Top Banner
E përditshme e pavarur Viti XIX, nr. 5931 E premte, 15 nëntor 2019 çmimi 0.40 www.epokaere.com Na ndiqni edhe në: facebook.com Gazeta "Epoka e re" SIGMA INTERALBANIAN VIENNA INSURANCE GROUP SH.A DEGA KOSOVË Rruga "Pashko Vasa", p.n Prishtinë, Kosovë, Tel: +381 (0)38 246 301 Fax: +381 (0)38 246 302, E-mail: [email protected] | www.sigma-ks.net Tel: +389 44 487 300; +389 44 487 009 +389 44 487 755 Fax: +389 44 487 200 Mob: +377 44 501 289 PUTZ PUTZ RE E-mail: [email protected] Maqedoni Xhepçisht Tetovë Gurëz-F Ferizaj INFO: 049-111-101, 044-511-177 www.princesha-ks.com NDËRTIM PROJEKTIM SHITJE 044/256-051 044/367-061 028/532-617 MITROVICË Regjisorja Arzana Kraja përcillet për në banesën e fundit FAQE 7 OPINION GJEOPOLITIKË: BALLKANI PERËNDIMOR PAS REFUZIMIT NGA BE-ja F. 08 FLET PËR "EPOKËN E RE", FIKRIM DAMKA FAQE 4-5 Prof. D Dr. Blerim R REKA AKTUALE POLICIA SHKATËRRON RRETH 600 ARMË TË SHKURTRA TË LEHTA F. 3 RRITET NUMRI I TË SËMURËVE ME DIABET F. 5 800 MIJË EURO PAJISJE TË REJA PËR SALLAT OPERATIVE NË QKUK DHE KATËR SPITALE F. 7 EKONOMI ‘NEWCO FERRONIKELI’ REAGON RRETH ZHVILLIMEVE TË FUNDIT NË FABRIKË F. 9 PUNËTORËT E SEKTORIT PRIVAT NË JAVËN TJETËR PROTESTOJNË F. 9 SPORT KOSOVA HUMBET NGA ÇEKIA, EVROPIANIN E KËRKON NGA LIGA E KOMBEVE F. 9 DO TË KËRKOJMË POSTE MINISTRORE PËR T’U BËRË PJESË E QEVERISË Kryetari i ri i Partisë Demokratike Turke të Kosovës (KDTP), Fikrim Damka, ka treguar se kjo parti do të kërkojë poste ministrore për t'u bërë pjesë e qeverisë së re. Në këtë intervistë dhënë për gazetën "Epoka e re", ai ka deklaruar se me marrjen e përgjegjësive në qeverinë e re do të bëjnë punë produktive ashtu siç kanë bërë edhe në qeveritë e kaluara. Damka ka bërë me dije se kërkesë tjetër e kësaj partie për mandatarin e ri do të jetë përfaqësimi më i mirë i komunitetit turk në institucionet e Kosovës. Si kryetar i ri i kësaj partie ai është zotuar se do të angazhohet për zgjidhjen e problemeve të komunitetit turk në Kosovë Gjykata Supreme ka vendosur që votat e ardhura nga Serbia të largohen nga rezultati përfundimtar i zgjed- hjeve të 6 tetorit, duke refuzuar kështu ankesën e dy kandi- datëve për deputetë të LV-së, një të LDK-së dhe të disa kandidatëve për deputetë nga partitë e minoriteteve. Me këtë vendim koalicioni Nisma-AKR-PDK bëhet pjesë e Kuvendit të Kosovës me gjashtë deputetë. Udhëheqësit e këtij koalicioni kanë vlerësuar se Gjykata Supreme me këtë vendim ka treguar se në Kosovë funksionon shteti ligjor Peter Beyer emërohet raportues për Kosovën në Këshillin e Evropës Supremja: Votat nga Serbia të largohen nga rezultati i zgjedhjeve të 6 tetorit FAQE 3 FAQE 2
24

FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

Feb 26, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

E përditshme e pavarur Viti XIX, nr. 5931E premte, 15 nëntor 2019çmimi 0.40 �

www.epokaere.comNa ndiqni edhe në:

facebook.comGazeta "Epoka e re"

SIGMA INTERALBANIAN VIENNA INSURANCE GROUP SH.ADEGA KOSOVË

Rruga "Pashko Vasa", p.n Prishtinë, Kosovë,Tel: +381 (0)38 246 301 Fax: +381 (0)38 246 302,E-mail: [email protected] | www.sigma-ks.net

Tel: +389 44 487 300; +389 44 487 009 +389 44 487 755

Fax: +389 44 487 200Mob: +377 44 501 289

P U T ZP U T ZRE

E-mail: [email protected]

MaqedoniXhepçisht ––TetovëGurëz-FFerizaj

INFO: 049-111-101, 044-511-177

www.princesha-ks.com

NDËRTIMPROJEKTIM SHITJE

044/256-051044/367-061028/532-617MITROVICË

Regjisorja Arzana Krajapërcillet për në

banesën e fundit FAQE 7

OPINION

GJEOPOLITIKË: BALLKANIPERËNDIMOR PASREFUZIMIT NGA BE-ja F. 08

FLET PËR "EPOKËN E RE", FIKRIM DAMKA FAQE 4-5

Prof. DDr. Blerim RREKA

AKTUALE

POLICIA SHKATËRRON RRETH600 ARMË TË SHKURTRA TËLEHTA F. 3

RRITET NUMRI I TË SËMURËVEME DIABET F. 5

800 MIJË EURO PAJISJE TËREJA PËR SALLAT OPERATIVE NËQKUK DHE KATËR SPITALE F. 7

EKONOMI

‘NEWCO FERRONIKELI’ REAGONRRETH ZHVILLIMEVE TË FUNDITNË FABRIKË F. 9

PUNËTORËT E SEKTORIT PRIVATNË JAVËN TJETËR PROTESTOJNË

F. 9

SPORT

KOSOVA HUMBET NGA ÇEKIA,EVROPIANIN E KËRKON NGALIGA E KOMBEVE F. 9

DO TË KËRKOJMË POSTE MINISTROREPËR T’U BËRË PJESËE QEVERISËKryetari i ri i Partisë Demokratike Turke të Kosovës (KDTP), FikrimDamka, ka treguar se kjo parti do të kërkojë poste ministrore përt'u bërë pjesë e qeverisë së re. Në këtë intervistë dhënë përgazetën "Epoka e re", ai ka deklaruar se me marrjen e përgjegjësivenë qeverinë e re do të bëjnë punë produktive ashtu siç kanë bërëedhe në qeveritë e kaluara. Damka ka bërë me dije se kërkesëtjetër e kësaj partie për mandatarin e ri do të jetë përfaqësimi më imirë i komunitetit turk në institucionet e Kosovës. Si kryetar i ri ikësaj partie ai është zotuar se do të angazhohet për zgjidhjen eproblemeve të komunitetit turk në Kosovë

Gjykata Supreme kavendosur që votat eardhura nga Serbia tëlargohen nga rezultatipërfundimtar i zgjed-hjeve të 6 tetorit, dukerefuzuar kështuankesën e dy kandi-datëve për deputetë tëLV-së, një të LDK-sëdhe të disa kandidatëvepër deputetë nga partitë e minoriteteve. Me këtë vendim koalicioni Nisma-AKR-PDK bëhet pjesë e Kuvendit të Kosovës me gjashtë deputetë.Udhëheqësit e këtij koalicioni kanë vlerësuar se Gjykata Supreme me këtëvendim ka treguar se në Kosovë funksionon shteti ligjor

Peter Beyeremërohet

raportues përKosovën nëKëshillin eEvropës

Supremja: Votat nga Serbiatë largohen nga rezultati i zgjedhjeve të 6 tetorit

FAQE 3

FAQE 2

Page 2: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

02 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 AKTUALE

Botohet nga “Epoka e re” • Kryeredaktor: Mal QORRAJ• Drejtor i përgjithshëm: Sadik ZEQIRI (Tel: 044 127 434, dhe 049 127 434 e-mail: [email protected])

• ADRESA: Prishtinë, përballë ish-Selisë Qendrore të UNMIK-ut• Tel: 038/227-557, e-mail: [email protected] & [email protected]

ZAGREB, 114 NËNTOR -Kryeministri Andrej Plenkoviqka njoftuar se Kroacia do t'imbajë zgjedhjet presidencialemuajin e ardhshëm.Zgjedhjet e 22 dhjetorit do tanxjerrin presidenten aktuale,Kolinda Grabar-Kitaroviq, kan-didate e Unionit Demokratik tëKroacisë, në garë kundër kan-didatit të Social-Demokratëvedhe ish-kryeministrit Zoran

Milanoviq.Dy kandidatë të pavarurgjithashtu kanë mbështetje nësondazhe.Pozita presidenciale ështëkryesisht ceremoniale nëKroaci.Presidenti nuk mund t'iu vëveto ligjeve, por ka rol në poli-tikën e jashtme dhe mbrojtje.Sipas sondazheve të fundit,Garbar-Kitaroviq është favorite

për t'i fituar zgjedhjet me rreth29 për qind të votave, ndërsaMilanoviq do të jetë i dyti me 24për qind.Në garë do të jenë edheMiroslav Skoro, këngëtar, dheish-gjykatësi Mislav Kolakushiq.Nëse asnjëri nuk e fiton shumicën në rrethin e parë tëzgjedhjeve, rrethi i dytë do tëzhvillohet më 5 janar të vitit2020.

Zgjedhjet presidenciale në Kroaci, më 22 dhjetor

TIRANË, 114 NËNTOR - KryeministriEdi Rama deklaron se mar-rëveshja për Shengenin mesvendeve të Ballkanit Perëndimoriu vlen në radhë të parë njerëzvetë thjeshtë, atyre që doganat dhebarrierat mes shteteve i detyro-jnë të humbin orë të tëra nëradhë, duke pritur për të kaluaranën tjetër të kufirit.Përmes një video-mesazhi,kryeministri Rama shprehet se

"Shengeni rajonal është përqytetarët dhe njerëzit e punës, jopër politikanët që nuk presin nëradhë askund".Kjo është mbështetur edhe ngavetë zëri i qytetarëve, të cilëtpohojnë se këto barrieradoganore janë vërtet të tepërta."Kjo barrierë është e tepërt.Dogana është e tepërt", shprehetnjë qytetare. "Çdo ditë presim njëorë," thotë një tjetër qytetar, i cili

ndodhet në radhë, në pritje tëkalimit të kufirit doganor."Minimumi dy orë, dy orë e gjys-më, ndoshta më tepër," shprehetnjë tjetër qytetar.Sipas kryeministrit Rama, mar-rëveshja e Ballkanit Perëndimordo t'iu japë fund njëherë e mirëpritjeve të gjata në dogana dhedo krijojë liri lëvizjeje pa barrierapër njerëzit, mallrat, shërbimet ekapitalet.

Rama: Shengeni ballkanik për qytetarët, jo për politikanët

PRISHTINË, 114 NËNTOR - Deputeti iBundestagut gjerman, PeterBeyer, është zgjedhur raportuespër Kosovën në Këshillin eEvropës.Beyer në këtë garë ka mposhturish-spiunin rusi, AlekseyKondratyev.Gjatë votimit të enjten nëKomitetin për Politikë të Jashtmedhe Demokraci të AsamblesëParlamentare të Këshillit tëEvropës, Beyer ka fituar 33 vota,kurse rusi Kondratyev ka marrëvetëm 6 vota.Vendimi për zgjedhjen eraportuesit për Kosovën në KE dotë kalojë edhe nëpër mekanizmatë tjera të këtij Këshilli, por qëvotimi i sotëm llogaritet si më irëndësishmi.Në Kosovë kandidatura e të dër-guarit rus në AsamblenëParlamentare të Këshillit tëEvropës, Aleksei Kondratev, përkëtë post kishte nxitur debate tëashpra. Liderwt në Kosovë kishin parala-jmëruar se do të refuzonin çdobashkëpunim me të nëse do tëzgjidhej, ndërsa mbi 40 organiza-ta të shoqërisë civile në Kosovë i

bënë thirrje AsamblesëParlamentare dhe Komitetit përÇështje Politike që të mos e bëjnënjë gjë të tillë. Reagimet kundërkandidatit rus iu referuan njof-timeve të pakonfirmuara tëmedieve lokale se ai ishte përf-shirë në një incident në Kosovë nëvitin 2001, kur shërbente si pjesë ekontingjentit rus në kuadër të for-cave paqeruajtëse ndërkom-bëtare.Këshilli i Evropës është organizatakryesore evropiane që për të drej-tat e njeriut në kontinent dhe për-bëhet nga 47 vende anëtare.Raportuesi i ri për Kosovën, PeterBeyer është deputet i parlamentitgjerman nga radhët e demokris-tianëve të kancelares AngelaMerkel.Ai njihet për qëndrimet e tijkundër ndryshimit të kufijve tëKosovës dhe ka bërë thirrje mëherët gjatë këtij viti që BashkimiEvropian të emërojë një të dër-guar të posaçëm për bisedimetKosovë - Serbi, pak pasi që Shtetete Bashkuara emëruan MatthewPalmer si përfaqësues të posaçëmtë ShBA-së për BallkaninPerëndimor.

Emërimi i tij është mirëpritur nëKosovë. Kryeministri në largimRamush Haradinaj, uroi që "kyvendim të jetë një rifillim i mbarëi angazhimit evropian në Kosovë,me qëllim të avancimit të rrugë-timit të Kosovës drejt integrimit tëplotë në familjen evropiane".Zëvendëskryeministri EnverHoxhaj e cilësoi lajm "fantastik"emërimin e Beyer."Gjermania është partneri më irëndësishëm strategjik dhembështetës i madh i Republikëssë Kosovës për anëtarësimin e sajnë organizata ndërkombëtare.Kosova e ka dëshmuar dhe do tadëshmojë se është bartëse e të

drejtave të njeriut dhe vleravedemokratike", ka shkruar Hoxhaj.Kosova nuk është anëtare eKëshillit të Evropës por ka sta-tusin e vëzhguesit në Asamblenëparlamentare të tij.Peter Beyer vjen nga partia ekancelares Merkel, CDU. Ai kalindur më 25 dhjetor të vitit 1970dhe është i specializuar në fushëne drejtësisë. Përveç dy univer-siteteve në Gjermani, Beyergjithashtu në vitin 2001 kamagjistruar në Universitetin eVirgjinias në fushën e Drejtësisë.Në vitin 2009, Beyer është zgjed-hur deputet në Bundestagun gjer-man, ndërkohë që nga prilli 2018,

shërben si koordinator transat-lantik për bashkëpunim nëkuadër të Ministrisë së Punëve tëJashtme në qeverinë e kanelaresMerkel.Beyer është një prej deputetëvegjerman i cili e viziton më sëshpeshti Kosovën. Ështëfuqishëm kundër korrigjimit tëkufijve si ide për arritjen e njëzgjidhje finale të problemitshumë vjeçar Prishtinë-Beograd. Ndërkohë në vizitën e fundit nëPrishtinë, nga zyrat e LidhjesDemokratike të Kosovës, Beyerkishte thënë se liberalizimi ivizave mund të jetë një dhuratë eKrishtlindjeve për kosovarët.

Peter Beyer emërohet raportues i Këshillit të Evropës për Kosovën

Deputeti i Bundestagut gjerman, Peter Beyer,të enjten është zgjedhur raportues përKosovën në Këshillin e Evropës, duke mposhturnë këtë garë ish-spiunin rus, AlekseyKondratyev. Beyer njihet për qëndrimet e tijkundër ndryshimit të kufijve të Kosovës

Page 3: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

03E PREMTE, 15 NËNTOR 2019AKTUALE

Muhamet KKOCI

PRISHTINË, 114 NËNTOR - GjykataSupreme ka vendosur të enjtenqë mbi 3 700 pako me fletëvotimetë ardhura nga Serbia mos të jenëpjesë e rezultatit përfundimtar tëzgjedhjeve të 6 tetorit. Në këtëmënyrë, Gjykata Supreme karefuzuar ankesat e dy kandidatëvepër deputetë të LëvizjesVetëvendosje, një të LidhjesDemokratike të Kosovës dheankesat e disa kandidatëve përdeputetë të minoriteteve, të cilëtkishin ankimuar vendimin ePZAP-it që e urdhëronte KQZ-nëpër heqjen nga rezultati për-fundimtar të votave të ardhuranga Serbia. "Gjykata Supremebrenda afatit ligjor ka shqyrtuardhe vendosur në lidhje me tëgjitha ankesat e pranuara ngadeputetë të subjekteve politike.Gjykata Supreme ka pranuarshtatë ankesa të deputetëve ngasubjekte të ndryshme politike.Pas shqyrtimit nga ana e Kolegjitankesa nga deputetë të LidhjesDemokratike të Kosovës (LDK)

është refuzuar, ankesa ngadeputetë të Kosova DemokratikTurk Partisi (KDTP) ështërefuzuar, ankesa nga deputetë tëPartisë Liberale Egjiptiane (PLE)është refuzuar, dy ankesanga deputetë të LëvizjesVetëvendosje (LV) janë refuzuar,ankesa nga deputetë të PartisëDemokratike të Ashkalinjve(PDA) është refuzuar dhe ankesanga deputetë të ProgresivnaDemokratska Stranka (PDS)është hedhur poshtë si e palejuar",është thënë në njoftimin eGjykatës Supreme.Me këtë vendim të Supremes,koalicioni Nisma-AKR-PD përfundimisht bëhet pjesë eKuvendit të Kosovës. Liderëtpolitikë të këtij koalicioni kanëpërshëndetur vendimin eGjykatës Supreme, duke e vlerësuarse ky institucion mbrojti ligjsh-mërinë në vend. "Vendimi iGjykatës Supreme është fitore eligjshmërisë. Ky vendim sikur ai iPZAP-së mbrojti integritetin ezgjedhjeve të cenuara ngaveprimet e paligjshme. GjykataSupreme dhe PZAP-i me këto

vendime treguan se shteti ligjorkëtu funksionon dhe institucionete këtij shteti ligjor janë gardianepër mbrojtje të ligjit dhedemokracisë në Kosovë dhe seato kanë integritet të lartë profesional e shtetëror dhe nuklejuan asnjë interferim ngajashtë, por në mënyrë strikte ekthyen ligjshmërinë në këtë pro-ces, i cili ishte sfiduar seriozishtnga njerëz të papërgjegjshëm, qëpër përfitime të tyre ishin të gatshëm ta dëmtojnë procesinmë të rëndësishëm në një shtetligjor, siç janë zgjedhjet e lira", kashkruar Limaj në profilin e vet në"Facebook".Ai ka vlerësuar se pas këtij vendimi në dy shkallët mëasnjëherë nuk mund që personatë papërgjegjshëm ta grabisin edeformojnë vullnetin e qyte-

tarëve në mënyrë të paligjshme."Sot ka fituar Kosova e gjithëatyre që duan ta shohin një shtetfunksional, ligjor e demokratik,që nuk bën kompromise të ndyranë dëm të ligjit, rrjedhimishtedhe në dëm të shtetit ligjor.Andaj, shfrytëzoj rastin që nëemër të Nismës dhe partnerëvetë koalicionit dhe me tepër se 42mijë votuesve të koalicionit tonë,t'u shpreh mirënjohje, respektdhe konsideratë më të lartë tëgjithë gjyqtarëve profesionistë tëcilët kanë marrë këtë vendim dyherë", është shprehur Limaj.Kurse presidenti i AKR-së,Behgjet Pacolli, ka deklaruar seSupremja i hodhi poshtë fletushkat nga Serbia që dikushdeshi t'i kontrabandojë si vota."Drejtësia u vendos. Fletushkatnga Serbia, që dikush deshi t'i

kontrabandojë si vota, u hodhënposhtë", ka shkruar Pacolli nëllogarinë e vet në "Facebook". Pas vendimit të Supremes, koalicioni Nisma-AKR-PD do tëjetë i përfaqësuar në Kuvendin eKosovës me gjashtë deputetë.Ndërkohë, të mërkurën pasditenë Kosovë ka nisur rinumërimi ifletëvotimeve të mbi 1 400 vendvotimeve nga zgjedhjet eparakohshme parlamentare të 6tetorit.Organizatat që monitorojnë procesin zgjedhor kanë thënë seky proces mund të zgjasë deri nëtri javë. Rinumërimin e votave eka urdhëruar Paneli Zgjedhor përAnkesa dhe Parashtresa (PZAP)bazuar në ankesat e partive poli-tike ndaj rezultatit përfundimtartë Komisionit Qendror tëZgjedhjeve.

Gjykata Supreme e Republikës së Kosovës ka refuzuar ankesat e deputetëve të Lëvizjes Vetëvendosje, LidhjesDemokratike të Kosovës dhe disa partive të minoriteteve

Supremja: Votat nga Serbia të largohennga rezultati i zgjedhjeve të 6 tetorit

Policia shkatërron rreth 600 armë të shkurtra të lehta

Gjykata Supreme ka vendosur që votat eardhura nga Serbia të largohen nga rezultatipërfundimtar i zgjedhjeve të 6 tetorit, dukerefuzuar kështu ankesën e dy kandidatëvepër deputetë të LV-së, një të LDK-së dhe tëdisa kandidatëve për deputetë nga partitë eminoriteteve. Me këtë vendim koalicioniNisma-AKR-PDK bëhet pjesë e Kuvendit tëKosovës me gjashtë deputetë. Udhëheqësite këtij koalicioni kanë vlerësuar se GjykataSupreme me këtë vendim ka treguar se nëKosovë funksionon shteti ligjor

Qendresa RRAMA

PRISHTINË, 114 NËNTOR - Policia eKosovës, nën mbështetjen dhepërkrahjen e UNDP-së, kashkatërruar një sasi të armëve tëshkurtra dhe të gjata të cilat janëkonfiskuar gjatë realizimit tëdetyrave dhe hetimeve policore.Procesit të shkatërrimit të armëvei ka paraprirë një konferencë në tëcilën kanë marrë pjesë, zëvendës-ministri i MPB-së, Izmi Zeka,

zëvendësdrejtori i PK-së SamedinMehmeti, Maria Suokko ngaUNDP-ja dhe Hakan Ejdervik ngaZyra e BE-së, të cilët vlerësuan seshkatërrimi i armëve të paligjshmepërbën një element të rëndë-sishëm të kontrollit të armëve nëKosovë si një metodë efektive përreduktimin e numrit aktual tëarmëve në tregun e paligjshëm e që reflekton në ngritjen e nivelittë sigurisë.Të gjitha armët dhe municioni iakumuluar iu përkasin llojeve të

ndryshme, përderisa shkatërrimi ityre është bërë me urdhëresë tëorganeve të drejtësisë, pasi kanëpërfunduar të gjitha procedurat eparapara ligjore. Në krahasim me metodat e tjera nëdispozicion, të tilla si shitje ose dhuratë, shkatërrimi siguron searmët nuk do ta gjejnë rrugën etyre (përsëri) në tregun epaligjshëm dhe në këtë mënyrëmund tëndërtohet besim në përpjekjet e përgjithshme për taparandaluar, luftuar dhe çrrënjosurtregtinë e tyre të paligjshme.Shkatërrimi i këtyre armëve mundtë llogaritet edhe si një aktivitet shtesë i realizuar në kuadër tëStrategjisë të Kosovës për Kontrolline Armëve për Zvogëlimin e Rrezikutnga Armët e Zjarrit dhe Eksplozivët.

Të gjitha armët dhe municioni i akumuluar iupërkasin llojeve të ndryshme, përderisa shkatërrimii tyre është bërë me urdhëresë të organeve të drejtësisë, pasi kanë përfunduar të gjitha procedurat e parapara ligjore

Page 4: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

04 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 INTERVISTË

Muhamet KKOCI

PRISHTINË, 114 NËNTOR - Kryetari iPartisë Demokratike Turke tëKosovës (KDTP), Fikrim Damka,ka thënë se për t'u bërë pjesë ekoalicionit të ardhshëm qeverisës kjo parti do të kërkojëposte ministrore. Ai ka treguar sekjo parti në Kuvendin e Kosovëspërfaqësohet me dy deputetëdhe i takon një ministri. Në këtëintervistë dhënë gazetës "Epokae re", Damka ka deklaruar se memarrjen e përgjegjësive të reja nëqeverinë e re do të bëjnë punëproduktive ashtu siç kanë bërëedhe në qeveritë e kaluara. "Nëqeverinë e re si me deputetë ngakomuniteti turk, sigurisht do të

kërkojmë detyra ministrore. Unëbesoj që si komuniteti turk kemibërë punë të lëvdueshme nëqeveritë e kaluara. Do të bëjmëpunë edhe më të mira në qeverinë e re", ka thënë ai. I pari i KDTP-së ka përmenduredhe kërkesat e tjera të kësajpartie që do t'i ketë ndaj mandatarit për formimin e qeverisë. "Një nga kërkesat tonado të jetë që të kemi më shumëpërfaqësim të komunitetit turknë institucionet e Kosovës, dukemos dhënë kushte për krijim eqeverisë", është shprehur ai. Damka si kryetar i ri i kësaj partie ka folur edhe për procesine brendshëm partiak që e kabërë shef të KDTP-së. Ai ështëzotuar se do të angazhohet për

Flet për "Epokën e re", Fikrim Damka

Do të kërkojmë poste ministrore

Kryetari i ri i Partisë Demokratike Turke të Kosovës(KDTP), Fikrim Damka, ka treguar se kjo parti do tëkërkojë poste ministrore për t'u bërë pjesë e qeverisë sëre. Në këtë intervistë dhënë për gazetën "Epoka e re", aika deklaruar se me marrjen e përgjegjësive në qeverinëe re do të bëjnë punë produktive ashtu siç kanë bërëedhe në qeveritë e kaluara. Damka ka bërë me dije sekërkesë tjetër e kësaj partie për mandatarin e ri do tëjetë përfaqësimi më i mirë i komunitetit turk në institucionet e Kosovës. Si kryetar i ri i kësaj partie ai është zotuar se do të angazhohet për zgjidhjen eproblemeve të komunitetit turk në Kosovë

Page 5: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

05E PREMTE, 15 NËNTOR 2019INTERVISTË AKTUALE

zgjidhjen e të gjitha problemevetë komunitetit turk në Kosovë."Falënderoj edhe një herë tëgjithë delegatë që më kanëzgjedhur mua kryetar të partisë.KDTP-ja është partia e vetme qëpërfaqëson komunitetin turk nëKosovë. Kështu që detyrat tonakryesore janë: të interesohemipër problemet në komunitetinturk në Kosovë, t'i krijojmë zgjidhjet për problemet, sidomosnë arsim dhe në kulturë.Gjithashtu, punësimi i të rinjvenga komuniteti turk është njënga përparësitë tonë", ka thënëDamka. Ai nuk është shprehur ikënaqur me rezultatin që kjoparti ka arritur në zgjedhjet eparakohshme të 6 tetorit. Damka është zotuar se do të

angazhohet maksimalisht që tarritë numrin e votave për këtëparti në zgjedhjet lokale."Rezultatet e zgjedhjeve më 6tetor janë shembulli më i dukshëmi nevojës për ndryshimin në tërëKosovën. Dua të them se kemipësuar ulje të votave për sa i përket KDTP-së dhe nuk jam kënaqur me rezultatet ezgjedhjeve. Por besoj se do t'ianalizojmë mirë rezultatet ezgjedhjeve dhe do të mundohemitë rrisim këtë në zgjedhjetlokale", ka thënë Damka.

"Epoka ee rre": Cilat do të jenë prioritetet e Partisë DemokratikeTurke të Kosovës?Damka: Së pari nëpërmjet kësajinterviste dua t'i falënderoj edhe

një herë të gjithë delegatët qëmë kanë zgjedhur kryetar tëpartisë. KDTP-ja është partia evetme që përfaqëson komunitetinturk në Kosovë. Kështu qëdetyrat tona kryesore janë: tëinteresohemi për problemet nëkomunitetin turk në Kosovë, t'ikrijojmë zgjidhjet për problemetsidomos në arsim dhe në kulturë. Gjithashtu, punësimi itë rinjve nga komuniteti turkështë një nga përparësitë tonë.

"Epoka ee rre": Për një kohë tëgjatë në krye të kësaj parti kaqenë z. Mahir Jagxhillar. Sasfiduese do të jetë për ju tazëvendësoni një lider që kadrejtuar këtë parti që ngapaslufta?Damka: Z. Mahir Jagxhillar përnjë kohë të gjatë ishte kryetar i

partisë dhe ka dhënë kontributpër komunitetin turk dhe tërëKosovën. Ky është një ndryshimi flamurit dhe ne do të përpiqemita ngremë atë më lart se sa ai kuu la. Si deputet i cili deri më tanikam vepruar si përfaqësues ipartisë për tri mandate nëKuvendin e Kosovës, jam plotësisht i sigurt, bashkë meekipin tim, se do të jemi nëgjendje ta vazhdojmë agjendëne re në këtë periudhë.

"Epoka ee rre": Sa jeni i kënaqurme rezultatin e zgjedhjeve të 6tetorit?Damka: Rezultatet e zgjedhjevemë 6 tetor janë shembulli më idukshëm i nevojës përndryshim në tërë Kosovën. Duatë them se kemi pësuar ulje tëvotave sa i përket KDTP-së dhe

nuk jam kënaqur me rezultatete zgjedhjeve, por besoj se do t'ianalizojmë mirë këto rezultatetë zgjedhjeve dhe do ta rrisimkëtë në zgjedhjet lokale.

"Epoka ee rre": Zyrtarët e kësajpartie janë takuar me fituesin ezgjedhjeve, z. Albin Kurti. A dotë kërkoni ndonjë ministri përt'u bërë pjesë e qeverisë së re?Damka: Në qeverinë e re me dydeputetë nga komuniteti turksigurisht do të kërkojmë detyraministrore. Unë besoj që sikomuniteti turk kemi bërë punëtë lëvdueshme në qeveritë ekaluara. Do të bëjmë punë edhemë të mira në qeverinë e re. Njënga kërkesat tona do të jetë qëtë kemi më shumë përfaqësimtë komunitetit turk në institu-cionet e Kosovës.

për t’u bërë pjesë e qeverisë

PRISHTINË, 114 NËNTOR - DitaBotërore e Diabetit ështëshënuar edhe në Kosovë nëkuadër të përpjekjeve përsensibi-lizimin rreth diagnostikimit dhetrajtimit të kësaj sëmundjeje.Diabeti konsiderohet sëmundjekronike që karakterizohet merritjen e nivelit të sheqerit në gjaksi pasojë e çrregullimit të prod-himit të insulinës në organizëm.Ndonëse nuk ka statistika tësakta, të raportuar janë mëshumë se 13 mijë persona qëvuajnë nga kjo sëmundje. Diabeti tip1 konsiderohet mëproblematik dhe numri ipacientëve që vuajnë nga ky tip isëmundjes është rreth 10 përqind e numrit total të tësëmurëve me diabet si dhe ështëfazë më e avancuar krahasuarme tipat e tjerë të kësaj sëmund-jeje. Një nga to është PranveraHajdari, e cila thotë se, krahassfidës që ka me diabetin tip1,përballet edhe me mungesë tëkohëpaskohshme të terapisë.Edhe kur institucionet publikeshëndetësore janë të furnizuarame terapi dhe material përcjel-lës, sipas saj, ato janë barna tëtipave të vjetruar tashmë, që nëshumë vende të botës nuk për-doren pasi që janë zëvendësuarme barna të tjera. "Para trevjetësh jam diagnostikuar mediabet. Edhe babin dhe gjyshen ikam me diabet. Insulina ështënë listën esenciale, por shpeshnuk gjendet dhe duhet të presimnë radhë. Do të ishte mirë qëinstitucionet të kenë kujdes mëtë madh për këtë kategori të tësëmurëve. Po e them këtë pasiqë terapitë që përdoren këtujanë të ndryshme me ato që për-doren në botë. Këtu përdoren

terapi me insulinë që injektohendrejtpërdrejt në trup, kurse nështetet e tjera përdoren terapi tëreja, ndryshe nga tonat", thotëajo.Endokrinologët në vend thonëse për kategorinë e pacientëveme diabet tip1 do të duhej tësigurohen pompat e insulinëstë cilat imitojnë mënyrën esekretimit të insulinës ngapankreasi. Këto pompa tëinsulinës shërbejnë për marrjen e insulinës në sasi precize. Përmes saj mundësohetarritja e vlerës mesatare të sheqerit në gjak për tre muaj.Pompa është ideale dhe e ulërrezikun e paraqitjes së hipoapo hiperglikemisë si dheparandalon shfaqjen e komp-likimeve nga diabeti.Rina Tafarshiku, endokrinologenë Klinikën e Endokrinologjisënë Qendrën Klinike Universitaretë Kosovës, thotë se diabeti kashënuar rritje nga viti në vit. Ajopohon se pacientët e varur ngainsulina analoge dhe humaneende detyrohen t'i blejnë shiritat për glikemi. "Në QKUKende s'bëhet një analizë.Pacientët, edhe pse kanë insuli-na analoge dhe humane, ende

detyrohen t'i blejnë shiritat përglikemi. Vetëm muajin e kaluarkanë qenë 623 pacientë me diabet, 402 me diabet tip2. Vitine kaluar janë hospitalizuar 612pacientë me diabet tip2, prejtyre 370 femra dhe 242meshkuj", bën të ditur ajo.Ndërkaq Sergey Karyak, shef iZyrës së Organizatës Botërore tëShëndetësisë (OBSH) nëPrishtinë, bëri të ditur se në botëjanë më shumë se 400 milionëpersona të prekur nga diabeti. Aitha se në shtetet e varfra kjosëmundje është më shumë epranishme. Sëmundja e sheqerit prek edhefëmijët. Aktualisht në Kosovënuk ka statistika të sakta as përfëmijët që vuajnë nga diabeti,por profesionistët shëndetësorëthonë se numri i tyre është çdovit në rritje. Në krahasimet afat-gjata, thuhet nga profesionistëtë fushës, se përderisa në vitin2007 numri i fëmijëve që ishindiagnostikuar me diabet nëQendrën Klinike Universitare tëKosovës ka qenë 12 raste, në trevjetët e fundit janë shfaqur ngarreth 50 raste të reja në vit mediabet. Këta fëmijë janë të varurnga insulina. (REL)

Rritet numri i tësëmurëve me diabet

Page 6: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

AKTUALE06 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019

KLINË, 114 NËNTOR (ER) - Komuna eKlinës ka vazhduar programin përsubvencione në bujqësi, duke shpërn-darë 49 serra për fermerë përfitues.Për ta parë nga afër zbatimin e këtijprojekti, drejtori i Bujqësisë, Pylltarisëdhe Zhvillimit Rural, Naser Morina, kavizituar fshatrat Çabiq dhe Qupevë, kuka parë montimin e serrave.Me këtë rast, drejtori Morina ka uruarpërfituesit e këtij projekti dhe ka

theksuar se fokusi i qeverisjes komu-nale është që të rritet mbështetja ekomunës ndaj fermerëve me qëllimqë të krijohen mundësi më të miradhe lehtësira financiare për bujqit.Morina ka thënë se këtë vit janëshpërndarë 49 serra, ndërsa në vitintjetër synohet që numri i tyre të rritetdukshëm. Ndarja e serrave është bërënëpërmjet thirrjes publike për aplikimnga ana e fermerëve.

Komuna e Klinës filloi shpërndarjene serrave për fermerë

DRENAS, 114 NËNTOR (ER) - Iniciativa përZhvillimin e Bujqësisë së Kosovës (IADK)në kuadër të projektit për bimë mjekësoredhe aromatike ka shpërndarëmekanizmin bujqësor për shtatë fermerëtë Komunës së Drenasit të cilët kanë përfituar motokultivatorë të madhësive tëndryshme me frezë dhe kositëse. Këtopajisje do të ndikojnë në lehtësimin epunëve, efikasitetin dhe zgjerimin esipërfaqeve të kultivuara me bimëmjekësore dhe aromatike. IADK-ja, po ashtu, do të ofrojë këshillapraktike, trajnime dhe vizita të ndryshmeme qëllim që përfituesit të kenë mundësi

pune dhe gjenerim të të ardhurave dhezgjerim të veprimtarive të tyre në sektorin për bimë mjekësore aromatike. Ky aktivitet është realizuar në kuadër tëprojektit: "Mbështetja e zinxhirit të vlerave të BMA përmes krijimit tëpunësimit dhe vazhdimit të eksportit",përkrahur nga Deutsche Gesellschaft fürInternationale Zusammenarbeit (GIZ)GmbH, mandatuar nga Qeveria eRepublikës Federale te Gjermanisë. EdheKomuna e Drenasit, përkatësishtDrejtoria e Bujqësisë, këtë vit ka plani-fikuar të ndaj 100 motokultivatorë përfermerët e Komunës së Drenasit.

IADK-ja përkrah shtatë fermerëtë Drenasit me motokultivatorë

MALISHEVË, 114 NËNTOR (ER) -Qendrës së Mjekësisë Familjarenë Malishevë (QKMF) edhe zyrtarisht i është dorëzuar njëautoambulancë, e cila ështëdonacion gjerman. Kjo autoam-bulancë është sjellë nëMalishevë nga përfaqësuesi ifondacionit, humanisti RudolfBroer, ndërsa vetura dhe çelësat ijanë dorëzuar kryetarit tëMalishevës, Ragip Begaj, e ky ifundit veturën dhe çelësat ia kadorëzuar QKMF-së nëMalishevë. "Malisheva ju kashumë borxh dhe nuk do t'juharroj asnjëherë. Ju jeni njëhumanist i madh dhe Komuna eMalishevës gjithmonë do t'jukujtoj të tillë. Ne ju jemi mirënjo-

hës për të gjitha që keni bërë përkomunën tonë", ka thënë Begaj me rastin e pranimit tëdonacionit.Humanisti Rudolf Broer dhe fondacioni të cilin e drejton"Luftbrucke" disa herë e kanëndihmuar Komunën eMalishevës me donacione tëtilla, siç është një kombibus përshërbimin e dializës për personatnë nevojë, pastaj karroca përpersonat me nevoja të veçantadhe shumë donacione të tjera.Kjo autoambulancë i ështëdhuruar Komunës së Malishevësme rastin e shënimit të 30-vjetorittë fondacionit "Luftbrucke", në një ceremoni zyrtare të organizuar në Gjermani.

QKMF-së në Malishevë i jepet donacion një autoambulancë

QKMF-së në Lipjan i shtohen edhe disa pajisje të rejaLIPJAN, 114 NËNTOR (ER)- Në QendrënKryesore të MjekësisëFamiljare (QKMF) nëLipjan kanë arriturpajisjet e reja dhemoderne si: ultrazë,defibrilatorë,numërues hematologjikë e sterilizatorë, karrigestomatologjike dhe EKG. Të gjitha këto pajisjejanë investim i Drejtorisë së Shëndetësisë tëKomunës së Lipjanit. Drejtoresha eShëndetësisë në Lipjan, Vlora Limani-Hajnuni,ka thënë se këto janë pajisje të nevojshme dhe të domosdoshme që sigurojnë cilësi nëshërbime shëndetësore për profesionistëtmjekësorë dhe për pacientët.

PRISHTINË, 114 NËNTOR (ER) - Kryetari iKomunës së Prishtinës, ShpendAhmeti, ka thënë se investimet në për-mirësimin e infrastrukturës rrugorenë zona rurale të Prishtinës janë dukevazhduar në mënyrë që të sigurohetqarkullim i lehtë për banorët e këtyrezonave. "Investimet në përmirësimine infrastrukturës rrugore në zonarurale të Prishtinës vazhdojnë për tësiguruar qarkullim të lehtë e të sigurtpër banorët e këtyre zonave. Rruga qëlidh fshatrat Busi e Marec ka marrëpamje tjetër pas përfundimit tëpunimeve dhe sinjalizimit. Edhe më ebukur duket në këto ditë vjeshte!", kashkruar Ahmeti në llogarinë e vet në"Facebook".

Komuna e Prishtinës vazhdoninvestimet në infrastrukturën rrugore

Page 7: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

07E PREMTE, 15 NËNTOR 2019AKTUALE

Faton DDËRMAKU

PRISHTINË, 114 NËNTOR -Të enjten nëvarrezat e Lagjes Arbëria (ish-Dragodan) në Prishtinë i ështëdhënë lamtumira e funditregjisores Arzana Kraja, vajzës sëkryetarit të Akademisë sëShkencave dhe të Arteve tëKosovës, Mehmet Kraja, e cila kandërruar jetë të mërkurën nëbanesën e vet në Lagjen Kalabria.Në varrimin e regjisores ArzanaKraja kanë marrë pjesë qindraqytetarë, përfaqësues të institu-cioneve të vendit, të shoqërisëcivile, përfaqësues të komunitetitartistik, miq dhe familjarë.Familjarët kanë njoftuar se dyert efamiljes do të jenë të hapura përngushëllime në lagjen 'Ulpiana

D9', pranë klinikës 'Fati im'. Ngushëllime familjes Kraja i kashprehur presidenti i Kosovës,Hashim Thaçi, kryetari i Kuvendit,Kadri Veseli, kryeministri në largim,Ramush Haradinaj, ministri nëdetyrë i Ministrisë së Kulturës,Rinisë dhe Sportit (MKRS), KujtimGashi, lideri i Vetëvendosjes, AlbinKurti, kryetari i LDK-së, IsaMustafa, lideri i NismësSocialdemokrate, Fatmir Limaj,kryetari i Prishtinës, ShpendAhmeti, deputeti LDK-së dhe ish-ministri i Financave, Avdullah Hoti,lideri i BDI-së, Ali Ahmeti,ambasadori i ShBA-së në Kosovë,Philip Kosnett, Akademia eShkencave dhe e Arteve e Kosovës(AShAK), Qendra Kinematografikee Kosovës, përfaqësues të komu-nitetit artistik dhe përfaqësues të

shoqërisë civile si dhe dhjetërafigura të tjera publike.Teatri Kombëtar i Kosovës, pasvdekjes së regjisores Arzana Kraja, ika shprehur ngushëllime familjesKraja dhe ka anuluar shfaqjet eparapara në këtë teatër. Edhe Teatri i Gjilanit, për shkak tëvdekjes së regjisores Arzana Kraja,ka anuluar shfaqjen "Im atë donteAdolfin" të autorit Mehmet Krajaqë ka qenë e paraparë të shfaqet tëmërkurën.Ndërkaq sot (e premte), me fillimnga ora 12:00, në Teatrin Kombëtarkomuniteti artistik organizontakim përkujtimor për regjisorenArzana Kraja.Arzana Kraja ka dhënë kontributnë fushën e kinematografisë. Ajonjihet për filmin "Fusha e mëllen-jave" që kishte hapur zyrtarisht

edicionin e 11-të të "PriFest". Filmiishte prodhim i shtëpisë kine-matografike Circle Production(Kosovë - Besnik Krapi) nëbashkëpunim me Britaninë eMadhe dhe Action Production(Shqipëri - Gerta Qurku). Ky filmështë përkrahur nga QendraKinematografike e Kosovës dhenga Qendra Kombëtare eKinematografisë, Shqipëri.Problemet e një të burgosuri politikshqiptar, i cili e ka vështirë të jetojëme të kaluarën, ishin shfaqur nëfilmin debutues të regjisoresArzana Kraja. "Fusha e mëllenjave"ishte pretendent për çmim edhenë ngjarjen prestigjioze të filmit"Berlinale". Arzana Kraja ishte skenariste dheregjisore edhe e filmit të metrazhittë shkurtër "Shkurta".

Regjisorja Arzana Kraja përcillet për në banesën e fundit

Prishtinë, 14 nëntor (ER) - Klinikatkirurgjike të Qendrës KlinikeUniversitare të Kosovës dhe katërspitalet e përgjithshme, iGjakovës, i Pejës, i Mitrovicës dhei Ferizajt janë pajisur me tavolinaoperative dhe me llamba opera-tive.Vlera e këtyre furnizimeve përsalla operative është rreth 800

mijë euro,Drejtori i Përgjithshëm iShërbimit Spitalor dhe KlinikUniversitar të Kosovës, dr. BasriSejdiu, me këtë rast tha se furnizi-mi i sallave të operacionit nëQKUK dhe spitalet po bëhet meqëllim që të ofrohen kushte sa mëtë mira dhe sa më moderne përpunë. Ai theksoi se ky furnizim

përfshinë tavolina dhe llambaoperative për të gjitha sallatkirurgjike në QKUK dhe katër spi-tale të përgjithshme në kuadër tëprojektit për modernizim tësallave operative.Drejtori Sejdiu njoftoi se kjo ështëmundësuar nga kursimi i bux-hetit, ndërsa specifikimi teknik ipajisjeve është bërë nga ekspertë

të Bankës Botërore në Gjenevë.Vlera për QKUK për pajisje është538 700 euro, përderisa për spi-talet 261 mijë euro.Ky është vetëm një nga konting-jentet e furnizimeve me pajisjemjekësore të bërë këtë vit ngaShSKUK-ja, e cila po investonrreth 6 milionë euro për pajisjemjekësore.

800 mijë euro pajisje të reja për sallat operative në QKUK dhe katër spitale

Regjisorja ArzanaKraja është varrosur tëenjten në varrezat eLagjes Arbëria nëPrishtinë. Në cere-moninë e varrimit tëregjisores Kraja kanëmarrë pjesë përfaqë-sues të institucioneveshtetërore, artistë,përfaqësues tëshoqërisë civile dheqytetarë të shumë.Familja Kraja ka njoftuar se dyert efamiljes do të jenë tëhapura për ngushël-lime në lagjen"Ulpiana D9", pranëklinikës "Fati im" nëPrishtinë. Vdekja nëmoshë të re e ArzanaKrajës ka tronditur tëgjithë. Përfaqësues tëinstitucioneve, liderëpartiakë, ambasadorëtë huaj e artistë kanëngushëlluar familjenKraja për ndarjen ngajeta të bijës së tyre

Page 8: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

08 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 OPINION AKTUALE

Sakip IIMERI, drejtor iPërgjithshëm, AutoritetiKosovar i Konkurrencës

Ideja e këtij shkrimi është që tëtheksohet ana e drejtë e të bëritbiznes, që në perspektivë afatgjatë është mundësi idealepër arritjen e synimeve personaletë çdo personi që niset me bindjete drejta për sukses. Në ditënndërkombëtare të kontabilistëve,kontributi më i vlefshëm do tëishte rikujtimi i kodit të etikës sëkëtij profesioni. Sigurimi ikonkurrencës së lirë në treg, dukei parandaluar marrëveshjet efshehta, abuzimin me pozitëndominuese, përqendrimet, janëkërkesa ligjore të Autoritetit tëKonkurrencës e që në vetvetepërmbajnë misionin e ndërtuarmbi bazën e kodit të etikës së tëbërit biznes.Drejtuesit e korporatave duhet takuptojnë se mënyra më e mirëpër të arritur përfitime afatgjataështë duke iu përmbajtur etikëssë biznesit dhe duke përmbushurpërgjegjësitë sociale të korporatës.Funksionimi i drejtë, pa ndikimedhe me pavarësi të plotë iparimeve etike të profesionit, janëkushtet bazë të funksionimit tëbiznesit të mirëfilltë. Devijimi ngaparimet etike të profesionit prishrregullin bazë të funksionimitnormal të ekonomisë dhe shpienë mashtrime, pasojat e së cilësparaqiten në forma të ndryshme,varësisht nga shkalla e devijimitnga parimet bazë, synimi imashtrimit dhe efikasiteti iorganeve përgjegjëse për luftimin

e dukurisë së mashtrimeve. Nëse sillesh në mënyrë joetike përnjëfarë periudhe mund të bëshshumë para, por këto veprime dotë dëmtojnë fitimet e korporatësnë periudhën afatgjatë dhe do tëndikojnë negativisht në fitimet eaksionarëve. Profesori amerikanMcCabe, me pak fjalë, thotë: etikae shëndoshë sjell biznes të mirë. Roli dominant në luftimin e kësajdukurie padyshim se është i profesionistëve të kontabilitetitdhe auditorëve. Sa janë të mbrojturkëto kategori nga ndikimet endryshme, joshjet, presioni ipronarëve të kapitalit ndajdrejtuesve të korporatave për rritjen e fitimeve dhe paraqitjes së"emrit të mirë" është e lidhurngushtë me edukimin e mirë përrregullat e të bërit biznes të drejtë.Nder arsyet që drejtuesit e korporatave nuk zbatojnë etikë tëshëndoshë, mund të shpjegohetme faktin se ata kurrë nuk kanëmarrë mësime mbi këtë temë.Studimet tregojnë se kur studentët e shkollave të biznesitdiplomohen, etika e tyre kandryshuar, ata janë shndërruarnë individë më agresivë që nukmendojnë për tjetër gjë përveçfitimeve.

Si ddefinohet kkodeksi ddhemorali - eetika?

Shprehja KODEKS prezanton një"përmbledhje të sistematizuar tëdispozitave ligjore që e përbejnësistemin e rrumbullakuar juridik"dhe "në kuptimin më të gjerëkodeksi është përmbledhje eparimeve ose te standardeve tësjelljes". Kodeksin e bën më tëvlefshëm dhe më funksional edherespektimi i parimeve të Moralit -Etikes. Morali është sistem rregullashdhe normash të sjelljes. Ato janëtë kufizuara në hapësirë dhe

kohë. Ajo që vlen në një kohë si kodeks moral nuk është edomosdoshme të vlej në një kohëtjetër. Ajo që konsiderohet emoralshme në një grup apobashkësi shoqërore nuk është edomosdoshme që të jetë e moral-shme në grupin tjetër. Normatmorale nuk zbatohen me sistemdhune, ato pranohen vullnetarisht,çka i bënë ato autonome dheefikase. Ndërkaq e vërtetë është se moraliështë fenomen shoqëror dhe senuk ka bashkësi njerëzore që nuk e njohin atë ose që nuk epraktikojnë një sistem të caktuartë normave morale. Normat ecaktuara morale madje edhetërësia morale po marrin kuptimuniversal, d.m.th. nuk kanë kufizime në hapësirë dhe kohë. Kështu normat morale ngakodeksi i Moisiut: "mos mbyt","mos vjedhë", "duaje më të afërmin tënd" etj., ose normatmorale të shpallura në Kuran dheHadithe që kanë të bëjnë me sjelljen e njeriut në bashkësi, janënorma me vlerë universale.Sistemet e normave moraleshumë shpesh janë kompatibileme normat religjioze. Meqenësenormat morale, pranohen vullne-tarisht nga anëtarët e bashkësisë,si një formë e sjelljes në bashkësi,mos respektimi i tyre nuk sjellreperkusione gjegjësisht detyrimsë jashtmi. Mospërfillësi i normavemorale përbuzet nga bashkësia,përjashtohet nga jeta shoqërore egrupit, kodeksin e të cilit e ka thyer. Dallimi i normavemorale religjioze prej normaveprofesionale - juridike është sekundërvajtësi i normave juridikei bartë sanksionet të cilat i përshkruan organi profesional eshtetëror dhe e cila ka karakterdetyrimi nga jashtë gjegjësisht kakarakter represiv.Që normat e sjelljes të jenë tëkarakterit obligativ janë krijuar

kodekset për të gjitha profesionetqë në parim kanë shumë ngjash-mëri, me dallime në aktivitetetoperative dhe fusha specifike tëushtrimit të profesionit. Për t'i realizuar standardet profesionale të sjelljes etike, nëprofesionin e kontabilitetit ështëhartuar kodeksi për kontabilistetprofesionist të cilët duhet t'ipërmbushin këto katër kushte qënjëkohësisht janë edhe qëllime të profesionit kontabël: 1.Informacione të vlefshme për tëcilat ka nevojë e gjithë shoqëria,2. Profesionalizëm, individëtduhet qartazi të identifikohen tëklientët si persona profesionistnga fusha e kontabilitetit, 3.Cilësia e shërbimeve, kërkohet qëshërbimet profesionale të bëhensipas standardeve më të lartaprofesionale, 4. Besueshmëria(siguria), përdoruesit e shërbimevetë kontabilistëve duhet të bindense kodeksi iu garanton ofrimin eshërbimeve të standardeve me tëlarta. Që të jenë të plotësuara katërkushtet e mësipërme duhet tërespektohen parimet kryesore tëkontabilistëve profesionistë: - Integriteti (ndershmëria).Kontabilisti profesionist duhet tëjetë i sinqertë, i ndershëm kur ikryen shërbimet profesionale. - Objektiviteti. Kontabilisti profesionist nuk lejohet tëparagjykoj, të ketë konflikt intere-sash ose të influencohet nga tëtjerët për të mënjanuar gjykiminprofesional apo të biznesit. - Zotësia profesionale dhe kujdesii duhur. Kontabilisti profesionistka detyrim të vazhdueshëm të zotëroj njohuri dhe aftësi pro-fesionale në atë nivel, në të cilingaranton se klienti ose punëdhënësii tij do të marrin shërbime profesionale kompetente, të cilatbazohen në zhvillimet aktuale tëpraktikës, të legjislacionit dhe tëteknikave përkatëse. Në kryerjen

e shërbimeve profesionale, njëkontabilist profesionist duhet tëveproj me kujdes dhe në pajtimme standardet profesionale eteknike. - Besueshmëria (konfidencialiteti).Kontabilisti profesionist duhet ta respektoj parimin e besuesh-mërisë dhe të mos i përhapinformacionet që i ka për klientin,përveç në ato raste kur me ligj është i detyruar t'i zbardhibotërisht.- Sjellja profesionale. Kontabilistiprofesionist duhet të këtë sjelljenë përputhje me respektin qëgëzon profesioni e jo të sillet nëatë mënyrë që e diskrediton atë,dhe - Standardet teknike. Kontabilistiprofesionist duhet t'i ofrojë shërbimet në përputhje me standardet teknike dhe profesionale.Është e ditur se kontabilistet profesionist përballen me presionenga jashtë dhe brenda, nga më tëndryshmet, prandaj gjithmonëekziston rreziku nga ndikimet endryshme në punën e tyre. Poashtu gjatë zbatimit të standardeve,kontabilistët profesionistë mund tëpërballen edhe me sjellje joetike,shpesh mund të gjenden në situata të konflikteve të interesave.Përballimi i tyre varet nga ndersh-mëria dhe njohuria e çështjes sëkonflikteve të interesit. Dallimet emendimeve të kontabilistit profesionist dhe palës tjetër nukjanë vetëm çështje etike, por shumëmë e thellë, andaj duhet hetuar tëgjitha faktet dhe rrethanat. Të gjitha situatat, që mund të krijo-hen gjatë punës së tyre, e që i vënënë dyshim parimet e profesionit tëkontabilistit (kodeksin etik), duhettë shqyrtohen mundësitë endalimit të ndikimeve, e në rastet erënda edhe të tërheqjes ngaangazhimi. Profesori amerikanMcCabe ka shumë të drejtë kurthotë: etika e shëndoshë sjellbiznes të mirë.

Etika e shëndoshë sjell biznes të mirë

PRISHTINË, 114 NËNTOR (ER) - Ështëmbajtur tryeza me titull"Avancimi i sistemit të ndërm-jetësimit në Kosovë", në të cilënkanë marrë pjesë kryeprokurorëdhe kryetarë të gjykatave tëKosovës. Kjo tryezë ështëmbështetur nga UNDP përmesprojektit "Përfaqësimi i qasjes nëdrejtësi dhe i reformës sësundimit të ligjit në Kosovë" dhefinancuar nga Ambasada eNorvegjisë në Kosovë. Në këtë tryezë ka folurzëvendëskryesuesi i KëshillitProkurorial të Kosovës (KPK),Arben Ismajli, i cili para pjesë-marrësve ka thënë se ndërm-jetësimi si veprimtarijashtëgjyqësore është mundësi e

mirë për zvogëlimin e lëndëvenëpër prokurori dhe gjykata tëKosovës. Po ashtu, zëvendëskrye-suesi Ismajli ka folur edhe përveprimet e marra nga KëshilliProkurorial i Kosovës lidhur mefunksionalizimin sa më të mirë tëndërmjetësimit nëpër prokurori,

duke u fokusuar në punën qëështë bërë për hartimin e aktevenënligjore të hartuara nga KPK-ja, që rregullojnë fushën e ndër-mjetësimit. Ndërsa prokurori në Zyrën eKryeprokurorit të Shtetit, BesimKelmendi, ka folur për mundësitë

e mira që sjell ndërmjetësimi nësistemin e drejtësisë, por edhepër sfidat e implementimit të tij.Prokurori Kelmendi paraqiti tëgjeturat lidhur me sfidat e imple-mentimit të ndërmjetësimit nëpraktikë gjatë takimeve të mbaj-tura me administratorë dhe ref-

erentë të ndërmjetësimit tëprokurorive dhe gjykatave.Lidhur me punëtoritë dhe tryezate organizuara për mbështetjen eimplementimit të ndërmjetësim-it foli menaxheri i projektit tëUNDP-së, për fuqizimin esundimit të ligjit, Ardian Latifaj.

Avancimi i sistemit të ndërmjetësimit, prioritet i sistemit të drejtësisë

Page 9: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

09E PREMTE, 15 NËNTOR 2019EKONOMI

PRISHTINË, 114 NËNTOR (ER) -Banka Qendrore e Republikëssë Kosovës (BQK) përmes njëreagimi ka bërë me dije seopinioni të mos bie pre e informacioneve të publikuaranë rrjetet sociale në lidhje meshitblerjen bankës "TEB sh. a."nga biznesmenët rusë. "NëBQK nuk ka pasur asnjëherëkërkesë për ndërrim të pronësisësë kapitalit aksionar të kësajbanke, e cila që nga fillimi ështënën pronësi të 'BNP Paribas

Fortis Yat?r?mlar Holding A.?'dhe 'Çolakoglu Group JointVenture'. Banka 'TEB', sëbashku me bankat e tjera qëjanë të licencuara, kanë luajturdhe po luajnë rol shumë tërëndësishëm për krijimin e njësistemi financiar të sigurt dhetë shëndoshë, i cili ka kon-tribuar në rritjen ekonomike tëvendit dhe nxitjen e inves-timeve të jashtme, veçanërishtnë sektorin financiar", thuhetnë reagimin e BQK-së.

Banka Qendrore e Republikëssë Kosovës siguron të gjithëqytetarët se i gjithë sektorifinanciar është i sigurt dhe nukka vend për shqetësim. "BQK-ja si mbikëqyrës i sistemitfinanciar do të vazhdojë tëpunojë në mbajtjen e një sistemi financiar të sigurt dhetë shëndoshë dhe do ta përmirësojë vazhdimisht mjedisinekonomik në të cilin industriafinanciare operon", theksohet mëtutje në këtë reagim.

BQK-jja: OOpinioni ppublik ttë mmos bbie ppre ee iinformacioneve ppër sshitblerjen ee bbankës TTEB

PRISHTINË, 114 NËNTOR -Udhëheqja e Sindikatës sëPavarur e Sektorit Privat tëKosovës, e kryesuar nga JusufAzemi, ka marrë vendim për fillimin e protestave dhe grevave për punëtorët e sektoritprivat lidhur me rritjen epagave, zbatimin e Ligjit tëPunës si dhe marrëveshjeskolektive. Azemi në një konferencë për media kadeklaruar se ka ende punëtorëqë paguhen nga 130 dhe 170euro.

Azemi ka thënë se janë dukekërkuar kushte më të mira tëpunës. "Sot kemi ardhur të takohemi që të vendosim për fillimin e protestave apo fillimittë grevave, varësisht prej situatësqë e kemi. Javën e ardhshme dotë fillojmë me protesta, pavarësishtqë kemi rritje solide nga disa kompani. Ne si sindikatëmendojmë që ditën e martë, tëmërkurën dhe të enjten e javëssë ardhshme, të jetë një protestënjëorëshe, eventualishtdyorëshe, pastaj të premten të

ulemi dhe t'i shohim rezultatetqë na takojnë me ligj, pozitiveapo çfarëdo qoftë dhe pas javëstjetër të futemi në grevë", kathënë Azemi. Ai ka theksuar sepaga prej 250 eurosh ka"vdekur" dhe se punëtorëtduhet të paguhen 300 euro."Njoftojmë opinionin publik, sepaga prej 250 eurosh ka vdekur.Tani e tutje të gjithë ata që dëshirojnë të marrin shërbimenga sektori privat duhet tëpaguajnë 350 euro në muaj", kathënë Azemi./A. MAVRAJ

Punëtorët ee ssektorit pprivat nnë jjavën ttjetër pprotestojnë

Albulena SS. MMAVRAJ

PRISHTINË, 114 NËNTOR -Menaxhmenti i Kompanisë"NewCo Ferronikeli ComplexLLC", pas organizimit të grevës sëpunëtorëve që ka rezultuar mendërprerjen e prodhimit, duke ishkaktuar humbje të madhekompanisë, ka sqaruar për opin-ion gjendjen reale. "Duke e çmuarkontributin e punonjësve të vet,menaxhmenti në bashkëpunimme Sindikatën e Punëtorëve të'NewCo Ferronikelit' ka marrëvendim që secili i punësuar tëpërfitojë nga skema e planifikuare bonuseve. Sipas kësaj skeme,punëtorët çdo muaj, përveçpagës të cilën e marrin me rregull,do të përfitojnë edhe bonuse shtesë. Kjo do të varet nga performanca e secilit punëtor dherealizimi i planit të përcaktuarmujor. Ne si menaxhment jemi tëbindur se kjo do të ndikojë në përmirësimin e performancës së punëtorëve dhe ngritjen e produktivitetit", është thënë nëkomunikatën e"NewCoFerronikel", duke u shtuarse për kompaninë punonjësitjanë aset i çmuar, ndaj nëvazhdimësi është punuar për përmirësimin e kushteve të tyre. "Punonjësve të 'NewCoFerronikelit' iu ofrohen kushte tëpunës me standarde të lartandërkombëtare duke filluar ngapajisjet për mbrojtje në punë,ushqimi cilësor në punë, trans-porti, përkujdesja mjekësore,

lavandëria për larjen e rrobave tëpunës, pagesa e orëve shtesë,pushimi me pagesë si dhe respektimi i të gjitha normavesipas ligjit të punës të Republikëssë Kosovës. Për këtë arsye duamtë theksojmë se kërkesa e vetme epunëtorëve ka qenë rritja e pagësprej 100 eurosh për punonjës dheasnjë arsye tjetër", thuhet nëkomunikatë. Sipas kësaj komunikate, vlen tëtheksohet se paga mesatare epunonjësve të "NewCoFerronikeli"-t është 550 euro,ndërsa paga më e ulët është 400

euro. "Fatmirësisht, pas takimevetë zhvilluara me Sindikatën ePunëtorëve të 'NewCoFerronikelit' dhe duke ua sqaruarsituatën, punëtorët janë rikthyernë vendet e tyre të punës dheprodhimi është duke vazhduarsipas planit. 'Menaxhmenti iNewCo Ferronikelit' ka përpiluardhe do të vazhdojë të përcjellëpropozime për rritjen e pagës nëformatin e lejimit të rimëkëmbjessë kompanisë, pa cenuar performancën operacionale dhefinanciare, njëkohësisht do t'ivazhdojmë investimet në të mirë

të punëtorëve dhe fabrikës",thuhet në komunikatën e"NewCo Ferronikelit".Në këtë komunikatë theksohet seGrupi Balfin e ka marrë në posedim kompaninë "NewCoFerronikeli" rreth një vit më parë."Vendimi i parë i menaxhmentittë ri ishte që pa asnjë lloj obligimiligjor t'ua paguante punonjësvetë gjitha pagat e prapambeturadhe të papaguara, të cilat nuk ikishin marrë për disa muaj. GrupiBalfin ka injektuar miliona euronë investime për ta rifilluar punëne furrës dhe po planifikohen

miliona euro të tjera për investimekapitale. Më konkretisht, vetëmnë vitin 2020 'NewCo Ferronikeli'ka të planifikuar që të investojëmbi 20 milionë në teknologji, nërritjen e efiçencës, në përmirësimine kushteve të prodhimit dhe tëpunës në fabrikë si dhe për hapjene vendeve të reja të punës.Menaxhmenti i 'NewCoFerronikeli' dhe Grupi Balfin popunojnë në strategji afatgjatë përzhvillimin e 'NewCo Ferronikeli'-t,duke e bërë atë konkurrent mefabrikat e tjera në botë", theksohetnë këtë komunikatë.

‘NewCo Ferronikeli’ reagon rrethzhvillimeve të fundit në fabrikë

Page 10: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

10 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 OPINION

Prof. DDr. BBlerim RREKA

Më 18 tetor Këshilli i BE-sështyu fillimin e negociatave tëanëtarësimit me Shqipërinëdhe Maqedoninë e Veriut përherë të tretë. Zyrtarisht, trishtete anëtare, Franca,Danimarka dhe Holanda, ishinkundër bisedimeve. Por,vendimtar ishte vendimi i pres-identit francez EmmanuelMacron, i cili kërkoi një"metodologji të re" të zgjerimit,sipas së cilës, anëtarësimi iplotë i vendeve të BallkanitPerëndimor mund të zëvendë-sohet me marrëveshje të tjerajoanëtarësuese. Një raund i ri izgjerimit pas një pauze 15-vjeçare duket gjithnjë e mëpak i mundshëm. Me sa duket,anëtarësimi do të zëvendësohetme "partneritete të veçanta"ose, ndoshta , me PolitikënEvropiane të Fqinjësisë,megjithëse kjo ka më pak tëngjarë.Qasja kufizuese e BE-së drejtzgjerimit do të shkaktojë zhvillime të paparashikueshmegjeopolitike dhe të brendshmenë Ballkanin Perëndimor. Lëniae pranimit në pritje, do të thotënjë vakum strategjik në rajon,duke i lejuar zbarkimin në rajontë aktorëve joeuroatlantikë.Duke mos shpresuar të bëhenpjesë e një Evrope të bashkuar,vendet e Ballkanit mund tëkthehen në bashkim brenda

kufijve kombëtarë. Nëse projektipanevropian dështon në rajon,atëherë Kosova mund të kërkojëtë bashkohet me Shqipërinë,ose Serbia mund të përpiqet taintegrojë entitetin boshnjak tëRepublika Srpska.Në tetor presidenti serbAleksandar Vuçiq dhe presidentii Republika Serpska, MiloradDodik, u takuan me kryemi-nistrin rus, Dmitry Medvedev,në Beograd dhe diskutuan përanëtarësimin në BashkiminEuroazian. Serbia nënshkroitraktatin e pranimit më 25 tetor2019. Presidenti Vuçiq u takua,gjithashtu, me kryeministrin eMaqedonisë së Veriut, ZoranZaev dhe kryeministrin shqiptarEdi Rama, në Novi Sad dhe mëvonë edhe në Ohër, për ta promovuar idenë e tij për një"minishengen ballkanik", si njëpërpjekje për ta zëvendësuarintegrimin në BE me integriminrajonal. Presidenti Vuçiqprezantoi projektin duke thënë:"Ne duhet të kujdesemi përveten tonë dhe duhet të mendojmë për lidhje rajonalepas refuzimit të BE-së". Kosovadhe Mali i Zi e hodhën poshtëpropozimin, duke e konsideruaratë një zëvendësim të rrezikshëmpër anëtarësimin e rajonit në BE.Sipas një studimi të fundit, nëMaqedoninë e Veriut 8.5 përqind e qytetarëve të saj e per-ceptojnë Serbinë si aleatin mëtë ngushtë të vendit, krahasuarme 7.7 për qind për Turqinë dhevetëm 4.7 për qind për BE-në.Një qeveri e përkohshme do tëjetë në detyrë deri në zgjedhjete parakohshme më 12 prill2020. Vendi është i gatshëm t'ibashkohet NATO-s, ku në fundtë tetorit 2019, 86 për qind e

anëtarëve të NATO-s kishin ratifikuar protokollin e pranimit.

Fundi ii zzgjerimit?

Sipas të gjitha gjasave, përgjigjjae tretë negative e Brukselit përTiranën dhe Shkupin jo vetëm sedo ta shkaktojë zhgënjimin emadh me BE-në, por mund tëndikojë në qeveritë, duke çuarnë zgjedhje të parakohshme dhe konfigurime politike tëpaparashikueshme. NëMaqedoninë e Veriut zgjedhjet eparakohshme janë caktuar për12 prill të vitit të ardhshëm.Opozita në Shqipëri kohët efundit ka kërkuar zgjedhje tëparakohshme dhe dorëheqjen ekryeministrit Rama. Kjo e funditka hedhur poshtë kërkesat, porsituata mund të eskalojë meshpejtësi.A do të shtyjë ky zhgënjim popullor ndaj BE-së në Shqipëridhe Maqedoni të Veriut drejtnarracioneve më nacionalistedhe qeverive të reja anti-BE? Kjo nuk ka gjasa, duke marrëparasysh që të dy vendet kanëpërsëritur përkushtimin e tyrepër në BE. Në Maqedoninë eVeriut presidenti StevoPendarovski dhe të gjitha partitëpolitike riafirmuan orientiminstrategjik të vendit drejt BE-sëdhe NATO-s, menjëherë pasnjoftimit të Brukselit.Kryeministri shqiptar Rama, poashtu, deklaroi gatishmërinë e tijpër të qëndruar në rrugën drejtintegrimit në BE.Por ky refuzim i tretë nga Këshillii BE-së, megjithatë i dërgoimesazh rajonit se anëtarësimi ityre në BE është i pasigurt. Rastii Turqisë në relacion me BE tregon se kjo mund ta shtyjërajonin drejt Rusisë. Ashtu siKroacia, Turqia filloi negociatat epranimit në tetor 2005, por qënga atëherë nuk është arriturpërparim dhe vendi tani ështënë një partneritet strategjik meRusinë.BE-ja bëri llogari të gabuar kurdështoi për të shpallur një datëpër fillimin e negociatave të pra-nimit (e që është vetëm fillimi injë procesi të gjatë), por qeveritëe Shqipërisë dhe Maqedonisë sëVeriut janë, gjithashtu,përgjegjëse për këtë rezultatnegativ. Sundimi i ligjit mbetetnjë parakusht kryesor për pran-imin në BE. KE-ja kishte tetëkërkesa për Shqipërinë dhekatër për Maqedoninë e Veriutnë këtë fushë. Të dy qeveritë enënvlerësuan rëndësinë ekëtyre kritereve, veçanërisht në

një kohë kur sundimi i ligjit pobëhet një çështje thelbësore jovetëm në nivelin e BE-së, por edhe për vendet anëtare tëBE-së.Për më tepër, strategjia e refranceze për BallkaninPerëndimor - që mbështetet nëdoktrinën e presidentit Macronpër integrim më të thellë, jo mëtë gjerë - me siguri do të jetë qëta shtyjë zgjerimin në mënyrë tëkonsiderueshme. "Metodologjiae re" e propozuar do të çojë nënjë proces të ngadaltë, mëkufizues dhe të kthyeshëm tënegociatave anëtarësuese. Kjo,gjithashtu, mund të çojë në"pranimin e përkohshëm", qëdo të thotë një formë erevokueshme e integrimit.Me gjasë nuk do të ketë zgjerimpara se të zhvillohet një reformëinstitucionale brenda BE-së.Modeli i ri i marrëdhënieve tëBE-së me BallkaninPerëndimor, i cili nuk do tagarantojë anëtarësimin e plotënë BE, nuk përjashtohet. Përveçkëtij orientimi strategjik, proce-durat dhe instrumentet ezgjerimit do të rishikohengjithashtu. Do të prezantohetedhe revokimi, i cili do t'i lejojëKE-së të tërhiqet gjatë procesittë pranimit nëse e vlerëson tënevojshme. E gjithë kjo do të zgjasë në mënyrë të konsiderueshme rrugën përanëtarësim. Prandaj, ështëjoreale të pritet që një shtet iBallkanit Perëndimor të hyjë nëBE para vitit 2040.Qasja e presidentit Macron ndajBallkanit Perëndimor nënkuptonnjë qëndrim shumë më të ashpërndaj procesit të zgjerimit të BE-së në rajon, duke kërkuarreforma të thella në sundimin eligjit. Komisioni Evropian ndoqihapat e Francës duke publikuar,në korrik 2019 "Bluprint Actionfor Rule of Law". Bazuar në këtëdokument të ri të KE-së, sundimii ligjit do të jetë prioritet kryesori Këshillit Evropian. Do të krijohet një cikël rishikimi për t'imonitoruar vendet anëtare dhenjë mekanizëm për ta zbatuarsundimin e ligjit në nivel të BE-së, atëherë "kur mekanizmatkombëtarë do të ngecin", ai dotë vendoset. Nëse krijohet njëmekanizëm më i rreptë moni-torimi për anëtarët e tanishëmtë BE-së, çfarë duhet të presimpër shtetet kandidate? Ka tëngjarë që BE-ja, ashtu si Franca,të marrë një qasje shumë më tërreptë drejt zgjerimit të BE-së,me theks shtesë në shtetinjuridik.

Degolizmi ii rri

Implikimi i këtyre dy dokumenteve u bë i qartë më 18tetor, kur Këshilli Evropian nuknjoftoi një datë për fillimin enegociatave të pranimit. Nëvend të kësaj, Këshilli deklaroi sedo ta rivlerësonte çështjen nëmbledhjen e KE-së në maj 2020në Zagreb, megjithëse Italia popërpiqet ta përfshijë atë nëagjendën e takimit të 19 nëntorittë Këshillit për Çështje tëPërgjithshme.Liderët kryesorë të BE-së(Donald Tusk, Jean-ClaudeJuncker, Johannes Hahn,Federica Mogherini) ishinzhgënjyer nga dështimi i KE-sëpër të shpallur një datë dheParlamenti Evropian ripërsëritikërkesën për negociatat anëtarësuese. Në Bullgarinëfqinje, një protestë kundërrefuzimit të KE-së u organizuapara Ambasadës Franceze nëSofje, me protestuesit qëakuzuan BE-në, se "përsëri e larajonin në periferi të historisë".Shtetet e Bashkuara të Amerikëskanë shprehur zhgënjimin e tyreme vendimin e KëshillitEvropian, kurse Ministria ePunëve të Jashtme e Rusisëpyeti: nëse ShBA-ja ndan kufirinme Shqipërinë dhe Maqedoninëe Veriut? Kjo korrespondencë epazakontë diplomatike midisUashingtonit dhe Moskës tregonedhe një herë se Ballkani mbetetnjë vend strategjik në Evropë.Në vitin 2020, pasi Mbretëria eBashkuar të largohet nga BE-jadhe kancelarja gjermane AngelaMerkel të tërhiqet, Macroni do të mbetet si udhëheqësi mbizotërues në Evropë. Aimund të miratojë një qëndrim tëngjashëm me atë të presidentitCharles de Goll pas Luftës sëDytë Botërore: Franca lart,Gjermania poshtë dhe Britania eMadhe jashtë. Ky vizion mund të krijojë ndarjetë thella në të gjithë kontinentin,duke përplasur Evropën e vjetërme Evropën e re, veriun mejugun, qendrën me periferinë.Nëse Ballkani Perëndimormbetet jashtë BE-së, vendet e tijmund ta "importojnë" modelinqeverisës të kryeministrit hungarez Orban të demokracisëiliberale dhe ngadalë t'iu kthehensistemeve parademokratike.

Skenarët

Skenari më i mundshëm nga njëkëndvështrim gjeopolitik ështëqë refuzimi i Këshillit të BE-së

GJEOPOLITIKË: BALLKANI PERËNDIMOR

PAS REFUZIMIT NGA BE-ja• Zgjerimi i BE-së në BallkaninPerëndimor duket gjithnjë e më ivështirë. Refuzimi i BE-së për ta filluarprocesin e anëtarësimit për Maqedoninëe Veriut dhe Shqipërinë do të ndikojë nëstabilitetin në rajon. Qasja e re e presi-dentit francez Emmanuel Macron përBallkanin Perëndimor ka bërë që BE-ja tëtërhiqet në nga integrimi në një partneritetstrategjik, që tani po konsiderohet si njëalternativë për anëtarësimin e plotë.Vendet e Ballkanit, të zhgënjyer nga ky përfundim, mund të rrëshqasin nëiliberalizëm jodemokratik

Page 11: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

11E PREMTE, 15 NËNTOR 2019OPINION AKTUALE

do ta prekë gjithë rajonin, jovetëm Maqedoninë e Veriutdhe Shqipërinë. Mund të ketëdëme anësore, por humbjakryesore do të jetë unitetievropian. Siç përmendiKomisari Evropian përFqinjësinë Evropiane dheZgjerimin, Johannes Hahn,vendimi rrezikon "destabiliz-imin e Ballkanit Perëndimor".Por tani, si do t'i bindë Brukseligjashtë vendet e rajonit që prisnin me dekada para dyervetë tij që përpjekjet e tyre për t'uanëtarësuar? Si do t'i bindë BE-ja Kosovën dhe Serbinë qët'i normalizojnë marrëdhëniete tyre bilaterale nëse Brukselirefuzon ta shpërblejë mar-rëveshjen Maqedoni-Greqi përemrin?Vendet e Ballkanit Perëndimoraktualisht gjenden në një situatë të ngjashme meEvropën Qendrore dhe Lindorenë vitet 1990 - duke u përballurme një të ardhme të pasigurt,duke pritur të shohin nëse do tëbëhen anëtarë të Unionit njëditë. T'i humbësh shpresatduke zëvendësuar anëtarësiminme një partneritet strategjik të modeluar në politikën e fqinjësisë evropiane do të ishtenjë gabim strategjik.Ndikimi në rajon ka të ngjarë tëjetë edhe më i keq. Vendet kandidate nuk do të jenë të gatshme të presin për"metodologjinë e re" të parala-jmëruar të anëtarësimit, dukendjerë se mungesa e plani-fikimit strategjik mund t'i linteato të qëndrojnë para derës sëBE-së edhe për njëzet vjet tëtjera. Pasiguria ka vazhduar përnjë kohë të gjatë, veçanërishttani kur rajoni përballet memigrime kaq akutedemografike. Planifikimi ipaqartë evropian do t'ua hapëderën kërcënimeve të sigurisë.Paratë kineze dhe armët rusedo të ofrojnë një alternativë përrajonin.Për koincidencë, më 24 tetor,një tren mbërriti në Beograd ngaKina, duke përuruar një hekurudhë të re për bartjen emallrave midis dy vendeve. Nëtë njëjtën ditë, sistemet raketoreS-400 ruse mbërritën në Serbi.Një ditë më vonë kryeministrjaserbe Ana Brnabiq nënshkroitraktatin e pranimit të BashkimitEuro-Aziatik, duke iu bashkuarprojektit të Moskës për integrimrajonal. Pas 20 vjet pritjesh tëpafrytshme dhe asnjë qartësipërpara, BE-ja rrezikon ta lërajonin larg Evropës dhe drejtintegrimit rajonal me Lindjen. Vendet e Ballkanit janë shumë tëvogla për të vepruar në mënyrëtë pavarur dhe kanë nevojë përaleanca ndërkombëtare. Tëbraktisura nga BE-ja, vetëm anëtarësimi i tyre në NATO dotë parandalojë që historia tëpërsëritet.

(Botuar nnë GGeopoliticalIntelligence SServices. PPërktheu

nga aanglishtja nnë sshqipe ddhepërshtati: AArsim RR. OOsmani)

PODGORICË, 114 NËNTOR (ER) -Përfaqësues nga Zyra Kombëtaree Auditimit të Kosovës morënpjesë në punëtorinë rajonale metemë "Strategjitë dhe qasjetteknike për përforcimin ebashkëpunimit në mes tëParlamenteve dhe InstitucioneveSupreme të Auditimit (ISA)" tëmbajtur në Podgoricë nga 12 derimë 14 nëntor. Punëtoria u organizua ngaParlamenti i Malit të Zi dhe BankaBotërore si dhe është mbështeturnga Fondi i Forcimit të Mjedisit tëPërgjegjshmërisë dhe Mirëbesimit(FFMPM), i themeluar nga sekretariati shtetëror zviceran përçështje ekonomike dhe KomisioniEvropian. Pjesëmarrës në këtëpunëtori ishin deputetë nga parlamentet dhe përfaqësues ngaInstitucionet Supreme tëAuditimit të vendeve të BallkanitPerëndimor. Kjo punëtori ishteaktivitet përcjellës nga punëtoriae mbajtur në muajin maj nëTiranë, me temë "Fuqizimi i marrëdhënieve të Parlamentitdhe Institucioneve Supreme tëAuditimit për të përmirësuar performancën e auditimit tëjashtëm në Shtetet e BallkanitPerëndimor".Pjesëmarrësit e kanë njoftuarnjëri-tjetrin lidhur me përpariminnë zbatimin e planeve të veprimitpër të cilat janë pajtuar në punëtorinë e mbajtur në Tiranë.Përmes diskutimeve pjesëmar-rësit shkëmbyen edhe përvojat evendeve të tyre lidhur me rolin eparlamentit dhe komisioneverespektive për mbikëqyrjen efinancave publike, çështjen eshqyrtimit të raporteve tëauditimit si dhe mënyrat ebashkëpunimit për krijimin e njëmarrëdhënie më efektive. Tema të tjera të diskutimit dhe

shkëmbimit të përvojave nëkuadër të punëtorisë lidhen mememorandumin e bashkëpunimitnë mes të Parlamentit dhe ISA-ve,kuptimi i raportit të auditimit,përdorimi i raportit të auditimitpër ta shqyrtuar performancën e

qeverisë dhe subjekteve të auditu-ara, monitorimi i rekomandimeveetj.Në këtë punëtori nga ZyraKombëtare e Auditimit morënpjesë ndihmësauditori ipërgjithshëm Naser Arllati,

drejtori i përgjithshëm ImriSemtishti, udhëheqësja eDepartamentit për Komunikimdhe Bashkëpunim Ndërkombëtarnë Auditim, Saranda Husaj-Baraliu dhe auditorekëshilltarepër Kuvend, Violeta Smajlaj.Ndërsa në emër të Kuvendit tëKosovës mori pjesë stafimbështetës i Komisionit përBuxhet dhe Financa dheKomisioni për Mbikëqyrjen eFinancave Publike. Po ashtu,pjesëmarrës ishin edhe përfaqësues nga Zyra e BashkimitEvropian në Kosovë. Në kuadër tëkësaj punëtorie, pjesëmarrësitvizituan edhe Parlamentin e Malittë Zi, ku u mirëpritën nga kryetariIvan Brajoviq, i cili i ka njoftuar lidhur me punën e parlamentitdhe komisioneve parlamentare.Po ashtu, pjesëmarrësit kanë vizituar edhe InstitucioninSuprem të Auditimit të Malit të Ziku janë pritur në një takim tëveçantë nga presidenti i këtij institucioni, Milan Daboviq.

Strategjitë dhe qasjet teknike përpërforcimin e bashkëpunimit në mestë parlamenteve dhe institucionevesupreme të auditimit

Auditori i Përgjithshëm iKosovës, Besnik Osmani, ishoqëruar nga zëvendësi i tij IlirSalihu, kanë zhvilluar një vizitëzyrtare në Gjykatën Evropiane të Auditorëve (ECA) nëLuksemburg, ku janë takuar mekryetarin e ECA-së, Klaus HainerLehne. Sipas një njoftimi përmedia të Auditorit tëPërgjithshëm të Kosovës, në këtëtakim biseda është fokusuar përvazhdimin e bashkëpunimit dheshkëmbimit të përvojave nënivel profesional. Po ashtu, temë e bisedimeve

ishte edhe pjesëmarrja e ZyrësKombëtare të Auditimit tëKosovës (ZKAK) në programetdhe aktivitetet e institucioneveevropiane të auditimit. Auditori iPërgjithshëm, Osmani, ka uruarLehne për emërimin e tij edhepër një mandat tjetër si presidenti ECA-së dhe e ka falënderuar atëpër mbështetjen e vazhdueshmedhënë ZKAK-së, veçanërisht përofrimin e mundësive për audi-torë e ZKAK-së që të marrinpjesë në programet e praktikësprofesionale. Sipas këtij njoftimi,kjo paraqet një mundësi shumë

të mirë për auditorët e ZKAK-sëqë të njoftohen me praktikat emira evropiane për auditim dhetë mësojnë drejtpërsëdrejti ngaekspertët e ECA-së. Presidenti i Gjykatës Evropianetë Auditorëve, Klaus HainerLehne, i ka vlerësuar të arriturat eZKAK-së dhe ka rikonfirmuarmbështetjen e ECA-së përZKAK-në si në zhvillimin ekapaciteteve profesionale, poashtu edhe në përfshirjen eZKAK-së në programet e organizimet rajonale dhe evropiane të auditorëve.

Auditori i Përgjithshëm vizitonGjykatën Evropiane të Auditorëve

Page 12: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

12 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 GLOB RAJON

UASHINGTON, 114 NËNTOR -Së pakugjashtë persona janë lënduarpasi një person i armatosur hapizjarr në një shkollë të mesme nëKaliforni, njoftuan zyrtarët. Incidenti ndodhi në Shkollën eMesme Saugus në veri të LosAngeles, disa minuta para se tëfillonte orari mësimor.

Policia e përshkroi të dyshuarinsi një aziatik i veshur me rroba tëzeza, raporton BBC. Autoritetet e mbyllën shkollëndhe institucionet tjera arsimorenë afërsi. Sipas faqes LA Times, i dyshuariështë një 15-vjeçar. Transmetimet e drejtpërdrejta

nga helikopteri treguan zyrtarëtpolicorë në vendin e ngjarjes dhetë plagosurit duke u barturpërmes autoambulancave. Policia iu bëri thirrje njerëzve qëjetojnë në afërsi, të mbyllin dyerte shtëpive, derisa kërkimet për të gjetur të dyshuarin povazhdojnë.

Disa ttë pplagosur nnga ttë sshtënat nnë nnjë sshkollë nnë SShBA

UASHINGTON, 114 NËNTOR - Nuk kashenja se bisedimet e sëmërkurës mes udhëheqësve të ShBA-së dhe Turqisë sollën ndonjë përmirësim nëmarrëdhëniet e rënduara mes dyvendeve. Dy presidentët, Donald Trumpdhe Rexhep Tajip Erdogan, i përshkruan diskutimet nëShtëpinë e Bardhë si produktivedhe të sinqerta. "Blerja ngaTurqia e armatimeve tësofistikuara ruse, si sistemi S-400, krijon sfida serioze përne", tha presidenti Trump në njëkonferencë të përbashkët përshtyp me Erdoganin, ka njoftuarvoa. "Shpresojmë se do të arrijmëta zgjidhim këtë situatë", tha ai. Blerja e sistemit rus S-400 përmbrojtje nga raketat shkel LigjinCAATSA-Akti Ligjor përKundërpërgjigje ndaj Rivalëve tëAmerikës, që ndalon blerjen e sistemeve të rëndësishmeushtarake nga Rusia. Si rezultat,ShBA-ja e nxori aleaten e vet tëNATO-s, Turqinë, nga programi iAvionëve Luftarakë F-35.Duke folur për fërkimet që kanëlindur lidhur me sistemet S-400dhe F-35, presidenti Erdogan tha"vetëm me dialog mund t'ikapërcejmë pengesat që hasim".Udhëheqësi turk sugjeroi blerjene sistemit amerikan Patriot përmbrojtjen nga raketat, nëse ofrohet me çmim të pranueshëm.Zyrtarët e dy vendeve thonë sejanë planifikuar diskutime të tjera të nivelit të lartë në përpjekje për të zgjidhur këtëçështje kritike.Presidenti turk diskutoi kohët efundit me udhëheqësin rus përblerjen e avionëve luftarakë rusëSu-57 dhe Su-35, nëse nuk arrintë blejë avionë amerikanë.Një veprim i tillë do ta

kërcënonte anëtarësinë e Turqisënë NATO.Presidenti Trump, në konfer-encën për shtyp të mërkurën,nuk foli për këtë problem, duke elavdëruar Turqinë si një aleateshumë e vlefshme në NATO.Në fillim të javës një grupdypartiak ligjvënësish i dërgoipresidentit një kërkesë meshkrim që ta anulonte takiminme presidentin turk si rezultat iveprimeve "shkatërrimtare" tëErdoganit në Siri dhe, gjithashtu,për blerjen e sistemit S-400 ngaTurqia. "Nisur nga kjo situatë,besojmë se është e papërshtatshmeqë presidenti Erdogan ta vizitojëShBA-në", thuhej në letrën eligjvënësve.Pak para mbërritjes së Erdoganitnë Shtëpinë e Bardhë, udhëheqësii shumicës demokrate nëDhomën e Përfaqësuesve, StenyHoyer, e quajti "të turpshme" qëpresidenti Trump ta pristeErdoganin, duke e akuzuarudhëheqësin amerikan se "pombyll një sy para veprimeve tëudhëheqësve të huaj, të cilëtkanë marrë në dorë autoritetet ezgjeruara dhe përpiqen të sundojnë si autokratë, duke minuar demokracinë në vendete tyre dhe duke shfrytëzuarpërçarjet dhe konfliktet etnikepër ta rritur legjitimitetin e tyre".Komente të ngjashme bënNancy Soderberg, ish-zëvendëskëshilltare për sigurinëkombëtare dhe konsulente nëorganizatën e paanshme, politi-ka për Amerikën. "Ne duhet tapezullojmë anëtarësinë eTurqisë në NATO si rezultat ispastrimit etnik dhe masakravetë tjera që ka bërë në Siri, dukedetyruar mbi 180 mijë civilë tëlargohen nga banesat. Duhet tëdënojmë, jo të festojmë, dikta-

torin Erdogan, i cili vë në shën-jestër kundërshtarë politikë,pakica dhe organizata joqever-itare në vendin e tij", thotëSoderberg.Analisti i politikës së jashtme,Dario Cristiani, studiues nëFondin Marshall në Shtetet eBashkuara, gjithsesi mendon se"presidenti Trump veproi siduhet që u takua me Erdoganin".Cristiani tha se me gjithë shtimine tendencave nacionaliste eautoritare të udhëheqësit turk,"Turqia mbetet një aleate erëndësishme e NATO-s dhe njëvend me rëndësi kyçe për bal-ancën gjeopolitike në një pjesë tërëndësishme të botës. Si rezultat,dialogu me Turqinë mbetet merendësi kritike, megjithëse duhettë vazhdojnë të kenë rëndësiedhe praktikat turke kundërdemokracisë dhe të drejtave tënjeriut".Pesë senatorë republikanë iubashkuan presidentit për të prit-ur udhëheqësin turk tëmërkurën në Shtëpinë e Bardhë."Synimi i këtij takimi me miqtë

turq ishte një mësim mbiedukatën qytetare amerikane.Gjithsesi ky takim ne jepmundësi të jemi optimistë", thaSenatori Lindsey Graham nëkomentet për gazetarët.Senatori Ted Cruz tha se përveçblerjes së sistemit rus S-400,ligjvënësit janë të shqetësuaredhe për trajtimin e kurdëve ngaregjimi i Erdoganit. Qeveria turkei konsideron disa organizata dhelëvizje kurde si terroriste.Disa nga grupet paraushtarakekurde konsiderohen si aleatë ngaShtetet e Bashkuara në luftënkundër ISIS-it në Siri.Në një intervistë me ShërbiminKurd të "Zërit të Amerikës',Mustafa Bali, zëdhënësi i Forcavetë Mbrojtjes Siriane, një grupkryengritës i udhëhequr nga kur-dët, i bëri thirrje ShBA-së të mossakrifikojë për interesat e sajekonomike kurdët, të krishterëtdhe grupe të tjera etnike e fetarenë territorin sirian. "PresidentiTrump duhet t'i përmbushëdetyrimet morale dhe të moslejojë spastrim etnik dhe inx-

hinierinë demografike që ështëpraktikuar nga Erdogani që kurforcat e tij u futën në Siri", thaBali, duke akuzuar Turqinë se kashkelur armëpushimin dhe kazgjeruar territoret që kontrollondhe që i ka etiketuar si "zona tësigurta".Presidenti Erdogan, në një konferencë me gazetarë fajësoiterroristët kurdë se vazhdojnë tëvrasin ushtarë e civilë turq. Ai thase ia kishte kthyer prapa letrënqë i kishte dërguar presidentiTrump, ku i thoshte të mos bënte"si i fortë" dhe të mos tregohej"budalla" duke filluar një ofensivë ushtarake në Siri.Bisedimet mes presidentëveTrump dhe Erdogan u zhvilluanndërkohë që ishin hapur seancatpublike me dëshmi në kuadër tëhetimeve që mund të çojnë në procesin për shkarkim tëmundshëm të presidentit.Në një konferencë me gazetarë,presidenti Trump tha: "Nuk kamparë asnjë minutë nga seancat",duke i cilësuar hetimet "njëmashtrim që nuk duhet lejuar".

Takimi Trump - Erdogan dhe transaksionet

e Ankarasë me Moskën Dy presidentët i përshkruan diskutimetnë Shtëpinë e Bardhë si produktive dhetë sinqerta, mirëpo Trumpi tha se blerjanga Turqia e armatimeve të sofistikuararuse, si sistemi S-400, krijon sfida serioze për ne dhe shpresojmë se do tëarrijmë ta zgjidhim këtë situatë

Page 13: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

13E PREMTE, 15 NËNTOR 2019KULTURË

Libri që ka dalë në dritë me titull"De Bello Trojano - DictusCretensis & Dares Phryges" ështëi një rëndësie të veçantë sepsederi më tash lufta e Trojës ështëkuptuar dhe shpjeguar vetëmsipas poemave të Homerit,"Iliadës" dhe "Odisesë" (pra nënjë kontekst mitologjik dhe

hyjnor), pra këngë epike kushtuarluftës së Trojës (1194-1184. p. er.re.), të cilat këngë u kënduan brezpas brezi nga këngëtarë tëndryshëm, duke filluar ngaHomeri (Melesigjeni). Homeri ishte këngëtar i parë tëcilit i faturohen këto dy poema(këngë) të cilat janë kënduar dhepërcjell brez pas brezi deri kurdiktatori Pisistrati nga goja popul-lore i bënë këto këngë të shkruaranë libër, aty në shek V. p. e. re. Duhet theksuar se në origjinal,"Iliada" dhe "Odiseja", vërtetflasin shqip, por grekët e rinj këtody poema i falsifikuan dhe indryshuan, duke i zëvendësuarme emra të tyre por, fatmirësisht,aty-këtu kanë ngelur në shqipdisa emra të heronjve, vendeve,zotave dhe personave të veçantë. Këtë studim dhe publikim, përluftën e Trojës, profesor Zenelaj eka bazuar në një literaturë të gjerësi dhe në burime më të vjetra arki-vore të autorëve të huaj. Sidomos

ky libër bazohet në dy shënimetdhe rrëfimet me shkrim, pra në dyburime të tjera deri vonë të panjo-hura, ose pak të njohura, të dyautorëve të kohës që ishin vetëpjesëmarrës të luftës së Trojës, nëtë dyja anët kundërshtare: Dikti iKretës dhe Dari i Frigjëve. Autorët antik Trojën e vënë në

pjesën veriperëndimore të Azisësë Vogël, në afërsi të Dardaneleve,të cilat quhen sipas dardanëve.Straboni, gjeograf, topografinë eTrojës e vendos nga pozicioni iMalit Idha. Burimet historike dhe

gërmimet arkeologjike të dr.Heinrich Schlimmann zbuluanedhe vendndodhjen e varrit tëAkilit, Ajaksit, Helenit e të tjerëve,ku shkruhet se Aleksandri i Madhe kishte vizituar varrin e Akilit nëTrojë (aty ku sot quhetBunarbashqe). Gërmimet profe-sionale të ekipit të HeinrichSchlimannit (me 80 veta në këtëekip), zbuluan Trojën e vërtetëdhe aty gjetën tunele, mure,rrënoja, artefakte si dhe një pjesëtë madhe të thesarit të MbretitPriam. Dikti i Kretës dhe Dari i Frigjëve,të dy ishin dëshmitarë dhe pjesë-marrës të luftës, të cilët kishinmbajtur shënime për ngjarjendhe i kishin mbijetuar luftës. Darii Frigjisë kishte qenë një njeri iditur dhe njëherësh nëpunës aposhef i kabinetit të Hektorit, ndërsaDikti i Kretës kishte qenë në anëne kundërt të trojanëve sishoqërues i Agamemnonit. Ata tëdy i mbijetuan luftës dhe ishinvarrosur së bashku me doku-mentet (shënimet e tyre) të cilatishin shkruar në Papirus egjipt-ian. Ditari i Diktit të Kretës ishte përk-thyer nga fenikishtja në koinënantike nga Eupraksi, ndërsa ngafenikishtja në latinishte ishtepërkthyer nga Lucius Septimos. Dikti ishte nga Kreta, nga qytetiKnosos dhe versioni i tij është mëi gjerë se versioni i Homerit. Librii Diktit të Kretës ka qenë në 9 vël-lime në origjinal, ndërsa gjatëpërkthimit është shkurtuar dhenjihen vetëm 6 vëllime. Ky libër iDiktit është tërësisht historik.Ngjarjet përshkruhen mebesnikëri dhe saktësi, duketreguar edhe pamjet e heronjve

dhe fizikun e tyre, karakteret dhezërin që kishin. Ky libër ështëzbuluar mes shek. IV-II. p. e. re.atje ku Dikti, pas Luftës së Trojës,kishte shkuar në vendin e tij nëKretë dhe kishte jetuar edhe njëkohë, ndërsa po aty ishte varro-sur së bashku me shënimet e tij. Burim i dytë kryesor i këtij libri,sipas autorit, janë edhe shënimete Darit të Frigjëve. Dari i Frigjëve,po ashtu, ishte pjesëmarrës iluftës së Trojës dhe ishtenëpunës ose shef i kabinetit tëheroit të Trojës, Hektorit. Sipasdisa burimeve, bëhet me dije seDari i Frigjëve si duket i takonterrethit të grupit komplotist tëAntenorit sepse ai i mbijetoiLuftës së Trojës duke lënë pasvetes këtë ditar në papyrusegjiptian. Dari i Frigjëve ishtevarrosur me shënimet e tij nëTrojë. Nëse i krahasojmë shënimet eDarit të Frigjëve dhe Diktit tëKretës për nga vëllimi, dallojnëpak mes tyre por, kryesisht,ngjarjet e luftës së Trojës janë tëpërshkruara përafërsisht njëjtë

me disa dallime të vogla. EdheHomeri e përmend tek "Iliada"Darin e Frigjëve, të cilin e karak-terizon si një njeri tëndërgjegjshëm, të pasur, të vir-tytshëm dhe si një prift i kohës. Zanafilla e luftës së tretë të Trojësdhe e hasmërisë mes këtyre dypalëve daton që nga koha eMbretit të Trojës - Troit dheMbretit të Sipilusit Tantalit (i parii Agamemnonit dhe Menelaut),ngjarje rreth 75-100 vjet, paraLuftës së Trojës (1194-1184. p. e.re. ). Lufta e Trojës (1194-1184. p. er.re.), të cilën ne e dimë deri mëtash, ka qenë si vazhdim i dyluftërave të mëparshme e, nëfakt, kjo e fundit ishte lufta e tretëdhe vendimtare e shkatërrimit tëTrojës, sepse kjo ishte fundi dheperëndimi i shtetit të Trojës. Autori Zenelaj në këtë libër kashkruar duke u bazuar në doku-mente të sakta dhe të pathënaderi më tani për luftën e parë tëdytë dhe të tretë të Trojës, e kulufta e tretë e tyre ka zgjatur rraf-sh 10 vjet, 8 muaj dhe 12 ditë.

Eqrem Zenelaj boton librin e tij shkencortë njëmbëdhjetin me radhë

Prof. dr. Eqrem Zenelaj ditë më parë ka përuruar librin e njëmbëdhjetë meradhë nga fusha shkencore. Libri i tij i fundit, i titulluar "Lufta e Trojës sipasdiktit të Kretës dhe Darit të Frigjëve", është përuruar në Sallën eKonferencave në "Grand Hotel", në praninë e dhjetëra personaliteteve. Profesor Zenelaj argumenton "lufta e Trojës ishte një luftë e fiseve të shumtapopullore të së njëjtës origjinë në të dyja anët e brigjeve të Hellespontit dheEgjeut dhe ishte një luftë rajonale e cila përfshiu tri kontinente: EvropënJuglindore, Afrikën veriore dhe Azinë e vogël dhe që kjo ka ndodhur prej vitit1194-1184 para epokës së re".

Page 14: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

14 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 MEDIALE

PESHORJAPlanetët

duketsikur

luajnë me jusot duke iu afruar ose

duke iu larguar në çastetë caktuara objektivave

tuaja parësore.

AKREPIPo

ëndërronipër detin

sot sepsenga ritmet e ditës po ekuptoni që në krahasim

me të tjerët, pushimet përju janë ende larg.

SHIGJETARISot

dikush dot'ju kujtojëqë jeta ka

edhe detyrime dhepërgjegjësi që duhet të

merrni mbi vetë. Deri mëtani keni qenë të qetë

nga kjo anë.

BRICJAPINdiheni

tëngarkuar

emocionalishtkëto kohë dhe doni patjetër të pushoni.Partneri nuk po ju

ndihmon aspak për tëkaluar këtë fazë tensioni.

UJORINuk ështëse jeni në

kohët tuajamë të mira

dhe këto ditë do t'ju vërtetojnëqë gjithçka po shkon keq.

Mbase nga ngarkesat që keninë punë çdo gjë ju bën të

nervozoheni.

PESHQITMë mirëse kaq

nukmund t'ju

shkonte. Shijojini këtoditë sepse do t'ju vijnë të

tjera me mjaft tensiondhe debate.

DASHIPërgjatë

gjithëditës sot

do të jeni nëfunksion të impenjimeve

profesionale, ndërsambrëmja do t'ju gjejë në

një ambient të ri.

DEMIÇdo mjet

ose kompro-

mis do t'iavlejë që ju ta fitoni lirinë emendimeve. Nuk doni tëjeni peng i klisheve të tëtjerëve dhe do të dini si

të veproni.

BINJAKËTJeni

zgjuar meide mjaft

të turbulltasot sa i përket një

problemi të caktuar qëduhet ta zgjidhni patjetër.

Mund edhe ta devijonigjatë pasdites.

GAFORRJANgadoqë po

dëgjoniplane për

pushime juve po jupëlqen kjo lloj ndjesie nëajër. Shumë shpejt do të

niseni edhe ju nëpushime.

LUANIKenimjaft

problememe punën

ose biznesin tuaj dhe kjonuk është periudha më e

mirë për t'i zgjidhur.

VIRGJËRESHAEdhepse

mund tëkeni çaste

që luhateni në idetëtuaja, në përgjithësi çdogjë sot shkon shumë mëmirë sesa që e mendonit.

Një burrë i ka propozuar të dashurës duke uulur në gjunjë mbi tavolinën e sërfit. LaurenOiye i tha "po" përpara se Chris Garth t'ibinte unaza në oqean. Për fat të mirë aikishte një unazë tjetër rezervë. Garth e dintese diçka mund të shkonte keq, kështu që

unazën e vërtetë e la në breg të Queen'sBeach në Waikiki, ku të dy u takuan vite mëparë.

E rrallë

I ppropozon ttëdashurës ppër mmartesëduke bbërë ssërf, uunazapërfundon nnë ooqean

Burri i thotë gruas: Nëse s'do të kishaty do të humbisja.Gruaja: Kaq shumë më dashuron?Burri: Jo, por nuk e di rrugën për nështëpi.

Një grua shihet e mbështjellë duke u mbrojtur nga dëbora afërliqenit Michigan në Chicago. /AP/

E jashtëzakonshme

B A R S O L E TA E D I T Ë S

Vetem gjatë vikendit në ora14:00

ABOMINABLE 3DI Animuar/Aventurë/Komedi; 1 ore 32

minRolet: Chloe Bennet, Tenzing Norgay

Trainor, Albert Tsai, Eddie Izzard, SarahPaulson, Tsai Chin, Michelle Wong, etj.

Regjia: Jill Culton

Çdo ditë në ora 16:00 TOY STORY 4 / 3D

I Animuar/Aventurë/Komedi; 1 orë 40min

Rolet: Tom Hanks (Woody), Annie Potts (BoPeep), Tim Allen (Buzz Lightyear), Tony

Hale (Forky), Keegan-Michael Key (Ducky),Jordan Peele (Bunny), Wallace Shawn

(Rex), John Ratzenberger (Hamm), KeanuReeves (Duke Caboom), etj.

Regjia: Josh Cooley

Çdo ditë në ora 18:00 dhe 20:00

MALEFICENTMISTRESS OF EVIL

3DAventurë/Familjar/Fantazi; 1 orë 58 min

Rolet: Angelina Jolie, Elle Fanning, ChiwetelEjiofor, Sam Riley, Ed Skrein, Imelda

Staunton, Juno Temple, Michelle Pfeiffer, etj.Regjia: Joachim Ronning

Çdo ditë në ora 22:00

ZOMBIELANDDOUBLE TAP

Aksion/Komedi/Horror; 1 orë 39 min

Rolet: Woody Harrelson, Jesse Eisenberg,Emma Stone, Abigail Breslin, Rosario

Dawson, Zoey Deutch, Luke Wilson, etj.

Regjia: Ruben Fleischer

Programi i shfaqjes së filmave në Kino ABC

Për informata dhe rezervime të biletave thirrni FALAS: 0800 22222 dhe [email protected], www.kinoabc.info, fb: Kino ABC.

Lopët ee hhedhura në ddet nnga UUraganiDorian ggjenden ggjallëTri lopë të hedhura në det nga Uragani Dorian janëgjetur gjallë pasi, siç duket, kanë notuar për disamilje. Lopët jetonin në ishullin Cedar, por uzhdukën në shtator pas uraganit të fuqishëm qëpërfshiu vendin. Mendoheshin se kafshët kishinngordhur, por ato u gjetën në parkun Cape

Lookout National Seashore. Ndërkohë zyrtarët popërpiqen t'i kthejnë në shtëpi. Zyrtarët thanë selopët mund të kenë notuar tetë kilometra.

FOTO E DITES

Page 15: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

15E PREMTE, 15 NËNTOR 2019SPEKTËR

Këngëtarja e njohur BillieEilish ka publikuar këngënmë të re. Kënga quhet

"Everything I wanted" dhe është

pëlqyer shumë nga adhuruesit ekëngëtares. Në kanalin "Youtube"kjo këngë ka marrë pesë milionëklikime për pak orë.

Aktori i njohur Pete Davidsondhe modeluesja Kaia Gerberjanë fotografuar nga paparacët

teksa ecnin dhe mbanin duart e lidhura bashkë. Sipas "Page Six", ata upanë duke dalë nga një supermarket

në Hillsdale të Nju Jorkut. Davidsonkishte të veshur një bluzë ngjyrë blutë errët, ndërsa modeluesja pati njëpalltë të materialit të lëkurës. Si duketaktori dhe modeluesja e njohur janënë lidhje të dashurisë.

John Legend njihet si një ndërmeshkujt e suksesshëm, portani atij i është shtuar edhe një

titull i rëndësishëm, pasi revista enjohur 'People' e ka shpallurkëngëtarin John Legend,mashkullin më seksi për vitin 2019.Siç bën me dije 'People', këngëtari

i hitit 'All of me' do ta mbajë tash-më titullin e dhënë vitin e kaluarpër aktorin Idris Elba. Ky vendim irevistës së njohur e gëzoi veçanër-isht bashkëshorten e tij modele,Chrissy Teigen, e cila ka publikuarfoton e bashkëshortit dhe shkroinjë dedikim.

'People' sshpall JJohnLegend mmashkullin mmë

seksi ttë vvitit'Lose you to love me' mori138 milionë klikime në

'Youtube' brenda tri jave

Këngëtarja e njohur SelenaGomez ka publikuar para trijave këngën 'Lose you to love

you'. Kjo këngë brenda kësaj kohe tëpublikimit ka marrë rreth 138 milionë klikime në kanalin 'Youtube'.

A janë në lidhje tëdashurisë Pete Davidson

dhe Kaia Gerber?

Billie Eilish vjen me këngë të re

Page 16: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

16 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 DOSSIER

Kurreshtar i moshuari, pyet tëmësoj se çfarë i mbeti në mendjeqë e frymëzoi në këtë shkallë saqëdonte ti ngjante. Dhe i riu i rrëfeuhistorinë e mëposhtme: -Një ditënjë nxënës i klasës që ishte dheshoku im, erdhi në klasë dhe mëtregoi një orë të re shumë të bukurqë mbante në xhep. Nuk ju përm-bajtja tundimit dhe e vodha. Paspak vuri re që i mungonte ora ngaxhepi dhe menjëherë njoftoi pro-fesorin që na jepte mësim atëmoment në klasë, dhe ishit ju. Junë vazhdim, iu drejtuat klasës dhe

thatë: – Ora e një nxënësi të kësajklase u vodh në këtë orë mësimi.Kush e vodhi, ju lutem ta kthejmenjëherë. – Kur mendova turpine poshtërimit përpara gjithëshokëve të mi të klases, nuk guxo-va ta dorëzoja. Pastaj ju mbyllëtderën, na thatë të qëndrojmë tëgjithë në këmbë sepse do kontrol-lonit xhepat e gjithë nxënësvederisa ta gjenit. Por vendosët njëkusht. Të gjithë duhet ti kemi sytëmbyllur të mos shikojmë fajtorin.Dhe kështu u bë. Kur arritët tekunë, e gjetët në xhepin tim dhe e

morët. Por vazhduat të kërkonitnë xhepat e të gjithëve dhe kurmbaruat thatë: «Dhe tani mund tëhapni sytë, Ora u gjend!» Nuk zutëemrin tim në gojë dhe as mëtërhoqët vërejtje mënjanë. Prisja

të më qortonit dhe të më bënitmoral, por as këto nuk ndodhën.Atë ditë, ju shpetuat dinjitetin tim.Ajo ditë, ishte dita më e turpshmee jetës sime dhe më dhatë memënyrën tuaj një mësim të fortë. E

kujtuat tani rastin z. Profesor? -Po,duke të dëgjuar, i kujtova të gjitha.Por ka diçka që nuk më kujtohet,dhe ai je ti, sepse dhe unë i kishasytë e mi mbyllur kur ju kontrollo-ja të gjithëve. /kultplus

Ky rrëfim duhet të lexohet nga të gjithë mësuesit

Sot, nuk ka statusin e një ylli, porNellie Bly ka pasur një rol tëjashtëzakonshëm në zhvillimin eshoqërisë.Në gjysmën e dytë të shekullit tëXIX, vetëm ideja që një gruamund të bëhej gazetare, tingël-lonte e cuditëshme. E megjithatë,Nellie ishte një reportere siaskush tjetër në atë kohë.

Shkruante për fenomene socialeapo politike, e bënte anketimeelektorale, edhe pse nuk kishte tëdrejtë vote.Ishte e bukur dhe inteligjente,mund të bënte çdo gjë tjetër, porajo kërkoi gazetarinë e kthyer nënjë “mollë të ndaluar” për gratë.Dhe ashtu bëri, duke fituar famëme disa reportazhe, dy nga të

cilat hynë në histori.Me këmbënguljen e saj hyri nëpunë tek New York World, dhe ikërkoi redaktorit të bënte njëudhëtim rreth botës tamam si aiqë përshkruhet në librin e ZhylVernit, dhe e realizoi, e madje emundi rekordin 80 ditor të per-sonazhit me 8 ditë.Çdo gjë u raportua më saktësinë

më të madhe. Aventura e dytëishte ajo më e rëndësishmja nërrafshin gazetaresk: Nellie u hoqsi e çmendur, dhe arriti të hyntenë spitalin e parë të sëmundjevemendore në Amerikë, ku flitej sepacientët trajtoheshin me brutal-itetin maksimal.Qëndroi 10 ditë brenda me tëçmendurit, ku iu nënshtrua dhe

vetë trajtimit çnjerëzor, ku elidhnin me zinxhirë, i bënin elek-troshok, e rrihnin dhe e zgjoninçdo mëngjes me një kovë ujë tëftohtë.Paskësaj, kjo pioniere e gazetarisëinvestigative shkroi një reportazhqë vuri në lëvizje sistemin e dety-roi autoritetet të ndërhynin./gazetashqip/

Gazetarja që mposhti ‘botën e meshkujve’,hyri në çmendinë dhe ndryshoi Amerikën

Një ditë, një i ri takon një të moshuar. -Më mbani mend? -Jo. -Kam qenë nxënësi juaj. – O gëzohem. Si je? Me çfarë merresh tani? -Jam bërë mësues. -Gjykon se je i mirë në punën tënde?-E vërteta është po. Ju më frymëzuat dhedoja t’ju ngjaja.

Page 17: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

17E PREMTE, 15 NËNTOR 2019KULTURË

Gjashtë libra që Ismail Kadare rekomandon t’i lexoni

Protestuesit e MKRS-së triumfojnë,nuk vendoset presidenca në objektin e premtuar

The Week publikoi listën egjashtë librave që Kadarepropozon për lexuesit e tij, libratë autorëve tjerë të cilët duketse shkrimtarit shqiptar i kanëlënë mbresë gjatë leximit.

“Ferri” –– DDante AAligieri

Ky është libri i parë i Aligierit nëkuadër të Komedisë Hyjnore,pasuar nga Purgatori dheParajsa. “Ferri” merret me njo-hjen dhe refuzimin e mëkatit,në rrugën drejt Zotit.

“Don KKishoti” –– MMiguelde CCervantes SSaavedra

Ky libër flet për aventurat e DonKishotit. Historitë mbi kalorësitlegjendarë vazhdonin të ishinende shumë të lexuar në peri-udhën kur Servantesi shkroiDon Kishotin. Këto lloj histor-ish e idealizonin kalorësin i cilivriste dragonj, monstra dhe

ushtri të pafundme armiqsh.

“Makbethi” –– SShekspiri

Kadare është ngazëllyer ngaShekspiri dhe sidomos ngatragjedia e Makbethit.Makbethi eshtë njëra ndër trag-jeditë e Shekspirit ku paraqitetlufta e përgjakshme për pushtetne Skoci gjatë shekullit XI.Makbethi është një gjeneral nëushtrinë e mbretit dhe një ditëkrejt papritur ai ndeshet me njëmagjistare. Magjistarjaparashikon fatin e tij dhe i tre-gon se një ditë ai do të bëhejmbret, por se nuk e dinte se ku.

“Frymë ttë vvdekura” ––Nikolai GGogoli

Libri është shkruar në vitin1842, ndërsa nisi me një letërqë Pushkini i dërgoi Gogolit kui tha se duhej të shkruante njëroman mbi Don Kishotin në

stilin rus. Mentaliteti, fajet,shfajësimet, morali rus ështëkryesori në këtë vepër.

“Nderi ii hhumbur iiKaterina BBlum” ––

Heinrich BBoll

Përralla e vitit 1974 mbi njëvajzë të re dhe një gazetar që iashkatërron jetën, është historiae fundit në këtë listë. Janëgjithsej dy filma të realizuarndër vite mbi historinë e këtijtabloidi lajmesh dheKatharinas.

“Procesi” –– FFranz KKafka

Kafka sjell te lexuesi një njeriqë burgoset e persekutohet,por nuk dihet krimi i bërë ngaai. Vepra është shkruar midis1914 e 1916. Libri është radhi-tur në dhjetë librat më të mirëgjermanë të botuar nëshekullin 20-të. /Americaneye/

Ministria e Kulturës, Rinisë dheSportit ka njofuar opinionin egjerë me zhvillimet e fundit nëlidhje me protestën që zyrtarët eMinistrisë kanë zhvilluar për 7ditë pune me radhë, me qëllimkundërshtimin e zhvendosjes sëkësaj Ministrie nga objekti kundodhet aktualisht, përkatësishtvendosjen e së njëjtës në objektme qira.Ministria e Kulturës, Rinisë dheSportit (MKRS), pas kërkesëszyrtare të parashtruar ngaKëshilli Organizativ i Protestëspër menaxhmentin e lartë tëMinistrisë, ka mbështetur tërë-sisht kërkesën në këtë fazë dhezyrtarisht i ka kërkuar Ministrisësë Administratës Publike (MAP),pezullimin e përkohshëm tëzhvendosjes, kërkesë kjo qëështë pranuar nga MAP-i, e cilaçështjen e kohës dhe mënyrën ezhvendosjes e ka lënë nëpërgjegjësi të menaxhmentit tëMKRS –së.Këshilli Protestues ka mirëpriturkëtë marrëveshje të të dy min-istrive, e cila krijon kushte dhehapësirë për të analizuar edhenjëherë arsyet dhe efektet ezhvendosjes, të cilat mundëso-jnë një vendimmarrje shumë mëtë qëndrueshme dhe më të drejtëpër të gjitha palët.

Këshilli Protestues, për shkak tëkësaj situate, njofton pezullimine përkohshëm të protestave të

përditshme dhe informon se dotë vazhdojë të jetë funksionaldhe i gatshëm për të kontribuar

në gjetjen e zgjidhjeve adekuate,të cilat nënkuptojnë rishqyr-timin e tërësishëm të planit për

vendosjen dhe akomodimin eMKRS –së dhe institucioneve tëRepublikës së Kosovës. /kultplus

Page 18: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

QENDRA SPORTIVEQENDRA SPORTIVE“BUJQËSIA”

TEL: 045/82 82 82TEL: 045/82 82 82

“BUJQËSIA”

18 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019

PRISHTINË, 114 NËNTOR -Përfaqësuesja A e Kosovës nëhendboll (femrat) do të marrëpjesë në turneun ndërkombëtarqë do të mbahet në Antalya tëTurqisë prej 22 deri më 25 nën-tor. Turneu për "dardanet" ështëi mirëseardhur, kurse e organi-zon Federata e Hendbollit eTurqisë. Në turne marrin pjesë

Turqia, Kosova, Italia,Maqedonia Veriore dheKombëtarja B e Turqisë. Më 22nëntor Kosova është e lirë, ndër-sa ndeshjen e parë e zhvillon më23 nëntor kundër Italisë. Kjondeshje luhet nga ora 9:30. Tënjëjtën ditë nga ora 19:00 vashate Kosovës me ekipin B të Turqisë.Më 24 nëntor Kosova luan me

Turqinë A nga ora 19:00, kursemë 25 nëntor është ndeshjaMaqedonia Veriore-Kosova, ecila fillon në ora 17:00. Kosovamë 21 nëntor udhëton për nëqytetin bregdetar turk. Turneu "2019 AntalyaInternational PreparatoryTournament" do t'i shërbejëshumë selektorit Agron Shabani,

shtabit të tij, por edhe hendbol-listeve. Shabani do ta ketë rastinqë të provojë disa lojtare të rejaqë do ta rrisin konkurrencën nëtë ardhmen. Kosova është nëmes të kampanjës kualifikuesepër "Euro 2020". Është në grupine tretë të fazës së dytë kuali-fikuese, kurse ndeshjet eardhshme i zhvillon në fund të

marsit, kur e pret Bjellorusinë emë pas takohet me bjellorusetedhe në Minsk. Në grup janëedhe Gjermania dhe Sllovenia.

Kombëtarja ee KKosovës nnë tturne ttë mmirëseardhur nnë TTurqi

Veton ZZYMBERI

PRISHTINË, 114 NËNTOR -Përfaqësuesja e Kosovës në futboll e ka lëshuar mundësinëqë të arrijë në KampionatinEvropian "Euro 2020" nëpërmjetkualifikimeve, pasi ka pësuarhumbje në ndeshjen me tërëndësishme kundër Çekisë merezultat 2-1. Nga Grupi A kuali-fikohen Anglia dhe Çekia.Ndeshja nisi më mirë për çekëttë cilët dominuan në minutat eparë të ndeshjes, por portieriAro Muriq arriti fillimisht tëbëjë një superpritje në minutëne 7, kur gjuajtjen e MichaelKrmencikit e devijoi mbi portë.Në minutën e 18 VladimirCoufal rrezikoi edhe një herëportën e "dardanëve", por gjuajtjae tij përfundoi mbi portën eMuriqit. Më pas edhe JakubJankto (24') provoi nga gjuajtja elirë, por sërish i pakapërcyeshëmishte Aro Muriq. Dominimi i

Çekisë vazhdoi edhe në minutatnë vazhdim të pjesës së parë,kurse Kosova pati një gjysmërasti në pjesën e parë që nuk eshfrytëzoi. Në fillim të pjesës sëdytë "dardanët" ishin më tëmirë dhe fillimisht portën evendasve e rrezikoi kapiteniAmir Rrahmani, i cili gjuajtifuqishëm, por topi përfundoiafër portës. Në minutën e 51-tëHadergjonaj e shërbeu përmrekulli Atdhe Nuhiun që mekokë realizoi për 0-1. Krmencikdhe Jankto tatuan të barazojnë,por pa sukses. Mirëpo në min-utën e 71-të Alex Kral e barazoirezultatin me një gjuajtje tëfuqishme jashtë zonës së rreptësisë. Pas këtij goli çekët evazhduan kërkimin e golit tëdytë, të cilin e arritën pas njërivënie nga këndi në minutën e79, e autor i golit sërish ishteAlex Kral. Kosova nuk arriti tëbarazojë rezultatin në dhjetëminutat e fundit dhe ndeshjapërfundoi 2-1. Pavarësisht

humbjes, aventura e "dard-anëve" ishte mjaft e suk-sesshme, derisa në ndeshjenndaj Çekisë luajti pa tre lojtarëtë formacionit bazë VedatMuriqi, Arbër Zeneli dheHekuran Kryeziu. Kosovandeshjen e fundit në këto kuali-fikime e zhvillon më 17 nëntorndaj Anglisë në stadiumin"Fadil Vokrri", por kjo ndeshjedo të jetë vetëm për prestigj.

Shqipëria bbefasohet nga AAndorra

Kombëtarja e Shqipërisë enënvlerësoi ndeshjen ndaj

Andorrës dhe barazoi merezultat 2-2, në ndeshjen që uluajt në "Elbasan Arena", evlefshme për eliminatorët e"Euro 2020". Shqipëria kaloi epara në avantazh në minutën e6 të takimit me një goditje mekokë nga shkodrani BekimBalaj. Ky avantazh zgjati vetëmpër 11 minuta, pasi miqtë ngaAndorra e barazuan rezultatinnë të 17-n me Martinez. Pjesae parë e ndeshjes mesShqipërisë dhe Andorrës ështëmbyllur në barazim 1-1. Njëmosmarrëveshje në mbrojtjeka bërë që ekipi i Andorrës tëkalojë në avantazh përballë

Shqipërisë vetëm pak minutapasi arbitri kishte nisur pjesëne dytë të ndeshjes. Është sërish Martinez. Shqipëriahidhet e gjitha në sulm pasinuk mund ta pranojë njërezultat të tillë përballëAndorrës në fushën e saj.Ndërrimet e teknikut Rejashtuan forcat në sulm dhe nëminutën e 56 të takimit vjendhe goli i barazimit me ReyManaj. Minutat e mbetura egjejnë Kombëtaren Shqiptarenë gjysmëfushën kundër-shtare, por të pafuqishme përtë finalizuar dhe n fundndeshja përfundoi 2-2.

Kosova humbet nga Çekia, Evropianin e kërkon nga Liga e Kombeve

Bunjaki, këshilltar në FeronikelPRISHTINË, 114 NËNTOR - Ish-selek-tori i Kosovës në futboll, AlbertBunjaki, është emëruar këshill-tar i Klubit të Feronikelit ngaDrenasi. Bunjaki, gjithashtu, kamarrë edhe postin e InstruktoritTeknik në UEFA, një pozitë efavorshme jo vetëm për të dheklubin, por për gjithë futbollin eKosovës. "Ai i besoi projektit tëklubit, në krye me presidentinNaser Ramaj, me të cilin janë

akorduar për një bashkëpunimafatgjatë për riorganizimin e klu-bit. Kujtojmë se Bunjaki ështënjë nga më meritorët që sotKosova po luan një futboll mjaftcilësor. Albert Bunjaki pre-tendon në rritje të cilësisë së FCFeronikelit dhe shpreson në rrit-je të përgjithshme të Superligëssë Kosovës, ku konkurrenca elartë do ta bënte të domos-doshëm fuqizimin e të gjitha

klubeve pjesëmarrëse nëSuperligë", thuhet në njoftimin eFeronikelit. Bunjaku e ka vazhd-uar traditën familjare për tëqenë pjesë e skuadrës sëFeronikelit. Gjyshi i AlbertBunjakit ishte sponsori i parë iKF Feronikelit në atë kohë,gjithashtu edhe babai i tij ishtepjesë e Klubit nga Drenasi, kurserrugën e tyre tash po e ndjekedhe Alberti.

"Dardanët" humbën nga çekët të enjten nëndeshjen e zhvilluar në stadiumin "DoosanArena" në Plzen. Kjo humbje i ka lënëjashtë garës për kualifikim në Evropiannëpërmjet kualifikueseve, derisa një suksestë tillë u mbetet ta kërkojnë me anë të Ligëssë Kombeve

Page 19: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

19E PREMTE, 15 NËNTOR 2019SPORT

GLASGOW, 114 NËNTOR - FutbollistiEros Grezda vazhdon të jetëjashtë skuadrës së parë tëskuadrës skoceze Rangers.Futbollisti shqiptar duket se nuk

është më në planet e trajneritStiven Gerrard dhe "FootballInsider" raporton se klubi do t'idëgjojë ofertat që do të vijnë nëjanar për të. Teksa dështuan që

të gjejnë një klub të ri në verë,ku në bisedime ishin edhefrancezët e Dijonit apo Brestit,marrëveshja nuk u konkretizua.Grezda firmosi një kontratë

katërvjeçare kur u ble ngaRangersi për dy milionë paundprej Osijekut, por tashmë për tëpo mendohet formula ehuazimit, ose edhe e shitjes.

Rangersi mmendon tta sshesë oose tta hhuazojë GGrezdën

PRISHTIN, 114 NËNTOR - Xhiroja e11-të e Superligës së Kosovës nëbasketboll do të zhvillohet sot(premte) dhe nesër (e shtunë).Ndeshja e parë do të jetë ndërm-jet Golden Eagle Yllit dheLipjanit. Ylli nga tetë ndeshje tëzhvilluara deri më tani ka pesëfitore dhe tri humbje, kurse lip-janasit kanë nëntë humbje ngapo aq ndeshje të zhvilluara. Sot,gjithashtu, ballafaqohen edherivalët e vjetër, Bashkimi dheTrepça. Prizrenasit e kanë nisurmirë kampionatin, duke

shënuar shtatë fitore dhe dyhumbje, kurse mitrovicasit kanëdy fitore dhe gjashtë humbje.Rahoveci të shtunën do tëndeshet me Feronikelin,skuadrën që ia ka shkaktuarhumbjen e vetme në këtë edi-cion. Vreshtarët janë liderë metetë fitore dhe një humbje, kurseskuadra nga Drenasi ka tri fitore

dhe gjashtë humbje. Xhiroja e11-të përmbyllet me sfidënshumë interesante në mes tëPonte Prizrenit dhe SigalPrishtinës, që janë renditur nëvendin e tretë, përkatësisht tëkatërt. Ponte Prizreni ka pesëfitore dhe katër humbje, kursePrishtina ka pesë fitore dhe trihumbje.

Përballje interesante nëSuperligë

HOUSTON, 114 NËNTOR - Skuadra eHoustonit arriti fitore me rezultat102-93 ndaj clippersave nëtakimin që vuri përballë njëra-tjetrës dy nga ekipet më të miranë NBA. Ekipi teksan e meritoifitoren pasi e udhëhoqi sfidëngjatë gjithë kohës, duke ushkëputur deri në 17 pikë.Megjithatë, në fund clippersathapën ndeshjen dhe tentuan tëbefasojnë por, pa sukses. James Hardeni, me 47 pikë tërealizuara, ishte shënuesi më imirë për Houstonin, duke i bërëtë pavlefshme 26 pikët e 12reboundet e Leonardos për clip-persat. Me lehtësi arriti fitoreedhe skuadra e lakersave, që nëfushën e saj mundi 120-94Golden Staten, ndeshje e domin-uar nga vendësit. Mungesa e tit-ullarëve ndikoi te Warriorsi, ndër-sa për lakersat u dalluan LeBronJamesi me 23 pikë e 12 asistime,mbështetur nga Davisi me 22pikë. Fitore regjistroi edheMinnesota, që mundi 129-114San Antonion, duke korrur suk-sesin e tetë sezonal. Wigginsi me

30 pikë e Townsi me 28 pikë bënëdallimin në parket për vendësit,ndërsa 27 pikët e DeRozan përSpursin mbetën për statistikë.Ndeshje spektakolare ajo e luaj-tur në Boston, ku vendësit fituan140-133 ndaj Washingtonit.Gjithçka u vendos në pjesën edytë për Celticsin, ku shtatë loj-tarë realizuan mbi 10 pikë(Walker 25 pikë më i miri). Jashtëfushe triumfoi skuadra kampi-one e Torontos, që mundi 114-106 Portlandin (Siakam 36 pikë),

ndërsa Orlando triumfoi 112-97ndaj Philadelphias (25 pikë e 12rebounde për Vuqeviqin).

Hardeni leksion clippersave, fitojnë edhelakersat dhe Toronto

Henry, trajner i Montreal Impactit

Legjenda e Arsenalit, Thierry Henry, është emëruar trajner iskuadrës së Montreal Impact. Francezi ka qenë trajner iMonacos edicionin e kaluar, kurse me skuadrën e re qëështë pjesë e MLS ka nënshkruar kontratë dyvjeçare. "Ështënder ta menaxhoj Montreal Impact dhe të kthehem nëMLS", ka thënë Henry, i cili ka pasur një karrierë të jashtëza-konshme pasi, përveç Arsenalit, ka luajtur edhe përMonacon, Juventusin, Barcelonën dhe New York Red Bullsit.

Matthaus: Nëse rikthehet Guardiola,fiton Bundesliga

Bayern Munchen seriozisht po mendon rikthimin e trajneritPep Guardiolas në "Allianz Arena". Legjenda e klubit"bavarez" dhe futbollit gjerman Lothar Matthaus ka thënë seme rikthimin e strategut spanjoll në Bayern fiton e gjithëBundesliga. "Nëse Bayerni dëshiron të luajë futboll domin-ues ndaj kundërshtarit, me posedim të topit, nuk ka zgjidhjemë të mirë se Guardiola. Kthimi i tij do të ishte një fitore përBayern Munich dhe për Bundesligën", ka thënë Matthaus.Aktualisht Guardiola është trajner i Manchester Cityt.

Willian: Ronaldinho ishte më i mirëse Messi dhe Ronaldo

Ylli brazilian i Chelseat, Willian, insiston se Ronaldinhoështë futbollisti më i madh i epokës moderne para LionelMessit dhe Cristiano Ronaldos. "Ronaldinho ishte më i miringa të gjithë. Ai ishte më i mirë se Cristiano Ronaldo dheMessi", ka thënë Willian. "Ata shënojnë shumë gola, por ajoqë bënte Roni ishte e mahnitshme. Ai ishte i mahnitshëm nëfushë dhe shënonte gola. Si tifoz i tij unë mendoj se ai undal shumë shpejt. Nëse Ronaldinho do të kishte vazhduartë luante edhe për nja dy vjet, ai do të ishte më i miri nëbotë në tre, katër ose pesë raste. Ai ishte dy herë, dheatëherë nuk e di se çfarë ndodhi. Ai ishte idhulli im më imadh në futboll", ka deklaruar Ronaldinho.

Atletico, 6 muaj pa Digo Costën

Sulmuesi i Atletico Madridit, Diego Costas, do të jetë jashtëfushës në gjashtë muajt e ardhshëm. Lajmi është bërë medije të enjten nga mediet në Spanjë. Kjo mungesë vjen sipasojë e asaj se sulmuesi Costa vuan nga një hernie diskalenë qafë. Atletico Madridi ende nuk ka dalë me një komu-nikatë zyrtare për gjendjen e lojtarit, por shpejt duhet tëmarrë një vendim për zgjidhjet që mund të gjenden. E sigurtështë që Diego Costa, i cili në këtë sezon ka shënuar vetëmdy gola në 15 ndeshje, do të qëndrojë jashtë fushave të fut-bollit për një kohë të gjatë.

Ibra i jep lamtumirën LA Galaxyt

Sulmuesi Zlatan Ibrahimoviq i ka dhënë lamtumirën MajorLeague Soccerit dhe tifozëve të Los Angeles Galaxy nëmënyrën më origjinale të mundshme, vetëm ashtu si ai di tabëjë. Në një postim në "Twitter", Ibra ka shkruar: "Unëerdha, unë pashë, unë pushtova, faleminderit Los AngelesGalaxy që më të bëtë të ndihem sërish i gjallë. Për fansat eLos Angeles Galaxy: Ju donit Zlatanin, unë jua dhashë juveZlatanin. Ju jeni të mirëpritur, historia vazhdon, tani shkonitë shikoni bejsboll". Një mbyllje e mesazhit në "Twitter", menjë thumb në stilin origjinal që karakterizon Ibrën. Edhe LosAngeles Galaxy e ka falënderuar për dy sezonet që suedezimbajti veshur fanellën e tyre duke postuar një video në tëcilën janë 52 golat që Zlatan realizoi me fanellën e skuadrëskaliforniane.

SHKURT

SUPERLIGA - JJava 111

Të ppremten ttakohen: 17:00 Golden Eagle Ylli - Lipjani19:00 Bashkimi - Trepça

Të sshtunën ttakohen: 17:00 Rahoveci - Feronikeli19:00 Ponte Prizreni - SigalPrishtina

REZULTATET

Charlotte - Memphis 117-119Orlando - Philadelphia 112-97Boston - Washington 140-133Houston - Clippers 102-93Minnesota - San Antonio 129-114Lakers - Golden State 120-94Portland - Toronto 106-114

Page 20: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

E SHTUNË, 9 NËNTOR 2019 PUBLICITET

Page 21: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

21E PREMTE, 15 NËNTOR 2019PUBLICITET

Page 22: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

22 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 PUBLICITET

Page 23: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

23E PREMTE, 15 NËNTOR 2019PUBLICITET

Ibadete Krasniqi shpall të pavlefshme diplo-mat e fakultetit të Bujqësisë dhe Veterinarisëdiplomën Bacelor dhe Master.

Islam Meliqi shpalle te pavlefshme dëftesëne shkollës fillore "Ilaz Thaqi" Hani Elezit.

Ilirjana Pajaziti nga Peja shpall të pavlefshmedëftesat e gjimnazit ish"Ivo Llolla Ribar"- tash"Sami Frashëri", viti i parë dhe viti i dytë i vitit1978\79 dhe 1979\80.

Lëshoj shtëpinë me qira në lagjen Velania,pa pagesë sepse shtëpia ka nevojë për përku-jdesje ndërsa shpenzimet mujore ti bëjë vetëbanuesi si: ujë rrym bërllok, Tel: 044-608-626.

Lëshoj banesë me qira, banesa është ndër-tim i ri dhe gjendet në lagjen "Mati 1" rruga"Muharrem Fejza" Prishtinë. Tel: 044-686-900.

Lëshoj banesë me qera në lagjen "Mati 1"përball "Super Vivës", me sipërfaqe mbi 50 m2,kati dytë me ngrohje, klimë, ashensorë etj,çmimi 200 €uro. Tel: 044-185-233.

Lëshoj banesë me qira garsoniere në Ulpiankati i parë, posedon tre shtretër dhe e mobiluar.Preferohet për studenta ose studente, një qift apo të tjerë. Çmimi është 185 euro. Tel: 044-812-875.

Lëshoj garsonjer me qira në lagjen Ulpianakati i parë. Banesa është e mobiluar dhe i plotëson të gjitha kushtet për banim, preferohetpër një qift apo tre studentë, mund të merretpër kohë të shkurt apo të gjatë. Çmimi është 180Euro. Tel: 044-812-875.

Urgjentisht kërkoj një banesë me qera nePrishtine. Banesa duhet të ketë 1 ose 2 dhomagjumi e mobiluar ose bënë edhe e pa mobiluar.Çmimi prej: 200-250 €. Tel: 045-660-188

Lëshoj lokalin më qira. Lokali është i pasiturmë të gjitha kushtet përcjellëse. Lokali gjendetnë lagjen e Boshnjakëve në Mitrovicë. Për informa-ta më të hollësishme mund të na kontaktoni nëkëtë numër të telefonit: 049-392-275

Lëshoj banesë me qira në LagjenDardania afër "Bill Clintonit", kati tretë,banesa posedon të gjitha kushtet elementare, dy dhoma, kuzhinë e veçanetme pamje nga parku me çmim sipas marrëveshjes tel: 045-891-338 ose 049-616-139

Lëshoj banesën me qira në lagjen Bregui Diellit te Furra "Qerimi2", i ka dy dhoma tëfjetjes, sallon me kuzhinë, shpajz dhe dy ballkona. Për info 044/332-640.

Lëshoj banesën me qira në lagjen Bregui Diellit te Furra Qerimi2, i ka dy dhoma tëfjetjes , sallon me kuzhinë, shpajz dhe dyballkona. Për info 044/332-640.

Lëshoj banesën me qira e cila gjendetprapa AAK-së me kushte të volitshme dhepo ashtu me çmim të volitshëm. Për infor-mata më të hollësishme na kontaktoni nënumrin e tel: viber +37744162783 dhe049/900-994.

Lëshoj banesën me qira ne lagjen Bregui Diellit 2 te banesat e bardha, afër ShkollësIliria banesa është dy dhomshe e mobiluarkomplet, për info lajmërohuni në tel:044/262-940 dhe 049/ 737-867.

>> SHPALLJE TË VOGLA <<

Page 24: FLET PËR EPOKËN E RE, FIKRIM DAMKAFAQE 4-5 …...Përmes një video-mesazhi, kryeministri Rama shprehet se "Shengeni rajonal është për qytetarët dhe njerëzit e punës, jo për

24 E PREMTE, 15 NËNTOR 2019 PUBLICITET