BLASTULA BLASTOCOEL MIKROMER MAKROMER AMFIOKSUS EPIBLAST BLATOCOEL HYPOBLAST KATAK KUTUB ANIMAL KUTUB ANIMAL KUTUB VEGETAL KUTUB VEGETAL
BLASTULA
BLASTOCOEL
MIKROMER
MAKROMER
AMFIOKSUS
EPIBLAST
BLATOCOEL
HYPOBLAST
KATAK
KUTUB ANIMAL
KUTUB ANIMAL
KUTUB VEGETALKUTUB VEGETAL
GASTRULASI
GASTRULASI
GASTRUM / GASTER / LAMBUNG
RONGGA GASTRULA
GASTROSOEL / ARCHENTERON
LAPISAN BENIH PADA GASTRULA :
1. EKTODERM (LUAR)
2. ENDODERM (DALAM)
3. MESODERM (TENGAH)
MACAM-MACAM GERAKAN MORFOGENETIK YANG UMUM PADA PERKEMBANGAN GASTRULA
JENIS GERAKAN
URAIAN CONTOH
INVAGINASI PELIPATAN LAPISAN SEL KE ARAH DALAM PEMBENTUKAN ARKENTERON AMFIOKSUS
EVAGINASI PENONJOLAN LAPISAN SEL KE LUAR EKSOGASTRILASI
INVOLUSI PERPUTARAN (ROTASI) SEL-SEL DARI PERMUKAAN LUAR KE PERMUKAAN DALAM
PERGERAKAN SEL MELALUI BLASTOPORUS AMFIBI
EPIBOLI MELUASNYA SEL-SEL PERMUKAAN Y BERPROLIFERASI DALAM BENTUK HAMPARAN MELIPUTI SELURUH PERMUKAAN LAINNYA
PERLUASAN HAMPARAN SEL-SEL PERMUKAAN KE ARAH BLASTOPORUS AMFIBI
INGRESI MASUKNYA SEL PERMUKAAN KE DALAM SECARA SENDIRI-SENDIRI
PEMBENTUKAN MESENKIM PRIMER PD BLASTULA BULU BABI
DELAMINASI PEMISAHAN LAPISAN SEL BARU DARI SUATU LAPISAN SEL ASAL
PEMBENTUKAN HIPOBLAS PRIMER PD EMBRIO AVES
INTERKALASI PEMBENTUKAN MESODERM PD Xenopus
• DIFERENSIASI Berubahnya suatu sel/jar. Embrional dr asalnya menjadi berbeda-beda satu sama lain, dgn tujuan untuk memenuhi fungsi y semestinya
• TUJUAN GASTRULASI :Penempatan bakal lapisan lembaga pada
posisinyaMembentuk lapisan-lapisan lembaga
yang merupakan bahan baku dalam organogenesis
• Paling kritis penataan kembali sel-sel embrio secara terintegrasi oleh gerakan-gerakan
morfogenetik
• Reorganisasi sel-sel berjauhan berdekatan (‘bertetangga’ baru)
• Interaksi antar kelompok sel
Organogenesis
PROSES GASTRULASI
Macam-macam gerakan morfogenetik
Migrasi sel atau lapisan sel (“jaringan”) secara terintegrasi
• Membawa area prospektif endoderm ke dalam
• Mendekatkan lapisan sel satu sama lain interaksi induksi membungkus embrio dengan prospektif ektoderm
• Menempatkan mesoderm diantara endoderm dan ektoderm
• Membentuk arkenteron bakal sistem pencernaan makanan (gastrum & lambung)
CIRI-CIRI UMUM PROSES GASTRULASI:
1. Penataan kembali sel-sel embrio oleh gerakan morfogenetik
2. Ritme pembelahan sel diperlambat
3. Tidak terjadi tumbuh yang nyata
4. Tipe metabolisme berubah
5. Peran inti menjadi lebih besar
6. Disintesisnya protein-protein baru, melalui mRNA baru
Ada 2 kelompok gastrulasi:
Gastrulasi kelompok I:Tidak mempunyai
wilayah ekstraembrio melainkan seluruh bagian blastula merupakan wilayah intraembrio
Contoh: Bulu babi, Amfioksus, Amfibi
Gastrulasi kelompok II:Gastrulasi berlangsung
pd suatu blastula yang merupakan diskus/ keping (blastodiskus/blastoderm) y terdiri atas bagian intraembrio dan ekstraembrio ciri khas alur primitif (primitive streak)
Contoh : Aves, Mamalia
GASTRULASI KELOMPOK I• BULU BABI
Sel-sel di kutub vegetatif (mikromer & tersusun epitel)
Ingresi ke dlm blastosoel, disebut mesenkim primer
Invaginasi : membentuk arkenteron
• AMFIBIA
Identasi daerah merginal wilayah daerah kelabu, krn sel marginal berinvaginasi
Bibir dorsal blastoporus: ORGANIZER, induktor pertama proses neurulasi
Epiboli involusi invaginasi terbentuk arkenteron
Bibir dorsal blastoporus bibir lateral bibir ventral
Sumbat yolk: rotasi , polarisasi