Heykel sanatı

           Çeşitli maddelerin yontularak ya da kalıba alma tekniği ile şekillendirilmesi sonucu ortaya çıkan bir sanat türüdür. Kullanılan malzemeler taş, mermer, kil, ahşap, toprak, demir, tunç, bronz, fildişi gibi malzemelerdir.

    A- MISIR HEYKEL SANATI

    Eski krallıklar döneminde yapılan firavun heykelleri hareketsiz,dikdörtgen taş bloktan dışarı çıkar durumdadır. Figür taş bloğun önünde ayakta durmakta ya da oturmaktadır.    Mısır sanatında heykel tipleri 3’e ayrılır:

1-Ayakta duran heykel tipi2-Oturan heykel tipi3-Serbest figürlü halk heykelleri

1-Ayakta duran heykel tipi:    Dimdik ve dosdoğru öne bakan heykel tipidir. Vücut ağırlığı iki ayağa eşit dağılmıştır. Heykelde,  bir eksen vücudu tam ortadan iki eşit parçaya böler. Bu duruş sanat tarihinde frontal olarak isimlenir. Bu heykellerde genellikle sol ayak bir adım öndedir. Kollar aşağı sarkmaktadır ve vücuda yapışıktır.2-Oturan heykel tipi:    Koltuk ya da tahtaya oturtulan heykel tipidir. Dimdik, hareketsiz ve çok sakin figürün başı dosdoğru yere bakar. Eller dizin üzerindedir. Sağ el yumruk şeklinde sıkılmıştır. Bir elin göğüs üzerine konulduğu bazen gözlenmektedir. Ağırlık iki ayağa eşitdağılmıştır.3-Serbest figürlü halk heykelleri:    Halk heykellerinde bu sert kuralların hiçbiri geçerli değildir. Daha canlı, hareketli ve günlük yaşama ait tüm sahneleri bu eserlerde görmek mümkündür. Mısır’da heykellerin ölü ile birlikte mezara konması, ölenin ruhuna bir sığınak oluşturacağı inancı heykellerin sahiplerine benzememelerini gerektirmektedir. Bu da portreciliğin çok erken gelişmesine neden olmuştur. Portrelerde yüz benzerliği kadar karakterin belirtilmesi de önem kazanmıştır.    Eski krallık döneminde portre heykellerin en önemli olanları Kefre’nin heykelleri ve Gize’deki sfenkstir. Bir başka eserde tahtadan yontulan şeyhül beled adlı rahip heykelidir. Yeni krallık döneminde taş tekniğinin ilerlemesi ile anıtsal ölçülerde yapılmaktadır. Bu dönemin en önemli eseri 2. Ramses zamanında

yapılan Abasimbel kaya tapınağının cephesinde yer alan 20m boyundaki4 kral heykeli ve aynı tapınak içinde yapılan 8m yüksekliğindeki 8 adet heykeldir.    B- SÜMER HEYKEL SANATI   Sümer heykelleri oldukça dayanıksız malzemeden yapılmıştır. Sümerheykelleri oldukça hareketsiz ve dini niteliktedir. Konu olarak tanrılar, krallar, önemli devlet adamları ve kentin önde gelenleri ele alınmıştır. En çok rastlanan figür ellerini göğüs üzerinde kavuşturmuş vücudun üst kısmı çıplak alt kısmı bir postla örtülü olan insan figürüdür. Buna en güzel örnek İstanbul da eski şark müzesindeki kral lügaldalu heykelidir.     Sümer sanatı kral Gudea döneminde yeniden canlanmıştır. Bu dönemden kalan heykeller sert taşların kullanılması nedeni ile günümüze ulaşabilmiştir. Bu dönem heykelleri dimdik ayakta duran, oturan ya da elleri göğüs hizasında birleştirilmiş dua ederken tasvir edilmiştir. Bu dönem heykellerinde çıplak kısımlarda kalan kasların işlenmesi gibi özellikler görünmüştür. Küçük sanat eserlerinde de Sümer sanatında silindir şeklinde mühürlere sıkça rastlanmıştır.

    C- YUNAN HEYKEL SANATI    Yunan sanatında başlangıçtaki taş, kemik, fildişi ve tunç malzemelerinden yapılmış ilkel heykel örnekleri görülür.Yunan sanatı başkalarının görmesini amaçlayan bir sanattır. Bu nedenle heykel seyircinin görüşü ve değerlendirmesi noktasında ele alınmıştır. Yunan heykellerinde figür; genel ideal ölçüler,ortak ideal insan tipi düşünülerek ortaya konmuştur. Yunan sanatında güç ve hareket sportif etkinliklerde örnek oluşturacak durumların başkalarına sunulması, gösterilmesi içinyani eğitsel yönden halk eğitimi açısından önem kazanmıştır. Bunedenle çıplaklık dinsel yönden değil, ortak eğitim birimi olarak değerlendirilmiştir.    Vücut hareketleri yunan heykeltıraşların sürekli uğraşı olmuştur. Yunan heykellerinde çeşitli dönemler ve üsluplar

belirmektedir.1-Arkaik yunan heykeli (m.ö 7.yy ) 2-Klasik dönem (m.ö 5. ve 4.yy )3-Helenistik dönem

D- ROMA HEYKEL SANATIRomalılar heykel sanatında yunanlılar kadar başarılı olamamışlardır. Heykel Romalılar için başlangıçta bir koleksiyon malzemesi ya da bahçelerini süsleyen bir malzeme olarak görülmüştür. Bu nedenle Yunanistan’dan çok sayıda heykelgetirilmiş ancak bunlar ihtiyaçlarını karşılamayınca kopyaları çoğaltılarak bu eksiklik giderilmeye çalışılmıştır. Roma heykel sanatı iki kolda eserler vermiştir. Bunlar portreler ve tarihi kabartmalardır. Bir Romalı öldükten sonra bu kişinin bal mumundan bir portre maskesi hazırlanır ve cenazetöreninde taşındıktan sonra evde Atrium’daki bir hücre içinde saklanırdı. Bu nedenle roma portrelerinde bir idealizm görülmektedir. Tarihi kabartmalarının kökeninde ise Romalılarınsavaş dönüşü düzenledikleri zafer alaylarında taşınan savaş tabloları yatmaktadır. Bu çalışmalarda belli zaman ve yerde meydana gelen olaylar konu olarak ele alınmıştır. En güzel

örnekleri Barış sunağı, Titus zafer takı, Traionus sütunudur.

kaynakça:

http://www.restoraturk.com/restorasyon-sanat/resim-ve-heykel-restorasyonu/118-heykel-sanati-turk-heykel-sanati.html

Heykel resim kadar,belki resimden daha da eski bir sanattır. Kilden yapılmış küçük figürler, totem direkleri, şeytan maskeleri, Easter Adasında bulunmuş garip oymalar Maya Kızılderililerin yapmış oldukları şeyler, heykel sanatının bütün dinlerde nice önemli bir yer tuttuğunu belirtmektedir. Dinin heykel sanatındaki bu önemli yeri ve etkisi,heykelin başlangıcından yakın zamanlara kadarsüregelmiştir diyebiliriz.Yeryüzünde görülen en eski heykel, yaklaşık olarak M.Ö.40.000 yıllarından kaldığı tahmin edilen mamut dişinden yontulmuş bir kadınbaşıdır. Sözkonusu heykel,Fransa’da Garonne ırmağı yatağında, Brassempouy’da bulunmuştur. 1894 yılında bulunan bu heykelden sonra,1922 de bulunan 15 santim boyundaki bir kadın heykeli de “Lespugue Venüsü” diye tanımlanmıştır. Bunun M.Ö.30.000 yıllarında yapılmış olduğuna inanılmaktadır.

Eski Mısırlılar heykel konusunda da çok ustaydılar. Firavunların ve soylu kişilerin granitten,kireçtaşından heykellerini yontuyorlardı. Güzelliğe tutkun, atletizme son derece önem veren Eski Yunanlılar da, Phidias (Fidiyas) ve Praxiteles (Prakisiteles) gibi dev heykel ustaları yetiştirmişlerdir. Bu ustalar özellikle kadın ve erkek vücudunun kusursuz örneklerini ölümsüzleştirmişlerdi. Bir çok alanlarda Yunanlıları izleyen, onlara öykünen (taklit eden)

Romalılar heykellerini mermerden yaptılar. Eski Yunanlılar, Sümer veHitit heykellerindekinden daha yumuşak bir malzeme, mermer ve süngertaşı kullanıyorlardı. Onun için heykellerin yontu ve işlenmesinde de daha başarılı olmuşlardır. Romalılar ise heykelcilikte büste daha önem verdiler.

Heykelcilik sanatı,ışıklı Rönesans dönemiyle büsbütün önem kazandı. Mikelanj “Musa”, “Davut” gibi dev eserler yarattı. Çağdaş heykelciliğe gelince,bu dönemin Rodin’le başladığını söyleyebiliriz.Rodin, eserleriyle kitleye anlam ve ruh kazandırmıştı.Modern heykelciliğin en büyük ustaları İngiliz Henry Moore, İtalyan Alberto Giacometti gibi kişilerdir. Avrupa dışında heykel, Afrikalı zenci sanatı, Amerika’da Toltek ve Aztek sanatı, Güney Asya’da Hint ve Çin Hindistan’ı heykelciliği gibi alanlarda gerçekten karakteristik değerler taşıyan örnekler vermiştir.

Türkler’de heykel çok eski çağlarda bile mevcuttu. Orta Asya’da yaşayan Türkler,ölüleri için “balbal” diye tanımlanan sert taştan, ayrıntıları pek belirli olmayan yontular dikerlerdi.

Daha sonraları, Padişah Abdülaziz heykel sanatını teşvik amacıyla kendi heykelini yaptırmıştı. Abdülaziz’i at sırtında gösteren bu heykel Beylerbeyi Sarayı’ndaydı. Birkaç kez değiştirmiş sonunda Topkapı Saray Müzesi’ne yerleştirilmiştir.

Eski adı Sanayi-i Nefise Mektebi olan Güzel Sanatlar Akademisi’ndekiilk heykel öğretmeni Oskan Efendi’dir.

Kaynakça:http://tr.wikipedia.org/wiki/Heykel

MISIR HEYKEL SANATI

kaynakça:https://www.google.com.tr/search?es_sm=93&biw=1440&bih=809&tbm=isch&sa=1&q=MISIR+heykel+sanat%C4%B1&oq=MISIR+heykel+sanat%C4%B1&gs_l=img.3...2601.3681.5.3915.6.6.0.0.0.0.277.463.0j1j1.2.0.msedr...0...1c.1.62.img..6.0.0.DF60yWNsMNA&dpr=1&cad=cbv&sei=UVb0VMbKCoTzUuOngsgN#tbm=isch&q=MISIR+heykel+sanat%C4%B1&pws=0& imgdii=_

ROMA HEYKEL SANATI

kaynakça:http://blog.kavrakoglu.com/tag/kutsal-roma-germen-imparatorlugu/

YUNAN HEYKEL SANATI

kaynakça:http://www.estanbul.com/helenistik-donem-yunan-heykel-sanati-414878.html