Top Banner
Ne’awéé’ ninábídíłkid. Díída ła nibídíłkid: Hait’éego baa nitsíníkees haná’iłtáahíí? Ha’ííla bąąh níne’? Jį́į́dą ́ ą ́ ’ ha’íí nił bóhoneedlį́į́ nít’ę ́ ę ́ ’ dóó ha’íí nanitł’ah nít’ę ́ ę ́ ’? Háidaásh neidloh éí doodaii’ né’éts’ih? Ha’íidaísh ła’ nashídíłkid? Ha’íida ół́’íníí łahgo ánáánáhdlééh. Hait’éego hazhó’í bee iinánígíí baa yáłti’: Na’ídíłts’ǫǫd dóó hazhó’í íłhosh. Ch’iyáán yá’át’ééhíí niyą ́ dóó tó nidlą ́ . Béésh nitsékeesí choiníł’į́įgo baa áhólyą ́ . Ne’awéé’ ha’íida bi’diił’áago éí doodaii’ t’áá hooghandóó íhoo’aahígíí yaa bíne’go da: Bi’diił’ánígíí yísíníłts’ą ́ ą ́ ’. Hait’éego ádaa’áháyą ̨ ́ nígíí bił hólne’. Na’ídíłkidígíí hazhó’í bee nát’ą ́ ą ́ ’ bił náhólne’. Díí doo béé hózinígíí t’áá ákót’éedoo. Hane’ bił ííshjání anílééh. T’áá háida shíka adoolwoł nínízingo, díí hait’éego ájiił’įįhígíí: Ó ́ lta’gi hach’į’ yádaałti’í éí doodaii’ hwintsékeesí yee háká anídaalwo’íí háadi bich’į’ hodoonihígíí. Háadi íká anída’awo’ díí ha’íida hwo’diił’áago, bee hach’į’ nahwii’náago, hwintsékees łání go, éí doodaii’ atxí ho’diilyaago, Łahjį’ hooghan nahaz’ą ́ ą ́ go bił ałhééhojoolzįįh. Ne’awéé’ díí bee baa’ákóníínizin: Honitsékees łahgo ánáát’įįł dóó ájít’éhígíí. Át’ínígíí. Hait’éego ólta’ yaa nitsékees. Łahgo da át’éego éí doodaii’ na’ídíkid nee hólǫ ́ ǫgo da, bá’ólta’í da éí doodaii’ azee’ííł’íní bił ahił hólne’. Ne’awéé’ díigi át’éego bił naniłnish: Hazho’í bił ahił hólne’ dóó baa’ áhályą ́ . Ne’awéé’ ha’íshį́į́ bi’diił’áhígíí yee nił halne’. Yá’át’ééhígíí baa nitsáhákees. Ne’awéé’ ha’íí yee łahgo át’éhígíí dóó ha’íí biniinaa baa hóniihígíí bił hólne’. Na’ohch’ąąh dóó na’osoh. Ne’awéé’ t’áá sáhí nilínígíí yaa bíne’go da: Bi’diił’áhígíí yísíníłts’ą ́ ą ́ ’. T’áá honízahjį’ ałts’ąą naah’aashgo bóhooł’aah. Dah diináahgo da ha’íí nídí’niih dóó ádóhní. Naaltsoos bikáá’gi saad nizhónígíí bikáá’go dóó ha’íida nizhónígíí eelkidgo bi’azis bá biih náníłtsos. Ni’ ałdo’ bóhósáahdooígíí bił ííshjání áneinil’įįh. Ne’awéé’ yá ółta’í bił ahił hólne’go, díí ne’awee’ át’éhígíí bił náhólnih: Yee bidziilígíí dóó nabíníłtł’ahígíí. Hait’éego ho’diił’áhígíí bii’ hazhdiighááh. Na’ídíkid dóó ho’diił’áhígíí. Yíneedlínígíí dóó nilínígíí. Hait’éego lá ne’awéé’ bíká adíílwoł haná’áłtááhgo dóó ólta’ bee nínáánáháahígíí? ́ ǫ ́ ła’ bik’ehgo áhodoonííłígíí daasdzoh. Nighangi t’áá nizaad bik’i’dinitįįhjí hane’ bee nił’ ííshjání ál’į́įgo éí díí nibeehaz’áani łahdóó yaa’ákonízin. Ólta’gi bił iishjání ánílééh hait’éégo nich’į’ hodoonihígíí dóó nibéésh bee hane’í da łahgo ádzaago. Béésh łichí’ii biyi’ saad ał’aan ádaat’éego dabikáá’: ColorinColorado.org/family-support Na’azhch’ąą’ígíí: Rafael López Naaltsoos Bee Ééhózingo ályaaígíí: Back-to-School Anxiety During COVID-19 (Child Mind Institute) DINÉ K’EHJÍ / NAVAJO Na’áłchíní Binitsékees dóó Bini’Yee’át’éii Bábaa’áháyą́ HAIT’ÉEGO
1

HAIT’ÉEGO Na’áłchíní Binitsékees dóó Bini’Yee’át’éii Bábaa ...

Mar 15, 2022

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: HAIT’ÉEGO Na’áłchíní Binitsékees dóó Bini’Yee’át’éii Bábaa ...

Ne’awéé’ ninábídíłkid. Díída ła nibídíłkid:• Hait’éego baa nitsíníkees haná’iłtáahíí?• Ha’ííla bąąh níne’?• Jįįdąą’ ha’íí nił bóhoneedlįį nít’ęę’ dóó ha’íí nanitł’ah nít’ęę’?• Háidaásh neidloh éí doodaii’ né’éts’ih?• Ha’íidaísh ła’ nashídíłkid?

Ha’íida ół’íníí łahgo ánáánáhdlééh. Hait’éego hazhó’í bee iinánígíí baa yáłti’:• Na’ídíłts’ǫǫd dóó hazhó’í íłhosh.• Ch’iyáán yá’át’ééhíí niyą dóó tó nidlą.• Béésh nitsékeesí choiníł’įįgo baa áhólyą.

Ne’awéé’ ha’íida bi’diił’áago éí doodaii’ t’áá hooghandóó íhoo’aahígíí yaa bíne’go da:• Bi’diił’ánígíí yísíníłts’ąą’.• Hait’éego ádaa’áháyąnígíí bił hólne’.• Na’ídíłkidígíí hazhó’í bee nát’ąą’ bił náhólne’.• Díí doo béé hózinígíí t’áá ákót’éedoo.• Hane’ bił ííshjání anílééh.

T’áá háida shíka adoolwoł nínízingo, díí hait’éego ájiił’įįhígíí:• Ólta’gi hach’į’ yádaałti’í éí doodaii’ hwintsékeesí yee háká

anídaalwo’íí háadi bich’į’ hodoonihígíí.• Háadi íká anída’awo’ díí ha’íida hwo’diił’áago, bee

hach’į’ nahwii’náago, hwintsékees łání go, éí doodaii’ atxí ho’diilyaago,

• Łahjį’ hooghan nahaz’ąągo bił ałhééhojoolzįįh.

Ne’awéé’ díí bee baa’ákóníínizin:Honitsékees łahgo ánáát’įįł dóó ájít’éhígíí.Át’ínígíí.Hait’éego ólta’ yaa nitsékees.Łahgo da át’éego éí doodaii’ na’ídíkid nee hólǫǫgo da, bá’ólta’í da éí doodaii’ azee’ííł’íní bił ahił hólne’.

Ne’awéé’ díigi át’éego bił naniłnish:• Hazho’í bił ahił hólne’ dóó baa’ áhályą.• Ne’awéé’ ha’íshįį bi’diił’áhígíí yee nił halne’.• Yá’át’ééhígíí baa nitsáhákees.• Ne’awéé’ ha’íí yee łahgo át’éhígíí dóó ha’íí biniinaa baa

hóniihígíí bił hólne’.• Na’ohch’ąąh dóó na’osoh.

Ne’awéé’ t’áá sáhí nilínígíí yaa bíne’go da:• Bi’diił’áhígíí yísíníłts’ąą’.• T’áá honízahjį’ ałts’ąą naah’aashgo bóhooł’aah.• Dah diináahgo da ha’íí nídí’niih dóó ádóhní.• Naaltsoos bikáá’gi saad nizhónígíí bikáá’go dóó ha’íida

nizhónígíí eelkidgo bi’azis bá biih náníłtsos.• Ni’ ałdo’ bóhósáahdooígíí bił ííshjání áneinil’įįh.

Ne’awéé’ yá ółta’í bił ahił hólne’go, díí ne’awee’ át’éhígíí bił náhólnih:• Yee bidziilígíí dóó nabíníłtł’ahígíí.• Hait’éego ho’diił’áhígíí bii’ hazhdiighááh.• Na’ídíkid dóó ho’diił’áhígíí.• Yíneedlínígíí dóó nilínígíí.

Hait’éego lá ne’awéé’ bíká adíílwoł haná’áłtááhgo dóó ólta’ bee nínáánáháahígíí? Kǫǫ ła’ bik’ehgo áhodoonííłígíí daasdzoh.

Nighangi t’áá nizaad bik’i’dinitįįhjí hane’ bee nił’ ííshjání ál’įįgo éí díí nibeehaz’áani łahdóó yaa’ákonízin. Ólta’gi bił iishjání ánílééh hait’éégo nich’į’ hodoonihígíí dóó nibéésh bee hane’í da łahgo ádzaago.Béésh łichí’ii biyi’ saad ał’aan ádaat’éego dabikáá’: ColorinColorado.org/family-support

Na

’azh

ch’ą

ą’íg

íí: R

afa

el

Lóp

ez

Na

alt

soo

s B

ee

Éé

zin

go

ály

aa

ígíí:

Ba

ck-t

o-S

cho

ol

An

xie

ty D

uri

ng

CO

VID

-19

(C

hild

Min

d In

stit

ute

)

DINÉ K’EHJÍ / NAVAJO

Na’áłchíní Binitsékees dóó Bini’Yee’át’éii Bábaa’áháyą

HAIT’ÉEGO