Top Banner

of 8

Fratia_Nr.1 _2011

Oct 10, 2015

Download

Documents

Erand Mati

Gazeta
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    1/8

    Vllazria 1FraiaYinar (janar) 2011

    r tiFratiaYinar (janar)

    2011

    DIRECTOR: ROBERT OLLAKU;REDACTOR-EF: JANI GUSHO

    ,

    "FRAI DI MUM I DI-UN TAT,NOI ARML'I DI ETA TOAT"!

    EXEMPLAR

    GRATUIT

    VLLAZR IAAnlu a 15- ea di la editareaViti i 15-t i botimit

    Nr. 1(179)

    CU SPRIJINUL GUVERNULUI ROMNIEI

    - DEPARTAMENTUL PENTRU ROMNII DE PRETUTINDENI-

    CONFERINA IV A SUATIEIARMLI DIT ALBANIA

    Divjaka - 15 di Yinar 2011-

    KONFERENCA E IV ESHOQATS ARUMUNT E

    SHQIPRISDivjak -15 janar 2011-

    La data 15 di Yinar, anu 2011, la Divjaka dizvolt lucrulu Conferina a IV Naionala Suatiei. Dup statutlu a suatiei Conferina fei analiza a lucrulu di la Conferiaa III, obiectivili ti yinitorlu, fei bunurli ti statutlu a lei i aligerili nli ti conductorii ca:

    Consilu Gineral, Presidenia i, ais t dit soni, aleapsi presidntu, vice presideni i secretarugineral. Conferin a u disclisi vicepresidentu ali Suati, d-ul Koi Janku. El i cu calitatea adomnului casiei li ghinui delegaii i l-ur lucru ambar a Conferin iei. Tutai salut -pinuma a primarului ali Divjaki, d-ul Irakli Gorreja...

    -Continuedze pagina 2-

    RAPORTUCONFERINA IV

    SUATA ARMLI DIT ALBANIA

    Vinim la aist conferin ali SuatiArmli dit Albania ta s-iem unu bilanua lucrului di la Coferina a treila, i s-inula 14 di Mailu 2005 Tirana, pn az. Dialant parti, dupu statutu, abrobat la ProtaConferin i bunuit parial la a dau-la i a

    trei-la conferin, fa s-iem algerili nli ticonductori n scarr naional...

    PAGINA 2, 4 i 6

    M 15 janar 2011 n Divjak u zhvillua Konferenca e IV kombtare e shoqats Arumunte Shqipris. N baz t statutit t ksaj shoqate, konferenca bri analizn e punsdhe prcaktoi detyrat afat-gjata, bri prmirsime t nevojshme n statutin e saj si dhe zgjodhi

    organet drejtuese, kshillin e prgjithshm, kryesin si dhe kjo e fundit zgjodhi kryetarin, nnk-ryetart dhe sekretarin e prgjithshm. Konferencn e hapi nnkryetari i shoqats zoti KoiJanku. Ai, edhe me cilsin edhe t zotit t shtpis, i uroi mirseardhjen t gjith delegatvedhe punim t mbar konferencs. Gjithashtu i prshndeti edhe n emr t kryetarit t Bashkis

    zotit Irakli Gorreja...

    -Vijon n faqen 3-RAPORT

    N KONFERENCN E IV TSHOQATS ARUMUNT E

    SHQIPRIS

    T nderuar pjesmarrs!Vijm n kt konferenc t Shoqats

    Arumunt e Shqipris pr t br njbilanc t puns q nga konferenca e tret,q u mbajt m 14 maj 2005 n Tiran, e

    deri m sot. Nga ana tjetr, mbshtetur nstatutin e shoqats miratuar q n konfer-encn e par dhe prmirsuar pjesrisht nkonferencn e dyt e t tret, do t bjmzgjedhjet e reja pr organet drejtuese tshoqats n shkall kombtare. ...

    FAQE 3 dhe 5

    PR REGJISTRIMIN EPOPULLSIS

    Pikat n t cilat u ndal nashpjegimin e tij zoti

    Robert ollaku - FAQE 6

    STATUTI

    FAQE 7

    LIMBA A NOAST GJUHA JON

    Limba a noast Gjuha jonCt bun, Sa e miraCt muat Sa e bukurCt lior Sa e leht

    Soi fra Shok e vllezrNu v- amna Mos u vononiTu, muleri i brba T gjith, gra e burraLimba a noast Gjuhn ton

    S-u nva Ta msoni

    S-anvm Ta msojmS-u grim Ta flasimS-u scrim Ta shkruajm-nii unor Dhe asnjherS-nu agrim T mos e harrojm

    Soi fra Shok dhe vllezrPit num Npr dasmaCnd s-vi aduna Kur t mblidheniFeatli cnd s-li mrta Vajzat kur ti martoniFiciorli cend s-li suraDjemt kur ti martoniGioclu i cntcu Vallen dhe kngnArmneti s-li cnta Arumanisht ti kndoni

    Muleri i barba Burra dhe graili a vot T vegjlit tuajDi tu srmni Q n djepCnd li ligna Kur i tundniCntcu rmneti Kngn arumanishtS-lu cnta Tu kndoni

    Ma -cnd s-li trca Edhe kur ti koniLimba a noast Gjuhn tonS-lu amva Tu msoni

    JOSIF BARE

    Eara dhascal dit Dirza - Feric,care tut bana nu s-acrum tas-nea yiyi identitatea a

    armilor. Aistpoema s-reitditficiurii dit Divjaka la Conferinae IV. U editim i ca smnu ti omajuti autorlu, care ninti di doi ais-pardit ban.

    Ish msues arumun nga Dirzae Fierit, i cili tr jetn luftoiq t mbahej gjall identiteti iarumunve. Kjo vjersh u recituanga fmijt e shkolls s Divjaksn Konferencn e IV. E botojmedhe si homazh pr autorin, i cili

    para dy vjetsh u nda nga jeta

    Executarea a ImnuluiFiciurii ali Sculii ti limba armeasc

    Divjaka

  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    2/8

    VllazriaFraia2 Yinar (janar) 2011

    CONFERINA AIV A SUATIEI

    ARMLI DITALBANIADivjaka -15 di

    Yinar 2011-RAPORTU

    CONFERINA IV

    SUATA ARMLI DIT ALBANIATiisipartiipan!Vinim la aist conferin ali Suati

    Armli dit Albania ta s-iem unu bilanua lucrului di la Coferina a treila, i s-inula 14 di Mailu 2005 Tirana, pn az. Dialant parti, dupu statutu, abrobat la ProtaConferin i bunuit parial la a dau-la i atrei-la conferin, fa s-iem algerili nli ticonductori n scarr naional.

    Accentum di tu ahurita c conferinas-ni dup i s-feir conferinili pi scarrilialili i sunt aleapt nli presidenii alor. Bgmu oar c pit ilialili sunt aleaptimul membri tiniri, i ar studiat tu Romnii.Ai ar undzit la Tirana, Durrs, Elbasan,Curceaua, Pogradec i alti. Aist easti un

    lucru bunu, i caft su duem ma dininti, iai, puin ct puin, suata s-treaca la brrunouu, care da garani i etnia a noasts-veagl (psteradz) identitatea ncontinuri.

    TI LUCRULI FAPTI LA PERIODACARE REPORTM

    1.Atenia prinipal a Presideniei ar

    fut cilistisirili ta s-asigurm statusu diminoritateti armli tu Albani. Ti aist avem luat aciuni, cum tu planu naionalu,ai i internaionalu. Poati s-raportm ceasti agiumt i s-him partner la tuti relailicu instituionili oiali, i amvleascndrepturi a omului i a minoritilor tu

    Albanii, cu fondaiunilor, cu suatili igrupuri i s-ocup cu ndrepturi a omuluii a minoritilor i reprezentii a insti-tuionilor internai-onali i ar vinint A lba-nia, ti monitorri aprarea a ndrepturilor aomului i a minoritilor.

    La perioda, ti care zburm, n Albania arundzit multi evenimenti. Aisti ar lgturcu cftarea mod concret a obligailor tas-imn integrarea n Europ ti Albania.Ea ta s-hib parti a tutilor instituionilorti aprarea a ndrepturilor omului. Laaistu caduru sunti intesiicati adunrili(adamusirili) cu grupuri di interes. Aipoati s-raportm c avem fut parti la tutimasilili i adunrili la Ministerulu ti Lucrudi Nafoar Albaniei, la adunrili fapti ditgrupuri i apar ndrepturili a omului i

    aeali organizati di la Consilulu Europian.Tu tuti aisti adunrili avem cftat i nois-him considerat Minoritate Naional,indipendent c ari discui ti patria mam.Noi him autohto, ama avem i harahter-istici, i sunt precizati di Consilulu iUninonea Europian, ta s avem statusuMinoritate Naional.

    Tu aistu procesu ar avut multi

    diiculti, ama noi nii un oar nu himastrapt. Cft area a noast u avem fapt nmod public, prit interviuri la televiziuni, pritdeclaraili di press i la tuti comunicrilioiiali cu personaliti a statului albanez.li avem scriat al Presidentu Republiclei,al Presidentu Parlamentului, al Primu-ministru, i al Ministru ti Lucru di Afara.Vahia him singur noi i u avem sculat boeaahnt nsus i aist u avem fapt c statusui cftm poati s-n da un yinitoru camasigur ti identitatea a noast.

    Merit la tuti lucruli fapti ariPreidenia, -ma ahoria domli VangjelShundi, Robert ollaku i Jani Gusho.

    2.Continuarea cu formi diversi a lucrului

    ti vilgarea i nvarea a limbiei. Aistu avem considerat ca prioritate, cecum u tiem tu, fr limb nu poati s-niidentiicm. Avem fapt multi activitii ar prezentat mare ananghia i arinvarea a limbiei, ma ahoria cu scriari ialidieri. Cu tut ae vremu s-spunem c tiaist arrmni multu lucru ti ieari, ceeasti obligaia nai mari, ma i cu camadiiculti.

    Aduem aminti aoa c sculia ti limbaarmn, disclis Divjaka dit anlu 1998, iuma zburm tu aist Conferin, cu tut in da un exemplu (yrnec) multu bunu, ararrmas singur. Nii un ilial nu u ar lucratcu preucuparea vrut i aist experien is-avea disclis cursi cu programi simpli tindoi mei, ti ndoi ai ta s-nvea limba. Ma

    ahoriha s-aveam fapt aist ti iciurii i titinrili, ma poati -di vrsta ma mari.Multu ori avem organizat aduari

    i seminri Dvjaka, avem vidzut cum

    funxioneda sculia. Aist u ar faptPresidnia, ama i avem vidzt experienaar arrmas ni dus pn la ilialili, ma aho-

    ria aclo iu ar avut ma multu ocazi ce aravut armai pi territor compact i la sculilistatali ar grupuri ti cilime, cu cai poati s-era organizeat nvarea a limbiei dau-treish tu stmn. Exemplu al Koci Jankos-hib un iniitare ti tu, t i lucru ma buncu nvarea a limbii armneasc.

    3.Lucrlu cu editrili i ma ahoria cu re-

    vista Fraia. Poati s-dzem ca n generalavem fapt un lucru ct cu calitate ahtni profesional. Alidzem revista Fraia.Cu tut diicultili inaniari noi avemputut s-u scutem revista cai mesu. Cumave vidzt tu la revista avem smnat cu avem tipusit cu sum sprijiniul a Guver-nului Romn. Aist va s-dzc c ti revista

    ar dat agiutari inaniari. Agit area u avemamintat dup progectili i-l avem prgatittu chirou, ai ni ar cftat. Ghini ma vremus-accentum disclis c a isti trei-patru ai

    continedza di la pagina 1

    ....Tu ahurita lucruli a Conferiiei liyiurtsi Preftul a Biserciei Armn ditCurceaua, At Dhimitraq Veriga. Dupaist s-cnt Imnu Armn Dimndareaprntiasc.

    Raportu pi numa a presideniei u inuPresidentu D-ul Vangjel Shundi.

    Ti msurili i ctiga i s-caft durnregistrarea a poporului, iu ninti oar di laetnia a noast va s-declareadz cu vrearea

    a caiunu apartanina etnic. Ai poati is-ni identiicm cum him n realitate, inuun cuvend d-ul Robert ollaku, SecretarGineral a Suatiei.

    Ti niscnti bunurili a statutului, careva s-intr n vigor ununu dup i s-liaaprobarea ali Conferenii, zbura vice presi-dentu a Suatiei d-ul Koi Janku. Ns adusininga un oar tu atenia a partiipanilorexperiana a sculiei ti limba armn ditDivjaka i anaghia i ilialili s-lucredz mamultu ti inerea a limbiei i nvarea a lei,ma ahorina dit cilimeli i tinri.

    n continuri avu discui di la JsifRrudha di la Divjaka, Pano Bakalli presidentu a ilialului dit Saranda, Niko Ziu- presidentu a ilialului dit Elbasan, Dhimi-traq Lii - presidentu a ilialului dit Prmet,

    Papu Veriga- preftu a Biserciei Armn ditCurceaua, , Marenglen Panda- dit la fulialudit Fearca, , Ilia Gjoka i al.

    Conferina avu un salutri cu programdi cnti i reitri pi limba armn di laelevi a Sculiei ti limba armn dit Divjaka.

    n continuri s-abrobar bunurilipropusi ti statutu i s-tricu la alegerili aconductori.

    La Consiulu Gineral s-aleapsr 43 diini. Tu aistu Consil sunt tu presideni isecretari dit iliali i s-alepsr mult tinrii,i ar fapt studi universitri tu Romnia.Are un reperzentari di la tut territoru iubneadz armi i ar sculat ilialili a lor.

    Consilu gineral aleapsi presideniacu 11 di ini. Videm c easti fapt un

    rionovri a presidenii, iu 6 membri sunttinr, ic partea ma mare i doi di nsunt vicepresin. Di la presidenia i earas-aleapsr ma 4 ini.

    n mod ma analitic caiun poatis-citeasc i s-vead cadurli, editati tu aist unumur speial, dedicat ma ti Conferina.

    J. Gusho

    CONFERINANAIONAL

    -continuedze pagina 4-

    CONFERINA A IV A SUATIEI

    N plan t par Arqile Ciko dhe Ziso Musha- Fier

  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    3/8

    Vllazria 3FraiaYinar (janar) 2011

    KONFERENCA EIV E SHOQATS

    ARUMUNT ESHQIPRISDivjak -15janar 2011-

    RAPORTN KONFERENCN E IV TSHOQATS ARUMUNT E

    SHQIPRIS

    T nderuar pjesmarrs!Vijm n kt konferenc t Shoqats

    Arumunt e Shqipris pr t br njbilanc t puns q nga konferenca e tret,q u mbajt m 14 maj 2005 n Tiran, ederi m sot. Nga ana tjetr, mbshtetur nstatutin e shoqats miratuar q n konfer-encn e par dhe prmirsuar pjesrisht nkonferencn e dyt e t tret, do t bjmzgjedhjet e reja pr organet drejtuese tshoqats n shkall kombtare.

    Theksojm q n illim se konferencazhvillohet pasi jan br konferencat e ili-aleve dhe jan zgjedhur edhe aty kryesite reja. Vrejm se n prbrjen e tyre kamjaft prmirsime duke sjell n kryesittyre t rinj, q kan mbaruar studimet nRumani dhe q do ta ojn m prparapunn e shoqats. Kshtu ka ndodhur nTiran, Durrs, Elbasan, Kor, Pogradecetj. Kjo sht nj pun e mir, q duhetuar m prpara n mnyr q dora dorst kaloj shoqata te brezi m i ri, e cila kri-jon garanci q etnia jon t ruaj identitetine saj n vazhdimsi.

    DISA DREJTIME T PUNS S BRGJAT PERIUDHS RAPORTUESE1.

    Vmendja kryesore e kryesis s sho-qats ka qen prqendruar n prpjekjetpr t siguruar statusin e minoritetitprarumunt n vendin ton. Pr kt janndrmarr shum veprime dhe aksione,si n planin kombtar por edhe n atndrkombtar. Mund t themi se sht ar-ritur q t sigurohet parternitet i shoqatsson n t gjitha marrdhniet me institu-cionet zyrtare q mbulojn t drejtat enjeriut dhe mbrojtjen e minoriteteve nvendin ton, me fondacione, shoqata egrupe q merren me t drejtat e njeriutdhe minoritetet si dhe me prfaqsit einstitucioneve ndrkombtare q vin nvendin ton pr monitorimin mbrojtjes st drejtave t njeriut dhe minoriteteve.

    N periudhn n t ciln po rapor-tojm, n vendin ton ndodhn shumndryshime, sepse u shtruan n mnyrm konkrete detyrat pr tu integruar nEvrop dhe pr tu br pjes e t gjitha or-ganizmave ndrkombtare pr mbrojtjene t drejtave t njeriut. N kt kuadrjan intensiikuar takimet me grupet einteresit, prfshir edhe shoqatn ton.

    Kshtu mund t raportojm se kemi qen

    pjes e t gjitha tryezave dhe takimeven Ministrin e Punve t jashtme, ngagrupet q mbrojn t drejtat e njeriut dhenga Kshilli i Evrops. Kemi mbrojturiden q ne t konsiderohemi minoritetkombtar, pavarsisht se ka diskutimepr vendi mm. Ne jemi autokton, porkemi ato karakteristika q prcaktonKshilli i Evrops dhe Bashkimi Evropianpr t merituar prcaktimin si Minoritetkombtar.

    N kt proces ka pasur edhe vsh-tirsi e pengesa por ne asnjher nukkemi hequr dor dhe kt e kemi brpublikisht, npr intervistat e dhna ntelevizione t ndryshm, n deklarata prshtyp dhe n komunikimet zyrtare t brapr drejtuesit e shtetit shqiptar, prfshi

    edhe Presidentin, Kryetaren e Kuvendit,Kryeministrin dhe Ministrin e Punve tJashtme. Ndoshta kemi qen t vetmit q ekemi ngritur zrin aq lart dhe kt e kemibr me bindjen se ky status mund ti japnj t ardhme m t sigurt pr identitetinton. Puna n kt drejtim duhet t vazh-doj, pasi ende nuk sht marr plotsishtn konsiderat krkesa jon. Merit prkto prpjekje ka kryesia e shoqats mezotin Vangjel Shundi, Robert ollaku dheJani Gusho.

    2.Vazhdimi i puns n forma t ndry-

    shme pr ruajtjen dhe msimin e gjuhs.Kjo sht konsideruar si nj prioritet, pasipa gjuhn nuk mund t kemi mundsin e

    identiikimit si etni m vete. Jan t shumtaveprimtarit q kan br prezent domo-sdoshmrin e msimit t gjuhs, sidomosme shkrim e lexim. Por duhet ta pranojmq n illim se ktu mbetet shum pr tubr, sepse sht edhe detyra m e vsh-

    tir.Dua t prmend ktu q n krye t

    hers se shkolla e Divjaks, megjithse kaqen e sht nj shembull shum i mir,q nga viti 1998, ende ka mbetur e vetme.Asnj nga ilialet e shoqats nuk e kanmarr me preokupim kt prvoj dhet hapnin qoft edhe kurse me programet reduktuara disa mujore e disavjeare,pr t msuar gjuhn, sidomos nga t rinjdhe fmij, por pse jo edhe nga mosha mt mdha. Shum her kemi br takimektu n Divjak, kemi organizuar edheseminare apo kemi par edhe mnyrn sifunksionon kjo shkoll. Kjo ka qen merite Kryesis s Shoqats, por ka mbetur pau uar deri n fund nga ilialet, sidomosn disa rrethe e vende ku mundsitkan qen m t mdha, sepse ka pasur

    popullsi kompakte dhe grupe fmijshnpr shkolla shtetrore, me t cilt mundt organizohej msimi i gjuhs dy-tre orn jav. Shembulli i Zotit Koi Janko duhett jet nxits pr t gjith lidhur me punnpr gjuhn

    3.Puna me botimet dhe veanrisht

    me gazetn Fraia. Ka qen pun e

    - vijon nga faqe 1-

    ...Ai ftoi kryesin q t drejtoj punimet e

    konferencs. N kt konferenc morn pjes

    delegat nga t gjitha iliale e rretheve.

    Fillimisht punimet e konferencs i bekoi

    prifti i Kishs Arumune t Kors At Dhimitraq

    Veriga. M pas u ekzekutua himni Dimndarea

    prntiasc (Porosia prindrore)

    Raportin n emr t kryesis e mbajti

    Kryetari, zoti Vangjel Shundi.

    Pr masat q duhen marr dhe kujdesi q

    duhet treguar lidhur me regjistrimin e popull-

    sis, ku pr her t par etnia jon do t dek-

    laroj lirshm prkatsin dhe secili do t ketmundsi t identiikohet ai q sht n realitet,

    foli posarisht zoti Robert ollaku, Sekretar i

    Prgjithshm i Shoqats.

    Pr disa ndryshime n statutin e shoqats,

    t cilat do t ken fuqi veprues menjher pas

    miratimit n kt konferenc, foli nnkryetari i

    shoqats zoti Koi Janku. Ai solli edhe nj her

    prvojn pr mbajtjen e shkolls s gjuhs aru-

    mune n Divjak dhe trhoqi vmendjen pr

    punn q duhet br n t gjitha ilialet q t

    mbahet e msohet gjuha, sidomos nga fmijt

    dhe t rinjt.

    N vazhdim diskutuan Josif Rrudha nga

    iliali i Divjaks ,Pano Bakalli - kryetar i ili-

    alit t Sarands, Niko Ziu - kryetar i ilialit t

    Elbasanit, Dhimitraq Lii - kryetar i ilialit t

    Prmetit, Papu Veriga- prifti i kishs arumunet Kors, Marenglen Panda - nga iliali i Fierit,

    Ilia Gjoka etj.

    Konferenca u prshndet me nj program

    me kng dhe recitime n gjuhn arumune

    nga nj grup nxnsish t shkolls s gjuhs

    arumune t Divjaks. N vazhdim u miratuan

    propozimet pr prmirsimet e statutit dhe u

    kalua n zgjedhjen organeve drejtuese.

    N kshillin e prgjithshm u zgjodhn 43

    vet. N prbrjen e tij u prfshin kryetart

    dhe sekretart e ilialeve si dhe u zgjodhn

    mjaft t rinj, q kan prfunduar studimet uni-

    versitare n Rumani dhe ka nj prfaqsim nga

    t gjitha vendbanimet arumune dhe q kan

    ilialet e tyre.

    Kshilli i prgjithshm zgjodhi kryesin

    t prbr nga 11 vet. Bie n sy nj prtritje

    trsore e kryesis, ku 6 antar, pra pjesa me madhe jan nga t rinjt dhe dy prej t cilve

    nnkryetar. Nga ish kryesia u rizgjodhn vetm

    4 vet.

    M hollsisht do t njiheni n kt numr

    special t gazets, ku pasqyrohen materialet

    dhe fotograit vetm nga kjo Konferenc.

    J. Gusho

    KONFERINCAKOMBTARE

    - vijon faqe 5 -

    KONFERENCA E IV E SHOQATS

    N plan t par: Koo Kallainxhi - Kor dhe Fredi Bushi - Divjaka

  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    4/8

    VllazriaFraia4 Yinar (janar) 2011

    dit soni, cum ti Fraia ai -di sculia igrdinia din Divjaka agiutarea inaniaranu fu dup progjectili aprobati. Nu u tiemce?

    Revista Fraia ar avut t otna proble-matica a lei, dup rubrici concreti, oglidn-dalui activitili i problemili a noasti caarm tu Albani. n gineral artculi i tutimaterielili li avem scriati pi dau limbi,armneati i albanez. Ti aist ar datagiutari mul arma ama vremu s-alidzemlucru i ar fapt domnul Jani Gusho, caRedactor-ef, Andon Kristo, Valentin Mus-taka, Koi Janku, A lbert Mati, Elton Janko ialt ca corresponden a r evistilei.

    Ama ma cu prgatirea a revistiei nu vas-dzc c avem tut aea i s-caft. S-caftlucru ma mult di ct ilialili i aist revis ts-da pi u a cai fumeli armn la zonaiu s-tindi activitatea a lor. Avem constatat ila nisc arasti n-are ctig di la ilialili tasu lia revista tu chirou i s-u rspndeascct ma largu.

    A trei-lu an i ma editm calendar pidau limbi, care u avem considerat i caun editari ilustrat cu culor, ti activitili

    a Suatiei i ti oamli mri di la etnia anoast.

    Un loc ahoria ar acat i Websit

    (Pogradec) i andridzerea a iconostasuluila biserica Smtu Sutir, cu ndupurrareainaiar di la eurodeputatu cu origina ar-mn Gigi Becali i realizuat di la mastruarmn Ziso Musha ar fapt nuclu sntosti rinaterea a tradiilor a noasti religiozi.Vremi s-evidentm lucru niacrumat al AtDhimitraq Veriga, i, pasu dupu pasu mandreadzi ue bisearic armn, dup tradi-ili ortodoxi, ama i cu niscti particulri-ti i a r avut etnia a noast l srbtorili.

    5.Tu ncliderea a tliui raportu na ma-

    sur i niscanti activiti cum li avemhrgius fonduri asigurat di la Suata.Fonduri li avem asigurat ma multu di lacontribui i ar dat cu vrerea a lor prinia tinirilor i luat bursi ti sudi priuniversitri universitri tu Rumnia. Poati s-dziemca Romnia dur aisci ai ar continuat s-dabursi ti tinrili armi. Un parti ti inanasunta di la cuotili i di la sponsrzri datdi la bisnesme armni.

    Poati s-musrm ndau hrguri faptidi la casa a suatiei

    - Spensili ti editari Fraia, ti mei in-am primit agiutri di la Guvernu romn;

    - Spensili i avem fapt cai an ti srb-tori Dzuu Naional a Armlor;

    - Srbtoarea a aniversariu a dzaiei

    ai i s-disclisi sculia ti limba armn laDivjaka. Tutai Divjaka anu i tricu s-orga-niz activitatea ti ahurhierea a anu scular(2010-2011) iu avem promovat cartea tilimba armn cu autor Ianco Ballamai;

    - Spensili parial ti adamusia cu presi-dentu Bsescu;- Spensili di cartea Nikolla Zoraqi, bana

    i opera a lui, cu autor Kastriot Zoraqi,

    includ i promoverea;- Spensili di cartea Prin labirini a

    istoriei a armnilor (Volun doi), cu autorValentin Mustaka, includ i promverea;

    - Spensili di calendar pi limbaarmneasac i albanez anlu 2009, 2010i 2011. Calendaru i u avem n-tru mn tiaist anu easti sposorizat parial di la D-ulKristaq Panteqi.

    - Spensili ti ansamblu armn di Cvaliai s-dusi la festivalu Constana;

    - Spensili parial ti Congresu aArmlor;

    - Spensili ti promovarea a cartlieicu spuneari ti Moscopulea cu autor NikoSimaku;

    - Spensili ti reperzentani tu dau an-damusi organizat la Ginevra di la OUN timinoriti;

    - Spensili ti prgaterea a materialilorcu arastea di activit i diversi;

    - Spensili ti inchira ti burolu la Tiranai alti.

    OBLIGAIE TI YINITORULU1.Ari multu lucru ti ieari, i etnia a

    noast s-amint ndrepturili a lei, ai ca ca iminoritet naional tu Albani. Aist cafti lu-cru niacruamt cu t utie medzili democraticii putem s-agingem i instituionili oiialis-na da aistu status. Va s-ni referem ladocumentili internaionali, care avemobligaia s-li cunutem, ai cum sunta pilimba inglizeti, cum li au aprobat ConsiluEuropian i bunuereli fapti. Tu aist calicftrili va s-hib cama argumentati. Tuaist cali lucru ma mari s-fac tinri, i suntjuristi i cnoasc limbili i s-uiliseasc laCE.

    (pagina de interenet), care easti mai tuahurita. S-caft i aist pagini s-hiba tudispoziia a tinirilor armni, ca un mod dicomunicri i nvari ti armi a suatiei.Tinirulu Ilia Gjoka ma fai un lucru cu pa-sion, ama s-caft di ns i s-astrag colabo-ratori cu scopu i s-yin pi aist pagini mamul tiniri.

    4.Activiti concretiar fut a lt lucru apresideniei suatiei.

    - Prota vrem s-aduem a minti c caianu avem srbtorit Dzua a Armilor la23 di Mai. Easti important c la aist sb-totri ar avut i referati ic cumtesi ti isto-

    ria i ti oamli alep cu contribut mari di laetnia a noast. Au referat oamli di tin caprofesori i speialiti ti folclor, di muzic ii cunosc tradii ti etnia a noast.

    - Preidenia s-angaj cu un lucru ex-traordinar ti organizarea Congresului In-ternaional Armi la Unionea Europian,i s-disfuur la 16-19 di Brumar anlu 2009,Tirana. Avum angrcari mari, fcndalui

    posibl i chestiunea armn cu Rezoluiaaprob la Congresu, si s-fac un chestiuniinternaional i si potriv boilor i cafts-devin etnia a noast di aea i noi him cuadearihina.

    - Tutai la Chiriaru, anlu trcut (2010)s-fei i un adunari largu a armilor ditAlbania cu Presidentu Romniei, D-ul Tr-ian Bsescu. i asit evenimet mari cftpreocupri i organizri bun, care u con-frunt presidenia a iliaulului dit Tirana.

    - Activitatea avem avut -ti prumuve-rea a cr ilor.

    La organizarea e activitilor lucrucu mare preocupri ar fapt d-ul Robert

    ollaku.- Activiti importanti eara i aeali cuharahter religioz. Averea a dau-li biseriarmni, la Curceaua i Pogradec, i u facliturghia pi limba a noasta, easti di multusimasii. Aclo s-dui la pistimeli zboru alDumnidzeului pi limba a noast, lucru marii ti inerea i nveaarea limbiei. Riparareaa biserclei Smtu Gherghi la Lunca

    -continuedze din pagina 2-

    -continuedze pagina 6-

    CONFERINA A IV A SUATIEI

    Prfaqsues nga Tirana dhe Kuova

    N rreshtin e par: (nga e majta) Florian Vrahohiti, Kristaq Panteqi, Elton JankoN rreshtin e dyt: Ledio ollaku, Elvis Toi

  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    5/8

    Vllazria 5FraiaYinar (janar) 2011

    kualiikuar dhe profesionale, sidomos megazetn Fraia. Me nj sforco t madheinanciare kemi mundur t vazhdojmbotimin e saj n do muaj. Megjithsekemi vn n do numr se sht botuarnn prkujdesjen e qeveris rumune, praq nnkupton mbshtetje inanciare sipasprojekteve t prgatitura me koh e ashtusi e krkojn rregullat, prsri duhet ta

    themi hapur kto dy-tre vitet e fundit, sipr gazetn edhe pr shkolln e Divjaksmbshtetja inanciare ka qen n nj masfare minimale.

    Gazeta ka pasur gjithnj e nj prob-lematik m konkrete si dhe raport mt drejt pr midis atyre t shkruara ngjuhn arumune dhe shqip. Pr kt kapunuar n mnyr sistematike zoti JaniGusho, me detyrn e kryeredaktorit tgazets, por edhe Valentin Mustaka, An-don Kristo, Albert Mati, Elton Janko etj mecilsin e korrespodentve shum aktivt gazets.

    Por kjo nuk mjafton. Duhej t bhej njpun m e madhe nga ilialet q kjo gazett trokas n do familje arumune n zonn

    ku shtrihet iliali. Nga konstatimet qkemi, del se n disa raste nuk ka interesimnga iliale pr ta trhequr n koh gazetndhe pastaj pr ta organizuar shprndarjene saj sa m gjersisht.

    I treti vit q po botojm kalendarin ndy gjuh, t cilin e kemi konsideruar edhesi nj botim t ilustruar e me ngjyra, prveprimtarit e shoqats si dhe pr igurat shquara nga etnia jon.

    Nj vend t veant ka zn edheWebsit (faqe e internetit), e cila sht nillimet e saj, por q duhet t jet pron e trinjve arumun si mnyr komunikimi dhemsimi pr arumunt dhe shoqatn. I riuIlia Gjoka po bn nj pun me pasion porkrkohet q t trheq edhe bashkpun-tor me qllim q t trheqin sa m shum

    t rinj.4.Organizimi i veprimtarive konkrete

    kan qen tjetr drejtim i kryesis sshoqats. N radh t par duam t sjellimn vmendje se pr do vit kemi krem-tuar Ditn e Arumunve, n kuadrin e23 Majit. Rndsi ka pasur se n kt festjan kumtuar materiale pr historin dheigurat e shquara arumune.

    Kryesia e shoqats son u angazhuame nj pun t jashtzakonshme pr t or-ganizuar Kongresin Ndrkombtar tArumunve, q u n nntor t vitit 2009,n Tiran. Ishte nj ngarkes e madhe dheq u realizua me sukses t plot, duke brt mundur q shtja arumune, edhe me

    an t rezoluts q miratoi ky Kongres, tndrkombtarizohet dhe tu kundrvihetedhe zrave q duan ta devijojn etnitetinton nga ajo q jemi realisht.

    Po kshtu, n qershor t vitit t kaluar(2010) u realizua edhe nj takim i gjer iarumunve t ardhur nga gjith Shqipriame presidentin e Rumanis Basesku. Edhekjo ishte nj ngarkes e madhe, q krkontepreokupim dhe organizim t sa m t mir,gj q u krye me shum prgjegjsi nndrejtim e kryesis s shoqats n Tiran.Veprimtari ka pasur edhe pr promovimlibrash. N organizimin e ktyre veprim-tarive kontribut t veant ka dhn zotiRobert ollaku

    Veprimtari t rndsishme kan qenato me karakter fetar. Pasja e dy kishave

    arumune, n Kor dhe n Pogradec, q ebjn m konkrete meshn n gjuhn ton,e cila ve q transmeton jaln e zotit ngjuhn arumune bn m t mundur q tmbahet e msohet edhe gjuha. Riparimii kishs s Shn Gjergjit n Llng dheprfundimi i ikonostasit t kishs s ShnSotirit, me mbshtetje e eurodeputetit

    Gigi Becali dhe realizuanga mjeshtri arumunZiso Musha, ka krijuarnj brtham t shndoshpr t ringjallur ritet tonafetare. sht pr tu evi-dentuar puna e palodhure At Dhimitraq Verigs, qhap pas hapi po ndrton njkish t mirillt arumune,

    sipas tradits ortodokse,por edhe me veorit epakta q ka etnia jon npraktikn e riteve fetare.

    5.N mbyllje t ktij rap-

    ortimi po numrojm disaaktivitete dhe drejtimete shpenzimeve t fondeveq ka siguruar Shoqata .Fondet jan siguruar krye-sisht nga kontributi qkan dhn me dshirn etyre prindrit e t rinjve,q kan shkuar me studimepara-universitare apo uni-versitare n Rumani. Ktu

    sht vendi t theksojm seRumania gjat ktyre viteveka vazhduar t jap bursa, madje duhetthn se n dy vitet e fundit nuk shtplotsuar plani i ardhur pr bursa st udimi.T ardhurat kan qen edhe nga kuotat, sidhe m pak prej disa sponsorizimeve, qkan dhn disa biznesmen arumun.

    Mund t numrojm disa zra, kujan kryer shpenzime nga arka e sho-qats.

    - Prballimi i shpenzimeve pr botimine gazets Fraia pr numrin m t madh tmuajve te ksaj periudhe raportuese.

    - T gjitha shpenzimet e bra n do vitme rastin e kremtimit t 23 majit, Dits sarumunve;

    Kremtimi i 10 vjetorit t shkolls

    s gjuhs arumune n Divjak si dheeljen e vitit t ri msimor n 2010-2011,grshetuar edhe me promovimin e libritpr msimin e gjuhs arumune, me autorIanco Ballamai;

    - Nj pjes t shpenzimeve pr pritjene presidentita;

    - Shpenzimet pr botimin e librit;Nikolla Zoraqi, jeta dhe vepra e tij, meautor Kastriot Zoraqi, prfshi edhe pro-movimin e tij;

    - Shpenzimet pr botimin e librit Nprlabirintet e historis s arumunve (Vl-limi i dyt), me autor Valentin Mustaka,

    prfshi dhe promovimin e tij;- Botimin e tre kalendarve n gjuhn

    arumune dhe shqip (2009, 2010, 2011), tilustruar, format A3. Kalendari q kemi ndor pr kt vit sht br i mundur edhenga sponsorizimi pjesor i zotit KristaqPanteqi, nja nga veprimtart e palodhur naktivitetet q ka organizuar shoqata

    - Drgimi i ansamblit arumun t Kava-js n Festivalin e Konstancs;

    - Nj pjes e shpenzimeve pr Kon-gresin Ndrkombtar t Arumunve

    - Promovim librash si ai me tregimepr Voskopojn, me autor Niko Simaku;

    - Nj pjes t shpenzimeve pr drgimine dy prfaqsuesve tan n Gjenev, ndy takime t organizuara nga OKB-ja pr

    minoritetet;- Shpenzime pr prgatitjen e logove,

    posterave dhe ftesave n raste festash;- Shpenzime pr qiran e zyrs s

    Shoqats etj.

    DISA DETYRAT PR T ARDHMEN1.Mbetet shum pun pr t br ende q

    etnia jon t itoj t drejtat legjitime ashtusi do minoritet kombtar n Shqipri.Kjo krkon nj pun t pandalshme met gjitha mjete demokratike q t arrihett binden institucionet kompetente prt na i dhn kt status. Referenc do t

    jen dokumentet ndrkombtare pr ktqllim, t cilat duhet njohur n origjinal,ashtu si i ka nx jerr kshilli i Evrops dheamendimet e herpashershme q u janbr atyre, n mnyr q ne krkesn takemi dinjitoze dhe t mbshtetur. Pr ktdetyr kan t ri njt me prgatitje juridikedhe i njohin gjuht q prdoren zyrtarishtn KE.

    2.Gjuha mbetet Thembra e Akilit, ajo

    q do ta identiikoj etnin ton. Me tgjitha mjetet duhet t vazhdohet pr tatransmetuar kt gjuh brez pas brezi.Pr kt duhet t jemi t gjith t bindure t mos pushojm s zbatuari ato rrugt njohura pr mbajtjen e saj n familje, n

    mjediset ku jetojm dhe punojm kur jemibashk, pa droje, me nxnsit n shkolladuke ngritur kurse si dhe nprmjet shkol-lave t mirillta si kjo e Divjaks.

    3.T vazhdojm me botime n gjuhn

    ton. T bjm t gjitha prpjekjet pr tambajtur gazetn Fraia por jo vetmkaq por edhe ta shprndajm dhe t in-teresohemi si e si ajo t lexohet. U takont gjitha ilialeve q t kontribuojn, qoftinanciarisht, por edhe me pasqyrimin epunve, jets s arumunve dhe iguravet shquara q kan ln gjurm n histori,arsim, kultur, art dhe besimin fetar e nfusha t tjera.

    4.

    Identiikimi yn bhet nprmjetaktiviteteve. Por duam t theksojm qkto veprimtari duhet t pasqyrohen nmedian e shkruar dhe elektronike, sepseashtu ato bhen m dobiprurse.

    5.Fushata pr regjistrimin e popullsis

    ku pr her t par ne do t deklarohemizyrtarisht arumun. Pr kt do t lasim gjersisht zoti Robert ollaku, Sekretari iPrgjithshm i Shoqats.

    6.Po kshtu jan br edhe disa ndry-

    shime n statut t cilat do t paraqiten ngazoti Koi Janku.

    Kto menduam t shtrojm n ktkonferenc duke qen t hapurpr do vrejtje dhe sugjerim q puna t

    prmirsohet n vazhdim. Diskutimet qdo t bhen ktu do t plotsojn m mirtablon e puns s br dhe do mundemikshtu t prcaktojm m sakt detyratpr t ardhmen

    N emr t Kryesis s ShoqatsKryetariVangjel Shundi

    -vijon nga faqe 3-

    KONFERENCA E IV E SHOQATS

    Prfaqsues nga Kavaja

  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    6/8

    VllazriaFraia6 Yinar (janar) 2011

    2.Limba armneasc easti Clcu al

    Akil. Ea va s-u identiic etnia a noast.Cu tuti medzili s continum ta su triemlimba brr dupu brr. Ti aist s-him tu unminti i s-nu s-curmm ta s-aplicm tuti

    cliuri cnscuti ti ineri limba: tu fumeli,su grim cnd him stog fr airri lamedislu iu bnm i lucrm, cu cilimeli tusculi, sculndalui cursuri i pn ca sculiadi Divjaka.

    3.S-continum editurli pi limba a

    noast. S-iem tuti cilistisirili ta s-inemrevista Fraia, ma nu mai ahntu, ama is-arspndim i s-ni interesm cum di cumi ea su citeasc ct m mul armi. Tutiilialili s-da contibutu e lor inaniar, amai ta s-ogldim lucruli fapti,parti ti bana a armilor -tioamli cu contrubut mari ii ar alsat urmi tu istorii,nvtur, cultur, art, pisti

    i cmpuri alti.4.Identiicarea a noast

    poati si s-fac cu activiti.Ama vremu s-accentum iaisti activiti s-oglideadzla media scriat i electronic,ce ai va s-hiba cu ma multuvaloar.

    5.nregistrare a populaia,

    iu prota oar va s-ni declarmarm. Ti aist va s-zburscm largu d-ul Robert ollaku,Secretar Gineral Suatiei.

    6.Tutai avem fapt niscnti

    bunuri a statutului, care va li

    spun d-ul Koi Janku.***Problemili ma nsus s-li

    discutm tu aist Conferi,stndalui disclis ti ido obi-axuni i sugerri, ta s-bunuimma nclo lucruli. Discui i vas-fac aoa va s-ump ma ghini

    PR REGJISTRIMIN EPOPULLSIS

    Pikat n t cilat u ndal nashpjegimin e tij zoti

    Robert ollaku- Her e par q na jepet mundsia

    t deklarojm etnin ton. Kjo sht mshum rndsi pr ne dhe prbn detyrnm kryesore, pr muajt e par t ktij vitideri n prill, kur dot bhet regjistrimi.

    - Kryesit e ilialeve dhe sidomoskryetart duhet t programojn se farduhet t bjn pothuajse do jav.

    - Mendoj se duhet t aktivizohensidomos t rinj q t bjn t qart sefar sht ky regjistrim. T shpjegohetse deklarimi sht i lir dhe ska asnjpasoj kushdo q do deklaroj etnin etij.

    - Nga deklarimi do t dali numrii arumunve n Shqipri dhe pr dorreth, prkatsisht pr do ilial. Nsenuk do punojm ne ather do dali njnumr jo real dhe q ka pasoja pr tgjith shoqatn ton. Prfytyroni sikurt dal nj numr fare i vogl, ather

    me far argumenti do t dalim ne pr tkrkuar t drejtat tona si minoritet?

    - Pr pyetsorin n qarkullim jan dyvariante:

    Varianti q deklarimi do t bhet ilir, pra nuk do t ket asnj prcaktimpor tek tjetr, t speciikohet. Aty tsqarohen se speciikimi t vendoset aru-mun dhe pr gjuhn arumanishte.

    Varianti i dyt do t jet shnuarArumun, me nj katror. Aty duhet tvihet shenja e duhur pr prkatsinetnike gjithashtu edhe pr g juhn.

    Rndsi ka q ta kemi ne t qartpastaj t sqarojm edhe t tjert. Vektij shpjegimi do ta gjeni m gjer ngazetn e muajit nntor dhe dhjetor 2010e n vazhdimsi.

    Shnim: shpjegimi u shoqrua me

    formular t printuar.

    ARQILE CIKO reprezentant dit Ferica, uncunusctor excelent a limbiei armneasc,care li durusi a Fraia un poem, i va

    s-u editm la numru di yinitru.

    -continuedze din pagina 4-tablou a lucruli fapti i ai pati s-precizeadz m saht borgili t i yinitorlu-

    Pi numa a PreidenieiPresidentuVangjel ShundiDivjak 15.01.2011

    CONFERINA A IV A SUATIEI

    Pano Bakalli- SarandaDhimitr Lii- Prmet

    Duke diskutuar Niko Ziu - Elbasan. N plan t par: Marenglen Panda dhe Alfred Jorgaqi- Fier

  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    7/8

    Vllazria 7FraiaYinar (janar) 2011

    Konferenca e katrt e Shoqats Armli dit

    Albania (Arumunt e Shqipris), mbajtur me 15

    janar 2011 n Divjak, vendosi miratimin e ktij

    statuti t ri.

    Neni 1.EMRI DHE QELLIMIShoqata quhet Armli dit Albania (Aru-

    munt e Shqipris) dhe sht nj organizat

    shoqrore, jo itimprurse, kulturore, e pavarur

    nga ndikimet politike, prfaqsuese e minoriteti

    etno-gjuhsor arumun n Shqipri.

    Neni 2.QENDRA E SHOQATESShoqata do t ket qendrn e saj n qy tetin e

    Tirans. Ajo shtrin aktivitetin e saj n t gjitha

    rrethet e vendit, duke krijuar degt e saj n baz

    rrethi, qyt eti, komune ku ka mbi 10 antar.

    Neni 3.OBJEKTI I SHOQATESObjekti i veprimtaris s shoqats sht:

    1. T mbledh dhe organizoj n prbrje t

    saj popullsin me origjin arumune nga babai,

    nna ose nga njeri prej tyre.

    2. T ri-zgjoj, kultivoj si dhe t ruaj gjuhn,zakonet, traditat, kulturn, historin, folklorin

    dhe fen e popullsis me origjin arumune brenda

    territorit t Republiks s Shqipris.

    3. Te synoj n lidhjen dhe bashkpunimin me

    t gjitha shoqatat arumune n vende t tjera si d heme shoqata e organizata t tjera brenda dhe jasht

    vendit.

    4. T synoj n msimin e gjuhs arumune n

    shkolln illore n ato zona ku popullata ar umune

    sht e pranishme si dhe n ngritjen e kopshteve

    pr fmijt arumun.

    5. T prgatit dhe shprndaj botime,informacione, libra n gjuhn arumune dhe pr

    arumunt si dhe t ket gazetn e saj mujore me

    emrin Fraia etj.

    6. T zhvilloj veprimtarin e saj nisur nga

    parimi: arumun me shtetsi shqiptare dhe t

    etnis arumune.

    7. T mbaj lidhje me Rumanin, e popul-lin rumun, m t cilin ka m tepr afrsi origjine,

    gjuhe, kulture e fetare

    Neni 4. VULA E SHOQATESShoqata ka vuln e saj n form t rrumbul-

    lakt me emrin e shoqats, n mes t saj ka njlibr t hapur, nj pen dhe vitin 1991. Pr ilialet,

    vula sht e rrumbullakt me emrin e shoqats

    dhe t ilialit.

    Neni 5.PRANIMI DHE LARGIMIPranohet n shoqat si antar i saj vetm

    ata shtetas shqiptar q kan origjin arumune

    t prcaktuar n nenin 3/1 t ktij statuti dhe q

    kan mbushur moshn 18 vje.

    Ndalohet antarsimi n shoqat i personave

    t tjer q nuk jan me origjin arumune.do antar i saj sht i lir t la rgohet n do

    koh nga shoqata, duke njoftuar kryesin e saj 15

    dit m par me shkrim.

    Neni 6.TE DREJTAT DHEDETYRAT E ANTARITdo antar i shoqats kryen detyrat q i

    ngarkon Kryesia e Shoqats n shkall kombtar

    dhe iliali.

    do antar pajiset me librez antarsie.

    Antari sht i detyruar t paguaj rregullisht

    kuotat e antarsis prej 100 lek n muaj, tekpersoni i ngarkuar pr kt qllim.

    E drejta e anta rsis n shoqat nuk mund t

    tjetrsohet dhe as t trashgohet.

    Neni 7.ORGANIZIMI I SHOQATES

    N veprimtarin e saj, Shoqata drejtohet ngaorganet drejtuese q jan:

    N shkall vendi:1. Mbledhja e Prgjithshme (Konferenca

    Kombtare)

    2. Kshilli i prgjithshm

    2. Kryesia e Shoqats3. Kryetari, sekretari i prgjithshm, 3

    nnkryetar dhe sekretar pr marrdhniet me

    shoqatat simotra jasht vendit dhe publikun. Kta

    veprojn si forum pr t drejtimin e operativ tshoqats

    N shkall dege:1. Mbledhja e Prgjithshme

    2. Kryesia e degs

    Neni 8KONFERENCA KOMBEAREKonferenca Kombtare sht organi m i lart

    i Shoqats, e cila thirret jo m pak se nj her n

    4 vjet dhe mund t shtyhet n baz t nevojave t

    Shoqats me vendim t aprovuar nga kryesia e

    Shoqats.Ajo mund t thirret dhe me vendim t Kryesis

    s Shoqats edhe m shpesh se koha e prcaktuar

    n paragrain e msiprm t ktij neni.

    T gjith delegatt e zgjedhur q marrin pjes

    n Konferencn Kombtare, kan t drejt t

    barabart vote.

    Votimi ne Konferencn Kombtare sht ilir, i fsheht ose i hapur sipas vendimit q merr

    konferenca.

    Vendimet e saj merren me shumic votash t

    delegatve t pranishm n Konferenc.

    Konferenca zhvillohet kur n t marrin pjesjo m pak se dy t tretat e numrit t delegatve tzgjedhur nga degt.

    Konferenca Kombtare vendos pr:

    - Ndryshime n statut

    - Shprndarjen e shoqats

    - Zgjedh kshillin e shoqats i prbr nga

    43-47 veta

    - Miratohen n parim ngritjen e forumeve,komisioneve apo departamenteve dhe rekomandon

    prgjegjsit e tyre, t cilt mund t zvendsohen

    me vendim t shumics s antarve prkats:

    Forumi rinor i intelektualve arumun

    Forumi i gruas arumune

    Komisioni i inancsKomisioni i arkivit, kultur d he shkenc

    Komisioni i marrdhnieve me jasht

    Departamenti i projekteve

    - Miraton programin e shoqats

    Neni 9KSHILLI I SHOQATSZgjedh kryesin e shoqats, kryetari dhe

    sekretarin e prgjithshm

    Mblidhet 2-3 her n vit kur jan t pranishm

    jo m pak se 60 % e antarve

    Vendos pr:

    - Organizimin dhe drejtimin e Shoqats;

    - Lidhjen e Shoqats me shoqata t tjera aru-mune ose jo, jasht dhe brenda vendit;

    - Pr aktivitetet q do t kryhen n shkall

    vendi;

    - Pr zbatimin e objektit t veprimtaris s

    prcaktuar n kt statut;

    Neni 9/1KRYESIA E SHOQATESKryesia e shoqats prbhet nga 11 antar

    Mbledhja e Kryesis s Shoqats zhvillohet

    sipas nevojs por jom rrall se nj her n tremuaj;

    Mbledhja e Kryesis s Shoqats zhvillohetkur jan t pranishm jo m pak se 60 % anta rve

    t saj;

    Pr ndjekjen e punve t prditshme kryesia

    ngarkon kryetarin, sekretarin e prgjithshm,

    nnkryetart dhe sekretarin pr marrdhniet

    me publikun.Sipas problematiks marrin pjes edhe

    kryetart e forumeve, komisioneve dhe departa-

    menteve.

    Neni 10MBLEDHJA E PERGJITHSHME NE RANG

    DEGEMbledhja e Prgjithshme e degs thirret jo m

    pak se nj her n vit.

    Ajo mund t thirret edhe m shpesh me

    krkes t kryetarit t saj.N mbledhjen e Prgjithshme, t gjith an-

    tart kan t drejt t barabart vote.Mbledhja zhvillohet kur jan t pranishm m

    shum se gjysma e antarve.

    Vendimet e saj merren me shumic votash t

    antarve t pranishm, me votim t fsheht.

    Miraton programin e degs.

    Zgjedh nj her n katr vjet k ryesin e saj.

    Neni 11.KRYESIA E DEGES SE SHOQATESKryesia e Degs s Shoqats prbhet nga tre

    deri n pes vet: nj k ryetar, nj nnkryetar, njsekretar dhe dy antar. Ajo i zhvillon mbledhjet e

    saj nj her n dy muaj ose m shpesh me krkes

    t kryetarit t saj.

    Mbledhja e Kryesis s Degs zhvillohet kur

    jan t pranishm me shum se gjysma e a ntarve

    t saj.

    Kryesia e Degs vendos pr:- Organizimin dhe drejtimin e veprimtaris

    s Degs

    - Aktivitetet n shkall dege q do t kryhen

    - Pranimin dhe largimin e antarve t Degs

    - do detyr t ln nga Kryesia e Shoqats

    dhe Mbledhja e Prgjithshme n rang dege.

    Neni 12BURIMET DHE MJETET MATERIALEBurimet dhe mjetet materiale t Shoqats

    jan kuotat q do t jap do antar i saj si dhe

    sponsorizimet e ndihmat nga shoqata e individ t

    tjer brenda dhe jasht vendit. Shoqata ka llogar-in e saj bankare.

    Neni 13.SHPERNDARJA E DEGES DHE SHOQATESShprndarja e Shoqats bhet me vendim t

    Konferencs Kombtare dhe pr degt e saj me

    vendim t Mbledhjes s Prgjithshme t degve.Shoqata ne rang vendi shprndahet:

    -Kur numri i degve sht m pak se dy- Kur vendos Konferenca Kombtare

    - Kur e ka prmbushur ose nuk ka mundsi ta

    prmbush qllimin pr t cilin sht krijuar

    - Kur me vendim t gjykats kompetentekonstatohet se Shoqata sht larguar nga qllimi

    i saj, i caktuar n kt statut, ose kur ka illuar t

    kryej veprimtari t ku ndrligjshme.Shoqata n rang dege shprndahet kur:- Numri i antarve t degs sht m i vogl

    se ai i prcaktuar n kt statut

    - Me vendim t gjykats kompetente kon-statohet se dega sht larguar nga qllimi i saj

    i caktuar ose ka illuar t kryej veprimtari t

    kundrligjshme.

    Neni 14.PERSONALITETI JURIDIKShoqata ose dega e saj iton personalitetin

    juridik pra iton zotsin juridike pr t vepruar

    duke marr prsipr t drejta dhe detyrime nga

    momenti i regjistrimit pran organeve kompe-

    tente.

    Kur Shoqata ose dega shprbehet, behet

    regjistrimi pran organeve ku sht brregjistrimi si dhe ndiqen procedurat e likuidimit

    sipas ligjit.

    Neni 15.TE TJERAShoqata sht e detyruar t zbatoj kt

    statut dhe legjislacionin n fuqi t Republiks s

    Shqipris.

    Ky statut u prpilua n gjuhn shqipe, n katr

    kopje me t drejt shumishimi pr do deg t

    saj t krijuar dhe q do t krijohet n t ardhmen.

    Nj kopje e ktij statuti r uhet n dokumentetbaz t shoqats.

    Miratuar n Konferencn e katrt Komb-tare t Shoqats Armli dit Albania (Aru-

    munt e Shqipris) dat 15.01.2011

    P/Kryesin e Shoqats

    Sekretari Kryetari

    Robert OLLAKU Vangjel SHUNDI

    KSHILLI I PRGJITHSHM

    -I zgjedhur n Konferencn e katr t shoqats

    Arumunt e Shqipris q u mbajt m 15 janar

    2011 n Divjak, k u morn pjes delegat nga t

    gjithafilialet e shoqats-

    Albert Mati LushnjeAndon Krri KuovAndon Kristo ElbasanAnsi Shundi Tiran RiniaArben Xhorxhi LushnjeDhimitraq Lii PrmetDhimitraq Veriga KorDhimo Gjoka PogradecEdmond Bushi DurrsElda Mustaka Durrs RiniaElton Janko Divjak RiniaElvis Toi Tiran RiniaFlorian Vrahohiti Durrs RiniaFredi Bushi DivjakIlia Gjoka Tiran RiniaJani Gusho TiranJosif Krruti DivjakJurgen Panteqi Tiran RiniaKlodjan Seferi Tiran RiniaKoi Janku Divjak

    Koo Kallainxhi Kor RiniaKozma Mitraj SelenicKristaq Panteqi TiranKristina Zonja KuovLejdi ollaku Tiran RiniaLida Mustaka VloraMarenglen Panda FierMihal Kokoneshi KavajMirela Veriga Kor RiniaMirela Ziu Fier RiniaNesti Zhaka PrmetNiko Ziu ElbasanPali Bardhi ElbasanPandeli Vito LibrazhdPandi Bello KorPano Bakalli SarandPetraq Divjaka PogradecPetraq Jorgoni DurrsRenato Ziu Librazhd RiniaRobert ollaku TiranTodi Buli KavajVangjel Shundi TiranZiso Musha Fier

    Shnim n kshill do t kooptohen prfaqsues

    ngafilialet q mund t ngrihen n vazhdim.

    KRYESIA E SHOQATS

    Zgjedhur n mbledhjen e par t Kshillit t

    Prgjithshm i dal nga Konferenca e katrt e

    shoqats, mbajtur m 15 janar 2011 n Divjak

    Vangjel Shundi kryetarKoi Janku zvendskryetarElvis Toi zvendskryetar

    Koo Kallainxhi zvendskryetarRobert ollaku sekretar i prgjithshmJani Gusho sek retar pr median dhe publikunElda Mustaka antare (gruaja)Mirela Veriga antare (gruaja)Ziso Musha antarDhitraq Lii antarRenato Ziu antar

    Sipas statutit t prmirsuar n ktkonferenca u krijuan edhe kto fo-rume, komisione e departamente meprgjegjsit prkats si m posht:

    1. Forumi i Gruas - Elda Mustaka2. Forumi intelektual i t rinjve arumun- Ansi Shundi3. Komisioni i inancs Dhimitr Lii4. Komisioni arsim, kultur, shkenc -Robert ollaku5. Komisioni i marrdhnieve institucionetndrkombtare pr minoritetet - Elvis Toi

    6. Departamenti i projekteve -Ilia GjokaPersonat prgjegjs n nj koh sa m t shkurtrduhet t plotsojn numrin nga 3-5 veta nga s pecial-ist t fushs prkatse dhe t informojn kryesine shoqats.Nxjerr nga proces verbali q u mbaj n Konfer-

    enc

    Sekretari i prgjithshm KryetariRobert OLLAKU Vangjel SHUNDITiran 17.01.2011

    STATUTISHOQATA KULTURORE ARMLI DIT ALBANIA

    (ARUMUNT E SHQIPRIS)

    Koi Janku paraqitiprmirsimet e statutit, t cilat

    u miratuan nga konferenca

    KONFERENCA E IV E SHOQATS

  • 5/19/2018 Fratia_Nr.1 _2011

    8/8

    VllazriaFraia8 Yinar (janar) 2011

    Deklarat e plot u lexua n takimin eorganizuar nga INSTA-i n hotel TiranaInternacional, m datn 19 nntor 2010,me prfaqsues t shoqatave minoritarelidhur me regjistrimin e popullsis dhebanesave, q do t bhet n prill t vitit

    t ardhshm.N prfundim t takimit, nga Komiteti

    Shtetror i Minoriteve u njoftuam se edheshoqatat e tjera do ti bashkngjitenksaj deklarate duke e quajtur si m tpranueshme.

    E RNDSISHME: secili ta shikoj mevmendje pyetsorin, sidomos dy pyetjetq jan vn edhe n kt faqe dhe pahezitim, ashtu si ja thot zemra dheshpirti,t shnoj n t prkatsin etnikedhe gjuhn amtare. Kjo sht mundsiadhe liria m e madhe q kemi pr tuvetdeklarura vllah/arumun/. Ka rndsit shkruhet me kto germa, pa gabimeortografike, sepse kshtu n rrugkompjuterike do t japi nj numr ho-mogjen dhe t mos dalin shifra t tjerapsh pr vlleh, arumun, q prfaqso-jn shumsin apo rrmn etj.

    Nj sqarimNe njeri - tjetrit i thrrasim rrmnose

    armn. Kjo fjal e transkriptuar n shqipi prgjigjet arumun, sipas rregullave tshkrimit dhe shqiptimit t gjuhs shqipe.T sjellim nj shembull nga kombet e

    tjera:Anglezt e shkruajn pr vete Eng-

    lishdhe e shqiptojn inglish. N gjuhnshqipe shqiptohet anglez dhe anglisht.Ose po ktu: England shkruhet, inglndlexohet dhe transkriptimi n gjuhn shqipesht Angli. I njjti fenomen ndodh edheme rumunt. Romniadhe romni flasinata njri-tjetrit por transkriptimi n gjuhnton sht Rumania dhe rumun. Pratranskriptimi n shqip bn q t ndryshojn shum raste emrtimi n krahasim meat q etnit flasin dhe emrtojn brendavetes. Nuk ka asgj shqetsuese sipasrregullave t drejtshkrimit shqip.

    Prfundimisht nuk ka pse t ngulimkmb q ta shkruajm armn kur

    transkriptimi n shqip shtarumun

    dhe arumanisht. Kjo sht e shkruaredhe n shum libra t studimeve shken-

    PJES NGA D E K L A R A TA ESHOQATS KULTURORE ARUMUNTE SHQIPRIS PR REGJISTRIMIN E

    POPULLSIS SIPAS PRBRJES ETNIKE

    N FAQEN 5 T PYETSORITPR REGJISTRIMIN E POPULLSIS:

    JAN EDHE KTO DY PYETJE ME Nr. 9 DHE Nr.11. NGADO ARUMUN/VLLAH SHT MIR T PLOTSOHET

    ASHTU SI E KEMI PARAQITUR NE N KT FAQEGAZETE. KJO DO T NDEROJ ETNIN TON MIDIS

    ETNIVE T TJERA, Q BANOJN N SHQIPRI

    ...Secili individ, q do t pyetet prprkatsin etnike dhe gjuhn amtaresht vet i ndrgjegjshm se si duhett deklarohet. Ky sht mendimi yn dhenuk imponojm asknd q t bashkohetme ne, nse nuk sht dakord, si dhe nenuk mund t bashkohemi me t tjera sho-qata, q kan nj mendim ndryshe ngaky. sht n t drejtn e secilit q t mbajnj qndrim q e gjykon si m t drejt.

    N rast se formulari do t modifikohet,n opsionin q i referohen prkatsisetnike insistojm si prgjigje e pyetjes

    ADRESA E REDAKSIS

    Telefon fix: 04 2234764; 04 2224213Mobil: 0692318627; 0692868794 ;0682642662E-mail: [email protected]; faqe interneti:www.fratia-al.com

    Nr. 9 q t prmbaj arumun pr sa iprket prkatsis etnike dhe n prgjigjet pyetjes Nr. 11 arumanisht pr sa i

    prket gjuhs amtare.Shoqata Arumunt e Shqipriskrkon t jet pjes e vendimmarrjes nlidhje me prfaqsimin e grupeve etniket Shqipris n Komisionin Qendrort Regjistrimit dhe n grupet e punslokale.

    Tiran, 3.11.2010

    core dhe dokumente zyrtare pr etninton, brenda dhe jasht vendit. Po kshtuedhe fjalt Vllah apo vllahisht jan

    sinonime. Ja pse sht rndsishmeta shkruajm sipas transkriptimit, q tmos ndodh nga llogaritja kompjuteriket rezultojn disa emrtime, q, me t

    drejt mund t numrohen si disa etnit veanta, pasi llogaritja sht vetmmatematikore - sasiore, sepse emri i atij

    q do t deklarohet pr do etni qoft,edhe shqiptar, nuk do t figuroj dhe nukdo t jet objekt i ktij regjistrime dhe as iinstitucionit t INSTAT-it.

    KONFERENCA E IV E SHOQATS

    Mirela Veriga- Kora

    Nasi Hobdari - Tiran Florian Vrahohiti- Durrs Albert Mati - Lushnje

    Prfaqsues nga Pogradeci dhe Elbasani