NGJALLJA Nr. 1 (192) Viti XVIII i botimit JANAR 2009 Çmimi 20 lekë Mesazhi i Krishtlindjeve ÇUDI! † Anastasi Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë “Fjala, i bashkëqenshëm me Atin, ngjizet prej gjakrash virgjërorë,..., lind në shpellë, çudi!” (Lavdërimi i Himneve të 21 dhjetorit). Klerit dhe besimtarëve shpresëtarë Orthodhoksë, Bij të shtrenjtë më Zotin, Të gjitha sa lidhen me festën e Krishtlindjes habisin. “Fjala”, i paafrueshmi dhe i pakonceptueshmi, “që ka të qenët një me Atin”, “bir njeriu” bëhet, që ta çojë përfundimisht njeriun në lartësi të jashtëzakonshme: në hyjnizim. Biri i Perëndisë, duke marrë natyrën njerëzore, “që me anë të kungimit të Hyjnisë të bashkëhyjnizohet njerëzorja” (Shën Grigori i Nisës), i dha vlerë të habitshme çdo personi njerëzor në mbarë dhenë. E lartësoi njeriun, në mënyrë të pakrahasueshme, më tepër nga sa është përpjekur çfarëdolloj teorie humaniste dhe teze ateiste. Kjo ngjarje kozmohistorike zhvillohet në një mënyrë të çuditshme: Nëna Virgjëreshë, pas Lindjes, “e mbështolli atë me shpërgënj dhe e vendosi në grazhd, sepse nuk kishte vend për ata atje ku kishin rënë” (Lluk. 2:7). Ai që vjen për të udhëhequr gjininë njerëzore drejt shpëtimit “lindet në shpellë”, mohon çdo lloj forme të botës së jashtme, përbuz luksin, jeton nga çasti më i parë jetën e njerëzve të thjeshtë, të të përulurve dhe të varfërve, pra të shumicës dërrmuese të popullsisë së tokës. Por në të njëjtën kohë, Ungjillorët zbulojnë një tjetër prani të habitshme: Rreshta engjëjsh që këndojnë “Lavdi Perëndisë në më të lartat dhe mbi dhenë paqe, e mbi njerëzit mirëdashje”. Më tej habit (vijon në faqen 7) Atmosfera festive e Krishtli- ndjeve u ndje edhe në mjediset e Kryepiskopatës së Shenjtë, ku u pritën vizitat e urimit të përfaqësu- esve të komuniteteve të tjera feta- re, personaliteteve të larta shtetëro- re dhe të jetës shoqërore të vendit, trupit diplomatik, besimtarëve etj. Për të uruar besimtarët ortho- dhoksë erdhi në Kryepiskopatën e Shenjtë Presidenti i Republikës z. Bamir Topi, me bashkëshorten. Ai pati një shkëmbim të ngrohtë urimesh me Kryepiskopin Anastas. Duke u larguar nga Kryepisko- pata e Shenjtë, Presidenti do të de- Tiranë - Pritje me rastin e Krishtlindjeve në Kryepiskopatën e Shenjtë klaronte para mediave se: “Naty- risht që sot është një ditë shumë e veçantë, një ditë e gëzuar. Dëshiroj të jap një mesazh urimi për të gjithë besimtarët e krishterë dhe ky mesazh është për të gjithë popullin shqiptar. Besoj se nuk e teprojmë të japim të njëjtin mesazh se Festa e Krishtlindjeve është festë për të gjithë shqiptarët, sikurse të gjithë ne festojmë Bajramin. Kjo është shenjë e harmonisë fetare tradicio- nale, por kjo është një ditë shumë e rëndësishme për të dhënë më shu- më mesazhe paqeje, për më shumë (vijon në faqen 6) adhurimi i të urtëve nga Lindja dhe mania paranojake e Herodit, që kërkon të shfarosë Foshnjën Hyjnore, si kundërshtarin e tij të ardhshëm. Himnologjia e Kishës sonë na e tregon këtë ngjarje mahnitëse: “Fjala, që ka të qenët një me Atin, pasi u zu prej gjakrash të dëlirë virgjërorë (pasi u ngjiz në mitrën e Virgjëreshës),... lind përsëri në shpellë: çudi!” Fjala e përjetshme e Perëndisë, vjen në kohën e kësaj bote në një mënyrë të panjohur më parë, në heshtje dhe thjesht.
12
Embed
GAZETA janar 2009 Janar 2009.pdf · Të gjitha sa lidhen me festën e Krishtlindjes habisin. “Fjala”, i paafrueshmi dhe i pakonceptueshmi, “që ka të qenët një me Atin”,
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
JANAR 2009 NGJALLJA 1
NGJALLJANr. 1 (192) Viti XVIII i botimit JANAR 2009 Çmimi 20 lekë
Mesazhi i Krishtlindjeve
ÇUDI!† Anastasi
Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i gjithë Shqipërisë
“Fjala, i bashkëqenshëm me Atin, ngjizet prej gjakrash virgjërorë,..., lind
në shpellë, çudi!” (Lavdërimi i Himneve të 21 dhjetorit).
Klerit dhe besimtarëve shpresëtarë Orthodhoksë,Bij të shtrenjtë më Zotin,
Të gjitha sa lidhen me festën e Krishtlindjes habisin. “Fjala”, ipaafrueshmi dhe i pakonceptueshmi, “që ka të qenët një me Atin”, “birnjeriu” bëhet, që ta çojë përfundimisht njeriun në lartësi tëjashtëzakonshme: në hyjnizim. Biri i Perëndisë, duke marrë natyrënnjerëzore, “që me anë të kungimit të Hyjnisë të bashkëhyjnizohetnjerëzorja” (Shën Grigori i Nisës), i dha vlerë të habitshme çdo personinjerëzor në mbarë dhenë. E lartësoi njeriun, në mënyrë tëpakrahasueshme, më tepër nga sa është përpjekur çfarëdolloj teoriehumaniste dhe teze ateiste.
Kjo ngjarje kozmohistorike zhvillohet në një mënyrë të çuditshme:Nëna Virgjëreshë, pas Lindjes, “e mbështolli atë me shpërgënj dhe evendosi në grazhd, sepse nuk kishte vend për ata atje ku kishin rënë”(Lluk. 2:7). Ai që vjen për të udhëhequr gjininë njerëzore drejt shpëtimit“lindet në shpellë”, mohon çdo lloj forme të botës së jashtme, përbuzluksin, jeton nga çasti më i parë jetën e njerëzve të thjeshtë, të të përulurvedhe të varfërve, pra të shumicës dërrmuese të popullsisë së tokës.
Por në të njëjtën kohë, Ungjillorët zbulojnë një tjetër prani tëhabitshme: Rreshta engjëjsh që këndojnë “Lavdi Perëndisë në më tëlartat dhe mbi dhenë paqe, e mbi njerëzit mirëdashje”. Më tej habit (vijon në faqen 7)
Atmosfera festive e Krishtli-ndjeve u ndje edhe në mjediset eKryepiskopatës së Shenjtë, ku upritën vizitat e urimit të përfaqësu-esve të komuniteteve të tjera feta-re, personaliteteve të larta shtetëro-re dhe të jetës shoqërore të vendit,trupit diplomatik, besimtarëve etj.
Për të uruar besimtarët ortho-dhoksë erdhi në Kryepiskopatën eShenjtë Presidenti i Republikësz. Bamir Topi, me bashkëshorten.Ai pati një shkëmbim të ngrohtëurimesh me Kryepiskopin Anastas.
Duke u larguar nga Kryepisko-pata e Shenjtë, Presidenti do të de-
Tiranë - Pritje me rastin e Krishtlindjeve në Kryepiskopatën e Shenjtëklaronte para mediave se: “Naty-risht që sot është një ditë shumë eveçantë, një ditë e gëzuar. Dëshirojtë jap një mesazh urimi për të gjithëbesimtarët e krishterë dhe kymesazh është për të gjithë popullinshqiptar. Besoj se nuk e teprojmëtë japim të njëjtin mesazh se Festae Krishtlindjeve është festë për tëgjithë shqiptarët, sikurse të gjithëne festojmë Bajramin. Kjo ështëshenjë e harmonisë fetare tradicio-nale, por kjo është një ditë shumëe rëndësishme për të dhënë më shu-më mesazhe paqeje, për më shumë
(vijon në faqen 6)
adhurimi i të urtëve nga Lindja dhe mania paranojake e Herodit, qëkërkon të shfarosë Foshnjën Hyjnore, si kundërshtarin e tij të ardhshëm.Himnologjia e Kishës sonë na e tregon këtë ngjarje mahnitëse: “Fjala,që ka të qenët një me Atin, pasi u zu prej gjakrash të dëlirë virgjërorë(pasi u ngjiz në mitrën e Virgjëreshës),... lind përsëri në shpellë: çudi!”Fjala e përjetshme e Perëndisë, vjen në kohën e kësaj bote në njëmënyrë të panjohur më parë, në heshtje dhe thjesht.
2 NGJALLJA JANAR 2009
Pasuria e thesarit shpirtëror dheartistik të Muzikës Bizantine u për-coll gjatë periudhës para Krishtli-ndjes nëpërmjet koncertit “Ç’të tëblatojmë, o Krisht, që u duke mbidhé!”, nga Kori Kishtar Bizantin“Shën Joan Kukuzeli”. Shfaqja udha me nivel të lartë artistik dhe umirëprit dhe nga besimtarët nëKavajë, Vlorë, Fier e Berat.
Më 22 dhjetor, kori dha koncertedhe në një nga sallat e MuzeutHistorik Kombëtar, në Tiranë, kumes pjesëmarrësve, besimtarë, kle-rikë dhe artdashës, ishin të prani-shëm edhe Kryepiskopi Anastas,Episkopi i Apollonisë, Nikolla dheEpiskopi i Krujës, Andoni.
“Psalim për Krishtlindjen, sepsekur ndodhi ajo psalën edhe engjëjt,diçka unike midis festave të më-dha! Psalim himnin e gëzueshëmpër botën e tërë - “Lavdi Perëndisëqë është në më të lartat dhe mbi
22 dhjetor, në Muzeun Historik Kombëtar
Koncert me Muzikë Bizantine me rastin e Krishtlindjevedhenë paqe dhe mbi njerëzit mirë-dashje.” - u tha gjatë programit ngaprezantuesi i korit.
Kori Kishtar Bizantin “ShënJoan Kukuzeli”, i Kishës Ortho-dhokse Autoqefale të Shqipërisë uformua në vitin 1995, në Tiranë.Pjesëmarrës në të janë kryesisht tërinj orthodhoksë, të cilët kanë
mbaruar Akademinë Teologjike“Ngjallja e Krishtit”, në Shën Vlash,Durrës, apo kurset e herëpasher-shme të muzikës bizantine në Tiranë.Katër nga ata kanë mbaruar studimepër muzikë bizantine jashtë vendit.
Drejtues dhe themelues i koritështë Atë Justini, murg-prift ngaMali i Shenjtë, i cili shërben në
vendin tonë që nga viti 1992.Ky kor, që sot përbëhet nga 20
elementë, ka realizuar edhe re-gjistrime të ndryshme dhe ka nxje-rrë deri tani 6 kaseta/CD me himnekishtare në shqip. Gjithashtu, kadhënë edhe shumë koncerte nëqytete të ndryshme të vendit dhejashtë Shqipërisë.
Më 26 dhjetor 2008, salla krye-sore e Muzeut Historik Kombëtarnë Tiranë, e mbushur nga qindrapjesëmarrës, do të shpërthente ngazërat rinorë dhe urimet e zjarrta përKrishtlindje të bekuara dhe një vittë begatë. Këngë, valle, recitime ...atmosferë emocionuese dhe mengjyra të vërteta festive.
Në skenë do të ngjiteshin njëripas tjetrit grupet rinore bashkë mefëmijët e shkollave 9-vjeçare të Ki-shës sonë. Ata përcollën këngë të
Festivali i 11-të i Rinisë Orthodhoksekrishtera dhe popullore, valle tradi-cionale, recitime dhe pjesë drame.Gjithçka e shoqëruar me dritën qërrezatonte nga fytyrat e tyre të qe-shura. Midis tyre ishte edhe ideato-ri dhe mbështetësi kryesor i këtijfestivali, Kryepiskopi Anastas, ishoqëruar nga Mitropoliti i Beratit,Hirësi Ignati, Episkopi i Apollonisë,Hirësi Nikolla, Episkopi i Krujës,Hirësi Andoni, klerikë dhe besimtarë.
Për më shumë se tri orë u krijuanjë atmosferë bashkëpunimi dhe
vëllazërimi, e shprehur në harmoni-zimin e prezantimit të vlerave të kri-shtera dhe atyre popullore. Falënde-rime dhe mirënjohje për të gjithëata që merrnin pjesë, e sidomos përata që kanë kontribuar në ndërtimindhe përparimin e këtij festivali. 15grupe rinore (pas përzgjedhjes nëfestivalet e dioqezave të tyre orga-nizuar gjatë muajit dhjetor), sollënvlerat karakteristike të zonave të tyre.Përveç grupeve konkurruese festi-valin e përshëndetën me këngë dhe
valle festive edhe disa grupe të tjerarinore dhe fëmijësh orthodhoksë.
Drama “Falja, forma finale e da-shurisë”, paraqitur për publikun ngatë rinj të grupit rinor të Tiranës, për-shëndetja e Gavril dhe Maria Priftit,me këngët “Dashuria e Perëndisë”dhe “Kambanat bien përsëri” dhepjesët e tjera përshëndetëse krijuannjë atmosferë të veçantë.
Pas prezantimit të grupeve dhepritjes për vendimin e jurisë përfituesin e këtij festivali, KryepiskopiAnastas përshëndeti pjesëmarrësit.Ai përgëzoi dhe vlerësoi këtë akti-vitet me nivel të lartë.
Në fund, juria e festivalit ndauçmimet për grupet fituese. Sivjet,çmimin inkurajues e mori grupi iKëlcyrës, e më pas u ndanë dyçmime për vendin e tretë, përka-tësisht për grupet rinore të Beratitdhe të Korçës, vendin e dytë e me-ritoi grupi rinor i Kavajës, ndërsavendin e parë e mori grupi rinor iTiranës, me paraqitje të shkëlqyerdhe shumë duartrokitje.
I.K.
Kori
Kishtar
Bizantin
“Shën Joan
Kukuzeli”
gjatë
koncertit.
JANAR 2009 NGJALLJA 3
Nga kremtimet e Krishtlindjeve në Mitropolitë e Shenjta
Dhënia e këtij titulli është një vlerësim që i bëhet jo vetëm Hirësisësë Tij personalisht, por të gjithë komunitetit dhe vetë Kishës Orthodhokse.Të dish të vlerësosh, do të thotë të dish të jesh mirënjohës jo vetëmkundrejt disa njerëzve. Kjo do të thotë që të dish të jesh mirënjohës dhefalënderues për njerëzit që Zoti dërgon pranë nesh. Dhe ne të gjithë ijemi mirënjohës Zotit, që në krye të Kishës sonë ka dërguar njerëz siKryepiskopi Anastas, por edhe që i ka dhënë grigjës dhe Mitropolisësonë një Kryebari të tillë si Imzot Joani.
Këto ishin disa nga ato që u thanë në këtë ditë, duke përmendurkontributin e veçantë të Hirësi Joanit dhe të asaj çka ai përfaqëson dhebën në qytetin tonë. Fjalën e rastit e mbajti Stavrofor atë Ilia Kotnani, icili u përqendrua në aspektet e jetës dhe shërbimit kishtar të HirësiJoanit. Në emër të intelektualëve korçarë përshëndeti znj. Jonela Spaho,pedagoge në Universitetin “Fan Noli” të Korçës, dhe në emër të rinisëpërshëndeti Mihal Sonellari. Gjithashtu, pati përshtypje dhe vlerësimeedhe nga të pranishmit në sallë.
Në emër të Kryepiskopit Anastas përshëndeti Hirësi Andoni.
Hirësi Joanit i dorëzohet titulli “Qytetar Nderi”- Në datën 19 dhjetor 2008, Këshilli Bashkiak i qytetit i dorëzoi Hirësi Joanit titullin “Qytetar Nderi” i Bashkisë Korçë -
GjirokastërNë të gjitha kishat e kësaj
dioqeze, festa u përjetua meentuziazëm, jo vetëm nga bano-rët e qytetit, por edhe nga emi-grantët e shumtë që kishin ar-dhur për festat e fundvitit.
Mitropoliti i Gjirokastrës,Hirësi Dhimitri, i ftoi besimtarëtorthodhoksë gjirokastritë tëmerrnin pjesë në shërbesën eLiturgjisë Hyjnore që do tëzhvillohej në kishën “Meta-morfoza e Shpëtimtarit”, më25 Dhjetor, me qëllim që ata tëishin së bashku këtë të kremte.Që në orët e para të mëngjesit,besimtarët kishin ardhur për tëmarrë pjesë në shërbesat e di-tës festive. Para besimtarëve or-thodhoksë, pjesëmarrës në kë-të Liturgji Hyjnore, u lexua me-sazhi i Kryepiskopit Anastas,“Çudi!” me rastin e Krishtli-ndjeve.
Atmosfera e festës vijoi përdisa ditë, me takime të shumta,urime dhe përshëndetje mesklerikëve e besimtarëve, të ci-lët këto ditë të bekuara i festuansë bashku sipas traditës sëshenjtë orthodhokse. Gjitha-shtu, si çdo vit, Hirësi Dhimitri,priti personalitete të qytetit, siedhe besimtarë të shumtë nëmjediset e Mitropolisë sëShenjtë.
Berat
Qindra besimtarë ndoqën Liturgjinë e Krishtlindjes nëkishën e Shën Spiridhonit, të kryer nga Mitropoliti i Beratit,Vlorës, Kaninës dhe gjithë Myzeqesë, Imzot Ignati, indihmuar nga klerikë të tjerë të kësaj mitropolie.
Në mesazhin drejtuar besimtarëve Hirësi Ignati thandër të tjera:
“Le të jetë i nxehtë falënderimi ynë ndaj paqebërë-sit, Zotit tonë Jisu Krisht, që për shpëtimin tonë u bënjeri; dhe le të jetë një dëshirë dhe përpjekje e jonatë jetojmë shpëtimin tonë dhe të bëhemi me të vërtetë“bij të Perëndisë”. Gëzimi, që vjen si rrjedhim tek ataqë shijojnë çlirimin nëpërmjet pendimit dhe rrëfimithyjnor, nuk përbën një dëshirë të paarritshme, porështë për secilin një realitet i prekshëm, një përjetimpersonal. Me të drejtë admirojmë dhe habitemi përkëtë përulësi të skajshme të Zotit. A kemi nevojë përdiçka tjetër? Përulësia jonë, gjendja e paqme dhethjeshtësia është rruga që duhet të përshkojmë përte Zoti. Vetëm kështu do të ndiejmë tërë madhështinëdhe bukurinë e Krishtlindjeve. U bëftë!”
Korçë
Në datën 20 dhjetor u zhvillua në sallën poshtë kate-drales “Ngjallja e Krishtit” aktiviteti i përvitshëm festivnë prag të Krishtlindjes. Në të morën pjesë grupe arti-stike nga Mitropolia. Mbas prezantimit të programittë pranishmit i përshëndeti edhe Hirësi Joani.
Në përfundim, u prezantua ekspozita e piktorëvetë rinj, të cilët vinin nga shkolla e mesme artistike e qytetit.
Më 23 dhjetor, në orët e pasdites një tjetër festimtradicional, kolendrat. Grupe fëmijësh, të rinjsh, por edhemë të moshuar ishin derdhur rrugëve të qytetit dukeshpallur lajmin gazmor se në botë lindi Shpëtimtari.Kjo traditë, e cila ruhet fort në qytetin e Korçës, savjen dhe merr përmasa më të gjera. Gëzimi që buronnga Krishtlindja prek gjithmonë e më shumë identitetine çdo cepi të qytetit. Grazhde të zbukuruar kalojnërrugëve dhe këngët gazmore të kolendrave zgjojnëbrenda njerëzve ndjenjën e shpresës.
Apogjeu i festës së Krishtlindjes ishin kambanat edatës 25 Dhjetor, kur festimi arriti kulmin e tij memeshën e Krishtlindjes, në të gjitha kishat e qytetit.Qindra e mijëra besimtarë u mblodhën në këtë ditëpranë kishave të enorive të tyre. Ndërsa në katedralen“Ngjallja e Krishtit” liturgjia u celebrua nga MitropolitiKorçës, Joani.
Në përshëndetjen e tij Hirësia e Tij Joani tha ndërtë tjera: “Nga ajo dritë e Betlehemit deri më sotnuk është zbehur asgjë, ai gëzim i barinjve, ai gë-zim i magëve që panë yllin dhe u mbushën me njëgëzim të madh ekziston akoma edhe sot dhe kjoështë një lloj shenje që Krishti ishte Perëndia dhePerëndia është i pavdekshëm e ruan gjithmonë fre-skinë. Ajo skenë që ka ndodhur para 2000 vjetësh
(vijon në faqen 4)
4 NGJALLJA JANAR 2009
Më 19 dhjetor, salla e MuzeutHistorik ishte mbushur plot meprindër, fëmijë dhe të ftuar, të cilëtndoqën shfaqjen festive të 160nxënësve të shkollës 9-vjeçare“Protagonistët”. I pranishëm ishteedhe Kryepiskopi Anastas.
Programi nisi me përcjelljen emesazheve nga ana e fëmijëve,që sillnin lajmin se po afrojnëKrishtlindjet dhe të gjithë duhet tëbëhen gati. Në vazhdim, nxënësitkënduan këngë, recituan poezi,luajtën në piano, duke treguar seçfarë kishin mësuar gjatë gjithëvitit në shqip, anglisht dhe greqisht,duke shprehur njëkohësisht edhetalentet e tyre në fusha tëndryshme.
ka frymëzuar për 2000 vjet dhe do tëfrymëzojë në jetë të jetëve të gjithë njerëzit.Shumë gjëra kanë ardhur dhe kanë ikur,gjithsekush që di historinë e njerëzimit e dise sa shumë gjëra fituan famë për njëperiudhë të shkurtër dhe prapë janëzhdukur, ndërsa ngjarja që ka ndodhurpara 2000 vjetësh në Betlehem vazhdonakoma edhe sot ta ruajë freskinë, vazhdonakoma edhe sot ta ruajë gëzimin.
Askush nuk do të gëzohet, nëse shpirti iTij do të jetë në errësirë, prandaj unë do t’jukërkoja të gjithëve ju, motra e vëllezër tëdashur më Krishtin, që kjo ditë të shërbejëpër një pajtim akoma më të madh. Le tëshërbejë kjo ditë për të falur çdo të keqe qëkemi ne dhe për ta ndriçuar shpirtin medritën e Krishtit. Drita ka ardhur në botëdhe i përket gjithsecilit nga ne që ta ndezëpishtarin e Tij te drita e madhe dhe lum ainjeri që do të futë në zemrën dhe shpirtin etij dritën e Krishtit. Ai do të fitojë arin, do tëfitojë temjanin do të fitojë edhe pavde-kësinë.”
Mbas Liturgjisë së Krishtlindjes, në selinë eMitropolisë së Shenjtë, Imzot Joani priti vizitadhe urime nga pushtetarë vendorë dhepersonalitete të tjera të qytetit, si edhe ngaqindra besimtarë që në këtë ditë shkëmbeninurime njëri me tjetrin duke reflektuar gëzimin enatyrshëm të kësaj dite.
Në datën 26 dhjetor, në mensën “Shërbesae Dashurisë”, Imzot Joani shtroi një drekë dhefestoi së bashku me njerëz në nevojë dhe tëbraktisur. Ajo u shtrua për rreth 120 personadhe pati si mesazh jo vetëm mbështetjen për ta,por për një ndihmesë me dinjitet.
Mihal Sonellari
Atmosferë festive përcolli edhe festa e ShënVasilit të Madh, më 1 janar, në kishën e Krye-engjëjve, drejtuar nga Hirësi Dhimitri, kumerrnin pjesë klerikë dhe besimtarë të shumtëtë qytetit të Gjirokastrës.
Në fund të Liturgjisë, Mitropoliti i ftoi besim-tarët të merrnin pjesë në qendrën shpirtëroreqë ndodhet pranë kishës për ndarjen e kekut tëShën Vasilit. Pas këtij aktiviteti, i cili krijon njëatmosferë shumë të gëzueshme, Mitropoliti Dhi-mitër së bashku me të rinj dhe të reja orthodho-
kse të qytetit shkuan në azilin e qytetit, për të shpër-ndarë dhurata për të moshuarit si edhe mesazhete urimit. Ata u mirëpritën me shumë ngrohtësidhe dashuri, duke kaluar kështu së bashku çastefestive dhe gëzimi.
Vlen të theksohet se me iniciativën e rinisëorthodhokse, gjatë ditëve festive të Krishtlindjes,u shpërndanë ndihma dhe dhurata edhe përfamiljet e dëmtuara të pallatit që u shkatërruapara pak kohësh në një nga lagjet kryesore tëqytetit të Gjirokastrës.
Shën Vasili në Gjirokastër
“Krishti lindi, lavdërojeni!” Me këtë thirrjetë gëzueshme në atmosferën mbushur me dritae dekor simbolik, u mbush Manastiri i ShënVlashit pasditen e 18 dhjetorit. Studentët eAkademisë Teologjike “Ngjallja e Krishtit”,nxënësit e Shkollës së Mesme Kishtare “Kryqi iNderuar”, Sukth dhe fëmijët e “Shtëpisë
Shfaqje festive me rastin e Krishtlindjeve e AkademisëTeologjike, Liceut Kishtar dhe “Shtëpisë Orthodhokse
të Shpresës” në Manastirin e Shën Vlashit
Shfaqje për Krishtlindje e nxënësve të shkollës“Protagonistët”
Orthodhokse të Shpresës” e kremtuan ardhjene Krishtlindjes përmes një programi festiv qëzgjati rreth dy orë, i mbushur me këngë, drama-tizime, pjesë humoristike dhe me mesazhet evërteta të Krishtlindjes.
Gjatë programit foli edhe zëvendësdrejtori iAkademisë, Episkopi i Apollonisë, Hirësi Nikolla.
Organ i Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë
Del nën kujdesine Këshillit Botues
Themelues:Kryepiskopi Anastas
JANAR 2009 NGJALLJA 5
Me pagëzimin e Tij Krishti shenjtëroi naty-rën e ujërave dhe varrosi në lumin e Jordanitmëkatet tona. Kjo ngjarje u përjetua përsëri nëqytetin e bukur të Beratit me Shërbesat e She-njta të cilat u kryen në datat 5 dhe 6 janar.
Më datën 6 u kryen nga Hirësi Ignati shër-besat e Liturgjisë së Joan Gojartit, e Bekimit tëMadh të Ujit, si edhe ajo e hedhjes së kryqitnga Ura e Goricës mbi lumin Osum.
Me qindra besimtarë morën pjesë në këtoditë të shenjta. Ata ndanë midis tyre ujin embushur me Hirin e Shpirtit të Shenjtë, i cili dotë qëndrojë në shtëpitë e shpresëtarëve për njëvit të tërë. Me dhjetëra djem sfiduan ujërat eftohta të Osumit për të marrë pjesë në bekimine Kryqit të Shenjtë.
KorçëBanorë të qytetit të Korçës kremtuan ditën
e Ujit të Bekuar me Liturgjinë Hyjnore dhe shër-besat në katedralen “Ngjallja e Krishtit”. Pastajqindra e qindra besimtarë e qytetarë të Korçësmorën pjesë në hedhjen e kryqit në ujë, që ashtusi çdo vit kryhet në shatërvanin, në sheshin parakatedrales. Kryqin e hedhur nga Imzot Joani, ekapi për të dytin vit 27-vjeçari Olger Tona.
Uji i Bekuar dhe hedhja e kryqit në ujë, nërajonin e Korçës festohet në mënyrë të veçantëedhe në shumë fshatra, si në Polenë, Voskopojëe Vithkuq etj.
PogradecTë ftohtët nuk i pengoi mijëra banorë të
Pogradecit të dalin sipas traditës së lashtë, përtë kremtuar Ujin e Bekuar në breg të liqenit.Shërbesën e ndoqën edhe shumë të tjerë qëkishin hipur në varka.
Mes të rinjve që u krodhën në liqen, kryqine kapi Kristi Nikolla, një 18-vjeçar nga Pogradeci.
DurrësNjë 40-vjeçar nga Durrësi ka arritur të kapë
kryqin në ujërat e ftohta të Adriatikut në tëkremten e Theofanisë. Nikolla Zeneli, i cili uhodh në ujë së bashku me pesë të rinj tëmoshave nga 17-20 vjeç, ka pasur fatin të prekëi pari kryqin mes urimeve të qindra besimtarëveorthodhoksë që morën pjesë në ceremoninë eorganizuar në kalatën 4 të Portit Detar tëDurrësit.
Më parë, në kishën e Apostull Pavlit dheShën Astit, u celebrua Liturgjia Hyjnore nga Hi-rësi Nikolla, Episkop i Apollonisë, i cili u shprehse shfaqja e Jisuit si Mesia njerëzor dhe si Birihyjnor i Perëndisë përbën theksin e kësaj feste.
PërmetAtmosferë festive kishte Përmeti në ditën e
Theofanisë. Është një traditë e bukur në këtëqytet të vogël ku banorët, jo vetëm ata të besimitOrthodhoks, dalin në brigjet e Vjosës, në afërsi
Kremtimet e shumta në periudhën midis dyviteve u finalizuan me festën e Theofanisë, më6 janar. Brenda dhe jashtë saj kisha “Ungjillëzimii Hyjlindëses” ishte mbushur me qindra besimtarë.
Fortlumturia e Tij, Kryepiskopi Anastas,drejtoi Liturgjinë Hyjnore dhe shërbesën eBekimit të Madh të Ujit, i shoqëruar nga kleridhe 2 koret e Kishës. Ai iu drejtua besimtarëvese, dita e Pagëzimit të Zotit tonë Jisu Krishtshënon edhe fillimin e misionit të Tij shpëtimtar.
Kryepiskopi theksoi se dita e shfaqjes së Pe-rëndisë Triadik prej së larti përbën edhe hapjene rrugës për të gjithë drejt shpëtimit. Nëpagëzimin e Tij, Krishti fillon të predikojë ardhjen
Kremtim festiv i Ujit të Bekuar në të gjithë vendinTiranë, Kryepiskopi Anastas bën Bekimin e Ujërave
Berat
e Mbretërisë së Perëndisë. Krishti nuk kishtenevojë të pagëzohej, por na tregoi edhe ne seduhet të ecim në rrugën që Ai vetë e filloi.
Pas Shërbesës së Bekimit të Ujit, mijëra e
mijëra besimtarë morën për gjatë gjithë ditësUjin e Bekuar, të ndihmuar edhe nga pikat eshumta të instaluara për shpërndarjen e tij.
I.K.
VlorëDhjetëra besimtarë orthodhoksë vlonjatë
morën pjesë në shërbesat në kishën e ShënTheodhorit dhe në ceremoninë e hedhjes sëkryqit në det.
Pas meshës, që u krye nga atë KonstandinPrifti, në bregun e Plazhit të Ri u organizua ce-remonia e hedhjes së kryqit në det. Kryqin egjeti 50-vjeçari Vangjel Ndini.
FierMijëra besimtarë orthodhoksë mbushën
kishën e Shën Gjergjit, në qytetin e Fierit, qyshnë orët e para të mëngjesit, për të kremtuarTheofaninë, Ujin e Bekuar. Pas meshës qëmbajti atë Ilia Bitri, u krye riti i hedhjes së kryqitnë ujin e shatërvanit në qendër të qytetit, afërkishës, ku kryqin e kapi një 14-vjeçar.
GjirokastërPas Liturgjisë Hyjnore në kishën e Krye-
engjëjve, u vazhdua me shërbesën e hedhjes sëkryqit në ujërat e lumit Drino, pranë vendit tëquajtur “Ura e lumit”. Shërbesat u kryen ngaatë Theodhori Nikolla. Veç dhjetëra besimtarë-ve të qytetit, ritet u ndoqën dhe nga shumë emi-grantë të ardhur për festat.
ElbasanMe qindra besimtarë orthodhoksë të
Elbasanit kanë marrë pjesë në ceremoninë ehedhjes së kryqit në ujë, në ditën e Theofanisë.Kryqi është kapur për të tretin vit radhazi ngaJulian Luli, 28 vjeç.
Shërbesa u krye pas Liturgjisë në kishën eShën Thanasit nga Episkopi i Krujës, HirësiAndoni dhe atë Stavri Çipi. Pastaj të gjithë udrejtuan tek një kompleks pishinash i qytetit tëElbasanit, ku u krye shërbesa e hedhjes së kryqitnë ujë.
të urës, për të ndjekur shërbesën aq festive tëhedhjes së kryqit në ujëra.
Liturgjinë Hyjnore në kishën e bukur tëShenjtores Parashqevi e kreu Mitropoliti iGjirokastrës, Hirësia e Tij Dhimitri.
Pas mbarimit të shërbesës në lumin e Vjosës(kryqin e mori nga ujërat i riu përmetar RidiMustafaj), në mjediset e kopshtit të fëmijëvenë kishën “Lindja e së Tërëshenjtës Mari”, Mitro-politi preu sipas traditës vasilopitën e enorisë.
J. Q.
6 NGJALLJA JANAR 2009
Tiranë - Pritje me rastin e Krishtlindjevenë Kryepiskopatën e Shenjtëtolerancë, më shumë harmoni.
Religjionet kanë qenë gjithmonëpikë referimi dhe protagonistë tëqetësimit të ujërave dhe në situatatmë të vështira që ka pasur Shqi-përia dhe kanë qenë misionare tëforcimit të demokracisë në Shqi-përi, kështu që kemi çka të më-sojmë dhe kjo është një ditë e ve-çantë për ta dhënë këtë mesazh.Ju uroj edhe një herë të gjithëvegëzuar!”
Për të uruar erdhi edhe Krye-ministri, z. Sali Berisha me bashkë-shorten, i cili pati një bashkëbisedimtë ngrohtë me Kryepiskopin Anastas,ku vlerësoi si gjithnjë punën e bërëderi më tani.
Në fund Kryeministri deklaroise: “Është ditë e madhe në të cilënunë dua t’ju përcjell urimet mëvëllazërore, më të përzemërta tëgjithë besimtarëve të krishterë nëkëtë ditë të Lindjes së Krishtit, të
lindjes së përjetësisë, shpresës, for-cës së pashtershme shpirtërore tënjeriut, por dhe të gjithë besimta-rëve shqiptarë që kanë në besiminte Zoti motivin më të madh tëpërpjekjeve, të sakrificave të tyrepër veten, familjen, vendin dheshoqërinë në tërësi”, u shprehKryeministri Berisha.
…“Pra edhe njëherë le të falë-
nderojmë Zotin në këtë ditë të ma-dhe për të gjitha këto mirësi qëkombi pati gjatë këtij viti dhe le tëurojmë dhe shpresojmë që viti tjetërtë na gjejë edhe më mirë”, vijoi mëtej Kryeministri Berisha.
Për të uruar Komunitetin Or-thodhoks erdhi në Kryepiskopatëedhe Kryetari i Partisë Socialistedhe i Bashkisë së Tiranës, z. Edi
Kremtimi i Krishtlindjes në Tiranë
(vijon nga faqja 1)
Atmosfera festive e Krishtli-ndjes nisi të ndihej që më parë, mepërgatitjet për ta pritur sa më mirëKrishtin-Foshnjë, pas një periudhetë gjatë kreshmimi dhe lutjeje, siedhe me veprimtaritë e të rinjvedhe fëmijëve etj.
Kremtimi i parë ishte ai i së Die-lës para Krishtlindjes, pasditen e sëcilës besimtarët të mbledhur nëkishën “Ungjillëzimi i Perëndi-lindëses Mari”, morën pjesë nëMisterin e Efqelisë, atë të lyerjesme vaj të shenjtëruar. Një traditëkjo tashmë e konsoliduar në pritjetë kësaj të kremteje të madhe.
Të hënën, 24 dhjetor, herët nëmëngjes besimtarët morën pjesë nëShërbesën e bukur të Orëve të
Rama, i cili do të deklaronte se:“Dua t’ju uroj shërim të shpejtë
të gjithë atyre që janë të pamundur.Dua t’ju uroj shpresë dhe mundësitë gjithë atyre, që janë të varfër etë papunë, në një Shqipëri që jetonditë të vështira dhe ku kemi nevojëtë gjithë për një besim të ri, nëmënyrë që të bëjmë realitet ëndrrate fëmijëve, ambiciet e të rinjve,dëshirat e prindërve, lutjet e tëmoshuarve. Gëzuar të gjithëve dhesa më shumë fat.”
Mëdha të Krishtlindjes, të mbushurme tropare dhe me lexime ngaDhiata e Vjetër dhe e Re, që flasinpër Lindjen e Krishtit, duke u pasuarmë pas me Shërbesën e Mbrëmë-sores dhe atë të Liturgjisë Hyjnoretë Vasilit të Madh.
E veçanta e kësaj dite ishte njëgrup i madh fëmijësh dhe të rinjsh,të cilët këndonin kolendrat tradi-cionale, duke shkuar nëpër shtëpitëe besimtarëve. Ata shkuan edhe nëKryepiskopatën e Hirshme dhe gë-zuan e bashkëbiseduan me Kryepi-skopin Anastas.
Të gjitha veprimtaritë dhe për-gatitjet shpirtërore të besimtarëveorthodhoksë kulmuan, në datën 25Dhjetor, me shërbesat festive dheLiturgjinë Hyjnore të Krishtlindjes,të cilat u kryen nga Fortlumturia eTij Anastasi, i cili lexoi Mesazhin epërvitshëm, që këtë vit kishte si titull“Çudi!”, duke iu referuar çudisë sëmistershme të Lindjes së Zotit.
Gëzimi dhe atmosfera festivevazhduan në kishë tërë ditën, meardhjen e mijëra besimtarëve dhebanorëve të kryeqytetit.
Korresp. i gazetës “Ngjallja”
Në fotot (nga lart poshtë):21 dhjetorEfqelia e Shenjtë në kishën“Ungjillëzimi i Hyjlindëses”,Tiranë.24 dhjetorKolendrat në familjet orthodhokse25 dhjetorÇast nga mesha e Krishtlindjes.
JANAR 2009 NGJALLJA 7
Ngjarja tronditëse që ndryshoi rrjedhën e
historisë së botës zhvillohet pa zhurmë, larg nga
qendrat e vendimeve politike dhe ushtarake të
Perandorisë Romake, që besonin se rregullonin
fatin e planetit; larg rretheve ekonomike dhe
tregtare, larg nga qarqet filozofike dhe fetare
të botës së atëhershme, që mendonin se njihnin
ligjet e natyrës apo ligjet e Perëndisë. “Se
këshillat e mia nuk janë si këshillat tuaja, as
rrugët tuaja nuk janë si rrugët e mia, thotë Zoti”
(Isaia 55:8), ka theksuar profeti Isaia.
Të gjitha sa kanë lidhje me Jisu Krishtin, në
pamje të parë përbëjnë një sfidë për logjikën
e zakonshme. Shpesh e përmbysin, por
përfundimisht e zgjerojnë horizontin e saj. Kanë
një dinamikë të pashtershme, një energji
krijuese. Sa njohën Krishtin, sa e besuan dhe
u lidhën me anë të dashurisë me Atë,
konstatojnë dhe përjetojnë se Perëndia Triadik,
të Cilin e zbuloi Jisui, nuk është një fuqi e
epërme jopersonale, statike, moskokëçarëse,
por është Perëndia i gjallë i dashurisë, Perëndia
i të papriturave. Pa zhurmë, Ai çel horizonte
të reja, aty ku të gjitha duken të mbyllura dhe
pa shpresë. Ndërhyn me mënyra të pashpre-
suara në rrugëtimin e njerëzimit, të komunitetit
në të cilin bëjmë pjesë, si edhe në jetën tonë
personale. I jep jetës sonë zgjidhje të papritura
për probleme të pazgjidhshme. Shpresa që
ofron kjo e vërtetë në sprova na fuqizon dhe
na ripërtërin. Dashuria që ajo shpërndan, pra
dalja nga egoja jonë për të takuar tjetrin,
shoqërohet nga hareja dhe paqja e brendshme.
Jeta “më Krishtin” është e mbushur me
eksperienca të mrekullueshme. Bëhet fjalë për
një transformim shpirtëror të vazhdueshëm.
* *
Përkundrazi, mënyrat si e festojmë
Krishtlindjen, në kohën tonë përbëjnë një çudi
të hidhur. Në vend të thjeshtësisë dhe të
përulësisë, mbizotëron luksi, të dukurit, lakmia,
dëshirimi dhe nxjerrja në pah e pasurisë
materiale, prirja marramendëse për kënaqësi,
nënvlerësimi dhe përbuzja e të mirave
shpirtërore.
Madje në këtë epokë, planetin po e
shqetëson një tjetër e papritur e pakëndshme:
kolapsi i ekonomisë. Aktiviteti ekonomik i
shtrembër, që adhuron fitimin dhe injoron e
përbuz njeriun dhe zhvat krijesën, çoi në krizën
e njohur ekonomike botërore, që si një uragan
i tmerrshëm kërcënon pjesën më të madhe të
vendeve të zhvilluara dhe atyre në zhvillim. Por
kryesisht përfundon në një mundim të ri të
miliona njerëzve të thjeshtë dhe të varfër.
Propozimet për daljen imediate nga kriza,
janë të shumta dhe të lavdërueshme. Por në
një periudhë afatgjatë, më në përgjithësi sprova
që kalon njerëzimi kërkon ndryshime më
rrënjësore. Fjala e përjetshme e Perëndisë,
Mishërimin e të Cilit ne festojmë, tregon në
mënyrë diakronike drejtimin: Thjeshtësi dhe
vetëpërmbajtje në jetën personale. Më shumë
reciprocitet, më tepër dashuri autentike dhe
respekt të vërtetë ndaj dinjitetit të çdo personi
njerëzor, kudo dhe në çfarëdolloj kushtesh që
ka lindur. Sepse merr pjesë në natyrën
njerëzore, të cilën e mori dhe e lartësoi Biri i
Perëndisë. Kjo formë jetese e rinovon jetën
dhe e pasuron nga ana shpirtërore, duke i falur
asaj bukuri unike. Dhe si përfundim, përforcon
drejtësinë shoqërore dhe krijon qytetërimin e
vërtetë.
* *
Le ta festojmë ardhjen e Çlirimtarit dhe le
të tregojmë përkushtimin dhe besnikërinë tonë
ndaj Atij, duke rezistuar cilësisht ndaj men-
talitetit sundues të lakmisë, zemërngurtësisë dhe
abuzimit me mjedisin. Këto e kanë çuar nje-
rëzimin në idhujtarinë e re të parasë, të pasu-
rimit të paligjshëm. Njeriu bashkëkohor, duke
mos e vënë në qendër Fjalën e Perëndisë dhe
duke përbuzur Perëndinjeriun, përfundoi në
nënnjeri. Sa vuajmë për lartësimin esencial të
shoqërisë, ftohemi t’i rezistojmë këtij menta-
liteti, ngado që të vijë, ndaj kujtdo që edhe e
ushqen.
Fjala e bërë njeri e Perëndisë së urtësisë
dhe dashurisë, le të drejtojë përditë jetën tonë,
duke e mbushur atë me optimizëm dhe hare,
në këto ditë festive dhe gjatë gjithë vitit të
ardhshëm.
Krishtlindje të bekuara!
Me të gjithë dashurinë time më Krishtin
† Anastasi
Dhjetor, 2008
Mesazhi i Krishtlindjeve
ÇUDI!(vijon nga faqja 1)
Ai që vjen për të udhëhequrgjininë njerëzore drejt shpëtimit“lindet në shpellë”, mohon çdo llojforme të botës së jashtme, përbuzluksin, jeton nga çasti më i parëjetën e njerëzve të thjeshtë, të tëpërulurve dhe të varfërve, pra tëshumicës dërrmuese të popullsisësë tokës.
Aktiviteti ekonomik i shtre-mbër, që adhuron fitimin dheinjoron e përbuz njeriun dhe zhvatkrijesën, çoi në krizën e njohurekonomike botërore, që si njëuragan i tmerrshëm kërcënonpjesën më të madhe të vendeve tëzhvilluara dhe atyre në zhvillim.Por kryesisht përfundon në njëmundim të ri të miliona njerëzvetë thjeshtë dhe të varfër.
Pa zhurmë, Ai çel horizonte tëreja, aty ku të gjitha duken tëmbyllura dhe pa shpresë. Ndërhynme mënyra të pashpresuara nërrugëtimin e njerëzimit, të komu-nitetit në të cilin bëjmë pjesë, si edhenë jetën tonë personale. I jep jetëssonë zgjidhje të papritura përprobleme të pazgjidhshme.
8 NGJALLJA JANAR 2009
DHURUESIT KORÇARË TË SHEK. TË XIX-TË
...Korça rreth vitit1850 mbanskeptrin, nga pikëpamja e pasu-risë shoqërore midis komunitete-ve të tjera të krishtera të Maqe-donisë dhe Epirit. (A. Ismirliadhu,Korça-Arsimi-Dhuruesit-Ekono-mia, f. 42). ...Ka një sistem të zhvi-lluar arsimor, një numër të madhinstitucionesh sociale, por vendinkryesor e zënë kishat. Në këtë ko-hë fillon të ndërtohet dhe kisha ma-dhështore e Shën Gjergjit....
Një nga faktorët kryesorë qëndikuan në krijimin e këtyre tipare-ve të qytetit të Korçës ka qenë fe-nomeni i dhurimeve të mëdha, qëbënë korçarët e komunitetit ortho-dhoks, në të mirë të këtij komuni-teti, si nga ata që banonin në qytetdhe nga ata të diasporës jashtë saj...
Për të administruar sa më mirëdhuratat e bëra, me iniciativën eMitropolitit Neofit, organizohet më1850 krijimi i arkës shoqërore tëqytetit, e ashtuquajtura “Llaso”.Krijimi i “Llasos” shoqërohet dheme përpilimin e një rregulloreje tërreptë, e cila do të garantonte admi-nistrimin efikas të shumave të gru-mbulluara në të. Pas vitit 1856, feno-meni i dhurimeve nga qytetarët ekomunitetit orthodhoks të Korçës,komunitet i cili përbënte shumicëne popullsisë së qytetit, merr një hovtë madh. Arsyeja është, se në këtëvit u shpall dekreti i Sulltanit, iashtuquajturi Dekreti i Hati Humaiun,i cili u jepte një varg të drejtash komu-niteteve jomyslimane të perandorisë.Në bazë të këtij dekreti, këto ko-munitete kanë të drejtë, këtej e tu-tje, të krijojnë institucionet e tyreadministrative, të pavarura pjesë-risht nga administrata osmane.Detyra e këtyre institucioneve ishtetë zgjidhnin një pjesë të probleme-ve të brendshme të komunitetit tëtyre. Duke shfrytëzuar këto të drej-ta, komuniteti orthodhoks i Korçës,më 5 nëntor 1875, në një mbledhjetë zgjeruar të anëtarëve të saj,zgjedh një këshill të përbërë prejdhjetë anëtarësh. Ky këshill do tëquhet “Pleqësia” e qytetit (Dhimo-gjerondia). Ai përpilon të ashtuquaj-turën “Rregullore e përgjithshme e
Alma Gjermani(Ballauri)
(vijon në numrin e ardhshëm)
institucioneve të përbashkëta tëqytetit të Korçës”.
Kryetari i këshillit ishte Mitro-politi i Korçës, kurse anëtarët ezgjedhur ishin persona që gëzoninrespektin dhe besimin e qytetarëve....Rëndësi të veçantë i jepet mbaj-tjes së rregullt të librave të llogarisëpër shpenzimet e kryera. Në to shpje-gohet me hollësi se ku kanë shkuardhuratat e bëra. Shumën më të ma-dhe e kapin shpenzimet për mbajtjene shkollave, pastaj janë shpenzimetpër administrimin e kishave, shpen-zimet për pajat e vajzave të familjevetë varfra, për mirëmbajtjen e rrugë-ve, kanalizimeve, për jetimoren, përfarmacinë e të varfërve, etj.
Me organizimin e “Llasos” dhepërpilimin e “Rregullores së Përgjith-shme” krijohet një klimë inkuraju-ese, për të kontribuar në të mirë tëkomunitetit nga ana e anëtarëve tësaj. Pas këtij momenti dhuratat qëbëjnë korçarët në të mirë të qytetitjanë më të mëdha dhe më të shpe-shta. Emrat e dhuruesve shkruhennë kodikun e “Llasos” dhe lexohençdo vit ditën e festës fetare të “TreHierarkëve” (Tre Arkondët), më30 janar. Lista e dhuruesve ështëe gjatë dhe e shumëllojshme. Aty
janë regjistruar emrat e të gjithëvepavarësisht nga kontributi dhe tëgjithë janë përmendur me respektinmë të madh përpara qytetarëve nëditën e “Tre Hierarkëve” në Kishë.Vlejnë për t’u përmendur në mënyrëtë veçantë dhurata e Dhimitër Cickësprej 8.000 lira angleze, e VangjelKristos prej 3.000 lira, e KostandinFilipit prej 1.600 lira, e Jorgo Noskutprej 5.000 lira franceze, e KostaqDuros prej 1.000 lira angleze, e NaumK. Dine prej 900 lira. Mjaft e madheështë dhurata e vëllezërve Adhame cila kap shifrën prej 12.000 lirashegjiptiane. Vëllezërit Thoma Adhamdhe Jorgo Adham, kishin emigruarnë Egjipt, ku kishin krijuar pasuritë konsiderueshme. Me dhuratëne tyre ndërtohet përsëri ndërtesae bukur e Mitropolisë, mbasi ekzis-tuesja u dogj në gusht të 1894. Ponga kjo dhuratë ndërtohet dhe shko-lla e vajzave ngjitur me të. Mbi portën
e ndërtesës së Mitropolisë, ështëshkruar mbi një pllakë mermeri, nëgreqisht, si më poshtë: “Në vitin1896 në kohën e Gjervasi Mitropolititrindërtohet Mitropolia e Shenjtë meshpenzimet shumë të mëdha të mirë-bërësve bujarë A. Adham, Thoma,Dhionis dhe Jorgji, e cila u dogj ngadora e panjohur, në Korçë më 12korrik”. Nga fondi i dhuratës sëtyre u shpenzua dhe për institucionetë tjera sociale të qytetit.
Në listën e gjatë të dhuruesvetë shek. të XIX-të, vendin kryesorzënë Jovan Banga dhe AnastasAdham-Lakshe.
Jovan Banga ka lindur në Korçëmë 1814 dhe ka vdekur më 1895...Puna në Rumani i sjell fitime shu-më të mëdha... Ëndrra e tij ështëtë ndihmojë sa më shumë ekono-mikisht qytetin e tij të lindjes. Vazh-dimisht dërgon në Korçë shuma tëmëdha për të ndërtuar shkolla përdjem e për vajza, për ndërtimin ekishave dhe veçanërisht të Mitropo-lisë, për ujësjellësin e qytetit etj....“Pasuria e Jovan Bangës në vitin1895 arrinte shifrën prej 1.500.000(një milion e pesëqind mijë) dhrahmi,shumë e cila për kohën konsiderohejshumë e madhe. Në vitin 1889 pa-surinë e tij, Jovan Banga ia dorëzonpër administrim qeverisë greke meanën e një prokure, në të ci1ënpërshkruhet me hollësi mënyra einvestimit dhe e shfrytëzimit të saj.Vendin kryesor në shpenzimet e zëorganizimi dhe mirëmbajtja e Gjim-nazit të Korçës, i cili do të organi-zohej në bazë të programeve mëtë përparuara të Evropës. Një pje-së e pasurisë do të disponohej përarsimin e fëmijëve korçarë, të cilëtdo të vazhdonin studimet në Univer-sitetin e Athinës, ose në institucionetë tjera. Gjithashtu ishte parashikuarnjë fond për ndërtimin dhe mirë-mbajtjen e jetimores në Athinë dhee jetimores në Korçë....
Marrë nga revista “Tempulli” nr. 13.
Për më tepër informacion rrethKISHËS ORTHODHOKSE AUTOQEFALE TË SHQIPËRISË
vizitoni faqen tonë të internetitwww.orthodoxalbania.org
Fillimi i mijëvjeçarit të tretë ështëshënuar në vazhdimësinë e
ndarjes së vërtetë historike që para-qesin ngjarjet e vitit 1989, konkre-tisht me rënien e murit të Berlinit.Shekullin e 20-të e karakterizuan shu-më ideologji si komunizmi, ateizmiracionalist, që kishte si ambicie të fa-brikonte një njeri të ri. Ky boshllëk,pasojë e ideologjive gjithashtu nihi-liste u mbush pjesërisht nga ajo qësot quhet shekullarizim.
Të krishterët, si një pakicë duhettë rrënjosen në shpirtëroret, përtejhistorisë, dhe në të njëjtën kohë tëdëshmojnë një spiritualitet profetikdhe krijues, i aftë të hedhë dritë nëhistori. Kemi shansin të përfitojmënga ajo që na sjell një shekull ku kri-shterimi është thelluar si asnjëherëmë parë. Imazhi që kemi për Perë-ndinë ka ndryshuar ndjeshëm. Pe-rëndia i gjykimit, i dënimit i ka lënëvendin një Perëndie që është plotë-sisht dashuri dhe paqe, i kryqëzuarme vullnetin e tij mbi të keqen ebotës dhe që ndërkohë, nuk pushonsë na dhëni fuqinë e ngjalljes e tëjetës. Për shumë kohë theksi ishtevënë mbi hyjnoren, gjë që shtyptenjerëzoren dhe lirinë. Më pas, njerë-zorja kërcënoi të shtypte hyjnoren.
Sfidat e mijëvjeçarit të tretësiç e thoshte edhe historiani AlfonsDypron, e gjithë historia është njëhistori e fesë ose e refuzimit të saj.Fjalën fe nuk duhet ta kuptojmë sife dominuese mbi këtë apo atëterritor, por si një hapje ndaj miste-rit. Duhet t’u jepet përgjigje pyetjevetë njeriut sot, i cili është jetim. Nukka rrënjë jashtë hapësirës dhekohës. Njeriu ndihet i humbur në
Po shkojmë drejt takimit të hyj-nores me njerëzoren. I vetmi huma-nizëm me vlerë është humanizmihyjnor. Kjo do të thotë se në kryetë njeriut është Perëndia dhe nëkrye të Perëndisë, nëse guxoj tathem, është njeriu. Në këtë njerë-zim hyjnor gjendet një nga çelësate mijëvjeçarit të tretë. Në këtë kër-kim të dyfishtë të identitetit dhe të
kuptim. Por ideja e kthimit të Perë-ndisë mund të na lejojë të anga-zhohemi në një bisedim me bashkë-kohësit tanë. Ky është një shansqë duhet kapur, për ta mbushur mespiritualitet fetaren, dhe të përpiqe-mi të ngremë dialogun mes fevedhe kulturave, dhe jo për t’u fshehurnë një spiritualitet pa përmbajtje.
Të krishterët janë thirrur të the-llojnë atë që u është dhënë dhe atëqë është Zbulim, më tepër se tëtundohen nga “një çorbë pa kri-jues”, që do të ushqente gjithë llo-jet e abuzimeve dhe gënjeshtrave.
Për këtë mijëvjeçar të tretë be-soj shumë për një takim të ngrohtëdhe produktiv mes Lindjes dhePerëndimit. Kjo në një kuptim mëtë gjerë dhe jo mes katolikëve dheorthodhoksëve. Flas për një takimmes botës shpirtërore dhe Azisë.Dhe kjo, pa rrezikuar themelet e vetëkrishterimit, ky takim ka shanse tëushqejë një thellim të jashtëzakon-shëm. Për shembull, sot, India dhebudistët janë të sensibilizuar ngakrishterimi. Budizmi e shikon nje-riun si një agregat i përhershëm, sotdisa budistë nuk hezitojnë të flasinpër personin, në kuptimin e zbulimitbiblik dhe të krishterë. Spiritualitetii mijëvjeçarit të tretë do të jetë mëtepër transfigurues se refuzues, njëspiritualitet paskal, i ngjalljes.
Një tjetër përmasë e veprimtarive vullnetare të grave kanë qenëedhe pritjet e veçanta çdo të martë dhe të enjte me nevojtarët, dukepërgatitur dhe shpërndarë pako me ushqime e veshmbathje tek 400 per-sona të varfër, jetimë, të sëmurë, të braktisur, invalidë etj.
Në këtë periudhë festash, gratë orthodhokse, të shoqëruara edhenga klerikët, vizituan rreth 100 gra të moshuara dhe pleq të vetmuar nëdy qendrat e shërbimit misionar të motrave të Nënë Terezës, ku ushpërndanë ëmbëlsira, detergjentë, veshmbathje etj.
Vizita urimi u kryen ditën e martë, dt. 30 dhjetor edhe në dy burgje tëTiranës, në burgun nr. 325 dhe në burgun nr. 313, ku u shpërndanë 690pako me ëmbëlsira e veshmbathje për të gjithë personat që vuajnë dëni-min e tyre në këto burgje. Fondi për blerjen dhe përgatitjen e këtyre pa-kove u mundësua nga Bashkësia Ndërkombëtare e Burgjeve (PFI), meqendër në Zvicër.
Gjithashtu u organizuan edhe vizita në shtëpitë e besimtarëve tësëmurë, kryesisht të moshuar, ku edhe janë dhuruar ndihma të ndryshme.
Gratë përcollën kudo urimet e përzemërta të Kryepiskopit Anastas, icili mundësoi pjesën më të madhe të fondeve shpenzuar për këto dhurata.
Veprimtari të Lidhjes së Grave Orthodhokse“Përhapja e Dashurisë”
Gjatë kësaj periudhe, një ndihmë të rëndësishme dha edhe komunitetii besimtarëve në arkat e ndihmës për të varfrit, në të dy kishat e Tiranës.
Rajmonda Shqevi
një univers të pakufizuar, që siçmendojnë vjen nga majmuni dheshkon drejt hiçit. Duhet thelluarhistoria pa iu larguar asaj çka ështëfetare, duke iu treguar fëmijëvedhe të rinjve, se feja nuk është ab-surde, e prapambetur, por diçka qëata mund ta ndiejnë përballë vde-kjes, për të kuptuar të bukurën dhetë jetojnë dashurinë.
Ekziston mendimi se sot keminjë kthim të Perëndisë në planetine feve. Por Perëndia nuk bën herëpas here vajtje-ardhje. Kjo nuk ka
alteritetit (të qenit një tjetër), për-gjigjen e gjejmë te misteri i Trinisë.Si ta kuptojmë këtë mendim? Shu-më thjesht: Ëndërrojnë për unitetdhe goditen mbi kokë nga diversitetii tyre. Nuk e kanë kuptuar ende seuniteti kërkon me ngulm diversitet.Edhe demokracia e vërtetë, ështëtë heqësh dorë nga vrasja e tjetrit.
Të krishterët duhet të respektoj-në besimin dhe mungesën e tij. Nukmund të përpiqemi të kuptojmënjeriun nëse evitojmë fetaren dheantifetaren. Përfundimisht, ashtu
10 NGJALLJA JANAR 2009
E njohim nga Veprat e Apostuj-ve dhe Letrat e Pavlit (29 qershor).Lindi në Listra Likaonias, nëbrendësi, në jug të Azisë së Vogël.I ati ishte idhujtar, ndërsa e ëma,Evniki, e krishterë, e cila bashkë megjyshen e tij Loidha e mëkuan qëfoshnjë me Shkrimet e Shenjta.
U tërhoq fuqishëm prej Pavlitdhe prej pësimeve të tij për hir tëKrishtit, ndoshta në udhëtimin e tijtë parë apostolik (vitet 47-48). Kë-shtu, që nga udhëtimi i dytë (49-52)u bë bashkëpunëtor i pandashëm itij në vend të apostull Markut (25prill) për shumë vite (49-62), gjatëtë cilave u formuan kishat më tërëndësishme. Pavli që në fillim errethpreu, që t’i lehtësojë veprimta-rinë ndërmjet hebrenjve dhe i
Apostull Timotheu(22 janar)
Tek ikonat që ekzistojnë brendanë Kishë janë të pikturuara pamjete shenjtorëve, të atyre pjesëtarëvetë Kishës që vulosën besimin meushtrimin dhe gjakun e tyre. Mepërpjekjet e tyre, kreshmët, agrip-nitë, lutjet, ose dhe me martirizimin,ata gjetën hir para Perëndisë dhendërmjetojnë për ne. Ata janë pre-dikuesit e përjetshëm të besimit tëvërtetë orthodhoks dhe dëshmitarëokularë të fuqisë jetëdhënëse qëtejkalon vdekjen me hirin e Zotit.Janë lavdia, bukuria dhe shtylla eKishës që ruhet gjithmonë e pacenu-ar dhe e patundur me lutjet e tyre.
“M’u dha çdo pushtet në qiell embi dhé” (Mat. 28.18).
Këtë pushtet iu ka dhënë Zotibarinjve të Kishës, kryepriftërinjve,priftërinjve dhe dhjakonëve, dhekryen nëpërmjet tyre misteret eshenjta:
- Pagëzimin, me të cilin njerëzitrilinden “nëpërmjet ujit dhe frymës”.
- Mirosjen, me anë të së cilëstransmetohen dhuratat e Shpirtit tëShenjtë.
- Falënderimin Hyjnor, gjatë tëcilit buka dhe vera shndërrohen nëTrup dhe Gjak të Jisu Krishtit.
- Rrëfimin, me anë të të cilitfalen mëkatet tona.
- Martesën, me anë të së cilësbekohet lidhja e burrit me gruan.
- Vajosjen e shenjtë, me anë tësë cilës shërohen sëmundjet eshpirtit dhe të trupit.
Qielli në tokëMe këtë pushtet të gjithëfuqi-
shëm ruajti Zoti Kishën e Tij që ngashekujt e parë të ekzistencës sësaj, të atyre shekujve të frik-shëmtë përndjekjeve të pasueseve të Tij.Me këtë fuqi i ruajti të pa-mposhtur shenjtorët e Tij, me gjithëmartirizimet që duruan dhe i lav-dëroi në mënyrë të mrekullueshme.Me të njëjtat mjete ruan deri mësot besimtarët dhe do t’i ruajë derinë fund të botës nga armiqtë edukshëm dhe të padukshëm.
Zoti zbriti nga qielli “që të shpë-tojë të humburin” (Mat. 18.11) dhethemeloi mbi tokë Kishën e Tij.Brenda saj:
- shpëtohen të gjithë ata qëdëshirojnë shpëtimin,
- shërohen të gjithë ata qëdëshirojnë shëndetin shpirtëror dhetrupor,
- ndriçohen të gjithë ata qëdëshirojnë të çlirohen nga errësirae mëkatit,
- forcohen të dobëtit,- pastrohen të ndoturit nga
mëkati,- çlirohen të gjithë besimtarët
nga fatkeqësitë, vuajtjet dhevarfëria shpirtërore dhe pasurohensipas Perëndisë me kungimin emistereve të shenjta dhe mebashkimin me Zotin, i Cili mbulonlakuriqësinë dhe ndyrësinë tonë
dhe gjallëron shpirtrat tanë.
Ja përse Kisha ka kaq vlerë tëmadhe për secilin prej nesh!
Por shumë njerëz, duke dashurtokën më tepër se qiellin, largohennga Kisha, dhe jo vetëm kaq, poredhe e shajnë atë.
O vëllezërit e mi, të varfër efatkeq!
Njihni fuqinë shpëtimtare tëKishës sonë të shenjtë dhe ejanipërsëri pranë saj, si tek nëna e dhemb-shur që ka dashuri, që shpëton dhendërmjeton për ne te Perëndia. Du-ke parë dikush lumturinë tuaj sipër-faqësore nga jeta që bëni, mendonse jeni të shëndetshëm dhe me tëvërtetë të kënaqur; që nuk keni ne-vojë për mjetet shëruese dhe shenj-tëruese të Kishës. Por kjo ështëvetëm pamja e jashtme, sepse nëshpirt jeni të sëmurë dhe madje tëvdekur.
Krishti është dashuri, prandajdhe ne pjesëtarët e Kishës së Tijduhet të duam vëllezërit tanë,ashtu siç duam veten tonë. Tëlargojmë nga zemra jonë egoizmindhe interesin për veten tonë;smirën dhe armiqësinë, grindjetdhe zemërimin, kujtimin e së keqesdhe mërinë. Të falim të tjerët,ashtu siç dëshirojmë që edhe atatë na falin ne, t’i pranojmë të metate tyre dhe t’i ndihmojmë me gjithëzemër dhe gatishmëri kur ata kanënevojë.
Dashuria është treguesi kryesori pjesëtarëve të Kishës së Krishtit:“Prej kësaj do t’ju njohin ju të gjithëse jeni nxënësit e Mi, në qoftë sekeni dashuri për njëri-tjetrin” (Jn.13.35).
Zot, mbill brenda nesh dashu-rinë Tënde, që të mos mendojmëdhe të mos kryejmë asnjëherë tëkeqen! Amin.
Përktheu: Rozeta BabaShkëputur nga libri “Qielli në tokë”
ngarkonte misione mirëbesimi, siatë te Korinthianët.
Nxënësi i tij i dashur ndoshta eshoqëroi në Romë, por është epanjohur në shkuan bashkë nëSpanjë. Korifeu e kishte përsëripranë në udhëtimin e katërt (mbase62-64). Atëherë e caktoi episkop -me gjithë karakterin e tij të ndrojtur- të Kishës së madhe të Efesit, nëmoshë rreth të 35-ve. Ndoshta Ti-motheu (greqisht = nderim Perë-ndie) u burgos për një periudhë.Shkoi në Romë i thirrur nga Pavli,ndërsa u kthye kur ai u martirizua(ndërmjet 64 dhe 68).
Sipas sinaksarëve, veproi siepiskop mbasi internuan JoanTheologun (26 shtator) nga Efesinë Patmo dhe u martirizua (me sa
duket më 97), si vijon: Në festën eperëndisë së verës, Dionisit, idhuj-tarët e Efesit bënin procesion meidhuj, duke kënduar dhe duke go-ditur njëri - tjetrin me shkopinj, tëdehur siç duket, dhe duke vrarënjëri-tjetrin. Episkopi u përpoq t’ikëshillonte, por ata u inatosën dhee vranë...
Lipsani u transferua më 356 nëKonstandinopojë, prej nga e morënnë shekullin e 13 - të. Së fundi ugjend në Termoli të Italisë.
Letrat e I-ë dhe e II-ë për Timo-theun quhen baritore, si edhe ajopër Titon, sepse Pavli jep udhëzimepër baritimin e besimtarëve. Për-mbajnë dogma kryesore rreth Ki-shës, Mistereve, Shkrimeve etj.,dhe veçanërisht vendosin bazat esë Drejtës Kishtare.
Atë Justini
Ajo transmeton për ju 24 orë program.
Do të dëgjoni gjithçka që ju duhet: programe shpirtërore,
sociale dhe kulturore. Muzikë e zgjedhur kishtare, popullore
dhe klasike, nga vendi dhe bota.
Ndiqni shërbesat kishtare në Radio “Ngjallja”!
JANAR 2009 NGJALLJA 11
Kalendari i
Liturgjive Hyjnore,
SHKURT 2009
1 E DIEL † 17 MATEUT.Dësh. Trifoni. Dëshg.Perpetua etj.2 E Hënë † Paraqitja eZotit Krisht në Tempull(Ipapandia).3 E Martë † SimeonHyjpritësi. Profetesha Ana.Nikolla i Japonisë.7 E Shtunë † Partheni i Lamp-sakës. Osh. Llukai në Stiri.
8 E DIEL † ETAGRAMBLEDH. EFAR. Dëshm.TheodhorStratilati. (Triodhi)9 E Hënë Mbyllja eIpapandisë. Dësh. Niqifori.Markeli i Sicilisë.10 E Martë † Hierod.Harallambi. Osh. Zinonpostieri. Ana suedezja.11 E Mërkurë † Hierod.Vlashi dhe 7 dëshg. Mbr/shaTheodhora. (Hahen të gjitha.)
† Osh. Afksenti, Maroni.Avramiu i Karës. Isaaku rus.
15 E DIEL † EPLANGPRISHËSIT. Ap.Onisimi nga 70-t. Osh. Eusebi.21 E Shtunë † EShpirtrave. Osh. Timotheu.Efstathi i Antiokisë.
22 E DIEL † TËLIDHURIT E MISHIT.Dëshmorët në Evgjeni.23 E Hënë Hierod. Polikarpi iSmirnës. Shën Gorgonia. Dëshg.Thea. (Hahet bulmet e peshk.)
24 E Martë † Gjetja I & II e kokëssë Joan Pagëzorit. Osh. Erazminë Kiev. (Hahet bulmet e peshk.)
25 E Mërkurë Tarasi i Kon/pojës. Hierod. Rigjini e 40 dësh.me të. (Hahet bulmet e peshk.)
26 E Enjte Dëshg. Fotiniasamaritane, Anatolia etj.Porfiri i Gazës. (Hahet bulmet
e peshk.)
27 E Premte Omol. Prokopdekapoliti. Dësh. Gjelasaktori. Osh. Asklipi. (Hahet
bulmet e peshk.)
28 E Shtunë † Omol. Vasili.Oshg. Marana e Kira. (Omol.Kasiani) (Hahet bulmet e peshk.)
Mes konfuzionit botëror dhe krizës së ditëve tësotme, këto të vërteta duken paradoksale. Shpresa epjesës më të madhe të njerëzve, e mbështetur në“hyjnitë” e botës, u dëshmua false çdo ditë dhe nëmënyrë të përditshme dhe tragjike. Personi njerëzorështë i poshtëruar dhe i shtypur mes numrave, makina-ve, kompjuterëve, spekulimeve në bursë, flamujve mengjyra të ndryshme të një oportunizmi të kotë ideo-logjik. Natyra fyhet. Mjedisi vuan së bashku. Të rinjtëjanë të zhgënjyer dhe revoltohen, protestojnë kundërpadrejtësisë së të tashmes dhe paqartësisë për të ardh-men. “Terr, re dhe errësirë, një zë i madh” sundojnëbotën tonë, duke dhënë përshtypjen se kërcënohet qëtë fshihet drita e shpresës që lind nga Betlehemi dheqë është fshehur himni engjëllor i gëzimit universal:“Lavdi Perëndisë në më të lartat, dhe paqe në Tokënjerëzve vullnetmirë”.
Megjithatë, Kisha na thërret të gjithëve në një re-flektim të urtë dhe që të rivlerësojmë përparësitë ejetës, dhe që të kërkojmë në fytyrën e çdo “tjetri” ima-zhin e Perëndisë, të denjë për respekt, dhe me gjithëforcën që i vjen nga 2 mijë vjet përvojë Ajo nuk do pushojësë afirmuari që Fëmija i vendosur në grazhdin eBetlehemit është “shpresa e të gjithë kufijve të botës”,që Logos-i është arsyeja e jetës, që ai është shpengimiqë Perëndia i dërgoi populli të Tij, pra gjithë njerëzimit.
Duke shpallur gjithë këtë dashuri, nga kjo selimartire e Kishës së Shenjtë dhe të Madhe të Konsta-ndinopojës, gjithë bijve kudo në botë… çdo njeriu tëetur për Perëndinë, invokojmë mbi të gjithë dasha-mirësinë, paqen e hirin dhe dhuratën shpëtuese të Atijqë zbriti nga qiejt për ne dhe për shpëtimin tonë, dhe umishërua nga Virgjëresha Mari, të Vetëmlindurit Birtë Perëndisë që u bë njeri. Atij i qoftë lavdia, fuqia,nderi dhe adhurimi, së bashku me Atin dhe Shpirtin eShenjtë në shekuj.
Nga Mesazhi i PatriarkutEkumenik Vartholomeu I
për Krishtlindjet
Bullgari,Theofanianuk ështëvetëm një ditëshërbesash,por edhenjë festëe vërtetëtradicionalepopullore.
Rumani,ditëne Theofanisëspërkatenme Ujë të Bekuarjo vetëm njerëzit,por edhe shtëpitë,makinat, kafshëte punës etj.
12 NGJALLJA JANAR 2009
Ikona e Pagëzimit të Zotit ështëriprodhim i saktë i dëshmisë së Ungjillit (sipasMarkut 1:9-11, Mattheut 3:13 -16, Llukait3:21-22). Perëndia Triadik u shfaq, ndërsaJoani ishte duke pagëzuar Krishtin Shpirti iShenjtë zbriti mbi kokën e Krishtit në formëpëllumbi, zëri i Atit dha dëshminë: “Ky është
biri im i dashur që e kam pëlqyer”.Në pjesën e sipërme të ikonës ekziston
një pjesë e një rrethi që simbolizon hapjen eQiejve: Kjo pjesë e rrethit shënon praninë
e Perëndisë që ndonjëherë në ikona
shprehet akoma më tepër nga një bekim
dore.Rrezet e dritës kanë zbritur mbi Krishtin
me zbritjen e Shpirtit të Shenjtë në formën enjë pëllumbi. Shpirti i Shenjtë është Perëndi,nuk është pëllumb, por u shfaq në formën enjë pëllumbi dhe prandaj edhe u pikturua sipëllumb. Në ngjarje të tjera Shpirti i Shenjtëshfaqet si re ose si gjuhë flakësh. GjithashtuEtërit e Shenjtë të Kishës shpjegojnë shfa-qjen e Shpirtit të Shenjtë si një pëllumb nëanalogji me përmbytjen. Pëllumbi solli njëdegë ulliri në arkën e Noes duke lajmëruar për-fundimin e përmbytjes dhe paqen e rikthyermbi tokë. Tani Shpirti i Shenjtë zbret në for-mën e një pëllumbi për të lajmëruar faljen emëkateve dhe mëshirën e Perëndisë në botë.
Shpëtimtari Jisu është paraqitur pothuajgjithnjë sikur ecën e bën lëvizje drejt Joanit.
Mjeshtri erdhi te shërbëtori dhe i kërkoi tapagëzonte. Me dorën e Tij të djathtë Aibekon ujërat e Jordanit duke i shenjtëruarme anë të zhytjes së Tij. Që atëherë ujibëhet jo një imazh vdekjeje, por një lindjenë jetën e re.
Shën Joan Pararendësi është shërbyes.Dora e tij e djathtë është vendosur mbikokën e Shpëtimtarit. Ky veprim mistik kaqenë gjithnjë pjesë e ritualit të pagëzimit.Me dorën e tij të majtë bën një veprim lutjejepër të shprehur tronditjen që e mbërthenatë “Unë nuk guxoj të vë dorën mbi
kokën tënde, shenjtëromë, o Zot”.Në ikonë dy figurat e vogla zakonisht
janë të paraqitura në këmbët e Shpëtimtarit,midis peshqve që notojnë në ujërat eJordanit. Njëra prej tyre është ajo e një burriduke i kthyer kurrizin Krishtit. Tjetra ështëajo e një gruaje, zakonisht duke u larguar.Këto detaje ilustrojnë tekstet e Dhiatës sëVjetër dhe janë një parafytyrim i Pagëzimittë Krishtit: “Deti e pa dhe iku. Jordani
mbrapsht u kthye” (Psalmi 114:3). Figurae mashkullit është një alegori e lumit Jor-dan. Figura femërore është një alegori eDetit të Kuq.
Engjëjt marrin pjesë në ritualin e shenjtë.Ata janë paraqitur me duart e tyre tëmbuluara nga një mantel si një shenjë erespektit para Atij, të Cilit i shërbejnë.
“Sepse tre janë ata që dëshmojnë nëqiell: Ati, Fjala dhe Shpirti i Shenjtë, dhekëta të tre janë një. Edhe tre janë ata qëdëshmojnë mbi dhé: fryma, uji dhe gjaku,dhe këta të tre janë në një (bashkë)”(1 Joani 5:7-8).
Kur lexojmë Shkrimin e Shenjtë, duhettë jemi të kujdesshëm në kuptimin e çdofjale. Kur bëjmë një lexim të nxituar, përshembull, syri nuk do ta kapë dallimin qëUngjillori bën mes trinisë qiellore dhe asajtokësore. Në lidhje me Trininë qiellore aithotë: “dhe këta janë një”; në lidhje me atëtokësore ai thotë: “dhe ata janë bashkë”. Kanjë dallim të madh mes të qenit një dhe tëqenit bashkë. Ati, Biri dhe Fryma e Shenjtëjanë një, ndërsa fryma, uji dhe gjaku janë
THEOFANIA - Omeli mbi misterin e Trinisë së Shenjtë
Ikona e Theofanisë - Pagëzimit të Krishtit
vetëm bashkë, por nuk janë një. Edhe armiqtëmund të jenë bashkë, por nuk janë një. Të gjithënjerëzit mbi tokë janë së bashku, por nuk janënjë. Uji dhe gjaku ndërtojnë trupin, por frymaështë frymë. “Se mishi i bën luftë frymës, dhefryma mishit” (Gal. 5 : 17), kështu që nuk janënjë, megjithëse janë bashkë. Kur një njeri vdes,kjo lidhje prishet, uji dhe gjaku shkojnë në njëanë dhe fryma në anë tjetër. Megjithatë, Triniae Shenjtë në qiell nuk është vetëm bashkë, poredhe Një.
Por ka një trini në qiellin e brendshëm tënjeriut, që jo vetëm duhet të jetë e bashkuar,por dhe një unitet, që të bekohet në këtë jetëdhe në atë që do të vijë; është uniteti i frymës,i zemrës dhe i vullnetit. Kur këto tri pjesë kanënjë lidhje të thjeshtë, njeriu është në luftë mekëto tri pjesë të vetes së tij dhe me Trininë
qiellore. Kur këto pjesë fillojnë të bashkohen,të përbëjnë një unitet të vetëm, kur njëranuk dominon dhe tjetra të ndihet e sunduar,në këtë çast njeriu mbushet me paqe qëtejkalon çdo mendje (Fil.4 :7 ), çdo fjalë, çdoshprehje, frikë dhe dhimbje. Atëherë qielli ibrendshëm i njeriut fillon të bëhet si qielli imadh i Perëndisë, e në këtë mënyrë ikonadhe ngjashmëria me Perëndinë fillojnë tëqartësohen brenda nesh.
O Perëndi Trinisor, ndihmona t’u ngjasoj-më atyre që Të ngjasojnë. Se Ty të përketlavdia dhe nderimi përjetë.