“Kalkınmanın Yolu, İpekyolu” “Kalkınmanın Yolu, İpekyolu” GÜNEŞ ENERJİSİ GÜNEŞ ENERJİSİ ADIYAMAN 7.614 km2 yüzölçümüne sahip rakımı 669 m. olan Adıyaman ili tarihi İpekyolu üzerinde bulunmakta olup Malatya, Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır illerine komşudur. 1954 yılında il olan Adıyaman’ın tarihi M.Ö. 40.000 yılına kadar uzanmaktadır. Adıyaman ilinde ulaşım karayolu, havayolu ve sınırlı oranda demiryolu ile sağlanmaktadır. Demiryolu ulaşımı Gölbaşı ilçesinden sürdürülmekte olup hat Elazığ-Adana istikametinde çift yönlü hizmet vermektedir. Yılda 8.760 uçağın kullanım kapasitesine sahip Adıyaman Havalimanı’nın 2013 yılında tamamlanan terminal binası 23.000 m2 toplam kapalı alanda iç ve dış hat uçuşlara hizmet verecek şekilde inşa edilmiştir. 2014 yılında hizmete girmesi hedeflenen Nissibi Köprüsü ile Atatürk Barajı üzerinde feribot seferleri ile sağlanan Adıyaman-Diyar- bakır Karayolu büyük ölçüde kısalacaktır. 1. ADIYAMAN’A GENEL BAKIŞ 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olan 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları“ Bakanlar Kurulu Kararı ve 20.06.2012 tarih ve 28329 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2012/1 sayılı uygulama tebliğine göre Güneş Enerjisi yatırımları Genel Teşvik Sistemi kapsamında değerlendirilmekte olup asgari yatırım tutarı olarak 500 bin TL belirlenmiştir. Genel teşvik uygulamaları kapsamında sağlanan destekler şunlardır: • Gümrük Vergisi Muafiyeti (Yatırıma konu makine ve teçhizatın ithalinde yürürlükteki gümrük mevzuatı gereğince alınması öngörülen gümrük vergisinden muafiyet) • KDV İstisnası (3065 sayılı KDV Kanunu gereğince yatırım için temin edilen makine ve teçhizat ithalinde ve yerli alımında KDV’den istisna tutulur.) • Gerçek kişiler, • Adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, • Kooperatifler ve birlikler, • İş ortaklıkları, • Kamu kurum ve kuruluşları, (genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları % 50’yi geçen kamu kurum ve kuruluşları) • Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, • Dernekler ve vakıflar • Yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Üretimi Amaçlı Kullanımı- na İlişkin Kanun’a göre Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından (YEK) elektrik üreten tesisler için elektrik satış fiyatı 13,3 ABD Doları cent/kWh olarak belirlenmiştir. Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için Ekonomi Bakanlığı’na başvurulması gerekmektedir. Ancak genel teşvik uygulamaları kapsamında yer alan, sabit yatırım tutarı 10.000.000 TL’yi aşmayan ve Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’de belirtilen genel teşvik uygulamaları kapsamındaki yatırımlar için başvuru sahibinin tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki yerel birimlere de başvurulabilir. Bu bağlamda İpekyolu Kalkınma Ajansı Adıyaman Yatırım Destek Ofisi’ne müracaat edilebilmektedir. Sabit yatırım tutarı 500.000 TL ile 50.000.000 TL arasında olan ve Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen istisnalar ve kısıtlamalar dışında kalan yatırımlar bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında olacağından bu tip yatırımlar için müracaatlar doğrudan “T.C. Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü”ne yapılmaktadır. Yatırım Teşvik Belgesi başvuru ücreti 400 TL’dir. KİMLER TEŞVİK BELGESİ ALABİLİR ? GÜNEŞ ENERJİSİNDE DEVLET DESTEKLERİ Tablo 09: Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi İçin Devlet Teşvikleri Tablo 08: Sabit Yatırım Tutarı TL (1 MW) Tablo 10: Tesis Tipine Göre Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Devlet Teşvikleri MÜRACAATLAR NEREYE YAPILACAK? Kaynak: Adıyaman Yatırım Ortamı 2013, http://www.ika.org.tr Adıyaman’ın 2013 yılı toplam nüfusu 597.184’dür. Nüfusun %62’si kentlerde yaşamakta olup kentli nüfus 373.183’tür. Adıya- man ili nüfusunun %58’lik kısmını 29 yaş altı grup oluşturmaktadır (TÜİK, 2013). Tablo 01: Adıyaman İli Gümrük ve Liman Mesafeleri SINIR KAPILARI: Kilis Öncüpınar 210 Km Gaziantep Karkamış 156 Km Hatay Cilvegözü 322 Km Şırnak Habur 478 Km LİMANLAR: Iskenderun 321 Km Mersin 408 Km G da 24% Teks 16% Gi 14% Madencilik ve Ta ocakç l 10% Metalik Olmayan Mineral Ürünler 8% Ham Petrol ve Do algaz 5% Metal Ürünleri m 3% Kauçuk ve Plas k Ürünler m 3% Mobilya m 3% 20 000 40 000 60 000 80 000 5-9 15-19 25-29 35-39 45-49 55-59 65-69 75-79 85-89 Şekil 01: Adıyaman İli Yaş Gruplarına göre Nüfus Dağılımı Tablo 02. Adıyaman İli İhracat Rakamları (1.000 USD) Tablo 03. Adıyaman İli İthalat Rakamları (1.000 USD) Şekil 03: Adıyaman İli Arazi ve Tarım Alanlarının Dağılımı Adıyaman’da sanayi sicil belgesi almış 239 işletme bulunmakta olup bunların %28’i mikro ölçekli, %58’i küçük ölçekli, %12’si orta ölçekli ve %2’si büyük ölçekli işletmelerdir. 2012 yılı sanayi sicil kayıtlarına göre 9.230 kişi kayıtlı istihdam bulunmaktadır (81 İl Sanayi Durum Raporu, 2012). Şekil 02: Adıyaman İli Sanayi İşletmeleri Sektörel Dağılımı 2012 yılı itibariyle Adıyaman’da ihracat yapan işletme sayısı 43 olup ithalat yapan işletme sayısı 40’tır. Dış ticaret dengesine bakıldığında Adıyaman ilinin 2012 yılında 69.241.000 USD cari fazlası olduğu söylenebilir. Kaynak: TUİK 2013, http://www.tuik.gov.tr Kaynak: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2012, http://www.sanayi.gov.tr 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 22.207 24.336 29.346 59.103 58.091 71.638 61.222 104.826 86.289 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 24.799 45.313 51.658 36.292 33.336 85.424 88.958 35.585 36.339 Adıyaman ili toplam nüfusunun %60’ı tarım alanında faaliyet göstermektedir. Tarı- ma elverişli alanlar 264.167 hektar (%35) olup mevcut altyapı ile bu alanın %20 ’sinde sulu tarım yapılabilmektedir. Yapımı halen devam eden Çetintepe (Gölbaşı), Koçali ve Gömikan (Kahta) ile Küçükçay (Gerger) barajları sonrası sulu tarımın il genelinde yaygınlaşması beklenmektedir (Adıyaman Yatırım Fırsatları, 2013). Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, 2013 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, 2013 Tar m A 35% Orman 23% Mera 7% Alanlar 35% Tar Alan Orman A Mera Alan Di er Alanlar Kaynak: TUİK 2012, http://www.tuik.gov.tr GÜNEŞ ENERJİSİ ADIYAMAN www.ika.org.tr Gaziantep Yatırım Destek Ofisi Tel. : 0.342 231 07 01 Faks : 0.342 231 07 03 İncilipınar Mah. Muammer Aksoy Blv. Vakıflar İş Mrk. Kat: 1-2-3 Şehitkamil/GAZiANTEP [email protected] Adıyaman Yatırım Destek Ofisi Tel. : 0.416 213 14 44 Faks : 0.416 213 14 45 Turgut Reis Mah. Hastane Cad. İl Özel İdare Binası No:23 K:3 ADIYAMAN [email protected] Kilis Yatırım Destek Ofisi Tel. : 0.348 814 51 98 Faks : 0.348 814 51 98 M. Rifat Kazancıoğlu Mah. Saffet Necioğlu Blv. Kilis Tic. ve San. Odası No.74 K:2 KİLİS [email protected] YATIRIM KALEMLERİ TUTAR Etüt- Proje Giderleri • Keşif, Metraj, plan, harita ve çizim 3.200,00 Arazi Alım Giderleri • Yatırımcının araziye sahip olduğu varsayılmıştır Bina ve İnşaat Giderleri • 320 TL/m2 x 100 m2 32.000,00 Makine – Ekipmanlar • KDV hariç tutar 2.838.660,00 Demirbaş Giderleri • Demirbaş ve Ofis malzemeleri 15.000,00 Kuruluş ve Harç Masrafları • Limited Şirket 2.000,00 Genel Giderler • Diğer kalemlerin toplamının % 1’i 28.883,30 Beklenmeyen Giderler • Diğer kalemlerin toplamının % 5’i 145.987,16 Sabit Yatırım Toplam 3.065.730,46 Destek Türü Destek İçeriği Alım Garantisi 13,3 Dolar cent/kWh Arazi Kullanımı Orman vasıflı olan veya hazine arazileri için izin, kira, irtifak hakkı ve kullanma için bedellerine % 85 indirim uygulanır Destek Süresi 10 yıl Tesis Tipi Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat Yerli Katkı İlavesi ( ABD Doları cent/ kWh) Fotovoltaik Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi PV panel entegrasyonu ve güneş yapısal mekaniği imalatı 0,8 PV Modülleri 1,3 PV Modülünü oluşturan hücreler 3,5 Invertor 0,6 PV modülü üzerine güneş ışınını odaklayan malzeme 0,5 Kaynak: Diyarbakır Yatırım Fizibiliteleri Projesi, DOGUNSFED Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,YEGM,2012