Tez başlığı en fazla 3 satır olabilir. Tez başlığı üç satırı geçmesi durumunda yazı puntosu küçültülerek Bu başlık örneği sayfası yüksek lisans tezi için olup doktora tezi başlık örneği müteakip sayfalarda T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ LİMON ÇEKİRDEĞİ EKSTRAKTLARININ ANTİOKSİDAN VE ANTİMİKROBİYAL ÖZELLİKLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Ali UYAR Enstitü Anabilim Dalı : FİZİK Tez Danışmanı : Doç. Dr. İhsan AKDEMİR Ortak danışman varsa; Tez danışmanının altına Ortak Danışman: ifadesi de Varsa “Enstitü Bilim Dalı” satırını
50
Embed
fbe.sakarya.edu.tr · Web view2021. 4. 15. · Bu moleküller, eşleşmemiş elektronlarından dolayı oldukça reaktiftirler (Halliwell ve Gutteridge, 1989; Delibaş ve Özcankaya,
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
T.C.
Bu balk örnei sayfas yüksek lisans tezi için olup doktora tezi balk
örnei müteakip sayfalarda verilmitir.
SAKARYA ÜNVERSTES
Tez bal en fazla 3 satr olabilir.
Tez bal üç satr geçmesi durumunda yaz puntosu küçültülerek 3 satra
düürülmesi gerekmektedir.
LMON ÇEKRDE EKSTRAKTLARININ ANTOKSDAN VE ANTMKROBYAL
ÖZELLKLER
YÜKSEK LSANS TEZ
:
Ortak danman varsa; Tez danmannn altna Ortak Danman: ifadesi de
eklenecektir.
Ortak danman varsa; Tez danmannn altna Ortak Danman: ifadesiyle
eklenecektir. Buray çkt almadan önce siliniz.
Nisan 2021
YÜKSEK LSANS TEZ
Enstitü Anabilim Dal
Bu tez 25.04.2021 tarihinde aadaki jüri tarafndan oybirlii /
oyçokluu ile kabul edilmitir.
Doç. Dr.
SAKARYA ÜNVERSTES
FEN BLMLER ENSTTÜSÜ
TEZ BALII BURAYA YAZILACAK GEREKRSE KNC SATIR GEREKL SE ÜÇÜNCÜ
SATIR
Tezin ortak danman varsa; 7 jüri üyesi tez savunma snavna
katlacandan 4 jüri üyesi yukar 3 jüri üyesi ie aa gelecek ekilde
yazlmaldr.
DOKTORA TEZ
Ad SOYADI
ENDÜSTR MÜHENDSL
Bu tez 16 / 02 /2015 tarihinde aadaki jüri tarafndan
oybirlii/oyçokluu ile kabul edilmitir.
Prof. Dr.
Zerrin ALADA
Doç. Dr.
Lerzan ÖRMEC
Doç. Dr.
Cabir VURAL
Jüri Bakan
mza (Bu satr çkt almadan önce silinecektir.)
Ali UYAR
sim ve soyisim ksm: Times New Roman ve 10 Puntodur. ki satr alt
altadr. En saa dayaldr. Beyanda sayfa numaras konmaz.
16.02.2015
Yaznza balamadan önce yaz stillerini inceleyiniz.
Bu bölümde tüm tez dokümannz boyunca kullanmanz gereken yaz
stilleri tanmlanmtr. Bu stiller dnda baka bir yaz stili
kullanmaynz. (ekil ya da tablo yazlarnda yaz boyutu yerine göre
deiebilir.)
Numaralandrma Hakknda
Önsöz / Teekkür, çindekiler, ekiller, Tablolar, Simgeler,
Ksaltmalar, Özet ve Summary sayfalar Romen rakamlar ile
numaralandrlr.
Giri ile balayan bölüm ise normal numaralar ile numaralandrlr (1,
2, 3…). lk sayfalar ile Bölüm sayfalarnn farkl biçimde
numaralandrlmas için; bu doküman üç sayfa kesmesi ile ayrlmtr.
Farkl numaralandrma yapacanz sayfalar ayrmak için kesme yapmak
istediiniz sayfann önüne tklayp Sayfa Düzeni >> Kesmeler
>> Sonraki Sayfa seçeneini kullannz.
Buray çkt almadan önce siliniz.
Sayfa boluklar Tezin tamamnda (d ve iç kapak dahil olmak
üzere)sayfa boluklar soldan 4 cm; sadan 2,5cm; üstten 3cm; alttan 3
cm olacak ekilde ayarlanmaldr.
Teekkür yerine önsöz yazs da yazlabilir. Ancak önsöz ve teekkür ayn
anda kullanlmaz. Önsöz’ün veya teekkürün altna isim, soy isim,
tarih atlmaz.
Büyük Balklardan Önce ve Sonra Braklmas Gereken Boluklar Bölüm ilk
sayfalarnda, balklardan önce sayfa bandan itibaren 5 cm, paragrafa
kadar 7,5 cm olmasn salamanz gerekmektedir.
TEEKKÜR
Yüksek lisans eitimim boyunca deerli bilgi ve deneyimlerinden
yararlandm, her konuda bilgi ve desteini almaktan çekinmediim,
aratrmann planlanmasndan yazlmasna kadar tüm aamalarnda yardmlarn
esirgemeyen, tevik eden, ayn titizlikte beni yönlendiren deerli
danman hocam Doç. Dr. Serap COANSU AKDEMR’e teekkürlerimi
sunarm.
Laboratuar olanaklar konusunda anlay ve yardmlarn esirgemeyen
Sakarya Üniversitesi Gda Mühendislii Bölüm Bakan Doç. Dr. Ahmet
AYAR’a ve bilgi ve deneyimlerinden yararlandm sayn hocam Yrd. Doç.
Dr. Omca DEMRKOL’a teekkür ederim.
Tez proje ile desteklendiyse bu bölümde proje numaras ile
belirtilmelidir.
Ayrca bu çalmann maddi açdan desteklenmesine olanak salayan Sakarya
Üniversitesi Bilimsel Aratrma Projeleri (BAP) Komisyon Bakanlna
(Proje No: 2014-50-01-027) teekkür ederim.
çindekiler Listesini hazrlarken sayfa numaralarnn yanndaki bolua
dikkat ediniz.
Bölüm balklar ve alt balklar aadaki örneklere uygun ekilde
yazlmaldr:
BÖLÜM 1. GR
1.2.1.2. ki satrlk balklarda ikinci satr balk numarasnn bitiminden
balayacak ekilde hizalanmaldr
ÇNDEKLER
TEEKKÜR ..………………………………………………………....................
i
ÇNDEKLER ……………………………………………………………….....
ii
6
25
36
3.3.1. Antioksidan aktivite tayinleri ve toplam fenolik madde
miktar için örnek ekstraksiyonu ……………………………………...
38
40
45
48
SMGELER VE KISALTMALAR LSTES
3
6
10
ekil 4.1. Farkl kurutma yöntemleriyle bütün halde kurutulmu üzüm
çekirdei ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar ……………………….
42
ekil 4.2. Farkl kurutma yöntemleriyle toz halde kurutulmu üzüm
çekirdei ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar ……………………….
45
ekil 4.3. Bütün ve toz halde etüvde kurutulmu üzüm çekirdei
ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar ……………………………………….
46
ekil 4.4. Bütün ve toz halde liyofilizasyonda kurutulmu üzüm
çekirdei ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar ……………………….
47
ekil 4.5. Farkl kurutma yöntemleriyle bütün halde kurutulmu üzüm
çekirdei ekstraktlarnn DPPH radikalini giderme aktivitesi
…………………
49
ekil 4.6. Farkl kurutma yöntemleriyle toz halde kurutulmu üzüm
çekirdek ekstraktlarnn DPPH radikalini giderme aktivitesi
…………………
50
51
Tablo 4.1. Çeitli yöntemlerle ve farkl fiziksel hallerde kurutulmu
üzüm çekirdei ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar
…………….
42
Tablo 4.2. Çeitli yöntemlerle ve farkl fiziksel hallerde kurutulmu
üzüm çekirdei ekstraktlarnn DPPH radikalini giderme aktiviteleri
…….
43
Tablo 4.3. Çeitli yöntemlerle ve farkl fiziksel hallerde kurutulmu
üzüm çekirdei ektraktlarnn FRAP deerleri …………………………….
44
Tablo 4.4. Çeitli yöntemlerle ve farkl fiziksel hallerde kurutulmu
üzüm çekirdei ekstraktlarnn demir elatlama aktivitesi
………………..
46
Tablo 4.5. Çeitli yöntemlerle ve farkl fiziksel hallerde kurutulmu
üzüm çekirdei ekstraktlarnn hidroksil radikalini yakalama
aktivitesi …..
48
Tablo 4.6. Bütün halde bütün ve liyofilizatörde kurutulmu üzüm
çekirdei ekstraktlarnn antimikrobiyel aktivitesi
……………...…………….
50
Tablo 4.7. Toz halde bütün ve liyofilizatörde kurutulmu üzüm
çekirdei ekstraktlarnn antimikrobiyel aktivitesi …………………………….
52
ÖZET
Bu çalmada, bütün ya da toz formda etüvde veya liyofilizatörde
kurutulmu Besni ve Horoz Karas üzüm çekirdeklerinin antioksidan ve
antimikrobiyel aktivitesi üzerine kurutma yöntemlerinin etkisi
aratrlmtr. Üzüm çekirdei ekstraktlarnn (ÜÇE) toplam fenolik madde
içerii, DPPH (1,1-Difenil-2-pikrilhidrazil) serbest radikalini
giderme aktivitesi, demir elatlama aktivitesi, hidroksil radikalini
yakalama aktivitesi ve Fe+3 iyonunu indirgeme gücü spektrofometrik
yöntem ile antimikrobiyel aktivitesi ise disk difüzyon yöntemiyle
belirlenmitir.
Toplam fenolik madde içeriinin ve FRAP deerlerinin, genel olarak,
Besni üzüm çeidine ait ÜÇE örneklerinde, Horoz Karas çeidine ait
ÜÇE örneklerine göre daha yüksek olduu gözlenmitir (P<0,05).
DPPH radikalini yakalama aktivitesi bakmndan bütün halde etüvde
kurutulmu örnekler arasnda önemli fark bulunmazken (P>0,05);
bütün halde liyofilizatörde ve toz halde etüvde veya
liyofilizatörde kurutulmu örnekler arasnda istatistiki açdan önemli
farkllklar bulunmutur (P<0,05). Demir elatlama aktivitesi
deerlendirildiinde, Besni üzüm çeidine ait örneklerde, genel
olarak, toz halde liyofilizatörde kurutulmu örnekler dier gruplara
göre daha yüksek aktivite göstermitir (P<0,05). ÜÇE’lerin
hidroksil radikalini yakalama aktivitesine ait sonuçlar, fiziksel
formun önemli olduunu ve toz halde kurutmann bütün olana kyasla
daha yüksek aktiviteye neden olduunu göstermitir (P<0,05). Toz
veya bütün halde kurutulmu tüm ÜÇE örnekleri S. aureus’a kar
inhibisyon zonu olutururken, toz halde kurutulmu baz örnekler dier
patojenlere kar snrl düzeyde antimikrobiyel aktivite
göstermitir.
Aratrmada elde edilen bulgulara göre, bütün halde ve etüvde
kurutmaya kyasla toz halde liyofilizatörde kurutma ileminin
antioksidan aktivitedeki kayplar en aza indirgendii sonucuna
varlmtr.
Özet ve “Summary” bir sayfay geçemez, ancak paragraflardan
oluabilir.
Özette tez çalmasnn amac, kapsam, kullanlan yöntem(ler) ve varlan
sonuçlar açk ve öz olarak belirtilmelidir. Özet sayfas tek bana
yaymlanabileceinden bu sayfada baka çalmalara deinme
yaplmamaldr.
“Summary” Tezin ad, anahtar kelimler ve özeti ngilizce olarak
hazrlanmaldr. Satr aral ve punto için Türkçe özetteki açklamalar
geçerlidir. “Keywords” yazm bitiik olup bu ekilde yazlmaldr.
DETERMINATION OF ANTIOXIDANT AND ANTIMICROBIAL ACTIVITIES OF GRAPE
SEED EXTRACTS
SUMMARY
Keywords: Grape seed extract, drying, antioxidant, antimicrobial
activity
In this study, the effects of drying methods on antioxidant and
antimicrobial activities of grape seed extracts of Besni and Horoz
Karas grape varieties dried in oven or by lyophilization in whole
or powdered forms were investigated. The total phenolic contents,
DPPH (1,1-Difenil-2-pikrilhidrazil) scavenging activity, iron
chelating activity, hydroxyl radical scavenging activity and ferric
reducing power of grape seed extracts were determined by
spectrophotometric methods, while their antimicrobial activities
were tested by disc diffusion method.
Generally, the total phenolic contents and FRAP values were higher
in grape seed extracts of Besni variety than those of Horoz Karas
variety (P<0.05). There were not statistically significant
differences among the samples dried as whole (P>0.05), however,
there were significant differences (P<0.05) among the samples of
lyophilized as whole, dried in oven or lyophilized as powdered.
Grape seed extracts of Besni variety lyophilized as powdered showed
generally higher iron chelating activity than the other groups
(P<0.05). The results of hydroxyl radical scavenging activity
analyses revealed that the physical form of seeds is important and
drying as powdered form was resulted in higher antioxidant activity
than drying as whole. While all grape seed extracts dried as whole
or powdered formed inhibition zones against S. aureus, very few of
the samples that dried as powdered showed limited antimicrobial
activity against the other pathogens.
According to the findings obtained in this research, it was
concluded that the lyophilization as powdered minimized the
antioxidant activity loses rather than drying as whole or drying in
oven.
Kaynak kullanm ve atfta bulunmak: Bu tez örneinde verilen soyisim
ve tarih eklindeki kaynak gösterim yöntemi kullanlabilecei gibi,
köeli parantez içerisinde numara verilmek suretiyle de kaynak
gösterimi yaplabilir. Tercih yazara aittir. Ancak iki farkl türde
kaynak gösterimi ayn tezde kullanlamaz. Yaz içerisinde yaplacak
atfta aadaki cümlelerde verilen örneklerde olduu gibi nokta iareti
atfn sonuna eklenir.
Bu nedenle doal alternatiflere ihtiyaç duyulmaktadr (Tauxe, 1997).
Antioksidan yetersizliinde ROT fazlalnn meydana gelelecei Rauha ve
arkadalarnn (2000) çalmalarnda raporlanmtr.
Bu yöntemle yüksek younluklu tozlarn elde edilebilecei ifade
edilmitir [36, 45]. Davies ve Kurt [49] yaptklar çalmada tane
eklinin basma younluuna büyük oranda etki ettiini
belirlemitir.
ki yazarl kaynaklarda soyisimleri arasna “ve” eklenir. Üç ve daha
fazla yazarl yaynlarda ise ilk yazarn soyadndan sonra “ve ark.”
ksaltmas kullanlmaldr. Yazar ad cümlenin bir parças ise yukardaki
örnee benzer ekilde sadece yayn yl parantez içinde
verilmelidir.
GR
Lipit oksidasyonu, gdann raf ömrünü ve böylece ürün kabul
edilebilirliini azaltan; mikrobiyal aktivite ise, gdalarda kalite
ve güvenlik kayplarndan sorumlu olan ve birçok gdada meydana
gelebilen temel bozulma nedenleridir. Gda endüstrisinde, bu
bozulmalar önlemek ve gdann raf ömrünü, kalite ve güvenliini
artrmak için antioksidan ve antimikrobiyel kullanm geerklidir.
Ancak tüketiciler, kanserojen olma riski tadklarndan dolay kimyasal
ve sentetik koruyucularla hazrlanan gdalardan saknmaktadrlar. Bu
nedenle doal alternatiflere ihtiyaç duyulmaktadr (Madhavi ve
Salunkhe, 1995; Tauxe, 1997; Cowan, 1999; Rauha ve ark., 2000;
Cortinas ve ark., 2005).
Metin içinde ayn anda birden çok kaynak verilmesi durumunda en eski
yayndan en yeniye doru sralama yaplmaldr.
Gda endüstrisinde, tüketici istekleri dorultusunda, sentetik
koruyucularn risklerinden korunmak, ayn zamanda bozulmalar
engellemek için fenolik bileiklerce zengin bitki ekstraktlarnn
kullanm artmtr. Bitki ekstraktlarnn toplam fenolik içerii ile
antioksidan ve antimikrobiyel kapasitesi arasnda doru orantl bir
iliki vardr. Fenolik bileikler güçlü bir serbest radikal yakalaycs
olduundan, ileme endüstrisi doal koruyucu olarak bitki
ekstraktlarnn kullanmn alternatif olarak sunmaktadr (Löliger, 1991;
Cowan, 1999; Ahn ve ark., 2004; Katalinic ve ark., 2006; Bisha ve
ark., 2010).
Paragraflar Aras : Her bir paragraf arasna 1 satrlk boluk
braknz.
Antioksidanlar, çeitli fiziksel etkenler ve kimyasal olaylar
nedeniyle çevrede ve hücresel koullarda oluan reaktif oksijen
türlerinin (ROT) oluturduu hasarlar engellemekle görevlidirler.
Antioksidan yetersizliinde ROT fazlalyla meydana gelen oksidatif
stres, böbrek fonksiyonlarnn azalmas, göz bozukluklarnn, akcier,
kalp ve kardiyovasküler rahatszlklar gibi problemlerin olumasna
neden olmaktadr (Simone, 1992; Kozluca, 1993; Cos ve ark., 2000;
Desmarchelier ve ark., 2000; Katalinic ve ark., 2006).
Bu çalmada, farkl fiziksel hallerde kurutmann ve kurutma
yöntemlerinin ÜÇE’nin antioksidan ve antimikrobiyel özellikleri
üzerindeki etkileri aratrlmtr. Bu amaçla, zengin antioksidan ve
antimikrobiyel içerie ve endüstriyel yan ürün olarak oldukça büyük
kapasiteye sahip olan üzüm çekirdei, iki farkl fiziksel halde
(bütün ve toz halde) ve iki farkl kurutma yöntemiyle (etüvde ve
dondurarak kurutma) kurutularak ve ya uzaklatrlarak ekstrakte
edilmitir. Elde edilen üzüm çekirdei ekstraktnn (ÜÇE), DPPH serbest
radikalini giderme aktivitesi, Folin-Ciocalteau reaktifi ile toplam
fenolik madde miktar, Fe+2 iyonunu elatlama aktivitesi, hidroksil
radikalini yakalama aktivitesi, Fe+3 iyonunu indirgeme gücü ve disk
difüzyon yöntemiyle alt patojen bakteriye kar (Salmonella
Enteritidis, Salmonella Typhimurium, Listeria monocytogenes,
Esherichia coli O157:H7, Staphylococcus aureus, E. coli Tip I)
antimikrobiyel aktivitesi test edilmitir.
Satr aralklar ve yaz karakteri:
Kapak sayfalar, Türkçe ve ngilizce özet ile kaynaklar listesinde
satr aral 1, tez ana metni ile dier ksmlarda 1,5 olmaldr.
Tez metni boyunca Times New Roman yaz karakteri kullanlmaldr. Yaz
büyüklüü;
Bölüm ana balklar:14 pt
Tablo içi yazlar: 10 pt
Tez ana metni ve dier ksmlar: 12 pt
2
Tez ana balklar istee baldr. Ancak genel kabul gören format u
ekildedir;
1. GR
3. MATERYAL VE YÖNTEM
5. SONUÇ VE ÖNERLER
Vitaceae familyasndan olan üzüm (Vitis vinifera), dünyada en çok
yetitirilen meyve türlerinden biridir (Bagchi ve ark., 2002; Uzun
ve Bayr, 2008). Turkiye, iklimi uzum yetistiriciligi icin cok uygun
olan 36-42° kuzey enlemleri arasnda bulunmaktadr ve dünya bagclg
icerisinde onemli bir yere sahiptir (Bar ve ark., 1990; Tangolar ve
ark., 2007). Ulkemiz, srasyla Ispanya, Fransa, Italya ve Rusya’nn
ardndan besinci srada gelmektedir. Sofralk, kurutmalk, saraplk ve
sralk olmak üzere 1200’ü akn uzum cesidinin yetistirildigi
ulkemizde, bagclk tarmsal yap icerisinde onemli bir yer tutmakta ve
ulke ekonomisine cok onemli katklar saglamaktadr (Bar ve ark.,
1990).
Alt Balklar Hakknda
Alt balklardan önce ve sonra 1 satrlk boluk braknz. Alt balklar
olutururken yaz stilini seçmeyi unutmaynz.
Antioksidanlar
Reaktif oksijen türlerinin (ROT) oluumu ve bunlarn meydana getirdii
hasar önlemek için vücutta birçok savunma mekanizmalar gelimitir
(Byung, 1994). Antioksidanlar da, oksidasyon ürünlerini inhibe
edebilen (Niki, 2010) ve bunlarn meydana getirdii hasar önlemede
etkili olan savunma mekanizmalardr (Keser, 2012).
Kaltsal bozukluklar, hasarlar, ar fiziksel aktiviteler, çevredeki
fiziksel ve kimyasal (ozon, sigara duman ve güne ) etkilere maruz
kalma ile dengesiz beslenme gibi etkilerle oksidatif stres ve bunun
sonucunda serbest oksijen radikaller büyük ölçüde artmaktadr (Aslan
ve ark., 1997). Son zamanlarda, serbest radikallerin birçok
hastalkta en etkili faktörlerden olduunun tespit edilmesi özellikle
antioksidanlara kar olan ilgiyi arttrmtr (Diplock, 1991).
Antioksidanlar, hastalklarn önlenmesinde ve insan salnn korunmasnda
büyük bir role sahiptir (Niki, 2010).
Antioksidanlar, oksidanlar üzerine balca iki ekilde etki
ederler;
· Koruyucu antioksidanlar: Transferin, ferritin, DETAPAC ve EDTA
gibi antioksidanlar metalleri inaktive ederek; katalaz, prüvat ve
glutatyon (GSH) gibi antioksidanlar hidroperoksitleri uzaklatrarak;
β-karoten, likopen gibi antioksidanlar ise singlet oksijeni
basklayarak koruyucu etki gösterirler.
· Zincir reaksiyonlarn krc etki: Tokoferol, askorbat gibi
antioksidanlar peroksil radikalleri ile reaksiyona girerek zincir
krc etki gösterirler.
Antioksidanlarn snflandrlmas
Fitokimyasallarn yani bitkisel kökenli kimyasallarn antioksidan
aktiviteleri gün geçtikçe daha fazla anlalmaya balamtr (Percival,
1998). nsan sal üzerindeki olumlu rolleri nedeniyle bitkilerdeki
antioksidan bileenler ve fitokimyasallar bilim adamlar, gda
üreticileri ve tüketiciler açsndan önemli bir yere sahiptir (Lako
ve ark., 2007).
Fenolik bileikler
Fenolik bileikler veya polifenoller, benzen halkasnda bir veya daha
fazla hidroksil grubu içeren organik bileiklerdir (Urquiaqa ve
Leighton, 2000; Liu, 2004). Bitkilerde yaygn olarak bulunan fenolik
bileikler, antioksidan aktivite dahil olmak üzere birçok biyolojik
etkiye sahiptirler (Löliger, 1991; Hagerman ve ark., 1998).
Antioksidatif etkiye sahip olmalar, fenolik bileiklerin beslenme
açsndan önemini ortaya koymaktadr (Salah ve ark., 1995). Gda
endüstrisinde, meyve, baharat, sebze, tahl ve dier bitkisel
ürünlerin fenolikçe zengin ekstraktlarna olan ilgi artmtr; çünkü
fenolik maddeler lipitlerin oksidatif yklmasn geciktirir ve böylece
gda kalitesini ve gdann besinsel deerini gelitirir (Löliger,
1991).
ekil ve Tablolar Hakknda
ekil ve tablo yazlar 9 punto olmaldr. -Resim, ekil ya da tablo yazs
eklemek için ekli seçtikten sonra Bavurular>>Resim yazs ekle
seçeneini seçiniz. Açlan pencereden numaralandrma ayarlarn Balk 1’e
göre Bölüm numaralaryla birlikte ekleyiniz. Resim yazsn kaln
yapmaynz. ekiller tüm tez boyunca ortada olmaldr. ekiller metin dna
tamamaldr. ekil açklamas bir satr uzunluundan küçükse ortalanr. Bir
satrdan fazla ise iki yana yaslanr. Tablolar için ise etiket
ksmndan tablo etiketini seçerek ekillerdeki gibi ayn ilemlere devam
edilir.
ekil ve tablolar yazara ait deilse burada verilen örnekteki gibi
ilgili kaynaa atf yaplmaldr. Tablo ve ekillerin ilgili kaynaklarna
paragraf içerisinde atf yaplm olmas yeterli deildir.
ekil 2.1. Fenolik bileiklerin snflandrlmas (Cemerolu, 2013a).
Fenolik asitler
Fenolik asitler, ikisi de tek bir halka yapsna sahip olan
hidroksibenzoik asit ve hidroksisinamik asit olmak üzere ikiye
ayrlrlar (Manach ve ark., 2008).
Hidroksibenzoik asit: Gallik asit ve elajik asit bu grubun üyeleri
olarak snflandrlabilir. Bu asit tipi soan, siyah turp ve özellikle
üzümsü meyvelerde bulunur.
Flavanoidler
Serbest Radikaller, Reaktif Oksijen Türleri ve Oksidatif
Stres
Atom veya moleküllerdeki elektronlar çekirdein etrafnda orbital
olarak tanmlanan bölgelerde hareket ederler. Bir atom veya molekül
d orbitallerinde bir veya daha fazla elememi (ortaklanmam) elektron
bulunduruyorsa “serbest radikal” olarak tanmlanr (Halliwell ve
Gutteridge, 1989). Serbest radikaller, ayn zamanda ksa ömürlü,
kararsz, molekül arl düük moleküllerdir (Abdollahi ve ark., 2004;
Cemerolu, 2013a). Bu moleküller, elememi elektronlarndan dolay
oldukça reaktiftirler (Halliwell ve Gutteridge, 1989; Deliba ve
Özcankaya, 1995; Madhavi ve ark., 1996). Serbest radikaller dier
moleküllerle birleerek d yörüngelerindeki elektron saysn eletirmeye
böylece kararl bileiklere dönümeye çalrlar (Klnç, 1985; Akku, 1995;
Benavente-Garcia ve ark., 2000).
15
Aratrmada, Antepfst Aratrma stasyonu Müdürlüü’nden (Gaziantep)
kurutulmu halde temin edilen Horoz Karas ve Besni üzüm çeitlerinin
5’er farkl klonu kullanlmtr.
Yöntem
Kullanlan araç-gereçler
Çalmada kullanlan balca ekipmanlar, Elekro-Mag M 6040 BP etüv,
Freezone 6 Liter Benchstope (model no: 7753027) liyofilizatör,
Hettich Universal 320R soutmal santrifüj, JSR JSSB-30T su banyosu,
IKA MS3 Basic vortex, IKA C-MAG-HS7 stcl manyetik kartc, Eppendorf
Research plus mikropipet, AND GR-200 hassas terazi, Inolab wtw pH
metre, Gerthardt Soxhtherm otomatik ya tayin cihaz, Buchi Rotavapor
R-215 rotary evaporatör, Premier PRG-259 Kahve Öütücü ve Shimadzu
UV–1240 spektrofotometredir.
Kullanlan kimyasal çözeltiler
Çalmada kullanlan kimyasal maddeler analitik saflkta olup Sigma ve
Aldrich’den satn alnmtr. Çözeltiler aada belirtildii gibi
hazrlanmtr;
%70’lik Metanol Çözeltisi: Balon jojeye konulan 700 mL metil alkol,
distile su ile 1000 mL’ye tamamlanmtr.
Analizler
Antioksidan aktivite tayinleri ve toplam fenolik madde miktar için
örnek ekstraksiyonu
Ya uzaklatrlm toz haldeki üzüm çekirdei örneklerinin her birinden 1
gram tartlarak deney tüplerine aktarlm ve 9,5 mL aseton:su (70:30)
çözeltisi eklenmitir. Tüpler oda scaklnda bir saat çalkalamal su
banyosunda bekletildikten sonra 8750 devir/dk hznda 4ºC’de 15
dakika santrifüjlenmi ve süpernatantlar erlenlere alnmtr. Bu ilem
dört kez tekrarlanmtr. Süpernatantlar toplandktan sonra, çözgen
evaporatörde uçurulup örnek konsantre hale getirilmitir. Konsantre
haldeki örnek %70’lik metanol çözeltisi ile 25 mL’ye tamamlanmtr
(Bakkalba ve ark., 2005).
DPPH (2,2-difenil-1-pikrilhidrazil) radikalini giderme
aktivitesi
Antioksidan aktivite deneylerinden biri, serbest bir radikal olan
DPPH radikali ile gerçekletirilmitir. Bu amaçla Brand-Williams ve
ark. (1995)’nn yöntemi modifiye edilerek kullanlmtr.
Analiz için hazrlanan 40 mg/mL konsantrasyonundaki ekstraktlardan
200 µL alnp, deney tüplerine aktarlmtr. Taze olarak hazrlanan DPPH
çözeltisinden 3 mL eklenmi ve hzl bir ekilde vortekslendikten sonra
oda scaklnda karanlk bir ortamda 30 dakika bekletilmitir. Bu
sürenin ardndan UV-VIS spektrofotometrede 517 nm’de absorbanslar
okunmutur. Cihazn sfrlanmas metanol ile yaplm olup kontrol olarak
örnek ekstrakt yerine %70’lik metanol çözeltisi kullanlmtr.
Örneklerin antioksidan aktivitesi, aadaki eitlik kullanlarak
(Denklem 3.1) hesaplanmtr.
(3.1)
Denklemleri mutlaka Word Nesnesi ile oluturunuz. Kullandnz
denklemin numaralandrlmasn örnekteki gibi saa dayal yapnz.
Burada A(kontrol) kontrolün absorbansn ve A(örnek) ise ekstraktn
absorbansn ifade etmektedir.
FRAP (Ferric Reducing Ability of Plasma-Ferric Reducing Antioxidant
Power) testi
Antioksidan aktivite deneylerinden bir dieri, antiksidanlarn Fe+3
iyonlarn Fe+2 iyonlarna indirgeme yeteneiyle ölçülen FRAP testi,
Benzie ve Strain’in (1996) metodu modifiye edilerek
gerçekletirilmitir.
Hidroksil (OH-) radikalini yakalama aktivitesi
Üzüm çekirdei ekstraktlarnn hidroksil radikalini yakalama
aktivitesini belirlemek amacyla, Smirnoff ve Cumbes (1989)
tarafndan tanmlanan yöntem modifiye edilerek kullanlmtr.
Analiz için hazrlanan ekstraktlardan 100 µL alnm ve deney tüplerine
aktarlmtr. Üzerine 1 mL FeSO4 çözeltisi; 0,7 mL H2O2 çözeltisi; 0,3
mL sodyum salisilat çözeltisi ve 800 µL distile su eklenmitir. Bu
reaksiyon karm 37ºC’de 1 saat bekletilmitir. Ardndan UV-VIS
spektrofotometre kullanlarak hidroksillenmi salisilat kompleksinin
absorbans 562 nm’de ölçülmütür. Cihazn sfrlanmas metanol ile yaplm
ve kontrol olarak örnek ekstrakt yerine %70’lik metanol çözeltisi
kullanlmtr. Sodyum salisilat yerine ise distile su
kullanlmtr.
Üzüm çekirdei ekstraktlarnn, hidroksil radikalini yakalama
etkisinin yüzdesi, aadaki eitlik kullanlarak (Denklem 3.2) ifade
edilmitir.
(3.2)
A0=kontrolün absorbansn, A1=ekstrakt varlnda ölçülen absorbans ve
A2=sodyum salisilat olmakszn ölçülen absorbans
göstermektedir.
ARATIRMA BULGULARI
Çeitli yöntemlerle ve iki farkl fiziksel halde kurutulmu olan üzüm
çekirdei ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar Tablo 4.1.’de
gösterilmitir. Standart olarak gallik asit kalibrasyon erileri
oluturulmutur (ekil 4.1.).
Tablo balklar tek satra syorsa bir sonraki örnekte olduu gibi
ortalanmaldr. Bir satrdan fazla ise burada olduu gibi iki yana
yaslanmal ve ikinci satr tablo numarasndan sonra balayacak ekilde
girinti olmaldr.
Tablo 4.1. Çeitli yöntemlerle ve farkl fiziksel hallerde kurutulmu
üzüm çekirdei ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar (mg
GAE/g)
ÜÇE örnekleri
182,53 doru
182.53 yanl
Tablolarda dikey çizgi bulunmamaldr. Yatay çizgilerden bir bölümüde
bu örnekte olduu gibi kullanlmayabilir.
143,78±17,68abc
83,45±12,73a
214,95±30,64c
258,78±17,95d
196,20±8,37abcd
159,62±40,31abc
209,62±3,54c
128,53±3,42a
a-d: Ayn sütunda yer alan örnekler arasndaki fark istatistiki açdan
önemlidir (P<0,05; n=10).
Bütün halde etüvde kurutulmu çekirdei ekstraktlarnda Horoz Karas
çeidinin toplam fenolik madde miktar 1 g örnekte 93,95 – 143,78 mg
GAE, Besni üzüm çeidinde ise 1 g örnekteki toplam fenolik madde
miktar 196,20 – 255,39 mg GAE aralnda bulunmutur. Horoz Karas üzüm
çeidinde en düük toplam fenolik madde miktar HK5 örneinde
bulunurken, en yüksek HK3 örneinde bulunmutur. Besni üzüm çeidinde
en düük toplam fenolik madde miktar BE5 örneinde bulunurken en
yüksek BE1 örneinde bulunmutur.
ekiller ve Tablolar
Tezde kullanlan tüm ekil ve tablolara metin içersinde mutlaka atfta
bulunulmaldr. Bir tablo veya ekil birden fazla sayfada devam ediyor
ise aadaki örnek esas alnarak düzenleme yaplabilir.
Tablo 4.2. dentifikasyon sonuçlar
(1) Arjinin hidrolizi testi uygulanmamtr, (2) 45ºC’de üreme testi
uygulanmamtr, (3) 10ºC’de üreme testi uygulanmamtr.
Tablo 4.2. (Devam)
zolat No
(1) Arjinin hidrolizi testi uygulanmamtr, (2) 45ºC’de üreme testi
uygulanmamtr, (3) 10ºC’de üreme testi uygulanmamtr.
ekil alt yazlar tek satra syorsa ortalanmaldr. Bir satrdan fazla
ise bir sonraki örnekte olduu gibi iki yana yaslanmal ve ikinci
satr tablo numarasndan sonra balayacak ekilde girintili
olmaldr.
ekil 4.1. Gallik asit standart erisi
Etüvde ve liyofilizatörde bütün halde kurutulmu olan üzüm çekirdei
ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktarlar ekil 4.2.’de
gösterilmitir.
ekil 4.2. Farkl kurutma yöntemleriyle bütün halde kurutulmu üzüm
çekirdei ekstraktlarnn toplam fenolik madde miktar *: Ayn örnekteki
farkl kurutma yöntemleri arasndaki fark istatistiki açdan önemlidir
(P<0,05).
TARTIMA VE SONUÇ
Bu çalmada 10 farkl üzüm çekirdei örnei toz veya bütün halde etüv
ve liyofilizatörde kurutulmu ve fiziksel form ve kurutma yönteminin
antioksidan ve antimikrobiyel özellikler üzerine etkisi
incelenmitir. ÜÇE’lerin antioksidan özellikleri toplam fenolik
madde miktar, DPPH serbest radikali giderme aktivitesi, metal
iyonlarn elatlama kapasitesi, hikroksil radikalini giderme
aktivitesi ve Fe+3 iyonunu indirgeme gücü tayini ile belirlenmitir.
Bunun yannda, ÜÇE’nin, 6 adet patojen bakteriye kar antimikrobiyel
etkisi disk difüzyon yöntemiyle analiz edilmitir.
Gdalardaki fenolik bileikler antioksidan ve antimikrobiyel
aktiviteleri nedeniyle önemli doal bileenlerdir (Nehir El ve ark.,
1999). Fenolik bileiklerin spesifik gruplar ayr ayr
belirlenebilmekle birlikte, toplam fenolik madde miktar tayini her
zaman önemini korumaktadr.
ÜÇE’de yaplan toplam fenolik madde tayininde, Horoz Karas üzüm
çeidi için en yüksek toplam fenolik madde miktar toz halde
liyofilizatörde kurutulan HK3 örneinde (258,78 mg GAE/g)
bulunurken, en düük toplam fenolik madde miktar bütün halde
liyofilizatörde kurutulmu olan HK4 (83,45 mg GAE/g) örneinde
saptanmtr. Besni çeidinde ise en yüksek toplam fenolik madde miktar
bütün halde etüvde kurutulan BE1 (255,39 mg GAE/g) örneinde, en
düük toplam fenolik madde miktar ise toz halde etüvde kurutulan BE3
(119,70 mg GAE/g) örneinde belirlenmitir.
Yemi ve ark. (2008) tarafndan yaplan bir çalmada, 12 farkl çeit
üzüm çekirdeinin havada kurutulup öütülmesiyle elde edilen ÜÇE’de
toplam fenolik madde miktarnn 339,45 – 587,30 mg GAE/g ekstrakt
aralnda; Baydar ve ark. (2006)’n etüvde kurutup öütmesiyle 3 farkl
üzümden elde ettii ÜÇE’de ise 506,60 – 589,09 mg GAE/g ekstrakt
aralnda deitii tespit edilmitir. Çalmamzda kullanlan Horoz Karas ve
Besni çeidine ait ÜÇE’lerde, toplam fenolik madde miktarlarnn 83,45
– 258,78 mg GAE/g ekstrakt aralnda deitii tespit edilmi olup (Tablo
4.1.), bahsedilen çalmalardaki sonuçlardan daha düük olduu
görülmektedir. Bu farkllk üzüm çeitlerinin farkl olmasndan
kaynaklanabilir.
Sonuç olarak çalmamzdan elde edilen önemli bulgular u ekilde
özetlenebilir:
a. Toz halde kurutulan örnekler bütün halde kurutulan örneklerle
kyaslandnda daha yüksek antioksidan aktivite göstermilerdir.
b. Besni üzüm çeidi Horoz Karas üzüm çeidine kyasla daha yüksek
antioksidan aktivite göstermitir.
c. Toz halde liyofilizatörde kurutma bütün halde kurutma
liyofilizatörde kurutmaya göre daha yüksek sonuç verirken; etüvde
kurutma ileminde bütün halde kurutulan örnekler toz halde kurutulan
örneklere kyasla daha iyi antioksidan aktivite göstermitir.
d. ÜÇE’nin özellikle S. eureus’a kar daha etkili olduu, snrl
düzeyde de L. monocytogenes, S. Enteritidis ve E. coli O157:H7’ye
kar antimikrobiyel aktivite gösterdii tespit edilmitir.
ekil 5.1. Yatay ekil kullanm örnei. Yaznn ikinci satra geçmesi
durumunda yaz ekil numarasndan sonra balatlmaldr.
ekil veya tablo sayfaya yatay olarak yerletirildiinde, sayfann
kenar boluklar üst 4 cm; alt 2,5 cm; sa 3 cm; sol 3 cm olarak
ayarlanmaldr. Sayfa numaras yatay olarak bakldünda yine sa üst
kösede olmaldr.
KAYNAKLAR
KAYNAKLAR
Kullanlan kaynaklara tez içerisinde Harward Referans Teknii (Soyad,
yl) kullanlarak atf yaplm ise KAYNAKLAR listesi aadaki gibi
hazrlanmal ve ilk yazarn soyadna göre alfabetik olarak
sralanmaldr.
Aktürk, Ö. 2013. Zencefil ve domatesin antioksidan özellikleri
üzerine çeitli kurutma yöntemlerinin etkisi. Sakarya Üniversitesi,
Fen Bilimleri Enstitüsü, Gda Mühendislii Bölümü, Yüksek Lisans
Tezi.
Dergide makale
Tez
Banon, S. Díaz, P., Rodríguez, M., Garrido, M. D., Price, A. 2007.
Ascorbate, green tea and grape seed extracts increase the shelf
life of low sulphite beef patties. Meat Sci., 77(4): 626-633.
Bari, C. Çelik, H., Gökçay, E., Marsali, B. 1990. Türkiye’de Bacln
Sorunlar ve Çözüm Yollar. Türkiye Ziraat Müh. III. Tek. Kong.,
Ankara, 432–480.
Bildiri
Kitap içinde bölüm
Cemerolu, B. 2013a. Meyve ve Sebze leme Teknolojisi, 1.Cilt. Kültür
ve Turizm Bakanl Yaynlar, 1-236.
Kitap
Cemerolu, B. 2013b. Meyve ve Sebze leme Teknolojisi, 2.Cilt. Kültür
ve Turizm Bakanl Yaynlar, 479-626.
Bildiri
Uzun, . Bayr, A. 2008. Baz saraplk üzüm çekirdei ekstrelerinin
toplam fenolik içerikleri ve etkili antiradikallerinin
belirlenmesi. Ulusal Baclk-Sarap Sempozyumu ve Sergisi Bildiriler
Kitab, Denizli, 93-102.
Ayn yazar(lar)n ayn yla ait birden fazla yaynna atf yapldysa 2013a,
2013b eklinde belirtiniz. Tez içinde ilgili yerde de ayn ekilde
kullannz.
Yi, W. Fischer, J., Akoh, C.C. 2005. Study of anticancer activities
of muscadine grape phenolics in vitro. J. Agric. Food Chem.,
53(22), 8804-8812.
Bilimsel dergilerin Web of Science tarafndan kabul edilen
ksaltmalarn kullanabilirsiniz. Ksaltmalara aadaki adresten
ulalabilir.
Nümerik Referans Teknii kullanldysa KAYNAKLAR listesi aadaki gibi
hazrlanmaldr. Bu teknikte tez içinde kullanm srasna göre kaynaklara
birer numara verilir. Buna göre tezde kullanlan ilk kaynak [1]
numaral kaynak olup bu listede ilk srada yer alacaktr.
KAYNAKLAR
[1] Cemerolu, B., Meyve ve Sebze leme Teknolojisi, 2.Cilt. Kültür
ve Turizm Bakanl Yaynlar, 479-626, 2013.
[2] Yi, W., Fischer, J., Akoh, C.C., Study of anticancer activities
of muscadine grape phenolics in vitro. J. Agric. Food Chem.,
53(22), 8804-8812, 2005.
[3] Aktürk, Ö., Zencefil ve domatesin antioksidan özellikleri
üzerine çeitli kurutma yöntemlerinin etkisi. Sakarya Üniversitesi,
Fen Bilimleri Enstitüsü, Gda Mühendislii Bölümü, Yüksek Lisans
Tezi, 2013.
[4] Bari, C., Çelik, H., Gökçay, E., Marsali, B., Türkiye’de Bacln
Sorunlar ve Çözüm Yollar. Türkiye Ziraat Müh. III. Tek. Kong.,
Ankara, 432–480, 1990.
[5] Bilgehan, H., Clostridium difficile. çinde: Klinik
Mikrobiyoloji-Özel Bakteriyoloji ve Bakteri Enfeksiyonlar. 10.
Bask, Bar Yaynlar Fakülteler Kitapevi, zmir, 361-363, 1995.
[6] Uzun, ., Bayr, A., Baz saraplk üzüm çekirdei ekstrelerinin
toplam fenolik içerikleri ve etkili antiradikallerinin
belirlenmesi. Ulusal Baclk-Sarap Sempozyumu ve Sergisi Bildiriler
Kitab, Denizli, 93-102, 2008.
[7] Cemerolu, B., Meyve ve Sebze leme Teknolojisi, 1.Cilt. Kültür
ve Turizm Bakanl Yaynlar, 1-236, 2013.
[8] Banon, S., Díaz, P., Rodríguez, M., Garrido, M. D., Price, A.,
Ascorbate, green tea and grape seed extracts increase the shelf
life of low sulphite beef patties. Meat Sci., 77(4): 626-633,
2007.
[9] www.google.com., Eriim Tarihi: 11.12.2016.
ÖZGEÇM
Aye Sarçam, 09.04.1990’da stanbul’da dodu. lk, orta ve lise
eitimini stanbul’da tamamlad. 2008 ylnda Haydarpaa Lisesi’nden
mezun oldu. 2008 ylnda balad Pamukkale Üniversitesi Gda Mühendislii
Bölümü’nü 2012 ylnda bitirdi. 2012 ylnda Namk Kemal Üniversitesi
Gda Mühendislii Bölümü’nde yüksek lisans eitimine balad. 2013 ylnda
Sakarya Üniversitesi’nde aratrma görevlisi olarak çalmaya balad
akabinde yüksek lisans eitimine Sakarya Üniversitesi Gda
Mühendislii Bölümü’nde devam etti. Halen Sakarya Ünivesitesi Gda
Mühendislii Bölümü’nde Aratrma Görevlisi olarak görev
yapmaktadr.
Özgeçmi sayfasnda da numara yaplamaz. 1 paragraflk ksa özgeçmi
kullanlr. Yaynlar ve dier özgeçmi detaylar maddeli ekilde
kullanlmaaz.
Fenolik Asitler
1.Sinamik asitler
2.Benzoik asitler
1. Antosiyanidinler
0 50 100 250 500 750 1000 0 0.16500000000000006 0.35800000000000026
0.86200000000000054 1.575 2.3689999999999998 3.01
Gallik Asit (ppm)
Absorbans (760 nm)
Üzüm Çekirdei Ekstraktlar
Toplam Fenolik Madde