Top Banner
Hücrede Hareket Prof.Dr. Alp Can Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı www.alpcan.com AÜTF Dönem-1; 2017-2018.
12

Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Jan 10, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Hücrede Hareket

Prof.Dr. Alp Can Histoloji-Embriyoloji

Anabilim Dalı www.alpcan.com

AÜTF Dönem-1; 2017-2018.

Page 2: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Hücrede Hareketli Yapılar

•  Siliyum (hareketli hücre uzantısı) –  Epitel hücreleri

•  Flagellum (kamçı) –  Spermatozoonların kuyruğu

•  Hücre içinde vezikül ve organel taşınımı –  Akson boyunca taşınım, Golgi’den vezikül taşınımı –  Endositoz, pinositoz veziküllerinin taşınımı –  Kromozomların taşınımı –  Kasılmada aktin-myozin düzenlenişi

•  Hücrenin hareketleri –  Embriyon döneminde göç –  Kemotaksi

Page 3: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Motor Proteinler Mikrofilaman ve mikrotübülüslere bağlanarak kargo taşırlar (organeller, Golgi kümeleri, salgı vezikülleri vb.)

Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Kuyruk kısmıyla kargo molekülüne tutunur

Daima tek bir yöne (+ veya -) doğru hareket ederler

ATP hidroliziyle ortaya çıkan enerjiyi kullanırlar

Bazısı bir grup hücre iskeleti proteininin diğerlerinin üzerinden kaymasını sağlar (örn; kasılma)

Page 4: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Alberts, 2002

Motor proteinin baş ve kuyruk bağlantıları

Baş Baş

Kuyruk

Page 5: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Motor Proteinler

Aktin motor proteinleri Mikrofilaman motor proteinleri

Myozin-1 (kas dışı miyozin) •  her hücrede

Myozin-2 (kas miyozini) •  kas hücrelerinde ve

sitokinezde

motor proteinleri Mikrotübülüs motor proteinleri

Kinesin •  saltatuvar hareket, mitoz,

mayoz) •  (+) uca taşır

Dynein-Sitoplazmik •  saltatuvar hareket, mitoz,

mayoz •  (-) uca taşır

Dynein-Aksonemal •  siliyum, flagellum,

spermatozoon

Page 6: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Myozin-2 üzerinden taşınım (çizgili iskelet kası)

Page 7: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Mikrotübülüs Motor Proteinlerinin Hareket Yönleri

Page 8: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Mikrotübülüsler üzerinden sitoplazma içi taşınım

Page 9: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Siliyum / Flagellum Hareketi

Alberts, 2002

Page 10: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

dynein

bağlayıcı proteinler nedeniyle yukarı-aşağı hareket yerine

bükülme hareketi

Alberts, 2002

Page 11: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Kemotaksi

•  Hücrenin bir etkene doğru/karşı hareketlenmesi •  Embriyonda gelişim sırasındaki hücre göçleri •  Fertilizasyon •  İnflamasyon ve immünite

Nötrofil Kemotaksisi (video)

Page 12: Hücrede Hareket - Ankara Üniversitesiacikarsiv.ankara.edu.tr/browse/32665/hucrede_hareket.pdf · Baş kısmıyla bağlı oldukları hücre iskeleti lifine tutunurlar (motor bölüm)

Motor Proteinler (özet)