Top Banner
High School Level Physics Glossary English | Albanian Glossar y Translation of Physics terms based on the Coursework for Physics Grades 9 to 12. Updated: October 2018 THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234 This glossary is to PROVIDE PERMITTED TESTING ACCOMMODATIONS of ELL/MLL students. It should also be used for INSTRUCTION during the school year. The glossary may be downloaded, printed and disseminated to educators, parents and ELLs/MLLs. Please click here for the New York State Office of Bilingual Education and World Languages Webpage on "Assessment and Testing Accommodations"
37

High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

Jul 13, 2019

Download

Documents

trinhhanh
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Level

Physics Glossary

English | Albanian

Glo

ssar

y

Translation of Physics terms based on the Coursework for Physics Grades 9 to 12.

Updated: October 2018

THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234

This glossary is to PROVIDE PERMITTED TESTING ACCOMMODATIONS of ELL/MLL students. It should also be used for INSTRUCTION during the

school year. The glossary may be downloaded, printed and disseminated to educators, parents and ELLs/MLLs.

Please click here for the New York State Office of Bilingual Education and World Languages Webpage on "Assessment and Testing Accommodations"

Page 2: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234

P-16 Office of Elementary, Middle, Secondary and Continuing Education and Office of Higher Education

Office of Bilingual Education and World Languages http://www.emsc.nysed.gov/biling/

THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK

Regents of The University

BETTY A. ROSA, Chancellor, B.A., M.S. in Ed., M.S. in Ed., M.Ed., Ed.D. ................. Bronx T. ANDREW BROWN, Vice Chancellor, B.A., J.D. ........................................................... Rochester ROGER TILLES, B.A., J.D. ................................................................................................. Great Neck LESTER W. YOUNG, JR., B.S., M.S., Ed.D. . ...................................................................... Beechhurst CHRISTINE D. CEA, B.A., M.A., Ph.D. . ........................................................................... Staten Island WADE S. NORWOOD, B.A. ............................................................................................... Rochester KATHLEEN M. CASHIN, B.S., M.S., Ed.D. ...................................................................... Brooklyn JAMES E. COTTRELL, B.S., M.D. ....................................................................................... New York JOSEPHINE VICTORIA FINN, B.A., J.D. .............................................................................. Monticello JUDITH CHIN, M.S. in Ed. ............................................................................................... Little Neck BEVERLY L. OUDERKIRK, B.S. in Ed., M.S. in Ed. ........................................................... Morristown CATHERINE COLLINS, R.N., N.P., B.S., M.S. in Ed., Ed.D. ............................................ Buffalo JUDITH JOHNSON, B.A., M.A., C.A.S. ............................................................................. New Hempstead NAN EILEEN MEAD, B.A. ................................................................................................ Manhattan ELIZABETH S. HAKANSON, A.S., M.S., C.A.S. ................................................................ Syracuse LUIS O. REYES, B.A., M.A., Ph.D. ................................................................................... New York SUSAN W. MITTLER, B.S., M.S. ....................................................................................... Ithaca Commissioner of Education and President of The University MARYELLEN ELIA Executive Deputy Commissioner ELIZABETH R. BERLIN The State Education Department does not discriminate on the basis of age, color, religion, creed, disability, marital status, veteran status, national origin, race, gender, genetic predisposition or carrier status, or sexual orientation in its educational programs, services and activities. Portions of this publication can be made available in a variety of formats, including braille, large print or audio tape, upon request. Inquiries concerning this policy of nondiscrimination should be directed to the Department’s Office for Diversity and Access, Room 530, Education Building, Albany, NY 12234.

Page 3: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN 

A   aberration  shmangie/aberracion/rravgim 

ability  aftësi/fuqi/cilësi 

absence  mungesë 

absolute scale  shkallë absolute 

absolute zero  zero absolute 

absorption  përthithje/absorbim 

absorption spectrum  spektër absorbimi/spektër përthithjeje 

accelerate  përshpejtoj 

acceleration  përshpejtim/nxitim 

acceleration of gravity  nxitim i rënies së lirë 

accentuate  theksoj/nënvizoj/evidentoj/nxjerr në pah 

accompany  shoqëroj 

accomplish  kryej/përmbush/përfundoj 

accordance  përputhje/përputhshmëri 

account  llogari/vlerësim/vlerësoj/shpjegoj/raportoj 

accumulate  mbledh/grumbulloj/akumuloj 

accuracy  saktësi 

accurate  i saktë 

achieve  arrij 

acoustics  akustikë 

action  veprim/aksion 

activity  veprim/aktivitet 

actual  real/i vërtetë 

addition  shtim 

adhesive  adeziv/ngjitës 

adjacent  fqinj/pranëvendosur 

advantage  avantazh/përparësi 

aerodynamics   aerodinamikë  

air pollution  ndotje ajri 

air resistance  rezistencë ajri 

air track  rrugë ajrore/linjë ajrore 

aircraft  mjet fluturues 

airfoil  profil/krah 

airplane  aeroplan 

alcohol  alkool 

algebra  algjebër 

allow  lejoj/mundësoj 

alternating current generator  gjenerator rryme alternative/alternator 

altimeter  lartësimatës/altimetër 

aluminum  alumin 

amber  qelibar 

ammeter  ampermetër 

ampere  amper 

amplitude  amplitudë 

analogy  analogji 

analysis  analizë 

Page 4: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN analyze  analizoj 

antinodal line  vijë antinodale/vijë e barkut të valës 

anemoscope  anemoskop 

aneroid  aneroid 

aneroid barometer  barometër aneroid 

angle  kënd 

ant.; antenna  ant./antenë 

antinode  bark vale 

antiparticle  anti grimcë 

apparent  i dukshëm 

appendix  shtojcë/shtesë 

applied force  forcë e zbatuar 

approach  qasje 

aquarium  akuarium 

arbitrary  i pavarur/arbitrar 

arc  hark 

archer  harkëtar 

Archimedes’ principle  parimi i Arkimedit 

architect  arkitekt 

area  zonë/sipërfaqe 

argon  argon 

Aristotle  Aristotel 

armature  armaturë/indukt/veshje/mbulesë 

arrow  shigjetë 

arrangement  organizim/strukturë 

artificial  artificial 

artificial radioactivity   radioaktivitet artificial  

artillery  artileri 

aspect  aspekt/formë/gjendje 

assemble  mbërthej/montoj 

assume  supozoj 

assumption  supozim/hipotezë 

astronomer  astronom 

astronomical  astronomik 

astronomy  astronomi 

athlete  atlet 

atmosphere  atmosferë 

atmospheric  atmosferik 

atom  atom 

atomic energy  energji atomike 

atomic mass unit  njësi e masës atomike 

atomic number  numër atomik 

attach  lidh/bashkoj 

attain  përftoj/arrij/fitoj 

attract  tërheq 

attraction  tërheqje/forcë tërheqëse 

attractive  tërheqës 

audience  audiencë 

Page 5: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN auditorium  auditor/sallë 

auditory  dëgjim 

aurora  agim 

aurora borealis  agim polar i veriut 

automobile  automjet 

average  mesatar/mesatare 

average speed  shpejtësi mesatare 

average velocity  shpejtësi mesatare 

axis  aks/bosht 

axle  bosht 

B  

back ‐ EMF  forcë elektromotore ‐ FEM 

baffle  ekran mbrojtës/mur ndarës/deflektor/shuarës 

balance  ekuilibër/balancë 

barometer  barometër 

barrel  cilindër/bobinë 

barrier  barrierë/pengesë 

baryon  barion 

base level  nivel bazë 

basic equation  ekuacion bazë 

basin  basen/pellg 

basis  bazë 

batter  shkallëzim/pjerrësi 

battery  bateri 

bead (ex., optic bead)  sferë/buzë/batentë/bosht/thep (p.sh. thep optik) 

beaker  gotë kimike/cilindër i shkallëzuar 

beam balance  peshore me krah 

beat  rrahje/goditje 

behave  sillem 

behind  pas 

bend  përkulje/bërryl/përkul. 

beneath  poshtë/nën 

bent  përkulur/përthyer 

Bernoulli’s principle  parimi i Bernulit/ekuacioni i Bernulit 

beyond  përtej 

billiard  bilardo/karambol 

bimetallic  dymetalik/bimetalik 

bimetallic strip  fletë bimetalike/dymetalike 

binding energy  energji e lidhjes 

binocular  mikroskop binokular 

black‐hole  vrimë e zezë 

blade  teh 

block  bllokoj/bllok 

blue  blu 

blur  turbullim/mjegullim 

bob  plumbçe 

boiling  vlimi 

Page 6: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN boiling point  pikë vlimi 

boldface  shkrim me germa të trasha 

bolt  bulon 

Boltzmann constant  konstante e Bolcmanit 

bond  lidh/lidhje 

boreal; borealis  boreal 

bounce  kërcim/kërcej/luhatje 

boundary  kufi 

bow  përkul/hark 

bowling ball  top bulingu 

bowstring  kordë harku 

Boyle’s law  ligj i Boilit 

brain  tru 

branch  degë/degëzim/krah 

brass  tunxh/bakër i verdhë/bokull 

breeder reactor  reaktor shumëzues 

brick  tullë 

brief  përmbledhje 

bristle  kreshtë/e ashpër 

broadcast  radiopërhapje/përhapje/radiodifuzion/transmetim 

bubble  flluskë 

bubble chamber  dhomë flluskimi 

bug  dëmtim/defekt/pengesë 

bugle  hundëz/pipë/farkë/vatër/sinjal 

bulge  kurbaturë/e ngritur/deformim/fryrje 

bullet  plumb/fishë kontakti/thumb kontakti/spinë 

buoyancy  fuqi ngritëse/aftësi notuese 

buoyant  notues/pluskues/që ka aftësi notuese 

buoyant force  forcë pluskuese/forcë notuese 

burglar  hajdut/vjedhës 

burglar alarm  alarm kundër vjedhjes 

by virtue of  në bazë të/për arsye të 

C   

cable  kabllo/tel 

cadmium  kadmium 

cadmium sulfide  sulfur kadmiumi 

calculate  llogaris 

calculus  llogaritje/kalibroj/gradoj/shkallëzoj/përcaktoj 

calibrate  kalibroj/gradoj/shkallëzoj 

caloric  kalorik/i kalorisë 

caloric theory  teori kalorike 

calorie  kalori 

calorimeter  kalorimetër 

camp  kamp/fushim 

camper  fushues/rulotë 

candelabra  shandan/llambadar 

candle  qiri 

Page 7: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN cannonball  gjyle topi/predhë 

canoe  kanoe/lundroj me kanoe 

canyon  kanion/grykë e thellë 

capable  i aftë/ në gjendje 

capacitance  nxënësi/kapacitet/rezistencë e kapaciteteve/rezistencë nxënësie 

capacitor  kondensator/nxënësi 

capacity  kapacitet/fuqi/rendiment/dalje/aftësi lejimi 

capillary  kapilar 

capillary action  lëvizje kapilare/kapilaritet 

capsule  kapsulë/kapak 

carbon  karbon 

carbon grain  thërrmijë karboni/thërrmim karboni/kokërrzim karboni 

carbon tetrachloride  tetraklorur karboni 

carpet  shtresë e sipërme/shtresë mbuluese 

carton  karton 

case  kuti/mbulesë/mbështjellje/fole 

cast  derdh/kampion/mostër/nuancë floreshence/shmangie/kthesë 

catheter  kateter/gyp 

cathode  katodë 

cathode‐ray tube  gyp elektron‐rrezatues/gyp katodik elektron‐rrezatues 

cause  shkak/shkaktoj/sjell 

cavity  zgavër/rikumbues vëllimor 

celestial  qiellor 

Celsius Scale  shkallë celsius 

cement  çimento/çimentoj 

centimeter  centimetër 

centripetal  qendërsynues/centriped 

centripetal acceleration  nxitim qendërsynues 

centripetal force  forcë qendërsynuese 

cesium  cezium 

chamber  dhomë 

characteristic  karakteristikë/varësi/karakteristik 

charge  ngarkesë/ngarkoj 

charged  i ngarkuar/nën tension 

charging by conduction  ngarkim nëpërmjet përcjellshmërisë 

charging by induction  ngarkim me induktim 

Charles’ Law  ligj i Sharlit 

chimney  tub shkarkimi/oxhak 

chloroform  kloroform 

chord  kordë/tel/akord 

chromatic  kromatik 

chromatic aberration  rravgim kromatik/aberracion kromatik 

circuit  qark/skemë/rreth 

circuit breaker  çelës qarku/çelës ndërprerës/automat 

circular  rrethor/qarkor/rrotullor 

Page 8: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN clarinet  klarinetë 

clarity  qartësi/kthjelltësi/tejdukshmëri 

clockwise  në drejtim të akrepave të orës 

club  klub 

cluster  grup/tufë 

cobalt  kobalt 

cochlea  kokle 

coefficient  koeficient 

coefficient of friction  koeficient fërkimi 

coefficient of linear expansion  koeficient i zgjerimit linear 

coefficient of volume expansion  koeficient i zgjerimit vëllimor 

cohesive  kohezive/e tërheqjes 

cohesive force  forcë kohezioni 

coil  bobinë/mbështjellje 

coincidence  përputhje/pajtim/bashkim/koincidencë 

collect  grumbulloj/kap/marr 

collection  grumbullim/marrje (rryme)/kapje/marrje (elektronesh) 

collide  përplas/takim me goditje 

collision  goditje/përplasje 

column  kolonë/shtyllë 

combination  kombinim 

combustion  djegie/oksidim 

commercial  tregtar/industrial 

commutator  komutator/ndërçelës 

compare  krahasoj 

comparison  krahasim 

compartment  ndarje/seksion/dhomë/fole 

compass  kompas/busull 

complementary  plotësues 

complementary colours  ngjyra plotësuese 

complementary pigment  pigment plotësues 

complex  kompleks/bashkësi/tërësi 

component  komponent/përbërës 

compress  ngjesh 

compression  ngjeshje 

Compton effect  efekt i Komptonit 

concave  konkav/i lugët 

concave lens  lente konkave/lente të lugëta 

concave mirror  pasqyrë konkave/pasqyrë e lugët 

concept  koncept/nocion 

concrete  konkret 

concurrent forces  forca të drejtuara në të njëjtën pikë 

condensation  kondensim 

condense  kondensoj 

conduct  transmetoj/përçoj/veproj 

conduction  përcjellshmëri/përçueshmëri 

conductivity  përcjellshmëri 

Page 9: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN conductor  përcjellës/konduktor 

cone  kon 

confine  kufizoj 

congruent  konvergjent/i ngjashëm/kongruent 

consciousness  vetëdije 

consequence  pasojë 

conservation  ruajtje 

conservation law  ligj i ruajtjes 

consider  shqyrtoj/marrë në shqyrtim 

consist  konsiston/përbëhet nga 

consonance  bashkëtingëllim/akord 

constant  konstant/konstante 

constructive  ndërtimor/strukturor 

constructive interference  interferencë konstruktive/interferencë rritëse 

contact  kontakt/takim/të qenit në kontakt/lidhje 

contain  përmban 

contract  ngjesh/shtyp/zvogëloj 

contraction  ngjeshje/shtypje/zvogëlim 

contrast  kontrast/fortësi/ashpërsi/krahasim/krahasoj 

control  komandoj/rregulloj/kontroll/kontrolloj 

control rod  shufër kontrolli/komandimi 

convalescence  konvaleshencë 

convection  konveksion 

convenient  i volitshëm/i përshtatshëm 

converging lens  lente konvergjente 

conversion  konvertim/shndërrim/transformim 

convert  konvertoj/shndërroj/transformoj 

convex  i mysët/konveks 

convex lens  lente konvekse/lente të mysëta 

convex mirror  pasqyrë konvekse/pasqyrë e mysët 

copper  bakër 

cord  kordon 

cornerstone  gur themeli 

corresponding  përkatës/përputhës/korrespondues 

cosine  kosinus 

coulomb  kulon 

Coulomb’s Law  ligj i Kulonit 

crack  çarje 

craft  aftësi/zanat/mjeshtëri/mjet lundrimi 

crate  enë 

crest  kreshtë 

critical  kritik 

critical angle  kënd kritik 

crowded  i mbushur/i populluar 

crown glass  qelq kroun/qelq optik pa plumb 

crystal  kristal 

crystal lattice  rrjetë kristali 

crystalline  kristalik/kristalinë 

Page 10: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN cube  kub 

cubic  kubik 

cubic meter  metër kub 

curious  kurioz 

curvature  kurbë/lakore 

curve  lakoj/përkul/kurbë 

cyan  ngjyrë blu në jeshile 

cycle  cikël 

cymbal  pjatë 

cylinder  cilindër 

D  

damage  dëmtim 

dart  dart/shigjetë 

data  të dhëna 

de Broglie Principle  parim i Broglit 

decay  prishje/shuarje/rënie 

deceleration  ngadalësim 

deci  deci/dhjetë 

decibel  decibel 

decimeter  decimetër 

deck  pjerrësi trysnie 

decrease  reduktoj/zvogëlim/rënie/ulje 

define  përcaktoj/përkufizoj 

definite  i përcaktuar 

deformation  shformim/prishje forme/shtrembërim 

degree  shkallë/gradë 

deka = deca  deka = deca 

decameter  dekametër/dhjetëmetërsh 

deliver  transmetoj/tejçoj/shpërndaj 

demonstration  demonstrim/paraqitje 

density  dendësi/densitet 

depend  varet/është i varur nga 

dependent variable  variabël i varur 

derive  degëzoj/marr derivatin/përftoj 

derived unit  njësi e prejardhur/njësi e përftuar 

descend  ulet/zbret 

descent  zbritës/ulës 

design  dizajn/projekt/skicoj 

destructive  dobësues/destruktiv/shkatërrues 

destructive interference  ndërhyrje dobësuese/interferencë dobësuese 

detection  zbulim/detektim/diktim 

detector  detektor 

determine  përcaktoj 

deviate  shmang 

device  aparat/pajisje/rezistencë/transistor/skemë 

dewdrop  pikë vese/bulë vese 

dew point  pikë e vesës 

Page 11: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN diameter  diametër 

diamond  diamant/në formë rombi 

diaphragm  diafragmë 

differ  ndryshoj 

difference in electric potential  ndryshim i potencialit elektrik 

diffract  thyej/shmang/shpërhap 

diffraction  shpërhapje/difraksion 

diffraction grating  rrjetë difraksioni 

diffuse  shpërhap/difuzion/spërkas 

diffuse reflection  pasqyrim shpërhapës 

digit  shifër 

dimension  përmasë/madhësi/dimension 

dimmer  errësues 

dip  zhys/ul/reduktoj/ulje/zhytje 

direction  drejtim 

directly  direkt/menjëherë 

discover  zbuloj 

disintegrate  thërrmoj/shpërbëj 

disorder  prish/çorganizim/prishje/parregullsi 

disperse  shpërhap 

dispersion  shpërhapje/dispersion/shpërndarje 

displace  zhvendos 

displacement  zhvendosje 

disprove  hedh poshtë 

disregard  shpërfill 

dissipate  tretet 

dissonance  akord keqtingëllues/disakord 

distance  largësi/distancë 

distant  i largët 

distort  shtrembëroj 

distortion  shtrembërim 

distribute  shpërndaj 

disturb  çrregulloj/shqetësoj/trazoj 

disturbance  çrregullim 

dive  kredh/zhys 

diver  zhytës/palombar 

diverge  divergjoj/devijoj 

diverging lens  lente shpërndarëse 

divide  pjesëtoj/ndaj 

divider  ndarës/pjesëtues 

division  ndarje 

dock  dok(për varka dhe anije) 

dockhand  punonjës në dok 

dog  qen 

domain  bashkësi e vlerave/fushë 

Doppler  Dopler 

Doppler effect  efekti Dopler 

Doppler shift  ndryshim i frekuencës për shkak të lëvizjes 

Page 12: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN double  dysh 

double slit diffraction  difraksion me dy prerje 

drag  tërheq 

draw  vizatoj 

drop  pikoj 

droplet  pikël 

drum  tambur/timpan/daulle 

ductility  plasticitet/viskozitet/farkëtueshmëri 

dust  pluhur 

dynamics  dinamikë 

E   

ear  vesh 

eardrum  daulle veshi 

echo  jehonë 

eclipse  eklips 

eclipse of the sun  eklips i diellit 

ecological  ekologjik 

ecology  ekologji 

economical  ekonomik 

effect  efekt/ndikim 

effective  efektiv 

effective resistance  rezistencë efektive 

effectively  në mënyrë efektive 

efficiency  efektivitet 

effort  përpjekje 

Einstein  Ajnshtajn 

elastic  elastik 

elastic collision  përplasje elastike 

elasticity  elasticitet 

electric  elektrik 

electric current  rrymë elektrike 

electric field  fushë elektrike 

electric field intensity  intensitet i fushës elektrike 

electric field line  vijë e fushës elektrike 

electric force  forcë elektrike 

electric generator  gjenerator elektrik 

electric potential  potencial elektrik 

electrode  elektrodë 

electromagnet  elektromagnet 

electromagnetic  elektromagnetik 

electromagnetic force  forcë elektromagnetike 

electromagnetic induction  induksion elektromagnetik 

electromagnetic wave  valë elektromagnetike 

electromagnetism  elektromagnetizëm 

electromotive (EMF)  forcë elektrolëvizëse (EMF)/elektromotore 

electron  elektron 

electron cloud  re e elektronit 

Page 13: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN electroscope  elektroskop 

elevator  ngritës 

eliminate  eliminoj 

ellipse  elips 

elongation  zgjatje/shtrirje 

embed  ngulis/fus 

emerge  dukem/shfaqem 

emergency  emergjencë/gjendje kritike 

emission spectrum  spektër i emetimit 

emit  emetoj/nxjerr 

empirical  empirik 

enable  bëj të mundur/mundësoj 

enclose  fus/mbyll 

encounter  ndesh 

energetic  energjik 

energetic state  gjendje energjike 

energy  energji 

energy crisis  krizë e energjisë 

energy level  nivel i energjisë 

engineer  inxhinier 

enormous  tepër i madh 

enrichment  pasurim 

enter  jap/fus 

entropy  entropi 

equation  barazim/ekuacion 

equator  ekuator 

equilibrant  ekuilibrues 

equilibrant force  forcë ekuilibruese 

equilibrium  ekuilibër 

equilibrium position  pozicion i ekuilibrit 

equipment  pajisje 

equivalent  ekuivalent/i barasvlershëm 

erect  ngre/ndërtoj/montoj 

essence  thelb/esencë 

essentially  thelbësor 

ether  eter 

evaporate  avulloj 

evaporation  avullim 

evenly  i rrafshët/i qetë/i barabartë 

evenness  ekuilibër/barazi/qetësi 

eventually  përfundimisht 

evidence  dëshmi 

except  përveç/me përjashtim të 

exception  përjashtim 

excited state  gjendje e ngacmuar/trazuar 

exert  tendos 

exhaust  nxjerr/shkarkoj 

exhibit  shfaq/paraqet 

Page 14: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN exist  ekziston 

expand  shtrihem/zgjeroj 

expansion  zgjerim 

expect  pres/shpresoj 

expel  nxjerr/gufon 

experiment  eksperiment 

explore  eksploroj/kërkoj 

exponent  eksponent 

exponential  eksponencial 

exponential notation  paraqitje eksponenciale 

exposure  ekspozim 

express  shpreh/pasqyroj 

extend  zgjeroj/shtrij 

external  i jashtëm 

external force  forcë e jashtme 

extrapolation  ekstrapolim 

extreme  ekstrem/i skajshëm 

extremely  tepër/jashtëzakonisht 

F   

faint  zbeh/dobësoj 

Farad  Farad 

farsightedness  largpamësi/dritëgjatësi/hipermetropi 

feat  arritje/rendiment 

fiber  fibër 

fiber optics  shkencë/teknologji që merret me fibrën optike 

fiction  trillim 

field  fushë 

filament  filament/fije 

final velocity  shpejtësi e mbërritjes/kontaktit/përfundimtare 

finger  gisht 

first law of motion  ligji i parë i lëvizjes 

first neutron  neutroni i parë 

first‐order‐line  vijë e rendit të parë 

fission  ndarje/zbërthim 

fixed  e mbërthyer/e fiksuar 

flame  flakë 

flare  flakëron/sinjal drite pulsues 

flatten  rrafshoj/sheshoj 

flick  lëvizje e lehtë 

flint glass  qelq pa ngjyrë me shumë reflekse 

float  pluskim 

fluid  fluid/lëng 

fluorescent lamp  llambë fluoreshente 

flute  flaut/kanal 

flux  fluks/rrjedhje/shpejtësi e rrjedhjes 

focal  fokusi/fokal/kontakt 

focal length  gjatësi e vatrës 

Page 15: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN focal point  pika e vatrës 

focus  vatër/fokus 

fog  mjegull 

force  forcë 

force of friction  forcë e fërkimit 

fork  pirun 

form  formë/trajtë/formoj 

fraction  thyesë 

frame  kallëp/formë/kornizë 

frame of reference  sistem i referimit 

framework  strukturë/skelet/konstrukt 

freedom  liri 

free‐fall  rënie e lirë 

freezing point  pikë e ngrirjes 

Freon  freon 

frequency  frekuencë 

frequently  shpesh 

friction  fërkim 

frictional  i fërkimit 

frictionless  pa fërkim/mungesë fërkimi 

frozen  i ngrirë 

fundamental  bazë/themelor 

fur  gëzof 

furthermore  gjithashtu 

fuse  siguresë/shkrij 

G  

gain  shtim/fitim 

galaxy  galaksi 

galvanometer  galvanometër 

galvanic  galvanik 

galvanic cell  qelizë galvanike/element galvanik 

Gamma ray  rreze gama 

gap  boshllëk/hendek/zbrazëti 

gas  gaz 

gas law  ligji i gazit 

gaseous  i gaztë 

gasoline  benzinë 

gauge  aparat matës 

Geiger‐Muller tube  tubi Geiger‐Muller 

general theory of relativity  teoria e përgjithshme e relativitetit 

generate  krijoj/prodhoj/gjeneroj 

germanium  germanium 

giga  giga 

give  jap 

glance  shkëlqim 

glass  qelq 

glider  avion pa motor 

Page 16: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN gluon  gluon 

gold  ar/flori 

govern  qeveris 

gradual  gradual 

gradually  gradualisht 

grain  kokrrizë/grimcë/gjendje e kristalizuar 

grains  kokrriza/grimca 

gram  gram 

graph  grafik 

graphical  grafike 

grating  grilë/rrjetë 

gravitation  gravitacion 

gravitational field  fushë gravitacionale 

gravitational force  forcë gravitacionale 

gravitation mass  masë e gravitacionit 

gravitation potential energy  energji e potenciale e gravitacionit 

graviton  graviton(kuant i energjisë gravitacionale) 

gravity  gravitet/rëndesë 

green  i gjelbër 

ground state  niveli bazë(i energjisë)(gjendja më e ulët e energjisë) 

grounding  njohuri themelore/bazë 

gyroscope  xhiroskop 

H  

Half‐life  gjysmë‐jetë 

halt  ndalesë/qëndrim 

hammer  çekiç 

handle  trajtoj/përpunoj/manovroj 

harmonic  harmonik 

harmonious  i harmonishëm 

haul  bart/ngre 

headlamp  llambë/dritë që vendoset në kokë 

heat  nxehtësi 

heat effect  efekt i nxehtësisë 

heat engine  motor me djegie 

heat of fusion  nxehtësi e shkrirjes 

heat of vaporization  nxehtësi e avullimit 

heat pump  pompë e nxehtësisë 

specific heat   nxehtësi specifike  

heavy  i rëndë 

hecto  hekto 

hectometer  hektometër 

height  lartësi 

Heisenberg uncertainty principle  parimi i pasigurisë së Heisenberg 

helicopter  helikopter 

Helium  helium 

hence  që këtej/prej këtu 

Hertz  herc 

Page 17: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN high temperature source  burim i nxehtësisë së lartë 

hiker  ekskursionist 

hilly  kodrinor 

hockey  hokej 

hollow  i zbrazët/bosh 

Hooke’s law  ligj i Hukut 

horizontally  horizontalisht 

horn  bri 

huge  i madh 

hull  cipë/mbështjellje/lëvore 

hydraulic  hidraulik 

hydraulic system  sistem hidraulik 

hydrogen  hidrogjen 

hydrodynamics  hidrodinamikë 

hydrostatics  hidrostatikë 

I   

ideal  ideal 

ideal gas  gazi ideal 

ideal gas law  ligji i gazit ideal 

ideal mechanical advantage (IMA)  përfitimi mekanik ideal (IMA) 

ignite  ndez 

ignition  ndezje 

illuminance  ndriçim 

illuminate  ndriçoj 

illuminated body  trup i ndriçuar 

illumination  dritë/ndriçim 

illusion  iluzion 

image  imazh/përfytyrim 

imagine  imagjinoj/përfytyroj 

immerse  zhys 

immersion  zhytje 

immersion heater  ngrohës me zhytje 

impart  përcjell/jap/them 

implication  nënkuptim/ndërlikim/përzierje 

impossible  e pamundur 

impulse  stimul/impuls 

incandescent  inkandeshent/i flaktë 

incandescent lamp  llambë inkandeshente 

incident  goditje/ndodhi/përplasje 

Incident pulse  puls i goditjes 

Incident wave  valë e goditjes 

incision  prerje/çarje 

inclined  i pjerrët 

Inclined plane  rrafsh i pjerrët 

incompressible  që nuk ngjishet 

increase  rritje/rris 

independent variable  variabël i pavarur/ndryshore e pavarur 

Page 18: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN independence  pavarësi 

Index of refraction  indeks i përthyerjes 

indicate  tregoj 

indication  shenjë/e dhënë 

individual  individual/individ 

induction  induksion 

inductive reactance  rezistencë induktive 

inelastic  i palakueshëm 

inelastic collision  përplasje joelastike 

inertia  inerci/plogështi 

inertial mass  masë e inercisë 

inexpensive  jo i kushtueshëm 

inflate  fryj 

influence  ndikim/ndikoj 

initial  fillestar/i fillimit/i nisjes 

initial momentum  moment i nisjes 

initial velocity  shpejtësi e nisjes 

inner ear  vesh i brendshëm 

input  vlerë e hyrjes/hyrje/e dhënë 

insect  insekt 

insert  fus 

instant  moment/çast 

instantaneous  i menjëhershëm 

instantaneous speed  shpejtësi e çastit 

instantaneous velocity  shpejtësi e çastit (vektoriale) 

instantaneously  menjëherë/në çast 

instead  në vend të 

instrument  instrument 

insulate  veçoj/izoloj 

insulator  izolant 

intake  harxhim/futje/marrje 

integer  numër i plotë 

integrate  integroj 

integrated circuit  qark i integruar 

intensity  intensitet 

interaction  bashkëveprim/ndërveprim 

intercept  pikëprerje 

interfere  interferoj/ndërhyj 

interference  ndërhyrje/ndikim/interferim 

intermediate  i ndërmjetëm 

internal  i brendshëm 

internal energy  energji e brendshme 

internal force  forcë e brendshme 

interparticle  grimcë e ndërmjetme 

interpretation  interpretim 

interrupt (to)  ndërhyn (te) 

interstellar  ndëryjor 

interval  interval 

Page 19: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN interlock  puthit/bashkoj 

invent  shpik 

inverse  i anasjellë/invers 

inverse variation  variacion i anasjelltë; variacion invers 

inversely  anasjelltas 

invert  ndërroj anë 

investigate  hetoj 

inward  nga brenda/i brendshëm 

ion  jon 

iridium  iridium 

iron  hekur 

irrigate  vadis/ujis 

isolate  izoloj/veçoj 

isolated system  sistem i izoluar 

isotope  izotop 

J   

jet plane  aeroplan reaktiv 

jeweler  argjendar 

joule  xhaul 

Jupiter  Jupiter 

K  

Kelvin  Kelvin 

Kelvin scale  shkalla Kelvin 

kidney  veshkë 

kilo  kilo 

kilogram  kilogram 

kilometer  kilometër 

kilopascal  kilopaskal 

kilowatt  kilovat 

kilowatt hour  kilovat/orë 

kinematics  kinematikë 

kinetic energy  energji kinetike 

kinetic molecular theory  teoria molekulare kinetike 

kinetic theory  teori kinetike 

knapsack  çantë shpine 

knob  çelës/dorezë 

krypton  kripton 

L   

laboratory  laborator 

lack  mungesë 

laser  lazer 

lattice  grilë/rrjetë teli 

launch  nis 

law  ligj 

law of action and reaction  ligji i veprimit dhe kundërveprimit 

Page 20: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN law of conservation of momentum  ligj i ruajtjes së momentit të impulsit 

lawn  lëndinë 

lawn mower  makinë kositëse 

lead  udhëheq/plumb 

leak  rrjedh/kullon 

ledge  parvaz 

left‐hand rule  rregull i dorës së majtë 

legend  legjenda 

length  gjatësi 

lengthen  zgjas 

lens  thjerrëz/lente 

Lenz’s Law  ligj i Xhaul‐Lencit 

lepton  lepton 

level  nivel 

lever  levë 

Leyden Jar  kuti Lejden 

liberate  liroj 

librarian  bibliotekar 

lift  ngre 

light  dritë 

light wave  valë e dritës 

likewise  ngjashëm/gjithashtu 

line  vijë 

linear  drejtvizor/linear 

linear accelerator  përshpejtues drejtvizor 

linear equation  ekuacion linear 

liner  vizore/vijëzues 

lip  buzë 

liquefy  lëngëzoj 

liquid  lëng 

liter  litër 

literally  fjalë për fjalë 

location  vendndodhje 

lodestone  magnetit 

longitudinal  gjatësor 

longitudinal wave  valë gjatësore 

loudness  lartësi (e zërit) 

loudspeaker  altoparlant 

low  i ulët 

low temperature sink  rrjedhje e temperaturës së ulët 

lubricant  lubrifikues 

lumen  lumen 

luminous  që shkëlqen/ndriçon 

luminous flux  fluks i ndriçimit 

luminous intensity  intensitet i ndriçimit 

lunar  hënor 

lunar module  modul hënor 

lung  mushkëri 

Page 21: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN 

M  

magenta  i purpurt 

magnet  magnet 

magnetic  magnetik 

magnetic field  fushë magnetike 

magnetic field line  vijë e fushës magnetike 

magnetic flux  fluks magnetik 

magnetic induction  induksion magnetik 

magnetism  magnetizim 

magnification  zmadhim 

magnify  zmadhoj 

magnifying glass  xham zmadhues/lupë 

magnitude  madhësi 

maintain  mbaj/mirëmbaj 

malleability  farkëtueshmëri/aftësi shformimi në të ftohtë 

manner  mënyrë/metodë 

manufacture  prodhoj 

mass  masë 

mass defect  masë munguese/defekt i masës 

mass number  numër i masës 

mass spectrograph  spektrograf i masës 

massive  masiv/masive 

mathematical science  shkencë matematikore 

mathematically  matematikisht/në rrugë matematikore 

mathematician  matematikan 

matter  lëndë/çështje 

matter wave  valë e lëndës së materies 

maximum  maksimal/maksimum 

mean  mesatare 

measurable  i matshëm 

measurement  matje 

mechanical advantage  avantazh mekanik/përparësi mekanike 

mechanical energy  energji mekanike 

mechanical force  forcë mekanike 

mechanical wave  valë mekanike 

medical  mjekësor 

medium  mesatar/medium/fluid 

mega  mega 

megahertz  megaherc 

megawatt  megavat 

melt  shkrij 

melting point  pikë shkrirjeje 

membrane  membranë/cipë 

mercury  merkur/zhivë 

mercury barometer  barometër zhive 

meson  mezon 

metabolism  metabolizëm/tretje 

Page 22: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN metal runner  rrotë përçuese metalike/rotor metalik/rrëshqitëse 

metalike/shinë lëvizëse metalike 

meteorology  meteorologji 

meteoroid  meteoroid 

methanol  metanol 

method  metodë 

meticulously  në mënyrë metodike/me shumë kujdes dhe saktësi 

metric system  sistem metrik 

micro  mikro 

microfarad  mikrofarad 

microphone  mikrofon 

microprocessor  mikroprocesor 

microscope  mikroskop 

microscopic  mikroskopik/shumë i vogël 

microwave  mikrovalë 

middle ear  vesh i mesëm 

Milky Way Galaxy  Galaksi e rrugës së qumështit 

milli  njëmijtë/mili 

milliampere  miliamper 

millibar  milibar 

milligram  miligram 

milliliter  mililitër 

millimeter  milimetër 

mirage  mirazh/iluzion/pasqyrim 

mirror  pasqyrë 

mix  përziej 

mixed  i përzier 

mixture  përzierje 

moderate  i moderuar/mesatar 

moderator  moderator 

modification  modifikim 

modify  modifikoj 

module  modul 

mole  mol 

molecule  molekulë 

momenta  momente 

momentum  moment/sasi lëvizjeje/energji kinetike 

motion  lëvizje 

mouthpiece  grykë/hinkë mikrofoni/hundëz 

mower  kositës 

mud  baltë 

multiple  multiple/e shumëfishtë 

multiplication  shumëzim 

multiply  shumëzoj 

muon=meson  mezon my=mezon 

mutual  reciprok 

mutually  reciprokisht 

muzzle  pipë/grykë/tytë 

Page 23: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN 

N  

Nano  Nano 

nanometer  nanometër 

nanosecond  nanosekondë 

naphtha  nafta/ligroinë/solvent 

nasal  nazal/i hundës 

natural  natyror/natyral 

nature of the surface  natyrë e sipërfaqes 

nearsightedness  miopi/dritëshkurtër 

negative  negativ 

negative charge  ngarkesë negative 

neon  neon 

net force  forcë rezultante 

neutral  neutral 

neutrino  neutrino 

neutron  neutron 

newton  njuton 

Newton  Njuton 

Newton’s First Law of Motion  ligji i parë i lëvizjes i Njutonit 

Newton’s Second Law of Motion  ligji i dytë i lëvizjes i Njutonit 

Newton’s Third Law of Motion  ligji i tretë i lëvizjes i Njutonit 

nickel  nikel 

nitrogen  azot 

nodal  nyjor/i nyjave/nodal 

nodal line  linjë e nyjave/rresht i nyjave 

node  nyjë 

non perpendicular component  komponent jo perpendikular 

non perpendicular component of vector  komponent jo perpendikular i vektorit 

normal force  forcë normale 

north pole  pol i veriut 

North Pole  Pol i Veriut 

Northern Hemisphere  hemisferë veriore 

northern light  dritë polare 

notation  paraqitje/shënim 

note  shënim 

nuclear  nuklear/bërthamor 

nuclear bombardment  bombardim bërthamor 

nuclear model  model nuklear/model i bërthamës 

nuclear potential energy  energji e potencialit bërthamor 

nuclear reaction  reaksion bërthamor 

nuclei  bërthama 

nucleon  nukleon 

nucleus  bërthamë 

nuclide  nuklid/bërthamë me përbërje të caktuar nukleonike 

numerically  

numerikisht 

Page 24: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN 

O  

obey  bind/bindem 

oboe  oboe 

observable  i vëzhgueshëm 

observation  vëzhgim 

observatory  vëzhgues/observator 

observe  vëzhgoj/vrojtoj 

obstacle  pengesë 

obtain  marr/përftoj 

occupy  zë/pushtoj 

occur  ndodh 

octagon  tetëkëndësh/oktagon 

octagonal  tetëkëndor 

octave  oktavë 

Ohm  om 

Ohm’s Law  ligj i Omit 

opaque  opak/i patejdukshëm 

operation  operacion/veprim 

oppose  kundërshtoj/rezistoj/pengoj 

optical  optik 

optical density  dendësi optike 

optics  optikë 

orbit  orbitë 

organ  organ 

orientation  orientim/drejtim 

origin  origjinë 

oscillate  lëkundet/dridhet/oshilon 

oscillation  lëkundje/dridhje/oshilim 

oscilloscope  oshiloskop 

outer ear  vesh i jashtëm 

outlet  dalje/shkarkim 

output  prodhim/rendiment/rezultat 

outward  jashtë/në drejtimin jashtë 

oval  oval 

overall  i përgjithshëm 

overload  mbingarkoj/mbingarkesë/mbingarkim 

overlook  mbikëqyr/vëzhgoj 

overtones  oberton/harmonikë 

oxygen  oksigjen 

P  

painstakingly  me kujdes/me saktësi 

palm  pëllëmbë e dorës/palmë 

parabola  parabolë 

parabolic  parabolik 

parachute  parashutë 

paraffin  parafinë 

Page 25: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN parallax  paralaks 

parallel  paralel 

parallel connection  lidhje paralele 

parallel force  forcë paralele 

particle  grimcë 

particle accelerator  përshpejtues i grimcave/akselerator i grimcave 

Pascal  paskal 

Pascal’s Principle  parimi i Paskalit/ligji i Paskalit 

patch  lidhës/arnë/pllakë 

path  trajektore/rrugë/shteg 

pavement  veshje/shtrim 

peculiar  i veçantë/tipik/unik 

peculiarity  veçanti/tipar 

pendulum  lavjerrës 

performer  realizues 

perimeter  perimetër 

period  periudhë 

periodic  periodik 

permanently  në mënyrë të përhershme/përgjithmonë/në mënyrë permanente 

perpendicular  perpendikular/pingul 

perpendicular force  forcë perpendikulare/forcë pingule 

perpendicularly  në mënyrë perpendikulare 

perspective  perspektivë/pikëpamje 

perspiration  djersitje 

phase  fazë 

phenomena  fenomene 

phenomenon  fenomen 

philosopher  filozof 

phosphor  fosfor 

phosphorescence  fosforeshencë 

photoelectric effect  efekt fotoelektrik 

photoflash  llambë shkrepëse/blic 

photography  fotografi 

photo resistor  fotorezistencë 

photovoltaic  fotovoltaik 

photovoltaic cell  fotoelement/qelizë fotovoltaike 

physical  fizik 

physical phenomena  dukuri fizike 

physicist  fizikan 

physics  fizikë 

Pico  piko 

Pico farad  pikofarad 

pier  këmbë/shtyllë/mbështetës/mol/skelë 

piezoelectricity  piezoelektricitet 

pig  derr 

pigment  pigment 

pile  grumbull/stive/pilotë/bateri 

Page 26: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN pinna  krah/fletë/llapë veshi 

pipe  tub/pipë 

pistol  pistoletë 

piston  piston 

pitch  hap filetoje/modul/lartësi zëri 

pith  palcë/pjesë jetike/thelb 

pith ball  sferë demonstruese 

plane mirror  pasqyrë e sheshtë 

planet  planet 

plasma  plazmë 

plastic  plastik 

platinum  platin 

plot  diagram/grafik/skicë/skemë 

plunge  pjerrje/anim 

polarity  polaritet 

polarized  i polarizuar 

plane polarized  i polarizuar në plan 

polarization  polarizim 

polarizer  polarizues 

pole  pol 

pollution  ndotje 

pound  paund 

portion  porcion/pjesë/ndarje 

position  pozicion 

positive  pozitiv 

positive charge  ngarkesë pozitive 

positron  pozitron 

possess  zotëroj/kam 

postulate  postulat 

pot  enë/tas 

potential  i mundshëm/ potencial 

potential energy  energji potenciale 

potentiometer  potenciometër 

pour  derdh 

power  fuqi/energji 

practical  praktik 

precise  preciz/i saktë 

precisely  saktësisht/në mënyrë precize 

precision  precizion/saktësi 

predict  parashikoj 

predominate  mbizotëroj/dominoj 

prefix  parashtesë 

preliminary  paraprak 

pressure  presion/trysni 

presumably  në mënyrë të supozuar/ndoshta 

prevent  parandaloj 

previous  i mëparshëm 

previously  më përpara/më parë 

Page 27: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN primary  parësor/primar/themelor 

primary coil  bobinë parësore/primar 

primary color  ngjyrë parësore 

primary pigment  pigment parësor 

principle  parim 

principal axis  bosht kryesor 

principal focus  fokus kryesor 

principal focal point  pikë kontakti kryesore 

principle of superposition  parimi i superpozicionimit 

prism  prizëm 

probability  probabilitet/mundësi 

probe  provëz 

procedure  procedurë 

process  proces 

productivity  produktivitet/prodhimtari 

programmable  i programueshëm 

prohibit  ndaloj/frenoj 

project  projekt 

projectile  predhë 

projectile motion  lëvizje e predhës 

propel  shtyj/vë në lëvizje 

property  veçori/ karakteristikë/pronë 

proportional  proporcional/përpjesshëm 

proportionality  proporcionalitet/përpjesëtueshmëri 

proportionality constant  konstante e proporcionalitetit 

propose  propozoj 

proton  proton 

protractor  raportor 

prove  provoj/testoj 

proximity  afërsi 

puck  disk/rrotëz 

puddle  pellg/argjilë/njom/lag 

pull‐tab  hapëse me tërheqje 

pulley  pulexhë 

pulsar  pulsar 

pulse  puls/impuls 

pump  pompë 

push  shtyj 

putty  stuko/allçi 

Pythagorean  i Pitagorës 

Pythagorean theorem  teoremë e Pitagorës 

Q  

quadrangular  katërkëndor/katërkëndësh 

quality  cilësi 

quantity  sasi 

quantize  ndaj në kuante/kuantifikoj 

quantum mechanics  mekanikë kuantike 

Page 28: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN quantum number  numër kuantik 

quantum theory  teori kuantike 

quark  kuark/grimcë elementare 

quark model nucleon  nukleon i modelit të kuarkut 

quotient  herës 

R  

raceway, racetrack  pistë garash 

racquet  raketë 

radial  radial/rrezor 

radially  në mënyrë radiale/ në mënyrë rrezore/radialisht 

radiation  rrezatim 

radiator  radiator 

radio  radio 

radio wave  valë radio 

radioactive  radioaktiv 

radioactive decay  zbërthim radioaktiv 

radioactive material  material radioaktiv 

rainbow  ylber 

raise  ngre 

ramp  rampë/platformë e pjerrët/ 

random  i rastësishëm 

range  gamë/diapazon 

rank  renditje 

ray  rreze 

ray optics  optikë e rrezes 

razor  brisk 

reaction  reaksion/reagim 

readily  i gatshëm/pa vështirësi 

real  i/e vërtetë/real 

real image  imazh real 

realistic  realist 

rebound  kthim/reflektim/rikoshet 

reciprocal  reciprok/madhësi e kundërt 

recombine  rikombinoj 

recognize  njoh/pranoj 

rectangular  drejtkëndor 

red  i kuq 

redefine  ripërkufizoj 

reed  kallam/zgavër 

reestablish  rivendos/ripërcaktoj 

refer  referoj 

reference  referencë 

reference point  pikë reference/pikë referimi 

reflect  pasqyroj/reflektoj 

reflection  pasqyrim/reflektim 

refraction  përthyerje 

refrigerator  frigorifer 

Page 29: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN regard  konsideratë/respekt/lidhur me 

region  rajon 

register  regjistroj/regjistër 

regular reflection  pasqyrim i rregullt 

regulate  rregulloj 

reinforce  përforcoj/theksoj 

reinforcement  përforcim/theksim 

relate  lidh 

relationship  marrëdhënie/lidhje 

relatively  relativisht/në mënyrë relative 

relativity  relativitet 

release  lëshim/çlirim/lëshoj/çliroj 

remain  mbetem 

remainder  pjesë e mbetur 

remove  heq/largoj 

renew  rinovoj 

repeat  përsëris 

repel  zmbraps/shtyj 

repetitious  i përsëritshëm/që përsëritet 

replace  zëvendësoj/ndërroj 

represent  paraqes/përfaqësoj/përbëj 

repulsion  shtytje/repulsion 

repulsive  shtytës/repulsiv 

research  kërkim/studim 

resist  rezistoj 

resistance  rezistencë 

resistor  rezistencë reostati 

resolve  zgjidh 

resolving power of lens  fuqi ndarëse e lenteve/fuqi zgjidhëse e lenteve 

resonance  rezonancë 

respective  respektiv/përkatës 

response  përgjigje 

restatement  ripohim/rideklarim 

restoring force  forcë rivendosëse/forcë rikthimi 

resultant  rezultant(e) 

retain  mbaj/ruaj 

retina  retinë 

reveal  zbuloj/nxjerr në pah 

reverse  anasjell/në anë të kundërt 

revolve  vërtitem 

rheostat  reostat 

ribbon  shirit/fjongo 

ridge  kreshtë 

right angle  kënd i drejtë 

rigid  i ngurtë/i sertë 

ripple  pulsimi/regëtimi/valëvitjeje 

ripple tank  enë demonstruese e valëzimit 

rise  ngre/rrit 

Page 30: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN rivet  ribatinë/perçinë 

robot  robot 

robotics  robotikë 

rocket  raketë 

rocking  lëkundës/balancier 

roll  rrotulloj/rul 

rope  litar 

rubber ball  top llastiku/top gome 

rush  nxitoj/shtyj 

S   

sac  qeskë 

sack  thes 

sag  zhys/lëshoj/ulje/shtypje 

sailor  marinar 

sap  limfë 

satellite  satelit 

saxophone  saksofon 

scaffold  skelë 

scalar  skalar 

scalar quantity  madhësi skalare 

scale  shkallë/shkallëzoj/peshore 

schematic  skematik 

scientific  shkencor 

scientific method  metodë shkencore 

scientific notation  paraqitje shkencore 

scintillation  shkëndijë/shkrepje/vezullim 

scissors  gërshërë 

screen  ekran/rrjetë 

screw  vidhë/vidhos 

screwdriver  kaçavidë 

scuba  autorespirator/aparat frymëmarrjeje për zhytje 

sea level  nivel i detit 

seal  guarnicion/permistop/izolim/izoloj 

second  i dytë 

secondary  dytësor/sekondar 

secondary coil  bobinë dytësore/sekondar/bobinë e pështjelljes së dytë 

secondary color  ngjyrë dytësore 

secondary pigment  pigment dytësor 

second left‐hand rule  rregull i dytë i dorës së majtë 

second‐order line  rresht i rendit të dytë 

selenium  selen 

self‐inductance  vetëinduktim/induktivitet vetjak 

semiconductor  gjysmëpërçues/gjysmëpërcjellës 

sensation  ndijim/ndjesi 

sense  ndijoj/shqisë 

sensitive  i ndjeshëm/sensitiv 

Page 31: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN separate  ndaj 

separated  i ndarë 

series  seri 

series connection  lidhje në seri 

series‐parallel circuit  qark seri‐paralel 

sewing  qepje 

sewing needle  gjilpërë për qepje 

shadow  hije 

shape  formë/modeloj 

share  ndaj/përqindje/pjesë 

ship builder  ndërtues anijesh 

shirt  bluzë/triko 

short circuit  qark i shkurtër/lidhje e shkurtër 

shot‐putter  atlet i hedhjes së gjyles 

shovel  lopatë 

shrink  tkurr/rrudhos 

sidewalk  trotuar 

sideway  në anë/anash 

significant  domethënës/i rëndësishëm 

significant digit  shifër e rëndësishme 

silicon  silikon 

silk  mëndafsh 

silver  argjend 

simple harmonic motion  lëvizje e thjeshtë harmonike 

simple machine  makineri e thjeshtë 

simplify  thjeshtoj 

single‐flit diffraction  difraksion me një çarje/shpërhapje me një çarje 

sink  gropë/fundos/zhys 

sine  sinus 

sinus  sinus 

sinkable  i zhytshëm 

siren  sirenë 

skating  patinazh 

skydiver  parashutist akrobatik 

sled  slitë 

sliding friction  fërkim rrëshqitës 

slightly  pak/paksa 

slit  e çarë/çarje/kanal 

slope  pjerrësi/pjerrësoj 

smokestack  tub oxhaku 

smooth  i lëmuar 

snap  shtrëngues/tokës/mbërtheckë 

Snell’s Law  ligj i Snellit 

snowmobile  makinë bore/motoslitë 

socket  prizë/fole 

sodium  natrium/ sodium 

solar  diellor/solar 

solar cell  bateri diellore 

Page 32: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN solid  i ngurtë/solid 

solid state  gjendje e ngurtë 

solidity  soliditet/fortësi 

solution  tretësirë/zgjidhje 

sonar  akustik/sonar 

soot  blozë 

soprano  soprano/i sipërm 

sound wave  valë zanore/ valë e zërit 

South Pole  Pol i Jugut 

spacecraft  mjet hapësinor/anije hapësinore 

spark  shkëndijë 

specific  specifik 

specific heat  nxehtësi specifike 

speck  njollë/thërrmijë 

spectrometer  spektrometër 

spectroscope  spektroskop 

spectrum  spektër 

speed  shpejtësi 

sphere  sferë 

spherical  sferik/i sferës 

spherical aberration  aberracion sferik 

spider web  rrjetë merimange 

spill  derdh/kullon 

spin  rrotulloj/përdredh/rrotullim 

spiral  spiral 

split  ndaj/ndarje 

spoiler  krah aerodinamik/kuadër i drejtimit të tërthortë/spojler 

spontaneously  spontanisht/ në mënyrë spontane 

spoon  lugë 

spray  spërkat/ spërkatje/ sprej 

spread  përhap/shpërndaj 

spring  kërcej/sustë 

sprinkle  spërkas 

square  katror 

standard atmospheric pressure  presion atmosferik standard 

startling  i papritur/i habitshëm/alarmues 

state  gjendje/shtet 

standing  i qëndrueshëm/vertikal/i palëvizshëm/stacionar 

standing wave  valë e qëndrueshme/valë stacionare 

static friction  fërkim statik 

static electricity  elektricitet statik 

statics  statikë 

stationary  stacionar/i palëvizshëm/i pandryshueshëm 

steam  avull 

stem  bosht/trung/këmbëz/kërcell 

step‐down transformer  transformator ulës 

step‐up transformer  transformator rritës 

Page 33: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN stick  shkop/shufër/kunj 

stiffness  shtangësi/fortësi 

still  i qetë/jo në lëvizje 

stimulate  stimuloj/ nxis 

stimulated emission  emetim i stimuluar/rrezatim i nxitur 

stitch  qep/tegel 

stone  gur 

store  dyqan/ruaj 

straight  i drejtë 

straighten  drejtoj 

strain  tendosje/tension/tërheqje/presion 

straw  kashtë/fije kashte 

strength  fortësi/fuqi/forcë 

stretch  tërheqje/tërheq 

strike  godas/grevë 

string  varg 

strip  shirit/ rrip/ rrjep 

strobe  impuls përzgjedhës/strob/stroboj 

strobe light  dritë stroboskopike 

strobe photography  fotografi stroboskopike 

strong nuclear force  forcë bërthamore e fuqishme 

structure  strukturë 

subatomic  nënatomik 

submarine  nënujor 

submerge  zhys 

substance  substancë/lëndë 

substitute  zëvendësoj 

subtraction  zbritje/heqje 

succession  suksesion/ trashëgimi 

suddenly  papritur/menjëherë 

sufficiently  mjaftueshëm/në mënyrë të mjaftueshme 

sulfide  sulfid 

summarize  përmbledh 

superposition  superpozicionim/mbivendosje 

supersonic  supersonik 

support  mbështes/mbështetëse 

surface  sipërfaqe 

surface tension  tension i sipërfaqes/ tendosje e sipërfaqes/ tension sipërfaqësor 

surface wave  valë sipërfaqësore 

surgery  kirurgji 

surplus  tepricë/mbetje 

suspect  dyshoj 

suspend  pezulloj 

Swedish  suedez/i Suedisë 

sweep  fshij/pastroj 

swing  rrotulloj/lëkund 

swing seat  kolovajzë/shilarës/karrige me lëkundje 

Page 34: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN swirl  shtjellë/bëj shtjellë 

symbol  simbol 

symmetrical  simetrik 

synchrocyclotron  sinkrociklotron 

systematic  sistematik 

systematic method  metodë sistematike/mënyrë sistematike 

T   

table  tabelë 

tangent  tangente 

tank  depozitë/rezervuar 

technique  teknikë/metodë/mënyrë 

technologist  teknolog 

telescope  teleskop 

temperature  temperaturë 

temperature scale  shkallë e temperaturës 

temporary  i përkohshëm 

tend  prirem/kam tendencën të 

tendency  tendencë/prirje 

tensile  në tërheqje/në këputje 

tension  tension/tërheqje 

terminal velocity  shpejtësi fundore 

terrestrial  tokësor/ i tokës 

tesla  tesla 

tetrachloride  tetraklorur 

The Law of Conservation of Energy  Ligji i ruajtjes së energjisë 

The Law of Conservation of Momentum  Ligji i ruajtjes së momentit të impulsit 

The Law of Reflection  Ligji i pasqyrimit 

The first law of Thermodynamics  Ligji i parë i termodinamikës 

The second law of Thermodynamics  Ligji i dytë i termodinamikës 

theoretical physicist  fizikan teorik 

theory  teori 

theory of relativity  teori e relativitetit 

thermal  termik/i nxehtësisë/termal 

thermal energy  energji termike 

thermal equilibrium  ekuilibër termik 

thermal expansion  zgjerim termik 

thermodynamics  termodinamikë 

thermometer  termometër 

thermometry  termometri 

thermonuclear  termobërthamor 

thermonuclear reaction  reaksion termobërthamor 

thermostat  termostat 

thin  i hollë 

thin film  film i hollë/fletë e hollë 

thorium  torium 

thread  filetë/vjaskë/prerje/filetoj/vjaskoj/fillesë/spirë 

threshold  prag/kufi 

Page 35: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN throat  fyt 

thumb  gisht i madh i dorës 

tide  baticë/rrymë e baticës 

tighten  shtrëngoj 

tightly  fort/hermetikisht/mirë 

tilt  anim/anoj 

timbre  timbër 

time  kohë 

tiny  shumë i vogël/i vogël 

tire  gomë makine 

tissue  ind 

tolerate  toleroj 

toner  toner/bojë 

tongue  gjuhë 

torr  torr 

torsion  përdredhje/përdredhës 

torsion balance  peshore rrotulluese 

total internal reflection  pasqyrim i plotë i brendshëm 

tower  shtyllë 

tractor  traktor/tërheqës 

train  tren/seri 

trajectory  trajektore 

trampoline  trampolinë 

tranquilizer  qetësues/shuarës 

transducer  transformues/konvertitor/transduktor 

transfer  transferoj 

transformer  transformator 

transistor  tranzistor 

translucent  i tejdukshëm/i kthjellët 

transmission  transmetim/transferim/transmision 

transmit  transmetoj 

transmitted wave  valë e transmetuar 

transmutation  shndërrim/ndërkëmbim 

transparent  transparent 

transverse  i tërthortë/transversal 

transverse wave  valë transversale/valë e tërthortë 

trench  hendek/kanal/llogore/hap/gërmoj 

triangle  trekëndësh 

trigger  nxis/aktivizoj/vë në lëvizje 

trigonometry  trigonometri 

trillion  trilion 

trombone  trombon 

trough  lug/govatë/ulluk 

trumpet  trumbetë 

tuba  tubs 

tube  tub/pipë/tubacion 

tune  sintonizoj/akordoj 

tuning fork  diapazon 

Page 36: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN tungsten  tungsten 

tunnel  tunel 

turbulent  turbulent 

twice  dy herë 

twirl  rrotullim/përdredhje/shtjellë/shakull 

twist  përdredh/rrotulloj 

U  

ultrasonography  ultrasonografi 

ultrasound  ultratingull 

unaffected  i pandikuar/i paprekur 

unavailability  mosdisponueshmëri/mungesë disponueshmërie 

unbalance  prishje baraspeshimi/mungesë baraspeshimi/zhbalancim/çakordim/ asimetri/prish ekuilibrin/zhbalancoj/çekuilibroj 

unbalance force  forcë zhbalancimi 

uncertainty  pasiguri 

unchanged  i pandryshuar 

undergo  i nënshtrohem diçkaje 

undiminished  i pareduktuar/i pazvogëluar 

uniform  uniform 

uniform acceleration  përshpejtim uniform 

uniform circular motion  lëvizje rrethore uniforme 

uniformly  në mënyrë uniforme/njëtrajtësisht 

unit  njësi 

units of force  njësitë e forcës 

universe  univers 

unknown  i panjohur 

unsteady  i paqëndrueshëm 

upright  vertikal 

upward  në drejtimin lart 

utensil  vegël/pajisje 

V  

vacuum  vakuum 

valid  i vlefshëm/i mirëqenë 

value  vlerë 

vapor  avull 

vapor state  gjendje avulli 

vaporization  avullim 

vaporize  kthej në avull/avulloj 

variable  variabël/ndryshore 

variation  variacion/ndryshim 

variety  varietet/lloj 

various  i ndryshëm/ të ndryshme 

vector  vektor 

vector quantity  madhësi e vektorit/madhësi vektoriale 

vector resolution  rezultante e vektorit/rezultante vektoriale 

Page 37: High School Physics Glossary - Albanian · alternating current generator gjenerator rryme alternative/alternator ... cluster grup/tuf ...

High School Physics Glossary 

NYS Statewide Language RBERN 

ENGLISH  ALBANIAN vector sum  shumë e vektorit/shumë vektoriale 

vein  venë 

velocity  shpejtësi 

verification  verifikim 

vertex  kulm 

vertically  vertikalisht 

vibrate  dridhem/vibroj 

vibrational motion  lëvizje dridhëse/lëvizje vibruese 

violate  dhunoj/shkel 

virtual  virtual 

virtual image  imazh virtual 

viscous  viskoz/veshtullor 

viscous liquid  lëng viskoz/lëng veshtullor 

visible  i dukshëm 

visualize  vizualizoj/paraqes vizualisht 

vocal  vokal/zanor 

vocal cord  kordë vokale/kordë e zërit 

volatile  i avullueshëm 

volatile liquid  lëng i avullueshëm 

volt  volt 

voltaic  voltaik 

voltaic cell  bateri voltaike/qelizë voltaike 

voltage  tension/voltazh 

voltage divider  ndarës tensioni/pjesëtues tensioni 

voltage drop  rënie tensioni 

voltmeter  voltmetër 

volume  volum/vëllim 

vowel  zanore 

W  

water pollution  ndotje e ujit 

wave speed  shpejtësi e valës 

weak force  forcë e valës 

X Y Z   

X‐rays  rreze X 

X‐value  vlerë X 

Xerox  Xerox 

Y‐value  vlerë Y 

yellow  e verdhë 

zinc  zink