Gazeta na Chmielnej / luty 2012

EGZEMPLARZBEZPŁATNY

NUMER 2/2012 (14) WARSZAWA, LUTY 2012 NAKŁAD: 5000 EGZ. 8 STRON

www.czymogepomoc.plMakieta i skład: www.minuta8.pl STRONA 18 STRONA

www.cmp.med.pl www.minuta8.plwww.dtbj.pl

SponsorProjektu

Chmielna

SponsorProjektu

Chmielna

SponsorProjektu

Chmielna

G A Z E TA C H M I E L N E J I C A Ł E G O Ś R Ó D M I E Ś C I A

“Strona powstała po to, aby zainteresować warszawia- W tym numerze:ków, zarówno tych rodowitych jak i "flancowanych", gwarą

warszawską. Chcemy ocalić od zapomnienia język Warszawy

pokazać, że "warsiaska nawijka" jest czymś naprawdę faj-

nym i godnym uwagi zwłaszcza w dzisiejszych czasach, gdy

zalewani jesteśmy wszechobecną bylejakością i nijakością.

Celem serwisu gwara-warszawska.waw.pl jest pokazanie

warszawiakom czym jest gwara, jak ona brzmi.”

Gwara warszawska jest tym cenniejsza, że

w swoich cechach zawiera esencje charakteru miasta.

Jego przebojowość, humor, cwaniackość. To wszystko,

co sprawiło, że miasto wciąż trwa i się rozwija.

Zarówno nowi, jak i zasiedziali mieszkańcy

Warszawy mają mgliste pojęcie na temat gwary. Jeżeli Gdzie na gorącą w ogóle o niej słyszeli, to sądzą, że jest zabytkiem,

reliktem minionych czasów. Nie jest to prawda — wys- czekoladę?tarczy przejść się ulicami Warszawy (nie tylko tej

prawobrzeżnej), żeby usłyszeć zwroty, powiedzonka

czy słowa charakterystyczne dla tego miasta. Problem artykuł Justyny Nowakowskiej.

polega na tym, że większość "rodaków warszawskich" czytaj na str. 6

nie ma pojęcia, że jest to gwara. A skoro nie potrafią jej

rozpoznać to sądzą, że nie istnieje. Większość warszawiaków nie zdaje sobie sprawy

z tego, że posługuje się na co dzień warszawską

Czasy kiedy Wiech pisywał swe felietony w "Ex-gwarą. Nieświadomie używają niektórych zwrotów Gwara warszawska, presiaku", a cała Warszawa z radością mówiła "Wie-podtrzymując w ten sposób życie najstarszego języka

stolicy. Ale wśród warszawiaków coraz popularniej- chem", już nie powrócą, ale chcemy by Warszawiacy czyli Klawo jestsze staje się też ostatnio świadome zainteresowanie potrafili ją rozpoznać i chcieli ją chronić przed zapom-

gwarą — przyczynia się do tego Grzegorz Towalski nieniem, żeby byli z niej dumni tak jak Ślązacy czy Gó-o reaktywacji gwary na warszawskich salonachi jego serwis gwara-warszawska.waw.pl, który ob- rale są dumni ze swojej. Nie mamy się czego wstydzić !

chodzi właśnie swoje drugie urodziny. Na ich fejs-

bukowym profilu czytamy:czytaj na str. 1 i 7Dokończenie na str. 7

NUMER 14 / LUTY 2012

Bo nawet, jak ktoś z nami trwa o walentyńskiej depeszy zwyczajnie może Generator ładunku sercowegozapomnieć. A jeśli chwilowo nikt z nami nie trwa, wiadomo, że o depeszę pt.

walentynka jeszcze trudniej…Oczy będą widzieć, uszy słyszeć, nawet rozum będzie ostrzegał, a ono i tak zrobi

co zechce. Bomba atomowa to nic wielkiego w porównaniu z eksplozją organu Jak się zatem uchronić przed przykrymi następstwami niespełnionych nadziei?

o takiej sile rażenia…Najprościej, jeszcze przed tym uciążliwym świętem skonstruować mentalny

generator ładunku sercowego i udać się z nim do centrum miasta. Należy wybrać Nic dziwnego, że ten nieujarzmiony metronom ludzkiego życia, obiegowo

ulice w miarę tłoczne i z wolna się nimi przechadzać. Wcześniej czy później, w polu nazywany sercem, ma swój dzień. Dzień ten upamiętnia egzekucję biskupa

widzenia pojawi się jakiś interesujący obiekt adekwatnej płci, wobec którego za Walentego, który nie dość, że wbrew zakazom cesarza Klaudiusza udzielał ślubów

pomocą generatora zastosujemy zjawisko influencji. Ładunkiem z mięśnia legionistom (a według rzymskiego władcy dzielność była domeną tylko

sercowego poprzez osobisty generator mentalny dokonujemy naelektryzowania bezdzietnych kawalerów), to sam na widok pewnej damy doznał eksplozji. Za

naszego ciała i zbliżamy się do wybranego obiektu. Znalezienie się ciała obcego postępki swoje został skazany na śmierć, w przededniu której posłał do ukochanej

w polu oddziaływania naszego ładunku elektrycznego umożliwia rozpoczęcie liścik. Przesyłka od Walentego, nie da się ukryć, była pożegnaniem, z życiem,

przekazywania ładunku. Kiedy ciało zostanie już odpowiednio naelektryzowane a zwłaszcza z ukochaną i wielkim ku niej żywionym tym i owym.

dokonujemy nagłego rozłączenia.

Siłą rozpędu wieków i właściwych ludziom przeinaczeń list od Walentego z anonsu Nawet, jeśli poziom naelektryzowania ciał nieco się różni, po rozłączeniu pozostają

o końcu przeobraził się w przymusowe powiadomienie o trwaniu. I to, plus minus, dwa ciała dość trwale naelektryzowane. Aby wzmocnić (lub przyspieszyć)

wiecznym. Trwaniu w tym, czymś, na istnienie czego nie ma naukowych ładowanie ładunku można zastosować kolejno: nagłe przybliżenia do ciała

dowodów. Co jednak ma swoje objawy i skutki. Niekiedy zresztą dość trudne do elektryzowanego, dyskretne pocieranie elektryzujące elementów wierzchnich,

zniesienia: bezsenność, nadpotliwość, dysfunkcja oddechu, syndrom cielęcego uziemienie elektryzującym spojrzeniem (wywoła to odpływ ładunku ujemnego

spojrzenia, utrata kontroli nad ludzką fonią (pomiaukiwanie, szczekanie, stękanie) i napływ ładunku dodatniego). Podczas całego procesu naładowywania musimy

i wiele innych.pamiętać, że aby wowłać efekt właściwego napięcia, stosunek naszej pracy

elektryzującej musi być odpowiednio prorporcjonalny do wartości ładunku. Ów dzień egzekucji Walentego, co roku, daje się ludziom we znaki. Osobom, które

w tym, czymś niezbadanym trwają — bo znów muszą o tym samym powiadomić Jeśli użyjemy mentalnego generatora ładunku sercowego w przededniu

(tego z kim akurat trwają). A tym, co aktualnie nie trwają — bo powiadomić nie walentyńskiego dnia, możemy być pewni, że naładowanie ciała przebywającego

mają kogo. Najgorsze jednak jest to, że niezależnie od tego, czy my kogoś w naszym polu utrzyma się, co najmniej do jutra i organ sercowy tegoż ciała

powiadamiamy o tym, że z nim nadal trwamy w tym i owym, albo że mamy zamiar, poddany takiej sile rażenia, wywoła w nim żądzę zrobienia dla nas walentynki.

podświadomie zamieniamy tego dnia nasze jako tako normalne życie w monarchię W której będzie dowód na to coś, czego udowodnić się nie da, co jednak ma w

wielkich nadziei. Na to, że ktoś, powiadomi o tym czymś, nie wiadomo czym nas. świecie swoje objawy i skutki.

I w ten oto sposób skazujemy siebie na mękę lub co najmniej doroczne przykrości.

Tropem podglądacza FELIETON ULI RYCIAK

Ula Ryciak

Pisarka i scenarzystka. Autorka dwóch powieści (Taniec ptaka, 2006, Clitoris erectus, 2004) oraz Realizuje kampanie społeczne, tworzy akcje interaktywne oraz instalacje przestrzenne.wielu opowiadań i tekstów podróżniczych, publikowanych m.in. w Gazecie Wyborczej, w licznych Urodziła się w Warszawie, ale odczuwa przynależność do różnych miejsc na ziemi.miesięcznikach kulturalnych i portalach internetowych. www.ularyciak.bloog.pl

facebook.com/gazetanachmielnej

RE

KL

AM

A

RE

KL

AM

A

RE

KL

AM

A

RE

KL

AM

A

wracado łask

Napisz jak najpiękniejsze życzenia walentynkowe dla ukochanej/ukochanego i prześlij na nasz adres e-mail: [email protected]. Autor najromantyczniejszej propozycji wygra ...........................................................................................UWAGA! KONKURS

Menu z pozycją gorącej czekolady znajdziemy także polega fenomen gorącej czekolady. Gęsty esencjonalny Czeko—ladaw sieciówkach, takich jak Grycan czy Coffe Heaven. napój pozwala długo cieszyć się smakiem, zgubić czas

Dokończenie ze str. 6:W lokalach tych nie spróbujemy jednak czekolady i zapomnieć się, gdy za oknem zimowa zawierucha.

z prawdziwego zdarzenia. Dlatego też, by poczuć I oby to zapomnienie się nie trwało kilka minut, lecz Wyśmienitej czekolady można spróbować również

autentyczną rozkosz płynącą z tego napoju, udajmy się wieczność. w pijalni czekolady Wawel — jeden z lokali funkcjo-

lepiej do Wedla czy Wawla. nuje na ulicy Królewskiej. Przyznam szczerze, że

Podobno nawet Casanova tutejsza czekolada smakowała mi najbardziej. Również Pijalnie czekolady to miejsca wyjątkowe. Niedoś-

sam klimat miejsca bardzo przypadł mi do gustu — nie cignione smaki, specyficzna atmosfera oraz obecni tam wierzył w cudowne

jest tu tłoczno, panuje spokój, tak sprzyjający kontem-ludzie tworzą fantastyczny całokształt. Szkoda tylko,

placji smaku i nastroju. działanie czekolady.że obecnie zapomina się o tym, na czym w zasadzie

fot. Nonie (Wikimedia)

Makieta i skład: www.minuta8.pl2 7 STRONA STRONA www.czymogepomoc.pl

Pożegnanie Zbigniewa Wegehaupta

REDAKCJA:

Adres redakcji: 00-021 Warszawa, ul. Chmielna 21 lok. 22 B,

Redaktor naczelny: Marta Jabłkowska—Wojtasik, Sekretarz redakcji: Piotr Jędrzejczyk, [email protected], Promocja/reklama: tel.: 693 436 430,

Wydawca: Fundacja CMP — Czy mogę pomóc?, ISSN 2083-2524, Nakład: 5000 egz.

A.G. Czy zna Pan kogoś, kto używa gwary na co Dokończenie ze str. 1:dzień?

Serwis prezentuje też przykłady twórczości inspirowa- G.T. Myślę, że każdy w Warszawie używa jej codzien-

nej gwara warszawską, zarówno tej klasycznej (Wiech, nie. Są to pojedyncze słowa, zwroty. Poza tym artyści

Grzesiuk, Stępowski), jak i obecnej (Vavamuffin, Eldo). bardzo często się nią posługują. Na przykład Zbigniew

Stara się również promować nowych twórców Buczkowski czy Jan Kobuszewski stosują ją w swoich

sięgających do warszawskich korzeni (Hanka Maki- utworach literackich i występach kabaretowych.

datna i zespół Świt Żywych Muzyków).

A.G. W piosence pt. “Autobiografia” zespołu Perfect

O odkrywaniu na nowo ducha przedwojennej padają słowa “alpagi łyk…” To też z gwary, prawda?

Warszawy rozmawiam z Grzegorzem Towalskim, G.T. Tak. Alpaga oznacza tu tanie wino. Są słowa

rodakiem warszawskim i założycielem strony inter-z gwary, którymi mieszkańcy Warszawy posługują się

netowej o stołecznej gwarze.na co dzień, zupełnie nieświadomie. Jeśli ktoś to słow-

nictwo zna i stosuje w praktyce, to nawet pisząc utwór Aneta Grabowska: Skąd obecnie zainteresowanie

literacki czy tekst piosenki użyje go siłą rzeczy, młodych ludzi warszawską gwarą?naturalnie.

Grzegorz Towalski: Zainteresowanie wynika stąd, że

A.G. A kogo dzisiaj najbardziej interesuje gwara?ludzie szukają swoich korzeni. Język jest taką esencją

warszawskości, skupia wszystkie cechy Warszawy G.T. Interesują się nią głównie ludzi młodzi między 20

i warszawiaków. Przez język ludzie szukają czegoś, a 30 rokiem życia, ale również starsi.

z czym mogą się utożsamiać.

A.G. I to skłoniło Pana do zorganizowania warszta-

Gazeta na Chmielnej także postanowiła wesprzeć A.G. Jakie były początki tego języka?tów z gwary warszawskiej?

działania popularyzujące gwarę. Tak jak chronimy

G.T. Pierwsze zapiski pochodzą z roku 1778. Są to ginące gatunki zwierząt i roślin — tak powinniśmy G.T. Tak. Ludzie pisali do mnie i pytali czy utworzę

fragmenty protokołów sądowych wydrukowane dbać o bogactwo naszego języka. Od tego wydania takie warsztaty, bo bardzo chętnie by w nich ucze-

w “Gazecie Warszawskiej”. W tych zapiskach jest w GnC pojawi się stała rubryka „Klawo jest”, w której, stniczyli. Postanowiłem wyjść naprzeciw i sprawdzić,

informacja o języku, którym posługują się przestępcy. we współpracy z twórcami portalu, proponujemy mini czy będzie zainteresowanie. Okazało się, że pomysł był

No i tam właśnie pada po raz pierwszy określenie — słowniczek z gwary warszawskiej. W każdym nu-strzałem w dziesiątkę.

“dolina”, czyli dolna kieszeń. Jest to traktowane jako merze omówimy kilka charakterystycznych wyrazów

pierwszy zapis gwary warszawskiej. A.G. Jak długo trwały te spotkania? i zwrotów wraz z ich tłumaczeniem. Zapraszamy!

G.T. Warsztaty były jednodniowe i trwały pięć godzin. A.G. Czy prawdą jest, że gwara narodziła się na Były to głównie wykłady, ale połączone z częścią Pradze?

praktyczną.

G.T. Niezupełnie. Musimy rozróżnić dwie rzeczy.

A.G. Będzie kolejna edycja?W połowie XVIII wieku Praga uzyskała prawa miejskie

i stała się oddzielnym miastem. Dopiero sto lat później G.T. Tak. Myślę, że w okolicach marca zorganizuję

została wcielona do Warszawy, a gwara już wtedy kolejne warsztaty. Są już chętni.

egzystowała. Tak naprawdę to centrum gwary była

dzielnica Wola, przez to, że działał tam największy A.G. Czy gwara ma szansę przetrwać ?

ówczesny bazar warszawski. I to tam głównie rozwijał

się ten język. Kiedyś zróżnicowanie języka było spore G.T. Ma szansę, pod warunkiem, że młodzi ludzie

w rożnych dzielnicach. Wiązało się to z tym, że ludzie docenią ją i będą starali zachować. Nie przetrwa może

nie przemieszczali się tak często jak obecnie. Trzeba język sprzed wojny, ale pewne jego elementy zostaną.

pamiętać, że ważniejszy od słów jest sposób wymowy. Dużo zależy od ludzi, którzy przyjeżdżają do Warsza-

Rodaka warszawskiego na ulicy można poznać nie po wy i zostają. Jeżeli oni poczują, że język ten kojarzy im

tym, jakich słów używa, ale jak mówi. się pozytywnie z tym miastem, będą go chłonąć i

używać, a tym samym rozpowszechniać. Język jest tak

A.G . Gwara jest językiem niższych sfer… naprawdę czymś bardzo ulotnym. Jest odzwierciedle-

niem ludzkich charakterów. Ja próbuję zwrócić uwagę G.T. To był język „dołów”, biednych dzielnic, robot- ludzi na gwarę. Warto się nią zająć, bo tak naprawdę niczych. To tam przyjeżdżali ludzie do pracy, tam niewiele nam z tej kultury Warszawy zostało.mieszkali i wzbogacali język swoimi zwrotami. To był

ich język oficjalny. Rozmawiała Aneta Grabowska

także z tłumaczeń literatury pięknej. Jej książka „Gorz- i miłośników Dzikiego Zachodu. Drugą propozycją Premiery, spotkania, kie żale” to dzieło, które autorka tworzyła w czasie filmową jest obraz „To tu to tam” w reżyserii Lecha

choroby. Zapis refleksji, myśli i walki porusza czytel- Mackiewicza. To opowieść o dwójce przyjaciół, którzy doznania…nika oraz daje powody do rozważań o własnej walce próbują w życiu coś osiągnąć, a w oczach innych są

z losem. życiowymi nieudacznikami. Zadanie niełatwe, warto DA

zobaczyć, co uda się zdobyć bohaterom. Oczywiście w

Tymczasem 3 marca, w ramach cyklu Otwarte na obydwu filmach zagrała znakomita Dorota Stalińska, Luty — miesiąc zakochanych, odpoczynku i zabawy!

Kino Atlantic, gościem będzie Dorota Stalińska, która którą będzie można poznać osobiście. Co prawda ferie w Warszawie już za nami, ale zimo-

uczci 35-lecie pracy aktorskiej. Artystka znana jest we szaleństwo nadal trwa. Zapewne wielu myśli

z takich dzieł jak „Człowiek z marmuru” czy „Seksmisja”. o tym, aby wybrać się do kina. Atlantic zaprasza jak Wszystkich zainteresowanych szczegółami

Z tej okazji zaprezentowane zostaną dwa filmy. zawsze, poza projekcjami w ofercie jest znacznie zaprezentowanych wydarzeń zapraszamy na stronę

Pierwszy z nich to „Eukaliptus” w reżyserii Marcina więcej atrakcji. www.kinoatlantic.pl, gdzie można śledzić terminy Krzyształowicza. Projekcja warta uwagi, gdyż jest to

spotkań i projekcji, daty premier filmowych i nie tylko. pierwszy w Polsce… western erotyczny. To kino nie Bez wątpienia ważnym wydarzeniem było dla każdego, ale na pewno rozbawi publiczność Polecamy! spotkanie z Julią Hartwig — poetką i pisarką, znaną

Warszawskie środowisko muzyczne, pogrążone Odszedł wielki muzyk jazzowy, leader zespołu

w smutku, pożegnało wybitnego polskiego kontra- jazzowego, autor kilku płyt solowych i muzyki do

basistę i szlachetnego człowieka — Zbigniewa filmu Tuchomie — 20 Ha Sztuki, który wziął udział

Wegehaupta, który zmarł 13 stycznia w wieku 57 lat. w nagraniu kilkudziesięciu płyt innych autorów. Był

Uroczysta Msza za duszę Artysty odbyła się 21 absolwentem Wydz. Instrumentalnego w Kl.

stycznia w kościele Barnabitów przy Sobieskiego, Kontrabasu PWSM w Katowicach. Sukcesy odnosił

gdzie mieszkał, a nabożeństwo celebrował (przyja- od lat 70-tych, grał m.in. z J. Ptaszynem

ciel śp. Zbyszka) ks. proboszcz dr Kazimierz Lorek, Wróblewskim, J. Muniakiem, Z. Namysłowskim,

w asyście kilku księży. Mowę pożegnalną wygłosił A. Kurylewiczem, T. Stańko, W. Pawlikiem, K.

Prezes PSJ — Krzysztof Sadowski, który z upoważ- Jonkisz-group. Nagrodzony w Konkursie Impro-

nienia Ministra Kultury i Dz. Nar. przekazał rodzinie wizacji w 1974 r. w Katowicach i na Festiwalu 1976

zmarłego, pośmiertnie przyznaną Zbigniewowi „Jazz nad Odrą” — II nagroda oraz Wyróżnienie Jamboree, w radiu i telewizji. Kochał to co robił, bo Wegehauptowi Honorową Odznakę R P: Zasłużony Indywidualnie. 10-krotnie otrzymał I miejsce w kat. gra na kontrabasie była jego pasją. Był jazzma-dla Kultury Polskiej. Na pożegnanie, z potrzeby Najlepszy kontrabas w Polsce. Profesor na Wydziale nem—wirtuozem o charakterystycznym brzmieniu i serca, zagrali przyjaciele zmarłego Artysty, m.in.: Jazzu w PSM im. F. Chopina II st. w Warszawie, wielkim talencie. Tym zaskarbił sobie serca wielu Zbigniew Namysłowski z synem Jackiem, Michał uczył przez 20 lat. Skromny, szczery, uprzejmy. słuchaczy. Jego twórczość będzie dla nas pocie-Kulenty, Andrzej Jagodziński, Adam Cegielski, Lubił zieleń, ciszę, spacery… i przychodził na szeniem.bracia Robert i Wojtek Majewscy. Po mszy trumna Chmielną.

z ciałem przewieziona została na Śląsk, do Katowic,

Elżbieta Czechowiczw rodzinne strony Muzyka, gdzie 25 stycznia odbył Uwielbiał pracować. Zagrał niezliczone ilości

się pogrzeb. koncertów w kraju i zagranicą, na festiwalach Jazz

Dwie osoby, które jako pierwsze odpowiedzą na Pytanie konkursowe brzmi: Jaki reżyser i pisarz był gościem cyklu

pytanie konkursowe otrzymają Karty Kinomana Otwarte na Kino Atlantic 30 stycznia 2012 roku?

kina Atlantic. Odpowiedzi przesyłajcie na adres e-mail: [email protected]

UWAGA! KONKURS

NUMER 14 / LUTY 2012

WARSZAWSKI FOTOBLOG

http://gwara-warszawska.waw.pl

http://www.facebook.com/gwarawarszawska

Klawo jest

Słowniczek:

Klawo — dobrzeFerajna — towarzystwo, grupa znajomychRozpiska — listaUstrojstwo — urządzenieWihajster — coś, czego nazwy nie znamy(od "wie heißt er?" — „jak to się nazywa?”)Spożywczak — sklep spożywczyCichobiegi — kapcieFuszerka — źle wykonana praca

W ramach projektu Fotomiastikon

pasjonaci fotografii publikują zdjęcia Waszawy

w serwisie

www.fotomiastikon.pl

Najlepsze z nich można obejrzeć w Galerii

Jabłkowskich w podwórzu przy Chmielnej 21.

fot. FrupelMarek Łebek w dirtpark.org

Makieta i skład: www.minuta8.pl6 3 STRONA STRONA

Płyta za słowoNieznana szerzej formacja Apacze z wolnej Voli

skomponowała i nagrała płytę, którą można dostać za

darmo w wybranych punktach. A właściwie nie za

darmo, tylko za wyjątkową walutę — „dobre slowo”.

Odbierając płytę należy wpisać się w specjalnej

Xiędze Apaczów.

Apacze z wolnej voli to formacja koncertowa,

w skład której wchodzą: Szaweł Płóciennik, Michał

Truong oraz Krzysiek Truong. W projekcie biorą też

udział bardziej znani artyści — m.in. Robert

Brylewski, Sławek Gołaszewski, Michał Truong,

Tomasz Płóciennik, Jarosław Płóciennik), którzy

wspólnie stworzyli płytę "Szaweł & ZaŁOga — Apacz

z wolnej Voli"

Płyta dystrybuowana jest do rąk słuchaczy nie-

odpłatnie — w zamian za dobre słowo. Po wpisaniu O szczególnym sposobie promocji i ideach, jakie * NOWY WSPANIAŁY ŚWIAT (Centrum Kultury —

wybranego słowa do specjalnej Xsięgi Apaczów można róg Świętokrzyskiej i Nowego Światu)towarzyszyły komponowaniu płyty opowiada Szaweł odebrać płytę. Akcja prowadzona jest w wybranych

Płóciennki, pomysłodawca projektu: * 5 STAIRS (SK8 Shop — ul. Chmielna 24)punktach na terenie Warszawy.

Występujemy przeciwko wszechobecnemu bożkowi * HEJ JOE (sklep muzyczny — ul.Złota) Jak mówi sam autor projektu, Szaweł Płóciennik: pieniądza. Dzisiaj, będąc niezależnym twórcą, trzeba trochę

Apacze z wolnej woli to dialog elektroniki, futuryzmu pomyśleć, by w sposób kreatywny i ciekawy zareklamować * MITO (kawiarnia/księgarnia — Plac Konstytucji)

(gorące inspirację muzyką nowo falową, Talking Heads, swój produkt. Żyjemy w czasach, w których większy jest

Ultravox, The Stranglers) z klasycznym brzmieniem * CZUŁY BARBARZYŃCA (kawiarnia/księgarnia —strach przed nie posiadaniem, niż przed śmiercią. Zamie-gitary akustycznej. Stąd słowa na płycie utrzymane są róg ulicy Zajęczej i Dobrej)niliśmy ławy świątyń na korytarze produktów. Ja nie chcę w stylistyce rock'n roll, aczkolwiek są teksty, które odbiegają

nic posiadać oprócz satysfakcji moich słuchaczy…* BARROCK (klub muzyczny — ul.Śniadeckich 17)od tego schematu. Nie ukrywam też, że zawsze spory wpływ

wywierała na mnie muzyka zespołu The Beatels, szczególnie To nie jest sprzeciw ideologiczny. Nazwałbym go bardziej * CHWILA DA CLUB (klub muzyczny — róg ulicybiały album. Lubię ładne melodie. Taki był też cel tej płyty, sprzeciwem o charakterze filozoficznym… Ogrodowej i Żelaznej)

zrobić kilka naprawdę dobrych melodii.

* JAH LOVE TATTO (studio tatuażu — Aleje Akcja ma charakter całkiem indywidualny, jest Niepodległości 122)

inicjatywą niezależną, nie wpisującą się w żaden szer-

* Wysyłkowo (dobre słowo + adres + koszt przesyłkiszy nurt, a autorzy nie identyfikują się z żadnymi Obok prezentujemy listę miejsc, gdzie można odebrać pod [email protected] ruchami na rynku muzycznym. płytę i przyczynić się do współtworzenia duszy albumu.

http://www.facebook.com/apaczezwolnejvoli

Gdzie trzeba się udać?

A.G . Gwara jest językiem niższych sfer… er ?" – „jak to się nazywa”)Warszawska G.T. To był język „dołów”, biednych dzielnic, robot- Spożywczak – sklep spożywczy

niczych. To tam przyjeżdżali ludzie do pracy, tam gwara wraca do mieszkali i wzbogacali język swoimi zwrotami. To był Cichobiegi – kapcie

ich język oficjalny.łaskFuszerka – źle wykonana praca

A.G .Czy zna Pan kogoś, kto używa gwary na co

Większość warszawiaków nie zdaje sobie sprawy dzień?

z tego, że posługuje się na co dzień warszawską

gwarą. Nieświadomie używają niektórych zwrotów G.T. Myślę, że każdy w Warszawie używa jej codzien-

podtrzymując w ten sposób życie najstarszego języka nie. Są to pojedyncze słowa, zwroty .Poza tym artyści

stolicy. Ale wśród warszawiaków coraz popularniej- bardzo często się nią posługują. Na przykład Zbig-sze staje się też ostatnio świadome zainteresowanie niew Buczkowski czy Jan Kobuszewski stosują ją gwarą — przyczynia się do tego Grzegorz Towalski w swoich utworach literackich i występach kabare-i jego serwis gwara-warszawska.waw.pl, który

towych. obchodzi właśnie swoje drugie urodziny. Na ich fejs-

bukowym profilu czytamy:A.G. W piosence pt. “Autobiografia” zespołu Perfect

padają słowa “alpagi łyk…” To też z gwary, prawda?Strona powstała po to, aby zainteresować warsza-

wiaków, zarówno tych rodowitych jak i "flancowa- G.T. Tak. Alpaga oznacza tu tanie wino. Są słowa nych", gwarą warszawską. Chcemy ocalić od zapom- z gwary, którymi mieszkańcy Warszawy posługują się nienia język Warszawy pokazać, że "warsiaska na co dzień, zupełnie nieświadomie. Jeśli ktoś to nawijka" jest czymś naprawdę fajnym i godnym uwagi słownictwo zna i stosuje w praktyce, to nawet pisząc zwłaszcza w dzisiejszych czasach, gdy zalewani utwór literacki czy tekst piosenki użyje go siłą rzeczy, jesteśmy wszechobecną bylejakością i nijakością. naturalnie.Celem serwisu gwara-warszawska.waw.pl jest

pokazanie warszawiakom czym jest gwara, jak ona A.G. A kogo dzisiaj najbardziej interesuje gwara?brzmi.

G.T. Interesują się nią głównie ludzi młodzi między 20

Gwara warszawska jest tym cenniejsza, że a 30 rokiem życia, ale również starsi.

w swoich cechach zawiera esencje charakteru miasta.

Jego przebojowość, humor, cwaniackość. To wszystko, A.G. I to skłoniło Pana do zorganizowania warszta-

co sprawiło, że miasto wciąż trwa i się rozwija. tów z gwary warszawskiej?

Zarówno nowi, jak i zasiedziali mieszkańcy G.T. Tak. Ludzie pisali do mnie i pytali czy utworzę

Warszawy mają mgliste pojęcie na temat gwary. Jeżeli takie warsztaty, bo bardzo chętnie by w nich ucze-

w ogóle o niej słyszeli, to sądzą, że jest zabytkiem, stniczyli. Postanowiłem wyjść naprzeciw i sprawdzić,

reliktem minionych czasów. Nie jest to prawda — czy będzie zainteresowanie. Okazało się, że pomysł był

wystarczy przejść się ulicami Warszawy (nie tylko tej strzałem w dziesiątkę.

prawobrzeżnej), żeby usłyszeć zwroty, powiedzonka

czy słowa charakterystyczne dla tego miasta. Problem A.G. Jak długo trwały te spotkania?

polega na tym, że większość "rodaków warszawskich"

nie ma pojęcia, że jest to gwara. A skoro nie potrafią jej G.T. Warsztaty były jednodniowe i trwały pięć godzin.

rozpoznać to sądzą, że nie istnieje. Były to głównie wykłady, ale połączone z częścią

praktyczną.

Czasy kiedy Wiech pisywał swe felietony

A.G. Będzie kolejna edycja?w "Expresiaku", a cała Warszawa z radością mówiła

"Wiechem", już nie powrócą, ale chcemy by Warsza-

G.T. Tak. Myślę, że w okolicach marca zorganizuję wiacy potrafili ją rozpoznać i chcieli ją chronić przed

kolejne warsztaty. Są już chętni.zapomnieniem, żeby byli z niej dumni tak jak Ślązacy

czy Górale są dumni ze swojej. Nie mamy się czego

A.G. Czy gwara ma szansę przetrwać ?wstydzić !

G.T. Ma szansę, pod warunkiem, że młodzi ludzie Serwis prezentuje też przykłady twórczości

docenią ją i będą starali zachować. Nie przetrwa może inspirowanej gwara warszawską, zarówno tej klasycz-

język sprzed wojny, ale pewne jego elementy zostaną. nej (Wiech, Grzesiuk, Stępowski), jak i obecnej (Vava-

Dużo zależy od ludzi, którzy przyjeżdżają do muffin, Eldo). Stara się również promować nowych

Warszawy i zostają. Jeżeli oni poczują, że język ten twórców sięgających do warszawskich korzeni (Hanka

kojarzy im się pozytywnie z tym miastem, będą go Makidatna i zespół Świt Żywych Muzyków).

chłonąć i używać, a tym samym rozpowszechniać.

Język jest tak naprawdę czymś bardzo ulotnym. Jest O odkrywaniu na nowo ducha przedwojennej

odzwierciedleniem ludzkich charakterów. Ja próbuję Warszawy rozmawiam z Grzegorzem Towalskim,

zwrócić uwagę ludzi na gwarę. Warto się nią zająć, bo rodakiem warszawskim i założycielem strony inter-

tak naprawdę niewiele nam z tej kultury Warszawy netowej o stołecznej gwarze.

zostało.

Aneta Grabowska: Skąd obecnie zainteresowanie

młodych ludzi warszawską gwarą? Rozmawiała Aneta Grabowska

Grzegorz Towalski: Zainteresowanie wynika stąd, że Gazeta na Chmielnej także postanowiła wesprzeć

ludzie szukają swoich korzeni. Język jest taką esencją działania popularyzujące gwarę. Tak jak chronimy

warszawskości, skupia wszystkie cechy Warszawy ginące gatunki zwierząt i roślin — tak powinniśmy

i warszawiaków. Przez język ludzie szukają czegoś, dbać o bogactwo naszego języka. Od tego wydania

z czym mogą się utożsamiać. w GnC pojawi się stała rubryka „Klawo jest”, w której,

we współpracy z twórcami portalu, proponujemy mini

A.G. Jakie były początki tego języka? — słowniczek z gwary warszawskiej. W każdym

numerze omówimy kilka charakterystycznych wyra-

G.T. Pierwsze zapiski pochodzą z roku 1778. Są to zów i zwrotów wraz z ich tłumaczeniem. Zapraszamy!

fragmenty protokołów sądowych wydrukowane

w “Gazecie Warszawskiej”. W tych zapiskach jest http://gwara-warszawska.waw.plinformacja o języku, którym posługują się przestępcy.

http://www.facebook.com/gwarawarszawskaNo i tam właśnie pada po raz pierwszy określenie

“dolina”, czyli dolna kieszeń. Jest to traktowane jako

pierwszy zapis gwary warszawskiej.

Słowniczek :A.G. Czy prawdą jest, że gwara narodziła się na

Pradze?

G.T. Niezupełnie. Musimy rozróżnić dwie rzeczy.

KLAWO JEST Tak nazywasię rubryka - jakos w jej W połowie XVIII wieku Praga uzyskała prawa miejskie

grafike proszę na stale wkomponowac 2 zalaczone i stała się oddzielnym miastem. Dopiero sto lat później

logotypyzostała wcielona do Warszawy, a gwara już wtedy

egzystowała. Tak naprawdę to centrum gwary była

Klawo – dobrzedzielnica Wola, przez to, że działał tam największy

ówczesny bazar warszawski. I to tam głównie rozwijał

Ferajna – towarzystwo, grupa znajomychsię ten język. Kiedyś zróżnicowanie języka było spore

w rożnych dzielnicach. Wiązało się to z tym, że ludzie

Rozpiska – listanie przemieszczali się tak często jak obecnie. Trzeba

pamiętać, że ważniejszy od słów jest sposób wymowy.

Ustrojstwo – urządzenieRodaka warszawskiego na ulicy można poznać nie po

tym, jakich słów używa, ale jak mówi.

Wihajster - coś, czego nazwy nie znamy (od "wie heißt

www.czymogepomoc.pl

fot.z archiwum

organizatora

W ten sposób pisarka operuje znanym i odwiecz-

nym motywem diabła, czy też po prostu ucieleśnienia

zła, które ulega ludzkim uczuciom i w imię miłości

mści się na mieszkańcach miasteczka. Sam wątek starej

legendy i kulminacja książki jest nieco zbyt wartka, Gdzie diabeł nie mało rozwinięta, ale to połączenie współczesnego

romansu i klimatu starych opowieści, przekazy-może tam...wanych z ust do ust uważam za udane. Główne

postacie tej historii są wyraziste i zabawne, czujemy

Danuta Awolusi sympatię do niechlujnego, uwielbiającego fast-foody

pisarza oraz młodej, wysportowanej Jackie, która

Skoro w lutym tyle się mówi i miłości, warto polecić zmienia jego życie.romans z nieco wyższej półki. Czasem miło jest

rozerwać się przy literaturze lekkiej, łatwej i przy-mroczną tajemnicę... Od tego momentu w książce jemniej, a do tego całkiem nieźle skomponowanej! Książka lekka, (...), w sposób zaskakujący splatają się wątki fantastyczne, Jude Deveraux to dobrze znana autorka romansów, pradawny motyw szatana, romansu, zakazanej miłości które czyta się… z wypiekami na twarzy. „Dzikie pierwszorzędna wśród i klątwy.orchidee” są doskonałą lekturą na długie zimowe

wieczory. trzeciorzędnych.Narracja, prowadzona w dwóch perspektywach

jest lekka i wciągająca, autorka buduje napięcie, „Dzikie orchidee” to opowieść o pisarzu, który Deveraux napisała książkę dla wszystkich, choć jej

przeprowadza czytelnika przez opowieści o dzieciń-spotkał kobietę swego życia, tą jedyną… Po wielu powieści osądza się raczej w kanonie prozy kobiecej

stwie pisarza i jego asystentki, genialnie ukazuje proces latach szczęśliwego małżeństwa kobieta umiera, i romansów. Oczywiście „Dzikie orchidee” to również

tworzenia literatury (scena, w której Jackie wygłasza pozostawiając po sobie ogromną pustkę. Bohater czuje romans, ale ze względu na wątki fantastyczne panowie

przemowę, jak napisać książkę, która otrzyma nagrodę się wypalony zawodowo, popada w apatię i odcina się bez zażenowania mogą po nią sięgnąć... Przemawia za

Pulitzera). Deveraux nie pozwala się nudzić — bowiem od świata. Wówczas na jego drodze staje młoda tym głównie stylistyka wypowiedzi, bo sama autorka

niespodziewanie Jackie okazuje się być wizjonerką, dziewczyna, Jackie, która w przypływie desperacji lubi stosować nierealne, magiczne motywy w swojej

bardzo ściśle powiązaną z życiem mieszkańców Cole przyjmuje od pisarza propozycję asystentury twórczości („Rycerz w lśniącej w zbroi”).

Creek, a my czekamy niecierpliwie na wyjaśnienie i wyjeżdża z nim do małego miasteczka Cole Creek,

legendy o kobiecie, która kochała diabła i przypłaciła to w którym spędziła dzieciństwo. Tam mają rozwikłać Tak więc, drogie panie i co wrażliwsi panowie,

życiem... Cała akcja zmierza nieuchronnie do wyjaś-legendę o kobiecie, która kochała samego diabła, by książka lekka, jak to kiedyś powiedziano, pierwszor-

nienia, jaką rolę pełni szatan w małym miasteczku i... pisarz mógł znów stworzyć nową powieść. Jak się zędna wśród trzeciorzędnych, ale zawierająca życiową

jak łatwo go spotkać na swojej drodze.okazuje — Cole Creek, tak jak jego mieszkańcy, skrywa mądrość z przebłyskiem pisarskiego geniuszu.

dodaje energii i wprowadza nas w lepszy nastrój. których nie są już te same. Gorąca czekolada powinna Czeko—lada Zawarte w niej cynk i selen zwiększają wydzielanie być przede wszystkim bardzo gęsta, tak byśmy mogli

tzw. hormonów szczęścia, a kofeina i teobromina lekko pomału delektować się każdym łykiem. Niestety obec-

pobudzają. Warto więc może walentynkową przygodę nie desery te mają rzadszą konsystencję, niektóre Justyna Nowakowska zacząć od filiżanki gorącej czekolady. można wypić wręcz jednym haustem. Nie zmienia to

jednak faktu, iż wedlowskie czekolady (przynajmniej Walentynki tuż, tuż, więc warto zastanowić się nad

moim zdaniem) są przepyszne. Warto też wspomnieć, Pierwsza warszawska pijalnia czekaladymożliwościami spędzenia wyjątkowego wieczoru

że także tutejsza różnorodność wszelakich czeko-z ukochaną osobą. Tym, którzy nie mają jeszcze sprecy-

ladowych deserów może przyprawić nas o lekki Wyobraźmy sobie, że siedzimy obok ukochanej osoby zowanych planów, proponujemy wybrać się do jednej

zawrót głowy.w pomieszczeniu przepełnionym niezwykłym aroma-z warszawskich pijalni czekolady. Niby banalne, a jed-

tem czekolady. Otacza nas klimat przedwojennej War-nak może okazać się świetnym rozwiązaniem. Czeka

szawy, a my przyglądając się mrozowi za oknem, Różnorodność miejsc i smakówtam bowiem na nas wiele słodkich pokus, które poz-

popijamy ciepłą czekoladę ze 150-letnia tradycją. Czas wolą na przeniesienie się w świat marzeń, a co naj-

zwalnia, na moment zapominamy o warszawskim Lokale Wedel są chyba najbardziej popularnymi ważniejsze atmosfera tych klimatycznych miejsc

zgiełku i problemach dnia powszedniego. Liczymy się w Warszawie pijalniami czekolady, ale nie jedynymi. wprowadzi w romantyczny nastrój i zagwarantuje

tylko my i osoba towarzysząca. Takie doznania zapew- Osoby, którym nie podoba się starodawny wystrój niezapomniane chwile. Specjalnie z okazji Walentynek

nia nam najstarsza warszawska pijalnia czekolady pijalni Wedel, mogą udać się do lokalu Mount Blanc na przygotowaliśmy dla Państwa krótki przegląd war-

firmy Wedel na ulicy Szpitalnej. Początki marki sięgają ulicy Chmielnej. Osobiście polecam tutejsze pralinki szawskich pijalni czekolady.

XIX wieku, kiedy to Karol Ernest Wedel otworzył belgijskie, które zaspokoją podniebienia nawet naj-

cukiernię na ulicy miodowej, słynącą z czekoladowych większych smakoszy. Mount Blanc oferuje ponad 140 Czekolada jako afrodyzjak przysmaków. Jego wyroby szybko stały się popularne, rodzajów pralinek, a wśród nich wspaniałe pralinki

zachwycając wielu smakoszy swoim kunsztem i wyjąt- orzechowe czy karmelowe. Poza tym Mount Blanc Czarodziejskie wręcz właściwości czekolady są znane

kowym smakiem. Firmę po ojcu przejął Emil Wedel. z okazji Walentynek przygotował bardzo ciekawy nie od dziś. Prekursorami w stosowaniu czekolady

To właśnie ten cukiernik jest założycielem działającej podarunkowy zestaw (serca wypełnione pralinkami), jako afrodyzjaku byli Aztekowie. Według ich wierzeń

do dzisiaj, trochę w innej formie, pijalni czekolady na który z pewnością wywoła uśmiech na twarzy uko-ziarna kakaowca potęgowały uczucie przyjemności

ulicy Szpitalnej oraz sąsiadującego z nią Sklepu Staro- chanej kobiety.i oddziaływały pobudzająco zarówno na mężczyzn,

świeckiego. Na przestrzeni lat wiele się jednak jak i na kobiety. Podobno nawet Casanova wierzył

zmieniło. Nie tylko atmosfera (kwestią dyskusyjną jest w cudowne działanie czekolady. I rzeczywiście współ- Dokończenie na str. 7to, czy na korzyść), ale i smak czekolady zdaniem nie-czesne badania naukowców dowodzą, że czekolada

Czytelnia Okładka powieści“Dzikie orchidee”Jude Deveraux

NUMER 14 / LUTY 2012

kino Iluzjon

Apacze z wolnej volipodczas koncertu

fot.

arch

iwum

Oryginalna biżuteria dedykowanaNa Walentynki zaprojektuj własną wyjątkową bizuterię

dla ukochanej lub ukochanego!

W sklepie przy Chmielnej 9 możesz dowolnie skomponowaćniepowtarzalny naszyjnik lub bransoletkę — zapraszamy!

RE

KL

AM

A

RE

KL

AM

A

objawy przysmażenia zalewamy wszytko winem i cze-

kamy, aż wino zacznie wrzeć. Potem trochę trzymamy

je na dużym ogniu. Można dodać liść laurowy, gałązkę

tymianku albo wręcz bouquet garni, klasyczny ele-

ment francuskiej kuchni, czyli liść laurowy, gałązkę ty-

mianku i parę gałązek pietruszki związanych białą

nitką.

Romantyczna kolacja Kiedy wino trochę odparuje wrzucamy wszystkie

małże i potrząsamy garnkiem żeby się wymieszały

Marcin Wojtasik z winem. Po kilku minutach pod przykryta pokrywką

sprawdzamy — jeśli muszle są pootwierane, to znaczy

Święto zakochanych to moment, kiedy spora grupa że mule są gotowe. Teraz kolejna ważna rada. Wszy-

posiadaczy i posiadaczek tzw. drugiej połówki przy- potencjalnie może zepsuć ten miły wieczór. Kolacja na stkie, które się nie otworzyły wyrzucamy. Można to pomina sobie o czymś takim jak romantyczna ko- własnym terytorium pozwala poczuć się znacznie zrobić już na tym etapie albo podczas spożywania, jeśli lacja. Tego konkretnego dnia liczne pary pragną swobodniej. W tym miejscu pojawia się jednak pro- jakaś zamknięta nam umknęła. To równie ważne jak wspólnie spożyć przy blasku świec wspólny odświęt-

blem. Stereotypowy podział ról, z którym nie ma sensu odrzucenie otwartych przed gotowaniem.ny posiłek. Wyjątkowy, jakiego nie jada się na co

walczyć, zakłada, że kolacje tego dnia powinien przy-dzień. A skoro, przynajmniej teoretycznie, finał

gotować swej wybrance mężczyzna, a większość W tym momencie wielcy kucharze oddzielają te romantycznego wieczoru ma miejsce w sypialni,

mężczyzn w tym kraju niestety nie potrafi przygo- małże od sosu, wyciągają wszystkie ze skorupek poza dobrze, jeśli zaserwowane z tej okazji dania mają

tować nic wymyślnego. Tak mówią badania. Co więc kilkoma do dekoracji, potem przecedzają sos, dopra-także specjalne właściwości. Tak więc zakochani

czynić? Można kolację zamówić i w tym zakresie oferta wiają go i mieszają z małżami. Kupa roboty. Dużo poszukują miejsca, które zaoferuje im romantyczną

potrafi być dość wyszukana. Restauracja Gruba Ryba prościej niczego nie oddzielać, tylko przyprawić sos od atmosferę i tradycyjne walentynkowe dania o ce-

(Kasprzaka 7) proponuje np. zestaw „nagie sushi”. Jest razu w garnku z małżami. chach afrodyzjaku. Nowa świecka tradycja mówi, że

to zestaw sushi wraz z instrukcją, jak układać je na ciele zasadniczo takim daniem są wszelkie owoce morza. ukochanej. W ofercie zastrzegają zresztą, że jest to Zostaje nam więc już tylko doprawienie sosu. I tu Z uwagi na cenę oraz dość specyficzny smak nie są

zestaw dostępny tylko na wynos. No ja myślę! trzecia ważna rada. Nie solimy. Ani trochę, sok one jadane na co dzień , a do tego są zdrowe i lekko-

z muszli jest aż nadto słony, czasem wręcz trzeba strawne. Idealna propozycja na miłosny wieczór.

Można sprawę jednak jeszcze bardziej uprościć, jeszcze rozcieńczyć sos odrobiną wina. Ale najpierw

równocześnie jeszcze bardziej obniżając koszta. dajemy śmietanę, pietruszkę, mieszamy i dopiero Wyjść do miastaPoniżej bajecznie prosty przepis na eleganckie danie potem sprawdzamy czy potrawa nie wyszła nam za

walentynkowe, ze wskazówkami, które pozwolą go słona. Spójrzmy zatem co w tym zakresie oferuje miasto

nie zepsuć nawet najbardziej opornemu adeptowi Warszawa, a szczególnie jej centrum wokół Chmielnej.

sztuki kuchennej. Mule podajemy na stół w garnku, w którym się

gotowały. Do tego podajemy drugie naczynie na Dla spragnionych tradycyjnej formuły w naj-

muszle. W knajpach podają każdemu w osobnym Moucladelepszym wydaniu polecam restaurację Bliklego (Nowy

garnku, ale podczas kolacji we dwoje można jeść Świat 33), gdzie zakochanych czeka prosta klasyka paczka małży (1,4 kg) 28 zł, wspólnie z jednego, jak w “Zakochanym kundlu”. Mule francuskiej elegancji, jako główne danie np. małże

podane w ten sposób, tzn. bez wyjmowania z muszli, je św. Jakuba, do tego czerwonego winą wysokiej klasy. pół butelki białego wytrawnego wina od 5 zł,się palcami. Najpierw trzeba wyłamać jedną stronę Za kolację dla dwojga, złożoną z przystawek zupy,

muszli i posługiwać się nią jako łyżeczką do pozos-drugiego dania i deserów trzeba się liczyć z wydatkiem 3 szalotki lub 1 por albo pęczek dymki (w dwóch tałych, ostrym brzeg ułatwia oddzielanie mięsa od ostatnich przypadkach tylko biała część) 2—3 zł,powyżej trzech stów, ale warto jeśli gustuje się w takich

muszli. klimatach. pudełko śmietany 2 zł,

Do tego oczywiście dobre wino, świece, biały Wielbicielom mniej wytwornych klimatów i bar- dwa ząbki czosnku 0,5 zł,obrus, muzyka z głośników. Dobre efekty daje mó-dziej umiarkowanych cen polecić można świetną

wienie po francusku głosem Alaina Delona… Co dalej, włoską knajpkę Mela Verde (Chmielna 8) oferującą pęczek pietruszki — cena zależna od sezonuto już chyba nie muszę pisać…szeroki wybór makaronów z owocami morza, w cenie

od trzydziestu do czterdziestu złotych, a restauracja Mule najlepiej kupować w czwartek (ew.w piątek), bo

Frida (Nowy Świat 34) umili ten niepowtarzalny wtedy dowożą je do sklepów. Na początek wrzucamy

wieczór pokazem flamenco i koncertem mariachi. małże do zimnej wody i czekamy aż się zamkną. Te

W takich miejscach można się zamknąć w kwocie od które się nie zamkną wyrzucamy. Czasem trzeba po-

stu do dwustu złotych. stukać lekko w skorupkę, żeby mul się jednak zamknął

(Jeżeli jest nawet troszeczkę uchylony, mimo moczenia

Zostać w domu w wodzie i ostukiwania, wyrzucamy, bo się można

ciężko struć. Taki nie otwierający się małż nie żyje i to

A jeszcze taniej? No cóż, poniżej pewnego pułapu nie wiadomo od jak dawna. Tak samo wyrzucamy

jedynym sensownym rozwiązaniem jest kolacja wszystkie z popękaną muszlą).

domowa. I nie jest to opcja najgorsza, pod pewnymi

względami nawet lepsza niż kolacja na mieście. Warto Aby przygotować sos bardzo drobno siekamy

bowiem mieć świadomość tego, że jeśli nie chodzimy pora albo szalotkę, podobnie czosnek i podsmażamy to

na co dzień do eleganckich restauracji, to jednorazowa na maśle tak, żeby się tylko zeszkliło (broń Boże nie

wizyta może wiązać się z pewnym stresem, który przysmażyło na złoto!). Kiedy pojawiają się pierwsze

ZDROWIE: diety warto sięgać po warzywa i owoce ze wszystkich

grup kolorystycznych (np. truskawka, pomarańcza,

brokuł, kalafior). Podobne działanie wykazują soki

wyciskane ze świeżych warzyw i owoców. Ważne, by Sercu na zdrowiebyły mętne i nie zawierały ani grama niezdrowego

cukru. Warto wiedzieć, że obniżające cholesterol Serce to jeden z najważniejszych organów w ludzkim flawonoidy znajdują się również w winie oraz czeko-ciele. Jego nieprawidłowa praca jest w stanie zakłócić ladzie. Co więcej, po niewielkie ilości tych produktów niemal wszystkie procesy życiowe.

możemy sięgać często!

Na szczęście istnieje wiele sposobów na utrzymanie tej Dla utrzymania prawidłowej kondycji serca isto-

najważniejszej dla organizmu części ciała w dobrej tne znaczenie ma wysoki poziom płynów w orga-

formie. Jednym z nich jest odpowiednio skompono-nizmie. Picie minimum ośmiu szklanek (1,5 litra)

wana, pełnowartościowa dieta, która powinna być czystej wody mineralnej wpływa na rozrzedzenie

szczególnie bogata w błonnik oraz węglowodany, krwi. Możesz pić również zieloną i czarną herbatę, soki

a uboga w sól i tłuszcze zwierzęce. Podstawą jadło-warzywne i owocowe czy herbatki ziołowe. Staraj się

spisu, który wyjdzie sercu na zdrowie są produkty Uwaga!jednak nie spożywać więcej niż cztery filiżanki kawy zbożowe. Należy spożywać je kilka razy dziennie.

dziennie. Unikaj też słodkich gazowanych napojów.Błonnik minimalizuje efekt wchłaniania się choleste- Dla pierwszych 40 osób, które dokonają zapisu na

rolu. Do pełnoziarnistych produktów zaliczamy m. in. recepcji CMP Chmielna ul. Chmielna 14 w Warszawie

pieczywo powstałe z mąki pochodzącej z pełnego lub zadzwonią pod numer tel. 22 827 83 55 lub na

przemiału, grube, nieprzetworzone kasze, brązowy infolinię 0 801 412 414 (koszt jak za połączenie lokalne) ryż, makaron razowy czy śniadaniowe płatki owsiane. badanie EKG serca oferujemy bezpłatnie.

Równie ważne dla prawidłowego funkcj- Promocja ważna od 14—21 lutego, nie łączy się z in-WALENTYNKI W KAŻDYM WIEKUonowania serca są warzywa i owoce, po które można nymi upustami i rabatami.

NIE ZAPOMNIJ O BLISKIM CI SERCU ! sięgać nawet pięć razy dziennie. Są one niewyczer-

panym źródłem błonnika oraz licznych przeciw-Serdecznie zapraszamy!

utleniaczy. Pracy naszego serca dobrze służy przede BEZPŁATNE BADANIA EKG SERCAwww.cmp.med.plwszystkim zielenina, która zawiera duże ilości kwasu W CMP CHMIELNA OD 14—21 LUTEGO 2012 r. !

foliowego. Jednak dla wzbogacenia i zrównoważenia

Makieta i skład: www.minuta8.pl4 5 STRONA STRONA www.czymogepomoc.pl

W poszukiwaniusmaku

RECENZJA KULINARNA

kawiarniaMy’o’my

fot. Mariola Matuszczyk

fragmentwyremontowanego skweru

Rośnie nowe...

NUMER 14 / LUTY 2012

RE

KL

AM

AR

EK

LA

MA

RE

KL

AM

A

RE

KL

AM

A

fot.

Ram

a (W

ikim

edia

)

Najlepsze marki męskiej bielizny

Zapraszamy do salonu firmowegona ulicę Chmielną 10

Sklep Zielony Kot mieszczący się przy ulicy Chmielnej 26 to miejsce z tradycjami. Od 28 lat każdy znajdzie tu dla siebie

wspaniałą, nietuzinkową, jedyną w swoim rodzaju biżuterię. Upominek można kupić już od niewielkich sum, do wyboru

jest biżuteria srebrna, sztuczna, wyroby z surowców mineralnych, metalu, barwionego tytanu.