Hekimliği Uygulamaları Sendromunda Diş Uyku Apne TANER Tülin... · anomalilerin ortognatik tedaviyle düzeltilmesi Geç dönem • Dentofasiyal anomalilerin ortognatik tedavi

Uyku ApneSendromunda Diş

Hekimliği Uygulamaları

PROF. DR. TÜLİN TANERHacettepe Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi

Ortodonti AnaBilim Dalı

TTD Okulu Uyku Bozuklukları Merkezi Kursu – Ankara26 – 27 Mart 2010

Prof D

r Tüli

n TANER

Uyku apne sendromunda etyoloji

Dar havayoluna sahip olgular uyku apnesi için risk grubu oluştururlar.

Ortodontik muayene ve sefalometrik değerlendirme

• Adenoid vejetasyon ve/veya nazal problemler nedeniyle ağız solunumu alışkanlığının, maksillerdarlık, açık kapanış maloklüzyonlarının oluşması

• Kraniyofasiyal anomalili olgular• Maksilla ve/veya mandibulanın geride

konumlanmasıProf D

r Tüli

n TANER

Ortodontik tedavilerErken dönem

• Maksillanıngenişletilmesi

• Maksiller ve mandibuleryetersizliklerin ortodontik tedaviyle düzeltilmesi

• Kraniyofasiyalanomalilerin ortognatiktedaviyle düzeltilmesi

Geç dönem

• Dentofasiyalanomalilerin ortognatiktedavi ile düzeltilmesi

• Ağız içi apareylerle alt çenenin öne alınması

Prof D

r Tüli

n TANER

Adenoid facies (Uzun yüz sendromu)• Açık ağız postürü• Üst ileri itim• Maksiller darlık• Alt çenenin geride

konumlanması• Artmış vertikal yüz boyutları

Prof D

r Tüli

n TANER

Hızlı maksiller genişletme apareyleri

Prof D

r Tüli

n TANER

Fonksiyonel apareyle mandibuler ilerletme

Prof D

r Tüli

n TANER

OUAS tedavi seçenekleri

Davranışsal (Düzenli egzersiz, kilo verme, az nikotin ve alkol, uykuda pozisyon değişikliği)

CPAP

Cerrahi

Ağız içi apareylerProf D

r Tüli

n TANER

Amerikan Uyku Tıbbı Derneği

Thorpy M, Chersson A, Derderian A. et al. PracticeParameters for the Treatment of Snoringand Obstructive Sleep Apnea With Oral Appliances. SLEEP, 1995; 18: 511-513.

Kushida CA, Morgenthaler TI, Littner MR et. al.Practice Parameters for the Treatment of Snoring and Obstructive Sleep Apnea withOral Appliances: An Update for 2005. SLEEP, 2006; 29: 240-243.

Prof D

r Tüli

n TANER

OUAS ‘da Ağız İçi Aparey Uygulamasının Amacı

Fizyolojik ve anatomik olarak daralan /tıkanan havayolunu mekanik olarak genişleterek faringeal kollapsı engellemektir.

Hoffstein V. Review of oral appliances for treatment of sleep-disordered breathing. Sleep Breath, 2007; 11: 1-22.

Prof D

r Tüli

n TANER

Sunum Akışı

• Ağız İçi Aparey Tipleri

• Ağız İçi Aparey Tedavisinin Aşamaları (Muayene, Aparey yapımı, Uyumlama, Takip)

• Ağız İçi Aparey Tedavisinin Kontrendikasyonları ve Endikasyonları

• Ağız İçi Apareylerin etkinliği, yan etkileri, kullanılmama nedenleri ve avantajları Prof

Dr T

ülin T

ANER

OUAS Tedavisinde Ağız İçi Aparey Tipleri

1. Yumuşak damak kaldırıcı

2. Dil tutucu 3. Alt çeneyi önde tutan

TAPHerbstCRMP

Elastomerikuyku apareyi OSAP SAGA MIRS

NAPA Snorefree SnoreGuard SomnoGuard

Alt Çeneyi Önde Tutan ApareylerAdjustable PM Positioner

Alt çeneyi önde tutan apareyler başlıca 4 grupta toplanabilir:

1. Hastanın kendisinin uyguladığı prefabrik

apareyler(DIY-Do it yourself)

2. Hekimin uyguladığı prefabrik apareyler

3. Tek parça, önde tutma mesafesi sabit

apareyler

4. İki parçalı, önde tutma mesafesi

ayarlanabilir (titre edilebilir) apareylerProf

Dr T

ülin T

ANER

Ağız içi aparey tedavisi aşamaları

1. Muayene (Dental ve ortodontik)

2. Apareyin yapımı

3. Apareyin uyumlanması

4. Aparey kullanımı ve etkinliğinin takibi

Prof D

r Tüli

n TANER

Dental muayenede ağız içi aparey tedavisi için bir kontrendikasyon olup olmadığı değerlendirilir.

Prof D

r Tüli

n TANER

Ağız içi aparey tedavisinin kontrendikasyonları

• Yetersiz/sağlıksız doğal diş desteği olan/ dişsiz,

• Aşırı kron ve köprüleri bulunan,

• Şiddetli TME disfonksiyonsemptomu,

• Alt çenesini öne alamayan (maksimum öne alma<5 mm),

• Zayıf işbirliği

Prof D

r Tüli

n TANER

Bireye özel ağız içi aparey yapımı için gerekli kayıtlar

• Alt ve üst diş arklarının ölçüleri

• Çalışma modelleri

• Alt çeneyi öne alma kaydıProf D

r Tüli

n TANER

Ağız içi aparey tedavisinin endikasyonları (Horlama)

• Cerrahi tedavi için kararsız veya istemeyen,

• Başarısız cerrahi operasyon geçirmiş,

• Sadece belirli zamanlar için horlama kontrolüne ihtiyaç duyan,

• Uyku apnesi geliştirebileceği düşünülen horlama olguları

Prof D

r Tüli

n TANER

Ağız içi aparey tedavisinin endikasyonları (Apne)

• Hafif veya orta derecede (şiddetli olmayan) uyku apnesi olan,

• CPAP’ı tolere edemeyen,

• Cerrahi tedavisi risk taşıyan

• Belirli dönemlerde (örneğin seyahat sırasında) CPAP’a alternatif tedaviye ihtiyaç duyan apne olguları

Prof D

r Tüli

n TANER

Ağız içi apareylerin başarısı

Apne-hipopne indeksinin 10’nun altına düştüğü hasta oranı: % 50-75

Prof D

r Tüli

n TANER

Ağız içi apareyin etkinliğini değiştiren faktörler:

• Apnenin şiddeti • Alt çenenin ilerletilme

miktarı• Beden kitle indeksi (BKI)• Pozisyonel uyku apnesinin

varlığıProf D

r Tüli

n TANER

Alt çenenin ilerletilme miktarı

% 50-75

Prof D

r Tüli

n TANER

Ağız içi apareyin etkinliğini değiştiren faktörler:

• Apnenin şiddeti • Alt çenenin ilerletilme

miktarı• Beden kitle indeksi (BKI)• Pozisyonel uyku apnesinin

varlığıProf D

r Tüli

n TANER

Alt çeneyi öne alan apareylerin olası yan etkileri

• Çenelerde gerilim,• Dişlerde ve dişetlerinde

rahatsızlık hissi, • Aşırı salivasyon veya ağız

kuruluğu, • Temporomandibuler eklem

(TME) ağrısı, • Masseter kas hassasiyetiProf

Dr T

ülin T

ANER

Alt çeneyi öne alan apareylerin uzun süreli kullanımı sonucunda

• Alt keser dişlerde labiyale eğilme,

• Overjet ve overbite’ da azalmaProf

Dr T

ülin T

ANER

Ağız İçi Apareyler

Ağızda kullanılan küçük cihazlardır,

Rahat ve kullanımları kolaydır,

Seyahat sırasında kullanılabilme avantajları vardır,

Ekonomiktirler,

Tedavi geri dönüşümlüdür ve noninvazivdir,

Diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanılabilirler.Prof

Dr T

ülin T

ANER

Ağız içi apareylerin kullanılmama nedenleri

• Apareyin uyumlama sürecinin zor gelmesi

• Aparey öncesi günlük semptomların olmaması

• Kalıcı bir çözüm istenmesi,

• Hastanın burun solunumu yapamıyor olması

• Uyku pozisyon değişikliği ve kilo verme gibi davranışsaldeğişikliklerden yarar görme

• Kilo alma sonucu apareyin işe yaramadığına karar verme

• Guatr tedavisi sonucu şikayetlerin geçmesiProf

Dr T

ülin T

ANER

Teşekkür ederimProf

Dr T

ülin T

ANER