia trium quatuorvc pollicum

suboppositis, extimae subsolitaric - uppositac, lineari - lanceolatac, obtuaae cum aeumine brevi, basi ipsa compli-

catae, antice planae eoneinnae, nee erispac, strictiusculne , scsquipedales vel longiorcs, pollicem ct quod excedit

latae, glabrae, niridc virides, subtus paulo pallidiorcs, nervo medio albidiore supeme acute prominente,

nervis secundariis in utroque latere subscnis, venia transversis approximatis rcticulatae, saepe extimae.

dam juniores, non regidaritcr sceedentcs sed basi Bolummodo solutae, antice omncs in paginam snejic pedem latitu-

dinc aequantem connexae.

FLORES uti in altera specie in spadices alios androgynos, alios masculos dispositi. SPATIIA utrommque

spadicum similis, simplex, spongioso - lignosa, crassii, cum pedunculo spithamaeo comprosso - tereti bipedalis, ovato-

oblonga, mucrone pugioniformi quadri- ad sex pollicari ancipiti - tereti aeuto tcrminata, tota tomento granu-

loso - lepidoto grisco tandem cvaucsccntc adspersa, dorso sulcata, intus laevigata et testaceo - fuscescens,

tandem

hrmmea. SPADIX UA80ULUS in pedunculo tereti bracteis sparsis ovato - triangularibus acutis incmbranaceis

munito ramos exserit plurimos dense fastigiatos atquc tliyrsum ovatinn obtusum spitliainaeum exhibentes qua-

dri - ad sexpollieares. Kami simplices, pracsertim parte inferiore Hcxuosi, tercriuseuli et inter flores angulis

decurrentibus acuti, supeme dense (iorigeri. FLORES singuli in fovcola minuta scssilcs, bractea cxigua ovato-

triaugulari acuta planiuscula suffulti, erecti. CALYX minutissimus. Foliola ovata, acuta, tcnuia, alba.

<»7

Page 144: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

134

COIlOLLA calycc multotics major. Petala lanccolata, acutiuseula, comprcsso - teretia vel fusiform! - triquctrn.

carnosa, striata vol sacpc Hcxuosa, ochrolcuca, fcrc sex linoas longa, glabra. STAMINA sex e fundo corollaej<juae illorum longitudincm dnplo excedit Filamcnta filifon.ua, glabra, alba, ima Imisi connata, erecta. An-tlicrae lilamcntonim longitudinc, linearcs, ntrinque obtusae, ercctae, ochroleucac. Rummentum PISTILLIminutissimum , subulatum, cum staminum basibus confluens.

Sl'APIX androgynus in peduneulo tcreti bractoolato omnibusque modis spadicis masculi simiH sedrobustiore, ferens capitulum ovato - oblongum densum quadri- ad octopollieare. FlOBES FORMINEI subscs-siles, plcrumquc biiii tcrnive approximati; adstantibus cuiquc foemmcorum tloribus singulis masculis, vclscssilibus, vcl, praescrtin. in parte copituli supcriore, pedunculo carnosiuseulo lineari comprcsso insidentibus.Bractea florcs focmincos binos temosve basi fulciens; exterior lanccolata, acuminata, membranacea, longi-tudinalitcr striata, intcriores duae vcl rarius trcs triangulares acuuiinatac imbricatae atque calyces foeinineosbasi amplcctcntcs, exteriore tcnuiores, dorso carinatao, margine subtilius ncrvosae, albidac. CALYX viridi - pal-lens, membranaeeus, glabcr. Koliola ovato - lanccolata, obtusiusculac , erccto - patentia , concava, corollae laxeimbricata. CottOU.A a calycis tcrtia parte exsupcrata, ochrolcuco - pallida, membranacea, extus pubescens. Pe-tala ovato -oblonga, obtusiuscula , concava, ovarium amplcctentia. Ovarium ovato - conicum, triloculare, glab-rum, sub verticc tenuissime pubescens, sessile in cupula minnta orbiculari viresccnti - pallida. Stylus sub-eylindricus, glabcr, virens, qua... it. M. rcgia longior. Stigmata tria maxima, oblongo - lanceolata, acuta,revoluta, in facie intcriorc densissime et subseriatim glandulosa indeque transverse striata, viscidula, ochrolcuca!OllVPA a inc non visa. MASCULI flores omnino uti in spadieibus masculis, co solummodo discriminc,quod petala intcrdum sint duplo fere majora, polliccm acquantia atque robustiora, vcl sessilcs, vel pedun-culis e ramuloruii. foemincorum latere oriundis ant brevibus cylindricis ant elongatis fioresque foeinineos su-perantibus comprcssis aflixi.

OBSERVATIO. Praeter notas in diagnosi allatas differt l.aec species ab altera: habitu altiorc graciliorc tcnuiore,frondibus brevioribus, pinnis conciunis ncc crispis, in singulis grcgibus mnnerosioribus, spatlus spadieibusque duplo ferennnonbus, Horibus majoribus, masculis in spatlus audrogynis non supra ioemineos in codem ramo positis scd ad eorum la-tera provenientibus.

Crescit in horrendis sylvis ad Cataractas Cupatenses et Araracoara jlumink Jajmrd, in ripa jluviorum Mcssaf et

in confiniis ller/ni Quitenm et Provinciac lusUamcac, quae de flumine nif/ro nomen habei. Florentem vidi mendEnganos

Januariv et Februario.

dos

tnmstbus

WON BXPL. Tab. 94. Fig. I. Spuiix aucutu florid.*. II. Eju*dcm rAmulu* leorita. III. Spadix mitogjn** [" "P"* venuo n^ru. IV. Pur. emcd.o racbeos cum pimiis Iribu inU-gib, wliquis r,*..cii8 (m. „.), subjodo .pice frondin, cuju. piOMO ndmicdura connexne ..mi (n. immiaX — 1. Flos muenliu (m n.)-

2. Pculum medio dimclun.. 8. Hot .aasculos (n. ».). 4. Clvx . dorS0 . 5. Complciu, »«.miii«m (m. n.). 0. Id,™ (,n. «.). - 7. Flos focmincu,. S. CUrdi foliolum9. IVulum. 10. PiiiillQm (in. o.t.

Page 145: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

I :;f>

XXII. ATTALEA.Hlmr Kuntit. Nov. Gen. et Spec. I. p. 248. t. 95. 90.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOICA in codem spadice. Spat ha simplex. Floras sessiles,

bracteolati. MASC. Calyx tripartita* aut triphyllus, foliolis coalitLs. Co-

rolla tripetala. Stamina numcrosa, decern ad vigintiquatuor. Rudimen-

tum pistilli. POEM. Calyx triphyllus. Corolla tripetala. Cupula

annularis, ovarium ambicns. Ovarium triloculare, (ramus quadri- vel quin-

qucloculare). Stigmata tria, (rarius quatuor vel quinque) sessilia. Drupa

triloculare, (rarius quadri - vel quinquelocularis) , loculis monospcrmis. Pu-

tamen basi triporum, (rarius quadri- vel quinqueporum). Albumen acquabile.

Em 1) r y o basilaris.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in codem spadice, floribus scssilibus, superioribus masculis. focmineis

rarioribus passim versus basin ramorum; (An forte qnoque dioica aut polygama?) Hracteolae

parvae, florum basin fulcientes. MASC. Calyx tripartita*, aut, si mavis, triphyllus, foliolis

ima basi coalitis. Corolla membranacea vel carimso-menibraiiacea, tripetala, petalis ob-

longo - lanceolate erectis. Stamina e fundo floris carnosiusculo, decern, oetodecim, viginti-

duo et vigintiquatuor, conferta, longitudlne sabinaequalia. Filamenta subulate. Antherae

sublineares, crcctae. Pollen ellipticum, cicatrisatum. POEM. Calyx triphyllus, foliolis

ovatis, imbrirato - convolutis. Corolla tripetala. Petal* calycinis foliolis similia, inelusa.

Ovarium ovaiiuu. triloculare, raro quadri- aut quinqueloculare, rarissimc biloculare. Stig-

ma! a tot quot loculamcnta, subulata, conniventia. Drupa ovata vel clliptica, subrostrata,

cortice fibroso -lignoso, pntamine lapideo crasso triloculare rarius quadri- vel quinque-

loculari, rarissimc biloculari. basi foraminibus orbicularibus tot, quot emlnyoncs cxistunt,

pertuso. Nuclei oblongi, testa reticulata -venosa, hinc raphe umbilicali latiuscula notata.

A I b u m o ii amygdalinum , oleosum , subsolidum. K m b r y o in fossa propria basilari,

cylin-

drical aut clavatus.

HABITUS. Palmac procerae ant mediocrcs. rarius acaules, can dice crassiusculo e

ligno rubcllo - fusco molli eonsiante. irregulariter cicatrteato, frondibus ferminalilms piniialis

amplis, petiolis latiusculis, pinnis subconciiuiis crassiusculo - mciubranaccis subglabris reduplicatis.

S pad ices inter bases frondium emergentes, patentes, fructifcri saepe vasti et nutantes, simplieiter

ramosi. Florcs ochrolcuci. Fructus fusci, scminibiis ednlibus.

ST AT 10 KT II A BIT AT 10. Genus, uti vidctur. pluribus specicbus supcrbiens, ast

noiidum rite observatum. in utroque Ameriees hemisphacrio proveniens. versus Austrum ad

Tropicum Capricorn! usque extensum, solum pinguc et calidas sylvas praediligens, rarius in

altos montes adscendens.

Page 146: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

BH BBBB 1

136

13. ATTALEA FUNIFERA. Tab. 95. ct Tab. 96. IV. 4

A. eaudice clato, frondibus ercetis phalerato; peiiolorum basibus fibroso - jissis ; drupis cUipticis.

Coc os de Piagaba, Maximilian PrillZ von NeuwJed, Rcise naeh ttrasilfcn. I. p. 272.

DESCRTPTIO. CAVDEX viginti nc triginta pedes altos, pedem et quod exccdit crassus, cylindricus,sublaevigntus, aiinulis hand ita profunde insculptis, colore castaneo - fusco.

Frondes qnindedm ct viginti pedes longae, immo longiores, erectac, dense confertae atqae caudicemtamqoam phalerae cgrcgic omantcs. Petioli basi quinquc ad sex pedum longitudine nudi, lineari - lanceolati.

dorso crassi, inargino fissi in fibras snepe duodceim pedum longitudine dependents olasticas, substantia cornea etcolore nigricante laminaa inaxillac Balacnarum acnmlantcs. Pinnae tres pedes longac et longiores, lineari -Ianccolatae,acuminatac, obscure virides, glabrae.

FlORES non visi. DlWPAE ellipticac, magnitudinc ovi Struthionis Rbcac, corticc crasso includcntc puta-men ovum anserinum magnitudinc acquans, longitudinaliter trisulcum, basi irrcgulariter incisum atquc fibro-sum inter poros ad cmbryoues pervios. Nuclei scsquipollicares, angusto - oblongi , utrinque obtusi, epider-mide obscure iusca, venis anastomosantibus latiusculis tcstaccis piota, hinc raphe Longitudinal! parumimpress* notata. Albumen val.lc oleosum, amygdalino nonnihil durius, album, subsolidum. Embryo clavatus,c|iiatuor linens longus.

Habitat in syim primaevis, praesertim submaritimis , Provinciarum Espiritu Santo, Porto Seguro ct llahiensis. TncolacPiacaba nunciipant PiUamina a lornatoribns tmtrpantur. Fibrae peiiolorum ei spatharum dissolularum ad fabricandosrudentes tenacissimos in aqxux salsa pcrdurabUes adhibentur, Ha tU naves ibidem constructac vix aliis nisi his rudentibusmuniantiir. fndc quorjuc scopac fabricantur.

WON. EXfL. Tab. 95. Altaic. fqnir«ra in region Province BaUttab, quam pietor F. Poal vim coloribos cxWbnlL

Tab. 96. Fig. IV. Fu.amen. 2. 3. Nucleus ab Mraqoo latere. 4. Polamiui, duo semim, cotuioomi, o. lr.U,vcr*m dimcti par* superior, n late*. 5 Eiusdcmpara inferior dconum visa. 6. Pan inferior iiuclci cum embrvonc

2. ATTALEA SPECTABILIS. Tab. 96. Fig. 1. 2.

.1. caulc abbrcviuto vel nullo; frondibus credo -patcnlibus; drupis ovulis iimbonu/is.

J1ESCRIPTIO. Patau, vol aenulis vel caudicem omitteus brovem tri- ad quadripedalem teretcm, fere pcdali*crnssitiei, colons testacco - fusci, basibus frondium cicalrisatum vel capitatum.

to interiores creotac, cxteriores erccto - patent , octodecim et viginti pedes longae, immo longiores,robustae, hab.ta conchmo speetabili. Petiolus in basi lineari - lanceolate sesquipedali lonj-itudinc nudns dorsoere teres, mtus concavus, margine acuto, antice, nbi pinnis obsitus est, doreo convexus, snperae latcribus planisb.tacml.s, extus dilute ferruginous, intus viridis. Pinnae concinnae, suopccfinato - patentes, plurimac, inferiorsremote,™ altemac, superiores suboppositac, infimae quinquc ad sex spithamas longae, mediae ,p,at„or, summaclong.tud.ne sens,,,, dceresccntes

,taoicbus lateralibus oblique adnatac indeque basi rednplicatae, lineari - lanceolatac

acutae, „ mcd,o polheen, ct pollicis tres quarto partes lntac, obscure virides, nervo medio supernc acutepronunente, ncrvis sceuudariis in ,,u„vis latere subquinis, margtae in.cKerrimo tomento pallide ferrugmco tandemcvan.do, uti dorsum petioli, vestito.

SPADIX bipedalis, fructifer tripedalis. red.,,, cuius comprcsso - teres, rectus, creetus tomento dctergibili adsper-sus, ant.ee bracte.s subtriangnlaribus aeutis meml.ran.ceis muuitus. SPATBA eoriaceo - lignosa, longitudinaliter sulcata,lumcnto - tusco adspcrsa, parte inleriorc pcdunculum spadicis arete involucrante.

FlABES (forte dioiei, vel, aliis masculis aliisquo ibrsau androgynis, polygami?) MASCULIS: C.ilAX mini-mus, tnphyUua, foliolis ovato - lanccola.is. Petala obovato - lanceolate cum brcvi mucrone, membrauacea,

m,7,7Ca

' ,""""" SeX'

"OVOm wl du,,dcci,n "dus8e "'» »'""• VOBMINEI sub antbesi non observati."«../< ,,, calycc tnphyUo et corolla tripetela, braetcis nonnullis lato - Wangularibua suffultis, ct innncdiatcurecolo truncato, qua,,, corolla brcviore i.nposite, ovate, vertiee rudimentis stigmatun, umbouato - rostrate,

Page 147: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

137

mngnitudine ovi gaUiiiacei minoris, cpidcrmidc tomcntu fusco-fulvo subfibriloso tecta, came sicca alba, versus

putamen fibrosa, fibris complanntis subeomcis, a vcrtico in basin longitudiunlitcr deeurrcntibus. Putamen durum,

lapidcum, versus apicem acutum, basi poris tribus, intcrdum buds, plcnunque fympauo pcrtcnui tectis inseulptmn,

triloculare aut triloculare, loculis intus helvolis irrcgidariter venosis. Nuclei fere polliccin longi , oblongi , hinc com-

presso-planiusculi, inde convexi, testa castaneo- fiieca et vejris in medio dorso longitudinalitcr in fasciam conspiran-

tibus caetenun reticulars notata- Embryo angustus, clavatus, basilaris, ima basi papilla acutiuscula sc prodens.

Crcscit in Sylvia primoevis ad monies Serra de BarA dicfo$tprope Pard et alibi in Provindis Paraemi et a flumim

fdgro dicta, Fructifera et cum Jbribus nuueuHs observala mensibus Jfmtio et Aprili Incotae Curuii nominant

WO^n EX PL* Tab. PG* Fig. J. Spudix fructifor* II- Pinnae lira in rachco* parte media whiles, opputitis ircisis. — 1, Drop*. 2. Embryo. 3. No-

clous a dorso. 4. Idem ab alivro laicre el «perLas, iiaut taviiaa pro cmbryonc appartat. 3. Drupa bilocularis, dUporma, horuontalitcr diasecla*

3. ATTALEA COMPTA. Tab. 41. 75. or.

A. caudice medioeri vel subprocero crasso capitato, saepe nullo; frondibus patcntibus, pctiohnon basibus crassis mtdis; drupis

ohovatis rostratis.

p'mdova, Plso Bras, edit. 1648. p. 62. c. i<\ edit 1558. p. 125. c. ic. eadem.

Pindoba, Marcgr. Bras. p. 133. c. ic. cad.. Rai. Hist. II. p. 1361. Jo list. Dead, edit 1768.

|>. 155. C. ic. UilliU.il;;.

Pa/ma Oacnry, La ft. Illd. occid. p. 612.

Palma cocci/era minor, PI Ilk. Almag. p. 275.

C'ocos Ndatd-tusA, Maximilian Prinz von \euwicd, llcisc nach Brasilien. I. p. 271.

Var. p. acau/i's. C'ocos do Pindoba, Maximilian Prinz von Ncuwicd . Kcisc nach Bras. I. p. 271.

DESCHIPTIO. Caudex fascieulo magno suborbiculari radicuin filiformuim innixus, modo in cxim'uun quin-

quaginta et quod excedit pedum altitudincm evectus, modo postquam viginti pedum ndeptus csset haud ultra elcvandus,

modo oiniiiiio vix ullus, frondibus tunc o rhizomato crasso subtcrrnueo crcctis, rectus, cvlindricus, pedem umim ad duos

crassiis, in sitperfieic hclvolo - grisea vel fnsca ab insertionibus frondium irregularitcr annulatus ct cicatrisatus, vertice a pc-

liolorum rudimentis saepe grosse capitatus.

FRONDES nnmero decern ad viginti, amplae, in adultioribus saepe quiudceim ad viginti pedes longae, duos ad tres

latae, ercctne et oreeto - patentes, rcctao, Iiabilu concinno nobili, juniores versus apicem subinde nonnihil tortac. PetioliLongitudine circiter quatuor pedum nndi, basi lato-ovata amplcctentes, antice tetragoni, faciebus convexis, superiore facie

tandem cvanescente inter pinnas suporne acute bifacialos subtus semitcrctes, in superficie dorsali lepidoto - argentati. ['in-

line enboppositao, distantia plus minus aequali anbpollicari, concinno -patentes, rectao aut parnm falcatac, Bcsquipodales

et bipedales, pollicem ct qnod excedit latae, raclii transverse ndnatac indequo valde rcduplicatac, lactc virides, ncrvo pri-

mario supcrnc acute prominentc ncrvis sccundariis snbduodenis, marginc subincrassato atquc membrana lepidota

adspeno.

Sl'ADIX modo radicalis, modo inter su|)eriores frondes terminalis, florens orectus aut nutans, fructifcr

pendulus, circiter bipedalis, pedunculo pedal i compresso - tcrcti, tomento tenui detergibili adsperso ntque brac-teis nonnullis eoriaceis trinnjrularibus aeuminatis munitus, ramie pluribus e racbi scrobiculata prodeuntibus

simplicibus slrictiuseulis atquo pro insertione riorum angulatis. Braetea ad eujusvis rami basin adpressa lato-

triangularis. SPATHA duos cum dimidio pedes longa, clavata, jiosticc pedali circiter longitudine cylindrica lae-

vigata, antice, ubi (lores reeondit, longiti;dinaliter suleata atquo tomento griseo - I'usco detergibili vcst'ita, in apicem

glabrum laevigatum compressnm excurrens.

FLORES MASGULI semiimciam circiter longi, oohroleuoi vel pallide flavescentcs. Calyx lineam longns,

albidus, sicciusculus, foliolis ima basi connatis ex ovato triangularibus acutis. 1'ctala ovaio - lanccolata.

flit

Page 148: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

138

acuminata, latitudinc inaequalia, onico plcrumqiic liiulto Intiorc, sncpe oblique tortn ct inacqnilntcra , carnoso, - aub-

coriact'.i, longitndinaliter striata. Stauixa inclusa, nmnero decern, duodceim et plant Filamciitn snbulata,

alba, brcvin. Antherac fere iinn basi filamentis inscrtao, ercctae, linearcs, obtusae, connectivo latiuseulo, loculia

iiilium. stig-sacpe longitudine inaequalibufl, oobrolencao. Pistilu iwmmentum minimum inter stamina, saepe

matibus tribus, quatuor aut quinquc instructum. FLOBBS FOEMINEI multo pauciores ad bases ramorum

obsenati, saepe in spadice vix ultra tres qtiatuorvo reperti, (forsan quoqao in spadicibus propriis provenicntca ?).

Calyx magnitudine circitcr PlSI, constans foliolia tribus ovatis acuminatis coriaccis laevigata et COROLLAM tri-

petalam homoideain omnino includentibus, pallidc vircscens. Ovarium ovatum in cupula minima membrana-

cea sessile. Stigmata tot quot loculamcnta, pyramidato - conniventia. DliUPA magnitudine ovi anscrmi, ovata

aut obovata, stigmatum rcsiduis longc rostrata, epidermide castanea liinc inde subtomentosa, corticc duro

in fibras putainen arete obvolvcntcs incrassato. Putamen crassum, durissimum, obovatum, vertice acutnm, tri-

quadri - quinqiiclociilarc, loculis saepe magnitudine inaequalibus, intus nitidiusculis atquc venis ramosis variega-

tis. Nuclei oblongi, obtusi, liinc convexi, indo obiter bitacialcs, quindceim circitcr lineas longi, testa um-

brino - fusca, testacco - varicgata venis liinc in raphen umbilicalem latiusculam conspirantibus. Albumen amyg-

dalino - comcum, valde oleosum, gustui baud injucuiiduui. Embryo conicus aut subclavatus in fossa propria basilar!

juxta rapben collocatus.

Orscit fiaec Palma, quant Lusifani Indaja, Ndaja, Pindova, Palmeira, ct acaulcm Oatole* vel Palmeirim

?mncup(tnt, in sglvts pnmttcvis per magnam Prasiliae partem in Provmdis S. Pauli, Jtio de Janeiro, 3/inas Gcraes.

Espiritu Santo, Porto Segitro, Pahicmi, Goyazana, PUuthicnri, Maragnantensi et Pcrnainbucana proveniens, immo,

pracsertim in interioribus tcrris, ipsa pidchcrrimas sglvas constituent, rarius campcslris. Fere omni anno cum

jloribus cl fructibus observuhtr. E frondibus tiiguriorum tccta struuntur, c pinnis ncctuntnr pilei, Jisci et storettc.

Fructus et hominitws, pracsertim Xigritiis, cl shims acibusquc gratus oleum largitar. Indi Coronati cam

Paolin vet Tiii dicunt.

iCOX EXP/,. Tab. 41. Altaloa corapta cum Mauritia armata in campia versus oceasura io planiliem altam Chapada do Paranan dicti* ele-

tatis. Cfr. p. 47.

Tab. 75. Attaleac complae variolas acaalis cam Cocoo nnciTcra ei Diplotb emio maritime in littore Oceani sinnin Solcropoliiannm allo-

entU, Ex adverso insulae Itaparica pin coiupicitur.

Tab. 97. Kg. I. Spadix fluridos Attaleae complae. II. Pinna. — 1. Pars ramoli, m bracicaram structura appareal (m. a.). 2. Flos maaculus (m. n.).

3. 4. C'aljx a latere cl dcoraum visus (m. nA. 5. Petal* duo. 6. Pctala dno in ealycc com complcxu staminam. 7. Stamen ab utiuqw latere. S. Foliolum calycii al>

ulro^ue latere. 9. Pelalum ab utroquc latere. 10. Ovarium (omnia m. a.). 11. Drupa. 12. Drop* in inlegumenlia tloralibua. 13. Drupa quinqaelocularis v-rticaliter aperta.

14. Drupae qua drilocalaria scciio borizoiiialis , nuelcis exemtia. 15. Dropae irilocalaris acclio boriioutaliB. 16. 17. Nucleus ab utrooue latere, alter baai apertus, ut embryo

apparcat m n.).

4. ATTALEA EXCELSA. Tab. 96. Fig. 3.

A. caw/ice altimmo;frondibus erecto -patenlibm ; drupis oblongo - subpcnlagonis actitis,

(JAVDEX in centum fere pedum ultitudinem erectus et saepe sesquipedem crossos aut crassior. SPADIX

Iructiter tri - et quadri pedalis, ubique emittens ramos (ri - qoadripoIUcareSj duos tresve fructus in bracteis

mngtiis coriaceis colligentcs. DltVPA magna, circitcr quinquc polliccs longa, oblonga et pracsertim versus

basin plus minus obsolete pentagona , apicc acuto , constans c p 1 d c rm i dc castanea , corticc crasso » tcnaci,

tibroso, putaminc crassisimo lusco, miclcos tres linear, -lanceolatos fere bipoUicarcs congencrum similes

includente.

Cresdt in Provinciarum Maragnanicnsis ct Paraensis st/lvis primacvis* fncolis ITrucuri dicitur.

ICOX. EXPI*. Tab. 96. 111. Pats apadicis lerroinali^, fruclibas jam d«mi«sis. — 1. Dmpa, 2. Putamen. 3* Allnlcae specioaae Dnipac boruonttJiter dUfiec-

imc part superior k latere. 4. EjumIcbi inferior deorsum visa* 5. Nucleus. 6* Embryo (m. d,)*

(>. ATTALEA SPECIOSA.

^1. caudice tdtmhno; frondibus credo - patentibm ; drupis ovato - oblong'ts conico - rostraiix.

Cresdt in stjtvh Provindarum Manifpuadenm ct Paraensis. fncolae Oauassu nommant ,atquc ejus

fructus toslos ad fttmifjundum succum Siphoniae etasticac adhibent y id rcsinac ctasticae nigrum colomtt

comparent

Page 149: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

•*

l 39

xxm. MAIUICARIA.

Gaertx. de fniet. et scm. IT. p. 468. t. 176. PUophont Jacq. Frngin. p. 32. t. 35. 36. Willi), in Act. Rcrol. 1815. p. I.

CHARACTER ESSENTIALIS.

MONOICA in eodcm spadice. 8 patha simplex, reticulata - fibrosa,

irrcgularitcr runipciida. F I o r e s alveolis immersi. MA S C. Calyx triphyl-

lus. Corolla tripetala. S tam i na numerosa. POEM. C a 1 y x (riphyllus.

C orolla tripetala. Staminum rudimenta. Drupa tricocca, raro mono-

aut dicoeca, eortice suberoso echinato - angulato, putamine basi monoporo.

Embryo in albuminc cavo basilaris.

CHARACTER NATURALIS.

MONOICA in eodem spadice. Spat ha .simplex, fusiformis, reticulato - fibrosa, valde

dilatabilis, tandem grossificato spadice irregulariter rumpenda. Florcs alveolis spadicis dense

immersi bracteaqae suftulti, imi in qaovis ramo focminei. MASC. Calyx triphyllus, fo-

lio I i s pcrgamenis scariosis ovato - subrotundis . margine imbriratis. C o r o 1 1 a tripetala , pe-

t a I is coriaceis oblongis. St a m i n a vigintiqiiatuor ad triginta, f'i I a m e n t i s filiformibus,

antheris liaearfbus subsagittatis erectis, polline elliptico rimato. F0K3I. Calyx tri-

phyllus, folio I is pcrgamenis scariosis ovatis, margine imbricatis. Corolla tripetala, pe-

tal i s coriaceis oblongo - lanceolatis. R u d i m c n t a s t a m i n u m castrata subduodecim. v a-

ri u m turbinatum, saepe trigonum, sulcatum angulatunique, triloculare. Stylus niillus.

Stigmata tria, ovato -triangularia , primum crecta dcin patentia. Drupa tricocca, rarius

mono- aut dicoeca; eortice suberoso angulato - echinato, put a mini bus vitreo - crusfaeeis.

fibris reticulatis compressis circiunvolutis, foramine unico ohliquo basilar! pertusis, testa

durissima , albumine corneo aeqaabili cavo, embryone in fossa basilar! eonico.

11 VRITUS. Caudex grossus, mediooris altitudinis. inermis. ligno spongioso molli.

Frondes omues terminates, firmae, integrae, oblongae, omnium forte Palmariim maximae

atquc robustissimae. Spadix rami's pluribus simplicibus dense florigerls. inter fromles per-

sistcntes erumpens, nutans aut pendulus. fusco - tonientosus. Florcs roseo - ochroleuci, ma-

jusculi. Fractus suberosi. testacei, inter majores.

STATIO ET HABITATIO. Species onica oogoita in sylvis immdatis limosis sub-

mnritimis hand longe ab Aequatore sitis inter gradum tertium latitudinis austr.-ilis et (piintuin

septentrionalis provenit

70

Page 150: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Ud

L MANICARIA SACCIFERA. Tab o& 99.

J/, frondibits amplissimxs ittfct/rfe obhmf/is aerratis; calycibm laeeris.

Palma sacrifera, CI us. Exof. Lib. L c. 2. c. ic. spathae.

J oust. DendroL edit. 1763. p. 158. t 47. c ic. muluala.

J. Bank His*. I. L. III. p. 383.

Palma Manicam hippocraticam referem, C Bailh. Pin. p« 507. II a i. Hist. II. p. 1370.

PI uk. Almag. p. 277.

Manicaria sacrifera, Gacrtn. do fract et sem. II. p. 468. t. 176. Spec. pL edit. Willd.

IV. p. 492. Pcrs. End.. II. p. 576.

Pihphora tetficularis, J acq. Fragm. p. 32. t. 35. I". B. G. et t. 36.

Ucbcr das brasilianische Oewiicfis Pibpftora testiadarls , von W i 1 1 d C II OW . Ill Act. Acad.

Ilcrol. 1815. p. 1.

DESGRIPTIO. RADICES plurimae simplices, digiti minimi crassitie, lacvcs, tcstaoco -pallidac, in conum vel

tcrrac immcrsum vel cxtratcrrancum congcstae.

GAODSX ercetus, paululum tlexuosus, ad minimum viginti ad vigintiquinquc pedes altus, cyliudricus,

diamctro non raro pedalt ct ultra, frondium dclapsarum annulis inacqualibus duomm triuinve pollicum di-

stantia profundc eicatrisatus.

FitOSDES plu res. quindceim ad viginti, spectabilcs, erecto - patcntcs et patentee integrac indeque coniain

habitu a rcliquis Pfllmia valde reccdentein et MOSAE acniultun cxhibentes, quiudceim ad viginti pedes longae.

Pcti ol i inermes, pilis brcvissimis fuseis obsiti, in basi quinquc ad sex pedes longa compresso - teretes, dorso

acuto - convex! , intus profunda canaliculate viridi - fusccsccntca , in radii cxttis eonvexa intuS medio bifaciali

ad utrmnque inargincin sulco longitudinal! pro inscrtionc folii exarati viridcs. Laminae frondium ipsae inte-

grac ncc nisi venti pluviaeque injuriis aliovc caau in pumas irregularcs linearcs latitudinc varias fissac; utroque

latere tres quatuorve pedes latac, substantia pergamena, quam in qualibct alia Palma duriore, distantia polli-

cari nervis crassis elevatis acutis supra promincntibus , atque in horuni cujuslibet latere ncrvis duobus secun-

dariis tenuihus percursae, niarginc dentatae, dentibus singulis inter singulos nervos primaries porrectis acuminatis

leviter incumbcutibus.

SpaDICES inter frondium adultiorum bases provenientes saej)e plures in codem caudice , tri - ad quadrt-

pcdalcs, florigeri erect i vel patcntes, fructiferi nutantcs, e ped unculo basi polliccm crasso compresso - tcreti

serobieulato ubiquc emittentes ramos pedales et spithamacos rcctiusculos, basi nonnihil flcxuosoSj compresso-

migulatos, antiee strietos terctes; ubique tomento denso longiusculo castaneo - lcrrugiiico obducti. SPATIIAE ex

iino pedunculo spadicis cnatae, tri - vel qundripodnlcs, filSlformes vel compresso - cylindrical utrinque attenuate,

nuicronc circitcr pollicari compresso - aneipite tcrminatae, conflatae ex operc fibroso oblique et cruciatim reticulate,

fibris tenuibus teretiusculis subflexuosis versus apiceiu spissuis, medio et ad basin laxius contextis, colore ferrugineo

;

pleruiuquc sub anthesi inapcrtae, grossidcantibus vero drupis irregulariter dilatatac et denique mptac, iuterduiu supremis

fruutibus evolutis fere obsolefac.

FtOltES mimcrosissimi; masculi multo frcqucntiores atque dense congest! in parte ramonun superiore,

Ibeminei sparsi versus basin; singuti bracteati, bractcis lanceolato - subulatis erecto - patcntibus, dorso, uti

ipse spadix, tnmentosis, singtilos a tergo munientibus atqne antiee in foveolas conHuentibus, qiubus solttarii

Bores immersi sunt- MASGZfLXS: Calyx triplivllus, foliolis orbicnlaribus, basi incrassata subgibbis, con*

cavis , margine tenuiorc laeeris ubique arete imbricatisT

perganieno - scariosis, albis, COROLLA calycc triplo et

ultra major, obovato - trigona, p e t a 1 i s lineari - oblongis acutis , apico iiitrorsum Hexo coneavis conniventibus,

extas lacvibus intus pleramque sulcatis, coriaccis, ocliroleucis apice roseis. STAMINA vigintiquatnor ad triginta.

c centre floris oriunda, inclusa, subcarnosa. Pilamenta brcvia, teretiafalba. A n tlierac erectile, lineares,

obtusiuseulac, ad basin subsagittatac pallida flaveseentcs, polline albo farctae. F() KM I'X KTS: CALYX triphvllus,

foliolis ovato - subrotundis coneavis imbricatis, crenulato - laeeris in marginc tenuiure, scarioso - siccis, pal-

lidis, quam in calycc masculinorum majoribus, basi quocpie inerassato - gibbis. COROLLA masculis major, ovataf

Page 151: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

141

iiinisubtrigona, pctalis ovato - acuminata lanccolatisvc, extra Laevigata, intus ab impressionibus staminum steriliovariisquc sulcatis, coriaccis, ochroleuco - niseis. STAMim sterilia .lccc.n ad duodceim ovarium circumstantia,hypogyna, i. c. infra iUud enata atquc ad ejus dhnidium usque pertingentia , basi subcohacrcntia. Filamenta fflifor-

mia, anthcrarum vice Iigulia minutis liueari-lanccolatis compresso - planis terminnta. Ovarium obovato-sub-turbmato-trigonuin, sulcis in vcrticc cireiter duodeeim laevibus, sub gross! ficationc obliteratis notatum, album,vcrtice roseum, triloculare, loculis plerumquc omnibus fcrtilibus, interdmn uno alterovo abortive Stylus nullus!Stigmata tria, caniosa, ovata, acuta, pallida, in flora juniorc compacta in corpus simples ovatum, dcin rc-voluto

- patentia. DBVPA tricocca, rarius mono- aut dicoccn, dcprcsso-globosa, subtriloba vel oblonga globosavcsecundum immcrum coccorum rite evolutorum, diaiuctro unius aut duorurn polUcnm, corticata, 'cortice exsuccocrasso aubcroso angulato - echinato, cchinis obtusis subpentagonis, tcstaceo, tandem in frusta fraeto defluente,tunc superstitc reti fibrarum compressarum anastomosantium pallidamm putameu integrum obvolvcntium perqucforamen basilare intrantium. 1'utam inn magnitudinc et figura in drupis mono- di- vel tri - coccis suntacqualia, globosa, versus basin applanata ibique foramina nutritio simplici sat magno elliptico oblique per-via, nee uon cbalaza huio foramini npposita eUiptioa nonnihil impressa notata, margaritaceo - aut vitrco-crustacca, dura, fragilia tamen, extus cincrea pallida scabriuscula atquc a fibris corticalibus nonnihil reticulato - cx-sculpta, intus laevigata nitida fuacescentia. Nuclei putaminibus conformes, globosi, ad basin applanati, colore,nitorc, formaquo fere somina AESCVll fflPPOCASTANi refcrcntes. Testa dura, crassa, ad basin crassior, di-ploid iustar laminas duas sistens obscure castancas nitidas, quas inter in substantia mollircr ossea cinerco - fusces-ccnte fasciculi plurcs repnnt maoram basi circa clialazam concurrcntcs. Albumen globosum, medio cavitate sphae-riea, quam latex limpidus demum condeusandus roplet, exsculptum, aequabile, a.nygdalo -camosum, durum, lactenmEmbryo conicus, truncatus, intra albumen in lbssa propria versus basin juxta foramen nutritium locatus, colore'quam albumen minus albo.

Oresdi jndebcrrima Pa/ma in sylvis demis horrendis aqua dtdci vel subsalsa inundatis ad ripas fluviorum Anuizonum,Tocantms, Acard, aliorumquc, in canaU Tagipuru, in insults depress* Marajt, Caviana rdiquisquc omnibm per osiia marithnaJlwmnum Parafashm sparsts, Hagi taedigerae, Euterpes oleraccae, Mauritiae ftexuosac et aculcatae, Astroca-ri/i Murumnrd, Bactridis JIarajd ret. socia, in interioribus lerrac con/inentis non reperta. Eamdcm in Gujana belgica etCuracao crescerc Gaertnerus auctor est. Floret Februario — Mojo, spadicibus odorem gravissimum nee non sensorio g>*alumscd narcotieae ayusdam efftcaciae per sgtvas riparias spargentibus tunc temporis reccssu aquarum adhucdum humentcs atquc obimmensam scmiuum germinantium copiam vaporibus acido - carbonicis squatcntes. Fructus maturat Augusto, Septembri, Octobri

Indi et Lusitani Brasiliam habitants frondibw ampfissimis Jirmioribus,quam cujustibet alius Palmac tuguriorum et ae-

dium tccia sti-uunl, trimn annorum injuriis non dirimenda, Lijmpham frmtuum immaturorum Jndi bibunL Spatham saepe, parteuna reasa, pro capitis vclamine, tamquam gtderum, mthibent, cujus descriptionem iconemqite sistit Scba Tlies. I. p. 8. /. 3. A'o-men vernaculum est Ubussu i. c. folium palmeum magnum.

ICON. BXPt. T«b. OS. ManicrU .aceiforo, in cujub «udicc ^Uccndi. Desmonds orih a c»n ihos, dcpicla i., »giono sylreMri ad canalem 8. Iga-rape, qoalos pluiva in provmcia I'wacnsi p<t rcyion^ uiaritimn*, hiitnl mullum supvr Ofcanum olentU a natura p.-rdocii snnl.

Tab. 93. Rg. I. Spaiha adhucdum claiua (m. daplo imm.). 1L Spadiei, Uoridi pars superior (a. „.). Ul. Se«i<» o frondb parte media (m. Iriplo imm). - 1.Ho. macules («. n. e, a). 2. Ulvx. 3. Cordis 4. l'e.alum. 5. Smmen ab u.^uo latere. 6. Fasciculus Maminun, <ra. ,.). _ 7. 8. Flos foomiueos. 9. Calvx cu.up ia.dlo. UMi 11. PisUHum (m. ,,,. 12. Jde» medio dta*«B„. 13. l^illum (m. a.). M. Fracas monocoeco.. 15. Frucu. .ricoeens. 16. FruOus dieoceu^. 17.Liu*. .... fibnllM. obducum. 18. Idem, deeerp.o ».i. 19. ftBMBeB i.rcgulari.er diffrac.um , u. nucloa, apparent 20. IWmcn iu. diffrac.um, ul scmiais bilum-pp«ea, ..quo ,cxlUra |MM .ubrc.ical.u, sal. .-pidermide ni.id. dUr. la.ens. 21. Nucleus vcr.ic.li.cr diseissus, i.a u. si.us e.abr,oni9 nd |.i« dcpic.i et iocula abor-

"I

Page 152: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

142

SUPPLEMENTS.

15. GEONOMA POIILIANA. Tab. 6. A.

Q. frondibus tcnninalibus (?) inaenualiter pinnato -fissis, pi7inis lato - lanceolate sub/idcalis, spadicibus panicidatis,

ramis obtusis, jhribus quadri - vel quinqupfanam imbricate, cahjcibus mascidis corollis paido majoribus, bac-

cis ovate.

DESCRIPTIO. FnOSDES tcrminales (?). quinquc, sex ad septcm pedes longac. Pctioli supra basin am-

plexicaulem longitudinc fcrc duarum spithamarum nudi, subtus acute convcxi, supra concavi, passim toincnto

grisco-fusco adspersi, inter pinnas subtus convcxi, supra in medio bifaeiales, ad latera sulcati. Pinnae irrcgu-

laritcr distantes, alteniae ct oppositae, quatuor, sex ad octo in quovis latere, patentes, pedem cum dimidio

longae, duos ad quatuor polliccs latac, extiniac latiorcs frequcntius quam reliquae iterum findendae, circum-

scriptionc lanccolata atquc ob acumen inacqualiter lougc productum subfaleata, planac, ad basin ubi adnatae

sunt subplicatae, ncrvis primariis supra prominentibus tres vel quatuor lineas distantibus, aliisque minoribus

cum illis altcrnantibus infra prominentibus atque lepidoto - tomentosis rirmatac, practcrca glabrae, ncrvis tcnuio-

ribus marginatae, saturate virides, subtus pallidiores.

Sl'ADtX JIASCULUS magnus, duos eirc'tter pedes Iongus, valdc ramosus. Pcdunculus communis basi semi-

lunari in caudice sessilis, sex ad octo polliccs Iongus, rcctiusculus, compresso - subanceps marginibus obtusis, facie exteriore

convexior, bractcis noimtiUis transverse adnatis subtriangularibus, medio acutis, membranaceis longitudinal iter striatis glabris

munitus. Tars c pedunculo inter ramos excurrens nonniliil Hexuosa. Kami subrccrangulo - patentes, basi ubi e rachi ex-

eunt, bractca scmiamplcxicauli medio acuta, tandem tissa suflulti, compresso - teretes , inferiores circittr tripollicares,medii

polliearcs, summi semipollicarcs. Hamuli floriferi versus apices ramorum cougesti, in infinite sex ad octo, in mediis tres

ad quatuor, summi solitarie o communi rachi prodcuntes, Hraetca semiumplexicaulis ad basin singuli ramuli, qui inde

quasi articulatione cum ramo cobaeret. Ramuli floriferi terctiusculi, patentes, flexuosi et saepc ibi intricati, glabri,

pallidc flavo-virentes, obtusi, ab ipsa ferine basi ad apiccm usque floribus sat donsis quadrifariam vel quinqucfariam imbri-

catis obsessi. FLORES in quave fovea duo, rarius tres, labiis superiori ct inferior! e ramulo parum adscendentibus cmargi-

natis inclusi. CALYX membranaccus, pallidc fusccscens, in basi dorsoque obscurior. Foliola lanccolata vel lincari - oblon-

gn, acuta vel nervo medio excurrente subnmcronulata, margine tcnuiore subinU-gerrima, duo subopposita valde carinata, tcr-

tium planius. COROLLA quam calyx tencrior et parum brcvior, pallidc fuscescens. Petala sacpe in basi attenuata coliac-

rcntia, ovata, aeutiuscula, plana, margine subintcgerrima. Urceolus staminum ante authesin convolutus cyatliiformis,

sexfidus. Antlierarum locellae Imcarcs, albidae.

Sl'AD/x FOEMINEIJS fere masculum aequans, scd ramis paucioribus brcvioribus, tcnuioribus jam primo

intuitu diversus, habilu spadicein G. multiflorac acmulans. Pcdunculus communis uti iu spadico mus-

culo. Kami versus apiccm e pedunculo prodeuntes, patentes, sesquipollicares, supcriores breviores, dorso con-

vexi intus planiusculi, basi bractca semiamplcxicauli ovato - triangulari acuta menibranacca suttulti. Hamuli

florigeri eodem modo bractcati, basi circitcr trium Imcarum longitudinc absque floribus, uti rami in latere

interiore planiusculi, in exteriore convcxi, anticc, ubi floribus scric sat dense quadrifaria imbricatis obsessi

sunt, teretes, glabri. Fovea e uniliorae, circumdatac in parte supcriorc margine acuto, in inferiorc labio

adscendentc ovato profunde emarginato. Foliola CALTClS lanccolata, acuta, margine subtilissimc et irre-

gulariter scrrulata, testaceo - fusca , coneaviuscula. COROLLA calyeem vix execdens, profunde trifida, laeiniis

lanceolatis acutis, tencris, margine integerrimis, quam calyx pallidioribus. Urceolus staminum abortivoruni

lageniformis. Ovarium conieum glabrum. Stylus basilaris, teres. Stigmata tria, emergentia, rccurva.

11a ce a immatura ovata, acutiuscula.

Habitat in sylvis Provinciae a Mo de Janeiro dictac: Scliott, i/ui benevole commumcaeit.

JCOX. EXPL. Tab. G. A. Gconomao Fohliann? «j>adix ma«ulua im.ger (m. n.). II. Proas cjuid<-ni indmdui (m. immiu.l. III. Hamulus spadicia fotmi-

ik'i, fruclibus immaluris (m. n.). — 1. Flo. nm»culu*. 2. Follol* Iris «aljci», .juorura duo * latere, lertium a dorso delineator. 3- I'etala duo cohacrcnlin. 4. ComplexiM

tlawiiium iiuiidum cvolutonim. 5. Flos focniiocus. 0. Foliola culycia. dnobus a latere, lerlio a dorso viais. 7. Corolla, emeraiti aiigmalibua. 8. Urceolus tlnaununi abortivo-

riiin, emcr&is atigmatibus.

Page 153: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

143

16. GEONOMA SCIIOTTIANA. Tab. 11. A.

G. frondibus tcrtninalibus rcfftdariter phwato -fissis, pmms Ihiearilnts approximate, spadicibus particidatis, rams etonf/atis tortdosis,

Jloribus foemmets solilariis subdecussatis , baccis ovatis.

Pabna secundum cL Scbott, inventorem, CAUDICEM crigit in quatuor ad sex pedum altitudinenn

FitOXDES terminates, quinquc ad scptem pedes longac. Pctioli basis eirciter pedalis cylindraceo - convoluta, dorso

obtuso-carinata, ventre oblique nervosa, mtcrquu nervos e membrana tcneriuscula tandem oblitcrata facta tomento denso

castaneo tnabili obtccta, pars antica ad pinna* usque spithamaea vcl paulo longior do basi crccto - patens subtus benri-

sphacriea, supenie concava, crista elevatu per medium dccurrcntc, quae anticc latior fit faciemquc supcriorem occupat, sulco

pro pinnarum inserlione marginal! ntrinque superstitc, qui tandem versus apicem frondis magis magisque cvanescit, ita ut

^upornc rachis omuino biiacialis nppareat Tomentum griseo - eastancum in inicriore parte racheos sparsum, denique obbte-

ratum. Pinnae in spechnmibus, quae coram luibenms, circiter viginti quinque in quovis latere, pcdalcs, linearcs vel an-

gusto-Ianccolatac, acutae, patentes, concmnae, basi oblique adnatae ntque pro novis divisionibus plicatao, oppositae, glab-

;, inte<*crrimae, ncrvis priinario atquu tribus quatuorvc secundariis subtus acute prominentibus tirmatac- Floccirnc

fusciduli. membranacei, nervis prunuriis longitudinaliter adnati tandem decidunt

SPADICES intra frondes inieriores proveiuunt niagni, fere duos pedes longi. Pedunculus communis basi semi-

lunar! aftixus, compresso - teres, passim tontento fuscidulo detergibili adspersus, interne simplex rectiusculus vel parum flc-

xaosos, bractcis nonnullis lato - triaugularibus adpressis imimtus, supcrne emittens ramos seu pedunculos partiales sex ad

octo snbnlternos patcntcs teretiuseulos, quorum inieriores circiter polHccm longi ramulos Horiieros gerunt ternos, superiores

breviorcs vero binos vcl solitarios. Hamuli florifcri elongati spithamaei et pedales patenti -Ilexifcylindrici, in mucro-

nem acutum attenuati, circiter lineam ad dims cmssi, torulosi ob Hores geminos oppositos cum vicinis plus minus distincte

altcmantibus i. e- decussatis, basi circiter trium linenrum longitudine audi, supcrnc foventes in quavis fovea florem unicum

eumquc labio dorsali adscendenti profundc biiido municntcs. SPATHA duplex; exterior spithamaea vel paulo longior, ima

basi spadicis adnata, linearis, obtusa, compressa, medio convexiuscula, margine attenuate anccps, fere lignosa, tomento de-

tergibili griseo-fusco adspcrsa, primum omniuo clausa, dcin ab apice dcorsum hians atque interiorem monstrans. Interior

brevior tres vcl quatuor pollices supra basin pedunculo adnata, lineari - compresso - anccps, fibroso- membranacea, tomento

grisco passim adspcrsa, tandem ab apice fissa,

FLORES dioici(?). FLQiiES MASCULOS non vidimus- FLORES F OEMINEI solitarii, ante antbesin duabus

tertiis inter labium pedunculi inclusi, latere autico medio carinati, postico convexo. CALYX foliolis constans

laneeulatis ncutiusculis, quorum duo subopposita, concava tertium paulo interius situin atquc planius ad latera

obvolvunt, omnia e membrana duriuscula dilute fusca facta, ncrvo dorsali castaneo pcrcursa, margine tenuiora

atquc dentibus reetis deorsum spectantibus munita. CoitOU.A vix calyce brevior, pe talis ovatis acutis ope

ineuibranae tenuis eonjunctis atque apicem versus solummodo a 80 iuviecm liberis, nervis subaequalibus lougitu-

dinnliter percursis. Urccolus stauiinum cast ra to rum pistillutu obvolvens ovatus versus apicem contractus

atque in dentes sex breves obtusiusculos inaequales exeurrens, e membrana tenera alba factus. Ovarium

conicum , obtusum, glabrum* Stylus filifonnis, sursum inerassaitus, basi eompressus, albus, basi lateraliter

ovario affixus?

longitudine cylindri. Stigmata tria, tililbmiia , exscrta, patcntia. BACCA immatura ovata,

obtusa, nigricans, glabra.

OHSFItVATJO* llujns varietatein habemus omnibus partibus niinorcm at<iue tenuiorcm, quae pracscrtim ramis

spadicis strictis erectis diflert Pinnae in hac circiter spitbamaeae, quatuor lineas latac, spathae tpiimiue ad scxpollicares,

spadiees sesquipedales, ramis paueioribus quinquc - ad sexuncialibus, labiis Ilores obvolventibus minus profundc emarginatis.

Rjiinttlum fnietiferum depinximus.

Species quam maxime aflinis G. laxiflorae nostrac (Tab, 1L), quae tamen babitu omnium partium teneriore mi-

nore, frondibus cuneatis irregulariter tissis, spadicibus simpliciori1>us aliisque notis abunde diffcrh

*

Crcscit in st/lvis prhtutcvls Frovlnciae a Itio dc Janeiro dictac: Schott, qui bencvole cotmmoticavii.

ICOy* EXi*L> Tub. 11. A, V '. I. Paw ioperior frondiji (in. ,. n-,' II. Sp&thu exterior (]^u>i. III. Sp»dix foemitiODs cum ^patliis. IV. Vaneiatu mimm*

i :uiliiEl;s iVuriiiVr (ra. n.). V. Pan* rAmuU Horigcri (m t »,). — 1. Flos foriniHrH* ab utruqm* l»U*r«. $. Folioln calyd.i MpamUL 3. Calyx, 4. Pclala. 5, Urtoolus alaroi*

aura abortivorum, 6. PUtillum (ra- a.). ^* Uacca immalur* (ui. »,).

72

Page 154: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

m17. GEONOMA ELEGANS. Tab. is. v.

Q. caudice temd, frondibiis terminahbus inacqualitcr pinnate - fissis; pinnis lato - lanceolatis fakatis, spadicibus sim-phcibus, Jloribus quadri- quinquefar'iam imbricatis, catycibtis masculis quam corollae triplo brevioribus, bac~cis globosis.

DESCRIPT10. Palmula eleganrissinm caudiccm qaadri- nd sexpedalem erigit crassitic digiti minimi, distantia

seiniunciali annulatum, pallida flavcsccntcm glabrum iiiti<huti.

FRONDES terminates, tres ad qninquo spitliamas Iongae, erecto - patcntcs. Pctioli ima basi longitudinequatuor ad sex pollicum vaginantcs, vaginis meinbranaccis transverse nervosis et deniquc irrcgulariter findendis;

antice infra pinnas spatio quatuor vol quinque pollicum nudi, in dorso convexi, in facie concavi, ibique ad mar-gincs laterales acutiusculos, uti vaginannn pars suprcnia dam adhuc junior, tomento griseo - fusco adspersi.Pinnae tres, quatuor, qninque, cxtima maxima, oppositac, lato - lanccolarac, nnuni ad quatuor pollices latae,

subfalcatae, acumine longe producto, ncrvis plurimta, distantia sesqnilineae vel duarum linearum parallelis, altcr-

nis majoribus, quos inter plerumque alii totidem secundi ordinis decurrunt, firmatae. Tomcntum tenuc, griseo - fus-cum juxta nervos primarios in racbi frondibusque novel! is.

SPADiX (masculus ct focin incus in eadem planta?) infra superiors pinnas erumpens, simplicissimus, bipedalis etlongior. Pcdunculus ultra pedem longus, oompwsw - anceps, viridis, scabriuscidus, versus apicem mucronatum teres,

fusccsccns. SPATBA duplex, tcstaceo - pallida, intus fuscescens, membranacca, pedunculum infra Hores involvcns, hinc lcvi-

ter coiivcxo, inde plana; exterior oblique truncata acutiuscula bifida.

FWRSS MASGULI majusculi, bini in quavis fovea, vel terni, tertio tunc inferiorc atquc tardius ernmpente.Calyx quam corolla fere triplo brevior, sicciusculus. Foliola lanceolata, acuta, fusca, margine subdentieulato tencriora,duo magis carinato-concava, quam tertiu.n. Coholla atro - purpurco - fusca, longitudinaliter nervosa, pleruu.que monope-tala, petalis ovatis vel lato - Ianccolatis acutis planiusculis ad dimidium fere usque cohaerentibus. UnCEOLVS .STAMIMWcorollam exsuperans, cruribus patcntibus numcro variis, modo tribus, quatuor, modo sex, ipse carnosiuscnlus, tubaeformis;crura apicc bifida, biantherifera. Antherac lincarcs, biloculares, medio supra dissepiment...,, apcrtae, eflbctae spiraliterrovoliitac.

SPADIX FOEMINEUS mosculo similis. CalyCIS foliola duo opposita valde convexa atque dorso medio cristaelovatn carinata, tertium plauius, omnia pallidc fusca, in dorso spadicca, margine teuuissimc denticulata. GOROILA vix ca-lyce brevior, laciniis lato - Ianccolatis vel oblongis acutis margine integerrimis, plus minus profunde scctis, testaceis glabrislaevigatis. Urceolus staminnm abortivorun. lageniformis, sexdentatus. Stylus ct Stigma non visi. Bacca globosaapicc acutiusculo, magnitudine seminis Cerasi majoris, nigro - virens, glabra. Caro parca, grumosa. Endocarpium char-taceun.. Nucleus globosus, laevigatus, violacco - plumbco -nigricans, embryonis areola elliptica basilar!, raphe umbi-licari eirculari impressa fusca. Albumen homogeneum, subconccntrice radiatnm, album, corneum. Embryo basilar!*,minimus

,cylindrieus ad medium nonnihil jiigulatus.

Habitat in sylvU- aboriginibm Provinciae, quae a Rio de Janeiro nomen habct: Schott, qui benevole communicuvit.

aUfc ^/r* '''V!'';

™- l*- *J* '• Sun,,ni,M>M,,*UU,- (" '~>* »• SP»*X fo^inc, frocifor. Ul. Spadix n.ucalu, («. ,,). _ 1. 2. Ro. m^ulu,

^ Jd t S^TT *™*nma-

,2, "" nedio dU*-c,m lm* ™ *•>• »—«-«» u.mJIm a-iTiuL.17. Idem dimclng cam einbryone n<) htiu (rn. n.),

ncieiw.

Page 155: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

ig. DACTRIS LONGIPES. Tab. 73. D.

145

F&

iZTl T", ffi°ril

T' I""""™ "Ur" d!'"!dium b'f"'"e Cinque Idrtae laciniislanccolahs; spadwc b,fido ; calyce foeminco clrupa<,ue globosa selosis.

Baclris longipes, pyppig in lUteris, cum dcscriptionc.

DESClill'TJO. Cavdf.x, secundum cl. dctcctoris dcscriDtionem b; ™l tn;»n,i,v= »crassior, teres, strictns, ox Poppigi, i„fmc Meatus,4"^^^^^^^^ PaU"°

aorfdffiTmihnfl^r5 S0, ''

,ari!'

.

rccl0:P«e.''

1

teS• P ed »" cu '""> on«runt comprcssum circitcr bipollicarcm,aculcs sctilorm.bus brev.bus compress* atri.s nitidis adpressis armatum, bilidi. Rami circilcr ^auiuollir-irrVsmmhecs reel,, ubiquc dense tecti .locibus in scn.biculis rbacbeos sessions, bra "a minuta etb ac 2duabus mmunis saepe inter pilos rbacbeos setaeformes curves dclitcsccntibus suffultis

bractcol.s

Irian^laTacu^^^»ouu Z *,

I

""^ ' ;',aUC,SS

,'

mo,

s "di> "%>* °™nibus delapsis. to,v minimus, cupularis,SkStT' c

" "-1 °chr0 'c,,ca' ™ lin«"» "Ita, carnoso-membranacea. 1'ctala ovata

S'ttSftSXJTZr •

™""r ";

:

bSCrVata-

/,'

,0"ES '0/?'™'*' »> i«'eriorc ramorum spadic

&r»™sr^apere

t

\si

?lo8arDnihil coric",m •**• ;" "»«»•*•«• p«»-. seals

20. BACTRIS CHLORACANTHA. *R Murfte humili pctiolisc/ue tomentoso - lepidotis aculcatis, aculels Icreliusculis slramineis; pinnis

aggregate crispis linearibus subfalcatis spinuhso-ciliath apice inaetmaliter bifidis, hernialongwre cmpidata; spatha intcriorc aculeata, spadicc vamoso; ftoribm foemneis drupisqueovalis menu/bits. ' '.

Baclris cldoracantha, psppig in Kttari., cum descriptive. •

fc

, ,. .D?SC

t

IUPTI0- ****» socialis, vi, orgyalis. Cavd.ces ex eadem radice plurcs, stricti, diritum polliccmcrass,, tcrctcs, annul.s parum distine.is notati, aculeati, per majorem longitudinis partem frondcT faS?

73

•*

1

#

Page 156: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

140

Aculei in caudicc rariorcs quam in vaginali frondium parte, patcntcs, scsquipollicarcs ct longiorcs, c basi callosa

oriundi, tcrctiusculi vel leviter angulati, acutissimi, imi intcrdnm comprcssi, cavi, cburnea fcrc duritic, pallidi,

apice et basi nigri, nitidi, juniores tomento dctcrgibili, pracscrtim ad angulos, tccti.

Froxdes bi-tripcdales, patellae. Pars vaginans aculcis frcqucntioribus saepc geminis armata. Pctioli

tcrctiusculi, supcrnc leviter sulcati, tccti iloccis (sen quasi tomento pannoso) albidis irrcgularibus scnio dclabcn-

tibus. R bach is inferno convcxa aut leviter bifacialis, supernc acute bifacialis, tomento pannoso albido nitido

tardius deciduo et aculcolis plurimis aduncis nigricantibus obscssa. Pinnae aggrcgatac, in quovis grcge duorumad quinquc parium, singulae nunquam rcgulariter oppositac, in rhacbeos faciebus latcralibus oblique adnatoc,

insertionis linca saepc clongata, ita Tit basi quasi rcduplicatae apparcant, lanceolato-lincares, utrinque attcnua-

tac, majores pedem Iongae, parte latissima vix polliccm latac, firmatac ncrvo medio utrinque acute prominulo

inferno aculcolis curvis frequenter munito et latcralibus flaVidiS subduodenis lincam circitcr distantibus, mar-

ginc aculcolis nigris rcctiusculis munitac, apice bifidae, lacinia altera brcviorc rotundata, altera in cuspidem

acutissimum sexics longiorcm exeuntc, basi subplicatae, lactc virides, utrinque fcrc concolorac, nitidulae, rigi-

dulac et quum aliac pateant aliae recta porrigantur habitum crispum aflcctantcs.

Spadix scx-ad octopollicaris, pedunculo instruitur pennam anscrinam crasso comprcsso - tcrcti , strati

granulosi tenuis caslanei dctergibilis vestigiis passim obducto. Kami (lorigcri subfastigiali decern ad quindecim,

tres vol quatuor lineas longi, e bractcae lato- triangularis mcmbranaccac angulo exscruntur paullo ilexuosi.

Si'atua interior aculcata.

Flores MASCULI majorem spadicis partem, apices quidem exclusive, occupantcs, in inferiore ramorum parte

floribus focmincis intermistis, nobis non visi, bractca parva triangulari et bractcolis duabus oppositis subulatis

saepc intra rbacbin omnino dclitescentibus, pcrsistentibus Suffulti. Fi.ores FOHMINBI c bractca minima lato-

triangulari, ad latus bractcolis duabus minimis instruct!. Calyx campanulatus,* trifidus, laciniis rotundatis

brcviter acutis, intcgerrimis, glabris, ncrvosis, fusco-viridibus. Corolla calycc duplo longior urccolata, ore trun-

cato leviter tridenticulata, nervosa, glabra. Ovarium ovatum, triloculare, triovulatum, glabrnm, corollam non

execdens, stylo exserto cylindrico rostratum, stigmatibus tribus carnosis iriquclris, in capitulum ccntro con-

cavum conniventibus terminatum. Drvpa magnitudinc putaminis ccrasini, ovata, acuta, cpidcrmidc incrmi

atroviolacca, putamine turbinato lapidco, /lavido, foraminibus tribus vorticalibus mediocribus pertuso.

Crescit in sylvis Provinciae peruvianae Maynas, versus Villam Yurimaguas, locis obscuris valde Jiumen-

tibilS. Cam fructu iwiulum maturo lecla mense Decembri. Indigents voce hybrida hispano - peruviana audit

Cacha-rama, i. e. ramus spinosus; an potius Gacbi-rama, itU in voce Gachi-paes, qua, teste ill dc

Humboldt, Gulielma speciosa designator. Poppig. — Verosimiliter quoque in Provinciae Rio Negro

sylvis Occidentalibns occurril.

21. BACTRIS CAMPESTRIS.B. caudice humili; pctiolis rhachibusque tomentosis aculeatis, aculcis plants albidis, frondthus pla-

ni$ rigitlulis, pinnis aggrrgatis lanccolalis, apice inacf/ualilcr bifidis, coriaceis, glaberrimis,

marginc laevissimis ; spatha acaleala, spadice ramoso tomenloso; dvupis deprcsso -globosis,

nuclcis lenticularibus.

Bactris campCStris, Poppig in liltcris, cum dcscriplione.

DESCfilPTIO. Palma grcgaria una cum Mauritia aculeata dumcta condit circuitus passuum triginta ct

ultra, aculcis borridissima, plantis variis scandentibus, haud raro paritcr spinosis intertexta, ita ut turn homim

turn animalibus majoribus omnia fiant impcrvia. Caudioes multi ex cadem radice nati, valde approximati, tn-

sex-pcdales, raro altiorcs, digiti pollicis crassitic, tcrctcs, crecti, a medio indc frondosi, annulati, albidi, acu-

lcis undiquo borrent rcctis sparsis pollicaribus, lincari-Ianccolatis, comprcsso -planis supra interdum vetustatc

paullo concavis, acutissimis, colore cburnco vel albo, utrinque vcrruculis nigris variegalis, glabris, apice castanco

ac insigniter duro, laevissimis, nitidis.

Froxdes saturate coerulcsccnli - vel acruginoso- virides, nitorc peculiar! sub solis radiis vcrticalibus rcful-

gentes, idcoquc prae aliis ex longinquo dignoscendac; spithamas tres ad quatuor longac, per majorem candicis

partem sparsac, patcntcs, ob pinnarum insertioncm rcctilincam planae nee crispae, circuitu oblongo -ovali ob-

tuse Petiolus subtus convexus, supra tricarinatus , anticc triquctcr, palcolis albidis nitidis praesertim intra

-..ij... _ 31 _.!i.. «. t_-_- -„!--.._ nn.,i_M«... n ~.nA!»!D *A tnatai* nonlpiQ Kacin vcr^iis crebrinribuS. fiodo

parumptant tcruis approximatis opposu— , .- ,

linca insertae; planae, supremae sensim breviorcs, intermcdiaclongissimac, omncs lincari-lanccolatac, diamctro icrc

semper octavam longitudinis partem acquantc, utrinque acutae, apice constanter bilidac, laciuula rcspectu rbachcos

inferiore abbrcviata, obtusa, interdum itcrum bidentata, supcriore tcr longiorc cuspidata; coriaccae, contra

»

Page 157: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

I4T

congenernm consuctudincm crassiusculac, rigidissimac, utrinquc nitidae, concolorae, subtus punctulis Icpidotis

nigris sub Icnlc conspiciendis adspcrsac, glaberrimae, margine praccipue lacvissimac, pcrcursac nervo prima-rio in denies terminates hand cxcurrcnte, supra admodura prominulo, basin versus paullo paleaceo, ncc nonnervis sccundariis utrinquc quinque ad sex lenuioribus.

Spadix ex infenore caudicis parte, pedem dimidium paullo excedens, ramosus; pedunculo bi-tripollicari,

tcretiusculo, sulcato, Lomcnto detcrgibili, atro-castanco, palcacco obscsso; ramie circiter quadraginta, crccto-patcntibus, Ires ad quatuor polliccs longis, ad basin incrassalam trigonaui poslicc rotundatam bractea deltoi-

dea concava suflultis, bine illinc deciduo-squamulosis. Spathae aculealac.

Flores MASCXJLJ in supcriorc spadicis parte densi, in inferiore, uti vidctur, foemincis per paria appositi,

bractea subulata folti, decidui, non visi. FOEMINE1 in inferiore spadicis parte, scssiles in areola clliptica, quambractea minima, cum duabus bractcolis coalcsccns, tamquam tenuis margo ambit. Calyx in fructu supcr-stes parvus, tridentatus, dcutibus Iatis obtusissimis. Corolla tandem fissa, in antbesi vcrosimilitcr campanulata,tomentosa. Diwpa paullo P,so major, dcpresso-globosa, slriis alternis tcnuitcr sulcata, stylo supcrstite breviter

rostrala, epidermide atro-viridi, tandem obscure violacca, carncparca sicca, putaxnine lcnticulari, in

facie superiorc deprcsso, durissiino, nlbido, foraminibus tribus pro mule maximis pertuso, Gbris foramina cir-

cumdantibus radiatis, paucis. Embryo cylindricus, intra albumen COrncum solidum.

Crescil in campis amoenis, As Campinas de Colhtrcs die/is, versus ostia magni Jluminis Para, quisylvis aelernis circumdati, arboribits allioribus ipsi expertes, ventis maritimis obnoxii* licet solo arenosogaudentes ob rivtdorum /amen copiam sunt fertUissimi, Vigent ibidem circa palmae nostras dumeta Sauva-gesiae parvifoliae, Mnasium, \yrides, Burmanaiae, liabiaceae multae teneriores, Ufriculariac variae, Abol-boda. Ontea, Clusiac, Zorniae, Eriocaula et agmina plantaram tarn herbacearum turn suff'ritticosarum in

occidental^ ejusdem Provinciae tractu, sylvis vastis ac desertis, homini fere imperviis horrente, lacubuspaludibusque foedOi nullibi obviarum. Fruetiferam legimus mense Julio. CI. amicus Poppig in littcris.

22. BACTRIS CHAETOSPATIIA.B. caudice humili; petiolis ad vaginae orificium aculeatis, antice incrmibm rhachique tomentoso-

fuscis, lamina obovata bifida vol irregulariter pinnato -fissa , margine sclulosa, tandem in-

ermi, subtus praesertim in nervis molliter pubente; spadice ramoso spathaque interiore sctis

castanets minutis (leasts mollibus; calyce foemineo incrmi, corolla urccolala aculcolala.

DESCRIPTIO. Caudex humilis, quatuor vel quinque pedes altus.

Frondes tripcdales. Pars vaginalis trcs ad quatuor polliccs longa, dorso lignosa, ventre oblique ner-

vosa atquc in fibras teneras tandem Iacera, apice, ubi petiolus exit, aculeis rcctis subulalis nigris vel nigro-fuscis, c basi callosa oriundis armata, Lomcnto tcnui detcrgibili fuscescentc adspcrsa. Petiolus spitbamamIongus, scmilercs, supcrnc profundc canaliculalus, praesertim extus adspcrsns tomento subpannoso fuscescentc,

tandem detcrgibili. Lamina bipedalis, circumscriptionc obovata, basi lato-cuneata, ultra trientcm bifida,

laciniis triangularibus, vel tandem in pinnas nonnullas inaequales fissa. Acumen laciniarum nonnibil curvum.lUiacbis infeme valde convcxa, dense Icpidota, indumento dilute ferrugineo, constantc c squamulis membrana-ccis subdiaphauis orbicularibus vel ovatis, concavis, cquc scLulis opacis subulalis fuscis.

SiMT/i^/cxterior ignota; interior completa, fercpedalis, Ianccolata, acuta, ubiquc setulis surrcctls nigro-castaneis, Iongitudine acqunlibus dunsc obscssa iudeque quasi tomentosa. Spadix quinque polliccs Iongus. Pc-dunculus comprcsso- teres, trcs polliccs Iongus, dense obscssus setulis nigro-fuscis iisquc quasi tomentosus.

Ha mi bipollicares, florcntcs subfastigiati, uti pedunculus sctnlosi, basi Ilorum cxperte extus convcxa, intus pla-

niuscula, supcrnc pro lloribus dense scrobiculati. Quisquc ramus exit ex ala bractcac mcmbranaccac, lato-triangularis.

Flores MASCUIJ maximam ramorum partem occupantes, densi, eito dcllucntcs, mihi non visi. FloresFOEMJXEJ pauciores, inter maseulos sparsi, bractea scmicirculari, annuliformi, medio breviter apiculata

circumdati, ct bractcolis duabus, linea brcvioribus, lanccolatis, ad latus adstanlibus sulfulti. Calyx bilinea-

ris, urccolatus, ore obsolete tridenticulato, ochroleucus, glabcr, longiludiualiter nervosus. Corolla calyce iuclusa,

urccolalo-cvlindriea, ore lcviLcr cmarginato- tridcnticulata, extus adspcrsa aculeolis vel setulis nigro-fuscis.

Pistiu.vm corollam Iongitudine acquans. Ovarium ovatum, sursum conico-attcnuutum, setulis adspcrsumminimis crectis, versus basin ovarii frcqiicnlioribus brcvioribus ct pallidis, sursum fusccscentibus. Stigmatabrevia connata. Fructus ignotus.

Crescit in sylvis Jluvio Japurd conlerminis in Provincia, quae a Jluvio nigro nomen habet. Lectamense Deccmbri.

74

Page 158: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

M

HO

8. DESMONCUS PRUNIFER.

D. aculcis vaginarum petioli, spatfiae spadicisquc setosorum c basi conica reclls, rhacheos ad-

uncis; foliolis ohlongo- lanceolate, acuminatis, inermibus; cirrhis uncatis; drupis ovalibus,

pollicaribus.

JJesmoncus prunifer, Puppig in littcris.

DESCBJPTIO. Cavdex usque ad ramos inferiorcs arborum sylvaliearum adscendens, viginti ad tnginta

minusve jnerassatae insidentes, densi, inacquales, atri, nitidi; setae ipsae rcctac, breves, rigidac, fragilcs;

aculei setis rariorcs ac duplo majorcs, sparsi, recti, c basi conica orti, duri, in pctiolis rctrorsum adunci.

Frondes cum rhachi cxcurrcntc quadripedales, modo Iongiorcs, patcntes, apico laxo dedcxae, vel uncorum

(foliolorum inipcrfcctorum) ope inter arborcs vicinas suspensac ac sustcntae. Petioli basi vaginantcs, seraitcrctes,

juga, alterna aut opposita, sibi inviccm inacqualitcr approximate, acqualia, pollices sex ad scptcm longa, ob-

longa, basi acuta, apico longc acuminata, intcgerrima, plana, costa ac marginc incrmia, subtus infeme macula

spinuloso-barbata insignia, pcrcursa nervo primario uirinquc prominulo ct latcralibus decern ad duodcenn

minus conspicuis, quam in rcliquis specicbus multo minus membranacca.

Sp^p/ces subaxillarcs, solitarii, ramosi, pede longiores, pedunculo sex ad octo pollices longo, tereti,

aculcis rcctis dense vestito, ramulis paucis flexuosis, tortuosis, angulosis, vel inermibus vel solum in axillis

fasciculo sctarum pungentium brcvi stipatis. Spatiia exterior anticc plana, postice convcxa, margimbus alula

undulata dccurrcntc ciucta, inermis, membranacca; interior pedunculi modo aculeata, aculcis crcctis. I lores

baud noli. Drupae in arcolis spadicis scssilcs, calyce cxcrcsccntc trifido, inlcrdtim fisso aut novemdentato

nucc AvELLATiAE major, testa nigro-castanca, tenuitcr fiavo reticulata, fovcis apicalibus tribus cxaralus, qua-

rum unica major circuitu potius triangular! cmbryoncm crassum fovct, albuminc sohdo, albo, olcoso,

cduli.

Crescil in sylvis densis Provinciae peruvianae Maynas, versits mi&sionem Yurimaguas; el verosimUUcr

quoque in occidentali plaga Provinciae liio Negro. Decembri frtictifer iectiis.

OBSERVATIO L Aboriginibus dicilur hie Desmoncus „DiabIo -cacha," i. e. spina Diaboli, quippc

qui venatoribus maximc molcstus, incaulis vulnera satis accrba infligcre soleat. Fructus sapore haud ingrato a

pucris inter dclicias babctur.

OBSERVATIO IT. Desmoncus prunifer primo visu magnitudinc fructuum, qui in rcliquis specicbus

piso vix majorcs, insignis, distinguitur ab allinibus D. pnlyacanfho ac D. oxyacanlho spadice aculcato, drupa-

rum mole, a D. maeroacantho spatha haud sctosa, a D. orihacantho aculeorum forma, spattia aculcis horrida,

a D. pycnacanlho foliolis inermibus.

OBSERVATIO III. Desmonci baud solum svlvarum primacvarum rcgioncs super Occanum parum elevatas

obumbrantium sunt incolac, a nobis ctiarn in montibus pcruvianis, i.e. in vicious missionis Tocachc ad (lumen

Iluallagam sitae obscrvati, plagas vcro subalpinas, arris tempcric annua clcmcutiorc (=17° + Cent) gaudentes,

i. e. tractum montium versus Cucbcro situm, fugiunt. In provincia Maynas planiticm magnam et calidam

occupantc praetcr illam speciem obscrvavimus D. polyacanlhum, I), milem, rarissimc tandem D.macroacan-

ilium ibi oflendimus, qui versus ostia (luminis Para sylvarum littoralium vera pestis. Puppig m Iittcns.

Page 159: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

149

XXIV. TRITHRINAX.CHARACTER ESSENTIALIS.

HERMAPHRODITA. Spathae plures incomplctae. Flores sessiles,

obsolete bracteati. Calyx cupularis, trifidus. Corolla tripetala, petalis

erectis, margine imbricatis. Stamina sex, basi subdistincta. Pis till a tna

dislincta, stylis subulatis, stigmatibus simplicibus, unicum plerumque

maturescens. Bacca monosperma. Embryo versus verticem dorsahs, malbumine aequabili. (?)

CHARACTER NATURALIS.

HERMAPHRODITA in spadice ramosissimo, vel, si mavis, POLYGAMO-MONOICA,

ex ala bractcac minutac, landem obsoletac. Calyx monopbyllus, cupularis, trifidus. Co-

rolla tripetala, petalis lato-ovatis, erectis, in cupulam conspirantibus subcampanulatam,

hino sibi imbricatis. Stamina sex, ex imo fundo corollae, filamenlis subulatis, inter se

libcris aut vix nisi ope fundi floris coalitis; anther is linearibus, biloculanbus, fere basil ixis,

basi nonnihil bifidis. Pollen ellipsoidcum, cum rimula longitudinal!. Pistilla tria dislincta,

raro duo; unicum plerumque solummodo maturescens. Ovarium ovatum, ovulo umco

oblique erecto. Stylus cujusve pistilli distinctus, filiformis, stigmate simplici tcrmmatus.

Bacca monosperma. Embryo versus verticem dorsalis, in albumine aequabili. (?)

HABITUS. Palma caudice mediocri, coma frondium palmato-flabclliformium terminal!

ornala. Pinnae induplicatae. Spadix expansus, floribus numerosissimis parvulis onustus.

STATIO ET HABITATIO. Genus observatum in campis Brasiliac mcridionalis.

ETY1MOLOGIA. Nomen genericum indidimus, compositum e vocabulis graecis «P;C ,

ter, et 9*1**. vannulus, duplici ralionc, quia quoad pistilla tria quasi THR1NACIS, generis

monocarpellaris, imagincm repctit, pariterque quia calycis, corollae ct androccei conformalione

vannulum triplicem ollert.

AFFINITAS nostro gencri intcrcedit cum LlVISTONA, a qua praesertim pistillis discre-

tis, stylorum longitudinc, atquc, ni cbaractcres carpici e fructu immaturo deprompti nos fcfcl-

lerint, positione cmbryonis, non in medio, scd in summo latere dorsali locati, divcrsum est.

CllAMAEROPIS genus quoquc nostro affine, attamen diflert: petalis non margine imbricatis,

ncque in cupulam conspirantibus, staminum coalilionc, stigmatibus sessilibus ct seminis struc-

tura. CORYIMIA tandem discernitur petalorum aestivationc valvata, ovariorum et stylorum

coalitionc ct cmbryonis situ exactc vcrticali.

75

Page 160: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

150

1. TRITHRINAX BRASILIENSIS. Tab. ,04.

DESCRIPTIO. Cavdex in octo ad duodccim pedum allitudincm evectus, diamctro duorum ad triumpolhcum, cicutncibus frondium dclapsarum nolatus, vcrticc comatus frondibus sat densis, in comam subglobo-sam conspirantibus.

FRONDES tripcdalcs ct longiorcs, patcntcs. Vagina cylindrica, c fibris subvcrticalibus rubentibus aliisquetcnuionbus hclvolis oblique intcrtcxtis facia est. Fibrae iliac verticals sursum crassiorcs ct complanatac,cxcurrcntcs, in ambitu vaginae inter se nonnnllac connatac atquc in spinas subulatas unum ad duos polliccslongas, crcctas vcl rcllcxas mutatac, ita ut vertex caudicis peculiari horrcat apparatu. Tomcntum grisco-fuscum,constans tarn pilis articnlatis pellucidis aut ex parte materic rcsinosa fusca replctis, quam floceis pannosis albidisvaginam bine indc vestiens. Petiolus c vaginae parte dorsali surgit sesquipedalis et longior, dorso leviter con-vexus, intus basi planus, sursum bifaciali -convexus, longitudinalitcr striatus, marginc acuto integcrrimus, apicepromissus in ligulam duram cordalam acuminaLam scsquipolliccm longam, in inferiore facie pari modo prolu-berat in cristam scmiorbicularem duas circitcr lincas allam. Lamina sesquipedem ad duos pedes longa, cir-cumscriptionc ovato-orbiculari, palmato - llabelliformis, glabra. Laciniae lanccolatac aenminatae, ultra me-dium bifidae, triginta et plurcs, indaplicatae, basi in marginc superiore connexae, ita, ut tota lamina indcplicata appareat. Nervus commissuralis, id est ex unionc laciniarum ortus, crassus est, linearis, callo tcr-minatus, inter cxtimas lacinias s. latcrales ungucm, inter centrales duos ad tres polliccs longus, ita ut laciniaecxtimae, quae spitbamam ad pedem longitudine aequant, multo brcvius connexae apparcant, quam intimae,quae sesquipedem vcl duos pedes longae. Nervi primarii grossi, infernc acute prominuli, usque ad dimidiamlaciniarum Iongitudincm cxcurrcntcs, ibique, uti commissuralcs, callo terminal!. Lacinulac laciniarum indcexcurrunt, in laciniis cxtimis spithamam longae, duas ad tres lincas latac, in intimis scsquipcdalcs et sex lincaslatae. Nervi sccundarii plurimi approximati, crassiusculi. compagem totius laminae rigidam firmamquecfficicntcs. Color laminae saturate viridis, in pagina inferiore subglauccsccns, nervorum pallidior subflavidus.

Svadix unus (vcl plurcssimul?) inter supcriorcs frondes enatus, patens, valdc ramosns. 1'cdunculus cras-

FtORES uti vidctur pliyllotaxi satis

varia, in inferi

ipathao ad basin ramorum inferiorum iis pedunculi similes, oblongae vcl infundibuliformes, scxpollicarcs,ursum minorcs, in apicis oblique apcrti dorso acutae integerrimac, ventre in rctc fibros:im irrcgularitcr solu-

1 1 ^_ i-_ .!-.+. i*» 1 , A . O

tac, tandem cvancsccntrs ct discissae dilabentes. Spathao ramorum superiorum abbrcviatac, oereaeformescylindricac, oblique truncatae, nequc ipsam ramorum basin amplcctantcs, scd peculiari modo a ramification is

basi dirnotac, quo fit, at binorum ramorum alter spatba instruclus, alter vcro ea carcre vidcatur, licet revcraneuter ca carcat, alter tamen, qui originitus prior ct tcrminalis, ope alterius vegctius succrescentis in Iatusdeclinetor. Hamuli floriferi in ramis sparsi, foliis rameis tcnuibus, subulatis, sacpe deciduis fulti, tri-quadripollicarcs, tcrctiusculi, attenuati.

:uti vidctur pl.yllotaxi satis regular! ramulis florifcris circumpositi, distantia tamen quam maximc

-•riorc ramulorum parte majorc, sessilcs in tuberculis, ecu pcdicellis, parvis, bractcis minutissubulatis saepc oninino dclitescenlibus fulti. Calyx vix lincam alius, cupulaeformis, ad medium usque trilidus,sinubus rotuudatis, laciniis triangularibus aculis, dorso basi gibbosulis, marginc cxtenuato tcnuiorc. Corollascsqui-ad bilincaris, albida cum tinctura viridi-navcsccntc, pctalis ovato-cllipticis, brcviier acutis, concavis,ci-cctis, marginc sibi imbricatis atquc in dolioli formam conspirantibus, dorso ncrvis numcrosis sursum nonnibildivcrgentibus firmata. Acstivatio imbricate, pctalo nimirum altcro marginc utroquc tccntc, altcro hinc tcctoindc tegente, tcrtio in utroquc marginc tccto. Stamina ex ima parte corollac, ibique non nisi tbalami opeleviter connata, erecta, exscrla, tres circitcr lincas longa. Filamenta ima basi dilatata, sursum subulata, plana,longitudine fere acqualia. AaTHBRdE HneareS, angustac, circitcr lincam longae, apice ct basi nonnibil bifidae,demum omni longitudine apcrtac, fere basifixac. Pollen ellipticum, in cumulo albo -fla\idum, siccum corru-gatum. Pistilla tria, inter sc libera; unum prac cactcris rite cvolutum. Ovaria ovata, mutua pressionc pla-niuscula, extus convexa. Styli liliformes, discreti. Stigmata simplicia. Ovulum unicum, crcctum, obovatum.Bacca, ni fallimur, unica maturcscens, malura non observata. Su.VEy in fructu immaturo cicatriculam cm-bryonis obtulit dorsalcm, fere in vcrlice positam.

et Paraguay,jam occubait.

Cresci? in campis Provineiae liio Grande de S. Pedro dielae , inter Jturios Uruguay e\

Detexil Ct. Setlotv, bofanicus de Brasiliae re herbaria optime meritus, qui JlcbiU morle ibidem /

... IC0

(

y'EXPU T"b' ,0* > fl*1*"'" n6n"n

'

AlJ*,n '" m"K* <jl»<'" spccmi.'ni!.!),, pro Trilhrinace bra,iii«.,,i, Thnnax incuna icriplum oxslaU Par,upadics flo,.fcn. cum tins ^alliiii ragfoa frondi", Pci.*olu» cum humiao parlo el pinnae nommllae explJcilac m.jiutadiuC utanli dopingmitur. — |. Flo*. 2. dljs,.™ * Co,oU* U1'e""' C1,m *'ami"ib'»- 5. SUminura complex,.,. 0. PuUDam maturcsco*. 7. Idea, bomauUlila disMCtan. 8 . Pollen. 9. Semen, emimatunin.

Page 161: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

INDEX VOLUMINIS SECUNDI

DE PALMIS BRASILIAE SINGULATIM.Nomina geiicrka lilUris rtrstt/itws, spt-cilira oWn/uts, synonyma ct mrmonita ciiiniiiuiiiliiis s. tl. antiquis cl vcrnacula autiyuis remotioribus

Emprasa sunt. Ubi auclor 11011 numinatiir, Martinm inlclligas.

A^norowiA pigini 60.

Atrocomia teUrocarpa 66. (Qirlom qaibutdam *ynony-

nit) tabula 56- 57* 100* f. 5.

Alfantia llamb< lUk Cl*

Atfoiula oteifcra IJumb. G*.

AMculi 116. 120.

An*> a 133.

Aracui 120.

Arcca olcracca JftTOi cum »ynon\mit ad n 34 e\tlti.

dcnda c*i,

Aricuri 116. 120 121.

Arirf 120.

A *«ai I. A»*ai*oi 30.

Ami i*y:u ;i *i Mcyi i 60

Atftocaryvm acnult 78. I. 2J 63 * 5.

j, acuttatum Mo)cr8l*

„ 4jti 71. i. 59 A*

„ campatrc 79. I. 63. f. 4. i. 64

»> •y.ywtfftwirturo 73 i* CO 61- 100. I. & 9,

„ Jauari 76. I. 52, 65 t I. 100 f 7

A/uil£dCa 74.**

Nttrumurti 70* l< 5S 59

t( nioimd 77. I. 65 C 2.

„ vii/ga« 74 i. 62 63

Alitara I* Jaliura'Htrcg, 85

Attauu Bomb. 1U1. 135,

Attatta comjta 137^ i. 41 75 97.

,, crccto 138* I. 96. £ HI, cl HI. 1 2.

„ /wii/m 136. t. 95 96 f. IV. 1-6

„ tpmosa 133 L 96 £ III. 3-6.„ tvcct<ilHu 136. I, 96. f. I* I).

Avoir.i vM'Jiir AuM. 86.

Ayri LttJ ct Puo 71. 72

Uacaba I. Bacaba*a««u 25 Bacaba-i 26.

Ilaclic C;ijonncn%ium 44- 45

ttkQm* Jarq, 91*

Baeiru utanthocurpa 92 i 70 71 f 2

„ aristaia 97. t. 73. A. f. 5.

,, hifiJ* 105. t. 73 c. T 3.

M edttuMffrrj Popp. 146

„ taryoiaefatia 106 I 74 f 3. 4

., chattospatha 147.

„ thfaracantha Popp. 145.

„ «fflafa 95. t 71. f. 3.

Nncuwa 99. I. 72. f. 4 5 6.

tmpidata 101. t 73.1*. f 1 2.

„ fmifrtm 103. t. 73 H. U4Baciii* Gaiipaci Ilumb. 82.

Bactris hirta 104. t. 60. 74 f 12.,, fongifrons 106.

„ Imgipu P5pp. 145 i. 73.0- r. 1. 2.

,« macroacantha 95 I* 73.

t, Hare/d 93, i. 71 f. 1,

„ mitii 102.

„ p&tinata 98 I. 60. 73. A. f. I. 2

„ riparlu 97. i. 71. f 4.

„ tdota 94* L 72. f. I. 2. 3.

n rimptlajrvm 103. t. 73. C. f I 2

frmtttfu* 100. L 73 A. t 3. 4,'-

Itaxidra 37- Baxiura ba.rrig.udn 39

iTora&m* pinu.ilifVon* J.irq. 3

1'i'Oad Pal ma -corco Grew. 67

Bubnnha 83.

UnH 112.

Bttriti v. Bruti 43 45* Huriti brjvo< abe$ii(ta 115.

Cacha-rama 146

Cniauc 65

Ci I nppa 125.

Ctraitj 43 GO

Carnnaiba Mnrcg. 57.

Cnrnaiba I. Camaliulio I. Carnnaliihfl 57

Catdlo 133.

Cha»,u:imhu:a \% II l*J* 3*

( httitutedvrfii frupfnnj 4- t. 3. f. 1 2

„ graeilU \M\\A. 3.

„ patitiflora 5 I. 3. f. 3

rhonio I Lhotiladiiro 82.

Coco ila Praia 108-

„ dc Dentc 63.

„ dc Qaaredma 121.

CocoeEra imlica Pi^o 123.

<:oro* I** 113.

<.oro* nr<>n.hiiu^ Gome/. 110.

Coroj InnnrSytigrusytwirjoifhara 118 i 83 64 101 f3

u cttmptttrit 121. I. 87.

„ capUaia 114. t. 78- 79. 101. f. 1.

T,(nunc Sj-agrus) tfQmOffl 122 I 88- f 1 2.

„ etrtnala 115. I. 80. 81. 100. f. 6.

Coco* dc Artcul I. Araeurl Kfuw« 119.

Toco* dc dtiriri NcilW. 100.

<*oro» dc Imliuri Neow* 111.

|t dc Pail Ncuw, 118.

„ dc PLtiviItA Nrinv. 136.

„ dc Pindoba Ncuw. 137.

Cu<o* jlrxuos* 120 K 64. 86* 101. f 2

,, (nunr Sy a^rus) IMikaaiatut 128

Coc4i Ndaia-anfl Ncuw. 137.

CWo* tweiffra U 123. i. 62. 73 88 f 3—6 100 t 4

n oitmc€* 117 I 82

„ Rt>matuoJfi<ina Cham. 127 i. 88 I 7

„ uhizophytta 119. t. 84 85.

(.onion Auhl. 24

(iorn/o 65

Com rut (nunc CorKHBlCIJ.) 50

C^rypha (nunc C&i*trnUia\ ttrlftra 56. I. 49. 50 50 A,

6i. f. aCoiim.«ir0 affdn 115-

t1 amargoxo 117.

Dcnlo 03

Dggwecua 84.

ft&moneus tnitcrMcanthw 86.

miViJ 90ir

wthatanthos 87. I, 69 93

„ oxj acanthi 88.

n Hotyteaiitltos 85. t 63

„ prunifir I'^pp 148.

"

TT

pycHacantho*

HtMUS 89-

Iliiiblo-caclia 143.

DiPLoTORairuai 1**7.

Dipto&emium camptttre 109 t 76 f 1— 4 i. 78.

cAu^c^YfM 111. i. 51. f 7 t. 70 77 f l. 2it

„ titivrah 110. t- 76. C 5.

„ mariiimum 108 l. 75. 77 f. 3* t. 77 A.

Elaki* Jacq. 61

Elath guhutiuh 62 t 54. 56. 100 f 3

,?mttanncocta G**crln + 64 I- 33 55

Eutobpb 28.

EuUrp* tJuli* 33. i 21 I. 8 t* 32.

„ mriformii 32. t. 31 L 30 f. 25.

M gtolosa Caerln. ^ 29. dclcnd.i eai.

<4 oltratt* 29. t* 21. f 6* 7. I. 28- 29. 30

„ pislfera ftjcrtn t 30. Jelcndj cat.

Prulla dc Caiarro 63.

Oocliipoc* 83.

Gaohi-rama 146

Groxu»a Willd. 6.

Ge&noma acaulii 13. J. 4. 19

„ acutljlora 10- t 9*

Gfwionta orund/na^d 17. t. 18

tiApj 144 i. ISA.

v iattrrupta 8. t. 7.

v laxiftora 12 t. 11.

»*mrt^w/iir/j^J 19. 1. 20-

IImu/^/fcrd 7. t. 4. 5. 6

npantcidigcra 11. t 10.

paucijlora 12. L 12-

»» pmitalifrow W. 9. t. 8^ 1* 2. 3

w PMtana 142 I* 6 A.

pymoMachyt 16* < 17. L 21. f 1

Sthottiana 143 1. 11-A.

9* shnplktfrom Willd. 14 t. 8 f. 1 t

11Spixiana 15 t. 15. 16. 21 f. 3

14 21 1 2

13

C6 61

I. 1 2.

„ synanihera 13. I

GlItLiKLUA 81.

GttitiAma tpeciosa 82

Gnriri 109.

Gjnc*lum Poit. 6

llafri Hier. 71.

HvotrxTiis 1*

Ilyoipalhe elegans 1

Imburi 112

Inajj 133. Indaja 138

Imahtsa n. P. 35*

rritfrtai JtUoMta W l*. 39.

„ rjor/«xa 36. t. 33. 34 cl 51 f* 5.

„ rtigtr* 39* t. 37

„ vmtriaMa 37. t. 35 36 51 f 4.

la r a iA t a CO

lasailara 86* 90.

JnuAri 77.

liaaara I. Palmho 30 33.

Jo^ara 1 Jucoara Marcg, 33

Ju bati 55

Jaaaara 30*

LftOPOLDlNU ^8

UoyotiHnia inrignh 60- l- 53 f* 16* 17.

npuivhra 59 r 52 53 100* f. 1* 2

I.K.rlDOCAllVlM 49

l,tpiifoc<rryum graclte 50. I. 45 46 51 f Q

„ Una* 51. U 47. f. 1-3Maba 63

M acauon 68.

Hvntca Maravilanonim 29

Ah.M.*m\ GacrlD, 139*

OJam&tria sacctfera Gflciin, 140.

llaraja 74. 93.

UaHinaxia It. P. 5

ciliaia n. P 5 95

cn^ifonuU 11. P. 5

inierropia 1*» P. 5^ 8.

laoceolata IV P 5.

linearis H, P 5

MuiiniA L, lil. 41.

Nmiritia actttcata 47.

OS.

fl

30.

U 47 1. 4

If

It

39 f. 3 4

(fron* m. (mm., quae \k 48 omU*a c*i) I. 51. f. 1.

armala 45. I* 41. 42. 43 51 C 2*

I*. 61. 44. i 40.Uruoit

„ vhriftra 42

Maoritachi 45

Masibixiava 131

MaxUniliana imlgnit 133*

,, rtgia 132 I* 91. 92

Miriti 45.

Moray a Aubl. 67.

Moricbc Gumilla 44

IM unhaca 74

Muricli! Gumilla 44

Ndaja 138

7(i

U 38 39 f 1 2 t. 51 f. 3.

94

93

Page 162: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

152

Neregil 123

Nunnc/.haria Hut/* P.iv. 3*

„ fragran* II, P. 4

Nunnc/ia iragran» \A illd. 4

Nux indica Gore. Horl. 123-

„ iudicti larvata prior Jonst. 64.

„ indica vclut larvam oitcndcu* J. tiauh. 64

Oauasui 13S-

OkXOCIRPLS 21.

Oenocarpus Bataba 24. t. 26 f. 1. 2*

„ Bataud 23.

9fcirtumtextui 26. I. 26. f 3 4

„ distkhus 22 L 22. 23.

„ mum 25. t. 27. t. 21. f. 4 5.

Off 45

Palm* pig*r. 123.

M A.liJ Clu*. 62.

piamcricana tpinosa C. B. 71.

„ brwtliana pirn, Polygonal! reL Brcyn. 85-

H Guincae J. U. 62.

„ Inaja LftftL 132.

„ lnaj;Uguaru.iba Marcg. 123*

, indica coccilcra C. II., nucifera J. D. 123.

„ indica racffert Raj. 124.

n

tf

ft

n

Talma Iraiba PiiO 117.

„ m.iuicam etc. referens C. II. (40Marajaiba Pi*o 94.

nurifei.i guincen»i* Jonbi. 62.

micifWa itidica major Jontl. 124

Oacury Lttt* 137.

aaccifcra CJu*. 140

Min:i..r-i': . hagitlaria rcl. BrCjIl.

Tucum PiftO 74

Palmcira 138

Palrocirim 138,

Palmilo 30.

Paolin 138

Paripou Aubl. 82.

Palavoua Aubl. 23.

Pali 119 Paiioba 15. 112. 119.

Piacaba 136.

PiloplioiM Ictlicularis Jacq. 140.

Pindova Pi*o alarcg. 137.

Pirij.no I. Pihiguao 82-

PU*antU» 109.

Ouariroba 117.

Qoiiero 45

lUmn PA Ileaiiv. (priu* Sact*) 53-

Rapid* (print Sagus) taedigera 51. I. 45. 47. f 5. 48Sxct* (nunc lUmiAt 53Sag*u (rcctiu* Italia) taediger* 54 t. 45. 47, f. 5 48Sajetia 43

Svacru* 129.

Syagru* (prius Coeos) lolryophora 118. 1.83- 84. 101 f 3

,, cocoiJts 130. I. 89 + 90. 101. f. 4.

„ (priut Cocoj) conuua 122. I. 88. f. 1. 2.

Taja»»M • u I) i 1.

Tonga Klicvd* 123

Till 138.

Tirade 57.

To\opboonix aculcatmima Schott. 72.

Tiutiiimsw 149.

Trithrinax brasffiensh 150. t. 104

Tucum 1. Tucum braro 75. 78. 93.

Tucum a I Tucuma-rana 75.

Ubim 11.

Ubt- tntrim 19-

UblUtd 141.

Uricana brava 101.

Lruculi 116.

Urucurt 116. 138.

L'rucuri-iba PUo 115.

CONSPECTUS TABULARUM.lab.

I, 2. Ilyotpathe elegani. — Tab. 1. Planla decic* immin.

3. Chamaedore*: Fig, I. II. CI*,fragrant, lib paucijhra.

4. Geonoma ataulis ct muttijlor* intcgrac.

5. 6. Geonoma multtjtora.

6 A. Geonoma Pohliana,

7. Geonoma iuierrupta*

8. Geonoma i t. I, G. ilm/ditifronsf

II. IH. pinnutifrom*

9. Geonoma acutiflora*

10- Geonoma paniculigcra.

II. Geonoma laxijlora.

11 A. Geonoma Schottiana.

12 Gtonoma pauajfora.

13 Gtonoma synanthtra*

14- Ocortoina jitnfJictfroiis.

15, 16. Geonoma Spixiana. 15. Integra 10ic* immio.

17. Gfcnoma pycnoitachps-

18. Gto/ioniti arundinaw*.

18 A. Gtouoma elegant.

19- Geonoma acautis*

20- Gconotna macroitachys*

21. Parte* caudicit: I. Gtotiomat ppenoitachyat* 2. G.

simplicrfrcndis. 3 Ct * G. Spixianae,— 4. Ocnocarp!

minora adulti el 5 inniori». — 6. Euterpe* oUra-

eeae ¥ar. minoris ci 7. majoril. - 8. K tduth.

22, 23. Otnocarptu dUtUhua; 22- palmj intcgra prone

II (iv. Guama. prov. Paracnais, 40ict immin.

24. 25. Ocno^arjHtA Batumi. 24 Hacc paliua el Aslro*

Caryutn acauU in insula iluv. Ama/onum.

26. Vcnocarpus: f. I II. B*nala\ JIL JV, tirvumUxtut.

27. ifonocurptii minor

28 • 29. Euterpe ottratca. 28. PaJma ia ripa insulac

ad o*lium Iluv. Ama/onom , lOOtcs iinmiti*

30 Euttrpt derate* f. I— XXIV. Gcrminalio el lOCtio

per gemmam. Pig. XXV, Kruclu* E, auiformh.

31. Euterpe etuiformit.

32, Euterpe edutis.

33- Elacit melanototta el Inartea txorhiza in iipa

Until .Madeira, fOOles tuiuiin,

34 Iriartta exorhtza.

35* 36 Inartea ventrieoja* 35 Palma ad Calaractak

CubatenftCM, llutii Japan, lOOiei immin.

37. Iriartea seticera,

38 Mauntia vituferap

in camnU inier Porlo de Sal*

gado el Cbapada do Pavanan, prov, Minarum.39. Afaurifta: f I lb vinifora; HI. IV. acutcata.

40- Slauriti* jlexuosa*

41. AttaUa compta et JIauritia armata in campU aliac

planiiiei Cbapada do Paianant80iei imm,

Tab.

42 1 43* *Mauntia armata*

44. Mauritia aadeut* in udo loco (Mondongo) insulac

iMtir.ijot401c* immin.

45. l,*pidoearyutn graeile cl Sagus (nunc Ilaptria) tac-

dtgera in sjlvn prov. P.iraiH iH30ic» immin.

46. irtpidotarpum gracile*

47. T. 1. II. III. Eepidotarjum lenue% IV. Maurltia acu*

teata . V. Baphia taetliger*.

43. Sagtts (nunc Baphia) tatdigtra.

49» 50, 50A. Coper/licit* (priut Coryplta) ctrifcra* —T. 50. palma in cainpo prov. I'iauhicnm, 50ie*

imm _ 1. V. Cop. hoAtrita.

51. Parte* caudicum: 1. Mauritian aadcatac\ 2. 31 ar*

matae't

3. 3/. ihuferae- 4 Iriarteae %enlritos*e\

5. Iriarteae exorhhae radix; 6. Lepidoearyi graci~

iis-y 7. lJiploilir.mii taudesceuth (lig, inver*a); 8 Co-

pcfttrciae eeriferae*

52. JUroccryvm Jauari et Lcopotdinia puUhra% in ivlva

prupv 0|>nidum llarr.i do JUo Negro* 50ie* imm.53. t*eopotdinia pulehra. — Fig. 15— 17 Lm iiuienit*

54. Elaeh guintetuit*

55. Elaeh mdanocotca*

56. Elaeh guitieetuh ct Aerocomia svltrocarpa, in M.

Serra do% Org:io* pn>j»e Iluv. I'aratba.

57 AeTQCOmi* wUrvcarp*.

53. 59. Astrocaryum Murumuru* T. 50 in prato udoprone civitalem l

(ar:i, 40ic*. imm.

59 A. Artroearjam Ayri,

60. Atfrwaryum gynaeanthum, Bacirh tieciiitata ci iJ.

AiVta, in sjlva primacva, 20ic* immio.

61. Atfrocaryum gynacanthum*

62. Astroearyum vulgare et Coc<w nurifcra , in ripa

Iluv. Ilapicuiu. pror. Mar*ignaucnm, 40ie* imm.

63. Atirocaryum f J. 11. Ill, tulgare^ IV. tampetfrc,

V. aeaute

G4 Astroearyum eampetlre el Coco* Jlexuosa in campoditiriciua ad.kmanlium

f15ie* imm.

65. Mtroearyum f. J. Jauart, II. /Wunta.

66. 67. Guilteltna tpeciosa, T. 66 palma imegra in ripa

lluvii Japtir;i, 80ie» imm.

63. Destnoneu* polyatatdhoA,

69. Desmoncus orthacanthos.

70. DifJothcurium taudeicau et Bactrit acanthocarpa*

in ripa ac[uac Dnjuc dictac prope boteropolin.

71. Battrit; f. I. Maraj*\ II. acanthwarpa. 111. eitiata

IV, riparla.

72- Battrh: f. 1. II. III. aWoja, IV. V. VI. eowwtna,

73 Baetri* matroacantha.

Tab.

73 A. Bactrut t I. II. peeimatay III. IV- fomenfoia, V.

ariftata.

73 1>. Baetrh: f I. II. eutpidata. III. IV.jEm/ivw.

73 C. Baetrhz t I. II. nmpltcifrcns , 111. ti/?Jd.

731*. f- I. II. Battrh longtpes. III. Cocoi (nunc Sj */-

gru4) votryopliora*

74 BuWrw : f. I. II. Afrfa, Mb IV. earyateefolia.

75. Uivlothetnium maritiruum, Cotos nucifera Ct Atta*

lea comjtta vor. /J((nunc y/. Iiumilh) in liUore

<*ceani, propc Soteropolin.

76. Diptothemlutn : f. I— IV. carnpeslre^ V. liuorale,

77- Diplothemium : f. I. 11. eauaVfttTt/ , HI. muritimum.

77 A. iJitdothetntum maritimum*

78 Ct>ro* tapttnta ct Diplothemium eampestre in campoalio dutrictu* adamantium, 20ie* imm.

79 Coeoj eapitata*

80 , 81. Coco* coronata. 1*. 80 palma in *ylva aphylla

prupc 9pelnncam, ticinia Kormigas, oppiduli In

prov. Minarum, 50ie* imm,

82, Cocoi oleraeea.

83 Cocoa {nunc Syagrut) botryophora.

84 CWoj botryophora ct C. teldzophylla in ripa Huv.

Peruagua**u, pror. ltaliienti*.

85. Coiw schixopltyll*.

86 Co*'^.i Jlexuosa.

87. Coro* eantpestris.

88 CoOOlI f. 1. 11. comoja (Syagrus)* III— VI. nucifera.

89. 90. Syagrus eotoidej. T. 89 palma in campis prope

Ahneirim, prov. Paraen»i*,

91- jyjaximiliana regta* in campi* ad pracdium JaguarYt

jtrov. P-u.n+nsiv t

92, 93. .'IJoar/nii/iantf regia.

94 Maximilian*

95. Attalea funifera, in rcgione pror. Bahicntis.

96. Attalea: f. I, II. st>eetabilh t III. 1. 2. c-rcc/ja, 3—6Apti'iosti , IV. fuitijera*

97. Attalea cotnpta.

98. Manitaria saeeifera et Dctmoncus orthaeanlho* , in

region* *ylve*lri, prov, Paraenm.

99. Afojticono saetifera,

100. Parle* caudtei* : 1. 2- Leopoldiniae pulvhrae,

3 EUwidh euittceusU , 4. Cocr nutiferae m. duplo

imm., 5. Atrocomiac teUroearpac , 6. Coco* coro-

note) 7. Astroearyi Jauari > 8. .*/. gyttataitthi, et

9. acuku* hujm *pcciei.

101. Parle* caudieii: 1. Co« tapitati , 2. C. Jlexuosac*

3. C. (nunc Syaeri) botryophoraet

4. 5. Syagri

cocoides,6. ? liunthiae montanae {!).

Page 163: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TMi /

MYOATATHK rlr*j,tn'j»iiii

Page 164: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 165: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*1i. 'I

Mti^tyJ*

HYOSRVTHEdcfan*.

Page 166: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 167: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TMt.A.

CHAMAKDOItKA

IJI.frngrtiia HI pnuciQorii \

Page 168: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 169: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab- 1 (

GKONOMA

fiClUllbi HHiliifliwA.

Page 170: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 171: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tub. a-

)Wm ( jt

(il-ONOMA niiiHinom.

Page 172: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 173: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

f

T*l'. G,

>Hw»1if 1 I /

GEOXOMA tnulltflmt

Page 174: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

1

1

Page 175: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tnk<i*

»YtoGKONOMA Poliliiuii

Page 176: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 177: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Trtl>.7.

.(HHW ;!??•

GEONOMA iiitaTuufa .

Page 178: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 179: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tib S

4

CKONOMAI imi|ilT<i[rojiv II III |>immiifrou*

Page 180: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 181: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab. ft.

GKONOMA nriHiflorft,

Page 182: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 183: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

\

TMi.Ul,

GKOXOMApnuirnligiivt.

Page 184: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

1

Page 185: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

I'aIp.U.

fjEOXOHA lAxtn«rn.

Page 186: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 187: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

1

Tiib.ll, A.

BEOPTOMA .Srlioii.A na a

Page 188: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T

k

Page 189: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab. I**.

.»-»fi»^w*r$

OKOXOMA pAUCtflorji

Page 190: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 191: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab. LV

<!0#^/<iif OfW"

CEOXOMA •piUUillltt'A

.

Page 192: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 193: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab. II

.

GKOXOMA Aiiiiiitwifram *

Page 194: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 195: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T»h . I<>

(iKONOMA SpixintKi

Page 196: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 197: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab Id

GKONOMA Spixiniift -

Page 198: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 199: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T»li. 17 .

GKO>OMA p>YrtOit*dyv»

Page 200: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 201: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tuli.

OliONUMA .M-H!llT:!l... r..

Page 202: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 203: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TahAS?

GKONOMA clCgA lift

Page 204: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 205: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

w*. m

•WtMf<;i:o>oma /i^.niijv-

Page 206: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 207: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T»l'.'10.

i

(rKO.VO.MA mat roaiAHiv*

,

Page 208: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

f

Page 209: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 210: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 211: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T«b4fc

OKN(K'AKI*rS ili*lic-liu« .

Page 212: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 213: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Wi. a*.

OKNOCAKIM'NdiMirhuii

Page 214: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 215: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T«ti. 2'/

ASTKOCAUYrM adaiiI^ OKNOCAKIM'S HaMuj(.

Page 216: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 217: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tftb.W

OKNOrAllinS llainiiA, ^^"-

Page 218: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

.

Page 219: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tati.tti.

- « Ml

OBSOCARPrS

I. II. Iliirabh. IH. IV rirc uxMif.

Page 220: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 221: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

OKNOC'AKIM'tS minor.

Page 222: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 223: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TV*.

«

KVTKRI'K olc*rAcr.v

Page 224: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 225: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tnb.ttQ

KI'TKICI'ttitkriiri',

Page 226: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 227: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tnli. 30.

KCTKHFR ufrr nvvn

Page 228: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 229: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Taif.;w

. cj(^ { 'A ><>< Q

BVTERPB cji»if*mn» ,

Page 230: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 231: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tnb.:>4.

lirTKltl'K odiilin

Page 232: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 233: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*k »

STT^

KlwVJS mrl4ii«rwr(« IRIARTBA ^x*rrki£*.

Page 234: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 235: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*b.M .

w o•HUAHTKA 'Vn i'h:/:i .

Page 236: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 237: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TnkW

rittAKTKA vcnlrico».

Page 238: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

.

Page 239: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tiib.ttG,

*

IIUAKTKA vi.ii .u

Page 240: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 241: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Trt.a;.

HUARTttA Mlta-VA.

Page 242: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 243: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*UJtf

^7^Si^^

MAVHlTI.Vv.nif^

Page 244: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 245: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Trtb.Sfl

&*•#.,•», i}y{);j,,

MACRIT1A

YillifGfri

.

urulcftla.

Page 246: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 247: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab. JO,

<% V

MAI'KITIA nrxiioan. 00

Page 248: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 249: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T'iMI

.<*-<- */~*Ml. ~ fr <«U

ATTALKA riunpi* MAI'IUTM TinitA.

Page 250: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 251: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

rnii.'ift*

$'sJ l< y'MB«';^

MAIIUTIA nriuM,

Page 252: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 253: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*I>*4A

MAPUITIA Ai-mafa ,

Page 254: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 255: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*\ 4-V

MAUKITLV wultftl*

Page 256: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 257: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T.L ^

"Mvv^r^^

LEIfl!HK\\KYrMi£rafih*. HMSWS im-ilM™.

Page 258: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 259: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T.ib 10.

LEPfDOC^ARYCM grurfb.

Page 260: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 261: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T»b. 17.

•,M».if \s-~)

I.KI'llHHAItVr.M iciiiif.

Page 262: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 263: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tii!k4S.

NAGl'S lattHgcra,

Page 264: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 265: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

ta -19.

lOUVI'HA rrriFrni.

Page 266: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 267: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TaIp.oQ,

roitVl'IIA icrifcivi .

Page 268: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 269: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Ti*l* 50?

rnrKitxiriA cmfrm.

Page 270: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 271: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 272: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 273: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T«b.A?.

A.STHDrAini'M Uunri. ]jK»rOI.l)IM.\ pukliro.

Page 274: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 275: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

.».

LEOFOUMNIApuleltrA

Page 276: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 277: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

m m

V

KLAJK Qumrr flAll

Page 278: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 279: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TJ> to

III i!fVVT

(>#©KL.VJS:'

Page 280: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 281: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

hljA

ELjUKV tfiiinn-iwM ACROCOMIA Ji*knw«i-|in

Page 282: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 283: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

t*v.>;

ACIWH'OMIA jrletoroina

Page 284: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 285: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T-l> J-V

AJTROCARYrM Mtiramiini

Page 286: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 287: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

A-VTLlllCAKYrM Miinntturti

Page 288: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 289: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tit .r

<*:< '4**4ASTROCAWCM Ayr.'.

Page 290: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 291: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TO fr>.

-V-—

*

ASTHOCdRYCM gyitMinidnim . BAI'THIS pcciinom BACTR1S III(la

Page 292: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 293: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TnV.61.

ASTHOCARYrM gviincnntlmm,

Page 294: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 295: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tali.*!.

ASTKOCAUYIM vutam. COCOS unciform

Page 296: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

:

Page 297: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tnli.ti^.

ASTIUU'ARYrM

f ti.lll vtilfrtiro. r*rani|H'*irp. V acauU*.

Page 298: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 299: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

iM.6't.

AATKOrAKYCM iam^Mn^ t*0<'O.Vtl 'xiu»&i't .

Page 300: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 301: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T.-.l.lM

AJTROOARXCM) Jiiiiiirj || Tin til".

i

Page 302: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 303: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*l (Hi

(;t II.1K1.MA *pcci***

Page 304: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 305: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab. 01.

i t i

wS#'l^ 19

GlILIRliMA »ppcio»a.

Page 306: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 307: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab/itf,

, ...- - .

* * *#©•0

DKKMOXCTK |h*)viu*;iiiiIiu»

Page 308: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 309: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

DKSMONTI'S orlliQcoiuliDft.

Page 310: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 311: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*b (0

DII-I.OTIIKMirM ™J. *4 l't|*. BACTKIJ ndmlLo^^.

Page 312: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 313: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TOi 11,

'

9®oBAITRI.V

1 M.tiii|,i |J +n.in:|jin.iMt l i III rifjftlil

IV npjina

Page 314: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 315: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T.-.b.?l,

IIACT II IS

>let«*a < iv. VALcoticinruw

Page 316: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 317: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T*li,M-

1*A( THIS nmrroMAiidia

.

.< .w.

Page 318: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 319: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

••:'i4Mw.l«flBACTTRlfl

Page 320: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 321: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

rt

BACTRIS

Page 322: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 323: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

l».w?

BACTRI8

Page 324: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 325: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TViiim

HAT Til IS loii«i|HisJ<M»r<>S lHHrvii|»lm

Page 326: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 327: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T^ 74

WC J

BACTRIMLB liirUHLI^earvular^lKi

Page 328: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 329: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Til. 7J,

IIII'LU'rilKMlI'MmiiriUiutiui. tMKMW rcrafa*, ATTALKA cwupl

Page 330: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 331: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T.Utt

C*

S*l

t

DI1'L0T1IKMU*M

IVfrnpcibt

.

V lilUttlr .

Page 332: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 333: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

*IY>. 77

iiu'i.otiiemuwi

Page 334: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 335: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

I.I,,.

nilM,UTMK>lir>l m-riliI1I1IIIII

Page 336: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 337: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TOW

COCIM' vaihUU UII'LOTHKMIl/M oiuuicdrc.

Page 338: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 339: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tift - ?#

COCOS capHftf*

Page 340: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 341: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

hl> AO.

COCOA craiMa.

Page 342: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 343: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tnb.M

•Md«,tt

COCOS coronam .

Page 344: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 345: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tub. Stf .

.1 A Is ) \ 1 /

COCCKS olcrflCM

Page 346: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 347: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T^SV

CO COS i^iv,,,I' "111

Page 348: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 349: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

iv,r* s\.

COGOS

bolrjophora, siliizophYita

Page 350: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 351: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tut. 85,

C'OC'O.H afliixopltyllfl .

Page 352: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 353: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tnb.ftti.

ilUlMd^i **--*#* COCO.S fU-xnonn

,

Page 354: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 355: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tirfi.*7

'

\Z. >v kMhCOCOS campeMrit "*~-

Page 356: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 357: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

M, \s

,6(i*oO*.6

coros

I.llx'omofa. in \i rmiih-r,.

Page 358: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 359: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

TJ so

i"

.S'YACHr.V r.M<Hiik-..

Page 360: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 361: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

ftb.no.

•i # $ *

-) A, J iitu

.

#r -

SVAOKl'.S oroide*,

Page 362: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 363: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

'(-!> 1)1

MAXIM!LIANA rrtia.

Page 364: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 365: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

M.WIMII.IA.VA «,,..

Page 366: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 367: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

lab. i>3.

MAMMIL1AXA rcfna

Page 368: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 369: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

H I ^Wa,^ ._...

MAX1MIMAXA iittiffmi.

^^

Page 370: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 371: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T.Mtf

ATTALKA ftunfim .

Page 372: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 373: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

\V, q6

ATTALK.V

1 II .*).( i'l-lirlli ill ,/::'.:.

I

\l IllrUl'lT.-l

Page 374: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 375: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

'iv. b.az

ATTALBA Fomjtra

Page 376: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 377: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T'VM.

MA.VU'AKIA l*cHfra lHvSMOXriVS ortlwirAiithoA

Page 378: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 379: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

MA.VU'AUlAfcurilrr.i.

Page 380: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 381: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

"fil Ion.

Page 382: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 383: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

Tab, 101,

Page 384: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

I!

*

i

Page 385: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 386: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 387: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 388: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...
Page 389: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...

T

Page 390: Historia naturalis palmarum ?opus tripartium / Carol. Frid. Phil ...