Een visie op zorg

Stolteleergang 5 februari 2009Stolteleergang 5 februari 2009

Een visie op zorg

Yvonne van Kemenade

Zorggroep Eerstelijn Naaldwijk

www.yvonnevankemenade.nl

Stolteleergang 5 februari 2009Stolteleergang 5 februari 2009

Opbouw

1. Porter & Teisberg2. Medisch specialistische zorg 3. Huisartsenzorg 4. Huisarts & Medisch specialist5. Hoe nu verder ?6. Actualiteit: Cooperatievorming

Vlietland

Stolteleergang 5 februari 2009

1. Porter & Teisberg: waar gaan we het over hebben?

• Niet over Amerikaanse gezondheidszorg

• Maar over de ideeën van Porter– die ons aanzetten tot …



Porter en Teisberg: Kern• Systeem van value based competition

• Waarde wordt toevoegd voor de patiënt

• Toegevoegde waarde: in kleinste organisat. eenheid: arts –patiënt relatie

• Leidt tot verbetering: kwaliteit, efficiency etc.

• Voor iedereen win-win situatie


Porter ….

Geeft geen oplossing, maar hoopt op verandering in manier van

denken. Besef onderdeel uit te maken van een proces (value

chain).


Porter ….

Dit is het begin van een proces……niet het einde.


Porter en Teisberg

1. Focus toegevoegde waarde patiënt2. Concurrentie op resultaten3. Volledige zorgproces, medische

conditie4. Hoge kwaliteit, minder kostbaar5. Meer ervaring, vergroot leereffect,

schaal>, efficiency (expertteams)6. Regionaal/nationaal ipv lokaal7. Informatie = fundamenteel8. Innovatie belonen


Dus......

- Focus

- Excellent zijn op je unieke waarde


Enkele discussiepunten Porter/1:

Fragmentatie zorgaanbod i.p.v. continuüm van zorg:

– Specialisatie aandoening vs rest in lokaal ziekenhuis (duur)“Hospitals exist for a reason”.

– Comorbiditeit bij ouderen & wie coördineert de zorg?


Enkele discussiepunten Porter/2:

Preventieve zorg en eerstelijn?

Betrokkenheid patiënt bij eigen zorgproces (ook leefstijl en compliance e.d.) ?

Zegt niets over hoe en bekostiging / financiële prikkels


2. Medisch specialistische zorg

Hedendaagse 21ste eeuwse techniek/zorg wordt

geleverd in een 20ste eeuwse organisatievorm.


Observaties

ziekenhuis-

zorg


Observaties ziekenhuiszorg…..

• Gedrag: cultuur & motivatie

• Organisatie-graad: vergroting Bestuurlijk: relatie bestuur – m.s.

• Doelen/Inhoud zorg: specialisatie,

“samenwerking” binnen/buiten muren


Dus……

Door ontwikkeling van de ziekenhuisorganisatie /

medisch specialistische zorg


Wat te doen ?

– Te breed: ziekenhuizen bieden alles aan • i.p.v. keuzen

– Te smal: georganiseerd interventies/ vakgroepen • i.p.v. integrale zorgcirkel

– Te lokaal: focus lokale bevolking • i.p.v. regionaal/nationaal.


Dus.........?

• Differentiatie• Keuze maken• Doen waar je goed in bent• Daar waar groei in zit• Waar zit de toegevoegde (patienten)

waarde?

Betekent…• Segmenteren en (zorg)processen• Onderscheidend vermogen

(vaardig, aardig & veilig)


Segmenten van zorg:– Acute/spoedzorg

– Planbare zorgroutine complex

– Chronische zorg– Topklinische zorg– Topreferente zorg

(UMC’s)

Meerw patiënten:– Bereikbaarheid/

toegankelijkheid (fysiek/ lokaal)

– Gespecialiseerde centra: ervaring, volume, efficiency (franchise)

– Integrale zorgproces– Innovatie &

ontwikkeling– Uitkomst-

indicatorenvs wat wil de patiënt?


Grote veranderingenrealiseren

met kleine stapjes


Kleine stapjes richting .....?

– Meerjarenbeleid ASz: segmenten en klantenperspectief, visie-ontw.

– Denken in toegevoegde waarde patient: DBC, IGZ, CQ indexen ….

– P & C cyclus: o.a. indicatoren, productie/kosten, klantonderz.e.d.

– Business units (vakgroepen?)– Zorgpaden/zorgprocessen – Transmurale zorg en ketenzorg


3. Huisartsenzorg Hedendaagse 21ste eeuwse techniek/zorg

wordt geleverd

in een 20ste eeuwse organisatie, structuur en management.


Observaties huisartsenzorg1. Gedrag: persoonlijk betrokken,

cultuur: enthousiasme, vrijwilligheid en betrokkenheid

2. Organisatiegraad: van kleinschaligheid naar vergroting (veel eilandjes)

3. Doelen/Inhoud zorg: van generalisme & allround naar specialisatie, bv chronische (keten)zorg


Dus……

Door ontwikkeling van dehuisartsenzorg/

huisartsenorganisatie


Wat te doen ?

– Te breed: huisartsen bieden alles aan i.p.v. keuzen

– Te smal: GOED/HOED/groepspraktijken (samenwerking 1ste – 2 de lijn)

i.p.v. integrale zorgcirkel– Te lokaal: focus lokale bevolking

i.p.v. regionaal/nationaal.


Dus.........?

• Differentiatie• Keuze maken• Doen waar je goed in bent• Daar waar groei in zit• Waar zit toegevoegde waarde patient?

Betekent…• Segmenteren en (zorg)processen• Onderscheidend vermogen (vaardig,

aardig & veilig)• Organiseren & massa creëren


Segmenten huisartsen zorg• Acute zorg /

spoed

• Planbare zorg

• Chronische zorg

• Palliatieve zorg

• (Preventie)

• Poortwachter

• Zorgverlener (generalisme vs specialisme)

• Regisseur


Kleine stapjes richting? …..Coöperatievormings tendensVerandering positie/machtsbalans regioOntwikkeling regionale zorg & onderst: DM, COPD, EDC

Maar??: Persoonlijke betrokkenheid?– Verloskunde, Apotheek, 06 11 en later 112

i.p.v. gewoon langsgaanKwaliteitsverlies voor de patiënt – verbet. diabetes e.d.Versnippering zorg rondom patiënt


4. Huisartsen & SpecialistSpecialisten

Zorg:- Na verwijzing- Zorg: proces-onderdeel,

specialist- Ziekte-insteek, kortdrnd

Organisatie & gedrag:- Institutie- “Samenwerking” - “Over”-

geprofessionaliseerd

Huisartsen

Zorg- Prtwachter, broodheer 2de lijn- Zorg: rondom proces,

regisseur, generalist- Patient-insteek, langdr contact

Organisatie & gedrag:- Dicht bij burger- Versnippering- Aan het professionaliseren


5. Hoe nu verder?Beleid:• Verschuiving zorg: vraag en behandeling• Opschaling zorg: 2 naar 1 en acad naar perifeer

Doel:• Allemaal: beste zorg voor patiënt (wat toeg

waarde?)

Dus:• Zorg rondom patiënten organiseren• Af van 1ste en 2de lijn, denken: diabeteszorg

e.d. (vloeiende lijnszorg) onafhankelijk, wie wat waar doet

• Verschuiving specialist - generalist


Hoe verder….1. Positionering en visievorming

2. Proces van organisatie & gedragsveranderingen (comminucatie!):

• Maar strijd om de eerstelijn!: financiën vs kwaliteit van zorg– Alles zelf doen (financiele motieven)– Uitbesteden aan meest professionele aanbieder

(kwaliteit van zorg)

• Cultuur/zachte kant: leren samenwerken en afstemmen– Ieders competenties beter benutten, complementair– Elkaar respecteren– Met elkaar in gesprek blijven (bellen ipv e-mailen!)– Professionalisering organisatie – Samen verder, win-win situatie– Binding/Betrokkenheid creëren!!!!!!


Discussiepunten• Toegevoegde waarde: ten koste van???:

- tw van specialisatie gaat ten koste van integrale benadering patient (huisarts)- tw medische aandoening/integrale zorgcirkel vs Integrale patientenbenadering, ook ikv comorbiditeit

• Toegevoegde waarde = uitkomst van iets, gerelateerd aan doel- tw op verschillende niveau’s, andere doelen


Welke niveau?Toeg. Toeg. waardewaarde

Vrager/patVrager/pat AanbiederAanbieder

MicroMicro IndividueelIndividueel Arts-patientArts-patient

MesoMeso Groep pat/diagn Groep pat/diagn categorieencategorieen

InstellingsniveauInstellingsniveau

MacroMacro Landelijk pat Landelijk pat organ.organ.

GezondheidszorgGezondheidszorg-niveau-niveau

Nw Nw econo-econo-miemie

MaatschappelijkMaatschappelijk Maatschap-Maatschap-pelijk pelijk niveauniveau


6. Actualiteit: Coöperatievorming Vlietland

• Deelnemers Coop (7 leden, 74% belang)):– DSW– 3 Verpleeg-&verzorgingshuizen– Specialisten en medewerkers Vlietland– Coöperatie huisartsen– ???? (26%)

• Doel: betrokken partijen zonder winstoogmerk gaan samenwerken en investeren in kwalitatief regionale (keten) zorg


Coop. VlietlandReden/Oorzaak: financieel

Stand van zaken:• Verhuizing nieuwbouw 1-1-2009• Overeenstemming tussen deelnemers• Samenwerkingsovereenkomst getekend• Samen 18,5 miljoen investeren• Streven voor 1 juli 2009: Oprichting

Cooperatie en nw regionale bestuurlijke structuur Vlietland gerealiseerd (BV)

• Geen overname! (zelfstandigheid leden)• Formele procedures VWS, CS, NZa NMa

e.a.: afronding voor 1 juni 2009


c

• Ziekenhuis: Stichting wordt BV• Stichting: ontbreken van eigenaar

met eigen belang• Coöperatie fungeert als Holding• Coöperatie 100% eigenaar en enig

aandeelhouder ZH- BV• Coöperatieleden in collectief

zeggenschap ivv ledenraad (AVA)• Raad van Commissarissen


Beoogde structuur

7 Cooperatie leden, AVA (74%=18,5 mln):DSW (40%)

V&V (3) MS & personeel

Huisartsen ??? (26%=6,25 mln

7 Cooperatie leden, AVA (74%=18,5 mln):DSW (40%)

V&V (3) MS & personeel

Huisartsen ??? (26%=6,25 mln

Cooperatie als holdingCooperatiebestuur = RvC

Alg dir Coop = vz RvB Vlietland

Cooperatie als holdingCooperatiebestuur = RvC

Alg dir Coop = vz RvB Vlietland

Vlietland BV(was Stichting Vlietland)

Vlietland BV(was Stichting Vlietland)

R.v.C.R.v.C.


Meerwaarde cooperatie-model?

• Governance (Toezicht):- Belangen van leden - Correctie achterban

• Besturing (RvB-ms):- Externe druk leden op interne keuzen en bedrijfsvoering

• Integrale zorg:- Positieve impuls regionale ketenzorgMeer gelijk gerichte belangen


VoordelenPatienten:• Dicht bij huis: versterking regionale zorg • Toegevoegde waarde: kwal. verhoging, ketenzorg,

integrale zorg en contin. • Sluit aan bij toekomstige vraagontwikkeling: vergrijzing,

co-morbiditeit >…

Zorgaanbieders:• Behoud regionale zorgaanbod totale keten incl zh• Wederzijdse betrokkenheid, belang en afstemming keten• Zicht/dicht op kwaliteit van zorg in de keten

Zorgverzekeraar:• Behoud regionale ziekenhuis, 70% DSW verzekerden =

invloed beleid• Kwaliteit van (keten)zorg & efficiency• Belangrijker speler op regionale vlak

(itt landelijke verzekeraars)


Kritiekpunten• Marktwerking: concurrentie vs

samenwerking• Gescheiden rollen marktpartijen• Keuzevrijheid patienten• Belang verzekeraar vs belang zh: (kosten vs

kwaliteit)• Motie Schippers (dec 2008): verzekeraars

mogen geen aanbieders overnemen (tenzij beperkte periode)

• Amerikaanse “toestanden” (HMO) s Kaiser Permanente

• NZa: Aanmerkelijke marktmacht?Misbruik AM?Mededingingswet


Verandering roept weerstand op.

Onder druk wordt alles vloeibaar!


Een visie op zorg

Documents