Göçler
• Nüfus Değişimindeki üç temel unsurdan
biri de GÖÇLER dir
• GÖÇ Nüfusun geçici veya sürekli olarak
yer değiştirmesidir.
• Göçler, hızlı nüfus artışının doğal bir
sonucudur.
• Bir bölgedeki nüfusun, artmasında veya
azalmasında göçlerin büyük etkisi vardır.
Göç Nedenlerini 4 grupta toplayabiliriz
GÖÇ
NEDENLERİ
DOĞAL
SİYASİ SOSYAL
EKONOMİK
mehmetaliercan@hotm www.cografyakulub
DOĞAL NEDENLER
DEPREM KURAKLIK TAŞKIN-SEL HEYELANVOLKANİZMA
Doğal Nedenler
• Doğal yıkımlardan zarar
gören insanlar
bulundukları yerleri terk
ederek koşulları daha iyi
olan yerlere göç ederler.
• Örneğin ülkemizde
1998’de Adana’da
meydana gelen depremde
zarar gören birçok kişi
başka kentlere göç
etmişlerdir.
mehmetaliercan@hotm www.cografyakulub
Doğal Nedenler
• Yine 1998’de Bartın’da meydana gelen
sel felaketi ise ilçeyi yaşanamaz hale
getirmiş ve göçe neden olmuştur.
Doğal Nedenler
• 17 Ağustos Marmara depreminden sonra
bölgede yaşayanların bir kısmı başka
illere göç etmiştir.
Doğal Nedenler
• ABD'de
Kaliforniya'da
meydana gelen
depremler
sonucunda bir
göç dalgası
yaşanmıştır.
Doğal Nedenler
• Kırgızistan'da
1994 yılında
toprak kaymaları
nedeniyle 270.000
insan göç etmek
zorunda kalmıştır.
Türklerin Orta Asya’dan Göçü
• Türk göçlerinin en önemli sebebi,
• Ana yurt topraklarının verimsizleĢmesidir
• Büyük ölçüde
• kuraklık,
• nüfus yoğunluğu
• otlak darlığı,
• EKONOMĠK sıkıntılara neden olmuştu.
Türklerin Orta Asya’dan Göçü
• Hayvanların beslenmesi,
• çeşitli gıda maddeleri,
• giyim eşyası
• gibi ihtiyaçların karşılanması için iklimi elveriĢli zengin topraklar gerekiyordu.
• Bu nedenle önceleri verimli topraklara sahip ve nüfusu az olan komşu ülkelere göçler yapıldı.
Türklerin Orta Asya’dan Göçü
ĠKLĠM
DEĞĠġĠKLĠĞĠ KURAKLIKTOPRAKLARIN
VERĠMSĠZLEġMESĠ
GEÇĠM SIKINTISI
VE
ARTAN NÜFUSA
TOPRAKLARIN
YETMEMESĠ
sonuç
mehmetaliercan@hotm www.cografyakulub
Kavimler Göçü
• 4. yüzyılın sonlarına doğru gerçekleşen
Kavimler Göçü, tarihteki en büyük kitlesel göç
hareketlerinden biridir.
• Bu yüzyılın sonlarına doğru değişen dünya
iklimi, birçok kavmin yaşam alanı olan Orta
Asya iklimini olumsuz yönde etkilemiştir.
Kavimler Göçü
• Kuzeye doğru çekilen buzullar Orta Asya
iklimini değiştirmiştir.
• Sıcaklığa bağlı olarak oluşan kurak iklim,
bu alanda yaşayan toplulukları, daha
uygun iklim koşullarının hüküm sürdüğü
bölgelere göç etmeye zorlamıştır.
• Çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu bu
kavimler, çeşitli göç yolları izlemişlerdir.
Kavimler Göçü
DeğiĢen Dünya Ġklimi
Kuzeye doğru çekilen buzullar
Sıcaklık ve Kuraklık
BAġLICA NEDENLERĠ
1.En önemli neden, iklimin değişikliği ve
sonrasında ortaya çıkan kuraklıktır.
2.Kuraklığa bağlı olarak otlakların daralıp, salgın
hastalıkların başlaması.
3.Tüm bunların ortaya çıkardığı geçim sıkıntısı.
4.Türk kavimleri arasındaki iç savaşlar.
5.Yabancı kavimlerin baskısı (Çin- Moğol).
6.Yeni yerler görme arzusu.
7.Bağımsız yaşama isteği.
Kavimler Göçü
• Büyük göç hareketlerinde, iklim değiĢmeleri
gibi coğrafi faktörlerin insanlık tarihi
üzerinde ne kadar önemli bir etkiye sahip
olduğu görülmektedir. İklim değişmelerinin
sonucunda gelişen bu göç hareketi, mekânsal
olarak bütün bir Avrupa Kıtası'nın çehresini
değiştirmiş ve yeni ırkların, yeni siyasal
yapıların hatta yeni bir çağın başlamasına
zemin hazırlamıştır.
SOSYAL NEDENLER
EĞİTİM SAĞLIK KAN DAVASI MİRASDİN
Eğitim-Sağlık
• Eğitim ve Sağlık hizmetlerinin yetersizliği
göçlere neden olur
Din
• Tarihte dini nedenlere bağlı olarak göçler olmuştur.
• Mekke’den Medine’ye olan göçler,
• Musevilerin zorunlu göçleri,
• Avrupa’da mezhep çatışmaları sonucu oluşan göçler,
• Haçlı Seferleri sırasında ortaya çıkan göçler
Bunlara örnektir
Kan davası göç ettirdi
• Malazgirt’te arazi anlaşmazlığı sebebiyle
çıkan olaylarda üç kişinin yaşamını
yitirmesinin ardından 8 aile köylerinden
göç etti. Göç eden aileler, geride
bıraktıkları evlerini ve arazilerini ateşe
vererek, jandarma koruması altında
köyden ayrıldı.• NTV-MSNBC(03 Ekim 2005 Pazartesi)
Toprakların Parçalanması
• Toprakların miras
yoluyla
parçalanması da
göçlere yol
açmaktadır
EKNOMİK NEDENLER
İŞ BULMA DOĞAL KAYNAK
TİCARET İŞ SAHASIBÜYÜTME
TURİZM
ĠĢçi Göçü
• Ekonomik gelişmenin
yavaş olduğu
bölgelerde iş
olanaklarının az
olması, göçlere
neden olmaktadır.
İşsizlik nedeniyle
yapılan göçlere
işgücü göçü denir.
ĠĢçi Göçü
• İnsanların, işsizliğin fazla
olduğu geri kalmış
ülkelerden, iş olanakları
fazla olan endüstrileşmiş
ülkelere gitmesiyle oluşan
göçlerdir.
• Bu göçle işçi gönderen
ülkeler döviz sağlar, ülkede
işsizlik azalır, ülkeler
arasındaki ekonomik, siyasi
ve kültürel ilişkiler gelişir.
ĠĢçi Göçü
• İşgücü göçleri
• mevsimlik,
• kısa süreli
• veya uzun süreli olabilir.
• Örneğin ülkemizde yaz
mevsiminde pamuk
işçilerinin Çukurova’ya
gelmesi mevsimlik işgücü
göçüdür.
ĠĢçi Göçü
• II. Dünya Savaşı'ndan sonra yıkılan Avrupa
ekonomisini yeniden kurmak için 1952 1954
yılları arasında
• Almanya,
• Belçika,
• Avusturya ve
• Fransa gibi ülkelerde ciddi bir kalkınma hamlesi
başlamıştır. Bu ülkelerin kalkınma çabaları
dış ülkelerden önemli sayılabilecek bir iş
gücü ihtiyacını beraberinde getirmiştir
ĠĢçi göçü veren bazı ülkeler
PORTEKĠZ
ĠSPANYA
YUNANĠSTANAVRUPAYA
ĠġÇĠ GÖÇÜ
VEREN
ÜLKELERDEN
BAZILARIDIR
ĠTALYA
FAS
TUNUS
CEZAYĠR
TÜRKĠYE
YUGOSLAVYA
ĠĢçi Göçü
• Türkiye’den Avrupa
ülkelerine yönelik ilk işçi
göçü 1958-1961 yılları
arasında yaşanmıştır.
• 1961’de Almanya ile işçi
göçü antlaşması
yapılmıştır. Daha sonra
da Hollanda, Fransa,
Avusturya gibi ülkelerle
de aynı antlaşmayı
yapmıştır
Türkiye'de işçi göçünün zaman içinde hızla arttığı görülmektedir.
Bunun başlıca nedenleri;
Se
bep
leri
1 Hızlı Nüfus ArtıĢı
2 Kırsal alanda isteklerin çoğalması
3 Gelir dağılımındaki bozukluklar
4 Ġstihdam sorunları
5 Kırsal kesimdeki gelirin düĢük olmasıdır
SİYASİ NEDENLER
SAVAŞ MÜBADELE İŞGALLER TERÖR DEVRİM
Mübadele
• Bir antlaşmanın esaslarına dayanılarak yapılan, ülke nüfuslarının karşılıklı olarak yer değişmesi ile oluşan göçlerdir.
• Kurtuluş Savaşı sonrası Yunanistan ile yapılan anlaşmalarla ülkemizde yaşayan Rumlar ile Yunanistan’daki Türkler arasında yer değiştirme göçleri yaşanmıştır.
Ġltica(Sığınma Göçleri)
• Savaş,
• Baskı
• Zulümden kaçarak başka ülkelere yapılan sığınma göçleridir.
• Örneğin 1991 yılındaki Körfez Savaşı sırasında Kuzey Irak halkının bir bölümünün ülkemize göçü bu türdendir.
Siyasi Nedenli Göç
• Sırpların işgali nedeniyle Bosnalıların
bulundukları bölgeyi terk etmesi siyasi
nedenli bir göçtür.
Gönüllü Göçler
• İnsanların çeşitli nedenlerle, kendi istekleri doğrultusunda, sürekli yaşamak için başka ülke veya kıtalara gitmesiyle oluşan göçlerdir. Örneğin Avrupalıların yeni dünya kıtalarına göçü bu türdendir.
Yeni Dünya'ya Göçler
• 15. yüzyılın sonuna doğru
• Kristof Klomb,
• Macellan
• Vasco dö Gama'nın
Yaptığı seyahatlerle artık dünyada
bilinmeyen yer kalmadı, özellikle
Amerika Kıtası'nın keĢfedilmesi ile
bu kıtaya Avrupa'dan göçler baĢladı.
60 milyon insanın yer değiĢtirdiği bu
göçler, 20 yüzyılın kadar sürdü.
Yeni Dünya'ya Göçler
• Yeni keşfedilen topraklardaki kaynakların
işlenmesi ve bu kaynakların ticari
potansiyeli, bölgede Avrupalı ticaret
kolonilerinin kurulmasına sebep oldu.
Özellikle
• Ġngilizler ve Fransızlar Kuzey
Amerika'da,
• Ġspanyollar da Güney Amerika'da
• ticari koloniler kurdular.
Yeni Dünya'ya Göçler
• Bütün bu göç hareketleri sonucunda
Amerika Kıtası'nda yeni devletlerin
kurulması, bütün Avrupa ve Dünya tarihini
değiştirecek önemli gelişmelerin
başlamasına neden olmuştur.
Yeni Dünya'ya Göçler
• Yeni Dünya olarak adlandırılan
Amerika'ya yapılan bu göç hareketi
özellikle 19. yüzyılın ilk yarısında büyük
bir hız kazandı.
kendilerine tanınmayan fırsatlardan yararlanabilmek
dinsel inançlarını özgürce yerine getirebilmek
siyasal baskılardan kaçmak
maceraya atılmak Ġçin
ülkelerinden
ayrıldılar
Avrupalı Göçmenlerin Çoğu
mehmetaliercan@hotm www.cografyakulub
Yeni Dünya'ya Göçler
• Sanayi Devrimi'yle geliĢen teknoloji ve
seyahat imkânları, bu göç hareketinin
hızlanmasında en önemli etken oldu.
Beyin Göçleri
• İyi eğitilmiş elemanların
daha iyi çalışma olanakları
sağlayan ülkelere
gitmesiyle oluşan
göçlerdir.
• II. Dünya Savaşı sırasında
Alman bilim adamlarının
ABD’ye göçü bu türdendir.
Beyin Göçleri
• Türkiye'den beyin göçü durdurulamıyor.
Beyin avcısı ülkelerin başında gelen
ABD'de 4 bine yakın Türk bilim adamı
var. İşte o ünlü beyinlerden gidiş
nedenleri:
Beyin Göçleri
• Türkiye'de, 1960'larda doktorların terk etmesiyle başlayan beyin göçünün ülkenin bilimsel ve teknolojik çalışmalarda geri kalmasına neden olduğu belirtildi.
Vasıfsız insan göçünü önlemek için çok sert tedbirlere başvuran batı ülkeleri, yaptıkları bilimsel ve teknolojik çalışmalarla kendilerini kabul ettiren bilim adamlarının ülkelerine yerleşmesi için her türlü kolaylığı sağlaması dikkat çekiyor.
Beyin avcısı ülkelerin başında gelen ABD'de 4 bine yakın Türk hekim hem yaptıkları bilimsel çalışmalar hem de geliştirdikleri tıbbi yöntemlerle bilim dünyasında çığır açıyorlar. Beyin avcısı ülkeler arasında Kanada, Avustralya, İngiltere, Fransa, Almanya ilk sıralarda yer alıyor. (Kaynak: www.habervakti.com 12/06/06)
Neden Gidiyorlar?
Düşük ücret politikası
Vergi oranlarının yüksek olması
Gelecek endişesi
Üniversite mezunları iş bulamaması
Mezun oldukları bölümlerin dışında
çalışmak zorunda kalmaları
HĠNDĠSTAN
PAKĠSTAN
ÇĠN- FĠLĠPĠNLER
ENÇOK
BEYĠN GÖÇÜ
VEREN
ÜLKELERDĠR
ORTA ASYA TÜRK CUMHURĠYETLERĠ
FAS
TUNUS
CEZAYĠR
ĠRAN
NĠJERYA
ehmetaliercan@hotmail
ABD-KANADA
AVUSTRALYA
GÜNEY AFRĠKA CUMHRĠYETĠ
ALMANYA
FRANSA
EN ÇOK
BEYĠN GÖÇÜ
ALAN
ÜLKELER
GÖÇ TĠPLERĠ
• Göçler bir ülkenin sınırları içinde
olabileceği gibi ülkeler arasında da
olabilir.Göçler, oluştukları yere göre iki
gruba
DIġ GÖÇLERĠÇ GÖÇLER
Göçler
Ġç Göçler
• Herhangi bir ülkenin sınırları içinde oluşan göçlerdir. Bu yer değiştirme hareketi sırasında ülke nüfusunda herhangi bir değişme söz konusu değildir. Genellikle iç göçlere bağlı olarak kent nüfusları artarken, kırsal nüfus azalmaktadır. İç göçler;
• Kırsal alandan kırsal alana
• Kırsal alandan kentlere
• Kentlerden kentlere
• Kentlerden kırsal alana doğru olmaktadır.
• İç göçlerin en fazla görüleni kırsal
alandan kentlere doğru olanıdır.
• Verimli tarım alanları,
• Endüstrinin geliştiği bölgeler,
• Ticaret merkezleri,
• Maden yatakları bakımından
zengin olan bölgeler,
• Turistik yöreler göçmen çekerler.
Dış Göçler
• Bir ülkeden başka ülkelere olan
göçlerdir.
• Göç veren ülkenin nüfusu azalır.
• Dış göçler, oluşum nedenlerine göre
5 gruba ayrılır:
DıĢ Göç
ABeyin Göçü
B
ĠĢçi Göçü
C Gönüllü
Göçler
EĠlticaD
Mübadele