12 El Borracho Burlado Alegiak Esopo eta Virgilioren alegiak euskaraz. Donostia, 1842. Ipuin Onak Donostia, 1804. Bizenta Mogel, gure literaturako lehen emakumea. Tolosa, 1803. Obra honek arazoak elizgizon tradizionalistekin. Donostia, 1824. Markina,1802 / Bilbo, 1881. Euskarazko lehen eleberri-saioa, elkarrizketazkoa. Lehen teatro lan idatzia. Arrasate, 1750~. Xabier Munibe, Peñafloridako Kondearen opera komikoa, euskaraz eta erdaraz. Bergara,1764. 1793an argitalpena debekatuta. XIX. mendean argitalpenik gehienak.
3
Embed
El Borracho Burlado - AtalakEl Borracho Burlado Alegiak Esopo eta Virgilioren alegiak euskaraz. Donostia, 1842. Ipuin Onak Donostia, 1804. Bizenta Mogel, gure literaturako lehen emakumea.
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
• Gabon Sariak. . . . . . . . . . . . .ezizenez argita-ratu zuen. Gabon kanten tradizioan kokatzen da.
• El borracho burlado (Bergara, 1764). Obra. . . . . . . . . . . . hau opera komiko bat da, hots,musika eta antzerkia uztartzen ditu.
Antzerki . . . . . . . . . . . . . . . ezaugarriak ditu:hiru unitateen araua (denbora, espazioa, ekintza)gordetzen du eta, tesi moduan, nobleziak herritarrenhezkuntzaz arduratu behar duela defenditzen du.
55
• Datu biografikoak
X abier Munibe Idiakez, Peñaflo-ridako Kondea izenez igaro da
historiara. Azkoitian jaioa (1723),Ikasketak Espainian eta Frantzianegin zituen. Frantzian entziklopedis-moaren eragina jaso zuen. RSBAPsortu zuen (1764) eta bera izan zenelkartearen gidaria eta arima.
Kargu politikoak ere izan zituen:Azkoitiko alkate, Gipuzkoako Dipu-tatu Nagusia eta Madrilgo GorteetanDiputatu. Bergaran hil zen, 1785ean.
Nagusiki humanitateak lantzen ziren, baina bai-ta zientziak eta teknika, kimika, fisika eta mineralo-gia ere – . . . . . . . . . . . . . . . . . wolframioa aurki-tu zuten–. Goi mailako ikerketa gune bihurturik,irakasle eta ikertzaile ospetsuak aritu ziren bertan.
. . . . . . . . . . . . . Gerran Gasteizera aldatu zen(1794). 1798an Bergarara itzuli zen berriz.
RSBAPen . . . . . . . . galdu zuenean estatuarenmenpe geratu zen: izen aldaketak, izaera aldatuzuen... 1975az gero, UNEDen egoitza da.
Irakur itzazu informazio horiek eta bete hutsune-ak beheko zerrendetako hitzak aukeratuta.
Nire lehenengo asmoa opera osoa euskarazizatea izan zen; baina gero bertan erabilibeharreko euskararen zailtasunak huts eginzidan. Azkoitikoa erabiliz gero ez zen goxoaizango gainerantzeko herrientzat, Goierrikoeuskalkiaz daukaten ardura dela eta. Tolo-sakoa, Hernanikoa, Donostiakoa… erabilizgero, aktoreak (bergararrak ziren gehienak)barregarri ager zitezkeen, ezin izangobaitzuten imitatu. Hori dela eta, euskara zatikantatuetan erabiltzearekin konformatunintzen, zati antzeztuak gazteleraz eginez.
Aro klasikoa-Ikas 28/11/03 09:51 Página 55
56
Bila itzazu lauki horian testuan markaturik dau-den hitzen sinonimoak edo egituren parekoak.
1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bi testuak. Markatu aukera zuzenak. Bost ✗.
❍ Hasieran Txanton nahigabetuta ageri da, etahorregatik edaten hasteko puntuan dago.
❍ Txanton Garrote erabat mozkorturik dago: ezinda mugitu ere egin.
❍ Txanton, gizon prestua eta zintzoa, penaturikdago. Edanean ari da, baina bere buruarekinborrokan dabil, edateari utzi nahian.
❍ Txanton gizon elizkoia da eta ardoa bedeinka-tzen du, baina ardoak ekar ditzakeen ondoriotxarrak agerian utzi nahi ditu.
❍ Txanton Garrote zurrutero hutsa da, eta ardoa-ren laudoriotan ari da.
❍ Txanton eta Maritxoren kantetan kontraste borti-tza gertatzen da: bataren ardozaletasunak bes-tearen bizitzara tristura eta zoritxarra ekarri ditu.
❍ Txantonek bere umeak eta familia abandonaturikdituela salatzen du Maritxok.
❍ Lehenengo pasartean, Maritxo nahigabeturikageri da; bigarren pasartean, berriz, Txantonierrierta egiten dio.
❍ Ardoaren eraginpean, Txantonek jipoitu egin duMaritxo eta honek salaketa jarriko duela dio.
Bilatu bi testuetan honako egituren parekoak etaidatzi. Testuetan hika moldean daude.