EI Audit d.o.o. - cms.blberza.com

Preduzeće za eksploataciju nemetalnih minerala „NEMETALI“ a.d., Prijedor

Finansijski izvještaji za 2009. godinu

i Izvještaj nezavisnog revizora

Revizija i konsalting

EI Audit d.o.o. Banja Luka

SADRŽAJ

Strana IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA 1-2 IZJAVA RUKOVODSTVA 3 FINANSIJSKI IZVJEŠTAJI

Bilans uspjeha 4-7 Bilans stanja 8-11 Izvještaj o promjenama na kapitalu 12-13

NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE 14 – 27

'

1

IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA

Akcionarima i Upravnom odboru ''Nemetala'' a.d., Prijedor

Izvršili smo reviziju priloženih finansijskih izvještaja Akcionarskog društva ''Nemetali'', Prijedor (u daljem tekstu Preduzeće), koji obuhvataju bilans stanja na dan 31. decembra 2009. godine, odgovarajući bilans uspjeha i izvještaj o promjenama na kapitalu kao i izvještaj o novčanim tokovima za godinu završenu na taj dan, kao i pregled značajnih računovodstvenih politika i drugih objašnjavajućih napomena. Revizija finansijskih izvještaja Preduzeća za 2008. godinu nije vršena.

Odgovornost rukovodstva za finansijske izvještaje

Rukovodstvo je odgovorno za sastavljanje i realno i objektivno prikazivanje ovih finansijskih izvještaja u skladu sa Meñunarodnim standardima finasijskog izvještavanja i Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske. Ova odgovornost obuhvata: osmišljavanje, primjenu i održavanje internih kontrola koje su relevantne za pripremu i fer prezentaciju finansijskih izvještaja koji ne sadrže materijalno značajne pogrešne iskaze, nastale usljed kriminalne radnje ili greške; izbor i primjenu odgovarajućih računovodstvenih politika i računovodstvene procjene koje su primjenjive u datim okolnostima. Odgovornost revizora

Naša je odgovornost da na osnovu obavljene revizije izrazimo mišljenje o priloženim finasijskim izvještajima. Reviziju smo, obavili u skladu sa Meñunarodnim standardima revizije, Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske i Pravilnikom o reviziji finansijskih izvještaja u Republici Srpskoj. Ovi standardi nalažu da radimo u skladu sa etičkim principima i da reviziju planiramo i izvršimo na način koji omogućava da se, u razumnoj mjeri, uvjerimo da finansijski izvještaji ne sadrže materijalno značajne pogrešne iskaze.

Revizija uključuje sprovoñenje postupaka u cilju prikupljanja revizijskih dokaza o iznosima i informacijama objelodanjivanjima datim u finansijskim izvještajima. Izbor postupaka je zasnovan na prosuñivanju revizora, uključujući procjenu rizika materijalno značajnih grešaka sadržanih u finansijskim izvještajima, bilo da su u pitanju kriminalne radnje ili greške. Prilikom procjene ovih rizika, revizor razmatra interne kontrole relevantne za pripremanje i fer prezentaciju finansijskih izvještaja Preduzeća, u cilju osmišljavanja najboljih mogućih revizorskih procedura koje su primjenjive u datim okolnostima, ali ne i za izražavanje mišljenja o efikasnosti internih kontrola Preduzeća. Revizija, takoñe, obuhvata ocjenu primjenjenih računovodstvenih politika i vrednovanje značajnih procjena koje je izvršilo rukovodstvo, kao i opštu ocjenu prezentacije finansijskih izvještaja.

Smatramo da su revizijski dokazi, koje smo prikupili, dovoljni i odgovarajući i da obezbijeñuju solidnu osnovu za izražavanje našega mišljenja. Osnove za mišljenje sa rezervom

Zbog preuzimanja obaveze za vršenje revizije finansijskih izvještaja Preduzeća za 2009. godinu ugovorom od 17. aprila 2010. godine, nismo bili u mogućnosti da prisustvujemo popisu zaliha sa stanjem na dan 31. decembra 2009. godine, jer je popis vršen prije imenovanja revizora Preduzeća. Zbog prirode računovodstvenih evidencija koje vodi Preduzeće, nismo bili u mogućnosti da se drugim postupcima revizije uvjerimo u količine i stanje zaliha na datum bilansa stanja.

(nastavlja se)

78000 Banja Luka Kralja Alfonsa XIII, br.18

tel: + 387 51 304 113 + 387 51 319 752

fax: + 387 51 319 677 [email protected]

Revizija i konsalting

EI Audit d.o.o. Banja Luka

'

2

IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA Akcionarima i Upravnom odboru ''Nemetala'' a.d., Prijedor (nastavak)

Osnove za mišljenje sa rezervom (nastavak)

Napomenu 12. uz finansijske izvještaje u kojoj je objelodanjeno da se materijal u vrijednosti 10,003 KM, koji se nalazi na zalihama, odnosi na stare zalihe rude bentonita nabavljene 2004. godine kao materijal namjenjen za probno uvrećavanje u pogonu za preradu gline. Materijal je smješten na otvorenom i izložen uticaju vremena. Kako materijal zbog svojih karakteristika u takvim okolnostima gubi kvalitet potrebno je njegovu upotrebnu vrijednost procijeniti i uskladiti sa tržišnom vrijednošću. Kao što je objelodanjeno u Napomeni 13. uz finansijske izvještaje Preduzeće nije vršilo usklañivanje salda sa

kupcem ‘Clay trade’ iz Prijedora. Identičan iznos kao što iznosi saldo potraživanja utvrñen je i na obavezama prema preduzeću “Clay trade”, Prijedor, pri čemu ovo identično potraživanje/obaveza nisu evidentirani na

osnovu odgovarajuće dokumentacije te su i potraživanja i obaveze precijenjene za isti iznos od 27,112 KM. Kao što je objelodanjeno u Napomeni 20. uz finansijske izvještaje obaveze po osnovu primljenih avansa u iznosu od 131,998 KM, uplaćenih od strane povezanog pravnog lica ENERGY FUND GROUP LLC, Češka po osnovu kupoprodajnog ugovora br. 3-06/02 od 07.06.2002. godine nisu usklañene sa kupcem i zastarjele su. Kao što je objelodanjeno u Napomeni 21. uz finansijske izvještaje Preduzeće ne prikazuje obaveze koje ima prema članovima Upravnog i Nadzornog odbora. Po našem mišljenju, izuzev za efekte korekcija koje na finansijske izvještaje mogu imati i imaju pitanja nevedena u prethodnim pasusima, finansijski izvještaji istinito i objektivno, po svim bitnim pitanjima, prikazuju finansijski položaj Preduzeća na dan 31. decembra 2009. godine kao i rezultate njegovog poslovanja, promjene na kapitalu i novčane tokove za navedenu godinu, u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske i ostalim relevantnim propisima Republike Srpske, kao i računovodstvenim politikama objelodanjenim u napomenama 2. i 3. uz finansijske izvještaje. Ne izražavajući rezervu u odnosu na dato mišljenje, skrećemo pažnju na slijedeće:

/i/ Napomenu 10. uz finansijske izvještaje u kojoj je objelodanjeno da je zemljište po Diobnom bilansu sa Rudnicima Ljubija pripalo Preduzeću ali je ovo pravo duže vrijeme osporavano od Strane Rudnika Ljubija. Na osnovu Rješenja Osnovnog suda u Prijedoru broj DN-690/05-P od 26. avgusta 2005. godine Preduzeće je izvršilo uknjižbu svojinskih prava nad zemljištem na što je od strane Rudnika Lubija uložena žalba Osnovnom sudu u Prijedoru. Evidencija zemljišta je vanbilansna sa izuzetkom dijela zemljišta koje nije bilo predmet diobnog bilansa.

/ii/ Kao što je objelodanjeno u Napomeni 18. uz finansijske izvještaje kratkoročne obaveze Preduzeća na dan

31. decembra 2009. godine iznose 676,465 KM i veće su od njegove obrtne imovine za 224,368 KM. Na osnovu navedenog Preduzeće bi moglo u narednom izvještajnom periodu biti suočeno sa nelikvidnosti, odnosno da ne bude u mogućnosti da izmiruje svoje kratkoročne obaveze prema dobavljačima, povjeriocima i kreditorima u trenutku dospijeća.

/iii/Kao što je objelodanjeno u Napomeni 19. uz finansijske izvještaje prema procjeni revizora 75.32% salda

obaveza prema dobavljačima potiče iz ranijeg perioda, od čega je za 19,719 KM obaveza pokrenuta tužba protiv Preduzeća.

Banja Luka, 27. maj 2010. godine

'

3

IZJAVA RUKOVODSTVA Ova izjava se daje u vezi sa revizijom finansijskih izvještaja Preduzeća za godinu koja se završila 31. decembra 2009. godine, za svrhe izražavanja mišljenja o tome da li finansijski izvještaji pružaju istinitu i objektivnu sliku finansijskog položaja Preduzeća na dan 31. decembra 2009. godine i rezultata poslovanja i novčanih tokova za godinu koja se završila na taj dan u skladu sa računovodstvenim propisima u Republici Srpskoj. Računovodstvena regulativa Republike Srpske propisuje odgovornost Rukovodstva pravnih lica da finansijske izvještaje priprema na način koji obezbjeñuje istinito i objektivno prikazivanje svih poslovnih transakcija obavljenih u toku obračunskog perioda, kao i rezultata poslovanja na kraju obračunskog perioda. Rukovodstvo Preduzeća je odgovorno za uspostavljanje sistema računovodstvene evidencije kojom se, sa razumnom preciznošću obezbjeñuje objelodanjivanje finansijske pozicije Preduzeća i rezultata poslovanja. Takoñe, računovodstveni sistem treba da garantuje da su finansijski izvještaji sastavljeni i prezentirani u skladu sa računovodstvenim propisima u Republici Srpskoj. Rukovodstvo, takoñe, ima opštu odgovornost u slučaju preduzimanja akcija u cilju zaštite imovine Preduzeća i sprečavanja i razotkrivanja pronevjera i drugih nereglularnosti. Prihvatamo našu odgovornost za istinit i objektivan prikaz finansijskih izvještaja. Potpisano u ime Akcionarskog društva “Nemetali”, Prijedor

„NEMETALI“ a.d., Prijedor NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE 31. decembar 2009. i 2008. godine

14

OSNIVANJE I DJELATNOST (a) Osnivanje

Preduzeće za eksploataciju nemetalnih minerala „NEMETALI“ a.d., Prijedor, je svoju aktivnost započelo još 1965. godine. Bilo je registrovano kao Zavisno državno preduzeće, od 09. decembra 1997. godine po rjesenju br. 1-3371-00, i poslovalo u sastavu Rudnika Ljubija, a nakon Odluke o organizovanju br. 1-6/01 od 15. avgusta 2001. godine, odnosno na osnovu diobnog bilansa, preregistrovano je kao akcionarsko društvo i upisano u registar Osnovnog suda u Banjoj Luci br. 1-3311-00. Nakon sprovedenog postupka privatizacije, Direkcija za privatizaciju Republike Srpske je 03. decembra 2001, godine putem licitacije izvršila prodaju 30% ukupne vrijednosti državnog kapitala Preduzeća a kupac je bio Andrej Gartner iz Teslića. Registracija ove promjene je izvršena 08. novembra 2002. godine u sudskom registru broj 1-3371-00 Vlasnička struktura je promjenjena 2005. godine kada je Adam Vitarigov, jedan od vlasnika objavio javnu ponudu za preuzimanje akcija Preduzeća. Nakon izvršenog preuzimanja, Adam Vitarigov je stekao udio od 62.1825% u akcijskom kapitalu preduzeća sa pravom od 893,198 glasova. Ovo preuzimanje je prijavljeno Centralnom registru HOV Republike Srpske, gdje je u knjizi akcionara provedena promjena vlasniške strukture. Radi pokrića gubitka za 2004. godinu Preduzeće je 30. septembra 2005. godine donijelo Odluku o smanjenju osnovnog kapitala. Na osnovu Rješenja Komisije za HOV Republike Srpske broj. 01-UP-031-830/06 od 16.03.2006. godine osnovni kapital Društva je smanjen sa 1,436,413 KM na 803,927 KM. Ovo smanjenje je 28. aprila 2006. godine uknjiženo u sudski registar br. 1-3371-000 Rješenjem broj 071-0-REG-06-000840. Preduzeće je zapošljavalo 7 radnika na dan 31. decembra 2009. godine (31. decembra 2008. godine, 7 radnika).

(b) Djelatnost

Osnovna djelatnost Preduzeća je eksploatacija nemetalnih minerala, tj. sirove gline.

2. OSNOVE ZA PRIKAZIVANJE FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA 2.1. Osnove za prikazivanje finansijskih izvještaja

Na osnovu odredbi Zakona o računovodstvu i reviziji Republike Srpske (Službeni glasnik RS br. 36/09), sva pravna lica sa sjedištem u Republici Srpskoj su u obavezi da, u potpunosti primjenjuju Meñunarodne računovodstvene standarde (MRS), odnosno Meñunarodne standarde finansijskog izvještavanja (MSFI), koji su bili u primjeni na dan 31. decembra 2005. godine, Meñunarodne standarde revizije (MSR), Kodeks etike za profesionalne računovoñe i prateća uputstva, objašenjenja i smjernice koje donosi Meñunarodna federacija računovoña (IFAC), na finansijske izvještaje za periode koji počinju 1. januara 2006. godine ili kasnije. Imajući u vidu zahtjeve lokalnih propisa Republike Srpske i razlike sa zahtjevima MRS i MSFI, rukovodstvo Preduzeća ne izražava eksplicitnu i bezrezervnu izjavu o usaglašenosti priloženih finansijskih izvještaja sa MRS i MSFI, koji se primjenjuju na periode prikazane u priloženim finansijskim izvještajima. Shodno navedenom, a imajući u vidu potencijalno materijalno značajne efekte koje odstupanja od računovodstvenih propisa Republike Srpske od MSFI i MRS mogu imati na realnost i objektivnost finansijskih izvještaja Preduzeća, priloženi se u potpunosti ne mogu tretirati kao finansijski izvještaji sastavljeni u skladu sa MSFI i MRS. Preduzeće je, dakle, u sastavljanju ovih finansijskih izvještaja primjenjivalo računovodstvene politike koje su zasnovane na važećim računovodstvenim propisima i poreskim propisima Republike Srpske Glavne razlike i problemi u vezi sa primjenom MRS i MSFI se mogu sumirati u sljedećem:

- U Republici Srpskoj ne postoji dovoljno tržišno iskustvo, stabilnost i likvidnost kod prometa finansijskim instrumentima niti su često zvanične tržišne informacije raspoložive. Stoga, poštenu (fer) vrijednost često nije moguće pouzdano utvrditi u uslovima nepostojanja aktivnog tržišta, kako to zahtijevaju MRS 32 – Finansijski instrumenti: Objelodanjivanje i prikazivanje i MRS 39 - Finansijski instrumenti: Priznavanje i mjerenje.


15

2.1. Osnove za prikazivanje finansijskih izvještaja (Nastavak)

- Finansijski izvještaji Preduzeća su prikazani u formatu propisanim Pravilnikom o primjeni Kontnog okvira za preduzeća i zadruge, druga pravna lica i preduzetnike (Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 79/09) koji preuzima zakonom definisan potpun skup finansijskih izvještaja koji odstupa od onog definisanog MRS 1 – Prikazivanje finansijskih izvještaja, a uz to u pojedinim dijelovima, odstupa od načina prikazivanja odreñenih bilansnih pozicija predviñenih navedenim standardom.

Finansijski izvještaji Preduzeća su iskazani u Konvertibilnim markama (KM).

2.2. Uporedni podaci

Uporedne podatke predstavljaju finansijski izvještaji za 2008. godinu, koji nisu bili predmet revizije.

2.3. Korišćenje procjenjivanja

Prezentacija finansijskih izvještaja zahtijeva od rukovodstva Preduzeća korišćenje najboljih mogućih procjena i razumnih pretpostavki, koje imaju efekta na prezentirane vrijednosti sredstava i obaveza kao i objelodanjivanje potencijalnih potraživanja i obaveza na dan sastavljanja finansijskih izvještaja, kao i prihoda i rashoda u toku izvještajnog perioda. Ove procjene i pretpostavke su zasnovane na informacija raspoloživim na dan sastavljanja finansijskih izvještaja. Ipak, stvarni rezultati mogu odstupati od ovih procjena.

3. PREGLED OSNOVNIH RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA

3.1 Prihodi od prodaje

Prihodi se priznaju do iznosa očekivanih ekonomskih koristi za Preduzeće, pod uslovom da se taj iznos može pouzdano izmjeriti. Prihodi se iskazuju po fakturnoj vrijednosti umanjenoj za popuste i porez na dodanu vrijednost. Prihodi od prodaje usluga priznaju se u periodu u kojem su usluge izvršene, dok se prihodi i rashodi od kamata knjiže u korist, odnosno na teret, obračunskog perioda na koji se odnose.

3.2 Preračunavanje sredstava i obaveza u stranim sredstvima plaćanja

Sve pozicije sredstava i obaveza u stranim sredstvima plaćanja su preračunate u njihovu protivvrijednost u Konvertibilnim markama po zvaničnom kursu važećem na dan bilansa stanja. Poslovne promjene u stranim sredstvima plaćanja tokom godine preračunavaju se u Konvertibilne marke po zvaničnom kursu važećem na dan svake promjene. Nastale pozitivne i negativne kursne razlike se knjiže u korist ili na teret bilansa uspjeha.

3.3 Osnovna sredstva

Grañevinski objekti i oprema se iskazuju po trošku nabave umanjenom za akumuliranu amortizaciju i usklañenom za sve gubitke od umanjenja vrijednosti imovine. Nabavna vrijednost obuhvata sve troškove koji se mogu direktno povezati sa dovoñenjem sredstva u radno stanje za namjeravanju upotrebu. Osnovna sredstva u pripremi se iskazuju po nabavnoj vrijednosti umanjenoj za sve eventualne priznate gubitke od umanjenja vrijednosti. Amortizacija ove imovine počinje u trenutku kada je ova imovina spremna za upotrebu. Zemljište se iskazuje po nabavnoj vrijednosti i ne amortizuje se zbog pretpostavke da ima neograničen vijek trajanja.


16

3.3 Osnovna sredstva (Nastavak) Troškovi popravki i održavanja terete rashode obračunskog perioda u kom su nastali. Troškovi održavanja kojima se produžuje vijek upotrebe ili povećava kapacitet imovine, kapitalizuju se u okviru osnovnih sredstava.

Prihodi i rashodi nastali otuñenjem osnovnih sredstava utvrñuju se poredeći prilive ostvarene prodajom s knjigovodstvenom vrijednošću i iskazuju se kao ostali prihodi i rashodi (dobici i gubici po osnovu prodaje osnovnih sredstava) u bilansu uspjeha.

3.4 Nematerijalna ulaganja i ulaganja u istraživanje i procjenjivanje mineralnih resursa

Nematerijalna ulaganja su odrediva nemonetarna sredstva bez fizičkog sadržaja koja služe za proizvodnju, isporuku roba i usluga, za iznajmljivanje drugim licima ili se koriste u administrativne svrhe. Nematerijalnu imovinu Preduzeća čine ulaganja u projekte za istraživanje i procjenu. Imovinu za istraživanje i procjenu (MSFI 6) čine izdaci za istraživanje i procjenu mineralnih bogatstava (rude) koje Preduzeće priznaje kao imovinu. Nematerijalna ulaganja i ulaganja u istraživanje i procjenjivanje mineralnih resursa početno se mjere po nabavnoj vrijednosti ili cijeni koštanja. Naknadna mjerenja se vrše po nabavnoj vrijednosti umanjenoj za trošak amortizacije i eventualne gubitke od umanjenja vrijednosti. Rashodi kamata tokom perioda finansiranja nematerijalnog ulaganja se ne kapitaliziraju.

3.5 Amortizacija

Amortizacija objekata i opreme se obračunava tako da se nabavna vrijednost nekog sredstva otpisuje primjenom linearne metode tokom procjenjenog korisnog vijeka upotrebe sredstava. Godišnja amortizacija nematerijalnih ulaganja i ulaganja u istraživanje i procjenu mineralnih resursa utvrñuje se na osnovu odnosa izmeñu eksploatisane rude i procijenjenih rezervi, kako je definisano zakonskim propisima u ovoj oblasti. Osnovica za obračun amortizacije je nabavna vrijednost koja je postojala na početku godine, kao i nabavna vrijednost osnovnih sredstava i ulaganja u istraživanje koji su nabavljeni ili aktivirani tokom perioda. Primjenjene stope amortizacije za glavne kategorije osnovnih sredstava su:

U % Grañevinski objekti 1.15 –10.00 Industrijska oprema 14.28-33.30 Vozila 14.30 Kompjuteri i odgovarajuća oprema 20.00

3.6. Umanjenje vrijednosti imovine

Na dan bilansa stanja, rukovodstvo analizira vrijednosti nematerijalnih ulaganja i osnovnih sredstava prikazanih u finansijskim izvještajima. Ukoliko postoji indikacija da za neko nematerijalno ulaganje, odnosno osnovno sredstvo, postoji obezvrjeñenje, nadoknadivi iznos te imovine se procjenjuje kako bi se utvrdio iznos obezvrjeñenja. Ukoliko je nadoknadivi iznos nekog sredstva procijenjen kao niži od vrijednosti iskazane u finansijskom izvještajima, vrijednost sredstva iskazanog u finansijskim izvještajima se smanjuje do svoje nadoknadive vrijednosti. Obezvrjeñenje se priznaje kao trošak tekućeg perioda i evidentira u okviru ostalih poslovnih rashoda, ukoliko sredstvo nije prikazano u finansijskim izvještajima po revalorizovanoj vrijednosti, kada se obezvrjeñenje tretira kao smanjenje revalorizacione rezerve do revalorizovanog iznosa. Ako se kasnije poništi obezvrjeñenje, vrijednost sredstva prikazana u finansijskim izvještajima se povećava do promijenjene procjene nadoknadivog iznosa, ali tako da povećana vrijednost prikazana u finansijskim izvještajima ne prelazi iznos koji bi bio prikazan da se u proteklim godinama nije računalo obezvrjeñenje. Poništenje obezvrjeñenja se računa kao prihod, ukoliko sredstvo nije prikazano u finansijskim izvještajima po revalorizovanoj vrijednosti, kada se poništenje obezvrjeñenja tretira kao povećanje revalorizacione rezerve.


17

3.7 Zalihe

Vrijednost zaliha materija, rezervnih dijelova, alata i inventara se vrijednuje po nabavnoj vrijednosti. Nabavna vrijednost uključuje vrijednost po fakturi dobavljača, transportne i zavisne troškove. Alat i inventar se otpisuje 100% prilikom izdavanja u upotrebu.

Zalihe gotovih proizvoda koje se ne otpreme kupcu vrijednovane su na dan bilansa po neto prodajnim cijenama odnosno cijeni koštanja u zavisnosti koja je niža, a u skladu sa MRS 2 „Zalihe“. Terećenjem ostalih rashoda se vrši ispravka vrijednosti zaliha za oštećene zalihe koje po kvalitetu ne odgovaraju standardima, vrši se odgovarajuća ispravka vrijednosti, ili se u cjelosti otpisuju.

3.8 Gotovina i gotovinski ekvivalenti

Gotovina i gotovinski ekvivalenti uključuju gotovinu u blagajni, depozite kod komercijalnih banaka, kao i visoko likvidna sredstva koja se mogu brzo konvertovati u poznate iznose gotovine, uz beznačajan rizik od promjene vrijednosti.

3.9 Naknade zaposlenima

U skladu sa domaćim propisima Preduzeće je u obavezi da plaća doprinose državnim fondovima kojima se obezbjeñuje socijalna sigurnost zaposlenih. Ove obaveze uključuju doprinose za zaposlene na teret poslodavca u iznosima obračunatim po stopama propisanim relevantnim zakonskim propisima. Preduzeće je, takoñe, obavezno da od bruto plata zaposlenih obustavi poreze i doprinose i da ih, u ime zaposlenih, uplati tim fondovima. Doprinosi na teret poslodavca i doprinosi na teret zaposlenog se knjiže na teret rashoda perioda na koji se odnose. U skladu sa Granskim kolektivnim ugovorom („Službeni glasnik RS“, broj 27/06), Preduzeće je obavezno da zaposlenima, pri odlasku u penziju ili prestanku ugovora o radu, isplati otpremnine u visini do tri mjesečne plate ostvarene od strane zaposlenog i obračunate u skladu sa kolektivnim ugovorom. Visina otpremnine za zaposlene kojima prestaje radni odnos se odreñuje kao umnožak broja godina provedenih u Preduzeću i procentualnog iznosa osnovice koja predstavlja tri prosječne mjesečne plate ostvarene u poslednja tri mjeseca prije prestanka ugovora o radu kao što je prikazano u slijedećoj tabeli:

Broj godina provedenih u preduzeću

% od osnovice

- od 2 do 10 godina 35%



- preko 30 godina 50%

Prema MRS 19 „Naknade zaposlenima“, zahtjeva se obračun i ukalkulisavanje sadašnje vrijednosti akumuliranih prava zaposlenih na otpremnine kod odlaska u penziju i jubilarne nagrade. Preduzeće ne vrši ovaj obračun zbog malog broja zaposlenih i procjene da ova rezervisanja ne bi bila značajna.


18

3.10 Porezi i doprinosi

Porez na dobitak Porez na dobitak predstavlja iznos koji se obračunava i plaća u skladu sa poreskim propisima Republike Srpske. Po isom Zakonu je propisana obaveza plaćanja mjesečnog iznosa akontacije poreza na dobitak. Konačan porez na dobitak se plaća po zvaničnoj stopi poreza na dobitak u visini od 10% od iznosa dobitka utvrñenog poreskim bilansom. Oporezivi dobitak prikazan u poreskom bilansu uključuje dobitak prikazan u zvaničnom bilansu uspjeha korigovan za stalne razlike definisane poreskim propisima Republike Srpske. Ove korekcije se odnose na isključivanje troškova koji se ne priznaju i umanjenje za ulaganja u osnovna sredstva i druge plasmane izvršene u toku godine. Poreski propisi Republike Srpske ne poznaju privremene razlike i shodno tome ne priznaju razgraničena potraživanja niti razgraničene obaveze po osnovu poreza na dobitak. Poreski propisi Republike Srpske ne predviñaju mogućnost da se poreski gubici iz tekućeg perioda mogu

koristiti kao osnova za povraćaj poreza plaćenog u prethodnim periodima. Dana 20. septembra 2006. godine usvojen je novi Zakon o porezu na dobit (''Službeni glasnik RS'', broj 91/06) koji će se primjenjivati od 1. januara 2007. godine. Novousvojenim Zakonom je regulisano da se poreski gubitak, kao negativna razlika izmeñu prihoda i rashoda u postupku utvrñivanja poreske osnovice, prenosi i nadoknañuje umanjivanjem poreske osnovice u narednih pet godina. Rukovodstvo Preduzeća nije izvršilo razgraničenje gubitka na naredne obračunske periode saglasno MRS 12 “Porez na dobiitak” pošto ne može sa sigurnošću da očekuje dovolljan nivo dobiti u narednim periodima.

Porezi i doprinosi koji ne zavise od rezultata

Porezi i doprinosi koji ne zavise od rezultata predstavljaju plaćanja prema važećim republičkim i opštinskim propisima radi finansiranja raznih komunalnih i republičkih potreba. Ovi porezi i doprinosi se evidentiraju u okviru ostalih poslovnih rashoda.

Porez na dodanu vrijednost Zakonom o porezu na dodanu vrijednost ('Službeni list BiH'', broj 9/05) uvedena je obaveza i regulisan je sistem plaćanja poreza na dodanu vrijednost (PDV) na teritoriji Bosne i Hercegovine, počevši od 1. januara 2006. godine, čime je zamijenjen dosadašnji sistem oporezivanja primjenom poreza na promet proizvoda i usluga.

3.11 Finansijski instrumenti

Finansijska sredstva i obaveze se evidentiraju u bilansu stanja Preduzeća, od momenta kada je Preduzeće ugovornim odredbama vezano za instrument. Finansijska sredstva prestaju da se priznaju kada Preduzeće izgubi kontrolu nad ugovorenim pravima nad tim instrumentima, što se dešava kada su prava korišćenja instrumenata realizovana, istekla, napuštena ili ustupljena. Finansijska obaveza prestaje da se priznaje kada Preduzeće ispuni obavezu ili kada je obaveza plaćanja predviñena ugovorom ukinuta ili istekla. Nakon početnog priznavanja finansijske obaveze se mjere u iznosu po kome je obaveza početno priznata umanjena za otplate glavnice, uvećana za iznos kapitalizovanih kamata i umanjena za bilo koji otpis odobren od strane povjerioca. Obaveze po osnovu kamata na finansijske obaveze se evidentiraju na teret finansijskih rashoda u periodu na koji se odnose i prikazuju u okviru ostalih kratkoročnih obaveza i pasivnih vremenskih razgraničenja.


19

3.11 Finansijski instrumenti (Nastavak)

Potraživanja od kupaca Potraživanja od kupaca priznaju se i evidentiraju po nominalnoj vrijednosti umanjenoj za ispravku nenaplaćenih potraživanja. Procjena ispravke vrijednosti za sumnjiva i sporna potraživanja vrši se kada naplata cjelog ili dijela potraživanja više nije vjerovatna. Ispravka vrijednosti potraživanja vrši se na teret rashoda, u bilansu uspjeha. Krediti od banaka i dobavljača Krediti od banaka i dobavljača se prvobitno prikazuju u iznosima primljenih sredstava (nominalnoj

vrijednosti), a nakon toga, se iskazuju po umanjenoj vrijednosti uz primjenu ugovorene kamatne stope

umjesto efektivne kamatne stope s obzirom da efekat ovakvog postupka na finansijske izvještaje, gledano u

cjelini, prema procjenama menadžmenta nije materijalan.

Obaveze iz poslovanja Obaveze prema dobavljačima se vrednuju po nominalnoj vrijednosti.

4. PRIHODI OD PRODAJE

Prihode od prodaje učinaka u toku godine, čine:

U KM 2009. 2008.

Prihodi od prodaje učinaka na domaćem tržištu povezanim pr. licima 97,020 289,893 Prihodi od prodaje učinaka na domaćem tržištu 523 26,761 Prihodi od prodaje učinaka na inostranom tržištu 125,194 187,947

Ukupno 222,737 504,601 Povećanje (smanjenje) vrijednosti zaliha učinaka

(32,908)

(70,558)

Ukupni prihodi od prodaje 189,829 434,043

5. OSTALI POSLOVNI PRIHODI

Ostali poslovni prihodi u toku godine su iznosili 24,124 KM (2008. godina – 16,314 KM), a čine ih prihodi od otpisa zastarjelih obaveza prema dobavljačima: Kompanija “Dušanić”, Prnjavor (19,541 KM), “Duga šped”, Mrkonjić Grad (1,740 KM), “EI Aranñelovac”, Srbija (1,619 KM) i drugih dobavljača (1,224 KM).

6. TROŠKOVI ROBE, MATERIJALA, GORIVA I ENERGIJE

U KM 2009. 2008. Troškovi režijskog materijala 2,352 3,509 Troškovi goriva i energije 17,307 102,437 Troškovi ostalog materijala 5,274 1,962

Ukupno

24,933

107,908


20

7. TROŠKOVI ZARADA, NAKNADA ZARADA I OSTALI LIČNI RASHODI

U KM

2009. 2008.

korigovano

Bruto zarade i naknade zarada 79,401 88,643 Ostali lični rashodi 22,955 1,120 Ostale naknade i pomoć zaposlenima 8,952 19,018

Ukupno

111,308

108,601

8. OSTALI POSLOVNI RASHODI

U KM

2009. 2008.

korigovano

Troškovi proizvodnih usluga 24,468 99,906 Troškovi amortizacije 81,996 81,658 Nematerijalni troškovi 17,438 84,032 Indirektni porezi i doprinosi 7,608 14,476 Ostali nepomenuti poslovni rashodi 23,868 -

Ukupno

155,378

280,072

Troškovi proizvodnih usluga obuhvataju troškove transportnih usluga (13,392 KM), troškove usluga održavanja (1,216 KM), troškove zakupnina (8,846 KM), troškovi reklame i propagande (150 KM) i troškove ostalih usluga (864 KM). Nematerijalni troškovi obuhvataju: troškovi neproizvodnih usluga (8,295 KM), troškove premija osiguranja (5,071 KM), troškove reprezentacije (99 KM), troškove platnog prometa (1,436 KM), troškove članarina (180 KM) i ostale troškove nematrijalne troškove (2,357 KM). Troškovi poreza i doprinosa se najvećim djelom odnose na troškove koncesione naknade u iznosu od 4,023 KM i troškove ostalih direktnih poreza i doprinosa.

9. FINANSIJSKI RASHODI

Finansijski rashodi u toku godine su iznosili 22,137 KM (2008. godina – 10,256 KM), a nastali su po osnovu korištenja lesing kredita, te kratkoročnog revolving kredita odobrenog od Nove banke a.d., Banja Luka u 2008. godini.


21

10. OSNOVNA SREDSTVA I NEMATERIJALNA ULAGANJA Osnovna sredstva i nematerijalna ulaganja, kao i promjene na ovoj imovini u toku 2009. godine, prikazane su kako slijedi:

U KM

Grañevinskiobjekti i zemljište

Oprema

Ukupno

osnovna

sredstva

Nemateriijalna

ulaganja

Nabavna ili

Revalorizovana vrednost Stanje 1. januara 2009. godine 1,360,061

1,565,452

2,925,513

146,419

Povećanja u toku godine-nabavka -

-

-

-

Smanjenje u toku godine - - - -

31. decembra 2009. godine 1,360,061 1,565,452 2,925,513 146,419

Kumulirana ispravka vrijednosti

Stanje 1. januara 2009. godine

172,483

1,314,357

1,486,840

82,123

Amortizacija za 2009. godinu

27,816

46,383

74,199

7,796

Smanjenje u toku godine - - - -

31. decembra 2009. godine 200,299 1,360,740 1,561,039 89,919

Neotpisana vrijednost

31. decembra 2009. godine 1,159,762 204,712 1,364,474 56,500

Neotpisana vrijednost

31. decembra 2008. godine 1,187,578 251,095 1,438,673 64,296

Zemljište iz vanbilansne evidencije, u vrijednosti od 520,058 KM, je prema Diobnom bilansu sa Rudnicima Ljubija pripalo Preduzeću ali je ovo pravo duže vrijeme osporavano od Strane Rudnika Ljubija. Na osnovu Rješenja Osnovnog suda u Prijedoru broj DN-690/05-P od 26. avgusta 2005. godine Preduzeće je izvršilo uknjižbu svojinskih prava nad zemljištem na što je od strane Rudnika Ljubija uložena žalba Osnovnom sudu u Prijedoru. Evidencija zemljišta je vanbilansna sa izuzetkom dijela zemljišta koje nije bilo predmet diobnog bilansa.

11. POTRAŽIVANJA ZA DATE AVANSE DOBAVLJAČIMA

Potraživanje za date avanse dobavljačima na dan 31. decembra 2007. godine iznosi 2,678 KM (5,334 KM na dan 31. decembra 2008. godine), a odnose se na potraživanja iz ranijeg perioda za učinjene usluge ili nabavljeni materijal od preduzeća ‘Clay trade’, Prijedor (2,678 KM).

Prema saznanjima revizora, ovo potraživanje je u cjelini zastarjelo i trebalo bi ih ispraviti.


22

12. ZALIHE

Stanje zaliha na dan 31. decembra 2009. godine prikazano je kako slijedi:

U KM 2009. 2008.

Alat i inventar u upotrebi 9,127 8,753 HTZ oprema u upotrebi 452 1,450 Auto-gume u upotrebi 3,560 14,366 Zalihe materijala na skladištu 13,272 13,654 Gotovi proizvodi 220,015 252,923 Minus: Ispravka vrijednosti materijala u upotrebi (13,139) (24,569) Stanje 31. decembra 233,287 266,577

Materijal u vrijednosti od 10,003 KM koji se nalazi na zalihama se odnosi na stare zalihe rude bentonita i nabavljen je 2004. godine kao materijal namjenjen za probno uvrećavanje u pogonu za preradu gline. Materijal je smješten na otvorenom i izložen uticaju vremena. Kako materijal zbog svojih karakteristika u takvim okolnostima gubi kvalitet potrebno je njegovu upotrebnu vrijednost procijeniti i uskladiti sa tržišnom vrijednošću.

13. POTRAŽIVANJA PO OSNOVU PRODAJE

Potraživanja po osnovu prodaje na dan 31. decembra 2009. godine obuhvataju:

U konvertibilnim marakama 2009. 2008.

Potraživanja od kupaca u zemlji 47,099 66,044 Potraživanja od kupaca u inostranstvu 91,444 8,006 Potraživanja od kupaca u zemlji od povezanih pravnih lica 26,639 195,149 Stanje 31. decembra 165,182 269,199 Najveći dio potraživanja od kupaca u zemlji (34,881 KM) predstavlja potraživanje od kupca ''Clay trade'' d.o.o., Prijedor koje nije naplativo i tekuća potraživanja od kupca ''Delta MD'' (4,967) i ''Ferox'' d.o.o., Prijedor (5,378 KM). Do datuma revizije od kupaca u zemlji je naplaćeno 6,967 KM. Od kupaca u inostranstvu najveći je ''Toza Marković'' a.d., iz Srbije sa kojom je 03. avgusta 2009. godine sklopljen ugovor za tu godinu, a njegov saldo na kraju godine iznosi 47,405 KM. Od ostalih kupaca u inostranstvu najznačajniji su : ''Polet-keramika'' d.o.o., iz Srbije (31,917 KM) sa kojim je 03.avgusta 2009. godine takoñe zaključen ugovor na godinu dana, zatim ''Keramika modus'' d.o.o., iz Hrvatske (7,112 KM) i ''NS Energo'' d.o.o., iz Srbije (4,997 KM). Do datuma revizije, od ukupno iskazanih potraživanja od kupaca iz inostranstva naplaćeno je 86,435 KM.

U toku redovnog poslovanja Preduzeće imalo poslovne odnose sa povezanim pravnim licem ''Bentonit'' a.d., Šipovo od kojeg potražuje 26,639 KM. Preduzeće nije vršilo usklañivanje salda sa kupcem ‘Clay trade’, Prijedor, a identičan iznos kao što iznosi saldo potraživanja utvrñen je i na obavezama prema preduzeću “Clay trade”, Prijedor, pri čemu ovo identičneo potražive/obaveza nisu evidentirani na osnovu odgovarajuće dokumentacije te su i potraživanja i obaveze precijenjene za isti iznos od 27,112 KM.


23

14. DRUGA POTRAŽIVANJA I AVR Ostala tekuća potraživanja na dan 31. decembra 2009. godine obuhvataju:

U KM 2009. 2008.

Potraživanja od zaposlenih - 2,468 Potraživanja od carine 21,977 21,977 Potraživanja za preplaćeni PDV 1,832 2,341 Aktivna vremenska razgraničenja 5,375 5,375 Stanje 31. decembra 29,184 32,261 Potraživanje od carine je ustvari više plaćena carina na privremeni uvoz opreme koja je u toku 2007. godine konačno uvezena i ocarinjena a iznos od 21,977 KM predstavlja potraživanje za povrat pogrešno obračunate i preplaćene carine iz toga perioda. Aktivna vremenska razgranicenja se odnose na vrijednost budućih nabavki sadržanu u avansnim fakturama koja su do datuma revizije zatvorena.

15. GOTOVINA I GOTOVINSKI EKVIVALENTI

Novčana sredstva obuhvataju:

U KM 2009. 2008.

Žiro i tekući račun 21,698 5,203 Devizni račun 28 31 Blagajna 40 243

Stanje 31. decembra 21,766 5,477

Sredstva na žiro računima su deponovana kod: Nove banke AD Bijeljina, filijala Prijedor i Hypo-Alpe-Adria Bank AD Banjaluka. Devizni račun se vodi kod “Nove banke” AD, Bijeljina, filijala Prijedor.

16. KAPITAL I REZERVE a) Akcijski kapital

Vrijednost kapitala Preduzeća, koji je privatizovan, iznosio je 1,436,413 KM od čega je 10% državnog kapitala ustupljeno Fondu penzijskog i invalidskog osiguranja i 5 % Fondu za restituciju dok je 30% državnog kapitala 03. decembra 2001. godine privatizovano putem licitacije. Prema Obavještenju Direkcije za privatizaciju Republike Srpske od 03. decembra 2001. godine, br. CP-475-5 DP799, licitacijom je prodano 30 % osnovnog kapitala Preduzeća, a kupac je bio Andrej Gartner iz Teslića.

Adam Vitarigov je dana 02. februara 2005. godine objavio Javnu ponudu za preuzimanje akcija Preduzeća. Ponudu su prihvatila dva akcionara, čime je Adam Vitarigov stekao udio od 62.1825% u akcijskom kapitalu Preduzeća. Rješenjem Komisije za hartije od vrijednosti Republike Srpske br. 01-UP-031-830/06 od 16. marta 2006. godine, odobren je zahtjev Nemetala a.d. Prijedor za smanjenje osnovnog kapitala radi pokrića gubitka iskazanog u finansijskim izvještajima za 2004. godinu. Na osnovu ovog akta smanjen je osnovni kapital Preduzeća sa 1,436,413 KM na 803,927 KM, a ovo smanjenje je uknjiženo u Centralni registar HOV i u registar Osnovnog suda u Banja Luci Rješenjem broj 071-REG-06-000840 od 28. aprila 2006. godine.


24

a) Akcijski kapital (Nastavak) Akcionari sa najvećim učešćem u kapitalu akcionarskog društva “Nemetali” Prijedor:

AKCIONARI

Procenat učešća

% Broj akcija 31.12.2007.

Vitarigov Adam, Češka Republika 62.18 499,902 Fond PIO, Banja Luka 10.00 80,393

Fond za restituciju 5.00 40,197

ZIF "BLB-Profit" a.d., Banja Luka 7.23 58,085

ZIF "Polara invest fond" a.d., Banja Luka 7.23 58,085

ZIF "Bors invest fond" a.d. Banja Luka 1.45 11,617 Ostalo - grañani 6.91 55,648 Ukupno: 100.00 803,927

Akcije Preduzeća kotiraju na Banjalučkoj berzi hartija od vrijednosti u Republici Srpskoj. Tržišna vrijednost jedne akcije sa stanjem na dan 31. decembra 2009. godine iznosi 1,00 KM. Zarada (gubitak) po akciji je prikazana u napomeni 23 uz ove finansijske izvještaje.

(c) Gubitak

Na dan 31. decembra 2009. godine Preduzeće je ostvarilo gubitak od 99,751 KM (na dan 31. decembra 2008. godina – 56,804 KM).

17. DUGOROČNE OBAVEZE

Obaveze po dugoročnim kreditima čine:

U KM 2009. 2008.

Krediti u zemlji: VB leasing BH d.o.o., Sarajevo 49,815 87,177 Reprogramirane obaveze za poreze i doprinose 89,499 126,533 Stanje 31. decembra 139,315 213,710 Dugoročni krediti se odnose na dva finansijska lizinga za kupovinu kamiona kipera koja je odobrio VB Leasing BH d.o.o., Sarajevo. Finansiranje je odobreno 26. aprila 2007. godine na 48 mjeseci uz kamatnu stopu koja iznosi tromjesečni EURIBOR+6.61% a promjenljiva je i usklañuje se sa promjenama EURIBORA. Rješenjem Ministarstva finansija RS br. 06.05/452-85/07 od 20. aprila 2007. godine izvršen je reprogram obaveza po osnovu javnih prihoda u iznosu od 185,171 KM sa stanjem na dan 30. juna 2006. godine. Na osnovu ovog Rješenja, Poreska uprava RS je potpisala sporazum o reprogramiranju obaveza br. 06/1/01/0105/413-58/07 od 18. maja 2007. godine. Preduzeće je dužno izmiriti dug u 60 jednakih mjesecnih rata, bez grejs perioda.


25

18. KRATKOROČNE FINANSIJSKE OBAVEZE Kratkoročne finansijske obaveze obuhvataju:

U konvertibilnim marakama

2009. 2008.

Tekući dio obaveza po dugoročnim obavezama 6,200 - Ostale finansijske obaveze 670,265 527,265

Stanje 31. decembra 676,465 527,265 Ostale finansijske obaveze predstavljaju kratkoročne finansijske pozajmice; od većinskog vlasnika u iznosu od 605,265 KM i povezanog pravnog lica “Bentonit” a.d., Šiovo od 65,000 KM. Od ukupno navedenih kratkoročnih finansijskih obaveza do datuma revizije izmirena obaveza prema preduzeću “Bentonit” a.d., Šipovo od 50,000 KM. i dio dospjelih tekućih obaveze po dugoročnim kreditima od 6,200 KM.

19. OBAVEZE PREMA DOBAVLJAČIMA

Obaveze prema dobavljačima čine:

U KM 2009. 2008.

Dobavljači u inostranstvu – povezana pravna lica 88,041 88.041 Dobavljači u zemlji 91,036 135,156

Stanje 31. decembra 179,077 223,156

Najveće pojedinačne obaveze prema dobavljačima u zemlji odnose se na: ‘Clay trade’, Prijedor u iznosu od 27,112 KM, Javni prevoz Mandić Željko u iznosu od 11,750 KM, ‘Žitopromet’, Prijedor u iznosu od 7,818 KM, “KI Sistemi”, Prijedor 2,139 KM, “Centralni registar HOV”, Banja Luka 4,834 KM, ‘BBB’ Šipovo d.o.o. u iznosu od 8,828 KM, ‘Zajednička advokatska kancelarija’, Prijedor od 6,528 KM i Gradska Bolnica, Prijedor od 4,363 KM. Preduzeće nije vršilo usklañivanje salda sa dobavljačem ‘Clay trade’, Prijedor, a identičan iznos kao što iznosi saldo obaveza utvrñen je i na potraživanju od preduzeća “Clay trade”, Prijedor, pri čemu ovo identičneo potražive/obaveza nisu evidentirani na osnovu mjerodavne dokumentacije te su i potraživanja i obaveze precijenjene za isti iznos od 27,112 KM. Ukupna obaveze Preduzeća prema ino-dobavljačima u iznosu od 88,041 KM na dan bilansiranja odnose se na povezano lice ENERGY FUND GROUP, Češka Republika. Radi se o obavezama nastalim po osnovu Ugovora br. 070602/01 od 07.06.02. godine o zakupu 5 kamiona. Prema procjeni revizora, 75 % salda obaveza prema dobavljačima potiče iz ranijeg perioda, od čega je za 19,719 KM obaveza pokrenuta tužba protiv Preduzeća. Od ukupno iskazanih obaveza prema dobavljačima u zemlji do datuma revizije izmireno je 19,910 KM.

20. OBAVEZE ZA PRIMLJENE AVANSE OD KUPACA Obaveze po osnovu primljenih avansa na dan 31. decembra 2009. godine iznose 131,998 KM (134,499 KM, 31. decembra 2008. godine), a odnose se na obavezu za avans uplaćen od strane povezanog pravnog lica ENERGY FUND GROUP LLC, Češka u iznosu od 131,998 KM po osnovu kupoprodajnog ugovora br. 3-06/02 od 07.06.2002. godine koja je zastarjela.


26

21. OSTALE KRATKOROČNE OBAVEZE I PVR

Ostale tekuće obaveze i PVR obuhvataju:

U konvertibilnim marakama 2009. 2008.

Obaveze za neto zarade i naknade zarada 58,413 57,350 Obaveze za poreze i doprinose na zarade i naknade zarada 37,526 36,834 Obaveze za poreze, carine i druge dažbine 7,433 15,637

Ostale obaveze i PVR 26,571 26,571

Stanje 31. decembra 129,943 136,392 Obaveze za neto zarade, poreze i doprinose na zarade iskazane na dan 31. decembra 2009. godine u najvećoj mjeri se odnose na neizmirene neto plate iz ranijeg perioda u iznosu od 48,073 KM i obaveze za redovne plate za mjesec novembar i decembar iz 2009. godine od 10,340 KM koje su do datuma revizije izmirene. Obaveze za poreze i doprinose na zarade takoñe najvećim djelom sadrže stare obaveze u iznosu od 29,623 KM i obaveze za redovne plate u iznosu od 7,399 KM koje su izmirene do datuma revizije. Jedan broj radnika je pokrenuo tužbu protiv Preduzeća radi naplate sarih plata. Preduzeće ne prikazuje obaveze koje ima prema članovima Upravnog i Nadzornog odbora.

22. INTERNI ODNOSI I TRANSAKCIJE SA POVEZANIM PRAVNIM LICIMA

U toku redovnog poslovanja Preduzeće stupa u odnose sa povezanim pravnim licima koja predstavljaju lica koja u Preduzeću imaju većinsko vlasništvo ili zajedničkim učešćem u vlasništvu imaju uticaj na donošenje finansijskih, poslovnih i ostalih odluka.

U toku 2009. godine Preduzeće je imalo transakcije sa povezanim pravnim licima. Slijedeća salda

potraživanja i obaveza su proizašla iz transakcija obavljenih sa povezanim licima:

U KM

Napomena 31. decembar

2009.

31. decembar 2008.

POTRAŽIVANJA Potraživanja od kupaca „Bentonit“ d.o.o., Šipovo-kupac 13 26,639 -

Potraživanja od povezanih lica 26,639 -

OBAVEZE ‘Energy Fund Group’, Češka Republika Obaveze prema dobavljačima 19 88,041 - Obaveze za primljene avanse 20 131,998 - Ostale finansijske obaveze 18 670,265 - Obaveze prema povezanim licima 890,304 -

Obaveze prema povezanim licima - neto 863,665 -

PRIHODI Prihodi od prodaje usluga u zemlji 4 ‘Bentonit’ a.d., Šipovo 67,803 -


27

23. ZARADA (GUBITAK) PO AKCIJI

U KM 2009. 2008.

Gubitak obračunskog perioda (99,751) (56,804) Prosječan ponderisani broj izdath akcija 803,927 803,927 Zarada po akciji (0,12408) (0,07066)

24. SUDSKI SPOROVI

Na dan 31. decembra 2009. godine Preduzeće, prema tvrdnji rukovodstva, vodi sudske sporove kao tužena strana. Procijenjena potencijalna obaveza po sudskim sporovima u kojem je Preduzeće tužena strana iznosi 44,293 KM ne uključujući efekte zateznih kamata. Preduzeće smatra da neće imati negativne ishode na osnovu sudskih sporova i da neće biti izloženo materijalno značajnim potencijalnim gubicima po navedenim sporovima te nije izvršilo rezervisanje po osnovu potencijalnih gubitaka koji bi mogli nastati po navedenom osnovu.

25. PORESKI RIZICI

Republika Srpska i Bosna i Hercegovina trenutno imaju više zakona koji regulišu razne poreze uvedene od strane nadležnih organa. Porezi koji se plaćaju uključuju PDV, porez na dobit i poreze na plate, zajedno sa drugim porezima. Za razliku od razvijenijih tržišnih privreda zakoni kojima se regulišu ovi porezi nisu bili primjenjivani duže vrijeme, te ne postoji dugogodišnja praksa primjene, a sa druge strane propisi kojima se vrši implementacija ovih zakona često su nejasni ili ne postoje. Iz ovog razloga, često se javljaju razlike u mišljenju meñu državnim ministarstvima i organizacijama u vezi sa pravnom interpretacijom zakonskih odredbi što može dovesti do neizvjesnosti i sukoba interesa. Poreske prijave su predmet kontrola i pregleda od strane više ovlašćenih organa kojima je zakonom omogućeno propisivanje jako strogih kazni i zateznih kamata. Tumačenje poreskih zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na transakcije i aktivnosti Preduzeća mogu se razlikovati od tumačenja rukovodstva. To može dovesti do osporavanja transakcija od strane poreskih vlasti i Preduzeću može biti odreñen dodatni iznos poreza, kazni i kamata. U skladu sa Zakonom o poreskoj upravi Republike Srpske, period zastarjelosti poreske obaveze je 5 godina. To praktično začni da poreske vlasti imaju prava da odrede plaćanje neizmirenih obaveza u roku od 5 godina od trenutka kada je obaveza nastala. Ove činjenice uticču da poreski rizik u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini bude značajninji od onog u zemljama za rasvijenijim poreskim sistemom.

26. DEVIZNI KURSEVI

Srednji kursevi za devize, utvrñeni na meñubankarskom tržištu deviza, primijenjeni za preračun deviznih pozicija bilansa stanja u KMe, za pojedine glavne valute su bili sljedeći:

U KM

2009. 2008.

EUR 1.95583 1.95583 YUD 49.245898 45.190499 USD 1.36409

1.38731

EI Audit d.o.o. - cms.blberza.com

Documents