Ekonomik İçerme Stratejisi (EİS) TASLAK 2017-2021 OFFICIAL USE
Ekonomik İçerme Stratejisi (EİS) TASLAK
2017-2021
OFFICIAL USE
2 OFFICIAL USE
Orijinal metnin çevirileri EBRD tarafından sadece okuyucuya kolaylık
sağlamak için sunulmaktadır. EBRD çevirilerin doğru ve aslına uygun olmasını
sağlamak için makul özeni göstermiş olsa da, sunulan çevirinin doğruluğuna
dair garanti veya onay vermemektedir. Okuyucular bu çevirileri kullanırken bu
anlamda doğabilecek riskleri kabul etmiş olurlar. EBRD, çalışanları veya
aracıları, sebebi veya sonucunda ortaya çıkan hasar ne olursa olsun,
çevirideki herhangi bir içeriğin yanlış veya hatalı, eksik, silinmiş veya bozuk
olmasından veya üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmış olmasından dolayı
okuyuculara veya diğer herhangi bir kişiye karşı hiç bir koşulda sorumlu
olmayacaklardır. Metnin İngilizcesi ile çevirisi arasında farklılık veya tezat
olması halinde, İngilizce metin geçerli olacaktır.
İçindekiler
1.1 Giriş, vizyon ve hedefler
1.2. EİS stratejik bağlamı
1.3 Bu güne kadar kaydedilen ilerlemeler ve sonuçlar
1.4 Çıkarılan dersler
2.1 Ekonomik içerme geçiş sürecinde neden büyük öneme sahiptir: geçiş süreci niteliği olarak içerme
2.2 Ekonomik içerme: geçiş zorluklarının değerlendirilmesi
2.3 Durum Tespiti, Ülke Stratejileri ve Politika Hedeflerinin ayrılmaz bir parçası olarak ekonomik içerme
3.1 Stratejik öncelikleri ve temel ilkeler
3.2 Beceri ve İstihdama Erişim
3.3 Girişimcilik ve Finansmana Erişim
3.4 Ekonomik fırsatları arttıran hizmetlere erişim
3.5 Ekonomik içerme için politika diyaloğu
4.1 Stratejik diyalog ve ortaklıklar
4.2 Bağışçılarla iletişim ve içermenin kurum içinde / kurum dışında teşviki
Mevcut / potansiyel yeni hedef gruplar için içerme
EİS Performans İnceleme Çerçevesi, Vaka İncelemeleri
I. Bölüm:
Vizyon ve
bağlam
II. Bölüm:
Geçiş
Sürecinde
İçerme
III Bölüm:
Stratejik
öncelikler ve
operasyonel
müdahaleler
IV. Bölüm:
Ortaklıklar ve
bağışçılar
3 OFFICIAL USE
Ekler
Çeviri belgelerle ilgili not: Kamuoyu görüşünü
alma sürecini kolaylaştırmak için, Strateji Taslağının
sadece ana bölümü Türkçe, Arapça ve Rusça
dillerine çevrilmektedir. Ekler İngilizce kalmaktadır.
1.1 Ekonomik İçerme Stratejisi- Giriş
Ekonomik içerme, yani ekonomik fırsatların bu fırsatlardan yeterince yararlanamayan sosyal gruplara açılması, sürdürülebilir Pazar
ekonomilerine geçişin ayrılmaz bir parçasıdır. Kapsayıcı bir piyasa ekonomisi, herkesin, toplumsal cinsiyeti, doğum yeri, sosyo-
ekonomik çevresi, yaşı ya da diğer koşulları ne olursa olsun, işgücü piyasalarına, girişimciliğe ve genel olarak ekonomik fırsatlara
erişebilmesini sağlar.
Dolayısıyla kapsayıcı bir piyasa temelli sistemin teşvik edilmesi, sosyal bir politika tercihinden ziyade, (beşeri) kaynakların verimli
dağıtımıyla ilgilidir. Ancak, piyasa verimliliğine katkısının ötesinde, içermenin siyasi bir boyutu da vardır. EBRD, hem içsel bir değer
olarak hem de sürdürülebilir piyasa ekonomilerinin kilit bir öğesi olarak, ekonomik fırsatlara adil ve hakkaniyetli erişimi
desteklemeye çalışmaktadır.
2013 yılında Yönetim Kurulu tarafından onaylanmasından bu yana (BDS13-155), ekonomik içerme, EBRD ülkelerinin ve
sektörlerinin tümünde, proje ve politika düzeylerinde geçiş etkisinin önemli bir kaynağı olmuştur. 2016 Geçiş Konsept İncelemesi
(BD16-181 ), içerme konusunu, piyasa reformlarına ve nihayetinde sürdürülebilir piyasa ekonomilerine geniş tabanlı destek
sağlanmasında önem teşkil eden altı geçiş niteliğinden biri olarak tespit etmiştir.
Bu belge EBRD’nin ilk Ekonomik İçerme Stratejisidir. 2017 – 2021 dönemini kapsayan bu Strateji, gerek EBRD tarafından 2013
yılından beri takip ettiği kendine has özel sektör odaklı içerme yaklaşımından çıkarılan tecrübeleri ve dersleri, gerekse değişen
içerme zorluklarını ve ilgili alanlardaki uluslararası iyi uygulamaları yansıtmaktadır.
Fırsat eşitsizliği konsepti temelinde, EİS’nin ana hedef grupları faaliyet gösterilen ülkelerdeki kadınlar, işgücü piyasasına yeni giren
gençler ve dezavantajlı bölgelerde yaşayanlardır. Buna ilaveten, ülke stratejisi önceliklerine uygun olarak ve EBRD’nin özel sektör
temelli yaklaşımı yoluyla, ayrıca sağlam bankacılık ve tamamlayıcılık çerçevesinde, içerme konusundaki eşitsizliklerin giderilmesini
gerektiren bir iş gerekçesi olması halinde, EBRD içerme faaliyetlerini yaşlanan nüfusu, engellileri ve diğer potansiyel grupları da içine
alacak şekilde kademeli olarak genişletme konusunu değerlendirecektir. Bu gruplar birbirini dışlamadığı gibi, toplumsal cinsiyet
EBRD’nin tüm faaliyetleri ile bütünleştirilmektedir.
İçerme projelerinin ve politika diyaloğunun sistemik etkisi genel ekonomi düzeyinde değil, her bir hedef grup bazında
değerlendirilecektir. Böylece EBRD, belirli ulusal ve yerel içerme eşitsizliklerini doğrudan ele alan faaliyetlerin, daha fazla sayıda
hedef gruba yönelik olarak geliştirilmesini teşvik edebilecektir.
. 4 OFFICIAL USE
Vizyon ve hedefler
5
Ekonomik İçerme Stratejisinin referans aldığı vizyon; ekonomik fırsat eşitliğine adil erişimi sağlamak ve dolayısıyla piyasa ekonomilerinin
politik ve sosyal sürdürülebilirliğini geliştirmek için özel sektörün gücünün kullanılması yoluyla, EBRD bölgesindeki ülkelerin kapsayıcı
piyasa ekonomilerine geçişini hızlandırmaktadır.
EİS’nin hedefleri şunlardır::
• Üç öncelikli tematik alanda, EBRD’nin özel sektör odaklı içerme yaklaşımını derinleştirmek ve güçlendirmek. Bu üç alan:
o Becerilere ve istihdama erişim
o Girişimcilik ve finansmana erişim, ile
o Ekonomik fırsatları geliştiren hizmetlere erişimdir
Bu hedef, içerme modellerinin ölçeğinin ve kapsamının daha fazla sayıda sektörü ve coğrafi bölgeyi kapsayacak şekilde
genişletilmesi yoluyla gerçekleştirilecektir.
• İçerme yaklaşımının temel gruplar (toplumsal cinsiyet, gençler, dezavantajlı bölgeler) dışında orantısız engellerle karşılaşan yaşlanan
nüfus, engelliler ve potansiyel diğer grupları da içine alacak şekilde kademeli olarak genişletilmesinin değerlendirilmesi. Bu genişleme
EBRD’nin geçiş konsepti, ülke strateji önceliklerine uygun olarak, sağlam bankacılık ve tamamlayıcılık temelli operasyonel müdahale
fırsatları mevcut olduğunda yapılacaktır.
• Sistemik içerme etkisinin ekonomi düzeyinde değil, belli hedef gruplar bazında değerlendirilmesi, böylece söz konusu grupların
karşılaştığı belli içerme engellerini doğrudan ele alan içerme projelerinin ve politika faaliyetlerinin geliştirilmesinin teşvik edilmesi.
• İçerme konusunu EBRD’nin geçiş konsepti, ilgili proje ve politika diyaloğu seçimi, izleme ve değerlendirme süreçleri, ülke stratejisi sonuç
çerçeveleri ve kurumsal karne ile tamamen bütünleştirerek kesintisiz ve titiz analitik ve etki temelli bir yaklaşım oluşturmak.
• EBRD’nin müşterileri ve politika belirleyiciler tarafından kabul ve değer gören, özel sektör temelli kendine has tecrübesi esas alınarak,
ekonomik içerme alanında öncü uluslararası finans kuruluşu olarak konumlandırılması; ulusal ve uluslararası paydaşlarla stratejik
ortaklıkların güçlendirilmesi ve genişletilmesi.
OFFICIAL USE
6
1.2 EBRD stratejik bağlamında EİS
Ekonomik İçerme Stratejisi (EİS) ‘kapsayıcı’ geçişi
EBRD’nin altı geçiş niteliğinden biri olarak tanımlamakta
ve uygulamaya koymaktadır. Fırsat eşitsizliği konsepti
esas alınarak, (bkz. 2016 Geçiş Raporu, 3. Bölüm), EİS
gençlerin, kadınların, az gelişmiş bölge halklarının yanı
sıra, yaşlanan işgücü grupları veya engelliler gibi diğer
grupların da zaman içinde ekonomik bakımdan
içerilmesini sağlayan projeler ve politika faaliyetleri
yoluyla geçiş etkisine odaklanmaktadır.
Çevresel ve Sosyal Politika (ÇSP) EBRD’nin tüm
faaliyetlerinde çevreye uyumlu ve sürdürülebilir
kalkınmayı teşvik etmeyi öngören rehber ilkeler ve
standartlara uygun hareket edilmesini amaçlamaktadır.
Bu yerine göre, projede belirgin ölçüde daha yüksek
standart ve ölçek sağlanması halinde, sistemik geçiş
etkisine katkı sağlayabilir.
Toplumsal Cinsiyet eşitliğini Geliştirme Stratejisi (TCEGS)
toplumsal cinsiyet konusunu üç alan ile
bütünleştirmektedir: (i) içerme yoluyla sağlanan geçiş
etkisi, (ii) ÇSP, ve (iii) toplumsal cinsiyet tamamlayıcılığı.
Strateji dolayısıyla hem EBRD’nin toplumsal cinsiyetle
ilgili kapsayıcı geçiş ilkesini hem de EBRD’nin faaliyet
tarzını kapsamaktadır.
Grafik: EİS, ESP ve SPGE arasındaki ilişki
(TEGS uyarınca) Toplumsal cinsiyet EBRD’nin faaliyetleri, politikaları ve stratejileri ile
bütünleştirilmektedir. (Gençler/yaşlılar dışındaki) Hedef gruplar birbirini dışlamamakta ve
toplumsal cinsiyet konuları tümüyle bütünleştirilmektedir. Örneğin, genç kadınlar istihdama
ve hizmetlere erişim konusunda, proje ve politika düzeyindeki müdahalelerde dikkate
alınması gereken orantısız engellerle karşılaşıyor olabilir.
EİS ve ÇSP arasındaki bu stratejik ilişki, projelerin kapsayıcı geçiş
etkisi sağlayabileceği durumlarda, yaşlanmakta olan işgücü,
engelliler ve diğer potansiyel gruplara da uygulanabilir.
OFFICIAL USE
İçerme hedeflerinin izlenmesi
İçerme yatırımlarının ve sonuçlarının izlenmesi
• Proje düzeyinde TIMS (geçiş etkisi izleme sistemi)
• Ülke düzeyinde CSRF (ülke stratejisi sonuç
çerçevesi)
• Ülke düzeyi politika diyaloğu hedefleri
• Teknik işbirliği (TC) sonuç çerçevesi
İlerleme ve etki değerlendirmesine göre, içerme
projelerinin hedef yakalama performansı
oldukça yüksektir (ortalama portföy geçiş etkisi
beklenen geçiş etkisinden yüksektir)
EİS performans izleme çerçevesi
1.3 Bugüne kadar kaydedilen ilerlemeler ve
sonuçlar
7
İçerme projeleri
İmzalanmış ve hazırdaki projeler 176 imzalanmış proje sayısı 66
Öz sermaye payı 2% Hazırdaki proje sayısı 110
Borç payı 98% Ortalama geçiş etkisi (2016) 75
Sektör dağılımı Projeler
Hedef gruba göre proje sayısı
63%
24%
41%
13%
32%
50% 13% 14%
50%
31% 33%
49%
15% 12%
37%
49% 47% 42%
32% 30%
18% 23%
Ülke dağılımı
İmalat sektöründe fırsat eşitliği uygulamaları ve Mesleki Eğitim: Yeni teknik alanlarda ve otomotiv perakendeciliğinde kamu sertifikasyon programının geliştirilmesi (Tofas, Türkiye)
Kadın İşletmelerine Finansman ve Danışmanlık Desteği: 16 ülkede 25 özel kredi aracı yoluyla kadın KOBİ’lerinin finansmana erişimini geliştirme programı
Turizm ve otelcilikte beceriler: Ürdün’de 3000 yerel iş imkanına erişim ve mesleki beceri standartlarını belirleyecek bir perakende sektörü beceri konseyi
Faaliyet düzeyi özeti
İçerme ölçeği ve kapsamı 2013 yılından bu yana, özellikle Finansal İşletmeler ile Sanayi, Ticaret ve Tarım Endüstrisi
sektörlerinde, üç grubun tamamı bazında önemli artış göstermiş, özellikle Güney ve Doğu Akdeniz, Türkiye, Batı Balkanlar ve Orta
Asya bölgelerinde, yüksek ETI (beklenen geçiş etkisi) (2016 yılında 75) sağlamıştır.
Cinsiyet, 41
Cinsiyet (hazırlana
n), 39
Gençler; [DEĞER]
Gençler (hazırlanan
), 68
Bölgesel; [DEĞER]
Bölgesel (Hazırlana
n), 43
OFFICIAL USE
1.4 Çıkarılan dersler
8
Ekonomik içerme stratejisinin 2013 yılında EBRD’nin geçiş yöntemiyle bütünleştirilmesinden bu yana, önemli dersler çıkarılmıştır.
Çıkarılan dersler söz konusu stratejide belirtilen stratejik ve operasyonel hedeflere dercedilmektedir. Çıkarılan başlıca dersler şunlardır:
(i) iş zorluklarının giderilmesi ve içerme hedeflerine ulaşılması için özel sektörün yoğun katılımının sağlanması ihtiyacı, (ii) proje ve politika
düzeylerinde sağlam başlangıç durum verileri ve etki ölçümleri ve (iii) azami etki sağlamak için dış ortaklarla yakın işbirliği.
Uygulama zorlukları Öğrenme
yöntemleri Çıkarılan başlıca dersler
• Özel sektör katılımı yoluyla proje
düzeyinde etkin içerme yaklaşımları
• Kapsayıcı yaklaşımlar müşterinin operasyonel öncelikleri ile
eşleştiğinde etki azami seviyede, sürdürülebilir biçimde
gerçekleşiyor
• Geçiş niteliklerinden biri olarak içerme, bankacılığı teşvik
etmekte, aynı zamanda etkiye odaklanılmasını
sağlamaktadır
• Politika diyaloğu ve ortaklıklar
• Ortak kuruluşlarla işbirliği hedef odaklı ve uygun politika
diyaloğu sağlamaktadır.
• Avrupa Eğitim Vakfı ile politika angajman ortaklığı, etkinin
arttırılmasında katalizör vazifesi görmektedir.
• Veri sıkıntısı ve etki ölçümü
• İçermenin uzun vadeli etkinliğini en üst düzeye çıkarmak
için, tüm sektörlerde Değerlendirme Dairesi ve Baş
Ekonomist Ofisi’nin titiz araştırmalarıyla desteklenen,
güvenilir başlangıç durum değerlendirmesi ve etki izlemesi
• Bazı gruplar / bölgeler için veri bulunması zor olmaktadır.
• Teknik destek finansmanı
• Teknik destek; bilgi transferi, kapasite geliştirme, müşteriler
ve yerel politika belirleyiciler bakımından sağlam bir
operasyon planı oluşturulması bakımından önemlidir.
Geçiş Etkisi İzleme
Sistemi raporlama
Tİ raporlama
Bankacılık ekipleri
ve ESD, müşteriler,
bağışçılar,
danışmanlar, yerel
ortaklardan geri
bildirim
Başlangıç durum
değerlendirmesi/içe
rme eşitsizliği
güncelleme/ veri
inceleme
EPG Bilgi yönetimi/
Uygulama topluluğu
OFFICIAL USE
2.1 Ekonomik içerme geçiş sürecinde neden
büyük öneme sahiptir: geçiş niteliği olarak
içerme
9
Geçiş Konsepti İncelemesi (BD16-181) EBRD’nin geçiş konseptini – iyi işleyen, sürdürülebilir bir piyasa ekonomisini yansıtan- altı
nitelik altında yeniden tanımlamıştır. Bu nitelikler: rekabetçi, iyi yönetişimli, çevre dostu, kapsayıcı, dayanıklı, ve entegre.
Kapsayıcı piyasa ekonomisi toplumsal cinsiyet, yaş, coğrafi bölge veya diğer özellikler bazında tanımlanan tüm toplum gruplarının
işgücü piyasalarına, finansmana ve genel olarak ekonomik fırsat eşitliğine adil ve eksiksiz bir şekilde erişebilmesini sağlamaktadır:
• Firma düzeyinde, farklı bireylerin, müşterilerin ve tedarikçilerin tüm potansiyelini tanıyan (ve fiili olarak kullanan) davranış ve
karar alma standartlarını ifade eder.
• Ekonomi düzeyinde, kapsayıcı ekonomi, yasal çerçevelerin, kurumların ve politikaların tarafsız olmasını ve ekonomiye katılım
önündeki engelleri aktif bir şekilde azaltmayı hedeflemesini gerektirir.
Dolayısıyla, kapsayıcı bir piyasa temelli sistemin teşvik edilmesi, insan kaynakları dağıtımının verimliliği ile ilgilidir.
Operasyonel düzeyde, ekonomik fırsatlar genel olarak istihdama* ve becerilere, finansmana ve girişimciliğe, IT bağlantısı ya da daha
iyi su bağlantısı gibi hizmetlere erişimi ifade etmektedir. Geçiş Etkisi (TI) puanı, özellikle kapsayıcı geçiş zorluğu en büyük olan
ülkelerde bir ya da birden fazla hedef grup için ekonomik fırsatları arttırdığı kanıtlanan projelere verilmektedir.
EBRD’nin kendine has ekonomik içerme yaklaşımı,, müşterilerin operasyonel zorlukları aşmasını desteklemek için yoğun özel sektör
katılımının kaldıraç etkisinden faydalanmaktadır. Örneğin işgücünün eğitim ve motivasyon eksikliği, hızlı personel rotasyonu ve
verimlilik düşüşü ile sonuçlanmakta, yenilikçilik ve büyümeye engel teşkil etmektedir. İçerme projeleri, yerel eğitimler sunulması,
işveren ihtiyaçlarını yansıtan beceri standartlarının belirlenmesi veya müşterilerin yeterince hizmet alamayan piyasa segmentlerine
erişmesini sağlayacak yeni ürünler ve hizmetler geliştirmesini destekleyerek bu zorlukları ortadan kaldırmayı hedeflemektedir. Bu
yaklaşımlar gençler, kadınlar, az gelişmiş bölgelerde yaşayan bireyler ve diğer gruplar için eğitime, istihdama ve girişimcilik fırsatlarına
giriş kanalları açmaktadır.
Ekonomik içerme, özellikle kapsayıcı ve adil eğitim, toplumsal cinsiyet eşitliği, kapsayıcı ekonomik büyüme ve altyapı ile ilgili yedi
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefini doğrudan desteklemektedir.
*Çevresel ve Sosyal Planda belirtilen gereklilikler doğrultusunda olacaktır. OFFICIAL USE
Competitive
Resilient
Well-governed
Integrated
Green
Inclusive
İçermenin EBRD stratejik ve proje
döngüleriyle bütünleştirilmesi
10
İçerme EBRD strateji süreçlerine ve proje seçimi, uygulama, izleme ve değerlendirme döngülerine entegre edilmiştir.
İçerme konusundaki Geçiş Zorluklarının Değerlendirilmesi (ATCs) EBRD’nin içerme yaklaşımının analitik dayanağını oluşturmaya devam
etmektedir. ATCs değerlendirmesinin amacı, kurumların ve yapıların hedef bir grup ile referans bir grup arasında (örneğin kadınlar ve erkekler
arasında) ne ölçüde farklı fırsatlar yarattığını ölçmektir. Değerlendirme sonucunda ortaya çıkan içerme «eşitsizlikleri», EBRD’nin projeleri ve
politika faaliyetlerinde, ekonomik fırsatlara erişimde en büyük engellerle karşılaşan alanlara ve gruplara öncelik vermesi konusunda yol gösterici
bir araç işlevi görmektedir.
Ülke düzeyinde, içerme konusundaki belli zorluklar durum tespit analizleri yoluyla daha detaylı incelenmekte, böylece beceri uyumsuzluğu ya da
finansmana erişimdeki engeller gibi belirli eşitsizlikler (toplumsal cinsiyet, gençler, bölgeler, engelliler ve yaşlılar dışındaki diğer gruplar
bakımından da) analiz edilmekte ve Ülke Stratejileri ve Ülke Stratejisi Sonuç Çerçeveleri (CSRF) içindeki önceliklerin belirlenmesinde
kullanılmaktadır.
ATCs (Geçiş Zorlukları Değerlendirmesi)
DURUM TESPİTİ ÜLKE STRATEJİLERİ PROJE VE POLİTİKA
FAALİYETLERİ İZLEME VE DEĞERLENDİRME
Proje ve politika düzeylerinde, içerme EBRD’nin geçiş etkisi değerlendirme sistemlerine (özellikle de
geliştirilme aşamasında olan IT tabanlı otomatik sisteme) entegre edilmektedir. Projelerin seçimi şu esaslara
göre yapılmaktadır (i) sistemik etki yaratma ölçeği ve kapsamı, (ii) projenin ele aldığı içerme zorluğunun
büyüklüğü (ATCs değerlendirmesinde belirlendiği şekliyle), ve (iii) ülke stratejik öncelikleri ile uyumu.
Geçiş nitelikleri birbirini dışlamamakta, aksine tamamlayıcı bir görüntü sergilemektedir. Diğer geçiş etkisi
türlerinin tümünde olduğu gibi, içerme bir faaliyetin temel amacı olabilir, ya da önemli olmakla birlikte
EBRD’nin yatırım kararında kilit konumda olmayabilir. İçerme faaliyetleri belirtilen mekanizmalar kapsamında
izlenmekte ve değerlendirilmektedir (i) EBRD Geçiş Etkisi İzleme Sistemi (TIMS), (ii) TC (Teknik İşbirliği) sonuç
çerçevesi, (iii) Ülke Stratejisi Sonuç Çerçevesi (CSRF) ve (iv) EIS Performans İzleme Çerçevesi. Kapsayıcı geçiş
niteliği hedefleri EBRD’nin kurumsal değerlendirme cetveli ile bütünleştirilmiştir.
Sistemik içerme etkisi
değerlendirmesi ekonomi
düzeyinden ziyade, her bir hedef
grup bazında yapılmaktadır.
Bu yaklaşım hedef grupların
karşılaştığı belirli zorlukları
doğrudan ele alan içerme
faaliyetlerinin geliştirilmesini teşvik
edecektir.
Grup içi sistemik içerme
etkisinin değerlendirilmesi
OFFICIAL USE
2.2 Ekonomik İçerme:
Geçiş Zorluklarının Değerlendirilmesi
11
EBRD fırsat eşitliği kavramını esas alarak, ekonomik kurumların, piyasaların ve eğitim sistemlerinin, toplumsal cinsiyet, yaş, doğum yeri ya da
diğer farklılıklara bakmaksızın, ekonomik fırsatları bireylere ne ölçüde sunduğunu ölçmektedir. Bu değerlendirmeler uluslararası iyi
uygulamaları esas almakta ve EBRD’nin geçiş süreciyle ilgili benzersiz görev alanına dayanmaktadır. Değerlendirmelerin odak noktası (i)
ekonomik fırsatlara erişimde orantısız engellerle karşılaşanlar, (ii) ülke bakımından önemli bir politik ve ekonomik öncelik teşkil edenler, ve (iii)
özel sektör katılımı ya da ilgili politika diyaloğu yoluyla, EBRD’nin ekonomik içermeyi teşvik etme bağlamında, açık bir gerekçesi olan
durumlardır:
Gençler (işgücü piyasalarına yeni giren gençler, 15-29 yaş arası) İrdelenecek diğer gruplar:
Toplumsal cinsiyet (ciddi toplumsal cinsiyet eşitsizliği bulunan durumlarda kadınlar) Engelliler (DSÖ tanımına göre, Son not 1, slayt 22)
Dezavantajlı bölgeler (ülke içinde yeterince hizmet alamayan bölgelerde yaşayanlar) Yaşlanan işgücü (50-65 yaş arası işgücü)
Mülteciler (Son not 2), diğer gruplar (ülke tanılamasına göre)
Örnek: Fas ve Hırvatistan
Ek kaynak:
http://www.ebrd.com/what-we-do/projects-and-sectors/economic-inclusion.html
Genç
• İşgücü piyasası yapısı
• Genç istihdamı
• Eğitimin niceliği
• Eğitimin niteliği
• Beceri uyumsuzluğu
• Finansal içerme 27 temel gösterge (her boyut için 4-6 gösterge)
Cinsiyet
• Yasal normlar ve düzenlemeler
• Sağlık hizmetlerine erişim
• Eğitim
• Çalışma politikası
• Çalışma uygulamaları
• İstihdam ve iş
• Finansmana erişim 45 temel gösterge (her boyut için 4-9 gösterge)
Bölgeler
• Kurumlar
• Hizmetlere erişim
• İşgücü piyasaları
• Eğitim 19 temel gösterge (her boyut için 3-7 gösterge)
Yaşlanan
işgücü
• Sağlık
• Ekonomik katılım
• Beşeri sermaye
• Hizmetlere erişim 10 temel gösterge (her boyut için 1-4 gösterge)
Engelliler
• Yaygınlık
• Ekonomik katılım
• Beşeri sermaye
• Finansmana erişim
• Hizmetlere erişim 4 temel gösterge (her boyut için 1 gösterge)
ATC boyutları ve göstergeleri (detay için bkz. EK 1 ve 2)
Me
vcu
t h
ed
ef g
rup
lar
Değ
erl
en
dir
ile
ce
k d
iğe
r
gru
pla
r
Grafik: Ülke eşitsizlikleri EBRD geçiş ölçeğinde 1-4.33 arasında
değerlendirilmektedir (1=büyük eşitsizlik; 4.33=önemsiz)
OFFICIAL USE
(ülke tanılama ve
ülke strateji
incelemesine
bağlı olarak )
(ülke tanılama ve ülke strateji
incelemesine bağlı olarak )
0
1
2
3
4Toplumsal cinsiyet
Gençler
BölgelerAgeing
Yaşlanan işgücü
Fas Hırvatistan
Engelliler
12
İçerme bakımından geçiş eşitsizlikleri: öne
çıkan zorluklar
Genç işsizliği Batı
Balkanlar’da en
yüksektir. (Bosna-
Hersek, Sırbistan ve
Hırvatistan’da yaklaşık
%50), Mısır’da %42;
Ürdün’de %29; ve
Türkiye’de %18.
Gençler arasında
yüksek inaktivite
oranları, ‘istihdamda
veya eğitimde
olmayan’ gençlerin
oranı %30’a kadar
çıkıyor.
Bu yüksek işsizlik
oranları genellikle,
mevcut giriş düzeyi
işler için yaygın bir
vasıflı işçi eksikliği ile
beraber
seyretmektedir. Bu
durum işgücü talebinin
ve arzının yapısı
arasında bir
uyumsuzluğa da işaret
etmektedir.
12
Gençler
Kadınların işgücüne
katılımının en düşük
olduğu bölgeler SEMED
(Güney-doğu Akdeniz)
ülkeleri ve Türkiye’dir.
Özellikle SEMED
bölgesinde, Doğu
Avrupa’nın bazı
bölgelerinde, Orta
Asya’da ve Kafkasya’da
yasal ve sosyal
düzenlemelerde büyük
cinsiyet ayrımları
mevcuttur.
‘Eğitimde’ toplumsal
cinsiyet ayrımları Orta
Avrupa’da ve Orta
Asya’daki bazı ülkelerde
artmıştır.
‘Finansmana erişim’,
‘çalışma politikaları’ ve
‘çalışma uygulamaları’
alanlarında toplumsal
cinsiyet ayrımları
SEMED, Türkiye ve Orta
Asya’nın bazı yerlerinde
yüksek seyrini
sürdürmüştür..
Cinsiyet
Faaliyet ülkelerinin en
az 20’si hizmetlere
erişim, istihdama
erişim, eğitim ve iş
finansmanı
alanlarında önemli
bölgesel eşitsizliklerle
karşılaşmaktadır.
Büyük mülteci ve
göçmen akımlarının
doğurduğu zorluklar
bağlantılı ve benzer
sorunlar çıkarmakta,
söz konusu bölgesel
eşitsizlikleri genellikle
ağırlaştırmaktadır.
Yerel kurumların
kalitesi ve hizmetlere
erişimdeki bölgesel
eşitsizliklerin en fazla
olduğu yerler
Güneydoğu Avrupa ve
Orta Asya’dır.
Dezavantajlı
Bölgeler
EBRD bölgesinin bir çok
yerinde, 65+ nüfusun
2015-2050 arasında en
az yüzde 50 artması
beklenmektedir.
Güneydoğu Avrupa, Orta
Avrupa ve Baltık
Devletlerinde, bu yaş
grubunun 2050 yılı
itibariyle nüfusun üçte
birinden fazlasını
oluşturacağı
öngörülmektedir.
Bu da ortalama olarak, iş
gücü arzında yüzde
13’lük bir düşüş
anlamına gelmektedir.
Orta Avrupa ve Baltık
Devletlerinde bu yüzde
19’a kadar çıkacaktır.
Yaşlanana bireyler
bakımından ekonomiye
katılımdaki eşitsizliklerin
en fazla olduğu yerler
Batı Balkanlar, ODA ve
GDA bölgeleri ile Baltık
Devletleridir.
Yaşlanan işgücü
Engellilikten
kaynaklanan yıllık GSYH
kaybının 1.37 trilyon ile
1.94 trilyon ABD Doları
arasında olduğu tahmin
edilmektedir.
EBRD ülkelerinde
ortalama engellilik
yaygınlığının yüzde 15.4
civarında, çatışma
sonrası ülkelerde ise
daha yüksek olduğu
tahmin edilmektedir.
Engelli erkeklerin ve
kadınların istihdam
oranları engelli olmayan
erkeklere ve kadınlara
göre çok daha düşüktür
(erkeklerde %22 ve 62%
kadınlarda %14 ve %50).
Engellilik yaygınlığının ve
işyerinin engelliler için
düzenlenmesi ihtiyacının
yaşlanmayla birlikte
artması beklenmektedir.
Engelliler
Mevcut hedef gruplar İrdelenecek potansiyel yeni hedef gruplar*
OFFICIAL USE * Diğer hedef gruplar, ülke düzeyinde, durum tespitleri ve ülke strateji süreçlerindeki
tespitlere göre belirlenecektir.
(2014) ÇSP uyarınca,
diğer gruplar cinsel
yönelim, din, etnik
köken, yerel halk
statüsü, ekonomik
dezavantaj veya sosyal
durum nedeniyle
ekonomik fırsatlara
erişimde orantısız
engellerle karşılaşan
grupları içermektedir.
Geçiş süreci bir çok
ülkede, Romanlar
üzerinde, işgücüne
katılım, eğitim erişim ve
genel yaşam
standartları bakımından
olumsuz etkiler
doğurmuştur.
Faaliyet gösterilen AB
ülkelerinde, (15 yaş ve
üzeri) Romanların üçte
birinden daha azı ücretli
bir işte çalışmaktadır.
Mülteciler ve diğer
gruplar
2.3 Ülke Stratejileri, Durum Tespiti ve Politika
Hedeflerinde Ekonomik İçermenin Yeri
13
EBRD’nin geçiş konseptindeki altı nitelikten biri olan içerme, tüm ülke strateji geliştirme süreçlerinde rutin bir şekilde değerlendirilecek
ve ilgili tanılama incelemelerine entegre edilecektir. Bir ya da birden fazla hedef grup bazında, içerme bakımından büyük geçiş zorlukları
olan ülkelerde, bu tanılama çalışmaları daha detaylı incelemelerle takviye edilecektir. Örneğin:
• Belli içerme engellerinin (örneğin beceri uyumsuzluğunun) mahiyeti ve özellikleri ile proje ve politika düzeyinde potansiyel operasyonel
müdahalelerin incelenmesi,
• Belli bir ülkede ekonomik fırsatlara erişimde orantısız engellerle karşılaşan diğer grupların belirlenmesi ve EBRD’nin içerme ve geçiş
görev yetkisi ile sağlam bankacılık ve tamamlayıcılık kriterleri çerçevesinde, bu engelleri ele alma imkanının değerlendirilmesi. Bu tür
grupların belirlenmesi halinde, ilgili stratejik öncelikler ülke stratejisi ile bütünleştirilecektir.
Bu temelde, ekonomik içerme göstergeleri, ülke strateji önceliklerinin gerçekleştirilmesinde kaydedilen toplu ilerlemeleri ölçen Ülke
Strateji Sonuç Çerçevelerine (CSRFs) dahil edilecektir.
Ülke strateji öncelikleri ve durum tespitleri ülke düzeyinde içerme politika hedeflerinin belirlenmesini de etkilemektedir. 2016 yılında, ilk
politika hedefleri grubu pilot çalışmasında, Türkiye ve Ürdün için içerme hedefleri belirlenmiştir. Bunların ölçeğinin ve kapsamının
2017’de ve takip eden yıllarda, tüm bölgelerde, özellikle de SEMED bölgesinin diğer kısımları, Batı Balkanlar, Orta Asya’da içerme
eşitsizlikleri en fazla olan en az bir ülkeyi de kapsayacak şekilde genişletilmesi öngörülmektedir.
Ekonomik içermenin teşvik edilmesi, EBRD geçiş bölgesinde, toplumsal cinsiyet, gençler ve bölge temelli içerme eşitsizliklerinin en fazla
olduğu yerlerde, örneğin Ürdün, Fas, Türkiye, Mısır ve diğer bazı ülkelerde halihazırda stratejik öncelik olarak benimsenmiştir.
Kazakistan, Bosna-Hersek, Polonya, Moldova ve Hırvatistan için yeni dönem ülke stratejileri ve Batı Balkanları kapsayan bölgesel bir
yaklaşım için durum tespit değerlendirmeleri yapılmaktadır.
Kazakistan ve Mısır’da, bu değerlendirmeler başlıca sektörlerdeki beceri uyumsuzluklarının mahiyeti ve etkisine, ayrıca bu konuyla ilgili
politika tavsiyelerinin belirlenmesine odaklanmıştır. Beceri uyumsuzluklarının çözülmesi, bu ülkelerin ekonomilerini çeşitlendirme
becerisi, özel sektör yatırımları ve kapsayıcı büyüme için elverişli bir ortam yaratmaları bakımından önemli bir faktördür.
OFFICIAL USE
3.1 Stratejik öncelikler ve temel ilkeler
14
• EBRD projeleri ve ilgili politika katılımı yoluyla, 3 stratejik tematik alanda, faaliyetlerinin en yüksek etki yaratabileceği
durumlarda, kadınların, gençlerin, bölgelerin ve kademeli olarak diğer grupların ekonomik fırsatlara erişimini güçlendirmeyi
amaçlamaktadır.
• Asıl amaç, sektör veya piyasa bazında etki yaratmak amacıyla, münferit bir projenin veya müşterinin ötesine geçen ‘sistemik
etki’ yaratmaktır. Bu amaç aşağıdakiler yoluyla sağlanacaktır:
Ölçek: projenin belirli hedef grubu itibariyle proje etkisinin kendisinin sistemik olması
Tekrarlanabilirlik: Özendirici etki, iş standartları, düzenleyici veya kurumsal çerçevelerde yapılan değişiklikler yoluyla,
sektörler veya coğrafi bölgeler içinde veya arasında önemli değişimler sağlanması (Teknik İşbirliği ve Yasal Geçiş Ekibinin
katılımıyla EBRD’nin yürüttüğü genel çalışma ile gerçekleştirilen).
• EBRD değişik sektörler ve bölgelerdeki yatırımlarına içerme öğelerini dahil ederek, müşterilerine ve politika belirleyicilerine
büyük bir katma değer önermektedir. Bu yaklaşım, pozitif içerme uygulamalarının müşterilerin operasyonel güçlükleri aşmasına
nasıl yardımcı olduğunu göstererek, kazan-kazan durumları yaratmaya odaklanmaktadır.
• Projeler bünyesinde içerme öğeleri, herhangi bir sektördeki ve ülkedeki en büyük içerme eşitsizliklerini gidermek için
geliştirilmekte, bir müşteriye özgü iş gerekliliklerine odaklanmakta ve sürdürülebilir çözümler yaratmak için iyi uluslararası
uygulamaları adapte etmektedir. Bu çözümler, ulusal veya bölgesel düzenleyici engelleri ya da diğer engelleri masaya yatırarak,
sistemik etkiyi genişletmek için, ilgili politika irtibatları/katılımı yoluyla takviye edilebilir. Teknik destek, müşteri ve politika
düzeyinde, teknik uzmanlık ve kapasite geliştirme sağlamak için uygulanmaktadır.
İstihdama ve becerilere erişim Girişimcilik ve finansmana erişim Ekonomik fırsatları arttıran hizmetlere
erişim
OFFICIAL USE
3.2 İstihdam ve becerilere erişim
15
Küreselleşmenin ve bilişim teknolojileri devriminin etkileri, yeni becerilere ihtiyaç duyulmasına ve EBRD bölgesinin tümünde
küresel, bölgesel ve yerel işgücü piyasalarında büyük kaymalara neden olmuştur. Gittikçe hızlanan derin teknolojik, demografik ve
sosyo-ekonomik değişimler, sektörleri ve iş modellerini dönüşüme uğratmakta, işverenlerin ihtiyaç duyduğu becerileri ve iş türlerini
değiştirmektedir. Beceri uyumsuzluğu sadece mevcut beceri arz ve talebi arasında yaşanmamakta, gelecek gereksinimler
bakımından da söz konusu olmaktadır. Bu duruma karşı verilecek yanıtlar, bir ülkenin veya sektörün ihtiyaçlarına kıyasla mevut
olan beceri havuzunun iyi anlaşılmasına dayanmalı, kamu ve özel sektörün ortak çabalarıyla geliştirilmelidir.
Daha fazla sektörde ve coğrafi bölgedeki müşterilerin (ülke stratejik öncelikleri ve Geçiş Zorluğu Değerlendirmelerine uygun
biçimde) hedef gruplar için iş ve eğitim kanalları açan yaklaşımların hayata geçirilmesi yoluyla bu zorlukları ele almasını, işgücünü
çeşitlendirme fırsatlarını değerlendirmesini, yeni yetenek havuzlarından istifade etmesini, personeli istihdamda tutmasını ve
becerilerini güncellemelerini, Ar&Ge kapasitelerini ve üretimlerini iyileştirmelerini sağlamak.
• Özel sektörün, yerel eğitim kurumları ile işbirliği içinde, kaliteli yerel eğitim ve (çıraklık, staj ve iş başı öğrenme gibi) iş temelli öğrenme
fırsatları sunmasını desteklemek. Müfredatın iyileştirilmesi ve genişletilmesi, daha iyi bir kariyer rehberliği sunulması, öğretmen eğitimi,
çalışanların becerilerinin arttırılması/çalışanlara yeni beceriler kazandırılması, ayrıca özellikle değişen, yeni ve yenilikçi sektörlerde
yaşam boyu öğrenme bu kapsamda yer almaktadır.
• (EBRD müşterisi) Özel sektör katkılarıyla, mevcut ve gelecekte ortaya çıkması beklenen işgücü piyasası ihtiyaçlarını yansıtan daha iyi
ulusal beceri standartlarının ortaya konulması için, işverenleri ve eğitim kurumlarını bir araya getirmeye dönük politika diyaloğu
yürütmek.
• Daha iyi tesisler kurulması, mesleki eğitim sunucularının ve diğer ileri eğitim sunucularının desteklenmesi yoluyla, ileri düzey becerilere
hakkaniyetli erişimi geliştirmek.
• Müşterilerin (üst düzey yönetim ve yönetim kurulları dahil olmak üzere) işgücü ve tedarik zincirlerinde çeşitliliği geliştirmeye dönük şirket
düzeyinde ve kurumsal düzeyde, daha fazla fırsat eşitliği sağlayan İK politikaları ve uygulamaları hayata geçirmesi. (Özellikle kadınlarla
ilgili olarak) her türlü mesleğe erişimde düzenleyici engellerin ortadan kaldırılmasına dönük politika diyaloğu da dahildir.
• Özel sektör yüklenicilerinin ilgili mesleki eğitim veya yüksek öğrenim programlarındaki gençlere iş temelli öğrenme fırsatları sunarak, bu
gençlerin önemli iş tecrübeleri kazanmasını, potansiyel işverenleri ve ağları tanımasını sağlayacak kapsayıcı kamu ihale uygulamalarının
hayata geçirilmesi.
Zo
rlu
k
He
de
f O
pe
rasyo
ne
l mü
da
ha
lele
r
OFFICIAL USE
İstihdam ve becerilere erişim:
Derinleştirme, güçlendirme ve genişletme
16
Tematik öncelik Mevcut operasyonel yaklaşımlar Güçlendirilmiş ve derinleştirilmiş yaklaşımlar
(mevcut hedef gruplar)
Potansiyel genişletme yaklaşımları
(yeni hedef gruplar)
Kaliteli eğitim ve iş temelli
öğrenmeye erişim
• Kaliteli ve akredite yerel eğitim
• İş temelli öğrenme programları (etkin
çıraklık, staj ve iş başı öğrenme)
• (EBRD müşterisi) İşverenler ve meslek
okulları arasındaki ortaklıkların geliştirilmesi
• İş kanallarının kolaylaştırılması (EBRD ESP
PR02* esas alınarak)
• Yüksek öğrenim/ üniversite kamu ve özel
sektör ortaklıkları
• Beceri yaklaşımının yeni sektörlere,
bölgelere, tematik alanlara genişletilmesi
(örneğin çevre dostu işler, sağlık ve
güvenlik)
• Teknolojik değişimler ve küreselleşme
nedeniyle gelecekte ortaya çıkacak yeni
beceri gereksinimlerinin kamu ve özel
sektör tarafından ortaklaşa
değerlendirilmesi
• Tesislerin iyileştirilmesi, mesleki eğitim
sunucularının ve diğer eğitim
sunucularının desteklenmesi yoluyla
becerilere yerel erişimin arttırılması
• Yaşlanan kesimlere odaklanmak
suretiyle, yeni beceri edindirme,
beceri düzeyini arttırma ve yaşam
boyu öğrenme
• Ülke stratejilerine uygun olarak
mültecilere ve / veya diğer gruplara
odaklanmak
Ulusal beceri
standartlarının
iyileştirilmesi, iş ve
becerilere erişimin
arttırılması
• İşveren gereksinimlerini yansıtan ulusal
mesleki beceri standartlarının belirlenmesi
için kamu özel sektör diyaloğu
• Kadınların mesleklere erişiminin önündeki
engellerin kaldırılması için politika diyaloğu /
ulusal toplumsal cinsiyet stratejilerine
dayanak oluşturulması
• Daha geniş sektörel yaklaşımlar yoluyla
(mesleki eğitim ve yüksek öğrenim
düzeylerinde) ulusal beceri standartlarının
geliştirilmesi için kamu-özel sektör
diyaloğu
• Ulusal / sektörel fırsat eşitliği
standartlarının ve ilgili akreditasyon
programlarının desteklenmesi ve
geliştirilmesi
• İşgücünün istihdamda tutulmasını
arttırmaya ve teşvik etmeye dönük
politika diyaloğu
• Belli gruplar için istihdama ve
becerilere hakkaniyetli erişimin
sağlanmasına dönük politika
diyaloğu (ülke stratejilerine uygun
olarak)
Kapsayıcı (kamu) ihale ve
tedarik zincirleri
• Kentsel ulaşım projeleri (Mısır) ve yol
rehabilitasyon projeleri (Sırbistan) için
kapsayıcı kamu ihale süreçleri
• PPP projeleri kapsamında kapsayıcı ihale
uygulamalarının yaygınlaştırılması ve
kapsayıcı tedarik zinciri girişimlerinin
genişletilmesine dönük politika diyaloğu
• Kapsayıcı PPP ihale uygulamaları
engellilere de ağırlık verebilir (yerel
düzenlemelerde öngörüldüğü kadar
ya da daha fazla)
Fırsat Eşitliği
• Kadınlar(ve potansiyel diğer gruplar) için
istihdama ve becerilere erişimi arttırmaya
dönük İK uygulamaları geliştirilmesi
• Fırsat eşitliği yaklaşımlarının daha fazla
sektörde ve yönetim düzeyinde
uygulanacak şekilde genişletilmesi
• Fırsat eşitliği yaklaşımlarının
engellileri de kapsayacak şekilde
genişletilmesi
* Çevresel ve Sosyal Politika Performans Gereksinimi PR02
(İş ve Çalışma Koşulları) OFFICIAL USE
3.3 Girişimcilik ve Finansmana Erişim
17
Finansmana erişimde içerme eşitsizlikleri EBRD bölgesinin birçok yerinde, özellikle kadınlar bakımından (SEMED bölgesi, Türkiye, Batı
Balkanların belli kısımları ve Orta Asya'da), bölgesel eşitsizlik bakımından (Sırbistan, Türkiye ve Orta Asya’nın belli kesimlerinde), ve
gençler bakımından (Fas, Güney Doğu Avrupa ve Türkiye’de) büyük boyutlardadır. Ayrıca, EBRD bölgesinin birçok kesiminde – özellikle
de faaliyet alanının daha az gelişmiş bölgelerinde– hedef gruplar finansmana erişim, iş kurma ya da iş genişletme için gereken
bankacılık ürünleri ve finansal yönetim becerilerine erişime veya bu konularda farkındalığa sahip değildir.
EBRD’nin girişimciliği geliştirme, KOBİ finansmanına erişim, ve genel olarak, finansal içerme konusundaki geniş tecrübesi temelinde
bankacılık ürünlerini, diğer finansal ürünleri ve iş danışmanlık hizmetlerini formel finansal sisteme erişimde orantısız engellerle
karşılaşan sosyal grupların erişimine açmak.
• Ekonomik olarak daha az gelişmiş bölgelerde, özellikle de mülteci krizinden en çok etkilenen bölgelerde yer alan MKOBİ’lere,
kredi ürünlerinin ve danışmanlık hizmetlerinin, gerektiğinde iş danışmanlık hizmetlerinin ve PFI kapasite geliştirme desteğinin
sunulmasını sağlayacak şekilde coğrafi genişletme,
• Kadınların iş kurması ve MKOBİ’leri geliştirmesini desteklemek için iş danışmanlık ve finansman birimlerini bir araya getiren EBRD
Kadınlara İş Danışmanlık ve Finansman Desteği programlarını güçlendirmek ve genişletmek
• Önemli kur dalgalanmaları ve yerel para birimi cinsinden kredi alma imkanlarının kısıtlı olduğu ülkelerde, KOBİ’lere yerel para
birimi cinsinden kredi imkanlarını toplumsal cinsiyet, bölgesel ve gençler için kredi paketleri ile bütünleştirmek
• Aşağıdaki fırsatları değerlendirmek
o Genç girişimciliğini ve işletmelerde gençlerin beceri gelişimini, mikro krediler, meslek ve beceri gelişimi, iş danışmanlığı, PFI
kapasite geliştirme, eğitime erişimi kolaylaştıran öğrenci kredi programları yoluyla geliştirmek.
o İyi uygulamalara ve mevcut uzmanlık birikimine uygun olarak, sosyal etki yatırım programlarına ve sosyal işletme desteği
programlarına katılmak ya da bu tür programlar kurmak.
o Hizmet erişimi düşük olan grupların formel bankacılık hizmetlerine erişimini arttırmak amacıyla, nakit dışı ödeme imkanları
geliştirilmesi (örneğin özel sektör işverenlerinin yaptığı maaş ödemeleri) (Örneğin Endüstri, Ticaret ve Tarımsal Sanayi
sektörlerinde finans kuruluşu dışındaki müşteriler eliyle)
Zo
rlu
k
He
de
f O
pe
rasyo
ne
l mü
da
ha
le
OFFICIAL USE
18
Tematik öncelik Mevcut operasyonel yaklaşımlar Güçlendirilmiş ve derinleştirilmiş yaklaşımlar
(mevcut hedef gruplar)
Potansiyel
yaklaşımlar (yeni
hedef gruplar)
Daha az gelişmiş
bölgelerde (ve mülteci
krizinden etkilenen
bölgelerde)
bölgesel KOBİ
finansman ve
danışmanlık
hizmetlerinin
genişletilmesi
• Az gelişmiş bölgelerde hizmet erişimi
az olan gruplara bankalar ve mikro
kredi kuruluşları yoluyla finansman
sağlanması (Türkiye, Sırbistan)
• Yerel MKOBİ’ler, özellikle de tarımsal
sanayi işletmelerine iş danışmanlık
hizmetleri
• EBRD Mülteci Krizi Programı
kapsamında finansmana erişim
• Önemli kur dalgalanmaları ve yerel para birimi cinsinden kredi alma
imkanları bakımında bölgesel eşitsizliği olan ülkelerde, hedef gruplara
yerel para birimi cinsinden kredi
• Uzak bölgelerde ve hizmet erişimi düşük bölgelerde yer alan
MKOBİ’lere kredi paketleri ve özel danışmanlık hizmetleri (hedef
gruplara uygun mikro sigorta ve /veya alt borçluları grup kredi
müşterilerinden bireysel olanlara, mikrodan KOBİ’lere derecelemek)
• Mülteci Yatırım Penceresi kapsamında, Finansal Aracılık Fonu karma
finansman yaklaşımıyla, mültecilere ait işletmelerin finansmana
erişimi
Hedef gruplar ülke
stratejilerine göre
belirlenecektir.
Kadınların
finansmana/danışmanlı
ğa erişimi
• Kadın İşletmelerine Finansman ve
Danışmanlık Desteği Programları (16
ülke ve 25 PFI)
• Kadınlara ait MKOBİ’ler için
danışmanlık
• Kadın İşletmelerine Finansman ve Danışmanlık Desteği programlarının
değerlendirilmesi yoluyla, yeni ülkelerde ve bölgelerde benzeri
programların oluşturulması amacıyla, bilgi dayanağı oluşturmak
Şu fırsatların
değerlendirilmesi:
• İşletmelerde gençler
için beceri gelişimi ve
girişimcilik
• Sosyal girişimcilik
veya etki yatırımları
• Finansal içermeyi
arttırmak için nakit
dışı ödemeler
• Batı Balkanlardaki fırsatları
değerlendirmek için sosyal girişimcilik
incelemesi başlatılmıştır
• EBRD’nin Better than Cash Alliance
(Nakitten İyidir İttifakı) grubuna üye
olması
• Genç girişimcilere ve yeni işletmelere, uygun risk teminatı ve PFI
kapasite geliştirme ile birlikte kredi imkanları; öğrenci kredi
programlarının değerlendirilmesi
• Genç çalışanlarının becerilerini ve eğitimlerini geliştirmeyi taahhüt
eden işletmelere kredi imkanları
• Kadın İşletmelerine Finansman ve Danışmanlık Desteği Programları
önündeki düzenleyici engellerin ortadan kaldırılmasına dönük politika
diyaloğu
• Daha detaylı analizler temelinde, fırsat sunan bölgelerde sosyal
girişimcilik ve sosyal etki finansmanı
• Nakit dışı ödeme sistemleri yoluyla formel bankacılığa erişim (Kredi
kuruluşu dışı kurumlar eliyle)
Hedef gruplar ülke
stratejilerine göre
belirlenecektir.
Girişimcilik ve Finansmana Erişim :
Derinleştirme, güçlendirme ve genişletme
OFFICIAL USE
3.4 Ekonomik fırsatları arttıran hizmetlere
erişim
19
Su, elektrik, ulaşım ve altyapı gibi hizmetlere erişim eksikliği bireylerin ve hanelerin istihdam, eğitim ve girişimcilik gibi ekonomik
bakımdan üretken faaliyetlere katılmasını önemli ölçüde sınırlandırabilmektedir. Ancak erişim tek başına yeterli değildir, zira bu
hizmetlerin kalitesi, güvenilirliği ve erişilebilirliği, bu hizmetlerin farklı gruplara ne derece ekonomik fırsat kanalları açtığını
belirlemektedir. Ayrıca, ulaşım ve bilgi-iletişim teknolojileri bakımından bağlantı eksikliği de ciddi bir engel teşkil etmektedir.
EBRD teyit edilebilir ve ölçülebilir biçimde, sağlam mevcut durum verilerine, izleme ve değerlendirme kriterlerine dayanarak,
gerek ulaşım ve bilgi-iletişim teknolojileri bağlantısına gerekse ekonomik fırsatları geliştiren diğer hizmetlere erişimi
destekleyerek, ekonomik içermeyi geliştirmeyi hedeflemektedir.
• Kırsal bölgelerde ve hizmet erişimi az olan ya da hiç olmayan bölgelerdeki grupların işe, pazara, eğitime, becerilere ve sağlık
hizmetlerine erişimini önemli ölçüde arttıran ulaşım hizmetleri, yol altyapısı yoluyla bağlantıların arttırılması.
• Pazarlara, istihdama ve becerilere erişimi sağlamak veya önemli ölçüde arttırmak için, bilgi-iletişim teknoloji bağlantısının
geliştirilmesi.
• Yerel sosyal gruplar için ekonomik fırsatları (örneğin iş, eğitim ve girişimcilik gibi imkanları) somut biçimde arttıran su ve atık
su bağlantıları ve güvenilir enerji tedarikinin geliştirilmesi
• Az gelişmiş bölgelerde yaşayanların ticari kullanımı amacıyla, arazi sulama imkanlarına erişimin arttırılması.
• Kapsayıcı kentsel tasarım ve ulaşım ağları tasarımı.
OFFICIAL USE
Zo
rlu
k
He
de
f O
pe
rasyo
ne
l mü
da
ha
lele
r
Hizmetlere erişim:
Derinleştirme, güçlendirme ve genişletme
20
Tematik öncelik Mevcut operasyonel yaklaşımlar Güçlendirilmiş ve derinleştirilmiş
yaklaşımlar
(mevcut hedef gruplar)
Potansiyel genişletme yaklaşımları(yeni
hedef gruplar)
Yeni veya daha iyi ulaşım
hizmetlerine erişimi attırmak
(yani güvenli, erişilebilir, hızlı
ve güvenli ulaşım imkanları)
• Güvenilir ve emniyetli ulaşımın
geliştirilmesi (ulaşım hizmetlerinin
kapsayıcı sunumu için, toplumsal
cinsiyet hassasiyetini esas alan
ulaşım tasarımı)
• Kırsal bölgelerin ve hizmet erişimi
düşük bölgelerin erişimini önemli
ölçüde arttıran yeni yollar veya yol ağı
rehabilitasyonu
• Engellilerin ve mültecilerin ekonomik
fırsatlara erişimini arttıran ulaşım
hizmetlerine yatırım
• Ülke stratejisine göre belirlenen diğer
hedef gruplar
Bilgi-iletişim teknolojisi
bağlantılarının geliştirilmesi
• Piyasalara, girişimciliğe erişimi ve
finansal içermeyi geliştiren IT
bağlantıları
• Ülke stratejisine göre belirlenen diğer
hedef gruplar
Şebeke bağlantısı yetersiz
olan kırsal ve uzak bölgelerde
elektrik arzına erişimin
arttırılması
• Kırsal ve uzak bölgelerde ilk defa
elektrik bağlantısı sağlayan yeni
elektrik şebeke bağlantıları
• Elektrik arzı olmayan bölgelerde elektrik
şebekelerine erişimin arttırılması
Arazi sulama, su ve atık su
bağlantılarına erişimin
geliştirilmesi
• Bağlantısı olmayan bölgelerde yeni
su hatlarına veya su hatlarının
yenilenmesine, atık su
bağlantılarına erişimin sağlanması
• Ticari arazi kullanımını arttıran yeni
ve daha iyi sulama sistemlerine
yatırım
• Hane düzeyi etki değerlendirmesi için
başlangıç durum değerlendirmelerinin
geliştirilmesi (potansiyel toplumsal
cinsiyet etkisi dahil)
• Yerel belediyeler, bölgesel kalkınma
ajansları ve ilgili Bakanlıklarla işbirliği
halinde, kırsal kalkına konusunda
politika diyaloğu
• Mülteci yoğunluğu olan bölgelerde
su/atık su bağlantılarına erişimin
geliştirilmesi
• Ülke stratejisine göre belirlenen diğer
hedef gruplar
Kapsayıcı ve Çevre Dostu
Kentler
• Kapsayıcı kentsel ulaşım ve tasarım • Ülke stratejisine göre belirlenen diğer
hedef gruplar
OFFICIAL USE
3.5 Ekonomik İçerme İçin Politika Diyaloğu
21
3.2 - 3.4 sayılı bölümlerde özetlendiği üzere, EBRD’nin müşterilerle proje düzeyinde
yürüttüğü diyalog üzerine inşa edilecek olan İçerme Politikası Diyalog Programları
aşağıda sayılanları gerçekleştirmeyi hedeflemektedir:
• Akredite beceri değerlendirmeleri sağlayan, işe alma ve istihdam edilebilirliği
geliştiren Ulusal Yeterlilik Çerçevelerinin ve beceri teyit mekanizmalarının kurulması
veya genişletilmesi
• Ulusal eğitim makamlarıyla ortaklık halinde, emek yoğun ve/veya yenilikçi yeni
sektörlerde, işveren ihtiyaçlarını esas alarak, teknik disiplinlerde, mesleki eğitim ve
yüksek öğrenim düzeylerinde ulusal beceri standartlarının geliştirilmesi.
• İşveren gereksinimlerini esas alan iş temelli öğrenme modellerinin (örneğin staj ve
çıraklık modellerinin) hayata geçirilmesi
• Hedef gruplar, özellikle kadınlar için, her türlü mesleğe erişim konusunda düzenleyici
engellerin azaltılmasını ve ortadan kaldırılmasını desteklemek ve ulusal toplumsal
cinsiyet stratejilerini geliştirmek
• Özel sektör üstlenicilerinin iş temelli öğrenme fırsatları sunmasını sağlayacak
kapsayıcı kamu ihale politikalarının devreye sokulması
• Aşağıda sayılan fırsatların değerlendirilmesi
o finansmana ve girişimciliğe erişimdeki düzenleyici engellerin ortadan
kaldırılması için Kadın İşletmelerine Finansman ve Danışmanlık Desteği
politika diyaloğu
o Ülke stratejilerine uygun olarak yeni hedef gruplar (yaşlanan bireyler,
engelliler ve diğer gruplar) bakımından politika tavsiyelerinin belirlenmesi
Türkiye
İmalat ve hizmet sektörlerinde beceri ve staj
standartlarının belirlenmesi
SEMED
Kapsayıcı beceri standartları için Perakende,
Turizm, Otelcilik Sektörü Beceri Konseyi (Ürdün)
Kapsayıcı ihale standartları (Mısır)
Orta Asya
Tabi kaynaklar ve enerji sektörlerinde mesleki
beceri standartlarının geliştirilmesi
(Kazakistan)
Kazakistan Ulusal Toplumsal Cinsiyet Stratejisi
geliştirilmesinde özel sektör diyaloğu
Kadınların tüm mesleklere erişimindeki
engelleri kaldırmaya dönük politika diyaloğu
(Kırgızistan)
Batı Balkanlar
Staj imkanlarını ve standartlarını geliştirmek
için, Hırvatistan ve Batı Balkanlar Özel Sektör
Gençlik Girişimi
Bölgesel Politika Hedefleri ve Öncelikleri
EBRD ekonomik fırsatlara adil erişimi geliştirmek amacıyla, yapısal, düzenleyici zorlukları ve diğer politika zorluklarını gündeme getirerek,
içerme politikası diyaloğunda, güçlü özel sektör bağlantısından istifade ederek, ulusal, sektörel ve bölgesel düzeylerde daha geniş bir
sistemik etki yaratmayı hedeflemektedir.
OFFICIAL USE
Finansmana/
girişimciliğe erişim
4.1 Stratejik diyalog ve ortaklıklar
22
İstihdam ve
beceriler
Stratejik Ortaklık Anlaşmaları
• Avrupa Eğitim Vakfı (ETF) - Türkiye, SEMED ve Batı Balkanlar’da
mesleki beceri standartları ve iş temelli öğrenme
• BM Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) - kapsayıcı beceri standartları ve
turizm uygulamaları
• Kadınlar için Küresel Bankacılık İttifakı
• Better than Cash Alliance (BTCA) ve Finansal İçermenin Ödeme
Boyutları PAFI) – finansal içerme
• Dünya Çevre Dostu Binalar Konseyi (WBGC) – enerji verimli bina
yönetiminde ‘çevre dostu becerilerin’ geliştirilmesi
• USAID - Ürdün’de mesleki eğitim sunumu
Proje veya tematik ortaklıklar
• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) – endüstri 4.0 beceriler tahmini,
Ürdün‘de mülteci eğitimi ve Türkiye’de beceri haritası çıkarılması
• DB/IFC İstihdam İçin Eğitim–SEMED bölgesinde gençler için beceri
eğitimi ve istihdam
• UNHCR – Ürdün’de mülteci beceri eğitimi ve istihdam
• UNDP - Stratejik Toplumsal Cinsiyet Programı kapsamında toplumsal
cinsiyet bakımından içerme
• Gıda ve Tarım örgütü (FAO) – tarımsal sanayide beceri eğitimi ve
girişimcilik desteği
• UNICEF - Orta Asya gençlik girişimi
Araştırma işbirliği
• Dünya Bankası, OECD, CEDEFOP, ILO, ve DSÖ, içerme bakımından
geçiş zorluklarının değerlendirilmesi, mevcut durum değerlendirmeleri
ve ilgili araştırmalar Po
tan
siy
el o
rta
kla
r
Hizmetler
Me
vcut o
rta
kla
r
Araştırma
Sektör ICA Enerji Altyapı FI Bölgeler
Ta
rım
sanayi
M&
S
Em
lak T
urizm
ICT
Ta
bi K
aynakla
r
Sürd
ürü
lebili
r e
nerji
Ele
ktr
ik e
nerjis
i
Su v
e a
tık s
u
Kents
el ula
şım
Kara
yolu
/dem
iryolu
Fin
ansal hiz
metle
r
SE
ME
D
Tü
rkiy
e
Batı B
alk
anla
r
Ort
a G
üney D
oğu
Avru
pa
Ort
a A
sya
Sektö
rle
r
ara
sı/bölg
ele
r ara
sıl
ETF
OECD
DB/IFC
ILO
UNDP
USAID
BTCA
PAFI
UNWTO
UNHCR
WGBC
BM
FAO
DSÖ
UNICEF
CEDEFOP
Stratejik ortaklıklar, EBRD içerme modelinin geliştirilmesinde ve hayata geçirilmesinde büyük öneme sahiptir. EİS uygulama
döneminde daha fazla ortağın sürece dahil edilerek, ortaklıkların güçlendirilmesi planlanmaktadır.
OFFICIAL USE
23
• İkili bağışçılar (Kore, Tayvan, İngiltere, İsviçre), AB, SEMED Çok
taraflı bağışçı fonu, EBRD SSF.
• Yardım kuruluşları ve diğer bağışçılarla ortaklık imkanının
değerlendirilmesi
• İrtibatlar ve bağışçı forumları yoluyla proaktif işbirliği
• İçerme Teknik Destek Çerçevesi (2.5 milyon EUR, 2016-2018) etkin
bir Tİ uygulaması sağlamaktadır.
• 2013-2016 döneminde içerme projelerinin %70’i küçük Teknik
İşbirlikleri yoluyla desteklenmiştir (ortalama proje başına 150,000 EUR)
• Ortalama Teknik İşbirliği hibe yoğunluğu %2 altındadır.
• Müşterilerden önemli finansal katkı
• Mevcut ve öngörülen proje portföyüne göre 2017 -20* döneminde 15 -
18 milyon EUR gerekecektir.
4.2 Bağışçılarla iletişim, içermenin kurum
içinde / dışında teşviki
Bağışçılarla ortaklıklar ve teknik destek sürdürülebilir etki yaratmak için, müşterilerin ve politika belirleyicilerin artan talebine uygun
olarak, ve müşterilerin süregelen yüksek finansal katkıları temelinde güçlendirilecektir.
Ayrıca, EBRD’nin müşterilerine, ulusal ve uluslararası ortaklarına sunduğu değer önermesi konusunda güçlü bir mesaj ortaya koymak
amacıyla, EBRD’nin kendine has özel sektör öncülüğüne dayalı yaklaşımı kurum içinde ve dışında teşvik edilecektir.
Teknik İşbirliği fonlama ihtiyaçları
Bağışçı fonu kullanımı
23
• EIS hedeflerini ve stratejik önceliklerini EBRD içinde yönetim
düzeylerinde ve operasyonel düzeylerde teşvik etmek
• Bankacılık, daimi temsilcilikler ve diğer ekipler nezdinde önemli
içerme yaklaşımları için kurum içi kapasite geliştirmenin sürdürülmesi
ve genişletilmesi
• Kurumsal değerlendirme karnesinde, içerme konusuna daha fazla yer
verilmesi
Kurum içi teşvik ve kapasite geliştirme
• İçerme konusunu EBRD’nin müşterilerine ve politika paydaşlarına
sunduğu değer önerisinin parçası yapmak
• Diğer Uluslararası Finansal Kuruluşlar, Dünya Bankası, BM, G20
bünyesinde yürütülen uluslararası içerme tartışmalarına aktif
katılım ve katkı
• Adil ekonomik fırsatların geliştirilmesinde, özel sektör rolü
konusundaki bilgi birikimini güçlendirmek için ilgili araştırmaların
ve detaylı etki değerlendirmelerinin yapılması
EBRD’nin özel sektör diyaloğu temelinde, ekonomik
içerme konusunda öncü Uluslararası Finans Kuruluşu
konumunun kurum dışında güçlendirilmesi
2.2m
EUR
3.5m
EUR
Yıllık Tİ beklenen artış
(Kadın İşletmelerine
Finans Danışmanlık
Desteği hariç) 2016 2017-21
* Toplumsal Cinsiyet Danışmanlık Hizmetleri Hariç
• Müşteri kapasitesini geliştirmek, mevcut durum değerlendirmesi ve etki
ölçümleri yapmak, politika diyaloğu, destek ve ilgili analiz çalışmaları
bakımından proje düzeyinde teknik uzmanlık
Bağışçı ortaklıklarını geliştirmek ve genişletmek
OFFICIAL USE
Son notlar
24
“Mülteci terimi «Irkı, dinî, tabiyeti, muayyen bir içtimaî grupa mensubiyeti veya siyasi kanaatleri yüzünden zulme
uğrayacağından haklı olarak korktuğu için vatandaşı olduğu memleket dışında bulunuyorsa oraya dönemeyen
veya mezkur korkuya binaen dönmek istemeyen şahıs” anlamında kullanılmaktadır. (1. Madde).
(1967 tarihli Mültecilerin Statüsüne İlişkin Protokolle Değiştirilen 1951 tarihli Mültecilerin Statüsüne Dair BM
Cenevre Sözleşmesi)
Engellilik ifadesi, sakatlıkları, aktivite kısıtlılığını ve katılım kısıtlılıklarını kapsayan genel bir terimdir. Sakatlık,
vücut işlev veya yapı sorunlarını; aktivite kısıtlılığı bir bireyin herhangi bir görevi ya da eylemi gerçekleştirme
konusunda karşılaştığı bir zorluğu; katılım kısıtlılığı ise bir bireyin yaşam durumlarına katılımda yaşadığı sorunu
belirtmektedir.
DSÖ: http://www.who.int/topics/disabilities/en/
OFFICIAL USE
1
2
Annexes
25
Annex 1: Inclusion Gaps for existing target groups (gender, youth and regions)
Annex 2: Inclusion Gaps for new target groups (ageing workforce, disability)
Annex 3: EIS Performance Monitoring Framework
Annex 4: Inclusion project and policy engagement case studies:
Training and employment in retail and hospitality, Jordan
Blue-collar training in the manufacturing sector, Turkey
Inclusive public procurement, Egypt and Serbia
Women in Business
OFFICIAL USE
Annex 1a: Inclusion Gaps for Youth
26
Central Europe and Baltic States
Croatia Medium Large Small Medium Medium Medium
Estonia Small Medium Small Small Small Small
Hungary Medium Medium Small Medium Medium Medium
Latvia Small Medium Small Medium Medium Small
Lithuania Medium Medium Negligible Medium Medium Large
Poland Medium Large Small Medium Medium Medium
Slovak Republic Medium Large Small Medium Medium Large
Slovenia Medium Medium Small Small Medium Small
South-Eastern Europe
Albania Medium Large Small Medium not available Small
Bosnia and Herzegovina Medium Large Medium Medium not available Medium
Bulgaria Medium Medium Medium Medium Medium Medium
Cyprus Small Large Small Medium Medium Medium
Greece Medium Large Small Medium Medium Medium
Kosovo Small Large not available not available Medium Small
Macedonia, FYR Small Large Medium Medium Medium Medium
Montenegro Small Large Negligible Medium not available Medium
Romania Medium Large Small Large Large Small
Serbia Medium Large Medium Medium not available Medium
Turkey Medium Large Medium Medium Large Medium
Eastern Europe and Caucasus
Armenia Small Large Small Medium Medium Small
Azerbaijan Medium Large Medium Large not available Medium
Belarus Medium Small Small Medium not available Medium
Georgia Small Large Medium Small not available Medium
Moldova Medium Medium Small Medium Medium Small
Ukraine Medium Medium Small Large Medium Small
Russian Federation Medium Medium Small Medium Medium Medium
Central Asia
Kazakhstan Small Medium Small Medium not available Medium
Kyrgyz Republic Small Large Small Large Large Medium
Mongolia Small Large Medium Medium not available Small
Tajikistan Medium Large Medium not available not available Medium
Turkmenistan not available not available Negligible not available not available Small
Uzbekistan Medium not available Medium not available not available Large
Southern and East Mediterranean
Egypt Medium Large Large Large Large Medium
Jordan Medium Large Small Medium Large Medium
Libya Medium not available Medium not available not available not available
Morocco Medium Large Large Large not available Large
Palestine Medium Large Medium not available not available Medium
Tunisia Medium Large Medium Large Large Small
Comparator Countries
France Medium Medium Small Medium Medium Medium
Germany Medium Small Medium Medium Small Small
Italy Medium Large Small Medium Medium Large
Sweden Medium Medium Medium Small Small Small
UK Small Medium Small Small Medium Small
Financial InclusionYouth
Employment
Quantity of
EducationSkills Mismatch
Labour Market
Structure
Quality of
Education
OFFICIAL USE
Youth: List of indicators
27
Component Indicators Source and Year
Labour Market
Structure
Hiring and Firing Flexibility Global Competitiveness Index, World Economic Forum, Executive Opinion Survey 2014
Redundancy Costs Global Competitiveness Index, World Economic Forum, Executive Opinion Survey 2014
Wage Setting Flexibility Global Competitiveness Index, World Economic Forum, Executive Opinion Survey 2014
Labour regulations as a major constraint World Bank's Enterprise Survey 2012
Labour tax and contributions World Bank's Doing Business Survey 2014-15
Ease of starting a business World Bank's Doing Business Survey 2014-15
Youth
Employment
Difference of unemployment rate of youth (15-24) to adults (25-65) World Development Indicators, World Bank 2014; ILO KILM 2014
Share of youth not in education, employment or training (NEET) World Bank Development indicators; ILO; ETF estimations for remaining countries
Youth (15-24) in long-term unemployment ILO 2014
Informal and vulnerable employment World Development Indicators, World Bank 2014
First time unemployment ILO 2014
Skills Mismatch
Skills gap between labour supply and demand (age 15-29) Key Indicators of Labour Markets (KILM) - International Labour Organisation (ILO)
The percentage of over-educated youth (15-29) Key Indicators of Labour Markets (KILM) - International Labour Organisation (ILO)
Academic unemployment (age 15-24) ILOSTAT 2015
The percentage of under-educated youth (15-29) Key Indicators of Labour Markets (KILM) - International Labour Organisation (ILO)
Demand percention of skills shortage World Bank's Enterprise Survey 2014
Quantity of
Education
Average years of education of 25-29 year old Barro Lee 2014; Human Development Index 2014
Percent of youth 15-24 with no schooling Barro Lee 2014; Human Development Index 2014
Gross Graduation Ratio Tertiary Education UNESCO 2015
Quality of
Education
Performance on PISA OECD's Programme for International Student Assessment (PISA) 2012, published 2014
Perception of the Quality of local public schools LITS
Perception of the Quality of the education system Global Competitiveness Index, World Economic Forum, Executive Opinion Survey
Top University Ranking QS Top University Ranking
Financial
Inclusion
Difference of youth 15-24 with bank account compared to adults 25+ Global Financial Inclusion (Global Findex) Database 2014
Difference of youth 15-24 with debit card compared to adults 25+ Global Financial Inclusion (Global Findex) Database 2014
Difference of youth 15-24 with bank account used for business
purposes compared to adults 25+ Global Financial Inclusion (Global Findex) Database 2014
Percentage of youth saving in a formal financial institution out of youth
saving Global Financial Inclusion (Global Findex) Database 2014
OFFICIAL USE
Annex 1b: Inclusion Gaps for Gender
28
Central Europe and Baltic States
Croatia Small Small Medium Medium Medium Medium Small
Estonia Small Small Medium Small Large Medium Medium
Hungary Small Small Medium Small Medium Medium Medium
Latvia Small Small Medium Small Large Medium Medium
Lithuania Small Small Medium Negligible Medium Medium Medium
Poland Small Small Small Small Medium Medium Medium
Slovak Republic Small Small Medium Small Medium Medium Medium
Slovenia Small Negligible Medium Small Medium Medium Medium
South-eastern Europe
Albania Medium Small Small Small Medium Large Medium
Bosnia and Herzegovina Medium Medium Medium Small Medium Large Medium
Bulgaria Small Small Medium Small Medium Medium Small
Cyprus Small not available Negligible not available not available Medium Small
Greece Medium not available Small Medium Large Large Medium
Kosovo not available not available not available not available not available not available Large
Macedonia, FYR Medium Medium Medium Small Large Medium Large
Montenegro Small Medium Negligible Medium Large Large Medium
Romania Small Medium Small Small Large Medium Medium
Serbia Small Small Small Small Large Medium Medium
Turkey Small Small Medium Small Large Large Large
Eastern Europe and Caucasus
Armenia Medium Medium Small Negligible Large Medium Medium
Azerbaijan Small Medium Medium Medium Large Large Large
Belarus Small Small Medium Medium Large Small Medium
Georgia Medium Medium Medium Small Large Medium Small
Moldova Medium Medium Medium Small Large Small Small
Ukraine Small Small Medium Small Large Medium Medium
Russian Federation Small Small Negligible Medium Large Medium Medium
Central Asia
Kazakhstan Medium Medium Negligible Medium Medium Medium Medium
Kyrgyz Republic Medium Medium Medium Medium Large Medium Small
Mongolia Small Medium Small Medium Large Small Small
Tajikistan Medium Medium Medium Small Large Large Large
Turkmenistan Medium Medium not available Medium Large Medium Large
Uzbekistan Medium Medium Medium Medium Large Large Large
Southern and Eastern Mediterranean
Egypt Large Medium Medium Medium Large Large Large
Jordan Large Medium Medium Medium Large Large Large
Libya Large Medium Small not available not available Large not available
Morocco Medium Large Large Medium Large Large Large
Palestine Large Large Medium not available not available Large Large
Tunisia Medium Small Medium Small Medium Large Large
Comparator Countries
France Small Small Medium Medium Medium Medium Medium
Germany Negligible Small Medium Negligible Medium Medium Small
Italy Small Negligible Small Small Medium Medium Large
Sweden Negligible Negligible Medium Negligible Small Small Small
UK Medium Small Medium Small Medium Medium Small
Access to
Finance
Legal
Regulations and
Social Norms
Health ServicesEducation and
trainingLabour Policy Labour Practices
Employment
and business
OFFICIAL USE
Gender: List of indicators
29
Components Indicators Source and Year Components Indicators Source and Year
Legal regulations and social
norms
Addressing violence against women EIU-WEO, 2012
Labour practices
Equal pay practice
EIU-WEO, 2012 CEDAW ratification Non-discrimination practice
Sex at birth: f/m ratio CIA, 2013 Access to child care
Early marriage UN, 2012 Gender pay gap UNECE, 2013
Women’s political rights CRI, 2011
Employment and business
Female ownership BEEPS V, 2012
Secure access to land Social Institutions and
Gender Index, 2014
Share of women in non-agricultural employment
World Bank WDI,
latest available
Secure access to non-land assets Labour force participation rate: f/m ratio (age 15+)
Inheritance laws in favour of male heirs OECD SIGI, 2009 Unemployment rate: f/m ratio
Access to health services
Maternal mortality ratio (maternal deaths per 100,000 live
births)
World Bank WDI, 2013
Employers: f/m ratio
Contraceptive prevalence (% of women aged 15-49) Female legislators, senior officials and managers
Adolescent birth rate Employment rate of tertiary educated individuals: f/m ratio ILO, 2013
Births attended by skilled health staff (% of total) World Bank WDI, 2005
Access to finance
Account at a formal financial institution: f/m ratio
World Bank Findex,
2014 or latest
available Education and training
Literacy rate: f/m ratio UN, 2015 Credit card: f/m ratio
Primary school completion rate: f/m ratio World Bank WDI, 2013 Mobile phone used to receive money: f/m ratio
Gender parity index (GPI) for net enrolment rate in secondary
education
EPDC and World Bank
Education Statistics,
2013
Mobile phone used to send money: f/m ratio
GPI for gross enrolment in tertiary education The percentage borrowing from formal financial institution, out of total borrowers: f/m
ratio
Female graduates in engineering
UNESCO, 2012
The percentage saving at formal financial institution, out of the total number of people
who save money: f/m ratio
Female graduates in technology Borrowed to start, operate, or expand a farm or business, on any money borrowed:
f/m ratio
Labour policy
Equal pay policy
EIU-WEO, 2012
Loans rejected for firms with female versus male top management BEEPS V, 2012
Non-discrimination policy
Access to infrastructure and
municipal services
Female burden due to limited access to water MICS-MICS
Policy on maternity and paternity leave and its provision Female burden due to limited access to non-solid fuel MICS-UNECE
Policy on legal restrictions on job types for women Mobile phone use, F/M ratio ITU
Differential retirement age policy Computer use, F/M ratio UNECE
CEDAW ratification
OFFICIAL USE
Annex 1c: Inclusion Gaps for Regions
30
InstitutionsAccess to
servciesLabour Markets Education
Central Europe and Baltic States
Croatia Medium Small Small Medium
Czech Rep. Small Small Small Medium
Estonia Negligible Negligible Small Small
Hungary Medium Small Small Small
Latvia Negligible Small Small Medium
Lithuania Negligible Small Small Small
Poland Medium Small Small Small
Slovak Rep. Small Small Medium Small
Slovenia Small Negligible Small Small
South-Eastern Europe
Albania Large Medium Medium Medium
Bosnia and Herz. Large Medium Medium Medium
Bulgaria Large Medium Medium Medium
Cyprus Small Negligible Small Medium
Greece Medium Small Small Medium
Kosovo Large Medium Large Large
FYR Macedonia Large Small Medium Medium
Montenegro Medium Small Medium Small
Romania Large Medium Medium Medium
Serbia Medium Medium Medium Medium
Turkey Large Medium Large Medium
Eastern Europe and Caucasus
Armenia Medium Small Medium Large
Azerbaijan Medium Medium Large Medium
Belarus Large Medium Small Medium
Georgia Medium Medium Large Medium
Moldova Large Medium Medium Large
Ukraine Large Medium Medium Small
Russia Small Small Small Large
Central Asia
Kazakhstan Large Medium Small Medium
Kyrgyz Rep. Medium Large Large Medium
Mongolia Small Large Medium Medium
Tajikistan Medium Large Large Medium
Turkmenistan not available not available not available not available
Uzbekistan*** Negligible Medium Small Medium
Southern and East Mediterranean
Egypt not available not available not available Medium
Jordan not available not available not available Medium
Morocco not available not available not available Medium
Tunisia not available not available not available Small
Comparator Countries
Germany Small Negligible Small Small
Italy Medium Small Small Small
OFFICIAL USE
Regions: List of indicators
31
Component Indicators Source and Year
Institutions
Corruption in administrative, health and education system LITS 2016
Quality of government services LITS 2016
Trust in local government LITS 2016
Satisfaction with local government services LITS 2016
Access to
services
Access to water LITS 2016
Access to heating LITS 2016
Access to gas LITS 2016
Access to computer LITS 2016
Access to internet LITS 2016
Perception of services satisfaction (electricity and road) LITS 2016
Perception of the quality of health care system, by households LITS 2016
Labour market
Household head labour market status (worked in the last 12 months) LITS 2016
Household head in informal employment (ILO definition) LITS 2016
Household head underemployed LITS 2016
Education
Years of education Gennaioli, Nicola, et al. "Human capital and regional development."
The Quarterly Journal of Economics 128.1 (2013): 105-164.
Completed education of the household head in working age (25-65) LITS 2016
Perception of the quality of education system, by households LITS 2016
On the job training for permanent employees BEEPS V (2013-14)
Firms satisfaction with workforce education) BEEPS V (2013-14)
OFFICIAL USE
Annex 2a: Inclusion Gaps for Ageing Workforce
32
HealthEconomic
participation
Human
capital
Access to
services
Central Europe and Baltic States
Croatia Small Large Medium Medium
Estonia Small Medium Small Small
Hungary Medium Large Small Small
Latvia Medium Medium Medium Medium
Lithuania Small Medium Small Medium
Poland Small Large Medium Small
Slovakia Medium Large Medium Large
Slovenia Negligible Large Medium Medium
South-Eastern Europe
Albania Medium Negligible Small Negligible
Bosnia and Herzegovina Small Medium Medium Small
Bulgaria Medium Medium Medium Medium
Cyprus Negligible Large Large Negligible
Greece Negligible Medium Large Medium
Kosovo not available Small Medium Medium
Macedonia Medium Medium Medium Medium
Montenegro Medium Large Medium Large
Romania Medium Medium Medium Medium
Serbia Small Medium Medium Medium
Turkey Small Medium Small Medium
Eastern Europe and Caucasus
Armenia Medium Negligible Small Large
Azerbaijan Small Small Small Small
Belarus Large Small Small Medium
Georgia Medium Negligible Small Medium
Moldova Large Small Medium Negligible
Ukraine Medium Medium Medium Large
Russia Medium Medium Medium Large
Central Asia
Kazakhstan Large Small Medium Medium
Kyrgyzstan Large Small Small Medium
Mongolia Large Large Large Negligible
Tajikistan Medium Small Small Small
Turkmenistan Large Large Negligible Large
Uzbekistan Medium Small Negligible Medium
Southern and East Mediterranean
Egypt Medium Small Medium Small
Jordan Small Medium Large Large
Morocco Medium Small Small Small
Tunisia Small Medium Medium Large
Comparator Countries
Germany Negligible Small Negligible Medium
Italy Negligible Medium Medium Negligible
OFFICIAL USE
Inclusion gaps for ‘ageing
workforce’ will inform
country level diagnostics
and country strategies in
order to determine the
business case and potential
operational responses to be
developed by the EBRD.
Ageing: List of indicators
33
Component Indicators Data Year Source and Year
Health Healthy life at 60 2010
Institute for Health Metrics
and Evaluation: Global
Burden of Disease (GBD)
2015
Economic
participation
Difference between employment rate of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Difference between underemployment rate of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Difference between inactivity rate rate of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Human capital
Difference between high school completion rate of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Difference between university completion rate of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Access to services
Difference between use of internet of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Difference between satisfaction of transportation of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Difference between satisfaction of roads of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
Difference between satisfaction of health care of 50-65 and 25-49 2013-2016
Gallup World Pool
(combined waves of 2013,
2014, 2015 and 2016)
OFFICIAL USE
Annex 2b: Inclusion Gaps for Disability
34 OFFICIAL USE
Human capital
Economic participation
Institutions
Central Europe and Baltic States
Croatia Large Small Small Large
Czech Republic Negligible Large Small Medium
Estonia Medium Medium Small not available
Hungary Large Medium Medium Large
Latvia Medium Medium Small Medium
Lithuania Medium Medium Small Negligible
Poland Small Medium Medium Large
Slovak Republic Small Medium Small Medium
Slovenia Small Small Medium Medium
South-Eastern Europe
Albania not available not available not available not available
Bosnia and Herzegovina Medium Medium Small not available
Bulgaria Medium Medium Medium Small
Cyprus Small Small Large not available
Greece Small Small Large Medium
Kosovo not available not available not available not available
FYR Macedonia not available not available not available not available
Montenegro not available not available not available not available
Romania Small Large Medium Medium
Serbia not available not available not available not available
Turkey Large Negligible not available Large
Eastern Europe and Caucasus
Armenia not available not available not available Small
Azerbaijan not available not available not available not available
Belarus not available not available not available not available
Georgia Large Small Medium Negligible
Moldova not available not available not available not available
Ukraine Large Large Medium Small
Russia Large Large Large Negligible
Central Asia
Kazakhstan Negligible Large Small Negligible
Kyrgyz Republic not available not available not available Small
Mongolia not available not available not available not available
Tajikistan not available not available not available not available
Turkmenistan not available not available not available not available
Uzbekistan not available not available not available not available
Southern and East Mediterranean
Egypt not available not available not available Large
Jordan not available not available not available Medium
Morocco Large Negligible Small Small
Tunisia Medium Small Medium Small
Inclusion gaps for ‘disability’
will inform country level
diagnostics and country
strategies in order to
determine the business case
and potential operational
responses to be developed
by the EBRD.
Disability: List of indicators
35 OFFICIAL USE
Component Indicators Data Year Source and Year
Prevalence People with a disability
2012
European Statistical System:
European Health and Social
Integration Survey (EHSIS)
2002/2004
World Health Organization: World
Health Surveys
Economic participation Difference between unemployment rate of disabled and non-disabled 2012
European Statistical System:
European Health and Social
Integration Survey (EHSIS)
Human capital Difference between high school (ISCED Level 3 and 4) completion rate of
disabled and non-disabled 2012
European Statistical System:
European Health and Social
Integration Survey (EHSIS)
Institutions Protection against disability (0-1, higher value->greater protection) 2004
Botero, Juan C., et al. "The
Regulation of Labor." The
Quarterly Journal of Economics
119.4 (2004): 1339-1382.
Annex 3:
EIS Performance Monitoring Framework
36
Note: (i) The Performance Monitoring Framework has been designed to align with the Bank’s approach to results measurement. Outcomes tracked across all activity types and aggregated at country level
where relevant based on Country Strategy Results Framework under “Inclusion” quality. (ii) Gender will be mainstreamed and tracked on a best effort basis for all across all activities / outputs / outcomes.
Overall Objective: Deepening, strengthening and widening the Bank’s private sector focused inclusion approach across three priority thematic areas
Specific objectives Activities Tracking Indicators
Outputs Outcome
1.1 Improved access to employment and skills for
the target group [youth, women and regions; and
other groups identified through assessment at
country strategy level]
Investments
TCs designed and funded
Baseline and impact assessments
Analysis of skills mismatch and needs
assessments
Capacity building
Policy engagements
External partnerships
Number of investments designed to
improve access to employment and
skills [by target group ]
Number of TCs supporting inclusion
transition impact
Number of capacity building activities
Number of policy dialogue activities
Number of people receiving new
skills as a result of training (f/m) by
target group
Institutional/Legal/Regulatory
supported changes implemented (e.g.
improved / new national skill
standards, dual learning models, etc),
by target group
1.2 Increased access to finance and
entrepreneurship for the target group [youth,
women and regions; and other groups identified
through assessment at country strategy level]
Investments
TCs designed and funded
Specialised financing to PFIs for on-
lending to target group
Analysis of key barriers to finance for
target group and related impact
assessments
Capacity building and advocacy
Explore opportunities for policy
engagements
Number of investments designed to
increase access to finance and
entrepreneurship for [target group ]
Number/volume of the Bank’s
investment to PFI for on-lending to
[target group] segment
Number of capacity building activities
Number/volume of loans extended to
[target group] by PFIs and/or MFIs
Number of people or businesses
receiving new skills as a result of
training and/or advisory services (f/m)
by target group
1.3 Increased access to services that enhance
economic opportunities for the target group
[youth, women and regions; and other groups
identified through assessment at country strategy
level]
Investments
TCs designed and funded
Baseline and impact assessments
Analysis of key barriers to services for
target group
Capacity building and advocacy
Explore opportunities for policy
engagements
Number of investments designed to
increase access to services that enhance
economic opportunities of [target group]
Number of TCs supporting inclusion
transition impact
Number of capacity building activities
Number of people benefitting from
new/ better infrastructure services
resulting in improved economic
opportunities of [target group]
OFFICIAL USE
EIS Performance Monitoring Framework
(cont.)
37
Overall Objective: Establish the EBRD as a leading IFI in the area of economic inclusion based on its unique private sector led approach
Specific objectives Activities Tracking Indicators
Outputs Outcome
1.4 Strengthen and expand strategic
partnerships with national as well as
international stakeholders
External communication
Policy dialogue
Investments
TCs designed and funded
Joint research, impact assessment and
analysis of key inclusion challenges
• Number of policy dialogue activities
• Formal cooperation agreement (e.g. MOU)
signed with relevant national and
international stakeholders
• Number of international events attended/
presentations given
• Number of knowledge management products
produced and disseminated externally
• Joint publications on inclusion issues (e.g.
associated research / rigorous impact
assessments/ATCs, others)
• Number of media reports, social media
updates and similar
• Inclusive policy objectives achieved
• EBRDs representation at relevant local
or international stakeholders executive
committees
• Increase in media coverage of EBRD’s
focus on economic inclusion (from
current baseline at strategy launch)
1.5 Strengthened institutional capacity to ensure
systemic inclusion impact of the Bank’s
investments and policy initiatives
Research, impact assessment and
analysis of key inclusion challenges
Knowledge management for inclusion
Training and capacity building of
EBRD staff
Investments
TCs designed and funded
Monitoring (e.g. TC results framework;
TIMS; CSRF; EIS PMF; corporate
scorecard)
Donor fundraising
• Inclusion Gap Assessments in respect to
inclusion target groups
• Number of baselines/impact assessments
• Number of knowledge management products
produced and disseminated internally and
externally (e.g. blue print articles; internal
presentations; etc.)
• Number of country diagnostics (incl. deep
dive)
• Number of inclusion resources within the
Bank
• Number of inclusion focal points across the
Bank
• Above institutional average ETI for
investments with inclusion transition
impact
• Share of projects in inclusion portfolio
that are ‘on track’
OFFICIAL USE
Annex 4: Inclusion Case Studies
38
• EBRD investments: EBRD provided USD 80 million (signed in 2015) to the
Abdali Mall Company towards the development of a new shopping and
entertainment centre in Amman, and USD 100 million (signed in 2016) to Ayla
Oasis Regeneration Project for the development and operation of the first
phase of the Ayla Village in Aqaba. Both projects are estimated to create up to
2,000 new jobs in Amman and 3,000 jobs in Aqaba in retail, hospitality,
entertainment, and facility management roles.
• Challenge: Jordan has ‘large’ inclusion gaps of youth and women in relation to
employment. Despite high youth unemployment rates, employers in retail and
hospitality sectors have suffered from hiring qualified staff and ensuring high-
quality service. This is due to the lack of quality training programmes, skills
standards, and the misperception of service industry as lacking career
progression opportunities.
• Inclusion support: EBRD is providing technical assistance to each project to:
Establish an on-site training programme based on the best international practice that provides pre-employment and work-based
learning on retail and hospitality skills
Establish an employer-led steering group to ensure the engagement of local businesses on a sustainable basis
Select a local training provider and provide training-of-trainers up to international standards
• Policy dialogue: EBRD is supporting the Jordan Centre for Accreditation and Quality Assurance (CAQA) to establish a private-sector based
sector skills council to inform the national skills standards. Abdali Mall and Ayla are participating in this council.
• Results: In Amman, the Abdali Mall Recruitment and Training Centre (AMRTC) has opened in October 2016. The training has taken place
since April 2016 at venues of partner institutions. By December 2016, around 100 trainees have completed retail and hospitality
programmes and work placement, with an expectation of an addition of another 100 young people to begin in H1 2017. The training
programme is being developed for the Ayla Skills Academy which is expected to complete by the Q3 2017.
• Key partners: CAQA, Jordan Vocational Training Centres (VTC), Jordan Education for Employment (JEFE), Jordan Hospitality and Tourism
Education Company (JHETC), People 1st – UK Retail and Skills Academy, British Council, USAID, UN World Tourism Organization
Training and employment in retail and hospitality, Jordan
OFFICIAL USE
Annex 4: Inclusion Case Studies
39
• EBRD investment: EBRD provides a syndicated loan of up to €200 million to
Tofaș Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (signed in October 2015), one of Turkey’s
leading automotive companies. The majority of the loan will be used to
strengthen Tofaș’ research and development facilities which include
engineering, design and prototype development of the new models.
• Challenge: Turkey has ‘large’ inclusion gaps of youth and women in relation to
employment. Skills mismatch is prevalent in the manufacturing industry. The
recruitment and retention of skilled blue-collar workers has been an
increasing challenge for Tofaș, both due to generational changes in young
people’s aspirations and the low reputation of vocational training and jobs.
Furthermore, less than 0.5% of blue collar workers at Tofas are female.
• Inclusion support: EBRD is providing technical assistance to Tofas to provide greater employment opportunities for young people and
women. This includes:
A talent management programme that provides training for entry-level blue-collar workers and an additional training and mentoring
programme to facilitate the progression of blue-collar workers into white-collar jobs
Establishment of a Vocational High School and accredited work-based learning opportunities that offer a new curriculum jointly
developed with the Ministry of National Education; providing associated teacher training and support programmes
Creation of a public certification programme in new fields such as ‘dietooling’ in collaboration with relevant stakeholders.
Establishment of the first accredited assessment centre (“VocTest Centers”) in the automotive sector in Turkey.
Review of HR policies and practices on equal opportunities to hire 250 women for blue collar positions over 3 years
• Policy dialogue: Tofas , as part of the employer steering group, will contribute towards EBRD’s policy dialogue with the Ministry of
National Education to (1) develop TVET skills standards and the expand VocText Centres to less advantaged regions as part of Turkey’s
National Qualifications Framework, (2) expand the availability of high-quality work-based learnings, and (3) improve career guidance
• Key partners: European Training Foundation (ETF), Union of Chambers and Commodity Exchanges of Turkey, Ministry of National
Education of Turkey
Blue-collar training in the manufacturing sector, Turkey
OFFICIAL USE
Annex 4: Inclusion Case Studies
40
• EBRD investments: In Egypt, EBRD provided EUR 100 million (signed in 2015)
to the Egyptian National Authority for Tunnels (NAT) for the procurement of 13
new trains for Cairo Metro Line 2. In Serbia, EBRD provided EUR 100 million
(signed in 2013) to upgrade 1,200 km of Serbian roads that were in need of
repair after years of under-investment.
• Challenge: Both Egypt and Serbia have ‘large’ inclusion gaps of youth in
relation to employment. Disengagement is higher for young people in rural
areas or from lower socio-economic background. Construction industry is often
a first entry of employment for unemployed young male, therefore ensuring
quality training with exposure with employers can be a valuable source of
career progression.
• Inclusion support: EBRD is providing technical assistance to each project
to:
Introduce a new requirement into the procurement process to
encourage private-sector suppliers to offer on-site training
opportunities to unemployed young people
Support the development of vocational training curricula in relevant
disciplines
• Policy dialogue: EBRD is support the local authorities to integrate the
inclusion clause in the standard procurement processes.
• Results: In Serbia, 120 young people are trained over the project period of
four years. In Egypt, around 70 trainees will receive on-site training as part
of the programme.
• Key partners: Serbia: Ministry of Transport, Ministry of Finance, and Public
Procurement Office; Egypt: National Authority for Tunnels (NAT)
Inclusive public procurement, Egypt and Serbia
OFFICIAL USE
Annex 4: Inclusion Case Studies
41
• EBRD investments: EBRD’s Women in Business (WiB) supports
women’s access to finance and entrepreneurship.
• Challenge: Among the EBRD countries of operation, gender gaps in
access to finance is the highest in the SEMED region, Turkey, parts
of the Western Balkans, and Central Asia. Women-led businesses
tend to be smaller than those of men, and concentrated in low
value-added, less capital-intensive sectors. There are structural
barriers such as legal restrictions, collateral requirements, and
cultural barriers such as the consent from a male family member.
• EBRD support:
Access to finance for women-led SMEs supported through risk-sharing and credit enhancement mechanisms
Technical assistance to help those institutions to provide lending solutions that are tailored to the needs of women-led businesses
Business advisory services to female entrepreneurs including mentoring, training in key entrepreneurial skills, online business
diagnostics and networking opportunities.
• Policy dialogue: Building on the impact of WiB programmes, EBRD has begun to engage with national governments to address legal or
structural barriers to women’s access to finance. For example, a policy engagement will start in Tajikistan to establish a more gender-
responsive investment climate.
• Results: By 2016, EBRD provided EUR 600 million through the WiB programme in 16 countries across 25 partner financial institutions
(PFIs) and over 10,000 women-led SMEs.
Women in Business
OFFICIAL USE