ELEKTRK PYASASI KANUNU
ELEKTRK PYASASI KANUNU
Kanun Numaras
: 4628Kabul Tarihi
: 20/2/2001Yaymland Resmi Gazete: 3/3/2001 tarih ve 24335
Mkerrer sayBRNC KISIM
Genel Hkmler
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Tanmlar
Ama, kapsam ve tanmlar
MADDE 1 (1) Bu Kanunun amac; elektriin yeterli, kaliteli,
srekli, dk maliyetli ve evreyle uyumlu bir ekilde tketicilerin
kullanmna sunulmas iin, rekabet ortamnda zel hukuk hkmlerine gre
faaliyet gsterebilecek, mali adan gl, istikrarl ve effaf bir
elektrik enerjisi piyasasnn oluturulmas ve bu piyasada bamsz bir
dzenleme ve denetimin salanmasdr.
(2) Bu Kanun; elektrik retimi, iletimi, datm, toptan sat,
perakende sat, perakende sat hizmeti, ithalat ve ihracat ile bu
faaliyetlerle ilikili tm gerek ve tzel kiilerin hak ve
ykmllklerini, Elektrik Piyasas Dzenleme Kurumunun kurulmas ile alma
usul ve esaslarn ve elektrik retim ve datm varlklarnn
zelletirilmesinde izlenecek usul kapsar.
(3) Bu Kanunun uygulanmasnda;
1. Bakanlk: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanln,
2. Bakan: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakann,
3. TEA: Trkiye Elektrik retim letim Anonim irketini,
4. TEDA: Trkiye Elektrik Datm Anonim irketini,
5. DS: Devlet Su leri Genel Mdrln,
6. Kurum: (Deiik:18/4/2001-4646/14.md.) Enerji Piyasas Dzenleme
Kurumunu,
7. Kurul: (Deiik:18/4/2001-4646/14.md.) Enerji Piyasas Dzenleme
Kurulunu,
8. Mevcut szlemeler: Bu Kanunun yrrle girdii tarihten nce,
4/12/1984 tarihli ve 3096 sayl Kanun, 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayl
Kanun, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayl Kanun, 21/1/2000 tarihli ve
4501 sayl Kanun hkmleri ve ilgili ynetmeliklere gre imzalanan
szlemeleri, imtiyaz szlemelerini ve uygulama szlemelerini,
9. tirak: Kamu iktisadi teebbs olanlar hari olmak zere; dorudan
veya dolayl olarak tek bana veya baka irket ve irketler veya gerek
kii ve kiilerle birlikte piyasada faaliyet gsteren herhangi bir
tzel kiiyi kontrol eden irket veya dorudan ya da dolayl olarak, tek
bana veya birlikte, baka herhangi bir irket ve irketler veya gerek
kii ve kiiler tarafndan kontrol edilen, piyasada faaliyet gsteren
tzel kiiyi ve bu irketlerin ve/veya piyasada faaliyet gsteren tzel
kiilerin birinin dieriyle veya birbirleriyle olan dorudan veya
dolayl ilikisini,
10. Kontrol: (Deiik:9/7/2008-5784/1.md.) Bir tzel kii zerinde
ayr ayr ya da birlikte, fiilen ya da hukuken belirleyici etki
uygulama olanan salayan haklar, szlemeler veya baka aralarla ve
zellikle bir tzel kiinin malvarlnn tamam veya bir ksm zerinde
mlkiyet veya iletilmeye msait bir kullanma hakkyla veya bir tzel
kiinin organlarnn oluumunda veya kararlar zerinde belirleyici etki
salayan haklar veya szlemelerle meydana getirilen haklar, 11.
retim: Enerji kaynaklarnn, elektrik retim santrallarnda elektrik
enerjisine dntrlmesini,
12. letim: Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV zerindeki
hatlar zerinden naklini,
13. Datm: Elektrik enerjisinin 36 kV ve altndaki hatlar zerinden
naklini,
14. Toptan sat: Elektriin tekrar sat iin satn,
15. Perakende sat: Elektriin tketicilere satn,
16. Perakende sat hizmeti: Perakende sat lisansna sahip
irketlerce, elektrik enerjisi ve/veya kapasite satm dnda
tketicilere salanan dier hizmetleri,
17. Tketici: Elektrii kendi ihtiyac iin alan serbest ve serbest
olmayan tketicileri,
18. Tedariki: (Deiik:9/7/2008-5784/1.md.) Elektrik enerjisi
ve/veya kapasite salayan retim irketleri, otoprodktrler, otoprodktr
gruplar, toptan sat irketleri ve perakende sat lisansna sahip
irketleri,
19. Serbest tketici: Kurul tarafndan belirlenen elektrik
enerjisi miktarndan daha fazla tketimde bulunmas veya iletim
sistemine dorudan bal olmas nedeniyle tedarikisini seme
serbestisine sahip gerek veya tzel kiiyi,
20. Serbest olmayan tketici: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite
almlarn blgesinde bulunduu perakende sat lisans sahibi datm irketi
veya perakende sat irketlerinden yapabilen gerek veya tzel
kiiyi,
21. retim irketi: Otoprodktrler, otoprodktr gruplar hari olmak
zere, elektrik retimi ve rettii elektriin sat ile itigal eden tzel
kiiyi,
22. Datm irketi: Belirlenen bir blgede elektrik datm ile itigal
eden tzel kiiyi,
23. Toptan sat irketi: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin,
toptan satlmas, ithalat, ihracat, serbest tketicilere sat ve
ticareti faaliyetleri ile itigal edebilen tzel kiiyi,
24. Perakende sat irketi: Elektrik enerjisinin ve/veya
kapasitenin ithalat ve iletim sistemine dorudan bal olanlar dndaki
tketicilere perakende sat ve/veya tketicilere perakende sat hizmeti
verilmesi ile itigal edebilen tzel kiiyi,
25. Otoprodktr: Esas olarak kendi elektrik enerjisi ihtiyacn
karlamak zere elektrik retimi ile itigal eden tzel kiiyi,
26. Otoprodktr grubu: Esas olarak ortaklarnn elektrik enerjisi
ihtiyacn karlamak zere elektrik enerjisi retimi ile itigal eden
tzel kiiyi,
27. Tesis: Elektrik enerjisi retimi veya iletimi veya datm
ilevlerini yerine getirmek zere kurulan tesis ve tehizat,
28. Datm sistemi: Bir datm irketinin, belirlenmi blgesinde
ilettii ve/veya sahip olduu elektrik datm tesisleri ve
ebekesini,
29. letim sistemi: Elektrik iletim tesisleri ve ebekesini,
30. retim tesisi: Elektrik enerjisinin retildii tesisleri,
31. letim tesisi: (Deiik:10/5/2006-5496/1.md.) retim
tesislerinin 36 kV st gerilim seviyesinden bal olduu noktalardan
itibaren iletim alt sahalarnn orta gerilim fiderleri de dahil olmak
zere datm tesislerinin balant noktalarna kadar olan tesisleri,
32. Datm tesisi: (Deiik:9/7/2008-5784/1.md.) letim tesislerinin
ve datm gerilim seviyesinden bal retim tesislerine ait alt
sahalarnn bittii noktadan itibaren elektrik datm iin tesis edilmi
tesis ve ebekeyi,
33. Piyasa: retim, iletim, datm, toptan sat, perakende sat,
perakende sat hizmeti, ithalat ve ihracat dhil olmak zere elektrik
enerjisi ve kapasite alm satm veya ticareti faaliyetleri ile bu
faaliyetlere ilikin ilemlerden oluan elektrik enerjisi
piyasasn,
34. retim kapasite projeksiyonu: Datm irketleri tarafndan
hazrlanan talep tahminleri esas alnarak, Trkiye Elektrik letim
Anonim irketi tarafndan yaplan, elektrik enerjisi arz gvenlii iin
gereken retim kapasitesinin tahminini,
35. Tarife: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi,
datm ve sat ile bunlara dair hizmetlere ilikin fiyat, hkm ve artlar
ieren dzenlemeleri,
36. Lisans: Tzel kiilere piyasada faaliyet gsterebilmeleri iin
bu Kanun uyarnca Kurul tarafndan verilen izni,
37. (Deiik:9/7/2008-5784/1.md.) Yan Hizmetler Ynetmelii: Trkiye
Elektrik letim Anonim irketi tarafndan hazrlanacak ve Kurul
tarafndan onaylanarak yrrle girecek, iletim lisans hkmleri uyarnca
iletim sistemine veya datm lisans hkmleri uyarnca datm sistemine
bal ilgili tzel kiilere uygulanacak, yan hizmetlerin tanmlarn ve
yan hizmetlerin temin edilmesi ile ilgili usul ve esaslar kapsayan
kurallar,
38. Yan hizmetler: (Deiik:9/7/2008-5784/1.md.) Yan hizmetler
ynetmelii uyarnca iletim sistemine veya datm sistemine bal ilgili
tzel kiilerce salanacak olan, iletim veya datm sisteminin gvenilir
ekilde iletimini ve elektriin gerekli kalite koullarnda hizmete
sunulmasn salamak zere Yan Hizmetler Ynetmeliinde ayrntl olarak
tanmlanan hizmetleri,
39. Enerji alm ve enerji sat anlamalar:
(Deiik:9/7/2008-5784/1.md.) Trkiye Elektrik Ticaret ve Taahht
Anonim irketinin; mevcut szlemeler kapsamnda TEA'dan ve TEDA'dan
devralaca anlamalarla Kanunun 2 nci maddesinin drdnc fkrasnn (d)
bendinin (1) numaral alt bendi kapsamnda Trkiye Elektrik Ticaret ve
Taahht Anonim irketi tarafndan imzalanabilecek anlamalar,
40. Balant ve sistem kullanm anlamalar: lgili balant ve sistem
kullanm tarifesinin fiyatlar, hkmleri ve artlarn ieren ve bir retim
irketi, otoprodktr, otoprodktr grubu, datm irketi ya da
tketicilerin iletim sistemine ya da bir datm sistemine erimeleri ya
da balant yapmalar iin ilgili kullancya zg koul ve hkmleri kapsayan
anlamalar,
41. kili anlamalar: Gerek ve tzel kiiler arasnda zel hukuk
hkmlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alnp
satlmasna dair yaplan ve Kurul onayna tabi olmayan ticari
anlamalar,
42. (Deiik:9/7/2008-5784/1.md.) Kontrol anlamas: Trkiye Elektrik
letim Anonim irketi veya datm irketi ile zel direkt hattn mlkiyet
sahibi ve/veya iletmecisi olan zel hukuk hkmlerine tabi tzel kii
arasnda, iletim ve datm sistemlerinin kararllnn ve iletme btnlnn
korunmas amacyla zel hukuk hkmlerine gre yaplan ikili
anlamalar,
43. ebeke ynetmelii: Trkiye Elektrik letim Anonim irketi
tarafndan hazrlanacak ve iletim lisans hkmleri uyarnca Trkiye
Elektrik letim Anonim irketi ile iletim sistemine bal tm taraflara
uygulanacak standart, usul ve esaslar belirleyen kurallar,
44. Datm ynetmelii: Datm faaliyeti gsteren tzel kiilerin grleri
alnmak suretiyle TEDA tarafndan hazrlanarak datm lisanslar hkmleri
uyarnca datm irketleri ile datm sistemine bal tm taraflara
uygulanacak standart, usul ve esaslar belirleyen kurallar,
45. Mteri hizmetleri ynetmelii: Datm ve perakende sat faaliyeti
gsteren tzel kiilerin grleri alnmak suretiyle TEDA tarafndan
hazrlanarak datm ve perakende sat lisanslar hkmleri uyarnca datm
irketleri, perakende sat irketleri ile sz konusu irketlerden hizmet
alan tm taraflara uygulanacak standart, usul ve esaslar belirleyen
kurallar,
46. Dengeleme ve uzlatrma ynetmelii: Trkiye Elektrik letim
Anonim irketi tarafndan hazrlanacak ve iletim lisans hkmleri
uyarnca piyasada faaliyet gsteren taraflar arasndaki anlamalar
kapsamnda elektrik enerjisi ve/veya kapasite alm-satmnn gerek
zamanl dengelenmesi ve mali uzlatrmann gerekletirilmesi ile ilgili
ayrntl usul ve esaslar belirleyen kurallar,
47. letim ek creti: letim tarifesi zerinden Kurum adna tahsil
edilebilecek creti,
48. Trkiye Elektrik letim Anonim irketi: TEA'dan oluturulan
iletim irketini,
49. Trkiye Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim irketi: TEA'dan
oluturulan ticaret ve taahht irketini,
50. Elektrik retim Anonim irketi: TEA'dan oluturulan retim
irketini,
51. (Ek:18/4/2007-5627/14.md.) Kojenerasyon: Is ve elektrik
ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,
52. (Ek:18/4/2007-5627/14.md.) Mikro kojenerasyon tesisi:
Elektrik enerjisine dayal kurulu gc 50 kilovat ve altnda olan
kojenerasyon tesisini,53. (Ek:9/7/2008-5784/1.md.) Uluslararas
enterkonneksiyon art: Ulusal elektrik sisteminin dier lkelere ait
elektrik sistemi ile senkron paralel; asenkron paralel veya nite
ynlendirmesi yntemlerinden birinin kullanlmasyla veya komu lkede
oluturulacak izole blgenin beslenmesi yntemiyle yaplacak
enterkonneksiyonu,ifade eder.
KNC BLM
Elektrik Piyasas Faaliyetleri ve Lisanslar
Elektrik piyasas faaliyetleri
MADDE 2 (1) Elektrik piyasas faaliyetleri bu Kanun hkmlerine gre
piyasada faaliyet gsterecek tzel kiilerin retim, iletim, datm,
toptan sat, perakende sat, perakende sat hizmeti, ticaret, ithalat
ve ihracat faaliyetleridir.
(2) Piyasada faaliyet gsterecek tzel kiilerin faaliyetlerinde
uymalar gereken usul ve esaslar bu Kanun ve ilgili ynetmeliklerle
dzenlenir.
(3) (Deiik:10/5/2006-5496/2.md.) Piyasada faaliyet gsterebilecek
zel hukuk hkmlerine tbi tzel kiilerin, 6762 sayl Trk Ticaret Kanunu
hkmlerine gre anonim irket veya limited irket olarak kurulmas ve
anonim irketlerin sermaye piyasas mevzuatna gre borsada ilem
grenler dndaki hisselerinin nama yazl olmas arttr. Bu irketlerin
ana szlemelerinde bulunmas gereken hususlar ynetmelikle
dzenlenir.
(4) Piyasada, bu Kanun hkmleri uyarnca lisans almak kouluyla
yerine getirilebilecek faaliyetler ve faaliyet gsterebilecek tzel
kiiler unlardr:
a) (Deiik:10/5/2006-5496/2.md.) (Deiik: 9/7/2008-5784/2.md.)
retim faaliyeti gsterebilecek tzel kiiler: zel sektr retim
irketleri, Elektrik retim Anonim irketi ve bal ortaklklar, Elektrik
retim Anonim irketinin yeniden yaplandrlmasyla oluan dier kamu
retim irketleri ile otoprodktr ve otoprodktr gruplardr. zel sektr
ve kamu retim irketleri, lisanslar uyarnca gerek ve tzel kiilere
elektrik enerjisi ve/veya kapasite sat yapar.1. Elektrik retim
Anonim irketi; DS bnyesindeki retim tesislerini bu Kanun hkmlerine
gre devralr, TEA'dan devralnan ve zel hukuk hkmlerine tabi tzel
kiilere devri yaplmam retim tesislerini kendisi ve/veya bal
ortaklklar ile Elektrik retim Anonim irketinin yeniden
yaplandrlmasyla oluan dier kamu retim irketleri vastasyla iletir ya
da gerektiinde sistemden karr.Elektrik retim Anonim irketi, mevcut
szlemeler kapsamnda iletme hakk devri yoluyla zel hukuk hkmlerine
tabi tzel kiilere devri yaplm veya yaplacak tesis ve iletmelerin ve
bunlara yaplacak ilave ve idame yatrmlarnn mlkiyetini muhafaza
eder. Elektrik retim Anonim irketi Ek Madde 3 kapsamnda verilen
grevleri yerine getirir.2. zel sektr retim irketleri; sahip
olduklar, finansal kiralama yoluyla edindikleri veya iletme hakkn
devraldklar retim tesisi ya da tesislerinde elektrik enerjisi
retimi ve sat ile itigal eden zel hukuk hkmlerine tabi tzel
kiilerdir.Herhangi bir gerek kiinin ya da zel sektr tzel kiisinin
kontrol ettii retim irketleri araclyla sahip olaca toplam elektrik
enerjisi kurulu gc, bir nceki yla ait yaymlanm Trkiye toplam
elektrik enerjisi kurulu gcnn yzde yirmisini geemez. 3. Bir
otoprodktr ya da otoprodktr grubu, bir takvim yl ierisinde
lisanslarna der edilen yllk ortalama elektrik enerjisi retim
miktarnn yzde yirmisini piyasada satabilir. Arz gvenlii asndan
ihtiya duyulacak hallere mnhasr olmak zere, Kurul bu oran
artrabilir. Bir takvim yl iinde Kurulca belirlenen orandan daha
fazla elektrik enerjisinin piyasada satlmas halinde retim lisans
alnmas zorunludur. Bu bent hkmleri, otoprodktr ve otoprodktr
gruplarnn Trkiye Elektrik letim Anonim irketi ile yaptklar yan
hizmet anlamalar kapsamnda gerekletirdikleri retim miktarlar iin
uygulanmaz.Otoprodktr ve otoprodktr gruplarnn alma usul ve esaslar,
ortaklarna yapacaklar satn niteliine ilikin dzenlemeler ile ihtiya
fazlas olarak rettikleri elektriin sat, Kurum tarafndan karlacak
ynetmelikle belirlenir.
b) letim faaliyeti gsterebilecek tzel kiiler: Elektrik enerjisi
iletim faaliyetleri Trkiye Elektrik letim Anonim irketi tarafndan
yrtlr.
Kamu mlkiyetindeki tm iletim tesislerini devralmak, kurulmas
ngrlen yeni iletim tesisleri iin iletim yatrm plan yapmak, yeni
iletim tesislerini kurmak ve iletmek, Trkiye Elektrik letim Anonim
irketinin grevidir.
(Deiik:9/7/2008-5784/2.md.) Trkiye Elektrik letim Anonim irketi;
ayrca, Kurul onayna tabi olan iletim, balant ve sistem kullanm
tarifelerini ve ebeke ynetmeliini hazrlar, revize eder, denetler ve
yk datm ile frekans kontroln gerekletirir, iletim sisteminde ikame
ve kapasite artrm yapar, gerek zamanl sistem gvenilirliini izler,
sistem gvenilirliini ve elektrik enerjisinin ngrlen kalite
koullarnda sunulmasn salamak zere gerekli yan hizmetleri belirler
ve bu hizmetleri Yan Hizmetler Ynetmelii hkmleri dorultusunda
salar.
Trkiye Elektrik letim Anonim irketi, Bakanln karar dorultusunda
uluslararas enterkonneksiyon almalarn yapar, iletim sistemine bal
ve/veya balanacak olan serbest tketiciler dhil tm sistem
kullanclarna ebeke ynetmelii ve iletim lisans hkmleri dorultusunda
eit taraflar arasnda ayrm gzetmeksizin iletim ve balant hizmeti
sunar.
Piyasann geliimine bal olarak Kurul karar dorultusunda yeni
ticaret yntemleri ve sat kanallarnn uygulanabilmesine ynelik alt
yapnn gelitirilmesi ve uygulanmas Trkiye Elektrik letim Anonim
irketi tarafndan yrtlr.
Trkiye Elektrik letim Anonim irketi, ynetmelik erevesinde, datm
irketleri tarafndan hazrlanan talep tahminlerini esas alarak retim
kapasite projeksiyonunu hazrlar ve Kurul onayna sunar.
(Deiik:9/7/2008-5784/2.md.) letim ebekesi dnda, ulusal iletim
sistemi iin geerli standartlara uygun olan ve retim faaliyeti
gsteren tzel kiinin lisans kapsamndaki retim tesisi ile mterileri
ve/veya itirakleri ve/veya serbest tketiciler arasnda zel direkt
hat tesisi, Trkiye Elektrik letim Anonim irketi ile retim faaliyeti
gsteren tzel kii arasnda yaplacak kontrol anlamas ile mmkndr.
(Ek:9/7/2008-5784/2.md.) Trkiye Elektrik letim Anonim irketi,
uluslararas enterkonneksiyon hatlarnn ulusal snrlar dnda kalan
ksmnn tesisi ve iletilmesini yapabilir ve/veya bu amala uluslararas
irket kurabilir ve/veya kurulmu uluslararas irketlere ortak
olabilir ve blgesel piyasalarn iletilmesine ilikin organizasyonlara
katlabilir.c) Datm faaliyeti gsterebilecek tzel kiiler: Elektrik
enerjisi datm faaliyetleri, datm irketleri tarafndan lisanslarnda
belirlenen blgelerde yrtlr.
Datm irketleri, bulunduklar datm blgesinde, baka bir tedarikiden
elektrik enerjisi ve/veya kapasite temin edemeyen tketiciler
bulunmas halinde, perakende sat lisans alarak bu tketicilere
perakende sat yapmak ve/veya perakende sat hizmeti vermekle
ykmldr.
Datm irketleri, blgelerinde, baka perakende sat irketi ve/veya
irketleri bulunsa dahi perakende sat lisans almak suretiyle
tketicilere perakende sat yapabilir ve/veya perakende sat hizmeti
verebilir.
Lisanslarnda belirtilen blgelerdeki datm tesislerini ileten
ve/veya sahip olan datm irketleri, bu tesislerin yenileme, ikame ve
kapasite artrm yatrmlarn yapar, datm sistemine bal ve/veya
balanacak olan serbest tketiciler dahil tm sistem kullanclarna,
datm lisanslarnn hkm ve artlar ve datm ynetmelii hkmleri
dorultusunda ve ynetmelikte belirlenecek sreler iinde eit taraflar
arasnda ayrm gzetmeksizin elektrik enerjisi datm ve balant hizmeti
sunar.
(Deiik:9/7/2008-5784/2.md.) Datm irketleri, Yan Hizmetler
Ynetmelii hkmleri dorultusunda yan hizmetleri salar.
Ynetmelik erevesinde, datm lisanslarnda belirlenen blgelerde
talep tahminlerinin hazrlanmas ve Trkiye Elektrik letim Anonim
irketine bildirilmesi grevi datm irketlerine aittir. Kurul bu talep
tahminlerini onaylar ve tahminler Trkiye Elektrik letim Anonim
irketi tarafndan yaymlanr.
Mlkiyeti kamuda olan datm tesislerinin, Kurul onayl talep
tahminleri dorultusunda yatrm planlarnn hazrlanmas ve Kurul onayna
sunulmas, onaylanan yatrm plan uyarnca yatrm programna alnan, datm
tesislerindeki gerekli iyiletirme ve glendirme ilerinin
gerekletirilmesi ve/veya yeni datm tesislerinin ina edilmesi grevi
sz konusu datm tesislerini ileten datm irketlerine aittir.
(Ek:3/7/20055398/21.md.) (Deiik:04/7/2012-6353/22md) 4046 sayl
Kanun erevesinde yaplan zelletirme sonras elektrik datm
tesislerinin iyiletirilmesi, glendirilmesi ve geniletilmesi iin
yaplan yatrmlarn mlkiyeti kamuya aittir. zelletirilen elektrik datm
tesis ve varlklarna ilikin her trl iletme ile yatrm plnlamas ve
uygulamasnda onay ve deiiklik yetkisi Kurula aittir. Kurul,
hizmetin verilmesini salayacak yatrmlarn teklif edilmemesi halinde
talep eder ve onaylanm yatrmlar gerekletirilmedii takdirde lisans
iptal edilerek yeniden ihale yaplr. Kanun kapsamnda tanmlanan
elektrik datm irketlerinin her trl denetimi Bakanlk tarafndan
yaplr. Bakanlk bu denetimi bu konuda ihtisas sahibi olan kamu kurum
ve kurulularna yetki devri suretiyle veya yetkilendirecei denetim
irketlerine hizmet satn almak suretiyle yaptrabilir. Bu kapsamda
dzenlenecek denetim raporlar Kuruma bildirilir. Denetim raporu
sonucuna gre gerekli yaptrm ve ilemler Kurul tarafndan karara
balanr. Denetim irketlerinin nitelikleri, yetkilendirilmesi, seimi,
yetkili denetim irketleri ve denetime tabi irketlerin hak ve
ykmllklerine ilikin usul ve esaslar Bakanlk tarafndan karlacak
ynetmelikle dzenlenir.(Ek:9/7/2008-5784/2.md.) Datm ebekesi dnda,
datm sistemi iin geerli standartlara uygun olan ve retim faaliyeti
gsteren tzel kiinin lisans kapsamndaki retim tesisi ile mterileri
ve/veya itirakleri ve/veya serbest tketiciler arasnda, direkt hat
tesis edecek taraflarn mlkiyetindeki saha zerinde zel direkt hat
tesisi, datm irketi ile retim faaliyeti gsteren tzel kii arasnda
yaplacak kontrol anlamas ile mmkndr. zel direkt hat tesis edilmesi,
serbest tketicilerin tedarikilerini seebilmelerine engel tekil
etmez. Bu fkrada bahsedilen retim tesisinin iletim sistemine bal
olmas durumunda, kontrol anlamas yaplmasna ilikin esas ve usuller
Kurum tarafndan karlacak ynetmelikle dzenlenir.d) Toptan sat
faaliyeti gsterebilecek tzel kiiler: Toptan sat faaliyetleri,
Trkiye Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim irketi ve zel sektr toptan
sat irketleri tarafndan, bu Kanun, ilgili ynetmelikler, lisanslar,
ebeke ynetmelii, dengeleme ve uzlatrma ynetmelii ve ikili anlamalar
uyarnca yrtlr.
1. Trkiye Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim irketi, mevcut
szlemeler kapsamnda imzalanm olan enerji al ve sat anlamalarn
TEAdan ve TEDAdan devralr. (Deiik 2 nci ve 3 nc
cmle:9/7/2008-5784/2.md.) Mevcut imtiyaz ve uygulama szlemeleri
kapsamnda enerji alm ve sat anlamalar imzalayabilir, datm
irketlerine kar stlendii enerji alm ve satm taahhtleri ile snrl
kalmak zere, bir yl amamak ve Kurul tarafndan onaylanmak kaydyla
enerji alm anlamalar ve Hkmetler aras anlamalar kapsamnda elektrik
enerjisi ithalat ve/veya ihracat anlamalar imzalayabilir.
2. zel sektr toptan sat irketleri; elektriin toptan sat
faaliyetlerinde bulunur.
(Deiik:9/7/2008-5784/2.md.) Herhangi bir gerek kiinin ya da zel
sektr tzel kiisinin kontrol ettii toptan sat irketleri araclyla
toptan satn yapabilecekleri elektrik enerjisi miktar, piyasada bir
nceki ylda tketilen toplam elektrik enerjisi miktarnn yzde onunu
geemez.
e) Perakende sat faaliyeti gsterebilecek tzel kiiler: Elektrik
enerjisi ve/veya kapasitenin perakende satn ve/veya perakende sat
hizmetini ieren faaliyetler, bu Kanun, ilgili ynetmelikler,
lisanslar, mteri hizmetleri ynetmelii ve datm ynetmelii hkmleri
uyarnca perakende sat irketleri ve perakende sat lisans alm datm
irketleri tarafndan yrtlr.
f) thalat - ihracat faaliyeti gsterebilecek tzel kiiler: 3154
sayl Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda
Kanuna gre oluturulan Bakanlk gr dorultusunda uluslararas
enterkonneksiyon art olumu lkelerden ya da lkelere, Kurul onay ile
elektrik enerjisi ithalat ve/veya ihracat, Trkiye Elektrik Ticaret
ve Taahht Anonim irketi, zel sektr toptan sat irketleri, perakende
sat irketleri ve perakende sat lisans alm datm irketleri tarafndan,
bu Kanun, ilgili ynetmelikler, lisanslar, ebeke ynetmelii ve datm
ynetmelii uyarnca yaplr.
g) (Ek:3/7/20055398/21.md.) (Deiik:10/5/2006-5496/2.md.)
Organize Sanayi Blgeleri: 4562 sayl Organize Sanayi Blgeleri
Kanununa gre kurulan organize sanayi blgeleri tzel kiilikleri,
katlmclarnn ihtiyalarn karlamak amacyla; onayl snrlar ierisinde
6762 sayl Trk Ticaret Kanunu hkmlerine gre irket kurma art
aranmakszn Kurumdan lisans almak kouluyla datm ve/veya retim
faaliyetlerinde bulunur.
Organize sanayi blgeleri tzel kiilikleri, katlmclarnn elektrik
ihtiyacn karlamak amacyla tketim miktarna baklmakszn serbest
tketici saylr.
Organize sanayi blgesi katlmclarndan serbest tketici limitini
aan tketiciler, organize sanayi blgesine datm bedeli demek kaydyla
tedarikisini seme hakkna sahiptir.
Organize sanayi blgelerinin, rettii veya serbest tketici sfatyla
temin ettii elektrik enerjisinin; katlmclarnn kullanmna sunulmasna,
datm bedellerinin belirlenmesine, organize sanayi blgelerinin bu
bent kapsamnda gerekletirecekleri faaliyetlere ilikin esas ve
usller, Sanayi ve Ticaret Bakanlnn gr alnarak Kurum tarafndan
hazrlanacak ynetmelikle belirlenir.
Organize sanayi blgeleri snrlar ierisinde olup, bedelsiz olarak
veya sembolik bedel ile TEDA'a devredilen tesislerin mlkiyeti ve
iletme haklar ay iinde ayn bedelle ilgili organize sanayi blgesine
devredilir.
Lisans genel esaslar ve lisans trleri
MADDE 3 (1) Bu Kanun kapsamnda Kurum tarafndan verilecek
lisanslarn tabi olaca usul ve esaslar ile lisanslarda yer alacak
asgari hkmler unlardr:
a) Lisanslarn tabi olaca usul ve esaslar:
1. Piyasa faaliyetleri ile itigal edecek tzel kiiler,
faaliyetlerine balamadan nce, her faaliyet iin ve sz konusu
faaliyetlerin birden fazla tesiste yrtlecek olmas halinde, her
tesis iin ayr ayr lisans almak zorundadr.
2. Birden fazla lisansa sahip olan ayn tzel kii veya ayn
faaliyeti birden fazla tesiste yrten tzel kiiler, lisansa tabi her
faaliyet veya tesis iin ayr ayr hesap ve kayt tutmak zorundadr.
3. Lisans bavuru usul ve esaslar, lisans sahibi tzel kiilerin
hak ve ykmllkleri, lisans sahibinin haklarnn temliki, lisanslarn
tadili, sreleri, sre uzatm ve sahibi tarafndan lisanstan
vazgeilmesi halleri ile faaliyetin tr ve retimi, iletimi ve datm
yaplan elektrik enerjisi miktarna gre belirlenecek lisans bedelleri
ynetmelikle dzenlenir.
4. Lisanslar, bir defada en ok krk dokuz yl iin verilir. retim,
iletim ve datm lisanslar iin geerli olan asgari sre on yldr.
5. Bu Kanun hkmleri uyarnca piyasada; verimli, istikrarl ve
ekonomik bir sistem oluturmak ve bunu korumak, elektrik enerjisi
retimi, toptan sat ve perakende satnda rekabet ortamna uygun alt
yapy salamak, datm lisans sahibi irketlerin ve Trkiye Elektrik
letim Anonim irketinin grevidir.
6. Tzel kiiler, Kurul tarafndan belirlenen lisans alma, lisans
yenileme, lisans tadili, lisans sureti kartma ve yllk lisans
bedellerini Kuruma demek zorundadr.
7. Lisans sahibi tzel kiiler; tesislerini, yasal defter ve
kaytlarn Kurul denetimine hazr bulundurmak, Kurul tarafndan talep
edildiinde denetime amak ve Kurumun faaliyetlerini yerine
getirebilmesi iin ihtiya duyaca her trl bilgi ve belgeyi zamannda
Kurula vermek zorundadr.
8. Tzel kiiler lisans almann yan sra, faaliyet alanlarna gre
yrrlkteki mevzuatn gereklerini yerine getirmekle ykmldr.
b) Lisanslarda asgari olarak yer alacak hkmler:
1. Lisans kapsamnda hizmet verilecek gerek ve tzel kiilere dair
gruplar veya kategoriler ile yrtlecek faaliyet trlerini belirleyen
hkmler.
2. Bir datm ya da iletim lisans sahibinin, gerek ve tzel
kiilere, eitler arasnda ayrm gzetmeksizin sisteme eriim ve sistemi
kullanm imkn salayacana dair hkmler.
3. Bu Kanunda yer alan fiyatlandrma esaslarn tespit etmeye,
piyasa ihtiyalarn dikkate alarak serbest olmayan tketicilere yaplan
elektrik satnda uygulanacak fiyatlandrma esaslarn tespit etmeye ve
bu fiyatlarda enflasyon nedeniyle ihtiya duyulacak ayarlamalara
ilikin formlleri uygulamaya dair yntemler ve bunlarn denetlenmesine
dair hkmler.
4. Lisans sahibinin Kurula tam ve doru bilgi vermesini ve
tketicilere yaplan satlar asndan; lisans sahibinin elektrik
enerjisi ve/veya kapasite almlarn en ekonomik kaynaktan yapmasn ve
gerektiinde piyasada yapt almlarda en ekonomik alm yaptn kantlamasn
salayacak hkmler.
5. Ynetmelik uyarnca, hizmet maliyetlerinin yanstlmasna dair
kurallar ile kayp ve kaaklar asgariye indirecek nlemlerin
uygulanmasna dair esaslar ieren hkmler.
6. Lisansn iptali ve sona ermesine ilikin hkmler.
7. Lisansta deiiklik yaplmasna ilikin hkmler.
8. Lisans sahibinin Kuruma demekle ykml olaca bedeller ve deme
koullarna ilikin hkmler.
9. Lisans sahibine ait veya kullanmndaki tesis ve/veya
tesislerin gerektiinde lisans amalar dorultusunda bakalarna
kullandrlmas koullarna ilikin hkmler.
10. Lisans sahibinin Kurul tarafndan verilen tm talimatlara uyma
ykmllklerine ilikin hkmler.
11. Lisans kapsamnda, Kuruldan izin alnmakszn yaplabilecek
faaliyetlere ilikin hkmler.
12. Lisans kapsamndaki faaliyetler ile ilgili uyumazlklarn
hangilerinin Kurul tarafndan zleceine ilikin hkmler.
13. Lisansta yer alan hak ve ykmllklerin hangi sre, koul ve
hallerde geersiz olacana ilikin hkmler.
14. Hizmetin teknik gereklere gre yaplmasn salayacak hkmler.
c) Elektrik enerjisi piyasasnda faaliyet gsterilebilmesi iin
Kurum tarafndan verilecek lisans trleri aada belirtilmitir:
1. retim lisans:
Mevcut ve kurulacak olan retim tesisleri iin retim irketlerinin
elektrik enerjisi retimi ve retilen elektriin satna ynelik olarak,
her bir retim tesisi iin Kurumdan almak zorunda olduklar lisans
ifade eder. retim lisans alnma usul ve esaslar ynetmelikle
belirlenir.
Otoprodktrler ve otoprodktr gruplar hari olmak zere, iletim ve
datm sistemi ile paralel almayan ve karlacak ynetmelie gre yalnzca
kendi ihtiyacn karlamak iin elektrik retimi yapan gerek veya tzel
kiiler lisansa tabi deildir.
retim irketleri, datm irketleri ile kontrol oluturmakszn itirak
ilikisine girebilir.
retim irketleri, bu faaliyetler dnda piyasada herhangi bir
faaliyette bulunamaz.
2. letim lisans:
Trkiye Elektrik letim Anonim irketinin mevcut ve ina edilecek tm
iletim tesisleri zerinden iletim faaliyetlerini yrtebilmesi iin
Kurumdan almak zorunda olduu lisans ifade eder.
Trkiye Elektrik letim Anonim irketi, ebeke ynetmelii hkmleri
uyarnca, piyasadaki arzla piyasa talebini karlamak zere yk datm
sralamasnn belirlenmesinden, gerek zamanl iletim kstlamalarna gre,
teknik ve ekonomik yk datm kurallar dorultusunda yk datmnn
gerekletirilmesinden ve yk datm sralamasnn gerektiinde ebeke
ynetmelii hkmleri dorultusunda revize edilmesinden sorumludur.
Trkiye Elektrik letim Anonim irketi, piyasada iletim faaliyeti
dnda herhangi bir faaliyet ile itigal edemez.
3. Datm lisans:
Belirli bir blgede datm faaliyetinde bulunulabilmek iin tzel
kiilerin Kurumdan almak zorunda olduklar lisans ifade eder.
(Deiik ikinci ve nc paragraf:3/7/20055398/22. md.) zel sektr
datm irketleri, datm veya perakende sat faaliyeti dnda, retim
lisans almak ve hesaplar ayr tutulmak kaydyla retim tesisi
kurabilir ve sahibi olduu veya itirak ilikisinde bulunduu retim
irketi veya irketlerinden lke ortalama elektrik toptan sat fiyatn
gemeyecek fiyattan elektrik enerjisi satn alabilir.,
Blgelerinde, mevcut szlemeleri kapsamnda iletme hakk devri
yoluyla datm hizmeti yapma hakk elde etmi zel sektr datm irketleri
bu Kanunda belirlenmi ve datm irketlerinin tabi olduu serbest
rekabet koullarn salayacak ekilde szlemelerini tadil edip, yeni
dzenlemelere gemedikleri srece, retim lisans alarak retim tesisi
kurma hakkndan yararlanamaz ve retim faaliyetiyle itigal eden tzel
kiilerle kontrol oluturup oluturmadna baklmakszn itirak ilikisine
giremez.
Dier taraftan, mevcut szlemeleri kapsamnda blgelerinde datm
hizmeti yapma hakk elde etmi zel sektr datm irketleri, mevcut
szlemelerini Kurulca belirlenecek bir sre dhilinde serbest rekabet
koullarn salayacak ekilde tadil etmekle ykmldrler. Szlemelerin
nitelii bu hkmlerin uygulanmasna engel tekil etmez.
Datm irketleri, tanmlanan bu faaliyetler dnda piyasada baka bir
faaliyette bulunamaz. (Ek cmle:9/7/2008-5784/3.md.) Datm irketleri,
retim ve perakende sat faaliyetlerini, 1/1/2013 tarihinden itibaren
ancak ayr tzel kiilikler altnda yrtrler.
(Ek: 22/1/2013-6408/1.md.) Datm ve perakende sat faaliyetlerinin
ayrtrlmas ilemleri, bu Kanuna istinaden belirlenen usul ve esaslar
dhilinde, kaytl deerler zerinden yaplmas artyla, 5520 sayl Kurumlar
Vergisi Kanunu kapsamnda yaplan blnme ilemi saylr.4. Toptan sat
lisans:
Toptan sat irketlerinin piyasada elektriin toptan sat ve serbest
tketicilere sat iin Kurumdan almak zorunda olduklar lisans ifade
eder.
Toptan sat lisanslarnda, Bakanlk karar dorultusunda uluslararas
enterkonneksiyon art olumu lkelere elektrik enerjisi ihracatna ya
da elektrik enerjisi ithalatna izin veren hkmler ayr bir blm olarak
yer alr.
Kurul, byle bir izni vermeden nce, Trkiye Elektrik letim Anonim
irketinden teknik snrlamalara ilikin gr alr. Toptan sat lisansnda,
ithalata ve ihracata ilikin hkmler snrl sre ve miktarlar iin
geerlidir. Bu sre, ilgili toptan sat lisansnn geerlilik sresinden
farkl olabilir. thalat ve ihracatla ilgili hkmlere ilikin her trl
deiiklik ya da sre uzatm, ilgili toptan sat lisansnn dier tm
hkmlerine ilikin deiiklik ya da sre uzatmndan ayr olarak ele
alnr.5. Perakende sat lisans:
Tzel kiilerin, piyasada perakende sat yapabilmek ve/veya
perakende sat hizmeti verebilmek iin Kurumdan almak zorunda
olduklar lisans ifade eder. Bir perakende sat lisansnda,
gerektiinde Bakanlk karar dorultusunda iletim seviyesinin altndaki
gerilim seviyelerinde elektrik enerjisi ithalatna izin veren hkmler
ayr bir blm olarak yer alr.
Kurul, bu izni vermeden nce, sz konusu datm blgesinde faaliyet
gsteren datm irketinden teknik konulara ilikin gr alr. Perakende
sat lisansnda, ithalata ilikin hkmler snrl sre ve miktar iin
geerlidir. Bu sre ilgili perakende sat lisansnn geerlilik sresinden
farkl olabilir. thalatla ilgili hkmlere ilikin her trl deiiklik ya
da sre uzatm, ilgili perakende sat lisansnn dier tm hkmlerine
ilikin deiiklik ya da sre uzatmndan ayr olarak ele alnr.Perakende
sat irketleri, herhangi bir blge snrlamas olmakszn perakende sat ve
perakende sat hizmeti faaliyetinde bulunur.Perakende sat lisansna
sahip datm irketleri ise ancak perakende sat lisansnda yer almas
halinde, baka bir datm irketinin blgesinde bulunan serbest
tketicilere elektrik enerjisi ve/veya kapasite sat yapabilir.
6. Otoprodktr ve otoprodktr grubu lisans:
Kendi ihtiyalarn karlamak zere elektrik enerjisi retimi yapan ve
iletim ve/veya datm sistemi ile paralel alan otoprodktrlerin ve
ortaklarna elektrik enerjisi temin eden otoprodktr gruplarnn
Kurumdan almak zorunda olduklar lisans ifade eder.
d) Lisanslarn sona ermesi: Lisanslar, Kurul tarafndan lisansta
belirtilen yntem uyarnca sreleri uzatlmad takdirde srelerinin
bitiminde veya lisans sahibi tzel kiinin iflas halinde
kendiliinden, lisans sahibi tzel kiinin lisanstan vazgemeyi
istemesi halinde ise ancak Kurul onayyla sona erer.
(2) (Ek:18/4/2007-5627/15.md.) Yalnzca kendi ihtiyalarn karlamak
amacyla, Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikte tanmlanan
deerin zerinde verimi olan kojenerasyon tesisi kuran gerek ve tzel
kiilerden lisans alma ve irket kurma ykmllnden muaf tutulacaklar,
ilgili ynetmelikte dzenlenir.
(3) (Ek:18/4/2007-5627/15.md.) (Deiik:9/7/2008-5784/3.md.)
Yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal, kurulu gc azami be yz
kilovatlk retim tesisi ile mikro kojenerasyon tesisi kuran gerek ve
tzel kiiler, lisans alma ve irket kurma ykmllnden muaftr. Bu tzel
kiilerin ihtiyalarnn zerinde rettikleri elektrik enerjisinin
sisteme verilmesi halinde uygulanacak teknik ve mali usul ve
esaslar Kurum tarafndan kartlacak bir ynetmelikle belirlenir. (4)
(Ek:18/4/2007-5627/15.md.) Kurum, mevcut retim lisanslarnda ve
lisans bavurularnda teminat ister. Teminat alnmas ve irat
kaydedilmesine ilikin hususlar ilgili ynetmelikle dzenlenir.(5)
(Ek:9/7/2008-5784/3.md.) Rzgr enerjisine dayal retim tesisi kurmak
zere yaplm veya yaplacak olan lisans bavurular kapsamnda, bu Kanun
ile 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanunu kapsamnda Elektrik leri Ett
daresi Genel Mdrl tarafndan yaplacak teknik deerlendirme ve ardndan
Kurum tarafndan yaplacak deerlendirme sonucunda lisans almak iin
gerekli koullar salayan bavuru sahipleri belirlenir. Yaplan
belirleme sonucunda da ayn blge ve/veya ayn trafo merkezi iin
birden fazla bavurunun bulunmas durumunda, bu bavurular Kurum
tarafndan Trkiye Elektrik letim Anonim irketine gnderilir. Trkiye
Elektrik letim Anonim irketi tarafndan bu durumda olan bavurular
arasndan sisteme balanacak olan belirlemek iin yarma yaplr. Yaplan
yarmada, Trkiye Elektrik letim Anonim irketine iletmeye girdikten
sonra ynetmelikle belirlenecek bir sre boyunca retilecek kWh bana
denecek en yksek katk payn teklif ve taahht eden bavuru sahibi
belirlenerek yarma sonular Kuruma gnderilir. Lisans verilmesine
ilikin tm hak ve yetkiler Kurula aittir. Katk pay gelirleri Trkiye
Elektrik letim Anonim irketi tarafndan mnhasran sisteme balanacak
retim tesisleri iin gerekli iletim yatrmlarnn finansmannda
kullanlr. Yarmaya ve yarma sonunda belirlenen katk paynn denmesine
ilikin usul ve esaslar Trkiye Elektrik letim Anonim irketi
tarafndan hazrlanacak ve Kurum tarafndan onaylanacak ynetmelikle
dzenlenir.(6) (Ek:9/7/2008-5784/3.md.) retim tesisi yatrmn ilgili
mevzuat erevesinde belirlenen sreler ierisinde gerekletiremeyen
tzel kiilerin ilgili lisans iptal edilir. Lisans iptal edilen tzel
kii ile Kurumca sorumluluklar tespit edilmi bulunmak kaydyla; bu
tzel kiilikte yzde ondan fazla paya sahip ortaklar ile grevden
ayrlm olan veya halen grevde bulunan ynetim kurulu bakan ve yeleri
lisans iptalini takip eden yl sreyle lisans bavurusunda bulunamaz,
lisans bavurusu yapan tzel kiiliklerde dorudan veya dolayl pay
sahibi olamaz.(7) (Ek:9/7/2008-5784/3.md.) Rzgr enerjisine dayal
retim tesisi kurmak amacyla alnan lisanslar kapsamndaki tesisler
iin, Trkiye Elektrik letim Anonim irketi Genel Mdrl ve ilgili datm
irketinden alnan tadil kapsamndaki balant grnn olumlu olmas
halinde, Kuruma yaplan ilk lisans bavurusundaki sahada baka lisans
bavurusu olmamas ve kapasite art sonunda oluacak yeni g iin mevcut
iletim/datm hatt ile mevcut balant noktas ve gerilim seviyesinin
kullanlmas koullaryla kapasite art, modernizasyon, yenileme
yatrmlar ve tadilatlara izin verilir.KNC KISIM
Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu, Enerji Piyasas Dzenleme Kurulu
ve eitli Hkmler
BRNC BLM
Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu ile Enerji Piyasas Dzenleme
Kurulunun Grevleri ve Yetkileri1Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu
MADDE 4 (1) Kamu tzel kiiliini haiz, idari ve mali zerklie sahip
ve bu Kanun ile kendisine verilen grevleri yerine getirmek zere
Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu kurulmutur.
(2) Kurum, tzel kiilerin yetkili olduklar faaliyetleri ve bu
faaliyetlerden kaynaklanan hak ve ykmllklerini tanmlayan Kurul
onayl lisanslarn verilmesinden, iletme hakk devri kapsamndaki
mevcut szlemelerin bu Kanun hkmlerine gre dzenlenmesinden, piyasa
performansnn izlenmesinden, performans standartlarnn ve datm ve
mteri hizmetleri ynetmeliklerinin oluturulmasndan, tadilinden ve
uygulattrlmasndan, denetlenmesinden, bu Kanunda yer alan
fiyatlandrma esaslarn tespit etmekten, piyasa ihtiyalarn dikkate
alarak serbest olmayan tketicilere yaplan elektrik satnda
uygulanacak fiyatlandrma esaslarn tespit etmekten ve bu fiyatlarda
enflasyon nedeniyle ihtiya duyulacak ayarlamalara ilikin formlleri
uygulamaktan ve bunlarn denetlenmesinden ve piyasada bu Kanuna
uygun ekilde davranlmasn salamaktan sorumludur.
(3) Kurum, Kurul kararyla bu Kanun hkmleri uyarnca karaca
ynetmelikleri, piyasada faaliyet gsteren tzel kiilerin ve ilgili
kurum ve kurulularn grlerini alarak hazrlar.
(4) Kurumun merkezi Ankara'dadr. Kurumun ilikili olduu Bakanlk,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanldr. Kurum, datm blgelerinde mteri
ilikilerini salamak zere irtibat brolar kurabilir.
(5) Kurumun tekilat; Enerji Piyasas Dzenleme Kurulu, bakanlk ve
hizmet birimlerinden oluur.
(6) Kurum, bu Kanundan kaynaklanan grevlerini yerine getirirken
yetkilerini Enerji Piyasas Dzenleme Kurulu vastasyla kullanr.
Kurumun temsil ve karar organ Kuruldur.
Enerji Piyasas Dzenleme Kurulu ve Kurul Bakanl
MADDE 5 (1) (Deiik:4/12/2003-5015/24.md.) Kurul, biri Bakan,
biri kinci Bakan olmak zere dokuz yeden oluur.
(2) Kurul yeleri; hukuk, siyasal bilgiler, idari bilimler, kamu
ynetimi, iktisat, mhendislik, iletme ya da maliye dallarnda eitim
veren en az drt yllk yksek renim kurumlarndan mezun olmu, kamu
kurum ve kurulularnda ya da zel sektrde en az on yl deneyim sahibi
ve mesleinde temayz etmi kiiler arasndan Bakanlar Kurulunca
atanr.
(3) Bakanlar Kurulu, atamayla birlikte Kurul Bakann ve kinci
Bakan grevlendirir.
(4) Kurul bakan ve yelerinin grev sresi alt yldr. Grev sresi
sona eren yeler tekrar seilebilir.
(5) Bakanlk veya yelikler, grev sresi dolmadan herhangi bir
sebeple boald takdirde, boalan yeliklere bir ay iinde atama
yaplr.
(6) Bu Kanunun dier maddeleri ile belirlenen grevlerinin yansra,
Kurul aadaki grevleri de yerine getirir:
a) Bu Kanun hkmlerini uygulamak.
b) Her yln ocak aynn sonuna kadar, serbest tketici tanmna ilikin
limitlerdeki indirimleri belirlemek ve yeni limitleri
yaymlamak.
c) Tketicilere gvenilir, kaliteli, kesintisiz ve dk maliyetli
elektrik enerjisi hizmeti verilmesini teminen gerekli dzenlemeleri
yapmak.
d) Lisans sahipleri iin kabul grm muhasebe usulleri uyarnca mali
raporlama standartlar ve ynetim biliim sistemlerini belirlemek ve
bunlarn uygulanmasn salamak.
e) retim, iletim ve datm irketleri ile otoprodktr ve otoprodktr
grubu tesisleri iin gvenlik standartlar ve artlarn tespit etmek ve
bunlarn uygulanmasn salamak.
f) Piyasann geliimine bal olarak yeni ticaret yntemleri ve sat
kanallarnn uygulanabilmesine ynelik altyapnn gelitirilmesi ve
uygulanmasn salamak.
g) Bu Kanunun amalar ile uyumlu olarak, gerektii durumlarda,
model anlamalar gelitirmek.
h) Ticari srlar ve gizli rekabet bilgileri de dhil olmak zere,
ticari adan hassas olan her trl bilginin aklanmasn engelleyecek
usul ve esaslar belirlemek ve uygulamak.
i) Piyasada faaliyet gsteren tzel kiilerin eitlik ve effaflk
standartlarna uymalarn salamak iin faaliyetlerini, uygulamalarn ve
ilgili lisans hkm ve artlarna uyup uymadklarn denetlemek.
j) Rekabeti salamak iin itirakler aras ilikilere ilikin
standartlar ve kurallar oluturmak, uygulamak ve bu standartlarn,
piyasa faaliyetlerinde karlkl itirak, iletme ve muhasebe konularnda
kstlamalar iermesi gerektiinde, bu kstlamalar belirlemek.
k) Yllk raporu ve piyasa geliimi ile ilgili sair raporlar
hazrlamak ve Bakanla sunmak.
l) Personel atamalar da dhil olmak zere, Kurumun personel
politikasn oluturmak ve uygulamak.
m) Kuruma tanr ve tanmaz mal veya hizmet alnmas, satlmas ve
kiralanmas konularnda karar vermek.
n) Uluslararas organizasyon ve tekilatlarn piyasaya ilikin
mevzuat ve uygulamalarn izleyerek, gerekli grd dzenlemeleri yapmak;
yasal dzenleme ihtiyac duyulmas halinde gerekli hazrlklar yaparak
Bakanla sunmak.
o) Kurumun nc kiilerle olan alacak, hak ve borlar hakknda her
trl ileme karar vermek.
p) Elektrik enerjisi retiminde evresel etkiler nedeniyle
yenilenebilir enerji kaynaklarnn ve yerli enerji kaynaklarnn
kullanmn zendirmek amacyla gerekli tedbirleri almak ve bu konuda
tevik uygulamalar iin ilgili kurum ve kurulular nezdinde giriimde
bulunmak.
(7) Bu Kanunun dier maddeleri ile belirlenen yetkilerinin
yansra, Kurul aadaki yetkilere de sahiptir:
a) Bu Kanun hkmlerinin uygulanmas ve bu Kanunla kendisine
verilen grevleri yerine getirmek iin gerekli olan ve piyasada
rekabeti gelitirmeye ynelik olarak gerek ve tzel kiilerin uymalar
gereken, talimatlar ve teblileri, ebeke ynetmeliini, datm
ynetmeliini, mteri hizmetleri ynetmeliini ve dengeleme ve uzlatrma
ynetmeliini onaylamak.
b) Lisanslara ilikin onaylarla, bu Kanunda belirtilen sair
onaylar vermek.
c) Datm irketleri tarafndan hazrlanp Trkiye Elektrik letim
Anonim irketi tarafndan sonulandrlan talep tahminlerini onaylamak,
gerektiinde revize ettirmek.
d) Kurul onayl talep tahminlerine dayanarak, Trkiye Elektrik
letim Anonim irketi tarafndan hazrlanan retim kapasite projeksiyonu
ve iletim yatrm plan ile bu planlarla uyumlu olarak mlkiyeti kamuda
olan datm tesislerini ileten datm irketleri tarafndan hazrlanan
datm yatrm planlarn onaylamak, gerektiinde revize edilmesini
salamak ve onay verdii yatrm planlarnn uygulanmalarn
denetlemek.
e) lgili lisans hkmleri uyarnca hazrlanacak olan; Trkiye
Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim irketinin toptan sat fiyat
tarifesini, iletim tarifesini, datm tarifeleri ile perakende sat
tarifelerini incelemek ve onaylamak.
f) letim, datm, toptan sat ve perakende sat iin yaplacak
fiyatlandrmalarn ana esaslarn tespit etmek ve gerektiinde ilgili
lisans hkmleri dorultusunda revize etmek.
g) Otoprodktr ve otoprodktr gruplarnn kendi veya ortaklarnn
ihtiyalar dnda sata sunduklar elektrik enerjisi miktarna ilikin
yzdeleri yaymlamak ve gerektiinde revize etmek.
h) letim ek creti orann belirlemek ve iletim ek creti tutarnn
Trkiye Elektrik letim Anonim irketi tarafndan tahsili ve Kuruma
denmesine ilikin dzenlemeleri yapmak.
i) Tzel kiiler tarafndan lisanslarla ilgili ilemler ve sair
ilemler karlnda Kuruma denecek bedelleri belirlemek.
j) Piyasada faaliyet gsteren tzel kiilerin denetlenmi mali
tablolarn incelemek veya incelettirmek.
k) Tzel kiilerden istenecek olan, hizmet gvenilirlii, hizmet d
kalmalar ve dier performans ltleri ile ilgili raporlarn kapsamn
belirlemek ve dzenli olarak Kurula vermelerini salamak.
l) Bu Kanun hkmlerine, karlan ynetmelik hkmlerine, Kurul
tarafndan onaylanan tarife ve ynetmeliklere, lisans hkm ve artlarna
ve Kurul kararlarna aykr davranld durumlarda, idari para cezas
vermek ve lisanslar iptal etmek.
m) retim, iletim ve datm tesislerinin inas ve iletilmesi srasnda
genel olarak kamu yararnn, hidrolik kaynaklarn, ekosistemin ve
mlkiyet haklarnn korunmas iin dier kamu kurulular ile birlikte
hareket ederek kamu yarar ve gvenliine tehdit tekil eden veya etme
olasl bulunan durumlar incelemek ve bu durumlar ortadan kaldrmak
amacyla, daha nceden bilgi vermek artyla bu tesislerde 20/11/1984
tarihli ve 3082 sayl Kanun hkmleri uyarnca gereken tedbirleri
almak.
n) Kurumun, Bakanlk tarafndan hazrlanan btesini, yllk i plann,
gelir-gider kesin hesaplarn, yllk raporunu ve piyasa geliimi ile
ilgili sair raporlar onaylamak ve gerekli grd durumlarda, bte
kalemleri arasnda aktarma yaplmasna karar vermek.
o) Lisans sahibi taraflarn, iletim sistemi ya da bir datm
sistemine balant ve sistem kullanmna ilikin anlamalarn hkmleri
zerinde mutabakata varamamalar halinde, ihtilaflar bu Kanunun ve
taraflarn ilgili lisanslarnn hkmlerine gre zmek.
p) Kurumun harcamalarn, onayl btesi erevesinde ve harcama usul
ve esaslarn belirlemek zere karaca ynetmelie uygun olarak
gerekletirmek.
r) Mevcut szlemelerle ilgili olarak; bu szlemelerin taraflar
arasnda yaplacak ve be i gn ncesinden tarih ve saati Kurula
bildirilecek toplantlara, gerek grdnde katlmak.
s) Mevcut szlemelere ilikin olarak, bu Kanun hkmleri uyarnca
rekabeti piyasaya geii kolaylatracak hususlarda, taraflarca
deerlendirilmek zere deiiklik nerilerinde bulunmak ve mevcut
szlemelerin ihtilaflarn halline ilikin hkmlerini ihlal etmemek
kaydyla, bu szlemelere ilikin herhangi bir resmi ihtilaf halli
srecinin balatlmasndan nce, ihtilaflarn halli iin arabuluculuk
yapmak.
t) Bu Kanunun kendisine verdii grevleri yerine getirirken,
konusuna ilikin olarak gerekli grd her trl bilgi ve belgeyi, tm
kamu ve zel kurululardan ve kiilerden istemek ve/veya yerinde
incelemek.
u) Uygun bulduu konularda Bakanl grevlendirmek veya
yetkilendirmek.
(8) Kurul Bakan, ayn zamanda Kurumun da bakandr. Bakan, Kurul
kararlarnn uygulanmasndan, yrtlmesinden ve Kurulun temsilinden
sorumludur. Bu sorumluluk; Kurulun ileri ile ilgili olarak kamuya
bilgi verilmesi grevini de kapsar. kinci Bakan, Bakann yokluunda
Bakann tm grevlerini ve yetkilerini stlenir.
(9) Bakanlk tarafndan Kurum personeline verilen yetkiler hari
olmak zere, Kurumun tm kararlar Kurul tarafndan alnr.
(10) Bakanln grev ve yetkileri unlardr:
a) Kurul kararlarna istinaden gerekli grd hizmet birimlerini
kurmak.
b) Kurumun ilevlerini yerine getirebilmesi iin Kurul karar
dorultusunda yeterli sayda personeli istihdam etmek.
c) Hizmet birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve dzenli
biimde almasn temin etmek, hizmet birimleri ile Kurul arasnda
organizasyonu ve koordinasyonu salamak ve hizmet birimleri arasnda
kabilecek grev ve yetki ihtilaflarn zmek.
d) Kurul toplantlarnn gndemini, gn ve saatini belirlemek ve
toplantlar idare etmek.
e) Kurul kararlarnn gereinin yerine getirilmesini salamak ve bu
kararlarn uygulanmasn izlemek.
f) Kurulu resmi ve zel kurulular nezdinde temsil etmek.
g) Kurumun yllk btesi ile gelir gider kesin hesabn ve Kurum yllk
raporunu hazrlamak ve Kurula sunmak ve Kurum btesinin uygulanmasn,
gelirlerin toplanmasn, harcamalarn yaplmasn salamak.
Kurulun doal gaz piyasas ile ilgili grevleri
MADDE 5/A (Ek:18/4/2001-4646/15.md.)(1) Enerji Piyasas Dzenleme
Kurulu, doal gaz piyasas ile ilgili olarak aada belirtilen
hususlardaki grevleri de yerine getirir:
a) Doal gaz piyasa faaliyetlerine ilikin plan, politika ve
uygulamalarla ilgili Kurum gr ve nerilerini belirlemek.
b) Doal gaz piyasa faaliyetlerine ilikin dorudan taraf olunan
uluslararas anlamalardan doan hak ve ykmllklerin ifas iin, Kuruma
den grevlerin yaplmasn salamak.
c) Doal Gaz Piyasas Kanunu ile Kuruma yetki verilen konularda,
doal gaz piyasa faaliyetlerine ilikin her trl dzenlemeleri
onaylamak ve bunlarn yrtlmesini salamak.
d) Doal Gaz Piyasas Kanununda yer alan lisans ve sertifikalarn
verilmesine ve bunlarn yrtlmesi ve iptaline ilikin her trl kararlar
almak ve uygulamak.
e) Doal Gaz Piyasas Kanununda yer alan hkmler dahilinde zel
hallerde uygulamaya konulabilecek snrlama ve ykmllklerin tespiti
ile fiyat belirlemesine ynelik kararlar almak.
f) Doal gaz piyasas ierisinde rekabetin hi veya yeterince olumad
alanlarda, fiyat ve tarife teekklne ilikin usul ve esaslar
dzenlemek.
g) Doal Gaz Piyasas Kanununda belirlenen faaliyetlere ilikin
tarifeleri onaylamak veya tarife revizyonlar hakknda karar
almak.
h) Doal gaz piyasas faaliyetleri ile ilgili denetleme, n aratrma
ve soruturma ilemlerinin yrtlmesi, yetkisi dahilinde ceza ve
yaptrmlar uygulamak ve dava amak da dahil olmak zere her trl adli
ve idari makama bavuru kararlarn almak.
) Doal Gaz Piyasas Kanununun uygulanmas ile ilgili olarak tzel
kiiler veya tzel kiiler ile tketiciler arasnda kacak ihtilaflar
zmek.
i)Doal Gaz Piyasas Kanununda gsterilen dier grevleri yerine
getirmek ve yetkileri kullanmak.
Kurulun petrol piyasas ile ilgili grevleri MADDE 5/B- (1)
(Ek:4/12/2003-5015/25.md.) Enerji Piyasas Dzenleme Kurulu petrol
piyasas ile ilgili olarak aada belirtilen grevleri de yerine
getirir:
a) Petrol Piyasas Kanunu hkmlerini uygulamak, Piyasa
faaliyetlerine ilikin her trl dzenlemeleri yapmak ve yrtlmesini
salamak.
b) Petrol faaliyetlerine ilikin pln, politika ve uygulamalarla
ilgili Kurum gr ve nerilerini belirlemek.
c) Petrol piyasa faaliyetleriyle ilgili denetleme, n aratrma ve
soruturma ilemlerini yrtmek, yetkisi dahilindeki ceza ve yaptrmlar
uygulamak ve dava amak da dahil olmak zere her trl adl ve idar
makama bavuru kararlarn almak.
d) Uluslararas organizasyon ve tekilatlarn petrol piyasasna
ilikin uygulamalarn izlemek.
e) Petrol piyasasnda lisans ve lisanslarla ilgili ilem
bedellerini belirlemek.
f) Petrol piyasasnda faaliyet gsteren kiilerin denetlenmi mal
tablolarn incelemek veya incelettirmek.
g) Petrol piyasasnda faaliyet gsteren kiilerden istenecek olan,
hizmet gvenilirlii, hizmet d kalmalar ve dier performans ltleriyle
ilgili raporlarn kapsamn belirlemek ve dzenli olarak Kurula
vermelerini salamak.
h) Petrol Piyasas Kanunu hkmlerine, karlan ynetmelik hkmlerine,
Kurul tarafndan onaylanan tarife ve ynetmeliklere, lisans hkm ve
artlarna ve Kurul kararlarna aykr davranld durumlarda, idar para
cezas vermek ve lisanslar iptal etmek.
Kurulun svlatrlm petrol gazlar (LPG) piyasas ile ilgili
grevleriMADDE 5/C (1) (Ek:2/3/20055307/20.md.) Enerji Piyasas
Dzenleme Kurulu LPG piyasas ile ilgili olarak aada belirtilen
grevleri de yerine getirir:
a) Svlatrlm Petrol Gazlar (LPG) Piyasas Kanunu ve Elektrik
Piyasas Kanununda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun hkmlerini
uygulamak, piyasa faaliyetlerine ilikin her trl dzenlemeleri yapmak
ve yrtlmesini salamak.
b) LPG piyasas faaliyetlerine ilikin pln, politika ve
uygulamalarla ilgili Kurum gr ve nerilerini belirlemek.
c) LPG piyasas faaliyetleriyle ilgili denetleme, n aratrma ve
soruturma ilemlerini yrtmek, yetkisi dahilindeki ceza ve yaptrmlar
uygulamak ve dava amak da dahil olmak zere her trl adl ve idar
makama bavuru kararlarn almak.
d) Uluslararas organizasyon ve tekilatlarn LPG piyasasna ilikin
uygulamalarn izlemek.
e) LPG piyasasnda lisans ve lisanslarla ilgili ilem bedellerini
belirlemek.
f) LPG piyasasnda faaliyet gsteren kiilerin denetlenmi mal
tablolarn incelemek veya incelettirmek.
g) LPG piyasasnda faaliyet gsteren kiilerden istenecek olan
hizmet gvenilirlii, hizmet d kalmalar ve dier performans ltleriyle
ilgili raporlarn kapsamn belirlemek ve dzenli olarak Kurula
vermelerini salamak.
h) Svlatrlm Petrol Gazlar (LPG) Piyasas Kanunu ve Elektrik
Piyasas Kanununda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun hkmlerine, karlan
ynetmelik hkmlerine, Kurul tarafndan onaylanan tarife ve
ynetmeliklere, lisans hkm ve artlarna, teknik dzenlemelere ve Kurul
kararlarna aykr davranld durumlarda idar para cezas vermek,
lisanslar iptal etmek.
Yasaklar ve grevden alma
MADDE 6 (1) (Deiik:18/4/2001-4646/16.md.) Kurul yeleri yelikleri
sresince zel bir kanuna dayanmadka kamu ya da zel kurulularda hi
bir grev alamazlar. Kurul yeleri, yeliklerinin sona ermesinden
itibaren iki yl sre ile elektrik ve doal gaz ile petrol ve LPG
piyasalarnda faaliyet gsteren zel hukuk hkmlerine tbi tzel
kiiliklerde ya da bunlarn itiraklerinde grev alamaz ya da bu tr
ilere ortak olamazlar ve bu tzel kiilerden ya da itiraklerden gelir
salayacak ya da salayabilecek dorudan ya da dolayl ilikiye giremez
ve elektrik enerjisi ticareti ve doal gaz ticareti ile petrol ve
LPG ticareti ile uraamaz.
(2) Kurul yeleri, greve balamadan nce maliki olduklar Hazine
Mstearl tarafndan karlan borlanmaya ilikin menkul kymetler dndaki,
elektrik ve doal gaz piyasalarnda faaliyet gsteren tzel kiilere
veya bunlarn itiraklerine ait her trl hisselerini ya da menkul
kymetlerini nc dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar shri
hsmlar dndakilere, grev srelerinin balamasndan itibaren otuz gn
iinde satmak veya devretmek suretiyle elden karmak zorundadr.
(3) Kurul yelerinin eleri ve birinci dereceye kadar kan hsmlar,
elektrik ve doal gaz ile petrol ve LPG piyasalarnda faaliyet
gsteren kamu kurum ve kurulular dndaki tzel kiiliklerde ya da
bunlarn itiraklerinde Kurul yelerinin atanmasndan sonra ve yelik
sresi boyunca grev alamaz ya da bu tr ilere ortak olamazlar ve bu
tzel kiilerden ya da itiraklerden gelir salayacak ya da
salayabilecek dorudan ya da dolayl ilikiye giremez ve elektrik
enerjisi ticareti ve doal gaz ticareti ile petrol ve LPG ticareti
ile uraamaz.
(4) Kurul yeleri ve Kurum personeli, Kurumla ilgili gizlilik
tayan bilgileri ve elektrik enerjisi ve doal gaz ile petrol ve LPG
sektrnde yer alan gerek ve tzel kiilere ait her trl srlar,
grevlerinden ayrlm olsalar bile aklayamaz, kendilerinin veya
bakalarnn menfaatine kullanamaz.
(5) Kurul yelerinin grev sreleri dolmadan grevlerine son
verilemez. Ancak, bu maddedeki yasaklar ihlal ettii veya bu Kanun
ile kendilerine verilen grevler ile ilgili olarak iledii sulardan
dolay haklarnda mahkumiyet karar kesinleen Kurul Bakan ve yeleri,
657 sayl Devlet Memurlar Kanunu uyarnca Devlet memuru olmak iin
aranan artlar kaybettikleri tespit edilen veya aydan fazla bir sre
ile hastalk, kaza veya baka bir nedenle grevlerini yapamaz durumda
olan veya grev sresinin kalan ksmnda grevine devam edemeyecei, aylk
sre beklenmeksizin tam teekkll bir hastaneden alnacak heyet raporu
ile tevsik edilen Kurul yeleri, sreleri dolmadan Bakanlar Kurulu
tarafndan grevden alnr. Yemin ve mal beyanMADDE 7 (1) Kurul yeleri,
Yargtay Birinci Bakanlk Kurulu huzurunda grevlerinin devam sresince
Kurulun ilerini tam bir dikkat ve drstlk ile yrteceklerine, bu
Kanunun hkmlerine ve ilgili mevzuata aykr hareket etmeyeceklerine
ve ettirmeyeceklerine dair yemin eder.
(2) Yemin iin yaplan bavuru Yargtayca acele ilerden saylr.
(3) Kurul yeleri yemin etmedike greve balayamaz.
(4) Kurul yeleri greve balama ve grevden ayrlma tarihlerinden
itibaren bir ay iinde ve grevleri devam ettii srece her iki ylda
bir mal beyannda bulunmak zorundadr.
Kurul almalar ve toplantlar, Kurul onaylar, yllk rapor ve
denetim MADDE 8 (1) Kurulun alma usul ve esaslar ile bavurularda
takip edecei usuller ynetmeliklerle dzenlenir.
a) Kurul en az haftada bir defa olmak zere, gerekli grd sklkta
toplanr. Toplanty Kurul Bakan veya yokluunda kinci Bakan ynetir.
Her bir toplantnn gndemi toplantdan nce Bakan ya da yokluunda kinci
Bakan tarafndan hazrlanarak Kurul yelerine bildirilir.
Kurul salt ounlukla toplanr ve kararlar toplantya katlanlarn
ounluunun oyu ile alnr.
Kurul yeleri, kendileri ve nc dereceye kadar kan ve ikinci
dereceye kadar shri hsmlaryla ilgili olaylarda mzakere ve oylamaya
katlamaz.
b) Tzel kiiler her trl onay ve lisanslarla ilgili ilemlerde
ynetmeliklerde belirlendii ekilde bavuruda bulunur.
Piyasada faaliyet gsteren tzel kiilerin ortaklk yaplarnda
herhangi bir nedenle yzde on veya daha fazla, halka ak irketlerde
ise yzde be veya daha fazla bir sermaye pay deiimi veya bu tzel
kiilerin birlemeleri veya herhangi bir tzel kiinin konsolidasyon,
kontroln deimesi, sat, devir veya dier dzenlemeler ile tzel kiilik
yapsnn deiiklie uramas ya da bir tzel kiinin sahibi olduu retim,
iletim veya datm tesislerinin nemli bir ksmnda herhangi bir sat,
devir veya dier bir dzenleme sonucu deiiklik olmas durumunda, Kurul
onay alnmas gereklidir. Kurul onay alnmasna dair usul ve esaslar
ynetmelikle belirlenir. (Ek hkm:18/4/2001-4646/17.md.) Elektrik
piyasasnda faaliyet gsteren tzel kiilerin ortaklk paylar ile ilgili
hususlar doal gaz piyasasna ynelik retim yapan tesislere
uygulanmaz. Ancak, doal gaz depolama tesisleri bu kapsam
dhilindedir.
Piyasada gerekletirilecek ve 4054 sayl Rekabetin Korunmas
Hakknda Kanunun 7 nci maddesi kapsamna giren birleme ve
devralmalarda Rekabet Kurulunun izin verme yetkisi sakldr.
c) Kurul, bir nceki mali yl iin, en ge bir sonraki yln Nisan
aynn sonuna kadar yazl bir yllk raporu bilgi iin Bakanla gnderir.
Raporda, konsolide edilmi gelir tablolar, bilanolar ve yllk
faaliyetleri esas alan kapsaml mali tablolar yer alr.
d) (Deiik:18/4/2001-4646/17.md.) Kurum, Babakanlk Yksek
Denetleme Kurulu tarafndan denetlenir.
Kurum personelinin stats, atanma usul ve zlk haklar
MADDE 9 (1) Kurumun hizmet birimleri; Kurum grev ve yetkilerinin
gerektirdii sayda daire bakanlklar eklinde tekilatlanm ana hizmet
birimleri, danma birimleri ve yardmc hizmet birimlerinden oluur.
Kurumun hizmet birimleri ile bunlarn grev ve sorumluluklar, kadro
unvanlar ve saylar Kurulun nerisi zerine Bakanlar Kurulu tarafndan
karlacak ynetmelikle dzenlenir.
(2) Kurum hizmetlerinin gerektirdii asli ve srekli grevler,
idari hizmet szlemesi ile szlemeli olarak istihdam edilen personel
eliyle yrtlr. Kurum personeli cret ve mali haklar dnda 657 sayl
Devlet Memurlar Kanununa tabidir.
(3) Kurum iin altklar sre zarfnda, tm personelin, Kurumdaki
grevlerine balamadan nceki sosyal gvenlik kurumlar tarafndan
salanan her trl haklar sakl kalr.
(4) Yerli ve yabanc uzmanlar, birinci fkrada belirtilen
ynetmelik kapsamnda, Bakanln hazrlayp Kurulun onay ile yrrle
konacak ynetmelik esaslarna gre istihdam edilebilir.
(5) Kurum personeli, uzmanlk gerektiren grevlerde Bakanlk, bal
ve ilgili kurulular ile enerjiye ilikin konularla itigal eden dier
kamu kurum ve kurulularnda grev yapan personel arasndan alt kurulu
veya kurumun izni ile Kurul tarafndan atanr.
(6) Kamu kurum ve kurulular dndan yaplacak atamalara ve personel
kariyer sisteminin oluturulmasna dair dzenleme karlacak ynetmelikle
belirlenir.
(7) Kurul yeleri ve Kurum personelinin ayrca 657 sayl Devlet
Memurlar Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5),
(6) ve (7) numaral alt bentlerinde belirtilen artlar tamalar
zorunludur.
(8) Kurul Bakan ve Kurul yeleri ile dier Kurum personeli, 5434
sayl Trkiye Cumhuriyeti Emekli Sand Kanununa tabidir. Kurul Bakan
ve yeliklerine atananlarn Kurulda grev yaptklar srece eski grevleri
ile olan ilikileri kesilir. Ancak 657 sayl Devlet Memurlar Kanunu
veya zel mevzuatla dzenlenmi personel rejimine tabi olanlar
Kuruldaki grevleri sona erdikten sonra, bavurular halinde bu
Kanunun 6 nc maddesi hkmleri sakl kalmak kaydyla ilgili Bakan
tarafndan mkteseplerine uygun bir kadroya atanrlar. Akademik
unvanlarn kazanlmas iin gerekli artlar sakldr.
(9) (Deiik cmle:18/4/2001-4646/18.md.) Emeklilik asndan Kurum
personelinin durumu, Bakanlk tarafndan hazrlanacak ve Bakanlar
Kurulu tarafndan karlacak ynetmelikle dzenlenir. Buna bal olmakszn,
emeklilik konusunda, Kurul Bakannn Bakanlk Mstearna, Kurul
yelerinin ise Bakanlk Mstear Yardmcsna denk statlerinin olduu kabul
edilir.
(10) Kurul Bakan ve Kurul yelerinin aylk net cretleri, en yksek
Devlet memurunun her trl demeler dahil aylk net cretinin iki katn
gememek zere, Bakanln teklifi zerine Bakanlar Kurulu tarafndan
tespit edilir.
(11) Kurum personelinin cret ve dier mali haklar, Bakanlar
Kurulunca belirlenecek esaslar erevesinde Bakanln teklifi zerine
Kurulca tespit edilir.
(12) Kurul Bakan, Kurul yeleri ve Kurum personeli ile vekalet ve
istisna akdi ile hizmet verenlerin grevlerinin ifas srasnda
yaptklar masraflardan hangilerinin Kurum btesinden karlanabileceine
dair usul ve esaslar ynetmelikle belirlenir.
(13) (Ek:4/12/2003-5015/26.md.) Kamu kurum ve kurulularnda en az
be yl sre ile grev yapan ve en az drt yl sreli eitim veren yksek
renim kurumlarndan mezun olan ve kamu personeli dil snav sonucu A
derecesinde dil bildiini belgeleyenler veya zel sektrde be yldan
fazla hizmeti olup yksek renim ile dil konusunda ayn artlar haiz
olanlardan, hizmetine ihtiya bulunanlar, bu kurum ve kurulularda
fiilen alm olduklar sreler de dikkate alnarak derece ve kademeleri
tespit edilmek suretiyle, 31.12.2004 tarihine kadar Kurumda
durumlarna uygun bo kadrolara 657 sayl Kanunun snav ve adaylk
hkmlerine uyulmakszn uzman olarak atanabilirler. Bu zelliklere
sahip olmayan Petrol leri Genel Mdrl personeli de, istekleri
halinde ve Kurum ile Petrol leri Genel Mdrlnn mutabakat alnmak
artyla, Kurumda bro personeli olarak grevlendirilebilir. 4857 sayl
Kanunu hkmlerine gre istihdam edilmekte olanlarn bu hkme istinaden
Kurum kadrolarna atanmalar, anlan Kanun hkmleri kapsamnda
deerlendirilir ve kdem tazminatlar kurumlar tarafndan denir.
(14) (Ek:4/12/2003-5015/26.md.) Bu Kanunun yrrle girdii tarihten
itibaren ay ierisinde Kurulun nerisi zerine Bakanlar Kurulunca
karlacak ynetmelikle Kurumun tekiltlanmas yeniden yaplr. Kurumda
cret ve mal haklar dnda 657 sayl Devlet Memurlar Kanununa tbi
olarak idar hizmet szlemesi ile szlemeli olarak istihdam edilen
personelden; Kurum tekilt yapsndaki deiiklik sebebiyle kadrosu
kaldrlan, deitirilen veya tekilt kadrolarnn hizmet icaplarna
nitelikleri uygun olmad Kurulca tespit edilen ihtiya fazlas
personel yukardaki ynetmeliin yrrle girdii tarihten itibaren bir ay
ierisinde Devlet Personel Bakanlna bildirilir ve bu Bakanlka onbe
gn ierisinde ilgililerin kamu kurum ve kurulularna atama teklifi
yaplr. Kamu kurum ve kurulular, atama teklifi yaplan ilgili
personeli durumlarna uygun bo kadrolara on gn ierisinde atarlar. Bu
ekilde atanan personelin ie balama srelerine ve ie balamamalar
halinde yaplacak ilemlere ilikin olarak 657 sayl Devlet Memurlar
Kanununun 62 ve 63 nc maddeleri hkmleri uygulanr. Kurum
personelinden dier kamu kurum ve kurulularna atananlarn yeni
grevlerine balayacaklar tarihe kadarki geecek srede cret ve mal
haklar Kurumca denir. Kurumun gelirleri, mal ve varlklar
MADDE 10 (1) Kurumun gelirleri Kurumun btesini oluturur ve
aadaki gelir kalemlerinden oluur:
A) (Ek:18/4/2001-4646/19.md.) Kurumun elektrik piyasas ile
ilgili gelirleri aadaki gelir kalemlerinden oluur:
a) Lisans alma, lisans yenileme, lisans tadili, lisans sureti
kartma ve yllk lisans bedelleri.b)Yayn gelirleri ve sair
gelirler.
c)Ayrntlar kamuoyuna duyurulmak kaydyla ve piyasann geliimine
dair ett ve proje almalarnn finansmannda kullanlmak zere
uluslararas kurum ve kurulular tarafndan verilecek hibeler.
d) Kurul tarafndan verilen idari para cezalarnn yzde
yirmibei.
e)letim tarifesinin en fazla yzde biri oranndaki iletim ek
cretleri.
B) (Ek:18/4/2001-4646/19.md.) Kurumun doal gaz piyasas ile
ilgili gelirleri aadaki gelir kalemlerinden oluur:
a) Katlma pay,
b) Lisans, sertifika, onay ve vize ilemleri zerinden alnacak
bedeller.
c) Yayn ve sair gelirler.
d) Ayrntlar kamuoyuna duyurulmak kaydyla ve piyasann geliimine
dair ett ve proje almalarnn finansmannda kullanlmak zere
uluslararas kurum ve kurulular tarafndan verilecek hibeler.
Katlma paynn mkellefi, lisans ve sertifika sahibi olan tzel
kiilerdir. Katlma pay, anlan mkelleflerin yllk faaliyet dnemine
ilikin olarak dzenleyecekleri gelir tablolarnda yer alan safi sat
haslat tutarnn, Kurulca % 0,2 (binde iki) orann amayacak ekilde
belirlenecek katlma pay oran ile arpm sonucu bulunur. Yl ierisinde
uygulanacak katlma pay oran, bir nceki yln Aralk ay ierisinde ilan
edilir.
C) (Ek:4/12/2003-5015/27.md.) Kurumun petrol piyasas ile ilgili
gelirleri aadaki kalemlerden oluur:
a) Katlma pay.
b) Lisans, onay, izin ve vize ilemleri zerinden alnacak
bedeller.
c) Yayn ve sair gelirler.
d) Ayrntlar kamuoyuna duyurulmak kaydyla ve piyasann geliimine
dair ett ve proje almalarnn finansmannda kullanlmak zere
uluslararas kurum ve kurulular tarafndan verilecek hibeler.
(a) alt bendindeki katlma paynn mkellefi; rafinaj, ileme, datc,
iletim, tama, ihrakiye, depolama, bayi ve madeni ya retim lisans
sahibi gerek ve tzel kiilerdir. Mterek lisans sahipleri katlma payn
toplam net satlar zerinden der. Katlma pay, lisans sahiplerince
yllk gelir tablolarnda yer alan net satlar tutarnn binde biri orann
ve iki milyon ABD Dolarn amayacak ekilde Kurulca belirlenir. Yl
iinde uygulanacak katlma pay oran bir nceki yln Aralk ay iinde
aklanr.
Net sat haslat iinde yer almas halinde, yl iinde petrol iin
denen gmrk vergi, resim ve harlar ile zel Tketim Vergisi toplam net
satlar toplamndan tenzil edilir.
Katlma pay demekle ykml lisans sahipleri, herhangi bir bildirim
beklemeksizin her yl Mays ay sonuna kadar bir nceki yla ait bilano
ve gelir tablolarn Kuruma gndermek ve katlma paynn yarsn Haziran,
ikinci yarsn Kasm ay sonuna kadar demek zorundadr.
Sresinde beyan edilmeyen veya hatal beyan edilen katlma paylarna
ilikin ceza ve idar ilemler Kurumca tamamlanarak ilgili organlar
nezdinde adl ve idar ilemler balatlr. Sresinde denmeyen mal
ykmllkler ve gecikme zamlar hakknda 6183 sayl Amme Alacaklarnn
Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmleri uygulanarak ilgili vergi
daireleri aracl ile tahsili salanr.
D) (Ek:2/3/20055307/22.md.) Kurumun LPG piyasas ile ilgili
gelirleri aadaki kalemlerden oluur:
a) Katlma pay.
b) Lisans, onay, izin ve vize ilemleri zerinden alnacak
bedeller.
c) Yayn ve sair gelirler.
d) Ayrntlar kamuoyuna duyurulmak kaydyla ve piyasann geliimine
dair ett ve proje almalarnn finansmannda kullanlmak zere
uluslararas kurum ve kurulular tarafndan verilecek hibeler.
(a) alt bendindeki katlma paynn mkellefi; Svlatrlm Petrol Gazlar
(LPG) Piyasas Kanunu ve Elektrik Piyasas Kanununda Deiiklik
Yaplmasna Dair Kanuna gre retim, datm, dolum ve otogaz bayii lisans
sahibi gerek ve tzel kiilerdir. Svlatrlm Petrol Gazlar (LPG)
Piyasas Kanunu ve Elektrik Piyasas Kanununda Deiiklik Yaplmasna
Dair Kanuna gre lisans alarak faaliyet gsteren lisans veya mterek
lisans sahipleri, katlma payn toplam net akaryakt ve LPG satlar
zerinden der. Katlma pay, lisans sahiplerince yllk gelir
tablolarnda yer alan net satlar tutarnn binde biri orann ve
ikimilyon ABD Dolarn amayacak ekilde Kurulca belirlenir. Yl iinde
uygulanacak katlma pay oran bir nceki yln aralk ay iinde
aklanr.
Net sat hslat iinde yer almas halinde, yl iinde LPG iin denen
gmrk vergi, resim ve harlar ile zel tketim vergisi toplam net
satlar toplamndan tenzil edilir.
Katlma pay demekle ykml lisans sahipleri, herhangi bir bildirim
beklemeksizin her yl mays ay sonuna kadar bir nceki yla ait bilano
ve gelir tablolarn Kuruma gndermek ve katlma paynn yarsn haziran,
ikinci yarsn kasm ay sonuna kadar demek zorundadr.
Sresinde beyan edilmeyen veya hatal beyan edilen katlma paylarna
ilikin ceza ve idar ilemler Kurumca tamamlanarak ilgili organlar
nezdinde adl ve idar ilemler balatlr. Sresinde denmeyen mal
ykmllkler ve gecikme zamlar hakknda 6183 sayl Amme Alacaklarnn
Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmleri uygulanarak ilgili vergi
daireleri aracl ile tahsili salanr.
(2) Kurumun gelirlerinin, giderlerini karlamas esastr. Kurumun
gelir fazlas ertesi yln Mart ay sonuna kadar genel bteye aktarlr.
Kurumun gelirleri, Kurulun uygun grd bankalarda alacak hesaplarda
tutulur. Kurumun gelirleri bu Kanunda belirtilen grevlerini tam
olarak yerine getirebilmesi iin yeterli dzeye gelinceye kadar,
gerekli mali kaynak genel bteden karlanr.
(3) Kurumun mal ve varlklar Devlet mal saylr, haczedilemez,
rehnedilemez.
KNC BLM
Yaptrmlar ve Dava Hakk
Yaptrmlar ve yaptrmlarn uygulanmasnda usul
MADDE 11 (1) Kurul, piyasada faaliyet gsteren tzel kiilere
aadaki yaptrm ve cezalar uygular:
a) (Deiik:10/5/2006-5496/3.md.) Kurul tarafndan bilgi isteme
veya yerinde inceleme hallerinde; istenen bilgilerin yanl, eksik
veya yanltc olarak verildiinin saptanmas veya hi bilgi verilmemesi
ya da yerinde inceleme imknnn verilmemesi hallerinde, onbe gn iinde
bilgilerin doru olarak verilmesi ve/veya inceleme imknnn salanmas
ihtar edilir. Yaplan yazl ihtara ramen aykr durumlarn devam
ettirenlere, ikiyzbin Yeni Trk Liras idar para cezas verilir.
b) (Deiik:10/5/2006-5496/3.md.) Bu Kanun hkmlerine ve karlan
ynetmelik, talimat ve teblilere aykr hareket edildiinin saptanmas
hlinde, aykrln otuz gn iinde giderilmesi ihtar edilir ve yaplan
yazl ihtara ramen aykr durumlarn devam ettirenlere, ikiyzellibin
Yeni Trk Liras idar para cezas verilir.
c) (Deiik:10/5/2006-5496/3.md.) Lisans genel esaslar ve
ykmllklerinden herhangi birinin yerine getirilmediinin saptanmas
hlinde, otuz gn iinde dzeltilmesi ihtar edilir. Yaplan yazl ihtara
ramen aykr durumlarn devam ettirenlere, yzbin Yeni Trk Liras idar
para cezas verilir.
d) (Deiik:10/5/2006-5496/3.md.) Lisans mracaatnda veya lisans
yrrl srasnda, lisans verilmesinde aranan artlar konusunda, gerek d
belge sunulmas veya yanltc bilgi verilmesi veya lisans verilmesini
etkileyecek lisans artlarndaki deiikliklerin Kurula bildirilmemesi
hlinde lisans iptal edilir. Ancak, anlan gerek d belge veya yanltc
bilgi veya lisans artlarndaki deiikliin dzeltilmesinin mmkn grlmesi
hlinde, otuz gn iinde dzeltilmesi ihtar edilir. Yaplan yazl ihtara
ramen aykr durumlarn devam ettirenlere, drtyzbin Yeni Trk Liras
idar para cezas verilir.
e) (Deiik:10/5/2006-5496/3.md.) Lisans sresi boyunca itirak
ilikisi yasana aykr davranta bulunulmas hlinde, otuz gn iinde
itirak ilikisinin dzeltilmesi ihtar edilir. Yazl ihtara ramen aykr
durumlarn devam ettirenlere, drtyzellibin Yeni Trk Liras idar para
cezas verilir.
f) (Deiik:10/5/2006-5496/3.md.) Piyasada lisans kapsam dnda
faaliyet gsterildiinin saptanmas hlinde, onbe gn iinde kapsam d
faaliyetin veya aleyhe faaliyetin durdurulmas ihtar edilir. Yaplan
yazl ihtara ramen aykr durumlarn devam ettirenlere, beyzbin Yeni
Trk Liras idar para cezas verilir.
g) Lisans verilmesine esas olan artlarn lisansn yrrl srasnda
ortadan kalktnn veya bu artlarn batan mevcut olmadnn saptanmas
halinde lisans iptal edilir.
(2) (Deiik:10/5/2006-5496/3.md.) Yukardaki para cezalarn
gerektiren fiiller iin Kurul, fiilin niteliine gre ihtar srelerini
farkl uygulayabilir. Sz konusu para cezalarnn uygulanmasn takiben
para cezasna konu fiilin; verilen ihtar sresi ierisinde
giderilmemesi veya tekrarlanmas hllerinde para cezalar, her
defasnda bir nceki cezann iki kat orannda artrlarak uygulanr. Bu
cezalarn verildii tarihten itibaren iki yl iinde idar para cezas
verilmesini gerektiren ayn fiil ilenmedii takdirde nceki cezalar
tekrarda esas alnmaz. Ancak, ayn fiilin iki yl iinde tekrar
ilenmesi hlinde artrlarak uygulanacak para cezasnn tutar, cezaya
muhatap tzel kiinin bir nceki mal ylna ilikin bilanosundaki
gayrisafi gelirinin yzde onunu aamaz. Cezalarn bu dzeye ulamas
hlinde Kurul, lisans iptal edebilir.
(3) Bu maddenin birinci fkrasnn (c) veya (d) bendinde saylan
ihlallerde Kurul, fiilin arlna gre idari para cezas uygulamakszn
lisans dorudan iptal eder.
(4) Datm blgeleri iin lisansn iptal edilmesinin zorunlu hale
gelmesi durumunda Kurul hizmetin aksamamas iin gerekli tedbirleri
nceden almak suretiyle lisans iptal eder. Tesislerin mlkiyetini
elinde bulunduran lisans sahibinin nam ve hesabna yzyirmi gn
ierisinde ilgili tesisin sat iin ihaleye klr. Uygulamaya ilikin
usul ve esaslar ynetmeliklerde belirlenir.
(5) Bu maddede dzenlenen tm idari para cezalar hibir ekilde
ilgili cezay deyen tzel kii tarafndan hazrlanacak tarifelerde
maliyet unsuru olarak yer almaz.
(6) (Deiik:23/1/2008-5728/479.md) Bu Kanun hkmlerine gre verilmi
olup da tahsil edilen idar para cezalarnn yzde onu Kurum hesabna
aktarlr.
(7) (Mlga:23/1/2008-5728/578.md)
(8) (Mlga:23/1/2008-5728/578.md)
(9) (Mlga:23/1/2008-5728/578.md)
(10) (Mlga:23/1/2008-5728/578.md)
(11) (Mlga:23/1/2008-5728/578.md)
(12) (Mlga:23/1/2008-5728/578.md)
Dava hakk
MADDE 12 (1),(Deiik:05/7/2012-6352/64.md) dari yaptrm kararlarna
kar yetkili idare mahkemesinde dava alabilir. Kurul kararlarna kar
alan her trl dava ncelikli ilerden saylr.NC BLM
Tarifeler, Tketicilerin Desteklenmesi, zelletirme ve Dier
Hkmler
Tarifeler ve tketicilerin desteklenmesi
MADDE 13 (1) Bu Kanun kapsamnda dzenlenen tarifeler, tarifelerin
uygulanmas ve tketicilerin desteklenmesine ilikin usul ve esaslar
unlardr:
a) Tarifeler:
Bu ksmda dzenlenen ve bir sonraki yl uygulanmas nerilecek
tarifeler, ilgili tzel kii tarafndan bu Kanun hkmleri dorultusunda
ve kendisine Kurul tarafndan verilen lisanstaki hkmler uyarnca her
yl ekim aynn sonuna kadar hazrlanr ve Kurul onayna sunulur. Kurul,
bu bavurularn ilgili lisans hkmlerine uygun olduunu tespit etmesi
halinde, bu bavurular ayn yln 31 Aralk tarihini gemeyecek ekilde
onaylar.
Lisans sahibinin, bir sonraki yl boyunca tarifelerde yapaca aylk
enflasyon ve lisansnda belirtilen dier hususlarla ilgili
ayarlamalar da Kurul onaynda yer alr. Bu tr fiyat ayarlamalar ile
ilgili formller Kurum tarafndan bu Kanun hkmleri dorultusunda
verilen her lisansta bulunur. Fiyat yaps iinde, sz konusu tzel
kiinin piyasa faaliyetleri ile dorudan ilikili olmayan hibir unsur
yer alamaz. Trkiye Elektrik letim Anonim irketi tarafndan
uygulanacak iletim ek creti bu hkmn istisnasn oluturur.
Her lisansta yer alan fiyat formlleri ancak sz konusu lisansta
belirtilen zamanlarda ve/veya koullarda tadil edilebilir.
Kurul onayl tarifelerin hkm ve artlar, bu tarifelere tabi olan
tm gerek ve tzel kiileri balar. Bir gerek veya tzel kiinin tabi
olduu tarifede ngrlen demelerden herhangi birisini yapmamas
halinde, sz konusu hizmetin durdurulmasn da ieren usul ve esaslar
ynetmelikle dzenlenir.
Tarife onay gerektiren bir lisansn verilmesi ile birlikte, iinde
bulunulan yla ait tarife de Kurulca incelenerek onaylanr.
b) Kurulca dzenlemeye tabi tarife trleri unlardr:
1. Balant ve Sistem Kullanm Tarifeleri: Balant ve sistem kullanm
tarifeleri, ilgili balant ve sistem kullanm anlamalarna dhil
edilecek olan ve iletim sistemi ya da bir datm sistemine balant ve
sistem kullanm iin eit taraflar arasnda ayrm yaplmamas esasna dayal
fiyatlar, hkmleri ve artlar ierir.
Balant fiyatlar, ebeke yatrm maliyetlerini kapsamaz. Balant
fiyat, balant yapm olan tzel kiinin namna oluan masraflar ile
snrldr.
2. letim Tarifesi: Trkiye Elektrik letim Anonim irketi tarafndan
hazrlanacak olan iletim tarifesi, retilen, ithal veya ihra edilen
elektrik enerjisinin iletim tesisleri zerinden naklinden yararlanan
tm kullanclara eit taraflar arasnda fark gzetmeksizin uygulanacak
fiyatlar, hkmleri ve artlar ierir. Trkiye Elektrik letim Anonim
irketinin yapaca ebeke yatrmlar ve iletim ek cretleri iletim
tarifesinde yer alr.
3. Toptan Sat Tarifesi: Trkiye Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim
irketi tarafndan hazrlanacak toptan sat tarifesi, toptan satlar iin
Trkiye Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim irketinin elektrik
enerjisi satma ykmll olan tm gerek ve tzel kiilere eit taraflar
arasnda fark gzetmeksizin uygulayaca fiyatlar, hkmleri ve artlar
ierir.
Toptan sat tarifesinin belirlenmesinde Kurul, satn alnan
elektrik enerjisinin ortalama fi-yatnn yanstlmasn ve Trkiye
Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim irketinin mali ykmllklerini
yerine getirebilme kapasitesini esas alr.
4. Datm Tarifeleri: Datm irketleri tarafndan hazrlanacak olan
datm tarifeleri, elektrik enerjisinin datm tesisleri zerinden
naklinden yararlanan tm gerek ve tzel kiilere eit taraflar arasnda
fark gzetmeksizin uygulanacak datm hizmetine ilikin fiyatlar,
hkmleri ve artlar ierir.
5. Perakende Sat Tarifeleri: letim sistemine dorudan bal olanlar
dndaki tketiciler iin, eit taraflar arasnda ayrm gzetmeksizin
uygulanacak fiyatlar, hkmleri ve artlar ierir.
Serbest olmayan tketiciler iin geerli olacak perakende sat
tarifeleri, perakende sat lisans sahibi datm irketi ve/veya
perakende sat irketleri tarafndan nerilir ve Kurul tarafndan
incelenerek, onaylanr.
letim sistemine dorudan bal olanlar dndaki serbest tketiciler
iin geerli olacak perakende sat tarifeleri de bu tketiciler ikili
anlamalarla kendi tedarikilerini seene kadar, bulunduklar datm
blgesindeki perakende sat lisans sahibi datm irketi ve/veya
perakende sat irketleri tarafndan nerilir ve Kurul tarafndan
incelenerek onaylanr.
Perakende sat lisans sahibi irketlerin lisanslarnda, elektrik
enerjisi tketim miktarlarna gre deien tipte tarifelerin ve/veya
fiyat aralklarnn uygulanmasna ilikin ykmllkler yer alabilir ve buna
dair ayrntlar lisans kapsamnda tanmlanr.
c) Tketicilerin Desteklenmesi:
Belirli blgelere ve/veya belirli amalara ynelik olarak
tketicilerin desteklenmesi amacyla sbvansiyon yaplmas gerektiinde,
bu sbvansiyon fiyatlara mdahale edilmeksizin, miktar ile esas ve
usulleri Bakanln teklifi ve Bakanlar Kurulu karar ile belirlenmek
zere sz konusu tketicilere geri deme eklinde yaplr.
Elektrik enerjisinin kalitesizliinden ve/veya kesintilerinden
kaynaklanan zarar ve hasarlarn tazmini hususu, tketicilerin muhatap
olduu lisans sahibi tzel kiilerin lisanslarnda ve szlemelerinde yer
alr. Uygulamaya ilikin usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.
zelletirme
MADDE 14 (1) Bakanlk, TEDA, Elektrik retim Anonim irketi,
bunlarn messese, bal ortaklk, itirak, iletme ve iletme birimleri
ile varlklarnn zelletirilmesine ynelik neri ve grlerini zelletirme
daresi Bakanlna bildirir. zelletirme ilemleri, 4046 sayl zelletirme
Uygulamalarnn Dzenlenmesine ve Baz Kanun ve Kanun Hkmnde
Kararnamelerde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun hkmleri dairesinde
zelletirme daresi Bakanl tarafndan yrtlr.
(2) (Ek:10/5/2006-5496/4.md.) TEDA'n faaliyet alannda yer alan
ve datm faaliyeti iin gerekli olan iletme ve varlklar zerinde,
mlkiyeti sakl kalmak kayd ile TEDA ile belirlenen datm blgelerinde
faaliyet gstermek zere kurulan elektrik datm irketleri arasnda
iletme hakk devir szlemesi dzenlenebilir.
(3) Bu zelletirme uygulamalar erevesinde, bu Kanunda belirtilen
piyasa faaliyetlerinde yer alan gerek ve tzel kiilerden, yabanc
gerek ve tzel kiiler elektrik retim, iletim ve datm sektrlerinde,
sektrel bazda kontrol oluturacak ekilde pay sahibi olamazlar.(4)
(Ek:9/7/2008-5784/4.md.) Elektrik retim Anonim irketi ve/veya
messese, bal ortaklk, itirak, iletme ve iletme birimleri ile
varlklar zelletirme programna alnsa bile bunlarn bal olduklar
Bakanlk veya kurumlar ile ilgileri ve mlkiyetinin bal bulunduklar
kurum ve/veya kurululara aidiyeti aynen devam eder. Ancak, bu
kurulularn zelletirmeye hazrlanmalarna ynelik teknik, mali, idari
ve hukuki ilemler, personele ilikin ilemler ve zelletirilmelerine
ilikin i ve ilemler, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayl zelletirme
Uygulamalar Hakknda Kanun hkmleri erevesinde gerekletirilir. Ancak
bu kurulularn ve bu kapsamda oluturulabilecek yeni anonim
irketlerin ynetim kurulu bakanl ve yelikleri, denetim ve tasfiye
kurulu yelikleri ve genel mdrlkleri ile ait olduklar kurululardan
ayr olarak zelletirme programna alnan ve anonim irkete
dntrlmelerine gerek grlmeyen messeselerde, messese mdrlkleri ve
ynetim komitelerine, iletme ve iletme birimlerinde bunlarn
mdrlklerine yaplacak atamalar ve bu grevlerden alnma ilemlerine
ilikin olarak Babakana teklifte bulunma yetkisi Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanna aittir. Babakan bu maddeyle ilgili yetkisini
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanna devredebilir.
(5) (Ek:9/7/2008-5784/4.md.) Elektrik retim Anonim irketi
ve/veya messese, bal ortaklk, itirak, iletme ve iletme birimleri
ile varlklarnn zelletirilmelerinden elde edilen gelirlerin
zelletirme daresi Bakanl tarafndan yaplan masraflar dldkten sonra
kalan ksm izleyen onbe gn iinde zelletirme daresi Bakanlnca Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanl merkez demelerini yapan muhasebe birimi
hesaplarna aktarlr. Aktarlan bu tutarlar ayn birim tarafndan genel
btenin (B) iaretli cetveline zel gelir kaydedilir. Kaydedilen bu
tutarn yzde seksenini, enerji altyap yatrmlarnda kullanlmak zere;
Bakanlk grleri dorultusunda Trkiye Elektrik letim Anonim irketi,
Elektrik retim Anonim irketi, Trkiye Kmr letmeleri Kurumu ve Boru
Hatlaryla Petrol Tama Anonim irketine sermayeleri artrlmak
suretiyle ve yatrmlaryla ilikilendirilerek denmek zere Hazine
Mstearl btesine, yzde yirmisini ise enerji retimleri ile ilgili
hidroelektrik santrallerinin yatrmlarnda kullanlmak zere Devlet Su
leri Genel Mdrl btesine zel denek kaydetmeye Maliye Bakan
yetkilidir. zel gelir ve denek kaydedilen tutarlardan yl ierisinde
kullanlmayan ksmlar ertesi yl btelerine devren gelir ve denek
kaydetmeye Maliye Bakan yetkilidir. Yatrm denekleri yl yatrm
program ile ilikilendirilir.Dier hkmler
MADDE 15 a) Borlarn denmesi:
Trkiye Elektrik retim letim Anonim irketi tarafndan stlenilmi
olan bor ykmllklerinden, iletim faaliyeti ile ilgili olanlar Trkiye
Elektrik letim Anonim irketine, retim faaliyeti ile ilgili olanlar
Elektrik retim Anonim irketine, ilgili kurulularla Hazine Mstearl
arasnda mutabakat altm gn ierisinde salamak kaydyla devredilir. Bu
Kanun uyarnca yaplacak zelletirme, sat ve hisse devriyle ilgili
ilemler aamasnda, Hazine Mstearlnn taraf olduu veya garantr olduu i
ve d ikraz anlamalar erevesinde, ilgili elektrik retim ve iletim
tesislerinin finansman amacyla gerekletirilen yatrmlardan doan mali
ykmllkler, bu tesisleri devralan ilgili tzel kiinin ykmllkleri
arasnda yer almak zere Elektrik retim Anonim irketi, Trkiye
Elektrik letim Anonim irketi, Hazine Mstearl ve zelletirme daresi
Bakanl arasnda yaplacak protokol ile tespit edilir.
b) Piyasa Mali Uzlatrma Merkezi:
Trkiye Elektrik letim Anonim irketi bnyesinde yer alan Piyasa
Mali Uzlatrma Merkezi, Trkiye Elektrik letim Anonim irketi
tarafndan hazrlanan ve Kurulca onaylanan Dengeleme ve Uzlatrma
Ynetmelii hkmleri dorultusunda, gerekleen alm-satmlar ile szlemeye
balanm miktarlar arasndaki farklar esas alarak, piyasada faaliyet
gsteren tzel kiilerin borlu ya da alacakl olduklar tutarlar
hesaplamak suretiyle, mali uzlatrma sistemini altrr. Tzel kiiler,
Piyasa Mali Uzlatrma Merkezinin piyasada faaliyet gsteren tzel
kiilerin, Dengeleme ve Uzlatrma Ynetmelii uyarnca borlu ya da
alacakl olduklar tutarlar belirleyebilmesi iin, gerekli tm verileri
Piyasa Mali Uzlatrma Merkezine vermekle ykmldr.
Piyasa Mali Uzlatrma Merkezi hibir koulda kendi hesabna elektrik
enerjisi ve/veya kapasite alm-satm ya da farkl ekillerde ticareti
ile itigal edemez. Piyasa Mali Uzlatrma Merkezine verilen tm
veriler, dengeleme ve uzlatrma ynetmelii hkmleri uyarnca gizli
tutulur.
Piyasa Mali Uzlatrma Merkezinden, hizmet alan tzel kiiler,
dengeleme ve uzlatrma ynetmelii uyarnca ve bu ynetmeliin hkmleri
dorultusunda belirlenen bir creti derler.
c) (Deiik:10/5/2006-5496/5.md.) Kamulatrma:
Elektrik piyasasnda retim ve/veya datm faaliyetlerinde bulunan
lisans sahibi zel hukuk tzel kiilerinin kamulatrma talepleri Kurum
tarafndan deerlendirilir ve uygun grlmesi hlinde 2942 sayl
Kamulatrma Kanununda belirtilen esaslar dhilinde Kurumca kamulatrma
yaplr. Bu konuda Kurulca verilecek olan kamulatrma kararlar kamu
yarar karar yerine geer. Bu durumda kamulatrma bedelleri ile
kamulatrma ilemlerinin gerektirdii dier giderler kamulatrma
talebinde bulunan lisans sahibi tzel kii tarafndan denir.
Kamulatrlan tanmazn mlkiyeti, retim veya datm tesislerinin
mlkiyetine sahip olan ilgili kamu kurum veya kuruluuna, bunlarn
bulunmamas hlinde ise Hazineye ait olur. Hazine adna tescil edilen
tanmazlar zerinde Maliye Bakanlnca kamulatrma bedelini deyen lisans
sahibi zel hukuk tzel kiileri lehine bedelsiz irtifak hakk tesis
edilir. rtifak hakknn geerlilii lisansn geerlilik sresi ile snrldr.
Datm lisans sahibi tzel kiilerce yeni datm tesisleriyle ilgili
yaplan kamulatrmalarn gerektirdii kamulatrma bedelleri ile dier
giderler tarifeler yoluyla geri alnr. Lisansn sona ermesi veya
iptali hlinde, lisans sahibi tzel kiiler tarafndan denmi bulunan
kamulatrma bedelleri iade edilmez. Ancak, datm lisansnn sresi
sonunda tarifeler yoluyla geri alnmayan kamulatrma bedelleri iade
edilir.
(Deiik cmle:9/7/2008-5784/5.md.) Kamu tzel kiiliini haiz lisans
sahibi tzel kiilerce yrtlen retim, iletim veya datm faaliyetleri
iin gerekli olan tanmazlarla ilgili kamulatrma ilemleri, bu tzel
kiiler tarafndan yaplr ve kamulatrlan tanmazlar retim, iletim veya
datm tesislerinin mlkiyetine sahip olan ilgili kamu tzel kiileri
adna tescil edilir. Ancak 3/3/2001 tarihinden sonra retim, datm
veya iletim lisans sahibi kamu tzel kiileri lehine ve bu Kanunun
yrrle girdii tarihe kadar Hazine adna kamulatrlan tanmazlar bu kamu
tzel kiilerine bedelsiz olarak devredilir.
4046 sayl zelletirme Uygulamalar Hakknda Kanun erevesinde
zelletirilen lisans sahibi tzel kiilerin faaliyette bulunduu datm
blgelerinde, zelletirme tarihi itibaryla mevcut olan datm
tesisleriyle ilgili kamulatrma ilemleri yaplmam tanmazlarn
kamulatrma bedelleri ve dier giderler lisans sahibi tzel kii
tarafndan denir. Bu giderlere ilikin belgelerin ibraz edilmesinden
sonra, en ge otuz gn ierisinde, bteden lisans sahibi tzel kiiye
deme yaplr.
zel hukuk tzel kiilerince yrtlen retim veya datm faaliyetleri
iin gerekli olan Hazineye ait tanmazlar dndaki kamu kurum veya
kurulularna ait tanmazlar, Kurumca 2942 sayl Kamulatrma Kanununun
30 uncu maddesi uygulanarak temin edilir. Bu tanmazlar retim veya
datm tesislerinin mlkiyetine sahip olan ilgili kamu kurum veya
kuruluuna, bunlarn bulunmamas hlinde ise Hazineye ait olur.
d) (Deiik:10/5/2006-5496/5.md.) rtifak Hakk, Kullanma zni ve
Kiralama:
Piyasada retim veya datm faaliyetinde bulunan lisans sahibi zel
hukuk tzel kiileri, faaliyetleri ile ilgili olarak Hazinenin
mlkiyetindeki veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmazlar
zerinde irtifak hakk tesisi, kullanma izni veya kiralama
yaplabilmesi iin Kurumdan talepte bulunur. Bu talebin Kurulca uygun
grlmesi hlinde, ilgili mevzuat uyarnca Maliye Bakanl ile lisans
sahibi zel hukuk tzel kiileri arasnda lisans sresi ile snrl olmak
zere irtifak hakk tesisi, kullanma izni veya kiralama szlemesi
dzenlenir. Bu szlemelerde, szlemenin geerliliinin lisansn geerlilik
sresi ile snrl olaca hkm yer alr. Bu ekilde tesis edilen irtifak
hakk, kullanma izni veya kiralama bedelini deme ykmll, lisans
sahibi zel hukuk tzel kiisine aittir.
Piyasada kamu tzel kiiliini haiz lisans sahibi tzel kiilerce
yrtlen retim, datm veya iletim faaliyetleri iin gerekli olan,
Hazinenin mlkiyetindeki veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki
tanmazlarla ilgili olarak irtifak hakk tesisinin veya kullanma izni
verilmesinin talep edilmesi hlinde, Maliye Bakanl tarafndan ilgili
kamu tzel kiileri lehine lisans sresince bedelsiz irtifak hakk
tesis edilir veya kullanma izni verilir.
e) (Ek:10/5/2006-5496/5.md.) (Mlga:23/1/2008-5728/578.md)
f) (Ek:9/7/2008-5784/5.md.) Kurumca bu Kanuna gre yaplacak her
trl tebligat hakknda 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayl Tebligat Kanunu
hkmleri uygulanr, ancak ilanen yaplacak tebligatlar Resmi Gazetede
yaymlanr.g) (Ek:9/7/2008-5784/5.md.) Elektrik enerjisi retim,
iletim ve datm faaliyeti gsteren kamu tzel kiileri, gerekli
hallerde retim, iletim ve datm tesislerinin iletilmesi ve bakm
onarm ilerini tabi olduklar ihale mevzuat erevesinde hizmet alnmas
yoluyla yaptrabilirler.Uygulanmayacak hkmler
MADDE 16 (1) Kurum; 1050 sayl Muhasebei Umumiye Kanunu, 2886
sayl Devlet hale Kanunu ve 6245 sayl Harcrah Kanununa tbi deildir.
Kurum ve Kurumun gelirleri her trl vergi, resim ve hartan muaftr.
Kurum tarafndan alacak davalarda teminat aranmaz.
Deitirilen ve kaldrlan hkmler
MADDE 17 (a) (2886 sayl Devlet hale Kanununun 64 nc maddesi ile
ilgili olup yerine ilenmitir.)
(b) (3154 sayl Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlnn Tekilat ve
Grevleri Hakknda Kanunun 2 ve 10 uncu maddesi ile ilgili olup
yerine ilenmitir.)
(c) (28/5/1986 tarihli ve 3291 sayl 1211 Sayl Trkiye Cumhuriyet
Merkez Bankas Kanunu, 3182 Sayl Bankalar Kanunu, 2983 Sayl
Tasarruflarn Teviki ve Kamu Yatrmlarnn Hzlandrlmas Hakknda Kanun,
2985 Sayl Toplu Konut Kanunu, 7/11/1985 tarihli ve 3238 Sayl Kanun,
2499 sayl Sermaye Piyasas Kanununda Deiiklik Yaplmas ve 1177 Sayl
Ttn ve Ttn Tekeli Kanununun Baz Maddelerinin Yrrlkten Kaldrlmas ve
Kamu ktisadi Teebbslerinin zelletirilmesi Hakknda Kanunun ek 1 ek 2
ve ek 3 nc maddeleri ile ilgili olup yerlerine ilenmitir.)
MADDE 18 (18/12/1953 tarihli ve 6200 sayl Devlet Su leri Umum
Mdrl Tekilat ve Vazifeleri Hakknda Kanun ile ilgili olup yerine
ilenmitir.)
EK MADDE 1 (1) (Ek:18/4/2001-4646/20.md.) Enerji Piyasas
Dzenleme Kurumu, bu Kanunun uygulanmas ile birlikte, Doal Gaz
Piyasas Kanununu da uygulamakla yetkili ve sorumludur. Doal gaz
sektr ile elektrik enerjisi sektrnn birbirinden farkl piyasalar
olmas nedeniyle Enerji Piyasa