Emniyetli Helikopter Operasyonlarının Neresindeyiz? 1 | Sayfa Ercan Caner Emniyetli Helikopter Operasyonlarının Neresindeyiz? 12 Nisan 2016 Ercan Caner, Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin yanı sıra, uçak ve helikopter lisanslarına sahip olan Caner, BİTES Savunma, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Firmasında T-129 ATAK Taarruz Helikopteri Bilgisayar Tabanlı Eğitim ve Sanal Bakım Eğiticisi projelerinin yöneticisi ve havacılık projeleri alan uzmanı olarak çalışmaktadır. Türkiye Hava Sahası Yönetimi alanında doktora tez çalışmalarını sürdüren Caner’in İnsansız Hava Araçları (2014) ve Taarruz Helikopterleri (2015) konulu makaleleri yayımlanmıştır. 36 yılı kapsayan TSK, BM ve NATO deneyimlerine sahiptir. E-mail:[email protected]
9
Embed
Emniyetli Helikopter Operasyonlarının...Bu uydular düzeltmelerini GPS L1 frekansı üzerinden yayınlamaktadır. Sistemin yer kontrol biriminde 4 ana kontrol istasyonu (MCC –
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
dağlık arazi, kapalı bölge ve uygun olmayan iniş yerlerine iniş ve kalkışlarda çok büyük
avantajlar sağlar.
Uçak alet uçuşları ile karşılaştırıldığında helikopter alet uçuşu oldukça yenidir. Son
zamanlara kadar helikopter PinS (Point in Space: Uzayda Nokta) yaklaşma prosedürleri
sadece Özel Alet Uçuş Kuralları (Special IFR) yaklaşma statüsündeyken 20 Kasım 2012
tarihinde, FAA Order 8260.42B ile ABD’de helikopter saha seyrüseferi standartları helikopter
IFR kalkış usulleri ve lokalizer hassasiyeti güncellenmştir.
Helikopter PinS yaklaşması:
Alet uçuş ve görerek uçuş segmentleri olan sadece helikopterler için tasarlanmış bir
yaklaşma prosedürüdür,
WGS84 koordinatları kullanılır ve seyrüsefer GNSS (Global Navigation Satellite
Systems – Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi) sensörleri vasıtasıyla yapılır,
Helikopter PinS yaklaşmaları hassas olmayan yaklaşmalardır,
Bu yaklaşma helikopterler için bir RNAV1 (Saha Seyrüseferi) yaklaşmasıdır, sadece
ulusal otorite tarafından temel GNSS almaç onaylanmış olmalıdır,
Bütün yaklaşmalar uzayda bir noktaya yapılır. Bu noktaya ulaşmayı müteakip pilot iniş
alanının görsel referanslarını almalı veya pas geçme manevrasını başlatmalıdır,
Yaklaşmanın ‘Görerek Yapılan Segmenti’ uzaydaki nokta ile iniş alanını birbirine
bağlar,
Pas geçme noktasının (MAPT – Missed Approach Point) serbestçe ve istenildiği yerde
seçilmesi PinS yaklaşma konseptinin sağladığı en büyük avantajdır.
Aşağıdaki şekilde bir PinS alçalmasının safhaları görülmektedir. Helikopter düz uçuş
ile FAF (Final Approach Fix – Son Yaklaşma Fiksi)’ne kadar yaklaşır. Bu noktadan sonra
alçalma planına uygun olarak uzaydaki bir noktaya kadar alçalmasına devam eder. Bu nokta
aynı zamanda pilot için yaklaşmanın görerek kısmına devam edip etmeyeceği yönünde karar
noktasıdır. Pas geçme noktası olarak adlandırılan bu noktada pilot, iniş alanının görüntüsünü
aldı ise görerek yaklaşma ile inişini tamamlar. Görüş tesis edilemedi ise pilot, alçalma planına
uygun olarak pas geçme manevrasını uygular.
1 Geleneksel seyrüsefer sistemlerinde rotalar Navigation Aids - Seyrüsefer Yardımcıları) diye tabir edilen seyrüsefer yardımcıları aracılığı ile belirlenirken RNAV hava araçlarına geleneksel seyrüsefer yardımcılarının oluşturduğu bir ağda istenilen herhangi bir uçuş yolunu seçmeye imkân sağlayan bir seyrüsefer yöntemidir. Sistemin hata toleransı çok düşüktür ve hava sahası en iyi şekilde kullanılır. Hava aracında DME, VOR/DME, LORAN C, OMEGA, GNSS, IRS/INS sistemlerinden en azı bir tanesi olmak zorundadır.