www.heatstrokecenter.com www.heatstrokecenter.com
www.heatstrokecenter.comwww.heatstrokecenter.com
โรคลมรอนโรคลมรอนการเจบปวยจากความการเจบปวยจากความ
รอนรอน
พนโท ฐตศกด กจทวสนพนโท ฐตศกด กจทวสนพบพบ.(.(เกยรตนยม อนดบเกยรตนยม อนดบ1),1),วววว..อายรศาสตรอายรศาสตร,,วววว..อายรศาสตรโรคไตอายรศาสตรโรคไต, ,
อวอว..อายรศาสตรพษวทยาคลนกอายรศาสตรพษวทยาคลนกหวหนาหนวยเวชพษวทยา และ เลขานการคณะทำางานศนยปฏบตหวหนาหนวยเวชพษวทยา และ เลขานการคณะทำางานศนยปฏบต
การโรคลมรอนการโรคลมรอนโรงพยาบาลพระมงกฎเกลาโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา
ทำาไมตองสนใจเรองโรคลมรอนทำาไมตองสนใจเรองโรคลมรอน
อณหภมโลกอณหภมโลก
ขอมลจาก กรมอตนยมวทยา
ปฏบตการทางทหารปฏบตการทางทหาร
การฝกในทตงการฝกในทตง การฝกนอกทการฝกนอกท
ตงตง การรบการรบ ปฏบตการอนๆปฏบตการอนๆ
สมดลความรอนในมนษย
ความรอนในรางกายความรอนทเกดจากการทำางานและการ
เผาผลาญอาหารของรางกายความรอนจากสงแวดลอมทเขามาส
รางกายโดยการนำาความรอนโดยอาศยสอสมผส เชน ของแขง ของเหลว
โดยมตวพาความรอน ไดแก อากาศโดยการแผรงสความรอนโดยการระเหยของเหงอ
กระบวนการถายเทความกระบวนการถายเทความรอนสทหารรอนสทหาร
อณหภมอากาศความชนในอากาศ
รงสความรอนในอากาศ
รงสความ
รอนจากแดด
รงสความรอน การนำาความรอน
ความรอนจากรางกาย
สภาพแวดลอมททำาใหเกดสภาพแวดลอมททำาใหเกดอนตรายจากความรอนอนตรายจากความรอน
อณหภมสง อากาศรอนอณหภมสง อากาศรอนความชนสมพทธในอากาศสงความชนสมพทธในอากาศสงมแดดแรง อยกลางแจงมแดดแรง อยกลางแจงไมมลมพดไมมลมพด
กลไกการระบายความรอนออกจากรางกาย
การมเหงอออก และเหงอระเหย.....เปนกลไกหลก
การระเหยของเหงอจะลมเหลว ถาความชนสมพทธสงถงรอยละ 75
ผลของการออกกำาลงกายตออณหภมรางกาย
อณหภมภายในรางกายจะสงขน 0.2 องศาเซลเซยส ตอทกๆการสญเสยนำา 1 % ของนำาหนกตว ตลอดเวลาทออกกำาลงกาย
แตอาการกระหายนำา จะเกดตอเมอมการขาดนำามากถง 5% ของนำาหนกตว
ความรอนทเกดจากการออกกำาลงกายอยางหนก
คดเปน 15-20 เทา ของความรอนทเกดขนในขณะพก
สามารถทำาใหอณหภมรางกายสงขนถง 0.5-1 องศาเซลเซยสในทกๆ 5นาท
กลไกการระบายความรอนทสำาคญอยท “…การมเหงอและ
ทำาใหเหงอระเหยได…”
ขบวนการปรบสภาพรางกายตอความรอน
การสะสมความรอน มากกวา การระบายความรอน
อณหภมผวหนงเพมสงขน
ปลายประสาทถกกระตน
หลอดเลอดทผวหนงขยายตว เหงอออก
ระบายความรอนทผวหนงมากขน
ปรบตวใหปรมาตรเลอดเพมมากขน
เหงอระเหยระบายความรอน
ดมนำามากพอ
ปฏบตงานหรอฝกในทรอนจด
อณหภมรางกายสงขน
หลอดเลอดทผวหนงไมขยายตวไมมเหงอออก
อณหภมรางกายสงขนอยางรวดเรวสมองไดรบอนตรายจากความรอน
ระบบการทำางานของอวยวะตางๆลมเหลว
Heat Stroke
คณสมบตของทหารความสมบรณของรางกายความเคยชนกบการออกกำาลงกายใน
สภาพอากาศรอนการปรบตวกบการออกกำาลงกายและ
อากาศรอน
ปจจยเสยง เดกเลก คนชรา ผปวยเคลอนไหวดวยตว
เองไมได ผปวยโรคเรอรง ขาดการออกกำาลงกาย อวน ไมมตอมเหงอ ดมนำาไมเพยงพอ ยา
ทหาร ถกบงคบใหออกกำาลง
กายเกนกวาททนได ความตงใจทจะทำาใหด
ทสด เคยเปนโรคลมรอนมา
กอน
ลกษณะทเสยงตอการเกดลกษณะทเสยงตอการเกดโรคลมรอนโรคลมรอน
ขาดการปรบตวตอขาดการปรบตวตอสภาพอากาศรอน สภาพอากาศรอน (10-14(10-14วนวน))
ทำาการฝก หรอ ออกทำาการฝก หรอ ออกกำาลงกายในสภาพกำาลงกายในสภาพอากาศรอน และกลางอากาศรอน และกลางแดดแดด
ขาดนำาขาดนำา สมรรถภาพรางกายสมรรถภาพรางกาย
ไมสมบรณไมสมบรณ อวน นำาหนกเกนอวน นำาหนกเกน เจบปวย ไขหวด ทองเจบปวย ไขหวด ทอง
รวง อาเจยนรวง อาเจยน
รบประทานยาแกแพ รบประทานยาแกแพ ลดนำามก ยานอนหลบลดนำามก ยานอนหลบ
ดมสราดมสรา อดนอนอดนอน มผนแพแดดมผนแพแดด มประวตโรคลมรอนมประวตโรคลมรอน อายมากกวา อายมากกวา 40 40 ปป
เครองมอตรวจวดเครองมอตรวจวดความรอนความรอน
ดชนความรอนดชนความรอน (Heat Index)(Heat Index)อณหภมอากาศ คาดชนความรอน Fatigue possible(องศาเซลเซยส) (องศาเซลเซยส) Heat cramp and heat exhaustion possible
49 47 54 64 Heat cramp& exhaustion likely, heatstroke possible46 44 49 57 66 Heatstroke likely43 41 44 51 58 6641 38 41 45 51 57 6539 35 37 40 43 49 56 6236 32 34 36 38 42 46 51 5833 29 31 32 34 36 38 41 45 5030 27 28 29 30 31 32 34 36 39 4227 24 25 26 26 27 28 29 30 31 3324 21 22 23 23 24 24 25 26 26 27
ความชนสมพทธ(%) 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
ธงสญญาณธงสญญาณสญญาณธง
ดชนความรอน
(oC)
ความชนสมพทธ
(%)
ปรมาณนำาดม
ลตรตอชม.
เวลาฝกหนกท
ทำาไดใน 1 ชม.
ธงขาว < 27 55-60 ½ ทำาไดตอเนอง
ธงเขยว 27-32 60-65 ½ 50 นาท
ธงเหลอง
32-40 65-70 1 45 นาท
ธงแดง 41-54 70-75 1 30 นาท
ธงดำา > 54 > 75 1 20 นาท
WWW.HEATSTROKECENTER.COMWWW.HEATSTROKECENTER.COM
สามารถดรายละเอยดเพมเตมไดทสามารถดรายละเอยดเพมเตมไดท
รปแบบการเจบปวยจากความรอนรปแบบการเจบปวยจากความรอน
ผนผดแดดอาการบวมจากความรอนลมแดดตะครวแดดเพลยแดดโรคลมรอน ฮท
สโตรค“Heatstroke”
อบตการณอบตการณ
ป พศ. จำานวนผปวย ทภ.1 ทภ.2 ทภ.3 ทภ.4
2533 20 14 2 4-2534 33 20 4 9-2535 51 38 11 2-2536 21 17 1 -32537 15 10 2 -32538 15 14 1 --2539 16 8 2 512540 16 10 - 6-2541 30 16 8 512542 10 3 1 4 22543 19 5 10 3 12544 2545 22 11 5 4 22546 47 37 3 5 2
ป พศป พศ.. จำานวนผปวย ทภจำานวนผปวย ทภ.1.1 ทภทภ.2.2 ทภทภ.3 .3 ทภทภ.4.4
25254747 55 33 -- 22 --25254848 44 -- -- 11 3325254949 5 5 -- -- 2 233252550 50 66 55 -- - -1125255151 5 5 44 -- - -11
สถตผปวย สถตผปวย Heatstroke Heatstroke ((กสวปกสวป..พบพบ.).)
Updated 14 พ.ค. 2552
ปนมทหารเสยชวตจากโรคลมรอนแลว ปนมทหารเสยชวตจากโรคลมรอนแลว 1 1 รายราย
การวนจฉยการวนจฉยไขสง...อณหภม มากกวา 40.5 องศา
เซลเซยสอาการทางสมอง...เปนลม หมดสต
กระวนกระวาย กาวราว ประสาทหลอน ชก เปนตน
กลไกระบายความรอนลมเหลว...ทำาใหอาจไมมเหงอได
HeatstrokeHeatstroke
ม 2 แบบ ไดแก1. Classical heatstroke
โรคลมรอนจากคลนความรอน2. Exertional heatstroke
โรคลมรอนจากการฝกหรอทำางานในสภาพอากาศรอน
Heat StrokeHeat Stroke
Classical HS เกดจากคลนความ
รอนในหนารอน พบมากในประเทศตะวนตก
เกดอาการชา คนแก, เดกเลก, ผ
ปวยเรอรง
Exertional HS พบในคนอายนอย ผททำางานในท
รอน กลางแจง กรรมกร, ทหาร
ใหม
ธงสญญาณธงสญญาณสญญาณธง
ดชนความรอน
(oC)
ความชนสมพทธ
(%)
ปรมาณนำาดม
ลตรตอชม.
เวลาฝกหนกท
ทำาไดใน 1 ชม.
ธงขาว < 27 55-60 ½ ทำาไดตอเนอง
ธงเขยว 27-32 60-65 ½ 50 นาท
ธงเหลอง
32-40 65-70 1 45 นาท
ธงแดง 41-54 70-75 1 30 นาท
ธงดำา > 54 > 75 1 20 นาท
อาการอาการโรคลมโรคลม
รอนรอน
ManagementManagement นอกโรงพยาบาล
เคลอนยายสสถานทๆอากาศเยนกวา ลดอณหภมรางกายโดย
ถอดเสอผา ประคบเยนทคอ รกแร ขาหนบ, พนผวหนงดวยสเปรย ใชนำาอณหภม 25-30 C เปาดวยพดลม หรอเปดหนาตางรถพยาบาล
หากหมดสต ใหจดทาใหเหมาะสม ออกซเจน นำาเกลอชนด NSS รบสงตอไปโรงพยาบาลในพนท
คำาแนะนำาเพอปองกนการบาดเจบจากความรอน
ภยนตรายจากความรอน เกดขนไดจาก 4 ปจจยระดบความรอน
จดแบงตามระดบความรนแรงหรอธงสญญาณโดยใชอณหภม,ความชนสมพทธ หรอ คาดชนความรอน
ระดบความหนกของกจกรรม,การออกกำาลงกายหรอการฝก
การปรบตวตอการออกกำาลงกาย หรอการฝก ในอากาศ รอน
เวลาทสมผสกบอากาศรอน ในแตละหวงเวลา
การควบคมปองกนการการควบคมปองกนการเกดโรคลมรอนเกดโรคลมรอน
ตระหนกถงความเสยงตอการเกดโรคลมรอน ประสานกบหนวยแพทยในพนทเพอ
เตรยมพรอม เตรยมความพรอมในการปองกนระดบ
หนวยตรวจสอบอปกรณสำาหรบวดอณหภม –
ความชนสมพทธ ตดตามคาดชนความรอนในพนทการฝกจดการฝกโดยยดตามตารางการฝกตาม
ระดบความรอน ใหมระยะพกทเพยงพอ
ตรวจสอบใหมการใหนำาทดแทนทเพยงพอจดใหมการใหนำาทดแทน โดยยดตาม
ตารางคำาแนะนำาการใหนำาทดแทนตรวจสอบวาทหารทกคนมนำาเพยงพอใน
ภาชนะบรรจไมอนญาตใหทหารลดนำาหนกสมภาระ
โดยการเทนำาทงจากภาชนะตรวจสอบวาทหารทกนายไมอยในสภาพ
ขาดนำา
ตรวจสอบวามหวงเวลานอนและรบประทานอาหารทเพยงพอ จดเวลาการรบประทานอาหารตามมอ จดหวงเวลาการนอนใหเพยงพอ
จดเครองแตงกายใหเหมาะสม การฝกในระดบความรอนท 1-2 (ธงขาว-ธงเขยว)
ไมมขอจำากด การฝกในระดบความรอนท 3-5 (ธงเหลอง-ธงแดง
และธงดำา) ควรแตงชดครงทอนและถอดหมวก ในการฝก
จดใหมระบบการตรวจสอบภายในหนวย ใชระบบ ใหทหารดแลกนเอง จดเจาหนาทรบผดชอบและตรวจความพรอมในการ
จดการปองกนระดบหนวย ประสานหนวยสายแพทยหากมขอสงสย
การจดการฝกและใหนำาทดแทนตามธงสญญาณ
สญญาณธง
ดชนความรอน
(oC)
ความชนสมพทธ
(%)
ปรมาณนำาดม
ลตรตอชม.
เวลาฝกหนกท
ทำาไดใน 1 ชม.
ธงขาว < 27 55-60 ½ ทำาไดตอเนอง
ธงเขยว 27-32 60-65 ½ 50 นาท
ธงเหลอง
32-40 65-70 1 45 นาท
ธงแดง 41-54 70-75 1 30 นาท
ธงดำา > 54 > 75 1 20 นาท
อนตรายจากอนตรายจากความรอน ความรอน
ศนยปองกนการเกดโรคลมรอน หนวยเวชพษวทยา กองอายรกรรม โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา
Thank you Thank you
www.heatstrokecenter.comwww.heatstrokecenter.com