Hipokrat je postavio prvu klasifikaciju temperamenta. On je tvrdio da priroda svakog ovjeka zavisi od naina na koji se pomijeaju razni sokovi u organizmu. To mijeanje na lat. Jeziku oznaeno je sa rijeju temperamentum, a sokovi koji se mijeaju su: krv, crna u, uta u i flegma ( gr.rije znai sluz, hladnokrvnost). Na osnovu toga on je izvrio klasifikaciju i dao nazive tipovima temperamenata koji se i danas koriste.
Hipokratovu terminologiju upotrebljavaju oni koji linost tumae tipovima. Jedan od njih je Vunt. Po njemu etiri su faktora koji odreuju vrstu temperamenta: brzina izmjene emocija; jaina emocija; opti ton raspoloenja; nain ispoljavanja emocija.
Brzina izmjenjivanja emocija Brzo Jake KOLERIK Sporo MELANHOLIK Pesimistian
Slabe
SANGVINIK
FLEGMATIK
Optimistian
Ispoljava
Uzdrava se
Ispoljavanje emocija
Sangvinian temperament ( krv je tkuina koja dominira). Onaj ko ima ovaj tip temperamenta na sve reaguje brzo, ali su mu reakcije slabe. Za njega je karakteristina brzina, pokretljivost, brzo javljanje osjeaja, ali i brzo splanjavanje. Brzo mijenja raspoloenja, brzo se naljuti, ali ga brzo i proe. Optimist je i ne gubi nadu. To su veseljaci, drutveni ljudi.
Kolerian temperament ( uta u ). Njegova osjeanja su snana, brzo se javljaju. Lako pada u afekte, naprasan je. Lako se naljuti, vidno i snano manifestuje ljutnju, zbog ega se esto sukobljava sa drugim ljudima. Lako se odluuje za akciju. Pesimist je.
Melanholian temperament ( crna u). Ovi ljudi rijetko reaguju, ali kada reaguju onda to ine intenzivnim osjeanjima koja dugo traju. Osjeanja ne ispoljavaju lako . Kod njihpreovladavaju negativna osjeanja , uglavnom su tuni i depresivni. Pesimisti su.
Flegmatian temperament ( flegma ). Ovo su hladni ljudi. Njihov nervni sistem sporo stupa u akciju, a intenzitet nervnog procesa nikada nije jak. Flegmatik je uzdrljiv, apatian, spor, teko se uzbudi, uravnoteen je i miran. Optimist je.
1.
2. 3.
Pored spomenute klasifikacije psihologija govori i o crtama temperamenta. Te crte su: emocionalna stabilnost-emocionalna nestabilnost ( od emocionalnih reakcija koje su adekvatne situaciji, od samosavladavanja i nepraskanja, du kontinuuma do sasvim suprotnih osobina, tj.nemogunosti vladanja sobom, stalnog preljevanja emocija i sl. ); opti ton raspoloenja ( od optimiste do pesimiste ); introvertnost-ekstravertnost ( od zatvorenosti u sebe, okrenutosti ka sebi, du kontinuuma, do potpune otvorenosti i okrenutosti prema vani).
Temperament u prvom redu ovisi od naslijea i tjelesne konstitucije, ali na njega djeluje i sredina u kojoj pojedinac ui. Tip temperamenta neke osobe, otkriva se posmatranjem njenog ponaanja i njenog odnosa prema ivotnim situacijama. Temperament se postepeno mijenja sa godinama ivota. U mladosti preovladava sangvinian, a u starosti flegmatian.
