Gospodarka światowa: zagadnienia wstępne - ce.uw.edu.pl · Gospodarka światowa: zagadnienia wstępne Jan J. Michałek Powstanie gospodarki światowej Rozpad zintegrowanego systemu
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Gospodarka
światowa:
zagadnienia wstępne
Jan J. Michałek
Powstanie gospodarki światowej
Rozpad zintegrowanego systemu w okresie międzywojennym
Instytucjonalizacja powojennej gospodarki światowej
Wielki kryzys lat 1929-33, zapoczątkowany w USA,, wzrost protekcjonizmu, taryfa Smooth-Hawleya w USA ---> konkurencyjne dewaluacje większy spadek handlu niż produkcji:
szczególny spadek cen surowców i art. rolnych: najbardziej ucierpiały kraje monokulturowe
po 1932: 3 różne modele systemów walutowych:
- Protekcjonizm Niemiec hitlerowskich (nie zmieniono oficjalnie parytetu marki ale waluta niewymienialna i rozliczenia clearingowe)
- W. Brytania: zawieszono wymienialność na złoto ale wymienialność na inne dewizy przy stabilnym kursie;
- USA: dolar po dewaluacji (35 $ za uncję) wymienialny na złoto, ale tylko dla innych banków centralnych.
Figure 1.7 Development of world per capita income over the last 2000 years
World GDP per capita (1990 international $), logarithmic scale
5,709
435444667
1820
100
1,000
10,000
0 500 1000 1500 2000
Figure 1.8 Two waves of globalization in trade
Merchandise exports, % of GDP in 1990 prices
4.6
17.2
2.5
10.1
0.2
13.4
0
5
10
15
1870 1900 1930 1960 1990
world USA Japan
Exports and imports of goods and services, 2008 ($ billion) The dotted line is a 45º line, the axes use a logarithmic scale, and the circles are proportional to the size of exports.
Exports and imports of goods and services, 2008 ($ bn)
1
10
100
1,000
10,000
1 10 100 1,000 10,000
export value
import
valu
e
USA
GermanyChina
Russia
Saudi Arabia
Ethiopia
Brunei
Zmiany w handlu światowym 1948-2011
1948 1953 1963 1973 1983 1993 2003 2011
Value
World 59 84 157 579 1838 3676 7377 17816
Share
World 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
North America 28,1 24,8 19,9 17,3 16,8 18,0 15,8 12,8
United States 21,7 18,8 14,9 12,3 11,2 12,6 9,8 8,3
Canada 5,5 5,2 4,3 4,6 4,2 3,9 3,7 2,5
Mexico 0,9 0,7 0,6 0,4 1,4 1,4 2,2 2,0
South and Central America 11,3 9,7 6,4 4,3 4,4 3,0 3,0 4,2
Brazil 2,0 1,8 0,9 1,1 1,2 1,0 1,0 1,4
Argentina 2,8 1,3 0,9 0,6 0,4 0,4 0,4 0,5
Europe 35,1 39,4 47,8 50,9 43,5 45,4 45,9 37,1
Germany a 1,4 5,3 9,3 11,7 9,2 10,3 10,2 8,3
France 3,4 4,8 5,2 6,3 5,2 6,0 5,3 3,3
Italy 1,8 1,8 3,2 3,8 4,0 4,6 4,1 2,9
United Kingdom 11,3 9,0 7,8 5,1 5,0 4,9 4,1 2,7
Commonwealth of Independent States (CIS) b - - - - - 1,5 2,6 4,4
Africa 7,3 6,5 5,7 4,8 4,5 2,5 2,4 3,3
South Africa c 2,0 1,6 1,5 1,0 1,0 0,7 0,5 0,5
Middle East 2,0 2,7 3,2 4,1 6,8 3,5 4,1 7,0
Asia 14,0 13,4 12,5 14,9 19,1 26,1 26,2 31,1
China 0,9 1,2 1,3 1,0 1,2 2,5 5,9 10,7
Japan 0,4 1,5 3,5 6,4 8,0 9,9 6,4 4,6
India 2,2 1,3 1,0 0,5 0,5 0,6 0,8 1,7
Australia and New Zealand 3,7 3,2 2,4 2,1 1,4 1,4 1,2 1,7
Six East Asian Traders 3,4 3,0 2,5 3,6 5,8 9,7 9,6 9,8
Memorandum item:
EU d - - 24,5 37,0 31,3 37,4 42,3 33,9
USSR, Former 2,2 3,5 4,6 3,7 5,0 - - -
GATT/WTO Members e 63,4 69,6 75,0 84,1 78,4 89,3 94,3 93,8
Główni światowi eksporterzy i importerzy w 2011 roku