Ne’awéé’ ninábídíłkid. Díída ła nibídíłkid: • Hait’éego baa nitsíníkees haná’iłtáahíí? • Ha’ííla bąąh níne’? • Jį́į́dą ́ ą ́ ’ ha’íí nił bóhoneedlį́į́ nít’ę ́ ę ́ ’ dóó ha’íí nanitł’ah nít’ę ́ ę ́ ’? • Háidaásh neidloh éí doodaii’ né’éts’ih? • Ha’íidaísh ła’ nashídíłkid? Ha’íida ół́’íníí łahgo ánáánáhdlééh. Hait’éego hazhó’í bee iinánígíí baa yáłti’: • Na’ídíłts’ǫǫd dóó hazhó’í íłhosh. • Ch’iyáán yá’át’ééhíí niyą ́ dóó tó nidlą ́ . • Béésh nitsékeesí choiníł’į́įgo baa áhólyą ́ . Ne’awéé’ ha’íida bi’diił’áago éí doodaii’ t’áá hooghandóó íhoo’aahígíí yaa bíne’go da: • Bi’diił’ánígíí yísíníłts’ą ́ ą ́ ’. • Hait’éego ádaa’áháyą ̨ ́ nígíí bił hólne’. • Na’ídíłkidígíí hazhó’í bee nát’ą ́ ą ́ ’ bił náhólne’. • Díí doo béé hózinígíí t’áá ákót’éedoo. • Hane’ bił ííshjání anílééh. T’áá háida shíka adoolwoł nínízingo, díí hait’éego ájiił’įįhígíí: • Ó ́ lta’gi hach’į’ yádaałti’í éí doodaii’ hwintsékeesí yee háká anídaalwo’íí háadi bich’į’ hodoonihígíí. • Háadi íká anída’awo’ díí ha’íida hwo’diił’áago, bee hach’į’ nahwii’náago, hwintsékees łání go, éí doodaii’ atxí ho’diilyaago, • Łahjį’ hooghan nahaz’ą ́ ą ́ go bił ałhééhojoolzįįh. Ne’awéé’ díí bee baa’ákóníínizin: Honitsékees łahgo ánáát’įįł dóó ájít’éhígíí. Át’ínígíí. Hait’éego ólta’ yaa nitsékees. Łahgo da át’éego éí doodaii’ na’ídíkid nee hólǫ ́ ǫgo da, bá’ólta’í da éí doodaii’ azee’ííł’íní bił ahił hólne’. Ne’awéé’ díigi át’éego bił naniłnish: • Hazho’í bił ahił hólne’ dóó baa’ áhályą ́ . • Ne’awéé’ ha’íshį́į́ bi’diił’áhígíí yee nił halne’. • Yá’át’ééhígíí baa nitsáhákees. • Ne’awéé’ ha’íí yee łahgo át’éhígíí dóó ha’íí biniinaa baa hóniihígíí bił hólne’. • Na’ohch’ąąh dóó na’osoh. Ne’awéé’ t’áá sáhí nilínígíí yaa bíne’go da: • Bi’diił’áhígíí yísíníłts’ą ́ ą ́ ’. • T’áá honízahjį’ ałts’ąą naah’aashgo bóhooł’aah. • Dah diináahgo da ha’íí nídí’niih dóó ádóhní. • Naaltsoos bikáá’gi saad nizhónígíí bikáá’go dóó ha’íida nizhónígíí eelkidgo bi’azis bá biih náníłtsos. • Ni’ ałdo’ bóhósáahdooígíí bił ííshjání áneinil’įįh. Ne’awéé’ yá ółta’í bił ahił hólne’go, díí ne’awee’ át’éhígíí bił náhólnih: • Yee bidziilígíí dóó nabíníłtł’ahígíí. • Hait’éego ho’diił’áhígíí bii’ hazhdiighááh. • Na’ídíkid dóó ho’diił’áhígíí. • Yíneedlínígíí dóó nilínígíí. Hait’éego lá ne’awéé’ bíká adíílwoł haná’áłtááhgo dóó ólta’ bee nínáánáháahígíí? Kǫ ́ ǫ ́ ła’ bik’ehgo áhodoonííłígíí daasdzoh. Nighangi t’áá nizaad bik’i’dinitįįhjí hane’ bee nił’ ííshjání ál’į́įgo éí díí nibeehaz’áani łahdóó yaa’ákonízin. Ólta’gi bił iishjání ánílééh hait’éégo nich’į’ hodoonihígíí dóó nibéésh bee hane’í da łahgo ádzaago. Béésh łichí’ii biyi’ saad ał’aan ádaat’éego dabikáá’: ColorinColorado.org/family-support Na’azhch’ąą’ígíí: Rafael López Naaltsoos Bee Ééhózingo ályaaígíí: Back-to-School Anxiety During COVID-19 (Child Mind Institute) DINÉ K’EHJÍ / NAVAJO Na’áłchíní Binitsékees dóó Bini’Yee’át’éii Bábaa’áháyą́ HAIT’ÉEGO