Rt mong c s gp ca cc bn ti a ch hm th: [email protected]
Ngay soan: Tit : 1
Ngay giang:NHN BIT ANH SANG - NGUN SANG VA VT SANG.
A. MUC TIU:
1. Kin thc: - Bng TN, HS nhn thy: Mun nhn bit c anh sang thi anh sang o phai truyn vao mt ta; ta nhin thy cac vt khi co anh sang t cac vt o truyn vao mt ta.- Phn bit c ngun sang va vt sang. Nu c thi du v ngun sang va vt sang.
2. Ky nng: Lam va quan sat cac TN rut ra iu kin nhn bit anh sang va vt sang.
3. Thai : Bit nghim tuc quan sat hin tng khi chi nhin thy vt ma khng cm c.
B. CHUN BI CUA GIAO VIN VA HOC SINH.
Mi nhom: Hp kin bn trong co bong en va pin.
C. PHNG PHAP DAY HOC.Quan sat, thi nghim, lp lun lgic i n khng inh.
D. T CHC HOAT NG DAY HOC.
* N INH: ( 1 phut.)* HOAT NG 1: ( 3 phut) T CHC TINH HUNG HOC TP.* GV nu cu hoi:-Mt ngi mt khng bi tt, bnh, co khi nao m mt ma khng nhin thy vt trc mt khng? Khi nao ta mi nhin thy mt vt?
-Cac em hay nhin anh chup u chng va tra li xem trn ming bia vit ch gi?
-Anh ta quan sat c trong gng phng co tinh cht gi?
* GV tom lai: Nhng hin tng trn u co lin quan n anh sang va anh cua cac vt quan sat c trong cac loai gng ma ta se xet chng nay.
*GV nhn manh o cung la 6 cu hoi chinh ma ta phai tra li c sau khi hoc chng nay.-HS: Tr li cu hi ca GV-HS: Quan sat thc trn gng
-HS oc 6 cu hoi nu u chng.
*HOAT NG 2: TIM HIU KHI NAO TA NHN BIT C ANH SANG.(10 phut)
-GV a cai en pin ra, bt en va chiu v phia HS.
-GV en pin ngang trc mt va nu cu hoi nh trong SGK ( GV phai che khng cho HS nhin thy vt sang cua en chiu ln tng hay cac vt xung quanh )
-GV: Khi nao ta nhn bit c anh sang?
Yu cu HS nghin cu hai trng hp 2,3 tra li C1.I.NHN BIT ANH SANG.
-HS thy en co th bt sang hay tt i.
-TN chng to rng, k ca khi en pin a bt sang ma ta cung khng nhin thy c anh sang t en pin phat ra-Trai vi suy nghi thng thng.-HS t oc SGK muc quan sat va TN, thao lun nhom tra li C1.
C1:Trong nhng trng hp mt ta nhn bit c anh sang, co iu kin ging nhau la co anh sang truyn vao mt.
Kt lun: Mt ta nhn bit c anh sang khi co (anh sang) truyn vao mt ta.
*HOAT NG 3: NGHIN CU TRONG IU KIN NAO TA NHIN THY MT VT.
-GV:Ta nhn bit c anh sang khi co anh sang truyn vao mt ta. Vy, nhin thy vt cn co anh sang t vt n mt khng? Nu co thi anh sang phai i t u?
-Yu cu HS oc cu C2 va lam theo lnh C2.
-Yu cu HS lp TN nh SGK, hng dn HS t mt gn ng.-Nu nguyn nhn nhin t giy trng trong hp kin.
-Nh lai: Anh sang khng n mt
Co nhin thy anh sang khng?II.NHIN THY MT VT.
-HS oc cu C2 trong SGK.
-HS thao lun va lam TN C2 theo nhom.a.en sang: Co nhin thy.
b.en tt: Khng nhin thy.
-Co en tao ra anh sangnhin thy vt, chng to: Anh sang chiu n t giy trng Anh sang t giy trng n mt thi mt nhin thy giy trng.*Kt lun: Ta nhin thy mt vt khi co anh sang t vt truyn vao mt ta.
* HOAT NG 4: PHN BIT NGUN SANG VA VT SANG.(5 PHUT) -Lam TN 1.3: Co nhin thy bong en sang?
-TN 1.2a va 1.3: Ta nhin thy t giy trng va dy toc bong en phat sang. Vy chung co c im gi ging va khac nhau?
-GV: Thng bao khai nim vt sang.III. NGUN SANG VA VT SANG.-HS thao lun theo nhom tim ra c im ging va khac nhau tra li C3.
Dy toc bong en t no phat ra anh sang con manh giy trng ht lai anh sang do vt khac chiu vao no.
*Kt lun: .........phat ra..........
..........ht lai............
*HOAT NG 5: CUNG C-VN DUNG-HNG DN V NHA.(10 PHUT)
1.Vn dung:
-Yu cu HS vn dung kin thc a hoc tra li cu hoi C4, C5.-Tai sao ta nhin thy ca vt sang?
2.CUNG C:-Qua bai hoc, yu cu HS rut ra kin thc thu thp c. 3.HNG DN V NHA:-Tra li lai cu hoi C1, C2, C3.
-Hoc thuc phn ghi nh.
-Lam bai tp 1.1 n 1.5 ( tr3- SBT)C4:Trong cuc tranh cai, ban Thanh ung vi anh sang t en pin khng chiu vao mt Mt khng nhin thy.
C5: Khoi gm cac hat li ti, cac hat nay c chiu sang tr thanh vt sang, anh sang t cac vt o truyn n mt.
-Cac hat xp gn nh lin nhau nm trn ng truyn cua anh sang, tao thanh vt sang mt nhin thy.-Hoc sinh:
+Ta nhn bit c anh sang khi..............
+Ta nhin thy mt vt khi........................
+Ngun sang la vt t no.........................
+Vt sang gm........................................
+Nhin thy mau o khi co anh sang o n mt.+Co nhiu loai anh sang mau.
+Vt en: Khng tr hanh vt sang.
E.RUT KINH NGHIM:...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngay soan:Ngay giang: Tit 2
S TRUYN ANH SANG A.MUC TIU:
1.Kin thc: - Bit lam TN xac inh c ng truyn cua anh sang.
- Phat biu c inh lut truyn thng anh sang.
- Bit vn dung inh lut truyn thng anh sang vao xac inh ng thng trong thc t.
-nhn bit c c im cua ba loai chum anh sang.
2.Ky nng: - Bc u bit tim ra inh lut truyn thng anh sang bng thc nghim.
3.Thai : Bit vn dung kin thc vao cuc sng.
B. CHUN BI CUA GV VA HS.
Mi nhom: 1 ng nha cong, 1 ng nha thng.
1 ngun sang dung pin.
3 man chn co uc l nh nhau.
3 inh ghim ma mu nha to.
C. PHNG PHAP:
M hinh quy c biu thi ng truyn cua anh sang kt hp vi phng phap thc nghim.
D. T CHC HOAT NG DAY HOC.
*N INH ( 1phut)
*HOAT NG 1: KIM TRA-T CHC TINH HUNG HOC TP (10 phut)
*HS1:- Khi nao ta nhn bit c anh sang?
-Khi nao ta nhin thy vt?
-Giai thich hin tng khi nhin thy vt sang trong khoi hng ( hoc am bui ban m).
*HS2: Cha bai tp 1.1 va 1.2 (SBT).
-GV kim tra v bai tp cua mt s HS.*GV cho HS oc phn m bai SGK- Em co suy nghi gi v thc mc cua Hai?
-GV ghi lai y kin cua HS trn bang sau khi hoc bai, HS so sanh kin thc vi d kin.-HS1 ln bang tra li.
-HS di lp lng nghe nhn xet.
HS2 ln bang cha bai tp.
1.1.Phng an C
1.2.Phng an B.
-HS nu y kin.
*HOAT NG 2: NGHIN CU TIM QUY LUT NG TRUYN CUA ANH SANG (15 phut)-GV:D oan anh sang i theo ng cong hay gp khuc?
-Nu phng an kim tra?
-Yu cu HS chun bu TN kim chng.
-Khng co ng thng thi anh sang co truyn theo ng thng khng?
-Nu phng an HS khng thc hin c thi lam theo phng an SGK:
+t 3 ban ging ht nhau trn mt ng thng.
+Chi lch 1-2 cm.
Anh sang truyn i nh th nao?
-Thng bao qua TN: Mi trng khng khi, nc, tm kinh trong, goi la mi trng trong sut.-Moi vi tri trong mi trng o co tinh cht nh nhau goi la ng tinh. T o rut ra inh lut truyn thng cua anh sang-HS nghin cu inh lut trong SGK va phat biu.I.NG TRUYN CUA ANH SANG.
-1,2 HS nu d oan.
-1,2 HS nu phng an.
-B tri TN, hoat ng ca nhn.
C1:....................theo ng thng...............
-HS nu phng an.
C2: HS b tri TN.
+Bt en
+ 3 man chn 1,2,3 sao cho nhin qua 3 l A, B,C vn thy en sang.+ Kim tra 3 l A, B, C co thng hang khng?
-HS ghi v: 3 l A, B,C thng hang, anh sang truyn theo ng thng.
- lch mt trong 3 ban, quan sat en.
-HS quan sat: khng thy en.
*Kt lun: ng truyn anh sang trongt khng khi la ng thng.
HS: Phat biu inh lut truyn hng anh sang va ghi lai inh lut vao v.
*HOAT NG 3: NGHIN CU TH NAO LA TIA SANG, CHUM SANG.(10 phut)-Quy c tia sang nh th nao?-Quy c ve chum sang nh th nao?
-Thc t thng gp chum sang gm nhiu tia sang.
-Thay tm chn 1 khe bng tm chn hai khe song song.
-Vn pha en tao ra hai tia song song, hai tia hi tu, hai tia phn ky.
Yu cu HS tra li cu C3.Mi y yu cu hai HS phat biu y kin ri ghi vao v.
II. TIA SANG VA CHUM SANG.-HS ve ng truyn anh sang t im sang S n M. S M mui tn chi hng.-Quan sat man chn: Co vt sang hep thng- Hinh anh ng truyn cua anh sang.
-HS nghin cu SGK tra li: Ve chum sang chi cn ve hai tia sang ngoai cung.
-Hai tia song song:
-Hai tia hi tu:
-Hai tia phn ky:
-Tra li C3:
a.Chum sang song song gm cac tia sang khng giao nhau trn ng truyn cua chung.
b.Chum sang hi tu gm cac tia sang giao nhau trn ng truyn cua chung.
c.Chum sang phn ky gm cac tia sang loe rng ra trn ng truyn cua chung.
*HOAT NG 4: VN DUNG- CUNG C- HNG DN V NHA.( 10 phut)1 VN DUNG:
-Yu cu HS giai ap cu C4.
-Yu cu HS oc C5: Nu cach iu chinh 3 kim thng hang.
2.CUNG C:
-Phat biu inh lut truyn thng anh sang.
-Biu din ng truyn anh sang.
-Khi ngm phn i xp hang, em phai lam nh th nao?Giai thich.
3.HNG DN V NHA.
-Phat biu inh lut truyn thng anh sang.
-Biu din tia sang nh th nao?
_Lam bai tp: 2.1 n 2.4 (tr 4-SBT)C4: Anh sang t en phat ra a truyn en mt theo ng thng.
C5:..-2 HS ln lt phat biu.
-HS:..+ Anh sang truyn thng.
+Anh sang t vt n mt, mt mi nhin thy vt sang.
E.RUT KINH NGHIM
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Ngay soan:Ngay giang: Tit 3
NG DUNG INH LUT TRUYN THNG CUA ANH SANG.
A. MUC TIU:
1. Kin thc:- Nhn bit c bong ti, bong na ti va giai thich.
- Giai thich c vi sao co hin tng nht thc va nguyt thc.
2. Ky nng: Vn dung inh lut truyn thng cua anh sang giai thich mt s hin tng trong thc t va hiu c mot s ng dung cua inh lut truyn thng anh sang.
B. CHUN BI CUA GIAO VIN VA HOC SINH.
Mi nhom: 1 en pin,1 cy nn (Thay bng mt vt hinh tru)
1 vt can bng bia day, 1 man chn.
GV: Mt tranh ve nht thc va nguyt thc. C. PHNG PHAP.Trc quan, m ta.
D. T CHC HOAT NG DAY HOC.
* N INH.( 1 phut)
* HOAT NG 1: KIM TRA-T CHC TINH HUNG HOC TP.(7 phut)
1. KIM TRA:
* HS1: Phat biu inh lut truyn thng cua anh sang. Vi vy ng truyn cua tia sang c biu din nh th nao?
Cha bai tp 1.
* HS2: Cha bai tp 2 va 3.
* HS3: Cha bai tp 4.- HS di lp lng nghe y kin cua ban , nu nhn xet.
2. T CHC TINH HUNG HOC TP.Tai sao thi xa con ngi a bit nhin vi tri bong nng bit gi trong ngay, con goi la ng h Mt tri?
* HOAT NG 2: QUAN SAT HINH THANH KHAI NIM BONG TI, BONG NA TI (15 phut)
- Yu cu HS lam theo cac bc:+ GV hng dn HS en ra xa, bong en ro net. Man chn+ Tra li C1.
SNgun sang Vt can
Vung ti
Vng sng. Yu cu HS lam TN, hin tng co gi khac hin tng TN 1.
-Nguyn nhn co hin tng o?
- sang cua cac vung o nh th nao? -Gia TN 1 va 2, b tri dung cu TN co gi khac nhau?
-Bong na ti khac bong ti nh th nao?
-Yu cu HS t TN rut ra nhn xet.Co th dung bong en dy toc ln bng cy nn chay.
I. BONG TI, BONG NA TI.
THI NGHIM 1:
-Nghin cu SGK, chun bi TN.
-Quan sat hin tng trn man chn.
Tra li cu C1:
+Ve ng truyn tia sang t en qua vt can n man chn.
+Anh sang truyn thng nn vt can a chn anh sang tao nn vung ti.*Nhn xet: Trn man chn t sau vt cac co mt vung khng nhn c anh sang t ngun sang ti goi la bong ti.
THI NGHIM 2:
-Cy nn to t chay (hoc bong en sang) tao ngun sang rng.
-Tra li cu C2:
+Vung bong ti gia man chn.
Vung sang ngoai cung.
+Vung xen gia bong ti, vung sangla bong na ti.
-Ngun sang rng so vi man chn (hoc co kich thc gn bng vt chn ) tao ra bong en va xung quanh co bong na ti.
*Nhn xet: Trn man chn t phia sau vt can co mt vung chi nhn c anh sang t mt phn cua ngun sang ti goi la bong na ti.
*HOAT NG 3: HINH THANH KHAI NIM NHT THC VA NGUYT THC.(10 phut)
Em hay trinh bay quy ao chuyn ng cua Mt Trng, Mt tri, va Trai t?
Nu HS khng trinh bay c, GV co th ve m ta quy ao chuyn ng, nu chuyn ng c ban cua chung.
GV thng bao: Khi Mt Tri, Mt Trng, Trai t nm trn cung ng thng.
-Yu cu HS ve tia sang nhn thy hin tng nht thc.
Tra li cu hoi C3GV gi y tra li.
.-ng vi tri nao se thy nht thc?
-ng ch nao trn Trai t v ban m va nhin thy Trng sang?
-Mt Trng vi tri nao thi ang le ra nhin thy trng tron nhng Mt Trng lai bi Trai t che lp hoan toan nghia la co nguyt thc toan phn?
Mt Trng vi tri nao thy Trng sang?
Nguyt thc xay ra co th xay ra trong ca m khng? Giai thich?( HS kh)
*HOAT NG 4: VN DUNG-CUNG C-HNG DN V NHA.(10 phut)
1.VN DUNG:
-Yu cu lam TN C5 va ve hinh vao v theo hinh hoc phng: Dch chuyn ming ba li gn mn chn hn: Vng ti v vng na ti thu hp li.
Yu cu HS tr li C6.2.CNG C: HS tr li bng cc phiu hc tp, GV thu mt vi bi HS lm nhanh.
-Nguyn nhn chung gy hin tng nht thc v nguyt thc l g?3.HNG DN V NH: -Hc phn ghi nh.
-Gii thch cu C1n C6.
-Lm bi tp 3.1 n 3.4 tr5-SBT.Co hinh ve:
.Nht thc: Hinh 3.3 (tr 10)SGK:
+Ngun sang: Mt Tri.
+Vt can: Mt Trng.
+Man chn: Trai t.
+ Mt Tri, Mt Trng, Trai t nm trn cung mt ng thng.
-Nht thc toan phn: ng trong vung bong ti cua Mt Trng trn Trai t, khng nhin thy Mt Tri.
-Nht thc mt phn: ng trong vung bong na ti cua Mt Trng trn Trai t, nhin thy mt phn Mt Tri.
b. Nguyt thc:
+Ngun sang: Mt Tri.
+Vt can: Trai t.
+Mt Trng: Man chn.
-Mt Tri, Trai t, Mt Trng nm trn mt ng thng.
-ng trn Trai t v ban m quan sat Mt Trng m rm thy ti. Mt Trng bi Trai t che khut khng c Mt tri chiu sang.
Tra li cu C4:
Mt Trng vi tri 1 la nguyt thc, vi tri 2,3 trng sang.
Nguyt Thc chi xay ra trong mt thi gian ch khng th xay ra ca m.
C6: Khi dng quyn v che kn bng n dy tc ang sng, bn nm trong vng bng ti sau quyn v , khng nhn c nh sng t n truyn ti nn ta khng th c c sch.-Dng quyn v khng che kn c n ng, bn nm trong vng bng na ti sau quyn v, nhn c mt phn nh sng ca n truyn ti nn vn c c sch.-Bng ti nm sau vt ...............khng nhn c nh sng t........................................................-Bng na ti nm.............................Nhn...................................................-Nht thc l do..................................-Nguyt thc l do...............................-Nguyn nhn chung: nh sng truyn theo ng thng.
E.RT KINH NGHIM:..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Ngy son.Ngy ging:Tit 4:
NH LUT PHN X NH SNG.A.MC TIU:
1.Kin thc: -Tin hnh c TN nghin cu ng i ca tia sng phn x trn gng phng.
-Bit xc nh tia ti, tia phn x, gc ti, gc phn x.
-Pht biu c nh lut phn x nh sng. -Bit ng dng nh lut phn x nh sng i hng ng truyn nh sng theo mong mun.
2.K nng: Bit lm TN, bit o gc, quan st hng truyn nh sng tm ra quy lut phn x nh sng.
B.CHUN B CA GIO VIN V HC SINH:
Mi nhm: Mt gng phng c gi .
Mt n pin c mn chn c l to ra tia sng.
Mt t giy dn trn tm g phng.
Mt thc o .C.PHNG PHP: Thc nghim.
D. T CHC HOT NG DY HC.
*n nh.( 1 pht)
*HOT NG 1: KIM TRA- T CHC TNH HUNG HC TP: 1 KIM TRA: -Hy gii thch hin tng Nht Thc v Nguyt Thc ?
- kim tra ng thng, chng ta c th lm nh th no? Gii thch?
-Cha bi tp 3.3.-HS:
-3.3: V m rm m lch , Mt Tri, Tri t, Mt Trng mi c kh nng nm trn cng mt ng thng, Tri t mi c th chn nh sng Mt Tri khng chiu sng Mt Trng.
2.T CHC TNH HUNG HC TP.a.PHNG N 1: 1 nhm HS lm TN nh phn m bi trong SGK, nu vn phi gii quyt.
b.PHNG N 2: Nhn mt h di nh sng Mt Tri hoc di nh n thy c cc hin tng nh sng lp lnh, lung linh.Ti sao li c hin tng huyn diu nh th?
*HOT NG 2: NGHIN CU S B TC DNG CA GNG PHNG.
I.GNG PHNG.
-HS thay nhau cm gng soi-Thy hin tng g trong gng?
-Yu cu HS tr li cu hi C1
GV(k): Cc c gi thi xa cha c gng u soi mnh xung nc nhn thy nh ca mnh.
-nh sng n gng ri i tip nh th no?-Gng phng to ra nh ca vt trc gng.
-Vt nhn bng, phng u c th l gng phng nh tm kim loi nhn, tm g phng, mt nc phng,...
*HOT NG 3: HNH THNH KHI NIM V S PHN X NH SNG. TM QUY LUT V S I HNG C TIA SNG KHI GP GNG PHNG (20 pht).II. NH LUT PHN X NH SNG.
TH NGHIM.
-Yu cu lm TN nh hnh 4.2 (SGK)
-GV b tr TN.
-Ch ra tia ti v tia phn x.
-Hin tng phn x nh sng l hin tng nh th no?-HS: Lm theo.
SI: Tia ti
IR: Tia phn x.
-HS:
1.TIA PHN X NM TRONG MT PHNG NO?
-Yu cu HS tin hnh TN tr li cu C2.-Lm TN hnh 4.2C2: Trong mt phng t giy cha tia ti.
Kt lun: Tia phn x nm trong cng mt phng vi tia ti v ng php tuyn.
2.PHNG CA TIA PHN X QUAN H TH NO VI PHNG CA TIA TI.( Gc ti v gc phn x quan h vi nhau nh th no?)
-Yu cu HS c thng tin v gc ti v gc phn x.
-Yu cu HS quan st TN, d on ln ca gc phn x v gc ti.
-GV HS o v chnh sa nu HS cn sai st.
-Thay i tia ti-Thay i gc ti-o gc phn x.
-Yu cu HS t kt qu rt ra kt lun.
-Hai kt lun trn c ng vi cc mi trng khc khng?
-GV( thng bo):Cc kt lun trncng ng vi cc mi trng trong sut khc.a. D on v mi quan h gia gc phn x v gc ti.b.TN kim tra o gc ti, gc phn x. Kt qu ghi vo bng.
*Kt lun: Gc phn x lun lun bng gc ti.
3.NH LUT PHN X NH SNG.-Hai kt lun trn l ni dung ca nh lut phn x nh sng.-Yu cu HS pht biu.-Tia phn x nm trong cng mt phng vi tia ti v ng php tuynca gng im ti.
-Gc phn x lun lun bng gc ti.
4.BIU DIN GNG PHNG V CC TIA SNG TRN HNH V.-Quy c cch v gng v cc tia sng trn giy.
+Mt phn x, mt khng phn x ca gng.
+im ti I
+Tia ti SI
+ng php tuyn IN
*Ch hng tia phn x, tia ti. N
SR I
*.HOT NG 4: VN DNG -CNG C- HNG DN V NH ( 10 pht)1.VN DNG:Yu cu HS tr li C4
-Nu cn thi gian cho thm bi tp:
+Bi tp 1 (Bi 4.1 SBT): Xc nh gc ti v gc phn x bng bao nhiu
S 300
I
+Bi tp 2: Tm v tr ca gng tai im A tia phn x i thng ng vo ging:
A,I
S
R
+Tng gc ti v gc phn x :
i+i=1800-2.300=1200i=I=600
+Gc SIR=i+i= 900suy ra gc i=i=450
Gc gia tia ti v gng l 450.
2.CNG C: Pht biu nh lut phn x nh sng.3.HNG DN V NH: -Thuc nh lut phn x nh sng.-Bi tp 1,2,3 SBT.-Bi tp thm: V tia ti sao cho gc ti bng 00.Tm tia phn x.
E.RT KINH NGHIM:..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Ngy son:Ngy ging: Tit: 5
NH CA MT VT TO BI GNG PHNG
A.MC TIU:
1.Kin thc:-Nu c tnh cht ca nh to bi gng phng.
-V c nh ca mt vt t trc gng phng.
2.K nng: Lm TN to ra c nh ca vt qua gng phng v xc nh c v tr ca nh nghin cu tnh cht nh ca gng phng.
3.Thi : Rn luyn thi nghim tc khi nghin cu mt hin tng nhn thy m khng cm c ( hin tng tru tng).
B. CHUN B CA GIO VIN V HC SINH.
Mi nhm: 1gng phng c gi .
Mt tm knh trong c gi .
Mt cy nn, dim t nn.
Mt t giy.
Hai vt bt k ging nhau.
C.PHNG PHP:
Quy c: Khi nim nh o, nh tht.
Kho st nh da trn quan st, TN, p dng nh lut phn x nh sng gii thch mt cch nh tnh v sao nh to c li l nh o.
D.T CHC HOT NG DY HC. *N NH (1 pht)
*HOT NG 1: KIM TRA-T CHC TNH HUNG HC TP.(10 pht)1.Kim tra:
-(HS1)Pht biu nh lut phn x nh sng? Lm bi tp: Bi tp 4.2-SBT.
-(HS2): ( HS kh) Cha bi tp 4.4
2.T chc tnh hung hc tp: (Nh SGK)HS: Tr li, trnh by trn bng.
Bi 4.2: Phng n A. 200.
( Ta c i=I=400/2=200).
SNR
I
S2S1
NN
M
IK
*HOT NG 2: NGHIN CU TNH CHT CA NH TO BI GNG PHNG.(20 pht)I.TNH CHT CA NH TO BI GNG PHNG-Yu cu HS b tr TN nh hnh 5.2 SGK
V quan st trong gng.
-Lm th no kim tra c d on?
-GV: nh khng hng c trn mn chn gi l nh o.
-nh sng c truyn qua gng phng c khng?-GV c th gii thiu mt sau ca gng.
-GV: Thay gng bng tm knh phng trong-Yu cu HS lm TN.
-GV hng dn HS a mn chn n mi v tr khng nh khng hng c nh.
-Yu cu HS in vo kt lun.
Phng n 1:
Thay pin bng mt cy nn ang chy.
Phng n 2:
Dng hai vt ging nhau.
-Yu cu HS rt ra kt lun.
-Yu cu HS nu phng n so snh
( tho lun rt ra cch o)
-GV: Cho HS pht biu theo kt qu TN.-HS b tr TN.
-Quan st : Thy nh ging vt.
-D on:
+Kch thc ca nh so vi vt.
+ So snh khong cch t nh n gng vi khong cch t vt n gng.
-HS: Ly mn chn hng nh.
Kt qu: Khng hng c nh.
Tnh cht 1: nh c hng c trn mn chn khng?
-HS: nh sng khng th truyn qua gng c.
-HS: Lm TN.
+Nhn vo knh: C nh.
+Nhn vo mn chn: Khng c nh.
C1: Khng hng c nh.
*Kt lun 1: nh ca mt vt to bi gng phng khng hng c trn mn chn gi l nh o.
Tnh cht 2: ln ca nh c bng ln ca vt khng?
-HS: Hot ng nhm.
*Kt lun 2: ln nh ca mt vt to bi gng phng bng ln ca vt.
Tnh cht 3: So snh khong cch t mt im ca vt n gng v khong cch t nh ca im n gng.
-o khong cch : ........
*Kt lun 3: im sng v nh ca n to bi gng phng cch gng mt khong bng nhau.
*HOT NG 3: GII THCH S TO THNH NH BI GNG PHNG ( 5 pht).II.GII THCH S TO THNH NH BI GNG PHNG.
-Yu cu HS lm theo yu cu cu C4
-im giao nhau ca 2 tia phn x c xut hin trn mn chn khng?
-Yu cu HS c thng bo.C4: + V nh S da vo tnh cht ca nh qua gng phng ( nh i xng)
+V hai tia phn x IR v KM ng hai tia ti SI v SK theo nh lut phn x nh sng.
+Ko di 2 tia phn x gp nhau tai S.
+Mt t trong khong IR v KM s nhn thy S.
+Khng hng c nh trn mn chn l v cc tia phn x lt vo mt c ng ko di qua S.
N N SR
M
IKS
*HOT NG 4: CNG C-- VN DNG--HNG DN V NH.(10 pht)*Cng c-Vn dng.
-Yu cu HS nhc li kin thc hc trong bi.
Yu cu HS ln v nh ca AB to bi gng theo yu cu cu C5.
-Cn thi gian c th cho HS c mc
C th em cha bit.
*Hng dn v nh:
-Hc phn ghi nh.
-Tr li cu hi C1 n C6.
-Lm bi tp 5.1 n 5.4 (tr 7-SBT)
-Chun b mu bo co TN.-HS nhc li kin thc v ghi nh vo v.C5: HS v vo v bng bt ch sau nhn xt cch v.
E.RT KINH NGHIM:
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Ngy son:Ngy ging: Tit 6THC HNH V KIM TRA THC HNH: QUAN ST V V NH CA MT VT TO BI GNG PHNG. A.MC TIU:
1.Kin thc:
-Luyn tp v nh ca vt c hnh dng khc nhau t trc gng phng.
-Xc nh c vng nhn thy ca gng phng.
-Tp quan st c vng nhn thy ca gng mi v tr.2.K nng: -Bit nghin cu ti liu.
-B tr TN, quan st TN rt ra kt lun.
B.CHUN B CA GV V HS:
Mi nhm: Mt gng phng c gi .
Mt ci bt ch, 1 thc o , 1 thc thng.
-C nhn: Mu bo co.
C.PHNG PHP: Thc nghim.
-HS hot ng nhm, bo co c lp.
D. T CHC HOT NG DY HOC.*N NH ( 1 pht).*HOT NG 1: KIM TRA ( 5 pht)
-Nu tnh cht ca nh qua gng phng?
-Gii thch s to thnh nh qua gng phng?-HS: +nh o to bi gng phng khng hng c trn mn chn v ln bng vt.+Khong cch t mt im ca vt n gng phng bng khong cch t nh ca im ti gng.
+Cc tia sng t im sng S ti gng phng cho tia phn x c ng ko di i qua nh o S.
-HS:...........
*HOT NG 2: T CHC THC HNH: CHIA NHM (5 pht).-Yu cu HS c cu C1.SGK-HS: Lm vic c nhn.
+HS: c SGK.
+Chun b dng c.
+B tr TN.
+V li v tr ca gng v bt ch:
a.-nh song song cng chiu vi vt.
-nh cng phng ngc chiu vi vt.
b.V nh ca bt ch trong hai trng hp trn.
*HOT NG 3: XC NH VNG NHN THY CA GNG PHNG
( VNG QUAN ST) ( 30 pht).
-GV: Yu cu HS c cu C2-SGK.
-GV chn chnh li HS: Xc nh vng quan st c:
+V tr ngi ngi v v tr gng c nh.
+Mt c th nhn sang phi, HS khc nh du.
+Mt nhn sang tri, HS khc nh du.
-HS tin hnh TN theo cu C3.
-GV: Yu cu HS c th gii thch bng hnh v:
+nh sng truyn thng t vt n gng.
+nh sng phn x ti mt.
+Xc nh vng nhn thy ca gng-chp li hnh 3 tr19 SGK.
-GV: Hng dn HS:
+Xc nh nh ca N v M bng tnh cht i xng.
+Tia phn x ti mt th nhn thy nh.-HS lm theo s hiu bit ca mnh.-HS lm TN sau khi c GV hng dn.
-HS nh du vng quan st .
-HS lm TN:
+ gng ra xa.
+nh du vng quan st.
+So snh vi vng quan st trc.
( Vng nhn thy ca gng s hp i)
HOT NG 4: TNG KT (5 pht)-GV: Thu bo co TN.
-Nhn xt chung v thi , thc ca HS, tinh thn lm vic gia cc nhm.
-Treo bng ph kt qu TH.-HS : Kim tra kt qu, t nh gi kt qu TH ca mnh.
-HS: Thu dn dng c TH, kim tra li dng c.
* P N- BIU IM1.Xc nh nh ca mt vt to bi gng phng.
C1:-a,-t bt ch song song vi gng (1 im)
-t bt ch vung gc vi gng ( 1 im)
B,V hnh 1 v 2 ng vi hai trng hp trn ( 2 im)A A BC CB DE ED
Hnh 1
CEEC
AA
BDDB
Hnh 2
2.Xc nh vng nhn thy ca gng phng.
-C2: Di chuyn gng t t ra xa mt, b rng vng nhn thy ca gng s gim
( 1 im)
-C4: V nh ca hai im M,N vo hnh 3.-Khng nhn thy im Nv cc tia sng t im sng N ti gng cho cc tia phn x khng lt vo mt ta.( 1 im)
-Nhn thy im M v c tia phn x trn gng vo mt O c ng ko di i qua M.( 1 im)
N N nh gi thc: (2 im)-Khng tham gia thc hnh: 0 im.MM-Tham gia mt cch th ng: 1 im. -Tham gia mt cch ch ng, tch cc c hiu qu,
Mt ch ng thc hin cc thao tc thc hnh: 2 im.
E.RT KINH NGHIM. Tng......................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................Ngy son:Ngy ging: Tit: 7.
GNG CU LI.
A.MC TIU:
1.Kin thc: -Nu c tnh cht nh ca vt to bi gng cu li.
-Nhn bit c vng nhn thy ca gng cu li rng hn vng nhn thy ca gng phng c cng kch thc.
-Gii thch c cc ng dng ca gng cu li.
2.K nng: Lm TN xc nh c tnh cht nh ca vt qua gng cu li.
3.Thi : Bit vn dng c cc phng n TN lm tm ra phng n kim tra tnh cht nh ca vt qua gng cu li.
B.CHUN B CA GIO VIN V HC SINH.
Mi nhm: 1 gng cu li, 1 gng phng c cng kch thc, 1 cy nn, 1 bt la.C.PHNG PHP: Thc nghim.
D.T CHC HOT NG DY HC.
*N NH: (1 pht)
*HOT NG 1: KIM TRA-T CHC TNH HUNG HC TP (10 pht)
1.Kim tra:
-HS1: Nu tnh cht ca gng phng.
-V sao bit nh ca gng phng l nh o?-HS2: Cha bi tp 5.4 SBT.
S R
I
S
2.T chc tnh hung hc tp.-GV: Cho HS quan st mt s vt nhn bng: Tha, mui mc canh,...yu cu HS quan st nh ca mnh trong gng v nhn xt xem nh c ging mnh khng?
-GV: (thng bo) Mt ngoi ca mui tha l gng cu li,mt trong l gng cu lm.Bi hc hm nay xt nh ca gng cu li.-nh ca mt vt to bi gng phng:
+nh o to bi gng phng khng hng c trn mn chn v ln bng vt.+Khong cch t mt im ca vt n gng phng bng khong cch t nh ca im n gng.
+Cc tia sng t im sng S ti gng phng cho tia phn x c ng ko di i qua nh o S.
-Bi 5.4: a.V SS gng sao cho SH=HS
b.Cc tia phn x ko di u i qua nh S.
V SA ct gng I. SI l tia ti cho tia phn x IR i qua A-HS: Quan st nh, nu nhn xt.
*HOT NG 2: NH CA MT VT TO BI GNG CU LI( 15 pht)a.Quan st: Yu cu HS c SGK v lm TN nh hnh 7.1.
b.Th nghim kim tra.
-Cu C1: B tr TN nh hnh 7.2.
-GV: Nu phng n so snh nh ca vt qua hai gng.
-nh tht hay nh o?
-GV hng dn HS thay gng cu li bng knh li.
+t cy nn chy.
+a mn chn ra sau gng cc v tr.-HS: B tr TN v c th d on
+nh nh hn vt.
+C th l nh o.
-HS: Lm TN so snh nh ca hai vt ging nhau trc gng phng v gng cu li.
-HS: Nhn xt.
+nh nh hn vt.
+nh o khng hng c trn mn.
*HOT NG 3: XC NH VNG NHN THY CA GNG CU LI.(10 pht)II. VNG NHN THY CA GNG CU LI.-Yu cu HS nu phng n xc nh vng nhn thy ca gng.-C phng n no khc xc nh vng nhn thy ca gng?
-Nu HS ch nu c phng n xc nh nh gng phng, th GS c th gi HS gng trc mt, t cao hn u, quan st cc bn trong gng, xc nh c khong bao nhiu bn ri ti v tr t gng cu li s thy s bn quan st c nhiu hn hay t hn.
-Thi gian thc hin phng n no nhanh hn.
-Yu cu HS rt ra kt lun.-HS:...-Yu cu HS 3 nhm lm phng n 1, 3 nhm lm phng n 2.
-HS: (nhn xt, ghi v) Nhn vo gng cu li ta quan st c mt vng rng hn so vi khi nhn vo gng phng c cng kch thc.
*HOT NG 4: VN DNG-CNG C-HNG DN V NH.( 10 pht)1.VN DNG:-GV:Hng dn HS quan st vng nhn ch khut qua gng phng v gng cu li.
-Yu cu HS quan st hnh 7.4 tr li C4, gii thch.
2.C TH EM CHA BIT.
-GV: (Thng bo) Gng cu li c th coi nh gm nhiu gng phng nh ghp li. V th c th xc nh tia phn x bng nh lut phn x nh sng cho gng phng nh ti mi v tr .
3.HNG DN V NH:
-Lm bi tp 7.1 n 7.4 ( tr 8 SBT)
-V vng nhn thy ca gng cu li.-HS: Nhn xt c gng cu li xe t v xe my gip ngi li xe quan st c vng rng hn pha sau.
S gii thch c ch ng gp khc c gng cu li ln gip cho ngi li xe nhn thy ngi, xe c,...b cc vt cn bn ng che khut, trnh c tai nn.
*RT KINH NGHIM:...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Ngy son:Ngy ging: Tit 8:
GNG CU LM.
A.MC TIU:1.Kin thc:-Nhn bit c nh o to bi gng cu lm.
-Nu c tnh cht ca nh o to bi gng cu lm.
-Nu c tc dng ca gng cu lm trong i sng v k thut.
2.K nng:-B tr c TN quan st nh o ca mt vt to bi gng cu lm.-Quan st c tia sng i qua gng cu lm.
B.CHUN B CA GIO VIN V HC SINH.
Mi nhm: Mt gng cu lm c gi thng ng.
Mt gng phng c cng ng knh vi gng cu lm.Mt cy nn, bt la.
Mt mn chn c gi di chuyn c. C.PHNG PHP: Thc nghim. D.T CHC HOT NG DY HC.*N NH.( 1 pht)
*HOT NG 1: KIM TRA-T CHC HOT NG DY HC.( 10 pht)
1.Kim tra:
-Tin hnh kim tra song song hai hc sinh.
+HS1: Hy nu c im ca nh to bi gng cu li?
+HS2: V vng nhn thy ca gng cu li ( trnh by cch v)
-GV: treo tranh v minh ha cch v ng-Kim tra kt qu ca bn.
2.T chc tnh hung hc tp.
-Phng n 1: Nh SGK.
-Phng n 2: Trong thc t, khoa hc k thut gip con ngi s dng nng lng nh sngmt tri vo vic chy t, un bp, lm pin,...bng cch s dng gng cu lm. Vy gng cu lm l g? Gng cu lm c tnh cht g m c th thu c nng lng mt tri.+nh o to bi gng cu li nh hn vt.
+Vng nhn thy ca gng cu li rng hn vng nhn thy ca gng phng c cng kch thc.
*HOT NG 2: NGHIN CU NH CA MT VT TO BI GNG CU LM.( 9 pht)I.NH TO BI GNG CU LM.-GV: Gii thiu gng cu lm l gng c mt phnt x l mt trong ca mt phn mt cu.
-GV: Yu cu HS c TN v tin hnh TN-Nu nhn xt.-Yu cu HS nhn xt.
-GV: Yu cu HS nu phng n kim tra nh khi vt gn gng.-Yu cu HS nu phng n kim tra kch thc ca nh o.
-GV: Lm TN thu c nh tht bng cch vt xa tm knh lm, thu c nh trn mn. HS ghi kt qu.C1:-Vt t mi v tr trc gng:
+Gn gng: nh ln hn vt.
+Xa gng: nh nh hn vt( ngc chiu).
+Kim tra nh o.
-Thay gng bng tm knh trong lm (nu c)+t vt gn gng.
+t mn chn mi v tr v khng thy nh.
nh nhn thy l nh o, ln hn vt.
C2:
+So snh nh ca cy nn trong gng phng v gng cu lm.
*HOT NG 3: NGHIN CU S PHN X NH SNG TRN GNG CU LM.II.S PHN X NH SNG TRN GNG CU LM.(15 pht)
1.I VI CHM TIA SONG SONG.
-GV: Yu cu HS c TN v nu phng n.
O
S
2.I VI CHM TIA SNG TI PHN K.
-GV: Yu cu HS c TN v tr li: Mc ch nghin cu hin tng g?
-GV: C th gip cho HS t iu khin n thu c chm phn x l chm song song.
S OC3: Chiu 1 chm tia ti song song ln mt gng cu lm ta thu c 1 chm tia phn x hi t ti 1 im trc gng.
C4: V Mt Tri xa, chm tia ti gng l chm sng song song do chm sng phn x hi t ti vt lm vt nng ln.
a.Chm sng phn k mi v tr thch hp ti gng: Hin tng chm phn x song song.
b.TN: HS t lm TN theo cu C5.
-Chm sng ra khi n hi t ti mt im n gng cu lm th phn x song song.
*HOT NG 4: VN DNG CNG C--HNG DN V NH.(10 pht)1.VN DNG
-HS: Tm hiu n pin.
S1 S2 S3-Yu cu HS tr li C7.
2.CNG C:
-nh ca vt trc gng cu lm c tnh cht g?
- vt v tr no trc gng cu lm th c nh o?
-Khi vt t nh th no th c nh tht v nh tht c tnh cht g?
-Vt t trc gng cu lm c khi no khng to c nh khng?
-nh sng chiu ti gng cu lm phn x li c tnh cht g?
-C nn dng gng cu lm pha trc ngi li xe quan st vt pha sau khng? Gii thch?
-GV: t vt sng trc gng cu lm mt v tr sao cho khng c nh, HS quan st tr li cu hi.-Pha n ging gng cu lm.
-Bng n pin t trc gng c th di chuyn v tr.
C6: Bng n pin v tr to chm phn k ti gng, cho chm tia phn x song song do c th tp trung nh sng i xa.
C7: Di chuyn bng n ra xa..-nh o ln hn vt.
-Khi vt t gn gng
-Vt t xa gng, nh ngc chiu v nh hn vt.-Ngi li xe khng dng gng cu lm quan st pha sau v khng cn quan st vt to m quan st vng rng.
-C mt v tr ngi li xe khng quan st c vt pha sau, do khng trnh c trng ngi vt.
3.HNG DN V NH: -Nghin cu li tnh cht ca gng cu lm.
-Lm bi tp: 8.1; 8.2; 8.3.(tr9 SBT)
-HS chun b bi tng kt chng I. E.RT KINH NGHIM..
Ngy son:Ngy ging:
Tit 9
TNG KT CHNG I: QUANG HC. A.MC TIU: 1.Kin thc: -Cng n li, cng c li nhng kin thc c bn lin quan n s nhn thy vt sng, tnh cht nh ca mt vt to bi gng phng, gng cu li, gng cu lm. Xc nh vng nhn thy ca gng phng. So snh vi vng nhn thy ca gng cu li.
2.K nng: V nh ca mt vt to bi gng phng v vng quan st c trong gng phng. B.CHUN B CA GIO VIN V HC SINH.
GV: V sn tr chi ch do GV chun b hoc tr chi ch hnh 9.3.
HS: Tr li cu hi phn t kim tra.
C.PHNG PHP DY HC.
Trc quan,( h thng ha, khi qut ho kin thc hc) dng li.
D.T CHC HOT NG DY HC*N NH (1 pht).
*HOT NG1: N LI KIN THC C BN.(15 pht)
I.T KIM TRA.-Yu cu HS tr li ln lt tng cu hi m HS chun b.
-GV hng dn HS tho lun i n kt qu ng, yu cu sa cha nu cn.-HS tr li ln lt cc cu hi phn t kim tra, HS khc b sung.
-HS t sa cha nu sai.
p: 1-C; 2-B;
3-trong sut, ng tnh, ng thng.
4- tia ti, php tuyn, gc ti.
5-nh o, c ln bng vt, cch gng mt khong bng khong cch t vt n gng.
6-Ging: nh o.
-Khc: nh o to bi gng cu li nh hn nh o to bi gng phng.7-Khi mt vt gn st gng.nh ny ln hn vt.
8--nh o to bi gng cu lm khng hng c trn mn chn v ln hn vt.
-nh o to bi gng cu li, khng hng c trn mn chn v b hn vt.
-nh o to bi gng phng khng hng c trn mn chn v bng vt.
9-Vng nhn thy trong gng cu li ln hn vng nhn thy trong gng phng c cng kch thc.
*.HOT NG 2: VN DNG.( 20 PHT)II.VN DNG.
-Yu cu HS tr li cu hi C1 bng cch v vo v, gi mt HS ln bng v.
Vng nhn thy
S1c S1v S2 S2
A
BS2
S1-Sau khi kim tra, hng dn HS cch v da trn tnh cht nh.-Yu cu HS tr li cu hi C2.
-Yu cu HS tr li cu hi C3.
Mun nhn thy bn, nguyn tc phi nh th no?
-Yu cu HS k tia sng, GV ch sa cho HS cacvhs nh mi tn ch ng truyn nh sng.-HS lm vic c nhn tr li C1. +Vi phn a:
-V nh ca im S1, S2 to bi gng phng c th v theo 2 cch.Ly S1 i xng vi S1 qua gng.
Ly S2 i xng vi S2 qua gng.
+Vi phn b.-Ly 2 tia ti n 2 mp gng, tm tia phn x tng ng.
S2 tng t.
+Vi phn C.-t mt trong vng gch cho nhn thy nh ca S1 v S2.
-HS: Tho lun nhm tr li C2.
nh quan st c trong 3 gng u l nh o. nh nhn thy trong gng cu li nh hn trong gng phng, nh trong gng phng li nh hn nh trong gng cu lm.
-Mun nhn thy bn th nh sng t bn phi ti mt mnh.
*.HOT NG 3: T CHC TR CHI CH.( 10 pht)-T hng ngang th nht: Bc tranh m t thin nhin.(7 )
-T hng ngang th hai: Vt t pht ra nh sng (9 ).
-T hng ngang th ba: Gng cho nh bng kch thc vt.(10 )
-T hng ngang th t: nh nh hn vt to bi gng cu lm (7 )
-T hng ngang th nm: Tnh cht hng v ca thp pphen.(3 )-HS: Cnh vt.
-HS: Ngun sng.
-HS: Gng phng.
-HS: nh tht.
-HS: Cao
*HOT NG 4: HNG DN V NH.n tp kin thc hc chun b gi sau kim tra 1 tit.
E.RT KINH NGHIM.
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngy soan:Ngy ging:
Tit 10:
KIM TRA
A.MC TIU-Kim tra vic nm bt kin thc ca HS trong chng I lin quan n s nhn thy vt sng, s truyn nh sng, s phn x nh sng, tnh cht nh ca mt vt to bi gng phng, gng cu li, gng cu lm.Xc nh vng nhn thy ca gng phng.-V nh ca mt vt sng AB to bi gng phng v vng t mt c th quan st ton b nh AB.
B.CHUN B. GV ra kim tra v Pht cho mi HS mt .C.PHNG PHP:- Ra trc nghim kt hp vi t lun.
-Cu hi nhiu la chn: 10 cu-5 im.-in khuyt 5 cu- 2,5 im.
-Bi tp t lun 1 cu (c 3 phn nh)-2,5 im.
BI KIM TRA MN VT L 7 I.Chn cu tr li ng cho cc cu hi di y:
1.( 0.5 im) Khi no mt ta nhn thy mt vt?
A. Khi mt ta hng vo vt .
B. Khi mt ta pht ra nhng tia sng n vt.
C. Khi c nh sng truyn t vt n mt ta.
D.Khi gia vt v mt khng c khong ti.
2.(0.5 im) Trong mi trng trong sut v ng tnh, nh sng truyn theo ng no?
A. Theo nhiu ng khc nhau. C. Theo ng thng.
B. Theo ng gp khc. D. Theo ng cong.
3. (0.5 im) Tia phn x trn gng phng nm trong cng mt phng vi:
A. Tia ti v ng vung gc vi tia ti.
B.Tia ti v ng php tuyn vi gng.
C.ng php tuyn vi gng v ng vung gc vi tia ti.
D. Tia ti v ng php tuyn ca gng im ti.
4.(0.5 im) Mi quan h gia gc ti v gc phn x khi tia sng gp gng phng nh th no?
A. Gc ti gp i gc phn x. C. Gc phn x bng gc ti.
B. Gc ti ln hn gc phn x. D.Gc phn x ln hn gc ti.
5. (0.5 im) nh ca mt vt to bi gng phng:
A. Ln hn vt. C. Nh hn vt.
B. Bng vt. D.Gp i vt.
6.( 0.5 im) nh ca mt vt to bi gng cu li:
A. Nh hn vt. C. Bng vt.
B. Ln hn vt D.Gp i vt.
.7.( 0.5 im) nh o ca mt vt to bi gng cu lm:
A.Nh hn vt. C. Ln hn vt.
B. Bng vt D.Bng na vt.
8. (0.5 im) V sao ngi li xe t khng dng gng cu lm t pha trc quan st nh ca cc vt trn ng, pha sau xe?
A. V gng cu lm ch cho nh tht, phi hng trn mn mi thy c.
B. V nh o quan st c trong gng cu lm rt ln nn ch nhn thy mt phn.
C.V trong gng cu lm ta ch nhn thy nh o ca nhng vt gn gng ( khng quan st c cc vt xa).
D. V vng nhn thy ca gng cu lm qu b.
9.( 0.5 im) Ln lt t mt trc mt gng cu li, mt gng phng ( cng chiu rng), cch hai gng mt khong bng nhau. So snh vng nhn thy ca hai gng:
A. Vng nhn thy ca gng phng ln hn ca gng cu li.
B.Vng nhn thy ca gng cu li ln hn ca gng phng.
C.Vng nhn thy ca hai gng bng nhau.
D. Khng so snh c.
10.( 0.5 im) V sao nh c gng phn x, n pin li c th chiu nh sng i xa?
A. V gng ht nh sng tr li.
B. V gng cho nh o r hn.
C. V l gng cu lm cho chm phn x song song.
D. V nh c gng ta nhn thy nhng vt xa.
II.- Tm t thch hp in vo ch trng trong cc cu sau y:
11.Trong nc nguyn cht, nh sng truyn i theo ng( 0.5 im)
12.Khong cch t mt im trn vt n gng phng bng
T nh ca im ti gng.( 0.5 im).
13. nh to bi gng cu lm khng hng c trn mn chn. (0.5 im)
14. Vng nhn thy ca gng cu li.vng nhn thy ca gng phng c cng kch thc.(0.5 im).
15.nh o ca mt vt quan st c trong gng cu lm
nh o ca cng vt quan st c trong gng cu li.(0.5 im).
16.Cho mt vt sng AB t trc mt gng phng ( hnh v)
a, Hy v mt tia phn x ng vi tia ti AI.( 0.5 im)
b, V nh A/B/ ca AB to bi gng phng.(1 im)
c, Gch cho vng t mt c th quan st c ton b nh A/B/. (1 im)
B
A E.P N-BIU IM
1.p n:
16- 1-C; 2-C; 3-D; 4-C; 5-B; 6-A; 7-C; 8-C;
9-B; 10-C; 11-thng; 12-khong
B
cch; 13-o; 14-ln hn; 15-ln hn Vng nhn thy ABA
IKA
B 2.Biu im:-HS lm cc cu t 1 n 15 ng, mi cu c 0,5 im.
-HS v c mt tia phn x ng vi tia ti AI bt k c 0,5 im.
-V nh AB ca AB to bi gng phng theo cc cch khc nhau ng: 1 im ( c th v theo nh lut phn x nh sng hoc theo tnh cht nh).
F.HNG DN V NH:Lm kn l chui, kn giyG.RT KINH NGHIM:...................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngy son:Ngy ging: Tit 11:
CHNG II: M HC. MC TIU:
1. Bit ngun m l cc vt dao ng. Nu c mt s th d v ngun m.
2. Bit hai c im ca m l cao (lin quan n thanh hay trm ca m) v to ( mnh, yu ca m).
3. 3.Bit m truyn c trong cc mi trng rn, lng, kh; chn khng khng truyn c m.
-Nu c mt s th d chng t m truyn c trong cht lng, cht rn, cht kh.
4. Bit m gp mt vt chn s b phn x tr li. Bit khi no c ting vang.
-Nu c mt s ng dng ca m phn x.
5.Bit c mt s bin php thng dng chng nhim ting n.
-K tn c mt s vt liu cch m thng dng.
NGUN M. A.MC TIU:
1.Kin thc: Nu c c im chung ca cc ngun m.
-Nhn bit c mt s ngun mthng gp trong i sng.
2.K nng: Quan st TN kim chng rt ra c im ca ngun m l dao ng.
3.Thi : Yu thch mn hc.
B.CHUN B CA GV V HSMi nhm: 1 si dy cao su mnh. 1 di trng v trng.
1 m thoa v ba cao su. 1t giy.
1 mu l chui.
C lp: Mt cc khng, 1 cc c nc.
C.PHNG PHP. Thc nghim.
D.T CHC HOT NG DY HC. * N NH.(1 pht)
*HOT NG 1: T CHC TNH HUNG HC TP.(5 pht)
-Yu cu HS c thng bo ca chng: Chng m hc nghin cu cc hin tng g?
-T chc tnh hung hc tp cho bi hc.
-Yu cu HS nghin cu v nu mc ch ca bi.-HS c phn u chng II.
-Ln lt tng HS tr li, b sung thy trong chng ta cn nghin cu vn g?
-HS c phn m bi SGK v nu vn nghin cu: m thanh c to ra nh th no?
*HOT NG 2: NHN BIT NGUN M.(10 pht)
I.NHN BIT NGUN M.
-Yu cu HS c C1, tr li C1.
Sau 1 pht gi yn lng tr li C1.
-GV: Thng bo khi nim ngun m.
-Yu cu HS cho v d v cc ngun m.-HS: c SGK
C1: Vt pht ra m gi l ngun m.
C2: K tn ngun m:...
*HOT NG 3: TM HIU C IM CHUNG CA NGUN M(20 pht)II.CC NGUN M C CHUNG C IM G?-Yu cu HS lm TN.
-V tr cn bng ca dy cao su l g?
-GV cho HS thay cc thy tinh mng bng mt trng v cc thy tinh d b v.
-Phi kim tra nh th no bit mt trng c rung ng khng?-GV c th gi kim tra thng qua vt khc HS c th tr li.
-Yu cu HS c th kim tra bng 1 trong cc phng n a ra a ra nhn xt.
-Yu cu HS lm theo: Dng ba g vo 1 nhnh ca m thoa, lng nghe, quan st, tr li C5.
Nu HS a cc phng n kh thi c th cho HS thc hin hoc GV a 3 phng n, yu cu 2 nhm lm 1 phng n-Yu cu chung ca cc phng n HS tr li cu hi C3 n C5 SGK.
Yu cu mi nhm lm TN vi 1 dng c theo cc bc:
+Lm th no vt pht ra m.
+Lm th no kim tra xem vt c dao ng khng?
-Yu cu HS t rt ra kt lun.
-HS c yu cu TN-Thit k TN 1 v ghi bi.
V tr cn bng ca dy cao su l v tr ng yn, nm trn ng thng.
-Lm TN, va lng nghe, va quan st hin tng.
-Yu cu:
+Quan st c dy cao su rung ng.
+Nghe c m pht ra.
-HS lm TN 2:G nh vo mt trng.
-HS: + cc vt nh nh mu giy ln mt trng-Vt b ny ln, ny xung.
+a trng sao cho tm trng st qu bng.
-HS kim tra theo nhm xem mt trng c rung ng hay khng bng mt trong cc phng n a ra.
-Tng t vi TN 3.
-HS c th nu cc phng n kim tra:
+P.A.1: S nh tay vo mt nhnh ca m thoa thy nhnh ca m thoa dao ng.
+P.A.2: t qu bng cnh 1 nhnh ca m thoa, qu bng b ny ra.+P.A.3: Buc mt que tm vo nhnh m thoa, g nh, t mt u ca tm xung nc-Mt nc dao ng.
C3:Dy cao su dao ng (rung ng,...) v m pht ra.
C4: Cc thy tinh pht ra m thnh cc thy tinh c rung ng.(Treo con lc bc st thnh cc, thnh cc rung lm cho con lc bc dao ng.
C5: m thoa c dao ng. C th kim tra dao ng ca m thoa bng cch:
+t con lc bc st 1 nhnh ca m thoa khi m thoa pht ra m.
+Dng tay gi cht hai nhnh ca m thoa th khng thy m pht ra na.
-Dng 1 t giyt ni trn mt mt chu nc. Khi m thoa pht m, ta chm mt nhnh ca m thoa vo gn mp t giy th thy nc bn te t giy.
*Kt lun: Khi pht ra m, cc vt u dao ng (rung ng)
*HOT NG 4: VN DNG CNG C-HDVN (10 pht)1.VN DNG:-Yu cu HS tr li C6: Yu cu lm t giy, l chui pht ra m.-Tng t cho HS tr li C7.
-Nu cc b phn ang pht ra m m mun dng li th phi lm th no?
-Yu cu HS lm C9 (nu ht thi gian, cho HS v nh)
C th ly np bt, lm th no hut c so.
2.CNG C.
Cc vt pht ra m c chung c im g?
-Yu cu HS c mc C th em cha bit
-B phn no trong c pht ra m.
3.HNG DN V NH:
Hc bi v lm bi tp 10.1 n 10.5 (tr10, 11 SBT)-HS:Cun l chui thnh knv thi cho m pht ra v nu c: T giy, u nh kn l chui dao ng.-Yu cu HS nu c v d v mt s nhc c nh : Dy n ghi ta.
Dy n bu.
Ct khng kh trong ng so.
-Gi cho vt khng dao ng.C9: a.ng nghim v nc trong ng nghim dao ng.b.ng c nhiu nc nht pht ra m trm nht, ng c t nc nht pht ra m bng nht.
c.Ct khng kh trong ng dao ng.
d.ng c t nc nht pht ra m trm nht.
ng c nhiu nc nht pht ra m bng nht.
-Cc vt pht ra m u dao ng.
-C hng pht ra m l do dy m thanh trong c hng dao ng.
-Kim tra bng cch t tay vo st ngoi c hng thy rung.
E.RT KINH NGHIM......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngy son:Ngy ging Tit 12:
CAO CA M.
B.MC TIU.
1.Kin thc: -Nu c mi quan h gia cao v tn s ca m.
-S dng c thut ng m cao (m bng), m thp (m trm) v tn s khi so snh hai m.
2.K nng: -Lm TN hiu tn s l g.
-Lm TN thy c mi quan h gia tn s dao ng v cao ca m.
3.Thi : Nghim tc trong hc tp.
C thc vn dng kin thc vo thc t.
B.CHUN B CA GV V HC SINH.
Mi nhm: 1 dy cao su, 1 gi TN, 1 con lc n c chiu di 20 cm.
1 con lc n c chiu di 40 cm, 1 a pht m c 3 hng l vng quanh, 1 m t 3V-6V 1 chiu, 1 mnh phim nha, 1 l thp (0,7x15x300)mm. C.PHNG PHP: Thc nghim.
D.T CHC HOT NG DY HC. *N NH (1 pht)
* HOT NG 1: KIM TRA BI C-T CHC TNH HUNG HC TP.
(10 pht)
1.KIM TRA: HS 1: -Cc ngun m c c im no ging nhau?
Cha bi tp 10.1 v 10.2 SBT.HS2: Cha bi tp 10.3 v trnh by kt qu bi tp 10.5 SBT.
2.T CHC TNH HUNG HC TP.
-Phng n 1: Nh SGK.
-Phng n 2: Cy n bu ch c 1 dy ti sao ngi ngh s khi gy n li kho lo rung lnlm cho bi ht khi th thnh tht (m bng), la th trm lng xung lm xao xuyn lng ngi. Nguyn nhn no lm m trm, bng khc nhau?-HS: Cc ngun m c chung c im: Khi pht ra m, cc vt u dao ng ( rung ng).
Bi 10.1.D.Dao ng.
Bi 10.2.D.Khi lm vt dao ng.
Bi 10.3-HS: Khi gy n ghi ta: Dy n dao ng.
Bi 10.5: a,ng nghim v nc trong ng nghim dao ng.
b.Ct khng kh trong ng nghim dao ng.
*HOT NG 2:QUAN ST DAO NG NHANH, CHM-NGHIN CU KHI NIM TN S.( 10 pht)
I.DAO NG NHANH, CHM-TN S.
TH NGHIM 1:-GV b tr TN hnh 11.1 (tr31 SGK)
-GV: +Hng dn HS cch xc nh 1 dao ng.
+Hng dn HS cch xc nh s dao ng ca vt trong thi gian 10 giy.T tnh s dao ng trong 1 giy .
-GV: Yu cu HS ln ko con lc ra khi v tr cn bng v yu cu HS m s dao ng trong 10 giy lm TN vi 2 con lc 20 cm v 40 cm lch mt gc nh nhau.
--Yu cu HS c dng thng bo SGK trang 31 tr li cu hi tn s l g?
-GV: (thng bo)...
-Tn s dao ng ca con lc a, b l bao nhiu?
-Yu cu HS hon thnh phn nhn xt, gi 1,2 HS c phn nhn xt.
-GV: Cht li nhn xt ng, yu cu HS ghi v.-HS: Ch lng nghe.
-HS: m s dao ng ca 2 con lc trong 10 giy, ghi kt qu vo bng SGK tr 31.-HS: +S dao ng trong 1 giy gi l tn s.+n v tn s l Hc (Hz)
-HS:...
-HS: 1 pht in vo phn nhn xt, tham gia pht biu trn lp.
-HS: Dao ng cng nhanh, tn s dao ng cng ln.
*HOT NG 3: NGHIN CU MI LIN H GIA CAO CA M VI TN S.(15 pht)II.M CAO (M BNG), M TRM ( M THP)
TH NGHIM 2:
-Yu cu HS cc nhm lm TN theo hnh 11.3. Gi 2-3 HS ln lm TN.
-GV: Hng dn HS thay i vn tc a nha bng cch thay i s pin.-Yu cu mi HS lm 3 ln phn bit m v yu cu c nhn HS hon thnh C4.-HS: Lm TN theo nhm.HS khc ch lng nghe, phn bit m pht ra cng mt hng l khi a quay nhanh, quay chm.+a quay nhanh: m bng.
+a quay chm: m trm.
-Hon thnh C4:
TH NGHIM 3:-Hng dn HS gi cht 1 u thp l trn mt bn-Quan st hin tng-Rt ra nhn xt.
-T kt qu TN 1,2,3 yu cu HS in vo ch trng hon thnh kt lun tr 32
-Gi 3 em c kt lun.-HS: +c TN-Tin hnh TN
+Bt nh thp l, quan st trng hp no dao ng nhanh hn.
C3: Phn t do ca thc di dao ng (chm), m pht ra (thp). Phn t do ca thc ngn dao ng (nhanh), m pht ra (cao).*Kt lun: Dao ng cng nhanh (chm), tn s dao ng cng ln (nh) m pht ra cng cao (thp)
*HOT NG 4: VN DNG-CNG C-HNG DN V NH.( 9 pht)1.VNDNG:-Yu cu HS c C5, tr li.-Yu cu HS trao i C6 trong 1 pht.
-Hng dn HS tr li C7, kim tra bng TN v yu cu HS gii thch.*GV ch : C 3 loi m pht ra l:+Ting ca ming nha chm vo l tch tch.
+Ting a chm vo ming nha.
C hai dao ng to thnh ct khng kh dao ng v th truyn n tai c cao khc nhau.
2.CNG C:
-m cao (m bng), m thp (m trm) ph thuc vo yu t no?
-Tn s l g? n v?
-Trong b dy n ca n ghi ta c dy tit din to, dy tit din nh. Vy dy no khi dao ng pht ra m trm, dy no pht ra m bng?
Ngoi ra m trm, bng cn c cc ngh s iu chnh bng cc vt cng dy v ngn tay iu chnh dy n dao ng thay i tn s dao ng ca dy.
-Hng dn HS c mc C th em cha bit
+Tai nghe c m trong khong tn s l bao nhiu?
+Th no gi l h m, l siu m.3.HNG DN V NH:
-Hc phn ghi nh.
-Lm bi tp 11.1-11.5 (tr 12-SBT)
C5: Vt dao ng c tn s 70 Hz dao ng nhanh hnv vt dao ng c tn s 50 Hz pht ra m thp hn.
C6: Dy n cng cng (cng nhiu)dao ng nhanhtn s lnm cao. Dy n trng (cng t)m trm.C7: Chm ming phim phn vnh a
( xa tm) khng kh sau hng l dao ng nhanh tn s lnm cao.
Chm ming phim xa vnh a (gn tm) khng kh sau hng l dao ng chm tn s nhm trm.-HS: +Ph thuc vo tn s dao ng.+Tn s dao ng l s dao ng trong 1 giy. n v l Hec (Hz).
-Dy c tit din to dao ng pht ra m trm.
-Dy c tit din nh dao ng pht ra m bng.
Khi dy cng t m thanh pht ra trm.
Khi dy cng nhiu m thanh pht ra bng.
Tai ngi nghe c m trong khong tn s t 20 Hec n 20000Hec.
-m c tn s 20000Hz gi l siu m.
-Mt s ng vt c th nghe c m c tn s thp hn 20 Hz, cao hn 20000Hz.
E.RT KINH NGHIM.
Ngy son:Ngy ging: Tit 13:
TO CA M.
A.MC TIU:
1.Kin thc: -Nu c mi lin h gia bin dao ng v to ca m.
-So snh c m to, m nh.
2.K nng: Qua TN rt ra c:
+Khi nim bin dao ng.
+ to, nh ca m ph thuc vo bin .
B.CHUN B CA GV V HS:Mi nhm: Mt trng, di, 1 gi TN, 1 con lc bc, 1 thp l (0,7x15x300)mm.
C.PHNG PHP: Thc nghim.
D.T CHC HOT NG DY HC.*N NH (1 pht)
*HOT NG 1: KIM TRA BI C-T CHC TNH HUNG HC TP
(10 pht)
1 Kim tra:HS1: Tn s l g? n v tn s? m cao (thp) ph thuc nh th no vo tn s?-Cha bi tp 11.1, 11.2.-HS 2: Cha bi tp 11.4.
-Yu cu HS di lp ch theo di, nu nhn xt, cha bi tp vo v nu sai.
2. T chc tnh hung hc tp
-Phng n 1: Nh SGK.
-Phng n 2: C ngi thng c thi quen ni to, c ngi ni nh. Song khi ngi ta ht to thy b au c. Vy ti sao li ni c to hoc nh? Ti sao ni qu to li thy au c hng.-S dao ng trong 1 giy gi l tn s. n v tn s l Hec (Hz)-m pht ra cng cao (cng bng) khi tn s dao ng cng ln.
-m pht ra cng thp (cng trm) khi tn s dao ng cng nh.
11.1.D.
11.2:.(tn s)
(Hec)
(20Hz) n (20000Hz)
(ln)
(nh)
11.4: a,Con mui v cnh nhiu hn con ong t.
b. Tn s dao ng ca cnh chim < 20Hz nn khng nghe c m do cnh chim ang bay to ra.
*HOT NG 2: NGHIN CU V BIN DAO NG, MI LIN H GIA BIN DAO NG V TO CA M PHT RA. (15 pht)I.M TO, M NH-BIN DAO NG.*TH NGHIM 1:
-Yu cu HS c TN 1.
-TN gm dng c g?
-Tin hnh TN nh th no?
-Yu cu HS hon thnh bng 1
(34-SGK)-Hng dn HS tho lun kt qu bng 1, ghi vo v.
-Yu cu HS nu phng n TN khc minh ha kt qu trn.
-GV: Thng bo v bin dao ng.
-HS: Lm vic c nhn hon thnh C2.
Kim tra 3 HS thuc cc i tng: Gii, kh, TB.
-Bng 1 chic trng v 1 qu bng treo trn si dy, cc em hy nu phng n lm TN, kim tra nhn xt trn.
*TH NGHIM 2:
-Da vo phn trnh by ca HS, GV sa cha hocnhc li phng n TN, yu cu HS lm TN kim chng.-Bin qu bng ln, nhmt trng dao ng nh th no?
-Yu cu HS hon thnh C3.
(3 HS tr li cu hi, ch HS yu)
-Qua cc TN, yu cu HS t hon thnh tr 35.
-Chuyn : n v o to ca m l g?-HS: C nhn nghin cu SGK Cc nhm chun b TN v tin hnh TN.
Quan st v lng nghe m pht ra- hon thnh bng 1.
+Nng u thc lch nhiu u thc dao ng mnhm pht ra to.
+Nng u thc lch tu thc dao ng yum pht ra nh.
-HS: Cm cng dy chun, ri ko lch ra khi v tr cn bng nhiu hay t, nghe m pht ra.
-HS: (Ghi v) lch ln nht ca vt dao ng so vi v tr cn bng ca n c gi l bin dao ng.HS: u thc lch khi v tr cn bng cng nhiu(t), bin dao ng cng ln (nh), m pht ra cng to (nh).
-HS nu phng n TN.
-HS: B tr TN theo nhm. Tin hnh TN, quan st v lng nghe m pht ra nu nhn xt+G nh: m nhqu bnh dao ng vi bin nh.
+G mnh: m toqu bng dao ng vi bin ln.
C3: Qu cu bc lch cng nhiu (t), chng t bin dao ng ca mt trng cng ln (nh), ting trng cng to (nh).
-HS: Kt lun: m pht ra cng to khi bin dao ng ca ngun m cng ln.
*HOT NG 3: TM HIU TO CA MT S M.(10 pht)II. TO CA MT S M.-n v o to ca m l g? K hiu?
- o to ca m ngi ta s dng my o. GV gii thiu to ca mt s m trong bng 2, tr 35.
-Ting st to gp my ln ting n?
- to ca m bng bao nhiu th b au tai?
-GV (thng bo): Trong chin tranh, my bay ch th bom xung, ngi dn gn ch bom n, tuy khng b chy mu nhng li b ic tai do to ca m >130dB lm cho mng nh b thng.-HS:c SGK v ghi v. to ca m c o bng n v xi ben (k hiu dB).
- to ca m 130 dB lm au nhc tai.
*HOT NG 4: VN DNG-CNG C-HNG DN V NH (10 pht).-Yu cu c nhn HS lm vic c nhn tr li C4, C5, C6 trong 3 pht.-Cho HS trao i chung c lp.
-C5: Khong cch no l bien .
Kim tra xem HS c k MO dy n v tr cn bng khng?-Ti sao ngi ta ni M i to n ni thng c mng nh loa.Cu ni c ng khng? Gii thch ?
-Cho HS c lng ting n trong gi ra chi.
-GV (thng bo): Ting n sn trng vo khong 70dB-80dB.
-Yu cu HS tr li cu hi cng c:
+ to, nh ca m ph thuc nh th no vo ngun m?
+n v o to ca m l g?
-GV (thng bo) C th em cha bit: m truyn n taimng nh dao ng. m tomng nh dao ng vi bin lnmng nh b cng qu nn thngic.
-Vy cc em c bit trong trn nh bom ca ch, ngi dn thng c ng tc g bo v tai? C4: Ga mnh dy nm to.C5:
MM-HS: (Trao i, tr li)m to (m nh) th bin dao ng ca mng loa ln (nh)mng loa rung mnh (rung nh).
-C7: Ting n sn trng khong 70-80dB.
-HS:...
-HS: Ly 2 tay bt vo tai hoc ly bng bt tai.
*HDVN: -Hc thuc phn ghi nh cui bi.-Lm bi tp 12.1 n 12.5 ( tr 13 SBT).
E.RT KINH NGHIM.
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Ngy soan:Ngy ging: Tit 14:
MI TRNG TRUYN M.
A.MC TIU:
1.Kin thc: -K tn c mt s mi trng truyn m v khng truyn c m.
Nu c mt s th d v s truyn m trong cc mi trng khc nhau: Rn, lng, kh.
2.K nng: -Lm TN chng minh m truyn qua cc mi trng no?
-Tm ra phng n TN chng minh c cng xa ngun m, bin dao ng m cng nhm cng nh.
B.CHUN B CA GV V HS:
C lp: Tranh phng to hnh 13.4.
Mi nhm: 2 trng, 2 qu cu bc, 1 ngun pht m dng vi mch km pin.
C.PHNG PHP. Thc nghim.
D.T CHC HOT NG DY HC. *N NH.( 1 pht)
*HOT NG 1: KIM TRA-T CHC TNH HUNG HC TP.( 10 pht)
1.KIM TRA:
-HS1: Hy nu to ca m ph thuc vo ngun m nh th no? n v o to ca m?-Cha bi tp 12.1: 12.2.-HS2: Cha bi tp 12.4, 12.5.-HS:+ m pht ra cng to khi bin ca ngun m cng ln.
+n v o to ca m l xi ben (dB).
12.1: B.
12.2: n v o to ca m l xi ben.(dB).Dao ng cng mnh th m pht ra (cng to).
Dao ng cng yu th m pht ra (cng nh).
-HS: +12.4:Khi thi mnh ta lm cho l chui u bp ca kn dao ng mnh v ting kn pht ra to.
+12.5: Khi thi so, nu thi cng mnh th m pht ra cng to.
2.T CHC TNH HUNG HC TP.
+ Phng n 1: Ngy xa, pht hin ting v nga ngi ta thng p tai xung t nghe. Ti sao?+Phng n 2: Trong chin tranh cc ch b i i tham gia chin dch trnh lt vo phc kch ca ch, cc ch t tai xung t nghe xem c ting chn ca i phng khng? Vy tai sao li p tai xung t th nghe c, m ng hoc ngi li khng nghe thy c?
*HOT NG 2: NGHIN CU MI TRNG TRUYN M (25 pht)I.MI TRNG TRUYN M.
1.TH NGHIM 1: S TRUYN M TRONG CHT KH.(5 pht)
-Yu cu HS nghin cu TN 1 trong SGK
Trong 1 pht, ri tham gia cng nhm chun b TN.
-GV: (Hng dn HS) Cm tay trng 1 trnh m truyn qua cht rn (thanh tr gia hai trng ). Trng 2 t trn gi .-GV: Ghi sn ln bng ph cc bc tin hnh TN. Yu cu HS tin hnh TN theo nhm, GV quan st HS lm v chnh n.-Hng dn HS tho lun kt qu TN theo 2 cu hi C1, C2.-GV: Cht li cu tr li ng.-C nhn HS nghin cu TN 1 trong SGK.
-HS: Chun b TN 1 theo nhm, tin hnh TN.Khi g mnh trng 1, quan st thy c hai qu cu u dao ng. Qu cu 1 dao ng mnh hn qu cu 2.
C1: Qu cu 2 dao ngm c khng kh truyn t mt trng 1 n mt trng 2.
C2: Bin dao ng ca qu cu 2 nh hn bin dao ng ca qu cu 1.
Chng t cng xa ngun m, m cng nh.
2.TH NGHIM 2: S TRUYN M TRONG CHT RN.(5 pht)-Yu cu HS c TN 2 SGK, b tr TN nh hnh 13.2.
Ch cho HS cc nhm lm trnh n.
Mi nhm s nu hin tng quan st v nghe thy c ca nhm mnh.
Bn g vo bn th g kh sao cho bn ng ( khng nhn vo bn g) khng nghe thy.
-Qua TN, yu cu HS tr li C3.-HS: trong nhm lm TN, thay i v tr cho nhau tt c cng thy hin tng:
Bn ng (B) khng nghe thy ting g ca bn (A), bn (C)p tai xung mt bn nghe thy ting g.
C3:m truyn n tai bn C qua mi trng rn (g).
3.TH NGHIM 3: S TRUYN M TRONG CHT LNG.( 5 pht)
-TN cn dng c g?-Tin hnh TN nh th no?
-m truyn n tai qua nhng mi trng no?
-m c truyn qua mi trng nc
( cht lng ) khng?-HS: c SGK, tr li cu hi ca GV
-Tin hnh TN theo nhm, quan st v lng tai nghe m pht ra.*m truyn n tai qua mi trng : Kh, rn lng.
4.M C TRUYN C TRONG CHN KHNG HAY KHNG? (5 pht)-Trong chn khng, m c th truyn qua c khng?
-GV treo tranh hnh 13.4, gii thiu dng c TN v cch tin hnh TN.
-Ti sao m truyn trong mi trng vt cht nh: Kh, rn, lng m khng truyn trong mi trng chn khng? gii p cu hi ny chng ta s tip tc nghin cu nhng lp sau. Tuy nhin m ch truyn trong mi trng vt cht.
-Qua cc TN trn cc em rt ra c kt lun g? Hy in vo ch trng trong kt lun tr38. GV hng dn HS tho lun v ghi kt qu ng vo v.
*Chuyn : C 1 hin tng: trong nh, nghe loa cng cng pht m sau i pht thanh trong nh mc d cng 1 chng trnh.
Vy ti sao li c hin tng ?-HS:...
C5: Mi trng chn khng khng truyn m.-HS hon thnh kt lun v ghi v.*Kt lun: m c th truyn qua nhng mi trng nh rn, lng, kh v khng th truyn qua chn khng.
- cc v tr cng xa ngun m th m nghe cng nh.
5 VN TC TRUYN M.(5 pht)-m truyn nhanh nhng c cn thi gian khng?-Trong mi trng vt cht no m truyn nhanh nht.
-Hy gii thch ti sao TN2: Bn ng khng nghe thy m, m bn p tai xung bn li nghe thy m?
-Ti sao trong nh nghe thy ting i trc loa cng cng?-HS c mc 5 SGK tr li:-m truyn d nhanh nhng vn cn thi gian.
-Thp truyn m nhanh nht khng kh truyn m km nht.
-G l vt rn truyn m nhanh tt hn khng kh.
-V qung ng t loa cng cng n tai di hn nn thi gian truyn m n tai di hn.
*HOT NG 3: VN DNG- CNG C-HNG DN V NH.(10 pht) 1.VN DNG-Yu cu HS tr li cu hi C7, C8.
2.CNG C:
-Mi trng no truyn m?
-Mi trng no khng truyn m?
-Mi trng no truyn m tt nht?II.VN DNG.
-C7: m thanh xung quanh truyn n tai ta qua mi trng khng kh.
C8:- Khi i cu, ngi trn b phi i nh cc khng nghe thy ting ng, c khng bi i.
-Khi nh c: Th li, ri ngi cho thuyn bi xung quanh li, va cho, va g c nghe thy ting ng, chy vo li...
-HS ghi nh ti lp kin thc, ghi v phn ghi nh.
3.HNG DN V NH.
-Hc phn ghi nh, tr li C9, C10 vo v bi tp.
-Lm bi tp 13.1 n 13.5 (tr 14-SBT).
-c phn C th em cha bit, tr li cu hi: m khng truyn c trong chn khng v sao?
E.RT KINH NGHIM:
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngy soan:Ngy ging: Tit 15
PHN X M-TING VANG.A.MC TIU:
1.Kin thc: -M t v gii thch c mt s hin tng lin quan n ting vang.-Nhn bit c mt s vt phn x m tt v vt phn x m km.
-K tn mt s ng dng ca phn x m.
2.K nng: Rn kh nng t duy t cc hin tng thc t, t cc TN.
B.CHUN B CA GV V HS:
Mi nhm: 1 gi , 1 tm gng, 1 ngun pht m dng vi mch, 1 bnh nc.
C.PHNG PHP: Thc nghim.
D.T CHC HOT NG DY HC.*N NH (1 Pht)
*HOT NG 1: KIM TRA-T CHC TNH HUNG HC TP.(10 pht)
1.Kim tra: -Mi trng no truyn c m, mi trng no truyn m tt? Ly 1 v d minh ha. Cha bi tp 13.1-HS2: Cha bi tp 13.2, 13.3.-HS: m c th truyn qua nhng mi trng: Rn, lng, kh.Mi trng rn truyn m tt.
V d: Thp truyn m 200C: 6100m/s.
13.1. A.Khong chn khng.
13.2: Ting ng chn ngi i truyn qua t trn b, ri qua nc ri n tai c nn c bi trnh xa ch khc.
13.3: l v nh sng truyn trong khng kh nhanh hn m thanh rt nhiu.
Vn tc ca nh sng trong khng kh l 300000000m/s, trong khi vn tc ca m thanh trong khng kh ch khong 340m/s. V vy thi gian ting st truyn n tai ta di hn thi gian m nh sng chp truyn n mt ta.
2.T chc tnh hung hc tp.
-Phng n 1: Trong cn dng, khi c tia chp thng km theo ting sm. Sau cn nghe thy ting m ko di, gi l sm rn. Ti sao li c ting sm rn?
-Phng n 2: Ti sao trong cc rp ht, rp chiu phim, tng li lm sn si, mi th theo kiu vm.
*HOT NG 2: NGHIN CU M PHN X V HIN TNG TING VANG.(10 pht)I.M PHN X-TING VANG.
-Yu cu HS c SGK v tr li cu hi:
+Em nghe thy ting vng li li ni ca mnh u?
+Trong nh ca mnh em c nghe r ting vang khng?
+Ting vang khi no c?
-GV thng bo m phn x.
+Vy m phn x v ting vang c g ging v khc nhau?
-Yu cu HS tr li C1.
-Tng t vi C2. GV cho HS tho lun thng nht cu tr li ng.
-Yu cu HS tr li C3.
-HS:(c nhn) nghin cu SGK tr 40 tr li:
+Nghe c ting vang khi m di li n tai chm hn m truyn trc tip n tai mt khong thi gian t nht l s.+m di li khi gp vt chn gi l m phn x.
+Ging nhau: u l m phn x.
+Khc nhau: Ting vang l m phn x nghe t khong cch m pht ra t nht khong s.
-C1: Nghe thy ting vang ging, ng hp di, phng rng thng c ting vang khi c m pht ra. V ta phn bit c m pht ra trc tip v m phn x
-C2: Trong phng kn khong cch nh, thi gian m pht ra nghe c cch m di li nh hn sm pht ra trng vi m phn xm to.
Ngoi tri m pht ra khng gp chng ngi vt nn khng phn x li c, tai ch nghe m pht ram nh hn.-C3: Phng to, m phn x n tai sau m pht ranghe thy ting vang.
Phng nh: m phn x v m pht ra ha cng vi nhaukhng nghe thy ting vang.
a.Phng no cng c m phn x.
b. S=v.t
m truyn trong khng kh: V=340m/s.
S = 340m/s.s = 22,6m.
*NGHIN CU VT PHN X M TT V VT PHN X M KM
(10 pht)II.VT PHN X M TT V VT PHN X M KM.
-Yu cu HS c mc 2 SGK tr41 GV thng bo kt qu TN.
-Qua hnh v em thy m truyn nh th no?
-Vt nh th no phn x m tt? Vt nh th no phn x m km?
-Yu cu HS vn dng tr li C4.-HS: c SGK ghi bi.
-Tin hnh TN vi mt phn x l tm knh, tm ba thy c hin tng:
+Mt gng: m nghe r hn.+Tm ba: m nghe khng r.
-m truyn n vt chn ri phn x n tai. Gng phn x m tt, ba phn x m km.
-Vt cng c b mt nhn, phn x m tt (hp th m km).
-Vt mm, xp c b mt g gh th phn x m km.
C4: -Phn x m tt: Mt gng, mt hoa, tm kim loi, tng gch.
-Phn x m km: Ming xp, o len, gh m mt, cao su xp.
*HOT NG 4:VN DNG-CNG C-HNG DN V NH (15 pht)
III.VN DNG.
-Nu ting vang ko di th ting ni v ting ht nghe c r khng?-Trnh hin tng m b ln do ting vang ko di th phi lm nh th no?
-Yu cu HS t gii thch v ghi cu tr li C5.
-Quan st bc tranh hnh 14.3.
Em thy tay khum c tc dng g?
-Hng dn HS tr li C7.
+ t l thi gian m i nh th no?rt ra m i t mt nc xung y bin ch c 0,5s.
-Vi C8: Yu cu HS chn v gii thch ti sao li chn hin tng ? *CNG C: -Khi no th c m phn x? Ting vang l g?
-C phi c c m phn x th u c ting vang khng?
-Vt no phn x m tt, vt no phn x m km?
-Ti sao trong hang su, ban m di vn bay c m khng b bay vo tng ?
*HNG DN V NH:
-c phn ghi nh. Tr li cu hi C1 n C8.
-Lm bi tp 14.1 n 14.6 (tr15-SGK)-HS (c nhn):Ting vang ko di ting vang ca m trc ln vi m pht ra sau lm m n tai nghe khng r.-Tng sn si, treo rm vi dy.
C5:...
C6: Hng m phn x t tay n tai nn nghe r hn.
C7: S = V.t = 1500m/s.0,5s = 750m.
-HS suy ngh chn hin tng v gii thch. V d: Trng cy xung quanh bnh vin m truyn n gp l cy b phn x ra nhiu hngm truyn n bnh vin gim i.HS: (Tr li cu hi) ...-Di v c heo pht ra siu m, nu gp vt cn, m phn x lic heo v di trnh c chng ngi vt.
*RT KINH NGHIM:...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngy son:Ngy ging: Tit 16:CHNG NHIM TING N.
A.MC TIU:
1.Kin thc:-Phn bit c ting n v nhim ting n.
-Nu v gii thch c mt s bin php chng nhim ting n.
-K tn mt s vt liu cch m.
2.K nng: Phng php trnh ting n.
B.CHUN B CA GV V HS.
C lp: 1 trng, di trng. 1 hp st.
C.PHNG PHP: Thc nghim.
D.T CHC HOT NG DY HC.*N NH.(1 pht)
*HOT NG 1: KIM TRA-T CHC TNH HUNG HC TP.(9 pht)1Kim tra:
-HS1: Cha bi tp 14.1; 14.2; 14.3.
-HS2: (dnh cho HS kh) Bi 14.4.14.1: C
14.2: C.
14.3: Ni chuyn vi nhau gn mt ao, h (trn b ao, h), ting ni nghe rt r v ta khng nhng nghe c m ni ra trc tip m cn nghe c ng thi c m phn x t mt nc ao, h.
14.4: Trong b nc c np y v ming nh, c nhng m phn x t mt nc, mt thnh b v c bit l mt l mt np b nhiu ln ri mi n tai ta nn ta phn bit c n vi m pht ra, v vy ta nghe thy c ting vang. Trong b nc khng c np y, m phn x t mt nc , mt thnh b mt phn khng n tai ta mt phn n tai ta gn nh cng mt lc vi m pht ra nn ta khng nghe thy ting vang.
2.T chc tnh hung hc tp.Phng n 1: Hy tng tng nu thiu m thanh th cuc sng ca chng ta s t nht v kh khn nh th no. Tuy nhin ting ng ln v ko di gy tc hi rt xu ti thn kinh ca con ngi. V vy trong cc nh my, cc thnh ph cng nghip, ngi ta phi tm cch hn ch bt nhng ting n. Cn phi lm th no?Phng n 2: Trong truyn Bt khut, nh vn Nguyn c Thun k li mt hnh thc tra tn ca k th i vi ngi chin s, m khng cn bn sng, nh p nhng li lm ngi chin s rt au n. l cch k th ngi chin s vo 1 thng st, ng np li, ch c 1 l nh khng kh lt vo, sau dng ba g bn ngoi thng. Kiu tra tn lm cho ngi chin s rt au n, au n mc tai, chng mt, ngt xu. Song ngi chin s vn khng khut phc.Vy ting ng nh th no m lm au n v th xc ca ngi chin s nh vy?
*HOT NG 2: I. NHN BIT NHIM TING N.(10 pht)-Yu cu HS quan st hnh 15.1; 15.2; 15.3 SGK v cho bit ting n lm nh hng ti sc khe nh th no?
-Yu cu HS vn dng tr li C2.
-Chuyn : Bin php no chng nhim ting n.-H.15.1: Ting n to nhng khng ko di nn khng nh hng ti sc khe. Do khng gy nhim ting n.
-H.15.2, 15.3: Ting n ca my khoan, ca ch ko di lm nh hng ti cng vic v sc khe nhim ting n.
C2: Trng hp b, d-Ting n lm nh hng ti sc khe nhim ting n.
*HOT NG 3: II. TM HIU BIN PHP CHNG NHIM TING N
(15 pht)-Yu cu HS c thng tin trong SGK, tm hiu trn thc t bin php lm trnh nhim ting n. Nu cc bin php?
-Gii thch ti sao lm nh vy c th chng nhim ting n?
-Yu cu HS thu lun cu hi C3 theo nhm:
+Tc ng vo ngun m nh th no gim ting n?
+Lm th no phn tn m trn ng truyn m?
+Lm th no ngn chn khng cho m truyn n tai?
-Yu cu HS nh li kin thc bi 14 v phn x m tt v vt phn x m km hon thnh C4.-HS: 4 Bin php chng nhim ting n:+Cm bp ci gn trng hc bnh vin.
+Xy tng ngn.
+Trng cy xanh.
+Lm trn nh bng xp, tng ph d.
-Cm bp ci to v ko di.
Xy tng m truyn n phn
Trng cy xanhx v nhiu hng.Trn xp, vi ph: Ngn cn m truyn qua chng.
+Cm bp ci inh i.+Trng cy xanh.
+Xy tng chn, lm tng nh bng xp, ng ca,...
-Vt phn x m tt:..-Vt ngn chn m.
*HOT NG 4: VN DNG-CNG C-HNG DN V NH.(10 pht)
-Vn dng kin thc trong bi tr li C5.
- cnh nh, hng xm m krak to v lu. Em c bin php g chng ting n?C5: Bin php chng nhim ting n hnh 15.2, 15.3:
+My khoan khng lm vo gi lm vic.
+Chuyn ch hoc lp hc i ni khc, xy tng ngn gia ch v lp hc,...
- ngh m nh, trnh gi ngh v hc tp.
Phng ht m bo tnh cht khng truyn m ra bn ngoi.
*Hng dn v nh: -Hc phn ghi nh.
-Lm bi tp 15.1, 15.2, 15.3, 15.4, 15.6 (tr 16, 17-SBT)
Bi 15.1 HS c th tin hnh iu tra trong t vo gi ra chi hoc gi ngh 5 pht.
E.RT KINH NGHIM............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngy son:Ngy ging: Tit 17:
TNG KT CHNG II: M THANH.A. MC TIU:
-n tp, cng c li kin thc v m thanh.
-Luyn tp cch vn dng kin thc v m thanh vo cuc sng.
-H thng ha li kin thc ca chng I v II.
B.CHUN B CA GV V HC SINH.
HS chun b cng n tp da theo phn t kim tra.
C.PHNG PHP: Vn p.
-Hc bi trong 26 pht.
-Kim tra giy 15 pht.-Cha bi 3 pht.
D.T CHC HOT NG DY HC. *n nh (1 pht)
*HOT NG 1: N LI KIN THC C BN.
I.T KIM TRA.
-GV: Hng dn c lp tho lun v thng nht cu tr li.1.a.Cc ngun pht m u...b.S dao ng trong 1 giy l...
n v tn s l...
c. to ca m c o bng n v
d.Vn tc truyn m trong khng kh l ...e.Gii hn nhim ting n ldB.
2.t cu vi cc t v cm t sau:
a. Tn s, ln, bng.
b.Tn s, nh, trm.
c. Dao ng, bin ln, to.
d. Dao ng, bin nh, nh.
3.Hy cho bit m c th truyn qua mi trng no sau y:
a. Khng kh.
b.Chn khng.
c.Rn.
d. Lng.
4. m phn x l g?
5.Hy nh du vo cu tr li ng. Ting vang l:
6. Chn t thch hp trong khung in
7. Trng hp no sau y c nhim ting n?
8.Hy lit k mt s vt liu cch m tt.1.dao ng
Tn s
Hec (HZ)
xiben(dB)
340m/s
70
2.a,Tn s dao ng cng ln, m pht ra cng bng.
b. Tn s dao ng cng nh, m pht ra cng trm.
c, Dao ng cng mnh, bin ln, m pht ra to.
d. Dao ng yu, bin nh, m pht ra nh.
3.m c th truyn qua mi trng:
a.Khng kh;
b.Rn.
d.Lng.
4.m phn x l m di ngc tr li khi gp mt mt chn.
5. D.m phn x nghe c cch bit vi m pht ra.
6.a.Cc vt phn x m tt l cc vt cng v c b mt nhn.
b.Cc vt phn x m km l cc vt mm v c b mt g gh.7.b.Lm vic ti ni n mn, ph .
d. Ht karak to lc ban m.
8.Mt s vt liu cch m tt l: Bng, vi xp, gch, g, btng.
*HOT NG 2: LM BI TP VN DNG.II VN DNG
-GV: Hng dn c lp tho lun thng nht cu tr li-HS: Lm vic c nhn phn vn dng vo VBT.
1.Vt dao ng pht ra m trong n ghi ta l dy n.
Vt dao ng pht ra m trong kn l l phn l b thi.
Vt dao ng pht ra m trong so l ct khng kh trong so.
Vt dao ng pht ra m trong trng l mt trng.
2.C.m khng th truyn trong chn khng.
3.a. Dao ng ca cc si dy n mnh, dy lch nhiu khi pht ra ting to. Dao ng ca cc si dy n yu, dy lch t khi pht ra ting nh.
b. Dao ng ca cc si dy n nhanh khi pht ra m cao.
Dao ng ca cc si dy n chm khi pht ra m thp.
4.Ting ni truyn t ming ngi ny qua khng kh n hai ci m v li qua khng kh n tai ngi kia.
5. Ban m yn tnh, ta nghe r ting vang ca chn mnh pht ra khi phn x li t hai bn tng ng. Ban ngy ting vang b thn th ngi qua li hp th, hoc ting n trong thnh ph t nn ch nghe thy mi tingchn.
6.A.m pht ra n tai cng mt lc vi m phn x.
7. Bin php chng nhim ting n cho bnh vin nm bn cnh ng quc l:
-Treo bin bo cm bp ci gn bnh vin.
-Xy tng chn xung quanh bnh vin, ng cc ca phng ngn chn ng truyn m.
-Trng nhiu cy xanh xung quanh bnh vin hng m truyn i theo ng khc.
-Treo rm ca ra vo ngn chn ng truyn m cng nh hp th bt m.
-Dng nhiu dng mm, c b mt x x hp th bt m.
*HOT NG 3: TR CHI CH.
-Theo hng ngang:
1. Mi trng khng truyn m.
2.m c tn s ln hn 20000 Hz.
3. S dao ng trong 1 giy.
4.Hin tng m di ngc tr li khi gp mt chn.
5.c im ca cc ngun pht m.
6. Hin tng xy ra khi phn bit c m pht ra v m phn x.
7.m c tn s nh hn 20 Hz.
T hng dc l g?-Chn khng.
- Siu m.
- Tn s.
-Phn x m.
-Dao ng.
-Ting vang.
-H m.
T hng dc l m thanh.
*HOT NG 4: KIM TRA15 pht. bi:
I. Tm t thch hp in vo ch trng trong cc cu sau :
(1 im) m c to ra khi mt vt ..
2 .( 1 im) Khi ta ang nghe i th mng loa ca i
3 ( 1 im).S dao ng trong mt giy gi l ca m.
4. ( 1 im) n v o tn s l :..
II. Khoanh trn ch ci trc cu tr li ng:
5.(1 im) m pht ra cng cao khi:
A. to ca m cng ln. B. thi gian thc hin mt dao ng cng ln.
C. tn s dao ng cng tng D. vn tc truyn m cng ln.
6. (1 im) m pht ra cng to khi:
A. Ngun m c kch thc cng ln. B. Ngun m dao ng cng mnh
C.Ngun m dao ng cng nhanh. D. Ngun m c khi lng cng ln
7.( 1 im) Hy chn cu ng.
A. m khng th truyn qua nc. B. m khng th phn x.
C. m truyn nhanh hn nh sng. D. m khng th truyn trong chn khng. 8. (1 im) Ta c th nghe thy ting vang khi:
A. m phn x n tai ta trc m pht ra.
B. m pht ra v m phn x n tai ta cng mt lc.
C. m pht ra n tai ta trc m phn x.
D. m phn x gp vt cn.
9. (1 im) Vt phn x m tt l nhng vt c b mt:
A.Phng v sng. B. Nhn v cng.
C. G gh v mm. D. Mp m v cng.
10.(1 im)Em i xa dn khn i c dn nhc ang biu din. Ting nhc m em nghe c:
A. Cng ko di. B. C vn tc cng gim.
C. Cng nh. D. C tn s cng gim.
p n
1.dao ng5. C.tn s dao ng cng tng.
2. dao ng.6.B.ngun m dao ng cng mnh
3. tn s ca m7. D.m khng th truyn trong chn khng.
4. Hz ( Hc)8.C.m pht ra n tai ta trc m phn x.
9. nhn v cng.
10. C. Cng nh.
E. RT KINH NGHIM.
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngy son:Ngy ging: Tit 19:
Chng III: IN HC.
MC TIU:
1.Nhn bit nhiu vt b nhim in khi c xt.-Gii thch c mt s hin tng nhim in do c xt trong thc t.
-Bit ch c hai loi in tch l in tch dng v in tch m; hai in tch cng du th y nhau, tri du th ht nhau.
-Nu c cu to nguyn t gm ht nhn mang in tch dng, quay xung quanh ht nhn l cc lctn mang in tch m; nguyn t trung ho v in.
2.M t TN to ra dng in v bit dng in l dng chuyn di c hng ca cc in tch.
-Bit mun to ra dng in phi c cc ngun in.
-K tn cc ngun in thng dng.
-Mc c mt mch in kn gm pin, bng n pin, ngt in v dy ni.
-V c s cu mch in n gin.-Bit cch kim tra mt mch in h v cch khc phc.
3. Phn bit c vt liu dn in v vt liu cch in.
-K tn c mt s vt liu dn in v vt liu cch in thng dng.
-Nu c dng in trong kim loi l dng chuyn di c hng ca cc lctn.
4.Bit dng in c 5 tc dng chnh : Tc dng nhit, tc dng ho hc, tc dng t, tc dng quang hc v tc dng sinh l. Nu c biu hin ca cc tc dng .
5. Nhn bit c cng dng in thng qua tc dng mnh, yu ca n.
-Bit cch s dng ampek o cng dng in. 6. Bit gia hai cc ca mt ngun in hoc gia hai u ca mt vt dn in ang c dng in chy qua th c mt hiu in th, hiu in th ny c th o c bng mt vn k; nh c hiu in th ny th mi c dng in.
-Bit cch s dng vnk o hiu in th.
7.Phn bit c mch in mc ni tip v mch in mc song song.
-Bit mc ni tip hai bng n, mc song song hai bng n trong mt mch in.
-Pht hin c bng thc hnh quy lut v hiu in th trong mch mc ni tip v quy lut v cng dng in trong mch mc song song.
8.Tun th cc quy tc an ton khi s dng in.
S NHIM IN DO C ST.
A.MC TIU:
1.Kin thc: -HS m t c mt hin tng hoc mt TN chng t vt b nhim in do c xt.
-Gii thch c mt s hin tng nhim in do c xt trong thc t (ch ra cc vt no c xt vi nhau v biu hin ca s nhim in).
2.K nng: Lm TN cho vt bng cch c xt.
3. Thi : Yu thch mn hc, ham hiu bit, khm ph th gii xung quanh.
B.CHUN B CA GV V HS:
Mi nhm HS ( dng c PTN): - 1 thc nha, 1 thanh thu tinh hu c, 1 mnh nilng.
-1 qu cu nha xp c xuyn si ch khu, 1 gi treo.
-1 mnh len hoc mt mnh lng th, 1 mnh d, 1 mnh la sy kh.
-1 s mu giy vn.-1 mnh tn.-1 mnh nha.-1 bt th in thng mch.
C. PHNG PHP: Trc quan, m thoi.
D. T CHC HOT NG DY HC. *N NH (1 pht)
*H. .1: T CHC TNH HUNG HC TP (6 pht)
-GV gi 2 HS m t hin tngtong nh u chng III (SGK), nu thm cc hin tng khc?
-Gi HS nu mc tiu chng III.
- tm hiu cc loi in tch, trc ht ta tm hiu mt trong cc cch nhim in cho cc vt l Nhim in do c xt.-Vo nhng ngy hanh kh khi ci o bng len hoc d em tng thy hin tng g?
-GV: Hin tng sm st l hin tng nhim in do c xt.-HS quan st tranh v tr 47 SGK, nu v d khc.-c SGK tr 47, nu c nhng mc tiu cn t c ca chng III.
-HS nu c: Khi ci o len, d trong ti thy chp sng li ti v ting lch tch.
H. 2: LM TN PHT HIN VT B C XT C KH NNG HT CC VT KHC. ( 15 pht)I. VT NHIM IN.
-Yu cu HS c TN 1, nu cc dng c TN v cc bc tin hnh TN.-GV lu HS trc khi lm TN phi kim tra xem cc vt c ht c cc vt nh khng? (Cha ht c cc vt nh)
-Lu cch c xt cc vt (c mnh nhiu ln theo mt chiu) sao a li gn cc vt cn kim tra pht hin hin tng xy ra ri ghi kt qu vo bng kt qu TN 1.
-T bng kt qu TN HS cc nhm tho lun, la chn cm t thch hp in vo ch trng ph hp.
-GV hng dn HS tho lun a ra kt lun ng ghi v.HS c TN 1 trong SGK, nu c dng c v cch tin hnh TN.-Tin hnh TN theo nhm, mi HS trong nhm u phi tin hnh TN vi t nht 1 vt, ghi kt qu vo bng 1.
-Tham gia tho lun trong nhm, chn t thch hp in vo ch trng trong kt lun.
Kt lun 1: Nhiu vt sau khi b c xt c kh nng ht cc vt khc.
H. .3: PHT HIN VT B C XT B NHIM IN C KH NNG LM SNG BNG N CA BT TH IN.( 15 pht)-Ti sao nhiu vt sau khi c xt li c th ht cc vt khc?
-GV hng dn HS kim tra vi cc phng n HS nu ra.
-GV hng dn HS tin hnh TN 2. Lu HS kim tra mnh tn trc khi t vo mnh nha xem bng n bt th in thng mch c sng khng? Lu cch cm mnh d c xt nha, th mnh tn vo mnh nha cch in vi tay.
-GV kim tra vic tin hnh TN ca mt s nhm, nu hin tng xy ra cha t phi gii thch cho HS nguyn nhn.
-GV c th lm li TN cho HS quan st hin tng hon thnh kt lun 2 ghi v.
-GV thng bo: Cc vt b c xt c kh nng ht cc vt khc hoc c th lm sng bng n ca bt th in. Cc vt c gi l cc vt nhim in hay cc vt mang in tch -HS suy ngh, nu phng n tr li v cch lm TN kim tra.
-HS tin hnh TN 2 theo nhm. Ch quan st hin tng xy ra, thy c: Bng n ca bt th in sng.
-Hon thnh kt lun 2, tho lun trn lp, ghi kt lun ng vo v.
Kt lun 2: Nhiu vt khi b c xt c kh nng lm sng bng n.
H. .4: VN DNG-CNG C-HNG DN V NH (8 pht)II.VN DNG.
-Yu cu HS hot ng nhm nh cc cu hi C1, C2, C3 sau tho lun chung c lp. GV cht li cu tr li ng.
-GV lu HS s dng cc thut ng chnh xc.
-Qua bi hc hm nay cc em cn ghi nh iu g?
-Hin tng khi ci o len nu u bi tng t hin tng chp v sm st xy ra trong t nhin nh th no? tr li cu hi ny cc em c phn C th em cha bit. Tr li cu hi t ra u bi chnh l ni dung bi tp 17.4 (SBT tr.18)
-Tho lun nhm tr li cu C1, C2, C3.-Tham gia nhn xt cu tr li ca cc nhm trn lp, sa cha nu sai.
C1: Lc v tc c xtlc v tc u nhim inlc nha ht ko tc thng ra.C2: Khi thi, lung gi lm bi bay.
-Cnh qut quay c xt vi khng khcnh qut b nhim incnh qut ht cc ht bi gn n. Mp qut c xt nhiu nn nhim in nhiu nht mp qut ht bi mnh nht, bi bm nhiu nht.
C3: Gng, knh, mn hnh ti vi c xt vi khn lau khnhim in v th chng ht bi vi gn.
-HS thuc phn ghi nh ngay ti lp.
-HS c phn C th em cha bit hiu nguyn nhn ca hin tng chp v sm st, lin h gii thch c hin tng ci o len trong nhng ngy hanh kh.
*Hng dn v nh: -Hc thuc phn ghi nh.-Lm bi tp 17.1, 17.2, 17.3 ( SBT-tr.18).
-Bi 17.1, 17.3: Khi lm TN, lu cc vt lm nhim in phi sch, kh.
E.RT KINH NGHIM.
Ngy son Ngy ging: Tit 20:
HAI LOI IN TCH.
A.MC TIU.
1.Kin thc: -Bit c hai loi in tch l in tch dng v in tch m, hai in tch cng du th y nhau, tri du th ht nhau.-Nu c cu to nguyn t gm: ht nhn mang in tch dng v cc lectrn mang in tch m quay xung quanh ht nhn, nguyn t trung ho v in.-Bit vt mang in tch m tha lectrn, vt mang in tch dng thiu lectrn.
2.K nng: Lm th nghim v nhim in do c xt.
3.Thi : Trung thc, hp tc trong hot ng nhm.
B. CHUN B: -Tranh phng to m hnh n gin ca nguyn t (tr 51).
-Bng ph ghi sn ni dung:
in t thch hp vo ch trng hon thnh phn s lc v cu to nguyn t.
1. tm nguyn t c mt mang in tch dng.
2. Xung quanh ht nhn c cc ..mang in tch m chuyn ng to thnh lp v ca nguyn t.
3. Tng in tch m ca cc lctrn c tr s tuyt i..bng in tch dng ht nhn. Do bnh thng nguyn t trung ho v in.4. .c th dch chuyn t nguyn t ny sang nguyn t khc, t vt ny sang vt khc.
-Ph t bi tp trn bng ph cho cc nhm.
Mi nhm.
-Hai mnh nilon kch thc khong 70mm x 12mm hoc mt mnh 70mm x 250mm.
-1 bt ch g hoc a nha + 1 kp nha.
-1 mnh len hoc d c 150mm x 150mm, 1 mnh la c 150mm x 150mm.
-1 thanh thu tinh hu c kch thc (5 x 10 x 200)mm.
-2 a nha c l hng gia kch thc 10, di 20mm + 1 mi nhn t trn nha.
C.PHNG PHP: Trc quan, m thoi.
D.T CHC HOT NG DY HC.* N NH (1 pht)
*H. .1: KIM TRA BI C-T CHC TNH HUNG HC TP (6 pht)
1.Kim tra bi c:
C th lm cho mt vt nhim in bng cch no? Vt nhim in c tnh cht g? Nu hai vt u b nhim in th chng ht hay y nhau. Mun kim tra c iu ny th ta phi tin hnh nh th no?
-GV nhn xt phng n TN kim tra m HS a ra. nh gi cho im HS.
2.T chc tnh hung hc tp:
bi trc ta bit c th lm cho cc vt nhim in bng cch c xt. Cc vt nhim in c th ht c cc vt nh khc.
Vy nu 2 vt nhim in gn nhau chng c kh nng tng tc vi nhau nh th no? Bi hc hm nay chng ta cng tm cu tr li cho cu hi ny.-HS tr li, HS khc nhn xt.-HS nu phng n kim tra.
*H. .2: LM TN TO HAI VT NHIM IN CNG LOI V TM HIU LC TC DNG GIA CHNG (10 pht).I. HAI LOI IN TCH.
-GV yu cu HS c TN 1 tm hiu cc dng c cn thit v cch tin hnh TN.
-Nu cch tin hnh TN Ch c xt mi mnh nilon theo mt chiu vi s ln nh nhau.
-Quan xt hin tng xy ra, rt ra nhn xt.
-Hai mnh nilon khi cng c xt vo mnh len th n s nhim in ging nhau hay khc nhau? V sao?
-Vi hai vt ging nhau khc hin tng c nh vy khng? Chng ta tin hnh tip TN hnh 18.2.
Thng nht kin hon thnh nhn xt.
-GV thng bo ngi ta tin hnh nhiu TN khc nhau v u rt ra nhn xt nh vy. Yu cu HS ghi v nhn xt.
V: Hai vt nhim in khc nhau chng ht nhau hay y nhau. Chng ta cng tin hnh TN kim tra iu ny.-HS c TN 1, cc nhm chn dng c v tin hnh TN.-Nu hin tng xy ra, nhn xt kin ca cc nhm khc.
+Trc khi c xt: 2 mnh nilon khng c hin tng g.
+Sau khi c xt: 2 mnh nilon y nhau.
Hai vt ging nhau cng l nilon cng c xt vo mt vt do hai mnh nilon phi nhim in ging nhau.
-HS c TN hnh 18.2, chn dng c TN v tin hnh TN, tho lun kt qu TN: Hai thanh nha cng c xt vo mnh vi kh y nhau.-HS cc nhm cng thng nht hon thnh nhn xt tr 50.
Nhn xt: Hai vt ging nhau, c c xt nh nhau th mang in tch cng loi v khi c t gn nhau th chng y nhau.
*H. .3: LM TN 2, PHT HIN HAI VT NHIM IN HT NHAU V MANG IN TCH KHC LOI (10 pht).-Yu cu HS c TN 2, chun b dng, tin hnh TN.
-Yu cu HS hon thnh nhn xt tr 51 v ghi v.-Ti sao em li cho rng thanh thu tinh v thanh nha nhim in khc loi?-HS c TN 2, lm TN theo nhm:+ a nha, thanh thu tinh cha nhim in: Cha tng tc vi nhau.
+ Thanh thu tinh nhim in li gn thc nha: Thanh thu tinh ht thc nha.
+ Nhim in c thanh thu tinh v thc nha: Thanh thu tinh ht thc nha mnh hn.
+ 1 vt nhim in c th ht vt khc khng nhim in: Ht yu.
+ 2 vt nhim in khc loi ht nhau mnh hn.
Nhn xt: Thanh nha sm mu v thanh thu tinh khi c xt th chng ht nhau do chng mang in tch khc loi.
-Thanh thu tinh v thc nha nhim in khc loi v nu nhim in cng loi n phi y nhau.
*H. .4: HON THNH KT LUN V VN DNG HIU BIT V HAI LOI IN TCH V LC TC DNG GIA CHNG (5 pht)-Yu cu HS hon thnh kt lun.
-GV thng bo quy c v in tch.
-Yu cu HS vn dng tr li C
