This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
fadimes leRvebi
mamaCemi xeze sxvas aravis ar auSvebda. sul imis javri aforiaqebda, aravin ameparos damwifebul leRvzeo. ara, leRvis mwife nayofi ki aravisTvis enaneboda, _ eSinoda, tanebi ar momitexono. leRvis xe xom Zalian uZluria, Cvilia, odnav dawolaze mTeli toti moixliCeba, an Suaze gaskdeba mTeli xe. gayidviT erT kakal leRvsac ar gayidda. ar kadrulobda xilis gayidvas. dedaCemi sul wuwunebda, ra iqneba, erTi-ori maneTi gaakeTbios amden leRvs, sapons mainc viyidiTo.
-Suqrav, babi, ha, xom xedav, rafraT iyurebian TvalgaWinWvalebuli, damwifebuli da gadabnedili leRvebi? ha, Svilo, gabareb, dacave, arvin uuSva zed. uTxari, babam Tqva, saRamos TviTan mogikrefs da amogitans. Tqva, kai?
davuqnie Tavi Tanxmobis niSnad. xumroba ar iyo, _ mamam didi saqme momando, unda vecado, Rirseulad da erTgulad davicva leRvebi mezoblebis Tavdasxmebisagan. skolaSi wausvlelobac didad ar mwyenia.
babam rom damwifebuli leRvebis dasacavad Sin damtova, saqonelic axorSi datoves, bagaze movuaroT dResao, sxva ufro saCqaro da sagangebo gaWirvebebi gvaqvso. saqoneli isedac daRlilia, ori-sami Ramea, rac ialidan CamovdeneTo. axla mTavari iyo, sakarmidamoSi, gaficxul-JverCaRletil Calis droze aReba-dazvinva. igi mTavari sakvebi iyo ZroxebisaTvis sazamTrod. ki, taroebi umTavresi mosatex-asaRebi da mosaTavsebelia, magram igi sicxeSi da kalaSSi (zenaqari) ufro xmeba, Sreba, magrdeba, ukeTesdeba, mere naliaSi aRar waxdeba. Cala sul gaiquca im aSari, firali,~zedaqariT~. saqonels marto carieli Rertebi darCeboda, ufoTlebod. amitom siminJis texa ar gadaideboda.
koleqtivis yanebic iReboda. koleqtivisa mTavar da pirvel saqmed iTvleboda. jer koleqtivSi unda gasuliyavi, mogeTavebina Seni norma. sxvasac mixmarebodi, mxolod mere, an mxolod Ram-RamobiT, neba geZleoda SensaSi, ese igi sakarmidamoSi Casuliyavi da Tavisflad gemuSava.
Cemebs jer erTi taroc ar moetexaT, roca ezoSi brigadirma, gulam daiZaxa. mamaCemma yanidan gasca pasuxi. gula Robes miadga, gadaixeda, ar gajavrebula, ubralod gaukvirda, Sewuxda, SeSfoTda, rogor Cavidnen sakarmidamoSi samuSaod, roca jer koleqtivis ar moTavebulao. mamaCemi rom dainaxa, ai, aman daarbila brigadiri, Torem... mamaCemis ridi da pawaic SiSi hqonda brigadirs. erTi ki Sefiqrianda, cxviri moiSmita da mamaCems mWaxed usayvedura:
-ho, ho, aba, mosawveli Tu ar meiwvela, avad gaxdeba. ase uTxari! _ damariga avTandilam da Ceqmiani fexi leRvis xis meore naxevarze gadaabija. axla igi ganze wasuli totis wverze rom iyo simwifiT dabzarul, im leRvis mosawyvetad gaiWima, Zlivs miwvda im amoCemebul nayofs, kidec mowyvita, magram am dros iseTi yru lawani momesma megona, megona xerxemali gamebzara-meTqi. Suaze gaxleCili xe naxevari aqeT, naxevari iqiT gaiSxlarTa miwaze. waqceulma xem miwaze mimoyrili mwife nayofebi TviTonve miWylit-motylita da Ceqmebic SeulanZRva avTandils, magram igi, alewili da nirwamxdari, jer isev dabneuli da, mgoni, odnav SemkrTalic, idga dalewil leRvis xis xraSuna foTlebSi da Tavis boxoxs eZebda.
buxris quds waqcvisas toti wamoedo, igi qveS Semoimwyvdia xem da axla amitomac aRarsad Canda. avni-avTandilam saswrafod Caavlo moxleCil naxevars ZirSi xeli da xrialiT TavdaRma daaTria. am dros qveSidan boxoxic gamogorda. meore
naxevari Cemi leRvisa ki adgilze darCa. jer cxadad ver warmomedgina, am ubedurebas ra SeiZleboda mohyoloda.
avTandilma seri gadaiara, mwife nayofiT datvirTuli naxevari leRvis xe Tan gadaaTria, caSi aWrili ruxi mtvris bolqvebi datova da Tvals miefara. me ki atirebuli davrCi. saSineli mwuxareba dameufla, Zvirfasi axlobeli rom ucabedad mogikvdeba da mZime, amouxsneli sasowarkveTileba Segipyrobs ai, aseTi tkivili Semomewirexa mTel sxeulze da suls miyinavda. gansakuTrebiT SiSis zars mcemda imis warmodgena, Tu rogor moiqceoda, ras metyoda piradad me mamaCemi.
gverdiT Camiara babam. sunTqvis xma, daRlili sxeulis suni misgan moqrolili sqeli, cxeli qari momejaxa da TiTqos odnav Semaqana. ara, damalvas, gaqcevas, sadRac amofarebas azri ar hqonda. es Tavidanve avwon-davwone. sul erTia, mosaxdeni unda momxdariyo. vicodi, Cemi didi sasjeli ar amcdeboda. imas vfiqrobdi mxolod, Tavidanve gamemxila, rom es avnim Caidina? SevZlebdi Tu ara ena momebrunebina da ambavi sworad, gasagebad, damajereblad aRmewera? vRelavdi, cxeli grigalebi sxeulSi mivlidnen da gulsa da suls mibugavdnen, mindoda, Zalian mindoda, roca mama im dalewili saSinel suraTs Tvals mohkravda, xolo mere me, naliis direze sawylad miyudebuls rom Semxedavda, ase TavganwirviT, ase morCilebiT gasusuli odnav Sevbralebodi, Sevcodebodi.
is ki naliis mopirdapire diresTan mivida, daiCoqa da godori Zirs dadga, boZze miayuda. Tavad iqve Cajda, swored iqiT iyo mimarTuli, sadac leRvis foTlebiT naburi sivrce erTob gamotialebul-gamocarielebuliyo. etyoboda is daRliliyo, garemoSi momxdar cvlilebas ver amCnevda. uceb gavigone:
-Suqrav, Wo, erTi gugumi civi wyali aadine da momitai, Svilo!
movwydi adgils da sixaruliT Sin Sevvardi. male Tungis rakarukiT RarTan gavCndi. Tungi pirTamde moivso da wylis TqaSuniT wamsve mamaCems mivaCeCe. CaCoqil-Camjdarma Tungi umalve maswa aswia da pirze miido. ori ylupic ar uqnia, xeli gauSeSda TiTqos, TqeSebi nikapze, iqidan ki yelze da gulmkerdze gadaeRvara. Tungi Zirs davarda, waiqca, dagorda. mamam godris saxelurebidan mklavebi gamoiZo da wamodga. me aRar maxsovs. rodis an rogor avekari isev naliis direze. mamam godridan gaxleCil leRvamde vidre mividoda wuTSi TiTqos mTlad daberda, ise moeSva, ise mokeca muxlebi. ezos kideze Sedga da Zirs dauwyo cqera. iq, xmel ruSi, sigrZeze moklul kaciviT iwva naxevari leRvis xe. mamas xma ar amouRia. gaognebul-damunjebuli mobrunda, naliis qveS jirkze dasobili najaxi moglija, ori nabijiT CemTan gaCnda, Tavze damadga. me TavgametebiT velodi TviT usaSinles sasjelsac ki.
-vis muaklevie Cemi Tavi, Wo!? _ daigmina.
-ratom Seni Tavi, is leRvi xom me viyavi, babi?! _ Sevbede SiSiT, rom amnairi TqmiT yvelaferi Cemze gadmosulibo da amiT mas tkivili odnav Semsubuqeboda. magram igi culmomarjvebuli, raRacnairi gamoucnobi da saSineli gadawyvetilebiT gaemarTa dalewili leRvis xisaken. misvliTanave najaxi moiqnia da raRacas gametebiT daartya. darCenili ganaxleCi naxevari xe rom iyo, jer isev fesvebidan amonazard Zirze rom sacodavad ekida, erTi dakvriT moWra da iqve miatova. gegoneboda, cidan Camovardnil, Tofmonaxvedr daWril frinvels miuswro da, vidre nanadirevi jer isev sustad feTqavda, kiseri Zirze moakveTao.
~faTlijanasTan~ rom mivida, zed ar auxedia, is nayofiT dawonili totebi ar SeuTvalierebia. Camohkra, Camouqnia, patara piwkebi CamobalTa. is totebi, dabla-dabla rom iyo gaSverilebi da najaxis moqnevaSi xels uSlida, sul erTianad moasufTava, culis dasartyami adgili moatitvla da, amis Semdeg, Sua tyeSi wifris Wras rom Seudgeba kaci, ise mowadinebiT, daiwyo. jer culi yuiT Zirs dado, tari welze moiyuda, xelis gulebze daifurTxa da saqmes Seudga. ise gametebiT dacxo, gegoneboda, mTeli qveynis amoZirkva gadaewyvita, rbili, wvniani da rZiani leRvis xe TiTqos sacodavad kankalebda, tani uTrToda, foTlebs wuxiliT axraSunebda, viTom mamaCems exveweboda, nu gamimeteb ase umowyalod, ras merCi, a, naxe, ramdeni masxia, rogor dagimwife nayofi, rogor velodi Seni xelis Sexebas, Sens moferebaso.
is erTi Ziric wamotortmanda, wamobeWda, lawani moadina da Caikeca. Tavisi mwife nayofiT damZimebuli didfoTlebiani tanebi dedamiwas daalewa.
me naliis direze miyudebulma, tirili daviwye, male SinSesuli fadime amyva.
-babi, Seni Wirime, babav! Segvibrale, nu dagviWri marCenal leRvebs, magas xom Cemsas uZaxdi, babi. damitie, damitie. codvaa, babav, codvaa!..
magram amasobaSi javriT gadareulma mamaCemma axal-axali xeebi daawvina. marto im TeTri leRvis xesTan Sedga, loyaze oflis Rvari yabalaxis yuriT moixoca da, maSin mgoni, fadimes godebis xmam erTgvarad gamoafxizla, Tanac amasobaSi ise Sebindda, veRarafers veRar gaarCevdi, Sinisken ara da aRar moixeda. piriqiT, leRvis xeebi rom daWra da daawvina, culi mxarze gamoido, aCexil, Caqceul leRvis totebs fexi daabija da bind-bundSi gauCinarda. arc araferi dagvibara. moskda, sadRac gaqra, dedaCemic qviTinebda, magram xmas ar iRebda, _ misi xma babas unda gaaRizianebda, amitom tirils malavda. igi fadimes zurgs amofarebuli, TvalebSi cremlCamdgari, simwarisagan tuCebs ikvnetda, ise itanjeboda, gegoneboda, RviZli Svili moukleso, magram mamaCemi Ramis siSaves rom Seeria da Sin aRar amovida, nenem xmamaRla amoTqva... amoTqva, magram am tirilSic Tavis Zmas, abdis dastiroda. mgoni, leRvis xeebisa da abdis sikvdils erTad dastiroda. xolo cota xnis Semdeg, leCaqis boloTi Tvalebi amoimSrala, welSi gasworda, suli mSvidad amoiTqva da Svilebs mogvibrunda. haiT, baRnebo, meiWuWkeT, axla, ager, ojaRTan (buxarTan) da racxafraT vaxSami movaferoTo.
da sufra gaawyo. magram lukma vercerTma ver aviReT, leRvebi movidardianeT, movitireT, axla ki mamaCemis dakargva gvawuxebda, gvaSinebda, gvaRelvebda, dedaCemi, yvelaze metad ganicdida, radgan kargad icoda qmris avznianobis ambavi.
-eg Tu gadelda, magas aRaraferi eSveleba. maRaraSi SeZvreba, iq gaaTevs.
visxediT ise gaTangulebi, TvalebgamoxarSulebi. ukve gviani Ramis sigriliT Sebujgulebi, uWmelni, uTqmelni, TavdaRunulebi, dabneulebi, mgloviareni... garedan, ezodan foTlis faCafuCic ki gvesmoda, gulebi gvikrToda, _ yovel CqamSi mamaCemis fexis xmas veZebdiT da velodiT. is ki ara da ar Canda.
bolos, ase SuaRamis gadasulze, ezodan raRac WraWani moisma. deda fexSiSvela, uxmo, gakrefil-dakarguli nabijeyiT gaiqca karisken. mec kalTaSi xelCavlebuli Tan avyevi.
leRvebs viRan Cioda, mama gvedardeboda. mTeli Rame imis dakargva gvaSfoTebda. murTazam tyeSi, kldeebSi wavalo, movnaxavo, Tavisi kacoba da vaJkacobac undoda gamoeCina, magram isedac gamwarebuli dedaCemi win eRobeboda, gulmkerdze efCxneboda, ekvroda, exveweboda, ar waxvile, Sen versad gagiSvebo.
da, ai, ezodan raRac xma gavigoneT. mivacvivdiT kars. nagvianev, gacrecil mTvaris ferwasul SuqSi, moCvenebasaviT mamaCemis bindiani figura SevniSneT. mgoni suros didi tvirTi daegdo Zirs. gajavrebulsa da guldamduRruls sxva veraferi eqna, kldeebze gasuli suroebi moeglija, moekafa, did tvirTad moekoWa da, albaT saqonelis saWmelad amoetana. davinaxeT da isev fexakrefiT, ukanve gavcurdiT, loginebSi uvaxSmod davrigdiT. tablaze dawyobili mWadis xmeli natexebi da CleCilas ori-sami grexilai mamas davutoveT.
is Rame TavisiT ar gaTenebula. is Rame Cven gavaTeneT. leRvis xeebis sikvdili erTad movitireT. mamaCemma yvelaze meti idarda.
sinanuli mas ar SeeZlo, magram roca Cadenil codvas arcerTxelac aRar axsenebda, es ukve sinanuls niSnavda. Zalian magrad ganicada babam leRvebis sevda. ramdenime dRes xmas ar iRebda. qvemoTken, moWrili leRvis xeebisken, aRar gaixedavda. leRvis xeebi ise daWknen, CaWeWkil-Calesil mwife nayofebs buzebi, futkrebi dastrialebdnen. Casvlas ki veravin bedavda.
jRama-xari ki dinjad, mozomilad miabijebda. gadametebul jajgursa da SeZaxilebs yursac ar ugdebda, TiTqos Tavadve grZnobda, TiTqos Tavsac ki iwonebda amiT.
yabalaxosani yasabi sul gailumpa wvimaSi, magram adgilidan ar iZroda, sadRac iqiT, gogonebisken iyureboda. am dros wvimam ybebidan wverebi CamoaZro (Turme miwebebuli iyo) da me saxtad davrCi.
-baba, Sexede, murTazia! _ viyvire da mamaCems mivekari.
Cemi ufrosi Zma, murTazi, ki mSvidad idga, Tavidan yabalaxi gadaiZro da sqeli qoCori Sxapuna wvimas miuSvira.
-Cemo mariam, es Seni wilia, ha. _ murTazma is erTi naWeri xorci Cxiris kavze wamoacva da meriems gauwoda.
mamaCemi, murTazi, meriemi da me erTad daveSviT Sinisaken. meriemi saxesmalavda, rom tirili ar daenaxaT. albaT es sixarulis tirili iyo. gegoneboda, qorwiliao, iseTi Jriamuli moacilebda xalxs.
murTazma dasvelebuli meriemic Sin, Cvens facxaSi moiyvana.
mamaCemi Sewuxebuli SfoTavda, nerviulobisa da SiSisagan kbilebs akraWunebda.
buxarTan SaviT Tavwakruli dedaCemi oxravda. male xmamaRla moTqmiT atirda. SigadaSig meriemis mamis saxels imeorebda wyevla-krulviT. raT undoda wvima meeyvana, gdebuliyo win ar erCiao? _ zluqunebda nenei murTazaze.
-motaceba Tu daarqves meriemis wamoslas, dameRupa maSin biWi. _ Cioda babai.
meore dRes sofleli bavSvebisagan gavige, _ meriemi mamamisma xiWavrels Tavisi xeliT mihgvara da seqveze daujina. sawyali murTaza mTeli weliwadi dakarges. mere xeli moawerines pirobaze, _ kurbans aRar davklavo da gamouSves.
yoCebis gayidva
amis Semdeg sami weliwadi gavida. mec kaixela moviyare.
aburdul-daburdulad xdeboda yoveli mosaxdeni. me ki ara, mgoni, verc didebma bevri veraferi gauges am ambebs.
skolidan rom davbrundebodi, mamaCemi karg xasiaTze Tu iyo,. mkiTxavda, _ biWaliav, raferaa Tqveni stalinio. me Tavs CavRunavdi, ra unda meTqva _ ra vicodi, stalini rafraT iyo. rad mekiTxeboda, _ vjavrobdi.
_ Wo,icodena Sen. is dandaloa, iq Tamar dedoflis xidia, es kokatauria, axo, gobroneTi, abuqeTi, tibeTa, kantauri, aqeT woniarisi, varjanisi, zvare, gaRma, _ vaio, kvaSta, aquca; gamoRma _ zesofeli... ho, ar meiRalo, ar duuSva CiCviri, Tvali gaaxile, guuZeli, ar meiwyino. imfer!imfer ramiebs daganaxveb, rome midRemCi geyofa;
magram qalamanma ise momiWira, suli damewirexa zorisagan.
eJvniani yoCi rom dawinaurda, aRar daTmo mewinaveoba, _ Tavidanve meTauroba gaiTavisa. es albaT eJvanma STaagona. sxva yoCebmac advilad daijeres da miiRes misi mewinaveoba. aRarcerTi aRar cdilobda win gaswrebas, yvela munisad (morCilad) miyveboda ukan.
sicxe ki matulobda. manqanis danaxva ufro xSirad mindoda.
magram im erTis garda aRar Canda, Tumca male, mosaxvevidan moesma dasignaleba. kldeebze mtvris bairaRebi acurda, grialiT da RrWialiT mogviaxlovda uSvelebuli verzila, zemodan gadaWimul farTxuSa brezents moafrialebda. xalxs Tavebi gamoeyoT. mama win gaiWra, raTa yoCebi Suagzidan gadaereka, me, `xatomofilma~ ar gamiWiWyos-meTqi, SiSiT zemoT mxares kldes mivekari, Tanac moaxloebul manqanas gadareuli vakvirdebodi. manqanidan viRaceebma Tvali momaSteres, erTimeores gadaxedes da iribad CaiRimes.
im manqanis suni axlac damyveba, _ Cveni saukunis sunia.
diax, kvamlis suni TiTqos momewona. axali, uxilavi, maRali samyaros suni iyo. igi sadRac SoreTisaken meZaxoda viTom, raRaceebs mpirdeboda. vai im suns, ras gviyo da rasac gviSoba axla. gzaze mTlad gadmoSverili kldeebi romaa da qveS rom aWariswyali javriani faxafuxiT moedineba, ai, im alagas, did faras davewieT, faras matyliani qudebiT mwyemsebi miuyvebodnen. mwyemsebs veeba bambura ZaRlebic axldnen.
jer erTi momeCvenen, mere ki dacotavdnen. sami kaci gavarCie mxolod. ufro, _ erTi kaci, ori biWi.
Cvenma eJvnianma yoCma ki moixeda ukan, ras ityvis patronio. ise ki etyobodaT, esiamovnaT Cvens yoCebs im cxvrebis danaxva da frutun-frutuniT, dumebis qanduriT faraSi Sereva daiwyes;
mtvris buRic meore did mtvris buRs SeuerTda, aiwia, gaiSala da iqauroba sul mtverSi gaxvia. mze, qarqaSidan axalamoRebul bebuTiviT rom uprialebda piri, odnav Seibura. qalamnebi ki ise gaxma-gapiwkinda, fexebi ise damiWeWka, siaruli gamiWirda. verc vambobdi, mamaCemis meSinoda, ar gamijavrdes, ra fafis orTqliviT nazi yofilxaro, gaWirvebiT viRrikebodi. Sedga, momicada, ra gWirso, moferebiT mkiTxa. mogiWira mag unamusomo? ho-meTqi. gamovutydi gaubedavad. haiT, wamoi, CevdeT wylipirai da magas vutireb yofaso, miTxra babam.
Cemi yoCis eJvnis wkaruni sadRac dakargulidan Zlivs meyureboda. yoCebi ar dagvekarqon-meTqi, gamovTqvi SiSi da gavafrTxile mama. ara, ar uSavs, warnaqianebs yovelTvis movZebniTo, damamSvida. xedav win mimaval faras? Cveni Svela egaa. cxvari cxvars aRar mocildebao.
Tasmebi Tavadve Semxsna, qalamnebidan odnav SecveToda. CaRma Caamxo da qvis Ziras momcro mdoreSi Caawyo, zemodan ki mozrdili qva daado, wyalma ar waiRoso.
-yoCebi? _ vkiTxe nerviulad.
-iaron, ra gvenacvleba, deveweviT, had wevlen aba, _ siamovnebiT da alersiT Tqva babam. amoiRo TuTuniani qisa, gaaxvia Zigara, Camohkra kvesi, aadgina kvamli abeds, Cado abedi Zigaris tuCSi, gaabola eSxianad.
cota xanSi amoiRo qalamnebi wylidan, mSralze aRma miawyo lods.
-axalia da imitom gvawvalebs. male gayalibavs Seni fexebi da qalamanic moSinavrdeba. _ amixsna babam.
mosvelo amovicvi. fexze SegaSres da `gayalibdes~ jobiao, Tqva mamaCemma da male aCqarebiT gzas gavuyeviT.
ori mosaxvevis mere Cemi yoCis eJvani gavigone. mwyemsebi mesxebi aRmoCndnen. koleqtivs gadavumaleT cot-cotai da axla baTumSi gayidva movaswroT gvindao, uTxres mamas. isini raRac ucxo, moukeSav, gaxamebul qarTuls laparakobdnen. imaT pirSi da bageebze sityvebi daWril-dasneulebulebiviT kvnesodnen TiTqos, arada, ucxoni ar iyvnen, sxva xalxis kacebs ar gvandnen. Tvalebze grZelbewva matyliani wowola qudebi CamoefxataT, yvrimalebze, Sublebze, kisrebze ofli Rvarebad CamoTxupodaT. qudebs rom vuyurebdi, suli mexuTeboda. ra jandabad undaT am yiameT sicxeSi amsisqe buxariviT mxurvale qudebi? vis kiTxavdi, yvelani mivdiodiT, yvelani kacebi viyaviT, yvelas Cven-Cveni Wkva da adaTi migvqonda.
evkaliptebSi lariviT gawiwuli gza Zalian melamaza. zera cxenidan Camomxtariyo da axla ukve gverdiT momyveboda. radgan guSindeliviT dacxa, TavSali da CaqiTa (Razlis zedatani), xelSi rom eWira, win mimaval Cvens eJvnian yoCs gadado zurgze da is mesiamovna, TiTqos me TviTon viyavi yoCi.
kaxaberSi kidev erTxel aRtacebiT gavifiqre, _ meore dRea mivdivarT, bolo ki ara da ar uCans. Tumcan mindvris boloSi, mTebi rom ileva, albaT, ukve zRvaa, sul cerebze viwevdi, rom ufro Sors gadamexeda, didi wyali damenaxa,. magram es arafriT xerxdeboda.
-arvin ar miyvars-meTqi, _ damcda da vigrZeni odnav siwiTliT Semefakla loya.
babam erTxel erT gafuWebul kacze Tqva, magi im qals yvarobso. SemaZula is sityva. kaci jarSi wasulis qals yvarobs, ese igi, iyvarebs, siyvaruli aqvs im qalTan.
me raRac ufro sxvanairi ram meZaxis zerasTan.
is sxva rame sicocxlesaviT Saucdomeli da mZlavria. ar SemeSleba, im Zalas CemTan vamyofeb mudam. magram carieli Zala araferia, Tu masSi CaRvrili, Cabudebuli da CaSuqebuli araa TviT zeras guli.
-Suqri, Sen axla wagiyvaneben, Cven ki sxvagan wavalT. daimaxsovre mesxeTSi sofeli guliTa. _ Tavi davuqnie da mamas miveSvele, rqebSi xelCavlebuli yoCi rom ganze gaeyvana da aRar uSvebda.
baRana viyavi, magram imdeni ki vicodi, rom axlobel adamians vSordebodi. zeram Tavisi soflis saxeli maCuqa. me ra vqna? ra maqvs, ra gamaCnia iseTi, rom saxsovrad gavatano?
Cvens didrqeba yoCs Sevafrindi, yelze saswrafod Svxseni eJvani. eJvans ise magrad movuWire orive xeli, rom namceca xmac ar gavaRebine da mamas ar gavagone,. xalaTis ubeSi Cavmale da zeras wamovewie.
-zera, ha, es eJvnina gagatano, _ gaiRima.
_ rad minda, biWo, eJvani?
_ ginda, ginda, zerav, weiRe, es Cemi eJvania. es Cemi xmaa, zerav, _ xelebs ise vuWerdi, TiTqos cocxali Citi iyo da misi gafrenisa meSinoda. monislul-moRlili Tvalebi gadaekafa da, WoroxTan, diliT, nawvimarze rom didi mze wamogvewia, imnairi sxiviani, savse, brjRviala momeCvena zerac, eJvani Tavadac ubeSi Caimala. didroni, lurji Tvalebi moaxloebuli zRvisa da daSorebuli mTebis Wrel-Wreli sinaTleebiT aJuJunda. sisxliT wiTeli bageebi oldnav auTrTolda, kopebi Sekra da megona, sacaa atirdeboda, magram am dros igi mkveTrad Sebrunda, Tavis faras wamoewia da male mwvane sivrceSi dapataravda, gailia, TvalTagan damekarga.
gadareuli, gajavrebuli mama yoCebs Zlivs akavebda, Tan miyviroda, modi, momexmareo.
axlos rom mivedi, Tvalebi damibriala da megona, damWeqebda, gamlanZRavda, rac galaxvaze saSineli iyo CemTvis. magram ratmoRac Tavi Seikava, ar gamijavrda, piriqiT, rogorc toli tols, ise damelaparaka.
-Suqri, axla ager sofelSi dostTan avalT, iq Rames gavaTevT da xval, dilaze bazarSi gaviyvanT yoCebs. mixdi, ras gebnevi?
_ ratom verna mivxde? _ viwyine.
_ ra vici, babi, racxa mowyenili xar da kai prati iyo zerai, xom? _ eSmakurad gamiRima da yoCebs dauwyo biZgva.
-nu miwyen, axla, Suqrav, _ miTxra moferebiT mamaCemma, _ xval dilaze qalaqis bazarSi rom CavdeniT yoCebs, egeni yvelai iq iqnebian. is cicaic iq iqneba, nu geSinia... _ Cemken arc gamouxedia. roca amas laparakobda. ar mesiamovna, rom babam ase zedmiwevniT gaigo da gamirCia Cemi gulis naloliavebi, namal-nacodvilaris saidumloebebi, meore mxriv, mamis Tanadgoma, mxardaWera davigule da mxrebSi aviwie, Tavi mozrdil biWad daviWire.
meore diliT, sul ialunze, gamaRiZes, qalamnebis magier, im naTesavisagan naTxovi, biWis Zveli fexsacmelebi Camacva babam. yoCebs rom gavyidi da faras aviReb, karq axal bluza-Sarvalsac giyidio, dampirda.
qalaqis Jriamuli, bragabrugi, gemebis zmuili, qSena-guguni naTesavis ezoSi garkveviT ismoda,. yvelani ise SeCveulebi iyvnen yovelive amas da kidev aqedan, zemodan zRvis cqeras, iq gemebisa da navebis mimosvlaze Tvalebis dasvenebas, rom aRarafrad Tvlidnen am saocar sanaxaobas, iqiT aravin arc ki iyureboda.
me ki gaocebuli da aRtacebuli vtrialebdi ezoSi. wamdauwum iqiT viyurebodi. mamis Zaxilebi, miTiTebebi sulac aRar mesmoda. magram vsargeblobdi imiT, rom vicodi, sxvasTan ar gamijavrdeboda.
-zera vagzalSia, Svilo. dedamisi matarebliT mova da unda daxvdes.
-memre martvai iq ar deikarqeba? _ gamovTqvi Cemi SeSfoTeba.
-ara, ar daikargeba, Svilo, _ damamSvida memed-mesxma da muStars miubrunda. mas im dRes bazarSi gayvanili cxvrebis naxevari ukve gaeyida. Cveni yoCebi ki aravis undoda. ra meqna, riT mivxmarebodi mamaCems, ar vicodi. yoCebic erTmaneTis CrdilebSi Zvrebodnen. srulebiTac ar cdilobdnen muStris TvalSi Tavis mowonebas.
saRamos, gauyidavi yoCebi me da babam ukan, soflisken waviyvaneT.
xidis skola
oTxi klasis gaTavebis mere swavla xidis SvidwledSi grZeldeboda, magram an gaWirvebis, an CamorCenilobis mizeziT yvela mSobeli sami versis sasiaruloze rodi uSvebda Svils. ra skola, risi skola, axalmostril baRanas iq vaRamebio tyvilai, raT mindao. ager yana-baRCaSi momexmaros, ufro madli ar iqnebao? _ msjelobdnen Cveneburi nene-babaebi.
oTxi jgufi moiTava, kiTxva, wera icis, raRa unda metio, CurCulebdnen TavisTvis da Tu gamouvidodaT, Tu mTavrobas gaacurebdnen, Svilebs Sin itovebdnen. jer ama-imis mizeziT, ori-sami dRe, erTi kvira, Tve, mere ki _ sul, magram Cven iseTi fxizeli da magari mTavroba gvyavda, amgvari kukudamaliobiT ver aablayunebdi. jer dagaclida, viTom ver gamCnevda, mere ki mogadgeboda.
seqtembri idga, magram babam qalamniT skolaSi Cemi gaSveba ar ikadra da amnairi mizeziT Sin damtova. davWri TuTuns, gavyidi, faras movigeb, amogitan foTinebs da waxval mereo, mpirdeboda.
me ki suli mikawkawebda, ise vRelavdi skolisTvis. Cveni fxizeli mTavrobis imediT viyavi. man xom, saxlSi ras malavdi da vis malavdi ki ara, gulSi ra gedo, isic kakal-kakal daTvlili hqonda. amis imediT viTmendi mec yvelafers. bolos xom Caxedavdnen sabWos Sedgenil im quniaSi (davTarSi) da amoikiTxavdnen Cem saxel-gvars-meTqi, vambobdi CemTvis, amoikiTxaven da gamouZaxeben babas, _ hei, Sen, rogor bedav amas baRanas `stavlaSi~ ar uSvebo, kiTxaven.
egec xom `praqti~ (gogo) araa, a?! amfer goroxa biWs rom skolaSi ar agzavni, randa akeTebio Sin. Sen rai, sakuTari ojaxis interesebs saxelmwifoze ufro zeiT ayeneb?! Sen rai, partiis xma da Zaxili ar geyureba? ki, etyvian amisTana raRaceebs mSobels-meTqi, vfiqrobdi gulSi da amis imediT arxeinad davxetialobdi aRma-daRma. Tumca, seqtembris TxuTmeti dRe ise gavida, SvidwledSi Cem wasayvanad aravin mosula.
ho, damaviwyda-meTqi, rom yoCebis bazridan rom amovediT, maSin gavigeT Cveni xoja-yedira `aewiaT~, ese igi, daeWiraT. mainc Semecoda kaci. magram TqmiT araferi miTqvams. zogi Wirio, ityvian...
Tumca daxeT ucnaurobas, _ xoja gaparsuli da gayviTlebuli, ramdenime TveSi cixidan gamouSves. xididan aRma rom amodioda, soflis baRnebi grod moyvebodnen da nacixar molas, ajaRinebdnen, yvelas ukvirda, rogor gamouSveso es komunistobis da koleqtivobis mawyevario. e, maSin wminda Sexeduleba mTavrobaze da wamerTva imedi, rom babas SvidwledSi Cem Tavs gaaSvebinebdnen.
moswavleebis Jriamuli ki xidis Svidwledis ezodan Cvenamde aRwevda. CavZvrebodi goradubnis katrebSi, mivJriWavdi ewerebs. davajdebodi zed, Camovtexavdi nedl piwks, Cavidebdi pirSi da im mware wvetis wiwknaSi gulgalaxuli da usaSvelod daCagruli, vucqerodi qvemoT, mdinaris maRal napirze, xidTan, ficruli skolis ezoebSi futkrebiviT mozuzune bavSvebs, mec xom imaT Soris unda vyofiliyavi.
Cemi skolaSi gaSvebis saqme TandaTan garTulda. meo, Cioda mamaCemi, ufrosi dasaxlebuli Svili male unda gamovarigoo. Sin erTi biWi momvlelad mindao. skolaSi rom magas vaswavloo, daamTavrebs, mere sxva skolas momTxovs, mere kidev _ sxvas, bolos mTlad gamoikoWavs kuds da RmerTierTma icis, saiT damekargeba, me ki marto upatrono bebers viRan momxedavso.
gulSi vTqvi: vin kiTxavs am Tavxotoras, rom mometoloSina da amden bRuStebSi marcxvens, ase saaSkaraod dakiTxvas miwyobs.
pirze rom javrisa da uxerxulobis wiTelma cecxlma gadamirbina, amas me TviTon karnad vgrZnobdi da, megona, kidev vxedavdi. is ki, lomani, jiqurad momaCerda.
mklavSi Camavlo xeli da pirdapir direqtorisken wamafacfaca. ar mindoda wayola, magram Tavi veRar Sevimagre, veRarc sayveduris Tqma movaxerxe, radgan maswavleblebi, TavianTi ulvaSawkepili direqtoriT, ufro da ufro axlovdebodnen da Cems naTqvamSi ukve yvelafers gaigonebdnen.
ase mimaTria da gakoWiliviT damayena lomanam mTeli Svidwledis maswavleblebis win. Tvalis erTi Sevleba movaswari, mere ki Tavi morCilad, uRonod CavRuee da mosalolnel sasjels davelode.
-es Cemi biZaSvilia, pat. oTxi gaiara, SvidwledSi unda, mara mSobeli ar uSvebs.
Tavi ufro dabla Cavkide. xma sul Camekarga, ena dameba da xelebi sad wameRo, ar vicodi.
direqtorma rom awkepili ulvaSi Seiqn-Semoiqnia, amas yvelaze ufro gamokveTilad TavCaRunulic vxedavdi da uceb xelze viRacis rbili xeli vigrZeni. Cems Cabaylul, daxeTqil da dafxaWnil xordolo xelze nametani TeTri Canda is xeli. TeTr, bumbula xels, lurji ZarRvebic cisartyelebiviT rom iyo mimoxazuli, Cemi SeSinebuli, mouxeSavi da odnav veluri xeli, axaldaWeril janaberasaviT (beRura) eWira. im did TeTr xelze daberili, xoroS-xoroSi ZarRvebi, mgoni, nela feTqavdnen da cal-calke sunTqavdnen. Tvali majidan mklavze Sevayole, mxarze avedi, yelic aviare da abzekil ulvaSTan gavCerdi. es xom TviT direqtori iyo. dedamiwis yvela siTbo da sinaTle TiTqos im xelidan tanSi CameRvara. magram gareTa biZaSvilis dabezRebiT SeSinebuli sul vcdilobdi, direqtorisaTvis meTxova, ar daeWira mamaCemi, babaia araa glaxa kaci, igi ar emtereba skolas, igi ar daangrevs sabWoTa kavSirs. is gaWirvebis gamo ar miSvebs klasSi, Torem Sarlva-bluzai, fexsacmeli da nifxav-perangi rom Cemi meqneba,
aucileblad gamiSvebs. ki, amas ase dawyobilad ki vfiqrobdi, magram Tqma xom mindoda. mgoni direqtori TavisiT mimixvda yvelafers.
_ reiza ar modixar, biWo, skolaSi,swavla ar ginda?
_ ki... _ amoviluRluRe.
_ aba, raSia saqme, mamaSeni ar giSvebs?
_ ara, fexze ar maq da...
damxeda fexebze da boloebawvetebuli ulvaSi aRma SeaTamaSa. Cemi dafxaWnili, datalaxianebuli SiSvela fexeebi veeba piramoWril kaloSebSi mewyo, Sig uamravi nagavi da piwkebic ki Cacveniliyo.
_ ra uWirs mag fexsacmels. Razlis windebi xom gaqvs. Caicvi im windebze da wamodi. aba, xval diliT skolaSi gelodebiT!
_ me duuZaxeb dilaze, pat, me guvli da wameviyvan. _ SeeCxira lomani. igi skolaSi ukve gaSinaurebuli Canda. ukve meSvideSi iyo da me masTan mTlad baRanad CaviTvlebodi.
skola xis Zvel odasaxls warmoadgenda, romelic ise dabali iyo, CemsimaRlidan fanjaraSi kargad vxedavdi yvelafers. iq soflis ustiebis mier gonjad gajorknili SeuRebavi merxebi ewyo. magram CemTvis is merxebi idumali adersis eSxs afrqvevdnen TiTqos. iqiT, kuTxeSi, wignebiT gamopeWili, maRali karada Canda. SuSis kari Caketili iyo, zed Jangiani, brtyeli boqlomi edo. mavTulis grexili yurebi uCanda. igi albaT viRacam mere xeliT Seaba,. rom karada saimedod daeketa. Cemi Tvalebi imdeni wignis erTad danaxvam gadaria. zogi mwyobrad, rigze ewyo. _ simaRleze mdgarni yuaSemoqceulebi gvacnobdnen TavisTavs zurgebze warwerili saxelebiT. zogic gverdulad, brtylad iyo Setanili. amisTana wignebis saxelebs, ra Tqma unda, garedan veravin waikiTxavs. xo, xo! _ ramden ambavs, ramden siyvaruls, ramden siZulvils, ramden mxiarul da seir-seir rameebs sZinavs im karadaSi! aq roicxa moval, ki gavZRebi wignebiT, _ vfiqrobdi Cumad CemTvis. vicnobdi wignebs, magram isini mxolod skolis, ese igi, mxolod saxelmZRvaneloebi iyo. gareSe wigni, iseTi, Sig gakveTils rom ar gviniSnavda maswavlebeli, me ar menaxa. gagonili ki mqonda, rom aris saocarambebiani wignebi. imas gakveTilad aravin gixsnis. igi Sen Tavad unda iswavlo.
~mamaSeni ar giSvebs?~ _ kvlav wkeplebi momiqnies aCxubebulma fiqrebma. moulodneli da uryevi gadawyvetileba miviRe, _ adeqi, dabrundi skolaSi, ulvaSawkepil direqtors uTxari: _ mamaCemma saswavlad gamomgzavna, Torem Sens beber babas ise `asweven~, xeberic ar gveqneba.
direqtorma mxiarulad Semomxeda, awkepil ulvaSs TiTebi auqnia da kmayofilad CaiRiRina.
_ xom vTqvi, kargi biWi yofilxar-meTqi, aba, wamodi.
swored wignebiT gamotenil karadian saklasoSi Semiyvana. Sig aravin iyo. yvelani gaxvetebuliyvnen. oTaxSi xmeli talaxisa da daubanelobis suni idga. sadRac oTaxis SuaSi, kedelze miWirebul merxTan mimiyvana direqtorma da, aq iqneba Seni adgilio, mimiTiTa. im adgilidan fanjara Sors iyo, magram mainc vxedavdi samyaros, romelic gareT davtove. xolo igi, rac Cems irgvliv mkvidrdeboda, iyo ucnobi. civi, gaugebari da pirquSi. merxis qveS, kaloSebidan amoyrili fexebi erTmaneTs exaxunebodnen da eCurCulebodnen. fexebs Tu dabla, merxisqveS raRacas movuxerxebdi, qarebiT daxeTqili Cemi xelebi sadRa unda damemala? me ukve vTqvi, rom Cvens ojaxSi pirsaxocs ar vxmarobdiT, dabanili xel-fexi ise unda gagvSroboda, es ki fitavda kans da gviskdeboda xelebi.
mopirdapire erT merxze martodmarto ijda gogo. mTel klasSi is erTi gogo Canda. mec jerjerobiT marto vijeqi. klasi ise xmaurobda, megona, sacaa Weri Camoingreoda. vin unda dajdes netav CemTan? TandaTan vgrZnobdi, irgvliv myofni Cemze raRaceebs rom CurCulebdnen da siciliT pruwunebdnen. me viTom arc mesmoda, ver vxvdebodi, mxolod CavCaRunuli velodi, Tu vis momijendnen gverdiT.
bolo, gakveTilis bolos vxedav, fanjaras garedan mamaCemi moadga, misi javriani Tvalebi cecxlis maTraxiviT Semoertya klass da Cemze SeCerda.
aivanze mjdomma mindia lamazaSvilma, uceb TiTi revolveriviT daumizna mamas da Tan Tavisken dauqnia. lamazaSvilma jer me pirad danaxuli ar myavda. ise ki bevri ram gagonili mqonda. daWerilebs rom Caiyvandnen raionSi, TiTo-TiTod jer mindia dakiTxavda. saSineli galaxva icis Turme. TviTon Tavisi xeliT, Tavisive kabinetSi, cxvir-pirs daufSvnis patimars, Tu am ukanasknelma, ra Tqma unda, ufrosis SekiTxvaze marTali, gulaxdili, swori pasuxi ar gasca. Tu, rac unda, igi ver aTqmevina, mindia lamazaSvili daWerils boTlze daajenso, amboben. es ki ver warmomedgina, ras niSnavda. axla gandagan waqceul boTlze rom davjde. amiT ra xeiri eqneba Sinsaxkoms! aba, sxvanairi dajdena ranairi SeiZleba arsebobdes? iqneb datexil boTlze daajens?
mxolod gvian, ka xnis mere, amixsen, Tu ras niSnavda lamazaSviliseuli boTlze dajdoma...
mamaCemi lamazaSvilis xelis daqnevaze usiamod SeiSmuSna. glaxad eniSna es, daibna, mec majaSi Camavlo xeli da ise gaemarTa Sinsaxkomis ufrosisaken. axlos rom mivediT, mindias xelebis siTeTrem da sipataravem gadamria. xelebi zed aivnis moajiris qiriSze ewyo da patar-patara, qaTqaTa, fafuk TiTebs aTamaSebda. gamikvirda, im xelebiT imodena yaCaRebs, im saSinel xalxis mtrebs rogor cems, rogorc ereva-meTqi.
-rom miZvrebi, Se TaTaro, ram miZvrebi, momadeqi, dosto, aqa da momaxsene, ratom koleqtivis yanaSi ar muSaob SuadReze?
-ratom, batono, me Cemi vimuSave da biWis saZebarSi wamveli.
_ rao? biWi TurqeTSi mirboda?
_ ara, racxa ise damekarqa da... _ gaaxsenda mamaCems, rom skolis gamxela saSiSi iqneboda.
_ kontrabandisti xar Sen! macale, dedas gitireb, Sen... _ `TaTari~. `dosti~ ki, vis gaugonia. saSinlad wyinT Cveneburebs, TaTars rom viRaca dauZaxebs, magram mamaCems wyenis garda kidev raRac sxva ram emarTeba. warbebi egrixeba, cxviris zemoT ucnaurad ikoWebian warbebi da ZarRvebi, qmnian amaRlebul, SekumSul bujgs, zizRisa da siZulvilis zvaviviT rom boboqrobs, raTa yvelaferis wasalekavad maRlidan dabla daeSvas. magram lamaxaSvils ras etyvi, ras gaubedav, _ mogspobs, dedabudiana mogTxris.
ai, kontrabandisti Tu racxa oxroba ukve daarqva babas. rames pawas miumatebs kidev. dawers amas erT Jver qaRaldze da mSvidobiT, dubev, _ es Rele-Rurdnebi sizmarSi dagrCeba.
dasawylebuli, daTrTviluli TvalebiT gadmomxeda babam, TiTqos mekamaTeboda, raa es kontrabandisti, ras niSnavs, ra damiZaxa am kacmao. eh, iqneba, im naxevari dRiT SvidwledSi namyofi biWi ganaTlebulad CamTvala? ras ar gafiqrebinebs gaWirvebs kacs. gaWirvebuls qva aRmarTSi miewevao, aseTi emarTeba dRes mamaCms. _ amigdo. Zalac mis xelSia, Ziav, ra enaRvleba. magas ki davbeJavdi da mag siTeTres ki SevRebavdi sxva ferebiT, mara qal-baRnebs ra vuyo mere, _ fiqrobda babai.
Cemi moerida, CemTan Sercxva Zalian, CemTan aRar ikadra, rom ase umowyalod gaTeles da daCagres.
-uuu! mamaZaRlo Sen! _ gaakraWuna kbilebi lamazaSvilma da SeuRrina soflisken mibrunebul mamaCems. me jer isev adgilze gaSeSebuli videqi da gamoSterebuli Sevcqerodi `Cveni drois gmirs~. sicocxleSi pirvelad vigrZeni, ra nametani simaxinje yofila kacis silamaze, romelsac suli ar gaaCnia kacisa. ra saSineleba yofila TviT silamazec, Tu Sig ramenairi xibli adamianuri sikeTisa amomSralia.
_ ho, raio, baRanas eZebdi?! reiza eZebdi, jo, baRanas (CvenSi biWos magier, mokled Wos viZaxiT. sxva kuTxeSi dagvcinian da viTom ufro kulturulad `jos~ amboben). skolaSi ar uSvebda da gamogepara xom?! hait, Se xojivaxSamo, Sena! _ Cemi baRnuri WkviTac ki mivxvdi, rom am wamomuqrebaSi raRac-raRaceebi Zalian nacnobia da rom Sinsaxkomeli arc ise mTlad tyvilai gadaekida mamaCems. axla, medreseebi rom gauqmda, albaT maSindel xojivaxSambes gagvixseneben (TiTqos didad siamovnebda mamaCems xojisTvis vaxSmebis micecxleba). eg araferi! me gamikvirda, Tu saidan iynosa mindia lamazaSvilma, ai, dRevanleli dilis ambavi, _ Cemi gamoparva skolaSi. wamiT movtydi, _ Sinsaxkomis Zlevamosileba da yovlismcodneoba
davijere. etyoba, miwa marTlac naficaria, _ es oxrebi yvelafers xedaven da yvelas gulSi ra xdeba ician.
yurSi araferi meyureboda. mibJuoda tani da naTlad vxedavdi, rom xval-zeg mamaCems `awevdnen~.
magram RmerTs, alahs da feiRambers erTad madloba. _ ase ar moxda.
ukve unda wamovsuliyaviT, roca miliciis facxas sami-oTxi kaci moayenes. imaT ukanidan saqoneliviT modenida Sirin doliZe. Caatara isini, _ dafxrewil-daRenkili glexebi, lamazaSvilis win da meore mxridan facxaSi Seyara. iq karic JRaruniT Caketa da male grZeli, Jangiani gasaRebiT xelSi isev gamoeyuda ufrosis winaSe, magram Sirini, TiTqos dapawavebuli ,Tavs ZaliT idablebda, cxvenoda, rom Tavis ufrosze maRali da didi iyo, ikeceboda.
cotaze rom gamovcildiT, babam kvesi kaJs Camohkra, abedisa da TuTunis Soreulma sunma gamaTbo TiTqos, SinaurobaSi damabruna, aRmadgina, amaSena da siyvarulis, imedis, gadarCenis niWi masuqa; es suni mamaCmis sunTqva iyo. is rom siaxloves meguleboda, siSiSvle da SimSilic miadvildeboda.
aRmarTs rom SevudeqiT, babai mobrunda:
_ ra qeni, Svilo, miCivle, xom? ar miSvebs SkolaSi babaio, miCivle, xom? _ dameca Tavzari, naRveli yiryitonSi Tu yiaSi (yelSi) momawva.
wignebi da gazeTebi imJamad xSirad werdnen (mamaCemi cecxlapirs rom makiTxebda), rogor miutana Svilma mamas, rogorc `xalxis mtris~ ambavi milicias, an aRmaskoms da rogor daixsna amiT sabWoTa xelisuflba. erT biWze, pionerze, maxsovs, didi qeba-didebiT werdnen. kulakma mamam rom daiZina, Tavad miliciaSi gaipara, moiyvana ufrosi Sin da revoluciis mteri mama daaWerinao, amis Semdeg ki, Svilma mTeli miwebi mamisa koleqtivSi gaaerTiana, xolo msxvilfexa saqoneli, kulaki mSobeli rom malavda, fermaSi midena, raTa sofelSi socializmi marjved damyarebuliyo.
_ ara, babi, arsad ar miCivlia. me marto skolasTan gaviare da es iyo, _ da Cemi qviTini wamskda. _ es rafraT ifiqre, babi. RmerTierTis madlma, ar mivsulvar, babi, aravisTan. randa meCivla. randa meCivla. ei memre, uSenod me raRanda vqna, babi. gerCeq (marTla) blayvi xom ar var, babi.
mobrunda, Tvalebi awvoda, awiTleboda, asveleboda. dayuyda (daiCoqa) xelebi gaSala da rogorc Cems pataraobaSi, ise mimixuta gulze.wverebi eklebiviT Semaso titvel loyebze da Cemi dafxaWnili, mzeebic gaSavebuli Subli mikocna da mikocna. amnairi sinaze da gulis Cviloba babasgan uCveulo iyo, lamazic da saSinelic.
Sin rom avediT, saRamos, mamaCemi gaqra. diliT baliSTan kondrebi (batinkebi) mewyo, nacvam-naxmari batinkebi, magram magrebi. sqeli rezinis ZirebiT, Sav-Savi yaiTnebiT da sqeli jijaxva quslebiT. dedaCems murTazasi Zveli gafxrewili CanTa RamiT sadRac epovna, daekerebina, SeekeTebina da isic Cem TavTan daedo;
advilad mivxvdi: usaaTo saxlSi dro ver gamerkvia da Zalian ialunze momsvloda Camosvla.
rogorc vTqvi, isev guSindel merxze movewyve. arc dRes CemTag aravin jdeba. is gogonac erTaderTi romaa klasSi, martoa. erTigzoba kidec gamkra survilma, xom ar mivujde im gogos gverdiT-meTqi. Tumca amas marto CemiT xom ver vizam. an CemTan gadmoajinon, ar jobia? ho, guSin yuri movkari, gogos naime rom dauZaxa viRacam. ar vici, marTla naime hqvia, Tu ase marto saxumarod eZaxian.
maSin, bavSvobaSi im Cvenebur, aWarul saxelebs, maT warmomavlobas yuradRes ar vaqcevdi. verc vxvdebodi maSin, rom es saxelebi mulismanobas moyva. danarCen qarTvelobas. qristian qarTvelobas. sxvanairi saxelebi aqvT. Cven ki _ sxvanairi: xasani, xuseini, muxamedi, ali, mustafi, aliosmani, ho, ho, alic da osmanic erTad, aris kidev saxeli alisulTani. qalebis saxelebic arabulidan modis ZiriTadad: aiSe, meriemi (es igive mariamia), sundusi, zelixe, xenife, mexTuli ,Tunuli da sxva. ki momwonda aseTi saxelebi, isini TiTqos ufro miaxloebda, Sinauruls xdida yvelafers, mere ki gvian, mravali wlis Semdeg. me pirvelma sixaruliT da kmayofilebiT gamovicvale saxeli. ara, ki ar `gamovicvale~, aramed davibrune.
miwam ki adamianebs WkuiT gvajobes. aba, SexedeT, moikiTxes ra qvia im mTas, am Reles, kldes, yanas, wyaros, mindors, gorebs, dubes, tyes. yvela saxeli qarTulia da
maSin ar vicodi, ver vxvdebodi, Tu ra iyo es saxelebi CemTvis. mxolod didi xnis Semdeg mivxvdi. eg saxelebia Cemi sabuTebi, damadasturebeli Cemi warsulisa, Cemi sadaurobisa, Cemi warmomavlobisa.
uceb mTeli klasi fexze wamoiWra.
CalasaviT gamCdali, yavariviT Txeli da didronTvaleba qali Semovida, xelSi gazeTSemokruli Jurnali eWira,. mtkiced da mrisxaned Caiara merxTa Soris da Zlivs fexze mdgom, mofamfale magidasTan gaCerda, skami moaTvaliera, magram skami ar Canda.
_ aba rame leqsi miTxari, _ isev ise moRrubluli TvalebiT micqeroda.
ras momaCemda, rais leqsi unda axla. _ vkiTxe Tavs da CiCvirebze TiTi mivaWire. is oxeri leqsebi, wignidan rom mqonda naswavli, suyvelani beRurebiviT gamifrindnen Tavidan.
viqanave, viqanave da uceb, dubeli meWibone rom amRerebda. is leqsi gamaxsenda:
maswavlebelma qalma mTeli xmiT gadaikiskisa. ara, ufro gadaixarxara. mas mTeli klasi ayva da kedlebic akankaldnen. marto erTaerTi me vijebi CiCvirxe xelmiWirebuli, Sublze ofldasxmuli da gadareuliviT Wers mivSterebodi.
Sesvenebaze TamaSebSi ar gavsulvar. ezoSi calke, munisad videqi. Tavidanve zianqari ar viyavi. jer axalic gaxldi da im atexil bavSvebSi ar vereodi, Tanac meSinoda, aravin momerios da ar wamaqcios-meTqi.
naimec, Cveni jgufis erTaderTi cicai, Cem gverdiT idga. loyaze (kedelze) zurgmidebuli seirobda. xolo mezobel merxze mjdomare, axmed beriZe, romelic gakveTilis dros sul TvalebiT raRacas melaparakeboda, axla TamaSidan gamoerTo, naimes raRaca uTxra da Cemgan gaCerda.
_ Suqri, momxede aqeT, randa giTxra, ici? _ da uceb iseTi sicili waskda, megona, tomara gafxriwa da simindi daipna-meTqi. ratomRac naimec ayva. iqiT, Senobis kuTxeSi, direqtori da ramdenime maswavlebeli gamosuliyo da mzeze zurgebs iTbobdnen, vnaxoT uecrad axmedma Tavi daiseriozula, _ ar gewyinos, _ miTxra moferebiT, _ mai Cveni literaturis maswavlebeli, Sen rom uTxari, erTi mainc makocnie Cemo loyawiTelao, direqtoris sayvarelia. hoda, Tu direqtorma geigo, xeirs ar dagayris.
_ me magisTvin xom ar vTqvi memre. eg sofluri leqsia da vTqvi, ise.
_ ara, ar ici, iman rogor CagiTvala.
_ aba, axla magis kocna me rafrana momindes? _ moviwyine da Tavi CavRune. marTlac SiSis zarma damkra. ra jandabam gamaxsena is sablayuna leqsi. axla direqtori rom gadamekidos, ra meSveleba, a?
_ nu geSinia... _ mtkiced miTxra axmedma. uceb seriozuli da gabeduli gaxda. axali Sarval-bluza ecva, fexzec _ wvermowkepili wuRebi, qoCoric lamazad gamokeTebuli hqonda. mamamisi mola-nuri, axla gaRma skolaSi, TeTrobSi, dazyebiTi maswavlebeli iyo. molas ki eZaxodnen, magram mola arasodes yofila, wignebi uyvarda, Sin, TavisiT iswavla kiTxva, wera, yvelaferi da Tavi maswavleblad gamoiyvana. aTi Svili hyavda, xuTi biWi, xuTi gogo., axmeti, Cemi eSi (toli), gverdiT merxze rom ijda, damimegobrda, mara yvelafriT mjobda, ukeTesad laparakobda, Tavisufali iyo, laRi, gabeduli, lamazad Cacmuli, Tavadac ukeTesi Sesaxedavi. CanTac ukeTesi hqonda, sadRac kooperativSi nayidi, zed wiTeli varskvlavi rom exata.
vifiqre, ar mikadrebda, CemTan megobrobas ki ara, siaxlovesac iukadrisebda, imitom, rom me Zalian gonjad viyavi Semosili. isedac Seuxedavi da mfrTxali viyavi.
yvelasi meSinoda. yvela Cemze magari megona, yvela Cemze nakiTxi da gawafuli meCveneboda. axmedi ki am faraSi yvelaze gamorCeuli yoCi gaxldaT. marTla, mrTla, sul iotsac ar vityvilebi. axmedi wablis bujgidan axalgamogorebuli, galaqul wablis kakaliviT daxvewili da mTliani iyo. Tanac CanCqeriviT mquxare, moZravi, daumcxrali, ar vici, mamamisi, es nabolara maswavlebeli, riTi axerxebda Svilebis ase Cacma-daxurvas.
gamoRma soflidan, dubedan, kargad moCanda nurias saxli. igi mopirdapire napiris ferdobze iyo wamoWimuli. saxli TeTri fanjrebis didroni TvalebiT, axmedasaviT cocxlad, mxiarulad, gamohyurebda gamoRma napiris gorakebsa da yana-baRCebs, Tavaweulad, gamohyurebda gamoRma napiris gorakebsa da yana-baRCebs. Tavaweulad, amayad, erTgvari upiratesobis SegnebiT gascqeroda Cems sofels. magram axmedTan daZmakacebis Semdeg sul meCveneboda, rom misi saxli swored Cems facxas miStereboda da ra Rac odnav dascinoda kidec.
me da Cemi facxa ki erTmaneTs vgavdiT. isic CemsaviT CaWvartlul-Cakupruli, Sav-Savi naRvliani, mowyenili sarkmlebiT, Cems Tvalebs rom gvandnen, gaurkveveli sivrceebisken imzireboda. me ar SemeZlo raime Semecvala imis gamoxedvaSi. gindac erTi Reri sxivi mimeSvelebina. ara, es jer me ar SemeZlo da rom ar SemeZlo, TviTonac kargad vicodi.
lamazaSvils nuri aRar gayva xalxisken. ramdenime nabiji gadadga, mere gverdze midga, xidis agurisfer rkinis moajirs miawva da Zirs, wyals Caxeda. wyals ki yvelaferi fexebze ekida, milaplapebda, miCuxCuxebda ise, rogorc da am codvian miwas janRsa da cremls banda. Sinsaxkomelis danaxvaze xalxi umal gaifanta, magram erTi kargad, pirmoparsuli, samxedros wowolaqudiani da gaxurebul-gaxexili meSis `tuJurkiani~ xmeli kaci lamazaSvils daeloda. ara, ki ar daeloda, Seegeba, xelic CamoarTva da raRaceebis moyola dauwyo CurCuliT.
nuri axmebs aniSnebda, aqeT wamodi, imaTken ar waxvideo. Cemi bavSvuri WkuiTac kargad vatyobdi, axmetis mama rogor mowyenili, gaognebuli da daZabul-SeSinebuli Canda Sinsaxkomelis gamoCenis gamo.
iseTi dajRurkulebi mecva tanze da isevi sawyal-sacodavi sofleli `bRuSti~ vCandi, arc ki momxeda mauzerianma, roca mivedi da axlos gavuCerdi. marTali giTxraT, erTi ficri kidec vifiqre, ra seiri iqneba, axla rom wamavlos xeli am Sinsaxkomelma da daWerili wamiyvanos Tavis `viris abanoSi~-meTqi.
saintereso kia cixis naxva Signidan. iq uamrav patimars Sevxvdebi da mere Cems soflelebs ambavs Camovutan. Cemze ityvian, Suqri daupatimrebiaT, racxaSi egec yofila gareuli. uyure Sen am baRanas, ra magari yofilao.
-am wuTSi, am wuTSi. _ lavaSebs miviReb da mogiwonavo. godridan ukanasknel purs iRebda mefurne da SemeSinda, daxlTan ar daminaxos-meTqi. amitom swrafad gavcildi iqaurobas, xanZariviT modebuli SimSili ki Tan waviRe.
saklaso oTaxis kari Ria damxvda. Cemi merxi Canda, magram ratomRac iq misvlamde naimes merxze Camovjeqi da iqidan movaTvaliere mTeli oTaxi. rogorc ki davjeqi naimes najdom Zelze, SimSili sul nadamaviwyda, sadRac sxvagan viyavi TiTqos. raRaceebi, viRaceebi momeCvena. mere, uceb, yoCebi, mTeli fara, Woroxi, kaxaberi, qalaqi, bazari, zRva damitrialda TavSi. mere saidanRac kiskisiT momadga mesxi gogo, zera, da merxze gverdiT momijda. Wreli paiWebi ecva da Tmad Zalian dagrZeleboda TiTqos.
dajRurkuli CanTa gamovaZvre da kedlis boloSi wigniT gamotenil karadasTan mivedi. sruliad uazrod movkide xedi nagrex mavTulebSi garWobil boqloms. movkide, boqlomi maSinve gaixsna da kari gaiRo. Turme is Jangiani goroxa boqlomi ise,formaze ekida.
ra Tqna, axla, vfiqrobdi SiSiT da jerjerobiT xels ar vakarebdi verc erT wigns. arsaiT WaWaneba, samaswavlebloSi, romelic erTi SuaoTaxis gadaRma, lamfiT SemoWedil winandel did aivanze iyo morTuli, mgoni viRaca raRacas akakunebda. yuri mivugde, davrwmundi, rom viRaca iyo. karadis kari frTxilad mivZari da gareT gavedi. vifiqre, kargad Sevxedav yvelafers, Torem, rogorc vatyob, wignis wauReblad aqedan veRar waval. xolo Tu vinme daminaxavs, qurdobas damabralebs. Tavs ar vCivi, babas daatydeba ubedureba. lamfiT anaWed kedels garedan avetuze da, saidanRac samaswavleblos siRrmidan yurma kvlav fxakafxuki daiWira. ficrebSua danispirisisqe RriWoSi Tvali davumizne. SigniT ecnaura, ruxi sagnebi Seirxa. kargad rom davakvirdi, gadavirie, _ Cemi awkepilulvaSiani direqtoris zurgi davinaxe, igi kedelze miyudebul, wasaqcvad gadaTerjvebul xis mors ebRauWeboda viTom, _ ikavebda, ar waiqceso. Zalian gaWirvebuli Canda. odnav kvnesoda. vifiqre, Sevirben, Cem direqtors pawas mivexmarebi-meTqi, magram, uceb, mis mxarze nikapCamodebuli qali-maswavleblis Sewuxebuli saxe davinaxe, es qali maswavlebeli iyo, pirvel gakveTilze rom SemobrZan CvenTan. ra javriani da mrisxane Canda maSin. axla Tavad direqtoris cal mxarze nikapi Camoedo, saxiT lamfis kedlisken miqceuliyo, Tvalebi ise mieSterebina kedelze, megona, WuWrutanaSi daminaxa-meTqi. gavSeSdi, SiSis civma oflma tani damisusxa, iqidan saCqarod Sinisaken mokurcxla yvelafers jobda, magram fexebi gameborka TiTqos, gaparvisac SemeSinda. davixare, kondrebi gavixade. iRliaSi amoviCare da fexSiSvela iqidan movusvi. Riad datovebuli karad gamaxsenda. fexakrefiT karTan mivedi, Sig Sevedi, karadas mivadeqi, erTi momcro wigni Tarodan Cemda uneburad gamovaZvre, kari mivxure, boyvi (boqlomi) Tavis adgilas davkide da rac Zal-Rone mqonda, movusvi.
kibesaviT aRmarTi biliki, Relis pirebs rom aRma akruli miyveboda, xafangiviT awyvetil kurdReliviT avirbine. suli miwakwakebda, rodis gadavSlidi moparul wigns da pirvel furcels CavikiTxavdi.
is patara Rele, sofel dubes boloSi rom Caudioda da xeobis fskerSi, am alagebisaTvis uCveulo feris, Jangisferi qvebiT iyo mokenWuli, Sabis Reled iwodeboda. vin icis, iqneba winaparma qvebis feri Sabisas miamgvana da saxelic amfrad Searqva.
Sin rom avsuliyavi, wignTan aRaravin damajenda. saswrafod Zroxebs gamayolebdnen zegnis saZovarze. im adgilas rom avaRwie, saca xar-cxenis gza Reles welze gadakveTda, Sinis Saras aRar SevuerTdi, avyevi Reles, Txmelebisa da tirifebis tevrSi karga Rrmad rom davigule Tavi, xasxasa molze davjeqi, iqve, moSorebiT, Relispirebze, riyis qvebSi, uxvad eyara Camonangrevi qvebi. im nasaydral-nataZralis foloebSi mamaCemi xSirad, adreul Semodgomaze, nekeris sakafavad wamomiyvanda. maSin igi Taviseburi sevdiTa da siamayiT miyveboda am soflis Zvelebze, Cvens warmomavlobaze, gardasul JamTa sidiadeze, Tamar dedoflis aq yofnaze, brZolebze, damarcxebebze, bedkrulobaze;
CanTidan amoviRe tanTxeli wigni da, cnobismoyvareobis umaRlesi daZabviT gadavSale.
~Joze maria de heredia~, _ ewera ydis wigniTa pirvel furcelze, wavikiTxe. Tavbru damesxa,. moviSale. es raRac gaugebari ucxo sityvebia. aba, amsigrZe da ase dafarCxuli saxel-gvari SeiZleba? etyoba, qarTuli anbaniT ucxo enaze dawerili wignia, vifiqre da ugemurad gadavSale.
Semdeg gverdze `trofeebi~ wavikiTxe, esec ucxo sityva, gaugebari da ucnauri!
Semdeg Zalian grZeli `mokle winasityvaobis~ kiTxvas Sevudeqi. verc fortuna kafieram, verc sant-iagom, verc kunZulma kubam, verc Tavad safrangeTma raime saxarbielo, axali da gasagebi veraferi miTxres, magram kiTxva naZaldevad gavagrZele da imas mainc mivxvdi, rom heredia viRac leqsis mwerlis gvari iyo. iqiT Tu leqsebi momyva, davxurav da waval Sin, _ vfiqrobdi me. me mxolod didi, saintereso Tavgadasavlebi mindoda. mindoda motacebis, siyvarulis, Ralatis Tu Tavganwiruli erTgulebis istoriebi. mindoda Cemi tola biWis, sawyali, Caucmeli, ulamazo, magram momavlis maZiebeli biWis ambavi wamekiTxa. raRaca amiT Wkva meswavla da sakuTari bedisweris wamali mepovna. aq ki, am wignSi, raRac suleluri da aravisTvis saWiro sonetebze, tiraJebze, akademiebze, realizmze da aTas sxva raRaceebzea blayabluyi. magram is grZeli `mokle winasityvaoba~ mainc CavikiTxe; kidev erTi furceli TavisiT gadamefurcla da axali gverdis TavSi garTxmuli sityva `daviwyeba~ ratomRac msubuq eldasaviT damejaxa. qvemoT erTmaneTze mijriT miwyobili, lamazad Carigebuli striqonebi momewona, vifiqre, facxaSi gamoketils sarkmeli gamiRes da lamaz walkotSi unda gadamaxedon-meTqi.
`am Zvel taZarSi ar loculobs axla aravin...~ _ wavikiTxe pirveli striqoni da isev daveSvi gril molze.
...sikvdilma erTad Seagrova, ucvala niri,
surom Seamko Semdeg maTi myudro saflavi.
wamiT wigni movxuWe da Tvali movavle riyis qvebSi areuli Cvenebur taZarze mongreul qvebs, iqve rom Canda mimoyrili.
ra mSvenieri, ra maRali, magram momajadoebeli da misaxvedri qarTuliT wers es viRac heredia?
es dedamiwa, ZvelRmerTTaTvis esoden nazi,
amaod cdilobs gazafxulze foTlis xveuliT
Zveli CuqurTma gaacocxlos Camongreuli.
ukve gardasul ocnebisTvis dayruvda azri.
guldamSvilebiT vismenT axla, talRebi vrceli,
viT mistirian sirinozebs mduRare cremliT.
bevri sityva,. ra Tqma unda, ver gavige, magram ucnaurad Semipyro leqsidan momdinare wuxilma, damsxvreul-gaqelili didebuli warsulis tkivilma. da... iciT? _ saSinlad mominda raRac amnairad, mec, ai, ager rom taZridan Camoyrili qvebi yria, im qvebis satirali sakuTari leqsiT metira.
Tumca maSin, marTali giTxraT, TavisTavis winaSec ki, amnairi Tavxeduri ocnebis gamo, Semrcxva. magram Tavdaviwyebuli da jiuti mogzauroba heredias leqsTa qveyanaSi mainc gavagrZele. dakarguli, dangreuli, daxresil-daSlili, xavsmodebuli, qvalodebad qceuli qveyana, es xom Cemi mSobliuri mxarea, Cmi Rele-Rurdanebi, Cemi gorebi , Cemi kldeebi da flateebi, cixe-taZarTa daxeTqili kedlebiT, dafSvnil-gacamtverebuli istoriebiT, miCumebuli, gasresili gmirobebiT, dapyrobebiT, sisxlad daRvrili siyvarulebiT, siZulvilebiT, RalatebiT, es xom Cemi sakuTari qveyanaa?!
o, RmerTierTis madloa, maRalo, mec matire Cemi mTa-barebis satirali leqsad, _ Sen gexvewebi, gamCenelo RmerTo!
SimSili ki gadamaviwyda, magram muceli ise damekoWa da piri ise amomiSra, Tanac ena, yeli, mTeli saylapavi amomemwara da amomicarielda. etyoba, Zalian Sevwuxdi, wignidan mzera ganze gadamepara da kordze,xuWuWa balaxebze raRacebis Zebna daviwye. uamravi jiSis da juris balajia erTmaneTSi Seqsovil xalze, uceb alag-alag kukumJavas msuqan-msuqani rbilrqiani foTlebi SevniSne da maSinve veZgere.
im foTolTa simJavis warmodgenam piri nerwyviT amivso. movwyvite ori-sami TarTqali, muxluxa Jveri da gamxmar CiCvirebSi CaviJone nazi, msubuqi simJaviTa da balaxis veluri simwaqiT Sekazmuli wveni.
-hoda, rom ar ici, geigone, axla me ukve coliani var, xom xedav? baRnebi gamiCndebian, me Cem ojaxsna mivxedo. Sencna gamoxvide baRnobidan. baba-nenei Senia, SenTan darCebian, Senaa mouaro. Zveli saxlkari Sen grCeba, me awina gamovrigde (gamogeyo), racxa facxa movxdibo da Cemi ezo-karis moSenebas Suudgena. Sen axla am wignebze Tu weiWikarte Tvalebi da ase Rele-RurdebSi Tu ixoxve, me randa vqna martvai. xom xedav, babai daberda, aRar SeuZlia, stavla! stavla mec ki mindoda, mara, aha, xom xedav, rafraT gevebi da devebi. Sen am Svidwledis iqiT mainc ver waxval da SvidwlediT Tavs xom ver iCern; jobia, axlave gamoxvide da yana-baxCas mixedo. Seni saqme daiwinauro, baba-nenes Tavi daalocio.
mec umfrosi, ager var. amogidgebi, mogexmarebi, gastavli. a, amas viq, aba, TlaT yvelafers, Sensasac da Cemsasac. or ojaxs, martvai ver movuvli, Suqrav, esna icode Sen.
Sevatyve, Zmas gamoyofa gadaewyvita. aman ki damaRona, damafiqra, Tanac uceb damakaca TiTqos.
-ara, murTazav, mena viswavlo; awi vivli munisad (morCilad). aRar vizianqreb. jer nu waxval Cveni saxlidan, murTazav, Svidwledis damTavrebamde viyoT erTad. me jer martvai rafer movuvli nene-babas.
-ara, am zamTars me calkena gevide. eger naliaqveSas Semovxuznav da gaval, Cemi me, Seni Sen. ase jobia, damijere.
guli metkina. sakuTari Tavi Semecoda. heredias Txeli wigni miviWire gulze. heredia ufro RviZl Zmad momeCvena, vidre murTazai, mere is, wignebiT gavsebuli karad gamaxsenda. iq imdeni wignia, iq imdeni herediaa, nel-nela, TiTo-TiTod wamoviReb.
Cemi Zma, murTazi, ukan momyveoda xnieri glexiviT dafiqrebuli, daRlili, seriozuli da cxovrebis uReldadgmuli. xelSi patara Txilis wylepi eWira. xandaxan, haerSi rom moiqnevda wivilis gamosacemad, wylepis gawivleba SemakrTobda, nabijs movumatebdi. gabneul-dakargul xbos rom moZebnian, ipovnian da saRampirad Sinisaken gamoafacfaceben. ise mimdevnida mec ufrosi Zma.
diliT swavlis dawyebamde, ezoSi axmedi momegeba. babas wuxel mTali Rame ar Zinebiao, miTxra. ratom-meTqi, vkiTxe saqmiani SeSfoTebiT. viRac ori kaci Cvens saxls mTeli Rame gars uvlida, gvaTvalierebda, mTeli Rame saxlis irgvliv simindebSi da xapis JverebSi elaSxunebodnen. mamiko ambobda, egeni xeir saqmeze ar arian mosulebi. Svilebo, Tu `amwion~, tiril-yvirili ar atexoT; wynarad iyaviTo. dilaze wamTvlima da Camezmana, babai TokiT gakoWili miyavdaT. tiriliT wamoviWeri, Sevardi buxrianSi. vnaxe mama zis seqveze, Tavi muxlebze Cauqindria da ase muStiviT damrgvalebuls sZinavs. Cems fexisxmaze gamofxizlda, Camexuta da SevniSne, Tvalze kurcxali aukamkamda. mara, gadavrCiT, wuxeli is sawyali evdiyai gamoureviaT loginidan da ise dafreSil bluzaSi mxrebamoyrili CamouxoxvebiaT ager, miliciis saxlSi. lamaxaSvili aqaa.
ici, ra uTqvamen evdiyasTvis, dasaWerad rom misulan? ara-meTqi, gavuqane Tavi axmeds. uTqvamen, Sen kontrabandisto, Se TurqeTSi mosiarule Roroo. ici, ra upasuxnia uaris niSnad? axmedam gaagrZela: upasuxnia, evdiyas, _ kaco, Rori Tu var, TurqeTSi rafrad SemiSvebdneno.
Sirin deliZe, ganawvaleb-daRlili, mTeli Ramis uZinari, talaxiani, dajRurkuli galifeTi, ijda miliciis odasTan da dilis mzeze tkbilad Tvlemda. revolveri muxlebze edo, romelzec dasiebuli Tu odnav dasuqebuli, frCxilebdazrdili xelebi ewyo. xolo, Sinsaxkomis raiganyofilebis ufrosi ,maiori mindia lamazaSvili, aqaurobaSi aRar Canda. RamiT koleqtivis `gruzavkaSi~ Cauyria axaldaWerilebi da, imis gamo, rom raionis im erTadgilian cixeSi xalxi fexze damdgaric ki aRar eteoda. RamiT `aweulebi~ pirdapir baTumisaken gauyenebia.
bevrs zrunavda patimarTaTvis lamazaSvili. jer iyo da saolqo xelmZRvanelobas ramodenimejer dausva sakiTxi raionSi cixis gafarToebaze, xolo roca ganumartes, rom imave zomis farTobze, rac raionSi lamazaSvilis gankargulebaSia, baTumis cixeSi orjer met patimars ateveno, maSin Cvens raiSinsaxkomis ufross meore ufro racionaluri da keTilSobiluri Txovna Seutania olqis SinsaxkomSi.
uTxovia, neba damrTeT, dasaxveretelebi iqve, raionSi, adgilzeve davxvritoo. Tan ganmartavs, rom aWariswylis napirze, mSvenieri, yvelasagan mofarebuli alagebi gvaqvso. ukan kldeebia, win ki mdinare. srolis xmasac maincdamainc ver gaigonebeno, uTqvams. codvani arian patimrebi amxela gzaze vawvaloT, vaTrioT. transportic sakmao araa, sxva xarjebic xom am saqmeSi bevria. Wama unda, mcveli unda. Camoviyvan aq, _ moTavseba unda. mere sadRac cimbirSi gagzavna unda. mere, iq mainc unda daixvritos xom? rad gvinda amdeni Sroma da xarji gavwioT.
dasaxvrets adgilze davxvritav, me vizam magas, Tqven ar SegawuxebTo, uTqvams lamazaSvils olqis Sinagan saqmeTa komisarisaTvis.
magram, amboben, iq, centrSi, am winadadebaze uari ganucxadeso. Tqvens raionSi da im xeobaSi jer xalxi CamorCenilia, _ amas yvelafers mainc SeniSnaven, daxvretis
aqts sworad ver gaigeben da saWiro daskvnebs ver gaakeTeben. SesaZloa, magas sxva gaugebrobanic moyveso.
magram im zamTars Tavad lamazaSvilic daiWires da, saocaria, _ braldebad swored patimarTa adgilze daxvretis moTxovna wauyenes. Sen rogor gabede, raionSi daxvretis neba rom moiTxoveo.
axali kaba, mgoni, viwro gamosvloda. mkerdze ori kokobi amomarqvalda. axmedma miTxra, naime or weliwads Sin males, skolaSi ar gamouSves. bolos SeeSindaT da
daTmes. ai, amitom iyo, naime, Cvenze sakmaod ufrosiao. isedac, Cveneburi gogonebi tyemaliviT adre yvavildebian, TxuTmet-Teqvsmetisani xSirad Txovdebian, qaldebian, xolo malde dedobisa da ojaxis mZime uRelsac idgamen. ki ar eSinodaT, ar ufrTxodnen amas, piriqiT, iswrafodnen kidec bedisweris amgvari aucileblobisaken. Cveneburi kaci ityoda, gogo adrena gaaTxovao, rom sisxlxorciani bevri baRana gaaCinoso. sifuxre-siRaribem aravin SegaSinoTo, gvetyodnen, Zvelebi, Svilebi mravlad geyoloT, maT wils RmerTi yovelTvis mogcemoT.
ar vici, meramdene dRe iyo, rac skolaSi davdiodi, magram vici da maxsovs, rom erT diliT axmedi, Cemi megobari, klasSi aRar gamoCnda.
direqtorma ulvaSze xeli raRac mravalmniSvnelovnad aisva da gagvicxada, nuri gaakulakes da wuxel `aswieso~. xolo, kulakis Svili skolaSi veRar ivliso.
rogor Tu veRar ivlis? vin? axmeti veRar ivlis? merxebis marjvena mwkrivisaken gavixede. martodmarto mjdar naimes Tavisave mklavebSi Caxe Caergo da qviTinebda. ai, aman ufro damabnia, vidre axmedis mamis daWeram. mag nuri-efendis rom daiWerdnen, amas mec, Cemi WkviT, Tavidanve vxvdebodi, aba, vin apatiebda nuria beriZes amden Tavgasulobas. ratom unda codnoda Sinsaxkomelze, an sabWos Tavmjdomareze meti? an saidan icvamda qaTqaTa TeTr Sarvals da riTi yidulobda tilos kraWuna `padoSian~ tuflebs? rogor ver mixvdebodnen imas partiuli, sabWoTa organoebis stalinuri wrTobis xelmZRvanelebi, rom nuris Zveli qoneba, Zveli oqroebi aqvs gadamaluli da amiT kuntruSobs?! rad Wirdeboda oqro-vercxli, risTvis, romeli dRisTvis inaxavda? ras eloda, ras ucdida? rogor. _ sabWoTa xelisuflebis waqcevas elodeboda? gamodis, rom kulakuri xelukuRmarToba, Tavisi, kerZo interesebi, saxelmwifosaze maRla daayena. gamodis, rom nuris arc is sjeroda, male msoflio proletaruli revolucia rom moxdeba da, aRarsad, `Seni-Cemoba~ aRar iqneba, yvelaferi yvelasi iqneba. ai, es umaRlesi ram, rac sabWoTa kacs unda SegnebaSi da rwmenaSi mZlavrad CaWedili hqondes, nuris ar gaaCnda. hoda, aba, vinRa daindobda. ai, direqtorma gakveTilis magier `bolSevikuri maRalideurobiT Sekazmuli~ ganmartebebi gagvacno.
laparakisas ulvaSebs TiTiT aRma Seiqnevda. daeWvebuli Tvalebi naimeze daemiznebina...
zafxuli, gvalviani da mWle, miilia. yvelafers foTlebi naadrevad SeuyviTlda da naadrevad Semwifda nayofi yovlisa da yvelaferma cvena-lpoba iwyo. seqtembers didi gulisfancqaliT movelodi, igi xom Cemi mxsneli, Cemi mfarveli da SemyuJrebeli iyo. axal klasSi gadasuli axal saklaso oTaxSi Sevedi. yvelani, SarSandelni, TiTqos veRar vicani. viRacam yurSi CamCurCula, naime aTi dRis Semdeg miyavTo. qorwils ver ijebian (ver Svrebian), eSiniaT, mcirewlovanis gaTxovebad CauTvlian da mamamiss daborkils waiyvanebeno. naime isev ise, calke ijda, saxeze gasxvaferebuli, gavsebuli da sevdiani momeCvena. mindoda mivsuliyavi, gamovlaparakebodi, raRac Sinagani Zala misken usaSvelod mibiZgebda, magram vigrZeni, yvelani Cemsken icqireboda, TiTqos Cemi idumali wadidi winaswar gamoicnes da seiris sayureblad momarTuliyvnen. naimesken waweuli Sevdeqi da Tavi CavRune. siwiTlem albaT loyebi momisusxa. naimem xeli damiqnia, CemTan modio. axla ki qveSidan gamosvla aRar SeiZleboda. gavaRire kiseri, movikribe Zal-Rone da energiulad gavarRvie bavSvebiT aboboqrebuli saklaso oTaxi.
_ axmedai hadaa netai? _ mkiTxa naimem da farTo, ofliani, Zalian rbili xeli Cem gamomxmar, gamoqarul xelSi Camido. es raRac ucnauri da lamazi xelis CamorTmeva iyo. axmedi kai xania ar minaxavs-meTqi, vuTxari.
-ar daginaxavs? raferi megobari xar aba?! moikiTxe erTi, hadaa, _ damavala naimem da zaric awkarunda.
zaris xma SarSandels aRar gavda. etyoboda, is rkina Camoagdes da axla namdvil zars rekaven.
-mai Seni saqme araa. xom xar axmedasi afxanaki? gebnevi, adi-meTqi daquTxari. nu xar blayvi, _ Caicina eSmakurad.
meore dRes, gakveTilebis Semdeg, gadavwyvite, axmedis saxlSi avsuliyavi da megobari menaxa. isedac Zalian momenatra biWi. ar vici, ra vuwodo im Sinagan Zaxils, axmedisken rom mibiZgebda. sul win medga, sul melandeboda, sul mesizmreboda, gacrecili, gamaRlebuli, TvalebCawynarebuli gadardianebuli biWi, axmedi. igi. yvelasgan gansxvavebuli, sufTa, daxvewili, dabanili, davarcxnili, uzadod Cacmuli, raRaca Cvenebur baRnebs ar hgavda, _ sxva samyarodan, sxva bujeridan iyo gamoyvanili TiTqos.
ferdobis kordebs daklaknili biliki miuyveboda, xidi rom gadavedi, Saragzidan, ai, im bilikis pirvel safexurze Sevajibe mec da aCqarebulad avyevi aRma. raRacis meSinoda, ucnob da ucxo samyaroSi unda movxvedriliyavi... Tanac sul mawuxebda imaze fiqri, Tu ra unda meTqva axmedisTvis damamSvidebel-damaimedebeli.
biliks aRma mivyvebodi, Tanac meSinoda, _ Sin ar damgvianeboda. im patara sofels, sadac axmedis saxli idga. gaCenis dRidan vxedavdi, magram vxedavdi Soridan, mdinaris mopirdapire napiris maRal ferdobebze ganfenili Cemi soflebidan, axla, ki axlodan, sul sxvanairi momeCvena yvelaferi, sofelic ufro mindor-alagasaa, vidre gaRimdan moCanda, saxlebic ufro SoriSors dganan.
axmedis saxli, mzeSi gamomcxvari waylis ficrebiT agebuli, Soridanac lamazi Canda. axlodan ki _ mTlad gadasarevi. saxlisaken mimaval gxas rom davadeqi, megona, me ki ara, TviTon saxli modioda Cem Sesaxvedrad. erT alagas Sevdeqi da gaRma, sofel dubeSi, Cveni facxis Zebna daviwye. imwamsve movnaxe, davakvirdi, guli amiCuyda. yvelaze lamaz alagas _ gorakze, fiWvebSi, idga Cemi facxa, magram yvelaze gonji Canda. aq ki, nuris agebuli wablis odasaxli, idga amayad, mZlavrad, Tavmomwoned.
axmeli saCex morze ijda ezoSi da Zroxebis fexebiT dajeknil miwas Cascqeroda. gulze sixarulis Jruanteli momedo. fexs movuCqare da sayvareli megobrisaken sulmouTqmelad gaveSure. fexis xma rom gaigona, gamomxeda, usicocxlod CaiRima,
magram arcki wamomdgara. ise momlodine da kaeSniani Tvalebi momageba, vuaxlovdebodi, Tanac TiTqos nabiji meSleboda, ZlivZlivobiT mivaTrevdi fexebs. erTi wamiT kidec vinane, ram amomablayuna aqa-meTqi. wavTreuliyavi gakveTilebis mere Sin da es moparuli dro, sadme xeobaSi, moparuli wignis kiTxvaSi damexarja.
Tumca raRa droisa iyo, _ axmedi wamodga, wamoi, Sin avideTo, miTxra da win wamiZRva. pirvelad davinaxe iseTi lamazi loginebi, mofardagebuli, moxaliCebuli, moCiTuli da molamazebuli iyo yvelaferi. dedamisma bostnidan SemouZaxa, Svilo, vin movida, vis elaparakebio.
moleuli Jolos veeba foTlebi fanjaraze iyo mofofinebuli da siyviTleSeparuli simwvane niaRvariviT iRvreboda rbili siCumiT pirTamde avsebul oTaxSi. kondrebi karis zRurblTan waviZre Tavidanve, magram iseTi gamocveTili da bayliani windebi gamomiCnda, Semrcxva, mivbrundi ukan da fexebi ukanve Cavyare kondrebSi, rom is sifuxre da uSnooba TvalTagan damemala.
axmedma buxrian-seqvianSi gamiyvana; esec ojaxis Tavkacobis erT niSnad momeCvena. marTalia, igi ori wliT ufrosi iyo Ceze, magram axla ufro didi gansxvaveba vigrZeni asakSi. ra vici, iqneb es arc iyo is, rac megona da yvelaferSi ufro ubralo, cxovrebis moulodneli siZneleebis da mamis dapatimrebis ubedurebiT gamowveuli sawuxrebi burgalobda.
-naim gamomgzavna. _ vTqvi me, raTa gaurkvevloba gamefanta, _ ra megobari xar, Tu axla ar naxavo, miTxra da...
-xelebi ager daiSveneT. _ gavigone. es ukve axmedis erT-erTi dai iyo. silamazis maSin araferi mesmoda, magram cicai, romelic aivanze TungiT xelSi da mxarze gadagdebuli xelsaxociT iJga, mosawyvet yvaviliviT koxta momeCvena. or nawnavad dabwnili Tma ukan gadaeSva. CiTis kabis gulispiri Rrmad amoeWraT da fiqaliviT TeTri
yeli, zemoT mwife askilisferi tuCebi, wviti, moalerse Tvalebi da faqizad gamokazmuli wiapa warbebi Cems mexsierebaSi ise Cameglisa, dro ki ara, nacartutic ver gaauferulebs.
me xelisdasabanad bolos warvudeqi, wamovuSvire Cemi bayliani xelebi da Tungis daWeWyil tuCidan gogom mozomilad gadmouSva grili, zegnuri wyaros Cqafi. xelebi ki davisvle, magram xelsaxocze mikarebisa momerida. cicai ki ar momeSva, xelsaxocis bolo gamomiwoda, ha, gaioxceo. raRa mena, gavuSvire Cemi miwisferi xelebi da gogom Tavad SeimSrala.
ismeT biZam Cangali gverdze miaCoCa, mWadis mrzdili natexi xelisgulSi daimuWa, mere yvelCafunCxul kaimaRSwi amousva. kaimaRis ori-sami wveTi bujga ulvaSis erT yvelaze velurad gabzekil balnis wverebze SemorCa da kaixans TeTrad ikamkama. mere ki axalma lukmebma gadaxoces da sxva axali wveTebiT Secvales, ismeT biZias magaliTs mec mivbaZe, _ uCanglod, Cveneburad vilukmebodi. male boranic Semoitanes. ise gavTavxeddi, yvelaze win gadaviRe, karga mozrdil-mozrdilad Cavilukme da, Tanabrad mamaCemis darigebisa, sufridan yvelaze adre wamovdeqi.
xSirad arc ki esmis Cveneburs ras ambobs, riT mimarTavs RmeTs. igi mxolod imeorebs dazepirebul arabul locvisTavebs da amiT guls imSvidebs, _ wminda samsaxuri Seasrula, madli moixveWa, saiqio moiwesriga.
kibeze rom Cadioda, ismeTma Zalian kmayofilma, aRma erTxelac amoixeda, Tavi dauqnia yvelas, ar moiwyinoT, ar daisawyloT Tavio, nu geSiniaT, me aq varo... mere, dabla Casuli, kibeze, boloSi Sedga da ucabedad dasacodavebuli saxiT isev aRma Semoixeda.
-meriemav! _ mimarTa axmedis dedas, _ erTni rana giTxra, ici? _ biWi, Cemi, is ufrosi romaa, calke komlad iTvleba da... ar qna koleqtivSi ar Sevda. magenso, Tavs ver gavalayunebiebo. ar Sevda, hoda, `zeganSi~ gamepara. imaleba. meiTaveben. Seyrian koleqtivSi Sesayars da me ki gareT davrCebio. ase gonia mag beCs, magas, had deemaleba am mTavrobas netai, hada?! meriemav, Tqven Cemi naTesavebi xarT. iqneba aq gameiaros, SeinaxeT, meriemav. hoda, Wkva astavleT mag beCsa, hagre?
ezoSi kvlav SeCerda, ulvaSi aacmacuna, etyoboda, raRaca saTqmeli darCa, TiTi dauqnia axmeds da kibis Ziras miaxloebulma uTxra:
-axla saSvidnoembro xidzedna vicekvo, mara Tqven ar gegonon, sixauls vcekvob, zori maq da vcekvob, ra vqna... _ Tqva da aCqarebiT gadakveTa ezo.
-mai kaci xidze cekvobs, uqrav, ici?
_ ara, ar vici! _ vTqvi gaSterebulma, ver mivxvdi, ras niSnavs, _ kaci xidze cekvobs.
SemovediT, davjeqiT, waval-meTqi da arao, miTxra axmedma.;
mere, buxarTan mimiyvana da zel sxzva feris qvebiT gamoyvanili jvari maCvena. miTxra, es buxari xuTasi wlis iqnebao, aqao, _ momiyva axmedi, _ zustad am alagzeo, Cveni gvaris Zvlebis pirveli saxli idgao. Zveli kedlebi mamaCemma moSala, aqauroba gawminda. es buxari ki ar daangria. buxars xom CvenSi `ojaRs~, ese igi, ojaxs
eZaxian. hoda, babam amisi gadarCeniT Tavisi gvarisa da warmomavlobis mTavari fesvi, mTavari niSan-sveti gadaraCina. axali saxli imfraT miuSena im Zvel buxars, rom yvelaferi TavTavis adgilebze dalagdao. axmedas naTqvamebi sul zRaprad mesmoda, magram nel-nela naambobma sulis kuCxeebSi mimqrali sanaTebi viTom aminTo, da TandaTan monayolma damainteresa. Tanac sul sxvanairi moridebiT, sxvanairi mokrZalebiT ganvewyve axmedis mTeli jilagisadmi.
dedas meriemi hqviao, miTxra. es imas niSnavs, dedaCems mariami, qristes neneis saxeli hqviao. babai metyoda, Svilo, Senc qristesaviT adamianis patiosnebisa, sicocxlisa da sulis sisufTavis gadarCenas unda Seswiro yvelaferio. ai, amas Tu izam, Senac qriste iqnebio, meubneboda.
-mere Sen qriste ginda iyo? _ vkiTxe axmeds gaocebulma.
_ ara uSavs ro viyo? ra ver movafereb Tu?
_ seiri biWi xar, axmedav! _ gavnebivrdi.
_ Sen ggonia qristeobas didi rame unda? iyavi patiosani da erTguli... iyavi sikeTiT madlis mTesveli.
_ mere mai advilia viTom? babai ambobs, CvenSi dRes patiosnad yofna Zalian Zneli saqmeao. _ isev gavakeTe jami Cveni saubrisa.
wamosvla davapire. gareT gavedi. axmeli wamomyva. winaaRmdegoba aRar gauwevia, WiSkars rom vaRebdi, viRaca yabalaxiani, titvel cxenze gadamjdari, TraxaTruxiT moiWra da cxenidanve, vinmes ki ara, TviT saxls miaZaxa:
-nurias xval `iatafSi~ agzavnian. racxa Tbili Casacmeli CauswariT baTumSi, Tvara cimbiris ambavi xom iciT! _ miabruna cxeni da gaaWena. orRobeSi mtveri wamodga. me rom bilikze TavdaRma daveSvi, erTxel ukan mivixede, is mtveri isev uZravad idga haerSi.
myudro da mowyenili Canda qveyana, magram, Cu, ra momeyura? gaRma, Cemi soflis TavSi, koleqtivis yanas Toxnian,. iqidan naduri mesmis. vis emRereba netav? ra guliT mReroda xalxi?! gaWirvebuli, uqoneli, miwebCamorTmeuli, daSinebuli, gaCanagebuli, sanaxevrod daWeril-gasaxlebuli xalxi, gasula yanaSi da mReris. RmerTo didebulo, Cemo gamCenelo RmerTo, Seni saxelis Wirime, _ mie Cem xalxs moTminebis, gamZleobis, imedis Zala! ixseni suli da sityva warRvnisagan. gadagvarCine, gamCeno!
TavdaRmarTSi, uknidan, fexis xma Semomesma, mivixede, _ Rardeba bilikebze frawafruwiT axmedi morboda, ar dauZaxenia, xeli lamiqnia mxolod. maniSna, SeCerdio. Sevdeqi Secbunebulma da gamikvirda, ra daaviwyda an raime axali ubedureba xom ar momxdara-meTqi?
-Suqrav, ha, es werili, naimes mieci, kai? _ SemaTvaliera. undoda gamoecno, ras vifiqrebdi am davalebis gamo da saxeze xom ar Semetyoboda ramenairi feriscvaleba.
werili samkuTxad iyo gakecili da rveulis erTaderT furcels warmoadgenda. albaT aseTia siyvaruli. miwerav, moweravs, enatrebi, genatreba, unda, ginda, moeli, mogelis, eWvianob, sxvisTvis ver imeteb, eWvianobs, _ sxvisTvis ver gimetebs, misi xar, Senia da sxva.
ubeSi Cavfali samkuTxa baraTi da vTqvi, mivcem, aba, ras miq-meTqi.
esiamovna da ukanve gabrunda.
magari cnobis wadili wamekida, netai ras wers, a? erTi-orjer wamZlia interesma da TavdaRma mimavalma xeli movusvi, modi gavxsni da erTic Sig CaviWitineb-meTqi.
erTxel kidev movixible am suraTiT da kaixans zemodan qvemoT gadavcqerodi im saocar xids.
aRma Sevixede. axmedi maRla, kentad mdgar gavelurebul Jolis xeze miyudebuliyo da miyurebda. gamikvirda, ras momSterebia-meTqi. rogorc dainaxa, rom me igi davinaxe, mowyda adgils da umalve miimala. xom ar egona, iq rom videqi da xids vaTvalierebdi, mis werils vkiTxulobdi? ar vici. ise ki idumalebiT moculma im Jolos xesTan dgomam Zalian damaeWviana da mafiqrebina, rom werilSi axmedas raRaca araCveulebrivi rame eqneboda Caweili. samkuTxa baraTi ubeSi medo. vgrZnobdi, werili rom gulmkerds miTuTqavda. cnobismoyvareobas veRar gavuZeli da im Sabis ReleSi, pirvel moparul wigns rom vkTxulobdi, swored im alagas Semalulma ubidan amoviRe baraTi. cali mxridan Cakecili nawiburi amovuSale, gavxseni da kankaliT Cavxede.
~naimev, go, ar gamijavrde... me Seni saferi veRar var, aRarc babai myavs da aRarc bedi maqvs. me Sen ar miyvarxar. ar itkino guli, es simarTlea. imfer gulze var, mgonia vkvdebi Sen codva iqnebi. visacna migcen, wayevi, me kulakis da xalxis mtris Svils, ra vici, had gamaTreven~.
ratomRac quTuTo Semisvelda, Tvalebi amewva. naime Semecoda, davnerwyve neka TiTis wveri, davaWire sityvas `ar~ da amovSale, baraTSi darCa `me Sen miyvarxar~. davkece, Cavide isev ubeSi da aRmarTebi sulmouTqmelad avirbine.
meore dRes, klasSi naimes mosvlamde, mis merxze samkuTxa werili davde, sul iqiT viyurebodi, _ mainteresebda, ra fers miiRebda werilis wakiTxvisas misi loyebi. warmodgenii mqonda, rogor gaixarebda, rogor Camalavda Tavis dabegvil xelisgulebSi gaxurebul da akvaSilebul pirsaxes. Zalian mindoda damenaxa, raferi iyo siyvaruli. vicodi, yvelafers naimes saxeze davinaxavdi.
naime romel dRes mivida axmdis saxlSi, es ar vici. me vici mxolod ubeduri dRe axmedis sikvdilisa. zardamcemi da mware iyo CemTvis, mTeli skolis bavSvebi axmedis saxlTan SeviyareniT. dedamisi veRar tiroda. igi mxolod ijda kuTxeSi da yvela Camvlels gamocarielebuli TvaleiT aSterdeboda. gegoneboda ukvirs, raze modis amdeni xalxio. Tanac TiTqos sayvedurebiT enisleboda mzera, _ ra gindaT, ras damesieT, vina xarT, saidana xarTo. im qalis saSineli saxe axlac Tvalwin midgas da maSindulad vtiri.
im saRamos Sin, dedaCems vuTxari, eh, netav axmedas magie me momkvdariyavi-meTqi (marTlac, ise metkina axmelis daRupva, ise ganvicade misi samudamo dakargva, qveyana Zalian mowyenili da tiali momeCvena).
salaja (sakace) rom aswies, maxsovs, axmedis ori dai kacebTan miiWra, SemoabruneT, SemoabruneTo SeuZaxes. micvalebulis gasasveneblad CvenSi kubos ar iyeneben. Ria, pirgadaxdili sakaciT waasveneben mkvdars, nedl miwaSi Rrmad Cadeben. TeTr tiloSi gamoxveuls pirdapir gril miwaze daasveneben da nedli fiWvis an Txmelis orad gapobil morebs pirSesmulad miawyoyen. aseTi Zelebi miwaSi nedldeba, cocxldeba da Tavs inaxavs didxanso. amboben, xolo miRvalebuls saSualeba eZleva, gamoRviZeba-gamococxlebis SemTxvevaSi, wamodges, mxrebiT saflavi amoangrios...