ENFLASYON Genel bakış) Gazi Üniversitesi …ekonomianaliz.com/wp-content/uploads/Enflasyon-hesaplama... · ENFLASYON (Genel bakış) Gazi Üniversitesi Ekonometri ölümü -KADİR

ENFLASYON (Genel bakış)

Gazi Üniversitesi Ekonometri Bölümü

-KADİR ÖZKAN -HÜSEYİN FATİH YAZ SUNUM KİTLESİ: İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER

ÖĞRENCİLERİ

1 HÜSEYİN FATİH YAZ

ENFLASYON NEDİR ? Latince bir kelime olan "enflasyon", şişkinlik ya da genişleme anlamına

gelmektedir.

Ekonomik literatürde ise enflasyon; Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin etkili bir şekilde devamlı

yükselmesi nedeniyle paranın sürekli olarak değer kaybetmesi,

bunun sonucu olarak da tüketicilerin satın alma gücünü yitirmesidir.

Enflasyon ortamında mal ve hizmetlerin genel fiyat düzeyi yükselirken, paranın satın alma gücünde azalma olmaktadır. Bu nedenle enflasyon, paranın satın alma gücünün düşmesi olarak da ifade edilmektedir.

Yüksek enflasyon paranın alım gücünü azaltır ve aynı zamanda fiyat değişimlerini anlamayı zorlaştırır.

ENFLASYONUN KAYNAĞI NEDİR?

1) TALEP ENFLASYONU

2) MALİYET ENFLASYONU


4

1) TALEP ENFLASYONU

• Talep enflasyonu, para bolluğundan dolayı daha fazla mal ve hizmet talep edilmesine ve fiyatların artmasına yol açan olaydır.

HÜSEYİN FATİH YAZ

Türkiye’de 1950’lerden günümüze para arzı ve enflasyon


Maliyet enflasyonu, üretilen mal ve hizmetlerin maliyetinin sürekli artmasıdır.

• İşçi ücretlerindeki sürekli artış.

• Firmaların vergi yükünün artması.

• Hammadde fiyatlarındaki artış.

• Faiz haddinin yüksekliği

Üretim maliyetlerini artırarak fiyatlar genel seviyesini yükseltmesine ve maliyet enflasyonuna yol açan etkenlerdendir.


2) MALİYET ENFLASYONU

ENFLASYON TÜRLERİ

• ILIMLI ENFLASYON

yıllık olarak tek rakamlı, yani %10'un altında kalan bir enflasyon oranını ifade etmektedir. Fiyatlar genel düzeyi fazla değişmez.


ENFLASYON TÜRLERİ

• AŞIRI ENFLASYON Bir görüşe göre yıllık %10'la %1000 arasındaki enflasyona yüksek oranlı enflasyon denilmektedir. Bazı iktisatçılar %10'la %200 arasındaki enflasyonu yüksek oranlı enflasyon olarak nitelendirmektedir.


ENFLASYON TÜRLERİ

• HİPER ENFLASYON fiyat artışları aylık %50'ye ulaştığı zaman hiperenflasyon söz konusudur. Bu ölçüdeki bir enflasyon dolaşımdaki parayı tahrip etmektedir.


BEKLENTİLERİN ENFLASYONA ETKİSİ

• Beklentiler enflasyonun artmayacağı yönünde olduğu sürece talep ve maliyet enflasyonu artışı devam etmez.

• Aksi durum da geçerlidir.

10

Beklentilere örnek


• Eğer enflasyonun artacağı bekleniyor ise,

çalışanlar alım güçlerinin azalmaması için ücretlerinin artmasını talep ederler, bu da firmaların maliyetlerinin artmasına yol açar. Bu maliyet artışı tüketicilere daha yüksek fiyatlar olarak yansıtılırsa enflasyon artar.



• ÇEKİRDEK ENFLASYON Uluslararası piyasalardaki fiyat hareketlerine bağlı enerji fiyatları, mevsimsel etkilere maruz ürünlerin fiyatları, devletin kontrolünde belirlenen fiyatlar ve dolaylı vergilerin (KDV vb.), tüketici fiyatları endeksinden kademeli olarak ayrıştırılması ile hesaplanmaktadır


Enflasyon ve Büyüme İlişkisi

14 • Aralarında ters yönlü bir ilişki vardır


TÜRKİYE’DE ENFLASYON VE HESAPLANMA YÖNTEMİ

1) Türkiye’de enflasyonun genel durumu

2) Enflasyon nasıl hesaplanır?


1) Türkiye’de enflasyonun genel durumu

‘Türkiye’de yaklaşık otuz yıldan beri devam

eden yüksek ve sürekli enflasyonun yarattığı ekonomik istikrarsızlık, büyüme performansının düşmesine, gelir dağılımının bozulmasına yol açmış, refah seviyesini düşürmüş, her alanda istikrarsızlığa sebep olmuştur.’ (TCMB Enflasyon raporu)



TCMB’nin yorumu kime ve neye göre doğru?

MAASTRICHT KRİTERLERİ

• 7 Şubat 1992

• Avrupa Birliği Antlaşmasında (Maastricht Antlaşması), Ekonomik ve Parasal Birliğin (EPB) aşamaları, bu aşamalarda izlenecek ekonomik ve parasal politikalar ve bu politikaların uygulanması için gerekli kurumsal değişiklikler ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.


• Ülkenin enflasyon oranı, o yıllın en düşük enflasyon oranına sahip üç ülke ortalamasının en fazla 1,5 puan üzerinde olabilir.

19

MAASTRICHT ENFLASYON KRİTERLERİ


20

(Uyumlaştırılmış TÜFE ye göre) Enflasyon oranı % 2005 yılı

Kaynak: Eurostat http://epp.eurostat.cec.eu.int


1) ENFLASYON NASIL HESAPLANIR?

4 farklı yoldan hesaplanmaktadır

1. Bir önceki yılın aynı ayına göre


2. Bir önceki aya göre


3. Bir önceki yılın ortalamasına göre

4. Aralık ayına göre




26

Enflasyonun ne anlama geldiği, nelerin enflasyona sebep olduğu ve enflasyonla mücadelede para politikasının rolüne dair gerekli ve yeterli bilgi sahibi olmak, enflasyonun Ülkemizin ekonomik ve toplumsal hayatında yol açtığı hasarları kavramamıza , enflasyonla mücadelenin neden bu kadar önemli olduğunu anlamamıza ve bugün artık sürdürülebilir ve yüksek büyümenin Ancak fiyat istikrarı ile sağlanabileceğine dair ortak bir bilinçin oluşmasına büyük ölçüde katkıda bulunacaktır.



ENFLASYON Genel bakış) Gazi Üniversitesi …ekonomianaliz.com/wp-content/uploads/Enflasyon-hesaplama... · ENFLASYON (Genel bakış) Gazi Üniversitesi Ekonometri ölümü -KADİR

Documents