CÔ SÔÛ KÓ THUAÄT CNC Bieâ n soaï n: NGUYEÃN ANH TUAÁN TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏ M KYÕ THUAÄ T – TP. HOÀ CHÍ MINH Trung taâm Ñaøo taïo Vieät - Ñöùc Döï aùn hôïp taùc vôùi coâng ti phaàn meàm Toaùn Kyõ Thuaät MTS , Cô quan hoã trôï vaø hôïp taùc phaùt trieån GTZ CHLB Ñöùc Trung taâ m Ñaø o taï o Vieä t Ñöù c 1-3 Voõ Vaê n Ngaâ n Thuû Ñöù c HCMC Vieä t Nam Fax: ++84.8.8966046; Tel.: ++84.8.8964575 MTS GmbH – Kaiserin-Augusta-Alle 101 –D 10553 Berlin – Fax: ++49.30.34996025; Tel.: ++49.30.3499600 Thaønh phoá Hoà Chí Minh 04.2001
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
lieäu. • Caùc trung taâm gia coâng ñoàng boä vôùi ñoä chính xaùc cao nhaát, ví duï: caùc maùy tieän töø 7- 32 truïc
NC, nhieàu truïc gia coâng hôn vaø caùc duïng cuï phay linh hoaït caét treân maùy tieän. • Gia coâng vôùi toác ñoä cao ôû tröôøng hôïp tieän, phay vaø khoan vôùi ñoä chính xaùc cao nhaát cho quyõ
ñaïo ñoäng. • Giaûm thieåu coâng vieäc laäp trình cho töøng nhieäm vuï gia coâng. • Heä thoáng laäp trình NC ñôn giaûn vaø hieäu quaû cao vôùi moâ phoûng ñoäng-töông hoã cho quaù trình
Ñieàu khieån NC: Ñieàu khieån NC söû lí caùc thoâng tin veà ñöôøng dòch chuyeån vaø caùc chöùc naêng maùy trong chöông trình NC vaø ñöa ra caùc tín hieäu ñieàu khieån töông öùng tôùi töøng caùc boä phaän hình thaønh maùy NC.
Ñieàu khieån CNC: Maùy tính vaø phaàn meàm töông öùng tích hôïp trong heä ñieàu khieån CNC laøm nhieäm vuï ñieàu khieån vaø ñieàu chænh maùy coâng cuï CNC. Boä löu tröõ chöông trình, chöông trình con, döõ lieäu maùy, kích thöôùc duïng cuï caét vaø caùc giaù trò hieäu chænh cuõng nhö caùc chu trình gia coâng ñöôïc söû duïng. Thoâng thöôøng phaàn meàm phaân tích loãi cuõng ñöôïc tích hôïp trong heä ñieàu khieån CNC.
Kieåm tra: Ngöôøi coâng nhaân ño vaø kieåm tra kích thöôùc baèng tay, neáu caàn thieát phaûi laäp laïi tieán trình gia coâng.
Kieåm tra: Maùy NC ñaõ ñaûm nhaän trong khi gia coâng ñaït caùc kích thöôùc chi tieát bôûi söï phaûn hoøi thöôøng xuyeân cuûa heä thoâng ño vaø cuûa motor vò trí.
Kieåm tra: Maùy CNC ñaûm nhaän trong khi gia coâng ñaït caùc kích thöôùc chi tieát bôûi söï phaûn hoài lieân tuïc cuûa heä thoáng ño vaø caùc motor vò trí ñöôïc ñieàu chænh soá voøng quay. Nhôø coù caùc caûm bieán ño ñöôïc tích hôïp maø vieäc kieåm tra kích thöôùc ñaït ñöôïc ngay trong suoát quaù trình gia coâng. Ñoàng thôøi coù theå thöïc hieän tieáp tuïc vieäc söû lí trong heä ñieàu khieån CNC, ví duï ñeå thöû nghieäm vaø toái öu hoùa moät chöông trình NC môùi.
http://www.ebook.edu.vn
Kó thuaät CNC caên baûn
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 04. 2001 MTS GmbH 1997
10
Tính kinh teá Öu ñieàm cuûa maùy coâng cuï CNC
1. Tính kinh teá ñaït ñöôïc cao vôùi maùy coâng cuï CNC bôùi toác ñoä gia coâng cao cuõng nhö thôøi gian gia coâng cô baûn, thôøi gian phuï,ï thôøi gian chuaån bò vaø thôøi gian keát thuùc giaûm. Caùc nhaân toá aûnh höôûng sau ñaây taùc ñoäng maïnh tôùi tính kinh teá cuûa maùy CNC: - Laäp trình tröïc tieáp treân maùy bôûi khaû naêng nhaäp baèng tay. - Vieäc ñaûm traùch ôû boä phaän chuaån bò chuaån bò saûn xuaát cho vieäc laäp trình, saün saøng vaät lieäu cuõng
nhö duïng cuï caét vaø nhaäp caùc döõ lieäu ñöôïc thöïc hieän taïi choã laøm vieäc. - Löu tröõ trong caùc tröôøng hôïp gia coâng laäp laïi cuûa moät chöông trình gia coâng chi tieát ñaëc bieät
döôùi daïng chöông trình con. - Toái öu hoùa chöông trình NC trong heä ñieàu khieån. - Moâ taû hình daïng chi tieát gia coâng thoâng qua vieäc cho daïng hình hoïc ñôn giaûn. - Chaïy dao töï ñoäng cho ñeán khi ñaït kích thöôùc. - Töï ñoäng vaän haønh caùc chöùc naêng cuûa maùy vaø tröïc tieáp can thieäp khi xaûy ra loãi hoaëc bò nhieãu. - Quan saùt töï ñoäng quaù trình gia coâng thoâng qua heä ñieàu khieån CNC (ño vaø kieåm tra töï ñoäng). - Heä thoáng oå dao chöùa nhieàu dao. - Coù khaû naêng chuaån bò duïng cuï caét beân ngoaøi maùy maø khoâng aûnh höôûng ñeán quaù trình gia coâng.
2. Chaát löôïng chi tieát gia coâng oån ñònh, ít pheá phaåm. 3. Laøm taêng ñoä chính xaùc gia coâng, do caáp chính xaùc cuûa maùy cao (1/1000mm ñoä chính xaùc ño). 4. Thôøi gian gia coâng ngaén thoâng qua vieäc toå chöùc saûn xuaát vaø truøng laép coâng vieäc. 5. Thôøi gian vaän haønh maùy cao. 6. Tính linh hoaït trong saûn xuaát cao bôûi heä thoáng gia coâng vaø do vaäy gia coâng hôïp lí cho loaït nhoû hoaëc
gia coâng ñôn chieác vôùi ñoä phöùc taïp cao.
Do nhöõng öu ñieåm treân neân maùy coâng cuï CNC chieám öu theá trong gia coâng caét goït. Phaïm vi öùng duïng roäng (xem hình 2) laø ñaëc ñieåm tieâu bieåu cuûa maùy coâng cuï CNC.
1
2
3
4
Naêng suaát
Ñoä phöùc taïp vaø ñoä chính xaùc gia coâng
Maùy coâng cuï CNC
Maùy coâng cuï thoâng thöôøng
Hình 2 Phaïm vi öùng duïng cuûa maùy coâng cuï CNC
Nhöõng yeâu caàu khi söû duïng maùy coâng cuï CNC
Ñeå vaän haønh vaø laäp trình treân maùy coâng cuï CNC, nhaát thieát ñoøi hoûi ngöôøi vaän haønh maùy phaûi coù trình ñoä cao. Nhieàu kinh nghieäm töø gia coâng treân maùy thoâng thöôøng khoâng theå öùng duïng cho gia coâng CNC do toác ñoä caét cao hôn raát nhieàu.
http://www.ebook.edu.vn
Kó thuaät CNC caên baûn
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 04. 2001 MTS GmbH 1997
Khi ño vò trí tröïc tieáp (xem hình 8), thöôùc ño ñöôïc gaén treân baøn xa dao hay treân baøn maùy, vì theá ñoäï khoâng chính xaùc cuûa truïc chính vaø khôùp noái truyeàn ñoäng khoâng aûnh höôûng ñeán giaù trò ño.
Khi ño vò trí töông ñoái (xem hình 11), thang ño ñöôïc öùng duïng vôùi moät löôùi vaïch ñôn giaûn, chuùng hình thaønh töø caùc vaïch saùng toái xen keû nhau. Khi chuyeån ñoäng böôùc tieán vöôït qua caûm bieán ño, caûm bieán seõ ñeám soá caùc veät saùng vaø veät toái vaø tính toaùn vò trí töùc thôøi cuûa baøn maùy döïa vaøo söï khaùc bieät tôùi vò trí baøn maùy tröôùc ñoù.
Heä ñieàu khieån phaûi ñöôïc nhaän bieát moät laàn vò trí tuyeät ñoái, töø ñoù noù môùi coù theå tính toaùn vò trí baøn maùy töùc thôøi vôùi söï hoå trôï cuûa vieäc ño vò trí töông ñoái, ñieåm naøy ñöôïc söû duïng nhö laø moät ñieåm chuaån. Do ñoù caàn thieát phaûi nhaän bieát ñieåm tuyeät ñoái naøy khi heä ñieàu khieån ñöôïc khôûi ñoäng. Ñieåm tuyeät ñoái naøy ñöôïc goïi laø “ñieåm tham chieáu“. Moãi chuyeån ñoäng cuûa caùc truïc, thaäm chí khi dòch chuyeån baèng tay qua söû duïng caùc tay quay hay nuùt baám caàn phaûi ñöôïc nhaän bieát ñieåm naøy cho heä ñieàu khieån.
http://www.ebook.edu.vn
Kó thuaät CNC caên baûn
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 04. 2001 MTS GmbH 1997
15
1 2 3 4
Löôùi vaïch
Vò trí tröôùc cuûa baøn maùy
Vò trí hieän taïi cuûa baøn maùy
Baøn maùy ôû ñieåm tham chieáu
Hình 11 Ño vò trí töông ñoái
Vì heä ñieàu khieån ñaùnh maát söï kieåm soaùt caùc chuyeån ñoäng cô khí khi maát ñieän do vaäy khi khôûi ñoäng laïi phaûi cho maùy chaïy veà ñieåm tham chieáu.
Truyeàn ñoäng chính vaø caùc truïc coâng taùc Truyeàn ñoäng chính cuûa maùy CNC phaûi truyeàn coâng suaát caét caàn thieát bôûi caùc ñoäng cô truyeàn ñoäng töông öùng qua truïc coâng taùc ñeå gia coâng chi tieát thích hôïp. Ngoaøi ra coøn coù toån thaát do ma saùt thöôøng gaëp trong boä phaän cô khí maø ñoä taùc ñoäng veà maët kích thöôùc cuûa noù phaûi ñöôïc xaùc ñònh cho maùy CNC. Ñoä oån ñònh cao veà maët truyeàn ñoäng ñöôïc ñaët ra, maëc duø löïc gia coâng cao nhöng moâmen quay ôû moïi vò trí phaûi ñöôïc oån ñònh. Ñoàng thôøi phaûi coù ñuû ñoäng löïc ñeå laøm chuû söï thay ñoåi nhanh choùng cuûa toác ñoä caét vaø khoâng bò rung ñoäng.
Tröôùc kia caùc truïc coâng taùc vaø truïc truyeàn ñoäng ñoái xöùng treân caùc maùy coâng cuï CNC ñöôïc truyeàn ñoäng baèng ñoäng cô ñieän moät chieàu. Ñeå giöõ cho toác ñoä caét oån ñònh caàn coù nhöõng yeâu caàu veà soá voøng quay cuûa caùc moâtô, ví duï ñeå tieän caùc ñöôøng kính khaùc nhau, toác ñoä cuûa caùc ñoäng cô naøy ñöôïc ñieàu chænh voâ caáp trong moät phaïm vi roäng. Nhöôïc ñieåm cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu naøy laø caùc choåi than bò maøi moøn, do ñoù caàn phaûi kieåm tra thöôøng xuyeân choåi than vaø thay theá kòp thôøi.
Vôùi söï phaùt trieån tieán boä cuûa caùc linh kieän vi ñieän töû, ngaøy nay haàu heát söû duïng ñoäng cô ñieän ba pha. Baát lôïi veà ñieàu khieån soá voøng quay phöùc taïp ñaõ ñöôïc boû qua thay vaøo ñoù laø giaù thaønh cao bôûi ñieàu khieån baèng ñieän töû.
Coù hai loaïi ñoäng cô ba pha: ñoäng cô khoâng ñoàng boä vaø ñoäng cô ñoàng boä. Chuùng coù öu ñieåm hôn so vôùi ñoäng cô ñieän moät chieàu. Khi cuøng kích thöôùc momen quay ñaït ñöôïc cao hôn. Ngoaøi ra soá voøng quay cao hôn tôùi ba laàn vaø coâng suaát cô baûn cao hôn. Caùc ñoäng cô naøy laøm vieäc khoâng caàn choåi than, khoâng coù coå goùp do vaäy khoâng ñoøi hoûi cao ôû vieäc baûo trì.
Truïc coâng taùc ñöôïc tieâu chuaån hoùa ñeå ñaûm baûo khaû naêng thay ñoåi toái ña cuûa caùc thieát bi keïp. Trong maùy CNC truïc coâng taùc cuõng nhö caùc boä phaän khaùc ñöôïc cheá taïo chaéc chaén hôn so vôùi maùy coâng cuï thoâng thöôøng vì gia toác nhanh hôn (10 ñeán 40m/s²) vaø coâng suaát caét cao hôn.
http://www.ebook.edu.vn
Kó thuaät CNC caên baûn
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 04. 2001 MTS GmbH 1997
16
Thieát bò keïp chi tieát Caùc thieát bò keïp duøng ñeå ñònh vò chính xaùc vaø keïp chaët chi tieát gia coâng treân truïc coâng taùc (ñoái vôùi tieän) hoaëc treân baøn maùy (ñoái vôùi phay). Chi tieát gia coâng phaûi ñöôïc keïp sao cho tuyeät ñoái khoâng coøn khe hôû, vò trí phaûi ñöôïc xaùc ñònh moät caùch chính xaùc vaø chaéc chaén ñoàng thôøi hoaøn toaøn choáng laïi löïc caét. Thieát bò keïp chi tieát raát phong phuù vaø ña daïng.
Trong gia coâng phay CNC chöùc naêng chính cuûa thieát bò keïp laø ñònh vò chính xaùc vò trí cuûa chi tieát. Vieäc keïp chi tieát caàn ñöôïc dieãn ra sao cho keïp vaø thay ñoåi chi tieát gia coâng moät caùch deã daøng, chính xaùc, vaø nhanh choùng. Caùc eâtoâ keïp thuûy löïc ñöôïc söû duïng trong caùc quaù trình gia coâng caùc chi tieát ñôn giaûn. Tröôøng hôïp chi tieát phay gia coâng ôû nhieàu phía thì vieäc gia coâng ñoàng boä ñoøi hoûi caøng ít laàn keïp caøng toát. Tröôøng hôïp gia coâng chi tieát phay phöùc taïp caàn phaûi cheá taïo ñoà gaù cuõng nhö khaû naêng xoay töï ñoäng hoaëc duøng heä thoáng ñoà gaù modul hoaøn chænh do vaäy cho pheùp gia coâng ñoàng boä maø khoâng caàn phaûi ñoåi keïp. Caùc taám gaù giuùp ngöôøi vaän haønh maùy gaù ñaët chi tieát gia coâng tieáp theo ôû beân ngoaøi khoâng gian laøm vieäc cuûa maùy CNC, sau ñoù ñöôïc töï ñoäng mang vaøo ñuùng vò trí gia coâng, hình thöùc naøy ñang ñöôïc söû duïng roäng raõi. Thieát bò gaù vaø thay dao
Maùy coâng cuï CNC ñöôïc trang bò vôùi nhöõng thieát bò coù theå ñieàu khieån ñeå thay dao töï ñoäng. Tuøy thuoäc vaøo daïng caáu truùc vaø phaïm vi öùng duïng, nhöõng thieát bò thay dao naøy coù theå ñoàng thôøi chöùa ñöôïc nhieàu dao khaùc nhau vaø laép ñaët dao vaøo vò trí coâng taùc theo chöông trình NC. Thöôøng coù caùc loai sau:
• Ñaàu rôvolve chöùa dao. • OÅ chöùa dao.
Ñaàu rôvolve chöùa dao thöôøng duøng cho maùy tieän (xem hình 12) vaø oå chöùa dao thöôøng duøng cho maùy phay (xem hình 13).
Khi chöông trình NC goïi moät dao môùi ñaàu rôvolve seõ quay dao ñöôïc yeâu caàu vaøo ñuùng vò trí coâng taùc, coâng vieäc thay dao chæ dieãn ra trong vaøi giaây.
Hình 12 Ñaàu rôvolve chöùa dao
http://www.ebook.edu.vn
Kó thuaät CNC caên baûn
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 04. 2001 MTS GmbH 1997
17
Phuï thuoäc vaøo daïng caáu truùc vaø kích thöôùc, ñaàu rôvolve cuûa maùy tieän-CNC coù theå mang 8 ñeán 16 dao. Trong nhöõng trung taâm gia coâng lôùn coù ñeán 3 ñaàu rôvolve coù theå ñöôïc söû duïng ñoàng thôøi. Neáu trong caùc trung taâm gia coâng caàn nhieàu hôn 48 dao, thì oå chöùa dao vôùi caùc daïng khaùc nhau coù theå chöùa ñeán 100 dao hoaëc nhieàu hôn nöõa. Coù caùc loaïi oå chöùa dao daøi, oå chöùa dao voøng, oå chöùa dao daïng ñóa, oå chöùa dao daïng xích (xem hình 13) vaø oå chöùa dao daïng hoäp.
Hình13 OÅ chöùa dao daïng xích
1 2
3
4
Dao phay
Caàn thay dao
Truïc coâng taùc (truïc chính)
OÅ chöùa dao
Hình 14 Thieát bò thay dao töï ñoäng
Trong oå chöùa dao, vieäc thay ñoåi dao dieãn ra do moät heä thoáng caàn gaït goïi laø caàn thay dao (xem hình 14) thöïc hieän. Quaù trình thay ñoåi dao vôùi caàn gaït keùp dieãn ra sau khi coù moät dao môùi ñöôïc goïi töø chöông trình NC nhö sau:
• Ñònh vò dao mong muoán treân oå chöùa dao vaøo vò trí thay dao. • Truïc coâng taùc ôû vò trí thay dao. • Quay thieát bò keïp dao (caàn gaït) vaøo vò trí dao cuõ treân truïc coâng taùc vaø vaøo vò trí dao môùi treân
oå chöùa dao. • Laáy caùc dao ôû treân truïc coâng taùc vaø oå chöùa dao, sau ñoù quay thieát bò keïp dao. • Ñaët dao môùi vaøo truïc coâng taùc vaø dao cuõ vaøo oå chöùa dao. • Quay thieát bò keïp dao veà vò trí ban ñaàu.
Nhôø thieát bò thay dao töï ñoäng naøy neân tieán trình thay dao chæ dieãn ra trong khoaûng 6 ñeán 15 giaây, thieát bò thay dao nhanh nhaát hieän nay ñaït ñöôïc laø moät giaây.
http://www.ebook.edu.vn
Kó thuaät CNC caên baûn
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 04. 2001 MTS GmbH 1997
18
An toaøn lao ñoäng beân maùy coâng cuï CNC Muïc ñích cuûa an toaøn lao ñoäng laø loaïi tröø caùc tai naïn cho ngöôøi söû duïng, caùc hö hoûng coù theå xaûy ra cho maùy vaø caùc thieát bò!
• Phaûi tuaân theo caùc chæ daãn an toaøn cuûa nhaø saûn xuaát maùy.
Caàn chuù yù ñeán caùc yeâu caàu kó thuaät an toaøn sau ñaây: • Phaûi caøi then an toaøn ñeå choáng laïi vieäc gia coâng caùc chi tieát bò gaù ñaët sai hoaëc khoâng ñuû cöùng
vöõng, ñeå traùnh vaêng cuûa caùc phaàn töû chuyeån ñoäng. • Phaûi khoùa caùc thieát bò keïp chi tieát treân maùy CNC • Giöõ khoaûng caùch an toaøn giöõa caùc boä phaän nhoâ ra xa cuûa caùc maùy CNC laân caän trong heä thoáng
maïng maùy CNC vaø • Traùnh phoi vaêng cuõng nhö tia phun cuûa nöôùc trôn nguoäi. • Huùt buïi khoâng khí trong khoâng gian maùy.
Xöôûng Moâ taû töøng boä phaän hình thaønh maùy CNC trong xöôûng CNC.
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
24
Xaùc ñònh heä toïa ñoä lieân quan ñeán chi tieát vaø maùy Heä toïa ñoä maùy Heä toïa ñoä maùy cuûa maùy coâng cuï CNC do nhaø saûn xuaát maùy quyeát ñònh vaø khoâng theå thay ñoåi. Ñieåm goác cuûa heä toïa ñoä maùy cuõng ñöôïc goïi laø ñieåm “0“ cuûa maùy kí hieäu laø M vaø khoâng theå dòch chuyeån ñöôïc (xem hình 21).
Heä toïa ñoä chi tieát Heä toïa ñoä treân chi tieát do ngöôøi laäp trình xaùc ñònh do ñoù noù coù theå ñöôïc thay ñoåi. Ñieåm chuaån cuûa heä toïa ñoä chi tieát coøn ñöôïc goïi laø ñieåm khoâng “0“ cuûa chi tieát W vaø noù ñöôïc xaùc ñònh theo yeâu caàu (xem hình 22).
M XY
Z
M Ñieåm “0“ cuûa maùy
X
YZ
W
W Ñieåm “0“ cuûa chi tieát
Hình 21 Heä toïa ñoä maùy
Hình 22 Heä toïa ñoä chi tieát
Maùy phay CNC khi thieát keá maùy ngöôøi ta thöôøng thieát laäp moät heä thoáng toïa ñoä lieân quan cho noù. Thoâng thöôøng truïc Z ñöôïc xaùc ñònh theo truïc coâng taùc (cô caáu mang dao), do ñoù chieàu döông cuûa truïc Z ñöôïc xaùc ñònh töø chi tieát gia coâng ñeán duïng cuï caét (xem hình 23).
Truïc X vaø truïc Y theo nguyeân taéc naèm song song vôùi maët phaúng keïp cuûa chi tieát gia coâng.
Khi ñöùng tröôùc maùy, chieàu döông cuûa truïc X chaïy sang phaûi vaø chieàu döông cuûa truïc Y höôùng töø ngoaøi vaøo trong.
Ñieåm “0“ cuûa heä toïa ñoä ñöôïc öu tieân ñaët ôû goùc ngoaøi phía treân beân traùi cuûa chi tieát.
Hình 23 Chi tieát phay trong heä toïa ñoä Ñeà-caïc khoâng gian
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
25
Ñeå deã daøng cho vieäc tính toaùn caùc ñieåm caàn thieát cho chöông trình ngöôøi ta khuyeân söû duïng caùc caïnh ngoaøi, beân treân (xem hình 24) hoaëc beân döôùi (xem hình 25).
X
YZ
Hình 24 Ñieåm khoâng “0“ cuûa chi tieát W ôû goùc ngoaøi phía treân beân traùi cuûa chi tieát.
Hình 25 Ñieåm khoâng “0“ cuûa chi tieát W ôû goùc ngoaøi phía döôùi beân traùi cuûa chi tieát.
Maùy tieän CNC Trong maùy tieän CNC truïc coâng taùc (Truïc mang chi tieát) ñöôïc xaùc ñònh laø truïc Z, ñieàu naøy coù nghóa laø truïc Z truøng vôùi truïc quay (xem hình 26 vaø 27). Chieàu döông cuûa truïc Z ñöôïc xaùc ñònh laø chieàu chuyeån ñoäng cuûa duïng cuï caét rôøi xa khoûi chi tieát gia coâng.
Truïc X ñöôïc ñaët vuoâng goùc vôùi truïc Z. Tuy nhieân chieàu cuûa truïc X phuï thuoäc vaøo duïng cuï caét ñöôïc ñaët ôû phía tröôùc (xem hình 26) hay phía sau (xem hình 27) taâm quay.
W
+X
+Z
W
+X
+Z
Hình 26 Chi tieát tieän trong toïa ñoä Ñeà-caïc vôùi 2 truïc, duïng cuï caét naèm phía tröôùc taâm quay
Hình 27 Chi tieát tieän trong heä toïa ñoä Ñeà-caïc vôùi 2 truïc, duïng cuï caét naèm phía sau taâm quay
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
27
Nhaäp toïa ñoä Ñeà-caïc cuûa caùc ñieåm sau vaøo baûng.
ab c
d
efg
h
Chi tieát tieän trong baûn veõ cho kích thöôùc ñöôøng kính do vaäy khi laäp trình cuõng phaûi ghi kích thöôùc ñöôøng kính.
Nhaäp toïa ñoä Ñeà-caïc cuûa caùc ñieåm töø a ñeán h vaøo baûng.
Haõy nhaäp toïa ñoä X theo kích thöôùc ñöôøng kính!
a
bc
de
fg
X Z
a
b
c
d
e
f
g
X Y
a
b
c
d
e
f
g
h
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
28
Caùc truïc quay vaø truïc böôùc tieán treân maùy CNC Vò trí vaø kyù hieäu caùc truïc NC Caùc maùy phay CNC ñöôïc phaân bieät theo caáu truùc cuûa chuùng so vôùi traät töï cuûa caùc truïc coâng taùc vaø vò trí cuûa caùc truïc NC (xem hình 28 vaø 29). Truïc Z ñöôïc nhaän bieát bôûi truïc quay cuûa truïc coâng taùc, chieàu döông cuûa truïc Z ñöôïc ñònh nghóa laø chieàu laøm taêng khoaûng caùch töø chi tieát ñeán duïng cuï caét. Do heä toïa ñoä Ñeà-caùc ba chieàu ñöôïc söû duïng treân maùy phay CNC, neân hai truïc toïa ñoä coøn laïi coù theå ñöôïc xaùc ñònh theo quy taét baøn tay phaûi.
+Y
-Y
-X
+X
+Z
-Z
-Y
+Y
+Z
-Z
-X
+X
Hình 28 Caùc truïc treân maùy phay ñöùng
Hình 29 Caùc truïc treân maùy phay ngang
Treân maùy tieän CNC truïc coâng taùc ñöôïc xaùc ñònh laø truïc Z (xem hình 30). Chieàu döông cuûa truïc Z chaïy töø duïng cuï caét rôøi xa khoûi chi tieát gia coâng. Truïc X ñöôïc ñaët vuoâng goùc vôùi truïc Z, chieàu döông cuûa truïc X chaïy töø taâm chi tieát gia coâng ra phía sau (duïng cuï caét naèm phía sau taâm quay). Ngoaøi ra coøn coù moät truïc quay, ñoù laø truïc C neáu nhö truïc coâng taùc naøy ñöôïc ñieàu khieån.
+XC
+Z
Hình 30 Caùc truïc treân maùy tieän
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
29
Chieàu chuyeån ñoäng treân maùy CNC Trong quaù trình gia coâng caùc chuyeån ñoäng töông ñoái phaûi ñöôïc thöïc hieän giöõa chi tieát vaø duïng cuï caét treân caùc truïc. Kí hieäu caùc truïc cuûa maùy coâng cuï CNC ñöôïc xaùc ñònh tröôùc bôûi caáu truùc cuûa chuùng (Xem phaàn vò trí vaø kí hieäu caùc truïc). Noù coù lieân quan ñeán chi tieát gia coâng, nhôø ñoù heä toïa ñoä khoâng gian Ñeà-caïc ñöôïc xöû duïng. Löu yù khi xeùt chuyeån ñoäng cuûa maùy CNC, ngöôøi ta quan nieäm chæ coù duïng cuï caét chuyeån ñoäng, coøn chi tieát thì ñöùng im maëc duø baøn maùy cuûa maùy phay ñöùng chuyeån ñoäng doïc theo caùc truïc X vaø Z (xem hình 31).
+Y
+X
+Z
Hình 31 Chieàu chuyeån ñoäng treân maùy phay
Ñeå coù theå laäp trình maø khoâng phuï thuoäc vaøo maùy, ta phaûi aùp duïng caùc quy öôùc sau:
Trong khi laäp trình phaûi luoân luoân cho raèng chæ coù duïng cuï caét chuyeån ñoäng. Heä toïa ñoä luoân luoân lieân quan ñeán chi tieát gia coâng.
Theo quy ñònh naøy thì heä toïa ñoä chi tieát luoân ñöôïc söû duïng ñeå thieát laäp chöông trình NC.
Ghi kích thöôùc thích hôïp theo NC Coù hai caùch ghi kích thöôùc khaùc nhau ñöôïc söû duïng trong laäp trình NC:
Haønh trình chuyeån ñöôïc kieåm tra treân hieån thò toïa ñoä caùc truïc.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
33
2.2 Tính toaùn NC Cô sôû tính toaùn caùc toïa ñoä Khi laäp trình CNC ta phaûi nhaäp caùc ñieåm töông öùng cuûa bieân daïng caàn gia coâng. Thoâng thöôøng coù theå laáy tröïc tieáp caùc ñieåm naøy töø baûn veõ, neáu baûn veõ cung caáp ñaày ñuû caùc kích thöôùc thích hôïp cho chöông trính NC. Trong moät vaøi tröôøng hôïp phaûi tính toaùn toïa ñoä caùc ñieåm caàn thieát.
Caùc thoâng soá cuûa moät tam giaùc
Ñeå tính toaùn caùc toïa ñoä coøn thieáu thì moái töông quan giöõa caùc haøm soá trong moät tam giaùc raát höõu duïng. Coù theå moâ taû tam giaùc baèng nhieàu caùch khaùc nhau. Caùc thoâng soá ví duï nhö caùc ñænh, caùc goùc vaø caùc caïnh thöôøng ñöôïc söû duïng.
A B
C
ab
c
α β
γ
Hình 34 Caùc thoâng soá cuûa moät tam giaùc
Caùc goùc cuûa tam giaùc
Caùc goùc cuûa tam giaùc xaùc ñònh loaïi tam giaùc, phuï thuoäc vaøo kích thöôùc cuûa goùc ta coù caùc tam giaùc nhoïn, tam giaùc tuø vaø tam giaùc vuoâng (xem hình 35-37).
A B
C
ab
c
α β
γ
A B
C
ab
c
α β
γ
A B
C
ab
cα β
γ
Hình 35 Tam giaùc nhoïn Taát caû caùc goùc nhoû hôn 90°.
Hình 36 Tam giaùc tuø Coù moät goùc lôùn hôn 90°.
Hình 37 Tam giaùc vuoâng Coù moät goùc baèng 90°.
Quan heä giöõa caùc goùc trong moät tam giaùc: Toång caùc goùc trong moät tam giaùc luoân baèng 180°. Vôùi coâng thöùc naøy neáu bieát tröôùc hai goùc, ta coù theå tính ñöôïc goùc coøn laïi.
α β γ+ + = 180o
Ñænh A, B vaø C laø kí hieäu 3 ñænh cuûa moät tam giaùc.
Caïnh a, b vaø c laø caùc caïnh cuûa moät tam gíaùc ñoái dieän vôùi caùc ñænh A, B vaø C. Bieåu dieãn caùc thoâng soá cuûa tam giaùc luoân luoân dieãn ra ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
34
Tam giaùc vuoâng
Tam giaùc vuoâng (xem hình 38) coù moät yù nghóa ñaëc bieät trong hình hoïc giaûi tích, vì caùc caïnh cuûa tam giaùc vuoâng ñöôïc ñaët trong moái töông quan toaùn hoïc vôùi nhau. Chuùng ñöôïc moâ taû baèng caùc teân sau:
Hình 43 Vò trí cuûa caùc ñieåm “0“ vaø ñieåm chuaån treân maùy tieän
R
N
W
AM
Ñieåm tham chieáu R
Moãi maùy coâng cuï CNC vôùi heä thoáng ño haønh trình töông ñoái caàn coù moät ñieåm chuaån, noù phuïc vuï ñoàng thôøi cho vieäc kieåm soaùt caùc chuyeån ñoäng cuûa chi tieát gia coâng vaø duïng cuï caét. Ñieåm chuaån naøy ñöôïc goïi laø ñieåm tham chieáu R. Vò trí cuûa noù ñöôïc caøi ñaët chính xaùc treân moãi truïc chuyeån ñoäng bôûi coâng taéc haønh trình. Caùc toïa ñoä cuûa ñieåm tham chieáu luoân luoân coù cuøng moät giaù trò vaø lieân quan ñeán ñieåm “0“ cuûa maùy, giaù trò naøy ñöôïc ñieàu chænh coá ñònh trong heä ñieàu khieån CNC. Sau khi khôûi ñoäng maùy, tröôùc tieân phaûi chaïy taát caû caùc truïc veà ñieåm tham chieáu so vôùi chuaån cuûa heä thoáng ño haønh trình töông ñoái.
Hình 44 Vò trí cuûa caùc ñieåm “0“ vaø ñieåm chuaån trong maùy phay
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
39
W
M
+X
+Z
WM
+X
+Z
Ñieåm “0“ cuûa chi tieát W
Ñieåm “0“ cuûa chi tieát W laø goác cuûa heä toïa ñoä lieân quan ñeán chi tieát. Vò trí cuûa noù do ngöôøi laäp trình xaùc ñònh vaø coù theå thay ñoåi theo ñaëc ñieåm cuûa quaù trình gia coâng. Thuaän lôïi nhaát caùc kích thöôùc naøy thöôøng ñöôïc tieáp nhaän tröïc tieáp töø baûn veõ cho vieäc laäp trình. Trong tröôøng hôïp gia coâng tieän, ñieåm “0“ cuûa chi tieát thöôøng ñöôïc ñaët ôû taâm cuûa ñaàu beân phaûi hay beân traùi cuûa chi tieát gia coâng, tuøy thuoäc vaøo kích thöôùc cuûa chi tieát gia coâng ñöôïc xaùc ñònh baét ñaàu töø phía ñaàu naøo.
Ñieåm “0“ cuûa chi tieát coù theå dòch chuyeån trong chöông trình NC, ví duï chi tieát tieän caàn ñöôïc gia coâng 2 phía treân caùc muõi choáng taâm. Trong tröôøng hôïp naøy raát thuaän lôïi khi ta laàn löôït dòch chuyeån ñieåm “0“ cuûa chi tieát tôùi ñaàu phaûi hoaëc traùi cuûa chi tieát.
Hình 45 Ñieåm “0“ cuûa chi tieát trong tieän
X
YZ
Trong caùc chi tieát phay, ñænh phía ngoaøi thöôøng ñöôïc choïn laøm ñieåm “0“ cuûa chi tieát, tuøy thuoäc vaøo ñieåm goùc naøo khi ghi kích thöôùc chi tieát ñeå choïn ñieåm chuaån.
Hình 46 Ñieåm “0“ cuûa chi tieát trong phay
Ñieåm chuaån cuûa duïng cuï caét E Moät ñieåm chuaån quan troïng nöõa trong khoâng gian laøm vieäc cuûa maùy laø ñieåm chuaån cuûa duïng cuï caét E. Ñieåm chuaån cuûa duïng cuï caét E treân maùy tieän CNC laø ñieåm coá ñònh treân ñaàu rôvolve. Treân maùy phay CNC ñieåm chuaån cuûa duïng cuï caét E ñöôïc ñaët treân ñaàu truïc chính.
Ñieàu khieån CNC lieân quan tröôùc tieân tôùi ñieåm chuaån cuûa duïng cuï caét cho taát caû toïa ñoä ñieåm ñích. Trong tröôøng hôïp laäp trình cho caùc toïa ñoä ñieåm ñích ngöôøi ta taïo ra moái quan heä tuøy thuoäc vaøo muõi dao trong dao tieän vaø taâm dao trong dao phay. Do vaäy ñeå coù theå ñieàu khieån chính xaùc muõi dao (tieän) hoaëc taâm dao (phay) doïc theo haønh trình gia coâng mong muoán thì caùc duïng cuï caét phaûi ñöôïc ño chính xaùc. Coù
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
Ngoaøi ra coøn coù hai ñieåm caàn thieát cho vieäc chuaån bò dao beân ngoaøi maùy CNC, ñoù laø ñieåm hieäu chænh duïng cuï caét B vaø ñieåm gaù dao A.
B
R
Q
L
Vò trí cuûa ñieåm hieäu chænh duïng cuï caét B treân dao tieän
B Ñieåm hieäu chænh duïng cuï caét L Khoaûng caùch töø muõi caét ñeán ñieåm hieäu chænh
duïng cuï caét theo phöông Z Q Khoaûng caùch töø muõi caét ñeán ñieåm hieäu chænh
duïng cuï caét theo phöông X R Baùn kính muõi caét
Hình 47 Ñieåm hieäu chænh duïng cuï caét cuûa dao tieän
B
R
L
Vò trí cuûa ñieåm hieäu chænh duïng cuï caét B treân dao phay B Ñieåm hieäu chænh duïng cuï caét L Khoaûng caùch töø muõi caét ñeán ñieåm hieäu chænh
duïng cuï caét theo phöông Z R Baùn kính dao phay
Hình 48 Ñieåm hieäu chænh duïng cuï caét cuûa dao phay
A
Vò trí cuûa ñieåm gaù dao A treân ñaàu rôvolve. A Ñieåm gaù dao
Hình 49 Ñieåm gaù dao treân ñaàu rôvolve
Neáu heä thoáng duïng cuï caét (Caùn dao vaø oå dao) ñöôïc ñaët vaøo cô caáu mang dao (ñaàu rôvolve), thì ñieåm hieäu chình duïng cuï caét B vaø ñieåm gaù dao A truøng nhau vaø taïo ra ñieåm chuaån cuûa duïng cuï caét E.
Ñieåm thay dao N
Ñieåm thay dao N laø ñieåm thuoäc khoâng gian laøm vieäc cuûa maùy CNC, taïi ñieåm naøy duïng cuï caét coù theå ñöôïc thay ñoåi maø khoâng xaûy ra caùc va chaïm.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
41
Caøi ñaët ñieåm “0“ cho chi tieát (W) treân maùy tieän CNC Caøi ñaët ñieåm “0“ cho chi tieát (W) sao cho phaûi töông öùng vôùi ñieåm “0“ cuûa baûn veõ. Do vaäy coù theå söû duïng tröïc tieáp caùc kích thöôùc cuûa baûn veõ ñeå laäp trình.
M W
zw
Xaùc ñònh vò trí ñieåm “0“ cho chi tieát dieãn ra lieân quan tôùi ñieåm “0“ (M) cuûa maùy CNC.
Chi tieát gia coâng ñöôïc keïp treân baøn maùy vaø di chuyeån trong maët phaúng X/Y vaø naèm phía döôùi duïng cuï raø.
Cho duïng cuï raø dòch chuyeån theo phöông Z (truïc chính ñang quay) ñeán khi chaïm nheï vaøo beà maët cuûa chi tieát gia coâng (xem hình 52).
Taïi vò trí naøy ñieåm “0” phaûi ñöôïc caøi ñaët vaø giaù trò Z cuûa ñieåm “0“ cuûa chi tieát W phaûi ñöôïc chuyeån taûi vaø löu tröõ trong heä ñieàu khieån CNC baèng caùch söû duïng phím chaáp nhaän giaù trò “IST“.
W
Z Y
X
Hình 53 Raø theo phöông X
2. Raø theo phöông X.
Duïng cuï raø ñöôïc nhaác leân vaø dòch chuyeån ñeán vò trí raø theo truïc X. Truïc chính vaãn quay vaø dòch chuyeån doïc theo maët phaúng caïnh cuûa chi tieát (maët phaúng Y/Z), theo phöông X (xem hình 53) cho ñeán khi duïng cuï raø chaïm nheï vaøo beà maët cuûa chi tieát.
Khi chaïm vaøo chi tieát theo phöông X, giaù trò baùn kính cuûa duïng cuï raø phaûi ñöôïc chuù yù khi nhaäp vaøo heä ñieàu khieån baèng phím “IST“, bôûi vì chöông trình NC luoân söû duïng toïa ñoä taâm cuûa duïng cuï caét.
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
43
W
Z Y
X
Hình 54 Raø theo phöông Y
3. Raø theo phöông Y.
Ñaây laø böôùc cuoái cuøng cuûa vieäc caøi ñaët ñieåm “0“ cho chi tieát, duïng cuï raø ñöôïc dòch chuyeån ñeán vò trí raø theo truïc Y. Truïc chính vaãn quay vaø dòch chuyeån doïc theo maët phaúng caïnh cuûa chi tieát (maët phaúng X/Z), theo phöông Y (xem hình 54) cho ñeán khi duïng cuï raø chaïm nheï vaøo beà maët cuûa chi tieát.
Khi chaïm vaøo chi tieát gia coâng theo phöông Y, giaù trò baùn kính cuûa duïng cuï raø phaûi ñöôïc chuù yù khi nhaäp vaøo heä ñieàu khieån baèng phím “IST“, bôûi vì chöông trình NC luoân söû duïng toïa ñoä taâm cuûa duïng cuï caét.
ÔÛ goùc trong hình thaønh cung troøn coù baùn kính töông öùng baùn kính dao
Hình 76: Phay goùc ngoaøi
ÔÛ goùc ngoaøi dao phay chaïy taïo ra cung troøn caân ñoái.
Ñieàu khieån CNC chaáp nhaän vieäc tính toaùn quyõ ñaïo taâm dao phay song song vôùi bieân daïng gia coâng. Baùn kính ñöôïc ghi nhôù trong boä nhôù hieäu chænh duïng cuï cuûa dao phay töông öùng bò trieät tieâu trong söï tính toaùn naøy. Giaù trò baùn kính khoâng nhaäp trong chöông trình NC, maø chæ ñöôïc goïi theo giaù trò hieäu chænh töông öùng.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
63
Vì vieäc gia coâng coù theå ñöôïc thöïc hieän theo hai chieàu neân ñieàu khieån NC phaûi ñöôïc thoâng baùo, lieäu quaù trình gia coâng caàn dieãn ra ôû beân phaûi hay beân traùi cuûa ñöôøng bieân daïng ñaõ laäp trình.
1 2
3
Beân traùi cuûa bieân daïng
Beân phaûi cuûa bieân daïng
Bieân daïng ñöôïc laäp trình
Hình 77 Caùc chieàu gia coâng trong hieäu chænh baùn kính dao phay
Caùc hình sau ñaây minh hoïa vieäc löïa choïn hieäu chænh baùn kính dao phuï thuoäc vaøo vò trí cuûa duïng cuï caét trong moái töông quan vôùi bieân daïng gia coâng
Khi gia coâng ngoaøi (xem hình 78) vaø Khi gia coâng trong (xem hình 79).
3
2
1
Beân traùi cuûa bieân daïng
Beân phaûi cuûa bieân daïng
Bieân daïng ñöôïc laäp trình
Hình 78 Hieäu chænh baùn kính dao khi gia coâng ngoaøi
3
21
Beân traùi cuûa bieân daïng
Beân phaûi cuûa bieân daïng
Bieân daïng ñöôïc laäp trình
Hình 79 Hieäu chænh baùn kính dao khi gia coâng trong
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
64
Hieäu chænh baùn kính muõi dao (tieän) Trong gia coâng tieän baùn kính muõi dao (thay vì baùn kính dao phay) ñöôïc hieäu chænh, vì heä ñieàu khieån tính toaùn haønh trình dòch chuyeån döïa treân muõi dao lyù thuyeát. muõi dao tieän lyù thuyeát naøy chuyeån ñoäng doïc theo haønh trình ñaõ ñöôïc laäp trình.
Nhöng vì caùc kích thöôùc thöïc teá cuûa duïng cuï, dao tieän coù baùn kính muõi dao, neân neáu khoâng ñöôïc chuù yù seõ coù nhieàu loãi xuaát hieän khi tieän. Do ñoù thöôøng coøn ñeå laïi nhöõng cung troøn ôû nhöõng goùc beân trong cuûa bieân daïng (xem hình 80).
Khi duïng cuï caét dòch chuyeån khoâng song song vôùi truïc X hay truïc Z seõ xuaát hieän nhieàu sai leäch kích thöôùc vaø hình daïng hình hoïc (xem hình 81). Nhöõng loãi naøy coù theå traùnh ñöôïc baèng hieäu chænh baùn kính löôõi caét bôûi heä ñieàu khieån CNC, hay coøn ñöôïc goïi laø löôïng buø baùn kính löôõi caét.
12
45
3
3
12
4
3
3
5
Hình 80 Loãi khoâng theå traùnh khi tieän: Toàn taïi goùc phía trong bieân daïng
Hình 81 Loãi khi tieän: Kích thöôùc phaàn coân khoâng töông öùng nhö bieân daïng ñöôïc laäp trình
Bieân daïng laäp trình
Ñieåm caét lyù thuyeát
Löôõi caét lyù thuyeát cuûa duïng cuï
Löôõi caét thöïc cuûa duïng cuï
Goùc bieân daïng, noù khoâng ñöôïc gia coâng vì baùn kính löôõi caét
Khi goïi hieäu chænh baùn kính löôõi dao trong chöông trình, thì vò trí cuûa dao tieän theo höôùng chuyeån ñoäng phaûi ñöôïc thoâng baùo cho heä ñieàu khieån CNC baèng caùch söû duïng caùc leänh töông öùng:
- Dao tieän ñaët beân traùi cuûa ñöôøng bieân daïng khi nhìn theo höôùng chuyeån ñoäng, hay - Dao tieän ñaët beân phaûi cuûa ñöôøng bieân daïng khi nhìn theo höôùng chuyeån ñoäng.
Caùc hình sau minh hoïa vieäc laäp trình hieäu chænh baùn kính löôõi caét tuøyï thuoäc vaøo vò trí cuûa duïng cuï caét lieân quan ñeán bieân daïng gia coâng trong tröôøng hôïp
- Gia coâng ngoaøi (xem hình 86, 87) vaø - Gia coâng trong (xem hình 88 vaø 89).
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
67
1
2
1
2
Hình 86 Hieäu chænh baùn kính löôõi caét khi tieän ngoaøi, beân traùi cuûa bieân daïng
Höôùng gia coâng cuûa duïng cuï beân traùi bieân daïng
Bieân daïng laäp trình
Hình 87 Hieäu chænh baùn kính löôõi caét khi tieän ngoaøi, beân phaûi cuûa bieân daïng
Höôùng gia coâng cuûa duïng cuï beân phaûi bieân daïng
Bieân daïng laäp trình
1
2
1
2
Hình 83 Hieäu chænh baùn kính löôõi caét khi tieän trong, beân traùi cuûa bieân daïng
Höôùng gia coâng cuûa duïng cuï beân traùi bieân daïng
Bieân daïng laäp trình
Hình 84 Hieäu chænh baùn kính löôõi caét khi tieän trong, beân phaûi cuûa bieân daïng
Höôùng gia coâng cuûa duïng cuï beân phaûi bieân daïng
Bieân daïng laäp trình
Töông töï nhö laäp trình chi tieát phay, coù theå laäp trình tröïc tieáp bieân daïng chi tieát gia coâng töø baûn veõ maø khoâng caàn tính toaùn chuyeån ñoåi. Trong tröôøng hôïp tieän cuõng phaûi löïa choïn hieäu chænh baùn kính löôõi caét vôùi caùc leänh töông öùng.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
Khi ño duïng cuï tröïc tieáp, chi tieát ñöôïc gia coâng vôùi dao gaù ôû vò trí baát kì (Ví duï: Tieän truï). Sau ñoù chi tieát ñöôïc ño trong moái töông quan vôùi ñieåm “0” cuûa maùy (M). Giaù trò ñaõ ño ñöôïc nhaäp vaøo boä nhôù hieäu chænh duïng cuï cuûa ñieàu khieån CNC.
Tieáp ñoù dao thöù hai ñöôïc gaù, xa dao ñi tôùi cuøng vò trí cuûa dao tieän thöù nhaát vaø bieân daïng chi tieát ñaõ tieän ñöôïc chaïy laïi. Töø vò trí thöïc môùi (Ist) cuûa xa dao heä ñieàu khieån tính toaùn giaù trò hieäu chænh cho dao thöù hai.
Cöù khoaûng 1/1000 giaây heä ñieàu khieån ñöa moät giaù trò caàn veà vò trí môùi cho maïch ñieàu khieån vò trí, maïch naøy ñieàu khieån caùc giaù trò caàn veà vò trí naøy. ÔÛ taàn soá chu kì cao thoâng thöôøng noù ñaõ nhaän ñöôïc giaù trò caàn môùi tröôùc khi giaù trò caàn tröôùc ñoù ñaït ñöôïc. Hieän töôïng ñöôïc taïo ra bôûi caùc ñieàu kieän vaät lí (Ví duï : Löôïng chaïy dao qua nhanh) naøy cuûa maïch ñieàu khieån taïo ra caùi goïi laø loãi “chaäm treã“.
3
4
1
7
2
5
3
6
Ñaïi löôïng ñaàu vaøo (giaù trò caàn veà vò trí)
Ñaïi löôïng ñaàu ra (giaù trò thöïc veà vò trí)
Ñaïi löôïng nhieãu
Ñoäng cô
Vít me bi
Thieát bò ño
Ñaïi löôïng ñaàu ra (giaù trò thöïc veà vò trí)
Hình 93 Maïch ñieàu khieån kín
Phöông phaùp ño haønh trình
Ñeå xaùc ñònh vò trí töùc thôøi cuûa baøn xa dao (giaù trò thöïc cuûa maïch ñieàu khieån vò trí) ñaõ coù saün heä thoáng ño haønh trình cho moãi truïc treân maùy coâng cuï CNC. Tuøy thuoäc töøng ñoøi hoûi treân moãi truïc böôùc tieán maø öùng duïng caùc phöông phaùp ño haønh trình khaùc nhau.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
75
Ño haønh trình töông ñoái vaø tuyeät ñoái
Khi ño haønh trình tuyeät ñoái (xem hình 94) thì moãi böôùc chia cuûa thang ño maõ hoùa nhò phaân bieåu thò moät giaù trò soá chính xaùc. Gíaù trò naøy töông öùng vôùi moät vò trí chính xaùc cuûa baøn maùy ñoái vôùi ñieåm “0“ cuûa maùy M. Ñieàu naøy coù nghóa laø ôû moãi thôøi ñieåm, vò trí töùc thôøi cuûa baøn maùy ñöôïc chuyeån tröïc tieáp ñeán heä ñieàu khieån CNC. Khi söû duïng heä thoáng ño haønh trình tuyeät ñoái coù moät nhöôïc ñieåm laø phaïm vi ñeå ñoïc treân thöôùc ño phaûi roäng nhö phaïm vò laøm vieäc, daãn ñeán thöôùc ño maõ nhò phaân seõ quaù lôùn vaø phöùc taïp veà maët kyõ thuaät.
Khi ño haønh trình töông ñoái (xem hình 95), trong khi chuyeån ñoäng dòch chuyeån töø söï thay ñoåi vuøng saùng vaø toái cuûa löôùi vaïch cho ra keát quaû caùc xung soá, caùc xung naøy ñöôïc coäng vaøo hay tröø ñi bôûi heä heä ñieàu khieån CNC. Vò trí töùc thôøi cuûa baøn maùy laø hieäu soá cuûa vò trí môùi vaø vò trí keá tröôùc. Bôûi vaäy, ngay sau khi khôûi ñoäng maùy thì baøn maùy phaûi ñöôïc di chuyeån moät laàn ñeán ñieåm tuyeät ñoái, hay coøn goïi laø ñieåm tham chieáu ñeå heä ñieàu khieån CNC coù theå tính toaùn caùc toïa ñoä töông ñoái.
M
1 201 2 34 56 7 8
1 2 3 4
Thang ño maõ nhò phaân
Vò trí töùc thôøi cuøa baøn maùy
Thöôùc chia
Vò trí keá tröôùc cuûa baøn maùy
Vò trí töùc thôøi cuûa baøn maùy
Baøn maùy ôû ñieåm tham chieáu R Hình 94 Ño haønh trình tuyeät ñoái
Hình 95 Ño haønh trình töông ñoái
Thoâng thöôøng, trong maùy coâng cuï CNC öùng duïng ño haønh trình töông ñoái, vì ñieåm chuaån coù theå ñöôïc thay theá baát cöù luùc naøo.
Tuy nhieân trong tröôøng hôïp haøn thöôøng duøng tay maùy robot, söï va chaïm coù theå xaûy ra vôùi chi tieát gia coâng khi di chuyeån ñeán ñieåm chuaån, vì vaäy trong tröôøng hôïp naøy ñoøi hoûi phaûi öùng duïng ño haønh trình tuyeät ñoái.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
76
Luyeän taäp CNC Chaïy veà ñieåm tham chieáu
Tieän CNC
Trình töï thöïc hieän
Noäi dung Nhaäp döõ lieäu
1. Goïi moâ phoûng CNC Tieän. F1
(TOPTURN)
2. Choïn thieát laäp coâng ngheä. F3
(Setup Mode)
3. Choïn cheá ñoä: Chaïy veà ñieåm tham chieáu.
Thoâng baùo: Haõy choïn truïc F2
(Referenzpoint)
4. Choïn trình töï chaïy caùc truïc. X
Z
(Tröôùc tieân laø X sau ñoù Z) hoaëc
(Tröôùc tieân laø Z sau ñoù X).
Hai truïc seõ laàn löôït chaïy töï ñoäng veà ñieåm tham chieáu.
7 Duïng cuï dòch chuyeån theo höôùng X döông tôùi khi chaïm nheï vaøo beà maët chi tieát.
2
ESC
F8
Treân phím soá baám phím muõi teân
tieáp ñoù
baám vaø
(Quit)ø.
8 Thoaùt khoûi menu thieát laäp coâng ngheä F8 (Quit)ø.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû hình hoïc cho gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
82
Ño chi tieát Chi tieát coù theå ño sau khi gia coâng xong (Chaïy töï ñoäng) hoaëc trong khi gia coâng ngay sau töøng böôùc coâng vieäc. Trình töï coâng vieäc
Beschreibung Eingaben
1. Goïi moâ phoûng tieän-CNC töø menu chính. F1
(TOPMILL)
2. Choïn cheá ñoä töï ñoäng. F2
(Automatic Mode)
3. Goïi moät chöông trình coù saün,
zVí duï: GEWBU2.
Nhaäp teân chi tieát “GEWBU2“ vaø
Enter.
4. Choïn cheá ñoä moâ phoûng töï ñoäng. F1
(Automatic mode)
Quaù trình gia coâng ñöôïc moâ taû treân maøn hình.
1832 4987 T1/T2 Maûnh löôõi caét cho duïng cuï caét goït, kí hieäu 1985 3364 4988 Maûnh löôõi caét hôïp kim vôùi baùn kính muõi dao, coù loã gaù hình
truï, caùc kích thöôùc 1985
5608 4983 Caùn dao vaø caùn dao ngaén cho caùc maûnh löôõi caét; 1980 5609 8025 T1/5 Caùn dao tieän trong, vôùi caùn truï, cho caùc maûnh löôõi caét, caùc
kích thöôùc 1985
5610 4984 T1/13 Caùn dao cho caùc maûnh löôõi caét, caùc kích thöôùc 1985 5611 4985 T1/12 Caùn dao ngaén cho caùc maûnh löôõi caét, caùc kích thöôùc 1981
5611/AAD1 E 4985 T1A1 Caùn dao ngaén daïng A cho caùc maûnh löôõi caét, caùc kích thöôùc, boå xung 1, môû roäng cho caùn dao ngaén vôùi kích thöôùc h = 8
1986
6281 8024 Caùn dao tieän trong hình truï, ñeå tieän trong, cho caùc maûnh löôõi caét, kí hieäu
1984
6287/1 4967 T1 Maûnh löôõi caét hôïp kim vôùi baùn kính muõi dao vaø loã gaù laû mieäng; phaàn 1; caùc kích thöôùc maûnh löôõi caét vôùi goùc sau 70
1983
DIS 6987/2 E 4967 T2 Maûnh löôõi caét hôïp kim vôùi baùn kính muõi dao vaø loã gaù laû mieäng; phaàn 2; caùc kích thöôùc maûnh löôõi caét vôùi goùc sau 110
1986
Hình 101 Baûng tieâu chuaån dao tieän vôùi maûnh löôõi caét
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
88
Luyeän taäp CNC
Thieát laäp caùn dao phay
Moâ taû Nhaäp
1. Môû menu chính phay-CNC. F2 (TOPMILL)
2. Choïn thieát laäp coâng ngheä. F3 (Setup mode)
3. Choïn menu duïng cuï. F4 (Tool, Datum)
4. Choïn menu Magazine. F2 (Magazine equipm.)
5. Choïn menu thieát laäp duïng cuï. F2 (Management)
6. Choïn menu thieát laäp caùn gaù. F1 (Generate mounting)
7. Choïn menu döõ lieäu coù saün. F7 (Default data)
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
90
3.2 Caáu truùc vaø caùc boä phaän dao tieän cho gia coâng CNC Caùc daïng dao tieän vaø kyù hieäu ISO Dao tieän ñöôïc phaân loaïi theo caùc tieâu chuaån sau: Ø Theo vaät lieäu löôõi caét:
Goám-toång hôïp ñöôïc cho theâm ví duï nhö caùcbit-titan vaøo Al2O3. Goám toång hôïp ñöôïc duøng ñeå gia coâng tinh gang xaùm hoaëc theùp cuõng nhö duøng ñeå caét caùc hôïp kim theùp.
Goám-nitrid ñöôïc cheá taïo treân cô sôû silic-nitrid (Si3N4 ). Vaät lieäu caét khoâng chöùa oxit naøy raát gioøn vaø nhaïy caûm ít vôùi söï dao ñoäng nhieät ñoä caét. Nhöôïc ñieåm laø tính maøi moøn cao khi caét theùp. Goám-nitrid ñöôïc öùng duïng ñeå gia coâng gang xaùm.
Kim cöông
Kim cöông coù ñoä cöùng cao nhaát so vôùi taát caû caùc vaät lieäu caét khaùc. Chuùng ñaëc bieät nhaïy caûm vôùi va chaïm, tuy nhieân khoâng taïo ra hieän töôïng leïo dao trong quaù trình gia coâng.
Kim cöông ñöôïc söû duïng ñeå caét kim loaïi maøu vaø hôïp kim cuûa chuùng cuõng nhö duøng ñeå caét vaät lieäu composit (GFK, CFK), hôïp kim cöùng vaø vaät lieäu goám.
Kim cöông khoâng ñöôïc duøng ñeå gia coâng theùp. Bôûi vì noù bò maøi moøn raát nhanh do nguyeân töû cacbon cuûa kim cöông bò taùch ra vaø nhaäp vaøo nguyeân töû saét (söï maøi moøn ngöôïc).
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
93
Caùc thoâng soá hình hoïc cuûa dao caét Tuøy töøng tröôøng hôïp gia coâng caàn coù daïng hình hoïc löôõi caét töông öùng. Chæ nhö vaäy môùi coù theå ñaït ñöôïc tuoåi beànï cuûa dao daøi, thôøi gian gia coâng toái öu vaø ngaén ñoàng thôøi chaát löôïng beà maët cao. Caùc goùc löôõi caét cuûa dao coù yù nghóa quyeát cho ñieàu naøy (xem hình 104).
Hình 104 Thoâng soá hình hoïc dao tieän
α0 Goùc sau
β0 Goùc saéc
γ0 Goùc tröôùc
εr Goùc muõi dao
λs Goùc naââng
χr Goùc nghieâng chính
Goùc sau αα : Goùc sau laøm giaûm ma saùt vaø qua ñoù laøm giaûm nhieät chi tieát vaø löôõi caét.
Goùc nghieâng chính χχ : Goùc nghieâng chính aûnh höôûng tröôùc tieân ñeán löïc tieán dao, löïc keïp chi tieát vaø chi tieát cuõng nhö chieàu daøy vaø chieàu roäng caét. Thöôøng choïn goùc nghieâng chính töø 30o ñeán 60o khi töông quan löïc keïp oån ñònh. Chæ khi tieän truï baäc vuoâng goùc hay caét ñöùt choïn goùc leäch chính χ = 90o.
Goùc naââng λλ: Thöôøng choïn goùc naâng aâm khi tieän thoâ vaø goùc nghieâng döông khi tieän tinh. Khi goùc tröôùc aâm seõ giaûm söï chòu taûi cuûa muõi caét. Khiø goùc naâng döông taêng khaû naêng beû phoi cho chi tieát gia coâng.
Goùc muõi dao εε: Goùc muõi dao caøng lôùn thì löôõi caét caøng cöùng vöõng vaø thoaùt nhieät toát hôn.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
94
Söï maøi moøn vaø tuoåi beàn cuûa dao Khi gia coâng duïng cuï bò maøi moøn. Nguyeân nhaân laø khi gia coâng ma saùt hình thaønh, aên moøn ngöôïc (aên moøn hoaù hoïc) khi nhieät ñoä cao cuõng nhö taùc ñoâng taùch phoi.
Thoâng qua nhieät ñoä cao ôû muõi caét maø treân beà maët caét coù theå bò ñoùng haøn moät maåu nhoû kim loaïi, goïi laø leïo dao (Xem hình 106).
Hình 105 Dao tieän môùi
Hình 106 Leïo dao
Trong quaù trình caét moät phaàn vaät lieäu luôn luoân bò taùch khoûi dao tieän. Do vaäy theo thôøi gian daïng hình hoïc löôõi caét bò thay ñoåi. Tuøy theo vieäc löïa choïn goùc löôõi caét coù theå gaëp phaûi caùc daïng maøi moøn khaùc nhau (Xem hình 107-110).
Hình 107 Moøn maët sau
Hình 108 Moøn maët tröôùc
Hình 109 Moøn loõm maët tröôùc
Hình 110 Bò troøn ñaàu
Hieän töôïng moøn theo thôøi gian naøy laøm giaûm chaát löôïng beà maët gia coâng vaø chieàu saâu caét chi tieát. Tuoåi beàn cuûa dao ñaït ñöôïc chöøng naøo maø chaát löôïng beà maët ñoøi hoûi hoaëc dung sai kích thöôùc ñoøi hoûi khoâng giöõ ñöôïc nöõa.
Thoâng thöôøng toác ñoä cho bieát quaõng ñöôøng dòch chuyeån s trong khoaûng thôøi gian xaùc ñònh t. Tính theo coâng thöùc sau:
vst
= (quaõng ñöôøng/thôøi gian)
Quaõng ñöôøng dòch chuyeån s cho moät voøng quay cuûa chi tieát tieän coù theå ñöôïc tính toaùn bôûi ñöôøng kính chi tieát d vaø haèng soá π:
s d= π * (m)
Ñôn vò thôøi gian duøng ñeå tính vaän toác caét t = 1phuùt. Do vaäy vaän toác caét tính theo coâng thöùc sau:
vd
tc =π *
(m/phuùt)
Soá voøng quay cuûa chi tieát gia coâng trong 1 phuùt ñöôïc cho laø soá voøng quay n (voøng/phuùt), Thôøi gian t cho moät voøng quay laø:
t n=1
(phuùt)
Suy ra ta coù coâng thöùc duøng ñeå tính vaän toác caét nhö sau:
v d nc = π * * m/phuùt
Hình 111 Thoâng soá caét trong tieän
n Soá voøng quay (voøng/phuùt)
vf Toác ñoä chaïy dao (mm/ …)
vc Vaän toác caét m/phuùt
vc = ππ * d * n
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
96
Toác ñoä chaïy dao vf (Löôïng chaïy dao) Löôïng chaïy dao cuøng vôùi vaän toác caét taïo ñieàu kieän taùch phoi lieân tuïc trong nhieàu voøng quay. Toác ñoä chaïy dao ñöôïc kyù hieäu laø vf (mm/phuùt).
Thoâng thöôøng söû duïng löôïng chaïy dao f (mm/voøng). Löôïng chaïy dao voøng f laø quaõng ñöôøng dòch chuyeån cuûa dao tieän trong moät voøng quay. Ta coù coâng thöùc tính löôïng chaïy dao nhö sau:
v n ff = * mm/phuùt
Tuøy töøng coâng vieäc tieän maø ñoøi hoûiù moät löôïng chaïy dao thích hôïp. Noù xaùc ñònh thôøi gian gia coâng cho haønh trình dòch chuyeån trong moái töông quan vôùi soá voøng quay n. Ñoä lôùn cuûa noù aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán löïc caét toái öu vaø chaát löôïng beà maët ñöôïc tieän.
Dieän tích lôùp caét Tieát dieän lôùp caét A moâ taû tieát dieän cuûa vaät lieäu ñöôïc caét trong moät lôùp caét (xem hình 112). Kích thöôùc cuûa noù aûnh höôûng quyeát ñònh tôùi löïc caét ñöôïc hình thaønh.
Neáu khoâng quan taâm ñeán baùn kính löôõi caét, dieän tích lôùp caét A ñöôïc xaùc ñònh töø chieàu saâu caét a vaø löôïng tieán dao f. Chieàu saâu caét a, coù nghóa laø chieàu saâu cuûa löôõi caét tham gia caét. Dieän tích lôùp caét A coù ñôn vò laø mm2.
A a f= * mm2
Söû duïng goùc nghieâng chính κ ta coù theå tính toaùn ñöôïc beà roäng b vaø chieàu daøy h cuûa lôùp caét.
h f= * sin κ mm
ba
= sinκ mm
a Chieàu saâu caét b Chieàu roäng caét f Löôïng tieán dao voøng h Chìeàu daøy caét
Tröôøng hôïp phay nghòch chieàu quay cuûa dao phay ngöôïc vôùi chieàu tieán cuûa chi tieát gia coâng (xem hình 116).
Laùt caét cuûa dao phay baét ñaàu vôùi chieàu daøy phoi baèng khoâng. Löôõi caét dao phay tröôït tröôùc khi vaøo caét phoi cho tôùi khi ñaït ñöôïc chieàu daøy nhoû nhaát cho söï hình thaønh phoi.
Hieän töôïng maøi moøn nhanh maët sau löôõi caét vaø bieán cöùng beà maët chi tieát gia coâng dieãn ra bôûi ma saùt hình thaønh khi tröôït. Ñaây laø nguyeân nhaân chính laøm giaûm tuoåi beànï cuûa löôõi caét so vôùi phay thuaän.
Phay nghòch thuaän lôïi cho gia coâng chi tieát vôùi beà maët cöùng (Chi tieát gang), bôûi vì beà maët cöùng ñöôïc caét töø phía trong ra.
Ñoái vôùi phay thuaän chieàu quay cuûa dao phay cuøng chieàu vôùi böôùc tieán cuûa chi tieát gia coâng (xem hình 117).
Raêng dao phay vaøo caét chi tieát ngay töø chieàu daøy phoi lôùn nhaát neân gaây ra va ñaäp.
Khi phay thuaän, beà maët chi tieát gia coâng phaúng hôn vaø boùng hôn. Ngöôïc laïi vôùi phay nghòch neáu cuøng tuoåi beàn cuûa löôõi caét thì toác ñoä caét vaø toác ñoä tieán dao cuûa phay thuaän cao hôn.
1
Böôùc tieán cuûa chi tieát
1
Böôùc tieán cuûa chi tieát
Hình 116 Phay nghòch
Hình 117 Phay thuaän
Trong taát caû caùc phöông phaùp phay löôõi dao luoân luoân caét giaùn ñoaïn. Do ñieàu kieän quaõng ñöôøng caét neân hình thaønh phoi coù daïng daáu phaåy vôùi chieàu daøy thay ñoåi (xem hình 118).
1
Phoi ñöôïc hình thaønh
Hình 118 Phoi phay
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
104
Caùc daïng dao phay vaø kyù hieäu ISO töông öùng Dao phay coù theå phaân loaïi theo caùc tieâu chuaån sau:
• Theo vaät lieäu gia coâng - Loaïi dao N (duøng ñeå gia coâng theùp thöôøng) - Loaïi dao H (duøng ñeå gia coâng vaät lieäu meàm vaø caét coù phoi daøi) - Loaïi dao W (duøng ñeå gia coâng vaät lieäu coù phoi vuïn vaø cöùng)
• Theo vaät lieäu löôõi caét - Löôõi caét theùp gioù - Löôõi caét hôïp kim cöùng - Löôõi caét vaät lieäu goám - Löôõi caét kim cöông
• Theo daïng caùn gaù - Dao phay truï maët ñaàu
- Dao phay ngoùn • Theo hình daïng dao phay
- Dao phay raõnh T - Dao phay truï - Dao phay ñóa
- Dao phay ñònh hình • Theo daïng raêng dao phay
- Dao phay raêng nhoïn - Dao phay hôùt löng
Chi tieát veà dao phay ñöôïc moâ taû trong caùc baûng lieät keâ cuûa nhaø saûn xuaát vaø trong caùc tieâu chuaån töông öùng (DIN hoaëc ISO).
Löïa choïn dao theo baûng chæ daãn döôùi ñaây (Xem hình 119)
Dao phay ngoùn
Daïng tieâu chuaån Dao phay truï
Dao phay maët ñaàu
Löôõi khoan ñònh taâm Löôõi khoan Löôõi taro ren
Löôõi khoan Löôõi khoan hôïp kim Löôõi doa
Khoan baäc
Daïng ñaëc bieät Dao phay ñaàu troøn Phay goùc (daïng A) Dao phay cung loài
Phay raõnh T Phay goùc (daïng B) Phay ñóa
Hình 119 Phaân loaïi dao phay
Taát caû caùc dao phay naøy cuøng vôùi döõ lieäu ñöôïc cho trong moâ phoûng CNC cuûa haõng MTS. Caùc duïng cuï caét trong gia coâng phay coù theå ñöôïc thay ñoåi hoaëc môû roäng ñeå ñaït ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa ngöôøi söû duïng.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
105
Vaät lieäu löôõi caét Trong phay caùc löôõi caét tham gia caét goït khoâng lieân tuïc. Ngöôïc laïi vôùi tieän, quaù trình caét giaùn ñoaïn vôùi tieát dieän phoi khoâng ñeàu. Do vaäy löôõi caét phaûi chòu taûi troïng chaïm ñaäp. Vaät lieäu löôõi caét phaûi coù tính deûo lôùn vaø ñoä beàn nhieät cao.
Ngaøy nay haàu heát caùc dao phay söû duïng maûnh löôõi caét töø hôïp kim cöùng. Maûnh hôïp kim cöùng ñöôïc haøn; caùc duïng cuï caét baèng theùp gioù ñöôïc maï hoaëc ñöôïc cheá taïo töø theùp gioù chæ duøng cho caùc dao phay nhoû.
Theùp gioù (HSS)
Theùp gioù laø theùp hôïp kim duïng cuï. Do ñoù coù tính deûo cao vaø coù khaû naêng chòu taûi troïng va ñaäp. Toác ñoä caét nhoû hôn so vôùi hôïp kim cöùng hay vaät lieäu goám.
Maûnh löôõi caét kim cöông nhaân taïo ñöôïc duøng ñeå gia coâng kim loaïi maøu vaø vaät lieäu toång hôïp (composite). Ñoä cöùng ñaëc bieät cuûa kim cöông coù theå gia coâng vôùi toác ñoä caét cao gaáp 2 laàn vaø tuoåi beàn cuûa löôõi caét cao gaáp 10 laàn so vôùi hôïp kim cöùng.
Kim cöông khoâng thích hôïp ñeå gia coâng theùp. Bôûi vì kim cöông seõ bò moøn raát nhanh do nguyeân töû cacbon cuûa kim cöông bò xaâm nhaäp vaøo nguyeân töû saét (söï maøi moøn ngöôïc).
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
106
Caùc thoâng soá hình hoïc cuûa löôõi caét Khoâng nhö dao tieän, dao phay coù nhieàu löôõi caét (Xem hình 120). Tính chaát ñaëc thuø cuûa dao phay laø gia coâng khoâng lieân tuïc vì moãi löôõi caét chæ tham gia caét moät ñoaïn.
ϕs
ea
dzf
d: Ñöôøng kính dao phay z: Soá raêng dao phay fz: Löôïng tieán dao raêng ae: Chieàu saâu caét ϕS: Goùc tieáp xuùc
Goùc tieáp xuùc ϕϕS: Goùc tieáp xuùc chæ ra haønh trình gia coâng cuûa duïng cuï caét lieân quan ñeán chu vi. Goùc tieáp xuùc phuï thuoäc vaøo chieàu saâu caét.
Goùc naâng λλ : Ñoä lôùn cuûa goùc naâng aûnh höôûng ñeán quaù trình vaøo caét vaø thoaùt. Vì caùc löôõi caét thích hôïp seõ ñi vaøo caét töø töø, naâng cao tính eâm dòu caét cuûa duïng cuï.
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
107
Saép ñaët cuûa goùc nghieâng chính χ (xem hình 121) raát quan troïng trong gia coâng phay. Goùc nghieâng chính laø goùc giöõa löôõi caét chính vaø beà maët gia coâng.
χ
χ Goùc nghieâng chính
Hình 121 Goùc nghieâng chính χ cuûa dao phay
Neáu goùc nghieâng chính χ = 900, sinh ra löïc höôùng kính lôùn nhaát. Do ñoù vieäc löïa choïn naøy chæ ñeå gia coâng nhöõng bieân daïng coù goùc vuoâng. Goùc nghieâng chính baèng 750 hay 600 laø thích hôïp nhaát cho caùc coâng vieäc phay thoâng thöôøng. Goùc nghieâng chính laø 450 thích hôïp ñoái vôùi vaät lieäu cho phoi daây.
Ñoä lôùn cuûa vaän toác caét chæ phuï thuoäc phuï thuoäc vaøo soá voøng quay cuûa truïc chính. Tuy nhieân höôùng caét thay ñoåi lieân tuïc trong suoát quaù trình gia coâng (xem hình 123).
v
v
d
vf
c
cvc
vc
vc
n
n Soá voøng quay
vf Löôïng tieán dao
vc Vaän toác caét
d Ñöôøng kính cuûa duïng cuï caét
Hình 123 Thoâng soá giaù trò caét trong phay
Toác ñoä tieán dao vf
Chuyeån ñoäng tieán dao cuøng vôùi chuyeån ñoäng caét taïo ra hieän töôïng taùch phoi lieân tuïc trong nhieàu voøng quay. Trong phay löôïng tieán dao coù theå cho theo 3 daïng:
Ø Toác ñoä tieán dao vf mm/phuùt Ø Löôïng tieán dao raêng fz mm Ø Löôïng tieán dao voøng f mm
Tính toaùn toác ñoä tieán dao vf döïa treân löôïng tieán dao raêng fz, coù nghóa laø haønh trình tieán dao treân töøng raêng dao phay. Xeùt theo soá voøng quay n vaø soá raêng z ta coù coâng thöùc sau:
v f n zf z= * * mm/phuùt
Coâng thöùc tính toác ñoä tieán dao vf khi tính theo löôïng tieán dao voøng f:
v f nf = * mm/phuùt
Do ñoù ta coù coâng thöùc tính toác ñoä tieán dao nhö sau:
v f n f n zf z= =* * * mm/phuùt
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
109
Caùc thoâng soá caét Khoâng nhö trong tieän, phoi caét trong phay coù daïng khoâng ñeàu (xem hình 124). Do vaäy chieàu daøy caét trung bình hm ñöôïc söû duïng ñeå moâ taû.
1
fz
hm
Lôùp phoi ñöôïc hình thaønh
fz: Löôïng tieán dao raêng
hm: Chieàu daøy caét trung bình
Hình 124 Chieàu daøy caét
Khi phay maët truï, chieàu roäng caét ap laø chieàu roäng phaàn löôõi caét tham gia caét vaøo chi tieát. Chieàu saâu laùt caét ae ñöôïc ño treân moät maët phaúng töôûng töôïng cuûa beà maët gia coâng. Höôùng caét vaø höôùng tieán dao ñöôïc ñaët treân beà maët gia coâng (xem hình 125).
Vì lí do chieàu cao nhaáp nhoâ ñöôïc xaùc ñònh khaùc nhau, ñöôøng kính ∅ = 45 seõ ñöôïc tieän tinh vôùi löôïng tieán dao ff1 = 0.07mm vaø caùc beà maët coøn laïi ñöôïc caét goït vôùi löôïng tieán dao ff2 = 0,12mm.
Chieàu daøi duøng ñeå tieán vaø ruùt dao trong moãi chuyeån ñoäng caét goït seõ ñöôïc laäp trình laø 2mm.
Tính thôøi gian gia coâng ñeå tieän thoâ thuv vaø tieän tinh thuf vaø thôøi gian gia coâng toång coäng thug ?
60
50
20
2570 45
Tính thôøi gian gia coâng chính ñeå tieän thoâ thuv vaø tieän tinh thuf
Thôøi gian gia coâng trong tieän ñöôïc tính theo coâng thöùc sau:
tL in fh =
** phuùt
Trong ñoù: - L chieàu daøi chaïy dao - i soá laàn caét - n soá voøng quay - f löôïng tieán dao voøng
Chieàu daøi chaïy dao L ñöôïc tính töø haønh trình löôõi caét tham gia caét (Chieàu daøi I = chuyeån ñoäng tieán dao theo chieàu Z vaø X) vaø caùc haønh trình tieán vaø ruùt dao trong quaù trình gia coâng (Ia hoaëc Iu).
Caùc giaù trò ñöôïc choï nhö nhöõng giaù trò hieäu chænh Kver = 1,3 vaø ñöôïc laáy töø trong baûng Kv = 0,96. Do vaäy löïc caét tính ñöôïc: F a f k K K K Kc p c v sch ver= ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅γ 0
F mm mm N mm
F Ncv
cv
= ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅=
4 5 0 2 2781 0 96 0 94 1 1 32936
2. . / . . .
BIEÅU ÑOÀ Kv – Vc: Trò soá Kv thích hôïp cho
Kv
Ví duï: ph
vaø
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
122
2. Coâng suaát caét PC
Vieäc tính toaùn coâng suaát caét PC dieãn ra theo phöông trình sau:
Vieäc tính toaùn Coâng suaát cuûa ñoäng cô truyeàn ñoäng Pab dieãn ra ôû coâng suaát caét ñaõ bieát theo coâng thöùc sau:
PP KW
KW
P
P KW
abcv
ab
ab
= =
=
=
η 197870 8
12 23
...
ph
ph
ph
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
123
Ví duï tính toaùn caùc thoâng soá cheá ñoä caét cho gia coâng phay CNC
Tính toác ñoä tieán dao vf
Khi phay thöôøng söû duïng toác ñoä tieán dao vf (mm/phuùt). Tuy nhieân löôïng tieán dao raêng fz cuõng coù yù nghóa, vì coâng nhaân tröôùc tieân phaûi bieát löôõi caét coù theå chòu ñöïng ñöôïc löôïng tieán dao laø bao nhieâu. Löôïng tieán dao naøy phaûi ñöôïc phaân bieät vôùi löôïng tieán dao ñaït ñöôïc trong moät voøng quay dao phay.
• Toác ñoä tieán dao vf mm/phuùt • Löôïng tieán dao raêng fz mm • Löôïng tieán dao voøng f mm
Caùc coâng thöùc sau duøng ñeå tính toác ñoä tieán dao:
v f n zf z= * * mm/phuùt
v f nf = * mm/phuùt
v f n f n zf z= =* * * mm/phuùt
Ví duï 1:
Moät chi tieát gia coâng vôùi vaät lieäu laø C15 ñöôïc phay trong moät laùt caét vôùi dao phay truï maët ñaàu gaén maûnh hôïp kim. Chieàu saâu caét laø 10mm, vaän toác caét vc =160 m/phuùt vaø löôïng tieán dao raêng fz = 0,18mm. Dao phay truï maët ñaàu coù 4 löôõi caét ñöôøng kính dao ∅ = 63mm. Tính toác ñoä tieán dao vf?
Giaû thuyeát: vc = 160 m/phuùt
d = 63 mm
fz = 0,18 mm
z = 4
Tính: vf mm/phuùt
Ta coù: v f n zf z= * * (1)
v d nc = π * * hay
n vd
c= π * , thay vaøo (1)
v vd f zf
cz= π * * *
4*mm18,0*mm63*phuùt*
mm160000vf ð=
Keát quaû: phuùt/mm582v f =
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
124
Ví duï 2:
Tính toác ñoä tieán dao vf
Raõnh cuûa chi tieát nhö hình veõ ñöôïc phay trong moät laùt caét treân maùy phay ñöùng CNC vôùi dao phay ngoùn 2 löôõi caét ñöôøng kính ∅ =12mm, soá voøng quay n = 1800 1/phuùt vaø löôïng tieán dao raêng fz = 0,12mm. Tính toác ñoä tieán dao vf?
Giaû thuyeát: N = 1800 1/phuùt
fz = 0.12 mm
z = 2
Tính: vf mm/phuùt
Ta coù: v f n zf z= * * ,
2*phuùt
11800*mm12,0vf =
Keát quaû: phuùt/mm432v f =
Ví duï 3:
Tính soá voøng quay n
Tính soá voøng quay n khi gia coâng baèng dao phay ngoùn 2 löôõi caét, vôùi löôïng tieán dao theo phöông vuoâng goùc beà maët chi tieát gia coâng fb = 0,1mm vaø löôïng tieán dao theo chieàu daøi fl = 0,15mm, toác ñoä tieán dao vf
= 200mm/phuùt.
Giaû thuyeát: vf = 200 mm/phuùt
fb = 0,10 mm
z = 2
Giaû thuyeát: vf = 200 mm/phuùt
fl = 0,15 mm
z = 2
Tính: nb 1/phuùt Tính: nl 1/phuùt
Ta coù:
Keát quaû:
mm*uùtphmm
z*fvn
b
fb =
phuùt1
1000n
210200n
b
b
=
=*.
Ta coù:
Keát quaû:
phuùt1667n
phuùt1
2150200n
mmphuùtmm
zfvn
l
l
l
fl
=
=
=
*.
**
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
125
Tính toaùn löïc caét vaø coâng suaát ñoäng cô
Khi phay ngöôøi ta cuõng duøng ngay caùc heä soá hieäu chænh nhö khi tính toaùn löïc caét cho tieän.
ϕs
ap Chieàu saâu caét ae Chieàu roäng caét b Chieàu roäng phoi Fcz Löïc caét moãi raêng ϕs Goùc tieáp xuùc hm Chieàu daøy trung bình cuûa phoi fz Löôïng tieán dao raêng z Soá raêng dao phay ze Soá raêng tham gia caét D Ñöôøng kính dao phay λ Goùc naâng cuûa löôõi caét κ Goùc nghieäng kc Löïc caét rieâng kc1-1 Treân tieát dieän phoi b hm⋅ =1 mm lieân quan
Giaù trò kc khoâng theå laáy tröïc tieáp töø trong baûng. Noù ñöôïc tính nhö sau:
kk
hccmc
= ⋅11 ,
kc11 coù theå laáy töø trong baûng laø 1860, töông töï mc vôùi 0.2. Giaù trò hm ñöôïc tính nhö sau
ha
dfm
p
sz=
°⋅⋅ ⋅
⋅ ⋅360π ϕ
κsin , sau ñoù
h mmm = ⋅⋅ ⋅
=360 644 4 40
3 87π .
. vaø
kN
mmc = =1860
3 8714200 2 2. . .
Ko
o okγ
γ γ= −
−= −
−=1
66 71
10 666 7
0 94. .
.
Kv ñöôïc laáy töø bieåu ñoà = 0.97. Kver ñöôïc choïn =1.3 cho giaù trò hieäu chænh ñoä moøn löôõi caét. Do vaäy taát caû caùc giaù trò ñöôïc xaùc ñònh cho tính löïc caét, vaäy löïc caét laø:
F
F N
c
c
= ⋅ ⋅ ⋅ ⋅⋅ ⋅
⋅ ⋅ ⋅ ⋅
=
4 40 6 0 12 10 866 40
1420 0 94 0 97 1 3
1782
..
. . .π
Tính toaùn coâng suaát caét Pc
Ñeå tính coâng suaát caét Pc ta söû duïng coâng thöùc sau: P F vc c c= *
P N mc = 1782 140* min
PNm
sc = 1782 140 60*
P Wc = 415
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
127
Tính toaùn coâng suaát caàn thieát cho ñoäng cô Pab
Ñeå tính toaùn coâng suaát cho ñoäng cô Pab ta söû duïng coâng thöùc sau:
P Pab
c
M c= η
P KWab =
0 450 82
,,
P KWab = 055
Tính toaùn thôøi gian gia coâng chính Thanh daãn baèng vaät lieäu ST50 ñöôïc veõ phaùc nhö hình veõ vaø phay trong moät laùt caét baäc saâu 12 mm baèng dao phay ngoùn ñöôøng kính ∅ 32mm vaø chieàu daøi löôõi caét 16mm. Tính thôøi gian gia coâng chính cho maùy CNC? neáu löôïng tieán dao raêng baèng 0.12 vaø vaän toác caét baèng 120 m/ph. Chieàu daøi vaøo vaø thoaùt dao laø 22 mm.
Giaû thieát: Vaät lieäu: ST50 Ñöôøng kính dao d =32 mm Löôïng tieán dao raêng f mmz = 0 12.
Vaän toác caét vm
c = 120min
Chieàu daøi vaøo vaø thoaùt dao l = 22mm Chieàu saâu caét ap = 12mm Chieàu daøi chi tieát Ll = 90mm Chieàu roâng chi tieát Lb = 50mm
Tính thôøi gian gia coâng chính tnu baèng coâng thöùc sau:
tL i
fmmmm
mmmmnu
ges
vc
=⋅
=⋅
=⋅
=
1
min
minmin
( )
tL L AÜ
fnul b
vc
=+ +2 2 2
; vôùi
f f zv
dvcz
c= ⋅ ⋅⋅π
= fvc=
⋅ ⋅⋅
012 3 1400032.
. π = f
mmvc
= 501min
Keát quaû laø:
tnu =⋅ + ⋅ + ⋅2 110 2 70 2 22
501
tnu = 081. min
ph
ph
ph
ph
ph
ph
http://www.ebook.edu.vn
Cô sôû coâng ngheä gia coâng CNC
Trung taâm Ñaøo taïo Vieät-Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03.2001 MTS GmbH 1997
Cô caáu keïp cô khí thöôøng söû duïng cô caáu thanh cheâm (xem hình 126) hay cô caáu ñoøn baåy (xem hình 127). Nhöõng cô caáu keïp naøy thöôøng ñöôïc söû duïng treân maùy tieän.
Hình 126 Hình 127 Maâm caëp vôùi cô caáu keïp thanh cheâm Maâm caëp vôùi cô caáu keïp ñoøn baåy
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
155
Thieát laäp chöông trình trong phaïm vi xöôûng Neáu chöông trình NC ñöôïc thieát laäp trong phaïm vi xöôûng, thì ngöôøi ta goïi ñoù laø laäp trình beân maùy. Chöông trình NC coù theå ñöôïc taïo ra tröïc tieáp treân maùy hoaëc taïi vò trí laâp trình gaàn beân maùy.
Chöông trình NC ñöôïc taïo ra trong phaïm vi xöôûng vaø ôû böôùc chuaån bò saûn xuaát ñöôïc kieåm tra tröïc tieáp vaø toái öu hoùa tröïc tieáp treân maùy coâng cuï CNC bôûi ngöôøi vaän haønh khi ñieàu chænh maùy.
Thieát laäp chöông trình trong phaïm vi xöôûng chæ coù lôïi khi:
• Ngöôøi coâng nhaân ôû xöôûng coù kinh nghieäm, • Chöông trình NC ngaén hoaëc • Phaûi thieát laäp chöông trình NC cho caùc chi tieát ñôn giaûn • Chæ coù moät vaøi maùy coâng cuï CNC hoaëc • Chöông trình NC coù saün vaø nhaän ñöôïc moät caùch nhanh choùng.
Söï khaùc nhau cô baûn so vôùi laäp trình thuû coâng hình thaønh ôû choã, khoâng moâ taû haønh trình duïng cuï töøng böôùc maø laø chi tieát caàn ñöôïc nhìn nhö trong gia coâng. Theâm vaøo ñoù laø söï taùch bieät roõ raøng giöõa caùc döõ lieäu coâng ngheä vaø hình hoïc.
Quaù trình coâng vieäc laäp trình maùy ñöôïc moâ taû trình töï nhö sau:
1. Trong böôùc thöù nhaát chi tieát ñöôïc moâ taû daïng hình hoïc. Quan troïng laø moâ taû hình daïng chi tieát gia coâng ñoàng thôøi cuõng moâ taû hình daïng phoâi.
2. Tieáp ñoù xaùc ñònh caùc böôùc gia coâng. Heä thoáng laäp trình hoã trôï ngöôøi laäp trình löïa choïn duïng cuï thích hôïp cho gia coâng vaø töï ñoäng tính toaùn caùc thoâng soá cheá ñoä caét caàn thieát.
3. Cuoái cuøng chöông trình NC ñöôïc thieát laäp cho maùy coâng cuï CNC vôùi heä ñieàu khieån CNC töông öùng, sau ñoù chöông trình ñöôïc taûi tôùi maùy gia coâng.
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
156
Laäp trình CNC coù theå ñöôïc thöïc hieän vôùi caùc phöông phaùp khaùc nhau ôû ñòa ñieåm khaùc nhau. Sô ñoà sau trình baøy khaùi quaùt nhöõng khaû naêng naøy.
Ñòa ñieåm laäp trình
Maùy tính ñöôïcöùng duïng
Phöôngtieän hoã trôïlaäp trình
Phöôngtieän hoã trôïkieåm tra
Giaûi thích
Heä thoánglaäp trình
WOPXöôûng
Ngoaøi xöôûng
Vaên phoøng
T/chuaån DIN66025
PC trongCNC
PC ngoaøiCNC
PC(Maùy tính)
Maùy tínhlôùn
Teach-inPlay back
Ñoà hoïa, Chutrình Moâ phoûng
Ñoà hoïa, Chutrình, C/Ngheä
Ñoà hoïa,Chu trình
Heä thoángCAD/CAM
MaùyTay maùyChi tieát
Ñoà hoïaMaøn hìnhMoâ phoûng
Ñoà hoïa, Maønhình,M/phoûng
Maùy in
Ñoà hoïa, Maønhình,M/phoûng
Maùy in
Maøn hình, Moâphoûng ñoà hoïa ñoäng,
Maùy + chi tieát
Laäp trìnhtreân maùy
Laäp trình treânmaùy cho lieânkeát CNC vaømaùy chuyeân
bieät
Laäp trình treânmaùy cho töøng
maùy bôûi söûduïng PP
Phaàn meàm laäptrình chuyeân
nghieäp/vaïn naêngXuaát ra moãi maùy/
Toå hôïp CNC
ÖÙng duïng Hìnhhoïc-CAD,
Coâng ngheä ñöôïcboå xung sau ñoù
Phaàn meàm CNC vôùiWOP- Nhaäp thuû coâng
Maùy tính vôùi phaàn meàm laäptrình chuyeân nghieäp/vaïn naêng
Maùy tính lôùn chodaïng hình hoïc, PC
hoaëc CNC chocoâng ngheä
Laäp trình-NC
Hình 161 Trình töï caùc phöông phaùp vaø heä thoáng laäp trình NC
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
157
Trình töï nguyeân taéc laäp trình NC baèng phöông phaùp thuû coâng taïi vò trí laäp trình Gia coâng treân maùy coâng cuï CNC ñoøi hoûi quaù trình chuaån bò gia coâng vaø keá hoaïch kó löôõng. Taát caû caùc hoaït ñoäng maø ngöôøi coâng nhaân thöïc hieän treân maùy tieän hay maùy phay vaïn naêng phaûi ñöôïc suy nghó vaø moâ taû tröôùc bôûi ngöôøi laäp trình cho gia coâng treân maùy coâng cuï CNC.
Khi laäp trình baèng phöông phaùp thuû coâng, ngöôøi laäp trình trình baøy roõ raøng vaø chính xaùc nhieäm vuï gia coâng trong chöông trình NC, maø khoâng coù söï trôï giuùp töø heä thoáng laäp trình. Nguyeân taéc laäp trình NC baèng phöông phaùp thuû coâng bao goàm caùc böôùc sau:
1. Khaúng ñònh trình töï gia coâng 2. Xaùc ñònh duïng cuï caét caàn thieát 3. Tính toaùn caùc thoâng soá coâng ngheä 4. Tính toaùn caùc thoâng soá hình hoïc 5. Thieát laäp chöông trình NC cho töøng böôùc gia coâng 6. Kieåm tra chöông trình NC
Caùc nhieäm vuï caàn thöïc hieän ñöôïc moâ taû trong hình 162 sau:
C h u a å n b ò l a ä p t r ì n h• T h u n h a ä p d ö õ l i e ä u• K i e å m t r a d ö õ l i e ä u• C h u a å n b ò d ö õ l i e ä u• K i e å m t r a t í n h t ö ô n g t h í c h
C a ù c g i a ñ o a ï n l a ä p t r ì n h N C
L a ä p k e á h o a ï c h g i a c o â n g• C h i t i e á t h o a ù c a ù c g i a ñ o ï a n g i a c o â n g• P h ö ô n g a ù n k e ï p• X a ù c ñ ò n h d u ï n g c u ï• X a ù c ñ ò n h ñ o à g a ù
X a ù c ñ ò n h t h o â n g s o á c o â n g n g h e ä
X a ù c ñ ò n h t h o â n g s o á h ì n h h o ï c• X a ù c ñ ò n h d u ï n g c u ï c a é t• K i e å m t r a s ö ï v a c h a ï m
L a ä p t r ì n h t h e o c a ù c m a õ l e ä n h• T h i e á t l a ä p c h ö ô n g t r ì n h• K i e å m t r a c h ö ô n g t r ì n h
T h ö û n g h i e ä m c h ö ô n g t r ì n h• M o â p h o û n g• C h a ï y t h ö û• T o á i ö u h o ù a c h ö ô n g t r ì n h• H i e ä u c h æ n h c h ö ô n g t r ì n h
Thie á t la äp ca ùcv a ä t t r ö õ t i n N C
T h i e á t l a ä p b ô û i
• K e á h o a ï c h g i a c o â n g• P h i e á u h i e ä u c h æ n h d u ï n g
c u ï c a é t• P h ö ô n g a ù n k e ï p• C h ö ô n g t r ì n g N C
Hình 162 Caùc giai ñoaïn laäp trình NC
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
158
Khaúng ñònh trình töï gia coâng Vieäc xaùc ñònh tieán trình gia coâng phaûi ñöôïc caáu truùc hoùa cho chöông trình NC ñöôïc taïo ra. Ngöôøi laäp trình xaùc ñònh trình töï gia coâng döïa treân baûn veõ cheá taïo. Ngoaøi ra phaûi xaùc ñònh phöông aùn keïp caàn thieát vaø thieát bò keïp söû duïng cho phöông aùn keïp cuõng nhö töøng böôùc gia coâng trong trình töï gia coâng.
• Caùc sai leäch kích thöôùc co ù theå nhaän bieát ñöôïc bôûi heä thoáng ño ñaõ tích hôïp. Vieäc ño chi tieát ñöôïc thöïc hieän trong quaù trình gia coâng ví duï: moät ñaàu ño (xem hình 163) gaén treân ñaàu revolve maùy tieän CNC vaøo vò trí ño (khoâng bò va chaïm). Trong trình töï chu trình gia coâng chi tieát moät böôùc ño ñaõ ñöôïc thieát laäp vaøo thöïc hieän töï ñoäng. Chöông trình ño CNC cho pheùp quyeát ñònh thöïc hieän cho heä ñieàu khieån CNC.
1
3
2
Ñaàu ño
Duïng cuï caét
Ñaàu rôvolve
Hình 163 Ño chi tieát trong quaù trình gia coâng
• ño vaø kieåm tra chính xaùc vôùi kó thuaät ño vaø kieåm tra ñaõ ñònh chuaån. • Ñaøo taïo nhaân söï vaän haønh maùy. • Ñieàu hoaø nhieät ñoä cho khoâng gian xöôûng. • Chuù yù chaát löôïng khi mua vaø laép ñaët maùy.
Thöïc taäp xöôûng Tuøy khaû naêng cuï theå neân cho hoïc vieân tieáp caän vôùi caùc phöông phaùp laäp trình khaùc nhau vaø toå chöùc löu tröõ chöông trình NC cuõng nhö ngaân haøng dao cuï vaø thieát bò gaù.
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
160
4.2 Cô sôû laäp trình NC Chöông trình NC hình thaønh töø moät chuoãi caùc caâu leänh, chuùng duøng ñeå ñieàu khieån maùy coâng cuï CNC gia coâng moät chi tieát cuï theå.
Chöông trình gia coâng naøy chöùa moät leänh vôùi caùc thoâng tin töông öùng cho moãi quaù trình gia coâng treân maùy coâng cuï CNC. Caùc leänh naøy ñöôïc maõ hoaù döôùi daïng caùc chöõ soá, coù nghóa laø chuùng hình thaønh töø caùc chöõ caùi, chöõ soá vaø caùc kyù hieäu.
Tieâu chuaån hoùa laäp trình NC (ISO)
Tieâu chuaån ISO-6983 ñaõ thöû nghieäm ñeå thoáng nhaát laäp trình NC cuûa caùc maùy trong laõnh vöïc saûn xuaát. Tuy nhieân ngöôøi ta giôùi haïn caùc leänh cuõng nhö caáu truùc chung cuûa moät chöông trình NC. Caùc nhaø saûn xuaát heä ñieàu khieån CNC coù moät phaïm vi roäng cho vieäc thieát laäp caùc leänh NC rieâng bieät trong heä ñieàu khieån cuûa hoï. Caáu truùc chung cuûa moät chöông trình NC theo tieâu chuaån ISO-6983 ñöôïc moâ taû theo trình töï sau.
Caáu truùc cô baûn cuûa moät chöông trình NC
Caáu truùc cô baûn cuûa moät chöông trình NC ñöôïc tieâu chuaån theo ISO-6983 vaø ñöôïc moâ taû nhö sau:
Caáu truùc chöông trình NC
Moät chöông trình NC hoaøn chænh bao goàm caùc phaàn sau:
%TP0147 Môû ñaàu chöông trình
N10 G54 X80 Y100 … Trình töï caùc caâu leänh NC
vôùi caùc thoâng tin gia coâng vaø
…
N75 G01 Z-10 F0.3 S1800 T03 M08
…
N435 M30 leänh keát thuùc chöông trình
Hình 164 Caáu truùc moät chöông trình NC
Baétû ñaàu chöông trình hình thaønh töø moät kyù hieäu hoaëc moät leänh (ví duï: %) noù baùo cho heä ñieàu khieån CNC bieát seõ coù moät chöông trình NC theo sau. Ngoaøi ra doøng ñaàu tieân cuûa chöông trình NC cuõng cho bieát teân cuûa chöông trình (ví duï TP0147). Hai ñaëc ñieåm naøy laøm nhieäm vuï quaûn lyù, löu tröõ chöông trình NC cuõng nhö ñeå goïi chuùng trong heä ñieàu khieån CNC.
Trong moät caâu leänh caùc töø leänh naøo ñoù khoâng caàn thieát thì coù theå boû qua.
Soá thöù töï cuûa caâu leänh N Töø leänh ñaàu tieân cuûa caâu leänh laø soá thöù töï ñeå nhaän bieát moät caâu leänh. Noù chæ coù theå ñöôïc cho moät laàn. Soá cuûa caâu leänh khoâng aûnh höôûng ñeán vieäc thi haønh cuûa töøng caâu leänh, bôûi vì noù ñöôïc goïi theo trình töï ñaõ cho cuûa noù trong heä ñieàu khieån.
Ñieàu kieän veà haønh trình G Ñieàu kieän veà haønh trình xaùc ñònh cuøng vôùi caùc töø leänh cho caùc toïa ñoä cô sôû hình hoïc chi tieát cuûa chöông trình NC. Ñieàu kieän veà haønh trình bao goàm ñòa chæ G vaø moät maõ leänh vôùi 2 chöõ soá.
Toaï ñoä X, Y, Z Caùc toaï ñoä X, Y vaø Z xaùc ñònh toaï ñoä ñieåm ñích caàn thieát.
Tham soá noäi suy I, J, K Caùc tham soá noäi suy I, J, K ñöôïc duøng ñeå xaùc ñònh taâm cuûa caùc chuyeån ñoäng troøn vaø thöôøng ñöôïc nhaäp theo giaù trò töông ñoái.
Böôùc tieán F Toác ñoä dòch chuyeån cuûa duïng cuï caét ñöôïc laäp trình baèng chöùc naêng F. Böôùc tieán cuûa duïng cuï caét F thöôøng nhaäp theo ñôn vò mm/phuùt. Trong tieän, böôùc tieán F(mm/voøng) coù lieân quan ñeán soá voøng quay truïc chính cuõng coù theå ñöôïc söû duïng.
Soá voøng quay S Chöùc naêng S ñöôïc duøng ñeå nhaäp soá voøng quay cuûa truïc chính. Coù theå ñöôïc laäp trình tröïc tieáp theo ñôn vò voøng/phuùt.
Vaøo vaø ra dao song song ñöôøng bieân daïng G45 APPR/DEP LT Vaøo vaø ra dao theo ñöôøng bieân daïng nöûa ñöôøng troøn G46 G348/G349 APPR/DEP CT Vaøo vaø ra dao theo ñöôøng bieân daïng moät phaàn tö ñöôøng troøn
G47 G247/G248 APPR/DEP CT
Huûy dòch chuyeån ñieåm 0 töông ñoái G53 CYCL DEF 7.0 ... Ñaët ñieåm 0 tuyeät ñoái G54… G54...G57 Dòch chuyeån ñieåm 0 töông ñoái G59 G58/G59 CYCL DEF 7.0 ... Laäp trình kích thöôùc tuyeät ñoái G90 G90 Laäp trình kích thöôùc töông ñoái G91 G91 Böôùc tieán mm/phuùt G94 G94 Böôùc tieán mm/voøng G95 G95 Chu trình khoan (Phay) G81 CYCL DEF 1.0 ... Chu trình phay hoá vuoâng G87 CYCL DEF 4.0 ... Chu trình gia coâng thoâ boùc lôùp hình vuoâng G76 L95 Chu trình gia coâng thoâ song song ñöôøng bieân daïng G83 Chu trình tieän raõnh G79 L93 Toïa ñoä X X X X Taâm ñöôøng troøn theo höôùng Z K K CC... Soá voøng quay S S S Böôùc tieán F F F Choïn moät duïng cuï T T TOOL CALL Môû truïc chính quay phaûi M3 M3 M3 Môû nöôùc laøm maùt M8 M8 Keát thuùc chöông trình M30 M30 M30
Luyeän taäp CNC
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
164
Haõy cho bieát yù nghóa töông öùng cuûa caùc caâu leänh ñeå gia coâng tinh chi tieát Tieän trong chöông trình NC sau:
Caâu leänh soá Leänh Moâ taû O 0300 Teân chöông trình
N05 T0404 Choïn duïng cuï soá 4
G96 Môû oån ñònh vaän toác caét
S140
M4 Môû truïc chính quay traùi
N10 G92 Giôùi haïn soá voøng quay
S3000
N15 G0
X20
Z2
M8
N20 G1
X20
Z0
G42
N25 G3
X28
Z-4
I0 Taâm ñöôøng troøn theo höôùng X
K-4
N30 G1
Z-28
N35 G2
X34
Z-31
I3
K0
N40 G1
X38
Z-33
N45 G1
Z-53
N50 G1
X44
N55 G3
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
165
X50
Z-56
I0
K-3
N60 G1
Z-64
N65 G2
X62
Z-70
I6
K0
N70 G1
X66
N75 G1
X71
Z-72
N80 G1
X76
N85 G40
N90 G0
X200
Z200
M5 Döøng truïc chính
M9 Taét nöôùc laøm maùt
N95 M30
Haõy cho bieát yù nghóa töông öùng cuûa caùc caâu leänh ñeå gia coâng chi tieát Phay trong chöông trình NC sau:
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
166
Caâu leänh soá Leänh Moâ taû
FX100 Teân chöông trình
N05 G54 Ñaët ñieåm 0 tuyeät ñoái
X+145.000
Y+090.000
Z+114.000
N10 T0101
M03
S1600
N15 G00
X-030.000
Y-030.000
N20 Z-006.000
M08
N30 G41
G47
A+022.000 Baùn kính cuûa cung troøn moät phaàn tö
G01
X+010.000
Y-002.000
F250.000
N35 Y+082.000
N40 G02
X+018.000
Y+090.000
B+008.000 Baùn kính
N45 G01
X+082.000
N50 G02
X+090.000
Y+082.000
B+008.000 Baùn kính
N55 G01
Y+018.000
N60 G02
X+082.000
Y+010.000
B+008.000 Baùn kính
N65 G01
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
167
X+018.000
N70 G02
X+010.000
Y+018.000
B+008.000
N75 G03
X-010.000
Y+048.000
B+030.000
N80 G40
G47
A+022.000
N85 G00
Z+100.000
M05 Döøng truïc chính
M09 Taét nöôùc laøm maùt
N90 M30
Thöïc taäp xöôûng
Goïi vaø gia coâng moät chöông trình NC ñaõ coù saün treân maùy phay CNC.
Ñaëc bieät chuù yù laøm quen baûng ñieàu khieån vôùi caùc kí hieäu rieâng cuûa nhaø cheá taïo.
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
168
4.3 Khaùi quaùt veà laäp trình NC thuû coâng Caùc böôùc laäp trình thuû coâng Caùc böôùc laäp trình NC thuû coâng ñöôïc phaân chia theo boán böôùc sau:
1. Phaân tích baûn veõ cheá taïo 2. Xaùc ñònh trình töï gia coâng 3. Löïa choïn ñoà gaù vaø duïng cuï caét caàn thieát 4. Thieát laäp chöông trình NC (Phieáu laäp trình)
Nhieàu taøi lieäu phaûi ñöôïc chuù yù vaø phaân tích cuõng nhö keá hoaïch thöïc hieän nhieäm vuï gia coâng phaûi ñöôïc thieát laäp (Xem hình 169).
Hình 169 Caùc böôùc laäp trình thuû coâng
Phaân tích baûn veõ chi tieát
Caùc thoâng tin veà hình daùng hình hoïc, coâng ngheä ñaõ hieän höõu trong baûn veõ (Xem hình 170). Ta coù theå tieáp nhaän caùc kích thöôùc, ñoä boùng cuõng nhö caùc chæ daãn veà phöông phaùp gia coâng (Ví duï Gia coâng caét goït, gia coâng ren, ñoä cöùng). Caùc coâng vieäc caàn thöïc hieän, soá löôïng chi tieát gia coâng vaø thôøi gian gia coâng ñöôïc ñeà caäp trong nhieäm vuï saûn xuaát.
Hình 170 Baûn veõ cheá taïo chi tieát tieän
Hình 171 Baûn veõ cheá taïo chi tieát phay
N g h i e â n c ö ù u n h i e ä m v u ïsa ûn xua á t
N g h i e â n c ö ù u b a û n v e õch i t ie á t
D u ï n g c u ïLa ä p t r ì nh
v ie â n Ñ o à g a ù
Tr ình t ö ï co â ngvie äc
Ph ie á u co â ngn g h e ä
Ph ie á u l a ä p t r ì nh
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
169
Xaùc ñònh trình töï coâng vieäc Baûn veõ cheá taïo vaø nhieäm vuï saûn xuaát quyeát ñònh tieán trình gia coâng (Xem hình 172). Tieán trình gia coâng ñöôïc ghi laïi trong baûn trình töï töøng böôùc coâng vieäc.
Daïng cô baûn-Nr.: 4711 Trình töï coâng vieäc cô baûn-Nr.: 007 Thôøi haïn: 13.03.91
Hình veõ phaùc: Baùnh raêng
Caùc kích thöôùc: 90 <= Da < 150 35 <= Di < 80 10 <= NB < 20
2 <= Z < 20
Da: = Ñöôøng kính ngoaøi Z: = Soá raêng Di: = Ñöôøng kính trong NB: = Chieàu roäng raõnh then
Phoâi: Thanh truï troøn Dr = 1.05 x Da
Lr = L + 5 Vaät lieäu: C45
Dr: = Ñöôøng kính phoâi Lr: = Chieàu daøi phoâi
AVO-Nr Trình töï coâng vieäc Phöông tieän hoã trôï gia
coâng
Böôùc coâng vieäc löïa choïn
Tieâu chuaån quyeát ñònh Nhoùm Chi phí tr [ph] Coâng thöùc tính cho thôøi gian chi tieát te
[Ph/chi tieát]
01 Cöa vaø laáy bavia phoâi 55/1 1101 3 te = 0,5 x Dr
02 Tieän vaø gia coâng caùc loã chính
Baûn veõ phaùc 120 <= Da < 240 und 30 <= L < 80
66/1 1212 12 te = 1,5 x (Dr - Da) + 0,1 x Lr
03 Laáy daáu Coù caùc loã höôùng truïc 1300 0 te = 0,5 x Soá loã
04 Gia coâng caùc loã phuï Coù caùc loã höôùng truïc vaø caùc loã ∅ <= 10 mm
Coù caùc loã höôùng truïc vaø caùc loã ∅ > 10 mm
71/1
72/2
1217
1217
2
2
te = 0,5 x Soá loã
te = 0,05 x Soá loã x Chieàu saâu loã
Hình 172 Nhieäm vuï saûn xuaát
Vaø xaùc ñònh trình töï gia coâng (Xem hình 173). Luùc naøy vò trí keïp phaûi ñöôïc chuù yù roõ raøng. Nhöõng vò trí keïp phöùc taïp hoaëc ñaûo keïp phaûi ñöôïc veõ phaùc hoïa phöông aùn keïp.
Hình 173 Trình töï coâng vieäc
http://www.ebook.edu.vn
Laäp trình NC caên baûn
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
176
Phieáu coâng ngheä ñeå gia coâng maët thöù hai Ñeå gia coâng maët thöù hai, chi tieát gia coâng phaûi ñöôïc ñaûo keïp. Do vaäy khoâng choïn phoâi ñeå keïp.
Chi tieát ñöôïc keïp sau khi maët thöù nhaát ñaõ gia coâng xong. Bieân daïng cuûa chi tieát ñöôïc moâ taû döôùi daïng hình hoïc (Geometrie).
Hình 179 Bieåu dieãn löu ñoà caùc böôùc quaûn trò chi tieát
Hình 180 Nhaäp teân ñeå goïi chi tieát ñaõ gia coâng
CAÁU HÌNH MAÙY MTS TM-042x500x1000
HEÄ ÑIEÀU KHIEÅN MTS TM Control PHOÂI HÌNH DAÏNG CHI TIEÁT X+071.331 Z+165.500
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
189
Moâ phoûng chöông trình NC
Chöông trình NC ñöôïc moâ phoûng vôùi thôøi gian gia coâng thöïc vaø coù löu yù ñeán caùc va chaïm coù theå xaûy ra ôû cheá ñoä töï ñoäng (Automatic Mode).
Hình 181 Löu ñoà menu cheá ñoä töï ñoäng
Hình 182 Cheá ñoä töï ñoäng
Ñeå moâ phoûng moät chöông trình NC caàn phaûi tuaân theo hai böôùc caàn thieát sau: 1. Sau khi vaøo cheá ñoä töï ñoäng (Automatic Mode), töø main menu cho pheùp nhaäp teân cuûa chöông
trình NC (ví duï: O 0200) ñeå moâ phoûng.
Chaáp nhaän chöông trình: Nhaán F1 hoaëc ñeå chaáp nhaän teân cuûa chöông trình. Neáu chöông trình coù thöïc thì chöông trình seõ ñöôïc goïi ra boä nhôù laøm vieäc, neáu khoâng coù thì moät thoâng baùo loãi seõ xuaát hieän.
2. Tieáp tuïc löïa choïn caùc cheá ñoä moâ phoûng chöông trình theo mong muoán.
Trung taâm ñaøo taïo Vieät Ñöùc; Nguyeãn Anh Tuaán. 03. 2001 MTS GmbH 1997
190
Kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm baèng ño caùc keát quaû gia coâng
Chi tieát coù theå ño sau khi gia coâng (Automatic mode) hoaëc trong khi gia coâng töøng böôùc coâng vieäc ( ) vaø ñöôïc so saùnh vôùi caùc giaù trò trong baûn veõ.
Trình töï caùc böôùc:
Moâ taû Nhaäp 1. Goïi moâ phoûng tieän töø menu chính. F1
2. - Taát caû caùc thoâng tin caàn thieát ñeå gia coâng chi tieát ñöôïc cho döôùi daïng caùc maõ leänh - Maùy tính caøi saün heä ñieàu khieån CNC ñieàu khieån caùc chöùc naêng vaø ñieàu chænh caùc chuyeån ñoäng
3. - Maùy coâng cuï CNC coù vaän toác caét cao - Maùy coâng cuï CNC gia coâng chi tieát coù chaát löôïng nhö nhau - Maùy coâng cuï CNC gia coâng chi tieát coù ñoä chính xaùc cao - gia coâng chi tieát thöïc hieän thôøi gian gia coâng ngaén
4. - Caùc truïc böôùc tieán phaûi ñieàu chænh ñöôïc, do vaäy duïng cuï luoân ñöôïc ñöa tôùi vò trí chính xaùc nhö mong muoán
7. Moät töø leänh hình thaønh bôûi caùc kí töï ñòa chæ vaø chöõ soá vôùi daáu döông hoaëc aâm
8. F Löôïng chaïy (Tieán) dao S Soá voøng quay T Vò trí duïng cuï trong oå chöùa dao hoaëc ñaàu revolve M Caùc chöùc naêng phuï trôï hoaëc môû taét maïch X Toïa ñoä ñích theo höôùng X Y Toïa ñoä ñích theo höôùng Y Z Toïa ñoä ñích theo höôùng Z
9. a) Chaïy tôùi ñöôøng kính 53mm vaø toïa ñoä ñích Z 184.005. b) Chaïy töông ñoái tôùi vò trí duïng cuï töùc thôøi theo höôùng X +53mm vaø höôùng Z +184.005
10. Caùc ñòa chæ I, J, K laø caùc tham soá noäi suy vaø cho bieát caùc toïa ñoä taâm töông ñoái lieân quan tôùi ñieåm xuaát phaùt cuûa chuyeån ñoäng troøn khi laäp trình caùc chuyeån ñoäng troøn