-
Golak ospatzeko erakGarai batean espontaneoazen, eta orain,
aldezaurretik prestatutakoa 2-3
Futbolaren botereaHezkuntzarako etaaldaketarako lanabesaere bada
Hegoafrikan 4-5
Ahatezainen aldeAtezainak izan ziren Albert
Camus eta Eduardo Txillida.Karol Wojtilak eta VladimirNabokovek
ere eskularruak jan-tzi zituzten. Atezaina pertsonaiabitxia da.
Botanikoa da. Filosofoa da.Errekarriak bezala jaurtitzen
du baloia. Errukarria da. Erruakharri bihurtzerainoko
bakarda-dea. Bere karezko irlan bakarrikdabil, irribarre bat New
Yorkenbezain bakarrik, triste. Pausoro
harri koxkorra ostikoka alden-duz. Ostikoka bere
patuari.Bakarrik ospatzen du. Bakarrikabailtzen da. Bakarrik beti.
Etaez hori bakarrik.
Giltzaria ere bada. Topografoa.Satorretan dabil igloo baten
aurrean. Izoztu zaizkio belau-nak. Baloirik ez datorkio.Komentu
abandonatu bateanahaztuta utzitako giltzaria da.Armiarma sare
tartean bizi da.Angeluak neurtuz, geometria
estudiatuz. Aspertzen deneanhormak eraikitzen hasten da,badaki
esku lan pixka bat. Etaarkitekturaz. Metereologoa da.Haizeari
antzematen dio, eguz-kiaren bideari, eta hemisferio bataukeratzen
du. Adibidez, Groen-landia. Han biziko da urteerdian. Fraile bat da
elurretan.
Marjinatua daukate.Gehiegi dakielako. Obserba-
tzea gustatzen zaiolako bistazutoin kantoiarekin zorroztuz.
Talaieroa ofizio galdua da, esandiote. Ea zergatik behatzen
duenhainbeste. Ea zergatik ez denbegiak erantzi eta
kaniketanhasten. Edo jarri ahate batzukarea txikian, eta haiek
zaintzeradedikatu, ahatezain. Kontuz ibil-tzeko agindu diote, bere
eremu-tik ihes egiterik ez egosteko.Iraultzarik ez.
Deskuidatzenbada, zutoin langak zutik dauz-kan haria eten, eta negu
jolase-tan txoria kribaren azpian beza-la, harrapatua geldituko
delaaurreraka amilduko den bereatearen sare artean. Preso atipi-ko
bat izango da.
1863AmetsArzallus
Lasai eta pozik Herbehereetako eta Espainiako
selekzioetako jokalariak finalari begira jarri dira
KOEN
VAN
WEE
L / E
FE
berria 2010eko uztailaren 9a, ostirala
HEGOAFRIKAKOMUNDUKO KOPA 2010
-
Hegoafrikako jokalariak korner baten alboan dantzan,Mexikori
gola sartu ondoren,joan den ekainaren 11n. JORGE ZAPATA / EFE
Azkeneko bi hamarkadetan, golak sartzean era guztietako
ospakizunak ikusi ahal izan dira Munduko Kopan. Garai batean
bat-batekoa zenaaldez aurretik prestatutako kontua da gaur
egun.
Igor Susaeta
Azkeneko hiru hamarkadetanbatez ere, futbola izugarri aldatuda.
Argi dago. Jokalariak, haste-ko, askoz ere prestatuagoak dau-de;
bai, behintzat, fisikoki. Horre-gatik, azkarragoa da jokoa.
Mate-riala ere aldatu da: prakak,oinetakoak, elastikoak…
Denaonerako. Agian, mamia aldatukozen gutxien. Golek ematen
etakentzen dute. Golek erabakitzen.Horiek eragiten dituzte era
guz-tietako emozioak. Baina golarenbueltan bada zeharo irauli
denzerbait: ospatzeko modua da izu-garri ezberdina. Orain hogei
urtearte, gutxi gorabehera, bat-bate-
ko kontua izaten zen; momen-tuan ateratzen zitzaiena egitenzuten
jokalariek, emozioei bideegiteko: kideak besarkatzen zi-tuzten,
ukabilak estutu aurpe-gian amorru keinua jarriz, itsu-itsuan alde
batera edo bestera jo,oihu egin…Oraindik ere badiragola bat-batean
atera bezala ospa-tzen dutenak, baina gero etagehiagok daukate
zerbait aldezaurretik prestatuta. Dantzak, kei-nuak eta era
guztietako eskain-tzak ikusten dira, batez ere. Aur-tengo Munduko
Kopak ere edukiditu bereak, aurrekoek berenakeduki zituzten bezala.
Argi dago,hortaz, beste zerbait ere aldatudela.
Dantza kontuak direnean, afri-karrak izaten dira
protagonista;artista hutsak dira horretan. Aur-tengo Munduko Kopako
lehenpartidan, esaterako, Hegoafrikaeta Mexikoren artekoan,
SiphiweTshabalalak etxekoen gola sartuzuen, berdinketarena, eta,
talde-kideetako batzuk lagun hartuta,korner batera jo zuen. Han
hasi zi-ren sei bat lagun dantzan, batabestearen atzean jarrita,
ilaraosatuz. Eta Soccer City estadioanbildutako 90.000 zaleak,
pozez zo-ratzen. Ghanako Kevin-PrinceBoatengek eta Asamoah
Gyanekere dantzan ospatu zuten Austra-liari sartutako gola,
1-0ekoa. Afri-karrek bezala, brasildarrek ere
pakizun horietako batzuk, ordea,betiko iltzatuta geratu dira
zaleengogoan.
Roger MillaKamerun 1990
Frantziako Ligan aritu zen1980ko hamarkadan, eta golea-tzaile
ezagun samarra zen jakin-tsuenentzat. Ia zale gehienentzat,berriz,
1990ean Italian jokatutakoMunduko Kopan munduratu zen:batetik, 38
urte zituen arren, Ka-merungo selekzioarekin jokatzenzuelako; eta,
bestetik, golak ospa-tzeko dantza egiten zuelako. Gau-za bitxia zen
orduan. Lau sartu zi-tuen guztira. Kornerretako batenbanderatxora
hurbiltzen zen, ez-ker eskua sabelean jarri, eta es-kuinekoa airean
mantentzenzuen. Bien bitartean, aldakakmugitzen zituen bizi-bizi.
Makos-sa zeukan izena dantza hark.«Bat-batean atera zitzaidan.
Ezerez zegoen prestatuta», adierazizuen orduan Millak.
Kamerungo
dantzarako joera izan ohi dute.Gen kontuak.
Diskretuagoa izan zen eslove-niarren ospakizuna, Robert Kore-nek
Aljeriari gola sartu ondoren(1-0). Baina esanguratsua, aldi
be-rean. Goleatzailearen bueltan bil-du ziren, eta, eskuak goian
zituz-tela, oihuka eta algara bateanhasi. Golak sartzen ohituta
dau-denek, berriz, ospakizun propioaedukitzen dute. David Villa
espai-niarrak, adibidez, zezenketari batbalitz bezala ospatzen
ditu, etaMiroslav Klose alemaniarrak ai-rean itzulipurdi ikusgarri
bat egi-nez. Itzulipurdiarena, dena den,ez da kontu hain berria.
Izan ere,Hugo Sanchez mexikarrak hala-xe ospatzen zituen 1980eko
ha-markadan. Beste batzuk, aldiz,berri-berriak dira; asko
partidahasi aurretik edo aurreko egune-tan entrenamendu batean
entse-atutakoak. Garai batean bat-ba-tean ateratzen zitzaien
jokalariei,eta egun, aldiz, aldez aurretikprestatuta edukitzen
dituzte. Os-
Beste zerbait ere aldatu da
berria2010eko uztailaren 9a, ostiralaMunduko Kopa 2010 Gure
Gaia2
-
dantza batzuen nahasketa batzen.
Rashidi Yekini Nigeria 1994
Ez zen sartzeko gol zail-zaila izan,baina Nigeriak Munduko
Kopabatean lortutako aurrenekoa izanzen Yekinirena. 1-0ekoa zen,
etaArrano Berdeen aurrelari titula-rra ate barruan sartu zen gola
sar-tu eta berehala. Belauniko jarri,eta sareari heldu zion bi
eskuekin.Begiak itxi eta Dallasko (AEB) Co-tton Bowl estadioko
harmailetakobatean zeudenei mintzatu zi-tzaien oihuka, zerbait
erregutunahiko balie bezala. Azkenean, 3-0irabazi zion Nigeriak
Bulgariari,D multzoko ligaxkako lehen jar-dunaldian. Munduko Kopa
buka-tu ondoren, Sporting Gijongoak fi-txatu zuen Yekini.
Diego MaradonaArgentina 1994
Ordurako, 33 urterekin, bere one-nak emanda zegoen, eta
denboradezente zeraman maiz jokatugabe. Halere, Alfio Basile
hauta-tzaileak AEBetara eraman zuen,Munduko Kopa laugarrenez
jokazezan. Argi zegoen izan zenaren
erdia ere ez zela, baina MundukoKopa hartan Argentinak
jokatu-tako lehen partidan, Greziarenkontrakoan, gol bikaina
sartuzuen; bere selekzioaren hiruga-rrena (4-0). Ondo lotu zuten
ar-gentinarrek jokaldia, eta, area er-tzera helduta, baloia
Maradona-ren oinetara. Jaurtitzeko keinuaegin, itxaron, eta
bigarrengoan,bai, bigarrengoan jaurtiketa. Es-kuadrara. Gol
bikaina. Taldeki-deak atzetik zihoazkion bitarte-an, telebista
kamera bati mintza-tu zitzaion, amorruz, «hemennago ni» esanez
bezala. Baina se-lekzioarekin sartutako azkengola izan zuen hura.
Hurrena Ni-geriaren kontra jokatu, ligaxka-ko bigarren
jardunaldian, eta par-tidaren ondorengo dopin kontro-lean positibo
eman zuen, efedrinasubstantziarekin. Positibo ema-ten zuen bigarren
aldia zen —le-henengoa kokainarekin izan zen,1991n—; bere
ibilbidearen akabe-ra ia-ia.
Bebeto Brasil 1994
Herbehereek eta Brasilek 1994koMunduko Kopako partidarik
zi-rraragarrienetakoa jokatu zuten.3-2 nagusitu ziren
brasildarrak,
baina haien aldeko 2-1eko gola,Bebetok sartutakoa, inoizko
eza-gunenetakoa da. Izan ere, gerorabeste kirolari askok imitatu
duteaurrelari brasildarraren keinua.Bebeto korrika hasi zen, pozez
zo-ratzen, aurpegiko irribarrea etaemozioa disimulatu ezinik.
Beso-ak mugitzen hasi zen, haur jaiobe-rri bat kulunkatzen ariko
balitzbezala. Zelaiaren albo batera hel-du, eta Mazinho zein
Romario tal-dekideak batu zitzaizkion. Hiru-rek keinu bera
errepikatu zuteneskuekin. Kontua da gola sartubaino egun batzuk
lehenago jaiozela Bebetoren hirugarren hau-rra.
Ahn Hego Korea 2002
Ahn hegokorearra herrikide bate-kin gogoratu zen, AEBen
kontraberdinketaren gola sartu ondoren(1-1). Irristatzen hasi zen,
eta segi-tuan taldeko batzuk batu zitzaiz-kion kornerrera bidean.
KimDong Sung izotz patinatzaile he-gokorearra omendu nahi
zuten.Izan ere, hilabete batzuk lehena-go, Salt Lake Cityn (AEB),
urrezkodomina irabazi zuen 1.500 metro-ko proban Neguko Olinpiar
Jokoe-tan, baina azkenean kendu eginzioten, Apolo Anton Ohno
estatu-batuarrari traba egin ziola eraba-ki baitzuten epaileek.
«Gure he-rria minduta dago oraindik, eta el-kartasuna adierazi nahi
izan dio-gu», esan zuen Ahnek, AEBenkontrako partidaren
ondoren.
Kaviedes Ekuador 2006
Ekuadorko selekzioaren izarreta-ko bat zen, erreferenteetako
bat,baina Ivan Kaviedesek matxinofama zeukan. Hori bai,
2006koekainaren 15 hartan herrialdeguztia emozionatu zuen, Costa
Ri-caren kontrako partidan, A mul-tzoko ligaxkako bigarrengoan,
3-0ekoa sartu zuenean. Korrikahasi, elastikoaren azpitik
Spider-manen mozorroa atera, eta aurpe-gia estali zuen harekin.
OtilinoTenorio Mozorroduna selekzioki-dea izandakoa omentzen ari
zenKaviedes. Munduko Kopa jokatubaino hilabete batzuk lehenagohil
zen, auto istripu batean. Teno-riok tela batekin estaltzen
zituenbegiak gol bat sartzen zuen bakoi-tzean. Spidermanen
mozorroaatera nahi zuen Alemanian joka-tzekoa zen Munduko Kopan,
bai-na Kaviedesek jantzi zuen harenomenez.
Milla Kamerungoa,1990ean. BERRIA
Yekini Nigeriakoa 1994an,Bulgariari gola sartu ondoren.
BERRIA
Ahn Hego Koreakoa patinatzen,2002an. BERRIA
Maradona,1994an. BERRIA
Mazinho,Bebeto eta Romario Brasilgoak,1994an. BERRIA
berria2010eko uztailaren 9a, ostirala Gure gaia Munduko Kopa
2010 3
Kaviedes Ekuadorkoa Costa Ricari sartutako gola ospatzen,2006an.
ROBERT GHEMENT/ EFE
-
ko jarduera bakarra; hala eta guz-tiz ere, beste hainbat
gizartemugimenduk eta gobernuz kan-poko erakundek baliatu nahiizan
dute Munduko Kopa, zen-bait kausa eta eskabidetan jarra-razteko
arreta mundu guztiari;izan ere, izugarrizko gaitasunadu, hedabideak
erakarraraztekoeta jendea mugiarazteko.
Hala nola MSF Mugarik Gabe-ko Medikuek «munduko kopa-txo» bat
antolatu zuten Johan-nesburgo erdialdean, eta hanparte hartu zuten
hainbat per-tsona seropositibok eta erakun-deko zenbait
boluntariok: ingu-ruko eskualdeetako herrialdebatzuetakoek;
esaterako, Zim-babwe, Mozambike eta Malawi-koek. Helburua, berriz,
honakohau zuten: «guztien begienaurrean jartzea zer-nolako
arra-kasta duten erretrobirusen kon-trako tratamenduek»; baina
age-rian uztea, halaber, «garapenbidean dauden
herrialdeetanoraindik 9,5 milioi pertsona»daudela «itxarote
zerrendan,bizia salbatu diezaieketen sen-dagaien esperoan». Horiek
esku-ratzeko modua, gainera, kolo-
kan jarri da orain, «aurrekon-tuak murriztu egin
baitituzteherrialde emaileetan».
FIFAren Munduko Koparenguztiz bestelako txapelketa batantolatu
zuten, adibidez, Lurmu-tur Hiriko txabola auzoetako bizi-lagunen
elkarteek eta Etxe-hus-teen Kontrako Kanpainakokideek: Jende
Pobrearen Mundu-ko Kopa. Lurmutur Hiriko Delftauzoko kirol zelai
batean eginzuten, hiriko auzorik zapalduene-tako batean. «Pobreok
gogokodugu futbola», azaldu du PamelaBeukesk, Etxe-husteen
KontrakoKanpainaren bozeramaileak;«baina ezin dugu MundukoKopaz
gozatu; eta, are okerragoadena, ondorio kaltegarriak
ekarridizkigu». Beren etxeak husterabehartu dituzte hainbat
bizila-gun, hirian estadio berri bat erai-ki ahal izateko: Green
Point esta-dioa, modernoetan modernoena.Norbere etxea hustera
behartu-tako horiek eta turistarik gehiendabiltzan kaleetako
saltzaileek,bada, hainbat futbol talde osatuzituzten txapelketa
berezi horre-tarako. Dioenaz ziur dago Beu-kes: «Ez dugu etsi nahi
futbolatelebistan ikustearekin. GeureMunduko Kopaz gozatu
ahalizango dugu, eta, aldi berean,adierazi nahi diegu FIFAri
etagobernuari ezin gaituztela bazte-rrean ahaztu».
bete dituen arauak hobekien, zei-nek errespetatu duen gehien
aur-karia eta bietako zein aritu dengehien talde lanean. Bileran
era-bakitzen da, halaber, zeinek ira-bazi duen partida, ez baita
betiizaten golik gehien sartu duen tal-dea». Eztabaida biziak
sortzea daSandroren eginkizuna, eta ber-
matzea neska-mutilek ikas ditza-tela futbol berezi honen
baliobereziak: autokontrola, aurkaria-rekiko errespetua, diziplina,
aha-legina, talde lana… «Ikasgelabihurtzen dugu kantxa», esan
duazkenik. Jokalariei erantzukizunhandiagoa ematearren, kenduegin
dute epailearen irudia.«Jokalariak berak onartu behardu huts egin
duela». Neskak eresartu dituzte taldean, «gatazke-tan bitartekari
izateko ahalme-na» dutelako. Ez dute inor bazter-tzen. Hau ere
gaineratu duSandrok: «Bidegabea izango litza-teke inor kanpoan
uztea erdipur-di jokatzen duelako bakarrik.
Afrikara etorri aurreko auke-raketa bera ere ez da izaten
kirolirizpide zorrotzen araberakoa.Neska ingeles bat da Sammy,
etazeharo «hunkituta» dago Hegoa-frikara etortzeagatik, nahiz
etaharen selekzio nazionala txapel-ketatik kanpo egon jada.
Zintzo-zintzo erantzun die kazetariengalderei, txantxetarako
aukera-rik eman gabe: «Ongi jokatzendudalako nago hemen, eta
ardu-ratsua naizelako eta ondo bete di-tudalako elkartean
dagozkidaneginkizunak».
Hain zuzen ere, futbolean joka-tzeaz gainera, edozein
motatakokultura jarduerak dituzte jaial-diak dirauen bitartean
—dan-tzak, abestiak, pintura—; ordez-karitza bakoitzak bere
kulturaerakutsi behar die gainerakoei,eta eztabaidak eta hitzaldiak
ereantolatzen dituzte partaideen in-tereseko gaiak jorratzeko. Eta,
ja-kina, hemen munduan beste inonbaino seropositibo gehiago
dago-enez gero, prentsari ateak zabal-tzeko egunean hizpide nagusi
batizan da: hiesa.
Sare global bat Street Football World izeneko sa-rean bilduta
daude mundu zabale-an zehar futbol mota honetan jo-katzen duten
elkarteak. Ez dira FI-FA bezain garrantzitsuak, bainaharritzeko
moduko kopuruak di-tuzte: 54 herrialdetako 80 elkartebaino gehiago
dira, ia milioi eta er-
di pertsonak antolatutakoak; ho-rietatik %90 13-18 urte
bitarteko-ak dira. «Kolonbian antolatu ge-nuen gure lehen elkartea,
bainakonturatu ginen ez genuela ezerberririk asmatu, beste jende
as-kok eta askok ziharduela horrexe-tan, nahiz eta nor bere kabuz
jar-dun»; hala ekarri du gogora Jur-gen Griesbeckek. Beraz,
lehenbi-ziko harreman batzuk egin eta ge-ro, erakunde formal
bihurtu ziren2002an, eta 2006an antolatu zuten,lehenbizikoz, Kaleko
Futbol Jaial-dia, Berlinen —Alemaniako Mun-duko Koparekin batean
etorrizen—. «Hurrengo, FIFArekin ne-goziatzen hasi ginen, jarduera
ofi-zial bihurtzeko asmoz». Negozia-zio «zailak» izan ziren,
Griesbec-kek esatera. «Zeharo bestelakoerakundeak gara, eta
erabakiakhartzeko mekanismo desberdi-nak darabiltzagu; emaitzak
ikusi-rik, ordea, merezi izan du ahalegi-nak». Behin jarduera
ofizial bihur-tuta, finantzabide handia eskainidie FIFAk —sail bat
ere badu, gi-zarte erantzukizun korporatiboa-ri dagokiona—, eta
ezin ordain-duzko oholtza mediatikoa. Ikusibesterik ez dago zenbat
eta zenbattelebista kamera dabiltzan neska-mutil hauen
entrenamenduak fil-matzen. «Gizarte errealitatea al-datzeko
ahalmena ez ezik, botereglobal bat ere izan dezake futbo-lak»; hala
argudiatu du Griesbec-kek, Itxaropenerako Futbolarengarrantzia
azaltze aldera.
Auzo pobretik pobrera Aste honetan bertan izango daAlexandran,
Johannesburgokoauzorik zapalduenetako eta basa-tienetako batean;
handik kilome-tro batzuetara dago Sandton, hiri-ko negoziogunerik
luxuzkoenaeta modernoena. «Guretzat, osogarrantzitsua da honelako
tokibatean egitea jaialdia», adierazidu Griesbeck, «onurak ekar
bai-tiezaizkiokegu komunitateari.Batetik, azpiegitura oso bat
utzi-ko diegulako: futbol zelai bat,inon diren ekipamendu
guztie-kin; eta hedabideentzako gunebat, komunitateko irrati
izangodena etorkizunean. Eta, bestetik,gertakari polit baten
kokalekubihurtuko dugulako berri txarreniturburu ohi den toki bat.
Berenburuarekiko konfiantza handia-goa izaten lagunduko diegu».
Sandrok baditu beste argudiobatzuk Alexandran egoteko: «Gu-rises
edo gazteak harritu egin diraikusita haienetatik hain urrutidauden
herrialdeetan ere antzerabizi daitekeela jendea». Hizkun-tzaren
mugak mugak, zera nabar-mendu du: «Oso sintonia oneanaritu gara
Alexandrako jendeare-kin». Azken batean, gogoa eta iru-dimena
izanez gero, aise gainditudaiteke hizkuntzaren muga: «Kei-nuak eta
seinaleak eginda, hitzenbat edo beste ikasita, lor litekenork bere
burua ulertaraztea».
Futbol solidario gehiago Itxaropenerako Futbola daFIFAk modu
ofizialean onarturi-
berria2010eko uztailaren 9a, ostirala
berria2010eko uztailaren 9a, ostirala
Mutiko bat, baloiarekin jolasean, Itxaropenaren Jaialdia
aurkeztu zuten egunean. Johannesburgoko Alexandra auzune txirokoa
da. JON HRUSA / EFE
Munduko Koparekin batera ari da jokatzen ItxaropenarenJaialdia.
Kaleko futbola hezkuntzarako eta gizartealdaketarako lanabes gisa
darabilten elkarteek hartzendute parte bertan. 32 selekzio ari dira
han ere.
Joan Canela Barrull Johannesburgo
Posible da epaile-rik gabeko fut-bola? Talde mis-toetan
jokatuta-koa? Gol gehiens a r t u a g a t i k ,beti irabaztea
ez
dakarrena? Zentzugabekeria era-batekoa irudi luke, baina
halako-xe arauak ditu street football edokaleko futbola esaten
diotenak;mundu zabalean ziztuan heda-tzen ari da kirol mota hori,
etahezkuntzarako eta gizarte alda-ketarako lanabes gisa baliatunahi
du futbola. Eta egun haue-tan, futbol profesionalak bezala,bere
jardunaldirik garrantzitsue-nean dihardu kaleko futbolakere:
Itxaropenaren Jaialdian;Munduko Txapelketa bat da, oso-osorik, 32
herrialdetako selekzio-ak partaide dituena eta Alexan-dra duena
jokaleku —Johannes-burgoko auzorik zapalduenetakobat—; Munduko Kopa
ofizialare-kin batean ari da gertatzen, etaharen jarduera baten
moduan.
Jurgen Griesbeck alemana dahaurraren gurasoa. Kolonbianegokitu
zen 90eko urteetan, etaorduan erabaki zuen indarkeriaborrokatzeko
bitarteko gisa era-biltzea futbola; garai hartan hilzuen futbolzale
haserretu batekAndres Escobar, Kolonbiako se-lekzioko atezaina,
etxekoen ate-an sartu zuelako gola eta, ondo-rioz, Ameriketako
Estatu Batue-tako 1994ko Munduko Kopatikkanpo gelditu zirelako.
Medellin-go komuna basati eta zapalduakerabili zituen probako
eremugisa; Bakearen Aldeko Futboladeitu zion ekimen hari.
Landa eremu zabal batean, do-zenaka neska-mutil —kolore
guz-tietakoak— entseatzen ari dira:paseak egiten eta izkin
egitenikasten, geldikako jokaldiak saia-tzen. Kazetari mordoa dago,
haiensaioari adi-adi begira, Brasilgo se-lekzioaren entrenamendu
batizango balitz bezala. Alderdi ga-
tazkatsuetako eta bazterreko au-zoetako neska-mutilak dira,
mun-duko hainbat tokitakoak; futbolazenbait gizarte arazo
konpontze-ko tresna gisa darabilten hainbatelkartetan parte hartzen
dute. Ba-dira, besteak beste: palestinar-is-raeldar talde bat,
pertsonen kon-trako minen biktimek osatutakotalde kanbodiar bat,
arrazakeria-ren kontrako Belfasteko futbol tal-de bat, Afrikako
hainbat tokitanhiesaren kontra diharduten klubbatzuk eta
Latinoamerikako fave-letakoek osatutakoak. Selekziohorien
jatorriari erreparatuz gero,mapa oso bat begietaratuko zaigu,bizi
garen garaiko gizarte eta poli-tika arazorik handienetako ba-tzuen
agergarri; bai eta arazo ho-riek konpontzeko eta gainditzekogizarte
horietan baliatu dituztenekimenen erakusgarri ere.
Arau bereziak Jende horren guztiaren artean,Sandro dago,
Uruguaiko ordezka-ritzako bitartekaria. Taldean zereginkizun duen
azaltzeko, lehen-lehenik, kaleko futbolak nolakoarauak bete behar
dituen adierazidigu: «Hiru zatitan banatzendugu partida.
Lehenengoan, zerbalio transmititu nahi ditugunazaltzen diegu
jokalariei, eta par-tidak zer helburu izan beharduen. Bigarrengoa,
jokoari beraridagokio. Eta hirugarrengoa, bile-ra bat da; talde
biak eztabaidanaritzen dira erabakitzeko zeinek
Futbolarengizarte boterea
Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5
Street Football Worldsarean biltzen dira: 54 herrialde, 80
elkarte,milioi eta erdi lagun
FIFAk modu ofizialeanonartutako lehiaketabakarra da, baina
izandira egunotan gehiago
Hegoafrikako haurrak, Port Elizabetheko Walmer txabolan
futbolean jokatzen. CARL FOURIE / EFE
Toki gatazkatsuetakoeta auzo baztertuetakoneska-mutikoak
dira;mundu guztikoak
Futbolean jokatzeazgainera, ordezkaritzabakoitzak bere
kulturaerakusten die besteei
-
ko jarduera bakarra; hala eta guz-tiz ere, beste hainbat
gizartemugimenduk eta gobernuz kan-poko erakundek baliatu nahiizan
dute Munduko Kopa, zen-bait kausa eta eskabidetan jarra-razteko
arreta mundu guztiari;izan ere, izugarrizko gaitasunadu, hedabideak
erakarraraztekoeta jendea mugiarazteko.
Hala nola MSF Mugarik Gabe-ko Medikuek «munduko kopa-txo» bat
antolatu zuten Johan-nesburgo erdialdean, eta hanparte hartu zuten
hainbat per-tsona seropositibok eta erakun-deko zenbait
boluntariok: ingu-ruko eskualdeetako herrialdebatzuetakoek;
esaterako, Zim-babwe, Mozambike eta Malawi-koek. Helburua, berriz,
honakohau zuten: «guztien begienaurrean jartzea zer-nolako
arra-kasta duten erretrobirusen kon-trako tratamenduek»; baina
age-rian uztea, halaber, «garapenbidean dauden
herrialdeetanoraindik 9,5 milioi pertsona»daudela «itxarote
zerrendan,bizia salbatu diezaieketen sen-dagaien esperoan». Horiek
esku-ratzeko modua, gainera, kolo-
kan jarri da orain, «aurrekon-tuak murriztu egin
baitituzteherrialde emaileetan».
FIFAren Munduko Koparenguztiz bestelako txapelketa batantolatu
zuten, adibidez, Lurmu-tur Hiriko txabola auzoetako bizi-lagunen
elkarteek eta Etxe-hus-teen Kontrako Kanpainakokideek: Jende
Pobrearen Mundu-ko Kopa. Lurmutur Hiriko Delftauzoko kirol zelai
batean eginzuten, hiriko auzorik zapalduene-tako batean. «Pobreok
gogokodugu futbola», azaldu du PamelaBeukesk, Etxe-husteen
KontrakoKanpainaren bozeramaileak;«baina ezin dugu MundukoKopaz
gozatu; eta, are okerragoadena, ondorio kaltegarriak
ekarridizkigu». Beren etxeak husterabehartu dituzte hainbat
bizila-gun, hirian estadio berri bat erai-ki ahal izateko: Green
Point esta-dioa, modernoetan modernoena.Norbere etxea hustera
behartu-tako horiek eta turistarik gehiendabiltzan kaleetako
saltzaileek,bada, hainbat futbol talde osatuzituzten txapelketa
berezi horre-tarako. Dioenaz ziur dago Beu-kes: «Ez dugu etsi nahi
futbolatelebistan ikustearekin. GeureMunduko Kopaz gozatu
ahalizango dugu, eta, aldi berean,adierazi nahi diegu FIFAri
etagobernuari ezin gaituztela bazte-rrean ahaztu».
bete dituen arauak hobekien, zei-nek errespetatu duen gehien
aur-karia eta bietako zein aritu dengehien talde lanean. Bileran
era-bakitzen da, halaber, zeinek ira-bazi duen partida, ez baita
betiizaten golik gehien sartu duen tal-dea». Eztabaida biziak
sortzea daSandroren eginkizuna, eta ber-
matzea neska-mutilek ikas ditza-tela futbol berezi honen
baliobereziak: autokontrola, aurkaria-rekiko errespetua, diziplina,
aha-legina, talde lana… «Ikasgelabihurtzen dugu kantxa», esan
duazkenik. Jokalariei erantzukizunhandiagoa ematearren, kenduegin
dute epailearen irudia.«Jokalariak berak onartu behardu huts egin
duela». Neskak eresartu dituzte taldean, «gatazke-tan bitartekari
izateko ahalme-na» dutelako. Ez dute inor bazter-tzen. Hau ere
gaineratu duSandrok: «Bidegabea izango litza-teke inor kanpoan
uztea erdipur-di jokatzen duelako bakarrik.
Afrikara etorri aurreko auke-raketa bera ere ez da izaten
kirolirizpide zorrotzen araberakoa.Neska ingeles bat da Sammy,
etazeharo «hunkituta» dago Hegoa-frikara etortzeagatik, nahiz
etaharen selekzio nazionala txapel-ketatik kanpo egon jada.
Zintzo-zintzo erantzun die kazetariengalderei, txantxetarako
aukera-rik eman gabe: «Ongi jokatzendudalako nago hemen, eta
ardu-ratsua naizelako eta ondo bete di-tudalako elkartean
dagozkidaneginkizunak».
Hain zuzen ere, futbolean joka-tzeaz gainera, edozein
motatakokultura jarduerak dituzte jaial-diak dirauen bitartean
—dan-tzak, abestiak, pintura—; ordez-karitza bakoitzak bere
kulturaerakutsi behar die gainerakoei,eta eztabaidak eta hitzaldiak
ereantolatzen dituzte partaideen in-tereseko gaiak jorratzeko. Eta,
ja-kina, hemen munduan beste inonbaino seropositibo gehiago
dago-enez gero, prentsari ateak zabal-tzeko egunean hizpide nagusi
batizan da: hiesa.
Sare global bat Street Football World izeneko sa-rean bilduta
daude mundu zabale-an zehar futbol mota honetan jo-katzen duten
elkarteak. Ez dira FI-FA bezain garrantzitsuak, bainaharritzeko
moduko kopuruak di-tuzte: 54 herrialdetako 80 elkartebaino gehiago
dira, ia milioi eta er-
di pertsonak antolatutakoak; ho-rietatik %90 13-18 urte
bitarteko-ak dira. «Kolonbian antolatu ge-nuen gure lehen elkartea,
bainakonturatu ginen ez genuela ezerberririk asmatu, beste jende
as-kok eta askok ziharduela horrexe-tan, nahiz eta nor bere kabuz
jar-dun»; hala ekarri du gogora Jur-gen Griesbeckek. Beraz,
lehenbi-ziko harreman batzuk egin eta ge-ro, erakunde formal
bihurtu ziren2002an, eta 2006an antolatu zuten,lehenbizikoz, Kaleko
Futbol Jaial-dia, Berlinen —Alemaniako Mun-duko Koparekin batean
etorrizen—. «Hurrengo, FIFArekin ne-goziatzen hasi ginen, jarduera
ofi-zial bihurtzeko asmoz». Negozia-zio «zailak» izan ziren,
Griesbec-kek esatera. «Zeharo bestelakoerakundeak gara, eta
erabakiakhartzeko mekanismo desberdi-nak darabiltzagu; emaitzak
ikusi-rik, ordea, merezi izan du ahalegi-nak». Behin jarduera
ofizial bihur-tuta, finantzabide handia eskainidie FIFAk —sail bat
ere badu, gi-zarte erantzukizun korporatiboa-ri dagokiona—, eta
ezin ordain-duzko oholtza mediatikoa. Ikusibesterik ez dago zenbat
eta zenbattelebista kamera dabiltzan neska-mutil hauen
entrenamenduak fil-matzen. «Gizarte errealitatea al-datzeko
ahalmena ez ezik, botereglobal bat ere izan dezake futbo-lak»; hala
argudiatu du Griesbec-kek, Itxaropenerako Futbolarengarrantzia
azaltze aldera.
Auzo pobretik pobrera Aste honetan bertan izango daAlexandran,
Johannesburgokoauzorik zapalduenetako eta basa-tienetako batean;
handik kilome-tro batzuetara dago Sandton, hiri-ko negoziogunerik
luxuzkoenaeta modernoena. «Guretzat, osogarrantzitsua da honelako
tokibatean egitea jaialdia», adierazidu Griesbeck, «onurak ekar
bai-tiezaizkiokegu komunitateari.Batetik, azpiegitura oso bat
utzi-ko diegulako: futbol zelai bat,inon diren ekipamendu
guztie-kin; eta hedabideentzako gunebat, komunitateko irrati
izangodena etorkizunean. Eta, bestetik,gertakari polit baten
kokalekubihurtuko dugulako berri txarreniturburu ohi den toki bat.
Berenburuarekiko konfiantza handia-goa izaten lagunduko diegu».
Sandrok baditu beste argudiobatzuk Alexandran egoteko: «Gu-rises
edo gazteak harritu egin diraikusita haienetatik hain urrutidauden
herrialdeetan ere antzerabizi daitekeela jendea». Hizkun-tzaren
mugak mugak, zera nabar-mendu du: «Oso sintonia oneanaritu gara
Alexandrako jendeare-kin». Azken batean, gogoa eta iru-dimena
izanez gero, aise gainditudaiteke hizkuntzaren muga: «Kei-nuak eta
seinaleak eginda, hitzenbat edo beste ikasita, lor litekenork bere
burua ulertaraztea».
Futbol solidario gehiago Itxaropenerako Futbola daFIFAk modu
ofizialean onarturi-
berria2010eko uztailaren 9a, ostirala
berria2010eko uztailaren 9a, ostirala
Mutiko bat, baloiarekin jolasean, Itxaropenaren Jaialdia
aurkeztu zuten egunean. Johannesburgoko Alexandra auzune txirokoa
da. JON HRUSA / EFE
Munduko Koparekin batera ari da jokatzen ItxaropenarenJaialdia.
Kaleko futbola hezkuntzarako eta gizartealdaketarako lanabes gisa
darabilten elkarteek hartzendute parte bertan. 32 selekzio ari dira
han ere.
Joan Canela Barrull Johannesburgo
Posible da epaile-rik gabeko fut-bola? Talde mis-toetan
jokatuta-koa? Gol gehiens a r t u a g a t i k ,beti irabaztea
ez
dakarrena? Zentzugabekeria era-batekoa irudi luke, baina
halako-xe arauak ditu street football edokaleko futbola esaten
diotenak;mundu zabalean ziztuan heda-tzen ari da kirol mota hori,
etahezkuntzarako eta gizarte alda-ketarako lanabes gisa baliatunahi
du futbola. Eta egun haue-tan, futbol profesionalak bezala,bere
jardunaldirik garrantzitsue-nean dihardu kaleko futbolakere:
Itxaropenaren Jaialdian;Munduko Txapelketa bat da, oso-osorik, 32
herrialdetako selekzio-ak partaide dituena eta Alexan-dra duena
jokaleku —Johannes-burgoko auzorik zapalduenetakobat—; Munduko Kopa
ofizialare-kin batean ari da gertatzen, etaharen jarduera baten
moduan.
Jurgen Griesbeck alemana dahaurraren gurasoa. Kolonbianegokitu
zen 90eko urteetan, etaorduan erabaki zuen indarkeriaborrokatzeko
bitarteko gisa era-biltzea futbola; garai hartan hilzuen futbolzale
haserretu batekAndres Escobar, Kolonbiako se-lekzioko atezaina,
etxekoen ate-an sartu zuelako gola eta, ondo-rioz, Ameriketako
Estatu Batue-tako 1994ko Munduko Kopatikkanpo gelditu zirelako.
Medellin-go komuna basati eta zapalduakerabili zituen probako
eremugisa; Bakearen Aldeko Futboladeitu zion ekimen hari.
Landa eremu zabal batean, do-zenaka neska-mutil —kolore
guz-tietakoak— entseatzen ari dira:paseak egiten eta izkin
egitenikasten, geldikako jokaldiak saia-tzen. Kazetari mordoa dago,
haiensaioari adi-adi begira, Brasilgo se-lekzioaren entrenamendu
batizango balitz bezala. Alderdi ga-
tazkatsuetako eta bazterreko au-zoetako neska-mutilak dira,
mun-duko hainbat tokitakoak; futbolazenbait gizarte arazo
konpontze-ko tresna gisa darabilten hainbatelkartetan parte hartzen
dute. Ba-dira, besteak beste: palestinar-is-raeldar talde bat,
pertsonen kon-trako minen biktimek osatutakotalde kanbodiar bat,
arrazakeria-ren kontrako Belfasteko futbol tal-de bat, Afrikako
hainbat tokitanhiesaren kontra diharduten klubbatzuk eta
Latinoamerikako fave-letakoek osatutakoak. Selekziohorien
jatorriari erreparatuz gero,mapa oso bat begietaratuko zaigu,bizi
garen garaiko gizarte eta poli-tika arazorik handienetako ba-tzuen
agergarri; bai eta arazo ho-riek konpontzeko eta gainditzekogizarte
horietan baliatu dituztenekimenen erakusgarri ere.
Arau bereziak Jende horren guztiaren artean,Sandro dago,
Uruguaiko ordezka-ritzako bitartekaria. Taldean zereginkizun duen
azaltzeko, lehen-lehenik, kaleko futbolak nolakoarauak bete behar
dituen adierazidigu: «Hiru zatitan banatzendugu partida.
Lehenengoan, zerbalio transmititu nahi ditugunazaltzen diegu
jokalariei, eta par-tidak zer helburu izan beharduen. Bigarrengoa,
jokoari beraridagokio. Eta hirugarrengoa, bile-ra bat da; talde
biak eztabaidanaritzen dira erabakitzeko zeinek
Futbolarengizarte boterea
Munduko Kopa 2010 Gure gaia4 Gure gaia Munduko Kopa 2010 5
Street Football Worldsarean biltzen dira: 54 herrialde, 80
elkarte,milioi eta erdi lagun
FIFAk modu ofizialeanonartutako lehiaketabakarra da, baina
izandira egunotan gehiago
Hegoafrikako haurrak, Port Elizabetheko Walmer txabolan
futbolean jokatzen. CARL FOURIE / EFE
Toki gatazkatsuetakoeta auzo baztertuetakoneska-mutikoak
dira;mundu guztikoak
Futbolean jokatzeazgainera, ordezkaritzabakoitzak bere
kulturaerakusten die besteei
-
berria2010eko uztailaren 9a, ostiralaMunduko Kopa 2010
Ondorena6
Bigarren atseden egunajarraian finalaren aurretikHerbehereetako
selekzioakbigarren atseden eguna jarraianizan zuen atzo. Bert Van
Marwijkhautatzaileak jokalariak saritunahi izan zituen
finalerdiarenondoren, eta bi eguneko atsede-naldia eman zien.
Atsedenaldiaez da erabatekoa izan, jokalariakhotelez aldatu behar
izan zute-lako, eta Johannesburgon geldi-
tuko dira astelehenera arte.Federazioak, nonbait, ez zuenfede
handirik selekzioaren arra-kastan, eta ez zuen finalera arte-ko
erreserbarik egin. Herbehere-ek gaur goizean egingo dutefinalerako
lehen entrenamen-dua. Espainiako jokalariek,berriz, ez zuten
atsedenik izan,eta Vicente del Bosquek lansaioa antolatu zuen atzo
arra-tsalderako.
Finalerako sarrerakguztiak bukatu diraFinalerako sarrerak bukatu
egindira.Atzora arte gutxi batzuk gel-ditzen ziren saltzeko,baina
az-ken orduko eskaerekin SoccerCityko 90.000 eserlekuak bete-ko
dira.Hirugarren eta laugarrenpostuko partidarako,berriz,2.700
sarrera gelditzen ziren sal-tzeko atzo,baina gaur eta biharartean
horiek ere bukatzea es-
pero dute antolatzaileek.FIFAk,era berean,sarrerarik gabe
dau-den zaleei Soccer Citytik urrun-tzeko gomendatu die,segurta-sun
arrazoiengatik.Behin finalis-tak nor diren jakinda,Espainiaeta
Herbehereetatik antolaturi-ko bidaia kopurua areagotu eginda,eta
zale asko sarrerarik gabeabiatuko dira.Finaleko
eguneanJohannesburgoko eta Sowetokokale ugari itxiko dituzte.
Howard Webb ingelesakzuzenduko du finalaHoward Webb
Ingalaterrakopolizia ohia aukeratu du FIFAkigandeko finala
zuzentzeko.Sailkapen faseko hiru partida-tan aritu da orain arte.
Aurretik,besteak beste, TxapeldunenLigako finala ere epaitu
zuenMadrilen. 1974an aritu zen azke-nekoz ingeles bat MundukoKopako
final bat epaitzen.
dietan kanporatua izan arren,Alemaniako egunkariek ontzateman
dute eginiko lana. Gehie-nek taldearen gaztetasunariegozten diote
Espainiaren aurkagaldu izana, eta lau urte barruMunduko Kopa
irabazteko hauta-gai sendoa izango dela aurreratudute, Loew eta
guzti.
«54, 74, 90, 2014» irakur zitekeenatzoko Die Weld
egunkariarenazalean, Alemaniak irabazitakoMunduko Kopen urteak
errepa-satuz. Bild-ek ere etorkizunerakoitxaropena goratu zuen,
azalean«Ametsa bukatu da» jarri arren:«Altxa burua, mutilak! Hala
joka-tuta, 2014ko Munduko Kopa ira-baziko dugu». Barneko
orrialdee-tan, berriz, eginiko lan ona goratuzuen Bild-ek.
«Ingalaterra eta Ar-gentinaren aurkako garaipenakez dira ahaztuko,
eta gure irudiahobetu dute munduan». Frank-furter Rundschauk-ek,
berriz, se-lekzioak emaniko ustekabekoanabarmendu zuen. «Duela
lauaste inork ez zuen halako parte-hartze bat imajinatuko.
Alema-
niarrek bikain jokatu dute. Haienbidea bukatzetik urrun
dago».
Munduko Kopa, baina, ez dabukatu oraindik. Alemaniari
hi-rugarren eta laugarren postuakerabakitzeko partida falta
zaio,Uruguairen aurka, bihar. Finaler-diaren ondoren Phillip Lahm
ka-pitainak partida hori jokatzekogogorik ez zuela adierazi
zuen,baina orain duela lau urteko pos-
tua errepikatzea da helburua.Klosek partida hori jokatukoduen
ala ez ikusteko dago, finaler-dia bizkarreko minez bukatu
bai-tzuen. Bi gol sartuko balitu, Mun-duko Kopako inoizko golegile
na-gusia bihurtuko litzateke, etahori izango da
norgehiagokakointeresgune nagusietako bat.Khedirak eta Lahmek ere
arazo fi-siko txikiak dituzte.
Joachim Loew Alemaniako selekzioko hautatzailea, herenegun
Espainiaren aurka jokaturiko finalerdietako partidan. KERIM OKTEN /
EFE
Joachim Loewek lehiaketa bukatutakoan erabakikodu hautatzaile
karguan jarraituko duen ala ez, bainaez da ezustekorik espero.
Iritzi publikoa alde du
Imanol Magro
Inkestak inoiz baino bizkorra-go egiten diren garai hone-tan,
ordu bakan batzuk nahi-koak izan dira Alemaniakoiritzi publikoak
Joachim Loe-wek hautatzaile karguan ja-
rrai dezala nahi duela argitzeko.SID kirol albisteen agentzia
ale-maniarrak zaleen artean inkestaegin zuen atzo, Alemania
kanpo-ratua izan eta ordu batzuetara, etazaleen %92k esan zuten
hautatzai-leak karguan jarraitzea nahi dute-la. Loewek hilabetea
bukatu arte-ko kontratua du Alemaniako fede-razioarekin, eta
Munduko Kopa-ren ondoren hartuko du erabakia.Halere, ez da
ezustekorik espero,eta litekeena da berak jarraitzeaEurokopara arte
behintzat.
Herenegungo finalerdiaren on-doren Loew bere etorkizunazmintzatu
zen. Ez zuen ezer zehaz-tu, eta horrek ekarri du zaleen ezi-negona.
Ondo bidean, jarraitu be-harko luke, baina Europako taldehandiren
batek agian eskaintzaegingo diola zabaldu da. «Txapel-ketaren
ondoren ikusiko dugu zergertatzen den. Nik jarraitu edo ez,gauza
bat argi dut: talde honek ezdu behar aldaketarik. Jokalari
bi-kainez osatuta dago eta oinarrihorri eutsi behar zaio
etorkizune-an. Batera jokatzeak hobetzen la-gunduko die».
Iritzi publikoarenaz gain, hau-tatzaileak Alemaniako
hainbatjokalari historikoren babesa jasodu. Futbol tradizio hain
handikonazio batean iraganeko izarreniritziak ere pisu handia du,
eta Lo-
Lemazainaren zain
ewek Rummenigge, Becken-bauer eta enparauak liluratuditu. «Ez
dago beste alternatiba-rik, Loewek jarraitu behar du kar-guan.
Hautatzaile hau eta taldehau ezin dira inola ere banandu»,adierazi
zuen atzo Karl HeinzRummenigge Bayern Munichekopresidenteak. Iritzi
kualifikatue-tan, baina, Franz Beckenbauerre-na da, selekzioko
kirol zuzenda-riarena. «Munduko Koparen au-rretik luzatu behar izan
zitzaionkontratua, emaitzei erreparatugabe. Logikoena postuan
jarrai-tzea litzateke. Loewek lan bikai-na egiten du, bai
hedabideekin,bai talde guztiekin».
Iritzi publikoaz, jokalariez etajokalari ohiez gain,
hedabideakere alde ditu. Alemania beti da ti-tulurako hautagai,
baina finaler-
Alemaniarren %92k hautatzaileakpostuan jarraitzea nahi dute
-
berria2010eko uztailaren 9a, ostirala Nahasia Munduko Kopa 2010
7
A MULTZOA
Hegoafrika-Mexiko 1-1Uruguai-Frantzia 0-0Hegoafrika-Uruguai
0-3Frantzia-Mexiko 0-2Mexiko-Uruguai 0-1Frantzia-Hegoafrika 1-2
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Uruguai 7 2 1 0 4 0p2. Mexiko 4 1 1 1 3
2
3.Hegoafrika3 1 1 1 3 54.Frantzia 1 0 1 2 1 4
B MULTZOA
Hego Korea-Grezia 2-0Argentina-Nigeria 1-0Argentina-Hego Korea
4-1Grezia-Nigeria 2-1Nigeria-Hego Korea 2-2Grezia-Argentina 0-2
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Argentina 9 3 0 0 7 1p2. H.Korea 4 1 1 1
5 6
3.Grezia 3 1 0 2 2 24.Nigeria 1 0 1 2 3 4
C MULTZOA
Ingalaterra-AEB 1-1Aljeria-Eslovenia 0-1Eslovenia-AEB
2-2Ingalaterra-Aljeria 0-0Eslovenia-Ingalaterra 0-1AEB-Aljeria
1-0
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. AEB 5 1 2 0 4 3p2. Ingala. 5 1 2 0 2
1
3.Eslovenia 4 1 1 1 3 34.Aljeria 1 0 1 2 0 2
D MULTZOA
Serbia-Ghana 0-1Alemania-Australia 4-0Alemania-Serbia
0-1Ghana-Australia 1-1Ghana-Alemania 0-1Australia-Serbia 2-1
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Alemania 6 2 0 1 5 1p2. Ghana 4 1 1 1 2
2
3.Australia 4 1 1 1 3 54.Serbia 3 1 0 2 2 3
E MULTZOA
Herbehereak-Danimarka 2-0Japonia-Kamerun 1-0Herbehereak-Japonia
1-0Kamerun-Danimarka 1-2Danimarka-Japonia 1-3Kamerun-Herbehere.
1-2
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Herbehere.9 3 0 0 5 1p2. Japonia 6 2 0 1
4 2
3.Danimarka3 1 0 2 3 64.Kamerun 0 0 0 3 2 5
F MULTZOA
Italia-Paraguai 1-1Z.Berria-Eslovakia 1-1Eslovakia-Paraguai
0-2Italia-Z.Berria 1-1Eslovakia-Italia 3-2Paraguai-Z.Berria 0-0
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Paraguai 5 1 2 0 3 1p2. Eslovakia 4 1 1
1 4 5
3.Z.Berria 3 0 3 0 2 24.Italia 2 0 2 1 4 5
G MULTZOA
Boli Kosta-Portugal 0-0Brasil-Ipar Korea 2-1Brasil-Boli Kosta
3-1Portugal-Ipar Korea 7-0Portugal-Brasil 0-0Ipar Korea-Boli Kosta
0-3
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Brasil 7 2 1 0 5 2p2. Portugal 5 1 2 0 7
0
3.Boli Kosta 4 1 1 1 4 34.I.Korea 0 0 0 3 1 12
H MULTZOA
Honduras-Txile 0-1Espainia-Suitza 0-1Txile-Suitza
1-0Espainia-Honduras 2-0Txile-Espainia 1-2Suitza-Honduras 0-0
P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Espainia 6 2 0 1 4 2p2. Txile 6 2 0 1 3
2
3.Suitza 4 1 1 1 1 14.Honduras 1 0 1 2 0 3
FINAL-ZORTZIRENAK
1.Uruguai-Hego Korea 2-12.AEB-Ghana 1-23.Argentina-Mexiko
3-14.Alemania-Ingalaterra 4-15.Herbehereak-Eslovakia
2-16.Brasil-Txile 3-07.Paraguai-Japonia 0-08.Espainia-Portugal
1-0
FINAL-LAURDENAK
1.Herbehereak-Brasil 2-12.Uruguai-Ghana 1-13.Argentina-Alemania
0-44.Paraguai-Espainia 0-1
FINALERDIAK
Uruguai-Herbehereak 2-3Espainia-Alemania 0-1
KONTSOLAZIOKO FINALA
Uruguai-Alemania Bihar (20:30)
FINALAHerbehereak-Espainia Etzi (20:30)
Emaitzak eta sailkapenak
Bizkarrezurra
Eta Podolskik ez zuen txiki-ziorik eragin, SergioRamos ehun
bider igo
bazen ere erasora. Eta Ozilek ezzuen baloirik usaindu ere
egin,berari baloia ematen diotenetakobi, Schweinsteiger eta
Khediraito egin zituelako Espainiak pre-sioaren bidez. Eta Lahmek
oso
gutxitan zeharkatu zuen zelaierdia, Alemania kontrarioari
ezzitzaiolako utzi hiru pase segidanematen. Eta Klosek ez zuen
jaur-tiketa bat bera ere egin, Puyoleketa Piquek kate motzean
lotuzutelako.
Mundu osoak goraipatu duEspainiaren jokoa erasoan. Arra-zoi
handiz. Baina nik neurearieutsiko diot: baloirik gabeko lanbikainik
gabe askoz arazo gehia-
go emango zizkion Alemaniak.Erasotu eta defendatu, biak
eginbehar zituen ondo Espainiak, etahala egin zuen. Erasoko lan
zora-garriari defentsako lan bikainalotu zion. Baloia oso gora
erama-teko abilezia, eta presioa goianegiteko gaitasuna uztartu
zituen.Batek bestea ekarri zion. Baloiakpresioa, eta presioak
baloia.
Sendotuz joan da Del Bosque-ren taldea. Txapelketa aurrera
doan heinean, bizkarrezurra osa-tu du. Atezain ona, erdiko
atzela-ri paregabeak, bi euskarri bikai-nak, eta aurrelari
zorrotza. Horidena daukaten taldeek irabaztendituzte lehiaketak,
taldeka edoselekzioka. Hainbesteko nagusi-tasunari golak errazago
sartzekogaitasuna edota eraginkortasunhandiagoa gehituko balio,
txapel-duna izateko faboritoagoa litzate-ke Espainia.
AulkitikbegiraAitorManterola
Igandean amaituko da Munduko Kopa Hegoafrikan.Lau urte
barrujokatuko da hurrengoa Brasilen.Atzo egin zuten Brasilgo
MundukoKoparen lehen aurkezpena; han erakutsi zuten lehen aldiz
MundukoKopa horrek izango duen logotipoa.Goizez eman zituzten
antola-kuntzari buruzko xehetasunak —Romario jokalari ohia eta
Parreira
hautatzailea ohia aritu ziren horretan,besteak beste—,eta
iluntzeanegin zuten logotipoaren aurkezpen ofiziala
Johannesburgon.RicardoTeixeira Brasilgo Futbol Konfederazioko
presidentea,Luiz Inacio daSilva LulaBrasilgo presidentea eta Joseph
Blatter FIFAko presiden-tea dira logotipoaren alboan agertzen
direnak. ANTONIO LACERDA / EFE
Brasil lekukoa hartzeko prest dago
FAIR-PLAY
Espontaneoa
Bere jokalari gustukoe-naren defentsa mutu-rreraino eramaten
dute
batzuek. Espainia-Herbehereakpartidan bat-batean zelaira ir-ten
zena italiarra da: Mario Ferridu izena; Cassano Italiarekin
ezdelako aritu egin zuen protesta.
A
Jabulani baloia
NASAk egindako iker-keta batek berretsi duorain, aspaldian
atezain
askok salatu dutena: baloiak 72kilometro orduko abiadura
gain-ditzen duenean ezinezkoa delazer egingo duen jakitea,
efektuaerodinamikoarengatik.
G
-
berria2010eko uztailaren 9a, ostiralaMunduko Kopa 2010
Azkena8
Eskailera
Gaztetxoen mailetako den-boraldi-aurreko partidaeta torneoak
ikusi ondo-
ren, Atletico Madrilen izan geni-tuen laneko lehen bileretan,
Bar-tzelona eskaileraren amaieranikusten nuela esaten nien
besteentrenatzaileei, eta gainontzeko-ak eskaileran gora ari
ginela. Or-
dutik, adierazpen hori erabiliizan dugu harrobien sasoia
neur-tzeko.
Futbolean, era askotara jokadaiteke. Gola sartzea eta
kontraalerik ez jasotzea da helburua.Hori bai, ez dezagun ahaztu
horiinterpretatzen duten hamaika jo-kalari daudela eta taldean
egitendutela, hor dago gakoa. Eta horBartzelonak bere filosofia
dauka,bere jokalarien jarreran, jokoa
ulertu eta garatzeko duten mo-duan eta lehiaketari aurre
egite-ko duten eran gorpuzten dena.
Espainiako futbolaren harro-biek urte asko daramatzate lane-an,
geroz eta dedikazio handiago-arekin, eta euren jokalariei joko-an
oinarritutako kontzeptuakproposatzen dizkieten entrena-tzaileekin,
euren lana biziki mai-te duten entrenatzaileekin. Ho-rren isla da
gazteen mailan iraba-
zitako torneoen zerrenda, eta ho-rren isla eta adierazpide
gorenaigandeko finala.
Formazioko futbola besteinork ez bezala ulertu duten biherrialde
ariko dira elkarren kon-tra final handian. Joko ikuskera-ri eta
jokalarien garapenari dago-kienez zigilu propioa
dutenak.Itxaropentsu egoteko garaia da.Eskailera mailak igo
dituztenekirabaziko dute.
FutbolaetagehiagoJose MariAmorrortu
Blatter: «Olinpiar Jokoakantola daitezke hemen»
Jacob Zuma Hegoafrikako presi-denteak jakinarazi du berriki
bereherrialdea 2020ko Olinpiar Joko-etarako hautagaitza
aurkezteapentsatzen ari dela, eta harenalde egingo duela jakinarazi
zuenatzo FIFAko presidente JosephBlatterrek. «Herrialde
batekMunduko Kopa bat antola bade-zake, Olinpiar Joko batzuk
ereantola ditzake».
ESANA
«Bartzelonaren kopiabat da Espainia. Ez dutinorekin
eztabaidansartu nahi. Hierrok dioEspainiak bere estiloaduela,
bainaEspainiaren estiloaBartzelonarena da»Johan CruyffJokalari
ohia
Munduko Kopa,‘Berria.info’-n
@Hegoafrikako MundukoKopari buruzko'Berria.info'-ko
gunea:berria.info/guregaiak/125/
ZENBAKIA
27pEspainiak Herbehereei ira-bazi gabe daramatzan
urteak.Igandeko finalistek elkarrenkontra jokatu dituzten
partidenbalantzea orekatua da erabat.Bederatzi aldiz aritu dira
elkarrenkontra, lau partida irabazi ditubakoitzak eta bat berdindu.
Es-painiak, ordea, 1983ko otsaileanirabazi zien azken aldiz
Herbe-hereei. Azaroan galdu egin zu-ten, 1987an berdindu, eta2000n
eta 2002an ere galdu.
atezainak baloia jokatuz aterazuen. Bortz jokalariren artean
ho-gei aldiz ukitu ondoren, Peleri pa-satu zioten, eta hark
begiratu ereegin gabe pasatu zion Carlos Al-bertori, zeina lasterka
bizian hel-du zen. Azkenean, atzelariak ba-loiari egurra eman, eta
Dino Zoffatezainak ez zuen ikusi ere egin.
Jendea zoratu zuen 1970ekoBrasilek. 1958an lehenbizikozMunduko
Kopa telebistan emanzuten, eta 1970ekoak, berriz, ordu-ra arteko
hedapenik handienaizan zuen. Gainera, hartarakoteknologia zeukaten
kateek kolo-retan eman zuten lehenbiziko al-diz. Hori zela eta,
inoiz baino fut-
bolzale gehiagok ikusi zutenMunduko Kopa. Gehienentzat,Peleren
eta haren taldekideen fut-bola berritzailea zen. Ordura arteinoiz
ikusi ez zituzten mugimen-du eta jokaldiak ikusi
zituzten,ezinezkoak iduri zuten erremate-ak, eta Europako joko
fisikoagoa-ren aldean, brasildarrek alaita-sun sentipena igorri
zuten. Aur-tengo Brasili ordukoaren antite-sia izatea leporatu
zaio, bainaDunga hautatzaileak telebistaksortu zuen fenomenoari
egotzi dio1970eko selekzioari egin zaion go-razarrea: «1970eko
nabarmenenaageri denean, zati politak ikustenditugu soilik. Inork
ez du errepi-katzen 1966koa, Brasil ez zelakoongi ibili. Gaur
egungo selekzioa-ren jokaldirik onenak soilik ema-ten badituzte,
zaleek pentsatukodute talde ikusgarria izan zela».
FINAL HISTORIKOAK1970 BRASIL-ITALIA
Historiakotalderik onena?
1970eko Munduko Kopako finalean aritu zen Brasilen hamaikakoa.
BERRIA
1970ean Munduko Kopa irabazi zuenBrasilgo selekzioaren
hamaikakoaerrepikaezina da anitzentzat. Dungarenustez, telebistaren
hedapenak eraginhandiegia izan du baieztapen horretan.
Mikel Rodriguez
Zein da historiako talde-rik onena? Zenbat buru,hainbat buru.
Bukaera-rik gabeko eztabaida
izan liteke, eta futbolzale bakoi-tzak bere grinaren eta
ikusitakoa-ren arabera osatuko du iritzia.Hautagaiak, anitz:
1970eko ha-markadako Amsterdamgo Ajax,garai bereko Herbehereetako
se-lekzioa, 1950eko hamarkadakoHungaria, gaur egungo Bartzelo-na
eta bertze hainbat. Hala ere, us-terik hedatuena da, bai bere
ga-raian, bai oraindik ere, inoiz fut-bol zelai batean jokatu duen
ha-maikakorik onena 1970eko Mun-duko Kopa irabazi zuen
Brasilgoselekzioarena dela. Pelek, Gerso-nek, Tostaok, Rivelinhok,
Jairzin-
hok eta enparauek sekulako tal-dea osatu zuten, eta haien
jokoakzaleak zoratu zituen: baloia ukitueta ukitu, pase anitz,
mugimenduikusgarriak, gol anitz… FinaleanItaliari sartu zizkioten
golak ikus-tea bertzerik ez dago. Hala ere, de-nak ez dira iritzi
berekoak. Adibi-dez, Dungak dio telebistaren he-dapenak eragin
handiegia izanduela 1970eko Brasil talderik one-na izendatzeko
orduan.
1970eko canarinha historikoadenik ezin ukatu. Taldeko izar
na-gusia, nola ez, Pele zen. 29 urte zi-tuen orduan O Reik, eta
ordurakosekulakoak eginda zegoen. Albo-an zituenak, gainera, ez
ziren ma-kalak. Nabarmentzen ziren Rive-linho Magoa —historiako
ezkerhankarik onenetakoa—, Tostaoaurrelaria —teknikoki abila
eta
ateari bizkarra emanda jokatzenespezialista—, Jairzinho
—klasehandiko errematatzailea—, Ger-son — hamaikakoaren hauspoa—,
Clodoaldo —Gersonen ezkuta-ria— eta Carlos Alberto —hegale-ko
atzelari brasildar petoa: azka-rra eta erasokorra—.
Futbol ikusgarria egin zutenbrasildarrek, eta Italiaren aurka-ko
finala har daiteke talde huraizan zenaren eredutzat.
Gainera,baliteke final hura izatea Mundu-ko Koparen historiako
ezagune-na. Brasilek 4-1 jipoitu zuen Italia.Europarrek lehen
zatian eutsi zie-ten soilik. Brasildarrak aitzinera-tu ziren, gol
bikainarekin. Jairzin-hok erdiraketa neurtua egin, etaPelek, ohi
zuen moduan, buruare-kin beheitirantz zuzendu zuenerrematea,
baloiari botea emana-razi eta sarera sartu. Hala ere, ita-liarrek
hobekien egiten dutenaegin zuten: kontrarioaren hutsu-neez baliatu.
Boninsegnak, Bra-silgo atzelarien eta Felix atezaina-ren
gaizkiulertua baliatuta, ba-loia ebatsi eta, atea hutsik zuela,gola
sartu zuen.
Bigarren zatian, ordea,catenac-cio-a deuseztatu zuten
brasilda-rrek. Gerson izan zen hori lortuzuen lehena, aldageletatik
itzulieta hogei minutura. Atzelari batibaloia gainetik loratu, eta
zarta-koa sarera. Ikusgarria. Handikgutxira, Jairzinhok
hirugarrenasartu zuen, eta italiarrek amoreeman zuten. Azken gola
falta zen,gol historikoa, eta Brasil hura zerizan zen laburbildu
zuena: Felix
Brasil. Felix; Everaldo, Brito, Piazza,Carlos Alberto;
Jairzinho, Clodoal-do, Gerson, Rivelino; Pele eta
Tos-tao.Italia.Albertosi; Facchetti, Cera,Burgnich, Rosato; De
Sisti, Mazzola,Bertini (Juliano, 74. min.), Domeng-hini; Riva eta
Boninsegna (Rivera,84. min.).Golak.1-0: Pelek (18. min.). 1-1:
Bo-ninsegnak (37. min.), 2-1: Gersonek(66. min.), 3-1: Jairzinhok
(71. min.),4-1: Carlos Albertok (86. min.).Epailea. Rudolf
Gloeckner (Alema-nia Demokratikoa). Txartel horiaBrasilgo
Rivelinhori eta ItaliakoBurgnichi.Bestelakoak.107.412 ikusle,
MexikoHiriko Azteca estadioan.
Brasil 4Italia 1
Zale gehienentzat,Peleren eta harentaldekideen
futbolaberritzailea zen