1 Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Malzeme Laboratuvarı Dersi Deney Raporu Grup No: B6 Deney Tarihi: 12.11.2014 Deney Kodu: MMZ3003.03 Deneyin Adı: Eğme, Katlama ve Çökertme Deneyleri DENEYĠN AMACI: Metalik malzemelerin katlama deneyi, malzemelerin Ģekil değiĢtirme özellikleri hakkında genellikle kalitatif bir bilgi edinmek amacıyla yapılır. Eğme deneyi, kalitatif sonucun yanı sıra, gevrek malzemeler için eğme momenti (M e ), eğme dayanımı (σ e ), elastisite modülü (Ε e ) ve eğilme miktarı (Υ) gibi kantitatif değerlerin belirlenmesi amacıyla yapılır. Çökertme (Erichsen) deneyi ise, metal saç ve levhaların plastik Ģekil değiĢtirme özelliklerini belirlemek amacıyla yapılan bir deneydir. Presle Ģekil verme ve derin çekme gibi imalat iĢlerinde kullanılan malzemelere uygulanır. Bu deneyin sonuçları, aynı malzemenin kendi standardındaki değerlerle karĢılaĢtırılmasında kullanılır. TEORĠK BĠLGĠLER: A. EĞME-KATLAMA DENEYĠ 1. GĠRĠġ Eğme ve katlama deneyleri, deneylerin yapılıĢı açısından birbirlerinin benzeri olup, deneyin amacı açısından farklılık gösterirler. Türk Standartlarındaki (TS 205) tanımları Ģu Ģekildedir: Eğme; iki desteğe serbest olarak oturtulan, genellikle daire veya dikdörtgen kesitli düz bir deney parçasının yön değiĢtirmeksizin ortasına bir eğme kuvveti uygulandığında oluĢan biçim değiĢmedir. Katlama ise; eğmenin özel bir durumu olup, daire veya dikdörtgen kesitli deney parçasının iki kolunun birbirine paralel duruma getirilmesi (180° eğme) iĢlemidir. Metalik malzemelerin katlama deneyi, malzemelerin Ģekil değiĢtirme özellikleri hakkında genellikle kalitatif bir bilgi edinme gayesiyle yapılır. Ġmalat esnasında eğerek veya katlayarak form verilen
Metalik malzemelerin katlama deneyi, malzemelerin Ģekil değiĢtirme özellikleri hakkında genellikle kalitatif bir bilgi edinmek amacıyla yapılır. Eğme deneyi, kalitatif sonucun yanı sıra, gevrek malzemeler için eğme momenti (Me), eğme dayanımı (σe), elastisite modülü (Εe) ve eğilme miktarı (Υ) gibi kantitatif değerlerin belirlenmesi amacıyla yapılır. Çökertme (Erichsen) deneyi ise, metal saç ve levhaların plastik Ģekil değiĢtirme özelliklerini belirlemek amacıyla yapılan bir deneydir. Presle Ģekil verme ve derin çekme gibi imalat iĢlerinde kullanılan malzemelere uygulanır.
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
Dokuz Eylül Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi
Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü
Malzeme Laboratuvarı Dersi
Deney Raporu
Grup No: B6
Deney Tarihi: 12.11.2014
Deney Kodu: MMZ3003.03
Deneyin Adı: Eğme, Katlama ve Çökertme Deneyleri
DENEYĠN AMACI:
Metalik malzemelerin katlama deneyi, malzemelerin Ģekil değiĢtirme özellikleri hakkında genellikle
kalitatif bir bilgi edinmek amacıyla yapılır.
Eğme deneyi, kalitatif sonucun yanı sıra, gevrek malzemeler için eğme momenti (Me), eğme
dayanımı (σe), elastisite modülü (Εe) ve eğilme miktarı (Υ) gibi kantitatif değerlerin belirlenmesi
amacıyla yapılır.
Çökertme (Erichsen) deneyi ise, metal saç ve levhaların plastik Ģekil değiĢtirme özelliklerini
belirlemek amacıyla yapılan bir deneydir. Presle Ģekil verme ve derin çekme gibi imalat iĢlerinde
kullanılan malzemelere uygulanır. Bu deneyin sonuçları, aynı malzemenin kendi standardındaki
değerlerle karĢılaĢtırılmasında kullanılır.
TEORĠK BĠLGĠLER:
A. EĞME-KATLAMA DENEYĠ
1. GĠRĠġ
Eğme ve katlama deneyleri, deneylerin yapılıĢı açısından birbirlerinin benzeri olup, deneyin amacı
açısından farklılık gösterirler. Türk Standartlarındaki (TS 205) tanımları Ģu Ģekildedir:
Eğme; iki desteğe serbest olarak oturtulan, genellikle daire veya dikdörtgen kesitli düz bir deney
parçasının yön değiĢtirmeksizin ortasına bir eğme kuvveti uygulandığında oluĢan biçim değiĢmedir.
Katlama ise; eğmenin özel bir durumu olup, daire veya dikdörtgen kesitli deney parçasının iki
kolunun birbirine paralel duruma getirilmesi (180° eğme) iĢlemidir.
Metalik malzemelerin katlama deneyi, malzemelerin Ģekil değiĢtirme özellikleri hakkında genellikle
kalitatif bir bilgi edinme gayesiyle yapılır. Ġmalat esnasında eğerek veya katlayarak form verilen
2
malzemelerin Ģekil değiĢtirme kapasitesinin tayininde çoğu kez bu deneyden faydalanılır. Katlama
deneyi, malzemenin kendisi için uygulandığı gibi, bu malzemelerden kaynak yolu ile birleĢtirilmiĢ
parçalar için de uygulanabilir. Böylece, kaynak dikiĢinin Ģekil değiĢtirme kapasitesi, hatta kaynak dikiĢi
ile esas malzeme arasında iyi bir bağlantının olup, olmadığı tespit edilebilir. Örneğin; kazan sacı, gemi
sacı gibi.
Eğme deneyinde ise, kalitatif sonucun yanında; eğme momenti (Me), eğme dayanımı (σe), elastisite
modülü (Εe) ve eğilme miktarı (Υ) gibi kantitatif değerler de hesaplanır. Kantitatif deneyler genellikle
kırılgan ve gevrek malzemeler için yapılır. Örneğin; dökme demirler, yüksek mukavemetli çelikler, çelik
döküm parçaları gibi. [1]
2. DENEYĠN PRENSĠBĠ
Deneyi yapılacak numuneye bir kuvvet etkilediğinde, numune kesitinin bir kısmında basma gerilimi,
kesitin geri kalan kısmında çekme gerilimi meydana geliyorsa; numune eğilme hâlindedir. Eğilme
halindeki numunelerin kesitinde, iç yüzeye yakın bölgede basma gerilmeleri, dıĢ yüzeye yakın bölgede