Unia Zentralsekretariat Sektor Tertiär Weltpoststr. 20 Postfach 272 CH-3000 Bern 15 Plani i punës ■ Ndërmarrjet që punojnë gjatë tërë vitit, duhet që në konsultim me bashkëpunëtore-/ët 2 javë më herët të përpilojnë planin e punës për 2 javët e ardhshme, ndërmarrjet me punë sezonale 1 javë më herët për ja- vën e ardhshme. Përveç në rastet urgjente, ndryshimet e mëvonshme duhet të bëhen në bashkëpunim. ■ (risi prej 2010): Planet e punës duhet përpiluar me shkrim. Pagesa në rast sëmundjeje dhe sigurimi në rast fatkeqësie ■ Shërbimet në rast sëmundjeje: e drejta për pagesë për 720 ditë. Në rast të zgjatjes së këtij afati, më së gjati për 60 ditë, punëdhënësi-/ja duhet të paguajë 88% të pagës bruto, pastaj 80% të pagës bruto. ■ Premitë e sigurimit shëndetësor duhet të paguhen gjysma nga punëdhënësi-/ja dhe gjysma nga vetë i/e punuësuari-/ja (zbritje nga paga). ■ Shërbimet në rast fatkeqësie: për 2 ditët e para pas ditës së fatkeqësisë punëdhënësi-/ja duhet të paguajë 88% të pagës bruto; më vonë 80%. Nëse bashkëpunë- tori-/ja ka nevojë për ndihma dhe përjeton një fatkeqë- si gjatë punës, ai/ajo në pajtim me Nenin 324a të OR ka të drejtë kompensimi të 100 % të pagës bruto gjatë kohës së paraparë me ligj. Punëdhënësi-/ja duhet të marrë përsipër kompensimin e pjesës së mbetur prej 20% të pagës bruto. 12.2009/2029.01.AL.A6/5 Unia shpaguhet! Një kontratë e përgjithshme e mirë nuk bjen nga qiel- li. Për këtë duhet një sindikatë e fortë. Plotë 10 000 të punësuar në gastronomi i janë bashkëngjitur Unia- s. Së bashku ne mund të arrijmë edhe më shumë! Hyni në Unia. Së bashku ne jemi të fortë. Keni ende pyetje? Ne përgjigjemi me dëshirë: Ne llogarisim në ju. Së bashku ne jemi të fortë! Unia është sindikata për gastronomi. Me 10 000 anëtarë jemi të mishëruar shumë me gastronominë. Unia ka arritur shumë përmirësime për bashkëpunëtorët në gastronomi! Të jesh anëtar i Unia-s shpaguhet. Si anëtar i Unia-s do të përfitoni veç tjerash edhe nga një varg shërbimesh, si këshillime juridike dhe mundësi të edukimit të mëtejmë. Shtatzënia/Lindja ■ E drejta për zhdëmtim me rastin e lindjes së fëmijës rregullohet në kuptimin e Ligjit për kompenzimin në rast të mungesës nga puna (EOG). E drejta për zhdëm- tim në rast të lindjes së fëmijës fillon parimisht prej di- tës së lindjes dhe përfundon pas 14 javësh, gjegjësisht pas 98 ditësh. Zhdëmtimi në rast lindjeje të fëmijës bëhet në baza të pagës ditore dhe arrin 80% të pagës personale mesatare mujore para lindjes. Përkujdesi profesional (Arka e pensionit) ■ Për bashkëpunëtore-/ët që kanë mbushur 24 vjet, do të ndalet 14% e pagës së koordinuar. Punëdhënësi-/ja mund të ndalë më së shumti gjysmën e kësaj shume nga paga e bashkëpunëtores-/it. Strehimi dhe ushqimi ■ Poqese nuk ekziston ndonjë marrëveshje me shkrim në lidhje me strehimin dhe ushqimin, për kompensimin e shpenzimeve të bëra vlejnë shumat e caktuara nga administrata federale. Kontributet e përmbarimit (risi prej 2010) ■ Të gjitha ndërmarrjet dhe të punësuarit paguajnë kontributet vjetore të përmbarimit në shumën prej CHF 89 (punësim i plotë) në një fond. Me to do të financo- hen zbatimi i Kontratës së përgjithshme nacionale (L-GAV), si dhe do të përkrahen arsimimi dhe ngritja e mëtejme (shpenzimet e kurseve, provimeve dhe kompenzimi i pagës). Unia Sektor Tertiär Branche Gastgewerbe Weltpoststr. 20 Postfach 272 CH-3000 Bern 15 T +41 31 350 21 81 [email protected]www.unia.ch/gastgewerbe Unia afër jush: Sistemi i pagave/Pagat minimale (risi prej 2012) Sistemi i ri i pagave* respekton në mënyrë konsekuente nivelin e arsimimit. Niveli I Ia i paarsimuar CHF 3400 Ib i paarsimuar me progreso të përfunduar CHF 3600 Niveli II EBA (Atesti profesional federal) CHF 3700 Niveli III IIIa EFZ (Dëshmia federale e aftësimit) CHF 4100 IIIb EFZ plus 6 ditë edukim i mëtejmë profes. CHF 4200 Niveli IV Provimi profesional CHF 4800 (*prej 2012) Përshtatja e këtyre pagave minimale për vitet 2011 apo 2012 do të bëhet nëse shtrenjtimi i përgjithshëm vjetor është 2% ose më shumë. Përndryshe, përshtatja e parë e rregullt e pagava vlen për vitet 2012 për 2013 Reduktimet (risi prej 2012) ■ Zbritja e pakufizuar kohore nga paga për IHG prej 10% shfuqizohet. ■ Për një periudhë kohore prej 6 muaj të punës provuese, me marrëveshje paga minimale mund të ngritet nga niveli I më së shumti për 10% (2012) gjegjësisht. 8% (prej 2013 ff.). Rroga e 13-të (risi prej 2012) ■ Rroga e plotë e 13-të për të gjithë, prej ditës së parë, pas kalimit të punës provuese (në mënyrë retroaktive prej ditës së parë). Super mirë falë Unia-s! Kontrata e re e përgjithshme e vitit 2010 rregullon kushtet tuaja të punës dhe sjell shumë përmirësime për bashkëpunëtorët në gastronomi. Në faqet në vijim janë përmbledhur përmbajtja e kontratës dhe risitë më të rëndësishme. Unia ua kthen anëtarëve të vet nga CHF 8 në muaj (CHF 96 në vit) të tërhequra nga paga për kontri- butet e përmbarimit. Falter_Gastgewerbe_LGAV_al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 1
2
Embed
Falter Gastgewerbe LGAV al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 1zentralschweiz.unia.ch/uploads/media/20091124...Ndërmarrjet sezonale: 43,5 orë Puna jashtë or arit Puna jashtë orarit: orët
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Unia
ZentralsekretariatSektorTertiärW
eltpoststr.20Postfach
272CH
-3000B
ern15
Plani i punësn Ndërmarrjet që punojnë gjatë tërë vitit, duhet që në
konsultim me bashkëpunëtore-/ët 2 javë më herët tëpërpilojnë planin e punës për 2 javët e ardhshme,ndërmarrjet me punë sezonale 1 javë më herët për ja-vën e ardhshme. Përveç në rastet urgjente, ndryshimete mëvonshme duhet të bëhen në bashkëpunim.
n (risi prej 2010): Planet e punës duhet përpiluar meshkrim.
Pagesa në rast sëmundjeje dhe sigurimi në rast fatkeqësien Shërbimet në rast sëmundjeje: e drejta për pagesë për
720 ditë. Në rast të zgjatjes së këtij afati, më së gjatipër 60 ditë, punëdhënësi-/ja duhet të paguajë 88% tëpagës bruto, pastaj 80% të pagës bruto.
n Premitë e sigurimit shëndetësor duhet të paguhen gjysma nga punëdhënësi-/ja dhe gjysma nga vetë i/e punuësuari-/ja (zbritje nga paga).
n Shërbimet në rast fatkeqësie: për 2 ditët e para pas ditës së fatkeqësisë punëdhënësi-/ja duhet të paguajë88% të pagës bruto; më vonë 80%. Nëse bashkëpunë-tori-/ja ka nevojë për ndihma dhe përjeton një fatkeqë-si gjatë punës, ai/ajo në pajtim me Nenin 324a të ORka të drejtë kompensimi të 100 % të pagës bruto gjatëkohës së paraparë me ligj. Punëdhënësi-/ja duhet tëmarrë përsipër kompensimin e pjesës së mbetur prej20% të pagës bruto.
12.2
009/
2029
.01.
AL.A
6/5
Unia shpaguhet!Një kontratë e përgjithshme e mirë nuk bjen nga qiel-li. Për këtë duhet një sindikatë e fortë. Plotë 10 000të punësuar në gastronomi i janë bashkëngjitur Unia-s. Së bashku ne mund të arrijmë edhe më shumë! Hyni në Unia. Së bashku ne jemi të fortë. Keni ende pyetje? Ne përgjigjemi me dëshirë:
Ne
llogarisimnë
ju.Së
bashkune
jemitë
fortë!U
niaështë
sindikatapërgastronom
i.Me
10000
anëtarëjem
itëm
ishëruarshumë
me
gastronominë.U
niaka
arriturshum
ëpërm
irësime
përbashkëpunëtorëtnëgastronom
i!Të
jeshanëtariU
nia-sshpaguhet.SianëtariU
nia-sdo
tëpërfitoniveç
tjerashedhe
nganjë
vargshërbim
esh,sikëshillim
ejuridike
dhem
undësitëedukim
ittëm
ëtejmë.
Shtatzënia/Lindjan E drejta për zhdëmtim me rastin e lindjes së fëmijës
rregullohet në kuptimin e Ligjit për kompenzimin nërast të mungesës nga puna (EOG). E drejta për zhdëm-tim në rast të lindjes së fëmijës fillon parimisht prej di-tës së lindjes dhe përfundon pas 14 javësh, gjegjësishtpas 98 ditësh. Zhdëmtimi në rast lindjeje të fëmijës bëhet në baza të pagës ditore dhe arrin 80% të pagëspersonale mesatare mujore para lindjes.
Përkujdesi profesional (Arka e pensionit)n Për bashkëpunëtore-/ët që kanë mbushur 24 vjet, do
të ndalet 14% e pagës së koordinuar. Punëdhënësi-/jamund të ndalë më së shumti gjysmën e kësaj shumenga paga e bashkëpunëtores-/it.
Strehimi dhe ushqimin Poqese nuk ekziston ndonjë marrëveshje me shkrim
në lidhje me strehimin dhe ushqimin, për kompensimine shpenzimeve të bëra vlejnë shumat e caktuara ngaadministrata federale.
Kontributet e përmbarimit (risi prej 2010)n Të gjitha ndërmarrjet dhe të punësuarit paguajnë
kontributet vjetore të përmbarimit në shumën prej CHF89 (punësim i plotë) në një fond. Me to do të financo-hen zbatimi i Kontratës së përgjithshme nacionale (L-GAV), si dhe do të përkrahen arsimimi dhe ngritja e mëtejme (shpenzimet e kurseve, provimeve dhe kompenzimi i pagës).
Sistemi i pagave/Pagat minimale (risi prej 2012)Sistemi i ri i pagave* respekton në mënyrë konsekuente nivelin e arsimimit.
Niveli I Ia i paarsimuar CHF 3400
Ib i paarsimuar me progreso të përfunduar CHF 3600
Niveli II EBA (Atesti profesional federal) CHF 3700
Niveli III IIIa EFZ (Dëshmia federale e aftësimit) CHF 4100
IIIb EFZ plus 6 ditë edukim i mëtejmë profes. CHF 4200
Niveli IV Provimi profesional CHF 4800
(*prej 2012)
Përshtatja e këtyre pagave minimale për vitet 2011 apo2012 do të bëhet nëse shtrenjtimi i përgjithshëm vjetorështë 2% ose më shumë. Përndryshe, përshtatja e parëe rregullt e pagava vlen për vitet 2012 për 2013
Reduktimet (risi prej 2012)n Zbritja e pakufizuar kohore nga paga për IHG prej
10% shfuqizohet.n Për një periudhë kohore prej 6 muaj të punës
provuese, me marrëveshje paga minimale mund të ngritet nga niveli I më së shumti për 10% (2012)gjegjësisht. 8% (prej 2013 ff.).
Rroga e 13-të (risi prej 2012)n Rroga e plotë e 13-të për të gjithë, prej ditës së parë,
pas kalimit të punës provuese (në mënyrë retroaktiveprej ditës së parë).
Super mirë falë Unia-s!Kontrata e re e përgjithshme e vitit 2010 rregullon kushtettuaja të punës dhe sjell shumë përmirësime për bashkëpunëtorët në gastronomi. Në faqet në vijim janë përmbledhur përmbajtja e kontratës dhe risitë më të rëndësishme.
Unia ua kthen anëtarëve të vetnga CHF 8 në muaj (CHF 96 në vit)të tërhequra nga paga për kontri-butet e përmbarimit.
Falter_Gastgewerbe_LGAV_al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 1
Pagat minimale 2010
Arsimimi dhe ngritja e mëtejme (risi prej 2010)n Kontrata e re e përgjithshme e nxit arsimimin
dhe ngritjen e mëtejme. n Heqja e shpenzimeve për kurse dhe për provime, kom-
penzimin e pagës për: Kurset-Progresso; Marrjen e ate-stit federal përmes arsimimit të vonuar, me përcjelljeprofesionale; Marrjen e dëshmisë federale të aftësimit,me përcjellje profesionale; Shkollën së mesme profesionale, me përcjellje profesionale; Provimet profesionale; Provimet e larta profesionale
n E drejta për tri ditë pune të lira të paguara brenda vitit për ndonjë ngritje tjera profesionale.
Kontrata e punësimit: Udhëzim i Unia-sMe rastin e punësimit punëmarrësi-/ja duhet ta kërkojëpatjetër një kontratë me shkrim. Kjo kontratë duhet tëpërmbajë patjetër këto pika: paga dhe sistemi i pagës,orari javor i punës, përqindja e punësimit, ushqimi dhestrehimi, vendi i punës dhe lloji i punës/funkcioni.
Afatet e prishjes së kontratësn Afat njëmujor për personat me 1–5 vjet përvojë;
afat dymujor pas vitit të 6 të punës, dhe atë vetëm në fund të muajit.
n Kontratat e afatizuara mund të prishen vetëm atëherë kur këto janë të rregulluara me shkrim.
n Nëse data e përfundimit të sezonës në një kontratë se-zonale nuk është rregulluar me shkrim, data e largimitnë fund të sezonës së ndërmarrjes duhet të caktohetsë paku 14 ditë para ditës së fundit të punës.
Përfshirja e orarit të punës (risi prej 2010)n Ndërmarrjet medoemos duhet të përfshijnë orarin e
punës. Së paku një herë në muaj duhet të bëhetnënshkrimi i dyanshëm i përfshirjes së orarit të punës.
n Në rast të mungesës apo të përfshirjes jokorrekte tëorarit të punës, punëdhënësi do të dënohet menjëherëdhe ashpër.
Kontrolli i orarit të punës n Të punësuarit në çdo kohë mund të kërkojnë
të njoftohen me orarin e punës dhe të pushimit, për ditët e festive dhe pushimin e mbetur si dhe për punën jashtë orarit.
Pushimet (risi prej 2010)n Në përgjithësi 5 javë pushim në vit, madje
edhe për të punësuarit me pagesë për orë pune (shtesë në pagë 10,65%).
n Ditët e pashfrytëzuara të pushimit duhet që në fund tëmarrëdhënies së punës të paguhen me 1/30 të pagësmujore bruto.
Ditët festiven E drejta për 6 ditë festive të paguara brenda vitit kalen-
darik (0,5 ditë për muaj), edhe për të punësuarit mepagë për orë pune (pagë shtesë në lartësi 2,27%). Edrejta për kompensimin e ditëve festive vlen edhe gjatëpushimeve. Ditët festive duhet të kompensohen menjë ditë pushimi ose me 1/22 të pagës mujore bruto.
Ditët e pushimitn E drejta për dy ditë pushimi në javë (së paku një ditë
e plotë pushimi në javë, kurse pjesa tjetër e mbetur ekohës mund të ndahet në dy gjysmëditë pushimi oseme pajtimin e bashkëpunëtores-/it të ofrohen në ndonjë mënyrë tjetër).
n Ditët e pushimit të pashfrytëzuara duhet të kompenzo-hen brenda katër javësh, kurse në ndërmarrjet sezonale brenda 12 javësh. Nëse kompenzimi nukështë i mundshëm, ditët e pashfrytëzuara duhet të paguhen me 1/22 të pagës mujore bruto në fund tëmarrëdhënies së punës.
Ditët e lira të paguara (risi prej 2010)n Pushimi i atërisë: 3 ditën Rekrutimi ushtarak: deri 3 ditë (pas ftesës zyrtare)n Regjistrimi i partneritetit: konsiderohet sikurse martesa
(vlen edhe në rast vdekjeje)Pandryshuar:n Martesa (për vete): 3 ditën Martesa e prindërve, fëmijëve,
vëllezërve/motrave: 1 ditën Rast vdekjeje të bashkëshortes-/it, fëmijëve,
prindërve, vjehrrës-/it, gjyshërve, moterës/vëllaut, prej vdekjes deri në varrim: 1–3 ditë
n Shpërngulja nga banesa: 1–2 ditën Koha e nevojshme për të kërkuar punë në rast
të paralajmërimit të shkëputjes së marrëdhënies së punës, por më së shumti 2 ditë
Orari i punës (risi prej 2010)Orari mesatar javor i punës: n Parimisht: 42 orën Ndërmarrjet e vogla: 45 orën Ndërmarrjet sezonale: 43,5 orë
Puna jashtë orarit n Puna jashtë orarit: orët e punës, që bëhen jashtë
orarit mesatar javor të punës të caktuar me kontratëne punës.
n Puna jashtë orarit: orët e punës, që kalojnë mbi 50 orë pune në javë.
Kompenzimi apo zhdëmtimi 100% (risi prej 2010)n Gjatë marrëdhënies së punës që është duke
vazhduar puna jashtë orarit të punës duhet të kompenzohet apo zhdëmtohet 100%.
n Nëse në fund të muajit janë mbi 200 orë në konton e punës jashtë orarit të rregullt të punës, të gjitha orët që kalojnë 200 orë në fund të muajit duhet të paguhen 100%.
Kompensimi me 125%n Për punën jashtë orarit të punës, që deri në fund
marrëdhënies së punës nuk është kompenzuar deriatëherë.
n Nëse punëdhësi nuk disponon me një përmbledhje të orëve të punës së bërë dhe nëse bashkëpunëtorëtnuk janë njoftuar me shkrim për punën jashtë orarit.
n Për punën jashtë orarit të punës. Së
bash
kune
arri
jmë
më
shum
ë!U
nëpo
rosi
sL-
GAV
2010
(për
anët
arët
eU
nia-
s:fa
las;
përj
o-an
ëtar
ët:C
HF
20).
Unë
poro
sis
përm
bled
hjen
eL-
GAV
2010
nëkë
tëgj
uhë
(për
anët
arët
eU
nia-
s:fa
las;
përj
o-an
ëtar
ët:C
HF
20):
Fren
gjis
htIta
lisht
Port
ugal
isht
Span
isht
Shqi
pTu
rqis
htAn
glis
htSe
rbo-
kroa
tisht
Unë
inte
reso
hem
përU
nia-
ndh
eof
erta
tesa
j.M
'idër
goni
julu
tem
doku
men
tet.
Unë
dua
tëbë
hem
anët
ariU
nia-
s.M
'idër
goni
julu
tem
doku
men
tetp
ëran
ëtar
ësim
.
Unë
jam
anët
ariU
nia-
s.
Unë
ndih
moj
përt
ësh
përn
darë
info
rmat
apë
rL-G
AV20
10.U
nëpo
rosi
s…
……
…Co
pë.
Mbi
emri
Emri
Adre
saPL
Zun
dVe
ndi
Tel.
E-m
ail
Kategoria e pagave në muaj për orë*
Pa përgatitje profesionale:
– E përgjithshme CHF 3383 CHF 18.59
– Puna ndihmëse në regjionet e IHG** CHF 3045 CHF 16.73
– Puna në profesion në regjionet e IHG** CHF 3383 CHF 18.59
Me përgatitje profesionale:
– Me atestin profesional (EBA) CHF 3567 CHF 19.60
– Me dëshminë e aftësisë (EFZ) CHF 3823 CHF 21.01
– Me EBA dhe 7 vite përvojë profseinale*** CHF 3823 CHF 21.01
– Me EFZ dhe 7 vite përvojë profseinale*** CHF 4172 CHF 22.92
– Me EBA dhe 10 vite përvojë profseinale*** CHF 4597 CHF 25.26
Me provimin profesional: CHF 4787 CHF 26.30
* Baza 42-orë në javë, pa shtesat për pushime-/ditët e lira** Regjionet që janë radhitur në ligjin për ndihmë në investime*** Përfshirë edhe vitet e arsimimit profesional
Poqese paga bruto me gjithë pagesën shtesë apo të pjesshme për një muaj nuk arrin pagën minimale, punëdhënësi duhet të paguajë pjesën e mbetur.
Rroga e 13-tëBashkëpunëtori-/ja ka të drejtë në rrogën e 13-të në këtë lartësi:n 50% të pagës mujore bruto që nga
fillimi i muajit të shtatë të punësimitn 75% të pagës mujore bruto që nga
fillimi i vitit të 2-të të punësimitn 100% të pagës mujore bruto që nga
fillimi i vitit të 3-të të punësimit
Falter_Gastgewerbe_LGAV_al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 2