Delft T U De gemberfamilie, Zingiberaceae, is een van de 16 plantenfamilies die door de Stichting Nationale Plantencollectie (SNP) toevertrouwd zijn aan Botanische Tuin TU Delft. Deze familie omvat vele specerijen: o.a. kurkuma, galanga, groene cardamon, zwarte cardamon en gember. Gember, Zingiber officinale, is een overblijvende plant uit de tropen en subtropen. Ieder jaar, aan het eind van het groeiseizoen sterft de plant bovengronds af om daarna in het voorjaar weer uit te lopen vanuit zijn wortels met groene, een meter lange rietachtige stengels, bezet met lancetvormige bladeren. Vanuit de wortels ook groeit de bloeistengel met aan het eind een langwerpige tros met dichtopeenstaande bloemen. Het wortelstelsel is een aaneenschakeling van knolachtige verdikkingen. Deze knollen worden opgegraven, ze worden al dan niet bewerkt en komen dan op de markt als de ons bekende gember. Gember is inheems in Zuid-Azië maar verspreidde zich na de ontdekkingstochten van de 15e eeuw en de erop volgende kolonisatie al snel naar Afrika en Amerika. Gember wordt in verschillende vormen op de markt gebracht: vers, gedroogd, als poeder,als etherische olie of ingemaakt. Verse gember is een gangbaar product in de Nederlandse winkels. Verpakt in aluminiumfolie kan het op een koele plaats ongeveer een maand bewaard worden. Gedroogde gember is er in twee kwaliteiten, zwarte en witte. Bij zwarte gember worden de niet-geschilde, rijpe wortelstokken in heet water gedompeld en vervolgens te drogen gelegd. Witte gember wordt niet in heet water gedompeld maar geschild en dan te drogen gelegd. Als gedroogde gember vermalen wordt krijg je gemberpoeder, djahé. Gedroogde gember is sterker, scherper van smaak dan verse. Om gember te conserveren in zoete siroop worden de nog groene wortelstokken gebruikt. Ze worden een kwartier in kokend water gedompeld, dan gewassen met koud water en vervolgens geschild. Daarna worden de stukken wortel in een pot gedaan die afgevuld wordt met een zwak-zoete siroop die in een aantal stappen vervangen wordt door een siroop met een hoger suikergehalte. De overblijvende siroop wordt gefermenteerd tot een alcoholhoudende drank. Een betrekkelijk nieuw product voor de Nederlandse markt is gari, of sushigember. Dit zijn heel dun gesneden schijfjes gember, ingelegd in een marinade van azijn, suiker en een beetje zout. Gember wordt al meer dan 2000 jaar medicinaal gebruikt, onder andere als verlichting bij spijsverteringsproblemen, bedorven maag, diarree en misselijkheid. De stoffen die maken dat gember zo speciaal ruikt en smaakt zijn zingeron, gingerol en shagaol. Dit zijn vluchtige oliën die chemisch verwant zijn aan capsaïcine and piperine, de kenmerkende bestanddelen van respectievelijk Spaanse peper en zwarte peper. Zingeron is geen bestanddeel van verse gember. Deze stof wordt pas gevormd tijdens het koken van de wortel door omzetting van gingeron. Zingeron is minder scherp is en heeft een zoet-kruidig aroma. Het drogen van gember bevordert juist de omzetting van gingerol in tegenovergestelde richting. De stof die dan gevormd wordt is shagaol. Deze stof is twee keer zo scherp als gingerol. Gember 1. Zingiber officinale. auntiedogmasgardenspot.wordpress.com 2. Wortels van de gemberplant. gemberman.wordpress.com 3. Gemberplantage Indonesië. vanaroma.com 4. Chinees blauw-en-wit porcelein, gemberpot met ‘Shou’-karakter, Qing-dynastie, Kangxi-periode (1662-1722). www.onlinegalleries.com 5. Gemberpot van groen geglazuurd aardewerk met plastic net, 21e eeuw. nl.pinterest.com 6. Gemberpot en deksel, Qing-dynastie, ca. 1900. swoonart.co.uk 7. Gemberthee. tastynilous.com 8. Jam met gember. www.klevering.nl 9. Stemgember. www.polakco.nl 10. Essentiële olie. gemberman.wordpress.com 11. Toko Ramee Delft. okna-vintage.ru 12. Twee soorten gember op de markt van Haikou, Hainan, China. Foto: Anna Frodesiak, Wikimedia. 1 4 5 6 7 8 9 10 11 13 2 3
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
DelftTU
De gemberfamilie, Zingiberaceae, is een van de 16 plantenfamilies die door de Stichting Nationale Plantencollectie (SNP) toevertrouwd zijn aan Botanische Tuin TU Delft. Deze familie omvat vele specerijen: o.a. kurkuma, galanga, groene cardamon, zwarte cardamon en gember.
Gember, Zingiber officinale, is een overblijvende plant uit de tropen en subtropen. Ieder jaar, aan het eind van het groeiseizoen sterft de plant bovengronds af om daarna in het voorjaar weer uit te lopen vanuit zijn wortels met groene, een meter lange rietachtige stengels, bezet met lancetvormige bladeren. Vanuit de wortels ook groeit de bloeistengel met aan het eind een langwerpige tros met dichtopeenstaande bloemen. Het wortelstelsel is een aaneenschakeling van knolachtige verdikkingen. Deze knollen worden opgegraven, ze worden al dan niet bewerkt en komen dan op de markt als de ons bekende gember. Gember is inheems in Zuid-Azië maar verspreidde zich na de ontdekkingstochten van de 15e eeuw en de erop volgende kolonisatie al snel naar Afrika en Amerika.
Gember wordt in verschillende vormen op de markt gebracht: vers, gedroogd, als poeder,als etherische olie of ingemaakt. Verse gember is een gangbaar product in de Nederlandse winkels. Verpakt in aluminiumfolie kan het op een koele plaats ongeveer een maand bewaard worden.
Gedroogde gember is er in twee kwaliteiten, zwarte en witte. Bij zwarte gember worden de niet-geschilde, rijpe wortelstokken in heet water gedompeld en vervolgens te drogen gelegd. Witte gember wordt niet in heet water gedompeld maar geschild en dan te drogen gelegd. Als gedroogde gember vermalen wordt krijg je gemberpoeder, djahé.
Gedroogde gember is sterker, scherper van smaak dan verse. Om gember te conserveren in zoete siroop worden de nog groene wortelstokken gebruikt. Ze worden een kwartier in kokend water gedompeld, dan gewassen met koud water en vervolgens geschild. Daarna worden de stukken wortel in een pot gedaan die afgevuld wordt met een zwak-zoete siroop die in een aantal stappen vervangen wordt door een siroop met een hoger suikergehalte.
De overblijvende siroop wordt gefermenteerd tot een alcoholhoudende drank. Een betrekkelijk nieuw product voor de Nederlandse markt is gari, of sushigember. Dit zijn heel dun gesneden schijfjes gember, ingelegd in een marinade van azijn, suiker en een beetje zout. Gember wordt al meer dan 2000 jaar medicinaal gebruikt, onder andere als verlichting bij spijsverteringsproblemen, bedorven maag, diarree en misselijkheid.
De stoffen die maken dat gember zo speciaal ruikt en smaakt zijn zingeron, gingerol en shagaol. Dit zijn vluchtige oliën die chemisch verwant zijn aan capsaïcine and piperine, de kenmerkende bestanddelen van respectievelijk Spaanse peper en zwarte peper. Zingeron is geen bestanddeel van verse gember. Deze stof wordt pas gevormd tijdens het koken van de wortel door omzetting van gingeron. Zingeron is minder scherp is en heeft een zoet-kruidig aroma. Het drogen van gember bevordert juist de omzetting van gingerol in tegenovergestelde richting. De stof die dan gevormd wordt is shagaol. Deze stof is twee keer zo scherp als gingerol.
Gember
1. Zingiber officinale. auntiedogmasgardenspot.wordpress.com2. Wortels van de gemberplant. gemberman.wordpress.com3. Gemberplantage Indonesië. vanaroma.com4. Chinees blauw-en-wit porcelein, gemberpot met ‘Shou’-karakter, Qing-dynastie, Kangxi-periode (1662-1722). www.onlinegalleries.com5. Gemberpot van groen geglazuurd aardewerk met plastic net, 21e eeuw. nl.pinterest.com6. Gemberpot en deksel, Qing-dynastie, ca. 1900. swoonart.co.uk7. Gemberthee. tastynilous.com8. Jam met gember. www.klevering.nl9. Stemgember. www.polakco.nl10. Essentiële olie. gemberman.wordpress.com11. Toko Ramee Delft. okna-vintage.ru 12. Twee soorten gember op de markt van Haikou, Hainan, China. Foto: Anna Frodesiak, Wikimedia.
1
4
5 6
7 8 9 10
11 13
2
3
Related Documents
