Top Banner
Formatief toetsen is teamwerk Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering Welkom! 2 juni 2017 Themasessie | Platform Leren van Toetsen | Hogeschool Rotterdam Eric Entken Hogeschool Rotterdam Dominique Sluijsmans Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen
59

Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen [email protected] @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Jul 09, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Formatieftoetsen is teamwerk

Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering

Welk

om

!2

ju

ni

20

17

Themasessie | Platform Leren van Toetsen | Hogeschool Rotterdam

Eric EntkenHogeschool Rotterdam

Dominique SluijsmansZuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen

Page 2: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Doel van onze workshop

handvatten bieden om formatief toetsen c.q. een

feedbackcultuur te implementeren in het

onderwijs

Page 3: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

OPWARMOEFENING

Page 4: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Hoe bekend zijn je collega’s met formatief

toetsen?

Page 5: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Hoe veranderingsbereidheid

is je organisatie?

Page 6: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Hoe groot is de rol die je zelf zou willen spelen bij het implementeren van formatief toetsen?

Page 7: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Formatieftoetsen is teamwerk

Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering

2 j

un

i

20

17

Bijdrage bijeenkomst Platform Leren van Toetsen | Hogeschool Rotterdam

Dominique SluijsmansZuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen

[email protected]@dommarag

Page 8: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 9: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 10: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Mijn bijdrage

1. Wat is formatief toetsen?

2. Welke inhoudelijke

sleutels zijn van belang voor het implementeren

van een feedback-cultuur?

3. Van denken naar doen: het

belang van leiderschap in

het implementatie-

proces

Page 11: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 12: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 13: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 14: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Wat is formatief toetsen?

Blo

k 1

Page 15: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

FT gaat over effectief onderwijs

studenten en docentengebruiken bewijs van leren

om het leren of het onderwijs aan te passen en zo tegemoet te

komen aan actuele leerbehoeften van studenten

Page 16: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

doel van FT is de betrokkenheid van studenten bij hun leren te vergroten en

hun zelfbeoordelings-vaardigheden te ontwikkelen

Page 17: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

waar summatief toetsen wordt georganiseerd op bepaalde momenten, is

formatief toetsen ingebed in de dagelijkse

onderwijspraktijk

Page 18: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Waar werkt de student naar toe?

Waar staat de student nu?

Hoe komt de student naar de

gewenste situatie?

formatief toetsen is cyclisch en interactief proces

FEEDUP

FEEDBACK

FEEDFORWARD

Page 19: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Wiliam, D. (2013) Cijfers geven werkt niet. Meppel: Ten Brink Uitgevers.

waar werkt de student naar toe?

waar staat de student nu?

hoe komt de student naar de

gewenste situatie?

docent 1. verhelderenvan leerdoelen en delen van criteria

voor succes

2. realiseren van effectieve discussies en activiteiten die

bewijs leveren voor leren

3. terugkoppeling geven gericht op verder

leren

mede-student

2. begrijpen en delen van

leerdoelen en criteria

4. activeren van studenten als belangrijke informatiebronnen voor elkaar

student 2. begrijpen van leerdoelen en

criteria

5. activeren van studenten in het stimuleren van eigenaarschap over het eigen leren

FEEDBACKFEEDUP FEEDFORWARD

ZELFREGULATIE

PEER ASSESSMENT

Page 20: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Formatief is geen eigenschap van een

toets!

Page 21: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

toetscultuur feedbackcultuur =

van toetsgericht denken en handelen naar doelgericht werken en handelen

van het geven van informatiearme cijfers naar het geven van motiverende en informatierijke

feedup, feedback en feedforward

van individueel denken en handelen naar collectief denken en handelen vanuit

gemeenschappelijke visie over toetsing

Page 22: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Welke inhoudelijke

sleutels zijn van belang voor het implementeren

van een feedbackcultuur?

Blo

k 2

Page 23: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 24: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 25: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Formatief toetsen dient te worden ingebed

in het curriculum als

geheel

1

Page 26: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 27: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 28: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 29: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Formatief toetsen

openbaart zich op

verschillende niveaus

2

Page 30: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

FT: focus, lengte cyclus en impact

Wiliam (2016)

Page 31: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

nvvovovowvbwovvuhvuvuv

http://curriculumontwerp.slo.nl/spinnenweb

Page 32: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Bij formatief toetsen lopen

studenten geen grote risico’s voor de studenten – er staat niks op het

spel

3

Page 33: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

er staat niks op het

spel

er staat veel op het

spel

één datapunt gericht op

informatie en feedback

meerdere datapunten gericht op diagnose,

bijsturing en voorspelling

veel datapunten gericht op zware

beslissing

Page 34: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Summatieve toetsen worden

niet voor formatieve doeleinden

gebruikt

4

Page 35: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

formatief toetsen is gericht op (zelf leren) leren met als doel kennis en

vaardigheden op te bouwen (mislukken mag en moet zelfs)

summatief toetsen is gericht op presteren met als doel of studenten de

kennis en vaardigheden beheersen

Zie een interessante presentatie van Daisy Christodoulou over dit onderscheid op https://www.youtube.com/watch?v=qLpAalDaqQYOf lees haar boek Making Good Progress

Page 36: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Formatief toetsen gaat

nooit gepaard met een cijfer

5

Page 37: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Never grade students while they are still

learning

Uit: Kohn, A. (1994). Grading: The issue is not how but why, p. 41.

Page 38: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Van denken naar doen: het belang van leiderschap in de vijf fasen

van het implementatie-

proces

Blo

k 3

Gebaseerd op Diephuis & Van Kasteren (2004; Van ontwerp naar ontwikkeling) en Kotter (1996; acht stappen in het veranderproces)

Page 39: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

1. Urgentiebesef creëren

Page 40: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

2. Opruimen en kijken waar je staat

Page 41: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 42: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

3. Leidinggeven aan heroriëntatie

taal gedrag

inhoud | samenwerking | organisatie | rollen

Page 43: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

4. Leidinggeven aan het experiment

Spannendste fase! Terugval naar het oude is groot als ervaringen negatief zijn

Waar werkenwe naar toe?

Waar staan we nu?

Hoe komen we naar de gewenste situatie?

Page 44: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Wiliam, D. (2016). Leadership for teacher learning. Learning Sciences International.

waar werken we als

opleiding naar toe?

waar staan we nu?

hoe komen we als opleiding naar de

gewenste situatie?

management

verhelderen, begrijpen en

delen van leerdoelen en criteria voor

succes

realiseren van effectieve discussies en activiteiten die

bewijs leveren voor ontwikkeling

terugkoppeling geven gericht op verder leren

van docenten

collega’s activeren van docenten als belangrijke informatiebronnen voor elkaar

docenten activeren van docenten in het stimuleren van eigenaarschap over het eigen leren

FEEDBACKFEEDUP FEEDFORWARD

Page 45: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

5. Leidinggeven aan de herstructurering

Page 46: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6. Leidinggeven aan de verankering

Page 47: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 48: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Tot slot

Page 49: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 50: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 51: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 52: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

6/3/2017

Page 53: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Aan de slag!

Kotter, J. P. and Cohen, D. S. (2002). The Heart of Change: Real-life Stories of how People

Change Their Organizations. Harvard Business Press. Business & Economics.

Page 54: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Terugkoppeling

Page 55: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

En dan nog….

Page 56: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 57: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief
Page 58: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

Dan

k!

[email protected]@dommaragwww.toetsrevolutie.nl

Page 59: Formatief Welkom! toetsen is teamwerk...Zuyd Hogeschool | Lectoraat Professioneel Beoordelen dominique.sluijsmans@zuyd.nl @dommarag 6/3/2017 6/3/2017 Mijn bijdrage 1. Wat is formatief

StructuurProcessen & Organisatie

+ CultuurLeiderschap &Basiswaarden

+ MensenCompetenties

& Vaardigheden

+ MiddelenICT, Geld, Faciliteiten

+ ResultatenProducten &

Effecten

+ = VerwarringGeen samenhang & Visie

VisieScenario’s & Architectuur

+ CultuurLeiderschap &Basiswaarden

+ MensenCompetenties

& Vaardigheden

+ MiddelenICT, Geld, Faciliteiten

+ ResultatenProducten &

Effecten

+ = ChaosGeen sturing & beheersing

VisieScenario’s & Architectuur

StructuurProcessen & Organisatie

+ + MensenCompetenties

& Vaardigheden

+ MiddelenICT, Geld, Faciliteiten

+ ResultatenProducten &

Effecten

+ = WeerstandGeen binding

VisieScenario’s & Architectuur

StructuurProcessen & Organisatie

+ CultuurLeiderschap &Basiswaarden

+ + MiddelenICT, Geld, Faciliteiten

+ ResultatenProducten &

Effecten

+ =Ongerustheid

Geen vaardigheden

VisieScenario’s & Architectuur

StructuurProcessen & Organisatie

+ CultuurLeiderschap &Basiswaarden

+ MensenCompetenties

& Vaardigheden

+ + ResultatenProducten &

Effecten

+ =Frustratie

Geen voorzieningen

VisieScenario’s & Architectuur

StructuurProcessen & Organisatie

+ CultuurLeiderschap &Basiswaarden

+ MensenCompetenties

& Vaardigheden

+ MiddelenICT, Geld, Faciliteiten

+ + =Nutteloosheid

Geen toegevoegde waarde

VisieScenario’s & Architectuur

StructuurProcessen & Organisatie

+ CultuurLeiderschap &Basiswaarden

+ MensenCompetenties

& Vaardigheden

+ MiddelenICT, Geld, Faciliteiten

+ ResultatenProducten &

Effecten

+ =Groei en

verandering

Bron: Marcel Nieuwenhuis (2003)

=