DiSSER TÄTIG JURIDICA DE CGNSIGN ATIONE AERIS ALIENI JUDICIALI, Cujus Partem Posteriorem SUFFRAGANT. CONSULTISS. FACULT. JURID. UP SAL· et PRyESIDE, AND. HERNBERGH, J. U. Doct. et Prof. Reg. et Ord. EXAMINI PUBLICO OFFERT JOHANNES ROSANDER, Nericius. in audit. gustav. maj. d. 29 maji 1784. Horis A. M. Soi.itis. UPSALI^ APUD DlRECT. JOHAN. EDMAN.
20
Embed
et PRyESIDE, HERNBERGH, - diva-portal.se1284872/FULLTEXT01.pdf · dissertÄtig juridica de cgnsignationeaeris alieni judiciali, cujus partem posteriorem suffragant. consultiss. facult.
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
DiSSER TÄTIG JURIDICADE
CGNSIGN ATIONE AERISALIENI JUDICIALI,
Cujus Partem Posteriorem
SUFFRAGANT. CONSULTISS. FACULT. JURID. UPSAL·
et
PRyESIDE,
AND. HERNBERGH,J. U. Doct. et Prof. Reg. et Ord.
EXAMINI PUBLICO OFFERT
JOHANNES ROSANDER,Nericius.
in audit. gustav. maj. d. 29 maji 1784.Horis A. M. Soi.itis.
UPSALI^ APUD DlRECT. JOHAN. EDMAN.
ι- - .-ι „r _ - -,'ί ·
VIRONOBILISSIMO ac CONSULTISSIMO,
Domino CAROLOBERGENSCHOLD,
Judici Territoriah
Inclutissimo,
VIRO
AMPLISSIMO,REG. COLL. CAM. CAMERARIO MERITISSIMO,
Dom. jacobo bagge,patronis optimis,
SACRU M,
BRUKS-BOKHÅLLAREN,ADEL ocb HÖGAKTAD
HERR OLOF ROSANDER,SAMT
MADAME
CHRISTINA GRYSSEL1A,
MINE HULDASTE FÖRÄLDRAR!
/V ndteligen far jag nu under Allmänhetens ögon for Eder betygaT\. min barniliga vördnad; et önikeligt tilfålle, hvarefter jag fålånge längtat. I fpådafte åren började jag vara et föremål för de BåftaFöråldrars oikattbara ömhet. Edar omforg för mit framtida vål, och E-dar ofparda omkoftnad för min upfoilran hafva ökats i famma månmina år tiltagit. Emottagen detta Academifka Arbete fåfom et ringaprof af min upriktiga tackfamhet. Så otilråckligt detta år att tolkamin årkånila för Edra ftora välgärningar; få fåkert vet jag, at J for-dren ingen annan årkånila, ån min oafbrutna framgång på dygdensvåg. Kunde en yngre broder hos Hulda Föråldrar på något fått fi¬ter uplifva det hopp de förlorat genom en äldres tidiga bortgång,fkulle jag ikatta mig mer ån lycklig. Den Nådiga Allmagten latefå visft Edra dagar blifva både många och fålla; fom Edar beftåndi-ga välgång altid ikall vara det kårafte ämnet för min önikan.
Framhärdar at med kärleksfull vördnad altid vara
MINE HULDASTE FÖRÄLDRARS
lydige fonJohan Rosander.
5. vin.
Poftquarn in Parte hojus Diifertationis prioriDom. Matthias JusL.éN expofuit non tantum,quid fit, & in quonam foro petenda conii-
gnatio sr is alieni, ied etiam, qus res ejus obje-ttum coniliruant, & quale iic debitorn, ii creditc»ri fperandum, ur voti fui compos evadat, pro-gredior in hac pofteriori parte di£turus De Jureannotationis bonorum immobilium, in Regeftis Ju-dicii competentis. Hoc dum meditor, omniumprimo indicem oportet, quod ejusmodi legitime im-petrata & renovata adnotatio Judicialis omnempraeveniat prsefcriptionem. Narn, quamvis edi·Quin legis in Cap. IX. §. 12. Tit. de Jur. Merc.in eo perfpieuum eft atque chrum, quod , qui al¬ten merces, pecunias, vel quodcumque demum fir,credidit, Debitorem autem inträ viginti annos necfcriptura, vel verbis in judicio, vel coram Praefe&öRegio, interpellat, jus petendi folutionem ampliusnon habeat, tantum tamen abeft, ut hoc illis mu·111 is adplicari poflit, in quorum fecuritatem, bene-ficio annotationis bonorum immobilium Debitoris
D muni«
=&? / 2(3 \ «ÖS?
municus eil Creditor, ut potius illorurn fententia,qui ita docent, prorfus ideo rejicienda , quod nul¬luni prasfidium in legibus noftris inveniat Svecanis.Ed quidem, ab una parte, veritas Juridica, cuifuum femper conftabit pretium, quod adnocatioferne! fa Q:a, irrita dt, nifi tempore, in Cap- VII.§. 2, Tit. de Judic. determinato 3 legitime reno-vetur, fed cum, ab altera parte, asque verum fit,quod Creditor, a£lum Renovationis debito modo& tempore inftituendo , juri fuo ita invigilaverit,ut baud aiiter, ac Creditor, qui Debitorem inträ vi-ginti annos interpellavit, refpici pcflit; nemo nonvidet, quam magnam prodant ignorantiam genu¬inas adplicacionis edifli legis in §. 12. Cap. IX.Tic. de Jur. Merc. Judices, ii illud ad ejusmodimutuo, in quorum fecuritatem annotatione bono¬rum immobilium Debitoris, legitimefrenovata , lae-tatur Creditor. Quid autem juris (it, ii contingat,ut Creditor, munitus fecuritate, quam adfert legi¬time fafla adnotatio, omictat eamdem inträ fata-lia pneicripta renovare, eil qutrflio tanto magis di·gna, quae in coniiderationem veniat, quanto cer-tius eile arbitror, quod non omnem refpuat ufumpra&icum. Ut itaque, quis fit (latus controverfoe,diilinfle pateat, fcias B. L. heic unice quaeri, u-trum in illo cafu, ubi Creditor neglexit inträ de¬cennium renovare adnotationem rei cujusdam im-mobilis Debitoris, quam (emel impetravit, bi vi·ginti anni a tempore, peticas annofationis, vel atempore, quo eamdem renovare debuic, prasterflue-
re
> »η («äs» J ~ I v ^
re debeant, amequam jure poilulandi privetur.Decifurus hane controveriiam non poiTum non in-genue faceri , quod terminus, a quo numeranturviginti anni, antequam pecunix, vel merces, alrericredit®, perdaneur, argumento Cap. IX §. 12. Tic.de Jur. Merc., haud aliud tempus efie poilit, quamiilud, quo adnotationem rei imrnobilis Creditorisin Regeilis judicii primum expetivic Creditor. Nam,cum per prineipium legis, ilabilitum in proximedi£to Cap. IX. §. 12. Tic. de Jur. Merc. continoa-tio negligentia per viginti annorum fpatium indu-cat prxfcriptionem a parte Credicoris; inde pronovidetur fluere alveo, quod viginti hi anni nume-randi iint ab illo temporis momento, quo Credi¬tor expetivit & impetravit adnotationem bonorumimmobilium Debitoris in regeilis Judicii, quippe
„ quo ü&u legitimo jus fuum iibi ita confervavic, ucja&uram crediti adnotati haud alicer faciat, quamfi intra viginti annos, a tempore numerandos, quoCreditor expetivit & impetravit adnotationem bono¬rum immobilium Debitoris in Regeilis Judicii, De¬bitoren!, vel coram Judicio, vel coram Prsefe&o Re¬gio haud interpellaverit. Si vero fupponamus,prout facile fupponi poteil, quod tempus, folutionipraeferiptum in contractu mutui, non adde, ance-quam prieterierunt hi viginti anni, longe alia eilratio; nam, cum Domini negligentia, vel tacitadereli&io pecuniae, mutuo dacae, per viginti annorumfpatium conflituat praeicriptionis cemporalis funda-mentum, vix autem ac ne vix quidem in cafu
D 2 quas
$ ) *8 ( H
quseilionis ejusmodi dereii&io praefumi apud Cre-ditorem poffic, quandoquidem per fe res eil clara& ideo concedenda, quod, quamdiu jus exigendinon habet, illi renunciafic tacica quadam dereli-flione non cenfeatur , poilerius enim prsfumi ne-quit, niii iimul fupponacur prius, inde fa c i l i per-fpicitur negotio, rationem legis in Cap. IX. §. 12-Tit. de Jur. Merc. cefTare in adplicatione ad cafumhunc fuppoiitum, & confequenter ejusdem difpofi-tionem.
alieni in a£lis Jndicialibus, quem in §. proximepraecedenti commemoravi, eil quoque alius , parvihand aeilimandus. Nirnirum operatur, ut Credi·tori pro peeunia, mutuo data, in ipfa re adnotatafecuritas hr. Si enim contingat, ut Debitor remoppignoratam cuidam vendat, laetatur nihilominusCreditor illa praerogativa, ut jure folutionis ex ea-dem re gaudeat, pari modo, ac ii titulo emtionis ,venditionis in alium non tranilata fuiifet, adeo uthabeat, quod iibi ipii imputet emtor , Γι venditorifolverit fummam debiri, in cujus fecuritatem res 5
ipii vendita, in Regeilis Judlcii efl adnocata. Quid?quod fic facile fieri potertt, ut quamvis femei fol¬verit, tamen eamdem fummam icerum folvar» II-kiftrationis gratia heic adpofuifle haud abs re eritverba Avthentica e Conflit. Reg. Die VII. Auguft.1766, quae fencentias noflrae robur addere videntur.
poßunt, quominus* aeque pofthac, ac antea femperdubii hieream Creditores hoc in puncfo, adeo utJurisprudentia noftra Svecana in eo adhuc emeri-datione egeat. Experientia enim quocidiana e-docfbi novimus, haud raro non tantum accidare >
ut Tutor non habitet inträ limices Jnrisdichionisillius Judicii, a quo Tutor conftitutus; fed etiam,ut domicilium quam faepiilime immutet, unde fit,ut Creditor nefciat, quodnam Judicium adire de·beat, interrogaturus, an Debitor fit Tutor. Hincillae lacrimas & querelae, quse aliis juitee, aliis veroinjuftae ideo forfitan videbuntur , quod quilibetCreditor pro explorato habere pofik, fe ex Proto-collis, in alterutro Dicafleriorum Regiorum confer-vatis , notitiarn, falli nefciam, adfecutururn. Quidego fentiam, di£hirus, non pofium non illorumaccedere fententise, qtiibus in voiis eft, ut Juris¬prudentia noftra Svecana hac in parte emendetur.Nam , etfi id tam verum, quam quod verifilmum,quod alcerutrum Dicafieriorum Regiorum fa luta-re poffimus ex a&is, ibi in rerum geftarum me·moriam confervatis, cognifuri, an Debitor Tutorconftitutus fit, nec ne; vereor tamen, ne hsec viaeatenus longior & moleftior multis videatur, quamut eamdem ingredi velint, quatenus hand aliter,quam pofl: falutata omnia Dicafteria Regia, fuffi-cientem notitiam, a formidine oppofiti remotam, fi-bi hoc modo comparare poterunt. Quomodo i-gitur his malis, quibus premimur, Medicina pare¬tur efficax, efi: quaeftio digna Juris Confultorum fo-
lidio
Ü ) 33 ( 4»lidiori difquifitione. Spero icaque B. L. Tibi handingratum före, ii, quid remedii afferendum (it, mejudice, expofuerim. Principem hic fere locum (i-bi vindicare videtur, quod nemo Tutor conftitua-tur, niii habiter, vel munus fuum exercear inträlimités Jurudidionis iliius Judicii, cujus eft, futu·ro Tutori conftitutoriurn imperrire. Si vero cir-cumftanciie ita tulerint, ut cuidam, alibi domiciliumfuum habend, tu tel-a committatur, vel etiam acci-derit, ut Tutor, legitime conftitutus, in alio territo-rio, vel urbe, fedem fortunarum fuarum eligat; ere efie, ejusmodi exiftenee cafu, arbitror, ut Judi¬cium, quod domicilium mutantem Tutorem con-fticuir, obftridum fit, per extradum Protocolli fta-tim illi judicio, inträ cujus Jurisdidionis limitesdomicilium iibi elegit, notum facere, an novusurbis vel territorii incola tutelam quamdam in fefufceperit, nec ne? Et, ii eautelae nominatx praeter·ea illa fubjungatur, quod , quoties quis tutelamquamdam in fe recepit; hoc toties in annocationi-bus publicis, SiiitHCittne SittlingCltltC/ quoque indi-cetur , nullus dubito, quin incerticudo illa fere in-vincibilis, qua ad pra?fens ufque tempus, hoc inpundo gravati fuere Credicores, prorfus profcribe-retur. Sic enim facili negocio quilibet inftrui po¬tent, an Debitor, pecunias mutuo petens, Tutorfic, quantieque fecuritati coniignatio seris alieni ju-dicialis ipf? efle poffir. Hsec emendatio fe nobiscommendat, quse, an fundamentalis vel palliativaadpellari debear, Praxis doeebic.
β ) 35 C #tatione Judiciali, prior quoque jure pnelationis fitfadmittit tamen quoquse hsec regula exceptionem,prout oftendit Refolutio Regia d. 8. Febr» 1751«qu^ exprefiis verbis talem pra^fcribic exceptionem:Sitt brant) ocf) ffirfafrtngé Co η to i re c for fSban fir·ftracft οφ tittänt Premie οφ forfåiringé (Mina meDett flré SKänta tfjcrå, å^cr formond rdit framfor af·(a t fltfa t)Ué förut fnteinabe forbrincjar. it. cfr.Cond:. Reg. d. 1 Juni) 1748; Quemadmodum ec-iain hoc ioco baud reticenda exceptio in Cap. ΧΓ.φ» 2. Tit. de Jur. Agr. fundata, ubi de ex-ceptione non numeratre pecuniaé agkur. Has autemaiisque, (i quae dentur, exceptiones firmant Regu-lam in omnibus cafibus, non exceptis. Si itaqueextra omnem dubitationis aleam poiitum eft, quodquiiibet in genere, qui prius juri fuo , annotatio»nem ejusdem in Protocollo petendo, evigilavit,prior jure folntionis cseterss fit, & aeque juftum eft,quod, qui in uno eodemque judicio territorial!, velCuriali majori, beneficium annotationis fibi expe-tiverunt, baud aliter confiderari poftint, ac illi,quibus adnotatio uno eodemque tempore concedi-tur; inde fequitur, ut ejusmodi Creditores arqualijure folutionis fruantur. vid. Cap. XVII, ξ. §. 1i,15,Tit. de Jur. Merc»
§. Xf.Ut omne mututim die praefticuto Creditori, vel
ejus mandatario, ad tenorem §. 2 Cap. IX. Tit. deJur. Μerc. reftituendum; faepe autem accidit, ut
Ε 2 offi-
® ) 36 ( «tå>officii fui partes negligat Debitor, u'cerius progre-dior, expofiturus, quem modum procedendi obfer-vet Creditor, ut teneatur Debitor pecuniam mutuofumtam folvere, in cujus fecuritatem beneficio ad-notationis rei cujusdam immobilis in Regeftis Judiciimunitus eft Creditor. In concurfu Creditorum , argu-mento Conft. Reg. d.23 Marc. i77o.d. 26 Aug. 1773.bona immobilia Debitoris ante venderenon licet, quamomnes Creditores die, in citatione edi&ali praefti-tuto, convenerunt, & inter fe de eorurn abaliena-tione deliberare potuerunr. Quo vero tempore &loco bona haec immobilia haltas fubmittenda fint,publicetur oportet, idque ita tempeftive, ut, fires vendenda ruri (ita fic, fpatium trium rfienfium,fin autem Jurisdi&ioni urbicae fubjaceat, interval¬lum fex feptimanarum, numerandurn a die publicationis, terminum au&ionis procedat. vid. Con·ftit. Reg. d. 4. Mart. 1752. Et, quod auftio re-rum immobilium femper ita inftituatur, ut earumpretium augeatur & minuatur (imnl, genom Up 0(0
nos edocet Conftir. Reg. d. 17. Febr. 1748»Quemadmodum etiam eadem ha?c conftitutio Regiadi&itat, quod, qui licitandi gratia adveniunt, cia-re & perfpicue erudiantur, quid hic modus fubhafta vendendi, fibi velit, idque antequam nego¬tium au£tionis incipiatur» Hic modus bona Debi¬toris vendendi adeo ftridte obiervetur necefle eft,ut, fi aliter fiat, hoc jure nnllum fit, nifi Credi-tores & Debitor in id confentiant, ut au£tio,pretium tantum augendo, genom ItpfliU}/ inftituarur.
t§% \ Λ 7 fJ il \
Emtor pretium rei emtas die praeftituto folvere de¬bet, nimirum inträ o£lo dies, a die au8ionis com-putandos, nifi Creditorum confenfu Iongius tempusdeterminatum fuerit; Si enim in mora fuerit, resemta iterum, pericaio primi emtoris, haftae publicafubjicienda eric, idque ita, ut, fi tum minori pretiovenum iverit, refarcire teneatur, quod deeil, ma¬jori autem ii abalienetur, illi reftitui debet diffe·rentia, impenfis detra&is, prout citata conilitutioexpreile oftendit. Si vero contingit, ut res im-mobiiis menfa: argentariae oppignorata (it, caven-dum, ne fub hafta publica in plurimum licitan-tem in loco transferatur, nifi menfa argentariaprius permiferit, ut (ic abalienetur, vid. Lit. Reg.d. 15 Febr. 1768. qu?e quoque jubent, ut eademobfervetur lex, ubi quseilio eil de immiflione inrem, jure Hypothecario ad meniam argentariampertinentem.
§, XII.Quomodo in cafu, ubi nullus eil concurfus
Credicon m procedendum Creditori, qui, coniigna.tione aeris alieni munitus, folutionem exigere valt,paucis fignificaturus proEredior. Argumento legisCommunis in Cap. V. §. 6. Tit. de Exfecut. eogoudet jure, ut, (i ita fibi proficuum duxerit, mo¬bilia, quae cicius in pecunias commutari poflunt,in folutionem exfequenda fint. Si vero praeopta-verit jus fuum Hypothecarium perfequi, exipe&a-re autem noiuerit, donec Hypocheca in Judicio
Ε 3 pro·
tSffe \ 3 Q f/ 3 ο ν,
proclametur , immiffionem petere & obfinere po-teft. Quo fa&o, jubence lege tam in §. 5. Cap.V. Tic. de Exiec. quam in §. 3. Cap. IX. Tic.de Jur. Agr. Credicoris, foiutionem urgentis, nontantum eft petere a judicio, ut res Debitoris, infecuritacem debici Regeflis Jadicii infcripta, pro-clametur, prout de emtione in Cap. IV. §. 1. Tit-de Jur. Agr. dicitur, Ted etiam, ut rei proclamacsepraevia aeftimatione certum quoddam ftatuatur pre-tium , antequam tempus interpeliationis inilituendaepraeterfluat. Ne vero contra praeicriptum legis in-Cap. X. §. il, Tir. de Jud. aperta nullitas com·miccatur atque proclamatio faQra ideo Argum.21. Cap. XXV. ejusd. Tit. improbecur, atqueprorfus irrita declaretur, petiturus proclamationemJudicium competens adeat neceiTe eil. Et fi ne-que ipfe Debitor, vel jure retra&us gaudentes, velcondomini, vel vicini, intra tempus, negotio re-luicionis deftinatum , juribus fuis invigilaverinc,deponendo pretium, rei proclarnatse ftatutum; extraomnem controverfiam pofitum eil, quod in genere do¬minium rei proclamatae Credicori eacenus adferendum,quatenus Hypotheca vid. Cap. I. §. I. Tic de Jur.Agr. legitimis adquirendi titulis adnumerari de¬bet, fi legitime oppignoratum & tempus reluendiexfpiraverit. Hoc fundamento niticur, quod rureJudicium territoriale vid. Cap. II. §. 3. & in Ur-be Judicium majus Curiale vid. Cap. VI. §. 3. Tir.de judic. follicitate debeat, cujusnam iudicii juris»-di&ioni Credicor & Debitor alias iubfinc vid Litt.
untorbäntgtret ant>ragit, är pä (ag οφ goba (¥aC gpunbabt,οφ länber titt B*nco-tnerfeté faferfjet fot befi utgängnefän. gorbenffutt antpbaé ®?berbot\ittbeunber i?ong(.£)ofMåtten Ipbanbe Somftolar att ftaiia ftg Dettatitt rdttcife θφ ΠΟ^α eftCtlefuaD. Verum quamvis hicmodus procedendi Credicori, beneficio adnorationis bo¬norum immobilium Debitoris in Regeftis Judicii mu·nito, & folutionem exigenti, praeferipeus fit in Cap.IX.§. 3. Tit» de Jur. Agr. Coli, cum $. 5» in Ca ρ. V. Tit.de Exiecut.·, tantum tarnen abeft, ut quis inde cη ncl-u·dat, quafi ipfi haud integrum eftet, fi ita e re fua efleduxerir, fine petita & prsevia proclamatione judicali,Upbtlb, folutionem debiti ex re in a&is Judicii adno·ta exigere. ut potius ici-at, quod prsefe£him Regiumftatimadire poffit Credicor, petiturus, ut,in folutionemdebiti,haftae fubjiciaturpublicse res,fi alio modo iolve-re nequeat [Debitor, vid« Cond» Reg. d. 17. Feb, 1748.it. d. 4. Martii 1752.
§. XIII.Qu32 circa proceflum rite inftituendum in iis,
quae quaeftiones de confignatione aeris alieni judicioliconcernunt, monenda efient, abbreviare cogor, paucistantum obiervaturus, quod qui refolutionibus iudicio-rum inferiorum, fuper ejusmodi quaeihonibus !atis,fegravatos fentiunt,Illud fummum Regium Dicafterium,cujus jurisdiCfcioni judex, qui refoiutionem tulit, fubeitperviam querela?, intrafatalia, in Cap.XVl.$.i. Tit*deJud. expofica, adire pofiint, Illi gravamina fua deci-denda commifluri v. Cap. VII. § 1. Tir. de Judic. Sedmemor inftituti, tentamini huic, folidiori difqui-