Een Klein Resumé 4 En verder - BBK · Colofon BBK krant 311 september 2013 BBK krant verschijnt 4 x per jaar en is een uitgave van Beroepsve-reniging voor Beeldend Kunstenaars, BBK

Colofon

BBK krant 311 september 2013

BBK krant verschijnt 4 x per jaar en is een uitgave van Beroepsve-reniging voor Beeldend Kunstenaars, BBK

Redactie adres:Uiterwaardenstraat 2091079 CN amsterdamT 020 623 54 56F 020 624 95 85E [email protected]/krant

Redactie:Alex Schreiner (coörd.)Ludy FeyenSiegfried RegelingMarja van PuttenRemy de BoerMyriam SchrobbenJosien Vos

Overige medewerkers:Mr. Hans SwanenburgxxxxMr. XMiss Zxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Webredactie:Alex SchreinerMarja van Putten

Tekstcorrecties:Jan van Schagen

Cover design:Siegfried Regeling

Vormgeving:Josien Vos

Druk:Naam drukkerij

Advertentie aquisitie:Alex Schreiner

ISSN 0166-1361

Abonnement:Zie pagina 16/17

Rubrieken

Kunstenaar en Recht: Wat gebeurt er met mijn werk na mijn overlijden? 6

Ingezonden: Een Klein Resumé 9

BBK Informatie 16

Van het Bestuur 19

Adviesbureau: Atelier op de Schop 26

Prikbord 30

En verder ...

Uit de RegioTitel artikel 12

Uit de Regio Titel artikel 14

Variabel 2 Titel artikel 22

Variabel 3Titel artikel 28

Inhoud

Kunstproject Leiden 10

Marion Molier, Marja van Putten, Wim Vonk en Hans Gritter namen van 20 mei tot 1 juni op initiatief van be-stuurslid Alexander Mulder namens de BBK deel aan het Festival of Art and Creation op het Griekse eiland Zakynthos. Een verslag van het fes-tival dat de bedoeling had zowel de kunst als het eiland zelf te promoten.

Een Klein Resumé 4

Anno 2013 is de aandacht voor cultuur gedecimeerd, en zijn de politieke aspiraties om mensen door cultuur een betekenisvol-ler leven te bieden op sterven na dood. Een overpeinzing van Sara Murawski.

Nieuwe rubriek 24

Marion Molier, Marja van Putten, Wim Vonk en Hans Gritter namen van 20 mei tot 1 juni op initiatief van bestuurslid Alexan-der Mulder namens de BBK deel aan het Festival of Art and Creation op het Griekse eiland Zakynthos. Een verslag van het fes-tival dat de bedoeling had zowel de kunst als het eiland zelf te promoten.

Zakynthos 20

Marion Molier, Marja van Putten, Wim Vonk en Hans Gritter namen van 20 mei tot 1 juni op initiatief van bestuurslid Alexander Mulder namens de BBK deel aan het Festival of Art and Creation op het Griekse eiland Zakynthos. Een verslag van het festival dat de bedoeling had zowel de kunst als het eiland zelf te promoten.

2 3

Iedereen kan bij leven zelf bepalen wie zijn erfgenamen zijn door bij een notaris een testament te laten opmaken. Een testament kan alleen door een notaris worden opgemaakt, en kost een paar honderd euro (afhankelijk van de notaris en hoe ingewikkeld je het wilt regelen). In dat testament kan in principe iedereen als (gedeeltelijke) erfgenaam worden aangewezen. Is niet in een testament geregeld wie erft, dan wijst de wet de erfgenamen aan (die we dan de ìwettelijke erfgenamenî noemen). Meestal zijn dat de echtgenoot of geregistreerd partner en eventuele kinderen, en bij ontbreken daarvan de verdere verwanten (ouders, broes/zussen). De wet regelt tegenwoordig ook dat de langstlevende partner kan blijven beschikken over alle nagelaten zaken (belang-rijkste: huis, inboedel, gelden, etc.); het daadwerkelijk erven door (meestal) de kinderen wordt daardoor dus als het ware uitgesteld. In een testament kun je potentiÎle erfgenamen ook ìontervenî, maar naaste verwanten (kinderen, bepaalde partner) slechts gedeeltelijk.

Je kunt in je testament ook legaten vaststellen; daardoor geef je een door jou aangewezen persoon recht op bepaalde zaken uit je nalatenschap. Zo kun je bijzondere werken nalaten (legateren) aan bepaalde familieleden, een museum of een trouwe verzamelaar van je werk. Op die manier kun je zelf regelen dat je werk goed terechtkomt. Ook is het mogelijk om bij testament een stichting op te richten, die bv. je werken en rechten gaat beheren.

TussenkopjeIndien iemand overlijdt volgen de erfgenamen op in alle rechten en plichten van de overledene. Het is dus zeker niet zo dat verplichtingen automatische vervallen als gevolg van het overlijden; dat is alleen het geval als dat zo is geregeld in wet of contract (denk aan bv. een dan wel vervallende arbeidsovereenkomst). Een erfgenaam kan dus niet alleen bezittingen erven, maar ook schulden; juist dat laatste wordt nog wel eens over het hoofd gezien. Een erfgenaam die weet dat hij grote schulden gaat erven (praktisch gezegd: dat de waarde van de schul-den groter is dan van de bezittingen), kan de erfenis verwerpen; hij erft dan geen schulden, maar krijgt ook geen bezittingen. Wie twijfelt of een nala-tenschap wel ìpositiefî zal uitpakken, kan dat eerst (laten) uitzoeken door ìbeneficiair te aanvaardenî, ìonder voorrecht van boedelbeschrijvingî. Het besluit om al dan niet te aanvaarden kan dan tijdelijk worden uitgesteld totdat er meer inzicht is verkregen in de nalatenschap.

Ook het auteursrecht vererft. In de auteurswet is bepaald dat het auteurs-recht pas vervalt 70 jaar na het over-lijden van de maker. De erfgenamen erven dus de auteursrechten op de wer-ken die zijn gemaakt door de overle-dene. Zij kunnen daar net zo mee om-gaan als de maker zelf, bv. verkopen of in licentie geven. Het is daarbij goed om nog eens op te merken dat ook als de maker een werk tijdens diens leven al heeft verkocht, het auteursrecht niet automatisch is mee-verkocht. Dat is in principe blijven berusten bij de maker, en gaat dus over op diens erfgenamen.

In veel gevallen erven de erfgenamen van een kunstenaar dus de auteursrechten op zijn of haar gehele oeuvre, ook al waren veel werken allang niet meer in diens bezit en worden die dus op zich niet geÎrfd.

TussenkopjeEr bestaat trouwens ook een informele vorm van het testament: het codicil. Dit is een zelfgeschreven, ondertekend en gedateerd document waarin bepaalde zaken kunnen worden geregeld, zonder dat daar een offici-eel testament (en dus een notaris) voor no-dig is. In een codicil kun je regelen (legate-ren) wie bepaalde delen van de huisraad of aangewezen sierraden krijgt. Kunstwerken vallen echter niet onder deze regeling, dus voor de verdeling van je oeuvre kun je het codicil niet gebruiken. Wie wil dat bv. een bepaald kind een speciaal werk krijgt, moet dat zelf in een testament laten vastleggen.

Wel interessant voor kunstenaars is dat je in een codicil kunt bepalen wie na je overlijden de zogenaamde Persoonlijkheidsrechten op je werk verkrijgt. Die rechten (art. 25 Au-teurswet) beschermen tegen openbaarma-ken van je werk zonder naamsvermelding en tegen bepaalde veranderingen en aantasting van dat werk. Je kunt in een codicil dus een soort ìhoederî van je artistieke nalatenschap aanwijzen.

TussenkopjeEen belangrijk punt in de afwikkeling van een nalatenschap is de aangifte van Erfbe-lasting (vroeger ìSuccessierechtî genoemd). Dat gebeurt meestal tussen 6 maanden en een jaar na het overlijden. Daarvoor moet de

Wat gebeurt er met mijn werk na mijn overlijden?Veel mensen voelen de behoefte om te regelen wat er met hun bezittingen gebeurt na hun overlijden. Bij een kunstenaar komt daar iets speciaals bij kijken: het eigen oeuvre en de rech­ten daar op. Hoewel dat voor velen (gelukkig) nog wat buiten hun belevings wereld ligt, krijgt de BBK hier toch regelmatig vragen over. Daarom kijken we er vandaag wat verder naar.

waarde worden bepaald (getaxeerd) van de werken die deel uitmaken van de nalatenschap, en die ten goede komen aan de erfgenamen. De Erfbelasting omvat een percentage van de waarde van de nalaten-schap (met een royale vrijstelling voor echtgenoten en geregistreerde partners en samenwoners, en in beperkte mate voor kinderen). Dit percentage wordt hoger naarmate de waarde van het erfdeel hoger is (dus is progressief, net als bv. de inkomstenbelas-ting), en is ook afhankelijk van de familierelatie (een ervende neef betaalt een hoger tarief dan een ervend kind).

Door de koppeling van de Erfbelasting aan de waarde van de nalatenschap (dus ook van de nagelaten kunstwerken), kan de wat vreemde situatie ontstaan dat de erfgenamen gebaat zijn bij een zo laag mogelij-ke taxatie van het nagelaten werk. Een dergelijke op-stelling (ìídie werken zijn bijna niets waardî) past niet altijd even goed bij het respect voor de overledene en de waardering voor diens werk. Belangrijk is dan om goed voor ogen te houden dat de fiscale taxatie van belang is voor de fiscus, en niets zegt over de artistie-ke waarde van iemands werk.

Wel kan die taxatie ook een rol gaan spelen bij de verdeling van de nalatenschap, en de aanspraken die de verschillende erfgenamen daarop maken. Erfge-namen erven volgens de wet immers een bepaald erfdeel (zeg maar: een percentage van de totale waar-de), dus de waarde van de werken die iemand krijgt toebedeeld is dan belangrijk en kan tot onenigheid leiden.

TekstJoachim Rigter

Foto’sMientje Iks

Kunstpretin deRegio

Mr Hans Swanenburg treedt indi-en nodig als extern jurist op voor leden van de BBK. In ieder nummer van de BBK-krant beschrijft hij onderwerpen uit de praktijk.

door het zelf goed

te regelen kan veel ellende worden

voor komen