1 Formando ao futuro profesional en Software Libre Carlos Carrión Álvarez IES San Clemente (www.iessanclemente.net)
1
Formando ao futuro profesional en Software Libre
Carlos Carrión Álvarez
IES San Clemente(www.iessanclemente.net)
2
Formando ao futuro profesional en Software Libre
IES San Clemente A Rede
Troncal Gigabit (2 Gb en trunking) Cableado cat. 6. DMZ con servidores web e de terminais. 12 VLANS ruteadas e filtradas
Despachos - Departamentos 1 ordenador / profesor – pas Impresoras alta capacidade por planta Impresoras láser e cor por despacho. Escáner por despacho.
3
Formando ao futuro profesional en Software Libre
4
Formando ao futuro profesional en Software Libre
Deseño servidores e almacenamento
5
Formando ao futuro profesional en Software Libre
6
Formando ao futuro profesional en Software Libre
7
Formando ao futuro profesional en Software Libre
8
Formando ao futuro profesional en Software Libre
IES San Clemente As aulas
5 aulas con: 31 equipos con 2 discos duros (1º Sistemas Windows / GNU
Linux e 2º para máquinas virtuais) e 2 GB de RAM Canón proxector. Impresora alta capacidade dúplex
1 Aula de mantemento 30 postos de desguace e arranxo de equipos Máis de 100 equipos cos que realizar prácticas de montaxe Máis de 40 dispositivos de rede (hubs, switches, routers,
firewalls, wi-fi, etc), cos que facer prácticas
9
Formando ao futuro profesional en Software Libre
10
Formando ao futuro profesional en Software Libre
11
Formando ao futuro profesional en Software Libre
IES San Clemente CECASACLE (Centro de Cálculo San Clemente) - CPD
Centro neurálxico do sistema informático do instituto Centraliza as comunicacións internas e externas
Switches Gigabit Routers Firewall
12 Servidores 4 DMZ / 8 LAN 2 fontes de alimentación hotswap / servidor Sistemas operativos en RAID 1 (hotswap) Almacenamento en CABINA DE DISCOS (Fibre Channel) – 1.7 TB Garantía 24x7x365
12
Formando ao futuro profesional en Software Libre
13
Formando ao futuro profesional en Software Libre
IES San Clemente Servizos
Xestión de usuarios / servidores de ficheiros 600 usuarios en AD (MS Windows 2003 R2) – LDAP Toda a información é almacenada en servidores, nunca nos postos. Todo usuario posúe unha carpeta persoal e outras comuns. Un afine óptimo e permisos para todo usuario. Servidores redundantes tanto para validación de usuarios/servidor de
arquivos. Almacenamento / Copias de seguridade
Cabina de discos conectada ós servidores por switches de fibra. Libraría de cintas (LTO3) para realizar copia da información da cabina.
Impresoras Toda impresora por rede e centralizadas en 2 servidores de
impresoras redundantes.
14
Formando ao futuro profesional en Software Libre
IES San Clemente Servizos
Control/xestión da rede Nagios: control do estado dos equipos/impresoras/rede do centro. Xestión de switches para exames. Control de ancho de banda e acceso a internet por aula. Aplicación
desenvolvida polo Dept. de Informática do centro. (cbqs e iptables) VLANS Firewall / IDS para acceso á DMZ.
SXBD MS SqlServer 2005 PostgreSQL MySQL
Web IIS (Plataforma educativa para a ESO e o BACH a distancia) Apache
15
Formando ao futuro profesional en Software Libre
IES San Clemente Servizos
Apontamentos / manuais / formación / documentación www.iessanclemente.net/informatica MESTRE: plataforma educativa en Moodle para os ciclos formativos.
Validación de usuarios por LDAP contra o AD de windows. Aulavirtual: plataforma educativa para a ESO e BACH a distancia de
Galicia. Desenvolvida no Dept. de Informática do centro. Atende a 4.000 alumnos e 40 profesores.
www.iessanclemente.net Manuais, apontamentos e documentación: realizados con mediawiki.
Validación de usuarios por LDAP contra o AD de windows.
16
Formando ao futuro profesional en Software Libre
IES San Clemente Software libre
Arranque dual (por primeira vez este ano e en probas) Programas en SL sobre MS Windows XP
OpenOffice.org Gimp Dia Openproject / GantProject Dev c++ Video Lan (VLC) Mozilla Firefox VirtualBOX JAVA NVU VNC PUTTY, ...
17
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ADEGAS ROSALÍA DE CASTRO. www.rosaliadecastro.eu / www.pacolola.com 99% software libre.
Sistema operativo: Ubuntu (server / desktop) Xestión de usuarios: NIS (OPENLDAP a partires de nadal) Servidor de arquivos: NFS / SMB ERP: e-win bodegas Ofimática: OpenOffice.org Impresoras en rede: CUPS Correo: Mozilla-Thunderbird Copias seguridade: tar por agora. Web: apache. .....
18
Formando ao futuro profesional en Software Libre
AVERSIÓN Ó CAMBIO O ser humano é, polo xeral, na primeira impresión
reticente ós cambios. Sempre se compara co pasado / co sistema anterior. E Software Libre, dende punto de vista dun usuario,
segue a ser Software. Para un usuario a primeira barreira é o programa en si,
non se é SL ou non. O paso do papiro ó libro.
19
Formando ao futuro profesional en Software Libre
EVOLUCIÓN DOS USUARIOS DO SL Ó principio os usuarios eran de perfil técnico. (Pantalla
negra) A situación actual é de usuarios de perfil
técnico/aficionado e outros non tan técnico que sen sabelo fan uso de aplicacións de SL.
O reto está en atraer os usuarios de perfil “usuario de andar por casa” a un uso maioritario de aplicacións en SL.
20
Formando ao futuro profesional en Software Libre
O DESAFÍO Tendo en conta:
i.- A versión ó cambio do usuario ii.- As horas investidas na aprendizaxe dos programas que fai
uso. iii.- Que unha empresa debe seguir funcionando, producindo. iv.- Que o usuario a captar non ten un perfil técnico, nunca
recompilará o kernel nin usará o editor vi. Débese:
i.- prover ferramentas en SL que resolvan os mesmos problemas que as que viña usando o usuario.
ii.- que o cambio non sexa traumático, e que lle permita aplicar a “filosofía” conquerida noutras aplicacións.
iii.- tentar que os drivers/hardware non sexan un problema.
21
Formando ao futuro profesional en Software Libre
O DESAFÍO Tense:
i.- que hoxe o SL está o suficientemente maduro como para comezar a dar o “cambiazo”, a veces en contornos familiares.
ii.- que as administracións comezan a investir/fomentar o SL. iii.- que xa é unha realidade a existencia de empresas locais
que basean o seu modelo de negocio no SL. Preténdese:
i.- atraer a novos usuarios por CONVENCEMENTO e non por imposición ó SL, argumentos non faltan:
a mesma funcionalidade, cando non maior, dunha aplicación en SL. un contorno de aplicación amigable e familiar. Fundamental isto último Ahhhh!! é verdade, non hai que pagar licencias, nin cando menos
piratear.
22
Formando ao futuro profesional en Software Libre
EVOLUCIÓN NA FORMACIÓN Ate fai 2 anos
Nos módulos de sistemas íase deixando para o final do curso. Formación moi técnica e pouco útil a nivel de usuario: ps, kill,
xestión de procesos, chown, etc. Nos módulos de proxectos integrados úsanse aplicacións
específicas: Apache, php, PostgreSQL (contra un servidor central), iptables, ftp, etc., etc.
Uso de máquinas virtuais. Botase en falta a visión do uso de aplicacións do SL como un
todo e non como pezas illadas. O PC como, aínda que en rede, é un ente illado.
23
Formando ao futuro profesional en Software Libre
EVOLUCIÓN NA FORMACIÓN Ultimo ano
Módulos de sistemas: vista dos dous sistemas de xeito paralelo. Igualmente formación moi técnica e só no módulo concreto.
Séguese facendo uso do SL para accións específicas e poucas veces se usa para accións de propósito xeral.
Nos módulos de proxectos integrados, séguese coa formación vista no punto anterior.
O PC virtual en SL segue a ser un ente illado.
24
Formando ao futuro profesional en Software Libre
EVOLUCIÓN NA FORMACIÓN Este curso
Arranque dual do sistema. Con varias aplicacións idénticas nos dous sistemas:(vlc, 7zip, virtualbox, OOo, Openproject,...)
Visión do PC (en calquera dos sistemas) como un elemento integrado na rede (validación de usuarios por LDAP, servidores de arquivos,etc) que permita a mobilidade do usuario e centralizar a información producida por este.
Que o usuario faga uso do sistema baseado en SL, non só como un obxectivo senón como un medio para conquerir os obxectivos doutros módulos.
Permitindo que o alumno vexa o sistema baseado en SL, como unha ferramenta de traballo máis e non só como un obxectivo a ser cualificado.
Estáselle transmitindo normalidade no uso do SL e transmitindo unha filosofía de traballo.
25
Formando ao futuro profesional en Software Libre
EXPERIENCIA CO ALUMNADO Pregunta:
Cando comezamos con Linux? A falsa crenza de que Linux ía arranxar tódolos problemas que lles
crearon o ter que aprender, por exemplo, os permisos en Windows. O problema chegaba, cando había que estudar. Linux desmitificábase, é algo máis que hai aprender para aprobar.
Solución: Comezar xa, desde o primeiro, en igualdade de condicións
que co XP. Así distinguirán a ferramenta de traballo que vale para varios módulos, dos obxectivos concretos dun módulo relacionados con aplicacións en SL.
Usar en primeiro termo o contorno gráfico como referente e consola en segundo. Os permisos e cambiar o propietario pódense entender perfectamente nun cadro de diálogo!!!!
26
Formando ao futuro profesional en Software Libre
EXPERIENCIA NA FORM. DO PROFESORADO Punto de partida
O Windows (sen liña de comandos) anega todo o esquema TIC-mental da maior parte dos asistentes ós cursos.
Os cursos de formación soen ter como moito 30 h. Obxectivos
Conquerir a filosofía de traballo e funcionalidades nun contorno gráfico, antes que aprender a usar a liña de comandos. Iso xa virá despois. (Un administrativo, non vai estar tecleando na consola). Synaptic vs. apt-get
Acercar os novos conceptos e procedimentos do xeito máis aproximado e familiar ó sistema que viñeron usando ata agora. NON POÑERLLO MÁIS DIFÍCIL!!!!
Amosar o SL coma un TODO, e non como partes illadas.
27
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CASO REAL: ADEGAS ROSALÍA DE CASTRO. Coop. de 460 socios no Salnés. Persoal
Consello de administración constituído por 8 persoas 1 xerente 1 administradora / 1 administrativo 3 técnicas de campo. 2 comerciais 1 enólogo / 2 adegueiros
Punto de partida informático. Ningún, non había nada salvo unha pequena xestión en
Access. Non podía faltar este !!!!!!
28
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CASO REAL: ADEGAS ROSALÍA DE CASTRO. Coop. de 460 socios no Salnés. Persoal
Consello de administración constituído por 8 persoas 1 xerente 1 administradora / 1 administrativo 3 técnicas de campo. 2 comerciais 1 enólogo / 2 adegueiros
Punto de partida informático. Ningún, non había nada salvo unha pequena xestión en
Access, non podía faltar este !!!!!!
29
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CASO REAL: ADEGAS ROSALÍA DE CASTRO. O persoal nunca traballara con SL. Os custe non foi o que axudou a tomar decisión:
Nos ERPs, OpenBravo era o mais caro. Navisión (de Microsoft) e E-win Bodegas (Linux) estaban no mesmo prezo.
Porque se implantou entón SL?: Por convencemento, tras ver que entraba na filosofía da
empresa. Fixéronse demos de todo, amosando que o SL cubría a parte
ofimática, impresoras, xestión administrativa, etc. etc. Cubría todo?:
Non, aínda hoxe non se conectan os pokets PC, nin a fotocopiadora envía faxes dende o PC, pero pronto haberá solución.
30
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CASO REAL: ADEGAS ROSALÍA DE CASTRO. Tempo de formación / adaptación:
A formación non supuxo máis dun día. Adaptación instantánea da maioría dos usuarios. Só unha persoa precisou preto dunha semana para manexar
as aplicacións con soltura (Debido a que había que producir e non había tempo para mirar os programas).
Houbo problemas de implantación: Si, ó principio os “HOMES” de cada usuario residentes no
servidor central daban problemas nos postos de traballo, moitos problemas coas aplicacións.
O problema era de configuración do NFS. Hai que ler o manual!!!!! RTFM
Aínda así, a Xerencia nunca recuou na implantación do SL.
31
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CASO REAL: ADEGAS ROSALÍA DE CASTRO. Mitos:
“O Linux funciona mellor que o Windows” “O Linux nunca se colga”.
Esixencias e culpas: Ó SL esíxeselle o que non se lle esixe ó Software Privativo. Calquera cousa que falle é culpa do “Linux”, p.e. sitios web
que son funciona con Internet Explorer. Situación actual
Totalmente adaptados ó traballo con SL. Distinguen cando un problema e debido ó sistema interno ó
alleo á empresa. Louvan programas como Mozilla-Thunderbird fronte ó Outlook
32
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ENQUISA: Sobre un universo de 143 alumnos. Alumnos de 1º, 2º e repetidores. Ciclos Formativos de ASI, DAI e ESI. Idades superiores ós 16 anos.
33
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ENQUISA: 1.- Que é para ti o Software Libre (SL)?
Un 12% non sabe o que é. Un 83% indica que software gratuito, que non hai que pagar
por el. Un 5% atina na resposta.
2.- Que programas de SL coñeces? Dos que din saber algo:
Mencionan Ubuntu / OpenOffice / Firefox, a maior parte deles. Bastantes mencionan: Emule, Messenger !!!!!
3.- Usas SL no fogar, que programas/sistemas usas, por que os usas?
Mozilla Firefox e OOo, son os mais usados Preto dun 15% usa linux como dual. Sorprendente!!!!
34
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ENQUISA: 4.- Usas SL no traballo, que programas/sistemas usas,
por que os usas? Dos poucos que traballan, só media ducia os usan.
5.- No caso de usar SL, como foi a curva de aprendizaxe, foi o cambio traumático?
O 100% dos que usan algunha aplicación SL adaptouse de xeito inmediato.
6.- Como cualificarías o SL con relación ó seguinte: seguro, estable/”colgable”, actualizacións, custe, formación necesaria?
Os que usan SL ou oíron falar del, louvan cada un dos parámetros.
Os demais non responde
35
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ENQUISA: 7.- Que posibilidades teñen as linguas como o galego,
catalán, eusquera, etc. no SL?. Aqueles que atinaron a definir o SL, son os que realmente
saben das posibilidades multilingües do SL. Os que descoñecen a filosofía do SL, soen apuntar que
“chungas” 8.- Participas ou gustaríache participar no
desenvolvemento de SL, sabes que posibilidades tes de facelo?
“Bua si tio” é a resposta dun deles, pero é tónica xeral da enquisa, non saben que se pode participar, pero amosan interese por facelo.
36
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ENQUISA: 9.- Que incidencia pode ter o SL no desenvolvemento
da industria TIC local? Moi poucos entenderon a pregunta, pero porque non sabían o
que significaba TIC 10.- Cres que o SL se introducirá cada vez máis nas
empresas, non estritamente relacionadas coas TIC? Idem á anterior.
11.- Como vés o futuro do SL? En xeral en “auxe” Son moi poucos os que non contestan ou o ven “chungo” Resaltar a resposta que da un é a chave do futuro: “Espero que normal para non ter que cubrir estas enquisas”
37
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ENQUISA: 12.- Como cres que será no futuro a túa relación co SL?
“amigisimos” di un. As respostas divídense nun 50% en “non sei” ou branco, e outro 50% que cada vez o fará máis uso do aplicacións en SL.
13.- Ves posibilidades de negocio no SL? Aquí si que invade o pesimismo: “como é gratis”. Son unha ducia (de 143) os que ven negocio. “A todo se lle
pode sacar pasta” 14.- Que papel cres que debe xogar o sistema educativo
básico (Primaria, ESO, BACH) na formación en SL? “Como asignatura” din moitos. Ven o SL separado da
informática !!!!!!
38
Formando ao futuro profesional en Software Libre
ENQUISA: 15.- Que papel cres que debe xogar o Ciclo Formativo
que estás cursando na túa formación en SL? Choca a cantidade respostas de ver o SL como “un algo máis”
que hai que estudar, como as BBDD, programación, etc. e non como un medio para aprender BBDD, programación, etc.
16.- Cales cres que son as vantaxes e inconvenientes do SL?
Obviamente a vantaxe é, que é “gratis”. O maior inconveniente é a falta de formación.
17.- Finalmente, indica o que consideres oportuno a cerca do SL, e se tes experiencia con el, poderías comentala?.
39
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CONCLUSIÓNS Algo falla cando -e por este orde-:
se ve o SL como “un contido” máis da informática que hai que aprender.
non se ven posibilidades de negocio. se confunde gratuito con SL. non se atina a definir o SL.
40
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CONCLUSIÓNS Solución:
que o SL forme parte do medio de formación do alumno e non só do obxectivo.
que o alumnado se empape de SL en igual modo que se empapa de software privativo.
amosar que o SL é un sistema “completo”, cubre: Ocio, ofimática, chateo, correo electrónico, navegar por internet, vídeo,
audio, servizos (web, ftp, etc), etc., etc e DOMINIOS. descubrir as posibilidades de negocio tras o SL, e a
repercusión dos investimentos na economía local.
41
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CONCLUSIÓNS Papel do docente:
moitas veces usamos SL nas nosas clases, sen que o alumno o perciba (dev c++, Firefox, OpenOffice.org, etc). Deberíase ir describindo o feito con normalidade: É UN PROGRAMAS MÁIS CUNHA FILOSOFÍA DISTINTA.
deberemos, na medida do posible e de moitos parámetros, incluídos os persoais, ofrecer a docencia de ferramentas en SL equivalentes ás privativas, cando menos nun plano de igualdade.
42
Formando ao futuro profesional en Software Libre
CONCLUSIÓN FINAL Ó SL hai que chegar por convencemento non por
imposición. O SL estará en igualdade de condicións que o privativo
cando: “A verdadeira igualdade producirase cando haxa tantas
mulleres tontas en postos de dirección como homes hai agora”
pois iso, A verdadeira igualdade darase cando haxa tantos usuarios torpes de SL como hoxe os hai do privativo.