ასიგნებების გადატანის უფლებამოსილება შემდგომი …gvis uflebis miniWeba, saja-ro uwyebebs uqmniT

ასიგნებების გადატანის

უფლებამოსილება შემდგომი ფისკალური

წლისათვის

sa xel mwi fo au di tis sam sa xu ri

ასიგნებების გადატანის უფლებამოსილება

შემდგომი ფისკალური წლისათვის (Carry-Over მექანიზმი)

sa xel mwi fo biu je tis ana li zis samsaxuri

ნინო ფრუიძე

2013 we li

შენიშვნა:

სახელმძღვანელოში ასახული მოსაზრებები ეყრდნობა ავტორების

სუბიექტურ მსჯელობას და არ შეიძლება განხილულ იქნას, როგორც

სახელმწიფო აუდიტის სამსახურის ოფიციალური პოზიცია ან შეფასება

Te ma ti ka sa biu je to re sur se bis e feq tia ni

mar Tvis me qa niz me bi

av to ris el -fos ta: [email protected]

3

saxelmwifo auditis samsaxuri

fis ka lu ri wlis bo los auT vi-se be li sa biu je to re sur se bis in ten siu ri xar jva, ro gorc bev-ri gan vi Ta re bu li, ise gar da ma-va li eko no mi kis mqo ne qvey ne bis sa biu je to pro ce si saT vis da ma-xa sia Te bel prob le mas war moad-gens. auT vi se be li asig ne be bis mok le va da Si daC qa re bul re Jim-Si ga xar jva, rig Sem Txve veb Si, saf rTxes uq mnis sa biu je to sax-sre bis miz nob riv da efeq tian ga mo ye ne bas. aR niS nu li ten-den cia sa qar Tve los sa biu je-to sis te mis Tvis gan sa kuT re biT

aq tua lu ri gax da bo lo wle-bis gan mav lo ba Si, ra zec araer-Tgzis aRi niS na sa xel mwi fo au-di tis sam sa xu ris mox se ne beb Si `sa xel mwi fo biu je tis Ses ru le-bis Se sa xeb“ mTav ro bis an ga ri-Seb ze. ro gorc qve moT mo ce mul diag ra meb zea asa xu li, bo lo wleb Si sa xel mwi fo biu je tis, ro gorc xar je bis, ase ve ara fi-nan su ri aq ti ve bis zrdis kom po-nen te bis Ses ru le ba ara Ta na bar-zo mie ri ten den ciiT, ker Zod, ki wlis da sas ruls mniS vne lo va ni zrdiT xa siaT de ba.

შესავალი

asignebebis gadatanis uflebamosileba Semdgomi fiskaluri wlisaTvis

(carry-over meqanizmi)

4

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

cal keul Sem Txve veb Si, fis ka-lu ri wlis bo los biu je tis ga da sax de le bis zrda SeiZ le ba da kav Si re bu li iyos obieq tur ga re moe beb Tan. Tum ca msgav si ti pis mas Sta bu ri xar jva, Zi ri-Tad Sem Txve veb Si, gan pi ro be bu-lia sa biu je to or ga ni za cie bis mxri dan aras wo ri sti mu le bis for mu li re biT. Se de gad, wlis bo lo saT vis auT vi se be li sa-biu je to sax sre bis ga xar jvis ma Ra li tem pi zrdis re sur se bis arae feq tia nad da ara miz nob-ri vad ga mo ye ne bis risks. Se sa-ba mi sad, aR niS nu li prob le mis aR mo saf xvre lad eta pob ri vad un da Se mu Sav des me qa niz mi, ro-me lic uz run vel yofs sa kiT xis da re gu li re ba sa da mxar ja vi uw ye be bis mier efeq tia ni da

eko no miu ri xar jvi saT vis qme-di Ti sti mu le bis Seq mnas, rac Ta vis mxriv, efeq tia ni da ga-mar Tu li sa ja ro fi nan se bis mar Tvis sis te mis Ca mo ya li be-bis erT-er Ti mniS vne lo va ni wi na pi ro baa. qve moT mo ce mu li pub li ka cia miz nad isa xavs am mimar Tu le biT ar se bu li saer TaSo ri so ga moc di le bis mi mo xilvas, ker Zod, Carry-Over me qa nizmis gac no bas, ro me lic mom dev no fis ka lur wels mim di na re wlis biu je tis asig ne be bis ga da ta nis uf le ba mo si le bas gu lis xmobs da ro me lic far Tod ga moi ye ne ba saer Ta So ri so praq ti ka Si fis kalu ri wlis da sas ruls biu je tis da na xar je bis mas Sta bu ri zrdisa da arae ko no miu ri gan kar gvis Ta vi dan asa ci leb lad.

5


fis ka lu ri wlis bo los auT vise be li sa biu je to re sur se bis xar jvis ar se bi Ti zrdis ga momwve vi ra mo de ni me Zi ri Ta di mize zi ar se bobs. upir ve les yov-li sa, aR niS nu li ukav Sir de ba sa biu je to pro ce sis aras rul-yo fi le bas. ker Zod, biu je ti-dan da fi nan se bu li Ro nis Zie-be bis mra val fe rov ne ba da kom-pleq su ro ba, wlis gan mav lo ba Si gan xor cie le bu li cvli le be bi, in for ma ciis asi met riu lo ba, Sez Ru du li va de bi da re sur-se bi, ase ve, biu je tis ka no nis proeq tis dam tki ce bis kom pleq-su ri pro ce du re bi, xels uS-lis biu je tis da geg mvis etap ze asig ne be bis swo rad ga da na wi-le bas, ris Se de ga dac wlis bo-los sa xe ze gvaqvs auT vi se be li sax sre bi. gar da ami sa, wlis da-sas ruls di di ode no biT auT vi-se be li fu la di re sur sis dag-ro ve ba Se saZ loa da kav Si re bu li iyos wlis da saw yis Si mxar ja vi

da we se bu le be bis xar jvis eko-no miu ro bas Tan, rac xSir Sem-Txve va Si, gan pi ro be bu lia sa ja-ro uw ye be bis mo lo di niT, rom wlis meo re na xe var Si Se saZ-loa ad gi li hqon des sxva das-xva gauT va lis wi ne bel xar jebs, rom le bic da ma te biT re sur-sTan iq ne ba da kav Si re bu li.

rac See xe ba mxar ja vi da we se bu-le be bis sti mu lebs sa biu je to re sur se bis swra fi tem piT ga-xar jvis mi mar Tu le biT, pir vel rig Si, aR niS nu li da kav Si re bu-lia biu je ti re bis e.w. “da xar je an da kar ge~ prin cip Tan. ker Zod, imis gaT va lis wi ne biT, rom wlis bo los uw ye be bis mier auT vi se-be li asig ne be bi brun de ba sa xel-mwi fo xa zi na Si, mxar ja vi da we-se bu le be bi aR niS nul sax srebs aRiq va men, ro gorc “da kar gul~ re surss da Se sa ba mi sad, maq si ma-lu rad cdi lo ben maT amo wur-vas. gar da ami sa, xSir Sem Txve va-

CARRY-OVER-ისმექანიზმის არსი



6

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

Si, fis ka lu ri wlis da sas ruls xar je bis ar se bi Ti zrda ga mow-veu lia mxar ja vi da we se bu le be-bis mo lo di niT, rom auT vi se be-li re sur se bis ar se bo ba ga moiw-vevs ma Ti mom dev no wlis biu je-tis Sem ci re bas.

wlis da sas ruls mas Sta bu ri xar jvis arae feq tia no ba, er-Ti mxriv, SeiZ le ba ukav Sir de-bo des mTav ro bis dis kre ciul ga daw yve ti le bebs Ta vi su fa li re sur se bis ad mi nis tra ciu li ti pis da na xar jeb ze mi mar Tvis Se sa xeb, xo lo meo re mxriv, sa-biu je to sax sre bis aT vi se bis tem pis daC qa re bas, rac zrdis arae feq tia ni da arae ko no miu ri gan kar gvis risks. sa ja ro uw-ye be bi, ro gorc we si, wlis da-saw yis Si ve iw ye ben po ten ciu rad yve la ze efeq tia ni proeq te bis gan xor cie le bas, ro mel Ta far-gleb Si mo sa lod ne li Se de ge bis miR we va da mi sa Re bi sar ge be-li met wi lad ga ran ti re bu lia. Se sa ba mi sad, wlis bo los gan-sa xor cie le be li rCe ba Se da-re biT nak le bad efeq tia ni da

Seus ru leb lo bis ris kis mqo ne proeq te bi. Se de gad, dar Ce ni-li sa biu je to sax sre bis asaT-vi seb lad or ga ni za ciebs uwevT da ba li sar geb lia no bis mqo ne prog ra me bis da fi nan se ba, rac Ta vis mxriv, am ci rebs sa biu-je to uw ye be bis efeq tia no bas. gar da ami sa, fis ka lu ri wlis bo los, re sur se bis in ten siu-ri xar jvis pe riod Si, ad gi li aqvs ra mo de ni me proeq tis pa-ra le lur re Jim Si, drois mci-re mo nak veT Si gan xor cie le bas, rac afer xebs maT srul yo fil kon trol sa da mo ni to rings. aR niS nu lis Se de gad ki iz rde ba xar jvis arae feq tia no ba. ase ve, proeq te bis dro Si ga Wia nu re ba da dag via ne biT gan xor cie le ba Se saZ loa ga mow veu li iyos ada-mia nu ri faq to riT, ro ca pa su-xis mge be li pi re bi mxo lod wlis da sas ruls axer xe ben da kis re-bu li val de bu le be bis Ses ru-le bas, ris Se de ga dac iz rde ba gan xor cie le bu li arae feq tia ni proeq te bis rao de no ba.

7


saer Ta So ri so praq ti kiT, fiska lu ri wlis bo los sa biu je to re sur se bis arae feq tia ni xarjvis Ta vi dan aci le bis me qa nizms war moad gens:

mxar jav da we se bu le bebs mie-ceT auT vi se be li sax sre bis gan kar gvis me ti moq ni lo ba;

mTav ro bam xe li Seuw yos swo-ri da qme di Ti sti mu le bis Ca mo ya li be bas sa biu je to re-sur se bis da zog vi sa da efeq-tia ni ga mo ye ne bis mi mar Tu-le biT.

ze moaR niS nu li prob le mis da-sa re gu li reb lad, saer Ta Sori so praq ti ka Si erTerT yvela ze ap ro bi re bul me qa niz mad miiC ne va Carry-Over me qa niz mi, ro me lic sxva das xva qvey neb Si sxva das xva mo di fi ka ciiT ga moiye ne ba. Carry-Over me qa niz mi gulis xmobs sa biu je to or ga ni zaciis mier mim di na re wlis gan mavlo ba Si auT vi se be li sa biu je to re sur se bis mom dev no wli saT vis ga mo yo fil asig ne beb Tan er Tad

ga mo ye ne bis uf le bis mi ni Webas. ase ve, gar kveul qvey neb Si, mxar jav da we se bu le bebs uf le-ba aqvT wi nas war ga moi ye non mo-ma va li wlis biu je tis ka no niT maT ze ga mo yo fi li asig ne be bis na wi li, rac kon cep tua lu rad Carry-Over me qa niz mis ana lo giu-ria da uar yo fiT Carry-Over-s war moad gens.

un da aRi niS nos, rom sa ja ro fi nan se bis mar Tvis pro ces Si da ric xvis me To dis ga mo ye ne bis Sem Txve va Si, Carry-Over me qa niz-mis ga mo ye ne bis sa Wi roe ba mcir-de ba, Tum ca, sxva Sem Txve va Si (mag., sa qar Tve los Sem Txve va-Si, rom lis sa biu je to pro ce-si sa ka so me Tods efuZ ne ba) igi mniS vne lo va ni upi ra te so be biT sar geb lobs ze mox se ne bul “daxar je an da kar ge“ prin cip Tan Se da re biT:

Carry-Over me qa niz mis da ner-gva da swo ri sti mu le bis Ca mo ya li be ba zrdis sa biu-je to or ga ni za cie bis moq ni-lo bas da sa Sua le bas aZ levs



8

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

maT, sa biu je to re sur se bis uf ro efeq tia ni da miz nob-ri vi ga mo ye ne biT miaR wion da sa xul miz nebs;

mxar ja vi da we se bu le bis far-gleb Si ar se bul prog ra mebs So ris re sur se bis ga da na wi-le bi sa da mom dev no sa biu je-to wels ga da ta ni li asig ne-be bis da mou ki deb lad gan kar-gvis uf le bis mi ni We ba, sa ja-ro uw ye bebs uq mniT da na zo-ge bis ga ke Te bis mo ti va cias;

Carry-Over me qa niz mis da ner-gva sa Sua le bas aZ levs mTav-ro bas, ar se bul mdgo ma reo-ba ze dak vir ve bis Se de gad, ukeT gan saz Rvros mxar ja-vi da we se bu le bis ama Tu im prog ra mis gan sa xor cie leb-lad rea lu rad sa Wi ro da Se sa ba mi sad, biu je tis ka no-niT ga mo sa yo fi asig ne be bis mo cu lo ba (swo red ami tom, xSi rad, sa biu je to or ga ni-za cie bi mi zan Se wo ni lad ar miiC ne ven Carry Over me qa niz-mis da ner gvas);

Carry-Over me qa niz mi amar ti-vebs mra val wlia ni proeq te-bis da fi nan se bis pro cess. ker Zod, xSi ria Sem Txve ve bi, ro ca kon kre tu li prog ra-mis/proeq tis gan sa xor cie-leb lad sa Wi roa ra mo de ni-me sa biu je to we li, Tum ca proeq tis mTlia ni Ri re bu-le bis ar se bo bis pi ro beb Sic ki, sxva das xva ga re mo faq-to re bis ga mo ver xer xde ba yo vel wliu rad sa Wi ro asig-ne be bis zus ti mo cu lo bis gan saz Rvra. aR niS nu li mi ze-ziT, biu je tis ka non Si xSi ri cvli le bis Ta vi dan aci le bis miz niT, sa sur ve lia, prog ra-mis gan ma xor cie le bel uw ye-bas mie ni Wos uf le ba mo si le-ba, prog ra mis mim di na reo bis mi xed viT, sa ku Ta ri Se xe du-le bi sa mebr moax di nos wli-dan wlam de re sur se bis ga da-na wi le ba prog ra mis mTlia ni biu je tis far gleb Si, rac, Ta vis mxriv, gu lis xmobs Carry-Over me qa niz mis ga mo ye-ne bas.

9


eq sper tTa mo saz re biT1, Carry-Over me qa niz mis da ner gva mniS-vne lov nad amar ti vebs biu je tis da geg mvis pro cess da Se sa ba mi-sad zrdis sa biu je to re sur-se bis miz nob riv da efeq tian gan kar gvas. Tum ca qvey nis sa-biu je to sis te mis spe ci fi ki dan ga mom di na re, Carry-Over me qa-niz mi ar war moad gens uni ver sa-lur sa Sua le bas, rom lis ga mo-ye ne bac yo vel Tvis re ko men di-re bu lia. aR niS nu li me qa niz mis sar geb lia no bis uz run vel sa yofad, sa ja ro fi nan se bis mar Tvis sis te ma Si un da ar se bob des garkveu li wi na pi ro be bi, ker Zod:

1 Lie nert I. and Ljun gman G. “Pub lic Fi nan cial Ma na ge ment

Tec hni cal Gui dan ce No te-Carry-Over of Bud get Aut ho rity~, In ter-

na tio nal Mo ne tary Fund (IMF), Fis cal Af fairs De par tment, Ja nuary

(2009).

prog ra mi saT vis/mxar ja vi da we se bu le be bi saT vis biu-je tis ka no niT ga mo yo fi li asig ne be bis mo cu lo ba Se sa ba-mi so ba Si un da iyos maT far-gleb Si gan sa xor cie le bel Ro nis Zie beb Tan. Se sa ba mi sad, fis ka lu ri wlis bo los re-sur se bis auT vi seb lo ba gan-pi ro be bu li un da iq nes mxo-lod drois sim ci riT da ara da geg mva Si ar se bu li xar ve-ze biT (Tum ca, meo re mxriv, aR sa niS na via, rom sak maod rTul pro cess war moad gens ama Tu im prog ra mis gan sa-xor cie leb lad da mis far-gleb Si da sa xu li miz ne bis mi saR we vad sa Wi ro re sur se-bis zus ti ode no bis gan saz-Rvra). Tum ca aR sa niS na via, rom ar se bobs kon kre tu-li Sem Txve ve bi, ra dro sac Carry-Over me qa niz mis ar se bo-

CARRY-OVER მექანიზმის დანერგვის წინაპირობები და შესაძლო გვერდითიეფექტები



10

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

ba azrs kar gavs. ker Zod, ro-ca prog ra mi saT vis ga mo yo-fi li asig ne be bis mo cu lo ba mTlia nad ga re faq to reb zea da mo ki de bu li da ar se bu-li re sur se bis xar jvis we-si mkac ra daa gan saz Rvru li. aseT ma ga liTs war moad gens prog ra ma Sez Ru du li rao de-no bis be ne fi ciar TaT vis. im Sem Txve va Si, Tu fis ka lu ri wlis bo los msgav si prog-ra mis far gleb Si sa biu je to sax sre bi auT vi se be li dar Ca, ma Ti ara miz nob ri vi ga mo ye ne-bis saf rTxe Se da re biT nak-le bia, ram de na dac xar jvis we si mkac ra daa ga we ri li;

qve ya nas un da hqon des aR ric-xvis ga mar Tu li sis te ma, ro-me lic uz run vel yofs auT vi-se be li sa biu je to re sur sis zus ti ode no bis gan saz Rvras fis ka lu ri wlis das ru le bi-dan umok les va da Si;

au ci le be lia lik vi do bis mar Tvis ga mar Tu li sis te mis ar se bo ba, ra Ta biu je ti dan

drou lad mox des sa Wi ro ga-da sax de le bis da fi nan se ba;

mniS vne lo va nia ga mar Tu li Si da kon tro lis me qa niz me bi-sa da ga re au di tis ar se bo ba, rom le bic uz run vel yo fen pre ven ciu li xa sia Tis Ro-nis Zie be bis ga ta re bas, ra Ta mim di na re wlis bo los mo sa-lod ne li arae feq tia ni xar-jva ar Caa nac vlos mom dev no wels ga da ta ni li sa biu je-to re sur se bis arae feq tian-ma ga mo ye ne bam. ram de na dac fis ka lu ri wlis bo los auT-vi se be li fu la di sax sre bis ga da ta nis mTa va ri mi za nia asig ne be bis da ba le feq tia-ni xar jvis mom dev no wels efeq tia ni ga mo ye ne biT Ca-nac vle ba, Se sa ba mi sad, ma Ti mi zan mi mar Tu lad gan kar gvis da geg mva sa da mar Tvas di di mniS vne lo ba eni We ba;

mTav ro ba in di fe ren tu li un da iyos sa ja ro uw ye beb ze ga mo yo fi li sa biu je to sax-sre bis aT vi se bis va de bis mi-

11


marT. Se sa ba mi sad, Carry-Over me qa niz mis srul yo fi lad fun qcio ni re bi saT vis ga dam-wyvet faq tors war moad gens mya ri sa Sua lo va dia ni fis ka-lu ri po li ti kis ar se bo ba, ram de na dac mxo lod wliur sa biu je to po li ti ka ze fo-ku si re ba azrs ukar gavs Carry-Over me qa niz mis ga mo ye-ne bis Se de gad mi sa Reb sar ge-bels.

aq ve sa yu rad Re boa is gver di Ti efeq te bi, rom le bic Carry-Over me qa nizms SeiZ le ba ax ldes Tan da ro mel Ta gaT va lis wi ne bac au ci le be lia mi si da ner gvis pro ces Si:

Carry-Over me qa niz mis da-ner gva gu lis xmobs mxar ja vi da we se bu le be bi saT vis me ti moq ni lo bi sa da da mou ki deb-lo bis mi ni We bas. Se sa ba mi sad, aR niS nu li me qa niz mis ga mo-ye ne ba mi zan Se wo ni li araa, ro ca fis ka lu ri wlis da sas-ruls auT vi se be li sa biu je-to sax sre bis mo cu lo ba sag-

rZnob lad di dia. aR niS nu li Tan xe bis mxar ja vi uw ye bis Se xe du le bi sa mebr ga mo ye-ne bam Se saZ loa ga moiw vios re sur se bis di di ode no biT ga da na wi le ba arap rio ri te-tu li mi mar Tu le biT. Se sa-ba mi sad, am prob le mis Ta-vi dan aci le bis miz niT, mi-zan Se wo ni lia wi nas war ve ga-ni saz Rvros mom dev no wlis biu je tiT gaT va lis wi ne bul asig ne beb Si ga da sa ta ni Tan-xe bis li mi ti uw ye bis mTlian asig ne beb Tan mi mar Te ba Si;

ga su li wle bis gan mav lo ba Si aku mu li re bu li di di ode no-bis sax sre bis er Tia nad ga-mo ye ne bam Se saZ loa saf rTxe Seuq mnas qvey nis fis ka lur mdgra do bas, vi nai dan aseT Sem Txve va Si, wlis gan mav lo-ba Si ga weul ma faq tiur ma xar jma SeiZ le ba sag rZnob-lad ga daa War bos wliur biu jets da ga moiw vios biu-je tis de fi ci tis da saS ve bi li mi tis dar Rve va. Se sa ba-mi sad, biu je tis da geg mvis



12

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

etap ze mxed ve lo ba Si un da iq nes mi Re bu li ar se bu li da na zo ge bis xar jviT ga mow-veu li Se saZ lo uar yo fi Ti efeq te bi da mi Re bul un da iq nes Se sa ba mi si pre ven ciu li zo me bi;

gar da ze mox se ne bu li Sem-Txve ve bi sa, wlis gan mav lo-ba Si auT vi se be li sax sre bis mom dev no wlis asig ne beb Si ga da ta na gau mar Tle be lia, ro ca mTav ro bas ga daw yve-ti li aqvs drois mkac rad gan saz Rvrul pe riod Si ga-xar jos sa biu je to re sur sis gar kveu li ode no ba kon kre-tu li fis ka lu ri efeq tis mi saR we vad, ra Ta mox des da geg mi li efeq tis ga neit-ra le ba mxar ja vi uw ye be bis mier da zo gi li fu la di sax-sre bis ga mo ye ne biT. aR niS-nul Sem Txve va Si, Se saZ le be-lia ga mar Tle bu lad mi viC-nioT “da xar je an da kar ge~-s prin ci pi.

13


Carry-Over me qa niz mi, ro gorc uk ve aRi niS na, far Tod ap ro bi-re bul mid go mas war moad gens, Tum ca mi si ma xa sia Teb le bi gan-sxva ve bu lia kon kre tu li qvey-nis sa ja ro fi nan se bis mar Tvis sis te mi sa da sa biu je to pro ce-sis Ta vi se bu re ba Ta gaT va lis-wi ne biT. ma ga li Tad, Tu saq me gvaqvs mci re rao de no bis mxar-jav da we se bu le beb Tan, rom leb-sac wlis bo los auT vi se be li dar CaT sa biu je to sax sre bis di di mo cu lo ba, rac Se saZ le-be lia, da kav Si re bu li iyos mra-val wlia ni proeq tis ro me li me eta pis gan xor cie le bis an di di Ri re bu le bis mqo ne Ses yid vis ga da de bas Tan, mi zan Se wo ni lia Carry-Over me qa niz mis far gleb-Si Ca se-by-Ca se me To dis ga mo-ye ne ba. aR niS nu li mid go ma gu-lis xmobs fi nan sTa sa mi nit ros mier cal keul sa biu je to or-

ga ni za cia Ta Sem Txve ve bis in di-vi dua lu rad gan xil vas da Ti-Toeu li saT vis Se sa ba mi si ga daw-yve ti le bis mi Re bas, Tu auT vi-se be li sa biu je to sax sre bis ra na wi lis ga mo ye ne bis uf le ba un da mie ces uw ye bas mom dev-no wlis gan mav lo ba Si. am ti pis me qa niz mis da ner gva moiT xovs did dro sa da re surss. Tum ca, ro ca saq me exe ba mxar ja vi da we-se bu le be bis di di rao de no bis mier wlis bo los Tan xe bis dag-ro ve bas, aR niS nul Sem Txve va Si, wi nas war xde ba gar kveu li kri-te riu me bis da we se ba, ro mel ze day rdno bi Tac ga ni saz Rvre ba, Tu ra Sem Txve va Si eq ne ba uw ye-bas Carry-Over me qa niz miT sar-geb lo bis uf le ba. xo lo ga-da sa ta ni sa biu je to re sur sis mo cu lo ba yve la sa biu je to or ga ni za cii saT vis er Tnai rad dgin de ba, maT ze biu je tis ka-

საერთაშორისოპრაქტიკა



14

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

no niT ga mo yo fi li asig ne be bis kon kre tu li pro cen tu li ode-no bis (mag., 3.0%-is) sa fuZ vel-ze.ma Ral gan vi Ta re bu li qvey ne bi war ma te biT iye ne ben Carry-Over me qa nizms, ram de na dac mis gan mi Re bu li sar ge be li aWar bebs ga mo ye ne bas Tan da kav Si re bul ris kebs. Carry-Over me qa niz-mis war ma te bu lad da ner gvis ma ga li Tad SeiZ le ba da sa xel-des ho lan dia, sa dac mom dev no wels ga da ta ni li dau xar ja vi sa biu je to sax sre bi na wi lob riv rCe ba mxar ja vi uw ye be bis dis-kre cia Si. ga da ta ni li Tan xe bis ga mo ye ne bis da mou ki deb lo bis do ne OECD-is sxva qvey neb Tan Se da re biT ho lan dia Si nak le-bia da ga ni saz Rvre ba Ti Toeu li mxar ja vi da we se bu le bi saT vis cal-cal ke, mo la pa ra ke bis sa-fuZ vel ze. Carry-Over me qa nizms war ma te biT iye nebs Sve de Ti, sa dac wlis bo los auT vi se be-li sa biu je to sax sre bis na wi li (maq si mum 3.0%) av to ma tu rad ga-da dis mom dev no wlis biu jet Si. auT vi se be li re sur se bis dar Ce-

ni li na wi lis ga da ta na ki xor-ciel de ba Ti Toeu li sa biu je to or ga ni za cii saT vis cal-cal ke, fi nan sTa sa mi nis tros Tan mo-la pa ra ke bis sa fuZ vel ze. ase ve, 1993-94 wle bi dan ka na da Sic dai-ner ga Carry-Over me qa niz mi, sa-dac mom dev no wels ga da ta ni li sa biu je to sax sre bis mo cu lo-ba ga ni saz Rvre ba uw ye bi saT vis biu je tis ka no niT ga mo yo fi li asig ne be bis 5.0%-is ode no biT. Tum ca, ga mo nak lis Sem Txve veb-Si, Se saZ le be lia uf ro di di mo cu lo bis auT vi se be li sa biu-je to sax sre bis ga da ta nac. aR-niS nu lis gan saz Rvra xde ba da-ma te bi Ti gan xil vis sa fuZ vel-ze, Ti Toeu li mxar ja vi da we se-bu le bi saT vis in di vi dua lu rad. sxva ev ro pu li qvey ne bis gan gan sxva ve biT, Carry-Over me qa-niz mTan mi mar Te ba Si ga ci le biT li be ra lu ria fi ne Ti. ker Zod, fi ne Tis ka non mdeb lo biT, um-niS vne lo ga mo nak li se bis gar da, sa ja ro uw ye bas sru lad SeuZ-lia wlis bo los auT vi se be li sa biu je to re sur sis mom dev no wels ga da ta na. fi neT Si aR niS-

15


nu li praq ti ka 1992-1995 wleb Si dai ner ga da mas Sem deg war ma-te biT fun qcio ni rebs. bri ta ne-Tis gaer Tia ne bu li sa me fo Si ki aR niS nu li ti pis me qa niz mi 1976 wels Se vi da Za la Si da igi iT va-lis wi neb da Ti Toeul sa biu je-to or ga ni za cias Tan da kav Si re-bu li Sem Txve vis in di vi dua lu-rad gan xil vas. 1978 wli dan ki amoq med da auT vi se be li sa biu-je to sax sre bis mom dev no wels ga da ta nis 5.0%-ia ni li mi ti, ro me lic 1994 wli dan dau xar-ja vi Tan xe bis ga da ta nis sru li Ta vi suf le biT Seic va la. Tum-ca, 2010 wli dan me qa niz mma ga-ni ca da gar kveu li mo di fi ka cia, ris sa fuZ vel zec mxar jav da-we se bu le bebs Ca moer TvaT wi na wleb Si aku mu li re bu li sax sre-bi. sis te ma, ro me lic am Ja mad did bri ta neT Si fun qcio ni rebs gu lis xmobs2 auT vi se be li re-sur se bis mom dev no wels li mi-ti re bul ga da ta nas. sa biu je to or ga ni za cie bi de kem bris da saw-yis Si at yo bi ne ben sa xel mwi fo

2 did bri ta neT Si am etap ze ar se bul me qa nizms ewo de ba

End-Year Fle xi bi lity Sche me.

xa zi nas auT vi se be li re sur se-bis sa va rau do mo cu lo bis Tao-ba ze. ian var Si aR niS nu li sa kiT-xi ga ni xi le ba par la men tis mier, ris Sem de gac uw ye bebs um tkic-de baT ga da sa ta ni sa biu je to re sur se bis mo cu lo ba li mi tis far gleb Si.

qvey ne bi, ro gorc we si, gan-sxvav de bian sa ja ro fi nan se bis mar Tvis sis te mis gan vi Ta re bis do niT. gan vi Ta re bad da gar-da ma va li eko no mi kis qvey neb Si Carry-Over me qa niz mis da ner gva gar kveul saf rTxeeb Tan SeiZ-le ba iyos da kav Si re bu li. am mi mar Tu le biT sa yu rad Re boa, rom Carry-Over me qa niz mis da-ner gvis Sem Txve va Si fi nan sTa sa mi nis tro kar gavs ga mou ye ne-be li sa biu je to sax sre bis Ta-vi dan ga da na wi le bis uf le bas. gar da ami sa, auT vi se be li Tan-xe bis dro Ta gan mav lo ba Si aku-mu li re bam da er Tba Sad ga xar-jvam, SeiZ le ba saf rTxe Seuq-mnas qvey nis fis ka lur mdgra-do bas. am de nad, sa xel mwi fos un da gaaC ndes ber ke ti, rom lis



16

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

sa Sua le bi Tac sa Wi roe bi sa mebr gaa kon tro lebs Carry-Over me-qa niz mis Se de gad mom dev no wleb Si ga da ta ni li sa biu je to re sur se bis mo cu lo bas. im Sem-Txve va Sic Tu qvey nis sa biu je-to sis te ma ver uz run vel yofs Carry-Over me qa niz mis war ma-te biT da ner gvi saT vis sa Wi ro yve la wi na pi ro bis Seq mnas, Se-saZ le be lia mi si ga mo ye ne ba mxo-lod cal keu li kom po nen te bis Sem Txve va Si. ma ga li Tad, Se saZ-le be lia Carry-Over me qa niz mis ga mo ye ne ba mra val wlian sain ves-ti cio proeq teb ze ga mo yo fi li re sur se bis efeq tia ni gan kar-gvis uz run vel sa yo fad. Carry-Over me qa niz mis msgav si ti pis prog ra me bis mi mar Tu le biT ga-mo ye ne ba am ci rebs ad mi nis tra-ciu li wne xiT gan pi ro be bul rig prob le mebs, rac xar je bis wli dan wlam de ga da ta nas Ta naa da kav Si re bu li.

17


saer Ta So ri so ga moc di le bi dan ga mom di na re, war ma te biT da-ner gi li Carry-Over me qa niz mi sa sar geb loa sa ja ro fi nan se-bis mar Tvis sis te mis efeq tia ni fun qcio ni re bi saT vis. is xels uw yobs mxar ja vi da we se bu le be-bis mier da na zo ge bis zrda sa da sa biu je to re sur se bis eko no-miur, pro duq tiul da efeq tian gan kar gvas. Tum ca Carry-Over me qa niz mis da ner gva moiT xovs Se saZ lo gver di Ti efeq te bi sa da po ten ciu ri ris ke bis sa fuZ-vlian ana lizs. ma ga li Tad, mom-dev no fis ka lur wels ga da ta ni-li sax sre bis miz nob rio bas Tan da kav Si re biT. uf ro kon kre tu-lad ki, sa Wi roa ga ni saz Rvros ram de nad mi zan Se wo ni lia sa biu-je to re sur sis mi mar Tva ima ve miz ne bis gan sa xor cie leb lad, ris Tvi sac isi ni wi na wels iq na ga mo yo fi li. sa Wi roa, Se fas des

po ten ciu ri ris ke bi, da na xar je-bi da mo sa lod ne li sar ge be li, ro me lic aR niS nu li me qa niz mis da ner gva sa da ga mo ye ne bas Ta naa da kav Si re bu li. mxo lod msgav-si ti pis ana liz ze da fuZ ne biT un da iq nes mi Re bu li ga daw yve-ti le ba, Tu ram de nad efeq tia-ni iq ne ba Carry-Over me qa niz mis ga mo ye ne ba kon kre tu li qvey nis sa ja ro fi nan se bis mar Tvis sis-te mis far gleb Si.

დასკვნა



18

pu

b l

i k

a c

ie

bi

, sa

u k

e T

e s

o p

ra

q t

i k

is

sa

xe

l m

ZR

va

ne

lo

e b

i

Blon dal J. “Bud get Re form in OECD Mem ber Coun tries: Com mon Trends, OECD Jour nal on Bud ge ting. Vol.2, No.4, (2003)

Blon dal J. “Bud ge ting in Ca na da,~ OECD (2001)

Blon dal J.; Kris ten sed J. and Ruf fner M. “Bud ge ting in Fin land, OECD (2002)

Blon dal J. “Bud ge ting in Swe den,~ OECD (2001)

Blon dal J.; Kris ten sed J. “Bud ge ting in Net her lands, OECD (2002)

Craw ford R., Em mer son C., and Tet low G. “A Sur vey of Pub lic Spen-ding in the UK, IFS Brie fing No te BN43, In sti tu te for Fis cal Stu dies, Sep tem ber (2009)

End Year Fle xi bi lity - A Sim ple Gui de

http://www.scot land.gov.uk/To pics/Go ver nment/Fi nan ce/EYF-Gui de

Hutt J. “New End-Year Fle xi bi lity Ar ran ge ments for De vol ved Ad mi nis-tra tions, July 19, (2010)

Kib blew hi te A. and Us ser C. “Out co me-fo cu sed Ma na ge ment in New Zea land, OECD, (2002)

გამოყენებული ლიტერატურა

19


Lieb man J.; Ma ho ney N. “Do Ex pi ring Bud gets Lead to Was te ful Year-End Spen ding? Evi den ce from Fe de ral Pro cu re ment, No vem ber 19, (2010)

Lie nert I. and Ljun gman G. “Pub lic Fi nan cial Ma na ge ment Tec hni cal Gui dan ce No te-Carry- Over of Bud get Aut ho rity, In ter na tio nal Mo ne-tary Fund (IMF), Fis cal Af fairs De par tment, Ja nuary (2009)

McPher son M. “An Anal ysis of Year-End Spen ding and the Fea si-bi lity of a Car ryo ver In cen ti ve for Fe de ral Agen cies, Na val Pos tgra-dua te School, Mon te rey, Ca li for nia, De cem ber (2007)

Na tio nal As sembly for Wa les, Quick Gui de “Bud get Fle xi bi lity EYF and Bud get Ex chan ge, Sep tem ber (2011)

What is “Spend it or Lo se it“

http://www.ban krup tin ga me ri ca.org/fact-sheet/what-is-spend- it-or-lo-se-it/#.Uhi Ne 9I3D5R

ასიგნებების გადატანის უფლებამოსილება შემდგომი …gvis uflebis miniWeba, saja-ro uwyebebs uqmniT

Documents