Page 1
Ed108 Curriculum Study , Teaching & Learning Power point lessons prepared by U Kyaw Naing BE(EP)RIT, AGTI (EP),MSEE (USA),MSc (Science Education)Curtin University (Australia),PG Dip Sc Ed (Curtin), Grad Dip Ed (Adult Vocational Education) TAFE-NSW, Certificate IV in Training & Education (TAE 40110), Ed.D (STCTU). MIEAust, RPEQ (Electrical), NSW Electrician License (Australia),Certificate of Proficiency (Electrical Fitter), Certificate in Electrical Wiring (TAFE-NSW)
• Registered Teacher (Teacher Registered Board of Western Australia) • Teacher of Electrical Engineering (TAFE-NSW), • International Academic Councilor (STCTU) • Program Leader (Engineering) Highlight Computer Group, IQY Technical
College (Myanmar) For Professional Development of Myanmar Voluntary School Teachers
Page 2
ED 108 (2)
သင ရးညႊနး တး၏ အဓပၸါယ
▪ေက ငး ငသငငကးသည အ တ း
▪ဘသ ပအစရ
▪ပါဝငေသအေငကငးအ တ း
▪သငယေလ လ တည အစအအစစဥ
▪ပစၥညးက ယအစရ
▪သင ရး၏ အဆင တ း အစအအစစဥတ း
▪သငငကးသည သင ရး
▪ေဆင က တည စဥအး ညခ က၊ လဒတ း အစရအေဝး
ED 108(B) Interpreting Curriculum
Page 3
ED 108 (3)
Curriculum (သင ရးညႊနး တး)
▪ေက ငး င ပ သကေသ ကစၥ ပအးလရး၊ အ နးအ ပငပ လႈပ းတႈတ း၊ လတးည နတႈ၊ ပငကရယေ း ပ သကဆက ယတႈတ း
▪ေက ငး ငလရပကရငေနသတ းက စအစစဥေဆင ကေသ အ ခပသတး
▪သငယေလ လသ ရ က ေက ငး ငေ ငကၾ တည အေ အငကၾ အစစဥအဆက
▪ေက ငး က ခငးေငကင သငယေလ လသ ရ ေသ အေ အငကၾတ း
▪ေက ငးသငငကးတႈစနစ င သငငကးေလ လ တည သင ရး င ေလ လတႈ
Page 4
ED 108 (4)
▪ေက ငးစနစ င သငယ တည သင ရးအငကတးဖ စဥး
▪ငကၾ ငစအစစဥးေသ၊ ငကၾ ငစအစစဥးတႈ တပါေသ ဆကစပတႈတ း၊ ပါဝငေသ အ တ း၊ ကၽ တးက ငတႈတ း၊ အလရပသေဘ သဘဝတ း၊
စအစစေ းဆရလရခ ကတ း၊ စအစစပရနညးလတးတ း၊ သေဘးတ း၊ အ နး င သငငကးေသ/သငငကးေ းဆရင တဟဗ ဟ
နညးဗ ဟတ း၊ ေက ငးသးတ း၏ အနဂါ င လက ပညေ း၊ လတႈေပါငးသငးဆကဆေ း၊ ကရယကယ ရး ကေ း၊ အေပၚငသဇ
သကေ ကေသ ေက ငး ငး၊ေက ငး ပင လႈပ းတႈအးလရး
Page 5
ED 108 (5)
သင ရးညႊနး တး၏ အဓပၸါယ
▪သင ရးညႊနး တးဆရသညတ လႈပ းေနေသ လတႈအသရငးအဝရငး င ရး ကလရအပလေသ လရပအးဟရ အသစ (သရ႔) ရး ကေသ
လရပအးရအ က ပညေ း၊ ေလ က င သငငကးေ းအ က ပည စရစ ပါဝငေသ ငကၾ ငစအစစဥတႈ အစအအစစဥ ဖစသည
Page 6
ED 108 (6)
သင ရးညႊနး တးအတ ၾးအစးတ း
▪လတႈေ း
▪သ ငးအခ ကအလက စအစစဥကးေ ပငး ခငး
▪ကရယေ းကရယ
▪သေဘသဘဝ
Page 7
ED 108 (7)
သင ရးညႊနး တး င တ ဆကေပး ခငး
▪ကေလးကရ စဥအး ညဗဟရ ပၾေသ သင ရးညႊနး တး
▪လတႈအဖ အစညးကရ ဗဟရ ပၾေသ သင ရးညႊနး တး
▪ဗဟရသရ ကရ ဗဟရ ပၾေသ သင ရးညႊနး တး
▪အငကစဥဏေပၚ ကလ န နညးေပါငးစရ၊ အ ငးအ တစ ည ေန ေပါငးစရကရ အေ ခခးေသ သင ရးညႊနး တး
Page 8
ED 108 (8)
ပညေ းဆရင ဒနက ေဗဒ
▪တညသည အ သည ဗဟရသရ င နးလညတႈ ဖစသနညး
▪တညသည အ သည သ တင န နဖရး သနညး
▪ေလ လ ခငးသည တညသညကရ ဆရလရသနညး
▪ေလ လသငငကးတႈ ဖစေပၚ ခငးကရ တညသရသ သနညး
▪ဆ ၏အခနးကကသည အဘယအ နညး
▪ေက ငးသး၏ အခနးကကသည အဘယအ နညး
▪တညသည အ သညပညေ း၏ဆရးခနး ရင ည ယခ ကလရပငနးစစဥ ဖစသနညး
▪အဘယအ တ းသည အ ငးခက ေသ ပညေ း နဖရးတ း ဖစသနညး
Page 9
ED 108 (9)
သင ရးည နး တးကရ ခ စဥးကပတႈတ း
▪အတ နကနဆရး ဖစပ ကလရေသ အ တ း အေ ခခခ စဥးကပ ခငး Idealism
▪ ကယလကေ ဖစနရငေသအ တ းအေ ခခခ စဥကပ ခငး Realism
▪သပၸနညးက ဆကစပတႈ ဖင ပငကရယေ း ရး ကေအငသငငကးေသဆ တ း အေ ခခခ စဥးကပ ခငး Perennialism
▪တ တ ဖစလရအပေသ အ တ း အေ ခခကခ စဥးကပ ခငး Essentialism
▪လကေ စတးသပ ရငေသ အ တ း အေ ခခက ခ စဥးကပ ခငး Experimentalism
▪လကေ ည ေသ အ တ း အေ ခခက ခ စဥးကပ ခငး Existentialism
▪ ညေဆကေသအ တ း အေ ခခက ခ စဥးကပ ခငး Constructivism
▪ ပနလည ညေဆကေသ အ တ း အေ ခခက ခ စဥးကပ ခငး Reconstructivism
Page 10
ED 108 (10)Idealism အတ နကနဆရးေသအ
Subjective Idealism - သ ရငေသ အငကစဥဏ၊ လကေ ဖစ ည ရငေသ အ
Transcendental Idealism - အတ ၾးအစးတ းကရလရက၍ စရစညးးေသဆကစပတႈအေငကငး ခငး တ းကရအေ ခ ညေသ ဗဟရသရ
Absolute Idealism - အေ းအေခၚအယအဆအခ ၾး င ပ ညအတ ေသ အ အးလရး၊ အေ းအေခၚအယအဆ စနစ၊ ည ယခ က
စဥအး ညခ ကကရ အေ ခခေသ အတ နကနဆရးေသ အ ၊ ကယလကေ ဖစ ရငေသ အ ကရ စ င အေ ခ ည ခငး
Platonic Idealism - ပည စရေသ အေ းအေခၚ င ပရစတ းနယေ တ၊ ၄ငးအေ းအေခၚတ းသည ကၽ ရပ ရ၏ ကတၻကရ အ ပပတ
လႊတးတရးသည
▪အတ နကနဆရးေသအ သည စဥဏပည ပည စရတႈကရ သနစငေစသည လ စစဥအး၏ စ င အတ န းကရ ဖစေပၚေစသည
တ နကနတႈသည အေ းအေခၚအယအဆ င ဆက စပ ညး ဖစေစ ပအး အတ န းသည လရေသအ ၊ ငကၾးပတးေသအ ၏
အတ နကနဆရးေသ အေနအး ဖစသည ေက ငးတ းအေန ဖင ေက ငးသးတ းအေ းအေခၚက တကလေအင ခင ခ နတႈ
စဥပတတ း ဖင သငငကး ပအး သင ရး င ၄ငး ရအေ ခခ တည
ED 108 (C) Teaching+Learning
Page 11
ED 108 (11)
အမနတကယျ ဖႏ ျ ျခငး Realism
Classical Realism - ဖၾကၤဝဠာသ ျခငးသန ႕ တည သည။ အာ ပသ မျခငးသည သတ ႕ဘာ သာ (သ ႕) ဘ ာျခငးသ ၏အလ အျ ဖေပပ သ ည ။
Meclieval Realism - ပ မနျ ဖတ ညျ ျခငးႏ းႏင ဆန႕ က က ျ ဖသည။
Modern Realism - ဒ န က ဆ ာအမနကနဆ ျခငးေသာ အာက တည ဖ ာျ ျခငးပယျပ ျခငး အာမ ာျခငးဖ ာ၏ လႈပာျခငးကာ ဖ ဖညျခငးည ညညနမႈ။
Realism - ျ ပ ပကမာာ အာမ ာျခငးသည ထ ျ မ ထာျခငးသည ႏ းႏငက ျခငး လ တဖ ာ တည ၾကသည ။
Naïve Realism - ႈပေထ ျခငးမႈမေဆာ ေသာ တကယျ ဖတညျ ျခငး။
▪ တ ကယျ ဖတ ညျ ျခငးအ ယအ ဆ သ ည ကမာာေ လာက က အ အ တ ျခငးယ ၾ က ညသ ည။ ကၽ ႏ ပ တ ႕ထ ေတ ႕ႏ ေသာ အာသာအရာ၊ ေ လးႏငလာဖ ျခငးဖ မျခငး
ႏ ေသာအာေပပတ အမနတာျခငးမတညသည။ သဘာ ဝတာ ျခငးအတ ျခငး မနကနမႈ ျ ဖတညသည။
▪ ထ ႕ေၾ ကာ းႏင ကမာာေ လာက ၏ နညျခငး လမ ျခငးဖျ ဖ တ ညမႈ အဖ အဖ က ေကာ ျခငးမ ာျခငးက သ ၾ ကာျခငး န လ သည ။ သ တ ျခငး အ က အလ ကမာ ျခငး
က ေကာ ျခငးသာျခငး မာ ျခငးက သ ၾ ကာျခငးေပျခငး မည။
Page 12
ED 108 (12)Perennialism
(၁) အျမတမျခငးျ ဖျ ျခငးသည အေျပာ ျခငးအလထကပ မ ျပ ျခငးအမ နတ က ယျ ဖ သ ည။
(၂) လသာျခငးတ ႕ ၏ သဘာဝသည မ မျ ဖတည မႈ သည ။
(၃) ေကာ ျခငးေသာဘဝ - လသာျခငးတ ႕ေနထ နသ းႏငေ တာေ သာဘဝ - သညလညျခငးမ မျ ဖ တည သည။
(၄) က ယက းႏငတာျခငးဆ ာ အေျ မ ာျခငးသညလညျခငး မ မျ ဖ တည ၾကသည။
(၅) လသာျခငးတ ႕ လ ေသာ ပညာေျခငးသညလညျခငး မ မျ ဖ တ ည ၾက သ ည။
- ပညာေျခငး သ ည သ ၾ ကာ ျခငး မႈအ ေပပ အေျ သ ည ။ သ ၾ က ာျခငးမႈသ ည ဗဟ သ တအေ ပပအေျ ကာသာအရာ၊ ဗဟ သ တသ ညလ ည ျခငး အမန တ ာျခငးအေပပအေျ သည။ အမနတာျခငးသည ေနာတ ျခငးတ တည မႈ သည ။ ထ ႕ေၾ ကာ းႏင ေနာတ ျခငးတ ပညာေျခငးသညတည ၾ က သ ည ။
- ၄ ျခငး သည ေျခငး ျခငးဖ လာႏ းႏင ေျပာ ျခငးလ ယျပ လ ယ မ ေ သာ ပညာေျခငး ဒ န က ျ ဖသ ည။ အမနတ ာျခငးသ ည ဘ ာျခငး သ ႏ းႏင ဆကဖပေနေ သာ အေျ အတ ည ျပ ထာျခငး သ ညးႏင အမန တာျခငးမ ာ ျခငးမ လာသ ည။ လ သာျခငး တ ႕အေနျ းႏင က ျခငးေၾ ကာ ျခငးျ းႏင န မႈ ႏ းႏင အမ တတ ာျခငး က ထ တေ ာျ ပသျ ျခငးျ းႏင အမနတာျခငးက ေတ ႕ မည။
- ၄ ျခငးအ ယ အဆ က အေျ ကာ က ျခငးေၾ ကာ ျခငးမ ာျခငးႏ းႏင ဘ ာျခငးသ အလ ဆ ႏ ႏ တ ႕က သ ၾ ကာျခငးၾ က သည ။ ေကာ ျခငး သာျခငးမ ာျခငး က ဖနဖ တ ကတညေဆာကထာျခငး ေသာ သ နျခငးဖာမ ာျခငးသာအရာ၊ လကေတ ႕ ျ ပသမႈမာ ျခငး က ျခငးေၾကာ ျခငးျ းႏင နမႈ ျပ လ ပႏ ေအာ သ ၾ ကာျခငးၾ ကသည ။
Page 13
ED 108 (13)
Essentialism (မ မျ ဖ ျ ဖတညေသာအာ)
- အေမ ကန ၏ပ ညာေျခငး ဒန အေပပအေျ ျပ ျခငး ၁၉၃၀- ၁၉၄ ၀ မာ ျခငးတ ထ တေ ာ ႕ေသာ အ ယအ ဆျ ဖ သည ။
ကေ လျခငး အေပပအေျ တည ထာျခငးေ သ ာ ပညာေ ျခငးတ ေကာ ျခငးသာျခငး မာ ျခငးသ ည ေကာ ျခငးမ ာျခငးတ သ းႏငေ တာ ေ သာ ဗဟ သ တ က
မ ဟေသာ ဖ ျခငး မမႈအေပပ အေျ တညထာျခငးသည ။
- မ မျ ဖ ျ ဖတညျ ျခငး၏ အေျ ၂ ကသည ျ ဖတညသ းႏငေသာ အာႏ းႏင အမနတကယတည ေသာအ ာတ ႕ ျ ဖၾ က သ ည။
- မ မျ ဖ လ အပ မႈက လ က ယ ၾက ညသ တ က ယ ၾက ညၾ ကသ ညမ ာ ပညာ ေသ ာ သတ ႕ သည အေ ျခငးပါ ေ သ ာ
သတ ျခငးအ ကအလ က ႏ းႏင ဖ မျခငးညတ ႕က ပ ဆ သ းႏငၾက သည ဟ ယ ၾကညၾ က၏။
Page 14
ED 108 (14)
Experimentalism (လကေတ ႕သေဘာတာျခငး)
- လ ကေ တ ႕ သမာျခငး တ ႕က ယ ၾက ညၾ က သည မာ အာမ ာျခငးသည ပ မနေျပာ ျခငး လေနၾ က သည။ အမနတ ာျခငးသ ည လ ညျခငး လကေ တ ႕အေ တ ႕
အၾက အေ ပပ အေျ တည သည။ ၄ ျခငးတ ႕က ယ ၾ ကည သ ညမာ အမန တာျခငး သည ယ ဘာလ ပ မ ည။
ေကာ ျခငးမ နေသာအာသညလ ညျခငး အမာ ျခငးဆ ျခငးအ ပဖ ဆ ျခငးျ တ ကမ လာသညဟ ယ ၾ က၏။
- ထ ႕ေၾ ကာ းႏင ေကာ ျခငးမ ာျခငးသ ည ကၽ ႏ ပတ ႕ေန ထ ေ သာ လမႈအ ႕အ ဖည ျခငး က ေတ ႕ ျ မ သ ျမ လာနသာအရာ၊ တ ျခငး ႕ နသ ၾ ကာျခငးၾ က မည
ျ ဖသည။
- ေကာ ျခငးသာျခငး မာ ျခငးက လမႈအေတ ႕ အၾက ေဖျပ ျခငး ျပ နာ မာ ျခငးက ေျ ျခငးေဖသည။
Page 15
ED 108 (15)
Existentialism (ျ ဖတညျ ျခငး)
- ျ ဖတညျ ျခငးသည ကမာ ာေလာ ကက က ယတ အဓ ပၸါယျ ပနဆ ျ ျခငး ဟ ယ ၾကညၾ က သည။
- တဖ ျခငး ျခငးဖ သည လကေတ ႕ ဘဝသာအရာ၊ အမနတာျခငးႏ းႏင ေကာ ျခငးမ နမႈတ ႕က အဓ ပၸါယ သတမတ ၾကသည။
- ကေလျခငးမာ ျခငးက သတ ႕က ယ တ သ ျမ လာျ ပ ျခငး လမႈအသ ျခငးအဝ ျခငးတ သတ ၏ ေနာက သ ျမ ေဖလ ၾ ကသည။
- ေကာ ျခငးသာျခငး မာ ျခငးသည သတ ႕လ တာ က ေလးႏငလာျ ပ ျခငး ဘာသာ ပက လ တလပဖ ာေဆ ျခငးေႏ ျခငးၾ က သ ည။
- တ ျခငး ႕တ ထ ေသာ က ယတ လမျခငးည ညနမႈသာအရာ၊ မ မ ဘာသာ လမျခငးညညနေ ျခငး ယျပ ျခငး ေတ ႕ ေဖမႈက အေျ ေသာ ေလးႏငလာသ ယျ ျခငး ။
Page 16
ED 108 (16)
Constructivism ( ႕ဖညျခငးတညေဆာကမႈ အေျ ေလးႏငလာျ ျခငး)
▪ သ ယေ လးႏင လာျ ျခငး သည အေ တ ႕ အၾ က အ သဖ က လ က ေ နာ ႏ ေဖ န ကၽ ႏ ပ တ ႕ ၏ ဖ တပ ျခငး ဘဝပ ဖက နည ျ ျခငးလ ပ န ျခငးဖ
ျ ဖသည။
▪ သ ယေလးႏငလာ ျ ျခငးသည အဓ ပၸါ ယက ာ ေ ျ ျခငးျ ဖသည။ အဓ ပၸါ ယေ ာန တဖ လ ျခငး(သ ႕)တဖ တ တေဒ သ က နာျခငးလ ညနလ သ ည။
▪ ေကာ ျခငးသာျခငး မာ ျခငးသည ကမာာေလာ ကက မညကးႏငသ ႕သ ျ မ လက ေသာ ဖ တသဘာဝပ ဖက ကၽ ႏ ပတ ႕ နာျခငးလညမည ။
▪ သ ယျ ျခငး၏ လ ပ နျခငးေ ဆာ တာသ ည တ ျခငး ျခငးဖ က သ (သ ႕)သမ ၏ က ယပ အ ဓ ပ ၸါ ယ က တညေ ဆာ က ျ ျခငးျ ဖ သည။ တဖ တာသာအရာ၊
တဖ တ ျခငးက ေပျခငးေသာ အဓ ပၸါယႏ းႏင အမနအေျ က မတမ ေနေဖျ ျခငးမဟ တ။
▪ ထ ႕ေၾ ကာ းႏင နာျခငးလညေအာ ဆကဖပဖျခငး ဖာျခငး တတ ေအာ သ ျခငးည နျခငးတမျခငး က ဖ ဖေျခငးဆ န လ သည။
ED 108 (A) Principle of learning
Page 17
ED 108 (17)
Reconstructivism (ျ ပနလညတညေဆာကျ ျခငး)
▪ လမႈ ဘဝေျပာ ျခငးလ မႈ၏ က ယ ဖာျခငးလ ယမာ ျခငး ျ ဖလာေဖ န အေ ျခငးပါ ေ သာ က ယာမ ာျခငးက ေကာ ျခငး သာျခငးမ ာျခငး က ျ ညးႏငဆ ညျခငး ေပျခငး န
အဓ က ျခငးတ ည က ထာျခငးသ ည ။ ဆ န႕ က ေနေ သာ အ ကမ ာျခငး သာအရာ၊ သ ပ ျ ာျခငး ေ လးႏငလာ သ ျခငး သပျ ျခငးသာအရာ၊ ကမာ ာ႕ အျ ဖအပ ကမာ ျခငး က
သ ပ ျ ာျခငး ေလးႏငလာသ ျခငးသပသည။
Progressivisim
- ေကာ ျခငး သာျခငးမ ာျခငး က က ျခငးေၾ ကာ ျခငး ေလာ ည ဖ ာ ေတ ျခငးေ တာ တတ န က ည သည ။ ေကာ ျခငး သာျခငး အေပပအေျ ေ သ ာ
ေလးႏင လာသ ၾ ကာျခငး မႈ ျ ဖ သည။ ျပ နာ က အေျ ကာ ျ ဖပကမႈ မာ ျခငးသာအရာ၊ အေၾကာ ျခငး အက ျခငး တ ႕က က ျခငးေၾကာ ျခငးေ လာ ည ဖ ာ
ေတ ျခငးေတာအေျ ာျ ျခငး ျ ဖသည။
Page 18
ED 108 (17)
Postmodernism
- လ ျခငးဝ မန ကနေ နေ သာ အာမ ေၾ ကာ ျခငးေ ကာ ျခငး သာျခငးမ ာျခငး က အ သ အမ တျပ လာန ကည မႈ က အဓ က ထာျခငး သ ည ။ လညမျခငး မ ျခငးေ နေ သာ ယ
ေကျခငး မႈ ဓေလးႏင ထ ျခငး ဖ၏ ေျခငး ျခငးဖ လာ အယ အဆမာ ျခငး က ျ တ သ မ ျခငးမ ည။ က သ မျခငး မႈက
အဆ ျပ ေျပာ ဆ ကတ ျ ပ ကမာ ျခငးျ းႏငျ ပ သ ည ။
Behaviourism
- လ တလ ပေ သာ အယအ ဆဖ တ ဆႏ ႏ က အေျ ျ ပ ျခငး လ ျခငးျပသ သ ည။ ေကာ ျခငးသာျခငး မာ ျခငး၏ သ ယေ လးႏင လာျ ျခငးႏ းႏင သေ ဘာသ ဘာဝ
သည သတ ႕ ၏ အမအက းႏငပ ဖက ေျပာ ျခငးလပ ေ ာသည။
Page 19
ED 108 (18)
(၁) ျခငးလ ျခငးေျခငးသာ ျခငးထာျခငး ေ သာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး ( Written Curriculum)
(၂) လမႈ အ ႕အဖညျခငးက အေျ ေသာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Societal Curriculum)
(၃) ျခငးက ယထာျခငးေသာ သ ျခငးည ညနျခငးတမျခငး ( Hidden Curriculum)
(၄) ပါဝ ေသာ အာမ ာျခငးမ သည းႏင သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Null Curriculum)
(၅) အေကာ အထညမ ေသာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Phantom Curriculum)
(၆) တ ကတည ေသာ ပျခငးတ ျ ဖေပပေနေသာ သ ျခငးညညနတမျခငး (Concomitant Curriculum)
(၇) ေျခငးသာျခငး ေျပာ ဆ မႈ အညအ ျခငး တ ျခငးတ ကေအာ သ ၾ ကာျခငးေပျခငး ေသာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Rhetorical Curriculum)
ED 108 (B) Interpreting Curriculum
Page 20
ED 108 (19)
(၈) အသ ျခငးျပ ေနေသာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Curriculum in use)
(၉) လက ေသာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Received Curriculum)
(၁၀) အတ ျခငးအညအ ျခငး တ ျခငး တ ကေအာ ေလးႏငက းႏငေပျခငး ေသာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Internal Curriculum)
(၁၁) အ လကထောနဖ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Electronic Curriculum)
(၁၂) ကၽ မျခငးက မႈအေပပ အေျ ေလးႏငက းႏငေပျခငး ေသာ သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး (Competency Curriculum)
Page 21
ED 108 (20)
သ ျခငးညညနျခငးတမျခငး သ ႕ အဖပ ျခငးေျပာ ျခငးလေဖျ ျခငး
- ကေလျခငးက ဗဟ ျပ ျ ျခငး (Child Centered)
- လမႈပါတဝနျခငး က က ဗဟ ျပ ျ ျခငး (Society centered)
- ဗဟ သ တက အေျ ျ ျခငး (Knowledge centered)
- အ ျခငးအျမဖေနာ မာ ျခငးဖ ာမ အဖ တအပ ျခငးမ ာျခငးက ေပါ ျခငး ဖညျခငးျပ ျခငးတဖ တ က ျပ လ ပမႈက အေျ ေသာ သ ၾ ကာျခငးမႈ ျပ ျ ျခငး (Eclectic)
Page 22
ED 108 (23)
Overt, explicit, written curriculum (ေရားသာေ သဖ ာျသာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ)
- ေက သငဖာ ကဖေးသေေ အေေြကအၾတ သာကရ လကဖအႏရငဖေးသ ရသာဝငဖ အရးသသနဖ၊ ရအစအ ငငဖေရားသာာျသာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ စဖးညဖသည။
- းငဖရရာညႊနဖာ တဖာေောျသကဖောျသာတ သာ၊ ဖစသေရ ဖတ သာ၊ ရရ ဖရငဖတ သာ၊ းငဖြကသာေးသ စစညဖာတ သာကရ ာျနဖ နဖတႈတ ါဘ စရေဆသငာဖကသ
ေက သငဖာ အငဖရညဖရအရဖ ကဖ ငငဖ ၾလရ ဖေးသ ရငဖာလငဖာညႊနဖြကသာတႈကရ ောျသကဖကက ၾရနဖ စစဥဖာျသားညဖသည။
- ေရားသာ ကဖကရနသာလညဖတႈကရ းသ ကနဖေး ဖာျသာ ာ လတဖာညႊနဖတႈ၊ ညႊနဖြကသာတႈတ သာကရ စတအနဖေအးကတ သာ၊ းငဖရရာညႊနဖ တဖာ ညႊနဖြကသာ
းကတ သာႏငငဖ ဆရသတ သာက စရေ ါငဖာ ာ နဖလညဖးအရား ဖြကးညဖသည။
Page 23
ED 108 (24,25)
လကတႈေ အေေစညဖာကရ ေေ ၾာျသာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ
- ကၽအႏရ ဖ ရေ႕၏ ဘဝ ေလ သကဖ အငဖ ကၽအႏရ ဖ ရေကရ ညသေ ာေးသ ေစရေ အရလရကဖ၊ ဆကဖလကဖ စဖေနေးသ ရသာဝငဖ အရစအတရေးသ
တးသာစရ တ သာ၊ တ ဖေဆအေေ ါငဖာေးငဖာတ သာ၊ ဖဝနဖာက ငဖတ သာ၊ ဘရရသာေက သငဖာတ သာ၊ ေ အေေစညဖာတ သာ၊ ေလရ ဖေကရငဖတ သာ၊
း ငဖာဌသနတ သာ၊ ေ သာ လကတႈေ ါငဖာဆကဖဆအေရာတ သာက းငဖြကသာေးသ းငဖြကသာတႈတ သာ စရ အၾာျသားညဖင းငဖရရာညႊနဖာ တဖာသည။
Page 24
ED 108 (26)
Null Curriculum ( ါဝငဖေးသ ေရသတရးညဖင းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ)
- းငဖြကသာတႈတရ၊ ၄ငဖာေစ ဖေ ရငဖာတ သားညဖ ကၽအႏရ ဖ ရေ႕၏ လကတႈေးရငဖာေဝရငဖာ အငဖ (းရေ) ေက သငဖားသာတ သာ႕၏ ညသေရာေေ အေေြကအၾ
တ သာ အငဖ ေေရာတြကာေြကသငဖာ း ငဖာေ ကဖေလကဖက ရေ ာ ငဖာ၊
Page 25
ED 108 (27)
▪ Null Curriculum ကရေက သငဖာနဖာာျ အငဖးငဖြကသာတႈတရသည။
▪ ဘရဖလရ၊ ဘရဖေနရသတသ၊ ဘရဖးကေ အြသ ေရာာျသာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ အငဖ ါဝငဖရတညဖသည။ (းရေ) ါဝငဖရနဖ တလရြကေးသ
ဆအရာ ဖ ကဖ ကရ ၾ ငဖာ စဖးညဖသည။
▪ ေရသ ဖးတဖာကရေက သငဖာ အငဖးငဖြကသာရနဖတ စဖႏရငဖး ငဖင တ သာစအသေးသေါငဖာစဥဖတ သာႏငငဖ ဘသးသရ ဖဧရရသတ သာကရ ေရားသာာျသာေးသ
းငဖရရာညႊနဖာ တဖာတ ာျရ ဖ ရဖရတညဖသည။
▪ ေ ၾေေးသ ဘသးသတ သာ၊ ေါငဖာစဥဖတ သားညဖ ေရားသာာျသာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ အငဖ တ ါဘေက သငဖားသာတ သာကရ ေ ၾေေးသ
ေေြကသငဖာေရသတ သာ၊ နညဖာလတာဖစဥဖတ သားညဖ ေလငလသးငဖြကသာရနဖလအရေလသကဖေးသ ေ ကဖတရရြရ း ငဖာေ ကဖေလကဖကရ
ေက သငဖာ အငဖ လရ ဖကရငဖးက သဝနဖရးကတ သာက ေ ာ ရေ ေးေ ာြကးညဖသည။
▪ ာျရေေြကသငဖင ေက သငဖာ အငဖ နသာလညဖေးသဖလညဖာ ရကဖရရကဖတေ သဖ းညဖင ေကသငဖာစအသး ဖတ ဖာျသာေးသ
နညဖာလတဖာေစေစဥဖရေြကသငဖာ း တ ၾတ ါက အရာကအရဖာျသာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာႏငငဖ ဖးကဖ၍လညဖာာျရကငးရေ
ေေရာတြကာေြကသငဖာ း ငဖာကရ ရေ ဖြကးညဖသည။
Page 26
ED 108 (28)
Phantom Curriculum (ေေကသငဖောျညဖတရေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ)
▪ ေက သငဖားသာတ သာကရ ြကာစရာေနေးသ ရဥဖေက ာတႈးရ႔ ေ ါငဖာစညဖားတဖားအငဖာ ငဖာ
▪ ေက သငဖားသာတ သာကရ ရတရကနဖေး ဖက ဥဖာေ တသငဖာေးသ တ ၾာဆကဖ႕၏ ဆငဖားကဖေ ါကဖ အသာလသေးသ ရဥဖေက ာတႈတ သားရေ ေ ါငဖာစညဖာ
းတဖားအငဖာ ငဖာ
Page 27
ED 108 (29)
Concomitant Curriculum ( အ ကဖ ညဖရတႈကရ ေ သဖ ေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ)
▪ တးသာစရ ေေ အေေြကအၾတ သာ၊ တးသာစရက ကနဖေး ဖာျသာတႈ ဆကဖႏအရဖေးသ ေေ အေေြကအၾတ သာကရ ေဓကဥာ ညဖာျသာေးသ းငဖြကသာတႈ
တ သာ
▪ (ဘသးသေရာေ သဖ တႈ၊ နဖ ရာ၊ က ငငဖဝ ဖ၊ ေက ငဖငစသရ ၊ းေဘသးဘသဝ၊ တးသာစရဥာစသာေ ာတႈ ေေ ၚ ေေ အေးသ လကတႈေရာေေ အေ
ေြကအၾတ သာ ါဝငဖႏရဖငဖးညဖသည။)
Page 28
ED 108 (30)
Rhetorical Curriculum (ေ အာေၚတႈ၊ေရားသာတႈကရ ရာ ကဖေေသငဖေလငက ငဖငေ ာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ)
▪ ေ ၚလစာျရ ဖေ သဖးကတ သာ၊ ေက သငဖာ သဝနဖရ ရပၾလဖတ သာ၊ စတအနဖေအးကတ သာ၊ ႏရငဖငအေရားတသာတ သာ႕၏ ေြကအဥသဏဖတ သာတ အေစညဖာ ညဖေဆသကဖ
ာျသာေးသ းငဖရရာတ သာ စဖးညဖသည။
▪ ဆကဖစ ဖတႈတ သာေ သဖေဆသငဖ ငဖာႏငငဖ ဆကဖစ ဖတႈတ သာကရ ေ သငဖာလေးသ ေလရ ဖတ သာကရ လရ ဖကရငဖြကေးသးကတ သာက စစဥဖေ ာေးသ းငဖရရာ
ညႊနဖာ တဖာ စဖးညဖသည။
▪ ေတ ၾားသာ၊ ရငဖာ ညဖ၊ ေတ သာ ညဖးက ရေကရ ေ သဆရတႈတ သာကရ ေေ အ ာ ရရလသေးသ ဆအရာ ဖ ကဖတ သာကရ ညသေရာဆရငဖရသ ေေကသငဖ
ောျညဖ ၾရသတ ာျအကဖေ ၚလသေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တာဖတ သာ စဖးညဖသည။
▪ ေြသငဖာႏအတဖာေနေးသ ညသေရာက ငဖငစဥဖကရ ေဝ နဖောျသကဖ ေးသ စသေ တ သာတ ေေ ညဖ ညဖေဆသကဖာျသာေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာ
တ သာ စဖးညဖသည။
▪ းငဖြကသာတႈ ဗြရးရ ေးစဖတ သာကရ ေ သဖာျရ ဖေးသ ာျရ ဖေဝးညဖငစသေရ ဖစသ တဖာတ သာတ စဖေ ၚလသေးသ းငဖရရာညႊနဖာ တဖာတ သာ
စဖြကးညဖသည။
Page 29
ED 108 (31)
Curriculum in use (အသး ျပျသနေသာ သင း ညႊပ တ )
▪ နေသာ ဝငျ သနေသာ ျသနေသာ သင း ညႊပ တ သည ဖ စနေသာအး တနေသာ သင း ညႊပ တ တ ညႊပတနတနေသာ ာင ါဝငသညတနေသာ ကး စးစည ထနေသာ
ျသနေသာ ည ၄င နေသာ ဝငအအကအ ကတနေသာ ကး ထ ဖပ သငၾကနေသာ တနတ ျ ပ။
▪ အသး ျပျသနေသာ သင း ညႊပ တ သည ဆ နေသာ စဥ အင စဥက သငၾကနေသာ င ျသနေသာ ကယ ကျ ာြသင း ညႊပ တ ဖစသညပ။
Page 30
ED 108 (32)
Reveived Curriculum ( ကအ ျသနေသာ သင း ညႊပ တ )
▪ ျကနေသာင သနေသာ တနေသာ သည စနေသာသငအပ င သးြ ကယ တ ယျဆနေသာငသာနေသာ ြားးငျသနေသာ အ နေသာတနေသာ ကး သငၾကနေသာ းြအသည သင း ညႊပ တ
ဖစသညပ။
▪ ၄င ဆကစ တနတနေသာ ြား င ါဝငတနတနေသာ ကး ကယ တ ျ နေသာ ဥ တ တျသနေသာ သင း ဖစသညပ။
Page 31
ED 108 (33)
Internal Curriculum (အ ာင သင း ညႊပ တ )
▪ ဗဟးသး အသစကး ညျဆနေသာက ပ သငယသအျပ ဖင း ငပ စတနေသာ း၊ ါဝငျသနေသာ အအကအ ကတနေသာ း၊ ဗဟးသး တနေသာ ကး
ျ ါင စ ထနေသာ အင ဖစသညပ။ သငယသ ဥ အင စဥ ာင ၄င းြကး းငဆးင ဥ ဖစသ ဖင သငၾကနေသာ သတနေသာ အျပ ဖင သငယသ းြ ာင
ဖစ ညျပျသနေသာ အ နေသာကး ထပ အ ြားးငတန အပည ငယ သနေသာ ျသနေသာျၾကနေသာင ၄င သင း ညႊပ တ ကး သ ထနေသာ သငသညပ။
Page 32
ED 108 (34)
Electronic Curriculum (အဥ ကထျ နေသာပစ သင း ညႊပ တ )
▪ အင နေသာပကကး နေသာျဖာ အင း၊ ဆကသာယျ ကး အဥ ကထျ နေသာပစ းစ ဖင အသး အင
▪ နေသာ ဝင းစ ဖစသည ဖစျစး၊ တ ဖစသည ဖစျစး၊ အင နေသာပက သငအပ စနေသာတနေသာ း၏ ျ သနေသာ သညး၊ တျ သနေသာ း၊ ျကနေသာင သညး၊ ဆး သညး၊
တ ပကပသညး၊ တတ ပကပဟျသနေသာ အ တငတနေသာ သည ဥ အင စဥ အ တင ဖစသညပ။
▪ အ င ျ (သးြ) စကနေသာ ျ နေသာ ပး၊ သ င းြ ပး၊ on line စကနေသာ ျ နေသာ ပး၊ E mail းြ ပ သးျ သပသ င အအကအ ကတနေသာ နေသာျဖာ ပ
အင နေသာပကကး သး ၾကသညပ။
Page 33
ED 108 (35)
▪ ၄င ကသးြသင း ညႊပ တ တ ဘယအအကကး စ စနေသာ အငအပသး စာတညပ။ အဥ ကထျ နေသာပစအအကအ က းြကး တညကသးြ က
တ ပကပတန ျဝဖပတညပ။ အဥ ကထျ နေသာပစ င င တ သည းြကး ကတန တညသးြစစျဆ တညကး ပ းအ သညပ။
Page 34
ED 108 (36)
▪ အအ ြျသနေသာ အအကအ က းြကး သငျ နေသာသညပ။ ျ နေသာကပသည ကး ည း စးက စဥစစ ပ
▪ အအ ြျသနေသာ သငအပ စနေသာတနေသာ ကး သငျ နေသာျသနေသာ အတအကင ဖင on line တ ျ နေသာြားးငသညပ။
▪ နေသာ တ စာနေသာ အသး တနြား င က အတန းြး၏ ကာ နေသာ အနေသာ ပနေသာ အကကး ည သ ပပ။
Page 35
ED 108 (37)
ကၽာတ ကငတနကး အျ အအျသနေသာ သင း ညႊပ တ
▪ ကၽာတ ကငတနတနေသာ ဖာြစည ါဝငသညပ။
▪ သင း ညႊပ တ း၏ ြား စစသငၾကနေသာ တနတနေသာ ထသးြ စစျဆ တနး၊ ျအနေသာင တငျသနေသာ ကၽာတ ကငတနတနေသာ ကး ထြသာင ျ ါင စ ထနေသာ က ဥ ဆး
ျအနေသာင တငျသနေသာ အအါ ကၽာတ ကငတန တ တ ကး ထး ျ သညပ။
Page 36
ED 108 (38)
သင း ညႊပ တ း၏ အဆငတနေသာ
▪ တ
▪ ဆငအ (အျထာျထာ ညနေသာျ ျ နေသာတနး၊ အ း အကးငး၊ အသကျတာ ဝတ ျကနေသာင ညနေသာ)
▪ အထက ပ ညနေသာ (အျထာျထာ ညနေသာျ း၊ ညနေသာ ငဆးင နေသာကၽာတ ကငတန ညနေသာ)
Page 37
ED 108 (39)
သင း ညႊပ တ ကး သျပျသနေသာ အအကတနေသာ
▪ အျ အအ းအ အကတနေသာ
▪ တနျ ဆးင နေသာအအကတနေသာ
▪ ယျက တနဆးင နေသာအအကတနေသာ
▪ စဥ အင စဥ ထ အၽာပအကတနေသာ
▪ း နေသာ အ ျသနေသာအအကတနေသာ း၊ ညနေသာ ညစာတ ညး၊ အကငစနေသာ း၊ အ အ း၊ ဘနေသာသနေသာျ စသ ဖင
▪ ျ း စ နေသာ ဓျ စ းက
Page 38
ED 108 (40)
သင း ညႊပ တ ျ ဆာျ အဆငတနေသာ
▪ ၾက ငစဥစ အင
▪ ငဆင အင
▪ းစ အင
▪ း က း အင
▪ အသး အင
▪ စဥစစသး သ အင
▪ း ကျစ အင
Page 39
ED 108 (41)
သင ရးညႊနးတးကရ ကကငငငဥ ငး
▪ ဒနကေဗဒ
▪ လတႈေ း ရာငာရးငစတးာရးငရတရးား၊ လရာအ ကတရးား၊ ညတနး ကအနးရငတရးား၊ းည ကတရး
▪ ဗဟရသရကရ ဥအကဥအငာသအသရ ဥ ငး
▪ လသရးရ႕၏ ရးကတႈ
▪ သငကရးေ းနညးလတးငစငႏင ညႊနကရး ကတရး
▪ ဆအသရဥ ကတရး
Page 40
ED 108 (42)
သင ရးညႊနးတးကရဥအငဆငဥ ငး
▪ ငအသနငက ား၊ ငအသနင ဥ ငေင တညည။
▪ အါဝငေသရ ကနရး းနးစငႏငာ ကာလကတရး
▪ ေ စး ကား၊ ငရေဆရငး ကား၊ ငငေဆး က
▪ စြ႕ငညးတႈ
Page 41
ED 108 (43)
သင ရးညႊနးအအသရငအသဥအက ရ စင အါဝငေသရ ာကကးသကေ ရကေငသည ႏငာ ကတရး
▪ ေကရငးာတကးာငရး\ ာဆငႏငား၊ ာတကးာငရး ား၊ စြ႕ငညးညေဆရကအအသရ
▪ အညရေ းနညးအညရ
▪ ငအသနငက ဥ ငး
▪ ာသကေတစးဝတးေကရငးဆနဥ ငး
▪ လတႈေ း ရဥအနလည ညေဆရကဥ ငး
Page 42
ED 108 (44)
သင ရးညႊနးတးကရ အအသရငအသဥအကဥ ငး
▪ လတႈေ း ရလရာအ ကကရ သ ရအ ြစဥ ရးေလႏငလရဥ ငး
▪ လရာအ ကတရးကရ သင ရး၏ ာေထစေထစာ ကာလကတရးား၊ ေလႏငလရးဥ ငးား၊ ာဆအသရးသ ည စ ကတရးသရ႕ ဘရသရဥအနဆရ
ကးေဥအရငးဥ ငး
▪ ည စ ကတရးကရ သတထရးေသရ ည စ ကတရးသရ႕ စြဥ ရးဥ ငး
▪ သတထရးေသရ ည စ ကတရးကရ ဘရသရ အသရ႕ငရဥ အသကဥ ငး
▪ ာထကအါ ာတကးာငရးသတ ကတရးတ ဘရသရ အကရ ထရေ ရဥ ငး
▪ ၄ငးလရလရး ကား၊ ည စ ကတရးဥအညႏငတ န သတဥ ငး
▪ ဘရသရ အာကရငးာ ရတရးကရ နငနအသအါအဥ ငး
▪ လရာအေသရာ နကရ သတဥ ငး
▪ သင ရးညႊနးတး ထရေ ရဥ ငး
Page 43
ED 108 (45)
သင ရးညႊနးတးကရ ရး ြ႕ညေဆရကဥ ငး ာဆငႏငတရး
▪ ညႊနကရး ကတရးကရ ရး ြ႕ညေဆရကဥ ငး
▪ ာသအသရးဥအကတညႏငအငညးတရး ား၊ သငကရးတညႏင ကရး အသငအသနငရး ြ႕ညေဆရကဥ ငး
▪ သငကရးနညးစငႏင ငငေဆးဥ ငး တရး အါဝငကသညည။
Page 44
ED 108 (46)
သင ရးညႊနးတး စြ႕ငညးညေဆရကအအသရ
▪ နဒါနး
▪ ာရငးာရ
▪ ည စ ကား၊ ညတနး က
▪ ေလႏငလရ တညႏင သင ရး ာအရငး ၁ား၊၂ား၊၃ ည။ ာဓက ား၊ ဆငႏင အသ ာေ းကး ကတရး ား၊ ဥ ရးေလႏငလရစရငသညတရး
▪ သငကရးေလႏငလရနညးတရး
▪ သငကရးတညႏင ကရး အသန
▪ ငငငသအသရးသအေသရ ငအသနင
▪ ထစကေအပလရတညႏင လဒ
▪ ာလရအ ား၊ ဘဝ ာေစ႕ာကအသကကရ ဆကငအဥ ငးတရး အါဝငက၏ည။
Page 45
ED 108 (47)
သင ရးညႊနးတးကရ ရး ြ႕ညေဆရကဥ ငး
▪ ဘရသရ အအါနငတရးကရ သငကရးေလႏငလရေ း ေထရကကဥအက ာ ငးာဥတငတရးသရ႕ ဆကငအေငဥ ငး
▪ သင ရးသငကရးတႈ ေဥအရငးလြတႈာစက သငႏငေရေသရ နညးဗဟရ တရးကရ ေ စး ဥ ငး
▪ သငႏငေရေသရ သငကရးတႈကရး အသနကရ ာကအသဥအကဥ ငး
▪ သငႏငေရေသရ သငကရးေ းာေစ႕ာကအသကတရးကရ ရေ စဥ ငး
▪ ၄ငးာေစ႕ာကအသကတရးာေအပ တညဥအး းည ကတရးဥအညႏငဝေငဥ ငးကရ ဆကလက ရး ြ႕ငတးသအငငေဆးဥ ငး
Page 46
ED 108 (48)
သင ရးညႊနးတး၏ စြ႕ငညးအအသရ
▪ ငရဥ အသကရးကဥ ငးစင ဘရသရ အ၏ ာ နးကက႑
▪ ာေထစေထစစငႏင သတထရးေသရ ည စ ကား၊ ကၽစတးကငတႈ
▪ အါဝငေသရ ာ နးတရးား၊ နငနအသအါား၊ နင၏ ည စ က ား၊ ည စ ကတရး ေငဥ ငး ား၊ သငႏငေရေသရ ာ ငးာဥတငတရးား၊
ေဥအရငးလြတႈနညးဗဟရတရးား၊ ေလႏငလရဥ ငး ာေစ႕ာကအသကား၊ ကရး အသနသအသရးဥ ငး ား၊ ရးကဥအးကရရငငတးသအငငေဆးဥ ငးား၊ ဥအးငး န
ာ န
▪ ဗဟရသရား၊ ကၽစတးကငတႈား၊ ာသအသရးဥအကေသရ အငညးတရး၏ ာရငးာရ
▪ ကရး အသနား၊ နညးအညရ
▪ ငတးသအငငေဆးဥ ငး
▪ ကရးကရးတႈတရး
▪ သင ရးညႊနးတးအါ ာဥ ရးဘရသရ အတရးစငႏင ဆကငအတႈတရး
Page 47
ED 108 (49)
သင ရးညႊနးတးကရ ာသအသရး ဥ ငး
▪ Semester င ရ ရငးစငဥအးငး တညႏင ဘရသရတရးာစက ညႊနကရးတႈာငာင
▪ ာ နဇရးာရငး သင နးငရတရးကရ ကကငဥအငဆငဥ ငး
▪ ကးေဥအရငးေသရ နညးဗဟရတရးကရ ာသအသရးဥအကဥ ငး
▪ သငႏငေရေသရ ကရး အသနကရ ာသအသရးဥအကဥ ငး
▪ သငကရးေလႏငလရေ း ာ ငးာဥတငတရးကရ ာသအသရး ဥ ငး
▪ ာနးစငးေလႏငလရေသရ ာေစ႕ာကအသက တရးကရ ရးအစရးေငဥ ငး
▪ ဆကလကဥအး ရး ြ႕ငငေဆးဥ ငး
Page 48
ED 108 (50)
သင ရးညႊနးတးကရ သအသရးသအဥ ငး
▪ ေကရငးာ စ႕ြာငညးာစငး သင ရးကရ သအသရးသအဥ ငး
▪ ေကရငးသရးတရးက ဆ ရကရ သအသရးသအဥ ငး
▪ ဆ ရက ေကရငးသရးတရးကရ သအသရးသအဥ ငး
▪ ာသအသရးဥအကေသရအငညးတရးကရ သအသရးသအဥ ငး
▪ ဥအနလညငငငာကြဥ ကရ ာညဥအကဥ ငး
▪ ငငငသအသရးသအေသရ ငငေဆး ကတရး
▪ သကဆရင ရဘရသရ အစင သငကရးတႈ အသေသရ လဒတရး
▪ သင ရးညႊနးတးကရ သအသရးသအဥ ငး ား၊ ရးကေငဥ ငး ား၊ ာေဥအရငးာလြတရးဥအကဥ ငးား၊ ဥအနလညာသငဥအကဥ ငးား၊ ရး ြ႕ဥ ငး
▪ ငအသနငကရ ဥအနလန သအသရးသအဥ ငးတရး အါဝငအါသညည။
Page 49
ED 108 (51)
မညသည အရသည သ သးပ ပ ငသျည သနညး။
▪ သ သးပ ငသညမမရ သငေး းငေသရ ပ းျ တးျအးင ပး းအျ းျြ ငျငးျတ ငေ ရ ပ ၊
သအးပး ခြပ ရ ေရပ းမ သးျ တ င ဘရသရပးျ ငေသရ ပမမတရ ပ ေ ရအြးေ ရမးျင ခ၏
သေဘရသဘရဝ၊ တင သေအရေငမ ျမ းျျ င းျင႕င မညခသင႕ ငငင၊ ငငေ းငေ ရ င အမ ေ ရပးပ ပ ငသညသနညး။
▪ သ သးပ းျြးျ ငငနးစဥ (၃)အးးါဝသညသနညး။
- အမ ပးးျသရ ေသရ အညအြယးေ ရ တင သးျမမးျပးသပ
- ေထရ ထရ မတရ င ငေ ရ ပ
- မမျမမမျ ပ းျမင ပး းပ းျင႕ပ ငသညသနညး။
▪ သ သးပ သည းျင းျမးမ းျပ ရ င မဟးျဘခ းျင းျေငမခ၏ းျငငးျးျေဒသ ပ ငသညသနညး။
Page 50
ED 108 (52)
သအင ညႊျ းျမ င သ သးပ
▪ သအင ညႊျ းျမ ငသ သးပ သည မ ရ ပ ေ ရပးအမတ းငၥည ငရ အ ေရယကပ မတင ပ ငသညသနညး။
▪ သအင ညႊျ းျမ းျင င ျည မ မတင ငပ းျညေ ရးငသညသနညး။
- တင႕ေသရ းင း တမတရ းျြ င းသညဟ ယက အမညပ ငေသရ သအင မတရ င ငငည ပ ေးအးျြ မကးျညသညသနညး။
- ဌရျးျင အမင းျးျးညရအးးျ ခ၏ ေပ တမတရ ေးအးျြ မကးျညပး ြခ႕ငည းျညေ ရးငသညသနညး။
- းညရအမ(သင႕) းျးျးညရအး ငအရ င ငငနးစဥးျင ခ၏ င း တင ပးညမမအးည းငပး းျညေ ရထရ သညသနညး။
- အဒင ငျငးျတသးျမမးျ တမတရ ေးအ ေပ ည းျညေ ရးငသညသနညး။
- ၄ င တငျးမ င ပး ပမခးျေင သ သးအမညသနညး။
Page 51
ED 108 (53)
သအင ညႊျ းျမ င သ သးအျ းျြ တငနးစဥ းမမတရ
ငနးစဥ းျည တ င ေပ ပ
- းညရေအ ေတေအ င ငငနးစဥမတရ ခ၏ င းျသးျမမးျထရ ေသရအညမမျ တမတရ ပးညမမမမမ သးျမမးျးေ ရပ
ြးျးေသရ ငနးစဥ းျည တ
- ငနးစဥ းျည တအမငသည ေ ရအြေရငသည င ငငနးစဥခ၏ ငနးစဥ းျည တင ငက ငငးေ ရမင မပး ေသရ းညရေအ ၊
ေတေအ င ငငနးစဥမတရ ခ၏ အဒမတရ င ေးျြ႕အမငရ ေထရ ထရ ပး ပ ပ ငသညသနညး။
င းျသငပမမမအမငးငေသရ အရမတရ င းျျ႕ပးျပ
- ညႊျ ရ မမမရ ဘရင ပ ငငသညငသးျမမးျပ းမးျယးျမ ပ ငေးအမင ေးျြ႕အမငပ င းင ယမငနးစဥပ သနညး။
Page 52
ED 108 (54)
၄ တငနးစဥ းမမတရ င သအင ညႊျ းျမ သ သးေအ းငမတရ းျြ ေ ရပးထရ သညသနညး။
ပ းျ တပး ပ
- ပ းျ တပး အျ အညအြယ တေ ရအြမ းျြ းညရေအ ၊ ေတေအ င ငငနးစဥမတရ တ မတရ င ငေ ရ ပ သနညး။
းညရ အည တ င အရ အည ေသြ သးျမမးျမပး ပ
- းညရေအ (သင႕) ေတေအ င ငငနးစဥမတရ းျြ သ တေသရ ျည မ ငငနးစဥးျင႕င းညရ ငအရ ပ းျသ သးမပး ပ ပ ငသညသနညး။
Page 53
ED 108 (55)
▪ သအင ညႊျ းျမ င ေရသ သးမးျြ သအင အင ေ းျငေယရခ၏ းေ ရ တမတရ င ျ႕မမျ တမမ ငပး ရ သအင
းျင င သ သးအျ းျြ သ ပး ေသရ ညႊျ ရ တ းငၥည မတရ ၊ ျည မ မတရ ၊ းအမရ ေ ရအြမမတရ ၊ ျည ျရျငယ
မတရ င သ သးမမတရ ထင းါဝသညသနညး။
▪ သအင ညႊျ းျမ င ေသ ငငးျသ သးေရမးျြ သအင ညႊျ းျမ ငငးျ းင မတရ ၊ သအင ညႊျ းျမ းျင တခ႕းျညေ ရမ
းျြ ပ းျ တမတရ င ပး းအျ ေး ေသရ သးျ တ မတရ ခ၏ းျျ င အမငမးျင႕င ည
ထက ပး ေရသ သးမမတရ းါဝ သညသနညး။
Page 54
ED 108 (56)
သ သးမးမ းးျသေသရ ပမ (၃) အး
▪ းးေ ရမးင (Functional Model)
▪ ေပးရ ခပး းမ းင (Transitional Model)
▪ သ သးမ းျြ ေအ းါေသရ တ းင (Critical Paradigms of Evaluation)
းးေ ရမးင
▪ င းျသးျမမးျထရ ေသရ အသ မမျ တမတရ းမ းင ယမငနးစဥပး သအင ခ၏အဒင းျင းျရသညသနညး။
Page 55
ED 108 (56)
ေပးရ ခပး းမးင
▪ ၄ သည အမင ေပ ေျမတရ းျ အယကေျသကမတရ ၊ ေတရ သရ မတရ ၊ းျင႕ခ၏ ေ ရပးေသရင း တမတရ းျင႕ပးညမမ မမမးမ၊ းါဝ
းေ ရသကးျင႕ခ၏ ေတျးမင သေဘရးျကညငမးင ထရ ေသရ ေရသ ရ ေအ တမတရ ပးညမမ မမမင သ သးပ
ျည မ ပ ငခ၏သနညး။
သ သးမ းျြ ေအ းါေသရ တ းင
▪ ေသ ယေသရ (သင႕) တယဝျ ေသရ းျင းျရးျင းျြ ငနးစဥ းျည တမမးျထရ ေသရ ေမ ြျ င သေဘရးျကညမအမင မအမင
းက ေးါ းါဝပး ေမ ပမျ မမတရ းါဝသည ငငငသ သးမးျ ငငနးစဥပ ငသညသနညး။
▪ ထင႕ေ ရ သ သးပ းျြ းက ေးါ းါဝသ သးမမတရ ၊ းျင းျမမတရ ၊ ေးအင၊ င ငငနးစဥးျ ငငနးစဥးျင႕ းျြ ငျငးျတ
သ ရ ေအ ြခ႕ ငည ခ၏ ေရသ ရ မပ ငရသညသနညး။
Page 56
ED 108 (57)
Alade ခ၏ းင ၆
၁သနညး။ မတင ငရ ြခပ ရ မးင (Classical Model)
၂သနညး။ သေးျသျးမ းျင းျးျညေ ရမးင (Research and development Model)
၃သနညး။ အမ ေ ရပးမးင (Illumination Model)
၄သနညး။ ပ းျ တ တသကမတရ င အမ ေသရ းင (Briefing Decision – Makers Model)
၅သနညး။ သေးျသျပး ေသရ းညရအမမတရ ေျပ အရ ေ ရအြပ းင (Teacher as Research (Professional) Model)
၆သနညး။ ငငၥအးမတရ င ေရေသရးင (Case study Model)
Page 57
ED 108 (58)
Olaitan ခ၏ းင ၄
သေမြ ဝမ ေတရ းမ ျည းညရ ငအရသ သးေသရးငပ ငသညသနညး။
▪ အမ ေ ရပးေသရးင (Illumination Model)
▪ ငနးစဥ းျည တးျ းျငင ြးျးငြရထရ ေသရးင (Goal Free Model)
▪ းါဝေသရ တ မတရ ၊ ထခသြ မ၊ းျ ငငနးစဥးင (The context (C) ,Input (I) , Process (P) CIP Model)
▪ ေပးရ ခမးင (Transactional Model)
▪ သအင ညႊျ းျမ င သ သးေရပ းျြ သ သးေရေသရ ငျ ဂျ တ မတရ င ငေ ရ ပ းျြ
မ ညႊျ တ ပ င သ ပး အျ ငငးျ တအေ ရ ထးါးျင႕းမ းးျသ ေးျြ႕အမငအသညသနညး။
▪ းျပ ရ ေသရသ သးမးငမတရ သည ငရေး ေထရ ထရ ေျပ းျညအမငေျ ေသရည ျမကျရးငသည
ငးမျည မ ငငနးစဥမတရ းျြ းျညအမငေျေသရ းြယးးျသမမတရ င ငးမပး ပ ပ ငသည ငငးျးင ငအရ
းသသရျင းျပးပ းမ ခြ႕ငည မးျင းျြ းျပ ရ အရမတရ းမ မညခသင႕ ေ ရ တင သေအရေငေ ရ
းင ေျ ပ အမ ငြရအမငေျသညသနညး။
Page 58
ED 108 (59)
CIPP ခ၏သ သးေသရးင / CIPP Evaluation Model (CACIIPPEM)
CIPP သ သးေသရးင သအင ညႊျ းျမ သည သ သးေသရ းငးမ တငျညငမမ
r – သေးျရပ ေတရပ (Relevance)
a – င း တ၊ းျ းျင းျြ ေရ မြျပ (Adequacy)
s – သေးျရပ (Suitability)
x – ပ ရ ေသရ တမတရ ၊ ပ ရ သးျမမးျ တမတရ သနညး။
Page 59
ED 108 (60)
သအင ညႊျ းျမ င သ သးေသရးငမတရ
▪ Robert Stake ခ၏ ေ ရပးမးင (၁၉၆၇)
▪ Scriven ခ၏ ြးျးေသရ အညမမျ တးျ းျငးင (၁၉၇၀)
▪ Stenhouse ခ၏ သေးျသျပး ေသရးင
▪ Tyler ခ၏ ငနးစဥ းျည တ တမမးျေသရးင
▪ Parlett and Hamilton းျင႔ခ၏ အမ ေ ရပးေသရးင (၁၉၇၇)
▪ Stake ခ၏ ေ ရပးအမ မ ငျ ဂျ တ းျင႕င းငပး ငးးျညအမငေသရးင
▪ Eisner ခ၏ းညရေအ ငအရ ေအ းါေသရ ပ းျသ သးမ (Educational Connoisseurship) းင
▪ Stufflebeam ခ၏ သ သးေသရးင (CIPP Model)
Page 60
ED 108 (61)Scriven ၏လြတလပေသာ ဥ းတညခက ပနးတ ပပစပ
▪ နားလညမႈ၊ သယမႈတ းတကေအာ တညေဆာကခး (Formative) ႏ အဆပးသတအကဥးခးပစစညး စစေဆးခး (Summative)
တ ႕က မ တဆကေပးသည။
▪ သပးသပမႈက ပ မ ကယပန႕ေစသည။
▪ ပညာေရးဆ ရာဥ းတညခကမားက သပးသပသက ၾသဇာ မသကေရာကေစရနပညာေရးအစ အစဥတစခ၏ ဥ းတညခကပနးတ က
သ ရ ရနမလ ။
▪ သပးသပသသည လပး လြတလပမႈရ သည။
▪ သပးသပသသည နညးလမးစဥမား၊ အဆ မား၊ ရလဒမား၊ ပါ မႈ မရ ေသးသည ပတသကမညဟမေမ ာလ ထားသည အက းးမားတ ႕
က လြတလပစြာ ၾကည ရႈေလ လာသည။
▪ သရ းညြနးတမး၏ အခကအလကမားက စ စစမႈ စာရးဇယားရ ေသာလညး နညးစနစသည လြတလပပြ လးမႈရ သည။
Page 61
ED 108 (62)Tyler ၏ ဥ းတညရညမ နးခက ခမ တထားေသာပပစပ
▪ တ လာ၏ အေခခပသေောတရားသည စ စဥမႈႏ လပေဆာမႈမား၏ အက းးထ ေရာကမႈက ေလ လာခးႏ ပတသကဆကႏြယေန
သည။
▪ သရ းညႊနးတမးတစခက ၾက းတသတမ တထားေသာ ရညမ နးခကမားႏ ယ ဥပ းသပးသပသည။
▪ ဥ းတညခကက အေခခပထားေသာ သရ းညႊနးတမးပပစပလ အပသည။
▪ ေကားသားမား၏ ေဆာရြကမႈႏ ဥ းတညခကအၾကားသ ေတာမႈ၊ က ကည မႈတ ႕က သပးသပသည။
▪ နညးစနစသည သပးသပသ၏ တ းတာခး ဟေသာ စကားလပးက အဓ ပၸါယ ေဖာေဆာမႈ အေပၚတြ တညမ ေနသည။
(အဆ အတနး သတမ တခး)
Page 62
ED 108 (63)Stufflebeam ၏ CIPP ပပစပ
▪ သရ းညႊနးတမးက တ းခ႕တညေဆာကခးဖစသည။
▪ တ းတကတညေဆာကလ ကေသာ အသပးခေသာ သရ းညြနးတမး၏ ထ ေရာကမႈက ေတြြ႕မသည နညးလမးစဥသည CIPP
သရ းညႊနးတမး သပးသပခးဖစသည။
Page 63
ED 108 (64)၄းခဥးကပမႈမားသည Stufflebeam ႏ Shinkfield (1990) တ ြတပေသာ သရ းညႊနးတမး သပးသပေရး၊ သရ းညႊနးတမးက
အမ းးအစား ခြ ခားေရးပပစပမား အေပၚ အေခတညသည။
ဆပးဖတခကခခး
▪ ဆပးဖတခကခမ တရနအတြက သရ းညြနးတမးႏ ေလ က ေရးအစ အစဥႏ ပတသကေသာ သတးအခကအလကမားက
စေဆားခးဖစသည။
အရညအခးက သတမ တလကခပခး
▪ ပညာေရး၊ ေလ က ေရးအစ အစဥတစခတြ း အသပးခသည လပနးစဥတ ႕က ပညာရ ဆ ရာ စဥးစားခ ခ န ဆပးဖတမႈ ဖစေပၚရန
ပပေဖာခးဖစသည။
Page 64
ED 108 (65)Stufflebeam ၏ CIPP ပပစပ
ပါ ေသာ အခကမား
စ စဥ ပဆဆပးဖတခက
▪ မညသည လ အပခကမားက သတမ တေဖာ ပမလ?
▪ အစ အစဥ၏ ဥ းတညခက၊ ရညရြယခကမားက အဓ ပၸါယ သတမ တခး
ထ႕သြးမႈ
▪ မညသည အရးအမစမားရႏ သလ
▪ မညသည အခားနညးဗ ဟာမားက စဥးစားသ သလ
▪ မညသည အစ အစဥသည လ ကနာသပးစြရန အေကားဆပးအေခအေနရ သလ
Page 65
ED 108 (66)နညးလမးစဥ
ဆပးဖတခကမားက အေကာအထညေဖာခး
▪ အစ အစဥက ေယေလာကေကားေကား အေကာအထညေဖာႏ သလ။
▪ မညသည အရာမားသည ကန႕သတခကမားဖစသလ။
▪ မညသည သပးသပခကမားလ အပသလ။
ေပၚထြကလာေသာပစပညး
ပနလညအသပးပးရနဆပးဖတခက
▪ မညသည ရလဒမားရရ သလ။
▪ ၄းတ ႕က ေလာ ခရနလ အပပါသလား။
▪ ဤပရ ဂရမႏ ပတသကပ း ောပးလပသ သလ။
Page 66
ED 108 (67)ပါ ေသာ အေၾကားအခကမားက သပးသပခး
▪ မားစြာေသာ အေခခပအခကအလကသပးသပမႈမား
▪ ရညရြယခက
- ပါ မည အေၾကားအရာမားႏ ပတသက၍ ောက ထ႕သြးရန၊ ောလပဖ ႕လ သညက အဓ ပၸါယ သတမ တရန။
- ဥ းေရ အေရအတြကက ထရ ားရ းလးေစရန။
- လ အပခကက စစေဆးရန
- ပ နာမားက အပစရ ာေဖြရန
▪ နညးလမး
- စနစက သရပခြ ခားေလ လာခး၊ တ းတာခး၊ အေထာကအထားမားက ပနလညသပးသပခး၊ နားေထာ ခး၊ ေမးမနးခး၊
စစေဆးခး။
Page 67
ED 108 (68)ဆပးဖတခကႏ ဆကႏြယခး
▪ ေယလ ခမ တမညက ဆပးဖတရန
▪ ဥ းတညခကပနးတ မားက ခမ တရန
▪ ၾက းတစ စဥရန
▪ ရလဒက အမ ားအမ န စစေဆးရနအေခခပက ေပးရန
▪ ရညရြယခကမားက ေဖာေဆာရန အခကအလကမားႏ ပတသက၍ ောေၾကာ ပးလပရသနညး။ (Rationale)
အေၾကားပခကမားက ဖည ဆညးေပးခ။
▪ စမးသပမႈႏ အခကအလကဆကစပမႈသရပခြခားေလ လာမႈ သ အ ရ က အသပးပးခး၊ ေဖရ းရမည ပ နာမားက ဆပးဖတရန
ေရြးခယခကမားက ေပးခး။
Page 68
ED 108 (69)ထ႕သြးလ ကေသာ အေၾကားအရာမားက သပးသပခး
ရညမ နးခက
▪ စနစ၏ စြမးရညက သတမ တေဖာပရ းလးေစခးႏ စ စစ ခး။▪ အခားမဟာဗ ဟာမားက ခမ တခး▪ ပပစပက ေဆာရြကအေကာအထညေဖာခး▪ ေ ြ၊ ထြကေ ြ၊ ေြေၾကးစ စဥမႈက ပးခး။
နညးလမး
▪ အရးအမစမားက သရပခြ ခားေလ လာရန၊ ဖစႏ မဖစႏ အေခအေနမားက သရပခြခားေလ လာရန၊ အသပးပးမည စာေပ အေၾကားအရာတ ႕က သေတသနပးရန၊ ဥပမာ အစ အစဥမားက ပးလပရန၊ ၾက းတေလ လာေသာ စ မပက နးမားေဆာရြကရန။ဆပးဖတခက▪ အရးအမစရရ ႏ ေသာ ေနရာမားက ေရြးခယခး▪ ေဆာရြကလႈပရ ားမႈမားက တညေဆာကခး။▪ အေကာအထည ေဖာေဆာရြကမႈမားက စ စစ၍ အမ ားအမ နဆပးဖတရန အေခခပခမ တခး။
Page 69
ED 108 (70)လပနးစဥက သပးသပခး
ရညရြယခက
▪ ပပစပတြ အပစအနာအဆာမားက ထရ ားရ းလးေစရန ၾက းတခန႕မ နးရန၊ လပနးစဥမားက မ တသားပ းအမ ားအမ န ဆပးဖတခး၊အေကာအထညေဖာခး၊ မ တတမးတ ခး။နညးလမး▪ ေစာ ၾကည ေလ လာခး၊ လပနးစဥက ရ းလးေဖာပခး၊ ေၾကားက းးပးခး၊ ေလ လာသပးသပခး။ဆပးဖတခက▪ အစ အစဥ၏ ပပစပႏ နညးလမးစဥတ ႕က အေကာအထညေဖာခး၊ ပနလညေကားေအာပးခး၊ စ စစသန႕စေစခး။▪ နညးလမးစဥက ထ နးခးပခး▪ ရလဒက အဓ ပၸါယပနရန သတးအခကအလကမားက သပးခး။▪ အေကာအထညေဖာရနအတြက တာ နရ သမားသ ႕ အခ နႏ က က၍ အေၾကားပနၾကားမႈေပးခး▪ လပနးစဥမား ဖစေပၚလာသလ မ တတမးတ ခး။
Page 70
ED 108 (61)Scriven ၏လြတလပေသာ ဥ းတညခက ပနးတ ပပစပ
▪ နားလညမႈ၊ သယမႈတ းတကေအာ တညေဆာကခး (Formative) ႏ အဆပးသတအကဥးခးပစစညး စစေဆးခး (Summative)
တ ႕က မ တဆကေပးသည။
▪ သပးသပမႈက ပ မ ကယပန႕ေစသည။
▪ ပညာေရးဆ ရာဥ းတညခကမားက သပးသပသက ၾသဇာ မသကေရာကေစရနပညာေရးအစ အစဥတစခ၏ ဥ းတညခကပနးတ က
သ ရ ရနမလ ။
▪ သပးသပသသည လပး လြတလပမႈရ သည။
▪ သပးသပသသည နညးလမးစဥမား၊ အဆ မား၊ ရလဒမား၊ ပါ မႈ မရ ေသးသည ပတသကမညဟမေမ ာလ ထားသည အက းးမားတ ႕
က လြတလပစြာ ၾကည ရႈေလ လာသည။
▪ သရ းညြနးတမး၏ အခကအလကမားက စ စစမႈ စာရးဇယားရ ေသာလညး နညးစနစသည လြတလပပြ လးမႈရ သည။
Page 71
ED 108 (62)Tyler ၏ ဥ းတညရညမ နးခက ခမ တထားေသာပပစပ
▪ တ လာ၏ အေခခပသေောတရားသည စ စဥမႈႏ လပေဆာမႈမား၏ အက းးထ ေရာကမႈက ေလ လာခးႏ ပတသကဆကႏြယေန
သည။
▪ သရ းညႊနးတမးတစခက ၾက းတသတမ တထားေသာ ရညမ နးခကမားႏ ယ ဥပ းသပးသပသည။
▪ ဥ းတညခကက အေခခပထားေသာ သရ းညႊနးတမးပပစပလ အပသည။
▪ ေကားသားမား၏ ေဆာရြကမႈႏ ဥ းတညခကအၾကားသ ေတာမႈ၊ က ကည မႈတ ႕က သပးသပသည။
▪ နညးစနစသည သပးသပသ၏ တ းတာခး ဟေသာ စကားလပးက အဓ ပၸါယ ေဖာေဆာမႈ အေပၚတြ တညမ ေနသည။
(အဆ အတနး သတမ တခး)
Page 72
ED 108 (63)Stufflebeam ၏ CIPP ပပစပ
▪ သရ းညႊနးတမးက တ းခ႕တညေဆာကခးဖစသည။
▪ တ းတကတညေဆာကလ ကေသာ အသပးခေသာ သရ းညြနးတမး၏ ထ ေရာကမႈက ေတြြ႕မသည နညးလမးစဥသည CIPP
သရ းညႊနးတမး သပးသပခးဖစသည။
Page 73
ED 108 (64)၄းခဥးကပမႈမားသည Stufflebeam ႏ Shinkfield (1990) တ ြတပေသာ သရ းညႊနးတမး သပးသပေရး၊ သရ းညႊနးတမးက
အမ းးအစား ခြ ခားေရးပပစပမား အေပၚ အေခတညသည။
ဆပးဖတခကခခး
▪ ဆပးဖတခကခမ တရနအတြက သရ းညြနးတမးႏ ေလ က ေရးအစ အစဥႏ ပတသကေသာ သတးအခကအလကမားက
စေဆားခးဖစသည။
အရညအခးက သတမ တလကခပခး
▪ ပညာေရး၊ ေလ က ေရးအစ အစဥတစခတြ း အသပးခသည လပနးစဥတ ႕က ပညာရ ဆ ရာ စဥးစားခ ခ န ဆပးဖတမႈ ဖစေပၚရန
ပပေဖာခးဖစသည။
Page 74
ED 108 (65)Stufflebeam ၏ CIPP ပပစပ
ပါ ေသာ အခကမား
စ စဥ ပဆဆပးဖတခက
▪ မညသည လ အပခကမားက သတမ တေဖာ ပမလ?
▪ အစ အစဥ၏ ဥ းတညခက၊ ရညရြယခကမားက အဓ ပၸါယ သတမ တခး
ထ႕သြးမႈ
▪ မညသည အရးအမစမားရႏ သလ
▪ မညသည အခားနညးဗ ဟာမားက စဥးစားသ သလ
▪ မညသည အစ အစဥသည လ ကနာသပးစြရန အေကားဆပးအေခအေနရ သလ
Page 75
ED 108 (66)နညးလမးစဥ
ဆပးဖတခကမားက အေကာအထညေဖာခး
▪ အစ အစဥက ေယေလာကေကားေကား အေကာအထညေဖာႏ သလ။
▪ မညသည အရာမားသည ကန႕သတခကမားဖစသလ။
▪ မညသည သပးသပခကမားလ အပသလ။
ေပၚထြကလာေသာပစပညး
ပနလညအသပးပးရနဆပးဖတခက
▪ မညသည ရလဒမားရရ သလ။
▪ ၄းတ ႕က ေလာ ခရနလ အပပါသလား။
▪ ဤပရ ဂရမႏ ပတသကပ း ောပးလပသ သလ။
Page 76
ED 108 (67)ပါ ေသာ အေၾကားအခကမားက သပးသပခး
▪ မားစြာေသာ အေခခပအခကအလကသပးသပမႈမား
▪ ရညရြယခက
- ပါ မည အေၾကားအရာမားႏ ပတသက၍ ောက ထ႕သြးရန၊ ောလပဖ ႕လ သညက အဓ ပၸါယ သတမ တရန။
- ဥ းေရ အေရအတြကက ထရ ားရ းလးေစရန။
- လ အပခကက စစေဆးရန
- ပ နာမားက အပစရ ာေဖြရန
▪ နညးလမး
- စနစက သရပခြ ခားေလ လာခး၊ တ းတာခး၊ အေထာကအထားမားက ပနလညသပးသပခး၊ နားေထာ ခး၊ ေမးမနးခး၊
စစေဆးခး။
Page 77
ED 108 (68)ဆပးဖတခကႏ ဆကႏြယခး
▪ ေယလ ခမ တမညက ဆပးဖတရန
▪ ဥ းတညခကပနးတ မားက ခမ တရန
▪ ၾက းတစ စဥရန
▪ ရလဒက အမ ားအမ န စစေဆးရနအေခခပက ေပးရန
▪ ရညရြယခကမားက ေဖာေဆာရန အခကအလကမားႏ ပတသက၍ ောေၾကာ ပးလပရသနညး။ (Rationale)
အေၾကားပခကမားက ဖည ဆညးေပးခ။
▪ စမးသပမႈႏ အခကအလကဆကစပမႈသရပခြခားေလ လာမႈ သ အ ရ က အသပးပးခး၊ ေဖရ းရမည ပ နာမားက ဆပးဖတရန
ေရြးခယခကမားက ေပးခး။
Page 78
ED 108 (69)ထ႕သြးလ ကေသာ အေၾကားအရာမားက သပးသပခး
ရညမ နးခက
▪ စနစ၏ စြမးရညက သတမ တေဖာပရ းလးေစခးႏ စ စစ ခး။▪ အခားမဟာဗ ဟာမားက ခမ တခး▪ ပပစပက ေဆာရြကအေကာအထညေဖာခး▪ ေ ြ၊ ထြကေ ြ၊ ေြေၾကးစ စဥမႈက ပးခး။
နညးလမး
▪ အရးအမစမားက သရပခြ ခားေလ လာရန၊ ဖစႏ မဖစႏ အေခအေနမားက သရပခြခားေလ လာရန၊ အသပးပးမည စာေပ အေၾကားအရာတ ႕က သေတသနပးရန၊ ဥပမာ အစ အစဥမားက ပးလပရန၊ ၾက းတေလ လာေသာ စ မပက နးမားေဆာရြကရန။ဆပးဖတခက▪ အရးအမစရရ ႏ ေသာ ေနရာမားက ေရြးခယခး▪ ေဆာရြကလႈပရ ားမႈမားက တညေဆာကခး။▪ အေကာအထည ေဖာေဆာရြကမႈမားက စ စစ၍ အမ ားအမ နဆပးဖတရန အေခခပခမ တခး။
Page 79
ED 108 (70)လပနးစဥက သပးသပခး
ရညရြယခက
▪ ပပစပတြ အပစအနာအဆာမားက ထရ ားရ းလးေစရန ၾက းတခန႕မ နးရန၊ လပနးစဥမားက မ တသားပ းအမ ားအမ န ဆပးဖတခး၊အေကာအထညေဖာခး၊ မ တတမးတ ခး။နညးလမး▪ ေစာ ၾကည ေလ လာခး၊ လပနးစဥက ရ းလးေဖာပခး၊ ေၾကားက းးပးခး၊ ေလ လာသပးသပခး။ဆပးဖတခက▪ အစ အစဥ၏ ပပစပႏ နညးလမးစဥတ ႕က အေကာအထညေဖာခး၊ ပနလညေကားေအာပးခး၊ စ စစသန႕စေစခး။▪ နညးလမးစဥက ထ နးခးပခး▪ ရလဒက အဓ ပၸါယပနရန သတးအခကအလကမားက သပးခး။▪ အေကာအထညေဖာရနအတြက တာ နရ သမားသ ႕ အခ နႏ က က၍ အေၾကားပနၾကားမႈေပးခး▪ လပနးစဥမား ဖစေပၚလာသလ မ တတမးတ ခး။
Page 80
ED 108 (71)
ရလဒသ ကသ သးသပ သ
ရညသရြယသ သ
▪ ရလဒသက ရသ လသ သပးပ သ ၊ သ သးသ ကာမသကာ ာာသ ပ သ ▪ ရလဒသက ရညသာမသ သႏ သ သားသ ာပ သ ▪ တမသ က ကကဓကးၸါယသပးမသပ သ မညသ လာသ ▪ လးသ သရမသသတသာတသ သာ က လးသ သတကသ တ ပ သ ၊ ကသ သတကသ ႔၏ ကာမသ ကာမသ ပ တသာ ာ သ ရယပ သ ။ ပ တသ သ▪ သလ သလးသ သရမသ▪ က သတသရမသ▪ ပးမသလညသပး ပး ပးသ ာြာသ ာာ ပး ရမသ▪ ဥ တညသ သက ပးမသလညသသတသာတသ ရကရမသ▪ ကက သသ ရ သာ တကက ာတသသ သာ က တသပးရမသ
Page 81
ED 108 (72)
▪ ာ ာ ကမသ က တြ သ ရရက က သပာသ သာ က ကဓကးၸါယသပးမသပ သ ႏ သ တကသ တ ာ ပး ပ သ
▪ ရညသာမသ သာ က သရြသလ းသရ တကသ တ ပး ၾက တသသတသာတသ သ က သ ကတမသ ာ ႏသ ႏ ကသ ယဥသပ သ
▪ းါဝသးတသသသ သ က ၾ သ ကရ ာ ၊ သြသ လကသ သ ကရ ာ ၊ မညသ လာသ ာဥသႏ သ းတသသသ သ သတသ က သကလသ
ာ က သ ာြ ရရကလ သ ရလဒသာ က ကဓကးၸါယသပးမသ ကရမသ
Page 82
ED 108 (73)
CIPP းာတြသးါဝသ သ က သ ာ
▪ သ သးသာ က ဥ တညသသတသာတသပ သ
▪ သတသ က သကလသာ သ ပ သ
▪ သတသ က သကလသသရးသ ြ လ လ ပ သ
▪ သတသ က သကလသက ကာ ရသ ပ သ
▪ သ သးသာ ကာ ရသ ာ ႏ သ းတသသသ၍ ာ ာ မသ ြပ သ
Page 83
ED 108 (74)
သသရက ညႊမသ တာသ ပး သ လပ သ
▪ ႏကသႏသ ကာက သ ရ ကသရ လကကးသ သ ၊ လကလ သာ ရညသာမသ သာ ၊ လကကးသ သာ က းၚာတညသ၍ ပး သ လပ သ
▪ ယဥသ ာ ပး သ လာ ၾ သ သသရက ညႊမသ တာသ ပး သ လပ သ
▪ လာ ရ ပး သ လ သာ (မညသ းည ၊ တက တသာ ၊ ာ းြ ရ ပး သ လာ ၊ ႏကသ ရ ပး သ လာ ၊ တမသ က ပး သ လာ )
▪ ာမာသ႔၏ တမသ က ာ
▪ ဒမ ကသရ ၊ လာ ရ ကသသရ ၊ ာကတ ဒ ကသရ ဥသ းသာ ာ းၚ ာတညသပး သသရက ညႊမသ တာသ ပး သ လပ သ
Page 84
ED 108 (75)
ဥသ းသာ က သ ၆ သ ပးမ ာ ၊
လကကးသ သာ ကာ ာာသပ သ
သ သယသတက႔၏လကကးသ သကာ ာာသပ သ
တကသ တ ႏကသသ သ ရညသာမသ သ
သတသာတသ ပ သ ာ းည ရ ကသရ မညသ
က သကညသ သပ သ
သ သးသပ သ က ၾ သ ပးမသပ သ
Page 85
ED 108 (76)
▪ က သ (၁) ပးမ ကသတသာတသ သပးပ သ
▪ လာ ရ ပးမ က သတသာတသ သပး ကာက ကာ သတသာတသရမသ
▪ ာညသသညသ ကရ က ပး က မ ၾ သ သကပာသရမသ
Page 86
ED 108 (77)
က သ (၂) သသယသတက ႔၏ လကကးသ သ က ာ ာာသရမသ
▪ သကရာညသ။
▪ ၽြႏကးသတကဥ တညသပး သ သၾ ာ ဘယသသ တြလ။
▪ ၽြႏကးသတကဥ တညသသသၾ ာ ယသ တြ ဘ လကကးသသလ။
Page 87
ED 108 (78)
က သ (၃) ရညသာမသ သးမသ တက သႏ သ ရညသရြယသ သာ
▪ က ာကသ သ သာ ႔၏ ဥ တညသ သ က ဘ လ ကတ သရ ာရမသ။
▪ ဥ တညသ သးမသ တကသာ
▪ သတသာတသ ပး တက သ တ ႏက သ သ ဥ တညသ သာ
▪ သသရက ညႊမသ တာသ းါ က ၾ သ ကရ ာ က ရြ ယသာ က ညႊမသၾ ရမသ
▪ သရြသရာညသ လးသမသ တကက ရသ လသ ာြ သသြယသရမသ
▪ ာညသသည သသသၾ ရ မညသ လာ သသညသ ကက ရ သ ပ ာသသညသက ကၾပး ရမသ
Page 88
ED 108 (79)
က သ (၄) းည ရ ကသရ မညသ ာ
▪ သသရက ညႊမသ တာသ ႔၏ လကကးသ သ၊ ဥ တညသ သ ရညသာမသ သာ ရရက ာရမသးည ရ ကသရ မညသ ာ က းါဝသ သ
က သကလသ မညသ လာသ ာဥသာ က ပ သ သတသာတသ သပးရမသ
▪ သသရက ညႊမသ တာသ ဥ တညသ သာ ရရကပး ၾ သ ရသ လသ သကရကပးသႏကသာညသ မညသ လာသ ာ က ပ ည သ ညသ း ရမသ
Page 89
ED 108 (80)
က သ (၅) က သကညသ သပ သ
▪ သသရက ညႊမသ တာသ က က သပာသာြ က သကညသ သႏကသရမသလ လ သ သ ကရသ ကပာာသာ ၊ သာ ာ ၊ ႏ သ
ကပ ကရ ာ တကက သတသာတသ သပးရသ လသ ရမသ။
Page 90
ED 108 (81)
က သ (၆) သ သးသပ သ ႏ သ က ၾ သ ပးမသၾ ပ သ
▪ သသရက ညႊမသ တာသ ႔၏ က ရ သာ က သ သးသရမသ ကာ ကာဥသက ရသ လသ သပးပ သ
▪ က ၾ သ ကက သကပာသာ ာာသပ သ ၊ က ၾ သ ပးမသပ သ ၊ ပး ပးသာြာ သာပ သ ၊ ကက သကပာသာ ာာသပ သ ာ သ းတသလာ သက ပးညသ ဝ ာရမသ
▪ ကရညသက သြ က သလသပး တက တသ ာပ သ ကသရ သတသ က သကလသက း ပ သ
Page 91
ED 108 (82)
လကကးသ သာ သရးသ ြပ လ လ ာ ာ
သ သၾ ာ ရလဒသာ က သတသာတသရမသ
းါဝသာ သ ဘ သဘ ဝကသတသာတသရမသ
ာ ာာသာ ာ မညသ လာ သာဥသာ သတသာတသပ သ
သ သ သသာ ာမာသာ ကသတသာတသ
သပးပ သ သ သၾ ာ မညသ ာ သတသာတသပ သ
တက ပး လးသာ က သကညသ
သပ သ သ သးသပ သ
ကၾာသ မာမ ကၾာသ မာမ ရ ြပ သ
သသရက းာပး ပ သ မညသ လာသ ာဥသ
ကၾာသ မာမ
ကၾာသ မာမ ကၾာသ မာမ
Page 92
ED 108 (83)
သ ယသ သ ကးသာာ သရြ သသညသ ကာာ
▪ က သ (၁) - ာညသသညသ လာ ရ ပးမ က သပးလကသမညသ ။
▪ က သ (၂) - လကကးသ သက ာ ာာသႏကသာညသ သတသ က သကလသက ရရကရမသာညသသညသ မညသ ာ က ၽြႏကးသတက ကသ သသ သမညသ ။
၄သ လကကးသ သာ ႏသ းတသသသပး ာညသသကသပာသသမညသ ။
▪ က သ (၃) - က ာကသတသာ ႔၏ က သတသကရ က တသ သပးသရမသ
ရညသာမသ သးမသ တက သ
ရညသာမသ သာ
- သတသသတသာတသာတသရက တကသ တ ႏကသရာညသ။
- သသရက ညႊမသ တာသ းါ က ၾ သ ကရ ာ က တက သရက သ ရြ ယသႏကသာ ရကရာညသ။
- ရညသရြယသ သလးသမသ ာဥသက ရသ လသ ာြ သသြယသရာညသ။
- ာညသသည သသသယာ မညသ လာသ ာ သညသ ကက ရ သ ပ ာသသညသ ကကၾပး ရာညသ။
Page 93
ED 108 (84)
▪ က သ (၄) - ၽြႏကးသတကးါဝသာညသ က သကလသာ တြ သ ာညသသည သ ကရ ာ းါသမညသ ။
ာညသသည သးည ရ ကသရ မညသ ာ က ၽြႏကးသတကကသ သသ သမညသ ။ (ဥးာ - သသၾ ာ ရသ ပးာ ၊
လ သ တြ မသ က ပ ာ ာဥသာ )
▪ က သ (၅) - သသရက ညႊမသ တာသ က သပး သ ၽြႏကးသတက႔၏ ကရသ ကပာာသာ သညသ ာညသသာ မညသ ။ ာညသသညသ ကရ ာ မညသ ။
ာညသသည သ မရ တြသမညသ ။
▪ က သ (၆) - သ သ ာ ႏ သ သသရက ကာ ကာဥသက ၽြႏကးသတက ာညသသကသ သးသာညသမညသ ။
Page 94
ED 108 (Exercises) အဂၤလပ (သ႕) ျ မ မာမသမျ ျင ေျ ျျသသည။
Slide 1 - 20
(၁) သျ းႊမး းက အဓပၸါယ ြျငျပါသည။
(၂) သျ းႊမး း မး အေၾကမျးေ မျပပါသည။
(၃) သျ းႊမး းက သ႕အစျပ မးသည။
(၄) ပမေ းျျ မ ဒမက ေ မျပပါသည။
(၅) သျ းႊမး းက ခ ဥးကပျချးက ေ မျပပါသည။
Page 95
ED 108 (Exercises)
Slide 21 - 40
(၆) ေအမကပါ ႕က ျးလျးပါသည။(က) စ းသပျချး၊ (ခ) ြ႕စး ေျမျျချး၊ (ဂ) ျပမလ ြ႕စး ေျမကျချး
(၇) သျ းႊမး းအ းအစမး မး အ ေ မျပပါသည။
Slide 41 – 60
(၈) ေအမကပါ ႕က ျးလျးပါသည။
(က) ေ းသမးေသမ သျ းႊမး း (ခ) လ ႈပ ဝမးက ျသျ း ႊမး း (ဂ) သျ ျျေသမ သျ းႊမး း
Page 96
ED 108 (Exercises)
Slide 61 - 80
(၉) ေအမကပါ ႕က ျးလျးပါသည။(က) သးစြေမေသမ သျ း (ခ) လကခ ေသမ သျ း
(ဂ) အလကထေ မမစသျ း (ဃ) ကၽြ းက ျ ႈအေျခခေသမ သျ း
(၁၀) သျ းႊမး းအျျင မးက ေ းပါသည။
(၁၁) သျ းႊမး းစစဥေသမ အျျင မးက ေ းပါသည။
Page 97
ED 108 (Exercises)
Slide 81 - 100
(၁၂) သျ းႊမး းစစဥျချးျင ပ သကျပး ေအမကပါ ႕က ျးလျးပါသည။(က) သျ းႊမး းၾက ျစစဥျချး (ခ) သျ းႊမး းျပျျျျချး
(၁၃) သျ းႊမး းပစျပျချး ေ းသမးပါသည။
(၁၄) သျ းႊမး း ြ႕စး ေျမကပက ေ းပါသည။
(၁၅) သျ းႊမး း းခ ႕ျပလပျချးအေၾကမျးေ းသမးပါသည။
(၁၆) သျ းႊမး းက အေကမျအထေ မျချးက ျးပါသည။
Page 98
ED 108 (Exercises)
Slide 101 - 120
(၁၇) သျ းႊမး းက အကျ ျချးျင သကျျေသမ ခ ဥးကပ ႈ အေၾကမျးေ းပါသည။
(၁၈) Alade ၏သျ းႊမး းပစ ၆ခက ျးပါသည။
(၁၉) CIPP ပစက ေ းျြပါသည။
Slide 121 - 140
(၂၀) Stufflebeam ၏ CIPP ပစက ျးပါသည။
(၂၁) ေအမကပါ ႕က ျးပါသည။
(က) ပါဝျေသမအေၾကမျးအ မ မးက သးသပျချး (ခ) ထ႕သြျးေသမ အ မက သးသပျချး (ဂ) မးလ းစဥက သးသပျချး
Page 99
ED 108 (Exercises)
Slide 141 - 160
(၂၂) CIPP ပစပါ အခ က မးက ေ းပါသည။
(၂၃) သျ းႊမး းေျပမျးလ ႈက ပျြ၍ ျးပါသည။
(၂၄) ေအမကပါ ႕က ျးပါသည။
(က) ျပမမသ ျချး (ခ) သျယသ ႕၏ လအပခ က မးက စစစျချး
(ဂ) ဥး ခ က မးခ ျချး (ဃ) ပမေ းျျ မမး းဗမ မးခ ျချး
(ျ) အေကမျအထေ မျချး (စ) သးသပအေၾကမျးျပမျချး