Top Banner
Informazioni su questo libro Si tratta della copia digitale di un libro che per generazioni è stato conservata negli scaffali di una biblioteca prima di essere digitalizzato da Google nell’ambito del progetto volto a rendere disponibili online i libri di tutto il mondo. Ha sopravvissuto abbastanza per non essere più protetto dai diritti di copyright e diventare di pubblico dominio. Un libro di pubblico dominio è un libro che non è mai stato protetto dal copyright o i cui termini legali di copyright sono scaduti. La classificazione di un libro come di pubblico dominio può variare da paese a paese. I libri di pubblico dominio sono l’anello di congiunzione con il passato, rappresentano un patrimonio storico, culturale e di conoscenza spesso difficile da scoprire. Commenti, note e altre annotazioni a margine presenti nel volume originale compariranno in questo file, come testimonianza del lungo viaggio percorso dal libro, dall’editore originale alla biblioteca, per giungere fino a te. Linee guide per l’utilizzo Google è orgoglioso di essere il partner delle biblioteche per digitalizzare i materiali di pubblico dominio e renderli universalmente disponibili. I libri di pubblico dominio appartengono al pubblico e noi ne siamo solamente i custodi. Tuttavia questo lavoro è oneroso, pertanto, per poter continuare ad offrire questo servizio abbiamo preso alcune iniziative per impedire l’utilizzo illecito da parte di soggetti commerciali, compresa l’imposizione di restrizioni sull’invio di query automatizzate. Inoltre ti chiediamo di: + Non fare un uso commerciale di questi file Abbiamo concepito Google Ricerca Libri per l’uso da parte dei singoli utenti privati e ti chiediamo di utilizzare questi file per uso personale e non a fini commerciali. + Non inviare query automatizzate Non inviare a Google query automatizzate di alcun tipo. Se stai effettuando delle ricerche nel campo della traduzione automatica, del riconoscimento ottico dei caratteri (OCR) o in altri campi dove necessiti di utilizzare grandi quantità di testo, ti invitiamo a contattarci. Incoraggiamo l’uso dei materiali di pubblico dominio per questi scopi e potremmo esserti di aiuto. + Conserva la filigrana La "filigrana" (watermark) di Google che compare in ciascun file è essenziale per informare gli utenti su questo progetto e aiutarli a trovare materiali aggiuntivi tramite Google Ricerca Libri. Non rimuoverla. + Fanne un uso legale Indipendentemente dall’utilizzo che ne farai, ricordati che è tua responsabilità accertati di farne un uso legale. Non dare per scontato che, poiché un libro è di pubblico dominio per gli utenti degli Stati Uniti, sia di pubblico dominio anche per gli utenti di altri paesi. I criteri che stabiliscono se un libro è protetto da copyright variano da Paese a Paese e non possiamo offrire indicazioni se un determinato uso del libro è consentito. Non dare per scontato che poiché un libro compare in Google Ricerca Libri ciò significhi che può essere utilizzato in qualsiasi modo e in qualsiasi Paese del mondo. Le sanzioni per le violazioni del copyright possono essere molto severe. Informazioni su Google Ricerca Libri La missione di Google è organizzare le informazioni a livello mondiale e renderle universalmente accessibili e fruibili. Google Ricerca Libri aiuta i lettori a scoprire i libri di tutto il mondo e consente ad autori ed editori di raggiungere un pubblico più ampio. Puoi effettuare una ricerca sul Web nell’intero testo di questo libro da http://books.google.com
265

Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Feb 20, 2023

Download

Documents

Khang Minh
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Informazioni su questo libro

Si tratta della copia digitale di un libro che per generazioni è stato conservata negli scaffali di una biblioteca prima di essere digitalizzato da Googlenell’ambito del progetto volto a rendere disponibili online i libri di tutto il mondo.

Ha sopravvissuto abbastanza per non essere più protetto dai diritti di copyright e diventare di pubblico dominio. Un libro di pubblico dominio èun libro che non è mai stato protetto dal copyright o i cui termini legali di copyright sono scaduti. La classificazione di un libro come di pubblicodominio può variare da paese a paese. I libri di pubblico dominio sono l’anello di congiunzione con il passato, rappresentano un patrimonio storico,culturale e di conoscenza spesso difficile da scoprire.

Commenti, note e altre annotazioni a margine presenti nel volume originale compariranno in questo file, come testimonianza del lungo viaggiopercorso dal libro, dall’editore originale alla biblioteca, per giungere fino a te.

Linee guide per l’utilizzo

Google è orgoglioso di essere il partner delle biblioteche per digitalizzare i materiali di pubblico dominio e renderli universalmente disponibili.I libri di pubblico dominio appartengono al pubblico e noi ne siamo solamente i custodi. Tuttavia questo lavoro è oneroso, pertanto, per potercontinuare ad offrire questo servizio abbiamo preso alcune iniziative per impedire l’utilizzo illecito da parte di soggetti commerciali, compresal’imposizione di restrizioni sull’invio di query automatizzate.

Inoltre ti chiediamo di:

+ Non fare un uso commerciale di questi fileAbbiamo concepito Google Ricerca Libri per l’uso da parte dei singoli utenti privati e ti chiediamodi utilizzare questi file per uso personale e non a fini commerciali.

+ Non inviare query automatizzateNon inviare a Google query automatizzate di alcun tipo. Se stai effettuando delle ricerche nel campo dellatraduzione automatica, del riconoscimento ottico dei caratteri (OCR) o in altri campi dove necessiti di utilizzare grandi quantità di testo, tiinvitiamo a contattarci. Incoraggiamo l’uso dei materiali di pubblico dominio per questi scopi e potremmo esserti di aiuto.

+ Conserva la filigranaLa "filigrana" (watermark) di Google che compare in ciascun file è essenziale per informare gli utenti su questo progettoe aiutarli a trovare materiali aggiuntivi tramite Google Ricerca Libri. Non rimuoverla.

+ Fanne un uso legaleIndipendentemente dall’utilizzo che ne farai, ricordati che è tua responsabilità accertati di farne un uso legale. Nondare per scontato che, poiché un libro è di pubblico dominio per gli utenti degli Stati Uniti, sia di pubblico dominio anche per gli utenti dialtri paesi. I criteri che stabiliscono se un libro è protetto da copyright variano da Paese a Paese e non possiamo offrire indicazioni se undeterminato uso del libro è consentito. Non dare per scontato che poiché un libro compare in Google Ricerca Libri ciò significhi che puòessere utilizzato in qualsiasi modo e in qualsiasi Paese del mondo. Le sanzioni per le violazioni del copyright possono essere molto severe.

Informazioni su Google Ricerca Libri

La missione di Google è organizzare le informazioni a livello mondiale e renderle universalmente accessibili e fruibili. Google Ricerca Libri aiutai lettori a scoprire i libri di tutto il mondo e consente ad autori ed editori di raggiungere un pubblico più ampio. Puoi effettuare una ricerca sul Webnell’intero testo di questo libro dahttp://books.google.com

1

Page 2: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 3: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 4: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 5: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 6: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 7: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 8: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ъ? i

.\~

IA"

i

I`

l nl

Ч

L' ‚‚

о

Í

\

С

f' _i .

чьи

,_ l

"_i"

Page 9: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK GENT ì

Ё шпншшишдшшшшишинш

Page 10: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

4x

Page 11: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK GENT

900000173477

Page 12: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 13: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 14: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Page 15: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 16: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

m.

_

T

¿I

.._._

Ё?

,

ы;

Í

"

‘zд.

WontervultuWUÓ/Qa

СONVERSIC)le

ú ,n

О

О

.LQCVS

СЕМИ”,LS

_.

ŕi

:.Íl

L

grr.

J

_Y.

О

/_

,/

‚г

I'

¢

Page 17: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

.'

.l~'ll

~.

.

v

.l

nn..

ч

v.

«e

а

\Ó.

I_

`l.

чп

о

l

ll`

e.a

.n

luv

.I

7.

а.

-›

.f

.

\,

A_.

ч-

с:

l

-u

uni-_..

fI

'

..

..

.ь.

.

.4.

._.

..

с.

нn

оv

Dn

..

.

.

r

.l.

р

‘с

..

в.l

чь

v.

n.

.-

\n

‹.

~`

у.

.P

и.

Х.—

.

n

..

.c

`:5p

IJ

ь95

n

i».

Inl.

ь...`.....-

..

.Y

Ьi'

_'.f

и

ов

в.

1.

J.

.n

п

._

la

‚_.

._

‚и

.i

`.

_.

rl

t.

»-

сО

.-Í

l‚С

I'

t

l

.‘Q

r

vI

u

п

.\

оr

.I

ir

..

.вl

»

..

..

Q.s

.n

s.

.I.

и.

с\

nl

.

.t’

с"

.›

о.

с.

n«fin

..

.i

u

l.

`

.

a

nu

.

-

.\-

.`\¢t.",

Í..

О»l

l‘

`\

l

l

о!

.L

.

lI

ьI

n

«A

.—

-.

nn

О`

.

.~

.n

о.

n

I.

.ъ.

.\

Оn

‚а

lI

.l

с

l

-

ъ

.

..s

ч

4

.

п

._

..

.x

á

~.

u.

ч.

..

.‚.

.si

nu

во

.

.l

.

,

а.

сÁ

яl

n~

.\

.n

.Ys

f.

н`

а.

.0

.r

`_.

.1

_.О

.n

.n

д...

.

.

_.l

»\

O

ч‚В

.\

IA.

ч

\l

дв

\a

..

иß

.то

n.

о.

п

ь

.

lно

.1.

о:

во..4|д

оn

оо

`l

чJk-1

‚ч

.

I.

11.

.7...

\.

­\\‚в.

в.

.o

`..

lв.

о.

1-

ll

м

.._

l

l'la'

`.

ч

t

О.v

f1

u».~.»

чl

.I

Ч.

.

..

..

О4.1.5,.:

nf.

.__

..

..

v3

u.

rn

i»..`gll\`f.1n

-n

v\

о

lI

чс

ln

.W

‚о.

lС.

l.

цl

n«0.

..

.b

._.

ne

ч

с

a

ь

lìe.

'I

.|

I.u

l.

Íкl

`

u..

Q

цl

.

.

.в‘

я1

в.,уч‘

uv

n

lv

_

.-.

..f

Il

дU

сu.’»|4’

ß

яа

с

к

n.

o.

.-

l~

.l

I

..

.n\l

u.:

D.

4\

1

I.

с

чъ

i.

-l

_im.

ж.

0

.\

-..

l

t.

с.

ul

xu

Il

l?

..

.о.

ln

..

иc

Ь

l.’

u.1.

о0-

v1.)

I.a

.l

»_.

_.и

.-7

‘lvll\

..

.n

Dn

я.

~

»э1

‹l

.

nn

al.

d.

_.

..ru

l1

чI

кJ.

._.

D

l..

" {.o'»

Page 18: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ATHANASII KIRCHER.I

E SOCIETATE IESV

HISTORIA

EVSTACHIO-MARIANA

Qua

Admiranda D^uftacbij,Socrorumquc Л'па-ех varijs Authoribus

collcäajLocus in quo eidem in Monte Vvlturello Chriftus

inter cornua Ccrui apparaît , nouiter dete<äus ; Eccleíia-»

quoque B. M,Virginis,quam eodeni in loco i Coníhntino

Magno conditam, S. Syluefter Papa L folemni ritu confc-

crafle traditur, fummoftudio inquifita, dcfcripta , necnon

Varijs Antiquitatum Monumentis ifluitrata,è denfis, qui-

bus hucuique delituenmt , tcnebris , in public« Uicis bo-

nura educuntur «

R ОM AE , Ex Typographia Varefij • MDС L X V.

Page 19: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

. v_-_`_

lb

‘I

о

11

.l

`

ч

r

n

ч.л

l.«.a

t

.

la

I

l,

o

0

в

lun

о

\

.

il

U

g

.l

l

о.

с. l’

I

\‚ь.

lll.

юf

~l

v

l*

`п

d

l

о.

дс

.

О

..Í

Il

`O

\\

с

«в.

i

.

о

l

.1

I

св.

‘Il

|\

о

а

‚д

.

_n

а

‚8

о

l'

t

l

.

с

l.

..

д~

'

.i

ч.

~

0

._

‘III’

О...‘

-l

Y

.

дв

.

|

Q

.n

и..

.D

ъ

`

.

О

\

l

0

.

`

r

о

.o

l

.

l

n`

w.

un

»`

.

\79

С

.n

Í

'

О

r

о

.

.

ч.

l

I

Page 20: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ILL."* ET REV.M° DOMINO п

DmNICOLAO

DE COMITIBVS >

V1G.M0 VRBIS GVBERNATORÏ

necnon Bcatiffimaf Virginis Mariée

in Monte Eußachiano

ABBATI DIGNISSIMO

csfthanafittí Kirchem ê Sос. lefufelicttatemprecatur*

Iftoriam Euftachianam iimul

ac Marianamin lucetneditu-

rus, cui maiori iure miam Ti

bi , Ampliffime Praeiul , dica-

reminuenineminem. Siue enimPlaci-

diana? Conuerfionis in Monte Vvlturel-

lo locum fpecles, quidquid de eo conv

memoro, îdtotumexauitae haereditatis

poffeffione Tuum eft : fiue Aedem Dei-

païae ibidem à Magno Gonftantino ex-

tmcbmconfideres, idratione Eccbiîa-

>fr 3 ttici

Page 21: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ílíci щцткт.* ex quo'áigoiffitni Abba-

dtis titulo jauges , totum iure .óptimo

Hominis Tái íplendori debetur , non-»

quodTuae fàmse, quà mundo inclareícis

. fcriptís meis quicquaçp.ornamenti adij«

cere me pofle iperem , fed vt ftudiorum

meorum conatus indeót plusobtincret

authoritatis, &Tu mese inTe obferuan*

tïse, atque exiftimauoais fymbolum ha

beres Cedroperennius . Vt enim in hu

ms OpuÍGuli partem venias,magis mea-»

intereft, quam Tua : Tibi enim laboran-

dum non eft , vt famam aucuperis benè

" inerentis>quam aeternum iam itabiliuifti,

cum ob virtutum Tuarum praeftantiam,

¿um ob altam Domus à qua defcendis

|>roiâpiam,quà antiquitatequàrerum ge-

ilarum gloria nulli fècundam : hsec iarru

à quindenis fere feculorum aetatibus in

haec víque témporatraduda,non ingens

dumtaxat gloria* thema Seriptoribus di-

¿tauit femper, fed & in eo explicando

omnium paenè Hiftoricorum exercuit

togenium* exquà nimirum praeter de

nos

Page 22: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

nos Pontífices in Sedis Apofiolica? fo

lium prouedos , quinqué fupra vigin-

tí purpuratorum Patrum iubiimitato

illuftrati , carterique Ecclefiaftiea? di

gnitatis honore clariiïïmi , & Epifcopi

&Abbates, quorum non eft numerus ,

OrbisTerrarum cum admiratione pro-

dierunt ; vt interim fileam celebérri

mosVrbisPraefeótos, potentiffimos Ro

manorum Confule* , fortiffimos tum_»

Pcntificiír, tumCaeíareae militiae Duces,

quorum íeriem longum foret producere.

И ¿ice acceffitvirtutum Tuarum à Ma-

ioribusTuis haud degener íplendor,non

difpar ad res magnas gerendas innatus

Confflij & Prudential vigor, quibus in-

ftru'írus, АроЛсжSedis Auenione Vice-

Legatum magna omnium approbation©

egiftù Marcara Anconitanam pari lau.

de rexifti , mödo quoque RomaniGu.

bernatoris muñere fungeris, eo vita? mo-

ramqueexemplo,vtinuiolabilí Iuftitía^

fcaequitate Vrbem non vincias (апшггц,

fed adeô earn Tibi deuincias, vtTui to-

Page 23: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

tarn arbitrij fecifle videaris. Quam ob

rem emolumenta, quae ex meritorum

Tuorum cumulo in publicum emanare t

vti maxima intuemur, itaquoque longé

maiora nos quandoque coníecuturos

conñdamus -, cum in eo potiflimum gra-

du conftituaris, in quo & authoritato

polles vt poffis , & zelo abundas , vt ve-

lis magnae Mentis Tuancapacitatem glo-

riofis pro honore Dei & Ecclefia? bono

fufceptis lafcoribus impenderé . Sit ergo

Opuiculum hoc perenne meae in To

prompt« voluntatismonumentum , mo

dicum quidem illud , atmagnae Virginis

&Euftachij magni Martyrisargumentis

immenfum, quod profolita & infitaTibi

benignitatisaffluentia Te acceptaturum

confido, vti meumquidem, at Tibi iam

dudum debitum, ita Tedefènfurum vti

Tuum , fed à me nefcio quo inftindu

ac pietate profcdum. Vale Romana?

Nobilitatis & Ecclefiae clarum decus .

E Coll. Rom. гг. Aprilis MDCLXV.

INDEX

Page 24: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

• INDEX

С A P IT VJVb

PRaefatio ad Lcâorem i fol. t

PARS L Admirabiiis S. Euftachij > olimPlacidi

vita .

Caput i» De Prima Placidi ad Chrifium conuerfio-

ne •. . 5

Caput 2. De ingentibus Euflachij calamiratibus , qua*

Chriftus cum fubiturum praedixerat , in aerumno

fo vitae fuse ftatu toi eratis . . . i.. , iqp

Caput 3. De itinere S.Euftachij» Vxoris FiIiorum;c|ue in

peregrinas Regiones fufeepto, & de cabmitatibuss

quas in eodem paffi font ¿< ! . . 15

Caput 4. De Euftachij in priitinum vitse ûatum reititu*

tione - • »• • ■ 22

Caput 5. DeEuflachij Sociorumque martyrio» 3d

PARS II. Geneatogia S^Euibchij a primis Roman.

Rëgum temporibus, in vltima a;taris noíirse tém

pora tradudU. ' i '

Caput i. De Ocïauia:ftirpis origin с, à qua S.Eufíachms

deícendiíTe oftenditür . ^48

fGaput2. De Ocbuiae Familias á Cselàre Augufto ad-

Placidi fiue S*. Euftachij. témpora propagation

ne - 54.

Caput > De. 'Ottawas, dernus à S. EuâacBia ad Terç

Page 25: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

адПит Senatorem Идаапшп* propagatione ex

Francifço Zazara . \ú '57

Caput 4. De familia: Euftacnîana: à Tertulio in pofte-

riora témpora prppagationeví • r-ч 64.

Caput 5* De Genealogía Cömituro Sjgnia: , Poli &

Valmontonis , inferta Genealogía; S. Euftachij , à

Tertulio Senatore Romano primùm in Comités

Tufculanos, fc deinde in dictes Comitum fami

lias continuara ferie deriuata . 72

PARS III. De Loco conuerfionis S. Euftachij ad Chri-

ftum . , . ■>

Caput I. Defcriptio loci conuerfionis S.Euftachij. 84

Caput im De loco proprio vbi Cferiftus inter cornuaj

Cerui vifus, S. Eulbchio conuerfionis occaíionem

pra;buit. 85

Caput 3. De Praedjjs S.Èuftachij , olim Placidi , Ъс vbi-

nam illa extiterint ■ 9 1

Çâput 4. De fumma dcuotione , quam veteres Chri-

ÍHani erga Ii une locum olim demonftrabant. 9 g

PARS IV. De fundatirae EcclefiieS.IVI.de Vvlturella

aut Vvkouilla, vulgo de Monterella > eodem in lo

co, in quo Chriñus inter cornúa Cerui,a S.Eufta-

chio vifus, conuerfionis Placidiana* occafionerru

prxbuit , à Conftantino регасЪ .

Caput i. De Gonftantini Magni fèruore in Ecclefijs

conftruendis . ioi

Caput 2. De prima Ecclefiac Deipara; in Monte Vvb

turello fundatione à Conftantino fàcb . 107

Caput 3« De fecunda Ecclefix Deiparaî-Euftachiana» in-

ftau-

Page 26: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

-i"* V íkuratione <à S. Benediâotcepta , & á Poftcris

ЛШ5 flfef^fejflnpofis^ifç^;. , ; III

Caput 4. De hodierna Ecclefîae Marrar-Euftachiana;

: • conftiturione accu rata deícriptio . I ;" ïï8

- $> ib De Tabula lignea vctuiliffima. 120

■ %• De fací is Crucibus vetuftiffimis» & Candela-

- bris , cjm« in hune vfque diem in hac Ecclcfia con*

feruantur У 132

Caput 5 • De picturis quae in Ecclefia БM. de Vvhurel-

la adhuc reliqua ipeftanmr . - ; 136

Caput 6* De Monafterio Ordinis S*Benedi<âi Ecclefiae

adnexo, eiufdemcjue redditibus ► 141

Caput 7* De ingenti Peregrinorura>cjui BJVT. de Vvltib

relia cents anni temporibus » florente adhuc ÎVlo-

nafterio , deuotionis caufa vifitauerunt , multitu-

dmc 146

PARS V. De Ecclefia S..Euôachij in Vrbe , eiufqueu

fundatione ►

Caput 1 . De loco Ecclefiae S.Euûaehij in Vrbe . 151

Caput 2. De Ecclefiac fiatu, consécratione, & inlcriptio-

nibus in ea reperde »д 155

Caput 3. Dcfcriptio nonnullorum locorum,quae Mon-

tem Vvlturinum Б. V. Maris & S. Euftachij cir

cumjacent . 168

Anacephaleofis diâorum metric**

Page 27: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

IOANNES PAVLVS OLIVA

• > Societatis IefuPraepoíitus Gener.

CVmHiftoriam Euftächio-Marianam à P.Athanafio

Kirchero noftrse Societatis Sacerdote confcrip-

tam> aliquot eiufdem Societatis Thcologi recognoue-

■ rint , & in lucem edi polie probaueriat, fa:ultateob

concedimus, vt typis mandetur, fi ira ijs, ad quos per«

tinet, videbitur . In cuius reí fidem, &c. Dat. Koma?

¿.Februarij 166 : , . . ,

. . . . i Joan. Pauluí Oliua .

Imprimatur, fi vidcbîtur Reuerendiß.P.M.S.P.

: Г ' 0. Artk'ufifi.V&tracen* Vtttjg.

> i • ...

Imprimatur,

Fr. Hyacinthus Líbellus Sac. Ар. Pal.

Mag.OrcLPraed.

Page 28: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

EVSTACHIO- MARI ANA

OrigOj Anti quitas, .& Fundatio £cclefia? Beata? Virginis

•olim VvItuilla,modo de Montcrella, in montibus Pola

ris deícribituft &: fita eft eodem in loco> in quo PLACI

DO quondam Traiani Cœiâris Archiftratego,poftca Eu-

JtUchio,Chriftus inter Cerui cornua vifus , conuer-

ííonis eius dcdit exordium, & fundando; Ec-

скПаг codera in loco оссаГюпепгь

Conftantino Magno prasbuit .

reperiunt

PRAEFATIO

Ad Ledlorenij,

^DEM tnibi-) 'Benigne LeEtor^ accidiße

<~^idetur , quod ifs , qui dum in agro-

rum cultura fyinas fg) fenticeta ex

tirpant > Campes in fulcos fndunt tla-

pides , fg)faxa excauant , eum ex im-

prouifo , quem nunquam intenderánt ,

nunquamfyerare poterant -, thefaurum

Lußrum fere tarn lahitur , quo per Romani

A Ter-

Page 29: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Territory campos , montes , Sylucts , lateque diuaga*

bar, eofine , i/f yenerand* amiquitati* monumenta Vete-

tum Scriptorum duEiu inquirerem-, qu* magno) emolu

mentofuturaßterabam, ifi¿Operi,quod de Z/eteris LATIf

Jitu, <~\rbibus,, montiBus^fluminibui y ф^fuperßitihus in ijs

<ueteris. magnificentU. ruderibm , animo, iam conceptum

moliebat . сЛппо itaque 1 66 1 . cum montium Polanorum

4*r*neßinorumque fcrutinium aggredi conflttuißem , 7V-

£«re initio itinerts duElo per acérrimos montes , rupeor

Qliuorum trattus circa' meridianum tempus non fine labo

re in horrid* folitudinii diñrttlum , ingentium faxorum

<~\eluti corona quadam circumdatum appuli ■> 'veré locum

honore plenum: > fiquidem *vti faxoft montis pyramider

altitudine fuá. Caelum ferire , ita pendentium fcopulorum

prncipitioi in formidabiles 'vorágines terminata non fine

<~\ertiginü motu infemum exprimere 'videbantm-*. Inter

horridam hanc rerumfaciempaulo 'vlterius progrejfiís ne-

fcio cuius veñigiatetfi inter arborer &*rupes: obfcure Je

manifeñant'u intueor , cui propiorfaEtus^ Ecclefiam.^e-

tufiate pane collapfam. , obuiam apertamque reperi : obftu~

put primo , @/ quAnam in tarnplena terroris folitudine Ее-

clefiaejji poffet;1. лпеерг h*fi\ ingrtßus vero* 'Vtcumque-

amplam imegramque , obfeurü Уero. SanBarum imagi-

num piEturisyfculpturifque etiam txneraëilem comperi >

«~\eterü pietatü deuotionem Jpirabant. omnia. : Iis medio

EccUfidt altare clathrh ferrets circumdatum Jpettabatur >

in quo ligneum Magna Tteipar* FiUolum brachte, Hrm*

gentûfimulachrum, tametfi. vetußate erofum , пес non

pulueribttí. telifque. araneorum cbßtum, frétantes tame*.

ad

Page 30: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

éà deuotionem mirutom modum/oHicitabat -, Ctrte dixif-

fes pauperem DeiMttrem defuiiuhac folitudinis ъаВг-

täte ч negleftu , incuria , fç) neceffitate quodammodo ern

euert i into nennuüum-ad tant* paupertati fubueniendum

fubfidium ab aduenis , lcculu manikufque efflagitare tre-

didijfes; €uim intuitu , nefcio quibus interna deuotionu Bt-

tnulu *vifcetA infolito more ita incaluerunt , r\t exindc

nullum non mouerim lapidem , In ЕссЩл Magn*. Aia-

iru adeo negleEl* quctannisin eundem locum fufcepta pe*

regrinatione , deßderatum fubfidium , §y omnia qu.% ad

Eeclefu dettibt отолит maxime necesaria videhantur ,

pro paupertatú me4 modulo cenferrem . H inc ad parietes

conuerfus faria inferiptionum piSlurarumcjtie fchemata

deprebendi , quibus tandem htculenter eognoui , />иис

eundem locum eße ^ in quo admiranda {-quam paulo poB

deferipturus fum) SanBi Eußachij adDeum conuerfio

accidijfet qu.t 'vnà fundando hoc in loco Eccleft* in

Defpara ft) Diui EuBachij cultum confeerau occafionem

pr<ttuißet . 2{em tarnen ехлШш examinandam ratus , in

proximum montu iugo impofitumpagum , quern "~\ulgo-

Guadagnolium <vocant , me contuli , *vbi à loci pancho

Francifco CapitoBo viro óptimo , de omnibus фfmgulis

quàm minutiftimè inßruEtm > quod fufpicabar , *~\emm

ejfe ccgnoui . Trcfana itaejue monumenta feBatus ,

crwwí /я*гг inaccejfae mentium rupes latentem thefau-

rum inueni Qui >vti in hunc *vfque diem in paucorum

notitiam deuenivjta quoque me Deo-¡eiuf<\ue benediB.t Ala-

tri obfequium pr<tßiturum exißimaui , ft tum ad De¡para

Virginu , tum Diui EuBachij honorem deuotionemqu; hoc

Page 31: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

4

in hoe loeofrtpAgandàmjtoTm hifiorUferlern, quantum Ы

Tbarijs variorum rtiationihus Archiuijfque comperirt licutty

Orhi exponerem . Qumiam Iter* hie idem loeus^ ai$, in qua

tanta cum feruo.Juo Euflachio miracula Diuina mijeri-

cardia operari dignatafuit, htc primo tatam Dim Eufta»

thij - <~\xor.is*ßlierumque *vitam in prima, huius operit

parte ex- s%fetaphraHe > Damafcmo-, Surio* Ъаготоу

Lipomano ) altjfque deprompxam. «~\na cum genealogía

eiw deferiham , in reliquk vero memórate Ecclefi* ort»

ginem^antiquitatem^fundationem-i^nA cum *~\ero

genuino loci fitu , quanta fieripoterie claritate.profeq^ar *.

Vale Leïïor y captifquefaue.

. ч

PARS

Page 32: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

PARS PRIMA*

Admirabilis SanéH Euñachij olinu

Placidi Vita-i.

CAPVT h

Depruna Tlacidl ad Chriftum cowerfiom*

\N N O Salutis noftra: ccntefimo tertio^

ièdente Sanâo Anacleto Pontífice , Ro*

¡| ínanilmperij habenas moderante Traía*-

no Cafare Auguilo ,. tertio Confulatùs

fui anno ) in excrcim contra Dacos, cœte-

lafcjue barbararum gentium Nationen, inuentus fuit in-

gentis anirni vir, ас virtutis bellica; gloria celeberrimus piac.dù

Placidus i vel, vt Nicephorus & loannes Damafcenus ,

Yolunt, Placidas nomine, cuius opev armorumque cjua_»

pollebat traâanderum peritia , contra Decebalum Da«

corum Regem Traianus infignem obtinucrat vi«äo*

iiam ) in qua Dio Hiftoricus tantam-vulneratorum mul*

litudinem rcmaníifíe icribit- , vtdefideniibus ad medi* T . . , .• г л Ingeot cía*-

tanda vulnera pannis , ipie Caeiar veftes proprias con- d« ЬоШщ

jeiffas vfui Chirurgpruro conceflerit- Нас adeó felici-

fer peraâa expeditionc , aliam moxeontra Perfas mo-

uens, horumnumerofum exercitum pariter ad internem Expedida,

cionem deleuit » In bello contra ludios fufcepto Placi- contra Per«

dasBquitum agebat Mágittrura XII. Legionis , cuius "*

Tía»

contra Da-

cos,

Page 33: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

6 Parsl. Vita

Traianus Dudor erat : qua expeditionc hoftium contu

maciam ita pcrfregit , vt deitfdè contra Romanos , ne

mo amplius ce ru ices crigere (it aufus . Rebus itaejuo

tarn pra?darè geftis , tot obtentis vidorijs , tot potentif-

fimis exterarum Nationum Regibus domitis, fubiu»

gatifque , Traianus cum Placida Achate iùo fidiilj то

Romam vidor, tota triutnphante Vrbe > ingreditur •

Habitus cor Erat Placidus corpore robufto , vultu regiam quandarru

KSdir* maießatem , cui feueritas cum mira quadam affabilitate

fociebatur , exprimebat j Vndè ob infignem animi mo-

derationem in omnium oculis fèrebatur, &quod iru

viro Gentilium adhuc erroribus inuoluto mirum vidc-

ri poterat , vnicum pauperum , pupillorumque in ne-

jceffitate conftitutorum afylum refugiumque . Cxfari

baacJuL *rat a(k° gratus> vt fine illo nec eífe poltet , nec vllunu

pectoris fui adeo arcanum in nouis expeditionibus ,

quas moliebatur , confilium teneret , cuius partieiperru

non faceret Placidum -, vndè tantam , ob partam toties

', bellica; virtutis gioriam apud boíles famam acquifierat,

PlacidMvtcr vt vel iblo nomine ilüs effet terrón , quem cum intelle-

ror hoihum. |d^at addie , ùth haberent , vt faluri fuá; fuga confulc-

rent : Quocirca non íoJum in fumma ¿pud omnes erat

. vencratione , fed 6¿ indies maioribus à СжГаге bono

rum tituiis condecoratus > iàcultatumque potentià au-

dus , periönam fuam eoíplendore 8¿ rmgmficemia_- ,

Matnmoi Яиае tantum decebat Ducem , agebat « Deípondcrat fibi

шиш piacj- Placidus vxorem Traianam nomine , prêter dotes mu*

liebri fexui congruas > virilis pedoris ¿mper ad alta ¿¿

. ardua intentara feemioam 5 marito quoad natura? talen-

ta

Page 34: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S/Euftachij. y

ta quam fimiïlimam > cx qua duios lùiceperat filios à

paternis virtutibus baud degeneres . Si quandoque à

à bello negonjfque bellum concernentibus ei honefttiitb

dabatur otium , turn folità ilia (qua; belli quídam me-

ditatio eft) venatione occupabatur . Accidit itaque , vt venationi

cum in iuburbanis villis rufticanti,. nonnemo ex Ve* ^jjfMpl*

natoribus annunciaflet , ceruorum non procul indè ar-

mentum in alti montis pafcuis ftabularhihti m indè mo-

uens , cum inter exteros íngentis molts ceruum con-

fpexiflet , tanto eius capiendo ièrebatur defiderio , vt

nulla eilet tarn afpera supes , nulla tot ipinis fentibufque

inuoluta via > tarn exafperata faxorum conglomeratione

vallis, quam non penetraret , imó & fui & íbeiorum ob-

litus,per auia Se deuia praedam , quam Tibi fpe deuoucrat,

infecutusr nil non meditabatur , quam vt imblits molis

feram conftäani fui iuris faceret . Ceruum interim in-

íecutionc eoncitatior , veluti omni eluío Placidi conatu >.

derepente ímpetu fado cum in ahiííími montis ruperru

infilijfïet ; Tum enim verö Placidus ad tarn infolitunu

& viribus ferse longé difparem faltum itupcfacbis , ab

eo, quem perièquebatur y neicio quibus occultis vinciilis;

capiebatur . Quid fàceret hic Placidus * ö quoties adi-

tum ad rupem tentabat , quoties venabulumac: tela vi-

brabat, quoties afcenlum moliebatur, ac tela. vibrabat >

at fruftra, tarn enim ediram contendere rupem , nil

aliud erat,quàm Icarios tentare aufus, Ceruum quoqucj

elabi finere , quern tot itinerum erroribus laboribufque

iniècutus fucrat, peâorifuoadèô genorofa minime con-

uenire cenfebat , ex alteraparte inacceíía rupis altitudo>

Page 35: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

8 Pacs L Vita

ci omncm de praeda capienda fpcrri adimebat. Dum>

itaque in horrendas folitudinis receflu omni comiturru

cimftíinMf auxilio confiliocpc dt?ftirarus > anxio flucluaret animo ,

eomuaCer- ecc¿ cadeft« oraculi vox è rape delapía, hiiceeum*

verbis affata eft : Placide , Placide , quidfrußra meper-

fiquerù t Euihchius bac voce ftupefacbb & tremebun

das totius corporis membris cum reipexiflet in гиреггъ ,

eccè,omirum diâu ípeebculum ! inter гатэГа cerui

cornua , tmmenfo<fulgore radiantem , ignotam tameru

Îîbi imagincm vidit, priora verbaintonantem , Tlacide

iptid me perfequerù*. Is ad haeccadefti quodam horro-

re perculfus, cum vix linguam in tferba animare poflct ,

trémula, 6¿ interrupta fufpirijs voce >refpondit: Domi

ne, Domine mi , indica mihi per bonitatem tuam , quis

tu fts, & qîîTd à me fieri velis , fignificare ne dedrgnare_>

ièruotuo. Ad hoc imago reipondit: Ego fum Chriftus

Chrifliad lefus, conditor omnium Deus-, seterni Patris Filius , qui

•vcrbád.Um 'ineffabili humani generis1 amore & defiderio, è finu pa

tris in terra m defeendi , humana carne veftitus, Mun-

dum morte mea Patri reconciliaui ; vt quotquat legenb

■meam acceprare voluerint, coheredes efficiantur Re-

gni Cœleftis . Vade ergô protinùs in Vrbem ad Chri-

Baptizatur -ftianorum Sacerdotem Ioannem «omine , à quo in lege

Placidus iuf i. .» с • -r • r *

fu chriiti mea erudrtus, ас bacn Bapttimatis tonte vna aimvxore

dSSofwu* tua-fiiijfque rinâus, ad ha ne ftarionem Kumèâs:M

e£0 tibi Cdeftis Regni mylkria pandara, be non folùm

qua? e-uentura tibi , led etiam quantum te oporteat pro

nomine meo nati ; manifèftabo . ^PJacidus adJiocnun-

quam vHiim auditumejue fpecbculum, totis vifeeribus

tie-

Page 36: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S, Euftachijw 09

tremens v& admiratione medullitus ftupefàâus > iactis

iam in animan» eius Diuini Vcrbi feminibus , Equo опь

nium tremore mcmbrorum conícenfo, mandata Numi-

nis mox executurus , de itinere,vtpote Deo duce , mini

me iam follicitus, inVrbemcum appuliflet, earn qua;

fibi obtigiflct admirandam yifionem vxori aperutt^ ha»c Vxor¿ vifio

fummá perfufa intimi çordjs laetitià , qua? eàdem nodo ne "uel3t "

& ipfa quoque in iomno.prorsus narrationi eius con-

formia vidiflet , Marito expofuit 5 de Diuinac itaque vo-

cationis certitudine lècuri, abfque vlla viterioris тогаг

propagaticne (nefcit enim tarda molimina Spiritus San-

&,\ gratia) medio noctis filentio confurgentes in Ecckfia

Chriftianorum Sacerdoti Ioanni , viro Sancütate vitx ftJ^JüJ*

celeberrimo>iê ítiterunt, qua; ipfis acciderant, quaxjue à rum Paftoie

Chrifto acceperanr mandata , eidem ordine cxponunt -, bapSutur;

qui mox percepta tammirabihum rerum enarrationo

inefFabilem Diuinas mifericordise prouidentiarn admit

latus, eos protinus omnibus Chrimanœ fidei myfterijs*

Diuina» gloria? promouenda» zelo totus seftuans, inftrun

xit , inftrudos facro baptifmatis fonte Placidum quidem

fub Euftachij , vel vtalij volunt, Euftathij nomino \ §¡¡4S¿

Troianam fub Theopifta; , filios verö fub Agapiti ОД мим*

& Theopifti nomine, facro tinxit baptifmate^ atquo ш!****

hoc рсгасЪ impertita ipfis pace , & neceífari;$ vita;

Chrittiana? documentis probé exercitos 4 íe dimifit-j

occulto quodam Numinis inftin&u prseiagus , irrituirb

otiofumque eííc non pofle , ñeque diuino carere my-

ílerio , quod infinira Dei bonitas ôc mifericordia , quae

eil admirabilis in Sanctis fui» , ram admiranda coe-

B lcftis

Page 37: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

iQ Parsb. Vita,

leftis oflenti demonflrationc, ia feruis fuis operari di-

gnata íuiíTet

CAPVT I I.

De: ingentihus EuBacbij calamitatibus, quaí Chriñus eum

fubiturum prœdixerat , in arumnofo

fu* Наш, toleratü ..

E

Vftachius itaque per. Sacram Baptifmatis; vndamb-

Deo iam reconciliatus,, verborumque Domini ex.

rupe. intonantis. memor , mox reli&is. publicise quibus.

premebatur,negptijsv аЫеШ.отт. domeílicarum re-

mm curà , totusJn Dminorum mandatorumexecutio-

ne vnicèncgotiofus,. ad: cceleítís oraculL locum fèftino<

Secunda ар- gradu. denuo íéfe contulit,, vbi in terram prona facie-»

й^лтоте Pr°ftratus , fuípirijs ac lacrymis de pollicitation fibi ft—

faftaE^uar фа Г: diuinara íollicitabatmiíéricordiam :: Loquere, in«-

quitjDomine, fpes vnica vitae тезе, loquere falüs mea^j»,

ecce enim ante te omne. defiderium. meum Loquero

. Domine> lux omnium in te credentium -, audiàt íéruus ,

pauper & humilis dulcedinem. vocis tua?,. oftende mihi,

faciemtuam , Ôc faluus ero , vox enim. tua dùlcis, & fà-

cies décora*.: intret in animam meam dulce eloqüiurrb.

tuum y vvquid tandem. de,feruatua diuina¿ tuä proui-

dëntia coniiituerir} cognofeam» ôefeiam quid défit mihi, ,

vt deindè meam voluntatem tuas in omnibus. 6c pen om

nia;, conformare: difeam Et eccè ardentiffimis, Eufta-

chij precibus fcenigniffimus* Dominus: annuensyíblitcb

lucís,

Page 38: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachi>; Ii

lucís fplendore fcfe ftitit > Ьос vçrborum eloquio? Eu- Chtiñw Eu

ftachi fcrue fidelis , cum iam аЪ oranjbus рессагошпъ , ЛасЬ!° ^

quibus inuolaebaris -, nexibus per. Sacram baptifmatis tum ^prstdi-

vndam liber, ex vmbra mortis in lucjs regionem edu- <lti \

ctus , atquç in caulam meam ingreíTus i ouicula gregis

meifaâusfisi non iam tibi de Mundi pompa ampljus, • » •

non de fuperbis bonorum titulrs^ non de fplendida 6c

numerofa militum famnlorumque turba , non deniejucj

de terrenarum voluptatum cupedijs impoíterum cogi-

tandum eile feias : quoniam enim dilexiili me, meifquo

mandatis promptè £¿ fideliter obedifti i eccè néceífe eft>

vt tentatio tanquam aurum in fornace te probet . For-

midandi modo amore mei tibi grauium adueriltatarrb

turbines fubeunài reftant, omnibus fbrmnae dignitatum-

que titubs exutus paupeiem , vilem , abie&am , serum-

nifque refertam vitam ages, Tediuiuum lobi exempíartu

toti Pofteritati futurus . Sed agedum magno fis animo,

eccè ego tibi gratià meà adíiftam , & fortes contra Man- ¿SSSSb

dum, Carnem , Satanamlu&as tuas fpe&aturus , potenti ^«arfara

protectionis тех kuto te detendam, & ne gram cala-

rnitatum , quas Fubiturus es , pondere opprimaris , no

ilhdaris, te tenebit dextra mea : Poßquam vero omnia

forti animo Ъс inui&à patientià amore mei iuftinueris ,

ego memor tui , denuo te de puteo tribulationum eri-

piam , in priftinum dignitatis ítatum reítituam , at non-»

multo poft mundanas gloris iníbbilirota veneris, cuпъ

eccè nouaeaque vltima tibi pro facroftnftt legis теге

teftimonio certamina tibi, vnà cum.vxore rlbjfqùe fab- t .

<unda reftant, quibus íbrti & inui&o animo expletis ,

..... В a. vos

Page 39: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

la fcürs I. Vita

vos ad' me rccipiam > vt vnà mecum nunquam mtcri-

turar gloria; felicitate , & beatitudine , in Regno meo<

Fuflacli us ^u^tu"> deliciemini . Atque hifec di&is y Numine in-»

cxlelí i eau. Coflum Fedeimtc, Euftachius ineffabili quodam gaudio

3™K^t* offufus, diuinique amoris igne iûccenfùs aeftuabat , quo

vertiuu niodo Diuinae gratiae fufficiencer & condigné correípon-

deret neícius : totus intra ib , totus extra fe j verba, qua?

audierat , qua; flupenda & in eum vfque diem inaudita.*

viderat, intimis pectoris medullis volutansyiè fuaque-»

omnia Diuino beneplácito, vitam , mortem , tribulatio-

nes> anguftias , & quaicunque tandem viciffitudinis for

tes plena mentis effufione offerebat, &abiqne mora-,

equum eonfeendens , feftino curfu domum appulit , vbi

cum vxori Theopiftx cunda, qua: fibi acciderant, expo-

fuiflet, ipfa Maritum peramanter amplexata r dtindè iru

terrain proftrata,Diuina? Bonität» , vt poterat , pro tarru

ftupendis reuelationibus gratias agebat » verbis fèruen-

tiífjmo in Deum amore confertis » O , inquir romnipo-

Theopifle«s tens virtus Dei altifllmi & glorioii : OclementiflTimc*

oratioT*"' bumani generis vindex & Saluator ÎESV Chrifte > cum

itaque de nobis,quantumuis indignis fàmujis tuis,.ita-»

difponere tibi complaeuim' 'r eccè in rnanibus tuis fortes

noftra? , rua itaque lancea in omnibus voluntas com*

pleatur » Eccè nos viles creatuгаг tua; fumus > fiue viua*

mus, fiue moriamur r in quocunque tandem aduerfita-

tum , quas nos fubituros praedixiÜi , oceuríu : da igituc

Mutatio fa- quod iubes > & iubc quod vis» Intereá tota domus mu-

mili* Eu/ta- • • • n 1 • « л •

chijexmun tat© prions- vita; itatu , quoadvi«um> veíhtum, orna-

iStemvSS" n«* iam palaúum amplius fDlendoreöcmagn»

ficen*

Page 40: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachij. 13

ficentîa fulgidum » fed depöfitis mundana? vanitatis or-

namentis, domas tota in Eçclelîam Deo .conièeratam-»

transformatamque videbatur : tantus ijs erat in Diuihis

cxercitijs perfêâionifi}ue Chriftiana» acquirenda» itudio

ardor, tantus animorum ad diuinioris virae ílatum amor

6¿ defiderium . Hic eíeemofyna; in pauperes confeñirrb

erogara; » ingens faroulorum neophytorum , quos погь

iam in ieruorum > fed in filiorum numerum adicripfe-

rant,de fpiritus profe&u cura , huic vnicè intend, vt

Chriftiana* fidei documentas probe inftruâi, in feruentes

Diuinae Legis zelotas euâderent . Cum itaque iam hifce

continuais Diuinorum cxercitiorum ftudijs probé fefe , '.. .

contra omnes aduerfitatum infuirus muniiient , areicen-

tibufque iam in eorum animis Mundi vaniratibus., non

«ifi Cbiftum. (pirarent iperauentquc> adfuit tempus-»

quo Diuina bonitas Euftachij patientiam baud, fecus ас rngens m-

/ ■ . » . i i . « |. bu.acio qua

lobt olim , ea calamitatum acerbitate ,ad quam non dir Euitachius

cam verbis defcribendam , fed ad earn vel animo conci- eKIC*ret"

piendam, ipfe animus calamufque facile exhorrefcat ,

probaret: Siquidem derepentè а^ох б^гп^жнпТа pe-

fus domum irrucns , haud fecus ac fcintilla fomiti il-

lap fa , intra triduumíamulps, curatores,6¿ ceconomos y,

ne quidemvno relicto» confumpfit omnes , cunda do*»

mus anguli, aulas, cubicula , ftabulacadaueribus (mi-

ícrandum. vifu fpeébcuhim,), replebantur : clamores, f0^md"nü

gemitus ftridorefque raorientium , velfaxaadcommi- ewwguii..

feriUionem icoramouiflent». Ñeque ftitk hic fe trucu

lenta/ lues,, fed vJteriusferpensyequomnvboumque tarnu* !

domi), quàm foris in villis armenia > deinde омшш

Page 41: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

14 Pars I. Vita

caprarumquegregesconfecitomnes ^ folis Euftachio a¿

Theopiíla filijfque tam horrenda & íormidanda: ftragis

reli&is fpecbtoribus . Omnibus itaque fortuna? bonis ?

vnico xjuafi Idai exutis*, quam diípares in fancb familia

de luófajoíb cafu aeftuationes , cogitare faciliùs , quarrt*

verbis exprimere licet : Interierant iam famuli , rerurru

adminißratores Ôcœconomi iam obierant j Confum-

ptis equis, bobus,mul is, de camporum cultura iam con-

claaiatum erat: aerariumin pauperum fuitentationeiTb

iam exhauftum defècerat : Supellex domeitica in eo-

Eufcîchf" rum 4й* agrorum curam habuerant, pra;dam ceííerat,

flatus, mutata iam trágica rerum ícena prse pudore 6¿ vere

cundia, in publicum prodire non audebant j vi&us vel

ad tenuiter viuendum vix íuppetebat ; Accefïït malo-

rum iliadi , quod coníanguinei & anúci exitiaii peltis

virulentiá perculfi , non folùm clomum, led fk vicinos

vicos tanquam malorum -omnium Lernam deuitarentj

tum metu contagionis , tum ob fummam pauperis Eu-

itachij, ad quam redaäus erat , egeftatem ¿c iiK>piarrb>

qua tantoperè confundebantür, tantùmque eos pude-

bat, vt extra fanguinis cognationem, qua ipil iungeban*

tur, haberi ,quàm eàdem ipfis iungi, aut videri , aut fa-

tei í maluerint •

Deièrta itaque ab omnibus facra Euihchij do

minus, ne tafttse calamitatis caufa,ex Ghriftiánse Religio-«

Confiliumj n*s no"iter iûfceptae cultu «xorta, adCœfarem delatad\

EuOacbi) feandalum paila , nouos perlècutibnis tumultus conci-

cum vxore * ». . r

TheopiiU . tatet , cum Theopifta de iufeipienda in exteras Regiones

peregrinatione délibérât , concluditurque voluntatiurrb

exi-

Page 42: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euftachij* iy

txilium г quo procuL ab amicis, parentibus > cognatis ,

patrià feparat i , etil pauperem y humilcm, abie&amcjuo

vitam, amore tamen Chritti dulcem. & acccptam degere:

coniUtuunt..

......1 . - V ■ M. .1 ^.«4.» ., -

С A P V Г III

DtItinert EuBachtj, *~\xorù)filiorumque in peregrinan

Regiones fußepto , ф de calamitAúbm.^ qaas ( : : •*»■ '

. ' m eodem pafsi< fttnt * -f ■ •» " .

EVftachius itaque cum Theopifta.&filijs ne:djnu,

ad ambulandum maturis> intempcílo nodisfilen^

tía, neícijs omnibus confurgentes, dcferta domo ac

fupcllcdili , cjuíe in eaadhuc erat fuperftes , prœdonibus

relicta, implorato Diuini Nominis auxilio, iter inco-

gnirum 8¿ difficile y non mû folo Deo duce, ingrediun-

íur. Miíérandüm ¿raí ípe&aculum , videre eos , qui Mifenndû

prius fuperbis purpura, byiioque contextis veftibus im {SS¡ehl^S

•duebamur, modcuvili-ôc pannofo. tunica amiciri , &c qui,ThcoP,ftisr

primó fplendido equorum..curruumque apparatu vehe-

! bantu r, i am baculi&inbéoj; filiorum pranereà onere prae-

grauatos, viam longam inexpertamque inire :: Nihil

miíerabilius erat , quam videre Theopiften fœminarrb

ianguineadeoilluítrem ,tam delicate enutritam » atque:

ab ineunte «täte muliebri mollitie afluetarn , modo viif -

lacernà tecbm , pedibus nudis, S¿ frequendad faxa illi-

fione faucijs, infuper filiólo aggrauatam, progredi $ pro-

greifa tamen fuit > ípe fuá. in íolo Dco polit*, líemineae.

imbe—

Page 43: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i(6 Pars I.

imbecillitati mafcuünum animum inierens , iter vnà

cum manto, perpetuo Diuimis intentitaudibus, vfquo

ad quendam maris mediterranei portu.n profecuti funO

in &ßyp& ^c ' vt traie(^0 ma" m conftitutam ^igypti regionera*

traíjciHíH. tranfueherentur , cum de naulo tránfigitur, Nauarchus

etíi primo obdcfpedum viatorum habitum iè diffici-

lcm , ток tarnen faciliorem iè exhibuit , vbi in Eufta-

chio be Theopifta , nefcio quid nobile, gencrofum, 6¿

Tertpeftaté plebaîis jnoribus altius obièruauit . Hinc itaque iter

fetú'* ordiri,primo quidemfelicibus Emis nonnihil progreffi,

at paulo poft adeô forrnidabiles experiuntur irati maris

turbines, tam horrendas tempeßatum procellas , vrpá-

mm abeflet, quin de vita omnium aâum conclama-

tumeue iudicaretur . Erant haec non multo;poit fecu*

tuiarum tcmpcibtum , qtiibus polka inuoluendus erst

Euitacbius,veluti preludia qusedam : Vixenimè flu-

clibus roarifque gurgitibus clu&ati, defiderarum portum

na&i fûerunt (Audite mortalcs,& ûupete rem omnibus

Tiieopifte à feculis inauditam) Nauclerus in Theoptëen conicâis

айфйиг0 oculis, vtiieneritudinem membromra , pulchram , ta-

Euiiachio; tius corporei habitus conftitutionem , praetereà praaclari

be generofi fanguinis indoiem, iam fepius in marítimo

itinere aduertiiiet, ita quoque infani amoris Ûimulis

agitatus, concupifeentiae igne iara in corde eius magis

magifque exardeicente , poirquam omnes è naui viato-

res dimiíiílet» non naulum, non pignora, non quidpiam

aîiud , folam Theopiitam mercedis loco iniqua condi-

Eufiachij in 1'опе depart: . Quis Euftachij in boc cafu animus,

rapravsore facile quifpiam , ii in Gmili occafione conftitutus effet,

id

Page 44: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

id concipcre potcrit >quàm magna verborum'exaggerat

«ione verbis explicare . Itaque humi proftratus , quà

vocibus , qua lachfyrnis, libertatem vxoris homili iubl-

rniffione deprecabatur , fed fruftra 5 nulla erat tarn bim«-

dé inftituta deprecatio , nulla tarn ftudiosi afFe&ata ora

tio, quae immitem Barbari animiim fleebre poflet j In-

ftabat Eufiachius eum promiíforum multitudine ad

cedendum mouere ratus, fed irrito conatu , imè in ra-

biem aebs Barbarus caedem minabatur Euftachio,fi vcl

vnicum ampliusde eadimittenda.verbum faceret -, tara"

înhu manae tandem, & prorfus ferinas violentiae cederé-»

coaâus, in manibus Barbari reliera Theopiftà cum filijs

nauim non tamegreífus ,quàm violenter expulfús fuit .

Quis nobis hicexplicet immenfos variarum cogitatio-

num œihis ? quis inexp1icabilesamaritudinum^fludüs ,

quibus luebbatur buitachius , dum confortem poft

Peum vnicè diledam , dimidium aniroi, vnicura vita;

dolorumque iblatium, tara miícrabili caíii defercre co-

geretur ? quoties retrorfum conueriùs noua veçborurrb

deprecatione Barbari animum aejoriebatur ; fed fruftra i

fiquidem velis vento datis,abibat pars vnica vita; : quo

ties oculis manuumque nutibus vltimurn ei vale , vel J^jf2.

ex hoc íolatiüm aliquod accepturus dicebat : vxorpari- Jj¿t¡one do

ter miièrabilern tum fui , tum mariti filiorumque fta-

tum intuita, ac magnitudine dolorurn faucia.i .quid^oju

moliebatur, vt libertatem conièqui poflet , quàm valido

clamore de immanitate fibi illata prsefêntium atteftaba-

tur fidem , quantis precibus 6¿ lachrymis Diuinarrb

opem follicitabaç y quoties è manibus Barbari, vincu-

C lif-

Page 45: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

l8 Pars H iVite

Wqueelabi nitebatur, vt fi alls modo nonlicerêt», Ve!

tumidi maris fluâibu^commiifa,adafilidmri nuritux&i

filiofque. natando perueniret, fed fruftra » Intercà durrb

yxoe maritum filiofque , maritus. vxbrera ingenti la-.

chrymarura effufione, reciproca quadam , ôcintotera-

bill mentium. amaricudiuc faucij intucrentur nam's

progrcfia, S¿ iam exoculis. euanefcens , finein, vtiivtfque

Euflachius folatij impofuit . Euftachius perdita iam vxorc Thco-

Sisï^T*' piíbi. vnico cordis fui folatio, ad filiólos, conuerfus, quid

gnortrciif ageret nefcius ; intuebatur filios imbccilks viribus > 8¿

tantis itinerum incommodis confeéïos , medullitùs. cru-

ciabatur . O viícera,inquitymea , o dulciffima pignora»»

mea:. Ergonevitse vcftrasrinnoccntia, diaina demen

tia tantas calamitatis > & vos participes eííe voluit * O

filioli mei quidagam vobifeum \ eccè matrem veftram,.

quse tanto vos amore proièquebatur , tanto ímdiaedu-

cabatjtam dulciter ablandfebatur,perdidifíis? qua ibimus

filioli meii Ego viribus miferijfque exhauftus, viaruai-.

ignarus, quomodovos, needum ad ambulandum ap-

tosa omni ope deftitutus geftare patero i Totus itaquo

ia Deo , totus; in corde Theopîftes. , totus in miièrando.

lpecbculb fiIiorum> follicito animo , ípem inter metum-

que flücüuabat , continuó' pradiebrum íibi à Chrifta

Saluatore aerumnarum>, quas> eum tolerare oportebar j,

memor> Diuinam clementiam , qua fe fuoíque tam in-

fblito, modo adfe traxiiíer> in hac extrema néceífitato.

minimè quoque: defiifuram fperabafc quique.- tres,

pileros Babilónicos; in fornace ab omni ignium flam-

marumque viölentia immunes feruàrat olim » Sc Thea-í-

£iftea

Page 46: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euftáchifi ift

piften ab omni violenta thori inuafîone immunem^

pro infinita fuá prcuidentia conferuaturum plané íibi

perfuadebat : Interim quoties filiólos intuebatur , ror

ties maternorum viicerum memor, mtimis dilaceraba-

tur medulJis ; augebant dolorem filioli abfentis marris

opem fletu planftuque fruftra inclamantes ; Interim^ RHoii fl«u

fbrtis animo , & in Diuina miíericordia confiius 7 lan- implorant,

guorem corporis pijs meditationibus mitigabat j pise

matris officium fubitnrus infclix Euftachius^ vnumbra-

chijs , alterum humeris impofitum»dextra báculo inni-

xus, vtvt poterat, languidum onuftumque corpus trahc-

bat ) quöeum Diuina prouidentia deftinabut, magna_>

animi in diuinam voluntatem reiignatione progredie-

batur.i vix dum aliquoüíque procéderai , cum eccè tor- Кьш iabt>.

rentero maxima Jatitudinjs^ti nouuro iti.ne.ris impedí- ^.^ußa*

mentum, ita quoque nouam calamitatis moxíecutuiíe

portsm арепапш orkndit : hicdenuo quid ageret ora-

nis confilij inops , ex vna fiquidem parte vortieoíi tor-

rentib profùnditas , ex altera ingens latitude ei non exi-

guam formidinem incutiebat j tentandum tarnen va-

dum cum bono Deocenfuit^ quod cum genuum térmi

nos non excederé comperiflet, ne duorum Шюгиггь

enere in torrente, viribus iam labefa&atis^fuccumberet >

reliâo vno in littore , altero humeris impofito, погь

fine dificultare torrentera tranfuadauit , quo in oppoíita, v rt .

upa depouto , cum alterum pan modo translaturus re-, in medio

uerteretur, iamque in medietate torrentis conítitutus in Síütuípí*

vtroque littore anxiè filios obíeruatctj vtrumque, o jjj^™™*

caíum omnibus feculis inauditum ! o inelucbbilerib Leone, &

; - Lupo raptos

С 2 mi-

Page 47: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

го ~Pars I, Vit*

miftfi & infekcis Euftachij fortem f cx vna fiquidefib-

fipa Leoneni fcrociffirminv, ex altera rapacifîimunb

Lupum in puew» magno Ímpetu vcriaique irmentes

vidit , qui faucibus abreptoS) raoxque deuorandos, in*

fèntjeetoium fruticumque latibula deportabant . O ca«

taftrophen formidabilem ! Quid taceret hic miíer Eu-

flachius j cerncbat fe in medio torrentis , torrente in*

quam tribulationum , qui affli&am eius animam aqua

amaritudinis inundauerat : refpiciebat hinc indè, vt

quocum abreptis pueris bellua? fe reciperent , obíerua-

ret , modo ad hune > modo ad illum è faucibus eripien-

dum furnma mentis anguftia deiiberabat j fed omni ope-»

humana deftitutus , longiori mora interpofita , perdidic

vtrumque : elamabat voce , nutibus , num forte quera-

piam in littorc fpecbret , qui mifertus puerorum» vnâ

fecum à belluis abreptam praedam extorqueret v £ed irri

to conatu omnia . O horrendam humanamm ibrtiunu

viciffitudinem ! videbat Euftachius, quoeunque iè ver-

teret, pelago fe quodam amaritudinis abforptum , om

nibus fortuna; bonis iamdudum exuturn » vxorcm miiè-

rabili & violento raptu paulo ante abduclain , &í tan-

dem,funeíb fané fpeclaculo,iiliolos, qui vnicum erant

animse fuae folatium, à belluis abreptos > quis in hoc ad-

uerfitatum cumulo tam infra&i , 6¿ ¿mperterriti pecto

ris vir foret y qui ргге nimia dolorum aeerbitate non-.

corruiífet ? Verum vti miferator omnium optimus , 8e

benigniffimus Deus, non permktit nos tenta ri vitra id

quod pofíumus, ita quoque dilecto iêruo fuo JEuftachio,

copiofo gratis Гше muñere inilruâojluculentcr oñendit>

Page 48: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachij. 2i

id myfterio non carcre > quod Diuiriœ prouidentise fuse

difpofitione tam fapienter conititutum eflet . E flu&i-

bus itaque tandem eludatus Euftachius, cum littus ap-

puliffet, tum enim verö manibus in Cœlum fublatis , fe,

vxorem filiofque non tam voce , quam ííiípirijs gemiti-

bufque inenarrabilibus D'minx Clementiae commenda-

bat. О Supreme , inquit , humanarum mentium Re- Oratio Eu-

âor, pic, clemens , &c roifericors Deus , qui me ex vtero tiuafflt"*

matris meae ad banc amariffima» Crucis paílionem , vt J-JiS/01*

tuae me Crucis i mitatorem faceres , felegifti ; miiêrere-» >

miferere quaifo ferui tui in hoc calamitoio rerum ftata

conftituti ; reípicc in me bone I E S V> Saluator beni-

gniflïme j compatcrc tandem affli&ionibus mds , heu>

nimium acerbis, &amaritudine plenis : da robur ,■ 6c

fortitudinem animi , vt qua; me amore tui pati voluifti ,

gratia tua fultus, inuiflà patient ià compleam . Interiori

itaque Diuinî Numïnis voce corroborate , iter proie- Paupern»J i . r • ■ r mus ï.iifta—

cutus , dum non repenret ,. qua aerumnofum vrra» шзе ащ flatUs..

ftatum fuftentaret, in paga, qui Badifu&dicebatur,norb

hinc multum remoto vilHcum offendit , qui cum Eu-

ihchtum prudentis anfmi virum ex modo agendi , pie»

beio lûperiori y ad incitas tarnen nouercante forma re-

daâum aduertiflet , eius intima commiièratione tadus ,

agporum hortorumque culturas praefecit, vc qui prius

vitra ièlicitatem humanam eueéhis , íntegros aluiflèc

exercitus, modo iàme tortusrtenui merccde vitam ái-

ftentare cogeretur * Multorum itaque annorum decur> j*™uj¡J"JJ_

lïi> rulticano hoc officia functus , probitate moruitb itachnw,

fanciioiifquc vit» cxemplo toti pago vicinifque territo

rio

Page 49: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

гг Pars I. Vita

rijs ita prseluxit, vtnon dumtaxat in amore effet om

nium , fed &c ob falubria mónita , 6¿ documenta fàlutis

œtcrnaC) quibusquotquotadeum veniebant, inftruebat>

effet adm irat ione *

С А Р V Т I V.

De JEuBachij in priftinum r\iu ñatum

reñituttone .

VIfum tandem fuit Diuinac bonitati , fidelem Пшлъ

feruum Euftachium tot tantifcjuepatientia? argu

ments exercitatum, denuo detenebris in lucem, do

trißitia? profundo , in gaudium admirabile educero ,

quod Diuina Miiericordia eo qui fequitur modo , pra>

mût.

Subdideranf Romani Principes non ¡ta dudurru

fuá; iurifdi&ioni nonnullas iftius Regionis Prouincias ,

quas indigente mota rebellionc, per repentinam inuafio-

nem íúi denuo iuris fècerant -, Qua? cum Traían us Au-

guftus intellexiflet > Ducemque exquireret , qui duelo

exercitu rebellium perfidiam, & contumaciam vindi

care!, Placidi memor, eo neqae mcliorem , neque nego-

InqniriTra tio confiriendo aptiorem efle ceníuit. Verum cunu

ianus Eufta- • \ j • • i • • • •

chium iubec lam poene ad vicenmum de eo ïam omnium opiniones

perditOj mlinnotuiffet, nefcio tamen quo occulto animi

inftinâu , quicquid alij contra dicerent > quam diligen-

tiffimè vbique5cjua Romani ïmperij Orbis patebat , in-

quirere prseeepit . Dimiifi fuerunt in hune finem duo

nobi-

Page 50: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachij. 23

аЬЪШШгш Centuriones Achatius; % Ы. Antiochus in, Jnn$^e

iEgyptum , qui vti olim coramilitones fub Placido appeuíiuc.,

meruerant , ira quoque eumex lineamentis faciei ccete-

roque corporis habitu * moribusviuiter adhuc ipfisim-

preflis eum non potecant non nofle . Magno itaque Di

urna? prouidentiae: сол filio faóhim cft , vt vixdum irb

Aegyptum appulir, fimul etiam non in eum íolum pa-

gum, in quo abíconditus cum ChriftoEuftachius villi- J2j¡J2jj¡£

cum agebat,ínciderent, fed & in ipfa Euftachij domo , см j^p™*

& mirurr* dtâu , ipíb Euftachia fortuito cafu ipíis obuio chiu» dece-

caufam aduentus fui exponerent , Placidique inquifi- glturí

tionem ordirentur. Quoniam vero vultus Euftachij ex

tot aerumnarum tolerantia , macie c^pardoreconfedus,

nulla praeberet antiqua; dignitatis veítigiay hserebant -,

acceffit hifee habitus fordidus abiecüifque , è quo fibi

perfuadere non poterant,fub catam illúftris , &glorioíi

Ducis decus excellentiarnquc abíconditam efle : Euita-

chiüs vero fimul ac eos fixis oculis intuitus eft, eos eflc^>,

quos olim militia? Romana: fidos Achates v fed & ami-

citiae neceffitudint quam coniundiíTimos habuiiïet >.

agnouity prudentes tarnen diiïimulaBat omnia , vtpotsj-

qui fe fuaíque affediones melius in íchola Chriihyquàni)

olim lmperij Romani hoßes: domare didicerat >,quia_».

tarnen verborum Chritti , quibus polt innúmeros labo

res, priftinai vitíe: ftatum. ei pollicebatur:„ meminerat,.

Diuini vtique fpiritus inftinóhr, hanc occafionemeíTcj»

ratus, Diuina; inspiration! obfecundandum duxhyeo qui

lèquitur modo :;

Dominus y, cui Euftaçhiùs fefe villicum conduxe«

- iat>

Page 51: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

2.4 Par's Е Vita

` rat, cum intellcxiil'etl, 'Romanos viros ûrenuos à Caëßré

Euliachius

ex cicatrice

cognoícitur

>miiTos, eiufdemque Euliachij compopulares aduenili'eb.,

-congruum ipli vifuin fuit , hofpites tanto itinere defèf

fos, ea humanitate, ôc beneuolentia , quae 6c peregrinos

decebat, conditionem ramen villicinon excedereta, сот}.

excipere. Apparatur itaque сосна, in qua Eufiachiusr,

8c Cocum ‚абс Pincernam ac menfœ miniiirum agebat».

Hofpites itaque miniflrantis mores , Sc modum proce

dendi humanitatis atque affabilitatis indicijs '.plcnum.

paulò curiofiùs obferuantes, dum tn vulrus` lineamentis

nefcio quid >nobile , 8c ab indigenarum moribus oppidò

diuerfum comperirent , prœfertim verò lingua ipfìs pro

prià ad quœiita refponderet: Eullachius interim prae

celsâ , ac lolitâ (ibi animi magnitudine, id quod стать

dillimulans,identidem DEO Opt.1Vlax.euenturarum re,

rum fortem vnicê commendabat magno animi ardore,

nec non continua lachrymarum effulione, quae ramen..

ne à conuiuis notarentur , egreiius ceu aliud quid actu

rus , ~.omnibus modis moderati nitebatur: Interim ho

_fpitcs modeftiam viri, morumque probitatem, nec non..

grauitatem in vuitu eluceícentem, ac ciuilem , quo in..

omnibus procedebat ,agendi modum mirati, hoc'íë;

colloquio ad vlteríorem inquilitionem animabant. Vul

tus huius hominis, modus _procedendi , ôz caetera omnia,

manifefia prœfeierunt Placidi indicia; (cd vbi ухо: eius

Theopilia Ё vbi Blij Ё quìbufcum eum clandeiiina fu

ga abijiïe certò nobis confiar. In hoc ambiguo rerumu`

Паш, alter liofpitum Achatius nomine, ad {ocium con

uerfus 5 НОШ, inquit , Antioche , Placidum cum apud

nos

Page 52: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euílachij.* г f

nos morirctur > profundam quandam vulneris > neício

quo eafu ipfí inflidi) cicatriccm in eolio geftafl'e ; quam

ü inuenerimus > iam de réperto Placido nulla impofte-

rum dubiorum flucbiatione hasfitantes , certi fecuri-

que gaudebimus. Res tentandaeft: è menfa itaquo

confurgentes cum de lauta ccena 5 more folito, gratijs

aclis ,eum amplexarcntur, & eolio paulatiin reduela-»

tunica nudato, locum cicatricis curiofius explorarenti

eccè cicatrice mox compárente , ex ea fimul PIacidum_>

ipfiffimum , fignis reliquis vndiquaque confentientibus

inueniunt. Quifnam tunc plaulus , quis iubilusj quae Gaudium-,

mentis hilaritas indè ex prœda tot iiinerum laboribus 2p2c«T

qucefiti, tandemque capta, exorta fit , faciliùs quis ani

mo coneeperit, quam cálamo defcripíerit . Tuné ergó ,

¿nquiunt, es Placidus gloriofus quondam Exercitus Qe-

íarei Imperator ? nobis olim non notus folùm , iêd

amicitia» fœdere coniuncltílimus . Tuné es ifte , quenb

terra marique tantis laboribus quœfiuimus", defideratif-

fimus Placidus .? Atvbi funt vxor ? vbifilij? vbi pa-

ludamentum auro byfloque , quo olim condecorabare ,

fulgidum ? vbi numeroià militum famulorumque tç_>

fiipantium turba? vbi decoris militaris infignia, bai-

theus, feeptrum, lorica auro radians? Ad hxc tandem^

Eußachius vti amplius diffimulare non poterat, ità quo- Euflachiu5

que cederé coaclus , quem qtmcbant , eum fe effe faf- vc"

fil?, vniuerfam luctuola? vitae fax hiftoriam eis ex ordi- preuoiîs à

nerecenfuit, vtroque ad inauditos rerum tragicaruncb Sfinem^f

euentus attonito . Hifce exadis , fine mora fordidis vi- fi,>i1uxTra"

.. . uni exorc"libuicjue indumentis exutum, veftibus àCsefare data tu*««ura

D ope-

Page 53: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

гб 4 Pars L Vît*

opera tranfmilTis eum induunr,litterifque Caeíárb, q leis

Komam vocatus, vnmerfo Exercitui prxfkcretur , ex-

hibitts, priibiîiE digniuti reilitutum, tanquam nouurrb

belli Ducem venerad funt Euulgato deindè in pagurru

vkinioreique circumfitas regiones tam memorabili om

nibus iècuiis euentu, dki vix poteft , quantus omnium-»

ánimos ftiipor inuaferk, be admirado , dum nemo cape-

te poflet, tantum virum olim Casfarei Exercitus Duccm

tot vi&orijs, tot bonorum dignitatumque titulis illu-

Ärem , voluntario exilio extorrem inter le tarn vilenb >

pauperem abie&amque vitam tanta animi moderationc

De mirabih Tot ann's oanfegifle . О fi cognitus nobis , aiebant , hie

indigenaam v*r ^'^et * Ч11^ none*us amore egiflfemus ! quanta ve-

iupor.¡. nerátione , & honore eum non excepiflemus \ отпеггъ

haud dubiè (ubilantiam noítrám in eius fuitentationem

obtuliflemus . Vae nobis, qui prafentem eius humilita-

tem, paupertatem , & inopiam intuio , ne fufficientciïb

quidem alimoniam fuppeditauimus.. Hiice magno, am*

morum fenfu expofitis , £uftachius lolatus omnes , gra-

tijs de immerita fibi beneuolentia praeftitis , vuku iru

ЕиЛдсЬг> Cœîum fùblato , ODeus^inquit , ас Dominus meus >

ad peuin-j : . 1 4" .

oratra . vere pius, vere miiencors, Sc miferator omnium in to

íperantium, qui mortificas, & vitrificas* ad Inferos duds*

éc reducis,qui nunquam in bonitate tua,& infinita mife-

ricordia^quam in агсегпит cantabo, confidentes deferís у

Eccè ego feruus tuus humilis, &c pauper, fiat mihi iècunc

dum voluntatem tuam, quam in monte mihi iam olirru

decíarafti , vt hoc pa&o quae de me meifque ad'Nominis.

îui gloriam fieri pofle prasuidifti^compleanturjAmen

Page 54: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S."Eufiachii .l 2.7..

" Intereâ ad iter maritimuiri indioändum foliti

Бит apparatus, »coguntui- milices , oñicia diltribuuntur ;

lit {отит , foluiturà-'portu magno гашиш

tanto {efe-i viro priuaridolentium ieniii; i'elii:ibus1­tan­»>l>

dem Eiiri's men-{imolfpario Котам: attingitur poté

tus . Roma ad Placidi aduentum certior -fa&a, vniuerfa

inuiitatia lœtitiae {ignis eiïufa, Virorum defideratilii

mum , Gc tamilluliris adh'uc memoriœ celeberrimum..

Heroem,`qua quifque poterat , congratulatione , trium

phis pompifque cohoneiiabat; fucceiierat interim Im.

реши Traiani fatisfimcti fceptro Hadrianus Augulius ,

lqui aud-itâ tanti viri famâmullo habito lmperialis Maie

Ptatis refpeötu,prae gaudio exilie'ns, 8: vltrò ipfi obuiam..

{ваш fattore iníolito, 8: in eum quue diem inuifo, gra.

tiofis amplexibusei {aiutem impertiri non вещами;

fuit ­, cum verò clandelìinae fuga: caufam , 8: lucìuofiiii

mam varioriim cafuum difcriminumque , quce fubierar,

feriem (ibi proceribufque exponi iullillet, nemo fuit , qui

Irermariri.

mum quo

_ omam tra

ajcir Евпа

­chius сит...

exercitu .

Rom: im.

Ellis trium

phis нард.

сиг,

fuam in Placidum affeötionem , quà commiferatione.; , p

quà intimi doloris lenfu non atteliaretut. In prilìi

numiraque dignitatis Barum reiiitutus Euliachius, vti

impolierum inter fautores Cœfaris familiarillimus vnus

habebatur, ita quoque non etat Cœfari tam arcanum..

mentis confilium, cuius virum tum prudentia, rum,

magna rerum bellicarum expeiaientià clarum, non Га—

ceret participem. Etat tunc temporis de bello Periis

rebellibufque Aegyptijs inferendo, deliberatio, 8: quem

admodum â Traiano Cœfare eius antecelfore, Placidum.­

ceu vnicurn belli bene feliciterque gerendi inter cœteros

“ ' D 2. aptif

Page 55: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

aS Pars I. Vita;

apúíTifnum virum,in hune finem dimiffis invniuerfas

Imperij Provincias minift ris , inquifitura intellexerat 9

ita quoque cum felici forte fua , Scfbrtunato quodarru

augurio , qui perijlíe putabatur , inuentum Placidurrb

Exercitui ca poteftatis amplitudine , qua; takm Ducenu

decebat, tota applaudentc Vrbe , & iam hi vi&oria con

tra rebelles obtinenda veluti íécura^, praefecit > tanta.»

erat de vin robore , & magnitudine animi > tanta de re-

rum gloriose feliciterque gerendarum dexteritate exifti-

matio «

Expedido Euftachîus îtaque îngentî concomitatus exercitu

noua Bute* mari traiccb bellum rebcllibus vixdum intulerat,currb

contrlU!ho-cccè omnes domiti fubiugatique,Caeiàris iè iuriididio-

imp<R2¡,¿¡.ni>Rornanifquc Legibus íubdiderunt . Re opinions

we" omnium felicius perada , Euítachius fine fanguine Vi

ctor milites recreaturus ,.. in eum fortuito pagum praeter

loci amaenitatem» , rerum quoque ad viuendum neceíía-

riarum vbertare refertiffimum, vbi 6¿ Theopiñe fub vili

lacerna. viJliei feruamagebat, fe recepit » è vicino quo

que pago aniequam. bel umordiretur Euílachius > duoi

robore corporis & animi magnitudine hand impares.

Mira Dei- Iuuenes veluti íateUitea> 8c proprij corporis fui ífopatores

cireaíufta- elegerat ^ quos quidem genuinos filios iuos. eífe ignora-

"urib&fi. baiytametfi femper in eos-fympathica affe&u., veluti

liorum reitb pondere quodam ferretur *. Hi poli partam, vi&orianb

quadam die ante domum , in qua Theopifte degebat >.

in ampia militum corona > de varijs rerum euentibus,

fallendi temporis gratia fermo,cinantes> quifque ea , qua?

fibi in vita contigerant % vti in huiufmodi conuenticuli&

tutione.

Page 56: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euftachi j . . 3,9

pafïîm fieri folet, referebanjt:. ínter cañeros Agapitus

{цаг fortunas .telam orditus, narrabat , qucmodo is. ex

illuftribus Romanas familia? parentibus natus , aduería^i

fibi fortuna, puer adhiíc vnàeum parentibus Romà vnà

cum fratre abductus. foifíet, & Magrem- dei«de ¡nuko pâ

tre à Nauclero taptam,quid de ea aóhim eilet, nun- Euftáchtfde

quamíé ícire potuifle: Patrem vero flumen tranüturum, ¡¡¡J^JÍ?

cum ie ex aduerfa íluminis* rjpa , alterum fratrem alia- raciones,.*

turus depotiiiíTct , à L;one magno animi dolore ab-

reptum ípeebífe , cuius 6¿ femet adhuc recentem memo-

nam tenere aiebat, alterum vero . fratrem fuum à Lupo

raptum audiífe, vtrumcjue tarnen- infurgentjbus in bel»,

lúas ruíhcis , qui tum forte in Campo agricultura ope-

ram 'aba nt, è faucibus beftiarum ereptum illsfumquc»

ab ijfdera in hoc vfquetempus filiorum loco alitum fuik

fe, fe quidem in proximo huic pago educatum reíérebat ..

Quae cum audi&t Theopiftusirater, fimiles prorfus do

fe cafus referebat ; Romi qúippé Jfe ab illuítribus pa

rentibus abdudlum,Matrem à Nauclero raptam , íe vero

¿Lupo abreptum, a rufticis. ereptum illacíumque in-

alio vicino pago alitum educatumque füiífe , omnibus

admiratione attonitis narrábate Audiens haxTheopi- THeopißt^

fíe fortè prasíens ruílica quidem , & vilis muliercula^ > Шю"гив1;

Ytrkifque tanrn vera 6c genuino mater ,. ftupore pené

exanimata, alto pcebre , quae á duobus iuuenibus au-

dierat, premebat filentio , iam ex vtriufque difcurfu cer-

to certior, hofee alios quam vterinos- fues filios eífej

non pofíe y accedebat abditus quidam maîernorum-.

xiícerum. motus fj/mpathicis afte&ionibus refèrtus «

Mar

Page 57: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

jo Parsit

Magno itaquc gaudio pertuià, idenridem á Deo promií-

fionis Marito iiio fâcbe memor , cuentum rei fumma.*

mentis dcuotione commendabat . Audierat quoque->

quamfrequenriffimê , Exercitus Dueem vtôorià iancL;

parta gloriofum , fub Placidi nomine à Romanis milki-»

bus memorari ; percepérat quoque ab ijfdcm quomodè

Coguofdt is primo Cadarei Exercitus Dux, Roma fueiensjper va-

meritumfub .r c r . . °, 'r

Fiacidi ao- nos fortuna; caius rcrumque diicnmma traductus , tan-

m,ne dem inquifitus inucnttifque ab Adriano Caefare , poft-

quamiam amifla vxore liberílquey adftônmam pauper-

tatem redadus> quindecim afnnorum fpatio VitampaiU

peris coloni , hortique cuftodem in proximo pago, Ba-

diibnomine^ranfegiflet,in priftiftum dignitatis gradum

reflitutus ruiffet : Ha»c aütem Theopifte> tota, & ïâchry-

mis , & incredibili animae tenéritudine diffbefts , hunc

alium, quammaritum fuum Euíbchium eííe non poflfc-:>

firmitcr fibi perfuadebat . At hie Rhodus, hk faltus ,

tarn viiem, abie&amЛ & feme pené óorifi'miptam mu-

lierculam tam grandis ас illuftris Ducis vxorem faj

eflè, demonßrare poflé . Verum , Vt kaec omnia admi*-

rabilrDei confilio conftituta erant, ita quoque Theopi-

ftse modum, & rationem, qua vxor Placidi agnoiceretur,

fuggeiTit . Quarc Diuino fretâ adiutorio , & verborurrb

Theopißes eloquio iam prudentcr in mente diípofito,audacl:er Du-

mah».4^ cemadit, & profunda prius capitis inclinatione , deindè

eleuatis in Cœlum oculis , attentas Ducis aures follicita-

bat : Generoíé, in quit , be Deo peraccepte Dux , audiat

Dominus meus vocem ancillae fuse , & qua» à te petitura

fiun , clementer concede . Ego infelix muher , patria_»

Ro.

Page 58: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

SrEuftacbii. ff

Romana, ex nobili ftemmate èrfurr* ducens , fbrmidaq-

dis adueríantis fortunar, cafibus in hafce extcras, & pere

grinas Mundioras deducb , à te vnicè , S¿ quam obni-

xiffimè contendo , vt mifertus mei, vnà. tecum ad defi-

deratos Patria: Lares me traducás, casteroqiiin hic serum-

nis perituram : Audicns hace Dux , ex modo loquendi

Theopiftae iux quam fimillimo , vxoris memoria proti-

nùs menti iniêdit : accedebat nefcio quid ex verbis ab*

tum , & quod pkbea» mulieris conditionem longe exec-

deret , dubius perplexuíque animo hsefitans, mirabamr ;

Fixa itaque identidcm reciproca vnius in alterum , ocu-

lorum vibratione ; ha?c in Duce , ille in fcernina fuffir

cientk ex vultu, lingua, moribus , totiuique corporis ha-

bitu figna , qui in vtroque dcfiderari poterant, repère*

sunt : & hxc quidem ex cicatrice collo imprcfia , do

Euftachij maritiiui detcâione nullam amplius dubita-

tionem habebat j ille tarnen ex rugoib fœminas macie-з

confeda: vultu ambiguus adhuc hacrebat , à qua mentis

perplexitate hoc verborum eloquio mulier eum üs#

berauit. ■ '

Tune es > inquit v Eustachius ille, qui Diuino cerur Tfteopift

Chriftum portantis oraculoyolim in montead facroían- ^umfci

âam Chriiti legem miÎènœrditcr vocarus , poftmo* mo.

dum noclu cum tota. familia à Sacerdote Ioanneíacro

baptifmatis fonte tindus , denuô carleße oraculum, do

íuturam rerun; euentu coníulturus adijíli i Norishaud.

dubiè, quomodó omnibus fortunan bonis exutus , exu-

lare malueris , quam familia; tuas dedecus , cum tonus

Yrbis opprobiio diutius fuítmere á memineris etiam^,,

quan»>

Page 59: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

guantas in hiñere aduerfitates fuftinueris ? & quanta.»

cordis tui anxietate 8¿ amaritudine , in huius vicini ma

ris littore , vxorera tuam violenta inuafione a Nauclero

raptam perdideris i' Igo, ego fum , ego ipía infelix illa_j

fœmina, ego fum Theopiíta vxor tua, quam tanto pro«

feqnebaris amore , cuius cauía luâuofi caílis indelcbili

charaâxrecordi tuo infculptam in hune vfque dierrb ,

memoriam tenes . Ad hornm , quorum nemo nifi vxor

-omnium confeia eife poterat , narrationem Euitachius

impore quodam oppreflus, ac veluti ex aitoquodaiïb

cewofclf foporis veterne tuigilans , cum ei vox deficeret , Tolo la

fammo flu" brorum motuï iolisïufpirijsi gemitibcifque, iolis geftibus

poiepercui- loquebatur , donec nonnibil à cordis opprciîione libe-

us " rior, veluti immemor fui, in altam vocem prorupit :

Tune igitur Theopiite , Theopifta vxor mea in cordis

filei tabulis indelebili chara&crc ineifa f Theopiito

coniunx amatiflima, dimidium ani л зе теж,Дих mea_» ,

gaudium racum , & vnicum toleratorum laborum ad«

uerfitatumque iblatium ! Die mihi ergo , chara Thcopi-

ita, quidnam rogo poft raptum tuum contigerit, quo-

modô i pérfido Nauclero libera, & immunis manfe-

ris*1 Theopiite ad haec; Scias , amantifPmc coniux ,

.-.j quod Diuinœ prouidentia; omnipotente dexträ haud fe-

cus, ac olim Sara vxor Abraham à Pharaone rapta , itaj

ego à raptore, iliibato coniugij noftri thoro , ab eo libe

ra , &' immunis conferuatafui : fidem quam tibi irb

deiponfationis noßra? principio ípopondi , incorrupto

tum animivtbin corporis arfeäu in haóc yíque horaxru

Diuinœ protections beneficio feruaui i Raptore vero

ч

Page 60: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

V

S.Euftachif. J3

miiêrabiH cafu intererapto,ecce ego adcomphres annos

in extrema rcrum inopia pauperis horti culm , vitara»

<juidcm afperam > Ъс jprseteritaram aduerfitatum me

moria & amaritudine referram , dulcem tarnen amoro

eius, qui vita? noftrac decurium tarn rairabiliter diipo^

fuir, conftanti in Dcum fide traniegi : vndè minimè ti

bi mirumvidcri debet , Ci me rugofa facie , & macie-j

confèâam , vilique hac lacerna tedam priùs me agno-

icere tibi non licuerit . Hk Euftachius raptus extra.*

fè} verenc tu ergo es Theopifte , Theopifte mea arria -

tiíTima coniunx ! O Dcus veré pius, veré bonus, veré

miíericors, qui íblus magna, 5¿ mirabilia Facis in Cœlo ,

& in terra : lam video, о nimiùm dulcís amaroris mei ЕШЬсЦ. i(

ÏESV , de perditarum rerum reftitutione , promiflum.. de ícfl"?¡Ííl

in te verificatum », О pieus , ô bonitas , o mifemcorclia ™°4rc Gr**

Dei Saluatoris noftri . Sed quid rogo de filijs nofrris

Agapito, 6¿ Tñeopifio a<äum fit , fi quid noris, expone»

Hic Theopifte, de filijs noftris ne fis follicítus атапп&

fime coniunx i 6¿ hi diuina prouidentia non dumtaxac

inuenti funt, íed& tecum in tua aula fatellites fidiífirm

S¿ ftipatores corporis tui veriantur. Qui mox aduoca*

tt> vbi fe ftitiflent ; Tunc Theopifta, eccê hic tui meienje

filij Agapitus , &c Theopiftus , quorum vnui à Leono ,

alter à Lupo raptus deuoratufque putabatur ! Eloquan-

tur hi de.íeíuifque cafibus, exponant maenaha Dei. „

Tunc vterque , qux iibi contigjflent , ex oreüne expo- & hi,, Aga-

nunt . Scias, inquiunt , Dux illuftris , nos nobiles Ro- 'ХпёоДи;.

manos ex í'luftri domo natos, Pâtrem noitrum extor*

rem patria , Matrem violenter à Nauarcho abduebrru ,

• ■ « E nos

Page 61: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

34 Pars L Vita

nos, in iittore i Patente potitos , nefcio quo cafa , me_>

à Leone, hune à Lupo raptos fuiífe meminimus , quos

agrícola: armis in belluas infurgentes ,. è fàucibus bel-

1 Darum erepros , in cum vfque diem, quo tu, Dux in«

clyte, nos ad corporis, tui cuftodiam felegifti, filiorurrb

loco in.ricino huic pago aluerunt, & fuftentarunt.

Tunc Eußachius profundo vna mifto lachrymis

gemitu,ad inftar attoniti atque extafi quadam inuafi ,

in Caelum fublatis. oculis, abditaDei iudicia , &miiera-

Euflachtf m, bilem return, cataßrophen > quam Diuina bonitas cir-

viorisüüo, ca fc fuofquc tarn miro modo cxhibuiiTct , conflderans-,

rumque re - , • i ■ • л

fiiti'tiotv-j hoc vnicum admiratus elt, omnes tanto tempore in tarn

mifatio* adl vicinis locis commoratos fuifle , incognitos tarnen fin-

gulis , ita vt neque maritus vxorem ,. neque vxor mari*

tum , neque parentes filios , filij queque neque patrem

neque matrem, neque ièipiôs denrque in eodem terri

torio visitantes cognoflent .. Vndè iam infallibili cer-

titudine conuiâus,iè continere neicius, pleno mentis ím

petu irrucns y vtrumque filiumyineffabili. gaudio per-

fhfus , ofeulis atque amplexibus pxolèqui non ceflabat ^

O filij; me¿ Agapite 6¿ Theopifte, Theopifte & Agapite.

filij melvnicè ¿¿medullitus diledi: Viuitis ergo filioli.

mei íneffabiliDetmifericordia, quosiam dudum à fe-

ris confumptos credebam y viuitis ergo \ Q admirabi»

lern Diuini confilij diípcníationem | O incomprehen-

fibilem in humanarum fortium diípofitione íipientiam l

Deinde filij ad matrem > & tandem ad feipfos conuerfi э

promiícuis; amplexibus fatiari vix. poífe videbantuc »,

Poftmodum in laudes, hymnos , cántica prorumpentes *

tan\

Page 62: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

JS.Euftachij-

tarn inaudita Diuinse miièricordia; , & prouidcntia? ma*

пега, quae fecum operari dignara effet , benignitas IESV

Saluatons, facro tetraphonio iatis depradicare non po-

terant. Vix adeörarus, iniolitus, be omnibus fèculis

memorandus caíus, fparla fama in territorio înnotuerat,

cum ecec & militia» principes , 6¿ terrkorij incolae tarru JSSÍiT

infolita; rei nouitate perculíi, in vnum confluentes , nil °J"chsacd^

adeo in votis habebant , quam viíltare , vidcre, & reue-

reri eos , quos paulo ante ignotos, omnibus yeluti vilia-i» c '

mancipia, tk mundi peripfemata reputarant j iam vero

fpeccare eofdem , ex fumma egeftate ad adeö fublimeiib

dignitatis graium , quo poû Csíarem , altior non ¿are-

tur, eue&os : Non hic alius audjebatur lêrmo ^ quànu

de Placidiano varia? fortuna? ïaetu , non aliud ratioci-

nium , quam de inui&a Euftachij in tam eludabilibus

aduerfitatum vndis patientia j non aliud , quàm de mi

rifica ciuíHem in priftinam dignitatem reftituúone^j»

t? il 9 Я

Cumque iam tempus quo rebus preciare geitis, reditùs cuVÏÏîa-

in Italiam inflaret , dici vix potett , quàm aegrè adeo ve- ??ilia ™ Ita

nerabilem , & Deo dilcâain familiam Indigent ¿ ÍL>

remoueri fint paíTi . Veruntamen vrgente Ciefaris inb

perio , magno totius Exercitus iubilo , itineris maritimi

fitinirium, omnibus de duplici victoria, tum contra_» ■ '

Earbaros obtenta , tum de Euftachij filiorumque reiiitu- ,*

tione contra formidabiles fortuna; lufus triumphantibus

irer oçcseptum intra breue tempus conficitur. Roma

nise Euftachij viâoria à Barbaris Imperij Romani ho- ■ ; . «.■■

fti bus reportara certiores faâi, explican non poteft, qua Enfîacbitrsi '

eclebmate, quibys nononbus eum cuín fuá familia»* uorc Rom*

^ excipicur.

Ex ex-

Page 63: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

$$ Pars t Vick

Г 111

11

exceperint и Non dccrant hic arcus ttfumj5haíes y Si

gloria? de rebus laudabiliter geûis epigraphs * feftiuis

rerum fpe&aculis Vrbs refplendebac > «juin vel ipíc-л

Adrianus Carfarrdepofita maieftatis graukatc & celfitur

dine, ipfi vitro obuiam fa&us, de impofita Eulbchij ex-

peditione féliciter tcanfa&a , amplexibus Imperatorijs

congratulan non eft dedignatus, eumque impofterurrb

eo in honoris gradti conftitui voluit, quo poft СжГагет

nemo maiorem,non dicam confequj, fed ne fperare qui-

dem potuiilet »

F,'

€ A P V T V.

De Diui EuBachij Sodorumque MAttyrkr*.

)ft honorer à Csefare Euftachio exhibitos > deerat

vltimus Triumphorum aâus , videlicet íblemnis

in Deorum, (quo* in bello gerendo adeô fibipropi-

tios habuerat Eustachius) honorem gratiarum adio>

condi&o die magno facrificiorum apparatu inftituenda •

Hic Eulbcbius Cœleitis oraculi mernor, tandem tem-

pu& aduenifle prauiidit^quo vltima fibi iuifque pro Chri-

Juftachj» Ш amore certamraa fubeunda forent . Conûituta ita-

ösE foiemni que die, quo tota Vrbs ad támara folemnitatem fpe-

"m'hoSr? Candara conmixerat,. Euftachiüs impertérrito animo ,

S°trabt<ho- c°Bftantique in Deum fide, à íácrüegis.facriflcijs vnà

ftes viíioria eum fuis cautè- fe fubduxerat > Dum. ergo íblemnkatis

Jaicétat! fèrueret opus, Caviar coniectis hinc indè oculis, cum tan^-

ta: foleranitati voicum Euiiachium > oh cuius hono-

1епл

Page 64: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euflachif. 37

rem, & mérita in Romanum Imperium collata , potiüi-,

mum inftituta eflet , deefle aduerteret ; vehementer mi-'

ratus, abfentiaecauiâm > vel fubitaneani quandamr infir-

mitatem, vel magnum quodpiam impedimentit n fu-

{picatus , anxius tarnen animo,ad eum domefticos Pro»

ceres, ad caufam abiêntiae explorandam,protinùs aman-

dauit ; Verum cum robuftum , 6¿ validum inueniflenr ,

vt femetipfum Cœfari fifteret , Sc abfentia* fax rationemr

cxponeret, rogarunt j quorum votis annuens , Cxiàri Eiiftachiw

vultu maieftate venerando, animoque nefcio quid fub- hxTS*

Urne agitante fe ftitit- Hic Caefar: Placide, шЯи^»'^$пс^ ¿a

magno animi mei fenfu* tc fderrmitati Deorum , qucbiftitCsûri .

rum ope nupera tarn iplendida victoria: potitus es , non;

interfuiííe aduerti , caius rei caufam x te amicè exquiro;

mcongruum enim cebar , íe íolemnitatem , quœ non.,

tarn in Deorum immortalium honorem , quam tuunb-

potiflTimum inftituebaitur , ftupentibus- omnibus inter-

mifiííe; quid agitur animo mo accident, quod teim-

pedimentum interpellarit , noife cupiam » Hifce à Ca>

iârc propofitis , Placidus fubmiflo in cerram vultu, 8c

profunda inclinad corporis ùâx rcuerentia fciás , in- fejj^f*

quit, Auguíle С aifar ,me cum ante vicennium venatio- £*^{ааре^'

ni indulgerem, Cceleßis oraculi monitis ad Chriftianœ chius.

Legis inftitutum , mira quadam Diuini oftenti appari.

tione vocamm fuiife, 8c ne me in Drumi Numinis exe-

quendis mandatis moxofum, ingratumquepraebereiïby -

domum redux,cum vniuerla familia propcdiem facro

baptifmaiis fonte tincbim» nec non Chriftiana Reli^kb

ae imbutum fùifle , ac Droindd in hac facroianäa leg<L*» ' ■

(quae

Page 65: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Pars I. Vita

(quae vti ab increata Sapientia, qui Chriftus Ieiiis anerni

Patris Filius eft, ad humani generis falutem reparandam

falubriter inftituta fuit, ita quoque nullis crroribus , nul-

li falfitati obnoxiam eife polie , firmiter credo) vfquc»

ad mortem perfeuerare conftituilTe , neque ab ea à vi-

ginti iam annis, nullis aduerfitatum cafibus, nullis con

traria; fortuna; acerbitatibus meremoueri paílum fuiííe.,

vt proindè non mircris, Auguíle Cafar , fi à facnlega_»

folemnitate » be impiorum facrificiorum apparatu, ltu-

dio me fubduxerim -, liquidem honorem ilium , qui

vni, vero, & viu3 rerum omnium Conditori DEO de-

bebatur , falfb fabulofrfque Numinum tuorum fimula-

cris impia incenfationis liiperftitione tribuere , hoc vti-

que vti prorfus impium, indignum,& deteftabile , ita_i

quoque à vero Deo, & fideli eius ieruo alieniffimum vi-

debatur . Hie СагГаг tanta animi conftantia diflerentem

interpellans , vultu in palJorem verlo, inquit, Tune->

Cifarad. егдо Placide Chriftianus es? Chriftianus, refpondit,

miracur i'la ° щ ' i t

cMi conrtaa fuai, & quidem iam ad vicennium cum vniueriâ fami-

fcepta cha lia mea Chriftianam Legem profeííus fum , pro qua &c

íl,iid(?• iâcrofanâa Dei Crucifixi lege , omnia Mundi tormen-

ia potius fuf.inere paratus fum , quam in iâtanicis ritU

bus, S¿ ceremonijs , fal forum Numinum Idolis , vel ho

norem, vel indebitum ijs cultum exhibere . Hie Citfar

. nimia excandefcentia obmutefcens . óc quid refponderetCsefarvelut . r * * Г

mente emo- neicius, «mulato, quo ammo dilacerabatur, furore, Pla

num á fe" cidumveluti emota; mentis hominem è conlpecbi fuo

Siipro^i remotum, aula; fua; Proceribus , quibufcum maxima-,

bus comma- neceffitudine conuixerat , tradidit, ea ipe fretus, futurum,

vt

\

Page 66: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachi|. 39

vt eum concepto ratiociniorum, pondere ad mente ггъ-

reducerent > fit ¡taque magnus tum amicorum coa-

íhnguineorumque , tum vírorum authoritate pollen-

tium concurfus y ex. quibus nonnulli tum comtniiê-

rationei tum fingulari in virum ex veteri amicitíaaíFe- Quantum^

&u> fingulidiuerfès ad eius conftantiam vel probandam, ISKum

vel fi poflent, euertendam , rationes profèrebant j Qui- «¿S"?'

dam eum blandimentis ad fallaciam dofumque com- 1*о»гшь

pofitis y magnorum poliieitatione bonorum > fi fauoris

Cht a Caefare nullo non tempore praftiti memor ,iuflkj

eius exequeretur, follicitabant Non deerant > qui illu*

ftriíTimse domus fuae > ad euitandam perpetua; infamise,

notam , fi aliud non efíer, quod ipfum moueret , ratio-

nem habendam effe aííererent ; veruntamen nulluni»»

fuit adeo validum. argumentorum robur & pondus

nulla tarn fludiosè äffe (ftata oratio , quse ¡nfractum Eu-

ítachij animum fleâere, aut expugnare valerety quin.,,

adinitar infuperabilis iâibus. adamantis, in fua Temper

ícntentia , & ièmel fuíceptse. fidei immobilitate períilte-

iet.. Quibus ad Caefarem.dclatis , Adrianus. conceptum £J»ailu«

anitm turorem lam amplius. luítmere unpotens , fc)bii*d fcras da-

taneaiêntenriàiEuJftachùim vnà cum. fuis ad Leonunb nat*

fbflam condemnauit Dici vix poteft , quàm laeto ani

mo, quanta animi exultatione hoc iam dudünr. defide-

ratum nuncium. acceperit Euiràchius- Quare. dimocis.

cseterisjvnàl fe cum. vxore filijfque in; remoriorem do--'

mus locum recipiens> Diuinam in; agone fortiter fufti- ,

nendo opitulationem tota nocle implorans, iîios ad con-

ífentet agendiir»: exhortará лош defihebat % Agedurru

Page 67: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

4<э Pats L Vita

Ä"io inquit,caraTheopifte fiüjque in vifceribus Chrifti di-

«dXuos . jeetiiTiM, hora tandera venit , vt iam olim à IESV dul*

ci Saluàtore noftro , in monte mihi praedicb complean-

tur-, Nouiftis quàm mirabilimodo nos cœleftivifio-

ne illuminates, ad veram, 6¿ vnicè falutifèram fidem, ex

vcœcis Gentilitaris erroribus traduxerit \ quot quamque

';. t- ' " ttragicis calamitatum cafibus exercitatos Benigniffimus

... ь - i'peus nos ad fe mifericorditer attraxerit l. vidiitis quam

ineffabili prouidentia? fuae difpofitione nos , qui iairb

perditi putabamur> in priftinae vitœ focietatera vnkos

reftituerit ,qui prôfedo beneficiorum cceleftium cumu

lus tantus eft, vt non nifi fanguinis effufmne , ac milles

mortium generibus,tam immenfo Chrifti in nos amore

par reddere queamus . Agedum Theopifte , agedurru

filij mei j iam tempuseft, vt animas nofitas ponamus

pro eo , qui pronobis prius fuam pofuit,nil nos amplius

teneat rcrum Jtranfeuntium ctipiditas ; tempus enirrb

buius caducae mortalitatis breue nimium ad inftar fu-

lrii, & vaporis^iiiUo poft fe reliâo veftigio tranfit, tran-

' Tft Muiidi fauor , gloria huius feculi , bonorum tituli ,

i ii -«ruimphorum fplendor , & magnificentia , opulenta bo

norum labentium pofteiïio, vti iaraexperti eftis, cadu

ca íunt omnia & momentánea ; seternura eft , quod di-

ligére, quod ambire , quod follicitè defiderare nos , &

quaerere oportet : Si nunquam , modo portam nobis

vit* aeternae, 6¿ nunquam deíiture beatitudinis aper-

tamhabemus viam Chrifturn Deum, & amantiiTirnum

feruatorem noftrum, ad nos iuxta promifla fua in Sem-

piterni gaudij tabernacula r.ccipicndos prafentem pul-

Page 68: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

` is. Euůachiîr f4!

(antemque = kmiinus . Nihil igirur _ поз ‘terrenarum reiruml cura moueat , nihil nos .si charitare Певчие eil

in Chrißo IESV Domino noilro , ßparet. уста: Гц

Äpcf nos ira 8: furor Principum Mundi: Veniat cruxl»,

хота, ignis, ferrum,beiiiarum dilacerario , totius denique l

infermi ac Satana: tormenta in nos irrnant, totum parum '

di quod patimur, pro- eius amore , qui nos ,proprij cria-m `

ůnguinis profuiionc, tamopere dilexiti: IESVS Маше ‚

i'ilius Salus Мил-0018: Dominus, quifempiterna fila.;

prouiciemia omnia modera-tur , aderit nobis. Adrianus

Cœfar corpora пота naturali corruptionis legi obno

--xiapc-rdere quidem, in animas aute-rn nofiras ius nul

Jum, nullam poteiiarem habere,potc[i ­ Hic Theopiiie;

ieruenti Выдаст] схЬопайопс vehemenrer common?,

con'ceptum Diuini amoris igncm iam amplias conti- meow-nc;

nere nefcia, ad 81103 conuerfa : Agcdum Filioli mei, gigant

audiliis iam Parentis vefiri ardens pro СЫНЕ amore; i

mo riendi defiderium ; quid igitur reiiar, nifi vt mortem

fußineamus cum gaudio , confuiione contempra , nihil

'adeò сигнале, doloroiům, poenofumque (it, quod eius

amore erga nos ineiiabilimon fufferamus. Eamus, ea

mus ad foiiam belluarum nobis praeparatam , laceremur

eius amore, qui in amarifiima fua pafïione, toto сог

роге dilacerari pro nobis voluit, 8c iiv beßiœ nolunt,

vim ijs, vt deuoremur , faciamus. Hifce :i Theopiiìa.,

Sanäi Spiritus igne liiccenfa p-rolatis, vna erat Omnium..

voluntas vnicum patiendi deiiderium , vna [e pro diui

ni nominis gloria in viótimas offerendi deuorio. Hifce

fummo mentis ardore agitatis , cccè Apparitores adfunt,

qui

Page 69: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

42¿ Pars I. Vita

qui eos ad publicum funeíbe ícense theatrum i

equitum militumquecomitantecaterua educhiri, Leoni

bus dtuorandos iuflu Caefaris proijcerent : Eufiáchius

iam igne diuini amoris accenfus , vti fummo. patiendi

Ducuntur deíiderio tenebatur r ita quoque vitro ilIis.obuiam vna_»

LcJmnTti cum pignoribus. fuis proceíTit, non iam irv fàcie eorunu

nÍmííabüí V^um г"шг,аг & perturbationis. íigmim, nulla mœroris.

homínutn-. aut mdignationis nota videbaturj fed laeto & hilari ani-

conftrteT mo £ftino. gradu, tanquam Agnr.Cceleítisnuptijs mox

Éruituri > non fine omnium ftupore 6c admiratione pro»

grediebantur víque ad martyrij locum, vbi Chrifti mi

lites denuo , lefc ad íupplicia fortiter toleranda. animan

tes , genibus fléxis , oculis manibuíque in Cœlum (tib

ialis Leonum impetum operiebantur . Erat Theatrurru

innumerabili bominum multiiudine , ád fiineíbmhanc

cataftrophen , cui fimilem Roma,non vidératr ípeáan-

damj refertum : Et gentiles quidem, vidoriarumcumu-

lUm 5 quem militari viïtutc Romano Imperio pepererat

Euftachius, confiderantes , dolore fimul Ôtingenti com-

miferationis affeetu. auerfis> oculis, immanem. Adriani

fententiam veluti deteftari-videbantur v ChriúHani vero

quorum ingens. numerus confluxerat, Euftachij con-

iîantià, Ьс incredibilianimi fortitudine perculfi Tl intimo

mentis iubilo exultantes y &c ípfi pro Chrifto patiendi

defiderio ardébant .. Interim clath ris. fpeluncíe. apertis ,

magnusomnesmetus perculit* ideö quod Leones ma*

Leones- pe- gno Ímpetu* ftimutente fame , in beatos,Chrilü Marty-

Sm^maí res ruituri putarentur : Sectqui in Lacu Babylónicc* ora,

tyrum aduo Leonum j ne Danielinocerentx, cohibuir>.is ytique, 6c

luían- - *.

hoc

Page 70: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

hoc in Euftachio Socijíque miracuhim opcratus eft -, Si-

ouidem Leones, omni depoíira fèrocia,adinftar a^norum

ad genua Beatorum prouoluti , iam cauda ijs veluti ab-

blandientes, modo corporum fudorem lingentcs j vtvx

poterant, fuamin facrofan&as Chrißi victimas Venera-

tionem teftari videbantur. Bclluis vero hoc pacto ad

beatorum Chrifti militum pedes proftratis , cum n ul

lum inuaíionrs fígnum notaretur, ñeque vllum nocu-

mentum ijs infèrri ípe&aretur 5 magnifque vocibus cun-

ñi Magnum Chriftianorum Deum , hoc tám ¿níolito

miraculo concitan, clamarent . Rem totam ad Adria-

num defèrunt , qui ira & rabie furens , omnibus modis

fuis perfuadere conabatur , infolitum rei euentum mini

me Euftachij in Chriftum fidei adícribi deberé, fed vel

magicis artibus Chriftianorum , vel ipíis etiam belluis -,

toquod enorme ícelus &perfidiam Eullachij- in Déos

commiííam ferae quafi deteftata?, dedignats fuerint ao-

cedereeos , qui tarn turpiter & contumeliosè Dij>con-

temptis, crucifixi hominis honorem Deorum poíipo-

fuiflent -, vnde maiora illis tormenta animo agitans , di-

cebat , aliud fë animal pra?paratuium , quod protinus

íuo fit officio probe fun&urum, Martyres ijs confíceret

fupplicijs , vt reliqui Chriílicolx exemplum ad Caeíari

impofterum obediendum fumèrent . Beuern itaquo Bos meus

aeneum mox confian juihtj ad quem prius vehementi ßs manyri

flammarum igr.itione candefaâum, Sanólos Dei Marty- ¡¡¡JT4*"

res adduci iubet, vt formidabikm hanctórmentoruiTb ,

machinam intuiti , vel fulceptam Chriitifidem defcre- ' \

rent , vel enormi fupplicio penrent . Verùm enirro

F г vero

Page 71: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

44 Pars L Vita

vero-quorum peebra Diuini amoris ignis iam dudurru

fuccenderat , tantum abeft vt à pra?p irata fibi tormen-

torum machina abhorruerint , vt potius ad illara, vcluti

ad coeleftis roris & refrigerij balneum, ardentiliinio

mentis defiderio anhelarint . Erránus itaque machinam

igniram fumantemque cum facra fuá familia contui-

tus Euíbchiusy mox genibus íkxis.oculifque in Cœlum

lublatis, tanquarn alterum Elise currum igneum > quoin

©ratio En* ^celum vehcretur , ргжрагatum confpicicbat : O íu-

ftachnad preme, inqu'it , mentium humanarum arbiter Deus, tu

E>eum ' corda поШ omnium , te laudamus , tibi confitemur ta

ris mentis, viíeeribus> quiahodiè reciiU nobifcum mi-

fericordiam mam-, quod iam dudum anxia mente defi-

derauimus, iam tandem dcuota mente obtinuimus j eccè

in vi&imas tàbi hodierna die oíferimur y Accepta, béni-

gne Saluator, hoc holoeaufium facroiànéio nomini tuo

praeparatum , quemadmodumolim acceptait iacrificium

Patriarchat Abrahae j fac vt mors noftra tui caufa fu*

feepta, exemple fitmultis ad confitendum iàcroiàncl:o

nominltuo , & ne ftatuas illis peccatum, qui toimen-

tis iiiis nobis tantœ fèliciratis cauía fuerunt: Da, qua?-

Éumus, vt vitas laboriofar curiu confumato , tibi íummo»

aeterno & incommutabili bono vniamur» Hoc dido

facer ille victimanim quaiernarius vno ore clamabat:

Benedidu* Dominus Deus, Ifracl & deindè,IESVS

Crucifixus Dens ac Dominus nolle r fit nobifeum , 6¿

fvrtsconí- 6um omnibus circumôantibus, Amen . Hymno tran£

Sa TdJm * Li^ores Beatiffîmos Martyres in vnum fàfcku-

igné iucceu.lum colligatos > jn.œftuantisTauri ventrem ignibus atro-

Page 72: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euflachij. 4f

ciflimis ícetum conijciunt , clauíbque oftio , admirabi-

biTL hune Sancbrum Chrifti militum triumphum ab- .

foluunt . Vbi hand fecus ac tres pueri Babylonici Do

mino pfallentes , non tam igniuomi bouis ardoribus ,

quám Diuini amoris igne fuccenfi , in hymnis &c canti-

cis animas íuas Conditorifuo tradiderunt . Hadrianus

vero cum incredibilem & inauditam Martyrum corr-

ítaruiam> & in acccptando- asnei bouis tormento inui -

cbmanirmrortitudinem>,fub perpetuo cantionum iubi»

lo inaudiflet , ira denuó in traníuerfura а&ш } iubet vt

ex boue martyrum exemptai cinerum fauillae , ad perfil

áis atteftationem, ventk & aquar.um vorticibus com-

mitterentur : Scdíuo defraudaius defiderio,. quod pra>

ceperat non obtinuk -, oftio quippè Tauri aperto, Li&o- СгтйЬтаг-

res focra-Chriíli pignora non dicam in ciñeres refoluta.,, Sprirïer-

fed nè vllum quidem ignis nocumentura accepiííe, № ¿iwrVreÍ

perère : veflimentapulchrè fine ignis odore vilo com- «ьло* |«з

pofjta > faciès eorura nullum palloremr nuUum ambu- nus,,

ltionis vefiigiura, fed lœtitiam quandara rviuacitatenb ,

decoremque cœjeftera >,noadilpari odorc , rcfèrebant .

Quo vifo miraculo, ingens continuo gentiliumad Chri- ^"s^n"'

fti ourle acceffîo facia fuit , qui.omnes vnanimi voco ctmíhim.-»

diuinorum operum magnitudinern , qui vere mirabilis Vifo mira*

eft in Sanáis fuis , praedicabant -, Chriltiani vero facrao cul°*

pignora quàprecibus> quànummisà Lidtoribus haud

inuitis redempta, in propria Euftachijdomo ritu iblem-

m\8¿ qua poterant fèfliuitate fepelientes , quifque deindè

compuncto corde, & fubmiflo in terram vultu y qua; vi«

deiant, qii£e audieiant Dei Opt. Max. in feruis fuis

шаг

Page 73: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

46 Pars I. Vita

magnalia 8c admirari , 8c decantare non ceñ'abant I At

ЁЁЁЁЁЁ Adrianus perŕidus Tyrannus tantœ ‘conßantiœ vírtute;

fonfufus , cum plus fe Martyrum interitu, tum gentili

bus , ob memorabiles rerum euentus attonitis ad con

ueriionem; ttm Chriliianis horum exemplo ad maiora.,

etiam certamina fußinenda percitis profuiile, quam ob

(„же cerneret з nihil indé melior faótus, non multò poit

acerrimis confcientiœ Rimulis,ob tot Martyrum effufum

fanguinem,poenas luens , Cumis voluntaria veneni {um

ptione , infami .Se mileranda morte vltimxxm vitae fuœ

terminum,vitam pertœfus,claulit .

t Habes hic, Lcâor, Beatorum Martyrum , 5211610

rum Euliachij, Theopifies 8c filiorum vitam paucis de.

fcriptam, quzim f1 paulò penficulatiùs confideremus, nil

horum Martyrum vità tot calibus tragicis, tot portento

Ьз euentibus refertì in vniucrfa Sanûorum hifioria atl

miratione dignius reperiri ‚Елен cogemur.A Huius ita

.,que prima ad Chriiium conuerfio vti originen) Шань

ab eo loco, quem iam deferipturi fumus , fufcepit,

ira quoque eundem, ea qua par ей , dil igen

tia «Se exatíto krutinio inquiiitum гипс

cxponemus; vbi prius glorioíi

Martyrisv, earn :ì qua de

{cenclit ‚ profapiam

deferipferi

mllS.

vPARS

Page 74: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

PARS SECVNDA*

Genealogía S. Euftachij , à primis Ro

manorum Regum temporibus in

vltima aetatis noftraf témpo

ra traduda_u

PRAEFATIO.

OST expoßtamSanBiEuBachij^ <r\xoris

ßliarumqurglortoforum Chrißi Ädartyrum

r\itam \ reßat l>t vndenam magnus tüe

Ornr i f& tota. Ecelefa. celebérrimas Martyr

Chrißi EuBachiusfuam duxerit originem>

f¿) quinam expoBeris quoque ab e<r defeenderint , hoc Уе-

luti: argumento^ ad noßr<t hiBoria ^eritatem maioripon*

dere ñabiliendam peropportunoi imo neeeßariot in hac Se*

cunda Parte exponendum duximus,quam quidem Çenealo-

^ianh'vti t «~\arijs Archiuijs authoribufque fide dignu de—

prompjimus t ita queque inBiiutinoßri fundamen

tan adeo ijs confirmatum tri conßdimus'.y

r\tdt ijs nemo impoBerum du»

hms atquranceps eße.

queat *

CA-

Page 75: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

48 Pars IL Genealogía

i

; , -i - - -, Г'' Г"'; ■;> • ;- ,\ U

4i ■ CAPVT L ' *

'» " . Л ■' '"* г» ■ .

De ОВатл ñirpis origine , л qua S, EuHAchim

deßendiße oßenditnr .

1 J

Q

^od reâè &c fapíenter liaias .cap.3 5. v. 1 o. dixit

(Et Dominus voluit unterere eum in infirmita-

te, fi pofuerh pro peccato animam fuamy «^\#-

debit fernen longtuttm ф <r\oíuntas ТУотЫ in mann

eiüs dirigetm) id miro quodam modo in gloriofo Mar

tyre S. Euíhchio verificatum videtur . Habebat is an-

tequam Chrilto iungeretur, numerofam ianguinis co-

gnationc íibi affinium progeniem ex Oftauia ftirpe de-

du&am, ex qua plerique , vti pofteà vtdebitur > polt fe-

licem Martyrij fui triumphum, tum ex multitudine-»

admirandorum -cafuum , quos Ghrifti amore fubierat,

tum ex ipfius fan&iflima Vita tot diuinis probata.*

Poíimarcy- oraculis , cognità tandem Chriftíarwe Religronis verira-

omnesico-ft" te ' пошеп Chrirto dederunt} vtproindè rnimm notL»

IdMem'c- ^ ®tum Opt. Max. hanc Euftachianam familiam rac-

uerfifunt. ritis íerui fui, tot iam ßeculorum curriculis, ¿d gloriofi

Martyris fui honorem íuperíHtem efle volaifife . Quem-

admodum enim Diuina &: inicrutabilis fapientia irb

Lege natura Iobum, inui&ae patientia: exemplar ftatuit,

ita in Lege gratise Diuum EuÜachiura omnibus in af-

fli&ionurn acerbitate confhtutis, verum &genuinse vit«e

Comparado ^L -п.- a. n ■

s.Hunachij Сппшапге ettypon normamque proponere libi com-

cum lobo. placuit • Iobum enim vxoris , filiorum, bonorumqu^j»

Olli-

Page 76: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ß] Euftachij I .; . -,r¿ 49

©mnium iadmrà excrcuir , excrcuit & Euftachium vità \ y". ">л

plena doloribus > aerumnis , bonorumque omnium , ôc ¡ ;i

miiêranda vxoris filiorumque iaâura , fed modo quo-

dam contrario : Iobus poll: exanthlatas calamita tes 6c

miferias rerumomnium perditarum reftitutionem,vná

cum Viras fselicis diuturnitate liberorumque numerofa_*

progenie obtinuit j Euftachium vero diuina bonitas

in priftina? quidem dignitatis ílatum , пес non vxorem-»

liberoíque perditos reflitui voluit, minimé tarnen ad ge-

minatam temporalium bonorum felicitatem víumque-*

vti lobum, fed ad mortem amore Chrifti cum vniuerfa

familia fuá fuitinendam deftinatos , à tranfitorijs ad ancr-í , ■ , j

na, à caducis ad nunquam interiturorum bonorum feli- •

citatem eduxit ; vtproindê diuina dementia hoc taub»

impcrturbabilis in aduerfis conftantia? , ac inuiebe pa»

tientise exemplo >Diui Euftachij luculenter •oitenderit , Nemo fine

in tese gratia? fme multiplici tribuJationum exercita- «»Marione

P , P , Г «ernam_»

rionc , luxta a?terna? Ventatis erratum , perfe&am ccele- feheuatem

ftis vita? felicitatem neminem conlèqui pofle : Quia-» «eft,*"* P°

verö diuina? bonitatis opulentia tanta eft , vt ficuti la

bores amore Chrjfti tolerates, multiplici bonorum fee- Long»iia_.

nore recompense (bleat , ita quoque pofteritaterru j^is-Tti

S. Euftachij ad vltima víque a?tatis noftra? témpora , fa?- ЛасЬй«с*»«

cunda propagine,meritis ftrui fui traduci voluerit • Dcus.

■ < Verum vr haec dilucidiùs exponantur, Genealo- ;A

giam Euftachianam , magni fane ad hiíioria? noftra? ve-

ritatem demoníhandam momenti , eá qua fieri poteft :"

perfpieuitate attexamus . Tradidit pra? caneris hanc Ge-

jiealogiam quam exa&iffimè , atque noitris obferuatio-

»WM 4M G Dl"

Page 77: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

f> Pars II. Genealogía

nibus oppido congruam , primus Franciicus Zazzara*»

. . mtm * -» T 1 •■> V *• • t 1 /"• • t • M «4fam.s.Euft* Tomo IL de Nobilitate Itálica , titulo de familia. S.Eu-

ftschij, Itálico idiomate eonfcnptam , cuius ксЪопо>

vt i me non paium ad multarum hucufque incognka-

rum rerum notitiam profèciife fateor, ita quoque hic

eandem,ad ibbiliendum Hiftoriae noftra? argumentum»,,

ordine defcùbain ab Oâauiat ftirpis primordijs initiurn

fàâurus *

Omnium Romanorum Scriptorum authoritato

confiât, anno ducentefimo fcrè ab Vfbe condita > Octa-

OÄauius uium Mamilium, potentiffimum Tuículana* Vrbis Ve-

TuicuhPWn Htraramqrx Dynaftara vixifle ; vtpote qui iurifíiáia»

eepefunda- nis fax términos longe latèque , vel in ipfàs Aequo»

gentu m. rum Volicorumque regiones extendent y quam auterru

cnciter »oo. • il- * . \ * . . с

V с, tum lempons Celebris, quanta potentia emus is ment ,

Dtonyfius Halic. L4. Anr. Rom-his verbb oftenditî

C&terum Tanptiniw Superbus cogitan* «"vi, non iure far

tant potentianty opus habere nonßolum domeftico ^fed etiam

externo pr^ßdio : 1ümftrifßtnum Latinomm, omniumque

potentifsimumßbi itmxit amicitia , data in matrimonium

referebat atkThelepnum Z/lyffis ft) Circes filium> Tufeu*

lum incolebat , reiqui militara inter paueos habebatJtr peri*

©öaniue tifsimus -, Up bella gerendts Imperator idóneas , quemôC

юйгете alibi vocaty Yirum ibturá Sc robore omnium acta-

poii$Laxioi» tis.fuae horainum prseftantiffimum potentiffimumque »

ameceiicbat ц^^пи Xawjuinij. fcâus, atiocia fcmpei com Roma*.

nis beUageffit (de qiiibus confùle DionyQ donee tan*

dem ab Aulo Poffiiumio Dtâatore & L* Aebutio Rom»

Page 78: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S/Euftachij. I fi

Duce iâ Lácum RigiHum belle omnibus fecauY memo- oaauius œ

rabili fufas caifuíque. Romanis viâoriam cenceiïît . д$£р0^

O&auio itaque d Tit. Herminio in bello paulo ante me- m¡0 ad u.

morato interfecto , filij fupcrftke> poft Tuículum in Ro- ÏÏJ pífí¡&

manorum poteftatera redaâum, in diuerfas Latij partes, cSmtmo-

potiffimum Vclkras eorum iuriídiáioni fubditas diíper- rabili

ft, pofteà municipatum adepti, Oäauiam familianu

Velitrani Octauij , inito cu n illuftribus Romanorunb Famifom-,

tamilijs matrimonio, ita auxerunt , vt ex eorum domo fundan m

inter cœtcros\ Orbis terrarum Dominum O&auianum SSj"1' Ш

Auguftum origincm fuam traxiüe , in vita huius Sueto ^V^*9^

nius reiêrat : Çentemy inquit , OBauiam Velkrü pr*ci âauùuus

puam olim fuijfe multi declarant ; nam njicus eeleberri- A"suñuí •

mus ¡ parte oppidi iampridem OElauius ^\t>cahatur , $

oßendebatur ara OtJatiio confecrata. Et paulo polt : tñín'q^íiiu*

gens à Tarcjuinio Prifco Rege inter Romanas gentes allâtл ™ц^*м« А«*

in Senatum 5 тох à Seruio TuUio inpatricidas traducía , - ;

procedente tempore adplebemfe contulit , ас prorfus ma

gno interuaäoy per D. lulium inpatruiatum redut . Pri

mus ex hac Ocbuia» Шгре , telle Suetonio Tranquillo ,

Magiftratum populi fuffragio Cíepit , Caius Ovâauius Са,да oae

Rufus j is vir Quseftorius Cneium 6c Caium procreauit , uius h' llfu*

a quibusíratnbus duplex Oaauiorum tamiha detiuxit , & «-amm^

vti conditione * ita dominio diucrfa • Cneius Veletrano, "т^аСгь

Caius Tufculano potitus domiriío y hic, & deinceps ab %*^ы^

со reliqaí omnes magnis efütáki honoribus > ilie eiufque projugaca,

polleri ftu fbnuna, feu volúntate, cjua quemquc íuae fce-

hcitatis fatum trahebat , ín cqueftri ordinc couiuter unt,

víque ad Auguíli Patrcm Iuhum Сге&гст •> qua?

G г от-

Page 79: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

J2, Pars II. Genealogía

omnia fufius afta, apud Suctonium videat Ledor •

Сл. oa*- Ab hae deineeps defectidit Cneius O&iuius Aedi-

ФМ1■ jjs цппо Vrbis. condit« J43* trecentis fèrè annis poft

anno ». «v«. ' ~ t , , •.*'•'

s**?- Retpubbcae Romanaî , dcpullo lamTarquimo , princi

peum -, hic in Africa Scipiont íubuenturus , ventis ad-

ueriàmibus y vnàcumingenti nauium apparatu in ma»

nus Carthaginenüura venit , vt Liuius 18* Sc feq,

enarrat-

Co ©¿ta Hune fecutus Cn» Ocbuîus Dccemuir » primus

uiw decern- exOâauià familia confutarem dignitatem adeptus eft

"аг,. v?c anno Vrbis condita; 5 85, de quo Cicero, in. nonà Phi-

lippica amplam facit mentionem, qui tandem ab Aa-

tiocho Rege Laodicxa? occifus traditur*

C\* Goníui SueceiFtt huic Cn. Odauius Confuí cum Tito*

anno 6x6. Rufbcollega ( tej& Cicerone de Orat: ) Rhetorics &•

v,c" cultatis peritifliraus, vixit anno Vtb.Condit* 620V

cn. o¿u- Hhíus loco fiibrogatusanno Vrb» Condir.. Séyí.

College u Сгъ Oclauius Confuí, qui L» Cinnam Collegaru > quod

ééT-V-c"0 leges pernicioías ferret, Vrbe expulit>a; quo deindè & ip-

fein C. Marij fa&ione caîfus interijt »

Propagati» Atque hos quidem Ocbuios гесЪэ ftemmatc $

f*m,íl* 9* Cn*C..Qcbuii Ruft filio deícendiífe, ex varijs Autho»

ûauiçaCaio .. rt ,. /L>, . . . . * *

Odauiofa- nous oltendit Glandorpius in fuo Onornaítico..

¿ta Caij vero Ocbuij pofieritas ita. íe habet-

S¿0fla^ ^* kac Oâauia ôirpe^poû complures Ocläuios

am« Augu- plebaeis honoribus infignitos v tándem exortus eft С.

ш ' Oâauius proauus Augufh »ßipendia Tribunusmilirurri

feciííe fertur , Sabellico teñe , in Sicilia fecunda bello.Pu?

nieo fub Aemilio Рарро »

Caiui

Page 80: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

- S. Euftachij\ T ç|

Caius Ocbuius Auus Aug Ai municipalibus ma- ЛРашл

gifteri js funâus, vberi praeterea patrimonio contenus, Augufti .

tranquiîliiîlmè impofterum vixit .

C. Octauius Pater Augufti , ex ea domo Senator Са.ц$

& Praetor > rcrum gloria in Macedonia gefíarum cele- uius Pater

berrimus, à Cicerone laudatur in Epift. ad Q. Fratrerrb , u8ufli'

repentina in Macedonia morte vitara finiuit, fuperfti*

tibus liberis OcTauia Maiorc, quam ex Ancharia ge nue-

rat 9 & Ocbuia Minore , & Augufto , quos ex Accî&j y

filia M. Accij Aricini viri praetorij , &: íorore C. Iulij

Caefaris Iulia tulerat , de quo pulchram nobis exhibet

inferiptionem Fuluius Vrfmus in notis Ciccronianis ».

C.Ocbuius filius>cjueai &c Ocbuianum Augib- COÛt .

fium vocant , omnium fus gentis, atque adeo.totius no- fiueoaauu.

bilitatis Romana; Lumina, rerum geftarum & fèlicitatis, SusfUSB"

magnitudine longé fuperauit % hic per adoptionerrb

С Caefaris maioris auunculi in gentem Iuliam adfcitus >

primum ipfius nomen, deindè Augufti: appcllationerru

ex fententia Senatus äfiunapfit y cuius incomparabiknu

gloriam,geftorurnque fortium magnitudinem cum om

nium Hiûoricorum monumenta ampliiTmiis elogijs

retukrint y hoc loco reiteranda non duxi . Interirib

fuflBciat nobis originem eius, ex primis Oâauiae gentis

primordijsy idque per virosiex plcbacaOctauiorurn, quo

rum non eil numerus, ftirpe,meritis fuis ad eonfularerrb

dignitatem euectos, hoc loco demonftraífe .. Cancrùnu

lecbr de plebaea. Oâauiorum familia, confulat Ono~

iGandiogij,*

CA*

1

Page 81: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

54 Pars II. Genealogía

C AP VT ill

De OBanUfarmíU a (Ufare Attguño ad PlackU , fue

S, EuElachij témpora propagation* , ' .

P

fOftquarn O&auiani Augufti ex Ocbuij Mamiiij

Tufculani Dynaftae ftirpe, proiapiam , quantunu

ex Romans hi Ilona» Scriptoribus с )mperire licuit , de-

fcripfimus, nil porro reiht , nili vt iam parí modo poil

noftra* falutis ortum , ab Augufto vfque ad Traiani

témpora, Euftachianam familiam , & hinc Tertulluiib

Senatoren! Rornanum, patrem S. PJacidi,5¿ diícipulunu

S. BencdiéH Abbatis, &hinc ad poftcriora témpora.*

recto tramite dedu&am exponamus .

oaauiuí Erat Roma* anno 40. poft falntis noítra: exortum

СопЖт. Fauftinus O&auius ê regione Cœlij montis vir fam-

Pater S.ciema» inter Romanos authoritatis , qui vti ex ОШшо

mentis Pa- . . ' » rr>

vx i.ex flir- üémmate ormndus erat , ita quoque Auguttum amni-

pcOÄaua. tate ßnguinis contiagebat ; hic à Diuo Pctro ad Chri-

ítum conuerfus,genuit filmm dementem nomine, qui

poftcà ob fummam , qua pollebat, fapientiam & fan-'

(äitatem, poft Diuum Pctrum in Sede Apoftolica fue-

ceffit ordine Papa IV. Clemens primus di&us , cuius

paftorali vigilantia, Ъс faluberrimis inftitutis res Chri-

Шапа magnos in Vrbe progreflus fecit , donee à Traia-

no comprehenfus , atque in Tauricam Cherfoneilim-»-

exul miffus, ibidem innumeris clams miraculis, tandem

anchorà eolio eius alligatà, in mare prseeipiratus , mar-

tyrio«

Page 82: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachij. •• ^* ff

tyrfoque coronatus, in Caelum abijt . Hic a Domîtû- Mors cle,

no ad Traiani tcrtium peruenit апгит,а quo exilio шеайвв^

muldbtusin Infula Ponti, vbiduo millia Chrilii¿ ПО* qua e*m_j

rum ad marmora fecanda damnai crum c-fft-ndit , qui lunt •

dum aquae penuria laborarem, precibus ad Deumiufis

fbntem dédit fitibundis,infjgni iànè miraculo, agni pede

cftoffum i poflquam vero anchorá eolio eius ailigatá ta»

profundum proieéhis fùiflet , paulo poft Chriftiani pro-

digiofo receííu maris, domuncvilam Aogeltcis manibus

conftrucbm, vná cum anehora fbluta, S. vero Pontift- *

cem exanimem reperemnt , cuius morte operibufqueL*

adeö prodigiofis > multa Infidelium millia conuerfi tra-

duntur» Sedk annos ix. dies lv.

Poñ S. dementem Ocbuium, floruit in Vrbcj 2f?£S*

anno ctreiter 9 г. vti Sabellicus tefiatur, Agapitus Oda- oiim, Рой»

uius , Vir fplendidus, & Senatorias dignitatis- muñere^ oSii'VÏ

dariflimus >ex eadem Oclauia Шгре Cießrifque proía- milia- Ann°

pia oriundas ; Atque ex hoc natu* eft magnus illo

Cafare* Exercicus iub Traiano Dux , Placidus nomi-

вв > qui polka, baptiímo cutunitus fufeepto >, Euftachij

Bornen meruit* vriieum hiflbrJat nofiraargumentumu í

cuius aclca in prima parte fosé proíecuti fùmus>..

Hunc pofteá аппсь circiter ipo. per continuarib p&awCa.

fuccefïîonetn iècutus CaftinuSiOdauius , patricia digni- согпспГь

täte illuftris, ex. quo prodijt vir multifariam doâus , JjJJj6 *

pofleà ob Gngularem vitar iânâitatem & fapientianb , no 190.

in fupremum Apoftolicse dignitatis apieem eueâus,

Cornelius Papa primus dictus fuir , qui 8c fub Gallo б£

Yolufiano irnpp. anno 25.0. martyrio coronatus fedit

annos.

Page 83: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

$6 Pars Hé Genealogía

annos t. menta, dies 4. ita Petrus Diaconus in fermo-

nequodam habito in honorem S. Placidi difcipuli San-

' cti Benedi&i Abbatis . с

Placidus Refert quoque Eucherius in Oratione quadarrb

Romanus delaudibus S. dementis , quae in CaflTinenfi Coenobio

auno »70. afíeruatur, floruifle Roma; anno 270. alium Senatofem

Romanum> Placidum nomine, ex fupramemorata Oda-

oaauius uia, & S.Euftachij profapia oriundum , alterum quoque

ConfRora. Agapitum Ocbuium nomine,virum oppidb illuftrem-/,

Anno 300. ex qUOrum priori pCr continuam iùcceflîonem anno

TemdiwSc 490. falutis noftrae,prodijt Tertullus Patricius Roma*

poíeutiíSr1* nus &; Confuí , vir íplendidus , potens, S¿ opulentia_»

s pi'acS rerum ш*ег Romanos ípe&atiffimus , cuius meminit

fc^uiis^Be S# Gregorius Papa lib. 2. cap. 3. Dialog. & Gordianus

Monachus î in Vita S. Placidi Martyris, cuius fecun-

dum carnem Tertullus Pater fiiit; cui 6¿ Placidi no-

men, ob Placidi primi, feu S. Euftachij, à cuius paren

tela deícendebbt , in gloriofi Martyris memoriam im-

pofuit 5 hie poftea omnia bona Sublacenfi & Caffinenfi

Monattt rijs, in quibus Placidus S.Bcnedidi diícipuluob

agebat , teftamento tranícripfit , vti in fequentibus ex-

ponetur. . .;

Verum ne hucufque quicquam aut ex noünu»

mente, aut opinione dixifle videamur, omnium te

ilen? hic addam Franciícum Zazaram, qui citato li-

йю"ат* bro de Nobilitate Itálica , obtenus ex Archiuijs

S. Enft. ex- Monafteriorum Sublacenfis* Caflinenfis. , Fameniis,

plica t • , ' , .

ac ¿S. Cofma: & Damiani codicibus vetuititTimis ,

quam exa&iiiimè omnia deraonftrat. Sed verba eius

Ita-

Page 84: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

<H:.S¡>Eufla£hij$..x./: $7

Itálico Jfermoncàd {fobiJjendam. icrum veritatémY ap*« , „-и-**

Т?е О&а«м Domaâ ÉuMacbio adTertuüum Senate*

■ * rem 7{omanumpropagauone¿x Francifc* -, -л ' "

' ■' .1V»mv \ ••. . V: -.:'»Л fu;. лч\ . > ,• t

ríVE î familia Euítaclwana fie loxjmtar 2>атзга : WtfjU

tjß \la ñeramente auguBifsimafamiglia Ottauia ^o-*

mana -i pmgenitrice deW Imperador* Ottauio <>éugtño y

o 4*^tauiano Pacificó pojjeßore -dell' Fn^erfo \y.'V~yi

fori <ol hunt délia. -Çattolica Fedï intorm dgU.anni

del Signore 500. TertuMo JPairitio "Romano , il . qua*

le fu Confûle , fecondo gV oui cohfolam l'antre ,523. de

lo fplendore e potença del quale , y¡* mention &an Gre.,

gor. al cap. i . dû г. lib. de: fuoi..Dialogic t- CfotdianiZ л'», к «»Л

Monaco , wia disSan-PÙrido fuo figliuÁlo i .tLeone' ■pertuijtB C^1

Cardinale Oßienfein più luogi%dellafiia. -Спийо* *, йе/ £*aliâiïiV

délia quale .■> oue fleggom le lor ~>tí>e , l'/mperadmGiu&ir tre ""мао^,

»*л»0 /о chiamafempre exa.dc\fo i<ioè jwxug}»* v ¿4*0»- màt"S' ^

feriqueßoCaualiereal-Mmte ^fmo. inñeme con V~ita** IJordan°í|?,

I« г% • • J M € '• 1 X1/ j. i, en — • "omo Л*ПЬ

/шм Pamttotfellajamigla £ Lauma,con EquizJoiBoezjo a <>a cogn*ri$

Simmaco , e Giordano Aniajyanclo eglinff Patritij , C'àrtf» . ^мпп"1*

Senaiori fymani fuoi parent* yper tyifitare il gran вепе^еЬт

iWr? San !Benedetto commune parente à -tutti -, San Мац & РЬо '«m,

re ßgliuoU del Senator Equ\zjoYe fan Placido figlinqlojiï и*ь - ч

е^о Tertulio) difcepoli ambiduoi del P. San 'Benedetto a cui

n u

Page 85: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

58 Pars II. GênealogJa

Ampiifltrt« t* fcßiTmußo (kM.i%„gtAn corti . the катил ntïïlÇol»

ёоллю f»- di Sicilia* con fette mila íerui. fenza le 1er motil efifliuo-

Jo,S. Befiel h, nel principio della quaL donazjone- regtßrata neu. Archm,

t$bt?L c*fin- ed '» Pi"" DiatcnoMJmedelkfua Horia* ft legge

in (juefta guifa di lui :

T.trtutui Dei gratia itm&ifsim* jRegin* C*liTer±

\fíífdof¡f гл<\ы ^Жо'пмпл Ciuimù Pattitim¡l)f&atorihis i Senat*

non» ¿cu. toribus , Confulibus , Proconftáibw , Pr*f:eBif , Tribu-

тш , Centurionibus-, DecurionihuSf ómnibus hominihus per

Шит crhem commormtihus■-, Щтлпл Ditùni fubiacfftti-

bus , Salutem , f£¡ ptrpetuam paccm Ce. 'Ñella quoi

donadme alike del fudetto , Jrv'iyfc contient чщл цгяж

defçrizjene tfaltri beni¿ donàti doil médefimoPrencifie »

e particoUrmente di^na detie.ijue cafe v s» Др»м imÍ

¿fámtti CsIíq ) c»<r- "Vi /» fabricate, il Montñtrh > ^

Gbiefa dkS, £rafmo da fuoi defcendenti , cve.fi wfca«

»o¿ée <jj/i»f ,»4to ¿«tt> JT¿»J» Planao . JBx Ы tee patct , ve*.

Placida i» jjuiTi eife auod 2Uz;íaBa tot геШтопгк probet aTertul*paterna do- , .. . n. , . .,, / F , .

mo m mete lumex Octauia itirpe naturri v ' cogtutos queque nar

SobSn«' ЬвШв E(^kiiii»>B«)iïiura,Syra^nwchum rglorwfos íub»

«um cum_. Theodorico Gothorum R«¿e martyres y exdomo Ani~

uneutibn* CK* tuas inferna prognatos. hüDWifle * Tertuliem* vero vk

4ei¿)nail0r ribus, raekarum^uc ditionui» pofleflione- peténtçjïb

fuiífe, ev arnpkdewaaooe , §\&m kitüitu^ ÜJij fiii S* Fi*»

. cidiMönaChiyMonafterijs San<âi Benedidi relicjuir, ôc

ex alijsjpfis rélrôis vberiùs paulö inferiùs ofteridit ► Ex

Termita* P^btela quöque S. Euibchij deiceûdifie Teítülbm^

SsK"* P*0*** Sànâ* Ràddi, mdèfâtet, ¿juod Placidi eomer*

filio fuá imponi voUicik in meraoriam. Pksidi y íub

Page 86: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

4. •» ¿V'lil***

-fí ». í J <>

ii ( i

s. i ¡v .i'i ■■■

£.! ■• ■ с

i y. : « ' i ■

t. i -• . .

U.'J f

I.J. J

JSjEuflachij* иЛ <j>

Hacfriano Caîfare Dueis , qui cœlèiti vî£ppç íA moftt£3

cofiucrfus,in Baptifmatis fufceptKMß^ Eusebius vocari

voluit, fcquenrjbus verbis democrat Z,azara ; Il no*

me di Placida figlic<£ Tertuïïoyfùmnwato foi daqueßo

Prenctpenel Juo primogénito-, in memoria folenne del pri~>

mo gloriojb San Piaado del [цо Jangue , the fit frima

паю dAgapito Senator fymano •> tome fthà dalle fante

ie^ioni delta fuá "vita*, dal Sahellico e da akri fmtUtày A SWiçj^,

i qualireferifcano > che da Maeftro.e general GouerñatQ: fuch,*

n delle Armi. deliImperador JTjrajanj , *uoHi fa/ioCa- Jf^pl¡¿^df

ualiere di Chrißofarfi ntlhattefimo nominare £uflach¡o-> nominat; $

dopo hotter dato ampio luogo aila miraiil fua'o.ocaKjone^ i,u, îcixuiîï

dat U fegm.neüa divina appar¡tiene del San^iffimo ^mUTIS^Á^y

uaior^frà U corna £<vn Сёгис^тепШ fi ritrouiocaçcpando «fcfceadebâi

nel monU Z/uUureJlp^luegotcome-neJ/afua Y.4â fikßßiM oonuerfie

fuopatrimonio , nel confine, délia Maßa Appolonia fu i Ii- JjjJjJ ^

mili dell' antico fiato Tufculano r\erfo Caprant^^oggi 5ïï£Uo *

dc¿ia de iColosmft'/V, сщ fu in memoria di ¿fíefjx, ap- tercern ua

parixioM fahncata VP atptiça Chiefa.xh*. tut**. я^А^^ом

freftwta /'» honore dHía $eatiftùna Vergm^^lф*>J^,^.

güito miracole rwmïnata Sama Maria Ж^КЖщеЦа^ър***

ey^que&o &ate de ТфЖ' ~ф$* fawglia 0цац&м&1 uÄ"«»'

in pmUoUrt <^na gran fartf. ¿ella, Citid ^diVeiem e , J ,1r>

Tnfcoü m, Ex hac fe^ioeepronja ^чж 4e 5* ,EufíacJti¿| :í^. 'Д

ad Cl riiiumtor.lierfione ií» V.iflMSW» f€Cf$f^m*#,i-Vb оа>.лй;Ь

delistjocMs^HiccßöfltSvita ^^г^№аШ^9»«ЛГ^ -Vi

deánt . Qwa » & ea quae de <^a&a#f&fajf>ja'¿ à Чдеа^ '

Ha "D.Eu-

Page 87: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

бo Pars II. Genealogía

i ■:

Tufrtianc ^Euftachïmrt>Y<rtûlIum,fènâ:afqtie Pontífices Cíe*

d^ wffl- mentem , & Gxnelium defeendifíe oífendimus , iflu

№ui W prsetedtm» e»varijs Roman« hiftoriíé laiptoribus ad-

"JreíS. dujcmioé , ícÍTé'fané«ongFuunt . Quin &Tcrrull.um¿*

eiufqikrpj earuhdern ditionum r quas olim mm .O&aunis Ma»

i o os fem г i л \ г4- rv i • i- л

per ¡n Оси- fliiíius , tura Placidus , portea Eufiachius didus pot*

ma feu S. с f • \ • • • i г -rr

tuifaciij teoít , verum & legiti mum dominum tuilie, ex am-

¡83$?^» pMsfima ptfttífr donatione , qua Monafterium Subla--

cenfe Bcnedidi , örScolaiBc«: rntuitu Pkcidi om4

Mum h^redem iríftituit,8¿ Tu-iculanœ Vrbis,cçteromraq5

* locorumluriídidjonieius fubiedorumd Sublaeo^vfque

; ad mare . Sed audian>us Za2ar» de hifce- autenticam>

éwifirmat relatiooem, fcjui ро1Циага vbefi difeupfa de SS. Ch--

dkaaZaaa.» mente,& Corrtelio Pontificibus &> Martyribtis^ Eu-

ílachjai á\ familia ». kielt , -Oiäauio1 Sanguine natis;

-, ©ftertdjfièt, eiuidem adTertulJum propagationem ex,

donatione Mcnaiterio Subläccrnfi £da probat *. ;

\ PlWçida> come anche fuqi fratelli hauéndo imitate

. ...> . . ancbt netmartirio ifuoi antenati rparticolarmente Otto*

,. : nm.Okm'toù\'f$An Cofhelio> Samißimi Papi ее Martiri o

znú^S ; Euchtrihií San Gemente fouellünda пей éfiñob¿*k

fcripror <«+ ^Y*/<rí¿tfc»m ftatrem) nè- téfiimohfa ezjamdio quelio eífir-

Subiacenfi fWfff drLeJdrea ttrrfre^ dalla quale nel 270. <t«f№

D.D*Be^° Plácido SecondoConfole^mano^ alié quält corone fia¿

fÜwcíiíÍ0 ¿T"**/^' ftnàhnentes comeß ¿ detto- le trionfali ghirlan

tatérufcu- dé* Sakti ßgliitoli del fudetto Tertulio Pàtritia*, il t¡ua~

ommbusTaï 1* Ж**" del' fudetto^ dono nondimeno à San 'Benedetto-^

ù*uF?[£~* SantA Scdüñka, ed al Sacro lora Monafkrio diS**

JJ¿£K do bi*CÜ l* ßcjf* Ciita di Tufeeli con ahn bmt ¿wrUliz*

Page 88: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

;VrS*£uflachij. 61

\icnalifino al mare , cjuantunque dopo la medefinta Città

ß ritrotti ritornata nelle îraggioni degïOitauij fuoifuceeffori

per continúalo dominio di molte ¿entinara d anni, come g¡úy ,

firfè per пита infeudatione o concefsicne che ne confeguif,

fere dagl'Alíati Suhlacenfi conforme alla fréquente 4,fan-

%a ehe fe ne legge.del rinueñirne ViÜefsi Donatarij^ o loro

defeendent i con aualche nuoùo pefo di riecnofeimento - o

d'altra feruitü aoblatione , della cpini prima donatione

/atta di eífa Città Tufculana ne lejrfiamo la cenfirmazianû _ .„

at ô .О rcgorio Alagno . e primo Jtfmtepce dt tal nome, jut пл one coo

ta al medefims Monaíierib, il quarto anno del fuo Pon. gonut ю!и

tifieato re ffiñrata nel finetdeü antico códice de Priuilefffü B»w biüru-

У n <n j- » i- * i r *o/« memo quodi

di quelia aadia in lingua Longebardai, nejeriio anche nel »p Arch mío,

la Crónica di quella Chiefa con lefeguenti parole. . tenetur...

GREGORIVS EPISCOPVS SERWS SERVORVM:

DEI REVERENDISSIMO A€ PRVDENTISSIMO HO

NORATO PRESBYTERО ET MONAGO ATQV.E PAR--

ViSSIMO ABBAT! VENERABlLIS- MONAST£RII

S-ANCTI CONFESS. AC P- BENEDICTI » ET S- VIRO

SORÔR IS EIVS- SCBOLASTlCAE. > QVI PONITVR.

IN SVB^ACV.. :

M im ¿i*.* /.'••:}•; ■'* "••■:>>

ET CONFIAMOS CART.VI.AM: QVAM. FECIT

TERTVLIiVS PATRITIVS DE T.VSCVLANO ET DE

SVBLACV IVI.IANO' CVM ECCLEbIA SANCTI DO-

NATI., ET СУМ TVRRE CVM; COLONIS ET COLO* '

NABVS SVJS ET SANCTAE. MARIAEL IN SVBLACO

VS.QVE AD MARE- ' . . . Мот

Ccn quel che. feguè,.. Venne queHo religioftfsimo huomo nuiïïcp 5J,"

Tertulio à. marte, à 14. di. Luglia del 536. è fu fepolto SÍSííí

nel МсплЯеш di. Monte Calino , hauen do pero laida- Mótuvaifi

to

Page 89: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

&ъ Pars II. Genealogía

to ddle fue mogli ( cffvnafà della gente Flama y e IQ

tra fu Fauñina ßgl uola di L Annio huerm .cctifdare

Fiiü Tema San Placido ¿Monaco e Martire , S.tutkbio (¿Marti*

poÄim re , S Vettorino Maniré , S. Flavia Martire , цил.

£acri< • U tutti ígnitamente in Sicilia nella Città di aMcffin*^

llama. _ y* *

Fauftina. j,er comandamento del Saraceno Manuca Ttrantw л

Euftachiu's. 5. diOttolrre del 5 41. con le loro palme trwnfanti fe ne

^üeam'su* ^olarono ai Cielo, lafciando che la Chiefa dordine tU

cilia pro San Placido* face(fe. e ¿lella Гил nafeita, e del fuo mar*

CruiftoiMa J a.J . ' ■ . í - i

HUTha pyra tirio con i jrateui jedel ujumentan^a m quel antics hin-

" OCC ' «0, che da Monaci CeleSiini fi recita nella folenpità ; delU

morte Uro : Placidus Stirpe narus Q¿hui*¿ cum tratrbus*

& Flauia - E dnma lettera deîT imperador Giuttimano

regißrata well ifteßo Arch. Caffe da Pietro Diacun queß*

guifa di lui parímente ft legte . ;

Donatione EX SACRA DiVAU FL- IVSTINIANI IMPERA-

á Tertulio TORIS NOTVM i OyALlT£R PLACíDVS NOSTEÄ

neSoScw DILECTISSIMVS NEPOS EXaDELPHI NOSTRI TER-,

firmar luti- TVLLI MAGNIFICENTISSIMVS FILIVS AD NO-

STnui: STRAM Celsitvdinem veniens etc. confir-lar diploma _

te. MAMVS ETC

CVNCTA QVAE IDEM PATRITIVS > TVM IAM

DICTO PLACIDO FILIO SVO» TVM BENEDICTO

SERVO DOMINI OBTVLIT , SCILICET CASSINVM »

CASTRVM FORTVNAE» INTERAMNEAM , ETC

epoi.

NEC NON ET DOMVM DlLECTI PLACIDI

IAM DICTI NOSTRÍ NEPOTlS IN CELIO MONTE

AETERNAE VRBTS NOSTRAE CONSTRVCTAM , SI-,

MVL ETIAM» ETC. QVAE IDEM DlIECTVS EVA-

DELPHVS NOSTER TERTVLLVS EX PARTE STIR-

PIS OCTAVÏAE IN APVLIA * HABVIT» ETOî >-."\V .

Ed

Page 90: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

SEuftachij. IV 6$

Ed in ПтАлЪтй diTeodora, AuguHa aViñejfo San Pía-

cid»fuo ñipóte regiñrata tome di[opta cost leggiamo i

SACRA DIVAUS THEODORДЕ AVGVSTÀE AD

ÍLÁCIDVM NEPOTEM &YVM э ETC THEODORA SSfiJL

PIÍSSIMA SEMPER AVGVSTA PLACIDO RELIGIO-" Auguta..

SO , STEPHANO NEPOTI DILECTISSIMO » ETC. OBvxorimii-

SINGVLARIS. IMLECTIONIS RETINACVLVM IN¡1Í1

GENITORR m ) NOSTRO AVTEM COGNATO

GiORlÓSAE MEMORIAE TERTVLLO MAGNíFl-

CENTISSLMO ET SPECTATO PATRITIO, ETC

Et i» queHo medemoHeg. leggiamo i» тж T^efcritto di Pa-

pa Figilio al detto Imperador CfwBiniano qaefte parole i

PIISSIMVM VESTRVM IMPERIVM GRATIA DI

VINA MARTYRE CHRISTI PLACIDO INTVENTE

VNA CVk DOMINA THEODORA AVGVSTA ET Papa Vígí-

NATIS EIVS CVSTODlAT> ATQVE OMNIVM GEN- ¡j¡¡J¡| Im~

TIVM COLLA S-VBSTERNAT.

Fioriron o nella Rom. República со i medefimi nonti <й

Placido e di Agapitodi quefia planta Placido terçp Confo-

le nel 483. ed Agapit.o ConfoleneL <>io.de quali altrme*

Ex hiíce fat patent Tertulli vires 6c opu]entia_j , „.

quin & parentela non lolura cum Octauio Салаго кшл ъ р*

AuguÜo •> fed & cum Imperatore Iutöoiano , qui сипи ьйаио0*

fcmper cxadelphum, ideft, Patruum iuumvocat (fiqui-Im*v

dem. rft grafca exaetelphos idem-eft ác. j^truelisv erant*

enim Pater bßiniani imp* & Pater Tertulli fratres)

inediâisfuis, queis omnia ea, quae religiofiffimai fa-

mÍ!iáeS¡ Benedict rtligioftfîimus Princeps donauerat ,

Csfarea authoritate confirmât * Denique Syluiam Diul

Gregorij' matrem ex bac familia Tertulliana , id cít r

Oâauia ortamfequemibus verbis teñatur .

Page 91: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

¿4 Pare H- Genealogía

Syluiamater Wacque parimtnte di queftanon tnm%efcgpofa\d>e

s. círegoiij illußre famiglia Ottauia, Siluta, donna Santa ^moglie di

mûuuiona- Gordiano Anido , dal cui felicifsimo matrimonio Meque

à Gord£í San Gregorio Magno , facendofi di lui mencione in^vnty

exfamüia-. donatione j che nel j 6 fi feceЛ San Henedettó in Mon-

do&P. S. te Сafino , da Gordiano /Üußrifsimo e ßeftahil Ccnfole

?ы7есхЬ deÏÏ almaVecchia Città di ^отл^ nelia quale fi legge

Pa rtir- сой . v - Л' > J

pe oriunda . : . ■■■ > \2 '¿ ¿H

innuir . /n prafentia diexi gloriofifsimi Tertullí nostra a Deo

Refcríptum conferuaneU alma Ciuitatis %om* Patritij фе. hacvnmid

Syuix . intementn dileB'tfimi Щ noñri Gregorif- propter fingulA-

rgm dilecíionem л qúaminiam difth Plácido » 1%) Mau

ro fèjc: ac pro rédemptione quoque anima тел , SiluU

Ухогк me*->wc nvnpropter Foliéis atque Tranfiüa, totiuf^

que ftirpü Octauiaad pofsidendttm фс. Jß пей ah/a che

col confentimento di ejfa Siluia San Gregorio Magno fui

figliuolo , nel quarto anno delfuo Pontificate, fece al M»-

nifterio SuMacenfedera MaßaTrabarla fuoi confini de

Tiuoli * ".i- .•■ / 1 . • 1 j

С A P V T I V, r .

De FamiiU Euñachiana ¿Tertulio in pofleriora témpora

propagations , I ■. y. ;

Dlximusin pœcedemi capite de familia? ^сЪшж

à S.Euíkchio ad Tereullum propagatioqe.i nunc

reibt î quomodó illaper varios ramos in poûeriora-»

fécula fuerit propagata \ ex queis luculenter patebit,

hodier-

Page 92: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euñachi] . ^ 6$

ïiodiernam Exctlkntiffimam de Comitibus Polanorum

Ducum Familiam , tum à S. Euftachio > tum á ТепиШ

progenie) cum nonnullis ad Tertullianam olim ftirpcm

•pertincmibus ditionibus, -hereditario i^uodam iure per

Comités Tufculanos , aliofque ramos Gomitum Ana-

gniae y&c Signiae propagatam fùiiïe . Verum vt ha?c íua

authenticatione confient, Zazaram diligcntifsimum £1-

müiarum Italicarum exploratorem adducemus , is enim

in citato iam fepius libro , titulo , Delia famiglia di

S.EuBachio , fie dicit :

Sin qui di queВa 2{eligiofa » non meno che Serenif-

fima gente Ottauia ; percioche da queßo tempo à гоо.е

piùannim poi , che duro il 2(egno de Longobardi in Ita-

liaЖ loro non fi ritroua memoria alcuna che pofsi riputarfi

bafieuole alla *verità e fineerità dell'lBorta, tutioche da

moderni fe <vadino indiuerfe occafioni ricordando huomini

di queßa pianta, con manifeBi errori per ogni parte che ne

trattarono , fenza xátra autorità , che del detto /ого, che

non per altro lafeiando con efsi il с reder figúrate a cht pia-

ct \ 40 ripiglando VorMne della mia teßitura dire , che

dourà qui baBare il nárrame per continuaient e chiareZj-

ZJ dalia l>erità di queBa loro fuccefsione: quel che puo ra*

gioneuolmente ritrarfi della grandezjjt loro e fplendore per

detto corfo di tempo, con l inuecchiata autorità del auguBif-

fimo fungue Ottauio, che fin ne tempi deRa diuifion del*

VImperio ferono acquiBato del Principóte Tufculam^

con nuouo titolo de gran Conti . ritrouandofiper l'iBvrie lo

ro menzjone con queBo titolo fin dal Imperio di Ludouico

Pió > e del Gran Cario fuopadre , il quale fu il primo che

t. 1 intro-

Page 93: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

66 Pars II. Genealogía

mtroduceße feudi in Itaita, e ne Hau friuati mm e miño

Imperio frл limiti deli''Imperio %omano; anti per maggior

teHimoniança della prerogatiua in 2(oma, continuâta delta

detta famiglia Ottauia , doppo il 2(eg»o de Longobardi neb

le perJone di quefti Conti di Tufcelo , ne apportaremo Van*

Èorità^ehefe ne legge in Leone Card. QH. chefori circa del

I IOo. alcapo 63. del 4. Hb. deïï hiß- Сafsin. di Pietro

Diácono con tali parole, oltre deU'infinite che per quellarchi-

mofe ne leggono, conforme andarerm di mano in mano fe*

guenda *

Ptoiomstus Int-era Imperator Vrhem mrreßus* сит РашвсетDuxTufcu- JT л * J ' t nJ

lanus Ludo- dtjcejstße cognojceret , Conjales у Senatares, ф> Proceres

lomatrimcH partim donts,partim promifsis adft trahens , ToUmeo ill**

pitTvndí& ßri °&au*aimuprogenia Tolomei magnificettofsim't fy*

itatus Tu- manorum ConfulismiaTterMmfiliam Tuam in matrimo*fculanus cû . .. * л . i J.i j J. . .

omnibus ntumwnxtt, eiqwe oblaus plurtbus doms -> quicqutd Auas

Emapudefi tm Gregoritu alijque parentes halmerant fiue determina-

ttt\St°* rant y Tolomeoipji eiufque haredihts authoritäte fita in

permanfc» perpetuum donauit .

IU" Di quefto Tolomeo ß difcorrx , nella defcendenzjk.

che fegairemo diteßeredi queßigran Conti di Tufcoliydek*

l'<-\Uimi progenitm, de quali t primi che ritrouiarm rir

Cordati e can moka fama furono>, come figut\>

Capita Familia Oäaui* ah Augußo Oäauiana, <zfqtte ad

Principes ф* Comités Tufculanosjx ArnoldeУчло*

tib» de ligno <~\it*)ó* Zazsjara deprompta.

Auguftus Oâauius Catfar > &b quo Chriftus ni*

tus eft « Anni Chrifti ¿

Еааь»

Page 94: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

■л ;S.Euftachij; 67

.'. : г Fauirïnus Oâauitis Vir Cóf.Pater S.Cïe.Papaî.70

Agapitus Ocbuius Vir Gonf.Pater S.Euíta& ^1

Placidus!. O&auius poileà Euítachius Л - 1 •• î

gîorioius Martyr fub Adriano , ч ¡ s м

Caítinus Oítctuius Conk Rom. Pater

S. Gornelij Рарзв , & Martyris » 270

Placidus Ii. O&iíius СопП Rom. 1 ' z6ö

Confíantinus Comesj&: Patricius Rom.a quo Go-

mitum familia originem duxkvtefte Volaterrano. 421

Placidus Щ. Oebuius Confuí Rom. 48 $

Agapitus Oebuius Confuí Rom. 510

Tertullusl. Oebuius AniciusConf.Rom.4 quo.

Tertullus II. Tertulli I. filius potenrif-

fimus Romanorum , & Dominus Tuiculani

flatus, Pater S.Placidi Maryris . 5 iS

Ex horum faecunda propagatione Gothorum ir-

ruptione interpofitayfiiccedentibus tcmporibus, prodie-

runr primo Comités Cseiàris ex Domo Anicia, & Oâa-

uia, Principes potentiffimi > qui 8г Comités de monto

Auentino dica' fùerunt ; quorum alij Vrbe relicb Tuf-

culum , auitum соrum Patrimonium occuparunt, Co

mités ,inde Tufculani dtâifuerunt j alij in Germaniam

abeuntes ex domo Pierleonia, & Prangipania , ibidem-,

decuriîi temporum Dornum Auftriacam fundaííe fc-

runtur ; alij lllyricum > Hung ¡riamque profcâi , po

tentes iam viribus , in Italiam reduces , Domui Comi-

tum Signieniium nomen dederuntj quiomnes partim iê

ex domo Anicia , partim «x Octauia , feu S; Euítachij,

aut à fàmiliarum Capitibus , ex Pierlonia Frangipania-

I 2 que

Page 95: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

é8 Pars IL Genealogía

que fè prognatos glorkmur, quamuis reuera omncs hat

reccnfitae famlliœ pro vna & eadem iure cenferi de-

béant , paulo poft hiculemer oftendemus: fed vt ad Co

mités Tufcubnos rcuertamur. , Capita horum poten-

tiflTimi fuerunt Ptolomœus , & Bendi&us, quorum illc^

à Carolo Magno filio, Imperatore Ludouico Pío Ptelo-

ma?i genero (fiquidem Be rtarn fi Ii im iûam in matri-

monium dederat Ptolomaeo II. Ptolomaei I. filia > vtr

íupra ex Zazara oftcndimus ) in caput Tuíeulani fía-,

tus cuccbs , Euíhchianam > ideil Oda-uiam famiiianb >

vti ex fèqucnti Genealogía paret , vberi fœtu ad pofte-

ios traduxit .. Benediâus vero Comimm ramiliam- tri-

plici ramo fœcundam, in haec vfque témpora felicilfi-

mè propagauit y vti ex IK Geneologia patet

A Tertulliana itaque familia , quorum tres ab Ar*

noldo Vvioa potentes Romanas Vrbis Confides, recen-

femur, duo il 1 i ííipranominati Principes , & Tufculanit

ßatus Poífeífores ,.Ptolomaeus , & Benedictas , videlicet

capita familia Comimm, defcenderunt . Sed iam. ferien*

Genealogía: exponam ..

Tabula Genealógica Comitura>

Tufculanorurn..

Atque Ьзес fiint, quae dé Geneolögia Euftachiana»

fufius forfan quam: par erat tranfègimns > qui vero res,

geftas fingulorum y donationes , inílrumenta v teftatio-

nes, defiderat, is confulat Zazaram > vbi fufioribus at-

guincntis fingula tianfaâa reperiet ».

Ab

Page 96: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Оме-м

l

I

l

\

|

1

|

i ц

l

|

l

l

l

- Ã

712"*_* ___

or,о

\

’I ‚ `l ` '

‘t l

О

l

a. l

i

С

l 1 ‚ l

и

I ' . с

9

' о

нйь

' ..с

ч

\‚

/‚

l орс.

Page 97: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

‘l " '

С .300“

с

с I

' ч

и о

.

‚и

l . .

.

Í

'n

1

I

l

‘ . с I

~

. v

‘.

5 ‚я. . ': _

\

K

"

l

lU l

«l

I

0 `

l

1

*Rv о | 2

\ н

‚5 о '

l

i

в

i l

ß " l

n ч .l

C

’ l

. I’

ч ‚`

- y д А

Рс . I

lf

l.

‚ с

’ ` | ‚А \ в. l . ‘

l

`

`

ì

\

-

‹'.` о u ‚о " в ‘ '

L

О

r .

\ I n о д

'l

l

l

1

с

l О

C

д

d .

.10(

ц

‚ан-‚ьчю.

‚Ё/

l

. Il.

_l

l

I

`‚

l I~7`

_J

J

a

i l lo

' o

‘1.

.l

о

l

AJ.

1I

DI

А

\

о

D l.

q

l l |

a

I

1

l

n

n

.n

. n.

0,( I

n

ì .

‘ I v.' a\.`l\

С

l

О

I

a. s д

‘ r

о

fl

`

I ‘ и _“

I

1"~°f ’D lyО I I

‚в

в ч.

l 0 I

I

а. . l

I* д

.

.

`

l

Page 98: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

. ' S Euñachij r r:r; -69

Ab Euíbchiana Genealogía alms ffidetur Ramus

Neapolim dedu&us ad fàmiliam Afflicbrurn, cjuos ideo . . j ^ ,

ex afHiäionibus , quas cum fuis S. Euftachiiis paffils '

fuerat. Neapolitan! Scriptores di&os efle volunt. Ex-

tat in hunc vfque diem Neapoli palatium magnifi.

cum Affliäorum, in quo peruetufía pidurà, tota vita-. Afffifiorom

. banco Eultacmj» in lignum luse ex eodem originis , ex- n* famiii*

prefla fpeclatur. Verum quid Seipio Mazzella in hi- °Sv> Maz

floria iua Ncapclitana de eadicat, audiamus, verba fup- 2clIa leil6"

ponam : La famiglia d'Afßitti e molto antica e nobile ,

perche trabe l'origine fua da Placido Humano Maeßto

deüi Caualieri deu Imperadore Traimo , à cuifù familia*-

rifsimo -, ejfendo poi per injftiratione: diuina dmenutd Cbru

ßiano e ebiamatofi Fußachh , riceuè la Corona del mar

tirio fotto VImperio di Adriano , cast da¡H afßittioni che

paù detto Caualiert di Cbrißo , ifuoi ßglioU acejuißarona

il cognome cCAfßitto , la cjualfamiglia moßro il ßto 'va

lore per defenßene deüa Santa Fede . Fú di cpaeßa fami

glia Gran Maeßra de Qaualieri Templarij Campanella

dAfßitto. Signare di fydegaldo, di Redine, et deüa Adolpar

fà molto caro à Gimanna I. Filippa ÄAfßitto-, che fu.

Giußitiero della Provincia di Abruzjjt . e oenebe ne tern-

pi antichi queßa famiglia- fù fioridifsima di Caualieri ,.

hoggi nandtmeno grandemente ahonda , batiendo buon

numero di ecceüenti Capitani , e di ricchi IBaroni , e

pcfsiede il Centado di Triuenfo > del quale ne Signore

Ferrante d' sAffiitio : hà data fama ancora à queßa

Cafa Mattta d¡ <iAfßitto ecceüentifsima /urifccnfulto r

%£gio: Cünßgliero 5 fà per- arme <¡uefia famiglia.

Cam*

•MliH .t.

Page 99: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

70 Pars IL . Genealogía

Campo di Merli £oro poßi in сampo aburro.

Armafanf ° * ^rraa nuius &вйв Euíbchunae, fuerunt Leo &

lim de Affi- LupüS pedibus poikrioribus iniiftentcs intra campum ,

ilis' ex quorum faucibus exibant infantes femiinglutiti , ve-

ftiti viridi colore, & capitibus eorum diademate Sanctis

vfitato impofito ; Léo dextram , Lupus finiftram oecü-

I pabat , quod faciebant in memoriam miraculofi fuccef-

sùs filiorum S.Eufíachij, Agapiti & Theopiili , proutiib

vita eiufdem narrauimus. CalTjdi quoque impone-

bantduo cornuacerui, intra qu« Crucifixus , in me

moriam apparitionis S. Euihcniolactae in monte VvU

tureHo . Sed audiamus Zazaratn de his « • ^

Zazaraar IiArme di queña famigliadi S. Eußachio furono

ma familia come dißopra , <vn Leone & isn Lupo, leuati in piedi den-

«phc«[ch^ tr0 rvn feudo con Ie Zfimpc difuora limadall abra , daUe

bocche de quali yfciuano duoi putti mezjto ingbiotiiti , *ve*

ßiti di verdezcan le diademe de Santi : il Lime alla deßra

del Lupoy quello d oro in campo vermiglio, e quefio >ermi

glio in argento, benebe il ramo , che últimamente di queßs

razjzjt profefso la parte Gibellinay tangió la diuifa^iei

Leçn d'oro in argento , tuíto ció per lapietofa memoria del

miracolo, che fegui nelle perfone de Santi Agapito e Theth

pißo piceclini ßjrliuolini di S. Eußachio , nel pajjar ilßu-*

me amhedue preß -, l ^\no da im Lione ■> e l altro da<*~\n

Lupo ; fù Anche il loro elmo coronato con l'imprefa di due

corna di Cerno frú le quali t il Santofgno della Croce-,per

memoria di queüa apparitione , chefuccedè À S. Eußachio

auanti la fua conuerßone, ritrouandoß nel monte V*vltn<s

relio à cAccia.frà limiti delloßate Tufculano j e da Ludo-

uteo

Page 100: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

j. S.Euöachij. ; 71

niсо. Imperadores mentre corono la Сdonna de Сohnefi", ^»

coronato anche il loro elmo, ejfendö diqueße due cafe di

detta Paula fuperflite di qttefla гаца'\ per la quale fuoi

foßeri hanpoßo nel lor Áiufeo ilfeguente Qenotaphio .

DEO VIVENTI .

1AVLAE OÇTAVIAE A S.EVSTACHIO ROMANAE pft™

Jt I л .< pRjNCfPISSAE l!u '■> ' - ' tritix Ro-

IOANNIS PODII CATÍNf ET'ALlORVM PLVRIVM {S^sf

OPPIDORVM APVD SABINOS REGVlf' ftachij.

PEUPETVl HttlK !1 *

EX MAGNIS, TVSCVtANORVM COMITIBVS.

OCTAVIA AVGVStrSSIMA GENTE'

' gen re.

IX QVIBVS PRAETER CAETERA VRBIS

ET FAMILIAE LVMJNARIA

TREDECIM, PONTIFICES SVPER SOilO PETRI

. REFVLSERVNT

EX QVA VNA TANTAE PROSAPIAS RELIQVA

FRATRIBVS MARCHIONIBVS CASTELLIS

DE S.BVSTACHIO PRINCIPIBVS ROMANIS ET

NEPOTIBVS

IVRE SANGUINIS VIRTVS ET SPLENDOR

MANAVIT

VRBIS NOBILISSIMAE » PROINDE TANTAE

VIRTVTIS ET SPLENDORIS HAEREDES

MGNVS HOC SEMPITERNVM FAMAE

ET HOMINIS. P. C*

De rcliquis inícriptionibus vide inEcclcfia S.Euftachij

in Vrbe * Sequuntur Arma Familia? Eulhchiana?.

CA»

Page 101: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

7t .Pars II. Genealogía

oArmaÇ

'^amífice

i *

tífiticl

b-íuftachy

С A P V T V.

Laus familif

Coraicum .

De Çenealogia Qomitum SignU , Poli , c> ZSalmontonü

infería ÇenealogU S. Eußtebij , л Tertulio Sena-

tore Romano primàm in Comités Tufculanos^

& deinde in dittos Comitum familias

сотinnataferie deriuata.

ORigo familias Comrturavtiantiquitatenulli cedit,

ita cfuoque tantam fibi nominis fâmam,iantam re-

rum geftarum mirhitüdine & copia seftimationem , tan

tam denique ob preclara grandium ex ea prodeuntiurrb

Heroum facinora gloriarn peperit , vt in ijs dcforibendis

vel ipfa Hiftoricorum ingenia calamoíl]ué defàtigaffe-»

videatur . Tametfi verô illa eadem-in varios diuuífa ra

mos longé larèque íé propagarit , ad vnius tamen arbo-

ris

V

Page 102: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

■u* S. Eûftathi^.i .«4 £j

ris radicem facile reduci poííe , Genealogía luculenter

docet '■> vt proindê dicta familia haud incongruè affimi-

lari poiïit arbori , qua; quadruphd ramorum extenfro-

ne , quàm fuitfœcunda , tam illuftris femper fru&ibuf-

q;uc immortalitate plenis , nullo non tempore in orbej»

eminuit . Sunt qui eam ex Anida familia prodijfíe di-

cunt , exeo capite perfuafi , qnod in paîatio Opito

jino , in Tabula familiärem Romànarum, haec verba

legantur-:

"i ANICIA EX QVA PIERLEONIA » FRANGIPA-

NlA> ET COMITVM FAMIL1AE EXIERVNT:

quae eadem verba Poli in palatio Ducis geRtilitijs armis Quatnor

inferipta me legifle memini . Sed qui hafee quatuor fa SuSat

milias reéfcè vnam cum altera combinauerit , is eam va-

rijs matrimoniorum nexibus ità vnitam Comperiet , vt

quamam ex hifee prima coeteris originem dederit, dif-

pici vix poiTit j cum íingulíe cum fingulis cognationum

affinitatumque - vinculis iuncbe> vnam quafi , vt ex Ge-

nealogijs earum patet , exhibere videantur . Vera n ne

quicquam nottro inftirùto défit , hoc loco Ducum Po-

lanorum de Comitibus , á prion's temponbus in hune „

vfque diem continua! a iêrie ab O&auia »feu S. Etfftachij

familia, аит A nicia def enditle oftendend иm refíat •■, (êcu-

ti verö in omnibus fumus Genealogiam Ccmiturrb

Marci Dionifi j, Itálico idiomate conicriptam, cui titulus

crt, Genealogía di Cafa Conti •

DixiftMJs iiv precedenti Genealogía * quomodo

pofteritas S. Euftachij , ad vfque Tertulli Scnatoris Ro

mani potentiffim* témpora deriuata, hinc ad Duces

К Tu-

Page 103: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

7\ Pars IL Genealogía

Tufculanos , Principes omnium tunc temporis poten-

tiffimos , öc Romana» Vrbis.vn icos dominatores, perue-

nerkj. Iam vera quomodo, familia horum Principum %

à. (]uibus,Comitura nomen ad poftcros. profluxtt, tern*-

pore [nnoccntij III. in tres fucceííu temporis ramos dU

uiía. fit , hoc capite. oûcndamus »

fcuTçoro!* Anna itacjue. bk icv Tuículanorum Comitum prin~

t^a'äP'' cipem.agebai ßenedic^us^ex Ocbuia,<k Diui Euítacnij

çropagawf,. ítirpe criginem ducens v vir potens & inter Proceres.

Romanes prudendi,.viribu$,confilioq; prselbntifíimus i

vndèpro íiirr.nwL, qua potiebatur authoritate & poten»

tiarSergium fil iura Comiteru Tuículanura v cuem fà-

SereiuiP*^ ctiont fiia.preu.alcnte x iam Cardinalera. in. Sedem Diul

¿aJ^cJ,e Petri contra, fufbagia populi , <jui Formofuro Portuen-

wKi»iuicurfcnxEpilcopum.petebat>J intulit,,anno 8¿¿ i. quitametíL

'** bis in exilíum pulfus, Scà fedefua dciectus »legitimis.

umenPontificibuiEormoib,, fcloannelX* mortuis.,.

in. Sede Apoftolica confirmatus fuir.. IoannesXI*. in-

quit. Ciacconius., Strgij/) <r\t:aiuntt filitu, fymanus. ex.

Comitihtis Tufadanu , c¡hí. ijdem. funt. ex Comitihmi Sir

mit de.Comitjhus:poßeÄ.dt&i,) amxt^o. Рстфсммп

adeptas ¿Ibérico fratre. Sergij , filio, Benedi&i potfsir

mú^laíar.anteMíc, poli: Caroii.Calui ex icalia diíceílum,

cxpulíwíwjuQ Bomà Longobardornm. Regem, confuía*

r¿ pot^ftfttÄ Yrbam. adminißrans- 1> Sjgonio tefie Vrbis.

yoKftÍV1. Monarchiami adeptus. , pra axbiijia fumma. potcflatc;

fretus,agebat omnia . HicgenuitDeodatum, & Ociá

banos uianunfcv qui, роДеа Pontifexmutato nomine^bannes,

xiL Pomir XU^noroinariwoluit) поа oiû 1 8. annoxum. electus*

aquo,.

Page 104: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

;i :;Sl£iifläch^i гиА ft

з quo & Otto Rex Romanoram fuit m Imperatörerh

coronatus« Deodatus genuit Gregorium , Grcgorius

Albericum, patrem duorucn Poittificum, Benedict! Vif.

&: Ioannis XIX. Greigoriui Quidonem Dominum Po*

Ii y, 8t Thcophilactmn > quem püerum annoram vnde- JJjjSjJi'

eim adhuc impuberem, in Sedem Apoltolicam patris ^^«ee

cuexit potenm , & Benedictus IX. dictusfutt, quita- puer u. an-'

men luafu b. Baitholomaei Abbatis Gryptae Ferratae, ad 4,orunK

vlteriorem a?ratem>depofito aliquantifpeT Pontificatu ,

fketione tandem patris prseualcicente, denub Sedi Diui

PetrLadmoms^in legitimum Pontificem electusfuit, de

quo vide Cardinalem Petrum Damianum , & Glabel-

lum Monachum Clumiacenfem» Quido genüit Ioan-

nem Mîncium Pièudopapam Benedir.rum X. i058.de-

quo Ciacconius . 'BenediBus X. Antipapa Z?elitris

oriundas , ante' Póntificatum Joannes Aiincius diBus , Pa

trem haitut ¿Huidonem exTufeulanis \& GallerU conti-

tibus primarium in Urbe hominzm, quippe qui fepiem ^„ido rjo.

Pontífices m fuá familia habuerat •, Sergium IIL loan JJ^

пет XI. XI/. XIX. & ЪепеаЧВит Vil, VtlK ¿f«a ftn¿

& IX. Hic BenedictusX» à praedceiiore polka excom- * B

municatus , & Sacerdotio fp jliatus, ad S. Mariam Ma-

iorcm pritiatern vitam agens > moerore anîmi deceiiit.

Quido pra»tereà genuit Berardum -, & Gregoriiîm Уhic

genuit Pctrum de Anagnia -, Pétrin» Trafimundum , Se

Paulunr, 1 luafirrundus Thomam de Supino, qui fuit

pater Innocentij Ш. gloriofiffirni Pontificia 11^7. ЪС Ram», т.

Riccirdi Comiris Sorani^ Tub quibtis, Tuículanomrrb ¿¡¡¡¿¡¡¡¡^

Gomitum nomine cetíante, Ducum Polanorum Ъс Val- vaimonto-

К 2 mon-

Page 105: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

76 Pars IL Genealogía

I

шопtonenfium ramus peí PauJum > vel vtafij volunt >

Ioannem Riccardi filium , ariginem duxk > quae conti

núate Genealogiae feries in hunc vfque diem durât , vti

' ex Tabula Genealógica patet «. Petrus de Anagnia prae-

rereà genuit PauJum > hic Philippum> d quo incipic ra-

àPhuîpiS' mus. Gregorij IX. Pontificis *, Paulus Mathiam , 6c

fj»pagawfc Trifiinium qui pater fuit Hugolini,poftea. Gregorij IX.

Pontificis Maxim i : Mathias verô pater Rinaldi,. polka

Alexandri IV. Pontificis . Atque hi iuntproprij,, &ge*

Duini Pontiíces familia: de GomitibuS)Cjuos vulgo Co

tí vocant, praeter feptem Pontífices ex familia Comi-

tuen Tufculanorum5á cjuibus pofteri Comités de Signia.

deícenderuut , fupramemoratos . Vt proindè ex hit-

ce Familiar de Comitibus ex continuata Comitum ferie:

demonfirataí antiquitas , fplendor & magnifiecntia íat

fuperque irmotefcat, vtpotè qua? praeter duo» Antipapas,,

decern Pontificum gloria exornata fit , ex quibus mno--

centius III. &c Gregorius IX. rerun* geitarum magnitu-

dine totum Mundum replerunt,de quorum c¡uidcm ian-

eütate , iníiitutis,, virtutumque prasftanria praeftat tacere,

quam parcius ieiuniuíq> fcribere . Qui porro vltimoru га

Ducum PolanorumTroquati^LotharijjInnocjcntijjAppij^

Oddonis, &Ioannis Nicolaiydigniffimi modo Romana:

Vrbi$ Gubernatoris, cui , & veluxi Abbati B. Virginia

de Vvkurella opus hoc infcripiimus,res geftas diftinâius

nofle defiderat > is. Marcum Dionyiium lib. de Ge- .

nealogia Comitum, Itálico idiomate. fcriptum confulat 5.

Vbi omnium vitas quam fuiiffimè defcriptas leperiet.

fipe ad Carolum II. qui hodiè Dux. Polanus gloriofat

fàmi»

Page 106: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

.

ч

.

0

.’

-.

Íl

.r

x

\0

о

о

''

ОI

II

_

lI.

.Il

I

Оr

I4

D

.а,I

l

l

l

I.l

I

ai

O

_

ч

.o

A

.

д

о

-__I

\

iŕl

e

.

.

W

i

_1Illlíi

'-1.

I‘|11

«l

Il

Il

Il.

‘l

и|

.«.w

_.

af

ll

чs

»t

_.

т.l

-.

.a

-__

ч.

‘A

Ñ,

nlll.-

'Il'

ÍI

llI

|'I

111,1..-

...l

lull

ll'

P|

I

Page 107: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

76 Pars II. Genealogia

montonenlìum,ramus per Paulum', vel' ' vt alìj „от;

Ioannem Riccardi lilium ,_originem duxir.; quae conci@

nuaga Genealogia ieries in hunc quuediem durar, Ívti

' ex Tabula Genealogica pater . Petrus d'eAnagnia prie-'

Юта: Hl.

â. Phill'pr

Magna*

rereà genuit Рампы] зЫс _Philippum , :ì quo incipit ra

mus. Gregorij. IX. Pomilicis з Paulus` Marl-:iam , 8C

Ttilìinium ,qui pater fuit Hugolinipolleì Gregorij IX..

Pontiñcis Maximi : Mathias verò parer Rinaldi, polleà

Alexandri IV. Pontilìcis . Atque hi {im-t proprij, 8: дан -

nuini Pontiáices familiar de Comitibus,quos vulgo Сб—

ti vocant , prœter feptem- Pontifices ex familia Comi

tum Tufculanorum,:i quibus pollcri Comites de Signia.

deicenderunt „ {upramcmoratos . Vt. proindèiex hill

ce Familias de Comitibus ex continuata Comitum. ferie

demonßratœ. antiquitas , {plendorôc magnificentia far.

fuperque innotefcat, vtgotè q_uœ prœter duos.Antipapas,.

dcccm Pontificum gloritì exornatá lit ,J ex 'quibus Inno»

centius III. 8c Gregorius IX. rerum` gellar'u'm magnitw.

dine totum Mundum replcrunt-„de quorumqu'idcmfan

(так „inßitutis,.virtutumque prœllantia `pmelìat tacere, -

quâm parciusieiuniufq; fcribcre... Qui potròvltimorum

Ducum Polanorumïroquati,Lotharij,Innoc.entij,ApPij,

Oddonisgôc Ioannis Nicolai, digni-fiimi modò Romana:

Vrbis Gubernatoris., cui , ôcveluti Abbati. B. Virginia:

de Vvlcurclla opus hoc infcripfunus,res gelia's атташе;

nulle deliderat. „ is. Marcnmy Dionyfium lib. de Ge-è

людоеда. Comitum, Italico idiomate. fcriptum confular gl

Vbi Omnium. viras quam, lulìflìmè deiîzriplzasV reperiet:

'nique ad (Запоют II. qui фойе Dux. Polanus äoriofae

. _ _ _ mb

Page 108: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

I

t - -

I, J

Page 109: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

‘l

O 1h»

.'.gvvlv

Íl

.O

O'

n

ао

I

l'

D

O

J.

..a

ID

.Od

ч|l

III

o

v

Þ

l\

ul.;vill-.'00

lli

|0.nJ

lznlnn.

a‚Нм:

J,

l..

.Daui

Iq;

n.a

DJ

On

ОI

N,

ч.

ви

nl

.a

.

'l

'il

Il

fl

ъ

nn

nL

цl

nn

.I

Ol

l..

.

о|

Í

n.

Ч

1

в-l

On

l.

l

fo

l-

.ln

.O

o

n

1|

l

l

nl

C

n:n

n'n

v

D.I

.

\

l‘

l'I

l

In

al

II

l

l

.u

ÍI

nl

.n

on

'

.

.

.

n...o

l

`

|\

Íl

l

.

l.

l

O

a

nu

'In

n

n..O

спI

s

`

l'

.

ll

il

ll

4l

-

ol

.`

I

lI

ч

n

в

lO

l

O

ÍIl

l

Page 110: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

• &ЕиАасЦ1;лЛ 77

familia* ргжеп, omnibus Naturae talen tis, qua» magnum

Priwipem<fcGent,inftritàiiSyqïjeffi,vri likwplcs oóto filie-

runa propgätor eft' H^iJüöqy^ in filijs fuifrvberrimürr\

poßeris <io№№ fuie icriptoribus tricma ) non diípar ргэе-

deceíforibus , à qu»bfc?d$í«tfdminí4 Hertibusreltôtiu

rum confirió** » y- oU mu. > ... *Jj.¡n-!l

Phira hit adácre'poffem- de gloria fiúius Dömusy

fed enim ne limites propoíit* -mihi materiíe, qüa Ge

nealogiam S. Euft4chíjj fojuatäfiaedö^per Con itesTufcu-

lanosin vltim»йагсЛЩЦрШ ftánsfúíámíTdhtexeréícori*1

íHtueram» tranfilirevídereiTví ea eonfolto omittendü-;

duxi . Suppléant interim íüiiimiá;vaHorum,de hae'nobP

ItíTima iuxta atejue antiquiifaim familia , Authorum elo

gia , tum potiffimèm Andpeà* Salîc-eiMiflorici Cometí- Encomium^,

fis, de Нас gloriofa CemiHH» familia atteßati©> in hifto- -к." "

ria Comitum Paátianorum> vbi exprefsè dicit > hofee^"

Comités à Cotrítum Romanorum familia » iam ab an

no Gbfîft&f&f* bucHÍqufe deícéndere ► Alcuniiáiút^o*

gliono che dificenda queßa famiglia de Qonti di Padouл dû

qnelli di^oma, 1' qtfah nobilifisimi per ogni rifipetto , hanno'

con perpetuarte m'aiintérwtta linearprodotu' PrincipiJPrela*

ti^ardinali^e Papivfi the neüa Çivtà capo del Mondo tutto

non filo-ßa trà le prime » ma* nonfia *vkima trà le qttattro-

principalifsime poichefi legge nelVlSoria dtTracagnotar

che Onorio Imperator* défiderando di cacciaril Tiranno<

Qonñanüno 4 che nella Gallia осейfato VImperioft haue-

ua^gli mando fipro- cm t/n groflo ejfercito il Qonu- Qon~

Bantinoy Tatritio "Romano, di moho valore neWarmi, di¡

molti anni pvimA chiamauano Qcnti 5 quei Qamglierl

I»»-

Page 111: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

jr 8 Pars Ц. ! fjfentíalogia

frincipali > che nelU corte del Briunipe pin ЬоПОГМо Imgo

Ыиеиат, e da\ïaccompagnât VlmperAton ejftrgti

jemprt л1flanco , erano di quefto neme detti : hercio ehe

fomitts foi tKcmctmdoU vociiMAijfe, Qonu , aliro che

qiteftokrcpelhiwgw &т*ъ>о1фы ¿f ¿ú^.^.t.:

Hunc Conltantinum Comitem, & Patricium Ro

manian Belfortius m luis cpron içis ciicic . tempore Zoíi-

mi Ponjif]ci$:a»n9 :4i^« Ä^ H^riö Impemoic iru

Galliam cum valido Exercitu, ad propulfandani tyrap.

oí iem Conihntirii i qui graui jugo-GaWam iniufto

titulo premebat , milium fuifle*vbi eum iuxta Ciuita-

tem Melatenièm commiffo praeiio , viçit , Imperio; le

gitimo Imperatori jeftifutOii оЬащшп Imperiuip.be*

. neficium prxßitum» Honorjius Gaefart $¿ ipfum cum vni-

' perià familiaíua in meriturp dignitatis gradumextulit*

vtfemper ex eius generatipne quofdarp fecum eííe vo-

luerit,vndè primurn quoquefamuM deiGomitibus dieb

fiut » :Ita Bclfört.ius , Sc, Vplaterranus in fua Anthropo-

logia, quem confule . Hinc poitea natí (vat Cornices

ex domo Anicia , Principes qui Comités de monter

Auentino dißifuerunt* quorum alij relira Roma Tu- ,

feul um occuparunt , Comités Tufculani difti > qui om-

nes quoad paternam lineam ex Odauia gente , ideít

SanCti Euítachij prognatos, quoad mjtcrnam vero llir-

pem, ex Domo Iuuaorigmem fe nacbs gloriantur ....

Sed hscc omnia paulo fufius deferibenda duxi ».,-.

i-.;* Cum in Tabula, Capkoîij de Romanis familijs

irciía reperiantur haec verba, vt in prsecedenubus otfen-

dimus .

ANI-

Page 112: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

" S. EuftáchijJ тД 7$

ANICÍA DOMY^i EX Q¿A MERÍEOKÍIA , FKAN-V

GIPANIA, ET, COMITVM FAMIUAE PRODlRRVNT'-,

facile vnam cura alia comparant! patebit , haíce quatuor

familias vnam & eandem originaliter cumAnicia, &

Octauia conûruere > quod hoc loco oftendendum re

iht . Nam> vt xc€tè Philippus Gothus Siculus , apud

Amoldum Vvion in bib. Ligni vitse , in Tract, quenx»;

de inuentione corporum SS. Placidi Anicij Abbaris

Sociorum , detoumphomartyrij in ea cekbrato expo-

fuit >.Tertullum non tarn ex Domo Anicia, quam ex,

Octauia prognatum aflfcrit^. quin 6t Pierleon iam >. 6¿

Frangipaniam ex eadera prodijííe büce verbis doCeti

J&Mttfl* £*tti>{fatt¡t$tymfofmqfíú¿ brenne ilgle>

rkfo *%imtire SsMaekh yCty. Gerdiana e Donato jf*w.

CompagnirßgUuoia di Tertulio, Prencipe de Patritif. Лота*

m, Padre dclla,Patria- i ñipóte, di Giuftmiano Anido- Im-

geradere. . /н»1 Tertulio d'inuitta fangue degl'Anicij , del

quale teñifcano Ai: Antonio' Сdonna, & Onoßria Panui-

m , thefono difcefi i Fv&ngip'üni). e da. qtteßi.U. Seremf-

fima Cafa d'Außrfa..- Httitre Tertulio pen moglie *~\n&.

Signora-di Cafa Ottauia quanto al Padre ) e della Flauia

quamadüa A4^re rr deUa;<jwA'le nacquero per brdine Placi-

dor Euüchiq? F^ittoriho^ Flauta .. Ex qujbius aperce,con

fiât Amiciara^Occauiaiiib Pittfleonmm» Se F^angipantam:

Com!tum,vnarn&: eandem -dir familia-m , quód &5 iu-

ркьAmoldum Vjviönf bifce verbis docet . Pierleones^Co-

mites de -mMWAnèntmO" Antcij, deinde Tufculani. dieli -,

fuenunt) oyn^eCüftytntoißantili*- ortgo y & confirmât di

cta Petrus, Yilla.de. Cöfnitibus, in lib. deJruienbcorpo*

tum,

Page 113: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

8o Pars II. Gcàealogia

rtraí/SS.Pkeidi & Sbc. 'Effi djc ¡V Pierleóniicénfijpiná'am.

Vero non lolùm candan famiJiam ciii , lëd & Comités

Signienfes ab «a deicendifle his verbis aflcrit. Рарл

<sánadeto i Conti di Segni y defeendono da, Fran~

gipani Anicij . Quomodo vero pars huius familia;, ex

Italia in Germaniam, Hungariam , Dalmatiamcjuej

traníplantata Fuerit, Amoldus< Vvion Tom. i.§.i 2. ¿zjt,

Ligno vitíc refèrr. ^tlicolaus Frangipanius. in ?uit, Ve~.

netijsfoluens -, in Daimatiamprimo , »vbifamiliam Щопп,

p'ahorum Scodrd WeH^uit , & PanorurnXSeggU deinde.

cuts Poßeritn Hungariam f¿) Croatiam projetli , claxif-

ßnuegentts in *~\ triufque Prauincijs> authored \txtiter.unt 9

Frangipaniorum fedteet * ф Sijrniorum • %íam nepotes,

eorum opibus , poîentia & digmïate illußres effeEti > in tjf-,

demProuincijs commuantes ,multis Qppidiï & magna di~

tiene potentes y Comitum Signit famiiiam nobilijsimam

frofAgàrunt . Et tnter cesteros ciaré oltendit Onofrms

I^nuinius rertrmHùngar. déc» x. 1ib.>\ cjticm confute.-.

Huic aiUpuiatur P*ùs JL P. M. lib. ¿. Comment. Co-

mires'Sgfliîè non ex inaterno , . y ri. multi perperam tra*

dunt, fed ex Paterno Sanguine frangipanios cfle. &con-

fequenter Anicios . Prias , inquït , Legati Hofnenfes ex

Adantua reeeßerunt quam prôditio innotefeeret . Qua ad

Legates HungarU primum delata eß . JJi fuemns Epi-

feopi duo, Qenadienßs tp* Signienfts , ф cum hü Siepha-

пш Çroatùt Qomes, origine Romanasл Frangiftania gente- >

qua SanEtifsimum olim Pontißeem Gregortur» produxit ,

Pr<tßulumdecus& normam. Et vel je* geutijiu;s armis

tum

Page 114: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

tenter 'pàtet . Nam,vt'redè cita to loco. Arfioldus Vvibai

Cejjfm»t, inquit, Fràngipanij Comités SignU pro armk

- gentilitijs in cceîofanguineo, aquilam auream , fntßulit «w-

gris fragmentatam, tefïulatam votant periti artis ,

aliquod pietatù auiu твЩ1Ытйт> faltem in armis appâ

teret , <um in cognominet quod ex Frangipanio in Signiuni

transit, quodammodo deperditum wideretur. Precedente

demum temporelfamilia h*c ittußris ad1 Anagniam

fUlém~£ampàrtU in Hernicos translata , quo tarnen tern-

-ports intertuiüo explicare non walex , ¡&idem quoque ciariß

ßmdextitiP,prowlitque< lámanos Pontífices doctrina ¿7»

faniïttate celebres, Innocenúum II/, Gregormm IX, &

AiexandmmJV* aiiofque Cardinales ,фxrvtriufqueßa-

tus , tarn ,£celeftaßici , quam ßtcularis i/iros praclarifsi-

mos.* Hxc Vvion . bx quibus Iuculenter pacet 'Comi

tés tum Anicios, tum Octauios , PierJeonios , Frangipa-

nios, Tuiculanos , Signios, varijs qua confanguinitatis ,

qua affinitatis gradibus ira fibi comunetos iuilievvtctm»

ааг vni & eidem origini mérito adnumerari ро(Пц$иЛ~.

. u:vyimo,S?Benedktum,TertulIum> Aequitium, quo*

juin ille Pater S. Placidi , alter Pater S» Mauri fuit , ex

Aniciay& Octauia íbrpe oriundos fuiiTe,ArnöldusVvio)\

üb. de Jigno Vite , hifee verbis oftendir : S.Ajtkm Ъе-

nediclus Prohns , Eufropvj Anicij Comitù fïurfi* film , ex

Abundantia '/{iguardata matre mmo &* eodem parta editi

cum forore Scolaßica anno 480. in Qivtitate VmbrU

^iurfiayrepudiatis rebus mundanùtfuer 14. annorum , an-

no Qbyifii 4P4- Eremum ingrefim , ordinem toto Orbe illa-

- L Urem

■i

Page 115: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

8* Pars IL Genealogía

ßrem inßituit Suhlaci , <~\íi cognatesfuos SS. Мшит

Placidumin Lege Domini , fg} monafiiep dtfciûlina in*

ßitnendos fufeepit ; Poßremo Tertutlifratruelüfui Caßtpo^

in quo Adomchomm regtdam , diuino diñante Jpiritu edi-

dit, ex qua imiuerfalu , Aionacborum Occidentalism Ta

ux $ Patrianka numeraria* effs meruit : пгее Yvion »

Vbi cxpreke SS. Maurum S¿ Placidum Anicios 6c со*

gnatosS* Benedicti vocat. Cum itaqne S. Maurus

Aequitio Anicio- Patre natus, Placidus vero ex TertuU

Ь Octauiogcnito&fif) praetcrea S* Benedictиль ScTet*

tullum patrueles > йие, quod idem eft, intrudes ex. duo-

bus fratribus natos noratnet i Tertullus vero cx.Octar

eia, S» Benedictus ex Anicia ilirpe natu&fèratur: patet

Anicios inter & Oœuios,magnam. £иШс ppomifeui fan*

guinis coniimcrionem . Sed heec ita fe habere >. ex Ar*,

noldo Vvionoftcndamus, citato libri loco, vbi expreiTis

verbis,,Sc Eupropium , Gordianuni,.Boë£iura , Acqut*

tium , Tertullum Anicios dicit : verba еш&Гит ■ , FL*,

ssíniew Prahus TermUus iünior* Уir Cmf f!^Patriuus<y

Flauij Anicij Probt Tertuäi filing anno 5 Qmfulatum

gefsit cuntt Flaaio Phdoxeno , i/tißafti Confutares docent .

jfium .^m;clar^mi.ßflendßrem, & potenttarn notant'

SkGregorim £apa(Di#L liLi* cap.3 Gordianas, in *~\itA

Siplaci^LeoOftienfis f in (Jhroniat.. Qaffmenfii, . Рент

&атшШщ lußinianus Imfetator i» epifiolufu» , qmnthtr

que &* fempen exaddphon , cjuod in graeco idem ac pa-*

true! em fonátg¿ SJPlacidum nepotemfuû appellat. fTxon

ejusfuitßlSa TiùAnnij Placidi OBanij Qonf 2(cm. quam

ф' Faußinam'V&caiam'VQlmt.y Somremque Elpit prim*

Page 116: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachij. Si

%Klij Anieij X/X:Worfr^XFjtyitQr*vtèrbïrtos efe

Placidum, V0огЫтЛ fEutychinm y ftkmam -, Syluiam ,

Ek Qjuibus apcrte deducitur Tertullum , Aequitiuiib ,

ЬОДиамб^Ъот^ PafrèWSv'Gregorrj ,

& Syluiam Ocbuiam matrem eiuíiiem>inter Placidum

&Mauram Anicios , ftricta confanguinitatis lege, ex

vna & cadem Anicio-Octauia ftirpe I originaliter pro

gnatos fuiííe , & coníéquenter ab Octauiano Auguflo

& S.Euftacbro originem fuam duxiíle ; Certè Aniciam

domum, vti 8¿ Octauiam omnium antiquiíTimas eífoi

íupaonVnfum fuit, cam vtramquc velab ipfis T^roja-

nis , Graecis Se Vlyfle gcnealogi » vt ex fuperius ali¿tis

patct, deriuent . Quemad nodum &: Glandorpius quo-

que in fuo Onomaftico Fam.Rom. fusé deducit . Octa-

tóos autem dictos quoque fuiílc Anicios, ob porentia ть

rerumque gelbrum g oríam , quafi díceres inuictos &

infuperabiles ; quod nomen tandem fucceflii tcmporuni

in famdise denominationem defciuit. Qua: omnia fui

fius demon ft rare poíkm , fi a ut fupracitatt Authored

idnonquamfcRifïimé' prjeÜitifícnt, autinftítuti noftri 1Й^-

ratio, qua Euftachianam folumnaodo fa nilia n (qua ггь » ; '»

ob dictas rAtiones non immérité Euftachio- Anicio-O« -о ■•..«'

ctauiam nominare beet) oftendere conrtituimus , id per*,

mitterct • Quare h*c de Genealogía Euftachiina íatis •

■ » ■ - , t «i * ■ .

'.I. -i, ■ t'i ~„v ' ¡i»-, с

L i PARS

Page 117: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

8z­ Pars IL-IGcneangîa

[мы ín/{íiuínмы, тысадит/Ева: JJ. Маш-ат

„у Placídum'in Lege Domini , с} тещ/1160 ` lima ini.I

{твердая} Pqßnemö- Tqrtßllïfütrulèf11; Сила),

inquo Мота/лопни regulam , diuinq diganme дыми edi»- _

dit, ex qua мифы. , Manac/90mm. Occidmmlgiòn.ш а) Рвите/м ummm@ ¿Mimi-wit : :banc Уйди .,

Vbi cxprcßê SS. Maurum 8L Placidum Anicioil` 8c con

Знаков S. Bcncâicti voca! . Cum ixaqae S. Mgmus cx

AcquitioAniein» Patte natus , Placidus verò cx Tènul»

lo Octauio gcnieus 6i, prœrcrca S.. Bcncdicmm. 8}: Теги

uullum рамные: ‚ Бис, quod idem cib Бите!“ cxclßo»

bns fruribus natos nomìnct a Terrullus.wcràf.cx0ctar

nia., S. Benedictus. ex «Aniciaiìirpc пашаEmana .pate `

Aniciosintcr 8c Ocœuiosßnwgnmâlilfc'pmmifcuifáœ

guiais coniunctioncm . Sed hœcï isa (ë. habere 5', chn.

noldo Vvion oßcndamus, citato-.libri loco, ubilexpccílis

verbis„8LEupxopium,' Стати„Воёйишэ. Acquis

tium ‚ TcrtullumAnicios clicir' :. дики-стыки ï. ‘EL«dnith ВИШИ Топили: шток; Vir fònfî nyatarícù'ßf,

F Am'ch Pmöi Телят. fl'ùas, anna; 2.3L' сидит35/31-can Flmio Pbiloxenv l, 'mi (bnfìlnrcs довел: .

Huila; clariyjìmißlendaum С?‘ ритму. мстит

мандата Рарщ'Вш. IMJ... “3.3 ç Giardißm..in mit@

SfPlncidzïïlJßo Oßz'enßsf, inf/ironica. Сайт, _ Реши;

ватт;(фиат [шестых in, гадай:[im ‚ infin/lf#

per@Ёжик ¿mdd an., quod in gtœco idem ac Рач

tiuelern {cnam-@4'> SJ.’ ладит nepoœmßû'appelln. Ухват;

aimfuitßlía Titi-.Anna Идей! Одену [он]: Ют. quam',

Faußinam @acum 'wlmi' , Soraŕemîue E Primm;v

Page 118: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

/ ь...

нEunachii. в;

‚об? ”Гатйи'тгга 'hrm cgi»

Наши“ Víůorîutń шит/ям ‚ладит; душит .

Ex qQìbu§áaîpcrtè51edgc§§ug ТсгщНщр, ‚дети-шт, ‚

нанятым; СтавимAbìçilim Paúém’S;Gregòr1j ,

8c Syluiam Oäauiaml'máfreâ'h einhëmdnter Placidum

ôcMaurum Anicios , [Ейска corrßnguinìtatis legc,-cx

vna 8c cadem Ankioßctàhia'ßìì'pc) originalitcr pro

gna'tos Гите ‚ ôcconfcquenter ab Octauiapo Augufìo

8: S.Euů{c'îńó pn'gímin бит дынек AClgmtè An'iciam

domum, vti 8: Octauiam omnium antiquiflìmas CHU,

ispraoñeńfumfuit,-cum vtramqucëvelab ipfìs 'Frqïäf

uis ’, став гас-Шубе genealogif, vt. cx {прет-Зав видав

расцветет; Quemadmodumßc Glandorpiusquo.

que in (no Onomaíìicb'FannRom. fusê deducir. Оша:

u'iosautcm дядю; quoqu'c мае Anicíos, ob poremiam,

rerumqué ведающим; quaíì cliceres inuicros 6:

яппфщыьъ ; читают-„раст (шеф: temp'orum

ìnńmûiœůenamimsibnem :defciuit` Oggi: omnia fuí

fuis 'ï daeŕnbn'fìrm:E рангах;Б 1шк Гфгёсйййг ‘ Amberes

id *mnquam шпата p'rœltiçilïcm -. am анаша noíìri

наб, quàßuůachianam Íolummodovfhnihzfn (quam. ъ '

ob’dittas ratiönes под imméritò ЕййасЬйогАпйсйо-О

ctauiam nominare Мест) oRenderc co'nůituimug ‚ йё-регь

minera .» Quart de Genealogia Euäachiana fatis .

.

l l

I . ‚ _ p .

. l . . ß ч, .1_ . vl. ~ . А‘ 'L' .l ­I~-‘\­ ч- .a '

*'Hv'fw'

A

‘.Lî. I’

“AH И) *1J

Page 119: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

84 .ЩЛ&2

"1 ' PARS TEIVri&y^

DcLocq Conucrfionis S. Euftachij ■

adChiiftum. î

• CAP V Го К i

Defcrtftio Lan: Cemerßonu S. Euftachij. •.. J

*"T"*Ybuf inter & Praeneften, veteris Lartj celebérrimas

JL Vrbes, altiftimorum montium catena ad decern

millia pafllum ex Borea in Autirum cxtenditur , quae

Vt iugis iuga montium continuata. ferie conne<âib,ita quo-

Jj^kcft Яие difficile!» > certifque temporibus ob fcopulofas, Ы

S.Euitachij. prxruptas montium cautes,, & praecipitia vbiqjuc paf-

iim obuia , tranfeuntibus pericolofum aíceníüm prœbeti

In akiisimo horum montiumr à Polo Oppido £xcellen*

tjQimi Caroli de Comitibus , Ducis Polani reCdentia ,

Defwi m H*um niillium paffum. fpatio afcendenîibus». Guada«

Pagi quod gnolium, vulgo Guadagnuolo inifa rupem toto Latió

íuadíSur fjDedabikm., condkiim óceuwit , te modo dj#i Ducis

Polani itmícuéttGni paret jquem pagum natura fcopulo-

lb muro iia cirçuracinxitî vt ne. vtiiigium quidem eins»

rupem eminus coipicientibus appareat,neqi.pagum prius

ibi conditum ientias , nifi vbi te intra pagi ропаггъ

Situ» Gua« de prehenderis j ell enim veluti intra faxofum quoddam

<u%noUi. Iccioium pofítum > vr non incongrue* nonnemo id Li-

thoeream humana carnem fàrtam , ab artoerese fimilitu»

diner

Page 120: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

----

i

I

Page 121: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

...u„,v,¢.~¢.A'n д. —'s

о

IJ. l':1w~ 'fr 1 ._x-»LA 'L ...a . 'w'vA ‚и ufllr

techРт‘о

arœ deMa

ÓpticaФ

\

Петр

cu'cuml'aç

l

._

V«un

V)cm

‚—

‚энь

..

.um

.

._к

~..

..

.l

«.

-.Г

A

„и.

.FaЕ

xЁ\ìiañ\§\ì-ìtì¥\\î\s\ìgiën`

...›ГГ..!га‚ì

~-.v_..r.o«P»„l|1báh:Fk

ь)...

8?

-.r

.Il

..

..Ё.

Ь.

‚1:

к.-.

.if

‹Ъ.I

«....Ínfw

к.

р

‚вщи

мч‘ц..10 _Y

Page 122: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

` — _ `ц. . . ‚—` r t ь- .n -»-“гч "ъ. ~ŕ ` _. ›.. ‚ ч, ~ ` . __ 0 ._. . NJ.; -„,Vv '-,Mcî

'`

› u» ' Y À'R cr.

то Rupw et Есс1егшг _ i wf , i i g;- ьюЁтшш „мы.

еМтет’еПа una сит . A i — ‚ ‘Ё’Въ'ёдтё’ hf'fm'f” "

‚ ‚ ‚ - ­ ‘ * ‘ ** 14: vetemburChi'ynanu

niacennbu: ions- ' ' ” ~ ~ ‚Ё“— ' 7 - f' C‘D»F1'ffu1‘np Чад—т

_ j: plń'z'nh'or'tm'

вывихе/{а Dez'pm'œ

GTI-Rudern Улей:Mo :

antn'z'j.

I’Pm'ta Iaftralz'fadßal'

Шиит acquiMond

[есть Juppedflzznr

Lportaptlfcr'anuveß/w д

MNO-Prœcz'píh'a ­ ъ

-.о:ь'.Д—

I‘l`

úц...„1.3..4gl'г.„дылда-шМы.„оl)

p.QAtm'ú'Ecelg/'Íœ. i

ьш—...д.в.._4._:...12$‘'

'AlA~

___.__b-»n-_bìм.

ii .О ‚

. «l „в „4;.‘А› .4.1 , „,¿w «wmlf ‚ч 4.„21435.‘дгьщдм..’-__1;лщ::,1зьц.:ц‚__./

о .

яд-.-—ь _ МщЩ“—_г

Page 123: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

'S

.%

i*

r * ■ - *

1

. .4 1 ... * г . - • - Г

...д ....

• . » *

? r ? M¿ iff'

• i

i'

«

: *'. .".i a:\ 5 ■

, ï." ' ''.H. -r-i

хин* :■' 1&>

■ .- -y , 4 •

I ' . ' -** -•

Page 124: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ziaoll io:;&£uftaebIjJ II г\:Я

dine introducb, dcfmicrit . Niíi entra natura hom m-.¡

íeopulorum munirainè hunc locum, ci nxilicí» nul la do-,

mus , ob ventojum , qui ibidem domimntur > iwç^'ï

tum &vio!cntiam, fubíiílere potuiífct» tantas queque \

• eft,vt ejeeo non vaiucrfum^dunataxatLatium,

Ы qua longé; btèque ïyrrhenum mare patet, fed/Sciexeoîonoç

Hernicorum , SamrüfamySabinjorum^iAprutiotua^ue lSË| ■ ра\

vaftos drtfriôus vnioo intuitu, facile cornprehendas }

Aeris ibidem dominantisca falubritas eÄ, vt plerique ad . • 1

nonagefimum , aut centcíimum annum pertingant j in-

uentus non ita pndem ante mcum aduentum Ruítiéus>r incoiarum.

qui centefimo décimo fext« aotaxis . íuae*nnovagricultu- 1 d|Ut"xnsut

ix adhuc > vel ad iuuenum inuidiam , .operam dàbat f

tandem non nifi ípirituum caloriíquc natiui refolutio-

ne defun&us . Et quod minim-eft, Íncolas tenuiffimo

vicl:u contenu ,cafeo, laäicinijs , allijs, caepis, herbif-

qae vrtam fui^entames^ aquae ;pb>u V vel <мшп>1* bene\

viuant,acidi vini hauitu fnim ex:ingunr, , quamuis aqua

multó ipfis vinocariùs conftet ; fi quidem mulieres ¿JJJ***'

vno à pagó circiter raflliaii , ск fönte in. quadarff ttiontisr

valle exurgente, hauftam , capite in rupeam habitado»

nem per oppidö fàlebroiâm viam afportare coguntur :.

qutt ft h$>erno tempore congelafcar, aqi:a ex niue reib»,

kjtá plarumque vtuntur, qui & niueorum floccorum

eumul is ita iubindè obruuntur» vt exire cafulas. non Ii- Ninibi»»hy

.r i ■ i n • • ' • m ■ . i er« bernotcm-

сеаГуши palarum benthcio amotis. nimbus pr-imo hbi.pore pcmè

viam Urauenint vVnde plerique , rebus omnibus prius.oblu,unuu:*

ad viuendum neccflarijs prouidc comparatis-. domi iL»

contintre coguntur, ignique perpetuo ailidcntes , labo

re

Page 125: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

86 Pars HL Locus conuerfionis

fe tjs temporibus congruo vitam non fine iueunditato

<oniumunt • Verum de origine S¿ etyaio huius loci, in»

fequentibus amplior dabitur dicendi materia» Quatè ad

inflltUtumnoltrurn. piJlcbift » ".:;;J."i!oiv 'Z :.-3

. . - Parro cx Guadagnoüo iarn deferipto , ad milîcj

Via ad г»- ^e!^ ptßuh реГ viam faxofam , & decliuitatc difficilerrb

jem^S rtu- laborioiamque, rcrfiis Borealem plagara 'delccndirur ki

Tcmpium_j planiciem modicam, praeeipkij ; vndique S¿ vndiquo

Deipax». circiirndatam* in qua propofiti nobis argument! LcgIc-

fia Deipara» fit obuiam, cuiu¿ originem & iunddtionem

• ; pau'ó poil exponemus > vbi priiis locum conuerfioni

Diui Fullachij confecratum * vberioribus argumentis

düücidkueriiiwf* , rr *. íí t ■ ■: i m-i::-M:¿ U. i )V , эигГ. ; :ú

' : j. ..,r¡ ^' f> •: ioIi. э m 1|ЛПГ|1 ií-r» .-. n rmbiii

ч - ■ : . t^;¡*. f 2;;: i:Í3Íí.í c oJr ::>•■; .s ло: ^fjiv

2?/ lowpresto V ¿^hCktjfhtSfmter хогяиял Cemi i*fiu y

f 'j S.Enftacbio cQ$ptrftotm occ*fí4ném\pr*láátf--.i .¿[s

« ' ■ - i- . -p t." ; ГЧ4:Ш) <ÎU'"'.5 ; Г7 fc.T •"; ил.

POft Ecxlefiam in planirie pauló ante deilriptanu,

20. circiter palmos diíTua, ingens illa rupee cer*

mtur , lupra quam lupramemoratum тСЛпх magnim-

dinis Ceruum, ímpetu üáo > be íalru proríus portento-

fb, veriù* inuolâflc , quam infiujue , in- vita Plactdi re-

cenfuimu:j quemque Placidus incredibili eius capien-

dideíiderio asibans, tametíi ínter fcopulorum gurgu

cia velu ti concluiu n , íam amplius íibi minime elabr

poííe credebat, cx faltu tarnen Шо ferai viribus íuper io-

ri, attonitus ltupefaâufque , prœda hebat cius>quenb

Page 126: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

~ S.EofactÜilI',!/ 8?

£Ы prœdam dcfiinarat, admirabili Cbrifti inter cornujt^

Cerui corufeantis apparitionc . Atque harc tupe» i!U

omnibus iceulis memprabilj»4, ííipa дцага incfbbilis

Des bonitas> tanta curtí dilecto íuo &rao operan digna«

ta fuit, cuius *Iiituáincn*a -пае гавийиаеащ » iQO. ferè Rupisdefci*

pahnorum cornperi v . olim maccefia fuit , íucceífu í ta-

men temporis, ad deuotioncm fidelium explendam^ex-

cifis hinc indè, ad éimanda pedum veßigia eauitatibuj*

BonnulJuiH aíccaidemibus in apieem adkurn pra:buit *

«juamuia bboriofùmr6tpericulis plenum í tanta tarnen

▼alüií veterum i ChпШаюешт m hune locum pietaS Demtmcula

& deuotio, vt in fumraitate rupis y quat nonnüllam la» Tupià

tkudinfem a^mktcb«, ad pciperram tarn miraeufofe ™s£'£c"ia

comreifionis memoriam, a?dicubm exinixefintrin ед- jnonamcon

que totк' s Feihi^oriam depinxerinty cuius tametfi £ub- Euftachfj 4

oícura pi&ura: veôigia nonnulli ex fènioribus, huius *dlllCâu-

ten itori j, olim adhuc fefe ©bíeruaflc teftati fint y. hodiè 3^n, -:i

tamen pratter qyaternoiirmwo^ пй altud^ fupeeflb vi* J

deas . Verum vt haec non aliter- ас diximus íe babero -»нл \.j

HHolligas, addam hoc loco verba- Fartorij Arçhiprcsby*

ten I olaniv c uî in quodsm hbelloà fe Itálico idiomas-

te CoBfcfripfoiMeevstysdic^ ..' ; ч

' * $Vrg* lungida^m^^etitimiglut *vn monte al- ЙЯйй

ùfsimo^ che frmdewdo il Home da f\» Caftella fîtuato ¡^j oIa;

neüa cima di efto", "p-'chiurha: "montAgna di Guadagnolo,

pvjfedittó 'dalia famtglia dé Conti de> Ducht di. Pdi*. Irk

*~vnúfendi(e di. vpteThiï monte , lacéale da altifsimi di-

rupi * prxcipitij ijopraña ad im amenifiima*~\alie, lien*

taz non. moho largti, } tempeftata per lo lungo da moitié.

coh-

Page 127: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

' tí Pats IIIij^fmSdÉiuerfionis

eeiMcttiP coronate di 9аЫшШу ap't&tüofti Ллт, banda.

ЩгЩ\ 'М ШгЫ[й^ГоШ dé zripardami* rito Máukrfi

did diSnbUco difàtk»ik'ttiollt >T£*!r* W(Ga8ellà, quàfi

*** h úV£jehtinóte iper quelle oXtifúme •rmntagne v:i/h tjuvHo 4uùgo

1 dfoi hé&Á*~\edktk fin fuuAt&wna Chiefa dedicata alia

"¿eatifsima Virgtmi\ ¡ Jetta^gia Santa Maria in Vmltm*

шйлч hora, non so per -quai torruttwne di vocaíolúy.chia*

mata Santa Maria deäa Montoreüa . QùiuLi traditio*

We de paefani, che accadeße quetyamirahiU• .apparition* -À

â'imumoiî Sant'Etiftachio rtnentre eghandana à caceta.,, dHStfltiO*

V^Vïx5l*k trà le comwd'fvn бумо^кюяъ&р&г.омлггАгеШ >JÊ

ci "ш dtà* memarimé ex étl edjßcaßc im-Jadettíh,Cbm

™>Mtimfablrgfai^:<fa^ e che la)

' dedicaffe adJionori delta Madre .dtlJujHïttorA H&f**t*fc

'bsfimaP(mt^a SikteHr<Lpritvmn ùjihrr siufl ] í~¿íq

Eremicob n:L::-rRffoílint'íq»cít)'iieiTqi4ciicíidí ¡ вН:>Егедд1со1ь: non

íicnffi К- "KilöiiÄDt^ imiiSi vtabxunni feçr«rimjjtp çpnfortio, ra

bicano. noi3tioT.£çiei j.ifupfâ^diôasiiupie pJaprtioJam,4omimçur

lami proprjje nibu* vAbufqwfi. [ш.цшаюто^хлт»

ingemtfuro iibaxe, exifuxiöe■: Goerpéntumi ¡quippéи

aquä,& lapidçs;dorfoimpô(ito5,pcr diflfcülini^m aiperg?

a "- ™ÍAr4ÍpÍ9afccnfooiriiUnibUs p«îib*irque.r^ptaq4i)i infum-

ii 1Ь "nwtítem r>on linemamfèfte.wfâe pcriçulo, ttknftulifíc*

femm*.¿teQlaóa «juoqwe-irïbortuJi 'formatti olçtjbuSf-

la&ucis » «eterifique herbis ркигао^-арсада' ibidem.çx-^

colutöe , & per nohntillüm quidem. temporis ípatiunx^

in ßcpMofa babíratieme viiam miferam duxiííe , dpacc

fmfe rigore leci , fiue periculoío, &c pleno labbris in eau-

-. tem

Page 128: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

;!» л S.Euftachij. 89

tcm afcenfu deícenfuque , fiue denique praecípitio-

rum latronumque metu perculfus, alibi tibi mcliorercb

ftationem quaercre coa&us fuit .

Porro cx ea rupis parte , quae Ecdefiam refpieit ,

ingens flflura cernitur , quam nonnulii ex traditions ,

tempore Dominica; paffionis, velipia natura eriarrb Crroufeu

inienfibrli, Deomorienti con dolente, ortam credant i £¡u!upc£l

hsec finura tantas circa imam partem quantiraris eft , vt ¿Í&S.-*

rnediocris corporis conftitutionis homines admittat faci-

le,corpulentiores vero íi non exeludat, faltem i js aditum

fummè d4fficilem praebeat -, per hanc ternis gradibus

intra longe latèque patentem cryptam, iuxta meam ob-

lêruationem 20, palm. longam, latqm 1 5, altitudinc, in

turbinatam fuperficiem definentc, defeenditur.

In medio huius cryptae , lapidea menfa Altaris ad

mftar conftrußa cernitur, in qua in hunc vfque diem,

Dciparae imago fpeebtur, quam duo capita SS. Apo-

ftolorum Petri & Pauli ,ex rudi lapide exfculpta , at-

que iniuria temporum veluti lêmefa , ftipant, «cornu

vero arula: fmiftro, aliud buftum cernitur , quod ta

rnen vti vetuftate confumptum , ita cuiufnam Sancü

fûerit, conieclriirare non licuit . In hac Crypta Diiium*

Euftachium , cum ab Apparitoribus ad martyrium qua>

reretur , nonnullo tempore fefe abfcondiííe, vti plebs

credit, ita quoque locum vfquc ad ridiculas fuperßitio-

nes honorare folet : Quomodô enim D. Euftachius

fcgifle martyrium did poteft, cum innepido animo

eumHadriano Caelâri iêad песет pro Chrifti amoro

fubeundam obtulifle,ex melioribus vita; (use Scriptori-

M bus

Page 129: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

9o Pars HL Locus conucrííonís:

bus confiât;, cuius, cryptae mentionem? quoquefacit (tu

pramenooratus Fattorius, hifce verbis :

« "?a «к» ^iétra ta Chiefai/erfo la/valie , ß alzjtfopra il rr-

îiatio . ¿fo il dir-up ato monte , ту» fcoglioaltifsima informa ro-

tonda délie mete antiche-> cioépiù ßretta. nelLa fommità ..

Sopra il qualefeoglio* vifono collocate hora le сатрапе >

е ft i/edono le vefligie d'~)>na cameretta antica : nel quai

feoglio fi diceefferfi fermato il Ceruo, traie corna del qua

le apparue il. Saluâtore. à Sant Euftachio .. 'Nonft puole

lo faglio tutto girare all'intornol, màfolo la meta.: effen -

do l'. altra. parte tutta fopra ï altifsimo. precipitio : ïaffa.

peroi alquanto. di Jpatio trà, la. Chiefa. e fe:9 doue fi <vede-

Уп apertura moho, ftretta , fi che difícilmente fipaßa yn,

киото.:* la quaL fiflura. hàdall/vna e dak"altraparte tan.

ta aggiuiiatamente glißffß rifeontri , che chiaramenté di-

moñra effet Hatagià. cofa. <~\nita i& aperta о per ter'

remota о come ajferifce la. commune deuotwne per mira-

colo\ per. dar, rtcetto a\Sant'EuBachio. , il.quale iui fece

lunga penitenta », Fajfando^ dunque per detta. fiffura>

e calando alcuni gradinuft entra in. <^\na. grotto, fatta à

forma di caparina , e nel meç£P fi è %>n'altare antichif-

fima, cm due. teñe dipietra aßai confúmate-., lequali di-

moñrano pera d' ejfere digloriofi Ápoñoii Santt. Pietra ,

t Paolo.., Came che in ,ognLopera Ьнапа nuuole iL nemico

del gener humana fopra. feminare la zjzania. , ejfende-

grandifsima la, deuotione del popólo invifitar quefia grot-

*л, fv¿ haueua. aggimta la fevnplicità. de gli huomini

razjj; e~\na vanat fufyerftitione di far cento pafii-> che:

nan. occerre qui. più À minuta, riferire *. Verum, vr quae-

hucuk

Page 130: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

■h S. Euftachij. . .. „ 91

hucufque defcripfimus vnico intuitu tomprehendas *

figuram fitumque loci hic iubneâendum ccnfui •

С A P V T I I ï.

De Pr.tdijs S-EuBachy, olim Placidi, ф/ vlinam

jüa -extiterint .

EX veteris Latij defcriptione conftat> totum hune

Tybur inter Praeneftemque ad pedes montium.»

diltriâum , Pedanam Regionem diâam fuiûV, in qua_»

vrbes maximè celebres , fuifie referuntur Saiftila , Lon- SajTuia &

gula , & Poluftia : de qmbus fupra portam Polani Op- quibus oppj

pidi hoc Epigramma legirar . tdpwdemt

NVNC POLVS , ANTlQyiS SVM DICTA POLVSTIÀ >

< PRISCVM

VIX PROPE QVAE TVERAS lONGVLA NOMEN

HABES

INFENSVS PATRIAE NOS MARCIVS ÀBSTVLIT

VRBI,

QVJID MIRVM > HAVD CYSTOS TVNC IOVIS

ALES ERAT V

Vndè à Pcluitia veteri , Poli Vrbs nomen Гиит habet : З^Гуша

Hiíce accedit Villa quoque Traiani Caefaris , quae olin-ь ¿fJJjj^J;

Ierocomium, ideft j facer Viens dicebatur, atque hoc «us.

nomen in hunc viquc diem rctinet , modô Cardinalis

Pij iurifdtôioni paret . Erat autem villa quondam ma-

gnificentiflima , vti rudera 8г aejuiduduum pontes cla

ré demorilirant, quorum prior, il ponte di S. Antonio

diiitur > alter in via, qua Roma Polumtenditur , il pon-

M 2 te

Page 131: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

çz Pars HL Locus conuerfionis

ti di nona , nomine obuius fit vterque ingentibus аг-

cuum pyJarumque molibus fpecb bi! is ,.quos monte in

termedio perfoiïo>aquam Martiam tum in hierocomiam

Traiani, tum in Adriani Tiburtinam Villam portalle >

ex fuperftitibus adbuc canalibus colligitur. Verurru

de hiíee in noftro Latió fufius diííeremus *

Hierocomium poft montis interiecti tranfitum fê-

quitur S. Gregorius,Oppidum Piorum familia» paren*

inter monttum gurguftia fupra viuumfaxum fundaturny

PoiSía? Ш1<^е ^ потше veteres Scriptorea

pida quon- triumph abat -, Erant enim Satfula > Longula , fiue Polu-

wa>.Valfco" oppida vti inter fe , ka &: ¿Equicolis vicina > ad*

qu» Volíeorum Regio veluti per cuneum cjuendanu

extendebatur , vti redé Dionyfius Blondufque contra-.

Ckiueriura exponunt ; Hinc vno circiter milliari diftat

cífewbu caía Corfcula hodiè Cafape iurifdtâionis eorundem*

d¿ qUO poft'eà plUribus-v Ab hoc tria millia- paiîuurrt

Poluftia vctus^v.nde noua,. vti fupra patuit , fuuiTu.

Poli nomen fumpfit > occurrit . Atqus ¡i, hoc Pe-

dano diftriéiu Dinum Erufíachkim , ohm Piacklurrb

praediafua villaíque poííedifle, confiât ex veterum tra«

ditione, vti eft. apud Zuzaram-, qui Placidum- Traiani-

Gasfaris^Archiftraregum huiu&diftriâùs dominum con*

ftituit, vti in genealogía eius docuimus ..

Cum prauereâ di&us. Placidus Traiano Caefari, ob*

uís^EÍfl^ ^n^gncm Romano Imperio prxílitam operam perac--

viiise Traía ceptus , ас fauore & gratis Caefarca fupra omnes .prin-

habuk'fua* cipes exaltatus , primum poft Cacfarem locum obtine-

eoüeflioDe*. ret., сше haud vero abßmile videtuij.illumdTraiano

bet-

Page 132: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

sinon ¡c S Eüftachíj ¿ I • г~гЛ 9f

fepîus ad Villau fuarn Hiercoçomiaihtum conuerfatio-

nis caufa , tum animi per venationes relaxandi ¿rafias

contendilïe*, Acceiïemnt. hifcc propria Plaeidi pnedia_*

Kierocomio connnia, quae vti montoGs fyluofifquo

oppleta diftri&ibus adiacebant , «a quoque haud exi^

guam> ob fèrarura ibidem ftabulantium multitudinerruy

venationum, quibus Placidus taiitopefêdeiecbbatur,oc-

cafionem praebebant . . .■ ;

In hike itaque Praedijs , vti S. Ioanncs Damaice-

bus traditj rum Euitachio ruiheanti per venationis prae¿

fc&um fignincamm fuifiet , exiitere ia montis plana

haud cxiguum ceruorum armentum , &c audito hoc

nuntio, Placidum fine mora ad eorum venarionem for

magna Principum cornitante caterua accinxifie 5 vbi

vero planum illud montis fuerit , diu dubius 8¿ anceps-

hxü > donee ex quadrieuni horum montium explora *

tione peritior inftrucliorque^ ex duplici plankie verita-

tem loci non incongrua соnieclura coníecutus fui, ÔC:

quoniam id ad noftrum inßitutum , & ad. locum con-

ucrGoni Diui buibcbijfacrum demonftrandum» псяь.

exigui momenti eft, paucis mentem meam exponam.

Dico itaque ex alterutro duorunv locorurn , ^^"*"Lo*w vbi

bulantium ceruorum ftationem eííe potuifíc : primam* |rJ™umr s*

in montis coneauo ,a» S- Gregorio afcendentibus binis* grande

ferèpaifura millibus diffito , qui locus hodiè ob aqua- d"taai

rum fçaturientium multitudinem vulgo VentrofA di-

citur>. Sc ab Ecclefia Deiparœ iaxoque Placidiano , vno<

cireiter milliari, per hórridas Sc confragofas montium.

crepidines difíat «, Altera ílatio eiíe potuit in Ulius*

mon»

с runm vi*

Page 133: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

94 Pars III. Locus conuerfionis

mont is planicie , ad quam Polo Guadagnolium aícen-

ditur , Sc hodierna die adhuc prata exhibent, vnicuni_i

Guadagnolienfium ad vitam fuftentandam, ob la&i-

cinorum vbertatem, fubfidium . Ex hifee pratis altif-

fima Guadagnolij rupes aicenditur , & hinc ad facrarrb

Dcipara? aedem faxumque Placidianum , vnius circiter

milliarisper íálebroííim defcenfum intertuallo deucni-

tur . Atquè ex hac vel illa ílatione, Placidus conípe^

dum immodicse magnitudinisceruum, perauia &cle-

uia ab omni fociorum comitatu auulfus , iniêqui cae-

pit vfque iaplanitiem illam faprà deferiptam , in q ua_»

poftmodum Ecclefia Deiparae olim Vvltuuillä, feu V'vl-

.«..; . turella ad rupem illam Chrifti vifione omnibus fseculisSitus rupis Г

£uftachiaiiï vencrabilem fundata mit , de qua poitea . Quemadmo-

dum enim planities haec à facra rupe terminabatur ex

vna parte, ita^uoque vndique &c vndique exaltera

parte praxipitijs circümdata, omnem Ceruo euadendi

ipem eludere videbatur \ Placido vero ad eum intra_*

haecgurguilia, veluti in montium quodam faecocon-

cludendum, animum addebat . Verum cura prodigioío

illo faltu Ceruum in rupem, non tarn inuolalíe, quam-.

r. Jnfilijße cerneret, ad taie fpeitaculura attonitus , non

jam venationem amplius , fed diuinum quid huic fub-

cííc ratus , animum eius in omnia alia mentis iênfiLr

conuertit , vti ex paulo ante fecuta Chriítí inter cornua

Cerui apparitione patuit . Sed quia digniffima funt,

quae de hifee refert S. loannes Damafcenus lib. 3.dcj

Imaginibus , hic verba eius, ad maiorem rerum attefta-

tionem fubiungenda duxi.

Page 134: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

-S.EuftachijJ?r . 9y

Ex Млпупа Sanèli Bußachij^ <pui & Placidas, s Damafcc

вит <vt folitus erat quadamdiecumexercitu atme от ««к l j.ck_>

ШШ comitatu m топшш пкпатнг y Ceruomm pajeen - dcfcnbic.

tium gregem efi conß;icam , eofque exercítu. de. more in

partes diñributo profequebatnr . Verum, sum in ijs ca-

ptendis tott« exercitus effet occupâtes, <vws eorum longe

totiitf gregis maximus atque1 pulcherrimus\ л reliquts Je-

cedens , per loca pr.erupta & afyera atque maeeeßa cum

ímpetu ferebatur > quem Placidas intuitiv , cupienfque

comprehendere^paueä cum militibws^ reliquos emnes relin-

quens infequi perrexit у eumqm comités defefsi eßenty

ipfe fohus m perjequendo form permanßt ßc enim Di*

uina Prouidentta tonßituerat , «ff пес equm einsс, пес

ipfe loci, difßcultatvdeßceret . Cum igitur diu perfecutus

effet , protut ab exträtu fuofe ejfe animaduertit ; Ceruus-

auum fugkbat : ipfe ^vero cumfummumfaxt faßigium

confcendißet , fecumque comiiem nullum. haberei -, circum-

ß^icieiat tP* cogitabat quonammodo Ceruum caperef-, At.

Saptentifsimm& Clementifimm Deus , qui omnes perfe-

quitur t'ius qua homines ad falutem'perducat-, hunc in

itfa ver.aticne/venaturi non 'Vt Cprnelium opera Petri y

fed <viPàulum perfequentem pr&fentia, fuà л Cum- enim

Placidos diu ßetißet ■ Ceruique magnitudinem intentis

oculis admiratus , nullam- eius capiendi rationem inueni*

ret , Deus iüe portentum ejufmcdi-, quod tarnen alienum-

non eßet. , пес. eius potentU magnitudinem. fuperaret ,.

oñendit . Quemadmodum enim aßn<t loquendi 'vim tri-

buens ^Balaam redarguit cogirata ч fie etiam hic inCer*

ui. eomihus SanEl**. Cruris imaginem. dermnñrauit adeo"

ful

Page 135: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

дб Pars IIL Lococomieriïonîs

..л , fuígentem, ^\t tñncem.SoUs ffUndaremym.' medioautem

cornuum formam Diuini Coxporv , quad falu\is поНгл

gratia fujcipere dignatus i fuerat , attributaque Ceruv

more humano .loquendi facultatif Placidam compellauit .

Quid me\ mquiens perfequerh Placida ? Ecce propter le

adfum , -meque tibi in hac 'vita conjpicuum exfnbeo «

Égo fum IESÎ^S Chrifius , quem ignora ns «~\ enerar is ;

tua enim jn.pauferes officia ip mérita afiiterunt in con-

ßeBu meo ; Quamohem <~\eni , >i per Ceruum hune me

tibi conjpiciendum ptrtberem > teque 'vicifsim ъепегагег^

tp* Joumanitatis телу retibus comprehenderem \ neque enim

лаиит eH , t/í quem ego propter eius\benefafta diliga

cnarumque haheo » is aUmonibusimpHrtsfg) fimulachrk

mortuis ac furdu infemiat \hanc enim ob caufam fub

hac Jpecie , quam cernis in mundum veni î >f hominum

genus conjemarem. Нгес de loco S.Ioannes Qamafcenus.

ï. г NuUus itaque alius tam admiranda? vifipjiis locus

eífe potuitj nifi quem deícripfimus-, quoi yt luculen-

tiùs pateac > iam fmgula ordin° teftimonijs apertiilimè

demonftrabimus , ne Lc<âori dubiumampliuS de vero

conuerfionis Placidianae loco fuperfit .

indicia irre 1 Prtniuai iraque huius rei teftimonium effe pof-

locfcon'î^ font, ipfa Piacidi prsedia villarque huic loco propinquse,

fionM, s.Eu- vti ex pra*cedenti deferiptione patuit .

lhchlJ' 2 Secundum eû irrefragabilis , & nunquam in-

terrupta iam à Conftantini Magni , & Sylueftri Pontifi-

cis temporibus in hune vfque diem perfeuerans tradi

tio , qua ad conuincendas veritates efficacius quidpiarn

eííe non potelt ....

Ter-

Page 136: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

/l: ::.'1'íV & ЕиАасЫj* :- - 97

3 Tertium eft , in ipíá гире à veteribus Chriftianîs

«xtruâa ardicula , in qua Euftachij eiuique conuerfio-

nis hiftoria parietibus depicb>olim adhuc cernebatur ,

quamuis bodiè , vtifuprà retulimus, non nifi ièmidi-

ruti muri compareant •

4 Quartum eft Sacellum Diui Euftachij in ipfa_»

Eccleiia Deiparae, ad iiniftram tholi feu chori ршсггъ,

<juod immediate rupem refpicit , extruiâum de quo

tradirur , ibidem Diuum tuftachium genibus flexis,

cum Chrifto intra Ccrui cornua conftituto IocutuJTb

fuifie -, quod tum hiftoria? , tum ßtui loci quàm lcitiíü-

mè congruit .

5 fcft Tabula lignea in Sacello Diui Euftachij re-

perta , qua» modo in Gazophylacio ЕхсеПемНГкш

Ducis Polani conièruatur, in qua dedicado Ecclcfia»

in honorem S. Euftachij , rudi opere inciía ípecbtur э

vnà cum Ccruo Saluatorcm intra cornua geftanto ч

quam paulo poñ acri incifam vberius exponemus ♦

Sunt imagines S.Euftachij cum fuo Cemo,quae

tum in Altari maiori> tum per Eccleiia? parietes hinc indè

iparfim depiâa?,veritatem loci teftantur i Inuenitur > 6¿

figura Lu pi bc Leonis , quae puerucn in ore portant ;

qua? omnia loci hiftoricam veritatem deuaonítrare vi-

dentur , vti in fêquentibus fufiùs patefiet : ñeque eninb

alius locus in omnibus hifce montibus , vt magna cuta

& folhcitudine exploiaui, hiftoria? noftrae congruusat

ftgnan poteft . Multa alia hoc loco adiungi poflent,

verum cum ea in iêquentibus expoftturi fimus,illuc Le

dorem remittimus -

N . CA-

Page 137: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

98 Pars HL Locus conuerfionis

С A P V T IV»

De fumma deuotione, quam т/еишСЬгШИлт erga hune

locum olim demonßrahant .

LOcus , quem iam defcripfimus eonueriîoni S. Eu-

rtachij confecratus , tot ас tamis reuelationibus

illuitratus, пес non corpórea &vifibili Chrifti Serua-

torisnoftri apparitione fandificatus, nullo non tem

pore in íumma veaeratione veteribus Chriltianis ha

bitus fuit, vel maxime ob reuelationes > quas à Do

mino de totius vita? {их decurfù ibidem acceperat Eu-

ftachius j quas haud otiofas fuiík fanóbiíTima cius,xrum-

nofifcjue cafibus , queis fimiles in Sandorum hiftoria_>

non legimus> tefertiffima vita abundé telbturi vndeyôc

bic locus tantas,tamque altas in veterum Chriftianorum.

Chniiiani pe&oribus radices egit y vt tum, ante , tum poft Eufta-

deuotionïs"1 chíjv> vxorisfilbrumqueglwiofumNkrtyriui'n:, nemo»

«uft.vifi- fèrèex fèruentiorum fidelium numero fuerit > qui lo

cum tot rebiia geûiiêjue memorabilem* пес non tantas

fímétitate iUußfera-,.ad impetranctam meritis.Diui Eu»»

ftachij ankni fortitudmem , Ôcfubeunda quaelibet pro»

ChriUi amore tormenta conftantiam* potiffimum ia*

famis iftis CaîlâFum periècutionibus , non vifitaret ..

Gum enim Eufiachius r vt Scriptores.vitae. eius

traduntyiuilu Chriin>Ioannem Chriffianomm tune Ro

ma? exiflentium Paftorem, in Chriftianas fldei myÍTcrijjs,

iíiüituendus.adiifíet, atque facta Baptifmi tympha ianu.

Vctere»

4XÁ

Page 138: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

.:'!• ÍP.k- S.Euftachi|. ! • '1 <99

vnacurn domo fuaabeo tincbis > magnalia Dei , quae

in monte Vvlturcllo ipfi accidiííent,narraíTet , is încfïa-

bilem Diuinx prouidentix difpofitionem œiratus , ipfe - .

met(Duce,vti nonnulli volunt , Euftachio ) fandi-

tatem loci vifitarc & venerari voluit , qui âc in eo-

dem intimis animi meduliis diuíno amore iuccenfus , j^j^

reiiquis Chriitianis deindè loci venerationem , qua fie- J^^J^

■ripoifet deuorione celebrandamfuafit, viamqueadil- primus hftc

hub oitendk , prasiertirn durante in Ghrirhanos peric- ясг^сяТ''

cutione , qua mulri deíerta Roma, in folkudinum íecef- Í£ÍM" ciftc

fibus degentes, afttidi & angultiati, vicarn quiierrb"".

«rumms refertam , dulcedine tarnen amoris Chriili de-

leâabiiem fuíiinebant , Hunc inprimis locum tum-»

Chrim" apparirione memorabilem , tum ab omni raun-

dani ftrepirus tumultu femotitïimum , veluti Chriltia-

пае deuotionis exercitijs aptiffimum iêligebant , & no

in Unta foJitudîne rerum penuria périrent , verifunilo

eft eos ab ha?redibus praediorum Fuihchij , qua? n эю

procul indè diftabam , um fidcChrifti pariter iinbu-

tis fuftentatoB fùiflc. Nam, vt re#è Baronius in Tertio

Tomo fuorum Annalium refert, Chriftianosmetu per-

fecutionis perculfos ioca abftrufa , & monttum afperita.

te hórrida incoluiflfe , talemque vitam eeiiie , vt de ijs

illud Apoftoli verificatum dicipollet. Circumeuntes in

melotUфpeüibus caprinis agentes , anguñiati , in fvlitu-

dinibus errantes , in fiieluncis & cauernu tcrr<t latentes^

quoad 'vel deßnitum mortis tempus <veniret , vel qui tern-

pus ipfum deßnierat Deus cum eis loqueretur , aut inß-

diantes cohiberet , aut certe perfecuioribus traderet > Otf-

" J ' N a сип -

Page 139: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

loo Pars III. LocusconuerCS.Euít

cumque tili placuißet . Inter esteras vero folitudines ,

Seiaöen & inquas Ce Chriftiani confèrebant, maximè celebres fuif-

SfÍvlfe Sora<äen & Wlcoadlum Tyburtino-Praneftinum_.

montero (quem & montera, magnum Arehiuia vocant)

ni,& s. síi- ra quorum vtrumque b. bylucltrum íohtudinis amore

V íoíeháilb concefTiíTe inferius oftendemus , quera deindè reliqui

Chriftiani fecuti > velutr tutas contra períécuttonunb

truculentiam ilaciones , Soraclen quidem Sylueftri oc-

cultatiane, &c VvltureUum Euñachij. admäsabili vifio*

ne, seternà memoria dignas felegiííe j Nam,vt fupraci-

tatus Baronius refert, egenorum Chriftianorum in foli-

tudinibus degentium neceíTitati > pijs Chriftianorunb

fubfidijs eleemofynifque fubuenium fiiifle .. Montiuirb

autem Polano-Prsneftinorum diftriâum , aptiffimarru

fe Eremicolis habitationem praebuuTe , etianmum noru

infrecuentes in ijs Eremi cultores iât declarant, turru

ab hominum confortio remotiíTimos in ijs íéctíTus, tum

ob viâum , quera ex vicinis planiomm-Oppidorunu

locis, facile acquirere poterant » Qua; cum ita íint, ianx».

ad ea cjuae fondationem coniêcrationcmque Ecclefia;

Deiparae eo in loco peradiam concernant, calamunx*

conuertarausj ex quibus hiftoriae noftrae veiitas ita dilu*

Gidabitur,yt de ea.amplius.dubitare nemo queat:^

PARS,

Page 140: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

PARS QVARfA>

De Furidatione Ecclefiae Sanéfae Maria?

de Vvlturella, aut Vvltouílla , vulgo

de Monterella eodem in loco , in quo 1

Chriftus vifus inter cornua Cerui»-

Sanéro Euitachio ad. Çhriftum

eonuertendi occafionera, &, Confian?

- tinoMagno Eeclefiam eodem in loco

fundandi praebuit.

»■ m

ш Г * «

e A P V T L

: . . . : i «- . (.: ' r. ' i

Dt ConHantini Magni feruore m Ecclesij?

¡ : conñrnendis ' , '■' • j

1

MAgna iêmper in veneratione habitum fuiflfe-»

locum Placidianse conueriioni dicatum , itb

pKEccdentibus fat fuperque patuit ; Siquidem

à Martyrio San&i Euftaehij , quod anno 120* fub

Adriano contigiííe fupnt diximus , vfcjue ad Confían-

tini Magni Imperium, quod anno , teile Baronio, з©б. Рпшсьп-

aufpicatus eft , interuallo i86» annorum , plerofquo тхТ)жТт£

fèrucntioris vitíe Chriftianos , iram Sí furorem Prin* ^ vifitlbiSc

cipum perfecutorum formidantes, vti fuga abditos mon-

ñum fyluarumque receflus peterefolebant , itapotiiH*

1

Page 141: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

loz Pars IV. Ecclefi*B.V.

mum co$, qarpcculiarr tpw ciiriculprunt, trmalio-

rum dirtinorum <*perum cenpferitafe-clörcrent , ab omni

mundano ítrepitu tutos fecuroíque íelegiflc , ex íupraci-

tato Baronij loto patuit .

Poflquàm vero Conftaminus Magnus, anno Im-

iu^r?«- Pcr*j. iflgemibus Cceleftiumoraeulorum often-

voi in Eccie tjs aJ i\Acm Chrifti S.Sykieltri opera conBerfufcbaptff-

dis. mum luicçpiikt > tum ctiam yna diurno luaune i.Iu-

ftfatus , Vi&oriarum diuini Ntiminis auxilio obrenta-

mm mcmor v-oiLnon cgit , quamvt fundaris pervni-

uerfuna Офет EccJeíijs} ynice conuerfioni infvieHpm-.

internus, proutab аррагешфщ fibi 5an£ts Apoôolis

Petro& Paulo acceperat, pro tanta 3 Deo Opt. Max.

íibi praeítita beneficentia , gratum feruentemque (c eius

legis, quam primé profecutus fàerar, zeloten exhibe-

ret y Qâanto vero religiofiííimus Imperator id fàuoro

&c zelo , 4itó.0ti .ÍQ Pçù'il bofiOjUin QöiniuiW íirgito-

tem, Imperijque ab eo recepti amhorem gratitudine id

prarfliterit, vberrimè apud Baronium deícripta Icgun-

tuti Sobaenm, vtiapud eumEufebius, ex omnibuf -,

wmT'feíoo i^WUfynMtiv /п/рештЪш Deum omnium 'Regem in.

""JnTw {ге^Ж&РеШи Audio honorai it foins omni cum liberta-

fcrt. te <Лоси& lingua Chrißi tterhum ferfenduit j Solw ргл

cttens Ecclefiam ew fr.tter costeros лЬ omni *uo hmori

bus ajfecit , folus Imperatorum . multorum Deorum fiBi-

tium cultumfuHulit , omnefjae idololatrU via* confuta-

uit \ folns igiiur 0* dum <viueret , O* poßyuam mortuus

efty his honoribus cumulatifs efl , quibus neminem aligan

do пес Apud G>¿cos , пес 'Barbaros , fed ne antiquifsimis

Page 142: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

.7 EtS. Euftachij ». ■ ■ ■ r 103

quidem Tfymanorum tempor'tbus (cum neminem cum ißo

confer endum *vüa <r\nquam feculorum memoria, nobis

ferfuaferit) adeptum ejje , quifquam commemoratepdteH* }¡^Con-

Atque alibi: Selm wen beams Imperator etiam mor- ftantinocó:

tuus regnauit , cum ei folipofl hominum memoriám , vel pa'an u&"

ipfo Deo authore, omnes qui folehant honores \, tanquamfu~

perßiti tribuebantur -, ЧЯат cum is folus ex omnibus Im-

peratoribus , "Regem omnium Deum 07* Chriftumeius^

omnibus 'vit* atlionibus pi¿ fanEtèque coluerit^ iure etiam i. '. »

hunc honorem adeptus eß , ft Dei volúntate , quod in eo- r •

morteJepulturus erat , tarnen apud homines regnaret , t/f

tfia fcilicet ratione nobis Deus fignifcaret , animorum 7(е*

gnum his, qui noiPprorfm ebduruernnt > ttunquam confene-

fcere-f nunquam emori . Quanto verô fiudio, quanta ani-

mi contcntione, quanto in adificandis in Dci viui 6c

veri , eiufque ftlijChriiti Seruatoris noftri , San&orum«-

que coeierorum honorem Eccleßjs, pietatis religionif*

que zeJo exuberarit , Baronras id; anno Conifentini iq»

multis varijfque modis oftendit . Sed ve hiíce propofi*

tis, tandem adiaftitutum nofírum renertamur, quibus-

modis Conftantinus monis, inter alias innúmeras, quas

eondidit Ecclefiasy 6¿ haue Deipar« in. monte Vvltureb

k> fundarit, exponamus

RcligiofilTjmus itaque Imperator Conílantinus ScSSrt*

üamCbriftiana; Rcligionis Sacramentis initiatus ,cunu tinusfuem,

incrcdibrü Legis Euangelicae promouendae arderet deíb VvícXuo*

derio y nofiet quoque fine nouarum fundatione Eccle- ftlSaîî^'

fiarum,. Diuihi cuitus religionem propagan non poííov

íummo íiudio ad eas extrutndas animum fuum vnicè

Page 143: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Ю4 Pars IV. Есскйаг В.V.

intendit , pôtiÎTin ùm vero ijs in JcciV y in quibus

Diuinaidiípofmonis prouidentià íingularia qusdam

aeternd memoria digna miracula accidiflent . Quo-

niam vero recordabatür falutiferum ChriÜi nomen, ipíi

in nubifcus vifum cum hac inícriptione : In hoc Signo

wwces.iivn folian obremae contra Maxentium V ictoria?,

_ л . fed Ъс fuse ad Chriíbm conuerfionis cauíam fuiífe-м

<iuas Con- hinc ad íerernam rei memcrianbBafilicam Saluatoris in

»ïntadifi<0 Monte Coelio fundandam fufeepit > aedeindë in me-

Baíüica La moxutn.quoque San&íe Cruris , alteram in Agro Sei»

«ranenfis. foriano , quam in Ierufalem nomine appellari vo-

lerufikm. luit, conllruxit . Ad aeternatn vquoque appariticnis SS.

Apoftolorum Petri , Ы. Pauli , quos infomno viderat

EccicfiaSS- memoriam, in colle quidem Vaticano Bafilicam Diui

Pauli. & Perti, extra muros vero in viá Oftieníl Bafil carru

S. Pauli , vbi ad aquas Saluias vicinascœfus tradebatur

condiditiquam polled Valentmianus,& Honorius Impe-

ratores \ tefte Baronio > amplificarunt pcrieceruntqufj

5.Agnctis. Alteram in via Salaria honori S. Agnetjs, qire Con-

ibntiœ Soiori Conftatini lepra oppreílae, integram ía-

nitatem contulerat , conlècratam , quae in hunc vfquej

diem ma^na populi frequentia Romas vifitatur, Eo-

dem tempore alteram Via Tiburtina in Agro Verano

i. JUureutíj Bafilicam con Ibuxir, honori San&i Laurentij Martyris

wnofr° ^e facram, cuius inukSam in.accrbiifimis tormentis con-

ítanüam vti n irabatur, itdqucq; cmfdcm cultui totum

fe coníccrandumduxiti quàm verô amplis donis, quàm

prcrioía. íupeUtcble hanc ditarit, confule Baronium fol.

26 1. Rui fus in Via Lauicaua ínter duas Lauros Beatis

Pe-

Page 144: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

/ .С Et S. Euftachijv. . to

Petrö , '8¿ Marccllino Martyribus -aliara dedicauit р«£& ^

îMentio quoque fit apud Baronium de Bafilica Ofticn- Marccl!ini-

fi in honorem Sanctorum Aapoftolorum Petri Pauli EcciefiaSS.

dicata* De alia in honorem San&i Ioannis Baptiflse,Al- одюод

banu Nèvero memoria periret Гиге per Sylueftrum Ioaon¡í

conueríjonis ad Chrijftum in Soracte monte , aliam ad Baptifo ai

perpetuam rei memoriam «dificari curauit, Diu-is Apo- ba01'

ftolis , qui ipil in íorrmo apparuerant , dicatam . Atque

Tt tandem ad Argumentum noftrum, propter quod hu-

eufq; nos in Eccleftarum à Conftantmo,cum intra, tum

extra Romam extruebmm enarratione detinuimus , .

reuertamur \ qusenam Ecclefia: S. Maria; in monto

Vvlturello cedificandfe occafiofuerit) paucis exponà-

mus. w '

Audíuerát Conftantinns fibi á Chrifli fidelibus Co«fou»e¡-

faepià s narrari, de admirabili S. Euftachij ad Chriftum_> biii vik/'ä

conuerfione , quomodo "videlicet ki monte editiiîim© JJBjJä"

Ceruura venaturus , intra eius cornua Chriftum fit* tusteckfii

cbuium , feque ad Caîleftis vitae ртяггшит inuitantenu Учкаыщ

viderit , quamque indê prodigioíis •& inaudkis CftfibuSjfaj^^N

rcferta vita, vfque ad gloriofi Martyrij eonfumationerib co¿^4

fecuta fuerit, locum quoque, in quo Diuim Clementia_»

Canta cum ieruo fuooperatus fuerat, apud omnes Chrifti •*

fidèles ctiamnum celeberrimum fuperefle referrent^ Qui-

bus auditis , nwx intimo cordis affeâu ineffabilem Dei

erga íéruos iuos mifericordiarn adeo obftupeícebat , vt

ex aeituantis animi feruoreyquo in Dei ieruorumquo

Chrifti cultum , Scpotiffimum S. Euftachij ferebatuT , .

compu)fus , & hoc in loco iûœ erga Deum Religionis

О me-

Page 145: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ioá Pars IV. Ecclefia? В.V.

mcmoriam rclinquendam duxerit j Vndè in propra.»

períona. illuc Ce contulifle traditur,. vbi íolitudinis fe-

cefiura.y.operumqua diuinorum ibidem cum Euâachio»

lî$6. retro annis, peraébrummagnitudinemadmiratus,,

flatim Ecclefise. fundando initium fieri iuffît, quam.,,,

vti poflea receniebitur ,. Sandus Syluefler in Deipara:

& Saudi Euftachij honorem confecrauit: Cuius facÜ

traditionem in ha?c vfque témpora propagatamr Fat-

toriusin prœcedcntibusall^gatus hiice verbis oftendit :

In quefto luego e traditione certa, che accadeße quella mi-

rahtle. apparitione a. S.[ Euñachio >. mentre che andaua à,

cacctahdel. Saluatore. trà le coma (С^Уп Cerno \ Onde fi

tiene anche per. certo , che: in memoria, di si bel fatto- ed.

euenimento, asi, marauiglicfo. fyinto il glorioftfsimo Im-

peradore Conftantino Magno,fahricaße vna Chiefa , hog-

gidí. delta. di.Montoreüa.-ie:che la: dedicaße.ad honore délia.

J madre: del Saluatore. iL Santißimo. Pontefice: SilueBro

ï i.-.j? ■- frima*. \ . >. . • i

У\ \ .' Refèrt Baronius , librum íuiflfeconícriptum, quo-

l'itier; 4 Ba Authore^ non dicit y ifr. qua Author Catalogum Ec-

tS^uo"' clafiarum non, folùm intra &c extra Romam: in viridis.

Confiamino ^0C1Si> fed ^ Italian* > imo per, vniueria íibi

сепг^ш"' ^иЬ'^а Romani Impeiij Regna extruâarumcontexhy

vbi &C: expreCTä mcntio-' fit Ecclefiœi exrru&io: in monte

ad vicum Pi&ßis rfiue Piionianum-, qui hodiè dicitur

Tifcïanoï) ad radices; montis, Vvkurelli; r iiu fcopuli

S.EuibchijïOrientet» verfus,&: vicus,eft,h©die\ Theodo«

torum iurildidioniifubditus ; vocat&hunclbeum alibi

MafTam Fcßi. in territorio Pólano js cuiu&TeituIIus, Se

nator

ЯЛ

Page 146: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et $. Euftàchlji;л ;

nator Romanus in donatione quadam intuitu filij fui

Placidi Monachi & difcipuli S. Benedict } lyionafterio

Subjaccnfi reliâa, raentionem facit i fuit autem Mafta_i

pagus , quse &c Maíía Apollonia & Trebaria dicitur $

in via montana, qua Pranefte ad Eccleíiam Deiparse Se

Euibchij irur -, Vicus miliari circiccr cum dimidio dif-

fitus , cuius etiamnum rudçra , in Via montana ab ijs ^ г : -

qui Polo Pra?neften petunt , . ipeâantur. Vocatur. "

abalijs, vtifuprà allegauimus, Vvlturella fiue Vyltu*

uilla, aut corruptè MonterdIa, quemadmodum in dqiWj

tione á Tertulio Monáfterio Sublacenfi Faâa > Collis

Altilli, quorum íitum in chorographiaconíidera* .4i . Л-

IN planicie itaque quam fupri defcripfimus > CcnT

ftantinus Magnus Syluelto Pontifia s ( qui hunçjpr:

cum adeo piorum frequentatïone celebremy Гагре fo-

litudinis amore iam dudum pctere folituserat, ) indu-

étione Ecclefiam inDeiparaî, &S.Euftachij honorent

iuxta Tupem, in qua intra Cerui cornua Placido Chri- con/buflio

ilus cornparuerat > extruxit j in eodem ргогшз tocoVlbuc^fi|ufd

vbi poftea priori ex varia temporum reuolutione dirutà rt«h¿anam.

fupra eadem fundamenta nouam erexit S. Benedictas

vnà cum ¡VIonailerio, quam multi putant verum r'u,»fl<? ' "

ex duodecim à iê conftruâis $ loci autem frtus , &: ratio>

O a vtï

Page 147: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

io8 Pars IV; Ecclefi*B.V7

vtî inter duamontiunrprarcipitracoardatus eft, itaEc-

ctefram quoque aliam, quam- in priori loco, be fupra_»-

idem fundamenturn^ofíem-muroS) parietefque retenta-

fingulanim partium- Ecclefiae íymaietria;, extrui non*,

potuifte, luculenter pater> fuilíe vero pirmó a Conftan-

tino , tiitmiltuario-labore conftru&ara y eius de fucceiTu«

AiB*«M3 temporis rpo* polfe annis,queis Religio- S. Benedi&i.

ßui, extru- Mundo inclsreícebat, in tanta: temporu n varietate^*.

««iura"*' hbefiebrio iât oíkndit} Nam vt recî:è Baronius ex 1L~

bro Anonymi eniuflam ch magnifia nia Conftantinl

refêrt h is verbis : csíduetendumefl, quedque pro tunc

%$m*f£) extra earn- conftruB*. funt Ъafilie* ^ fubitanea

c:ol^Mino ^ere ^ ^onßant^no ereB* ftierunt, ipfa enim ßruBura^.

ийигк) qu& kaBenus cerniîur id aperte iieclkraü; cum widere filr^

opere exeru laßes j columnü fuinixas non omnes eiußdem eße eperti^

ôifiiicrMot. jpjraßjUe cvl-umnas ex diuerfo confeBas marmorum gene*

re , i/arijque ordmü- capitelLu dejupar evtmata*"■ fed &r*

alia complura dijbaria in alijs Ecclefia membris ejße cer*

ttuntur^ in columnamm epißylijs\ at portarum limù

папЬшф alijs ■> qu¿¡4 «"Vf. tauAmus de ceteris cernuntw

ea in parte-, qu.tßupereß, WafilicA-Vайсапл. \ 'vt plane ap*

yareatyillai ex aliorumadtßciorum ruinü ejfe , opere ex¿

tempraneo extruBas ... Non enim patkbatur tarda, roo*

limina vehemens ille fpiritHS > quo ConiUntini ani*

mus exa:ihiabat : fumma enim ederitate œdificia ipfum

confiei voluifle , ex epiftola ad Menandrum- spud Baro-

Atchiteflö- nium fat pacer. TZeerant enim- archiitBu ad multitud**

mm penuria r . -

пет opvrunr extruendorum 9 quorum moptam Agro prem

animo Confiantinta у pro ijs comparando > л4 Felicem

Page 148: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

EtS.Euftachij,. ..J 109

fVAp'demy qui ha?c verba relata à Baronio fcripiît : Ar-

cbiteilù quamplurimis ерш eß } fed quia nonfunt » fuhli-

tnitas ша in proumcqs Africanù ad hoc ñudium eos com-

pellat qui ad annos ferme duodeuigmti nati liberales ar

tes deguñauerint . Quibm ^t hoc gratum ft > tarn ipfosy

quam eorum parentes , ab i s , qu* perfonis tmponi folent ,

1/о1итш ejfe immunes, ipfique qui difGent , falarium com-

petens. ñatui . TP.KaLSept.. Cartag.optato 0* Paulo Coß,

Certè complures be lefias à Conltaiitino hic & extrae»

muros ereéfos , fubitaneo opere ex-rruebs fatdeelarant

Templum SS. Petri & Marcellini, Albaneniè, Oftienfe.,

Soraâinum &nolïrumin Monte Vvlturello íemidiru*-

tum alia^ue, quarum tarnen, nonnullas à. polbris pie-

tate Conihntini motis , paulatim inihurari carpjrunt x

vti noftrum.à S.Benediclo;«.

Eft.r&. hoc memoria digniiïimurn , quod tanu

cele' res y, & infienes-in honorem Dei Sanâorumqueji

tum Roma?, tum in alijs quamplunmis¿ orbis Romani tinUs nome

locis fubricis Conliantinus.erexerk.i in nulla tarnen il* í""""JccJr

SíJS ПОИ ш«

larum modeítiiTimus Imperator, fui nominis memorias feiipftfú.-

titulum. reliquiííe coinperiatur. ; vndè verifimile eft r

Chriitianiffimum.Principem. ilU.d.,.quod ante eum Im*

peratores magno ftudio atque anxio animo aifeâaflenty

id ex. chriltiana.aniim fubrniifione contempfiire ^quod

v£l inde pateiyqijod Traianum Csfarem,co quod in fin* conTbùkf

culis à iê ere&is monumentis nomen.fuum.affixiflet.¥ еймцт.

a Confiantino,telle Aurelio Viâore, paifim per iocum

herbam parietariam nominare íoléret ;:quod ficut haec ,

«aille pafim mûris inhaa ens reperiretur,.

Ш

Page 149: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

1 1о Pars IV. EccIefise В.V.

Etfi porrô nominis fui memoriam in nulla à fê ex-

truäa Ecclefia iehquiífecoi^eri«,tut> pretiofiffimis пЬ

hilominus muneribus,8<: priuilegijs , didas à fe Ecdtfias

Donis pre- ditare no ceífauit,adeo vt Deus Conítantini pietatem in*

wuU Eoclc' crcdibiü iun<äammunificentiiE in pofterorum memoria

fia». fuperíHtemeífe, &vnà íerui fui modeíbam,0¿ íubmif-

fionem animi, fummis laudum encomijs , qua? apud

Authores leguntur,nulli vmquam Imperatori concelíis}

exaltare voluiííe videarur . •

' -.. Sed vt ad Eccleííam noftram Euftachianam re-»

uertamur , illam íat ex >rnatam fuiííe, tum marmori-

bus> tum mufiuo operé , nonnulla fragmenta dtclarant.

Videtur , & columna paruula ex alâbaftro orientali dia-

phano fupía portam Ecclcfiáé Jateralem , per quam ad

ïcclefis rupem aditus fliit , muro inferta . Non défunt quoquo

wrEcôn coiumhse ftriatae , S¿ tortuofae, ijs , quae hic Roma? iru

ft^tiop»! Bafilicis Gonftaminianis ipedantur , quàm fimillima; >

■"; ¡quas infecunda Ecdcfiae inftaurationne ad ornaturru

aiïumptas fuiiïe verifimile eft '■> iêd , 6c lîiperftes candela-

- brum, Cruces <duarvna argenta -, altera жпеа auro ob-

ducta, quae, vti fi miles funtijs, quas Conftantinus

Ecdefiœ Laterancnfi in huuc vfquc diem fuperft ites do-

nauit, ira quoque eas non aliunde, tjuam à Coníbn-

tino profecías , nemo fàcilè dubitàrit . Verum cum ea-»

in fequentibus amplius expofituri fimus, his diutius

non immorabimur .

CA-

Page 150: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

'_ EcŕS.

Scz'ng1'apï1za,fezz

AAtawe mains-.B :Alt-a1

Eufìaçhih .o i Il!' 'wif*.Hw-IP.

'£16u _meel

.. *mM-___., -_

ЕЙ»

Page 151: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

, t.

,V;: •

Page 152: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

£tS.Euftaçhij4_ ; in

CAPVT I U

De fecunda Ecdefi*. Deipar* Eufiachian* inHauratione

à S¿BenediEla слрга {£) à pofterufuü fuccejftt

temporis perfecta .

DIdum fuit in Genealogía Sanâi Euftachij , Ter-

tullum porcntiííiimum Roman« Vrbis Senato

ren! , Diuo Benedicto intuitu Placidi fili; fui rMonachi>

& Sanâi Patris diícipuli , ampliffimacum Vrbium , op-

piderum , pagcrum tc>t latifundios opulentorum Patri

monium, totam videlicet dí&ionem-, qux. à Subiacó'2¡¡J¡¡¡Jf¡j

Tufculurn y ôc Velitras vfque>ÔC hinc ad mare fe extenr ^inFadu*.

debat ОсЪшге gentis , à. qua TermJlus. deícendcbat '

poiîeiîîbnee ex. teftamento reliquifíe >. quas inter , 6г

Möns VviturellusyVeb vt Archiuium. Sublacenfe ha

bet, collis Altflli , vel Vvltilli, cum circumfitis locis

connumeratüm. fiiiííe, Zàzara ex Cafinenfis Monalkrij,

Atchiuio demonitrat , öcexcap» 3>part..$. huiusope-

ris p tcr.. Ft in hunc vfque. diemin periftyJio Mona-

fierijSàndaî.Scbolafticœ,. bublaci in duabus columnis

defciiptalegtmtür,hac:verborum:epigrapbc : In priori;

quibus nie tituluseil:. D*tripliciißatKAbhamm:Subla*

Page 153: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

иг ParsíV. EcdefiaeB.V.

Epigraphs de triplici flatà Abbatiae

Sublacenfis . ii * i * ■ - . •

ABBATIA SVBLACEÑSIS, QVAE IAM INDE AB

De origine ORTV , HOC EST» A TEMPORE DIVI P. BENEDI-

* l™Fett* CTI DOMINIO CASTRI SVBLACI» TVSCVLI CIVI-

Wblacfnfis.TATlS , PLVRIVMQVE INSIGNIVM CASTRORVjví

DITATA FVIT EX DONATIONE TERTVILII CON«

Infcripcio. SVLJS ROMANI S- PLACIDI CENITORIS DCCO

ET AMPLIVS ANNOS» CVM MÉRI MIXTlQy,E VSV

IN MANIBVS FVIT MONACHORVM NATVRAUVM

DOMINORVM, PENES QVOS ERAT ÀBBATIS ELE-

СТЮ» QVI NON ALIVNDE ASSVMEBATVR QVAM

l. DE CORPORE CONVENTVS, ET SIC £I.ECTVS A

SVMMO PONTIFICE CONSECRABATVR j PERPE-

TVVSQVE ERAT.

IN HOC STATV, QVI PRIMVS ET NATVRA-

LIS FVIT » -PERMANSERVNT MONACHI AD TO-

TVM FERE PONTIFICATVM VRBANI VI- HOC

EST, ANNVM CIRCITER DOMINI MCCLXXXVIII.

CVM E SVO ORDINE CREAVISSENT SEPTEM, ET

QVINQVAGTNTA' ABBATES.' - '

- VRBANVS VU PERPETVITATE SERVATA AB

EATES INSTITVIT MANVATES, AD NVTVM SEDIS

APOSTOUCAE MOVIBILES, AB EADEMQVE ELI-

GIBILES , E MONASTICO TAMEN ORDINE > QVI

SECVNDVS STATVS LCVII- DVRAVIT ANNOS, VS-

QVE AD CALISTVM III.

HIC PONTIFEX HOS ETIAM MANVALES AB-

BATES MONACHOS EXCLVSIT COMMENDATARIIS-

QVE PERPETVIS , PRAESVLIBVS SAECVLARIBVS

LOCVM FECIT, QVORVM PRIMVS FVIT IOANNES

CARDINALIS A TVRRE CREMATA , AB IPSOMET

CA-

Page 154: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

•Vi-EtS-Euftachq. . . ïtj

САШТО INSTITVTVS ANNO SALVTIS MCCCLVIL

_.■ IN ЯУ1С SVCCESSIT CARDINALIS RODERÍGVS

BOUdlÀ VÀLENTlNVS , POSTEA . ALEXANDER VI

ET AB HOC TRANSIVIT COMMENDA IN COLVM-

NENSES, APVD QVOS SVCCESSIVA RENVNCIA-

TIONE ANNIS CXVI. RESEDIT ; QyORVM COLVM-

NENSIVM NOMINA SVNT IOANNES , POMPAEVS ,

SCIPIO > FRANClSCVSi MARCVS ANTONlVS> ÇA-

MILLVS, ASCANIVS, PROSPER, QVI E VITA MI-

GRAVIT PV'ER', NEC SVSCEPIT REGIMEN, QVOD

REDIÍT TN ASCANIVM-, QVI FVlT VLTIMVS E

COLVMNENSÏBVS , ET TN; ORDlNE COMMENDA1-

TARIORVM DECIMVS . HOC DEFVNCTO COM-

MENDAM OBTINVIT SCIPIO CARDINALIS BVR-

CHESIVS , ET AB HVIVS MORTE DVODECIMVM

NVMERVM APOSTOLICA FELICITATE COMPLE-

RVNT EMINENTISSIMI FRATRES CARDINALES

FRANCISCVS ET ANTONIVS BARBERINI . ALTER

TlTVLATVS. RESERVATARIVS ALTER, QVOS DEVS

DIVTISSIME SERVET.

SVCCESSIT EMINENTISSIMVS CARDINALIS

CAROLVS BARBERINVS PER RESIGNATIONEM

CVM DOMINII RESERVATIONE EMINENTISSIMI

ANTONII PATRVI SANCTIS MORIBVS PRAELV-

CENTEM IVVENEM PRINCIPEM SERVET DEVS

AD NESTOREAM SENECTAM.

Sic inicriptio Sublacenfis .

Quam vero ampio reli&arum tum á Tertulio , У!*

tum ab alijs poííeílionum Dominio dotata fuerit Ab- tu иЫдсё-

batia Sublaceníís\ épigraphe fàcbrum donationum ilb ne p^u'n^l

Columna epiftylij didi Monaiterij abundé teíhtur , & Sfejaü

quia illa multum ad noßri inftituti argumentum face- «»m >rdil1-

re videtur, earn hicíupponam . Loca Alphabetic© or-

dine in épigraphe deícribuntur .

P Epu

Page 155: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ti4 Pars IV- EccIcßaeB.V.

Epigraphe donationis fiéte Moñafte*

ria SubfeceníL i ' .к i

i . , . . . í

ffahes htc LeSíor nomina oppidorum &* Vrbium

dîtion tí hum, dim Sacri. ProthomonaBerij. Sublacenfis ex,

c*4rchiutQ ».

AVGVSTA» ARSVLVM» AVRICVLA» ANTICV-

LVM CORRADb, ANTICVLVM CAMPANIAE, APRV-

NlANVM. APOLLONIVM» ATERANVM, ARBITRE-

TVM> ANANGVLA j ANTONlI MONTIS. CASTRVM»,

S. ANG, CASTRVM -

BASlLieiANVM > BABVCVM.» BVBVRANVM >

BARINVM > BVTRANVM » BVCANVM > BOVARA-

NVM-

CAMERATA» CANTORANVM , CASTELLVM

ANTiqvVM> CAMPITEJLLVM » CALICIANVM^ CAR-

SOLVM CIVITAS, CASTELLVM PAVLAE » CERVA

RIA, CERETVM, CIVITELIA» CISTERNVLA, CRIP-

TVEA » ÇOILEMALVM » СОШ5 ALTILLI» CASA

PO.MPVLI •

DESTANVM MAIVS , DESTANVM, MlNVS. , DEr-

RVTVLA, DQMVS, PVLLVLAE CIVITAS .

EFFIDE. .

FABIANVM:, FLORACIANVM, FERRONîANVM,

S FELICITAS, FOLIANVM, FLVMEN. FRIGIDVM IN

CALABRIA..

GENNA, GIRANVM, GALLICANVM GABINIA-

NVM...

IVBENZANVM; ,. INTERMVRANVM ». ILICIS.

ROCCHA...

LORIANVM* LVCIANVM.

MARANVM, MALLICANVM, MALLIOLANVM ».

MIRIAMVM, MENVLAx MELATIANVMï. MONECVLA»,

MAS,-

Page 156: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

: Et S. Euftáchij ; . ;:fif

MASSA S. VALERII » MVCRONIANVM , MÖNS CA-

SALI8* -, . ,,i . , :.0 y. 1Ы i. a

NYMPHA." ' ......

OLIBANVM» ORILLANVM» OPlNlANVM-.

PÖNTIA> PISCIANVMi PÎCÈRANVM> PONTI-

CELLVM» PATERNVM, ALIAS T>ENTOMA > PATER-

NELLVM, PASSERANVMî PVLIVLA ClVíTAS j PO-

DIVM> S- PAMPH1LII CASTRVM» PVCEIVM •

ROCCA CANTORANA, ROCCA S. STEPHANb

ROIATVM» RVBIANVM MA1VS , RVBÎANVM MÍ-

NVS, ROCCA DI LVTTE, ROCCA MARTINI, ROC

CA DE MEDIO э ROSANVM ) ROCCA DE SVRICI ,

. ROCCA SICCA.

SVBÏ-ACVSj SAMBVCVLVM. SALA CIVITAS*

SCVRCVLÀ, SARACINISCVMï simprontanvm< sto-

.RAGIANVMi STORNELLVM SERTlNl A.NVM .

TREBA , OLIM TREBANA CIVITAS > TVCCIA-

NELLVM TVSCVLANVM ClVITAS, TVRPINIANVM >

TVRIANVM) TRELLANVM.

VBERANVM» VRSANVM» VESANVMi S-VlTVS.

^DyñkonJ :* :

j- -.:-■« - . i / • ■ . ■ • '

TEMPORA LABVNTVR i SVA QVAE SVNT ÉRÍPIT

ORBIS , :

i-'.r ERIPIAT, SQRTEM NON CENVS ILLE RAPIT-

i. •< .■ . > . }{'*. и . ■ ' ;. . .■ •

E quibiis loris Monti Vvlturello ctrcumfitis, &

viciniidribusi infer estera enummnrur Sicilununbquod

■in Original Bicilianerfi fcnbirttf-Effidt} Giranum , Col-

lis Altikft, Geretwn> Sßinbiicum y Appollonium, tjuafe

«b^alijs MaiTa Âpolloniâ dicituf . Caft* S» Afige4,Ci-

uitella,'Öliban<im» Pifciariufn , Rocca San&i Stephanie

ii.rrj p 2, S.Vi-

Page 157: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i %6 Pars IV. Ecelefi* B.V.

S* Vitus , Samo Vue ad radices montis VvltureHi . Ve

rum de hifce vide Cartam Chorographicam hic rubiuri-

Ex hiíce itaque patet, Montem S. Eufíachio fa»

crum>vná cum omnibus circumfitis locis iam enarratis,

AbbatiaeSublacenfis iurifcii&ioni paruiiïe . Qua? cura

ita lint, nil reftat, nifi vt iam Ecclefis Deiparae de Vvl-

turella denuô inflaurataî occafionem pari paííu expli-

CCMUIS ►

Ex continuara tradrtionc confiât , S. Benediftum,

Gordiani Senatoris de Domo Anicia filium , cum diui-

no impulfu. Eremiticam vitam d'ucere coniîituiflet » «aç

IuFeEccíe- Proindè varios montium tradus peragraííet со fincj? ,

fiam vvitu- vt locum ab omni humano coníbrtio remotum inuc-

mJç ol¿m_. . . i i л • t

. niret, diurno tandem duau in nunc cjuoque 1осштъ

Diuo Euftachio facmm, nec non Sylueítrina Deiparae

EccleíTa celebrem conceffiíie j Verum cum locum-- ».

oppido rigidum , & magno hominum concuríu certis-

annidiebus frecjuentatum videret, quieriorrs receffus

amóte, in Sublacenûs montis decliui ípeluncam orkn-

diíie , quam cum ad íblitariam vitam ducendam haud

mcommodam comperiííct , ibidem , ( folo S. Romano

Eremicola hinc non ita remote habitante , eius inftituti

confcib) fubiutifle ,,acibidem prima Ordinis fui'funda-

menta iecifle j cura vero magno in dies difcipulomrm»

Diui Benedidi inftitutum fedantium multitudo creice-

ret ( cjuos inter Placidus , & Maurus ob. virtutum om?

nium iplendofem pre.cœteris Sando Patricdriores exi*

fièrent -,). Monaitcria non. folùm in. territorio Sublàr

ceníi.

Page 158: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Л Et S Euflachij. 117

ccnfi , led, & in vicinioribus locis,ex hœreditarijs S. Pla

cido relictis bonis aedificaíle fcrtur , inter qua? vnurtb

eratilludin Monte Vvltm ello , prope sedem Deipara?,

obinfjgnem loci celefcritatem , quam ipíe olim propnjs

oculis lpedafiet, extiudum, vti ex iupra addu&is teßi-

monijs patuit ►

Huius vero Monaûerij ( cuius rudera in hunc vf-

quediem cernuntur, vti ex Ichnographia eius pauló

poftponenda patet ) extruetionem, vnacum. Ecclefiae

Sylueítrina; infiauratione, pr-imùm à S. Benedido саф- |^ef***t

tarn ruiiïe, poft immeniàm haereditatem S. Benedicto lidooadone

eiuiqj Abbatiae Sublacenfi à Tertulio Placidi patre rein aîTmVùdie-

dam,verifimile putemycum enim viciniora loca fui Or ^^Jft&

dinis iurifdidioni fubieda cflent , pro eo,quo in Deum adbmymo

fcrebatur rebgionis cultufque diuini promouendi ardo- иисЬомсон

re, in hoc loco tamisa Deo oraculis il!ultrato,Eccle-

fiam Deiparae iam ex varijs temporum calamitatibus la*

befadatam inílaurafie > & ne Dei Matrifque fuse cultus

in hoc folitudinis receil u,íucceííu temporis deficcret,

IVlonaileriu Abbatiae Sublacenfi, à quo nonnifi io.milL

paiïuum diítabat, fubditum,eique infettum. fundafleu >

eo fine, vt fui Ordinis Monachi amore huius folitudinis

ab omni mundani llrepitus tumuli и ièmoti , íLH Deo-

vacarent , atquc viià Ecclefiam pietatis operibus deitt-

natam , Monaiucorum officiorum exercitijs, Sacramen*

torumque adminißratione , in iblatium aduenaruniv

rlluftrarcnt j Confiititque huius Monafterij Íncola*

tus tarn diii , quàm diù Abbatia- Sub' acenfis , temp©'

taliumque bonorum hsrechtas fietit in manibus Mona»

chûf

Page 159: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i i 8 Pars IV. EcclcfisB В.V.

chorum dominomm naturalium , penes quos erat

Abbatis eleâio, Monafteriorumque circumfuorum ad-

miniftratio , videlicet à S. Benedicto vfque ad Pönti-

ficatum Vrbani VI. 800. & amplius annis, quemad-

modum Columnar épigraphe in monafterio Sanóte

Scholaftica? fupra allegata oítendit , à quo libera Ab

baus eleßio primùm fublata fuit , &: Pontificum arbi

trio reièruata , ita tarnen , vt ele&io Abbatis à Pontífi

ce fibi pradcripta , Monafterij Sublacenfis limites гюгь

tranígrederetur > Papa deinde Caliilus 1 1 1, primus

excluíis Monachis , Praefulibus faecularibus locuiTb

fecit, donee tandem amplis lilis primorum temporunb

redditibus deftituti, pofleflionibufque in alias familias

deriuatis,Monachi quoque circumfitorum coenobiorum

defectu alimonia» cederé , пес non vti alia , ita & mon-

tis Vvlturelli roonafterium relinquere coaâi fuerint ,

quos feniores huius territorij viri,aüorum fuoruiîu

tempore adhuG hoc loco fubliitifle tradunt > donee ame

40. circiter anrtosper incendium deftruâum > non niG

quíedam fundamentorum veftigia reliquit * Sed hace in

requentibuá latiùs exponemus -

С A P V Г I V.

De hodierna Eccleßa MarU-EuftachiAn* conftitutioney

accurata defcriptio*

ECclefiain Deiparae honorem in Monte Vvlturello

coniecrata, eodem proríus loco , quo earn Con

fían-

Page 160: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S. Euftachij . 119

fiantinus extruxit , hodiè manet, & magnitudine, Se

diftributione partium priori in nulle diipar j fupraijt

dem fundamentis ,. quod quidem ob loci anguftiam ali

ter fieri non poteraty a:dificata » cuius dimenfioneitb

hic apponendam cenfuimus »-

Longitudo totius Ecclefia? i48*palmorumei}„

Latitudo 60. Latitudo Nauis 5 2. Longitudo 1 33.

cœteras partes appoiita Ichnographia docebit .

Nauis , vt vocant, Ecclefia; in tresarcus, quos

quatuor culumnse feu pilae fuitinent , diftribuitur , quae ^„"^

Ъс vtrimque alas fibi adiundas latitudine ôclongitudine ciefi*.

pares habet -, iëquitur portea fpatium tranfueríum , to-

tam latitudinem Ecclefla; expiens; poft hoc tholusEcde-

fiœ , quem U Tribuna vocant. Choro Monachorurru .

olim defíinatus; ad cuius finiftram Sacellum S. Eufta- s.Euitachij..

chio facriim viíitur , de quibus pofted fufiori deícriptio.

ne agetuг..

Ad. Sandi Euíhchij Saceilum „ ad la*uam per

gradus íéx. aícenditur in duas manfiunculas , quae ho

dié íeruiunt Eremicolae commodítatibus -, ad dextrarru

tholi partem porta exifíit, per quam ad S..Euitachij,

rupem. cryptamque aditus patet , ab Eccleíia погь

nifi paucis paflTibus díífita ... Porta ampia r,per quairu

in Ecclcfiam. aditus fit ex parte occidua patet, è cuius

dextra Sacellum fpedatur S. Sylueftro facrum víuo for- s??J!uSÍ

nice inftrudum , & varijs piduris etfi temporum iniu* J'catum,

ria íémiraíls , illuñratum y Ad nauis murum.dextrurrb.

vltra arcus exedra occurritrin qua perfcalamligearrb. Recondlto_

appofitam, aícenditur ad cameram Lypfanis Sandorum rum reIi- '

ГС--

Page 161: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i zo Pars IV. Ecclelîae B. E.

[Шаги

¿malus q

y тешит, quœ ad populi deuotioncm concitandam cx

-exedra aduenis demonllrari folebant, qui pia Confuc

tudinis v-fus vti olim, ita 8c in hunc quue diem..

durar .

Porrò in Nauis Ecclefiae capite, cernitur Altare.:

lignea Deiparœ Pilium brach-io geliantis 6. palrnorumJ

Ваша iullruötum , quœ vtivetullate veneranda ePt,ita

mirum quoque in modum aduenarum animos ad de

uotioncm excitat . Altare clathris ferreis circumdatum

quaternis columnis cupulam fullinentibus inllruitu'r .

IEccleÍia praeter hoc principale , tribus alijs altaribus

olím infirufìa fuifie videtur , quorum prius fub tholo;

alterumin Sacello S.Sylueflri; Tertium ad latus alte

fmillrœ.Non procul hinc deicend-itur in cameram quan

dam ,quam ego olim facriůiam faille exiliimo : Coe

terum Eccleíia neque laqueari , led nudo tcóto opcritur .

Atque hœc c_fi {ummaria quaedam defcriprio : nunc ad

particularia huius Eccleliœ ornamenta delcribenda cala­

mum conucrtamus .

9. 1.

De Tabula lignea vetuflillima .

In qua declicatio Eccleßa in honorem Deipara Ф S. Еи

.ilaclrzj a Sylucßro conßcrata ‚ infculpta cernitur .

N Sacello S. Euflachij, quod ad lazuam Chori è re

gione rupis conllruó'cum cernitur ‚ olim parieti

aliil

Page 162: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

4 l l

. i

`.

.

_ l _ . A l ` .‚ ‚` ` к _ .~ . 4. . .» .. l _.. ' 1 I

lО- u с то- 0 О -n l `

А ` - _.. - ’ ì .

Г . l \ =1 `\ —‘ rs. «- v

o . "‘°` ` ` .ч _ Il!! a - y. ` xl _ ' I ' ì ч _

. ч . 'À о

J e’ . . _ ­".-'«n i t N ._ t I i ` A "` .­ ‘ ‘ ‚ъ .

.l _sz-` I .ì . ` ' Ь“ ч" ` x

Í- Ё \, »g ‘ 1 's- ì b" " l ° -. ` . J'

v. t' ­ ‘ 0 .‘ .

l ч.‘ ‘ l .. ‹ .` ‘ ъ l ­

-` ` . ‚ . s ­' ’ =I D.) ' l., . .‚ l ц «J i ‚- , о ‘f с ч

t . . ‘ 1 ' " Ч ­ “ ' `п f ‘ ' _ o

. `­' j ‘­ ' ` чьё . - .I

\ ‘г. r " `?-“ ­ "J .­ ' ` ' ‘

`\ t ’ f " . ' a

~ 1 -. i» f ‘ «l .a \ ‹ i а ’;'\\ "‘ к h l’ ›

. =` ' ` a ß 4 ' ` ’ъ ‘ l f ‘ ` .` \`, d' а‘ . -Y *s

I . \ ' ч u

j* l'. ` “' ' 2 °'-" rf me ».„, “И ' i " " t'" .. .- - и "' ‘ ' Ё‘ _ ` l l l

г: 4:.. .' ;:"-‘ i, ‘11г-Ёёцгхм.‘ ‚гуд—ч. " fl" и. ­.«~». «Ã sA.: rn- ¿Nv-“Q "‘­'¢""`°"f`*e""; "". ` ‘ "‘ n

l ' ч в ’ ‘0- с _ ч .'

. 1 ' ’.n .'u \ l ' l v l f ` "с. т: I ' °

. ç- -._ . . \C_ . '

n LY f ”`— .‘ Y J

. i ~ \ ‘ `_ I .t . ‚ ` C ’ ~

\. ` в 'I Ã ’n . r д I "I

.ç с '0 " l. .‚ .i a. t! L , t . Ч о v l :a . _ .,1,

‘ ` Y n l l.

)a I ,` ` , j . д, .`. ъ‘. ‘s l ь .j „

я ê r ."3 ` ` q ‘ ‘b ‘_’ . ' ' ‘47 'Í о ‘ д l I’. `I` .

› -'. . ~ I ` .

Г‘- 0 › " и; A.l ‚ О . '~ ‘ ­~ ' I l~ ~ 1.‹ а x -­ -. . ~~ м ~ . о 1

‘_ y. ' . ` i . . _` 1 ‹. _ ì ` u

t \ в ai., 1 х ~ . -1 °‘ Ч " 'Q \ 7' I­ i ‚ч— '\ “1 ‘ о -" ‹ wa "

` « ъ ‘..Ё`д ;'\\ .‘ ¢‘n " ‘ "‚ » а » о - ч x' к ­

.l ь. ..“` »inv Ё. g 1) l ' в

. ‘Q_ . l. ч‘ " s ъ " ‘l ъ, v. ~

n. . «f u î s ' ` . l ‘I. * ~ п :Y ` } 1 . " ° 4 ' I l

.‘ {ч ° ' . '‚ъ с ‘yl .

' y _ ‘girls Pgs

n u ‘ .

~ . -" ‘.` .‘ °`

a _ . ъ.

\ Íŕ l Y. _ e ь .

о А о t О ‘ .

l. _¿. 41- - ° ­ ' . ‘ vÄ I v' ._ ` fr l

n u. '

. l Y' , 1 l v

Í l " . ` .

' ipp.' ,' со

.‘ ` ,u 'I „и. . . _ .n.. .`-. :Ib Ц. "‘ Ч. I

. - 'l ‘ l i _ ` " . .

›` s ’ . '

` ~ ` . ' . z 7 ' --.

. i . t-" D З

. _ `­ 4. t \' \ ‘ '

о ' '_' . . ` ч

l Е“ в ­ .

. I 1)'¢. ~ ‘ .n' r 'H

s. . ' .- ' I' ‹ . ~"

__ _' — 1” „l . i ,l ‚ . 'gl u

sy ‚ ~ .. ‚ «t» u» ‘ t * `А .i I

I . .l ` l I

1 ` ’ °

“A if l.

I. › 7 . о t l

. ‚° ~ 1—1: 1. . ‘Jr ' l'. .

v ' \' ’1 ‘ ` '

‘4- .s . 1_ ` | L « ' ­ .. l ¢ ï ‘_f ’ I ь ‚

;( с 1 'in Q î с " ì' ' l. о ` I '

‘ M .-- . ’ s“ ' l ­ ‘

s ' '° D 1н - Y. . I 1 ч „ ~v .

` ` l- . . ` А _ ‚ . 1 _ ` _'

I Ч ‚4 ` `

a ‘ l . ` ~.

` . . ‚ :.

I I ` ‚ч. ‘l l с ' "' v

. .v _ A“ ч ' .

. .

, l Í

v .

. '. ­ ' ' la .'\.` l \ ' 0 д '- j ‘ l î

о \ o ­ '° I ‘ . ` `!. '- .'

- I*~ ­ 1 ' L ,‘ , ` .-.‘­ ‘ ' . ` ne' °

I " i

_ u `b­ _ в4, A f г‘) и J ‘ Í ’ t ­ ‘- i .r

.." к ( т .‘ l' ‘ . ' ' I

. -‚.:*с -. s ‚ 'El ‘ ' .. "0 Ты— - -

о | . a“ l v

. .‚.

‘g и!

.

I .l

a

- -_

/`\

.‚ a _’

` I

l

~ .

.

С

l .

i .

_ .

ц, › v ­

‚—‘„ ‚Жгхь ' ~ ,H . . ` "­ ,`á . иО.

l \` ‚и ` ' .

д f

.

`,

_ _Ю

l\

l

Í

_

l

l l

.

.

.`

.

и

,u

'e

"JJ

'v

A

«i

и!

Page 163: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ч?

0аь—чй‘

L

OG Go 0: о

минное-п

ПИЛ DE

o chTIo

О днищkwam',

Page 164: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

mini?""f

\

ша„пттпщд

Y

(ЕДЫ

Ж

tamu

шепни N'

отлит:

и: ст т_ o o

`¿mlrimmmimiinimmuimllll

l

,www’ser

“lill'

lllluumÍWHW:МНИМЫМИ-„пи'l

l

„trioo

„шт...

"ТЁППИМИГ`

jij,

‘t

ÈIVÍ)/l/Íw

...m-«n1

._“шт”-

im'...........-..-..

lllllM

‘0.

l

Page 165: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ч. .`_с'.""v L’.~¢"­

*l

я

l.

чl

14|

Dl

n

lìl~

»o

..

Чl

_

n

оI

ь.

._

.~

.

I`

е

0`

к.

ч.

.4..

_‚ъ...

...n.1f

оi

._

ч

_.

_1..'

..

aa

_

.._

_.

._

.

_"

во

I_

OY.

__,

_.

.

Эс

М..

.s

\‚

`V_l

‚10.1

д\

r.

с.

.1

Wi

l.

_.

.t

..

.i..

uо.

`1

_.

___

fI»

_‘_

оо.

_.

\.

__

_

ab

вс

I

..

..

ll

_.t

„_S

‘s

_.

..

__l

n.

ч.

`

.

ц

.Í.

.l

д_

__».

l_

а_

dl

'.f

t.

д_v

чt

Il

lI

Ч›

.s

ŕì

аf

о.

u_)

I.'.

W..

._

._

1.s

.v

vo

Q_

11

\.

ft

_‘a

!\\

i\

_l

l.

»elle\

...I

чs

1I

\o

_

„Í

_v_lgìa.p.ßa_

в

N

vl.

IQ

,_l

\Ц.

il

.

д‘о“.

£7.-

._

:fn

аl...l

.'t'

.

`\.

.с.

.f.

_

1.'.

о?

.iff

1.

ц

ч..._

p_

_l..

là'~

ь.

у.

..

аs

._l

1.l

‚а

i_t

c..

r’

l.

__

»_

«s

l.

Il

gul”.

nl.

ч.

_d

a.

..

a,

.п

.73.

df

.оIl

«u

sL.

_.

__r

н‚а

.

д

.\.¢­

.1

v_

._

к.

'«i

01.

Ä..

_.

__

ьl

ля

_«_

_.

._

.

О_(

\

l

lfr

DI»

1..:

..._

_..

œч

._

._

..

._

.

,

Гл

....

'.I

,v‚Обь

...b

«i

.IolL{.ll.

_._

.

v.

‘1.

«_

v.

О

_.

1

._

f_

ь

»i

..

ра

l.

Ä'

1|.

1J».

до

v.

.._

.

.

оn

ь.

т

.

.9.

l.

.n

u.

nсК

_.

_.7.

/_...

о.

i.

,Il

l.

l

_.

..

..\

»_

‚и

._

._ц

‚.

_..ц

11.2...

_1».

J...:..L_..

.__

_.

_._n

I.

r

è..

l_,

~_

_.

._

._

.‘l

s-PinK

g_

"~

_

шv_

`

..

._

.Q_

.t».

,_

.l

__

и?

...

~._

цч

\.

_.

ti

_.

Í_.

_fl-_

._

_.

__...\\

_1

т.

.

,fn/.1_

\\_

‚и

т.

___..

:

о

___»

»__

ta

L‘u

..

ltr.

_

.r

и1

1.

_....__

._

wi

s.

_.

...Ã

16

м.

.v

l‘J

.J

АI

0›

О_

.‘l

_

\\à

an

_s

1.

.t

..

en

.,d

_s.'

«n

в.o

.\.'Í

._

_.

..

__.

_.

мы

___ъ.

v.

_.

__

__

.\

r\~

lo

1l

lt

а

ln'

»ŕ

___.

ч.

C...

.f

Ц‚Он

Ir

._

\\

`u

\\

Í.

un

lxI

Í.

..

._п

a

.l.

_\

.

‹.

_`

._

_,t

.

Is.

.n

\.\

__

l7.—

..

ь.

__

1_.

о.

n.

l.

__

r.

оo.

\

_N..

l

о2

о.

\.t

.s

\

Ц

.

ьl

_

_I

Ql

nСч

_

«le

_.

_I

\\

Il

b.

l

Ф2.\

eOl..

.I

fl.

Si..

__

___

s!

.c

~I

э_

-д"

d.

n

n_

I`

.._

i__,

n_

lUr

I

/

Оl

.l

_h

l?

_`~

J_

,All

.

___

_..

.\

Ю.

~.

_

_r

.\s

sv...

4.

u.

_

a...

_nl.

._.

__

.r

_.

_ik

v\

Í«4|

u.

fn

tv)

..

.`

_...ss

4.

.l

u

_’

_Ro’

._

__.

`­I

_.

сL.:

\.Í_.

...___

__

\_,

__

.Il

_х.

_›t.

__.t

я_

чп!‘

„25:

.___MJ;

в).

_

,or

a_..

s_

~_\._

tvc.

_n

Il

_In

_.

.\

.v_

__

ч.

‚.

.\

.f.

о_

»t

_.P

«Í

.

_.,

__

_

с.

nt..

п

.n

__

.r

Sf.

.

4З”

_.

и

.ч.

..

¿Se?

._

‚ты?

о.

C#

_.

.до:

_,

_»il

_ь.

.‘о

‘_

ц,n

.v

I.

n_

_.

..

_.

‘l

\_

P_

~s

s_

_

`¢la

вI

l.

._

44

n

l.

_C1-i.

,l

s_.n

a..

_.

о.

»ld

.H

аа

...d.

li

_I

Ъ.

_\

оa

Г0

.‚а

.\

..

v.

la.

._

~.Y

_.

1_

.l

_u

.,

l.

«n

l_

1.

.

_x.

_..

ni

..

„о

l.

«o

ец

.l

__

~.

`n

._

1_

._

l_

._

а.

~\

~I

~_

Ц.

»I

ид

_d

а

-_

н.

с_

_.

._

с.

_..¢_.

-

Ад

_.

_.

1_.Í

_r

ав

__

О_I

‚о

._

ч\

JО;

оv

оl

__»

..

в‚И

.i

.L9

«_

_1

о.

lr

о

_,i

„l

1»__

_T..lf

‚и.

~.

.1

а..4

_

._

_

.W4

ir

.Y

,‚я....Klar*roi-...[57

l„к

_2:7.:le

..

‚_

_

..

_.

._

о.

‘i

l.

Ql

lJ

Il',

~_

аla

‘vl

l..

da.

tn

ьl.

.»__

u_

l.

_

._

_..

_Jl

_.

.._

._

._.

n..

_.

..

.L_T»

._

.

”ц

.

__~

__

l.

al.LJ.

.4,

_.

я.

.__-Í

а2.’.

_.

_~

_i..

...2).IА

..

с.

..._1

м.

t..

_.

r.

J.

î.

._

.-.

a.

..

.__

_.__

..

_...

._

..

._s

_.

сS.

._.

.__

оu

ш_

.d

__

_.

о_

.

о.

.

я_

р_

._

.l

чс

\._1

д_l

«_

„ч

.fnla??

.Y

.1.3

_

саls

1.

ч.

_.

..._

_2

_.4

_._

»_

._..

J.

._

Page 166: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

J.

;

v.. "••

*• „« .«* . fc\ Л J* .... .-. ,i*f' -

Г- k- -

». ••••

1

í-s.

V Я.

Ci

Page 167: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

щ-.`.›

I

1.

I'

s

.l

I...

вi

I

О

nl

I

I„I

dI

ьn

I.w

‹s

II

n..

.I

сl

b..

ч

I

OI»

.ъ.

.

I.

с

.

l.

I

a_

I

l

lI

I

Il

IT

ь_

I«.0

оI

I.

I

.a..

с).

Í

l

Ü

I3»

I

\.

._

II»

.

en.

I.

нI.

C*

._.

..

ш.

I

II

A.

ISe

I

I.I

сl

_.I.

.I

о.

I\

aг.

It

Ii.

I

..4

l

\l

In

Э

.t

I

.

С.

I.

.I

Ъ

’n

I

J

Il

Is

l

II

l.

I

WI

п.

s

I_

II

.._l

I.nú...

I.I

l.

`I

III.o/Il.

I\_

.

*I

_.

_.:ro

хи

In

d

,Il

rI

.IIs

a

\‚`

`D

Ъ`

»ru

II

II

ŕI.:

.I

Ц‘...

.anÍ:

М

III

I..

.II

I

r_I

I

.„I

I..

I.

ац

I

II

II

l2

I

_I

._

«fw

ьú

:I

vx

:xu

DI

IsìIAI

.С.

.I

JI

-ад‘д.

«I»

a'

.II

I

I

I»I-

la

О..

\.

vl

l

I1

I

sо.

nl

О

ь‘

цÍ

в

LI:

n.,

I..L

,e

n

о.

ll.

I\.

`>

II..

ч

.о_чд‘

aIa\II

‚хе'...

I_

..IW

I‘I

I

»I

II.\!.

.IIADÑI

I..

_.

_I

II

iо;

l

и.

О.

.I

I.I"p

о.

'III'.II

Iо.

l.

n.

u

l

uI..

..U

\.\

.ч‘.

.IQ

I

«c»I~‘«\`

`l

aa

щ

\.ч

.

x

ч

oI

h,

a

`.`.

II

i.

..

_...

II

II

l

n

I.Ilil

I.

_.I

c.

...Il

ф.

о.

v

ш0

oI

.e

.I

l

\

I

l

сlll

t.

‘l

00|

С

‘«DK

ч—

ß\

d`

`l

o'

I_I

ч

не!

.

I

-v

_I

II

HnI

JI

‘In

\I`

(x.

._.\

l

I

Ж

.I

QI.'

..

п.

оI

nI

lrb'.

I._

.I

u.s

.2

In..if

Le

n

L.

С..

.Y

Il

Iо.

.

Iv.

II

tra..

3..

о\

О.

.II

«I

.I

I.A..

Il

‘а

l

'I.~

..

II\’l\a

о_.

II

I

f‚с

II

l4-9‘

3...‘

II

II

ll)

Il

—«II\

«I

д.

.

ß

_.

„nv

II

`

II

I4,

.l

lI

II

\\\\

_.

и,

.-ч

‚ц

l’fr

.г.

I’l

.Il

“Y

.I

I

I

\I

)l

It."

rФ.-

|\II

Ir.

__

Ie

..en

I.f.

I.

.F

.\I_I\I

IIО

It.Iv

«elif

I\

Il

в.

1III

o..

.l.Jktdufß

II

чII

1.1.0

_.

...

II

,III

5'.

..

«IF

NQ

‘Inl

I.III

оn

II.'

IIIt

—ч.с,..п'

_I.|Il|

n

l

uit.

...II

с.

«(4.

_Il

ISI».

х

tI.

I.

I

L.

.

.I_II

It»

.I

'LJN

I..`.I

.I

III.

I„1...

и

I

II

lo

._u

.uй

I

l«III

._I.Il

II

s.

чII

\п

«Ik

II

I

аI

III

ш.

II'

ÜI

Il*

el.

II.

.__

<1".

..

а

.\

Il

sI

..

..

...

...

I...

_2..

n

0l

.u

5.—

I.:2...:

.I

..I

„I.

J

чIl

l»o'Il

`|

rDI

ìI.Irv\|`(|

‘Int

J.

Il

_

aмг‘

пУ’.-т|

..

-.

.-

I..

_

¿l

ч

vI

II...

__

_I

цl

I

In

u6I

r\

Il

l’.iii

II0

II

‘I

Il

о

я.

и.

дIl

‚‚

.f.

т.

0l

II.

Inkl.

II

чu

II

uI

I‚

yI

II

I.

_in..

»IIIü

.I

«I

't

\_

_..

`_

\»I

IL

.I

lQ

I_

lI

ч

if»

...I4

~.»`IJI...~I.LII

.I

дI.

»_

__..

Qx

lч.

.II

II

I

..„I_

._

._..

..

__

.

Il..

I..

îI

А".

..

п

I‘I

`i)

.„

.n.

.I

I.

I.

о.«4вч„

t

_

.4

с‘.

I

.I

т

hn..

K

\`

I.

_I

Yl

I

II

I!

Í1

‘d

Ml

IХ.

II

l‘l

_.

ч

.

‚а

.l

Ь.

по

..ß

s.'

I.

nn

.

\l

ч.\I.

(l

\l_

‚Ь

.lr

.s

P4.

lr

Il

I.J

I.

иI

I\

I

I.

.I

I.

.l

I3.

.n

Il

.a

I«I

сч‘

в`

l

nl

6I

I\

\

li

О

dl

.I

ъ.

\

II

в.

II

I.

III.

a1..

l

1дн

0n

uI

I

II

/

.._

I_

nI

I'

_I

I

.Q

\

.I

йI

III

вI

т.

t.

о

Inч

,IIÀIL

_.UI

n._

\\

с0

оI\

I.

r\

оDJ

I.

nI

_.I

.o

I.ь

.l

n

`)

lx

о-

.\

-\

.I

I

.I

II

.

I_

\l»

_I

\Y

II

_

чi..

l

.f

I`

l.

`

I._

м

.Ic

I.

IA...

.

I»I

`l..

I..

\I

II

ц4

._

щъ.

.

\1?

м\

QL_»_I

Il

д.

..

_

\l

.I

.»I

_.

I

I.

.

Iv.

il

.III

I

.I

II

II

\.

II

_.

i

оI

.Iin.:

_

IIW.

I

II

.

t-

I.

Il

II

I.

.I

II

II

_r

о

I_

.

II.

_f

II

lI.

I_

II

_

«I1

I_

.Il

.o

I

оо

v\

Фа:

‚I.

vI

a

чIl».

e.

«чая.

IY

t.

\l

II

II.

r221.39»

Ilv

aI

.a

дI

.

ll

ald"

чI

|eI.«l

‘a

Iч.

а.

t.)

I.l.

II.'nl

Il

._

|I

.I

I:_

._

....

_....

_.

5r.

I_

_...

_

„._

.„.

чIT*

IIT

...Ä

_I

-

‚ю.T.

__»

_I.

..

.._

._

.I

_I

I.

I.

.A

.I

I

щ

оп

..

I

II

‹.I

I.

0.a.:

«Il

I.SIIII_.I.I

IJ!

.IA.013|

к

n

Í

на.

a

_n

ч

0s

Page 168: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S. Euftachij ... ^ Iii

aífixa vidcbatur vetufiiffima tabula ex qucrno ligno

compacta , in quarudi., propria i ftorum temporunb,

arte jnic'ulptà prima huius Ecclefiae dedicatio } à S. SyL» ^ ,

ueilro facla exprimitur , quam pofteà Dux Polanus , '

ne tanta; antiquitatis monumentum fitu ■& fqualore

loci periret , in Polairce Arcis Bibliothecam intulit , vbi

&in hune vfque diem,antiquarum rerum itudiofis fper-

xâanda exponitur *, quam , éc nos ad atteftandam hifto-

riic noitrae veritarem , fummo ftudio & diligentia de-

fignatam , ea prorsùs fide 5 quam exemplar "prœfè-

fert , depiebm, hicLeâori curiofo exponendam een-

ítiimus. л . ■ A . .\

Explicatio Tabulai/- • \ 1 • "»

^AbuJiclateTa AB. & С D. habent quinqué .pil-ч Elpofitie

•mos , & odo dígitos ..Latera A С. & BD. Tabui«.

continent palmos 4. 6¿tres dígitos , ex ligno quercino

feu ilicino elaborata , quam materiam fculptor tan-

quam contra iemporum iniurias, duratione conftantio-

iem datà opera fclegifle vidctur,exititij quidem operis

arte, quam Itali bußo rilieuo vocant, exiculpta , rudi

tarnen manu ( vti inconditarum imaginum habitus lu-

culenter demonftrat) pro temporum conditione elabo

rata i Nam , vt in praecedentibus oftendimus , erant

Gonftantini &c Sylueftri temporibus > Architect &

Sculptores adeó rari , vt eos ex Africa alijfque partibus

ad Ecclefias5 quas animo conceperat extruenda:, acciri

oportuerit, Sc Arcus Triumphalis Conibntini, Oili

er nium

Page 169: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i» ParsIV.EcclefiaeB.V*

nium corum, quihia Romae fpeâantur, adhuc int©»

gerrimus, fat fuperquc oßendiu id confirmât Baro-

nius in ann.Conltantini vi к his verbis : Quodiçiturad

Arcus Con? . r . i i ra -11 ; ■ 6 ^

iiantinimiir tpjum triumphalem агент Jpeètat , tllud m eo propenfus

Sis™suTs,c6nfiderandtim еЯ, mirißcum quoddam , incredibile

tomonuT* eria Conßantinum Senatum ñudiunk declaratum ejfe >.

»«tit ere» ¿«m 4¿ opHS extruendum, minimi detretlauerit illomm

Imperatorum. memorias démoliri, quas omnium car ij-

fjabuijfeti 5 indique egregiè diuerfis formis excultos

lapides, fublatos. , л^. Conßantml. triumphalem fornicem

txtruendum conferral ex monumentis, 'videlicet: Marci,

Aurelij ablata nobilia. ßepultur* opera, diuerfis in locu Con-

ßantini arcui intextafuiffe qued non- modo rerum anti-^

quarum perito-, fed cuiqué rudï erat ftteili indicare*

dum. confpicit diuerft fculptur*. opus eße compaBumy alter

t- rius quiderrkegregUtsr* perinfignis affabri fatl.i alterius

. •■ v . : werо longe difparit emptorit Ära* rudis.<SP impolite. ,

' " amiquicra ilia. , kn. autem ejus temporise qua fuperiùs nos

dixijje meminimus , ob ingentem perfecutionem qua Chri-

Hiani omnes mßgniores eius. artit opißcesfuláati. ejfenta, ars,

ßatmria collapfai.penitM widebatur^ Нгес Baronius. -,

quam d^militudmcm. fculgtürartim 6¿ ego , quories,

per diäum arcum tranfitus datur, fat admirari non pod

ium - Eodcm. igitur hoc rudi feculo, hanc Tabulam d

magiilra rudi admodum». S^endypticat aitis prorsus,

inexperto y exfculptam. fuiífe r impropartionata. imä~

ginum iymmetria claré oftendit.. /

i - . la fronte itaque: huius Tabulas: ornamentunv po-

aitut vitis^quaradiio capita A ÔcB- in. extremis angu

Page 170: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

, :. EtSEuñachij; iz¡

lis conftituta ore retinent, quo nonnulli alludere voluif»

fe exjftimant ad illud Chrifti : Egoft*m *vitis & vos

palmites, alij ad vineœ Chrifti à duobus Apoftolis Pe-

tro & Paul© plantais culturan , de quo hoc loco non

difceptamus . Ego certè fimilia ornamenta me in mul-

tis pcruetuftis Ecclefjjs hie Romasvmufiuo opere elabo-

rata fpe&afle memini , íiue ea folius ornatus gratia >, Гше

ad myfterium aliquod innuendum facia fmt, vnicuique

fuumiudicium eiïo» .

..... Polt frontis ornamentum ièquuntur duo arcus

duabuscolumnis contortis fulti ; fupra quos occurrunt

imagines > quas litteris E, E> G, fignauimus , be E, G,

quidem SS. Apofiolorum Petri & Pauli typos exprime*

re, nulli dubium eLe debef, cum ea Tub bac forma in ru-

f>is cauerna, iupra vctuliiflTimam menfulam feu altario-

lum, eodem fcibitu fculpta reperiiU in Parte Ilk c. i.

oftenderimus . Et confirmât id Chrifti Saluatoris no-

flri imago Vi qua: inter vtriufque fornicis nexum media

ipedatur, quam SS. Apoítoli ftipare videntur . Imago Imago sai-

Saluatoris E. auidem prorfus fornix eft , fub qua in JÄ- ¡3í3?eSt

chcationc Ecclefise Lateranenfis i Conftantino extru✠¿f.m {or™*

Populo Romano apparuiffe traditur>eiufque iùb hoc pu1? Roma-

habitu eétypon paffim, tum in dicte Ecdefiae Chori t¡o,!e *£с£

fornice, tum in Cruce Conlbntini > tum denique in- J*£

frontiípicio exteriori Templi, quà Portam Appiarrb*""*

refpicit j omnibus intra n ti bus , prima fronte ob-

uium cernimr « Skuti igitur dieb Saluatoris ima

go j ob apparitionem Romano Populo fàâam , iib

furama ftmper ab omnibus Chrifti fidelrbus VtfífíOr

Q_ 2. tione

Page 171: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

1X4 Pars IV. EccIefiaeB.V.

tione habita fuit , ita quoque iftius fêculi opifices

cNâam imaginera , veluti ad exemplar quoddam cae*

litùs datum , ¿mpofterum Saluatoris imagines), qua

ftulpturis , quà piéhiris exprimere conati fuerum vquod

& huius Tabula: ículptor praeftarc quidera contendit f

fed imperitià anís impediius , manum , qua; in politio-

ribus imaginibus fub forma bencdicentis Temper expri-

mitur y ita ruditer expreffit , vt quern geitum exhibe at >

diipici vix poffit ; laudandus tamen conatus eius , qui

quoad potuir , & licuit, benedicentis Saluatoris. man um

exprimere ßuduit-

4 Sequuntur modo intra arcumK. Sanclus Sylue*

íler y fub Pontificali habitu , nec non ! pallio feit ttobi*

Grascorum more r mitraque, &c mfula- fplendidè exorna-

Syiüeíier tusyvnà cum Acolyto M. veítimema eius fubleuanto y

r ad altare fignatum litteris X L ( in' quo etiam haud ob*

fcura Cruris veftigia cernuntur ) fub. benedicemis , &i

coniecrantis habitu adßftiu Intra, arcum vero Hi. Mi*

ftiftri fe exhibent., quorum prior dextrà thuribuluiib>

. . j. .,. , keuà vas quoddam contineie videtur , ( fiue id acerrara

exprimat , fme vas facи oler,, quod, in confecratione-*

Ecclefiamm adhibere fokbant Pontífices , perindè.eft)

hoc ex biftoria Ecclefiaftka nob» confiât , Sanâurrb:

.' . Sylueftrum primum fuiiïe > qui Ecclefiasá ConftantincK

""'Romas ere&asyfumma cum fblemnitate ceremonijfque

Gonfccrarit, raodumque fucceflbribus obièruandum>,

lege data pMBCeperitj dequibusvide Lecciones iècun*-

di Nodurai , ia officio quod dicitur 9. Nou¿ in fefto«

Dedicate Ecclefise Lateranenfis. Poft hunc fequitur

alter.

Page 172: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S. Euftachij < faç

aîter minifter , pedo pafforali , Ы libro , vri arbitror ,

rituali inftrucbis ; vt proindè adperperuam rei memo-

ríam , dedicationem Écclefia» В. Vrrginis de Vvlturella,

à S. Sylueílro facbm , fculptorem hoc rerum apparatu

repraefentare voluiiïe , nemo amplius dubitare debeat;

ne verö ab alio quopiam Epifcopo hanc dedicatianenb

fîcbm fuiife dici poiïet , ipfi S. Sylueftri imagini retro

nomen eius quoque addere voluit. SYLVESTER, vti

in Tabula patet -, & ne quicquam deefler, in ipfi us Alta-

ris fronte menfem diemque Dedicationis iunxit .

Mirum tamen cuipiam videri queat,quod annum

Chrißi non addiderit ■■> huius rci duplex caufa adfèrri po-

tcft, vel ignorantia iculptoris, qui cum tunc temporis chiiSilïîl

magna arrarum diueriîtas vigeret, quam ex.ijs eligeret , ^fpb0u^oe

fe determinare nefeierit *, vel trtiam quod conftare iarrb ïatùui

putaret omnibus annum, vel tempus, quo Syluefler

eeleberrimus Pontifiex vixerit j vndènomen Pontificis

pofuifïe idem erat, ас tempus feu Ipturœ determinate...

Addo , quod veteres Chriftiani in fuis* monumentis, vt "

plurimum annum Chrifti omitrerent,quod cùm in Ro

manis veterum monimentis pofteritati.relidis, tum iru.

Ecclefijs Cœmkerijfq^ iùbtcrraneis luculenter apparet ::.

in quibus vix- vnquam annum Chtifti deicriptum repe~-

rias , quai negligentia exactos antiquitatum exploratores-

non parum peí plexos reddir ^ Quod verö пес in hocr £и£™^6пй:

вес in alijs Eccleíias inícriptionibus Conftantini nomen йш neraeo*

appareat, iftius cauiàm iam iuprà ex.Baronio innuimus,,

cum Confiantini' modeftia , & fumma animi iubmik

£o , ibli Deo gleriam datura , ne ipfius nomen publicise

Ec*

Page 173: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

izó Pars IV. Ecclefiae B.V.

I

Ecclefijs, alijfque monumentis adfcriberetur , lege ve-

tuerit.

Itaque inferiptio quae in ftonte altaris > omni pro-

iedione optica ex fcuiptoris imperitid negleclà» rudi

ityb iniculpta cernitur , ita iefe habet :

„ MEN. OC. D.

ХХ1Ш. DE

DICATIO

BEATE MAR

IE * VVLTVILLA

fcriptio in marmórea Tabula pilae primae , ad dextrairu

clathrati Altaris inièrta .

Vocis Vvi- Sed quid iam fibi velit vox Vvltuilla , exponamus .

tmiiaongo. уаг|ж funt ¿c noc nomine eorum i qui huius Eccle-

fix antiquitatibus fluducrunt , conieclurse . Qmdam ex

fenioribus presbyteris mihi retulit, fe in Manufcri-

ptoquodam libro legifie> indè Ecclefia; hoc потегь

" Vvltuilla inditum , quod cum de conílrucnda Deipara

Ecdeíia in hoc loco confultum efíet, ñeque conuenirc-»

poííent, B. Virginem S.Sylueftroin fomno apparuiflo

dixiflequc,eo in loco fibi Ecclefiam condi fe velle, in quo

filius íuus tanta cum feruo fuo Euíhcb.io miracula ope-

ratus fuiflíet i vnde S.Syluefter diuino monitus oracu»

lo, ad rupcm Euitachianam vt conñrueretur Con-

ftantino fuafit ; verum cum loci anguftiam Architect

obijeerent , S. Pontificem dixiííe 9aedificetur vbi Vvkil-

la,icilicet Deipara, vnde vox illa Vvlt illa, Ecclefiae apud

pofteros , ex verbis Sanfti Syluemú , vbi Vvlt ilia , in_,

hunc

hoc eft:

MENSE OCTOBRIS > DIE

XXIV* DEDICATIO BEA-

TAE MARIAE IN VVI-

TVILLA.

lauen tur Ьс hzc cadem in-

Page 174: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S, Euftachij. " 127

nunc vique diem manfît -, quod vtrum verumfit ,,vti de

hifcc nullum extat veftigium , ica quoque meum inter-

poneré judicium non fumaufus. Cèrtè Fattorius inu

luo libelío fincerè fâtetur , originern huius iè nefcire^ ,

ac proindè corruptum vocabuîum putare . Verba_»

eius funr : In queHo luogo fià fituata <vna Сhiefa ¿¿¿^

dedicata alla Heatifsima. Vergine , detta fid Santa

Maria in Vultuilla. , hora non so per quai corroí -

tione di ъосаШо* chiamata Santa. Maria della Monte-

relia. . Et Paulo poft defcribit quoque vctuítae paulo

ante expoíítas tabula?, vnà cum irrfcriptione formanu-,

potiquam cnim hoc in loco Chrilli intra, cornua Cerui,

apparitionemS.Euftachio йсЪт difcripfiflet, fie por

ro loquitur: Z/iene confermata queña traditione d'<r~\na.

antiebifsima tauola , nelia quale fi <vede feolpito г~\п fa-

eerdote con balito pontificale in alto di confecrare im alta-

re,e percio. gli ftanno appreffo dui minifiri, che loferuono>

dURc соfe necejfarie alia, confiecralione ; dietro. lefraile del

Sacerdote ñá intagliatoper. il. longo\ come fi 'vede in altre

memork antiebe* S. Siíueííro %t nellafaccia d auanti dell*

altare _ Die 23. 0¿?.. dedicatlo Ъ*М. in Vultuuiüa .. .

In hac dtfcripaone vide») tattorium epigraphen

Hanc, non prout in originale Tabula videtur adduxifle ;

quare Ledor, illam , quam nos paulo ante exhibuimusv

tanquam veram. ôegenuinam elle ccniêat,. cum eninu

nihil in eatam perplexum , & intricatum fir, quam hxc

vox Yvltuuilla, no& omni diligentia adhibita , illanL*

погь vno. modo legi- pofle- reperimus y quod vt parear

me explico :: Yox_hiícelitterar.um tricis ícribitur : f -

quae.

Page 175: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

1 28 Pars IV. Ecclefiae В.V.

quae partícula non crucem , fed + > id eft , in per ab-

breuiationem notât, altera fie fcribitur г VVTVILLA »

quae & Vvltuilla be Vvlturilla squc legi poteft : neque

obftat marmórea tabella fuprà memorara, quae hanc

vocem diftincüus exhiber, fe. VVLTVILLA . Vcrùm

vti hece tabella marmórea non primis temporibus con*

ícripta fuit , ita quoque polleros nomen hoc, quantum*

comprehendere poterant, ex tabula deicriptum , Vvltu-

uílla reddidiííe verifimile eft , quod ficuti claré & fino

triéis legitur , ita quoque ei , <\ax in tabula lignea intri-

cata cernítur , negleóti, hanc vocem iuxta deferiptio-

¡nem in marmórea tabella diftinebus inículptam Vvl*

tuuilla (quae vox in hune vftjue diem perièuerat) conti-

nuata denomination , pofteri retinueruut. Nos vero

cum in prnzcedentibus ex fide dignis authoribus, hune

OrigoVocis montem olini Vviturellum vocitatum fuiife oftenderi-

VvJtuieiia. muS) hinein tabula^loc© Vvltuilla, Vvlturella legi quoi

que pofle reperimus , vtpotein quo vnica folummodó

littera R. ab V. difcrcpet, idque is folus verum inuè-

niet,qui iàgaciori oculo connexionem litterarum rima-

tus fuerit. Atque hax de voce Vultuilla fufficiant . Vn-

dè vero monti, Vvlturelli nomen fit inditum , fi nono

cupis , icias in huius praraltis rupium icopulis nulli mor-

talium accefllbilibus, vultures potiffimum vti o!im , ita_»

hodiè nidifican íolitos, quare à multitudine vuitururrb

ibidem nidificantium, montem Vvlturinum, feu Vvi

turellum vocatum fuifle , vtiZazara icitè deducit , quiru

6¿ montes Prancíhnos ab aeeipitrum vuírurumcjue co

pia diclos Vvlturinos,Pl¡nius & Solinus allerunt. Vndè

ve i о

Page 176: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S. Euftachij. 129

veré vox Monterella , qua B. Vireinis Tcmpium hodiè Orîgo voc«

denommatur , originem iuam tumpterit , nemo ей qui

dicere potuerit j Ccrtum eft á monte , in quo Ecclefra.*

pofita eft , nomen fumpfifle ; verum cum monsj ¿Ho

major fit,quàm vt diminutiuum monticulus lêu Monte-

relio ipfi congruat$ ego fané fallió aliorum iudicio,

hanc denominationem non aliunde profluxifíe puterru^,

quam à rupeilla S.Euftachij, qua: vti à monte rcliquo,

cui innititur, feiund:a , nonnullam quoque infummi-

tare latitudinem habet,ita non dumtaxat olim Monricu-

lum dictum , verum & hodierna die quoque à nonnui-

lis Monterello dicitur . Si quis vero hanc dencminatio-

nem acceptare renuat, is hunc vaftum montem, Monte-

relia per antiphrafim ita dictum fuiíle fibi perlúadeat, vti

Aetna fubdiminutiuo Mongibello , vaíte pyramidum *

moles non obeli » fed diminutiuo nomine Obelifci di-

cuntur , Ôchifce fimilia, de quibus fuperuасаneum fo

ret , plura dicere.

Expofitis iam ijs > qux ad confecrationem Hcclefise

à Syluelbo peraâam , & in Tabula expreííam pertinent,

reftat vt fecundam Tabulae partem pari paíTu profe-

quamur . Poft arcus aliud tabulae Ipattum oceurrit , in.» Expiicatio

1 . „ c . . . *. fecunda: par

quo Ceruus baluatons imaginem intra сотпиа gerens ti$ ¡n taW

more folito , rudi be impohta manu elaboratus expri- {^¡J

mituri quo quidem nil aliud indicare voluerunt Tabul» Satoatom

• \ • y • -л 1 r i »ntra cornua

huius curatores , quam vt noc ipfo oftendatur , JEcdei imagine c«-

ilam in codem loco>in quo Chriftus Saluator nofter шшг "

intra cornua Cerui vifus,Placidumque venatus, ex gen*

tilitiae caecitatis pelago , in veritatis Euangelicíe rete eiu*

».-..: R xerit;

Page 177: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

j ja ParsIV. Ecclefiae В.V.

xcrit ; vt proindè hoc ipio Ecclefiam hanc in honorera

non folurnDejpara»,. ièd &c S^Euftachij ex parte con*

fccratam fajue fignificare voluerint ; Dixi. ex partes»

quia Saccellum. tantummodo in Eccleiia S.Euitachio

coniecratum reperitur , in quo 8c haic peiuetofta tabula:

Gngulari cura, multis feculis conièi usta fuit , donee circa

limb um humiditatc nonnihit corroía ( ne fqualore loci,

vlteriùs. Гиге, detrimentum. inregriratis, incurreret); in-».

MufauimrGalleriam vocant, Palant Ducis, veluti itb

cultiorem tutioremque locum, tranfiuu fait , vbi dc

etiamnum durât ..

Gürinhacfi; Circa, banc piclurarrr non exiguum dubium na-

KcnicT ícítur *. cur videlicet ChriÛus non Cruci affixus , fed fub.

stum fed-ima, Salüatoris. imagine intra Cornua- pofirus cernatur , cum.

tomieiieat^. apud omnes palîjm vitie S» Euftachij fcriptores Cruci-

fixus ei comparuilTe legatur Dico idfa&um eííe cnioct

ex veterum Chriftianorum tradifionc , reuera Chriftus.

Don Crucifixus, fed fab. Salüatoris imagine-,, incredibill

luce perfufus ipfi primum » vt in vitaeius ex S..Ioanne¿¿

Damaíceno recenfaimus r, coraparucrit , be eo* prorfas,

modo >. quo Populo Romano in prima Ecclefiae Latera»

nenfi&dedicatione- apparuiífe, legitur ; quod fî. quifpiam

agnofcerenoíir^dicemuSsSaluatoris imagihem Chriíiia..

norurrtveterum dire<âione,a fculptore fab ea fèrè forma,,

quamSalüatoris. imago in: Lateraneníl Ecclefia, paííim»

KfeTt * expreíTam fuifíe y, cumverifimilë fit , omnes Sal

üatoris imagincsjimpofterum ad primiifiius miracuioft,

exemplaris> formant effiâas. faille* vti fupra quoquerra-

didimus ^ Relinquamus itacjue Sancfo Huberto ChrU

Äurrk

Page 178: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Л< »■ S. Euftachij. . .. . ijt

Hum inter Cornua Gerui Crucjfîxum , be S. Euftachio

fuuni inter cornua Cerui Saluatorem, pro vt deuotio

cuiufuis exigit: nè vero rudis illius fculptoris nomen po-

fleritas nefciret , ilk^d hoc verborura titulo ponendum

cenfuit: MAGISTER eVILELMVS FECIT HOC OPVS.

Refiat denique inferior Tabulç pars fignata Iitteris pâuim{

P. Q. C. D. in qua lenticulares tjuadrangulareíi^ütí *aW*.

concauitates ahernatim diípofita; videntur , cjuibus haiid

■dubie varijj pctiofi lapides> ad operis fplendorem orna-

mentumque olim inierti cernebantur, qui poftcris ta

rnen temporibus vel furto fublati , vel in alios fines

dempti, haice iolas cauitates reliquerint ; atque adeo

hoc ichemate rudis ículptor , figura hac quadrangula_»

nil aliud , quàmpauimentum Ecclefwe exprimere voluif-

íe videatur,

Atque haec eft tahula vetuftifllma, olim in iàcello

Ecclefia; Diuo Euftáchio íbero , mtdo in palatio Ducis

Polani expofita , quae Ecclefiam Beatas Virginis de Vvl-

turella á Conftantino Magno fundatam , atque à S.m-

£bo Sylueftro confecratamin hoc eodem loco > vbi Chri-

ftus tanta cumSeruo fuo Euftachio miracula operari

dignatus fuit 9 ità claré £г euidenter demonftrat , vtíi

continuata îam á complurium ièculorucn omnis de hoc

loco traditio defbret, ill a Tola ad hiüoriae veriwtem de-

monftrandam fufficere poffit »

R 1 De

Page 179: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

132, Pars IV. EcclefiacEV*

&e Sum Crucibus *>9m8tfumk) tpCandelaim, qns

in hune irfqtte dtem in hoc Ecclejia.

cvnßmuntun - ....

TRes m hac Eeclefia Cruces reperiuntu* ; vna IÍ»

gnea, qua? in Choro íccltíías, quam la tribun*

vocant, mure affixa videtur , parirer anriquiffima , ôc

Cwee^à illiquaeCiroliis, Anconam inter & Laurctum, magno

Conftantino * n a i \ r •

Etciefi« w- pcregrinorum conrluxu frecjuentatur , adt о hue magni-

liOfc.*. tndinem , fiue Cfarifti in cruce pendentis fbrmam fpe»

des ,.fimilis yvt ab vno r ckeodem magiitro c©nfccla_>.

videatur . Sunt , & ibidem dua* Cruces %, vna argente»

cum Chrifto pendente , qua; pedes binis clauis transó*

xos monftrat y quod Sc in praxedentl Crucifixo viderez

altera ex aurichalco varjjs imaginibus t um m antica r

tum poitica parte cloborata -, prior fècies Cbrilkim itu

cruce pendentem exhibet, quem vträmquem extremis:

anguiis íb'pant Beatiffima- Virgo, Sc. S. Ioannes- Etran*

gelifta > in iuperiori crucis.frontc , Angelus; corolla tw ;

manibus.gerens,expreíTus videtur yin radice;íiue infimo*

crucis ángulo , figura ad mitral sffigiata? fimilitudinenb

occurr.it, aquo vitis per quaternas Crucis partes pam

pinos extendit botris conferios, quo ad illud Chrifti-

Egofum r\ttis , vospalmites i vtique alluderc vide-

tur - In poflica verô parte, Agnus cum vexillo quatuor

Euangeiiftis ittpatusr occurrit, vitis pariter per quaternas

Crucis partes deduâis palmitibus» Vera vt hsec Le<äori

lucur

Page 180: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

n

Page 181: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

оu

~

\.

р

‘.

`

‘-

'

.\\

lI

‚а.

..

c

.`

~.

ч:

..\.\`

.\

n

`\

.

l

s

.ih

в.

an

.l

Ú

.I

..

nа.‘

-n

и

luv

А.

...l

гw

.I

о-

1

Í.'

а.

.‚

‚.ь

Ie

ц

..

а

...Í

ц

f

l»I

...

и

сI...Ill

il!

\u

t

Il

I

.

-l

Í

Í

э‘\\

la

Í..

e

‘о

sr

ь\.\

О.

i`

I

вì

lo'

n.

_.с.

I.

.b

'

th\.

f.

ь.

_.

.l

о

ОI

'In

.

с

о

J.f

чl._

`.

оI.

.

(I.

.l

i

.

.

`

o._

\

i.o

с

ь.

é

s

\`l“'íl

ч\

0.0

\.

в

l

.I\

`s

.l

~

со-

С.

с

l\

о.

I.

..-

\%

»n

к:

оЕ

,s

~

.-5..-l1l

lll

»o

ц.b

.s

i.

-

в

l.

.\

\\\

о\

‘l

J

Page 182: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

EtS, Euftachij. 13 j

luculentius pateanr, hic figuras arponendasduxi •

Has Cruces à Conftantino huic fcccleíia* religas »

cumpluribus argnmentis comprobari poteft: Prior ex

continuata horumdonorum я Conlbottno faclorum-.

tradrtionerfecundó ex confuetudine Conftantini,qui nul-

lam Ecdefiam exfiruxifle dicitur , quam non vnà etiaiTt

Crucibus., candclabris , vafis facris > ümilique Ecclefia-

ftica fupelieéb'li > nec non pro condicione Ecclefiarunb *

aureo,argenreo,ameo apparatu vnà cum ampülTimis red-

ditibusMiíiruxcritjO^uemadmodum vbetrimè ex libro

de munifkemw Conftantini, Baronius demonftrat , ôc

in Crucibus argenteis ¿ Conftantino Magno Lateranen-

fi Ecdefia? reliáis , irr hunc vfq.ue diera inregerrimis r

cceterifque aliarum Ecclefiarura vafis làcrig videre elt t

Certè hae ornnes quoad formara, Crucibus Lateranenfis с^ .

Ecclefiae adeo fimiles funt > vt non aliunde quam ab agro poflef-

codera donatore profecbe videati tur ^ Minor Cruxar- fiXjjj

gentea vti eft vetuftinTjma,ira Sjplueftrinoruraquoquo SSSÍS-

temporum ruditatem apertè docet i Maior veroex auri- fureperta-*.

chalco, quam hic exhibemus, antiquiflimam. efle-* ,

hinc patet , quod haec ipfà Crux m recóndita quadarru

Polani territorij crypta, dum vineanr excolunt, palis

ligonibufquc dete<âayatque eruta fit ,. ia vinea ,. in»

quam , quar olim ex Eccleíí& Eufíachianse роАеШо*

nibus vna erat * ab immemorabili tempore abdita

hoc feculo tandem fubterreneo loco inuenta ».quam vti-

que tanquam pretiofum antiquitatis monuraentura a

Conftantino reîtâum, Monachr, Gothorum forfan im

manent irruptionem íugientes. > ibidem tanquam ab

omni

Page 183: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

'. ..JL_ • • » ■ ■. A J

Page 184: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S Euftachij.: :* Ijf

omni violentia tutam, vnà cum ali js pretiofioribus ab-

fconderant »

Sequitur Candelabrum heptalychnum , feptemJ (

cereis portandis арш n, fex palmis altum,in iuperibri

parte tribus latum > quod fané magnam. anttquitate гь

praefetèrt , multiplied annulorum hinc. inJè' mobiiium

ordinc iniiruótum» cuiuünodi. ôc hic Romas. in vete-

rum Bafiliearum Choris fpc&antur , quibus quidem he-

ptalychnuchis nil aliud rquàm feptem Candelabra арэ-

calyptica, qua» feptem¡Ame Ecclefias refèrebant , vel fe

ptem fpiritus feu Angelos, qui Îèmper. in confpeâu. Dei

íhnt, exprimere. voluifie. videntur. Verum ne quic-

quam confideratione dignum emififle videamur, hic

Clus figuram apponere vilum fuit ~

Lypfana quoque,qux in hac Ecclefia reperiuntur *

tara funt cumprimiS) 8e pretiofa • Sunt inter caetera,iníi-

gnis primùm Sanchas Crucis partícula , Apoíblorurrb

ferè omnium nec non SS* Stephanie dementis , Cor-

neüj, ca'terorumque Pontificum, S. Laurentij, aüoruni

que Martyrum, quse in hune vfcjuediem in Repofito-

rio Герата* ad quod: Bon nifi pen ícafaar portatilis ap-

plicationemalcenditur^collocata, certis dierurru íblem-

nitatibus populo, ad deuotionem:excitandam, топЛгап-»-

cafe.

Page 185: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i$6 Pars IV. £cclefi*B.V.

С A P V T V. .J... л

DePiiïuris qud in Eccleßa 'B.MarU de Vvlturella

adbuc rcltquafteEtantur .

ECclefiaitaque Detpara, vti à S. Êenedtâi tempori-

bus (quantum exíiipra mcmorata Sublacenfis Mo-

nafterij infcriptione conijcere licet) ad 800. circitcran-

nos varías temporum vices fortita fuit , ita quoque non

exigua incommoda paiía fuit , exterfis videlicet & iêmi-

rutis omnibus antiquorum temporum picturis , donec

anno 1305. Prior Nicolaus nomine , Monafterij , de-?

quo paulo poftjdi¿ta vaûitate motus, & Eccleíiam & Al-,

bfiauratio tare Deiparx,columnis egregiè claboratis (quas haud du-

biè ., ex antiqui templi r-uderibus eruerat) dcnuo iníbu-

rauit , Altare quoque cupula ei fuperpofità texit ; atque

1юс ita efle , inícriptio pofteriorum columnarum , cur

cupula innititur , in tramueríb lapide , quem aliqua ex

parte ftatua Dei para? tegit , hiice verbis docet :

ANNO CHRISTI MCÇÇV- .... V, PRIOR

MCOLAVS OPVS HOC F. FECIT. ,

Deficicntibus vero priorum fèculorum picturis >

quarum adhuc nonnulla,etfi perexigua veltigia exiftunt ,

6c non nifi per difloiutas calcis fuperindueb; cruftas elu-

cent, alijs,quantum ex différend pictorum flylo obferua-

re licet, diuerfis temporibus,dirTerenribus picíuris Eccle-

fiam exornatam fuifle reperio, qua; tarnen omnes ferè

aut B. Virginis mylbria , aut hiibriam S. Euftachij ex

hibe-

Page 186: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

EtS.Euffachïj . — 137

ЫЪепт . y In tholo {cu choro , magna pidararum varie-

tas fe offert , quarum tarnen quaedam decidcntibus cal

éis cruítís quid retulerint, vix difpici potcil ; ex nonnul-

lis tamen fignis,ibidem ex vna parte con&crationem Ec-

clefia;a Syluefiro faâamj rnagnà Diaconorum, Subdia-

conorum Miniftrorumque turbà cómitanre , deptâam î

ex altera parte vitam Chrifti & B. Virginis , vnà сипъ

Ceruo Diui Euftachij , qui nullibi deeit , expreiïam fùif-

ic , rem dihgenter examinant! patebit. Altare vero

Deipara; lîgneam continet capfam , in qua ftatua D. Vir

ginis reponitur, cuius vaina: ex vna parte S.EuJlachium

cum ceruo , ex altera parte S. Sylueitrum Pontificem , |*^erf" •

S.Benedictum , S. Placidum alioíque forinfecus depictos itur*," 14

exhibent) luculenta fané coniêcrationis à S. Sylueftro

ad rupem Euftachianam facta;, & à S. Benedicto inftau-

rata; in4icia . Eft & in fine Ecclefia; iuxta porram, Sacel-

lum S.Sylueftri , fornice inftruétum , quod olim magna

pidburarum varietaté exornatum fuilïe , nonnulla; ad-

huc reliquia; demonftrant ; Inter coeteras tamen pi6tu-

газ, potilfimumeminet illa adhuc integra jquà Bapti£

mus Conftantini à S. Sylueltro pcractus exhibetur , eo

prorsùs modo , quo depictum hic exhibemus ; cxxerx

Sacelli partes duodecim Apoftolorum in arcubus , & in

fornice quatuor Euangeliftarum imagines demonitranr.

Progredientibus iam pertemplum, antiquiflTima; pat

fim piótura;, qua; tum , Dciparam , tum hiftoriam Chri

fti, in parietibus cxprimunt , occurrunt ; quo vero an

no vltima huiufmodi imaginum inftauratio acciderit >

fub imagine Bcatiílima; Virginis , qui ingrediuntut

S Tern-

Page 187: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

138 Pars IV. Ecclefiœ B.V»

Templum adkeuam nauis partem, fiipra. medium ar*

cum templi obuia, hoc verborum tenore, oilenditur:

M. BARTOLOMEVS DE SVBIACO

CVM BONA FIDE PINXIT HOC OPVS- ANNO

M. CCCCXXUlb D. XV. SEPT.

Ex cjuibus apertè liquet , alios & alios hums Мопгк

ftciij Patresj Priores, Abbati Sublacenfi (ubicaos, diner-

(is

Page 188: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

ggfgg-SÚEuílacbij. l‘59

fis itfnporìbus banc Ecclefiam Ypitíìuris varijs à piéto

-ribus Subl'acenfibus exornari curaífe: Nicolaus enim,

Monaüerij huius Prior, qui anno 13'05. Cupulam Al

tari Beatse Virginis Hiper impoíitam fieri curslrat, hunc,

qui anno 1424. Eccleliam pióturis renouari iuflit ‚

r 19. annis praecefiit; quae" verö in pylis Eccleliœ depi

бы: funt, SS.Antonij, Benedié'ti ‚ 5сЬо1аШсгг imagines,

ad vltimam inûaurationem pertinent: Inter секста:

verò imagines videtur Se miles toto corpore armatus ‚

capite in coronam tonfo, cuius totum corpus horridi

ferp'emis fpiris circumuolutum'cernitur ‚ vt in íiibieóta.,

figura patet , de quo 'vaiîiœ' opiniones fum. Quidam..

imaginem S.Gregorij'eiïë putant; alij ex huius Mona

ilerij traditione afierunti, non procul ab Eccleiia ,finden ‚

ca_uernam, m qua ingens Dragonionkiine grani Monalie- xmms:

r1) damno fiabulabatur, hic prrrterquam quod bePtlas amaca,. hominefque magno indigenarum v.terrore infefiaret,aë­

rem quoque virulento fnohabitucorrumpebat; 8c cum

diù de auertenda hac. peûe deliberatum ŕiiiifet , tandem

Monachum quendam fefe in certamen cum Dracone.;

obtuliffe , quod cum peticulo non yacaret ‚ pugione in

“шашки ‚; totoque cotpore loricatum contra Draconem

procelliile; Belluarn verò mox БЫ obuium fpiris fuis

implexum circumdediffe; at рой lóngam luótam , Мо

пасит belluam pugione intra fautes eius adaéto, tan

dem confeciffe; fed cnim 8e ille ¿ì peßifera lue mini

mè immunis сват, dum virulente ierpentis ­halitu in

.feâus ‚ paucis poß'ho'ris extinélus fuit . Vndè ob huius

religiofi militis? qui animarn (uam pro bono communi

„ _. S a po

Page 189: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

140 Pars IV; Ecclcfiae BcV.

pofiierat mcmoriam , banc in Ecelefia imaginem y ai

perpctuam rci mcmoriam Monachos fupereflc volui£

ie, fcrunt . Cauernam in qua ftabulabatur Draco , indi*

genis ad cam curióse explorandam me conducentibus ,

jroprijs oculis confpexi. Ccrtè vti icopulofus horum-

mon»»

V

Page 190: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

: ::. Ets.Euffachij* í 141

montium tracbis-, horridilTimis- cauemamm meandris

refertus eft , itaquoque non nifi Draconi m cubilia_*>

ferpcntumque, qui in huiufmddi fyluofh (copulofifqucj

lceis vtplurimum ftabulantur , nidos referrc videtur > v%

proindè hilioctx à Monachis ad p fteros tranfmiflx >

non omnem fidem abrogandam exiftimem . Sed îarrb.

omnibus quae in Ecclefia digna ccniîderationc repe-

riuntur , expofitis , nil reliât nifi vt calamum ad Mona-

Ûerium deícribendura admoueamus -

С A P V T VI

De MonaHerto OrUnis Dim ЪтеМШ Ееdefut adntxor

eiufdemque rtddiùhtu*.

DTâum fuit m praîcedemibus, amplifimam a Tec^

tullo Scnarore Romano, Sando Patri Benedi*

Cío , intuitu filij fui Placidi donatione reliäam fuifío*

vnde vti i& Abbaria? CaÎlïnenfis 8t Sublacenfis, om-

niumque circumiacenrium locorum haereditatem,velutii

legitimus Dominus adijt , ita quoque Dei fàmulurib v

dum in viuis adhuc efíet r ex tanta bonorum poiiefïione

protmùs complurium Menaftcriorum fundationem op-

ditum fuiile>atque inter caetera quoque,hocce in monto*

VvltureUo , iam fuae iurißißioni fubiecb, vbi оПпъ<

commoratus fùerat , quemque plenum deuotionis lo

cum compererat , Monafterium , tum ad Monachoruîtv

iolitudinis amantium folatium , tum ad Ecclefiar Dei-

ратаг à fidelibus. adeo fiequentat« adminiftrationerru r

Page 191: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

1 42, Paré 1УЛEécíbfis В.V.

extruxiiïe traduntad btus Ecclefia;,vt¡ fo.'.ï ip.appoíita_»

khndgraphin docet ¿Xdnürudum-aurem idtfuù addex-i

rnim Ecdelie latus 3oip3umfcdúTimoi!^5madmodum:

preferís í, in quo piftrinum icuhna , refeéfcorium , & ccl-

Ise-ürdine.-íkícriouniur^ vtrum vero cellse in alias man-

fiunculas. difpoióíae ad , vftrm Monachbrum fuerint ^

vtruavqu©c|yíúpra primam,alias contignariones babud-

FK, id-exploraxe. non licuit , ivtpotè íolis murorum foki-

iam sEquatorum ruderibus hodie íuperiiiiibus 5 ívcrifi—

mile tarnen eít , aliam fuprà íe habuifle conrignationem

in variar cameras, diihncfcam.'^ tum.ad aduenarum ho-

fpitum exceptionem , tum ad domefticae fuppellectilis ,

<?omearusi, cúetérórumqué vtenfittura eoriferú*tionerrb

opportunas . Gerte idaœpJura\noaiùiiTetiiQi loci pra»-

cipitijs vndique circumdati anguftia, turn difficilis ad

id. per vadeo, ialebrofas vias afccnius, comeatufcju* ad*,

■ducendi dificultas cbçè oiteodit , rrifi defedum fltdi?.

xi j pluribus contignationibus ftrucbs compeníafíent „

Ad dextram Monaifcrij deícenfuselV icopulis cauernif-

que refertus, quarftabula Monafterij miífc, indigent

Stabuia. «eferunt. luxta hoc ípatium alius delccnfus videtur,ïû-»

nonnullam flanitiem declinans , vbi hortus Monafte-

Hortu$. "jfuilie perhibetur, eiuique ceraii , pruni, aliacque,

arbores in huuc vfque diem ibidem germinantes, iucu-

lento indicio funt . Ex laeua Ecclefise ambulacrum cer-

nitur , in quo vti ex Ichnographica delineatione patet,

binae cifternse occurrunt *ex quibus per fubterraneos in-

Ciflerna. fra Eccleílam deducios canales,aqua inlutherem fatca-

paccm in ambulacro Ecckfiam inter , 8¿ Monaíteriurru

con-

Page 192: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S Euftachij; . r: -\ 14}

conflitutum ) ad viîis Monachorum deriuabatur . Iuxta

hune lutherem per gradus ad portam , quae aditum. ad

Ecclefiam dabat , afeenditur , quem hodiè tarnen muro

obßru&um videas,eratque haec porta , per quam Mo-

nachiper breue fpatium, no&urno tempore Ecdefiarru

ad facra peragenda petebceit 5 vndc verifimile eft, ,hoc

ambulacrum ad vitandas temporum iniurias , te&o co-

opertum fuifle. In fine huius ambulacri integra adhuc

porta quadrato lapide conftru&a ípeáatur , ex. qua per

difficilem prorfus,, 8c fcopurofum montis defcenfurru

Çifcianum oppidum in rad ice montis conftitutum , 6c

hincodo miliiarium fpatio,per Giranuna Sublacus pe-

ttbatür , vt proindè ùfx mirari nequeam ^ Monacho-

rumi rum in aícenfu>íum çkfçenfu hwus montis labores,,

tum denique. in comeara tranfportandodiffiGultatenti v

cum omnis ex bac parte iumerHis adieus inrercludatur

aifr forfan tunc temporis via .tolcrabilior fberit , auf

aliunde aicçn uni per commodiorem Viani Mohachow

rum parauer-it induibia.% de quo mihi nihil со raper*

tum eil ». , , д, j.u,,.. .1 и..*-.;»- .. . ,..

Ame Ecclefiam atrium videtur per quod in Eccle

fiam adi.tus patety fat píQang^íii.a montis amplum, ex

quo ad Içujiti ¡ngreílu&patebat in ambulacrum iubdialc^r

in quod Monachí relaxandi animi cauta tendebant jcifc

enim hoc in loco profundum praecipitiurn, 8c pulcher.

in lati patentes Гу1цагит , <camporum montiumqucj >i

afpeâus. amœnitate plenus ...Verum haec omnia mcn#

furis fuis à me determinatis in- Ichnographia comem*.-

piare . Habes hie totam Monafterij ad jedem В. VirgU .

Page 193: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

144 Pars IVl Ecclefiae B.V.

nis Svlueftrina; conditi difpofitionem , rcftat vt iam dcj

¿edditiboe nonnihil agamus . Г.

Reddirus ' ■••»'' Cerium <eft fufficientibus tioc Cœnobium ad fu-

fcuiwMon* ftcntationcm Monachoram redditibus fuiííe inftrudum,

eo potiffimùm tempore, quo ( vti ex í«prá allegata.*

in Monafterij S. Sholáftica» inferiptione paeet » ad Cali-

ftumlll. Pontificem, qui incidit in annum 1447.)

Monacbi SublacenÎès $>lenà locorum omnium ijs ex

TertuHi donatione reli&oram , pofleffione gaudeoant 5

hie enim primus facultates Monafterij Ecclefiaftiea? di

gnitatis perfonis diftribuit , Monachis nonnullis folum-

modo locorum poflelToribus ad commodam fuftentio-

nem relidisj quae Fattorius hifce verbis refert : Fh que*

ft* Ahhatia longo tempo de Monaci dt S. Senedetto , come

fi vede in <~\n iflromento di compra , chefd *vn Oblato di'

dem Monaci £^\na pojfefisione per la dettaüadia , e fi

f^redono le irefiigia del Monxftcro attomo la Chiefa , efi-

fendo poi mancati i detti Monaci , 1 tsenuta ta Sadia in

mano di fecolari, f£)c. Singulares quoque hoc Monafte-

rium Ecclefiamque ex diuerfis á familia S. Euftachij de-

ícendentibus, hereditates habuiííc' Zaiara fat fuperque-»

ex Archiuijs tum Sublaceníí , tum Caífincnfi Farfeníi-

OjUeoftenditj Cum enim omnia fetè Caftella ScOppi-

da, vti íiint, Sicilianum, Sambucum , Giranum , Pifcia-

nnmySanâus Vitus, Rocca Sancti Stéphani , aliaque-»

vicina territoria Caftellorum , qua: vitra fex milliaria-»

non diftant à monte , quídam etiam montem contin-

gunt, vti Pifcianum, Sancbs Vitus, MaíTa Apollonia &c

Capranica ad Sublaccnfcm Abbatiam pertinuerint -, nulli

Page 194: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

;V.EtSEuftachq. V; "гщ$

tlubium efle debet, quin & finguhs di&orum locoruftb»

redditibus, nonnulla quoque Monailerro huicportio оЫ

tigcrit : cum ficuti hod.iè , ita olim totum hunc montis

dtfWâurn , Ecclefise Euftachio-Marianse iurifdicliorri

fubditiim fuiiïe, multi vinearum agroruraqtie fundi jat

demonftrant . Ell infra rupis planitiem in hunc vícjucl»

■diem magnum pradrmn, Pifcianenfi Territorio conti» -p^aMo.

guuin, quod ficuti in hunc diem S. Euftachij dicitur , ita *

quoque cum omuibus adiacentibus fyliMS. be campis,

alijfque in ipfo Polano territorio poííeíTtombus (quas

longum effet hic omncs adducere) buius Ecclefia; iu-

íiídictioni paret . Verum de hifce Lecbr Archiuiâ à

Zazara relata confuía!, Imo vel ex ipía Gallia non ей- K Gan;aui

guam ohm reddkuum portionem,ex Monafterijs áreddi«*"*

S„ Mauro, difeipulo S* Benedict ibidem extruâis , huic

tanta; deuotionis loco iùbminiftratam fuiiiê , ex latio-

num codicibus coníknu traditione habetur, donee {quae

eft rcrum rmmanarum viciiîîtudo ; ) Bona Monaftica-» . ..

per diueifa fxcularium dominia , iûcceflu tempomrib

vel dill pata, auteiiam aliàquàpiamtemporum reuolti-

tione diitra&a, Monachos rerum ad Viuendum neccnVcurWtm*.

riarurri inopia prefios , relicb Monafterio , ad commu tct^ndZl

nem,cuiibberam jSublaceniem Abbstiam abire com- ierwm!

puleript v Eit hoc pado Monafterium, atque vná Eccle-

íia deiblata, defêrta, atque omni Sacramenrorum admt-

ntftratione dcitituta , redditibus in alios vfus conuerfis,

reftitit ad complûtes fere annos; donee tandem A bba-

tia vltimis temporibus , iurifdicboni Caroli Cardinaits AuiK> l<6b5'

de Comitibus accideret , qui pro fumma fua in hunc lo-

T cum

Page 195: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

14* Pars IV. EccfefiaeRV.

cum deuotione, antiquam pietatem excitamrus, Eccle-

fiamad priftinum dccoris dignitatifque ûatum, quan

tum fieri potuit y reducere conatus fuit , (èd morte рга>

«entus, quod cœpcrat opus > fuo nepoti Andrea? Comm.

Polano m Abbatia fuGceííori,abfoIuendum rdiquii.

CAHI VU

Pe ingwti Peregrinorum ^efui*^. M. de J^i/tturella certù

anni temporièus , ßorente adhuc MonaHerio , deuo -

tíontí catifa vißtauerint) multitudine

N'

Юп fclùmex Archiuio Polano,, fed & ex Fat*

torij fcriptis nobis in notuit ,.hunc locum tanta:

olim celébritatis fuifíe > vt quemadnodum hodrè B^V.

Surarea b* Lamxtana à confluentibus ex tota Italia hominibu&ad^

Deipar* uenis, & pcregrinis viiitari iolet, ita quoque ante Sacro-

¡¡J¡,"ltr ùn&x Lauretanae Domus miraculoíam ex Iudœa tranf-

lationem,noftra Ьагс Ecclefia nullt altera loco multitudi

ne peregrinorum ceffiíle rraditur , Se quoniam ex ea_i

? - parte , qua? Ortum & Boream rcípicit, difficilis ad e-um, ,

\ri iam fupradiâum fuit , aícenfus dabatur per viarrb

commodiorem , qua ad S. Grcgorium tenditur ; äde

rnde in vico quodam mille circiter paíFibus à S. Grego

rio diffito , quae Caía Corbula olim, hodiè СаГаре_д

nuncupatur,& Piorum familia? parer, afcenfum mon-

tis caepiífe ferunt , vnde ex frequenti hominum multitu-

via iterque. dinevhoipitijs in peregrinorum commedum exftruâis

& iUEctclçiii *n idiucceflu temporis oppidum, <juo id hodiè* adhuc

lidе-

Page 196: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

EtS.Euftachij: , tfp

vidcmus exurrexit : ex hac itaquc commodiori via , qui

jpedeftri 9 cjuíUqueíki per montis dediuitatem vfquc m

(upremum vemcem , per fpiralcs montis femitas penc-

-trantcs , eum locum , qui modo Guadagnolium dicitu*

offendcrunt , atque hunc cum lib's temporibus inhabi-

tatura ad inÔar concha: concauuhii nee nön fcoputosí® bumiSaU

«шго-contra ventorum impetum circumdatura | фпе4- J^J***4'

«s capcandœ gratia commodam ftationem rcperiffent!» moü o»

-caupones indigene; locum faune lucro parando peroppói^ ' " :J

tunum intuiti , ibidem caías, mguria , be hofpitia , tum

.ad peregrinorum afcenfu monns defdíorum reftauratio*

nem i tum ad átationem , pcrnoâationi opportnnaratri

non fine defiderato Júcro ¿edificare cœperunn vndçj

pago in hunc vf^ue diem пэгаеп Guadignnolo гешап-

fit , illi à lucro videlicet (quod indè captabant comea*

tus conductores) indita appellatione -, atque hace eft

genuina GuadagnoKj origo* quam Hbenter ob huius

etymj omnibus hucufquc incognitam deriuationerrb

ex Polano Aíchiuio depromptam % in cutioiôrum gr*»

tiam .addetc vifum fuit Vri vero íucceiíu témpora ib ,

. noitra Iíxc Eccleíia,tumob Monachorum diíceáum,

tum ob txortam nouiter Lauretana: Domas c:lebrita-

tem deíerta permanfit , rta quoqueconfuetó deaotionis

arderé extmdo , ín horrid* íbHmdinis valtibtem vnà t lulCir

abijt, doñee , vti paulo ante dixi , à Religbiiiimo Ca. 4тйл ьп.

rolo S. R. E. Cardinale de Gomitibus , Torquati Pola J^,10"

ni Ducisfratre, deuotio velutiex fouillis iuicitata, non- Aureas de

iiihil renoruit J poft mortem vero huius collati Abbam pJ3««*&

.in lilufiriffimum Nejjotcm Andrcam de Gomitibus > ¿Jg»^'

T X hu-

Page 197: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

tjß Ра» IV. Eccîefi* В.VI

huius digniffimi Praefiilis ope , pro- ea-, qua in hunc lo

cum ferebatur , religione , publica deuotio femper tanto

maiores progreflfus fecit,, quanto maiori сита & íollicitu-

dine Ecclefiam ad pnftinam- dignitatem* omnibus modis,

rcduccre allaborauit.« Quo morte tandemTublato, Ab-

Nico!«it batiae tiralus collatus fuit loanni Nicolao-de Comitibus*

jjuHj»ioci Pradato omnibus; virtutibu* inftrucbOTmio , nec noiL»

do Romanç dignidlmo Vrb» pro tempore Gubcrnatori , qui vti;

vrbis Gut ¿cUDtifimus Deiparae femus eft , ka quoque nullum non.

mouet lapidera.), vt vnà mecum priftinam huius loci;

detfotionemiinlbiaret, cui Deus longam vitam (vf quod,

cum tempore. fi¿ri poßfe cogitauit , perficiat ) largiri

dignerur - Et quamuis Sscratiffimu9 bie locus eertis.

anm temporibus,. vri 24» Cdtobris Ecckfix' dedicate

dier & i j..Aug. felto Diuae Virginis Aflumpiarad folen-

nitatcm celcbrandam hue vfque fuerint affümpti; quia_*

tarnen indigent tunc temporisy maxime in- vindêmijs-

œterifque campeftribus laboribus>impediebanmf >con*

iûltiùs vifum fuit ,-íolennitatem; Deiparse fieri íblitanb»,

in ternum Eaíchatis diemv juxta» antiquortim tempo»

lum coníúetüdinem trânsfèrrey & ne quicqutim fblen-

nitati dido die celebrandíe deeííe videretur, ab Vrba-

no VIII.. Indulgentia Elenaria impetrata,,cttc»miaceib

tium oppidorumjpopulosj nouis hike deuotienis priri-

eipijs itaallexit, .vtfubindè multa millia hominum, ad

participando Chriftianx religionis Pcenitcntiae & Eu-

cbariftke Sacramenta > confluxerint, cuius exemplum Sc.

ego fecutus, poftquam diuino quodàm inftin#u,in hunc

locum tot cceleûibus orac ulis. ill ulUaîum, anno 1.66 t*

саГш

Page 198: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

.‘ Af задеваешь 149

»cara выжжет; шпинатом: lapide@ мы; quâmè.

"vvтермы дсЬойотЗЫату corxjógatîsî няне-мае елее- ` ‚vfx'wfyh't'ris, чистеца: ветви ï," ńòñfquìdent' ' diefPàf

Mutis,> Rad dieïjquodarn- gmüirmali'r'c'mpor'ç >ccm/Him#

тат; четное álïno n.664. die дивергентные; S.M1'­

-cbaelië Активно ßcro Promulgatisincìuïgènfijsßc соей

ereFeñâ tapctibn's сосок-пай ‚ Чцодг‘апсеЬаЁС lviíîm'rnom

даст, ее fofcnnitate «мышам, vta<¥quí11quë milliìx

«hominum hac попа {olennitare-alfbfïá, войне, vç indu?

gcntiarum ab Alçxándro У11.Рот.0.М. quibiconcdfa'ë

perPœnitentiëëé faerañrâynàxin participes'ñerqm-,~

теша;патенте Фарад];-со йпёЪщ'б/е aŕclfrntilïlŕnaml

accuz'reminmïV-hdìqucŕihoîńîńühîfdeuotieńefñi vvix {hf

`ŕìciexinibus ve'rïbié'ëirplîvzareâ .L lNam cum mons»

‘ех рагъеютныэ‘ро‘ёп'езаведениям, piëfárïs "ramena,

'œñus 82 этдепеёпвеёрагаш fœífeéìůsgftannmj in animis

отит-реши ‚. vt#теша ответ ftopliloáïàc lfemitis~~

апартеиде labore ее difficuh'ate,y :enanibus'.peclib'uíìpua-„vY

проёмов. всприШэ gupqpe in-'afpero montis еЕсецГц.

ini manu'rupibus innixâßl'terâfdìrë fe Bag¢llantibus§

шип ерёгсотрепдйию quçddam viœ ,. ambagum f5*

. Câcndaruìń“ теплей? imparien'tesfgcélì? afcendèrint '.1' NU'

чего tumultus~ Зачёт? heminûŕn. multitudine 'nafc'ai

tur,Duc/isßPolani­ follicirudo шит ad popplos ih om#

si'oA eontînéndosL prudcnrereonßituere foldeth nec defunt-Y

стропов;qui in hoc бейте 1осо‚песе{Гагйипта&‘рорц10

rum rcfèóìionern vßiétumpoturnqmsper inhofpizaтещи.

transfäramf.. @um чета pridìc íeůi omnesfcrè annue.`

niantgmca lacum 7 Bernoékmur ‚ЬаЬеата, in Eccle»

ña»

Mimo {пт

ища m hunC

an по“. 19.

bein:

Deumipr

xcgnnorum

ö: :dumm

шт пище:

xus„.

Page 199: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

148 Pars IV. Eeclefiœ BY".

huius dignißimi Prœfulis орд, pro-ea», qua- in liunc Год

cuni'ferebatut ‚шифона, publica» deuotio femper гать

maiotesprogreii'us fecit». quanti) maior-i cura-8C follicitu

dinelccleß'am ad priůinam dignitarem, omnibus modis.

reduce-re» allaborauit. Quomorte tandem fublato,íAb­

mmm; 'batir titula-collutus-'ixit loanni'Nicolaode Comitibus,

падший Prœlatoomnibus: virtutibus inRruâifiìmo, nee. non..

*5535- mf¿ottomançjdignifïimo Vibio. pro tempore Guber~natori­, qui v'ti;

$21.22? deuotilimusDeiparœ feruus eli ‚ ita quoquc nullum non.i _ lmouetr legitiem,` vtf vnì- mecum priûinam huius loci:

deuotiouemńnltau'ret, cui Deus longam-vitam- (.vt. quod`

cum­-tempor.e fiati polie соедини ‚ perii'ciat )= largiriê

dignerur Et', quamuis. Sà'cratiliiin'us hie' loçus' 'aertis.

anni temporibus', vti :24. омыв Eelclefiœ' факт

абс, 8e 1.5..Aug. {ЕШЬ Diuœ Virginie. Ailumgrœatllfolem

nitatem eelebrandarnfhuc'quue'fuerint a'Humpti; quin..ramen.- indigenirr­ tune (стройна maximê»i'mvindemiisa

czterifque `tzxmpeliribus; l-aboribussilnp'edieöanmi@conn

fulriùs vifurnlñxit ,.lblennitamn;1§>eiparœ Бей- (дышим.

Заметили мишеням, Юхш antiquorum tempo.

num eonliletudìne'rn tránsfèr-rareôc no_quicquum» folen`

nirari diâodie eelebrandœ; deeiïevidereturff ab Vrba

no. VIII.. lndulgentiáPlenaria. impetratá ‚ ‘encaminar-»

`eiurn oppidorumipopulos..nouis- lui-ico deuotionis prin»

aipijs ita allexit„«.vt fubindè multa millia hominum, ad'.

participanda Chriûianœ religionis. ровняют; öc Ев.

q ehariñiœ Sacramento., conduxerint», cuius exemplum Se

ego lecutus, poíiquam diuino quodàrn inůinâmin hunt:

1oeumtotcœleßibue. писанаillullnatum „anno 1_6o t..

_ ` 'mim ’

Page 200: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Et S Jäftachif** ' 1^9

-ta fu mcurnífcm, nullum -non lapidem mouî\ quarrt*

Vf inceptam deuotionistelam, corrogatis: Hinc indèeleé-

mofynis, quota's nis ceAtiiiuarirn y non quidem die Paf-

-chatis, fcd- die quodam amumnali tempore conftitu-

tam? qti'emîioc anno Г664. die 29. Septembris> S.Mi- мшюык-

chaeâb Archangel© fecro promulgatis indu'gentijs,8¿ tota ал u é^, 19.

ledefià tapctibns exornata , quod antehae viCim non ъ^

iuerât, ea fofennitate celebrauimi/s'j vrad' quirlque millia

hominum hac noua felennitate aiiecta, eo fine, vt induF-

gentiarum ab Alexàndro VII.Pont.O.M. mihixonceiíar-

HUin,perPœnitenHa:&: íaeramSynáxin participes fièrent,

confluxiflè numerata focrinr, eo fruilujVt ardentiffimam

accuMcntiam ^ЫЦие^Ноттагл deuotionení viae fuf-

íicientibus verbis explicare! poíTím Nam cum raons

ex parte OÄHtis pan'é'inátíceíTús 'fit', piètatis гатегь

aeftus & ardensin DeiparamaíFedtiSjtantum in animis

corumpotuit, vrnegfeclía eriínfc in fcopuíofís femitis

exanthlando labore & dificúltate, manibus pedibüßjuo

reptandb , nonnullisc uoque in- afpero montis afeenßi £|?°Погит

vnà manu rupibus innixà ra)terà dire fe flagellantibus > & »i"«na.

veluti ?pèp compendium quoddam vice, ambagum fa» "»t

ciendarura velutf- impatientes, reélà^ a feendèrint. N0

verô tumultué intànta' hominum multitudinc nafta*

tur, Ducis Polani foílicirudo milites: ad populos in offi

cio eontinendos prüden ter eonfíitnere fôlet r. nec défunt

caupones qui in hoc defèrto locojncccflarium acîpopuio*

rum refèctionem vicbim potumque>per inhoípita tefquâu

transférant Gum vero pridic feili omnes ferè conue-

niant) nec locum > vbi pernocbntur , habeant , in Eccle*

rum iiume

Page 201: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

«ye Pars IV. Eöcfefi* B.V:

fucomraorari cogunrur, vtadinitium nirgends aurd-

r£Smiûarum foleonibus v qux viquc ad meridiem con-

tinuantur-, vnáexortis , omnes cx\cñ\ pane refecti,tem-

peitiuèpoiiuiodum ad propria re meare cueant } tora_#

vero node continuis pietatis exercitijs tempus tranfi-

gunt, per varias in hunc ñnem orationes uiihtutas , пес

non per continuai» Roíarij & Litaniarum in Deiparie

.honorem recitationem , quas Sacerdotes adueña: , veluri

.in vigilias quafdam diftributi, tota node populo alta vo?»

cepradegere folent jV.ri. : ., - ■ ¡. u--' ,«j

AtquehíEC funt, quae de ЕсскПж Marise-Fuíla-

chianse origine dicere conlutaeram ; fáxk interim iPeus

Opt. Max. vt quod ad íuae Diuinse Maieltatis gloria ;гь»

ac magna: Deipara: cultum propaganda m, necnon ad

multarum falutem anirnarum, paucis ab hinc annis Deo

inípirante cceptum fuit, porro continuare valeamus j

quod fiet , fi diuini honoris ас Deipara; feruentes апи»

tores,Principe, queque óí cuiuícunque conditipnis Viri

Coníbntini Magni exemplum íécuti ,ad hancadeó Ce

lebris loci memonam reparandam, piorum contributio-

ne fubíidiorum í'ubuenire non fuerint dedignati , cei ti

que lint , quodeiufmodi deuoti animi obfequium vti

Deo Matrique acceptiíTimum , ita quoque multiplici fe*

lkitatis ^ bonorumque cceleítium retributione compen-

iandum in hac & altera vita ílnt experturi . Válete > irx*

Deum, Matrem íbam , &c glorjofum Märtyrern S.tufta-

chiurnhaud illiberales. ,

.... .■ : •!'■'..

PARS

Page 202: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

De Ecckfia Sandi Euflachij in Vrbe^*

eiufque fuödatioae. ' »

: CAP Y T fc.: » ■ -

De loco Ecelefu SanEli Euftachij in^Vrüe,.

. ' ' . : •.. . " б

CVm Placicli Catfàpei схетст»: fob TraíaíK*

Imperatore Duci& palatium r al i j, ad Thermas

M» Agrippa*'* & Neroni* v afój ad Septimij

Seueri , plerique ad Thermas Alexandri Seueri Mam-

mese fili> habuiflô tradam *, dici wx poteft quanta

habitations Placidianae fitum r ex tanu diueriitato

Thermarum , dubium & ambiguum reddant j Quat

re vt inilituti noftri ratio luculentiùs patefiat , quomo-

do haec opinionum diuerfitàs ad vnam reducenda-»

fit , paucis- aperiam ... ^

Marcus Agrippa- primus fuk, qui Thermas irb VKotej

Campo Martio non precul à Pantheon eo in loco ex- Therm«

truxit \ vbi modôv palíOtím Gardírmlis Eftenfis fittírtb tx^mt

cft-, & loeus Cnwfc^&r vu%& dicilupji fucceíFe vero fueriwî-

temporurn infantum illas Ñero & focceflores eras

Septimiüs. ôc Alexander Seuerus ampiiffcarunt > vt

totum illud ípatitMiv,- qued eil á' Foro Agonali vi*

que ad5 Pantrteurtv interiedamocfcuparmt'j! ex qua-'

шга ruderibus poüeá tum palatium ©lim dï Мам

dämm

Page 203: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

I S'A ParsV. Ecclefia

dama, diçMtty hcvdièj Mt?diceorum/, rum Ecclefia_»

Saruâi Euifechïj p^atíiiriiiPrindpjs-ítíftiniani' ( vbi

ingentes ,arcus , veneris- magnificentiíe indices, in hune

viqùe xîiem ü^erftiiif ) èxtru&a fùerunt ; atquçji

adeô egdeni Thermar л diùerfis Impçratoribus non.,

ta.n à fundamentis extrudse , quam au&E, amplifí

cate, atque exornarse intelligi debent j Sciendum ta

rnen, Thermas non folum balneorum baineantium-

que cominoditatibus ieruijlfc , fed & in ij? palatiau

AmpliflTima & magnificemiifima, in Caefarearurn com-

moditatum habitationes , extructa fuilic , quemad-

modum de Palatio Alexandrino , fciJicet Ak^andri

bTopígía Seueri hoc loco extrucco Marlianus > ■& ex hocrVo-

phia Ronx laterranus &c Boiííardus in Topographia Vrbis Ko-

in°ToplgSr. таг tradunt-, -& Thenrarum , quae in hune vfque-?

diem PaJatium Mediceorum inter , ¿V Principes Iu-

ftiniaoi fuperfunt,rudera4nani/erto indicio funt . Fuií-

iê -autan íplendidiffimas , & amplitudine vaftas , ex

arcubus , fprticibusi englyphis & zoophoris coro-

nidum , nec non ex immeniis baGum , columoarum».

helicuna in morem <antortarum itriatarumque frag

ments , qua; ab aliquot hinc annis ibidem erToflîu

¡"íííftflWfl! > confiât ф Valutas harurp Thermarum. vel ; in-

.4 ir- ¡dé colligitur , quod eas à Foro Agonali ad Pantheon»,

vfque feie extendifie , ,ед fiibtcrraneis «adhuc • fuper-

ftitibus ambulaçris fubftruâionibufquc, Anriquitätunb

exploratorei compererint . Verum ne qukquam -meis

verbis viciear,, adducam hoc loco Mariiani

apu4 Boiflarcium verba , quibuS cas in Topögraphia

Page 204: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. EuftachijinVrbe.

Roms deícripfit: fhrnices ill* rotund* &* alu, <рил Bo¡(iai4ÍtS

hodie Jpetlantur to in loco , qui Ciambella dicitur , 1,1 Topo» г.

partes fum relicjuiarum Aíarci Ant. Agripp* , prope

quas 'Hero qttoque Thermo* fuas ¿diftcari curauit fum-

ptuoffsirnos * quarum veñigia cernuntur fatü ampia À

poñeriori parte Templi S. Euftachij ; prope has Ther-

tnos $í. Agrippa extruxit Templum Panthecn \ fuijfe

autem a Septimio Seuero inñauratum , titulus in fren-

tifpicio Pantheon fat indicat ;r poñquam enim h*c i»

frontifpkio «verba leguntur :

M. AGRIPPA. L. F- COS. TERTIVM. FECIT.

fTaulo inferiùs intens minoribtis h*c continentur :

... IMP. CAES. t. SEPTIMIVS SEVERVS > PIVS-»

PERTINAX. ARAB. ADIABENIC. PARTHrC. MAXI-

MVS MAX. TRIB. POT- COS. III. CROCOS- ET IMP-

CAES- M. AVREOLVS ANTONINVS PIVS FELIX

AVG. TRIB- POT. V. COS. PROCOS. PANTHEON

VETVSTATE CORRVPTVM СУМ OMNÍ СУЬЗШ&Е-

STITVERVNT^ J ' ' \ : *

Ex quibus fat palet r fôùd рлргл4ппштШЦ has

Thermos Pantheo dianas .-à $4. AgrippafrîmÛ^txtr*-

Bas deind¿ i Jerone, ро&ел Sept'imio^e^eroi'AntO'

niño Pió , Alexandk(Seuer*- faccfftí 'tempos'Am

plifieatas , inhalitafas faifa, fie cnim kràdtâfuprà

citatus üoiffardus ( ciram Agmdem Thermos ixbrna •

runt primo fiero , **\èi &fjßa* Thetmasy habúiffe:>dieitur

poñ Templum SапШ Eußachifti Alexander ФегЬ Seue-

ш Маттелfilim^ ibidenf-раЫшт èrexit amplifsimum^

ft) Thermos ¿AlexAndrinas Amœnitaie ÇSF Ucorum jjtlen-

dere celebérrimos, Hxc Boiííardus j cjuaî & à me di-

'■ ;* V iigen--

Page 205: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i f4 Pars V. Ecclefia, ,

ligcnti iiiquifitione vcriflima comperta font. Neque

mirum cuipiam rcrum humanarum viciffitudinerru,

confidcranti , vidcri debet > tot harum Thenrtarum con-

ditores fuifle , cum Principibus Romanis vti ex adis,

eorum patct , ¡ta comparatum fuerit > vfc fuccefibreV

Imperij , defírudis praedcceflorum fàbricis ,iàas tum att

priorum nomen dçlendum > tum ad fuummet propa-

gandum pro lrbitu fuperextruxerint , mullique prio

rum cxpuncÜs > fuos repofuerint ; quemadmodum do

Commodo Antonino icribit Lampridius : Atliank ope-

rihm [nos pojfiffi titnlès , Щ Coloßö Жсгопи dempto

capitefHum impojfuiJfe y cuod & hodiè prae foribus Con

feruatorum in Capitolio cernim*. Struduram Therma

lem prput Antiquarij comperirc potuerur%hk схРагь

cirolo extra^amexbibemusr«.

■ Fovma Theirnaviim

AlexancîrîSeuerî Caefavt.

Page 206: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euftachi}in Vrbe . * | ff

■ ? I

,i * CAPVT I I.

..■ »i. ■ . . »

„ . Юг Eccleß* fit» , confecralime & infcriftionibuf * >

Ш *» repertü .

■ • * •* * ' . . . - .j .

CVm itaquc ек praedißis Thcrmarum Alcxandri

Seueri, olim Neronis &c M.A^rippx, fitum ianju

cxplcratum habeamus, DoiViUm vero Placidi ad i pías ,

vcl potiùs intraipiâsThcrmasfitamfiiifle^cxiraditionc j ß

nobis ooniktï Thermae vero praegrande ¿patium осей- Еи&кЫ/й

pauerintj'cerîè illa alioin Joco didarum Thermarum fita Bi»«Íi

reife non potuit yquatn eo in loco , vbi hodié-Ecdefiartb [ЙДЙГ

S. Euftachij > íiipra ipfa videlicet veterum Thermarimu

fundamenta extriKÍlam fpecbmos , cuius & fèmifepulto-

rum niurorum moles , quibus iicclefia cingitur , magno

:io funt »

Si tamen quifpiamexdi&ismferat , hanc Eccle-

íiam à primis illis temporibus intra ipfâs Thermas ,

рюш hodiè videíur ,-jedmxatam fuiíTe 3 eum maxime

hallucinaturumindê patet, quod aimante Confondra

Magni ad Imperium exaltatkmem , íüb Tyrannical

illaCœfarum praídeceílorum períceudone nulla; Chri-

ftianis tuta quies , nulla firma torio , nulla Lcclefiíe ef-

fent , in cjtnbus Chriíiiansc pietatis opera , &: Sac amen-

torum adminiâratiopcragexctur j fed рсгГесипопияь

metu perculfi, vd in abdids domuum ieceiïjbir , vel

in fubterraneis cryptis cœmiterijfque , iua oratoria ( in

tra quantum baráhPontificei , шт Chriui fidclcs ie re-

V г ci-

Page 207: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

%f6 Pars V« Ecclefia

eipicntes, diuinorum opcrum exercitijsvacabant ) ha*-

buifle, Baronius in Ecclefiaûica fuá hiíforia tomo !•

dilucide» vti & Boílus , in fiia Roma Subteranea often-

dit V fieri Gmènon potuit, Ecclefiam publicam Diuo

Eufiachio hodic facram, tune teraporis eandem fuiflt-; >

quin potius intra Îûbtcrraneos Thermarum meatus,cry-

ptam aliquam Écrie peiagendie aptam y in qua & cor

pora Sanclorum Euliachij Socior-umque,fideles (¿hcifti

condiderant , acecramodaum íuiiTc) in qua & Chriltiani

ad Sacramentorum participatif ncm confíitutis diebas

fe recipeseni y vero baud- abficnile eile putem .. Con

ste it fa s. Qantin© vero Magno ad ChnÜum. conuerlo , cum-»

fíUuíiiit* iam omnibus Cbnlli fidclibus plena Ecclcfiamm fun-

KSl.C° dandarum poteßas.concedtreturrtum primatn quoquc

Chriftianos eiusi adiuirabili in Ecclefije ardificandis ar-

dore animatorturn с cereras, tum hanc Sandi Euliachij

in ampliorem foimam extruxiííe, non eft quod du-

bitare quifpiara pofEr , quae tarnen fueccílu temporum,

femper magis magifque audaataue exculra, tandem.»

earn;, quam hodiè ipeâamns , fbrmam induerit y itau

vt tempore Grcgorij Magni , iam inter Diaconias., vtL

vcteres dicebant , connumerara fuerir « Succefferunt

Gregorio Magno & Sandio.Benedicto Comités. Tufcu-

lani , qui vti á S* Euíbchio fe deícenderc fàtebantur. , 6c

Románx Vr.bi dominabanrur,ita quoque tum рюгипь

contriburionc^tum proprijs iumptibus., nec non amplis

hxredkatibus reliclis,eam aullo non tempore,, vt ex Ge

nealogía patuit, ditarunt ; imo vti maiora pietatis argu-

menta erga Diuum Euüachium demonílrarent, ipía&

Page 208: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euííachij in Vrbe. 157

«juoque Therrnas inhabitare conitituerunt . Quae om

nia itaefle vtdixi , Zazara magno verborum ponde

re déclarât, verba eius icquuntur: Leggiafno àppreffp

. Alicarnaßeo al 4. Iii. che Ottauto Atammilie* genero del

%e Turquino godeña della fuá 'Rjeftdenzjk neliaßtjf* CittÁ

diTufcoli; il qualGloricfo Caualiere Eußatkw cen nuo-

uo trionfoy màdiuerfoda fuoi Antenati infierne eonTeo-

pißa fuá moglie con Agahito fecondo - с con Teopißo fuei

fgliuoli. rtceue nel patrio è trionfante fuolo delivniuerfo It

gloriofe palme del martirio commune ^fotto ГImperio deh*

empio Adriano 4 20. di Setiembre, Гаппо 120. dellhuma*

na falute, ripofandeji i loro Sacratt Corpi neta Chiefa edi

fícala m honore del delta Santa, dentro lefue proprie cafe le-

quali erano *vicino aüe. Terme di Alefandro Seuero, atuen

do tutu via* it Popólo Romano fotto il particolar patrocinio

di quefio fuo gran Tutelare in Cielo ; auuenga che la glo

ria di queßa famiglialucidïfsima-yprimieramenté apparif-

fe con la Corona- del Aíartirio di San Clemente Papa , fi-

gliolo di Faußino Ottauio , deüa mtdefxma %egione del

Monte Celio , che fedette il fetiantefmo anno délia gratia*

è dopo queßo anche di San Cornelio Papa^fgliolo di Caßi-

» o della medefima famiglia y che parimente fedendo nel.

2 5 ¿j .fùfer Chrißo martirizábalo leggendafi di loro neüAr-

chiu.Cafsinefe )in i/no de Sermoni diPietro Diácono im

honor delfecondo San Plactdo*H&c Zazara.Prim.um vero, QtundoEc»-

qui earn íiimma folennirate coníécrauit r PanciroJus fuericcon»

in iùo de-Eœlefijs Romanis libro tradit , fuiííc Cœlerti- fecrau •

num III. anno ирб. Fu queßa Chiefa di S. Fuftachia,

come appare da *vn f°frafcritto d'.vna. pietra confecratas

can.

Page 209: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

т$в Pats V. Bocfeß» 2

¡con le fnqtx£'mmi, da Cehßjm IfJrXF anchc; manegojo

tutí.e U ^U^k yfhra^fit^^ar^ggim, j f |Др*

fi Uitfr-Z.* №*ÔwhWffî\&jjrh*i\*лто Д 'с6* Щ'

ta fdemttà , dp ytajgipn fer i*adittro\nou fixity i»

umfarar leChieft • T.Qtii&iiujus^^^^

• iam dudunvinquHîtam, tafjd^.]fipiidi таатю^со мсь

iam inucni, <juaipeum Canoñicis ritècollaiamp Ыс e^t

iîde, ; «us cxícriptpr D.^Cgidius Ра ufoltfpt^feîè'

EeckíuE РзгрсЬм#? ргсфца manu roe j>rje/cn.t£ ckfcrjp-

fo , bic apponendai?a,^¿ÍU^iaiii., . >шт fçnor^lle^i ¿¿ti

-ícquitüf.y . : 4 u;t ; Л ,v *v j; ; *. гл . j : к лЛн u '. i«i

- ; ; m NOMíNE POMíNl NOSTRL IESV CHRISTI»

rum ÜSmo ANN'O iñcar^ationís eivsdem' mcxcvi* £T

rcum.mF.c- ANNO VW fx 4?£tE$1TíNÍ PAPAE TERÎÏÎ ÍPÍ' ÍNDt-

ííaS.í'qnó CTIONË XIIIÍ. ÏN DOMINICA, ¡ ^A^OANTАГУН

Ecdefiïcô- MODlCVM-vDEDlCATA EST ECC^ESlA ISTA CVM

Êtïïftmo TRIÈVS ALÏARIBVS Q^AE SVNT IN ,EA, C&AE

JH.fcäL CONSECRATIO, PACTA EST AB EOD|tyv, D. PAPA,

defcribitur . cvi COADIVTQRES FVERVN'T ' НГП * EPIKCOpÎ,,

OCTAVÏANVS ÔStrE'NsîS', fETRVS' CAtlOCtA

PORTVENSÏSY ЮANNES ALfc'ANENSlS , PETRVS

AKC.HIEPISCOPVS AGGERÊNSIS» ANASTASIVS CA-

PVTAQVENSÏS, NlCOLAVS FORISEMPRONlENSIS ,

ET SABARTSCIVS BADENSIS ; IN MAIORI ALTARl

CONSECRADO AB IPSO D. PAPA » CVI ÉTÍAM

ASTïTlT PRAEDICTVS ÊPISCOPVS . SVNT HAE

¿REI IOVIAE > DE LIGNO CRVCIS DÖMlNl , DE

SANGVINE IPSrVS» DE SPINEA CORONA, DE VE-

STIM-ENTIS EIVS, DE b ELjQVlIS ET VESTIMEN-

TIS APOSTOIORVM PETRI ET PAVLl» DE COSTA

S. ANDREAE> DE ARVINA ET CARBONIBVS SAN-

CTI LAVRENTM, DE REIJQyiIS SANCTORV.M EV-

STACHII > VXORIS ET FILIORVM EIVS, SVB MA-

IORI

Page 210: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S,Euftacbîj iñVrbé. KT9

IORI ALTARI iN CAPSA ONlCHlNA SVNT COR-

PORA SANCTORVM CVM TITVLO MARMO&EQi

HIC REQVIESCVNT COKPORA SANCTORVM.' WAR-

TYRVM EVSTACHïI ET VXORIS E1VS TE'OPÍSTAE

EORVMQVE FlLlORVM : AGAP7TI ÈT THEÓPJStr» .

EGO CELE5TINVS CATHOLICAE ECCLESIAE EPM

SCOPVS CVM PRAEDîCTIS* EPISCOPTS CORPORAs

SANCTORVM ET OCVLJS. VlDb ET MANIBVS TENr

7AVI» ET' RECONDiDI CVM TïTVLÔ ANTÎO^VÔ'

IN MAVSVLEO SVB ALT AR Г >AI> CVrVS CONSE

CRATIONS ANNIVERSARIVM INSTITVIMVS, -Vf

QyOTQVOT ABl.IPSOv DiE VSQVE AD OCTAVAMs

PENTECOSTES DEVOTE CONVENERINT, DVORVMt

ÂNNORVM REMiSSIÖNES SVORVM PECCATORVM

HABEANT . HAÊC CONSECRATlO ANNO ET triE

SVPRADICTO PACTA ;Es¥<JSTVDlO ET LABORS

PETRI ARCHIPRESBYTERI COGNOMENTO SAC-

COCCIA» CLERO ET POPVLÖ AVXILIANTE, CViyS-

CONSECRATI0NIS CELEBRITAT1 VSQVE AD HAEC

XEMPORA NVLLA* SIMILIS ЕХТШТ. ,. Л .4.1 » ; "Ht ... IX %.!>". Ь I ' *■ • '

£go Aegidius Paulinus ab Acerata Aßculan* Dine.*

mu •> Parocbus httius Ecclefi* S. Euftachij ßdem fado , .

ßupradi&am ßcripturam me cWtultjfexttm ovigwali mar*

moreo \ quod efi poßtum ¿ region* ßtmmi Altans in cclum* , .

na prima ad latus d xtrum, @j adßdem teflandam, pro-- ••' ■

pria manu meßubßcribere^volui.Datum in Lccleßa SanBit

£ußachij , bac die ip . Wmembrk 1 664-J» >• \

Nemo tarnen ex hac épigraphe fibi pcjfuadeat r,

EccKßam tunc ternpons priraùm á Cxlej tino III. edifi

ca tarn fùifie : nequáquam , fuit cnim illa, iam multis-

ante feculis extruda, quominusîamea confecrarerur 5,

v&xix íílorum terogorum rcuoiutioncs obûitere > cjuod;

Sí.

Page 211: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

1Йэ ■ Pars V. Ecclefîa : ¿

& Par.cjTolus bifce verbis tefbtur: Di qui preßt ancht

crrore Frà Santi •> penfando che att'orá ßoffe dall'ißejfo Pa

pa edifica ta , та molió 'pin an tica è necejfario che fta >

poiche fù poßa nel numero deüe Diaccnie de Cardinali, Mi

to -Gregorio il Magno , t nel fine deü ißoria del facro

martirio di S. Euñachio * compagni , fi legge che emendo

d'alcuni Chrißtani pij è diuoti pigliati i loro corpi,e confal-

mi e canti repoßi in >» luogo fàcro pajfa'ta la perfecutione

gli fahricorno im Oratorio > ed è da credere che foße in

queßo luogo , che doppo d'effer aggranditaye fatta Chiefly

fi confitero da Celeßino III.' ton quella folennità è ротрЛу

che difsi di fopra ,fi che Muftrifsima ritrouo perpiù lap'i ,

queßa Chiefa di S. Eußachio , primo dal luogp > perché di

quà fi ptglia il nome di tut to queßo Щопе , è perche fumo

già qui le tanto famofe Terme di Jerone , che poi d'ytíef»

jandró Señero anche fi differo , dtonde nacque il pr^ouerbto }

che cafa peggiore di^erone , è dette Terme di lui quai co

fa megliore \ dalle quali ruine qui ancora fi ruedono alcune

<veßigie - Da poifamofa. è quefia Chiefa per quel Sant il-

Infir* Adartirio di-S. Eußachio , chi con la moglie è figli

PriuUcgia-j furno -P°fî' a^ ar-^er viMi dentrß ad*vn houe di hronzj) in-

did* heels- facato t t.fi tiene-, che qwripofino le lor 'benerande relique j

lX ' O* alla fine è celebre per gli atti illußri , che qui dal Popu

lo T{omano fi celebrarlo . /n queßa Chiefa fin al Pontifieato

di Pió V,. fi.foleua dar qualfiuogha grado di dottorato all i

ßudenti délia Sapiença , c: qui nel giorno di S. Luco- fi\fa

l'oratione per il Ьидп principio degli $ц<Щ nelle fcuole pure

délia Sapienzß . jQuiil Collegio de Procuratori hà la Ca-

pclla~di Sfl Michèle., è nelgiorno délia Dedicatiwe ,ß сдц-

M gre

Page 212: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euítachij in Vrbe. i éi

gregano con gli Auditori di2tyotay ed Auocati Conciftoriali

Л<е1еЬгаге1а fefla; Qta il Popólo Romano nel giorno di

S. Euñachio viene àfar la folita ojferta del Calice è tor-

tie , ¿per la felice imprefa délia guerra di / errara , fece

«voto d offrir ogni anno à quefla С hiefa aüi 3 o. di Genna

ro con folennità é pompa %>n pallio di *~\elluto : finalmente,

e Coüegiata e Parochiale con due Compagnie , l*~\na del

Santifsimo Sacramento, i altra degli Albergatori , con far

Aüi 7 di Gennaro una bellifsima fefla fotto il поте di

S. Gmliano^che prejfo (Г'"~\п fume pafceua ed albergaua

li foraflieri . Franuicus Z-izara fuolcnbens Pancirolo

dicit, Ko.nanos principalium Vrbis familiarum Proce

res, fuas babitationes lupra celebriora Romanarum ía-

bricarun rudera veluti foftalitia qusedam , queis Ícj

contra ¿nimicorum i rnpeturn, ü quandoque calamita*

fis iíbs temporibus folitas inter diííidentiuni iàmilia-

rum de pra?cedentia contentiones naícerentur , defènde-

rent, fabrica ri fol i tos fuifíe} vndè Comités Tufculani

prêter habitationes, quas in monte Cœlio habebant,

Ma-uíolamm quoque Augufti > & Thermas Neronianas

filie Alexandri Seueriapitd veterem Ecclefiam S. EulU-

chij , in palatio hodié diclo di Madama , pro habítatio-

nibus fuis eligebant i hoc pacto Comités de Sabina mo-

Ian Adriani, hodiè Caítrum San&i AngeK oceupabant,

quorum in locum polka fucceflerunt Vriini 5 Caßel'ü

vero thermas tenebant Tili > quorum habitatio poltea

diebfuit Caftellana ; Frangipanios vero Colofleunb ,

intra quod , Panuinio tefte , Alexander 111. choque ad,

contra rebelles fe tutandum , cum vniueria curia fc rece-

' * X pi£

Page 213: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

шбг ParsV. Ecclcfia

pilfe fertur -, fic Pierleonios intra Theatram Marcelli io

muniilc idem Panuinius ait > quod pofteà Saucllt occu-

pammin hunC vfque diem conferuam у prastereà Со-»

mites Marfi Thermas, Dioclctianas , Vrfini Theatrum.

Pompei, Colonenlès.ThermasConibmini Imperatoris

in. monte Quirinali y alij yErariumin foro Antonini

poffidebant * vtproinde mirum non fit Comités Tuf-

culanos Thermas Alexandnnasrnon: ramadfe contra«,

factioíbs, defèndendos > qudm ob eum. potiffimurru.

Bnem lelegifíe ..qtiodS. Euftachjum* à cuius parentela.»

fe defcendere glombantur* dornum fuam ibidem ha-

buiiïe norant , quamdeinde mEccleilarnDiuo Tutelari

ßcrama pijs fidelibus muratam finffe, norant . Legitut

enim apud Cencium Camerarium, tunc temporis quo-

que diuerfbrum prardiorum.» vnat cum. Caftellis Mo-

nafterio Sublaccnfk fubiaeentibus, ab Emilia vxorci?

Quidonis, Comitis Tulculani anno 1004. Ecclefiar

S^Euftachij facbm íliiífe donationem , aJiaiquc , quas.

Maiores.eiusdicbe EccleÎîœ fecerantv videlicet San*äi Vi-

ti > AriglianijSanéti. Angelí aliorumque locorum ab ea-

dem confirmaras donationes in Archiuio SS.Coíma;

& Damiani , 8c EcclefiatCollegiate SSvEuíkchij ôcSo-

ciorum le repcriífe Zaza ra afleric Multa, fan ¿i adno-

ítramrem hic ex diclo Archiuio^ adducere potuiflem..,,

ßiftinundatiaTyberis, fub, Clemente VIII«. Ecclèlîam-,

r я . . inuadens , totum irreparabjli Canonicorum damno per-innauratio 4. %.*r L > », . л. n V.

Ecciefiç an« didiiict «. Sed vt adt mitiiutuirt noitrum reuertamur, Ec~

r*ftepha?a ctefiant S^EuítachiJ ante- 05 1* annos* ian* conûitiffeji.

«^omÏÏfc. m^ a£crt^ c°Hi£itur*> quod Stepfaniît Senatri* Ra»

maní

Page 214: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S.Euftachij in Vrbe. ж6$

mana ad diclara Eccleiîam fplendidiùs ornandam , ia#

.honorem S.Eußachij Martyns> d cuius parentela de-

fcendebat> partem columnarum fuis expenfis erigí cu-

rarit,Yti nomen eius in columnari corónide infcriptunu

hodierna die adhuc reliquum teßatur hoc tenore тег-

borum -. r1- < • • •! i .. , ., . i . -

EGO STEFANlA PRO ANIMA MEA ET VHU

MEI. ET FILIORVM AD DVAS COLVMNAS ERIGE-

KE FECI - .

Hanc infcriptionem cum ex Zazara: relatione , ia*

diéta Еср1еПал adhuc íupereííe jntellexiííem , totusinu

hoc fui > vt eamCanonicorum ope inquirerem Y fed

fruûri y Accidit tandem, vt dum matutini? horis de-

nuó illius indagini inuigliarem , radiuíque ioïis per fe-

neitram principalem ingreflustotam illam intereolurBr

narem coronidcm illuitraret, & ecce de repente ícriptu-

ia ex vmhris , quas cauitates litterarum jfaciebant , ora»

nium admiratione 6¿ gaudio ( de qua ne Canonici qui-

demEcclefiae quicquam, velper mditionemvllo vn-

quam tempore acceperant) apparuit,quam be ftatim eo >

qui fupra patet tenore exeerptam hic appono ï Quo-

niam veró annus hic inferiptionis fa&aï deeTat > illuïïb

exhiflorijs ¿¿ Genealogía Comitum Tufculanorunb

Tandem detexi. Resitaíefe habet *'и • V

Albericus Marchio & Comes Tufculanus tx

Theodora genuit Albericum H.Comitum Tufculanum,

Principem&C«i*fu}em Romanum? ôc loannem Go-

mitem Tufculanum , qui primus Saracenos ex Italia-»

proiligafie traditur « Albericus Ik frater loannis vxores

X a - hi-

Page 215: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

1¿4 ParsV. Ecclcfia

binas habüit , Aldam Patriciam Romanam , fiüam Hu>-

gonis Regis Italiae , & Stephaniam Senatricem Roma

nam armo 5><>i. Atque hxc eftreligiefa illa Stephania-»

quae fieri iu ffit partem columnarum in diâa S. Eufta-

chij Ecclefîa , prout ex fuprapofîta inftriptione patet , ôc

in bunc vfque dicm inciiâ ipedatur in corónide anti-

qua> quae* eft à îatere finiftro in îngreiîu Templi y qua?

omnia confirmât Zazara his verbis :ч Àlberico IT, Conte

diTufcolo Principes Сonfoie de "Romani , di cul ne prmi

leggi del detto Monailerio Subracenfe fi legge *vna wie*

ne chefece- à quella Hadia nel 982. fhtte Лет PapaV/.,

délia fita cafa alla fitaChiefadi S. Erafm&tiricma alla

Naukeüa preßo la ^vigna délia nobile Donna Sergia. , &*

altri confini , nella quai fcrittura <~\ien ricordato cmfw-

detti titoli di Principe è Confie di tutti li Romani; leg-

gendofi di lui al cap. 64. del p> L di Leone Oßienfe • Fu

la fua moglie Mdü Patricia Romana figliola £Vgone R¡¿

d Italiafito padregno-, col quai Щ neUan*$9 1. per dtuerfi

accidentiaenne doppo ad apena è publica guerra . Hebbt

ánchela feccnda moglte chiamata Stefania Senatrice Ro

man* y lu quale ordiño-fabricare in honore di S. Euñachк

-Marthe délia defcendença di fuo marito-, «^na parre dût

tolonnatú deiUipriMcjpal ñaue déliafua Chiefa i» 'Ддтал aï

lato finißrо nel principal ibgreffa di quella , e.nel.anticv

fneggio architrá.uata , chelefourafta , leggendofi tuttauiax

ton la folita fimplmtâ di quej ftcoli , ü поте- di queftik

PrmcMpeßa-y çhff ß- drizar quell'apra per Vanima fua ,

delfua, maritfry *figlioUy come anche delta, medífimo, m

/

Page 216: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S. Euñachij in Vrbe. 1 6 y

inueñijfe doffo la morte del marito la Città di Peleñrina\

fer lei , fiwifiglioli , e nepoti . Videtur autem coiumnis

dicte Ecclefiaî iam labefaâatis , nouas íubftituifíe, ex ru-

deribus Thermarnm erutas , 205. a-nnís ante coniecra-

lionem Eccleíiae à Caî'eftino Papa Iii. anno 1196. fa-

Фат. Cum ¿taque Stephania earn non á fundamenris

extruxeric, íed columnas tantum vetuftate labefàdatas

kiftaurauerit , patct iam multis ante annis Ecclefiam*

fiiifte cxtrucbm , videlicet temporibus Conftantini Ma-

gni ) vti fuprà oftendimus , 6c fi coniedura vti liccar,

codem forfan tempore , quo Ecclefiam В. M- Virginb

de Yvkupella ad Rupem Sancb Euftachij à Conftantino

extruéïam fuifle fupra tradidiraus, videlicet 205. annis

ante Stephaniœ inftaurationem, &c Вбб. annis ante con-

fècrationem à Caîleftino Ш. facbmr anno fbrfan Impe*

rij Conftantini 3 30. quo Ecclefiamm per vniuerfûrtL*.

Orbem Romanum œdificandarum poteiks dabatur .

Cernuntur prsterea multa adhucin dicïa S. Eufta

chij Eccleiia Comitum Tulcuknorum,eorumquc qui ie

vocabant Comités de S. Euftachioj pietatis monumental,

primum eft tetraftylum Maufolseum Altaris maioris,

fob quo SS. Euftachij,. Theopiftes filiorumque corpora^ p^'ncffu-*

lequieícunt г pretioßs raarmoribus cxtradum-, in cuius SíUficcl^

boreali latere haec inícriptio habetur. ^

OTTONELIVS HOC OPV S FIERI IVSSIT GVM

МАША SVA CONIYCE. IN, &EDEMPTIONEM ANI-

MAB.YM SVARVM.»

Fuit autem Oddo-Iλ Cornes Tufculànus-ob nTodicanx. Ottoimus

âamram- Ottolinus fia diôus £iius Ramonis > Vtl CX ouïs i'uc;\:.

Page 217: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i66 ParsV. Ecclefia

genealogía patet , Dominus Tufculi &c Algidi , qua? Op-

pida pro condonando fibi rebeUionis peccato vitro In-

nocentio lil.obtulit, & vixduni abiblutionem ohtinuc-

rat, cum ecce (lib Ca?leftino ill. totum Oppidum Tufcu-

lanum à Populo Romano incredibili furore agitato,ita_»

funditus deftrudum fuit anno 1178. vt ne veftigiunb

quidem in hunc vfque diem appareat . Ottolinus naque

de S.Euftachio Ramonis nlius , Senator Romanus , vir

authoritate & potentia Celebris i vt parenti ob fà&ionem

Friderici Barbarofla? contra Pontificem vti complici , ita

rebellij veniam obtineret, pium hoc in honorem S. Eu»

ftachij monumentum , ad conteftandam fui delicti pœ-

nitudinem pofteritati relinquendam cenfuit.

'Comit«Tu Deftructo itaque Tufculo , Comitum Tufculano-

lCuläni ОС* ^

ftrueto Tu. rum nomen in Comités de S. Euftachio commutaturrb

minarivôT fuitjita vt defcehdentes a Ramone, Ioannes, Ptolomaeus,

mfce$ntde s". ^ttoî Ocbuianus, Ptoloma?us, Petrus Aloyfius, eiufquç

tuftachio. filij oddo IV. &c Oclauianus, quorum ille Theobaldurn

& Poncellum genuit , omnes Comités de S. Euftachio

nominati fuerint, vti ex Initrumcntis apud Zazararru

Сети dkj videre eft. Poncelius itaq. Comes de S.Euftachio homo

s.Euiiachio £uo temp0re magnse authoritatis , poft mortem in Ec-

In Ecclefia délia S. Euftachij\ prope quam fauna habebat palatiuiru,

tàâii?.**- fepelirivoluit, cuius lapis ièpulchralis > in quo ipío

epuaphlum totus armatus infculptus , in hunc vfquc diem irb

adhuc «tat pauimento Ecclefia?, non procul ab Altari maiori fpe-

clatur}cum inferiptione, qua? limbo lapidis circumcirca-»

inlculpta hoc verborum tenore legitur : {

IN

Page 218: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

S Eùflachij in Vrbe ¿ 167

IN NOMINE DOMINI AMEN-

ANNO NATIYITATIS, EIVSDEM МСССХХЦГ* *_-„„•,._

WENSE MARTH DIE XXII. HlC REQVlESCir VIR PoocSî.

BONAR MEMORIAE PONCELLVS DE S. EYSTA-

CHIO > CVIVS ANIMA REQVIESCAT IN PACE*

AMEN К

Infra pedes vero, arma eiusponuntur> mufîuo operen

bpidi iniêrta , eo modo , quo iupra ea xti inciia cum-,

cornibus Gerui, item cum Leone ôc Lupo pueros deglu-

tientibus exhibuimus «

Referunt quoque Canonici huíus- Ecclefiar, Sa-

eel!urn , c]uod hodiè S« Michaelis dicitur * olim S^Eufta- Saceliutn s*>

chia facrumfuiflc,, eiloco propric impofitum, quod JumSadl*

olim veterum Chriftianorum Oratorium fubterraneum {jjjfffe s*

fuerat , & in quo íácra lipfana DiuiEuftachij^Vxoris Ei-

liorumque magna religione colebantur . Addunt tradi-

tionemle habere, ibidem, quoquc- locum Martyrijdi-

clorum Sanctorum, faille > bouemque ilium Phalaridis;

jeneum , in quern ignibus. iùccenlûm Sancti Martyres

eoniecti fùerant» in hunc vfquediem alicubL ibiderru

luderibus obrutum iepultumque iacere v quern forfaru

diuina prouidentía alijs temporibus detegendum reuc-

landumque, ad Diuini nominis fui gloriaai refer uauit -

Cceterum in¡ omnibus Ecclefi«. muris. Vita gloriofi

Martyris 5^ Eulfachij Soeiorumque exquifmilimis ima-*

ginibus magno Ecclefias ornamento depiâa cernitur. ..

A tque ha?c funr , qua: de Ecelcila S* Euftachij ht Vrb«

eiufque fundatione comperire licuir o.

CA-

Page 219: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

мб8 Pars V. Ecclefia

; ■> С A P V T III.

i • •■ -[ ■ . ■ • .

Dtfctipio nonnuUorum locorum , qu* Montcm Vvlum-

num Ъ.V'JktarU & S.Eußachij circumjacent .

QVamuis m prifco noftro Latio pleraque dicbur

loca , qua» nonnihil antiquitatis îapiunt, fusé Sc

exacte defcripferimus , quia tarnen ex illis nonnullaoc-

currunt , quae propriè hiítoriam noflram concernunt ,

eahic paucis exponere vifum fuit . ,

Loca precipua ha?reditatis EuftachiansE ad mon-

tem Vvlturinum fitafuiííe, in praecedentibus dictum.»

fiait , vbi ¿i ampliffimam haereditatem á Tertulio Sena*

tore Romano pctentiíTimo , qui ex familia S. Eufíachij

dcícendcbat , intuitu Placidi filij fui S.Benediâo fokm-

ni .donatione ex teftamento relióbmex Zazara deícri-

pfunus .. Ex quibus quoque Möns Vvlturinus , & Ec-

clefia B. Maria» de Vvlturella, (cu Vvltouilla , hodic

Momerella, portio non exigua fuit, S¿ omnia quon

dam ¿urifdiótioni Abbatia; Sublacenfis íubiacebant .

Cum vero proceííu temporis bona pleraque abalienatíL»

ad í'aeculares trariíierint,atq; hodiè dictus Möns Ducibus

Polanis pareat , à Polo veteri Comitiim.Oppido, Du-

cnmque Polanorum fcde ordiri vifum eft .

Defcriptk> Polum íeu Polium ex vetufuíTima; Vrbis Polu-

mFvíÍgo°Ia rudcribus extruâura in colle , veluti in montium-,

poli. quodam vnditjue ambientiumTheatro pofitum, olinb

Volfcorum Regno adnumer¿batur > quod inter Her

oicos

Page 220: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

.

r

О.

l

О.

Page 221: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Sublacur

„-‘w'uqumWl'

s

I

t.

...wYчто—в“.-.—о—gun--оо

____‚--„..vwww

о

'in «subíalo

~ длиной?! д"

_ там ¿www „ил — _-22` ъ—ЪС’; ;

Ponb'lucario А ’i

. о -_о,_ .‘ ° l щ .u

Villa i ‚

f

4,.. ­­

_i l `_ß_.

Лье/131014

l

_.

l j ¿nl ¿rá „

э “ЁЁ’ЁЁЗ f“i

‚а

j. Galllìranv g

­<_ --_ f ­.- ‘x ,¢.3.„

Page 222: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

-f. J.

ч -. I

Page 223: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

l'

.

вl

I.

\l

.r

ss.

лf

.l.

`‘..Ц

Ч

.

`

J

‘I

е

.

..in

s

.Ь.

‘I

—n.

f.

че

l.’

I'\

¢О

О

i

fР.

..

e-

.l

l

чь

_`

l

«è

~

fl'

..

*e

I

иЕ

-.

Г.

Г

.s.

.«L

rv

_n.

.

„.

.i

a»D.L

l

_c

r.y

l.w\)

li

a-

I.

О

Ih

оÍ

f

оI

.lf`

..

._.i

~.

..

l

с

Ои

`

I

l\‘

.\

It.

(l

s

r.

l`l

.‚

if

...l

f.e

`

a

о‚А:

‚lle.'

..el

`‘

1v

n

I

l

.

о'о-\

o

ß

в

.l

.n

ll

о

»1

e

.

l’

О

sП.`

›l

-

‘I

il.

О‘

|n.

`n

ц.

чс.

le

lU

i»n

nl

с

a

\|

av..

\

а.

о

.\

..I)

œ\с

.

д‚ъ!

О

Ä.

nl

`l

fr

ъl

\l

lO)

Il

вч

п

›._

.

.xla

"

I

`.

ik»

о’I

‘i..

Ъ.

.\s

`\|

.l

il

~

‘U.

a

l

.I

~

вд

ßl

Т‘

с‘l

ai

i

..

iil

'I

n

a.

ol`

о

\.

~

.

A\.

\\\

1.

\|

»0

\\

D\.

\*l

.l

.»lilltiilni

e

fr

I.

Ú

._

..

'il'.

ŕ

о

.f

e

_..

.sd

r

e.

М

r..

c.

....

\

\

.

З.

a

.о„da

.

l..

ь

.a

Íо

о

C.

u

-.

.¢.

С

I

Ln

2.

.

-`

\\

_.

О‚о0-—

Dс0

со!

`

t.

..

Ra

о

.

.n..

e

¿i’r

с.

.

Il

.

до

v~

о.

e.

i

Ia

.

е

tlll

10(.\

._

ся

‚.

..

д.

l‚

.s

n..

оl

v.

.e

.'

u

..

»c

..c

О.

Í.

`i

2a

l

.

пь

\

..

.-

e..

.Q

.320...

о.

а.

.C

i\

.l

`

|

_.

ne.

в

in

l

цд

..

`i

оr

l.

цI

в.

Il

l

.l

..|

u.

vn

s.

la

...2

.l

0‚пр

«f

`\\`

l'

СI

‘.

10

всЬ`

n

ч.

Il.

.l

.n

ai.:

.r

f..»

а

.a

\I

..

1âч

аa»

..

-.1-

.\

с,

.r

I«l

›f.

.NP

un.

ll

_.\

._

»n

.n

.a

.

е!

...

.›

.t

с.

‚а

‹Н

с

еd»

ъь

-

l.

nl

l

О.

Iп.

о

мe

с.

.

ис

о

..

ч

.i

I

.r

l

-l

а-

s

l.'

‘l

_..

n_

.

ьn

.

lC

_a:

.

.

ь

..

Ь

Il

._

ll

\

n

\

.l

С‘

.

ц

\

ь.

r..

.\

Í»

т.

зоб

.e

‘l

Page 224: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

« —г.

S. Euftachij ih Vrbe, î

& Larinos ftriftiiîlmis finibus vthitîcnneus,iiLi

j£quorum confinia qurndecim mflliarium fpatio in Ion*

gitudincm extendebatirr. Dicébatur & Loríalaob for

mait) normihil in longum didb(äam,fhille & quingenril

ckciter páflibus à noua Poluftria' iïue Polo verfùs otC

tumdiífita, Martij Coriölani contra Romanos facbone. ;

celebérrima, teile Liuio . Vndè multi •nefcio quo errorc •■*■ *• 1

Poluftriam &: Longulam , pro duabus Ciuitatibus per-

pera rrfWcepcrúñV. Légitur iñ hunc víquc'oíem aátor-"

tam Palatio Polano vicinam haec Infcriptio>qujm 6c fí\

prà adduximus .

NVNOPOLVS» ANTlQ^lS SVM DICTA POtW

STRIA» PRISCVM

VIX PROPE QVAE FVERAS LONGVLA

NOMEN HABES .

INFENSVS PATRIAE NOS MARTIVS ABSTVUT

VRBI .

QVID MIRVM ? HAVD CVSTOS TVNC Ю-

VIS ALES ERAT.'

- Alludit in nrie ad Gentilitiám Aquííam teffulatam,

<juá Comjfa^.Pu/çujpque, Polanorum infignia triuitb»;

phant . Polum itaqueincoilis dorfo in longum proten-

fum , non »neongruê*enamnum' Longula dïci роЙесЧ •

Intra Oppidum.duabus Ecclefiis Parochialibus, шДгц|-

turj Prima Eccléfia^ quam Dornum vocant, ï*urrî

pereieganti aqchitodyra conftrucb fuperbk , altera.* i i*-*,.-,»»

S.Ioannis, cum Saccllo Arci iníérto,de quo pofteà j Ex

tra muros Aias' ^arírer Écclelias^éclandas exbibbt i T

Prima eft S. Sfepbani, àPatribusde Achola Pia

niilrataïAltera ex oppofita Vrbis parte fita eít,Excellen-

T¿ Y tiffî.

Page 225: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

170 Pars V. Montis S.EulK

tiffima: foeminse D. Viobmis, ïaeneiîae Vxorîs Lothari j

Pucis liberaJi täte>theb>,. <juam Cupirlam vulgo vo-

cant,egregiè inätuäa« Sed ve ad ËccleÎiam S^Stepha-

ni redçaraus. > reperkur vetufttffima frlcriptio, Eccle?

§jjj¡j S- fïatn» ingrec&etnibus in. dextro parietc obuia > m. qua Dc-

tra лито» djcatio eius a Comitibus.Polanis Oddoiie, бсЬашю >,

biitcrofSiK hoc verborurn, tenore deíctibitur £

ANNO DNICAEL INCARNTATIONIS» At-CXXXYIII.

pweib«.. ¿CBVS DNÍ ODDONIS, COMTE Er iQttlS EPIS

COPI ARCffiPRí HVIYS. ECCLAE ЕГ AxLÏQJPI

difti DEZIVM Si DNYS, GVIDO» CARDINALIS.

EPISCQP* tATERANENSIS ЕГ S, TYBYRL

Meofis TlNAE ECeÍAE HC YNDECïMO ШЕ M5W.

MARTI EGGEAAl ISTAM: CVMi ПуОВ? AL.

Sanâortan TARIRT EX RE£tf^sfÓR\ M* CEILS! TIBVK

Т1П SXEPHANÍ PP*. ЕГ ALTOR- STOR. CSE, ,,,

GRAVIT MAGNVM. AtTARE Щ ONORE

TxatÊBH BiirOMART- STEPANT ET B; NYCQIAt

ET ALTARE DE PQRTICV? АГА ONQREM , .

femper BEATE MARIE SEP> VIRG* ET &.THQME ABLI

Et

Page 226: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

; Chorographia. 171

IT В. EGIDI С. ET CSTITVIT VT IN OI

ANNO IN DIE DEDICATIOÑ1 vlv <ЦуО^.

CVM DEVOTIONE VÈNlS ET AD DEDI

CATIONE ISTA HABEAT ANNV DIMIS

SVM DE SVA PENITENTIA ET CHARTA

parte"de venialib* cvlpi* et lvxv AVT

P.I.V ANN HABET Ñ PiENIT 2Rb 2ANN

SINT SIBI DImTs ET IUI PARZ

-• DEVE NIALIBVS CVlPIS. .

Hanc Inícriptionem cum ütteris intricatam videre-

mus , quantum fieri potuit kdtoni aptam reddidimus,

quae Left m influimos» nc de fide noflra dubium aliquod

nafci poííet . Duces Polaoi erant tune temporis Oddp

& Ioannes filij Bcrardi Domini Polani ? quorum ilio

in dominio Patri fucceíTit , alter Ioannes Epiícopus 6¿

Archipresbyter îpofteà S. R. E. Cardinalis ab Adria

no iV. creatus íuit anno il 54. anno décimo fextoà

confecratione fcclefi«. Quidovero Cardinalis Latc-

ranenfis , & Ecclefiae liburíirwe Epifcopus, diebnb,

Ecckííam ad duorum frairum loannis , & Oddonis

petitioncm conlêcrauit : Costera tx inícriptione di

kes • hñ in dicb beckfu Aleare Deiparx LauretarwB

Y г dica-

Page 227: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

172, Pars V. Montis S Euíh

Dud* Poïa- dicarumr infigrri apparatuconípicuum . Sed hi Гее obi-

ni* ter dic1as>iarn* Palatium Ducumexaraiñefnus;, quod'ará-

plitudine fua quaß decimamOppidi partem occupât ,

innumerís pené concia uibus auliíque íplendidum , iru

quibus nullum oceurrit > in quo non.quidpiam memo-

Spelia Torк r¡a djgnum à Vetufíiflima; familia; Heroibus pat-raturrb-

qiutide Со, O , v . .. - ; ;? .

micibus ex viacas .. Spolraa Torquato de CömititHi^Cadarei-exer*

belKaA citus Archillratego^.é* Germánico bello afportasa , dIu-

rima íünt> & inter cœtera tormenta bellica r 'vnunu

praegrande >cui.noine№Tyehom8 Brahe adhuc inferí*

pturn 5 dignum confideratione cernitur . Cceterum to-

tum Palatium tum Pontificutrr, tum- Hfeföum , qui «

Hortii^: ,,,eadem jbmilia prx)dierun)u , pi&uris jUuitce.eft:•. Dome-

'ûîco.hofie:> fontium iocis amaMiHTmio r Bibíiotheca.&L

Sacello y in quo potiffimum muni cctfeberrimorunb.

Pontificum*. Innocentij III.. Grcgorij IX. & Alexan*

drr IV.. ex fàmilia Comitim* effigies,,ex veteri- S> Petri*

in Vaticano Eeclefià extrada;* cum ampliflimi& Elogijs;

hie expofita; fpeclanturj: inter qua; & mulrai, qua; no-

ftra; tííteria? ftabilienda^plürimum>contu4erunt fubfidij,

momimenta extant. Eft & aliud- Palatio iníértum Sa-

SS'?1'1*' celIaiH' antiquîffimum-) m quo ante maioris Gcclefiar

cofiÔwiéBiônem, fine Religiofifiue Íeculare9 Canonicijdi«

uíni<iuJtu$} adrniniftratioiierrt obibant . Palatium- vber*-

Foftt pftîâtïî íiirttoíonte'ícátetVeíbquo deindè-totuma Oppidum aquas

Ybtrriimib ¿a^nefócoaiHus participar» Eft ôêin Suburbano. Tu-

вышдаГ"^ fcü'Iünatftibes ferè iTiilliaribus Polo-dilïïtemv à Torqua»-

° * ' ttí\Dücfe condftumy Paktium in eo- praeamplutn» , qua^

tiior turribus, more Gallicoyconfpicuum y nec non V>-

Page 228: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

.i)u* íChorograprhia/T

narío, aquarum catâdupis ,hor*is frudvferis'> Syluisl

prêter fummam arooenitatem aërifque falubritaterib>

rncíeáfl?átyájrietátó' rértim ' jhÖfцЭЙ 'cjtálá èurtf fuc-

<^fluttermpori^ nofuiihit à íup iptëôdore 4çfççi0çt p^Jp^

rdus. Seeundus modernus Poli Dux, .pro. raçnti^ ;iuae£

amplitudine, priftinne magnifiefenfte reliituit^ibgnunu

qui alio derruatis aquis exaruerat , virgultis cxciüs eiFof- ;

iâqfae htrmo lîmofa , aqua piföbufque vt>etríinU>H ' red^

didit, la Catena vulgo vocatur , cuíuSiCtymúm in- bufKf>

vfquc diera manfit ex occafioné , qüa Torqiiíitus , сцтп '

primumlominhúnc extr'uererílúbdtós adlaborcs euo- ;

catis,adcatenam íoco excitaré'fclebÄw1^'1' ^: 'af|- -y-»

Eft & alinda qúodPólariurn Oppidum illuítre necf-

BpbiO'babkatus., bediè nihil prêter Templuin Deipa SI *'

zx peregrinationibus , rtecäön mkáCulis celebre * Лк*

pereft.. Atquc hxç íunt, qua? de í^olano Oppido breui»

ter dicenda cenfuimusv

- T 1 1 Silbíactís> Vulgc* Л&лфS.Pamarchar Benedict»

fi)fitudiríé je r'eÖtrfquc 'geHtís ab omnibus eius vita? feri-

gboribus cc^eprátys • Mille-paffibúsi SujSlaco Ópp¡do>

^cdlatur.in .mpDtQîfemà per totum- orben>cekbre Mo»

naíterium S. Benedicti ¡k S. Scholafticx •> cuius anti-

quitatem,cum alij Sacrb Ordinisfcriptores quam vber*

rimé deícripíérinr y ijs repetendis> non immorabor •

fuit id azdiácatum tempore Bcnedi&i Vil. Pontificis y

atque ab eo dedicatum , praur inícripuo ad inrroiturru

Sçcle—

Page 229: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

1У4 Pars V. JdwitisSEuft.

Ecclefia^bocverbörumtcnDicdocet;« i: , (.: ->л . ы •

1, • AEDIFICATIÖ Vivjs ECCLIAE SCAE SCHO-

LASTICAE TEMPORE DOMlNl BENEDICTI Vil.

PP. AB IPSO PP. DEDlCATA IX." D. Si ' ANNO AB

iNCARNATfONE CCCCCCCCO LXXXL M. DEC D.

IUI- INDICTIONE VIH. : . .- , о

Hjuius periityliurn paucis ante annisa Venerabiii Ab-,

bate Petro Chauarino, egregijs Sanüorum Virqruni >

qui cjt eo Ordinc pro^icruijr, aeç non ^PpmUfctynv

Imperatorum, Se Cardinalium , qui il! um locum fuá

prxfentià decorarunt, pichiris , verfib: iquc eruditiffimis

cxornatum,mirum in modum fplenieicit : vbi inter

cçptera boç:;Anasgraniina de ßr Benedi¿to; fcriptum lc-

gitur , vti fccjuitur^.^ ; ;;, .. ¿. '{ r,:;

n'sV Л ,. 5ANCTISSIMVS P. BENEDICTVS PATRIA NVR-

"''liiv ! 'SINVSV FAMIUAE AÑlClAE DECVS, OMNIVM MO-

Í.NACñAUVM REJbiblÔNVM' 'Щ"'REGIONS 0¿CÍ-

■* DENTAL1 LEGISLATOR » 'PRAE&ES ET CYSTOS DE.

TOTO ORBE RECTÉ MERiTYS . ,;n,;i ч.и. '.г; . ^ { л

• ^''WkAGRAMMÂ: ;:^;

'. ÏS HEROS, CVil IN C£LLA;:CQNSISTERET,

VJpIT LAETABVNDVSi DONANTE DOMINO » IV-

STISSIMAM SORORIS ANIMAM ÍÑ CÓLVMBAE

SPECIE, COELf TVNC SECRETA FELICITER PE

RAGRARE, VTl MAGNVS AIT GREGORIVS. * i

Hic inter alia;qnoque, celebres Шаг ¿nícriptiones do

triplici SublaCeníis Abbatia? ftaui, & de donatione Op-

pidorum,Terriroriorum,ac latifundiorum à Tertulio Se-

natore Romano Diuo Benedicto relióta occurrunt,quas

■ • . cum

Page 230: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

'ЛоЯ 2 Choft>gri$bta.7 i7y

cum in praecedemibus allegauerim > eo Lecbrenu

Afcendentibus ex hoc Moaafterio per monti s de«.

сliuitatem > ípecus fcxcentorum с i reit er paífuum inter- :

uallo occuriit, & memorabilis illa íblitudo feu Eremus fL:

& Patris Benedict , in quo triennio latentî, S.Romanus *nJ"¿t¡ ïpï

Eremicola fob eius vit» inftituti confeius , victum quo- 1шми *

tidianum ex rupe prealta fuñe demiiTum, Campanulas

íono> excitando Dei feruo contemplation! dedito, a£

portabat V quam Campanulam Iiuore tandem, percitus jjjjjj* лг

Satanas > cum ad famuli Dei deuotionem impediendam

rupt illiíám >. linguam excuíMct , Campanula proti-

nùs quidem reperta, {cd tine lingua £¡it> quam tempore '

Vfbant VIII» poil mille centum quatuor deoim, annos

Laicus quidam Frater,iâcrse Spdunca? TèmpKque curtos,

adhuc inter viuos , cum terran* fodicaret, magna om

nium congratulatione, inlperatecuentu repenti quam-».

& cgomet proprijs manibus Campanula? applicata-пъ,

profsus veram congruentemque reperi . Elt ÎâcrœSpe- :

hmcxi cuí arnpliíírraim arqué ас magnificentilTimum Tempiumj.

temphrm lupei^dificatum eíí, hortulus viemüs r quern. HSSSS^ 1

tradunr locum ilium faifíc , mqaaSBenedicbs.

tana carnis illecebris tentatus». inter fpinas be tribuios

tamdiù vobratus traditur * donee puñ&uris, ièhtiùm» JSb¿.

&l tonus, laceratione corporis , libidinis extinxit ardjv dicturisa-

rem, & Vha vanaSatanar reoiiidit tentamenta : ho> tus inter rPi

die> ctkmnunv in; ilk> loe» roíetumi vifitur „ cuius Kü^y

plantas vnà cum mfis in puluercm: contrit^,. Monachi

pro Rtliquijs in variorum, morborum medclam aduenis '

con-

Page 231: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

\ji Pars y. Montis SEufL

conferunt. Locus fane vti praruptis vndiquc & vn dique

rupibus &pracipitijs conftat, itahorrorem ¿ yertigí-.

Rem intuentibus adfert. In valle, Аш'о flizuiqs, pr ofluic

tsciuMau- tturis feraciiîimus, qui ad Monaibrium S. Scho'a ftica;

miw«ïo,d, lacum olim efficiebat ,;, in quo illuftre iljud obedien.

flans я ' йж exempltim contigit, dum S. Parriarcha Placidtiira*

' " fupra aquas, ad Mauro íubmerío fuccurrendum , ire»

précepk: nonnulla quûque ex duodecim. Monafterijs,

quae ibidem iundaucrat Dei ièruu$ , veftigia fpeäaa«

:i v ub utur " Abbatetn agit Venerabihs P. D. Felix Rot

manus Sabinus,vir religiofnïimus huinanitfimufquejíub

cuius felici regimine , regulad diföplina &: obferuantià

Ccenobium iummè floret; eui Dens lorig^m^itam.det.;

AcceiTerunbhuic Romç Reue^ndifs^RlSl^ftph de РЫ

centia Abbas S.Ca!ixti,nec noq &.Reuerendiís. Pater Da

Iacobus Lejizips.RQm.PrpcuwtorGeoisralis C>og.Qaíí.

v-iri. vndequique. d.oâilTimi , ¡quorum m#ru&ione vti

irij-tjs;<qu£ç .ha-pcj hiftoriam concernunt ^jplurimuiru,

roeipj-QÄcifi'ejf4teor , ¿ra quoque eorum mérita lijfce-*,

iroTgwUppblkritati conteilanda cenfui . : ß ;rn t *c • .¡l

peranum. ., rft .,. Sequitur' Sublacum Geranum 5 & idTi Л radi*

«•«. cem mentis S. Anatolia?* Ecclefia ВДдода&э £c p£te»t

grimtione .Celebris}; dcjrxle Çe^e^^î^.iSari^^urtu

^plim fub Abbatix Subláceníís щгЩ^10ле Oppidaj mo-3

f ido Aßallorum J-amiJia.* parent, i.

11 * 2 Item Sicilianum, Möns Vvlturinus vnà cum»

'<UH Pago 'Gnadflgjjtwlo y cuius, originem in pwqeec^ntibus

deícripfmmv-:,-л:оз it.- r,i г>". ,»цгэ i.г/ » :ti.r* j

View pifo- yj, ii;V:ieçsiPjfttnis kl Геи Piic)oianuai^vulgô detorta^

víj voce

Page 232: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

:« i .i 7 Chorégraphia * i 77

Voce PiftktHh,Theoéu\ot\im iuxiiHùâioni parens>6¿ infra • . . -»

rupem b.Eußachij immediate fupra colliculú extruâiirm

. 4 S. Vitus Oppidum á Templo Diuo Vito facro s.v¡tu$;

fie dictum , ad quod tanquam ad AeCculaphim quen-

dam>ex omnibus circumuicinis locis, rabiofi, íeu à caní-

bus rabidis morfi,conceptis votis confugientes , mede-

lam inueniuntj fonte:Gargilionisfluuij Celebris locus ,

de quo multa conírderatione digna, quemadmodum &

de huius prœientis niítoria; argumento , cruditiiîîmus

Petrus Faulus Caoinius Abbas, ex hoc Oppido oriun-

dus , proeius in Reipublica: Litteraria; Ъогшт affecm

mihi contulit^í ■ i ч ."i 1'. ¡

Ра! Напит Агх & Ciûîtas forriflïma in monto рашапшп,

poil ta, vnà cum Genczzano 6¿ Cauis , qua: Colonnen*

fium iui iíüictioni parent -i i .

'.;.í Prameftina Vrbs ßarberinorum raribus íubdita_r , РгяпеПв.

vti ampliffimum deícnpti jnis argumentum Cupped i tar,

ita quoque eius deCcriptioncm opportuniùs in Latij veté¿»

ïisOpere exhibendam chimlimus, ... *

V almontonum a paícurs arietum pra?pinguibus no- VainoittraQ

men adeptum Oppidum Principi .Pamphilio iubdi- ¿Ja./rufcUr

tum , olim Lauicum dictum, Cuper cuius rudera extru- ., '/ 1

ctum fuit , hodiè praeter palatium magificentiíHmurrb

ibidem nouiter œdmeatum non babeo quoddicam^» :

5 De TybuTtma vrbe fufiffimè actum vide in La- ^ybvt *

tío nofiro: ficuti vero Möns Vvlmrinus vná curru

Ecclefia M. V* de Monterella, Eccléfiafticae Epifcopi

Tyburtini iunCdiótioni fubeft,ita quoque in etus Archi-

uio , q*jas ad noftrum inftitutum pertinent, complura_» .. ,

Z, di-

Page 233: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

178 Pars V¿ Montis S.Euft

Lau» card. c"gna conftdçratione eruimus; prasferfc» ope

Epifcopi. nentÜÜAii Cawfinalis-dcS.. Cruce * Vrbik Epifcopt. fàoè

. ». и digniííirni ,,qu¿i Cue vitae cius integerontK recto tudinem,

íiue. Diuinarum, humanarumque rcrum notitiam fpc-

&es , raro, exempta hoÄEcxJefiat Détprsetucct »

ierocomum. & krocömiumolijii ViliiTraianiCaefaris idem.*

в», eft X, ас. Vicus íacer , quarts praeter, delicias, amplüTi-

roarum aîdii^ahortorumcpe^vcmtionis opponunitas

celebrem reddidit, obra prsedijs Euíbcruanisconfinis *

hodie Eminentiffimi Cardmalis Pij iuiiíííi&ioni. íubeftj

rius'eg°^ vti & vicmum. Oppidum à nomine S.Gregorij fie di-

âum,quod olim Saffala appellata^ob rupium qufcus im«

pofitum eft aíperitarem . Ab. hoc ъаф circiter milliari

bula CoSt dñbt *-*а&Ре r°hm. Cafa Corhula , non pridem Ducíbus.

Polanis, * hodie Piorum iuiifdiâioni paret v. aquis.

featet magnae ia dealbandis limes íupelleáilis telis.

virtutis J Verum de hoc vide iam, irk praeeedenribus.

Mafia А а(^и1Ги"" ,Oï- ' :'■> ;:î;*i >

poUoni*^ Maíía AppolPoniáv quantum aíiequi potui, fuir

• í . ; /fita medio Рггелeífem. inter 6¿ Polum montanütiiieris,

1 1 '!'JocQvhediè príeter. ruderanil füpereíl eius - ;

naßerij"y Bicilianum quoque dicitur >, vetuftiíTimunb

Caftellum , nomine illifuperftite > iuxta nonnullbrurru

coniecturam r tx¿ habitatione primorum Latij incola-

rum> quosSiculosfeu Sicanos, vete res Romanarunb

rcrum ícriptores Liuius)Dionyfius>cocterique appellant y

Zae*»] '8c aD Aboriginibus cx *-at*° profligatOS .. "

GaUicanum. 7 Inter Zagarolam Ôc Gallicanum* p«fcam> Ga¿

blQ-

Page 234: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Chorographia. 179

bioru ra vfbem extru&am iuiífe, ex maximis ruderibus

ibideaiiobtiijseol^ku^ V AxÁfi -'."Lw j,

Tuículum hereditaria Tuículanorum Comitum >

ex Ocbuia ftirpe oríundorum iédcs priroarift , vrbs fuk

in prçcelib monris iugQ fupra Frafcatum pfita,c]uç poft-

modum ex rebellionc Alexandrum Ш." inter & Fridcri-

cum Barbaroííam Imperatorem , funditùsd Romanis

euerfa > prater triftes excidrj ruinas , eíiamnum nil reli-

o,uum habet . Verùm vti de hoc Tufculano Territorio 9

& Albanís dillri&bus, ex profeíío in Latió fufa da-

bit u г difc-ptandi opportunitas , ita quoque omnia &

fingula hoc loco > vtpotè à noftro inih'tuto aliena « геР$*

tend a non diixi. Quarè fojùm ea loca , quae monteггъ

Euítaehianum circurfiiacçnt,delcribenda aflumpfb ccete-

та vero loca vide in спада. Chorographica appoíita fol.

г г РОЕ-

Page 235: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

POEMA VOTIVVM

< '•! ' .' '•'! !.:) ~i Í ; : . X'i I!" /Г

In locum&Euft. &Ecclefiœ in honorem

v Dcipanc ibidem fondât»

A paupere> & humïli Magnae Matris ftruo qoodam,fim*

plici & extemporáneo ftylo deRupe decantamtn -

EOis Romanus ager qua ctaudttur orir »

NonpwculZ/rl>e<patent falchrofacACumina montis;

Ctadagu**. <¡fuá tenet exiguus deiutri nominedi&m

Celfarupe \ocm\quempenâu\a fixa per orlern

Vindique dum cingunt , diademata inflar adornant *

ßoc<velut ex- alta Ceelommvertie» , &} aßnoc

Et nubes digitis contingi. pojfe <videntur

Quidquid terrarum Z^eteres coluère Latiniy

Quicquid Samnites , Marft Pjylliqueferoce* ,

Ptafa£to%. AequüoUprifci^ Hemicafaxa colenteszy

Atque Sabinorumsveteres, ttnuer* colonr*

Hinc Anienu arqua, finuoft'volumina.cemaêi

Vnito mifeere tmro.fe fitdere Ty$rir¿

Hic Ропш qui iungat aquasparanymphus in агл\

Qua AdareThyrrenum longe latèque Juperbity

Dum Laurmtinos^Volfcóf^ue aüabitur agros :

СипЗа hлс ex гиреоЬшштъегртщг.т ^\ттг,

Eft bute quà Ъогелт fpeclat r quàque iturm imam

Saxfs & plenam fcopulU farmidine valtem 3

"'Si 'Г /

Page 236: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

I

Rupis ihaccejp* mole*, atque horrido, <vifa ,

Quam quondam <vaßo fugientem corpore Ceruum

Jnßlijßeferunt , PLACDAE dum tela 'vibrantis

Fulgidaque intentata fihi venabula <vitat -,

Jiamqueßupenrmolem PLACIDAS, r-amofaque С

Cornua ; qudue via quierit contendere rupem

Dum minime caperet, pr<td<tque cupidine captusy

Arcu том txnfo volitantia bela vibraret

Eccepatent ( mirum ditlu) inter cornua СeruL

XJultu conuerfio, reparau fignafalutü,

V indicis humant generis pendentif imago >

Haud fecus ас Phcebi circumdata luásamiBw,

Quid me perfequerit Placida \ de гире benignis

Alloquitur «~\erbis Placidam , is quafi fulmine мВт.

Obftupuit ,ßeteruntque сш&, *vox faucibus h<eßtj,

Et rigor arrivait plenum formidine. pectus..

At mox offufus cÀefti lumine , dixit.,

Tuquù es altitenans, mira qui p.ercutUaures<

Voce meas, nimioque animumfuccendis amore \

En adfun% mea lux, tua. iujfa capefferepromptmy,

Quid tubeas oßende mihi y fpes vnica <r\iu*\

Veile шит fit wette meum , 0> rvenerabile^Íumtn*t^ ,

Dixit , ey audiuit celfa de.rupeTmantem;

Chriflus ego , Уerbum литит,fapientia-Patris^

Cunffa meo ßant imperio , qui cuntíagubernans.

Ex nihilo eduxi Ccelumque, Solumque ,falumque %,

Fade ergo %omam , facro tingare lauacro.,

Ei teduct tibi me fißam. documenta daturm..

Dixit) dZ* in tenues euanuit. atherit autos ...

Page 237: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i8¿

Piackhj ^ Pl^'daf ñupefañus abit feßinm in Vrbem *,

iuífc à СЫ ffluminis exequnur mandata Tonantkab alto i

flo executif _ . . *. . Г -fl*

ad трет te Moxque rudes rufes, & m bojptta Jaxa reutjit

ncrutur. Stratus hurrà ,^umenque oransy promijfa reqmrit ♦

Ecce redux fulgens infando lumine turnen

Tales de celjo Laxi dat culmine Уосез .

ChriftusPia O Placida dile£te Deo baptifmatis wndfi , л

ïppar«nUà fлт maculis mundus^niue сandtdwrquc refulges ■■>

arumnas to- Quanta meo fubeunda tibipro nomine reftent,

prstdicu . Enarrahc tibi, tibi qu<t euentura docebo :

Tu qui dines, egenus ens iaBura bonorum . : '

/nñat acerba tibi; mifer« h*c profc<tnia vit* :

Exulamoremei perdes cum coniuge gnatos , .

Ädox herum luci daberü , gnatifque réceptif

Vxorifque fruere thoro, tibi fumma poteßas

2(eddetur sfed enimßeuifsima heüafuperfunt

Iamfuperanda tibi ; Tauro mcluderis . & igne

Coniuge cumque tua &* tarи lorrebere gnaw*

¥Je timeasaßabo tibu te roborefirmans

Cuntías quels 'Valeospœnas fuperare Tyranni '•

Uiñori tandem 'valido certamine claro •>

ínteritura tibinunquam dabo gaudta 'vitx . .

Finit •, f$ 'Vt dixit , fie euenere Ъеаш

Hic locus ifie facer quo tanta vperatus amore

Chrifius in Eufiachium \ tot thaumatapandere mundo *,

Aeterno, 'voluitfamàfplendefcere 'Rupem ,

S Sylivrfler Inculvofque locifcopulos • atque hórrida fiaxa .

qS™« He- &une adknsfummusfcopulum pietate Sacerdos

defiam con- Nomine Sylueßer, 'venerandas Epifcopns Vrhis ,

Men

Page 238: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

i83

Mente fua reddensfacrà miracula rupis,

Conñantü Mdgni iujfu y tum pulfui amore

Etpietaie loci ¡ venerandam condidit Jedem

Virgine* Matft Marút, Eußachioque dicatam

Jdanc Henedifftu adit quondam ftimulatus amore-

Defend <vanifugten? confortia mundi *

EJf Templum hic prifca fub maießate refulgen? ,

Ordine quod duplicx ptifcoque perißylon ambit ,

jFulget imaginibw, fed quas longtuacvetuñas

Triuerat \ bafee tarnen prifc<t pietatis adornat

2{elligto!j *velut ipfafu*Jplendcre ruin* .

In Templi medio venerabilu ohuiat Агл

Grata oculk ftruftura nitens. quamférrea, ñipant:

Clathra, in circuitu annoftsfulcita columnU :

EElypon hie magna {~)>tfu mirabile) Matris

Diumam facris prdemgeßantu тъ>1пйу

Оquamfoüicitat пмше$Л quantum, ardor- amoris »,

O quamcordaferit i quampeítora dulctter %>rit;\

Quanti* Virgmeum. hocftmulacrum ardoribus. vrget.

Internos animi thalamos ; deuotio quotquof

Hue trahit, intuitu fimuXас pia- luminafigunt

In pietatii opus Latio ^senerahile toti :.

^tüonfecii/S ac Solu radio fubñantia сегл

Soluitur \ ardèntifс péñora amoreliquefcunt.

Profufts lachrymis, gemitùque: ex corde precantùmu.

Ateríales agedum, hocfacrum teneatü Afylum >

Cuiufcumquefit addiEtns Matrique Deoque.

Çonditionu homo y tuto hicfua/votarreponat

JDocbts &/ indoäusy diuefquej,petulcHí ф £гк*.

Hue

S. Benedi

cts adijt lo

cum.

Tempi

B.Virg.

Aliare..

Exfrórtatio

adMeuotio-

nem & rc-

Ïi rationed) '

empli т.

Page 239: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

I 84Hut quotquot Cудят; , quot I ot diademate fulgrtttJ i

Hur properent, имидж/5:5 deponere дави ‚

`Diue's opu'm Mater redder, quod amore шейном:

Si иетраирегбенпдепх-‚р affliëlio грехам, __ ‚ ё

'Iu/qlet al: hoffe ruina ::Ь{‚да&ит1гопогит _ . - _

Ji turbet, Lella 'Urgent , fcgi/que fame/qu? i ‚ . . _

’Ad tutumíuïcfugiant partum; acra anchorayraño es* „

Реё-ъ‘оге proñratis ‚ @follicitantiêus Almam _ _ . ;

Cunŕlorum auxiliatricem ‚ (9' fuir-tute Зарядят . . . а -.

Nec dulitent. ferais aderit Pia Mater , Ü* @ini-ç ' . ‘i —

.Amplexatafuiß „темпом/„шт 17: ' ‘ ‚ '

НicЛ: c/ILEXÄN'DKO .VJÜorÍa'certa ßlufque;

Hобе: ne “тем, non pralxa [Зим minafquei _ _ _

Statßaéitqueßê hoc :una melamine Мат: _. '. . ;

-Vnum expezflat тор: Virgo , pia jl/later ь. _

Íncola, qui reyaret ‚ :allay/aque teůarreponat _ ` _~ . _Templi, quod triuit lonдм temporis мм. f l u.

Reda/et c/iLEXAWDEK. quem Virginis Itvrget ege/ias; ’

’Ut quod Sylue/ïer JÍAKLAE acrauit ‚итог! ‚ ' _ ­

Magnus Alexander fva/lumlap umque гаваней: . _ . ,

Hao ego [тал corali; ъ, ouanfque . . _ __ .__

.Magna Percelfa Matride rupe'cauebaml . . x"

‘l

Lal/s Clar/flo Deo ‚(уф/172172! Matrl. -I ’i

3

INDEX

Page 240: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

: ".' ._ _»i .' " "i ­ ‘f l 'j A

»1' '_T- _“:. '.4'- Щ '. ч _ . ‘ "l ­ ~. L _ _ у

« ­ ‚.. "ì ` _ ."Э'? LÃ' l' lâ'ńÍ." l" ‚ ­ ` ' __

I ь ì .1p ‚ ‚А `

.« ‹\ “Ч «x v. -~ ~ '

__ ¿_ Eorurh'quag'in hoc Libro continentur ‘ _

‘-‘ ­­ гл д 'L'À'f `. 3 cumur. ч _4L

.: i 1 . »mi . штрафы]; Leones sad-;

Jj. Placido., Роди? EüHa- uolaunt . ièid.

~ chia flic Aga/:iti Cori/uli: _... Во: тет igneßaccenfüadlù

Romani [тратим Placì- Fraparatur. ­ ‘­. .43`_

_. дик/511144 Teriuüi ‚1 ‘vtlzote à cu- д › ¿mm Loue,” ,tomjgciunmn'44

{гм/312113 с’еЁбш'гЬмоё 171349 -‘ ‚ incorrupti прет" Линз-11405

Adriańi in elix ёхйш. i 463 ­. ' in диете: »JedaÜas ушиба?!

Атхдотит'Шеаройгш familia Adrianus. ’ „1.45

'wigoaS.Eußac/vio.f ь 69 _ ­ \ . . “l _

Eiufdemfamilia arma. 7o __ i С -‚ ‘

AgapituaPater Placidiolim,Po/ieâ ш...“- . г ­ Ix um

Ефиму ех OÜauia familia ­ Gaim OÜauius yRufus ¿criait Оп.

»'xiÄnm 97..I ' __) SS> (9* Сидит, exrquiéus familian

AißericipoteHa/J. ' " 74- Offauia fquue ad Аире/Зим

Andrea: `de Comiiiêus Pulau“ i pmpagata 1 ' 5 1

;, АЬЬш Monterella . _ '_\ 147 Gaius Oiî'ŕauìus Pater ‚дадим. 5 3

дуг/гйейоттрепитм о. ‘дЯОЗ Сиди: Offauim' Аиш ¿uga/Zi. МЫ.

'« ‘ '­ 7 f _ Сиди: 'Oëïauianus Proaum­ Augu

\ B ` _ „ . .. 52.

1 . i . Caius OÜauiu: Uffauianus

Мятный foß'am Leouum Аир/ту. г . 3 х: 5 3

„in “Шиит innumeraůili hami- CaŕolusîCardinalù Айда—Моте

num multitudine referto du. wila. ~. 147` Ё Y ' I и i Aa Ca

Page 241: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Hue quotqu&t Cydari , quotquot diadetnate fulgetU y

Hue properenty tententquefuas deponere ga^as >

Diues opum Mater reddet, quod amore dederun-t •

Si quern pauperies ingens,ft affiiEtio vexety ......

Inflet ab hofie ruina ttbiyiatlura bonorum

*5ï túrbete (i bella urgent , peñifque famefque % , .

Adшит hunefugiant portum ; facra aneboraрглЯо eSi

PeEtore proñfatis , e>foüicitantilus Almam )

CunBorum auxiliatricem , CÍ?4 virtute Siupendam • * -,

^(f dubitent.feruis aderit pta Mater , £?" Ovfefif

Amplexatafuis, complebit*~\otafuorum]*'

Hießt <ЛЬЕХ£ПТ>Щ> V'J'BorГа certa fa\u¡que\

HoHes ne timeat, non ргЛщf*ua minafque:

Statfiabitque fub hoc tutus yelamine Adat ris . ...

Vnum expeBat inops Virgo , fia Mater Eremi .

/ncola^ qui reparet ^coüapfaque te&axeponat .

Templi-, quod triuit longœui temporis dtas . .t

Reddet ¿^LEXA^tiDE'R^ quem Virginis vrget egeflasr

*Ut quod Sylueßer еЯ^/АНЦАЕJacrauit honori ,

Magnus Alexander <vaßum lapfumqste recondat •

H&c ego Utitia cordisfuffufus , cuanfque K ,\

Aiagn* percelfa Matri de rupe canebam .

LaVs ChrIño Deoy&VlrglnI MatrJ . <i

INDEX

Page 242: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

; J INDEX Г

' :VV-A ч\ .<< -iwA ■»"."■. ■'

Eorum quae in hoc Libro continentur . '

. s л. s. . . eorum pedibusfe Leones "ad-

Ä S. Placido, poHeà EüBa- uoluunt . ïW.

chio filio Agapiti Conjulis ... "Bos <tneus ignefuccenfus Hits

Romani fuit nominatus Placi- prœparatur,., 43

dmfilm Tertuüi >. *vtpote a cu- intra bonem conifciuntur.^q.

. , iusfiirpe defcendehaU pag.$9 ■ incorrupti reperti funt , quos

Adriani infelix exiw , 46V. ciñeres redaïïos putabat

Afflittcrum ^Neapolitan* familùt Adrianas, v. » 45

wigo à S.Euftnchio . • : бр

EiufdemfamdU arma. 70 .1 G

Agapitus Pater Placidi olim. pofie» : . , . . . "* ■ - ii » .

Eußachij ex OÜauia familia, . CWa* Oftauius 2{ufus genuk On.

^ \ Anne 9 1» . " 55 4&*C*iumy ex quibm familia

Mbericipoteñas • .'. 74 QÜauia *vfque ad Augußum

Andrecu de Comitibus РгЛаш ф( _ propagata- 5 1

Monterella ... 4 147 C««*j OStauius Pater Augufli. 5 3

ArthiteEtcrumpenuria*, . VI 08 OBauias Auus Augußi. ibid.

Caius Qttamanus Proauus Augu-

B .., /5. 52

.'. \ , ■ . Л'.\ i -, л >. Caius Otlauius fué Oñauianus

Martyres ad fojfam Leonum Auguflus. • 53

. in theatro innumerabili homi- Carolus Cardmalis Abbas Monte-

пит multimdine refirto du- ?4U* . . 147

A a Ca-

Page 243: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Cafape^olim Cafa ÇfîrbulXTV. ^Eccteßah m/$<

178 .. X wJL vi m¡k*&

ißdonte VtjUu-

tdnkrahili t~\ita &

Cn, O&auius Aedilis . Anno 543 ^ morteS. Eußachij motus9

pag. - . 5 2J .! codem in loco vbi conuer-

Cn. OElauim Decejnuir. . fusfuerat condit. ibid.

585.. v.. i í¿*<£ Eceleftas donis pretioßfsimis

CnOffauius.ConfAnno6i6.ibid. ditauit. no

Cm Offamus- Confuí. Cellega ¿~ Cruces, ab eo, Ecclefi* rdi-

Ciñn* Anno. 66J. - ibid*. £l<e^ . 13 %

Qomites Tufculani: dtftruBo Tu- Cur nomen fuum Ecclesijs

feulafej.nominart <voluerunt Co>- non infertpferit • 109

mites de S.Euß'achio» 1 66 9Щ de Traiano ejfatum. ibid.

ConBantini Magni arcus trium- Crux in agro, foffefstonis Eußa*

phalis ex 'varijs Temante ckian*t ahfemdita^ tandem.

Vrbis. monumentts: crreBut .. cafu. reperta. 133^

pag. lzz. *«.%.. • i -

eiusferuor in EccXesifs exftruenr- Ù> '■ :-

di Vs; «óajíi • 1 " * j 1 . .

Ecdejt*. quas Щтл edifica- De origine progreßu. Abbott*.

• - .104 Sublacenfts. vv'-.'v, ■ > -ft*

j ? SS.Fetri &* Paulis ibid. Defcriptiot Oppidi Polani x r\u.lgo>

TlafiUcaLaitranenfii. ibid. ; ■ Polir* 1 - -rv •' 168»

. S. Crucis. in //ierufalc. ibid. < Palatium Ducis « 171-

S.Laurmti^inAgro^era^ fíortus. ibid.

no. ibid. Tiibliotheca. ibid.

S.Agnetir. ibid. SaceUum* ibid.

SS.htrïf£)'MarceJlinniQî Ems^lterrimur* ibid*

Oftijs SS>j?etri& Pauli, ibidi Defcriptht Fagi quod Guadagno-

Albani.SJoanv$aptiH**ibidL~ liumdtchur^ Ц

Page 244: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

eiusfttus. ibid. .Vi4t TnHaurafföeiußd'em.' 136

^ÄcWi* ajfumpßt. 147 Äfffc/w З.ЕнОасЬиЯотл futra

' / hermarum Ale-ProßeElus ex eo longe lateque

patens.. . . Ь 85

Incolarû diutuma nsita. ibid,

Асрил penuria » S iwa.

%iuihts hyberno tempore

ne obruuntur , ibid.

Eccleßa Deipar* diña de Zïrvltu-

■ ■\ reüa Vnjltoui\La 5p

.1 Origo^ccis V'vlturelia 128

Or/jro «ъч?с/> V'vltcuiÏÏa. 1 25

. i Оттого >cw Monter'ella. 129

.) . Materialis Eccleß* conßru-

xandri«feuert rudera ex-

< гтВм tempore Conßan-

tini. 15 5.1 56"

Inflau ratio tiußdem faBa

anno 5>pi. & Stepbania

Senat um. < • } 16z

Inßcriptiones v~\ari<e ßuper-

Hites in hac Eccleßa. 164

Sacellum m ел dicatum S.

" Michaeli' Archahgelo ,

, dim traditur fuijfe S.

EuBacbij. .: 167

Etufdem Eccleß* Priui-

legta. 1 60

V.

Bio . HO Eccleßa, S. Stephani extra muros

Explicatio partium Eccle- <\<. Pélanos conßecrationis té-

fia. - »v. 119 pus . j 70

Saceûû S. Eufiachij in ea.ik EncomiumDomùs Comitum. 77

i Sacelium S Sylueflri. ibid. Epitaphium Paula Patrit. Щт. de

к i eiufdem Saceüi piBura.137 defam S.Eufiachij. ' 71

> ^cmditorium îtelupui&rum. Eustachius antea Placidus . railla

pag. . -и\\\-

WV Altare maius »

Up

**\l*v,0 I20

£ .CandeUbmmx y.\À. 235

. I ¿ SummaЧмЫ*^Ecdeföt cele-

britas . .H \ï>£ 146

: TrAiani <~\icina¿ habuit

juas pcjfeßsiones . 9 2

.Cratus fuit TraianoCaßa-

ri'iX'-^y- ■>' л; б"

Ejusmatrimonium* ibid.

А а а На-

Page 245: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Habitus corporis. $icL pitur * 1 J6

Venationideditus •

Ckrißi inter cornua Cerui

appaxitk. 8.Ю

Chrifti ad cum плехЬл . 8

Conuerßo eins in Monte

VvltureUo Chrißo ei со*

parente* 59

Сhriflus eifutur* vit* Ba

tum pmdicit ~ il

Coeleßi gaudio perfufus do*

mum reuertitur •■ 12

'A Joanne Chrißianarum Pa

{lore cum tota, domo b&'

pti^atur, 9-

Euftachij. ñamen ei ùnponi-

tw * ibid*

Mutaüo familU ems ex

mundana in cceleßem l>i-

tam. 1 2

PeHis atrox mam eius da-

mum extinguid. 1 3

Conflium eius cum^yxore-

Theopifta?. ..'..Vfcajü

In Aegyptam traijcit cum

*vxore\ 1 6

Miferandum. fyeÏÏAculum

eius fè) vxoris* 15

Vxor ei л Jtauclero abri-

Eius in rapta *~\xore perple-

xitCLS. ibid*

Solus in littore cum fitijs re-

linquitur. . . - 18

Filioli eius fletu matris ope

implorant . 19

In medio torrentis conHim-

tus perdit vtrumque fi-

lium à Leone &* Lupo

гарт • ibid*

Seruum villici agit. 2 1

Ttaianus inquirí ipfum iff-

bet. 22

Inquifitorer in Aegyptum

appellant . 23

Mara Dei difpoftione- ex ci

catrice cognofcitur . 24

Gaudium ex eius detefîw-

nt. 25

. Indukur *~\eßimentis pre-

•л ttofis. à Cafare, eum in fi-

пет mifsiï. \- -V. ibid*

Dux Traiani exercitus de

clarator* -1 ibid.

Contra Iud&os & Dacos

dux militut creatur. 5

jßius onatia ad Deum ♦ 21.

26* 44* • ,:i

Page 246: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Im maritimm Bat 3<î

mam tratjcit щт exer- c^íbfentU fui rationem

citu. .'.'Ii 27 о "2 daturus Jefe *4ï*fivi f-

Cmtta hoBes Жотат Im- *. \ l Bit. <■ '■ 3^

ferij mittitur . 28 Causam eiufdem eidem ape-

Mirk'Pei prouidmia circa rit . К ibid.

cum in nJkortf $ filio- Cafar admirâtur eius con-

- ^rum reHitutioné'i 28 \\'Mantiaminfufc<epta€hri

Filiorumfuqmm de tragicis \. ' .. fiifde*-. 38

fuis cafibus narratio- Et <velunt mente emotum à

nes . » -L ». ' 29 yi- dimißUm fuis Proceri-

Uxcremfummofiupore per- bus commentât, ibid.

culfus agncfcit. • 3* . . . Quantum cmnes ad eum ad

Ems oratio adDeum de re- mentem reducendum la-

Bituta <z)xore. 33 borarmt . 39

Cognofcunt cum &filij.ibid. Ab Adriano ad feras dam-

Eiufdem ex <vxoris filio- natur . ibid.

rumo^ue cognitione ftupot Exo^tatioadfuos. 40

tg) admiratio . 34 Peil eius marfyrium omnes

Ve mira eius catafiropbeflu- eius eegnati adfidem non-

por omnium. . - 35 * ; uerfi junt . .48

Cumfuáfamilia in Italiam Eius comparatio tum /0-

migrat . ibid. ¿0 . ibid.

Magno honore Щтл exci -

pitur. ». 2,7.35 ; F

Diem condiBa folemnitatis

in Decrum honorem pro JFamiliam OElauianam fundant

ebtenta contra hoñes *vi- filij Cftauij asMami-

Boria inuitatus , detre- Щ . . 51

A a 3 Gal-

Page 247: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Q t..".'

GaUica»№C\ <

Geranum.%

178

H

Bièrocomtum Vêà Traich *&ß

[acer vicus* i?»

tngms Gèntilmm ad СШиг»

conuerfw . 45

loannesXII. Ponûfex* 17Ä

JLöf«! n>bï primo S, Enflachius

•• . î. * ; . prdgrandern Ceruum vi-

diu 95

Difficilis ad eum *via- . 84

X/eteresChrißiani eum de-

V uotimis eaufa lAfitant .

Г 74- 9&»

/cannes- qui Placidum bapti-

zjnuit primus hune, locum

adijt , iterque ad ipfum

eœteris monBrauit. $9

Huius loci Conuerfianis S.

Euftachij indicia irrefra

gabilia.. $6

Labores ЕиВасЩ longtua proge

nie compenfauit Deus» 4Я

Latus Mauri& Placidi mirлеи."

loelaruv* 176

LotMadonna di PoliyEcclefia Dei-

par* in monte . 173

Z»<t«* Cardinalis EpifcopL 17 8>

Zj4k;familU Qomitum . 7-2.

Zrfm <p¿ 0¿úra Abbлил Sullaсеп-

fis donation? Piorum pojfe-

4k*. 11$

M

Л/л^ Apollonia. ► 178

Mifsio inftit uta in hum annum

16 64. i9*S*pt. 149

Deuotio. penegrinorùm ,

aduenamm numerus, ib.

Monachus Dracone interficit. 139

Mcnaftery D 'BenediSíi e Gaüia

. redditus annui. 145

Pntdia . t£¿¿

Ttedditus aliji .. 144

Stabula*. 142

OrtUS. ... ¿W.

fr

Page 248: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

CiHemcb: ibid. OStauianus Faußinus Confuí 2\om.

Atrium, . 143 Pater S. elementa Papa/.

Aiottnmentum marmoreum in exßirpe Otlauia . 54

Ecclefia S.Euflachij deVr Ociauius Caßinus Pater Comely Is

he , quo Eccleft* confecratio Papa Mart, anno 190^

' л Qceleñiño ffI. facta de- pag. 5 5

feribitur. l 5 8 Ociauius Agapitus Confuí Rom.an*

JMon• S. Qlememis . ф miracula, - по 3 со. 5 б"

qu* earnfecutafunt . 5 5 Ottolinus Comes Tufculanus quit-

fuerit. 1 6 5

N

P

tierno fine triluVatione штат

fœlicitatem confequi po- Tallianum. 177

teB . 49 Placidus in paterna domo in mow-

Wicolaus- Montèrent Abbas. 148 te Qcelio nam , obtinet eum

cum omnibus pertinentibus im

O donationem. 58

Placidus II. Confuí ^om anno

ОВлтш Mamilius Tufcuü Prm- 170. 56"

ceps 4 fundator O&auU Ponceüus Çornes de~ S. Euñachio ..

gentis anno einher 200. pag. 166

V.Q 50 /» Ecclefia> S. Eußacbij de-

Robore corporis Latmis an- Vrbefepeliri volait, ibid.

teceüebat. ibid. Eius Epitaphium*.. i6J

Qccidiiur ab Anlo Poflhumio Pr<meßb . 177

ad Lacum 7(egillum. 5 1 Primi Qhrißiani maxin» loca mi'

Ohlauianus Augusbts ex familia ramlù clara 'vifitabant lof.

Qffauia*. ibid. Primus Tufculanorum £omitum

Page 249: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

familU D. Euftacbij ргоря-

gator . ^ 74

Propagatio familU OEtauU Л Qaio

OÜauiofat~la. 52

Ptolom^m Dux Tufculanus Lu-

doutei Pij filiam in matri-

monium fttfcipit) *vnde @J

Status Tufculanus mm om

nibus pertinentibus , apud

eum eiufque poßeritatem per

manferunt. €6

CL

Quatuor principales Щтапл fa,*

milU . 73

Quido fames Tufculanus feptem

Pontífices èjua familia ha,-

huit . 75

Turnus /• Ducum Polanorum

ft) %/almontonenjium .

ibidt

7{amus II. à Philippo propaga-

tus . yб

2typis Euftach'ian* deferiptio. 87

Situs, 5>4

Domuncula in.eius tHrtict л

primis Qhrißianu in me-

moriam conuerftonu Si

EuÜac tj adtficata. 87

EremicoU in rupe periculofa

habitatio. 8$

£rypta feu Jpelunca intra}

earn , fijw deferip

tio. 89

Via aâ earn ф Templum

Deipar*. 85.146"

s -

-S. HenediBi locus in quo à Satanx

îentatus inter ßineta fe

'volutauit. 175

EiusfacraJpelunca . ibid.

Templum magnificum buk

fuperxdificatum. ibid.

Ecclefiam Vi/lturelLt dim

adijt. 116

.Ad earn extruxit Aionaße-

rium Tertuüi donatione

cumulatus . I э8

Qur cum tempore defer-

tum. 145

S.Gregorius. 178

S.Vitus. 177

Saf-

Page 250: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Sajfula Poliuria Oppida quon

dam Volforum . 5)2

qutbm Oppidis hodie reßwn-

• . ' deant. 5M

Sergius Papa filius WenediBi (e-

mitu TufculanL 74

Sicilianum . .\j6

eius antiquitas\ 178

SoraEtem Montem VnJiture\-

lum.maximè primi Qhri-

ñtanh.(%¿ S.Sylueftew*-

fitarefolebant. 100

Spolia Torquati de Qomitibus ex

Germánico bello afla

ta * 172.

Taiul* ligne» rvetuñipimt , m

qua dedicatio Ecclefi*

». M. de- ZryltureU à

S.SylueftrofaEia infcuU

pta cemiiur * pauimen-

tum • 131

JExpufitio diet*. Tahult ~

pag. « 1 2 1

Secunda parva eiufdem ex*

pofitio , in qua £emus

«umSakatorü intercom

пил imagine cernitur .

pag, i ip

Imago Saluatoris in ea> eiuf

demforma ,fub qua Pop.

2{om. in dedicatione S.

loannk Lateranenfis ap-

paruit. 123

Qur in eadem Qeruus non

£rncifixum .fed tmagt-

nem Saluatoris teneat •

pag. 130

S. SylueBer cum acdytts .

appofitusfit. 125

Qur omijfum Qonñantini

nomen. ibid.

Tertuilus Senator Tfymanus Pater

SJlaadi difcipuli А He*

nediBi ex parentela Sí.

Euftachijr 5«

Eius potentia & parentela»

cum luñiniano Impera-

tere.. 63

Vifitat in Monte- Cafltno>

SZonedïftum SMa-

cidumfiliumfuum. 57^

Jtmplifsima eius donatiofa-

ZUSSwedifto.tf.ii'b

In-

Page 251: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Inñrumentum eiufdem do- ■ . . . dpàrhfe manto* ' ЗО

nationis . 58 eius ad eumfermo. 31

Hanc donationem confirmât cxhortatio eius adfilios. 41

»5\ Gregorius Magnus , TheophylaBuspofteà Pontifex 2fe-

inftrumento quod in Ar* nedi¿íus IX.puer п.л»-

.chiu.Sublac. tenetи г. 6i погит ...... .75

/ííw fuñinianus.Imperator Therm* Alexandrin* *vhinam

diplomate. ff 2, 2(om*fuerint . 151

Theodora cduguila <v Tufculum\ « -n. •*' 179

*w luftiniani Impera Tufculum Polanum. 172

íor¿ . 63 Tufculana Ditio à temporibus

JZiufdem meminit Syluia . OEl.autj^ Mamilij f\p¡ue

Mater S. Gregorij Ma- ad Tertuüum eiufqtte Po •

g»/. 64 ÄwVtf femper inOElauia

eius refcriptum . ibid. S.Eußachij familiaper-

Mors TertuUifepulti in Ec- ftñit. 60

clefia Montis Qaffini* Tybur , Г77

anno 536. 61

Filij Tertuüi fuperBites poH V

cbttum Patris . бг

TheoptfU~i>xoris S.Eußachij ad Valmötonumplim Lauicum. 177

Deum oratio. .. \xVims Pifonis ,x . 176

Л Jïauclero abripitur. 16 Vigilij Pap* $d Imperatorem epi-

eius in mariti affiiffionedo- ftoía. 63

lor* 17

cognofcit Maritum fub Pia- Z

<idi nomine. 30

agnofc it & filios. 29 Zagarola . ц. ЛИ J 178

FINIS.

Page 252: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

Bfrati pc corrige.

fiV lägt fgl. lege

9 Troian»- , Traiana 94 intertualb» interuallo

i5 eeclaratur declaratur 95 eornibus cornibus

¡o engnfeit. meri» cognoicic meritum 96 vencraris venaris

tum loi profecueus perfecutu's

31 futuram fhturarum 104 ipfi abi

40 effufinne erTufione 106 caceta caccia

noil tas noftras 107 verum vnum

4% foffam .foflam 10U potuifle potuifie

4É confideremus couíideremr.s piim6 primó

ji Pothumio Pofihumio oxtra extra

Anguilus Auguftus 109 ipfi ipfis

41 Ghndropij - Glandorpi/ infcrlpierir infcripferie

[36 defeendebbt defcendebat tio pafin» paflim

Parueniîs Farfimfis 11 1 donatio donatio

«3 STEPHANO STEPHANITO 119 hgearn ligneam

«4 Syuia Syluia üo Sylueflri Sylueflri

65 acquiflato acquillo 139 habitu halitu

6* interà intereà 15} nulls nulla

76 Troquatus Torquatu: 160 caía cola

79 Amjciam Aniciara is» L\x¿. Sa*i.

Page 253: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 254: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

о.

Page 255: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 256: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 257: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

wl

Page 258: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 259: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

l

.

.

*ŕ.

lIIL

I.Il|\|ll|.|||'|

».l

III-vil

.iII.Ill-.Il

.

Yl

i.

..

ч

ъ.

Page 260: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta

'|,„N\|1¢A

.Il.q

.

..

..`

li

nI

.

`.

сч

Íд

\|'

|

In

.

гwe

.‚

.„

о.

,_

‹.

f2

‚1.

ь!`\|

..

д.

с.

l‘ll-

..

с‘ß

I

`l

lf

э.

ь.

«o

а

›\.

на

.‚по

чl..

м

Wx.

.l

в

\\`

ъl

/.

‘~\

.

..l

са

.‹

\l

l.

ЧП

id

anl

ai

l

'_

\l

..

\`

Í\

IСад

в.

а.

\.

Ъ.

..

\‹

Jl.

-.

‚..

l.

..

i\

к1

.

v

fl

nl

l\

Б.fn

цl

\\

\

ос

ne

nl

~l

ч\

ч.

сч

_

е

p`

.

л

аQ

.

.~

\\

n.o

оо

..Í

`1

О\

\I

n

.d

.|

‹ч

ъ

a4

аr

Q

-.

о—

чl

с»c

w.

‚Ь

`.

l

m».

l"

о»n

l

l.

»x

о

-О.

ì‚

I`

`\

с

v

Yo

с.

.J

l

Í\.

.l

О

1\

\\

оl.'

l

\.

.‚О

\`

~f

r\

).1

ц\

„Щ.

l.

..

..

\.

.v

.`

n\

..

i

х.

‚.

A‚и.

.f

...

‚.

\\

C\

O

‚.

ьu

..

sl

fl

\

l›

оо

n`

.f

l.

'l

Сс

4I

I

s`

l'

‚я

Аi

_.J

-`

f.

ц..

\.

¿v

nl

niavn

.n»

I_

`

\.u

14

..

в

f.

.-

..

`‚

\‚

‚д.

.‚

..

х.

ь.

..

‚ŕ

\~

ll

Ьt

‚.

е

А

шl

щ

n(

\.

_l

ll

I\

Í

``

\'I

A

lv

.О.

L‘

O.

п.

ld

д,v

l

eA

l‹

.

.

`

.l

‚.

е\

\

чl

‘п

Yl

\

\.

nъ.

.-

f\

а.

к

l

|

о.

n

I

l

к.

\.

fÍ:

l

1

..

l

\\

.4f

n

\l|\

‘‚

л`

\

ß\\\

n

l\

ъ.

»

\

‘n

\)\

.

сч

u-

l!\

`

.

.

\|

цч

.‹

lа.

..

.\

\.

..

\|

..Y

o.

.

.

|.

.

.\

сr

l.

и

в.

.

ьl

sв.

чl

V

af

цд

..

о»

.a

д„

­I

L\

.

.

`

аl

оf

в

рI

.‚

цi

`l

.

S.

.

le

\..

ЛQ

-~

ч.

..

\

‘ŕ

\i

1i

vl

\I

ч.

_4

`

Íв

n\

I\

\l

...

..

\`\

.‚

AJ

лr

l.

~.

д

`1

о\

l‚

`

7.

.`

4

.х.

|`

1.

.\.

‚.

In

‘t

fl

r_

с

ч

ви

.l

лl.

..

\

Í.

..

..

пь

l

‹.

\

\4

`.

‚ч

..

.п

и

а

lI

l

4n

t

..

о_.

n

.

xn

с

.\

»lv

‚ч

\

\l

l

Íц

ll

|`

l.

l

.n

-

`‹.›’In

ро!

\.

|\l

‘t

сÍ

n

\I?)

~-`

Page 261: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 262: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 263: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 264: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta
Page 265: Eustachio-Mariana.pdf - Fondazione Prospero Intorcetta