Gazeta e Shkurtit 2014

8/12/2019 Gazeta e Shkurtit 2014

1/12

1SHKURT 2014 NGJALLJA

NGJALLJANr. 2 (254) Viti XXII i botimit SHKURT 2014 mimi 20 lek

M 13 shkurt pasdite, n salln e pritjeve

t Kompleksit Sinodik t Shenjt, pran Kate-

drales s re Ngjallja e Krishtit, u b promo-

vimi i librit Ringritja e Kishs Orthodhokse

Autoqefale t Shqipris (1991-2012), t Krye-

piskopit t Tirans, Durrsit dhe t Gjith Shqi-

pris, Fortlumturis s Tij, Prof. Dr. Anastasit.

Merrnin pjes intelektual t njohur dhe

drejtues t institucioneve arsimore e krkimore,

nnkryetari i Parlamentit, z. Vangjel Dule, depu-

tet e politikan, prfaqsues t komuniteteve

t tjera fetare, prfaqsues diplomatik, klerik

e besimtar, pedagog dhe student t Akade-

mis Teologjike Ngjallja e Krishtit etj. Merr-

nin pjes edhe t gjith antart e Sinodit t

Shenjt t Kishs.

Promovimin e hapi Mitropoliti i Kors,

Hirsia e Tij Joani, i cili u ndal te vepra hierapo-

stolike dhe kontributi i pashembullt i Krye-

piskopit Anastas n ringritjen e Kishs son,

si edhe te profili i tij prej intelektuali dhe

studiuesi t njohur botrisht.

Pr vlerat e librit dhe personalitetin e Krye-

piskopit foln prof. dr. Paskal Milo, rektori i

Universitetit t Tirans, prof. dr. Dhori Kule,

prof. dr. Vaso Tole, prof. dr. Shaban Sinani

dhe prof. dr. Beatrie Polo.

Nga ligjruesit iu mshua n veanti rolit t

Kryepiskopit, q njhersh me veprimtarin

pr ringjalljen e besimit orthodhoks kmbnguli

veanrisht edhe n veprimtari paralele sociale,

n promovimin e vlerave t paqes dhe t

U promovua libri m i ri i Kryepiskopit AnastasRingritja e Kishs Orthodhokse Autoqefale t Shqipris (1991-2012)

(vijon n faqen 3)

I ntelektual dhe studiues i njohur botrisht

Nktnumr do tlexoni:

- Shqipris i sht dashur njringjallje lazariane dhe librisht pasqyr e saj

- Libri sht model modestie...

Faqe 3-4

Nj jet kushtuar puns s madhedhe plot hir t hulumtimitt thellsive t Tradits s Krishter...

U zhvill ua ceremoniae dorzimit Kryepiskopi tAnastas tti tu ll itDoktor Nderi i ShkencaveShoqrore, nga Uni versitetiKatolik Fordham,Nju Jork Faqe 7-8

Faqe 6

* * *

* * *Fest

etrefisht

Faqe 12Himni akathist

Faqe 9Kreshma e vrtet


2/12

2 NGJALLJA SHKURT 2014

Me bekimin dhe mbshtetjen e KryepiskopitAnastas, nn mbikqyrjen dhe drejtimin eEpiskop Nikolls, Zyra e Katekizmit e KishsOrthodhokse, prve shum aktiviteteve t tjera

e ka shtrir veprimtarin e saj edhe npr bur-gje, n baz t nj marrveshjeje bashkpunimimidis Kishs son dhe Drejtoris s Prgjith-shme t Burgjeve.

I sha nburg dhe mvizituat

Aktivitet i pasur i Zyrs s Katekizmit npr burgje

Prej tre vjetsh zhvillohen rregullisht, mbibaza krejtsisht vullnetare, msime katekizmime t dnuarit n Institucionin e Ekzekutimit tVendimit Penal nr. 327, n Vaqar, nr. 325 nlagjen Ali Demi (n dy regjimet, t grave dhet burrave), nr. 313 n paraburgimin e rrugsJordan Misja dhe n Institutin e t miturve nKavaj. Kshtu zbatohet porosia e Zotit: Ishan burg dhe m vizituat....

Npr kto burgje ku zhvillohet aktivitetisht krijuar nj tradit e vendosjes s filmaveme jet shenjtorsh ose dokumentar tndryshm t prgatitur nga Zyra dhe m pas

bhet nj diskutim i lir pyetje-prgjigje me tdnuarit.

Ka pasur edhe pagzime, sht dhe misterii pendim-rrfimit dhe disa t dnuar krkojnedhe Eukaristin Hyjnore. Msimet e katekiz-mit dhe pjesmarrja n Mistere i ndihmon tdnuarit t qetsojn ndrgjegjen e tyre dhe tandiejn pranin e Zotit edhe n ato mjedise ku

ata ndodhen.El isabeta Shqau

Nj njeri kishte dy bij. Edhe m i vogli ngaata i tha t atit: At, jepm pjesn e pasurisq m takon. Edhe aiua ndau pasurin. Edhe

pas pak ditsh m i vogli i mblodhi t gjitha, emrgoi n nj vend t largt; edhe atjeshprndau pasurin e tij duke shkuar jet nshthurje. Edhe si i prishi ai t gjitha, u b nj zie madhe n at vend, edhe ai filloi t moskishte. Ather shkoi e u ngjit pas nj qytetarit atij vendi, dhe kye drgoi n arat e tij tkulloste derra. Edhe dshironte t mbushtebarkun e tij me lendet q hanin derrat; poaskush nuk i jepte. Edhe si erdhi n vete, tha:Sa mditsve t tim eti u tepron buk, ndrsaun po humbas nga uria! Do t ngrihem e do

t shkoj tek im at, dhe do ti them: O at,mkatova n qiell dhe prpara teje, edhe nukjam m i denj t quhem biri yt. M bj si njnga mditsit e tu. Edhe u ngrit e erdhi tek iati. Edhe kur ai ishte ende larg, i ati e pa edhepati dhembshuri, edhe u sul dhe iu hodh nqaf, edhe e puthi fort. Edhe i biri i tha: O at,mkatova n qiell dhe prpara teje, dhe nuk

Kthimi i djalit plangprishs

jam m i denj t quhem biri yt. Po i ati u thashrbtorve t tij: Nxirrni stolin e par dhevishjani, edhe i vini unaz n dorn e tij dhe

sandale n kmbt. Edhe sillni viin e ushqyerdhe thereni, edhe le t ham e t dfrehemi.Sepse ky biri im qe i vdekur, e u ngjall prsri;

edhe qe i humbur, e u gjet. Edhe zun tdfreheshin. Edhe djali m i madh ishte n ar;edhe si erdhi afr shtpis, dgjoi kng e valle.Edhe thirri nj nga shrbtort dhe e pyeste:jan kto. Edhe ai i tha se ka ardhur yt vlla,edhe yt at theri viin e ushqyer, sepse i erdhishndosh. Edhe aiu zemrua dhe nuk dontet hynte brenda. I ati pra, doli e i lutej. Edhe aiu prgjigj e i tha t atit: Ja tek po t shrbejkaq vjet, edhe kurr nuk e shprfilla urdhrintnd; edhe kurr nuk m dhe nj kec, q tdfrej bashk me miqt e mi. Po kur erdhi kyyt bir q hngri pasurin bashk me t prdalat,i there viin e ushqyer. Edhe ai i tha: O djal, tije prher bashk me mua, edhe gjith t miatjan t tuat. Dhe duhej t dfreheshim e tngazlloheshim, sepse ky yt vlla qe i vdekur,e u ngjall prsri; edhe qe i humbur, e u gjet.

L lukai 15:11-32


3/12


bashkekzistencs n harmoni, por edhe nforcimin e moralit orthodhoks, si kontribut prshndoshjen e mbar shoqris. T gjith folsite nderuar, personalitete shkencore t mirfilltan sektorin e tyre, ishin koherent n nj pik,se veanrisht pas leximit t ktij libri, i cili bnpanoramn dhe prmbledhjen e gjithkaje kandodhur pr 23 vjet me Kishn Orthodho-kse Autoqefale t Shqipris, del edhe m impreht konkluzioni se agresiviteti mediatikdhe shpeshher politik ndaj saj dhe posarisht

Ndihem i nderuar q m shtbesuar prgjegjsia pr t paraqitursot, si njri prej relatorve, librin efundm t Fortlumturis s TijAnastasit, Kryepiskop i Tirans,Durrsit dhe Gjith Shqipris, metitullRingritja e Kishs Orthodho-kse Autoqefale t Shqipris.

Ky libr i sht kushtuar histo-ris s ringjalljes s besimit nShqiprin post-totalitare, n radht par t Kishs Orthodhokse Auto-qefale, me institucionet, klerin dhebashksin e besimtarve t saj.

Pr kt histori sht shkruar efolur shum, jan harxhuar shumenergji intelektuale dhe t tjera.Kryesisht kto diskutime jan zhvi-lluar jasht Kishs dhe m s shum-

ti n dm t saj. Qndrimi i Kishsvet, si shprehet autori, ka qen imjaftuar me pohimin lakonik Tt mjaftoj Perndia!.

Ekspansioni propagandistik nganjra an, shpesh i shoqruar edheme mbshtetje t drejtprdrejt apot trthort politike; dhe qndrimilarg ktij rrafshi t debatit nga anae Kishs Orthodhokse Autoqefalet Shqipris, kan krijuar nj pas-qyr t shtrembr pr procesin e

vshtir t ringritjes s ksaj Kishen periudhn m t fundme. Libri

falia nuk sht nj dukuri historikee shekullit t 20-t, sepse deri nvitin 1767 kryeepiskopata e Ohrite kishte pasur kt status, dhembase prej ktij statusi mund tshpjegohen dhe shum zhvillime trajonit, si lulzimi i Voskopojs.Msova se rruga q ka prshkuarKisha Orthodhokse Autoqefale e

Shqipris drejt statusit q ka sotka qen mjaft e ndrlikuar dhe sekanonizimi i ktij statusi shtshenjuar vetm n vitin 1937. M-sova se autoqefalia e nj kishemund t rrezikohet jo vetm nga

jashtvarsia, por dhe nga varsiae brendshme prej pushtetit politik,si dshmohet me Statutet e dy

periudhave, t asaj mbretrore dhet asaj totalitare, gjegjsisht n vitet1929 dhe 1950. Msova se gjatshekullit t 20-t ka pasur klerik

t shuguruar dhe t till q nuk ekan marr shugurimin kanonik.Msova se far pengese e jasht-zakonshme ishte pr bashksinorthodhokse boshllku ligjor n tciln u gjend Kisha e saj n fillimete shoqris s hapur, kur i vetmiakt juridikisht n fuqi ishte Tomosimbi bekimin e Autoqefalis s Ki-

shs Orthodhokse n Shqipri imuajit prill 1937, q botohet prher t par shqip n kt libr.Msova se disa dukuri historiko-

Ringritja e Kishs Orthodhokse

Autoqefale t Shqipris [1991-2012] vjen pr ta historizuar kt

proces, pr ta certifikuar dhe vr-tetuar me interpretime dhe doku-mente q kan munguar.

Fortlumturia e Tij Anastasi shtautor i disa dhjetra veprave, mekarakter shkencor, teologjik, filozo-fik, antropologjik e kulturor. Por kjosht nj vepr krejt e veant,sht nj vepr misionare, q hedhdrit n mnyr prapavajtse n tvrteta q dihen keq.

Ky sht nj libr nga i cili mund

t msoj kushdo. Un msova se

krishterimi apostolik sht predi-kuar jo vetm rreth e prqark nIllyricum, por edhe n ansoret eVia Egnatia-s, nj prej arterieve ori-entuese t rndsis parsore nMesdhe. Msova se periodizimi ihistoris s Kishs Orthodhokse tShqipris nuk e ndjek n mnyrsimetrike dhe analoge historin eShqipris vet, ashtu sikurse nukka simetri e analogji midis ndarjess saj etnografike e administrativeme organizimin kishtar t vendit nnjsi kishtare. Msova se autoqe- (vijon n faqen 4)

Prof. dr. Shaban Sinani

kundr Primatit t saj sht krejtsisht i pabaz,pa etik dhe i padobishm pr Shqiprin.

N fund, Kryepiskopi Anastas falnderoi

pr fjalt e ngrohta dhe vlersimet q iu bn.Pastaj u shfaq nj film i shkurtr dokumentarpr veprn dhe jetn e Kryepiskopit Anastas,duke u ndalur veanrisht n kontributin ejashtzakonshm n ringritjen nga grmadhatdhe prparimin e Kishs son n kta 23 vjet.

Libri nis m nj prmbledhje t shkurtr prhistorikun e krishterimit dhe t orthodhksisn trevat e Shqipris, pr t vazhduar m pasme rrugtimin e Kishs Orthodhokse Auto-

qefale t Shqipris q nga viti 1991, duke undalur n fushat e e veanta t ksaj vepretitanike, problemeve t dala dhe mnyrs se si

ato jan zgjidhur.Libri sht mjaft i pasur edhe me fotografidhe me nj prmbledhje n anglisht.

Gjithashtu, nj pjes mjaft e rndsishmee tij sht edhe ajo dokumentare, ku botohent plot Tomosi Patriarkal i Autoqefalis, ivitit 1937, Statuti n fuqi i Kishs son, i vitit2006, Marrveshja e nnshkruar me shtetinm 2009 etj.

Th. Dh.

I ntelektual dhe studiues i njohur botrisht

Shqiprisi shtdashur njringjal lje lazar ianedhe libri shtpasqyre saj

(vijon nga faqja 1)


4/12


fetare, si uniatizmi, nuk ishin pro-cese t nj historie t shkuar, poredhe prbrse e zhvillimeve mt reja. Msova se, prkundr hi-storis s saj t lavdishme, si nj

prej kishave m t hershme tKrishtit n Evrop, viti 1990 e gjetikishn e krishter lindore t Shqip-ris me gjithsej 12 meshtar e 3dhjakon t gjall, pa asnj episkop,

pa asnj mitropolit. Msova se sae vshtir ka qen ta mbash kryqin

pr vet Kryepiskopin Anastas, nkushte t fyerjeve, denigrimeve,mosbesimit dhe paragjykimeve.Msova se institucionalizimi i hie-rarkis kishtare brenda KishsOrthodhokse Autoqefale, rindrtimiadministrativ i saj, krijimi i Sinoditt Shenjt kishtar dhe formimi iklerit t t gjitha niveleve kan qensfida t jashtzakonshme, jo m pakt vshtira se ringritja e kishave,manastireve, enorive, shkollave,akademive dhe universiteteve. M-sova se n mnyr t pabujshmeKisha Orthodhokse e Shqipris

prballoi me dinjitet prdalliminprmes ligjit, si qe rasti i projektitt kushtetuts s vitit 1994, dukearritur shkalln m t lart t legjiti-mitetit t saj me Statutin e ri t vitit2006, i vetmi statut n historin eKishs Orthodhokse Autoqefale tShqipris q sht n harmoni meTomosin mbi autoqefalin dhenjhersh me Kushtetutn e Shqi-

pris t vitit 1998.Shqipris i sht dashur nj

ringjallje lazariane, dhe libri i Fort-lumturis s Tij, Anastasit sht

pasqyr e ksaj ringjalljeje, e cilaka si piknisje predikimin e Ungjillitt Krishtit n rrnojat e kishave tvjetra, n sheshe publike, deri shu-gurimin e nj meshtari n Korn ballkonin e nj familjeje besim-tare. Nisur prej ksaj pike refe-rence, ajo q ka ndodhur me Ki-

shn Orthodhokse Autoqefale tShqipris gjat 22 viteve t fund-

me sht me rndsi epokale. Dalja

prej profanis dhe besimit t fsheh-t te krishterimi kanonik dhe sakra-mentet e shenjta, themelimi i shko-lls s par priftrore, ngritja e Aka-demis n Shn Vlash, akreditidimii Universitetit Logos, ndrtimi iksaj kishe katedrale ku jemi sotngjashmrisht me Shn Sofin,shkollimi e dorzimi kanonik i mbi150 priftrinjve shqiptar; hiroto-nisja e episkopve t par vends;rithemelimi i mitropolive t Beratit,Gjirokastrs dhe Kors; funksio-nimi i nj rrjeti shkollash t profili-zuara si lice, gjimnaze dhe t tjera

profesionale, ndr t tjera dhe i njshkolle pr muzikn bizantine; shu-

m nisma filantropie dhe solidari-

teti, duke prfshir nj kontributshenjues n krizn e madhe tshprnguljes s shqiptarve tKosovs; restaurimi i monumen-teve historike t Kishs, i ikonavedhe ikonostaseve; jan vetm disa

prej atyre nismave q do t mbetenn historin e Kishs s krishtern prgjithsi, madje dhe t histo-ris s besimeve n Shqipri.

Veprs ia shtojn rndsin njvarg dokumentesh t rendit parsor

pr Kishn, besimtart e saj dhepopullin shqiptar.

Nj vepr t ngjashme patishkruar n gjuhn angleze n vitin1958 Theofan Noli, Kryeepiskop i

Kishs Orthodhokse t shqiptarve

n Amerik, pr fat t keq dhe kjoe njohur shum pak n botn shqip-tare, pr shkak se u shkrua nanglisht.

Me kt vepr Fortlumturia eTij na sjell ndr mend nj varg kle-riksh dijetar t ndritur, prej Joa-safit t Voskopojs, Anthim Alek-sudhit - mikut t dijes, si njihej ngat gjith; Joakim Martinianit eEvllogj Kurills, deri tek studiuesite kohve m t reja, si Theofan

Popa, Dhimitr e Kristofor Beduli,Hirsi Joan Pelushi e mjaft t tjer.Vepra t tilla t prforcojn bindjense kult e kultur nuk mund tndahen.

(vijon nga faqja 3)

Shqiprisi shtdashur njringjal lje lazariane

dhe libri shtpasqyre saj

Libri fillimisht na ndrion faktin se ringritja e KishsOrthodhokse sht n thelb nj akt madhor paqeje, ecila vjen pas vitesh t egra mungese dhe zhbrjejeinstitucionale t Kishs Orthodhokse, si dhe pas vitesh

prgjimesh dhe persekutimesh t besimtarve t sajgjat sundimit otoman dhe diktaturs komuniste.Prmes ktij libri, Kryepiskopi dhe Kisha Orthodhokse

si institucion hyjnor dshmojn se paqja mes njerzvesht n fund t fundit qllimi kryesor i tyre. Un si

nj nga antart e Kishs Orthodhokse Autoqefale tShqipris, i pagzuar dhe banues n Shqipri i themFaleminderit atyre q e solln paqen mes nesh!

Libri i Hirsis s Tij na rikujton, se ringritja eKishs Orthodhokse sht br prmes nj procesikompleks i cili prfshin si ringritjen materiale por edheat shpirtrore t saj, pra q rindrton nga themeletkishat dhe vendet e kultit dhe paralelisht me to ringredhe mbjell te shpirtrat e njerzve, besimin e pastrndaj Zotit, deri dje t munguar pr ta.

Libri i Hirsis s Tij sht njkohsisht edhe njshembull morali dhe pune t prkor, pasi e shpjegonringritjen e Kishs Orthodhokse si proces q kandodhur: dit pas dit, gur pas guri, fjal pas fjale

e not pas note... Vetm tani ne mund t shohim att plot, ashtu si merr formn e tij nj mozaik kurvendoset n t edhe copza e fundit, se kjo kryepunsht br pa rn n protagonizmin vetjak, pa rrahurgjoksin dhe pa trongllitur kambanat e fitores, pra pau dukur n kryerjen e ktij misioni fatmirSa msipr, vet Libri sht model modestie, pasi Ringritsidhe Ringritsit e tjer nuk krkojn t marrin asgjme vete nga gjithka kan br, kjo pasi, ringritjashpirtrore ka ndodhur n zemrn dhe shpirtrat enjerzve, kurse ajo materiale sht e ngulitur ktu, ntokn e Shqipris, pr ta gzuar brezat me radh

dhe pa e marr ndokush me vete si t ishte pronvetjake.

Libr i shtmodel modestie...

Prof. dr. Vasil S. Tole


5/12


ishte njeri i drejt dhe shprestar...dhe

Shpirti i Shenjt ishte mbi t (Llk. 2:25).Simeoni pra ishte nj hebre, nga radht e m-suesve t Ligjit, i cili krkonte t msonte rrethPerndis. Megjithse dyshonte pr vargun e

profecis s Isaias (Is. 7:14), ai ishte njeri i drejte shprestar; dhe m tepr, kishte predispozitt mir. Kjo gj ndodh shpesh, atje ku ka

predispozit t mir dhe nse dikush krkon osedyshon, Perndia nuk zemrohet, madje n ktoraste Zoti ia plotson dshirn njeriut dhe idhuron at q krkon.

Kshtu edhe Simeoni, duke vn logjikn etij ose duke u munduar t kuptoj me mendjene tij profecin shekullore, fillimisht dyshoi dhe

pr momentin nuk besoi, jo se ishte i pabes.sht tjetr gj kjo dhe tjetr pr ata njerz qnuk besojn te Zoti dhe dyshojn e hedhin poshtgjithka. Kta t fundit, megjithse mund tshohin haptazi dhe t binden pr ekzistencn ePerndis, verbohen akoma dhe m shum.Shkaku qndron n faktin se ata kan predis-

pozit t keqe. do gj e mir dhe pozitive qmund t ndodh n shoqri pr ta sht e keqedhe negative. do gj q e drejt dhe saktsht e shtrembr dhe e gabuar. do gj qmund t ndrtohet me mundime e sakrifica, prata sht nj iban i rrezikshm, i cili duhett shkulet dhe t largohet tutje. do njeri i drejt,i dashur, moralshm dhe filantrop sht hipokritdhe shfrytzues i njerzve. Kta njerz me tvrtet vuajn dhe kurr Perndia nuk do tua plo-tsoj dshirat dhe asnjher nuk do tiu zbulojasgj. T till ishin shum farisenj n kohn paradhe pas Krishtit. Njerz t till ka pasur plot

pr shekuj me radh. T shumt jan edhe nditt tona. Ata krkonin q Perndia tu shfaqte

ndonj shenj, por n fakt asnj shenj nuk uofroi, prkundrazi, megjithse ata shihnin dhedgjonin fjaln e Tij, Ai me paravoli u fshehuatyre misteret e Perndis. I verboi, i shurdhoidhe u bllokoi mendjen, me qllim q as t mosshohin, as t mos dgjojn dhe as t moskuptojn (Is. 6:9; Mt. 13:13-14; Jn.12: 39-40).

Sdyti, fjalt profetike q plaku Simeon idrejtoi Nns s Zotit se: ky [djal] do t

jet shenj kundrshtimi (Llk. 2:34), jan tvrteta dhe vazhdojn t jen bashkkohore et plotsohen me prpikri t madhe deri nditt e sotme. Nga njra an, besimtart e Kishsskandalizohen dhe mrziten kur shohin disanjerz t luftojn si t trbuar Krishtin pa ndonjarsye. Por, nga ana tjetr, ata q nuk i besojnZotit shum her habiten duke thn se si kamundsi q ekzistojn shum njerz n kt

bot q E ndjekin me durim dhe me besimKrishtin e kryqzuar!!! Kshtu, pr njrn palKrishti sht skandal dhe marrzi (Kor. I. 1:23)dhe njkohsisht pr besimtart [paln tjetr]

po i njjti Krisht sht fuqia dhe menuria ePerndis (Kor. I. 1:24), sht shptimi i vetmi njerzve. Me kt mnyr Krishti bhetshenj kundrshtimi.

Me gjith kto, Jisu Krishti, nprmjetKishs son t shenjt, pr shekuj me radhvazhdon t na kshilloj e t na jap kuraj,duke na thn: mos u skandalizoni (Jn.16:1)dhe mos ki frik, o grigja e vogl (Llk.12:32). Nuk e ka fajin Zoti, as nuk ulet dhe asnuk humbet asgj nga hyjnia e Tij Krishti, sepsedisa njerz t vegjl e t pamend e luftojn dhee hedhin posht. Ne jemi t bindur se JisuKrishti sht drita e bots (Jn. 1:9; 9:5; 12:46).Gjithashtu, dim se dhe ata q jan mkatart papenduar dhe duan veprat e tyre mkataree t errta, nuk e duan dritn, prandaj edhembyllin syt q t mos shohin (Jn. 3:19-20).

Sidoqoft, Zoti na pret t gjithve q tkthehemi n rrugn e drits (shih Urata e shnVasilit te Shrbesa e Kungimit). Pr kt edheKisha jon lutet q t gjith njerzit t pranojnJisu Krishtin si Perndi dhe Shptimtar dhe taduan At. Nse dikush kmbngul dhe nuk i

beson, sepse ka frik nga veprat e tij t liga osenuk dshiron q t shkputet prej tyre, kjo sht

prgjegjsia e tyre.

Edhe ne besimtart le t prpiqemi q tbhemi m t qndrueshm n besim, mkonsekuent n ruajtjen e porosive t Zotit, mshprestar, m t drejt, m t shenjt n jetnton q t denjsohemi t mbajm Krishtin jovetm n kraht tan - si Simeoni i Drejt - porkryesisht n zemrat dhe n gjith qenien ton.

Arkimandri t Kozma Sovjani

Simeoni i Drejt - Shembull i predispozits s mirM 2 shkurt festojm Ipapandin e Zotit ton

dhe n datn 3 kujtimin e shn SimeonPerndipritsit (n gr. ), njeriun praq mbajti n kraht e tij Krishtin foshnj, kur Ai

u paraqit n Tempull sipas Ligjit dhe Traditsjudaike.

Kush ishte Simeoni?Ai ishte nj njeri shprestar dhe i drejt (Llk.

2:25). Nj tradit, t ciln e prmendin disakronikan na thot se n moshn rinore ishtemsues i hebrenjve dhe n nj mbledhje, ku ais bashku me msues t tjer t Ligjit (judaik)po prpiqeshin t komentonin disa vargje ngalibrat e Profetve, Simeoni tha: N librin eIsaias gjeta nj varg t uditshm:Ja virgj-resha tek do t mbarset dhe do t lind djal

(Is. 7:14).Kjo do t thot se nj vajz e virgjrdo t mbetet shtatzn. Un jam shum kurioz

pr faktin se si mund t lind nj virgjresh

dhe m tepr si mund t lind Perndia?!

Prandaj nuk besoj se do t ndodh kjo gj

kurr n bot. Kto tha Simeoni dhe papriturnj dor i dha nj shuplak t fort e i tha: edhedo ta shohsh Krishtin edhe do ta preksh

me duart e tua. Pas ksaj ngjarjeje ai ishteduke ecur ans nj lumi dhe hodhi unazn e vetbrenda n uj e tha: N qoft se e gjej ktunaz prsri, ather kjo thnie do t

realizohet. Po t njjtn dit, kur Simeoni u ulpr t ngrn drek s bashku me msues t

tjer t Ligjit, n barkun e peshkut q do t hantegjeti unazn. Menjher, u bind pr vrtetsine profecis dhe u mnjanua nga bota n njvend n Jerusalem, q ende dhe sot quhet = vendi i vetmis. Atje ai pristeme dekada t tra plotsimin dhe realizimin esaj. N at vend ai priste me durim, kreshmdhe lutje Birin e Virgjreshs, q prej rinis stij e deri n pleqri shum t thell.

Dhe kur Virgjresha e Prmbishenjt Marilindi Krishtin Perndi dhe ditn e dyzet e pa-raqiti foshnjn n Tempull - sipas urdhrit t Moi-siut (Eks. 13:15) - plaku Simeon e priti Krishtin

dhe e mbajti n kraht e tij me gzim t papr-shkruar dhe tha fjalt e njohura: Tani prl-shoje shrbtorin tnd, o Zot, sipas fjals sate

me paqe, sepse syt e mi pan shptimin

tnd (Llk. 2:29-30). Duke u bazuar n traditne msiprme msojm se Simeoni ishte mbi 100vje (afro 110-120), kur syt e tij t pastr, pro-fetik, plot gaz e mall pan n fytyrn e foshnjs,Perndin dhe Shptimtarin e bots.

Nga t dhnat e pakta q disponojm prjetn e tij, ato q na prshkruan ungjillori Lluka,por edhe nga fjalt e tij profetike q i tha Nnss Zotit, do t veonim dy pika:

Spari, Ungjilli na thot: Ishte nj njerin Jerusalem q e kishte emrin Simeon, i cili


6/12


Dy jan shrbesat kryesorepr nder t Hyjlindses: Paraklisi(i Vogl dhe i Madh) dhe HimniAkathist. Paraklisi shfaq t Tr-shenjtn si nn t dhembshur dhendrmjetuese t besimtarve nvuajtje te Biri i saj. Himni Akathisthimnon madhshtin dhe lavdine Virgjreshs Mari dhe u vendost psalet nga i gjith populli pasnj mrekullie t saj, kur shptoi ngaarmiqt pagan Konstandino-pojn dhe gjith PerandorinBizantine (v. 626). Ather krye-

qytetasit, megjithse ishin tej ma-se t lodhur, psaln Himnin dukeqndruar m kmb n shenjmirnjohjeje (Akathistos = joulur).

Prlufteshs gjeneral e

kngt mundse,

si prhir im qe shptove

prej tmerreve, qyteti yt

po tprshkruan ,

o Virgjresh. Po sikurse

ke fuqi tpaluftuarshme

prej fardo rreziku

shptom,

se po tthrres:Gzohu, o Nuse e

panusruar.

(Ting. IV. Himni Akathist)

Kanuni i Akathistit. Kr ij im i Jo si fHimnografit:

Tingull IV

ODE I. Anikso To Stoma Mu

Irmosi

Ja gojn e el tani, i frymzuar prej Shpirtitt Shenjt, dhe kng do ti kndoj, Nns sMadhe mbi fron, dhe do ta kremtoj, me valle

buzqeshur, me z do ti shpall kudo, gjithudite saj (2 her).

Troparet

E prmbishenjt Hyjlindse shptona.Si libr t Zotit Krisht, t hirsuar prej

Shpirtit t Shenjt, t pa Kryeengjlli, MariHyjlindse, dhe t tha kshtu: Lum ti q sjellgzimin; mallkimin strgjyshror, ti do ta zhdu-ksh krejt.

E prmbishenjt Hyjlindse shptona.

Adamin e ngrite lart, o Virgjresh Hyjlind-se, dhe Ferrin e shtrin prdhe, o Zonj e ShenjtMari, lum ti, o pallat i Zotit edhe Mbretit, lum ti,o i zjarrti fron i perandorit Krisht.

Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit t Shenjt.Gzohu, o lindse e t pafishkurit trndafil,

gzohu se ti po rrit molln e ershme, lule eqiellshme e Zotit edhe Mbretit, lum ti, oHyjlindse, zonj shptonjse.

Tani e prher e n jet t jetve. Amin.Thesar i virtyteve, q na ke ngritur prej

varreve, edhe prej kufomave, Zonj Hyjlindse,

lule dhe zambak, arom pr besnikt, temjanermir, miro e pamueshme.

HIMNI AKATHIST

ODE III. Tus Sus Imnologus.

Irmosi

O Zonj dhe Nn e Perndis, burim i paso-sur jetsor, ti siguroi gjith ata, q t kndojn

plot me zell, dhe lart n qell ku mbretron,kurorzoji me do lavdi (2 her).

Troparet

E prmbishenjt Hyjlindse shptona.Kallin qiellor ti na ke mbir, si ar pa bujq

dhe pa lrim, lum ti altar i shpirtshm shpirtror,ku buk e jets na u vu, lum ti burim i ujrave q

japin jet Hyjlindse.

E prmbishenjt Hyjlindse shptona.Mshqerr q demin na ke lindur, qiellor pr

besnikt pa cenim, lum ti, o dele e hyjshme, seqengjin Perndi na dhe, mkatin botror q ngre,gzohu Zonj ndrmjetse.

Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit t Shenjt.

Gzohu mngjes i dits son, q Diellin solleJisu Krisht, pr botn drit dhe pr ne, dheerrsir sle mbi dh, dhe Ferrin e demonve eshkatrrove prgjithnj.

Tani e prher e n jet t jetve. Amin.Gzohu, o der shptimtare, ku Fjala dhe

Biri i vetm shkoi, Ferrit ia theve dyert, melindjen e lironjsit, gzohu port e hyjshme, dheshptimtare e ndritshme.

ODE IV O Kathimenos En Dhoksi.

Irmosi

Ti q rri midis lavdis prmbi fronin e hyj-shm, nga nj re e leht erdhe, o Jisu i prjet-

shm, dhe na shptove me dorn jetdhnse,t thrresim pra: Nder dhe lavdi gjithnj mbi ty.

Troparet

E prmbishenjt Hyjlindse shptona.Me kndime dhe me bes t thrresim

Hyjlindse, lum ti mal i Shenjt q u hijesoveprej Shpirtit t Shenjt, lum ti kandil edheshtamb manaprurse, q i mblson ndjenjate gjith besnikve.

E prmbishenjt Hyjlindse shptona.Mshironjse e bots, Virgjresh Hyjlind-

se, lum ti shkall e shenjt, q nga dheu shpien qell me hir, lum ti, o ur, q on lavdronjsitq prej varreve lart n Parajsn e engjjve.

Troparet

E prmbishenjt Hyjlindse shptona.M e lart prej do qielli, Shptimtarin e nje-

rzve, ti n gjin e shenjt e ke mbajtur Zonj Hyjli-ndse, lum ti q ngjeve me gjakun rrobn ndritsedhe shklqenjse t Komandantit t Forcave.

Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit t Shenjt.Ligjvnsin ke lindur, Virgjresh Hyjlindse,

q paligjsit ua fal t gjithve darovisht; olartsi pa kufi, o thellsi pa fund, ndrmjetonjse,ti na ke ngritur n qiell.

Tani e prher e n jet t jetve. Amin.Ty q mplekse pr njerin nj kuror t qiell-

shme, ty t prhimnojm, lum ti Virgjresh Hyjli-

ndse, lum ti fortes dhe mbrojtje e t gjithve,o prkrahse, streh dhe prikje e besnikve.


7/12


N datn 28 janar pasdite, nkishn e Universitetit Fordham uzhvillua ceremonia e nderimit tKryepiskopit Anastas me titullinDoktor Nderi i Shkencave Sho-qrore.

N ceremoni, ku morn pjesrreth 500 vet, antart e bordit tfondacionit t Universitetit, stu-dent, klerik, personalitete, besim-tar etj., shum t ardhur nga larg,me gjith temperaturat e acarta,nderuan edhe Kryepiskopi i KishsOrthodhokse t Ameriks, Hirsiae Tij Dhimitri, Mitropoliti i Kors,Hirsi Joani, Kryepiskopi i NewEnglad dhe Dioqezs shqiptare tKishs Orthodhokse n Amerik,Hirsi Nikoni, Episkopi Dioqezs

shqiptare t Kishs Orthodhokse tAmeriks, Hirsi Ilia Ketri etj.

Ceremonia u hap nga provostiStivn Fridman. N fjaln e tij thapjes ai theksoi: Esht nj gzimdhe hir i madh ti urojm mirse-ardhjen Fortlumturis s Tij n ktceremoni, duke njohur kontributete shumta gjat jets s tij n shr-bim t komunitetit t krishter or-thodhoks, n Shqipri dhe nprbot, dhe ti shprehim mirsear-

dhjen n familjen e Fordham, dukei akorduar kt grad nderi.... Ju

ia keni dedikuar gjith jetn tuajshrbyese puns s madhe dhe plothir hulumtimit t thellsive ttradits s Krishter... Universitetie quan veten t bekuar q shtnj shtpi pr Orthodhoksin dheq ka t vetmin program ortho-

dhoks t studimeve n SHBA.

Pastaj, ai ftoi Presidentin e Uni-versitetit, z. Josif M. MkKshejn, t

paraqiste n detaj veprn shum-vjeare t Kryepiskopit.

Sot Fordhami sht krenar tnderoj Hirsin e Tij Anastas,Kryepiskop i Tirans, Durrsit dheGjith Shqipris, nj udhheqsfrymzues, i cili gjithmon bindett shkoj aty ku e thrret Perndia,qoft n Lindje, n Afrik apo nShqipri - ku triumfoi t ringjallteKishn Orthodhokse pas tiraniskomuniste, tha Presidenti i univer-sitetit.

Presidenti e vazhdoi fjaln e tijme nj prmbledhje t shkurtr t

biografis s Kryepiskopit Anastasdhe m tej theksoi veprn e tij nAfrik, arritjet e mdha aty, q pr-fshinin themelimin e Seminarit t Pa-triarkans, ku u dorzuan 62 prif-trinj afrikan dhe u bekuan 42 ve-

U zhvi l lua ceremonia e dorzimit Kryepiskopi t Anastas tti tull it Doktor Nderi i Shkencave Shoqrore,nga Universiteti Katolik Fordham, Nju Jork

Njjetkushtuar puns smadhe dhe plot hir thulumtimittthel lsive tTradits sKrishter...

(vijon n faqen 8)Dshmia n t ciln shpjegohen motivacionet e ktij nderimi t lartnga Universiteti Fordham, Nju Jork.


8/12


pra leximi nga tet fise afrikane.M pas ai foli pr sfidn e madhe,kur Patriarkana Ekumenike e cak-toi Kryepiskop t Kishs Orthodho-kse Autoqefale t Shqipris, m1992. Z. MkKshejn foli pr arritjete Kishs gjat ktyre viteve, dukeveuar ndrtimin e KatedralesNgjallja e Krishtit n Tiran, sinj nga m t mdhat n bot,ndrtimin e Akademis fetare nDurrs, nga ku kan dal 145 kle-rik t rinj, themelimin e nj shtpie

fmijsh, shkollave t ndryshmedhe Universitetit Logos.

Presidenti veoi punn bamir-se t Kishs jo vetm pr besimta-rt, por pr t gjith shqiptart. Nnudhheqjen e Kryepiskopit Kishashprndau qindra ton ushqime,veshmbathje dhe barna pr refu-gjatt e gjith besimeve gjat krizsn Kosov. N mnyr t palodhurKryepiskopi ka dhn kontributine tij pr t lehtsuar tensionet n

Ballkan dhe pr kt n vitin 2000ai u zgjodh kandidat pr mimin

Nobel pr Paqen.

Fjala e Presidentit vuri gjitha-shtu n dukje arritjet e Kryepi-skopit n fushn akademike. Hir-sia e Tij ka studiuar fet e bots:Krishterimin, Hinduizmin, Budiz-min, Taoizmin, Konfucianizmin,Islamin dhe fet afrikane - nvende t ndryshme. Prkushtimi itij n dialogun ndrkristian i ka

dhn atij njohje ndrkombtare.Ai flet katr gjuh dhe lexon pes.sht autor i nj shumice botimesh,duke prfshir ktu dhe nj studimt Islamit n vitin 1975, i pari i bo-tuar n Greqi dhe i pari nga nj iteolog i krishter orthodhoks.

N mbyllje t fjals s tij, Presi-denti, s bashku me sekretaren e

bordit t fondacionit t universitetit,znj. Nora Ahern Grose i dhanKryepiskopit Anastas nderimin e

lart, Doktor Nderi i ShkencaveShoqrore.

Diploma Doktor Nderi i Shkencave Shoqrore.

N ceremoni prshndeti edheKryepiskopi i Kishs Orthodho-kse t Ameriks, Hirsia e Tij,Dhimitri.

M pas, fjalimin kryesor nceremoni e mbajti Kryepiskopi

Anastas, i cili me shum prulsitha: Un jam thjesht nj qiri parashenjtorve. Ndarja e Lajmit tMir n nj vend Multifetar: Re-flektime Teologjike mbi Fet e

tjera, ishte tema t ciln ai ndaume t gjith pjesmarrsit.

Fortlumturia e Tij tha: Lajmi imir sht se Biri i Perndis, Fjalau b njeri dhe u ringjall dhe shtgjithmon me ne. Besimi i krishter

thekson se mishrimi i Perndissht dashuri dhe n t njjtn koh

ofron hir hyjnor. Padyshim dokushsht i lir ti pranoj ose ti ku-ndrshtoj kto msime, por ma-rrdhniet e krishtera vazhdojn tshpallin me dashuri se liria pr t

dashur nuk sht e kufizuar ngafeja e t tjerve... Kemi kuptuar

se pr t ruajtur nj dialog mir-kuptimi midis komuniteteve tndryshme fetare kan shum r-ndsi kto vlera: mbrojtja e mjedisit

natyror, kundrshtimi i dhuns kudo,pajtimi, zhvillimi, drejtsia botroredhe paqja n nivel lokal dhe ndr-kombtar

Pra, jemi thirrur t ofrojmt gjitha ngjyrat e spektrit t drits:Dritn e paqes, Dritn e drejtsis,Dritn e s vrtets, Dritn e kriju-eshmris, Dritn e shpress,Dritn e ngjalljes, Dritn e dashuri-s Misioni dhe detyra parsoree Kishs sht t transmetoj n

do qoshe t planetit spektrin eplot t ksaj Drite t Krishtit tNgjallur, pr t bashkuar t gjithnjerzit me burimin e Fjals,Dashuris, dhe Drits, Krishtin,

prfundoi fjalimin e tij KryepiskopiAnastas.

T pranishmit e shumt ngashtete t t ndryshme t Ameriksdhe juridiksione t ndryshme Or-thodhokse u mikpritn nga Univer-siteti Fordham n pritjen e orga-

nizuar me kt rast.Korresp. i Ngjallja

Njjetkushtuar puns smadhe dhe plot hir thulumtimittthel lsive tTradits sKrishter...

(vijon nga faqja 7)


9/12


Stebleva e sotme sht krijuar si rezultat ibashkimit t fshatrave, Steblevs s Vjetr -

Kutles dhe Strebrenovs - Gradishts. Steblevae Vjetr ka lvizur kryesisht pr munges tujit dhe nga errat q e rrihnin nga t katr ant,si dhe nga emigrimet e banorve. Banortngritn objekte t reja kulti, por deri von shfry-tzuan dhe objektet e kultit n vendbanimet evjetra, sidomos ato t Strebrenovs.

Stebleva e vjetr - Kutles, ka pasur 4 kisha.Nj kish brenda fshatit, ku rrnojat kan qenderi tani von dhe tri kisha prgjat rrugs prn Klenj, njra n sheshet e Kutles n ann emajt t rrugs. E dyta, n shpatin e malit,

prball saj, nn malin e Pishteics dhe e tretam tej, te lisat e mdhenj, n drejtimin e Klenjs.

Strebrenova ka pasur dy objekte, manastirin,Shn Sotiri dhe kishn Shn Spasi. Rrnojate manastirit kan qen deri von. Shenja ka dhesot, ka pasur dhe varreza, ku m 1902 aty shtvarrosur prifti Vangjel Rajku me 9 priftrinj.

Orthodhokst e Steblevs, n kto objektekulti, tek Marko Dobica vinin tri her n vit.M 7 prill, n festn Bllagoec(Ungjillzimi iHyjlindses), m 19 gusht pr festnProbrazhovenj (Shn Sotiri), q ishte dhe

fest e fshatit. Ktu vinin me miqt e ardhurnga Klenja, Gjinoveci, Sebishti, Leshnicani,

Jabllanica, etj. Vinin dhe n Spasovden, ShnSpasi, sepse Stebleva n kt dit ngrintekryqet dhe ktu kalonin gjat ktij procesioni.Pr kt procesion n Steblev tregohet dhe

pr nj ndodhi. Aty nga fundi i shekullit t 19-tnj mkmbs turk i krkon qefajlive tSteblevs q orthodhokst t mos i ngrenkryqet. Qefajlit biseduan me priftin dhe pr trevjet rresht nuk u ngritn kryqet. Pr udin e tgjithve, n kta tre vjet ra fare pak shi, dhe

bereqeti nuk u b sa e si duhet. Ather vetqefajlit vajtn te prifti q t veprojn si ka

vepruar m par. Q at dit q u ngritn kryqet,pasdite ra shi.

N Steblevn e Re, objektet m t vjetra tkultit kan qen kisha tek lisi mbi shtpin eCvarkajve n fshat, dhe e dyta n themelet exhamis s fshatit, ku sot mbi themelet exhamis s vjetr sht ngritur e reja q i shrben

besimtarve mysliman t fshatit.

Por kisha q i ka shrbyer Steblevs prqindra vjet ka qen kisha Sveti Nikolla (Shn

Kishat orthodhokse t Steblevs

(vijon n faqen 10)

Leximi i sotm i Ungjillit i paraprgatit tkrishtert pr periudhn e Kreshms s Madhe.Krishti ngul kmb n tri pasurime: kreshma,

vnia e thesarit qiellor dhe shikimi i pastr.Kreshma sht nj ngjarje personale. Dot thot largim nga ushqimi. Natyrisht, njeriuka nevoj pr tu ushqyer q t mbijetoj. Pornuk duhet t haj t tjert me an t zilis,smirs, shfrytzimit dhe shtypjes. Madje edhevet veten e tij me an t ankimit fatkeq,grindjes dhe mazokizmit.

Ushqimi i nevojshm nuk sht mir tkthehet n nj skllavri dhe barr trupi e teprt,madje ka njerz q harxhojn shuma t mdhapr t rrzuar peshn e teprt t trupit.

Por lakmitart, edhe nse nuk jepen pasndjeve t gryksis, kjo haset shpesh, mble-dhin thesare t padobishme. Ata grumbullojnpasuri t tundshme e t patundshme, sende tmuara, pr ti prdorur kur t jet e nevoj-shme. N kt mnyr ndihen t sigurt. Por

duke ndjekur t mirat materiale, ata ndihengjithnj e m t pasigurt.

Sepse jeta sht e shkurtr dhe kto lloj

pasurish nuk e shoqrojn njeriun n varr.Megjithat njerzit rrallher kujtohen se jant vdekshm, t prkohshm. E ka fajin paksyri. Sa m i pangopur t jet syri, aq m shumkrkues bhet barku i njeriut. N shoqrinton t konsumit kjo gj ndodh gjithnj e mshpesh.

Jan aq t mdha ato q njeriu shikonprreth, sa shpesh bie n kurthin q i do tgjitha dhe i vjen keq q nuk mundet ti prftoj.Le t mos i hyjn n pun apo ska gj se nukjan t domosdoshme!

Ushqimi dhe t mirat e konsumit jan tdomosdoshme pr t mbijetuar. Por nevojitett kemi mas pr nevojat tona. Mbi t gjithanjeriu jeton me vizionin, dashurin, njeri-dashjen. Ka nevoj t ushqej frymn e tij,ndjenjn e tij, krkimin e tij. Q t realizohen

kto gjra, njeriu duhet t mbyll syt ndajdritave t knaqsis dhe t nevojave materialedhe ti el n botn e adhurimit pr Perndin

dhe t dashuris pr njeriun.Le t sjellim ktu ato q lexojm n Zbulespr t pasurit mburravec, pr thesaret qmblidhen dhe pr pasurit e ndryshme. Nuke di se ti je fatkeq dhe i mjer, i varfr, i verbrdhe i zhveshur. T kshilloj t blesh prej mejear t provuar n zjarr, q t bhesh i pasur dherroba t bardha t veshsh, q t mos duketturpi i lakuriqsis sate dhe lyeji syt e tu mekolir q t shohsh (Zbulesa 3:17-18).

Koliri sht pendimi, vetprmbajtja, falja,njeridashja, ushtrimi kundr grumbullimit t

pasuris dhe lavdis s kot. Kto e elin dhepastrojn shikimin ton dhe e bjn t shndrit-shm.

KRESHMA E VRTET

Marr nga libri Si do t besojn po t mosdgjojn? i () Apostol Papakonstandini


10/12


Kalendari

i Liturgjive Hyjnore,

MARS 20141 E Shtun Oshdg. Evdhokia.Dsh. Markeli e Andonina. (Bulmet

e peshk )

2 E DIEL T LIDHURIT EDJATHIT (Falja e kreshmimi).Dsh. Isihi e Eftalia.3 E Hn E Bardh.Dsh. Eftropi,Kleoniku, Vasilisku. (Fil lon Kr eshma)4 E Mart E Bardh.Osh. Gjerasimin Jordan. Dsh. Pavli dhe Juliana.5 E Mrkur Oshd. Kononi. Ko-non kopshtari. Dsh. Arkelau etj.7 E Premte Hierod. Efremi,Vasileu, Evgjeni etj. Pavli i thje-sht. (I e Akathistit)

8 E Shtun Mrekullia e grurit ngaSh. Theodhori. Ap. Ermia. Osh.Theofilakti.

9 E DIEL I KRESHMS (E Ortho-dhoksis). 40 dsh. e Sebastis.12 E Mrkur Omol. Theofani.Grigor Dialogu. Simeoni, Theologui ri.14 E Premte Osh. Benedikti.Omol. Efskimi i Lampsaks. ( I I eAkathistit)

15 E Shtun Ap. Aristovuli ngat 70-t , i Britanis. Dsh. Agapi,

Romili.16 E DIEL II KRESHMS (GrigorPallamai).Dsh. Savini, Juliani.19 E Mrkur Dsh. Krisanthi eDaria. Dsh. Klaudi, Ilaria, Mauri.21 E Premte Omol. Jakovi. Dsh.Filimoni e Domnini. (II I e Akathistit)22 E Shtun Hierod. Vasili.Dshg. Kaliniqi. Dshg. Dhro-sidha.

23 E DIEL III KRESHMS (Faljae Kryqit). Dsh. Nikoni e 199nxnsit e tij.

25 E Mart Ungjillzimi i Hyjli-ndses (Vangjelizmoi). (Vaj , verepeshk)

26 E Mrkur Mbledhja e Kr/engjllit Gavriil. 26 dsh. n Got.(Vaj e ver)

28 E Premte Ap. Herodioni ngat 70-t. Osh. Ilarioni i ri, Stefani. (I Ve Akathi stit)

29 E Shtun Hierod. Marku iArethuss. Dsh. dhjak Kirili,Varahisi etj.

30 E DIEL IV KRESHMS (J. i

Shkalls).Osh. Joani i Shkalls. Pr.Joadi.

Nikolla), e shembur tani von.Rrnojat jan dhe sot. Pr kt

kish ka edhe nj legjend. Ortho-dhokst e Steblevs donin t ndr-tonin kishn posht fshatit. Filluant ojn atje materialet dhe domngjes q ngriheshin materialetnuk i gjenin atje, por i gjenin lartmbi fshat, n nj shesh t vogl.Besimtart u habitn nga kjo dhevendosn q kishn ta ndrtojn atjeku shkonin materialet. Dhe ashtu u

b, kisha u ndrtua aty.

Thuhet se ka pasur kish edhe

n vendin e quajtur Popojca.Vakfet e Steblevs

Si asnj fshat tjetr Steblevarrethohet nga kisha dhe vakfe. N

jugperndim sht vakfi MarkoDobica. N lindje sht vakfiSveta Nedela (Shn e Diela). Pon lindje jan dhe dy vakfe t tjeraVorf Leska dhe Na Izvor. Nverilindje sht vakfi Koja Shumadhe n veri jan kishat e vjetra tKutles. N fshat jan vendet e ki-

shave t vjetra e t reja, si dhe xha-mia e re q ngrihet n mes t fshatit.

Vakfi Marko Dobica. Njug-perndim t fshatit ngrihet ma-

Kisha jon Orthodhokse me faqen e sajzyrtare prpiqet t prcjell mesazhin dheinformacionin e saj edhe n internet.

Ajo i njeh vizitort e saj me:

- besimin e krishter orthodhoks,

- organizimin dhe veprimtarin e strukturaveinstitucionale,

- lajmet m t fundit,

- arsimin, edukimin dhe shrbimin social ekulturor q ofron n shoqri,

- ndrtimin dhe restaurimin e kishave dhemanastireve,

- botimet kishtare etj.

Me www.orthodoxalbania.org

do tgjeni ninternet K ishn Or thodhokse Autoqefale tShqipris

Shihemi, lexohemi e dgjohemi n moment dhe kudo n t gjith globin mewww.orthodoxalbania.org

Teksti ktu ndrthuret me fotografi, mesazh zanor,muzikor e filmik.

Kt informacion do ta gjeni n tri gjuh: shqip,anglisht e greqisht.

dhshtore kodra me vakfin MarkoaDobica, e mbuluar me dru lisi. Ktukan qen ndrtuar manastiri iShn Sotirit dhe kisha e Shn

Spasit.Pr kt vakf ka legjenda e

tregime. Legjenda thot: Kur pondrtohej kisha, solln nga malitrart dhe i lan n afrsi memendimin q t nesrmen ti ojnn vendin e duhur. Kur erdhn nmngjes trart nuk i gjetn atje ku ikishin ln, por atje ku duheshin.

Vakfi Sveta Nedela(Vetria Buka) (Shn e Diela).sht nj nga vakfet shum t

rndsishm q e rrethojn Steble-vn. Gjendet n lindje t saj, nsheshet e Vollnishts. Ka burim ujishrues dhe ahe t mdhenj. Vitete fundit steblevasit e kan pastruar,sistemuar, e rregulluar mir. LagjjaLeska e fshatit n shekuj nShn Gjergj sht mbledhur ktu,mysliman e orthodhoks, ku kanknduar e vallzuar gjith ditn. Kjotradit vazhdon dhe sot.

Tregojn, se do t diel maji, k-

tu vinin dhe nga fshatra t tjer prt krkuar shrim (lanin fytyrn,pinin uj, linin dika dhe kur ikninmbushnin uj dhe e merrnin mevete.)

Kishat orthodhokse t Steblevs

(vijon nga faqja 9) Vakfi Na Izvor. sht njvakf tjetr i Steblevs, n lindje tsaj, n Vollnisht. Ky burim her ka,her nuk ka uj. Thon se kur ka

uj n Steblev, nuk ka uj nModric dhe anasjelltas.

Vakfi Na Vorf Leska. Kyvakf sht mbi lagjen Leska tSteblevs, n lindje t saj.

Vakfi Koja Shuma. Nkt rast i gjith mali Koja Shumasht vakf i fort. Ngrihet nverilindje t fshatit. Vet fshatikishte vendosur (nuk i dihet se kure ka marr kt vendim), q nkt mal (vakf) t mos pritej as

lnd drusore, as gjeth.Pr kt vakf gjithashtu tre-

gojn: N vitet 1946-1947, n ndr-tesat e hotelit t Vait Kormakut dhet botores u sistemuan disa ushta-r. N dimr ata mbetn pa dru,krkuan leje n fshat dhe fshati dhaleje q t prisnin n nj qoshe tvakfit. Ushtart shkuan dhe prendisa drur, donin t prisnin edhe disat tjer, por nuk mundeshin. Dikai shtynte nga mbrapa. Ata ikn me

vrap. I lan edhe ato q kishin pre-r. Kt ngjarje ushtart vet iatreguan fshatarve.

Cvetan M azniku


11/12


NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109

Shtypur

n shtypshkronjn Ngjallja

Organ i Kishs OrthodhokseAutoqefale t Shqipris

Del nn kujdesin

e Kshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

Edicioni i 26-t i Dits s Evrops Lindore,i mbajtur nga organizata humanitare zvicerane

HEKS, m 25 janar 2014 n Zyrih, mblodhi sbashku pes organizata joqeveritare nga kyrajon, pr t prezantuar tek t ftuarit kryesishtnga Zvicra, shrbimet sociale n ndihm tgrupeve n nevoj.

Kryefjala e takimit ishte bashkpunimi mesorganizatave joqeveritare dhe institucionevepublike n sektorin social. Kt vit, i cili ishte itreti pr nga pjesmarrja, Kisha OrthodhokseAutoqefale e Shqipris, u prezantua me aktivi-tetin e zyrs s saj, Diakonia Agapes, dhe kon-kretisht me projektin Fuqizim dhe praktika

institucionale gjithprfshirse pr komunitetinEgjiptian t Shushics, Elbasan.

Projekti i cili financohet nga HEKS, gjatperiudhs korrik 2013 - maj 2014, synon t rrisndrgjegjsimin e komunitetit Egjiptian, si dheinstitucioneve publike n Shushic, pr t drejtate minoritetit Egjiptian. Aktivitetet synojn tprcjellin mesazhin e domosdoshmris snjohjes dhe zbatimit t kuadrit ligjor nga in-stitucionet publike, me qllim fuqizimin dherritjen e prfshirjes sociale t ktij komuniteti.Ajo q u vlersua ndr t tjera nga pjesma-

rrsit n aktivitet, ishte mnyra e zbatimit tktij projekti nga Diakonia Agapes, q i jep pr-parsi fuqizimit t degs s re lokale t sho-qats Sfinksi t Egjiptianve t Shqipris,pr prfaqsimin e ktij komuniteti, identifiki-mit t problemeve, gjetjes s zgjidhjeve n

bashkpunim me ins titucione t lokale dheqendrore.

Diakonia Agapes ushtron aktivitetin e saj qprej vitit 1998, me misionin t shpreh dashurinsakrifikuese t Perndis pr t gjithnjerzimin duke punuar veanrisht me grupetsociale m n nevoj t shoqris. Gjataktivitetit Dita e Evrops Lindore, pjesma-

rrsit patn rastin t prezantohen edhe nj herme nismat sociale dhe zhvilluese t Kishs Or-

thodhokse Autoqefale t Shqipris, e cila prejvitesh sht e pranishme me prpjekjet e saj

pr prparimin e shoqris shqiptare dhe ba-shkekzistencs n nj shoqri me dashuri.

Olti ana Thoma

Dita e Evrops Lindore

Veprimtari t Zyrs Diakonia-Agapes t Kishs

Prsri nj masakr t krishtersh n Nigeri

Vetm n ditt e fundit ekstremistt islamik kan br disa masakra kundr t krishterve.

Vetm n njrn prej tyre jan vrar 100 vet. Ekstremistt kan vrar edhe mysliman t moderuar,q e kundrshtojn dhunn.


12/12


Kompleksi i Katedrales s reNgjallja e Krishtit,

Gjirokastr

N kishn Ungjillzimi i Hyjli-ndses n Tiran, dt. 22.1.2014,n pranin e Sinodit t Shenjt tKishs Orthodhokse Autoqefale t

Shqipris, u kremtua n mnyrpanegjirike festa e Shn AnastasPersianit, emr t cilin mban dheKryepiskopi yn Anastas. N ktdit t shnuar, gzimi ishte i tre-fisht. U dorzua n gradn e dhja-konit Stephan Ritsi, misionar ngaSHBA, i ardhur rishtas me bashk-shorten e tij Aleksandra, pr t kon-tribuar n Kishn ton. Ndrsa atGjerasim akallit iu dha grada e kryq-mbajtsit (stavroforit), pr kontribu-tin e tij t vazhdueshm n Mana-

stirin e Shn Vlashit dhe n Akade-min Teologjike, dhe tani n gjimna-

Festim i trefisht

At Martini dhe priftresha Urani shrbyen pr shum

vite n Shqipri, duke kontribuar n ringritjen e Kishs

son. Kt tradit tani po e vazhdon i biri Stephan, i cili

ka ardhur bashk me bashkshorten pr t kontribuar

n ecjen e mtejshme t saj. N foto familja Ritsi gjat

shrbimit n Afrik, ku at Martini kishte shkuar prparaardhjes n vendin ton.

zin kishtar Kryqi i Nderuar n Sukth. Nfund t gjith t pranishmit vizituan dhe uruan

Kryepiskopin te salla e veprimtarive shpirt-rore, pran kishs.

Gazeta e Shkurtit 2014

Documents