Top Banner
Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis Alexandrini opera quae supersunt, vol. 3. Berlin: Reimer, 1898 (repr. De Gruyter, 1962), pp. 72–109. PERI THS PROS TA PROPAIDEUMATA SUNODOU 1 "Sa/ra de\ h( gunh\ )Abraa\m ou)k e)/tikten au)tw=|. h)=n de\ au)th=| paidi/skh Ai)gupti/a, h(=| o)/noma )/Agar. ei)=pe de\ Sa/ra pro\j )Abraa/m: i)dou/, sune/kleise/ me ku/rioj tou= mh\ ti/ktein, ei)/selqe pro\j th\n paidi/skhn 2 mou, i(/na teknopoih/sh|j e)x au)th=j" #Gen. 16, 1. 2$. to\ Sa/raj o)/noma metalhfqe/n e)stin "a)rch/ mou": fro/nhsij de\ h( e)n e)moi\ kai\ swfrosu/nh h( e)n e)moi\ kai\ h( e)pi\ me/rouj dikaiosu/nh kai\ e(ka/sth tw=n a)/llwn a)retw=n, h(\n peri\ e)me\ mo/non ei)=nai sumbe/bhken, a)rch/ e)stin e)mou= mo/nou: e)pistatei= ga/r mou kai\ h(gemoneu/ei peiqarcei=n e)gnwko/toj, basili\j e)k fu/sewj u(pa/r- 3 cousa. tau/thn Mwush=j, to\ paradoxo/taton, kai\ stei=ran a)pofai/nei kai\ polugonwta/thn, ei)/ ge to\ poluanqrwpo/taton tw=n e)qnw=n e)x au)th=j o(mologei= gene/sqai. tw=| ga\r o)/nti h( a)reth\ pro\j me\n ta\ fau=la pa/nta e)stei/rwtai, tw=n de\ a)gaqw=n eu)toki/a| crh=tai toiau/th|, w(j 4 mhde\ maieutikh=j te/cnhj-fqa/nei ga\r a)poti/ktousa-dei=sqai. ta\ me\n ou)=n zw=|a kai\ futa\ dialei/ponta to\n plei/w cro/non a(/pax h)\ di\j to\ plei=ston tou\j oi)kei/ouj di' e)niautou= fe/rei karpou/j, kaq' o(\n e)/taxen a)riq- mo\n e(ka/stoij h( fu/sij e)narmozo/menon tai=j e)thsi/oij w(/raij: a)reth\ de\ ou) dialei/pousa a)nellipw=j de\ kai\ a)diasta/twj kata\ tou\j a)merei=j cro/nouj a)ei\ genna=|, bre/fh me\n ou)damw=j, lo/gouj de\ a)stei/ouj kai\ boula\j | a)nepi- 5 lh/ptouj kai\ e)paineta\j pra/xeij. a)ll' ou)/te plou=toj, w(=| mh\ dunato/n e)sti crh=sqai, tou\j kekthme/nouj w)felei= ou)/te h( fronh/sewj eu)toki/a, e)a\n mh\ kai\ h(mi=n au)toi=j ta\ w)fe/lima ti/kth|. tou\j me\n ga\r ei)sa/pan a)xi/ouj e)/krine th=j sumbiw/sewj au)th=j, oi( d' ou)/pw %th\n& h(liki/an e)/doxan e)/cein, w(j e)paineth=j kai\ sw/fronoj oi)kouri/aj a)ne/cesqai: oi(=j ta\ prote/leia tw=n ga/mwn e)fh=ke poiei=sqai, e)lpi/da kai\ tou= qu/sein tou\j ga/mouj parascou=sa. 6 Sa/ra ou)=n, h( a)/rcousa/ mou th=j yuch=j a)reth/, e)/tikte me/n, e)moi\ d' ou)k e)/tikte: ou) ga\r h)duna/mhn pw ne/oj w)\n ta\ gennh/mata au)th=j parade/cesqai, to\ fronei=n, to\ dikaiopragei=n, to\ eu)sebei=n, dia\ to\ plh=qoj tw=n no/qwn
21

(ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Sep 02, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Library of

Ruslan Khazarzar

1

Philo Judaeus

De congressu eruditionis gratia

(ed. P. Wendland)

Philonis Alexandrini opera quae supersunt, vol. 3. Berlin: Reimer, 1898 (repr. De Gruyter, 1962), pp. 72–109.

PERI THS PROS TA PROPAIDEUMATA SUNODOU

1 "Sa/ra de\ h( gunh\ )Abraa\m ou)k e)/tikten au)tw=|. h)=n de\ au)th=| paidi/skh Ai)gupti/a, h(=| o)/noma )/Agar. ei)=pe de\ Sa/ra pro\j )Abraa/m: i)dou/, sune/kleise/ me ku/rioj tou= mh\ ti/ktein, ei)/selqe pro\j th\n paidi/skhn 2 mou, i(/na teknopoih/sh|j e)x au)th=j" #Gen. 16, 1. 2$. to\ Sa/raj o)/noma metalhfqe/n e)stin "a)rch/ mou": fro/nhsij de\ h( e)n e)moi\ kai\ swfrosu/nh h( e)n e)moi\ kai\ h( e)pi\ me/rouj dikaiosu/nh kai\ e(ka/sth tw=n a)/llwn a)retw=n, h(\n peri\ e)me\ mo/non ei)=nai sumbe/bhken, a)rch/ e)stin e)mou= mo/nou: e)pistatei= ga/r mou kai\ h(gemoneu/ei peiqarcei=n e)gnwko/toj, basili\j e)k fu/sewj u(pa/r- 3 cousa. tau/thn Mwush=j, to\ paradoxo/taton, kai\ stei=ran a)pofai/nei kai\ polugonwta/thn, ei)/ ge to\ poluanqrwpo/taton tw=n e)qnw=n e)x au)th=j o(mologei= gene/sqai. tw=| ga\r o)/nti h( a)reth\ pro\j me\n ta\ fau=la pa/nta e)stei/rwtai, tw=n de\ a)gaqw=n eu)toki/a| crh=tai toiau/th|, w(j 4 mhde\ maieutikh=j te/cnhj-fqa/nei ga\r a)poti/ktousa-dei=sqai. ta\ me\n ou)=n zw=|a kai\ futa\ dialei/ponta to\n plei/w cro/non a(/pax h)\ di\j to\ plei=ston tou\j oi)kei/ouj di' e)niautou= fe/rei karpou/j, kaq' o(\n e)/taxen a)riq- mo\n e(ka/stoij h( fu/sij e)narmozo/menon tai=j e)thsi/oij w(/raij: a)reth\ de\ ou) dialei/pousa a)nellipw=j de\ kai\ a)diasta/twj kata\ tou\j a)merei=j cro/nouj a)ei\ genna=|, bre/fh me\n ou)damw=j, lo/gouj de\ a)stei/ouj kai\ boula\j | a)nepi- 5 lh/ptouj kai\ e)paineta\j pra/xeij. a)ll' ou)/te plou=toj, w(=| mh\ dunato/n e)sti crh=sqai, tou\j kekthme/nouj w)felei= ou)/te h( fronh/sewj eu)toki/a, e)a\n mh\ kai\ h(mi=n au)toi=j ta\ w)fe/lima ti/kth|. tou\j me\n ga\r ei)sa/pan a)xi/ouj e)/krine th=j sumbiw/sewj au)th=j, oi( d' ou)/pw %th\n& h(liki/an e)/doxan e)/cein, w(j e)paineth=j kai\ sw/fronoj oi)kouri/aj a)ne/cesqai: oi(=j ta\ prote/leia tw=n ga/mwn e)fh=ke poiei=sqai, e)lpi/da kai\ tou= qu/sein tou\j ga/mouj parascou=sa. 6 Sa/ra ou)=n, h( a)/rcousa/ mou th=j yuch=j a)reth/, e)/tikte me/n, e)moi\ d' ou)k e)/tikte: ou) ga\r h)duna/mhn pw ne/oj w)\n ta\ gennh/mata au)th=j parade/cesqai, to\ fronei=n, to\ dikaiopragei=n, to\ eu)sebei=n, dia\ to\ plh=qoj tw=n no/qwn

Page 2: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

2

pai/dwn, ou(\j a)peku/hsa/n moi ai( kenai\ do/xai. trofai\ ga\r ai( tou/twn kai\ sunecei=j e)pime/leiai kai\ fronti/dej a)/lhktoi tw=n gnhsi/wn kai\ w(j a)lhqw=j 7 a)stw=n o)ligwrei=n h)na/gkasan. kalo\n ou)=n eu)/cesqai th\n a)reth\n mh\ mo/non ti/ktein, h(\ kai\ di/ca eu)ch=j eu)tokei=, a)lla\ kai\ h(mi=n au)toi=j ti/ktein, i(/na tw=n sperma/twn kai\ gennhma/twn au)th=j metalagca/nontej eu)daimonw=men. ei)/wqe ga\r qew=| mo/nw| ti/ktein, ta\j a)parca\j w(=n e)/tucen a)gaqw=n eu)cari/stwj a)podidou=sa tw=| th\n a)eipa/rqenon mh/tran, w(/j fhsi Mwush=j, a)noi/xanti 8 #Gen. 29, 31$. kai\ ga\r th\n lucni/an, to\ a)rce/tupon tou= mimh/matoj para/deigma, e)k tou= e(no\j me/rouj fhsi\ fai/nein, dhlono/ti tou= pro\j qeo/n: e(bdo/mh ga\r ou)=sa kai\ me/sh tw=n e(\x kalami/skwn di/ca dih|rh- me/nwn ei)j tria/daj, e(kate/rwqen doruforou/ntwn, a)/nw ta\j au)ga\j a)poste/llei pro\j to\ o)/n, lampro/teron h(goume/nh to\ fe/ggoj h)\ w(j du/nasqai 9 qnhth\n au)tw=| prosba/llein o)/yin #Exod. 25, 37. 31$. dia\ tou=to ou)/ fhsi mh\ ti/ktein th\n Sa/ran, a)ll' au)tw=| tini mh\ ti/ktein. ou) ga/r e)smen i(kanoi\ de/xasqai/ pw gona\j a)reth=j, ei) mh\ pro/teron e)ntu/coimen au)th=j th=| qerapaini/di: qerapaini\j de\ sofi/aj h( dia\ tw=n propaideuma/twn e)gku/klioj 10 mousikh/. w(/sper ga\r e)n me\n oi)ki/aij au)/leioi pro/keintai klisia/dwn, e)n de\ po/lesi ta\ proa/steia, di' w(=n ei)/sw badi/zein e)/nestin, ou(/twj kai\ a)reth=j pro/keitai ta\ e)gku/klia: tau=ta ga\r o(do/j e)stin e)p' e)kei/nhn fe/rousa. 11 Crh\ d' ei)de/nai, o(/ti tw=n mega/lwn u(poqe/sewn mega/la kai\ ta\ prooi/- mia ei)=nai sumbe/bhke. megi/sth de\ u(po/qesij a)reth/: kai\ ga\r peri\ megi/sthn u(/lhn katagi/netai, to\n su/mpanta a)nqrw/pwn bi/on. ei)ko/twj ou)=n ou) bra- ce/si crh/setai prooimi/oij, a)lla\ grammatikh=|, gewmetri/a|, a)stronomi/a, r(h- torikh=|, mousikh=|, th=| | a)/llh| logikh=| qewri/a| pa/sh|, w(=n e)sti su/mbolon h( 12 Sa/raj qerapaini\j )/Agar, w(j e)pidei/xomen. "ei)=pe" ga/r fhsi "Sa/ra pro\j )Abraa/m: i)dou\ sune/kleise/ me ku/rioj tou= mh\ ti/ktein: ei)/selqe pro\j th\n paidi/skhn mou, i(/na teknopoih/sh|j e)x au)th=j" #Gen. 16, 1$. ta\j swma/twn pro\j sw/mata mi/xeij kai\ o(mili/aj h(donh\n e)cou/saj to\ te/loj u(pexairete/on tou= paro/ntoj lo/gou: nou= ga\r pro\j a)reth/n e)sti su/nodoj e)x au)th=j e)fieme/nou paidopoiei=sqai, ei) de\ mh\ du/naito eu)qu/j, a)lla/ toi th\n qerapaini/qa au)- 13 th=j, th\n me/shn paidei/an, e)ggua=sqai didaskome/nou. a)/xion de\ th=j ai)dou=j kataplagh=nai sofi/an, h(/tij to\ bradu\ pro\j ge/nesin h)\ tele/wj a)/go- non ou)k h)xi/wsen h(mi=n o)neidi/sai, kai/toi tou= crhsmou= ta)lhqe\j ei)po/ntoj, o(/ti "ou)k e)/tikten," ou) dia\ fqo/non, a)lla\ dia\ th\n h(mw=n au)tw=n a)nepith- deio/thta: "sune/kleise" ga/r fhsi "me\ ku/rioj tou= mh\ ti/ktein", kai\ ou)ke/ti prosti/qhsin "u(mi=n", i(/na mh\ profe/rein a)tuci/an kai\ o)neidi/zein e(te/roij dokh=|. 14 "ei)/selqe" ou)=n fhsi "pro\j th\n paidi/skhn mou," th\n tw=n me/swn kai\ e)gkukli/wn e)pisthmw=n me/shn paidei/an, "i(/na teknopoih/sh| pro/teron e)x au)th=j": au)=qij ga\r dunh/sh| kai\ tw=n pro\j th\n de/spoinan o(miliw=n %e)p&i\ 15 gene/sei pai/dwn gnhsi/wn a)po/nasqai. grammatikh\ me\n ga\r i(stori/an th\n para\ poihtai=j kai\ suggrafeu=sin a)nadida/xasa no/hsin kai\ poluma/qeian e)rga/setai kai\ katafronhtikw=j e)/cein a)nadida/xei tw=n o(/sa ai( kenai\ do/xai tufoplastou=si, dia\ ta\j kakopragi/aj, ai(=j tou\j a)|dome/nouj par' au)toi=j 16 h(/rwa/j te kai\ h(miqe/ouj lo/goj e)/cei crh/sasqai. mousikh\ de\ to\ me\n a)/r-

Page 3: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

3

ruqmon [e)n] r(uqmoi=j, to\ d' a)na/rmoston a(rmoni/a|, to\ d' a)pw|do\n kai\ e)kmele\j me/lei katepa/|dousa to\ a)su/mfwnon ei)j sumfwni/an a)/xei. gew- metri/a d' i)so/thtoj kai\ a)nalogi/aj e)mballome/nh ta\ spe/rmata ei)j yuch\n filomaqh= glafuro/thti sunecou=j qewri/aj dikaiosu/nhj zh=lon e)mpoih/sei. 17 r(htorikh\ de\ kai\ to\n nou=n pro\j qewri/an a)konhsame/nh kai\ pro\j e(rmh- nei/an gumna/sasa to\n lo/gon kai\ sugkroth/sasa logiko\n o)/ntwj a)podei/xei to\n a)/nqrwpon e)pimelhqei=sa tou= i)di/ou kai\ e)xaire/tou, o(\ mhdeni\ tw=n a)/llwn 18 zw/|wn h( fu/sij dedw/rhtai. dialektikh\ de\ h( r(htorikh=j a)delfh\ kai\ di/- dumoj, w(j ei)=po/n tinej, tou\j a)lhqei=j tw=n yeudw=n lo/gouj diakri/nousa kai\ ta\j tw=n sofisma/twn piqano/thtaj e)le/gcousa mega/lhn no/son yuch=j, a)pa/- thn, a)ke/setai. tou/toij ou)=n kai\ toi=j paraplhsi/oij e)nomilh=sai kai\ e)m- promeleth=sai lusitele/j: i)/swj ga/r, i)/swj, o(\ polloi=j sune/bh, dia\ tw=n 19 u(phko/wn tai=j basili/sin a)retai=j gnwrisqhso/meqa. ou)c o(ra=|j, o(/ti kai\ to\ sw=ma h(mw=n ou) pro/teron pephgui/aij | kai\ polutele/si crh=tai trofai=j, pri\n h)\ tai=j a)poiki/loij kai\ galaktw/desin e)n h(liki/a| th=| brefw/dei; to\n au)to\n dh\ tro/pon kai\ th=| yuch=| paidika\j me\n no/mison eu)trepi/sqai trofa\j ta\ e)gku/klia kai\ ta\ kaq' e(/kaston au)tw=n qewrh/mata, teleiote/raj de\ kai\ prepou/saj a)ndra/sin w(j a)lhqw=j ta\j a)reta/j. 20 Oi( de\ prw=toi th=j me/shj paidei/aj carakth=rej dia\ duei=n par- i/stantai sumbo/lwn, tou= te ge/nouj kai\ tou= o)no/matoj. ge/noj me/n e)stin Ai)gupti/a, kalei=tai de\ )/Agar, tou=to de\ e(rmhneuqe/n e)sti paroi/khsij: a)na/gkh ga\r to\n e)gcoreu/onta tai=j e)gkukli/oij qewri/aij kai\ polumaqei/aj e(tai=ron o)/nta tw=| gew/dei kai\ Ai)gupti/w| proskeklhrw=sqai sw/mati, crh/|- zonta kai\ o)fqalmw=n, w(j i)dei=n kai\ a)nagnw=nai, kai\ w)/twn, w(j prosscei=n te kai\ a)kou=sai, kai\ tw=n a)/llwn ai)sqh/sewn, w(j e(/kaston tw=n ai)sqhtw=n 21 a)naptu/xai. di/ca ga\r tou= kri/nontoj to\ krino/menon ou) pe/fuke katalam- ba/nesqai: kri/nei de\ to\ ai)sqhto\n ai)/sqhsij, w(/st' a)kribwqh=nai/ ti tw=n kata\ to\n ai)sqhto\n ko/smon, e)n oi(=j h( plei/wn moi=ra tou= filosofei=n, ou)k e)nh=n a)/neu ai)sqh/sewj. ai)/sqhsij de/, to\ swmatoeide/steron yuch=j me/roj, tw=| th=j o(/lhj yuch=j a)ggei/w| proserri/zwtai, to\ de\ th=j yuch=j a)ggei=on 22 Ai)/guptoj dia\ sumbo/lou prosonoma/zetai. carakth\r me\n ei(=j o( a)po\ tou= ge/nouj ou(=toj, o(\n h( qerapaini\j a)reth=j e)/lacen: o( de\ a)po\ tou= o)no/matoj poi=o/j e)stin, e)piskeyw/meqa. th\n me/shn paidei/an paroi/kou lo/gon e)/cein sumbe/bhken: e)pisth/mh me\n ga\r kai\ sofi/a kai\ a)reth\ pa=sa au)qigenh\j kai\ au)to/cqwn kai\ poli=tij w(j a)lhqw=j e)sti mo/nh tou= panto/j, ai( de\ a)/llai paidei=ai deute/rwn kai\ tri/twn kai\ u(sta/twn a)/qlwn tugca/nousai meqo/rioi xe/nwn kai\ a)stw=n ei)sin: ou)dete/rou te ga\r ge/nouj a)kra/tou kai\ 23 pa/lin a)mfoi=n kata/ tina koinwni/an e)fa/ptontai. pa/roikoj ga\r tw=| me\n e)ndiatri/bein a)stoi=j, tw=| de\ mh\ katoikei=n a)llodapoi=j i)sou=tai: kaqa/per, oi)=mai, kai\ oi( qetoi\ pai=dej, h(=| me\n klhronomou=si ta\ tw=n qeme/nwn, toi=j gnhsi/oij, h(=| d' ou) gege/nnhntai pro\j au)tw=n, toi=j o)qnei/oij. o(\n dh\ lo/gon e)/cei de/spoina me\n pro\j qerapaini/da, gunh\ de\ a)sth\ pro\j pallakh/n, tou=- ton e(/xei to\n lo/gon a)reth\ Sa/rra pro\j paidei/an )/Agar: w(/st' ei)ko/twj tou= qewri/an kai\ e)pisth/mhn e)zhlwko/toj, )Abraa\m o)/noma, ge/noit' a)\n h( me\n a)reth/, Sa/rra, gunh/, pallakh\ de\ )/Agar, h( e)gku/klioj mousikh\ pa=sa.

Page 4: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

4

24 w(=|tini me\n ou)=n fro/nhsij e)k didaskali/aj perigi/netai, th\n )/Agar ou)k a)\n a)podokima/zoi: pa/nu ga\r a)nagkai/a h( tw=n propaideuma/twn kth=sij. ei) de/ tij tou\j u(pe\r a)reth=j a)/qlouj e)gnwkw\j diaponei=n mele/taij crh=tai sunece/sin a)nendo/twj e)/cwn pro\j a)/skhsin, du/o me\n a)sta/j, pallaka\j de\ 25 ta\j i)/saj, tw=n a)stw=n | qerapaini/daj, a)/xetai. fu/sin de\ kai\ i)de/an e)/lacen au)tw=n e(ka/sth dia/foron. au)ti/ka tw=n a)stw=n h( me/n e)stin u(gieinota/th kai\ eu)staqesta/th kai\ ei)rhnikwta/th ki/nhsij, h(\n a)po\ tou= sumbebhko/toj w)no/mase Lei/an. h( de\ e)/oiken a)ko/nh|, kalei=tai de\ (Rach/l, pro\j h(\n o( fi/laqloj kai\ filogumnasth\j nou=j paraqhgo/menoj o)xu/netai: e(rmhneu/etai de\ o(/rasij bebhlw/sewj, ou)k e)peidh\ bebh/lwj o(ra=|, a)lla\ tou)nanti/on, o(/ti ta\ o(rata\ kai\ ai)sqhta\ para\ th\n a)kh/raton fu/sin tw=n a)ora/twn kai\ noh- 26 tw=n ou)k eu)agh= be/bhla de\ ei)=nai nomi/zei. th=j ga\r yuch=j h(mw=n dimerou=j u(parcou/shj kai\ to\ me\n logiko\n to\ de\ a)/logon e)cou/shj, a)reth\n e(kate/rw| u(pa/rcein sumbe/bhke, Lei/an me\n tw=| logikw=|, tw=| de\ a)lo/gw| (Rach/l. 27 gumna/zei ga\r h(ma=j h( me\n dia\ tw=n ai)sqh/sewn kai\ tw=n tou= a)lo/gou me- rw=n pa/ntwn katafronhtikw=j e)/cein w(=n a)logei=n a)/xion, do/xhj kai\ plou/- tou kai\ h(donh=j, a(\ peri/blepta kai\ perima/chta o( polu\j kai\ a)gelai=oj a)nqrw/pwn o)/cloj kri/nei dedekasme/naij me\n a)koai=j, dedekasme/nw| de\ kai\ 28 tw=| a)/llw| tw=n ai)sqh/sewn dikasthri/w|: h( de\ a)nadida/skei th\n a)nw/malon kai\ tracei=an o(do\n a)/baton filare/toij yucai=j e)ktre/pesqai, lei/wj de\ dia\ th=j 29 lewfo/rou bai/nein a)/neu ptaisma/twn kai\ tw=n e)n posi\n o)li/sqwn. a)nag- kai/wj ou)=n th=j me\n prote/raj e)/stai qerapaini\j h( dia\ tw=n fwnhthri/wn o)rga/nwn e(rmhneutikh\ du/namij kai\ h( logikh\ sofisma/twn eu(/resij eu)sto/cw| piqano/thti katagohteu/ousa, th=j de\ a)nagkai=ai trofai/, po/sij te kai\ brw=- 30 sij. o)no/mata de\ h(mi=n tw=n duei=n qerapaini/dwn a)ne/graye, Ze/lfan te kai\ Ba/llan #Gen. 30, 3. 9$. h( me\n ou)=n Ze/lfa metalhfqei=sa poreuo/menon kalei=tai sto/ma, th=j e(rmhneutikh=j kai\ diexodikh=j su/mbolon duna/mewj, h( de\ Ba/lla kata/posij, to\ prw=ton kai\ a)nagkaio/taton qnhtw=n zw/|wn e)/reisma: katapo/sei ga\r ta\ sw/mata h(mw=n e)normei=, kai\ ta\ tou= zh=n pei/smata e)k 31 tau/thj w(j a)po\ krhpi=doj e)xh=ptai. pa/saij ou)=n tai=j ei)rhme/naij duna/me- sin o( a)skhth\j e)nomilei=, tai=j me\n w(j e)leuqe/raij kai\ a)stai=j, tai=j de\ w(j dou/laij kai\ pallaki/sin. e)fi/etai me\n ga\r th=j Lei/aj kinh/sewj- lei/a de\ ki/nhsij e)n me\n sw/mati ginome/nh u(gei/an, e)n de\ yuch=| kaloka)ga- qi/an kai\ dikaiosu/nhn a)\n e)rga/saito-, (Rach\l de\ a)gapa=| pro\j ta\ pa/qh palai/wn kai\ pro\j e)gkra/teian a)leifo/menoj kai\ toi=j ai)sqhtoi=j pa=sin a)n- 32 titatto/menoj. dittoi\ me\n ga\r w)felei/aj tro/poi, h)\ kata\ a)po/lausin a)ga- qw=n w(j e)n ei)rh/nh| h)\ kata\ a)nti/taxin kai\ u(fai/resin kakw=n w(j e)n | po- le/mw|. Lei/a me\n ou)=n e)sti, kaq' h(\n sumbai/nei ta\ presbu/tera kai\ h(ge- moneu/onta a)gaqa\ karpou=sqai, (Rach\l de/, kaq' h(\n ta\ w(j a)\n e)k pole/mou 33 la/fura. toiau/th me\n h( pro\j ta\j a)sta\j sumbi/wsij. crh/|zei de\ o( a)skhth\j Ba/llaj me/n, katapo/sewj, a)lla\ w(j dou/lhj kai\ pallaki/doj- a)/neu ga\r trofh=j kai\ zwh=j ou)d' a)\n to\ eu)= zh=n perige/noito, e)peidh\ ta\ me/sa tw=n a)meino/nwn a)ei\ qeme/lioi-, crh/|zei de\ kai\ Ze/lfaj, diexodikh=j e(rmhnei/aj, i(/na to\ logiko\n au)tw=| dico/qen sunerani/zhtai pro\j telei/wsin, e)/k te th=j kata\ dia/noian phgh=j kai\ e)k th=j peri\ to\ fwnhth/rion o)/rganon

Page 5: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

5

34 a)porroh=j. a)ll' ou(=toi me\n kai\ pleio/nwn gunaikw=n kai\ pallaki/dwn, ou)k a)stw=n mo/non, a)/ndrej e)ge/nonto, w(j ai( i(erai\ mhnu/ousi grafai/: tw=| de\ )Isaa\k ou)/te plei/ouj gunai=kej ou)/te suno/lwj pallakh/, mo/nh d' h( kou- 35 ri/dioj a)/cri panto\j sunoikei=. dia\ ti/; o(/ti kai\ h( didaktikh\ a)reth/, h(\n )Abraa\m me/teisi, pleio/nwn dei=tai, gnhsi/wn me\n tw=n kata\ fro/nhsin, no/- qwn de\ tw=n kata\ ta\ e)gku/klia propaideu/mata qewrhma/twn, kai\ h( di' a)skh/sewj teleioume/nh, peri\ h(\n )Iakw\b e)spoudake/nai fai/netai: dia\ pleio/- nwn ga\r kai\ diafero/ntwn ai( a)skh/seij dogma/twn, h(goume/nwn e(pome/nwn, proapantw/ntwn u(sterizo/ntwn, po/nouj tote\ me\n e)la/ttouj tote\ de\ mei/- 36 zouj e)co/ntwn. to\ de\ au)tomaqe\j ge/noj, ou(= kekoinw/nhken )Isaa/k, h( eu)- paqeiw=n a)ri/sth cara/, fu/sewj a(plh=j kai\ a)migou=j kai\ a)kra/tou memoi/ra- tai, mh/te a)skh/sewj mh/te didaskali/aj deo/menon, e)n oi(=j pallaki/dwn e)pi- sthmw=n, ou)k a)stw=n mo/non, e)sti\ crei/a. qeou= ga\r to\ au)tomaqe\j kai\ au)- todi/dakton a)/nwqen a)p' ou)ranou= kalo\n o)mbrh/santoj a)mh/canon h)=n e)/ti dou/laij kai\ pallakai=j sumbiw=nai te/cnaij, no/qwn dogma/twn oi(=a pai/dwn 37 o)recqe/nta. despoi/nhj ga\r kai\ basili/doj a)reth=j o( tou/tou lacw\n tou= ge/rwj a)nh\r a)nagra/fetai: kalei=tai de\ para\ me\n (/Ellhsin u(pomonh/, para\ de\ (Ebrai/oij (Rebe/kka. zhtei= ga\r o( a)/ponon kai\ a)talai/pwron eu(ra/me- noj sofi/an di' eu)moiri/an fu/sewj kai\ eu)toki/an yuch=j ou)de\n tw=n ei)j bel- 38 ti/wsin. e)/cei ga\r e)n e(toi/mw| te/leia ta\ tou= qeou= dw=ra ca/risi tai=j presbute/raij e)pipneusqe/nta, bou/letai de\ kai\ eu)/cetai tau=ta e)pimei=nai. paro/ moi dokei= kai\ o( eu)erge/thj, i(/na diaiwni/zwsin ai( ca/ritej au)tou= tw=| labo/nti, gunai=ka th\n e)pimonh\n e)gguh=sai. 39 )Ana/mnhsi/j ge mh\n mnh/mhj ta\ deuterei=a fe/retai kai\ o( a)nami- mnh|sko/menoj tou= memnhme/nou: o( me\n | ga\r e)/oike tw=| sunecw=j u(giai/nonti, 40 o( de\ tw=| e)k no/sou a)nalamba/nonti: lh/qh ga\r no/soj mnh/mhj. a)na/gkh de\ to\n u(pomnh/sei crw/menon e)klaqe/sqai pro/teron w(=n e)me/mnhto. th\n me\n ou)=n mnh/mhn )Efrai/ m, e(rmhneuo/menon karpofori/an, o( i(ero\j o)noma/zei lo/- goj, th\n de\ a)na/mnhsin e)k lh/qhj Manassh=n prosagoreu/ousin (Ebrai=oi. 41 o)/ntwj ga\r h( me\n tou= memnhme/nou yuch\ karpoforei= a(\ e)/maqen ou)de\n a)poba/llousa au)tw=n, h( de\ tou= a)namnh/sei crwme/nou e)/xw lh/qhj gi/netai, h(=| pri\n u(pomnhsqh=nai kate/schto. mnhmonikw=| me\n ou)=n a)ndri\ a)sth\ sum- bioi= gunh/, mnh/mh, e)pilanqanome/nw| de\ pallaki/j, a)na/mnhsij, Su/ra to\ 42 ge/noj, a)lazw\n kai\ u(pe/raucoj: Suri/a ga\r e(rmhneu/etai mete/wra. th=j de\ pallaki/doj tau/thj, a)namnh/sewj, ui(o/j e)sti Macei/r, w(j (Ebrai=oi kalou=- sin, w(j de\ (/Ellhnej, patro/j: nomi/zousi ga\r oi( a)namimnh|sko/menoi to\n pate/ra nou=n ai)/tion ei)=nai tou= u(pomnhsqh=nai, kai\ ou) logi/zontai, o(/ti o( au)to\j ou(=toj e)cw/rhse/ pote kai\ lh/qhn, ou)k a)\n dexa/menoj au)th/n, ei) par' 43 au)to\n h)=n to\ memnh=sqai. le/getai ga/r: "e)ge/nonto ui(oi\ Manassh=, ou(\j e)/teken au)tw=| h( pallakh\ h( Su/ra, to\n Macei/r: Macei\r de\ e)ge/nnhse to\n Galaa/d" #Gen. 46, 20$. kai\ Nacw\r me/ntoi, o( a)delfo\j )Abraa/m, e)/cei du/o gunai=kaj, a)sth/n te kai\ pallakh/n: o)/noma de\ th=j me\n a)sth=j Melca/, 44 (Rouma\ de\ th=j pallaki/doj #Gen. 22, 23. 24$. a)ll' ou)c i(storikh\ genea- logi/a tau=t' e)sti\n a)nagrafei=sa para\ tw=| sofw=| nomoqe/th|-mhdei\j tou=t' eu)= fronw=n u(ponoh/seien-, a)lla\ pragma/twn yuch\n w)felh=sai duname/-

Page 6: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

6

nwn dia\ sumbo/lwn a)na/ptuxij. ta\ d' o)no/mata metabalo/ntej ei)j th\n h(mete/ran dia/lekton ei)so/meqa th\n u(po/scesin a)lhqh=. Fe/r' ou)=n e(/kaston 45 au)tw=n e)reunh/swmen. Nacw\r e(rmhneu/etai fwto\j a)na/pausij, Melca\ de\ basi/lissa, (Rouma\ de\ o(rw=sa/ ti. to\ me\n ou)=n fw=j e)/cein kata\ dia/- noian a)gaqo/n, to\ de\ a)napauo/menon kai\ h)remou=n kai\ a)ki/nhton ou) te/leion a)gaqo/n: h(suci/a| me\n ga\r ta\ kaka\ crh=sqai lusitele/j, ta\ de\ a)gaqa\ 46 kinh/sei sumfe/ron. ti/j ga\r o)/nhsij eu)fw/nou h(suca/zontoj h)\ mh\ au)lou=n- toj au)lhtou= h)\ kiqaristou= mh\ kiqari/zontoj h)\ suno/lwj tecni/tou ta\ kata\ th\n te/cnhn mh\ e)nergou=ntoj; h( ga\r a)/neu pra/xewj qewri/a yilh\ pro\j ou)de\n o)/feloj toi=j e)pisth/mosin: ou) ga\r o( pagkratia/zein h)\ pukteu/ein h)\ palai/ein ei)dw\j e)xagkwnisqei\j a)po/nait' a)\n a)qlh/sewj h)\ o( th\n tou= tre/- cein e)pisth/mhn e)kmaqw/n, ei) podagrikw=| crh/saito pa/qei h)/ tina a)/llhn 47 peri\ ta\j ba/seij kh=ra a)nade/xaito. fw=j de\ yuch=j h(lioeide/staton e)pi- sth/mh: kaqa/per ga\r ta\ o)/mmata au)gai=j, kai\ h( dia/noia sofi/a| perila/m- petai kai\ | o)xuderke/stera e)mble/pein e)gcriome/nh kainoi=j a)ei\ qewrh/masin 48 e)qi/zetai. fwto\j ou)=n a)na/pausij e(rmhneu/etai Nacw\r ei)ko/twj: h(=| me\n ga\r )Abraa/m e)sti tou= sofou= suggenh/j, fwto\j tou= kata\ sofi/an mete/- schken: h(=| d' ou) sunapodedh/mhken au)tw=| th\n a)po\ tou= genome/nou pro\j to\ a)ge/nhton kai\ th\n a)po\ tou= ko/smou pro\j to\n kosmopla/sthn a)podh- mi/an, cwlh\n kai\ a)telh= th\n e)pisth/mhn e)kth/sato, a)napauome/nhn kai\ me/- 49 nousan, ma=llon d' a)ndria/ntoj a)yu/cou tro/pon pephgui=an. th=j ga\r Caldai kh=j ou) metani/statai cw/raj, toute/sti th=j peri\ a)stronomi/an qew- ri/aj ou) diazeu/gnutai, to\ geno/menon pro\ tou= pepoihko/toj kai\ ko/smon pro\ qeou= tetimhkw/j, ma=llon de\ to\n ko/smon au)to\n qeo\n au)tokra/tora nomi/zwn, 50 ou)k au)tokra/toroj e)/rgon qeou=. Melca\n de\ a)/getai gunai=ka, ou)k a)nqrw/pwn h)\ po/lewn a)fhgoume/nhn, %h)\n& tu/ch|, basili/da, a)ll' o(mw/numon au)to\ mo/non e)kei/nh|. kaqa/per ga\r to\n ou)rano/n, a(/te kra/tiston o)/nta tw=n gegono/twn, basile/a tw=n ai)sqhtw=n ei)/poi tij a)\n ou)k a)po\ skopou=, ou(/twj kai\ th\n peri\ au)to\n e)pisth/mhn, h(\n meti/asin oi( a)stronomou=ntej kai\ 51 Caldai=oi diafero/ntwj, basili/da tw=n e)pisthmw=n. gunh\ me\n ou)=n h(/de a)sth/, pallakh\ de\ h( e(/n ti tw=n o)/ntwn o(rw=sa, ka)\n ei) pa/ntwn eu)tele/sta- ton u(pa/rcoi. tw=| me\n ou)=n a)ri/stw| ge/nei to\ a)/riston o(ra=n, to\ o)/ntwj o)/n, sumbe/bhken- )Israh\l ga\r o(rw=n qeo\n e(rmhneu/etai-, tw=| de\ deute- rei/wn e)fieme/nw| to\ deu/teron, to\n ai)sqhto\n ou)rano\n kai\ th\n e)n au)tw=| tw=n a)ste/rwn e)narmo/nion ta/xin kai\ pa/mmouson w(j a)lhqw=j corei/an. 52 tri/toi de/ ei)sin oi( skeptikoi/, tw=n me\n e)n th=| fu/sei krati/stwn, ai)sqhtw=n te kai\ nohtw=n, ou)k e)fapto/menoi, peri\ mikra\ me/ntoi sofi/smata tribo/me- noi kai\ gliscrologou/menoi. tou/toij h( o(rw=sa/ ti ka)\n to\ smikro/taton pal- laki\j (Rouma\ sunoikei= mh\ duname/noij pro\j th\n tw=n a)meino/nwn e)lqei=n 53 e)/reunan, e)x w(=n to\n e(autw=n bi/on o)nh/sousin. w(/sper ga\r e)n i)atroi=j h( legome/nh logiatrei/a polu\ th=j tw=n kamno/ntwn w)felei/aj a)postatei=- farma/koij ga\r kai\ ceirourgi/aij kai\ diai/taij, a)ll' ou) lo/goij, ai( no/soi qerapeu/ontai-, ou(/tw kai\ e)n filosofi/a| logopw=lai kai\ logoqh=rai/ tinej au)to\ mo/non ei)si/, to\n a)rrwsthma/twn ge/monta bi/on qerapeu/ein ou)/te e)qe/- lontej ou)/te e)pithdeu/ontej, e)k prw/thj de\ h(liki/aj a)/cri gh/rwj e)sca/tou

Page 7: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

7

gnwsimacou=nte/j te kai\ sullabomacou=ntej ou)k e)ruqriw=sin, | w(/sper th=j eu)daimoni/aj e)p' o)noma/twn kai\ r(hma/twn [ka]i\ a)pera/ntw| kai\ a)nhnu/tw| pe- riergi/a| keime/nhj, a)ll' ou)k e)n tw=| to\ h)=qoj, th\n tou= a)nqrwpei/ou %bi/o&u phgh/n, a)/meinon katasth/sasqai, ta\j me\n kaki/aj u(perori/ouj fugadeu/santa 54 au)tou=, ta\j de\ a)reta\j ei)soiki/santa. pallaka\j me/ntoi []h)\ do/xaj kai\ do/gmata prosi/entai kai\ oi( fau=loi. fhsi\ gou=n o(/ti Qamna/, h( pal- lakh\ )Elifa\j tou= ui(ou= )Hsau=, e)/teke tw=| )Elifa\j to\n )Amalh/k #Gen. `36, 12$. w)\ th=j tou= a)pogo/nou lampra=j dusgenei/aj: o)/yei de\ au)tou= th\n dusge/neian, e)a\n a)posta\j tou= peri\ a)nqrw/pwn tau=ta ei)rh=sqai nomi/- 55 zein th\n yuch\n w(/sper e)x a)natomh=j e)piske/pth|. th\n me\n toi/nun a)/logon kai\ a)/metron o(rmh\n tou= pa/qouj )Amalh\k prosagoreu/ei: metalhfqei\j ga/r e)sti lao\j e)klei/cwn: kaqa/per ga\r h( tou= puro\j du/namij th\n parablh- qei=san u(/lhn a)nali/skei, to\n au)to\n tro/pon kai\ to\ pa/qoj a)naze/on ta\ e)n 56 posi\ pa/nta e)pilicma=tai kai\ diafqei/rei. tou/tou tou= pa/qouj path\r )Elifa\j a)nagra/fetai deo/ntwj: e(rmhneu/etai ga/r: qeo/j me die/speiren. a)ll' ou)c o(/tan a)naskeda/sh| h)\ diaspei/rh| kai\ skoraki/sh| th\n yuch\n a)f' e(autou= o( qeo/j, to\ a)/logon eu)qu\j genna=tai pa/qoj; th\n me\n ga\r o(ratikh\n au)tou= filo/qeon o)/ntwj dia/noian, klhmati/da eu)genh=, katafuteu/ei r(i/zaj a)potei/nwn pro\j a)idio/thta kai\ eu)fori/an karpw=n didou\j pro\j kth=sin kai\ 57 a)po/lausin a)retw=n. dio\ kai\ Mwush=j eu)/cetai fa/skwn: "ei)sagagw\n kata- fu/teuson au)tou/j" #Exod. 15, 17$, i(/na mh\ e)fh/mera a)ll' a)qa/nata kai\ makrai/wna ge/nhtai ta\ qei=a blasth/mata. th\n de\ a)/dikon kai\ a)/qeon yu- ch\n fugadeu/wn a)f' e(autou= porrwta/tw die/speiren ei)j to\n h(donw=n kai\ e)piqumiw=n kai\ a)dikhma/twn cw=ron. o( de\ cw=roj ou(=toj prosfue/stata a)sebw=n kalei=tai, ou)c o( muqeuo/menoj e)n (/Aidou: kai\ ga\r o( pro\j a)lh/- qeian (/Aidhj o( tou= mocqhrou= bi/oj e)sti/n, o( a)la/stwr kai\ palamnai=oj 58 kai\ pa/saij a)rai=j e)/nocoj. e)/sti de\ kai\ e(te/rwqi to\ gra/mma tou=to e)sthliteume/non: "h(ni/ka dieme/rizen o( u(/yistoj e)/qnh, w(j die/speiren ui(ou\j )Ada/m" #Deut. 32, 8$, tou\j ghi/ nouj a(/pantaj tro/pouj ou)ra/nion ou)de\n a)gaqo\n e)spoudako/taj i)dei=n h)/lasen, a)oi/kouj kai\ a)po/lidaj kai\ spora/daj o)/ntwj e)rgasa/menoj. ou)deni\ ga\r tw=n fau/lwn ou)k oi)=koj, ou) po/lij, ou)k a)/llo tw=n ei)j koinwni/an ou)de\n diasw/|zetai, a)ll' a)ni/drutoj w)\n spei/retai, pa/nth| forou/menoj kai\ metanista/menoj a)ei\ kai\ mhdamo/qi sthricqh=nai 59 duna/menoj. gi/netai ou)=n tw=| fau/lw| e)x a)sth=j me\n kaki/a, to\ de\ pa/qoj e)k pallakh=j. logismou= ga\r h( me\n o(/lh yuch\ kaqa/per a)sth\ su/mbioj | -yuch\ de\ e)pi/lhptoj ti/ktei kaki/aj-, h( de\ tou= sw/matoj fu/sij pallakh/, di' h(=j h( ge/nesij tou= pa/qouj qewrei=tai: h(donw=n ga\r kai\ e)piqumiw=n cw/ra 60 to\ sw=ma. kalei=tai de\ Qamna/, h(=j metalhfqe/n e)sti tou)/noma e)/kleiyij saleuome/nh: e)klei/pei ga\r kai\ a)dunatei= h( yuch\ tw=| pa/qei, sa/lon kai\ klu/dwna polu\n a)po\ sw/matoj e)ndexame/nh dia\ to\n katarrage/nta baru\n 61 ceimw=na e)x a)metri/aj o(rmh=j. kefalh\ de\ w(j zw/|ou pa/ntwn tw=n lec- qe/ntwn merw=n o( gena/rchj e)sti\n )Hsau=, o(\j tote\ me\n poi/hma, tote\ de\ dru=j e(rmhneu/etai, dru=j me/n, paro/son a)kamph\j kai\ a)ne/ndotoj a)peiqh/j te kai\ sklhrau/chn fu/sei, sumbou/lw| crw/menoj a)noi/a|, dru/inoj o)/ntwj, poi/hma de/, paro/son pla/sma kai\ mu=qo/j e)stin o( meta\ a)frosu/nhj

Page 8: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

8

bi/oj, tragw|di/aj kai\ kenou= ko/mpou kai\ pa/lin ge/lwtoj kai\ kwmikh=j cleu/hj a)na/plewj, u(gie\j e)/cwn ou)de/n, kateyeusme/noj, e)ktetoxeukw\j a)lh/qeian, th\n a)/poion kai\ a)nei/deon kai\ a)/plaston fu/sin e)n ou)deni\ lo/gw| tiqe/menoj, h(=j 62 o( a)skhth\j e)ra=|. marturei= de\ Mwush=j fa/skwn, o(/ti "h)=n )Iakw\b a)/pla- stoj, oi)kw=n oi)ki/an" #Gen. 25, 27$, w(/ste o( e)nanti/oj tou/tw| a)/oikoj a)\n ei)/h, pla/smatoj kai\ poih/matoj kai\ muqikw=n lh/rwn e(tai=roj, ma=llon de\ skhnh\ kai\ mu=qoj au)to/j. 63 (H me\n dh\ logismou= filoqea/monoj pro\j a)sta\j kai\ pallaki/- daj duna/meij su/nodoj, w(j oi(=o/n te h)=n, ei)/rhtai: to\n d' ei(rmo\n tou= lo/gou sunufante/on ta)ko/louqa diereunw=ntaj. "u(ph/kouse" fhsi/n " )Abraa\m th=j fwnh=j Sa/rraj" #Gen. 16, 2$: a)nagkai=on ga\r toi=j paragge/lmasin a)reth=j 64 to\n manqa/nonta peiqarcei=n. ou) pa/ntej de\ peiqarcou=sin, a)ll' o(/soij sfodro\j e)/rwj e)nte/thken e)pisth/mhj: e)pei\ kaq' e(ka/sthn scedo\n h(me/ran ta/ te a)kroath/ria kai\ ta\ qe/atra plhrou=tai, diexe/rcontai de\ a)pneusti\ 65 sunei/rontej tou\j peri\ a)reth=j lo/gouj oi( filosofou=ntej. a)lla\ ti/ tw=n le- gome/nwn o)/feloj; a)nti\ ga\r tou= prose/cein e(te/rwse to\n nou=n a)postei/lan- tej oi( me\n plou= kai\ e)mpori/aj, oi( de\ proso/dwn kai\ gewrgi/aj, oi( de\ ti- mw=n kai\ politei/aj, oi( de\ tw=n a)f' e(ka/sthj te/cnhj kai\ e)pithdeu/sewj kerdw=n, a)/lloi de\ timwri/aj e)cqrw=n, oi( de\ tw=n e)n tai=j e)rwtikai=j e)pi- qumi/aij a)polau/sewn kai\ suno/lwj e(te/rwn e(/teroi diame/mnhntai, w(j e(/neka tw=n e)pideiknume/nwn kekwfh=sqai, toi=j me\n sw/masi parei=nai mo/non, tai=j de\ dianoi/aij a)phlla/cqai, ei)dw/lwn kai\ a)ndria/ntwn diafe/rein mhde/n. 66 ei) de/ tinej kai\ prose/cousi, tosou=ton cro/non kaqe/zontai mo/non a)kou/ontej, a)pallage/ntej d' ou)deno\j tw=n ei)rhme/nwn diame/mnhntai, kai\ h(=kon terf- qh=nai di' a)koh=j ma=llon h)\ w)felhqh=nai: w(/ste ou)de\n au)tw=n i)/scusen h( yuch\ sullabei=n kai\ kuoforh=sai, a)ll' a(/ma to\ kinou=n th\n h(donh\n ai)/tion 67 | h(su/case kai\ h( prosoch\ katesbe/sqh. tri/toi de/ ei)sin oi(=j e)/naula me\n ta\ lecqe/nta u(phcei=, sofistai\ de\ a)nti\ filoso/fwn a)neuri/skontai. tou/twn o( me\n lo/goj e)paineto/j, o( de\ bi/oj yekto/j e)sti: dunatoi\ me\n ga\r ei)pei=n, 68 a)du/natoi de/ ei)si pra/ttein ta\ be/ltista. mo/lij ou)=n e)/stin eu(rei=n prose- ktiko\n kai\ mnhmoniko/n, to\ pra/ttein tou= le/gein protimw=nta, a(\ dh\ martu- rei=tai tw=| filomaqei= dia\ tou= "u(ph/kouse th=j fwnh=j Sa/rraj." ou) ga\r a)kou/wn a)ll' u(pakou/wn ei)sa/getai: to\ de/ e)sti tou= sunainei=n kai\ peiqar- 69 cei=n eu)qubolw/taton o)/noma. ou)k a)po\ skopou= de\ pro/skeitai to\ "th=j fwnh=j," a)lla\ mh\ th=j fwnou/shj Sa/rraj u(pakou=sai. i)/dion ga\r tou= manqa/nontoj fwnh=j kai\ lo/gwn a)kroa=sqai, dida/sketai ga\r tou/toij mo/- noij: o( de\ a)skh/sei to\ kalo\n a)lla\ mh\ didaskali/a| ktw/menoj ou) toi=j legome/noij a)lla\ toi=j le/gousi prose/cei, mimou/menoj to\n e)kei/nwn bi/on e)n 70 tai=j kata\ me/roj a)nepilh/ptoij pra/xesi. le/getai ga\r e)pi\ tou= )Iakw/b, h(ni/ka ei)j to\n suggeniko\n ga/mon pe/mpetai: "ei)sh/kousen )Iakw\b tou= pa- tro\j kai\ th=j mhtro\j au)tou=, kai\ e)poreu/qh ei)j th\n Mesopotami/an" #Gen. 28, 7$, ou) th=j fwnh=j ou)de\ tw=n lo/gwn-tou= ga\r bi/ou mimhth\n e)/dei to\n a)skhth/n, ou)k a)kroath\n lo/gwn ei)=nai: tou=to me\n ga\r i)/dion tou= didaskome/nou, e)kei=no de\ tou= diaqlou=ntoj-, i(/na ka)ntau=qa diafora\n a)skhtou= kai\ manqa/nontoj katala/bwmen, tou= me\n kosmoume/nou kata\ to\n

Page 9: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

9

le/gonta, tou= de\ kata\ to\n e)kei/nou lo/gon. 71 "Labou=sa" ou)=n fhsi "Sa/rra h( gunh\ )Abraa\m )/Agar th\n Ai)gupti/an, th\n e(auth=j paidi/skhn, meta\ de/ka e)/th tou= oi)kh=sai )Abraa\m e)n gh=| Canaa/n, e)/dwke tw=| )Abraa\m tw=| a)ndri\ au)th=j au)tw=| gunai=ka" #Gen. 16, 3$. ba/skanon me\n kai\ pikro\n kai\ kako/hqej fu/sei kaki/a, h(/meron de\ kai\ koinwniko\n kai\ eu)mene\j a)reth/, pa/nta tro/pon tou\j eu)fuw=j 72 e)/contaj w)felei=n h)\ di' au)th=j h)\ di' e(te/rwn e)qe/lousa. nuni\ gou=n mh/pw duname/noij h(mi=n e)k fronh/sewj paidopoiei=sqai th\n e(auth=j e)ggua=| qera- paini/da, th\n e)gku/klion, w(j e)/fhn, paidei/an, kai\ mononou\ proxenei=n kai\ numfostolei=n u(pome/nei: au)th\ ga\r le/getai labou=sa dido/nai tw=| a)ndri\ 73 au)th=j gunai=ka tau/thn. a)/xion de\ diaporh=sai, dia\ ti/ nuni\ pa/lin gunai=ka tou= )Abraa\m ei)=pe th\n Sa/rran, polla/kij h)/dh pro/teron memhnukw/j: ou) ga\r makrologi/aj to\ faulo/taton ei)=doj, tautologi/an, e)piteth/deuke. ti/ ou)=n lekte/on; e)peidh\ me/llei th\n qerapaini/da fronh/sewj, th\n e)gku/klion pai- dei/an, e)ggua=sqai, fhsi\n o(/ti ou)k e)xela/qeto tw=n pro\j th\n de/spoinan au)th=j o(mologiw=n, a)ll' oi)=de me\n e)kei/nhn e(autou= no/mw| kai\ gnw/mh| gunai=ka, 74 tau/thn de\ a)na/gkh| kai\ bi/a| kairou=. tou=to de\ panti\ sumbai/nei filomaqei=: ma/rtuj d' o( peponqw\j ge/noit' a)\n a)yeude/statoj. | e)gw\ gou=n h(ni/ka prw=- ton ke/ntroij filosofi/aj pro\j to\n po/qon au)th=j a)nhreqi/sqhn, w(mi/lhsa komidh=| ne/oj w)\n mia=| tw=n qerapaini/dwn au)th=j, grammatikh=|, kai\ o(/sa e)ge/nnhsa e)k tau/thj, to\ gra/fein, to\ a)naginw/skein, th\n i(stori/an tw=n 75 para\ poihtai=j, a)ne/qhka th=| despoi/nh|. kai\ pa/lin e(te/ra| sunelqw/n, gew- metri/a|, kai\ tou= ka/llouj a)ga/menoj-ei)=ce ga\r summetri/an kai\ a)nalo- gi/an e)n toi=j me/resi pa=si-tw=n e)ggo/nwn ou)de\n e)nosfisa/mhn, a)lla\ th=| 76 a)sth=| fe/rwn e)dwrhsa/mhn. e)spou/dasa kai\ tri/th| sunelqei=n-h)=n de\ eu)/ruqmoj, eu)a/rmostoj, e)mmelh/j, mousikh\ de\ e)kalei=to-kai\ e)ge/nnhsa e)x au)th=j diatonika\ crw/mata kai\ e)narmo/nia, sunhmme/na, diezeugme/na me/lh, th=j dia\ tetta/rwn, th=j dia\ pe/nte, th=j dia\ pasw=n sumfwni/aj e)co/- mena, kai\ pa/lin ou)de\n au)tw=n a)pekruya/mhn, i(/na plousi/a moi ge/nhtai 77 h( a)sth\ gunh/, muri/wn oi)ketw=n u(phretoume/nh plh/qei. tine\j ga\r toi=j fi/ltroij tw=n qerapaini/dwn deleasqe/ntej w)ligw/rhsan th=j despoi/nhj, fi- losofi/aj, kai\ kategh/rasan oi( me\n e)n poih/masin, oi( de\ e)n grammai=j, oi( de\ e)n crwma/twn kra/sesin, oi( de\ e)n a)/lloij muri/oij, ou) dunhqe/ntej e)pi\ 78 th\n a)sth\n a)nadramei=n. e)/cei ga\r e(ka/sth te/cnh glafuro/thtaj, o(lkou/j tinaj duna/meij, u(f' w(=n e)/nioi yucagwgou/menoi katame/nousin, e)klelhsme/- noi tw=n pro\j filosofi/an o(mologiw=n. o( de\ e)mme/nwn tai=j sunqh/kaij pori/zei pa/nta pantaco/qen pro\j th\n a)re/skeian au)th=j. ei)ko/twj ou)=n th=j pi/stewj au)to\n a)ga/menoj o( i(ero\j lo/goj fhsi/n, o(/ti kai\ nu=n h)=n au)tw=| gunh\ Sa/rra, o(/te th\n qerapaini/da pro\j th\n e)kei/nhj a)re/skeian h)ga/geto. 79 kai\ mh\n w(/sper ta\ e)gku/klia sumba/lletai pro\j filosofi/aj a)na/lhyin, ou(/tw kai\ filosofi/a pro\j sofi/aj kth=sin. e)/sti ga\r filosofi/a e)pith/deu- sij sofi/aj, sofi/a de\ e)pisth/mh qei/wn kai\ a)nqrwpi/nwn kai\ tw=n tou/twn ai)ti/wn. ge/noit' a)\n ou)=n w(/sper h( e)gku/klioj mousikh\ filosofi/aj, ou(/tw 80 kai\ filosofi/a dou/lh sofi/aj. filosofi/a de\ e)gkra/teian me\n gastro/j, e)gkra/teian de\ tw=n meta\ gaste/ra, e)gkra/teian de\ kai\ glw/tthj a)nadida/skei.

Page 10: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

10

tau=ta le/getai me\n ei)=nai di' au(ta\ ai(reta/, semno/tera de\ fai/noit' %a)/n&, ei) qeou= timh=j kai\ a)reskei/aj e(/neka e)pithdeu/oito. memnh=sqai ou)=n dei= th=j kuri/aj, o(po/te me/lloimen au)th=j %ta\&j qerapaini/daj mna=sqai: kai\ legw/- meqa me\n a)/ndrej ei)=nai tou/twn, u(parce/tw d' h(mi=n e)kei/nh pro\j a)lh/qeian gunh/, mh\ lege/sqw. 81 | Di/dwsi d' ou)k eu)qu\j ei)j th\n Cananai/wn gh=n a)fikome/nw|, a)lla\ meta\ dekaeti/an th=j e)kei= diatribh=j. ti/ de\ tou=t' e)sti/n, ou)k a)me- lw=j e)piskepte/on: e)n a)rch=| me\n th=j gene/sewj h(mw=n h( yuch\ suntro/foij toi=j pa/qesi mo/noij crh=tai, lu/paij, a)lghdo/si, pto/aij, e)piqumi/aij, h(do- nai=j, a(\ dia\ tw=n ai)sqh/sewn e)p' au)th\n e)/rcetai, mh/pw tou= logismou= ble/pein duname/nou ta/ te a)gaqa\ kai\ kaka\ kai\ h(=| diafe/rei tau=ta a)llh/- lwn a)kribou=n, a)ll' e)/ti nusta/zontoj kai\ w(j e)n u(/pnw| baqei= katamemu- 82 ko/toj. cro/nou de\ proi o/ntoj o(/tan e)kbai/nontej th=j paidikh=j h(liki/aj mei- rakiou=sqai me/llwmen, to\ di/dumon ste/lecoj eu)qu\j e)k mia=j, a)reth\ kai\ kaki/a, fu/etai r(i/zhj: kai\ poiou/meqa me\n th\n kata/lhyin a)mfoi=n, ai(rou/- meqa de\ pa/ntwj th\n e(te/ran, oi( me\n eu)fuei=j a)reth/n, kaki/an d' oi( 83 e)nanti/oi. tou/twn prou potupwqe/ntwn ei)de/nai crh/, o(/ti paqw=n me\n Ai)/guptoj su/mbolo/n e)sti, kakiw=n de\ h( Cananai/wn gh=: w(/st' ei)ko/twj a)nasth/saj a)p' Ai)gu/ptou to\n lew\n ei)j th\n Cananai/wn ei)sa/gei cw/ran. 84 a)/nqrwpoj ga/r, w(j e)/fhn, a(/ma me\n th=| gene/sei to\ Ai)gu/ption pa/qoj e)/lacen oi)kei=n h(donai=j kai\ a)lghdo/si proserrizwme/noj, au)=qij d' a)poiki/an ste/lletai th\n pro\j kaki/an, h)/dh tou= logismou= pro\j to\ o)xuwpe/steron e)pidedwko/toj kai\ katalamba/nontoj me\n a)mfo/tera, a)gaqo/n te au)= kai\ kako/n, to\ de\ cei=ron ai(roume/nou dia\ to\ polu\ mete/cein tou= qnhtou=, w(=| 85 to\ kako\n oi)kei=on, e)pei\ kai\ tou)nanti/on tw=| qei/w|, to\ a)gaqo/n. a)ll' ai( me\n fu/sei patri/dej au(=tai, paidikh=j me\n h(liki/aj to\ pa/qoj, Ai)/guptoj, h(bw/shj de\ kaki/a, h( Canani=tij. o( de\ i(ero\j lo/goj, kai/toi safw=j e)pista/- menoj ta\j tou= qnhtou= ge/nouj patri/daj h(mw=n, u(poti/qetai ta\ prakte/a kai\ sunoi/sonta paragge/llwn misei=n ta\ e)/qh kai\ ta\ no/mima kai\ ta\ e)pith- 86 deu/mata au)tw=n e)n oi(=j fhsi: "kai\ ei)=pe ku/rioj pro\j Mwush=n le/gwn: la/lhson toi=j ui(oi=j )Israh\l kai\ e)rei=j pro\j au)tou/j: e)gw\ ku/rioj o( qeo\j u(mw=n: kata\ ta\ e)pithdeu/mata gh=j Ai)gu/ptou, e)n h(=| katoikh/sate e)p' au)th=j, ou) poih/sete: kai\ kata\ ta\ e)pithdeu/mata gh=j Canaa/n, ei)j h(\n e)gw\ ei)sa/gw u(ma=j e)kei=, ou) poih/sete: kai\ toi=j nomi/moij au)tw=n ou) poreu/- sesqe: ta\ kri/mata/ mou poih/sete, kai\ ta\ prosta/gmata/ mou fula/xesqe, poreu/esqe e)n au)toi=j: e)gw\ ku/rioj o( qeo\j u(mw=n. kai\ fula/xesqe pa/nta ta\ prosta/gmata/ mou kai\ ta\ kri/mata/ mou, kai\ poih/sete au)ta/. o( poih/- saj au)ta\ zh/setai e)n au)toi=j: e)gw\ ku/rioj o( qeo\j u(mw=n" #Lev. 18, 1_5$. 87 ou)kou=n h( pro\j a)lh/qeian zwh\ peripatou=nto/j e)stin e)n tai=j tou= qeou= kri/sesi kai\ prosta/xesin, | w(/ste qa/natoj a)\n ei)/h ta\ tw=n a)qe/wn e)pith- deu/mata. tina\ de\ a)qew/rhta pa/qouj kai\ kakiw=n e)stin, e)x w(=n ta\ a)se- 88 bw=n kai\ a)nosiourgw=n plh/qh fu/etai. meta\ dekaeti/an ou)=n th=j pro\j Cananai/ouj metoiki/aj a)xo/meqa th\n )/Agar, e)peidh/per eu)qu\j me\n geno/me- noi logikoi\ th=j fu/sei blabera=j a)maqi/aj kai\ a)paideusi/aj metapoiou/meqa, cro/nw| d' u(/steron kai\ e)n a)riqmw=| telei/w|, deka/di, nomi/mou paidei/aj th=j

Page 11: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

11

w)felei=n duname/nhj ei)j e)piqumi/an e)rco/meqa. 89 To\n de\ peri\ deka/doj lo/gon e)pimelw=j me\n h)kri/bwsan mousi- kw=n pai=dej, u(/mnhse de\ ou) metri/wj o( i(erw/tatoj Mwush=j, a)naqei\j au)th=| ta\ ka/llista, ta\j a)rca/j, ta\j a)parca/j, ta\ tw=n i(ere/wn e)ndelech= dw=ra, th\n tou= Pa/sca diath/rhsin, to\n i(lasmo/n, th\n dia\ penthkontaeti/aj a)/fesi/n te kai\ ei)j ta\j a)rcai/aj lh/xeij e)pa/nodon, th\n kataskeuh\n th=j a)dialu/tou 90 skhnh=j, a)/lla muri/a, w(=n makro\n a)\n ei)/h memnh=sqai. ta\ de\ kai/ria ou) parete/on. au)ti/ka to\n Nw=e h(mi=n-prw=toj d' ou(=toj di/kaioj e)n tai=j i(erai=j a)nerrh/qh grafai=j-a)po\ tou= diaplasqe/ntoj e)k gh=j ei)sa/gei de/katon, ou)k e)niautw=n plh=qoj parasth=sai boulo/menoj, a)lla\ dida/xai safw=j, o(/ti w(/sper deka\j a)riqmw=n tw=n a)po\ mona/doj e)sti\ pe/raj teleio/- taton, ou(/tw to\ di/kaion e)n yuch=| te/leion kai\ pe/raj o)/ntwj tw=n kata\ to\n 91 bi/on pra/xewn. th\n me\n ga\r pollaplasiazome/nhn e)f' e(auth\n tria/da pro\j e)na/tou ge/nesin a)riqmou= polemiwta/thn e)xei=pon oi( crhsmoi/, th\n de\ e)pibebhkui=an mona/da pro\j e)kplh/rwsin deka/doj w(j fi/lhn a)pede/xanto. 92 shmei=on de/: ta\j e)nne/a tw=n basile/wn a)rca/j, h(ni/ka h( e)mfu/lioj a)nerri- pi/sqh sta/sij, tw=n tetta/rwn paqw=n pro\j ta\j pe/nte ai)sqh/seij konisa- me/nwn kai\ po/rqhsin kai\ kataskafh\n kinduneuou/shj tro/pon po/lewj th=j o(/lhj a)nade/cesqai yuch=j, e)kstrateu/saj o( sofo\j )Abraa\m kate/luse de/- 93 katoj e)pifanei/j #Gen. 14$. ou(=toj a)nti\ ceimw=noj galh/nhn kai\ u(gei/an a)nti\ no/sou kai\ zwh/n, ei) dei= ta)lhqe\j ei)pei=n, a)nti\ qana/tou pareskeu/ase, tou= nikhfo/rou qeou= tropaiofo/ron au)to\n a)nadei/xantoj, w(=| kai\ ta\j deka/- 94 taj caristh/ria th=j ni/khj a)nati/qhsi #Gen. 14, 20$. kai\ panto\j me/ntoi tou= e)lqo/ntoj "u(po\ th\n r(a/bdon," le/gw de\ th\n paidei/an, h(me/rou kai\ ti- qasou= qre/mmatoj to\ de/katon a)pokri/netai, no/mou prosta/xei gino/menon "a(/gion" #Lev. 27, 32$, i(/n' e)k pollw=n didaskw/meqa th\n deka/doj pro\j qeo\n oi)keio/thta kai\ th\n tou= e)nne/a a)riqmou= pro\j to\ qnhto\n h(mw=n ge/noj. 95 a)lla\ ga\r ou)k a)po\ zw/|wn | mo/non a)pa/rcesqai deka/taj, a)lla\ kai\ a)po\ tw=n o(/sa e)k gh=j blasta/nei diei/rhtai. "pa=sa" ga/r fhsi "deka/th th=j gh=j a)po\ tou= spe/rmatoj kai\ tou= karpou= tou= xuli/nou e)sti\n a(/gion tw=| kuri/w|: kai\ pa=sa deka/th bow=n kai\ proba/twn, kai\ pa=n o(\ a)\n die/lqh| e)n tw=| a)riqmw=| u(po\ th\n r(a/bdon, to\ de/katon e)/stai a(/gion tw=| kuri/w|" 96 #Lev. 27, 30. 32$. o(ra=|j o(/ti kai\ a)po\ tou= peri\ h(ma=j o)/gkou swmatikou=, o(\j gew/dhj kai\ xu/linoj o)/ntwj e)sti/n, oi)/etai dei=n a)pa/rcesqai; h( ga\r zwh\ kai\ diamonh\ kai\ au)/xhsij kai\ u(gi/eia au)tw=| qei/a| gi/netai ca/riti. o(ra=|j d' o(/ti kai\ a)po\ tw=n e)n h(mi=n au)toi=j zw/|wn a)lo/gwn-tau=ta d' ei)si\n ai)- sqh/seij-pa/lin a)pa/rcesqai diei/rhtai; to\ ga\r o(ra=n kai\ a)kou/ein kai\ o)sfrai/nesqai kai\ geu/esqai, e)/ti de\ a(/ptesqai dwreai\ qei=ai, u(pe\r w(=n eu)- 97 caristhte/on. a)lla\ ga\r ou) mo/non e)pi\ toi=j xuli/noij kai\ ghi/noij sw/matoj o)/gkoij ou)d' e)p' a)lo/goij zw/|oij, tai=j ai)sqh/sesi, to\n eu)erge/thn e)painei=n didasko/meqa, a)lla\ kai\ e)pi\ tw=| nw=|, o(\j kuri/wj ei)pei=n a)/nqrwpo/j e)stin e)n 98 a)nqrw/pw|, krei/ttwn e)n cei/roni kai\ a)qa/natoj e)n qnhtw=|. dia\ tou=to oi)=mai ta\ prwto/toka kaqie/rwse pa/nta, th\n deka/thn, le/gw Leuitikh\n fulh/n, a)ntikatallaxa/menoj pro\j diath/rhsin kai\ fulakh\n o(sio/thtoj kai\ eu)sebei/aj kai\ leitourgiw=n, ai(\ pro\j th\n tou= qeou= timh\n a)nafe/rontai.

Page 12: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

12

to\ ga\r prw=ton kai\ a)/riston e)n h(mi=n au)toi=j o( logismo/j e)sti, kai\ a)/xion ta\j sune/sewj kai\ a)gcinoi/aj katalh/yew/j te kai\ fronh/sewj kai\ tw=n a)/llwn duna/mewn, o(/sai peri\ au)to/n ei)sin, a)parca\j a)natiqe/nai qew=| tw=| 99 th\n eu)fori/an tou= dianoei=sqai parasco/nti. e)nqe/nde o( me\n a)skhtiko\j o(rmhqei\j eu)co/menoj ei)=pe: "pa/ntwn w(=n a)/n moi dw=|j, deka/thn a)podeka- tw/sw soi/" #Gen. 28, 22$, o( de\ crhsmo\j o( meta\ ta\j e)piniki/ouj eu)ca\j a)nagrafei/j, a(\j o( th\n au)tomaqh= kai\ au)todi/dakton lacw\n i(erwsu/nhn poiei=tai Melcisede/k, "e)/dwke ga\r au)tw=|" fhsi/n "deka/thn a)po\ pa/ntwn" #Gen. 14, 20$, a)po\ tw=n kat' ai)/qhsin to\ kalw=j ai)sqa/nesqai, a)po\ tw=n kata\ 100 lo/gon to\ eu)= le/gein, a)po\ tw=n kata\ nou=n to\ eu)= dianoei=sqai. pagka/lwj ou)=n kai\ a)nagkai/wj a(/ma e)n ei)/dei paradihgh/matoj, h(ni/ka th=j ou)rani/ou kai\ qei/aj trofh=j to\ mnhmei=on e)n sta/mnw| crusw=| kaqierou=to, fhsi\n w(j a)/ra "to\ gomo\r to\ de/katon tw=n triw=n me/trwn h)=n" #Exod. 16, 36$. e)n h(mi=n ga\r au)toi=j tri/a me/tra ei)=nai dokei=, ai)/sqhsij, lo/goj, nou=j: ai)sqhtw=n me\n ai)/sqhsij, o)noma/twn de\ kai\ r(hma/twn kai\ tw=n lego- 101 me/nwn o( lo/goj, nohtw=n de\ nou=j. a)f' e(ka/stou dh\ tw=n triw=n me/trwn tou/twn a)parkte/on w(/sper tina\ i(era\n deka/thn, i(/na kai\ to\ le/gein kai\ to\ ai)sqa/nesqai kai\ to\ katalamba/nein a)nupaiti/wj kai\ u(gieinw=j kata\ qeo\n e)xeta/zhtai: to\ ga\r a)lhqino\n kai\ | di/kaion me/tron tou=t' e)sti/, ta\ de\ 102 kaq' h(ma=j yeudh= te kai\ a)/dika. ei)ko/twj ou)=n kai\ e)pi\ tw=n qusiw=n to\ me\n de/katon tou= me/trou th=j semida/lewj toi=j i(erei/oij e)pi\ to\n bwmo\n sunanenecqh/setai #Exod. 29, 40$, o( de\ e)/natoj a)riqmo/j, to\ lei/- 103 yanon tou= deka/tou, par' h(mi=n au)toi=j paramenei=. tou/toij suna/|dei kai\ h( tw=n i(ere/wn e)ndelech\j qusi/a: to\ ga\r de/katon to\ tou= oi)=fi semida/lewj a)ei\ diei/rhtai prosfe/rein au)toi=j #Lev. 6, 20$. e)/maqon ga\r to\n e)/naton u(perbai/nontej ai)sqhto\n dokh/sei qeo\n to\n de/katon kai\ mo/non o)/nta a)yeu- 104 dw=j proskunei=n. e)nne/a ga\r o( ko/smoj e)/lace moi/raj, e)n ou)ranw=| me\n o)ktw/, th/n te a)planh= kai\ e(pta\ ta\j peplanhme/naj e)n ta/xesi ferome/naj tai=j au)tai=j, e)na/thn de\ gh=n su\n u(/dati kai\ a)e/ri: tou/twn ga\r mi/a sugge/- 105 neia tropa\j kai\ metabola\j pantoi/aj decome/nwn. oi( me\n ou)=n polloi\ ta\j e)nne/a tau/taj moi/raj kai\ to\n page/nta ko/smon e)x au)tw=n e)ti/mhsan, o( de\ te/leioj to\n u(pera/nw tw=n e)nne/a, dhmiourgo\n au)tw=n, de/katon qeo/n: o(/lon ga\r u(perku/yaj to\ e)/rgon e)po/qei to\n tecni/thn, kai\ i(ke/thj kai\ qe- rapeuth\j e)spou/dazen au)tou= gene/sqai: dia\ tou=to deka/thn e)ndelech= tw=| 106 deka/tw| kai\ mo/nw| kai\ ai)wni/w| o( i(ereu\j a)nati/qhsi. tou=t' e)sti\ kuri/wj ei)pei=n to\ yuciko\n Pa/sca, h( %a)p&o\ panto\j pa/qouj kai\ panto\j ai)sqh- tou= dia/basij pro\j to\ de/katon, o(\ dh\ nohto/n e)sti kai\ qei=on: le/getai ga/r: "deka/th| tou= mhno\j tou/tou labe/twsan e(/kastoj pro/baton kat' oi)ki/an" #Exod. 12, 3$, i(/na a)po\ th=j deka/thj tw=| deka/tw| kaqierwqh=| ta\ qu/mata diathrhqe/nta e)n th=| yuch=| kata\ du/o moi/raj e)k triw=n pefwti- sme/nh|, me/crij a)\n o(/lh di' o(/lwn genome/nh fe/ggoj ou)ra/nion, oi(=a plhsi- fah\j selh/nh kata\ deute/raj e(bdoma/doj parau/xhsin, mh\ mo/non fula/t- tein a)lla\ kai\ i(erourgei=n h)/dh du/nhtai ta\j a)sinei=j kai\ a)mw/mouj proko- 107 pa/j. tou=t' e)sti\n i(lasmo/j-kai\ ga\r ou(=toj deka/th| tou= mhno\j bebai- ou=tai #Lev. 23, 27$, to\n de/katon i(keteuou/shj qeo\n yuch=j kai\ th\n ta-

Page 13: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

13

peino/thta kai\ ou)de/neian tou= genhtou= peri/noian logismou= pepoiqui/aj kai\ ta\j e)n a(/pasi toi=j kaloi=j u(perbola\j kai\ a)kro/thtaj tou= a)genh/tou dedi- dagme/nhj. i(/lewj ou)=n kai\ a)/neu i(ketei/aj i(/lewj eu)qu\j gi/netai toi=j e(au- tou\j kakou=si kai\ suste/llousi kai\ mh\ kauch/sei kai\ oi)h/sei fuswme/noij-, 108 tou=t' e)sti\n a)/fesij #Lev. 25, 9sqq.$, tou=t' e)leuqeri/a pantelh\j yuch=j o(\n e)planh/qh te pla/non a)poseiome/nhj kai\ pro\j th\n a)planh= fu/sin meq- ormizome/nhj kai\ e)pi\ tou\j klh/rouj e)paniou/shj, ou(\j e)/lacen, h(ni/ka lam- pro\n | e)/pnei kai\ tou\j peri\ tw=n kalw=n po/nouj h)/qlei. to/te ga\r au)th\n tw=n a)/qlwn a)ga/menoj o( i(ero\j lo/goj e)ti/mhse, ge/raj e)xai/reton dou/j, 109 klh=ron a)qa/naton, th\n e)n a)fqa/rtw| ge/nei ta/xin. tou=to kai\ )Abraa\m o( sofo\j i(keteu/ei, mellou/shj e)mpi/prasqai lo/gw| me\n th=j Sodomi/tidoj gh=j, e)/rgw| de\ th=j e)steirwme/nhj ta\ kala\ kai\ tuflh=j to\n logismo\n yuch=j, i(/n', e)a\n eu(reqh=| to\ dikaiosu/nhj mnhmei=on, h( deka/j, e)n au)th=|, tu/ch| tino\j a)mnhsti/aj #Gen. 18, 32$: a)/rcetai me\n ou)=n th=j i(kesi/aj a)po\ tou= th=j a)fe/sewj a)riqmou=, penthkonta/doj, lh/gei de\ ei)j deka/da, th\n teleu- 110 tai/an a)polu/trwsin. a)f' ou(= moi dokei= kai\ Mwush=j meta\ th\n cilia/rcwn kai\ e(katonta/rcwn kai\ penthkonta/rcwn ai(/resin e)pi\ pa=si dekada/rcouj ceirotonei=n #Exod. 18, 25$, i(/n', ei) mh\ du/naito dia\ tw=n presbute/rwn ta/xewn beltiou=sqai o( nou=j, a)lla/ toi dia\ tw=n u(sta/twn 111 kaqai/rhtai. pa/gkalon de\ do/gma kai\ o( tou= filomaqou=j pai=j e)/maqen, h(ni/ka th\n qaumasth\n e)kei/nhn e)pre/sbeue presbei/an, au)tomaqei= sofw=| proxenw=n oi)keiota/thn a)reth/n, e)pimonh/n. "de/ka ga\r kamh/louj lamba/- nei," th\n deka/doj, le/gw de\ paidei/aj o)rqh=j, a)na/mnhsin, a)po\ pollw=n 112 a)pei/rwn me\n ou)=n tou= kuri/ou mnhmw=n. "lamba/nei de\ kai\ tw=n a)gaqw=n e)kei/nou" #Gen. 24, 10$ dh=lon w(j ou)k a)/rguron ou)de\ cruso\n h)/ tina a)/lla tw=n e)n u(/laij fqartai=j-th\n ga\r a)gaqou= pro/srhsin ou)de/pote tou/toij e)pefh/mise Mwush=j-, a)lla\ ta\ gnh/sia, a(\ dh\ yuch=j e)sti mo/na, e)fodia/zetai kai\ e)mporeu/etai, didaskali/an, prokoph/n, spoudh/n, 113 po/qon, zh=lon, e)nqousiasmou/j, profhtei/aj, tou= katorqou=n e)/rwta: oi(=j e)mmeletw=n kai\ e)naskou/menoj, o(/tan w(/sper e)k pela/gouj e)normi/zesqai lime/ni me/llh|, lh/yetai du/o me\n e)nw/tia, a)na\ dracmh\n o(lkh/n, ye/lia de\ de/ka crusw=n e)pi\ ta\j cei=raj th=j proxenoume/nhj #Gen. 24, 22$. w)\ qeoprepou=j ko/smou, dracmh\n mi/an ei)=nai to\ a)/kousma kai\ mona/da a)rragh= kai\ o(lko\n fu/sei-a)koh\n ga\r ou)deni\ scola/zein e)mprepe/j, o(/ti mh\ lo/gw| e(ni/, o(\j a)\n ta\j tou= e(no\j a)reta\j kai\ mo/nou qeou= kalw=j diexe/rch- tai-, de/ka de\ crusw=n ta\ e)gceirh/mata: pra/xeij ga\r ai( kata\ sofi/an telei/oij a)riqmoi=j bebaiou=ntai, kai\ e)/stin e(ka/sth timiwte/ra crusou=. 114 toiau/th ti/j e)sti kai\ h( a)risti/ndhn e)pikriqei=sa tw=n a)rco/ntwn ei)sfora/, h(\n e)poih/santo, h(ni/ka h( yuch\ kataskeuasqei=sa u(po\ filoso- fi/aj i(eroprepw=j ta\ e)gkai/nia h)=gen au)th=j eu)caristou=sa tw=| didaska/lw| kai\ u(fhghth=| qew=|. "qui/ skhn ga\r de/ka crusw=n plh/rh qumia/matoj a)nati/qhsin" #Num. 7, 14$, i(/na ta\j u(po\ fronh/sewj kai\ pa/shj a)reth=j 115 a)nadidome/naj au)/raj o( mo/noj e)pikri/nh| sofo/j. e)peida\n de\ do/xwsin ei)=nai proshnei=j, to\ e)fu/mnion | a)/|setai Mwush=j le/gwn: "w)sfra/nqh ku/rioj o)smh\n eu)wdi/aj" #Gen. 8, 21$, to\ o)sfranqh=nai tiqei\j e)pi\ tou= sunaine/-

Page 14: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

14

sai: ou) ga\r a)nqrwpo/morfoj ou)de\ mukth/rwn h)/ tinwn a)/llwn o)rganikw=n 116 merw=n crei=oj. proi w\n de\ kai\ to\ qei=on e)ndiai/thma, th\n skhnh/n , "de/ka au)lai/aj" #Exod. 26, 1$ e)rei=: to\ ga\r th=j o(/lhj ph=gma sofi/aj a)riqmo\n te/leion ei)/lhce, deka/da: sofi/a de\ au)lh\ kai\ basi/leio/n e)sti tou= 117 panhgemo/noj kai\ mo/nou basile/wj au)tokra/toroj. o( me\n dh\ nohto\j oi)=koj ou(=toj, ai)sqhto\j d' o( ko/smoj e)sti/n, e)pei\ kai\ ta\j au)lai/aj e)k toiou/twn sunu/fhnen, a(\ tw=n tetta/rwn stoicei/wn su/mbola/ e)stin: e)k ga\r bu/ssou kai\ u(aki/nqou kai\ porfu/raj kai\ kokki/nou dhmiourgou=ntai #ibid.$, tetta/- rwn, w(j e)/fhn, a)riqmw=n. su/mbolon de\ gh=j me\n h( bu/ssoj-fu/etai ga\r e)k tau/thj-, a)e/roj de\ o( u(a/kinqoj-me/laj ga\r ou(=toj fu/sei-, u(/datoj de\ h( porfu/ra-to\ ga\r th=j bafh=j ai)/tion e)k qala/tthj, h( o(mwnumou=sa ko/gch-, puro\j de\ to\ ko/kkinon: e)mfere/staton ga\r flogi/. 118 pa/lin ge mh\n Ai)/gupton a)fhnia/sasan, h(ni/ka to\n a)nti/qeon a)pese/- mnune nou=n ta\ para/shma th=j basilei/aj a)nadou=sa au)tw=|, to\n qro/non, to\ skh=ptron, to\ dia/dhma, de/ka plhgai=j kai\ timwri/aij o( tw=n o(/lwn e)pi/tro- 119 poj kai\ khdemw\n nouqetei=. to\n au)to\n de\ tro/pon kai\ )Abraa\m u(piscnei=- tai tw=| sofw=| ou)/te pleio/nwn ou)/te e)latto/nwn, a)lla\ au)to\ mo/non de/ka e)qnw=n a)pw/leian kai\ pantelh= fqora\n e)rga/sesqai kai\ th\n tw=n a)naire- qe/ntwn cw/ran dw/sein toi=j e)ggo/noij au)tou= #Gen. 15, 18_20$, panta- cou= deka/di kai\ pro\j e)/painon kai\ pro\j yo/gon kai\ pro\j timh\n kai\ pro\j 120 ko/lasin katacrh=sqai dikaiw=n. kai/toi ti/ tou/twn memnh/meqa; th\n ga\r i(era\n kai\ qei/an nomoqesi/an de/ka toi=j su/mpasi lo/goij Mwush=j a)nage/gra- fen: ou(=toi de/ ei)si qesmoi/, tw=n kata\ me/roj a)pei/rwn no/mwn genika\ ke- fa/laia, r(i/zai kai\ a)rcai\ %ka&i\ phgai\ a)e/naoi diatagma/twn prosta/xeij kai\ a)pagoreu/seij perieco/ntwn e)p' w)felei/a| tw=n crwme/nwn. 121 Ei)ko/twj ou)=n meta\ dekaeti/an th=j ei)j Cananai/wn gh=n a)fi/xewj h( pro\j th\n )/Agar koinwni/a gi/netai: ou) ga\r eu)qu\j logikoi\ geno/menoi pladw/shj e)/ti th=j dianoi/aj o)recqh=nai paidei/aj th=j e)gkukli/ou duna/meqa, a)ll' e)peida\n su/nesin kai\ a)gci/noian krataiwsa/menoi mhke/ti kou/fh| kai\ e)pipolai/w|, a)lla\ bebai/a| kai\ pagi/a| gnw/mh| peri\ a(pa/ntwn crw/meqa. 122 dio\ ta)ko/louqon prosufai/netai | to\ "ei)sh=lqe pro\j )/Agar" #Gen. 16, 4$: h)=n ga\r a(rmo/tton tw=| manqa/nonti pro\j e)pisth/mhn dida/skalon foita=n, i(/na a)nadidacqh=| ta\ prosh/konta a)nqrw/pou fu/sei paideu/mata. nuni\ me\n o( gnw/rimoj ei)j didaska/lou badi/zwn ei)sa/getai: proektre/cei de\ polla/- kij e)xoiki/sasa fqo/non a)f' e(auth=j kai\ tou\j e)/contaj eu)fuw=j e)pispa=tai. 123 th\n gou=n a)reth/n, Lei/an, e)/stin i)dei=n proapantw=san kai\ le/gousan tw=| a)skhth=|: "pro\j me\ ei)seleu/sh| sh/meron" #Gen. 30, 16$, h(ni/ka e)kei=noj a)gro/qen e)panh/|ei. pou= ga\r w)/feilen %ei)&selqei=n o( tw=n e)pisth/mhj sper- ma/twn kai\ futw=n e)pimelhth/j, o(/ti mh\ pro\j th\n gewrghqei=san a)reth/n; 124 e)/sti d' o(/te kai\ a)popeirwme/nh tw=n foithtw=n, w(j e)/cousi proqu- mi/aj kai\ spoudh=j, ou)c u(panta=| me/n, e)gkaluyame/nh de\ to\ pro/swpon w(/sper Qa/mar e)pi\ trio/dou kaqe/zetai, po/rnhj do/xan parascou=sa toi=j o(dw=| badi/zousin #Gen. 38, 14. 15$, i(/na oi( perie/rgwj e)/contej a)nakalu/- yantej a)nafh/nwsi kai\ kataqea/swntai to\ a)/yauston kai\ a)mi/anton kai\ 125 parqe/nion o)/ntwj ai)dou=j kai\ swfrosu/nhj e)kprepe/staton ka/lloj. ti/j

Page 15: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

15

ou)=n o( e)xetastiko\j kai\ filomaqh\j kai\ mhde\n a)/skepton kai\ a)diereu/nhton tw=n e)gkekalumme/nwn pragma/twn paralipei=n a)xiw=n e)stin, o(/ti mh\ o( a)rcistra/thgoj kai\ basileu\j kai\ tai=j pro\j qeo\n o(mologi/aij e)mme/nwn te kai\ cai/rwn, o)/noma )Iou/daj; "e)xe/kline" ga/r fhsi "pro\j au)th\n th\n o(do\n kai\ ei)=pen: e)/aso/n me ei)selqei=n pro\j se/" #ibid. 16$-a)ll' ou)k e)/melle parabia/zesqai-kai\ skopei=n, ti/j te h( e)gkekalumme/nh du/nami/j e)sti 126 kai\ e)pi\ ti/ pareskeu/astai. meta\ toi/nun to\ ei)selqei=n ge/graptai "kai\ sune/labe" #ibid. 18$ kai\ to\ "ti/j" r(htw=j ou) memh/nutai: sullamba/nei ga\r kai\ sunarpa/zei h( me\n te/cnh to\n manqa/nonta e)rwtikw=j e)/cein a)na- pei/qousa e(auth=j, o( de\ manqa/nwn th\n dida/skousan, o(po/te filomaqh\j 127 ei)/h. polla/kij de/ tij tw=n me/saj e)pisth/maj u(fhgoume/nwn gnwri/mou tucw\n eu)fuou=j hu)/chsen e)pi\ th=| didaskali/a| mo/noj u(polabw\n tw=| foithth=| gegone/nai th=j eu)maqi/aj ai)/tioj, kai\ metewri/saj kai\ fush/saj e(auto\n u(yaucenei= kai\ ta\j o)fru=j eu)= ma/la a)naspa/saj tetu/fwtai kai\ para\ tw=n boulome/nwn sundiatri/bein pa/mpolla ai)tei=: ou(\j d' a)\n ai)/sqhtai pe/nhtaj me/n, diyw=ntaj de\ paidei/aj, a)postre/fetai, w(/sper qhsauro/n tina sofi/aj 128 mo/noj a)neurhkw/j. tou=t' e)sti\ to\ "e)n gastri\ e)/cein", oi)dei=n kai\ tetu- fw=sqai kai\ o)/gkon plei/ona tou= metri/ou peribeblh=sqai, di' w(=n kai\ th\n kuri/an tw=n me/swn e)pisthmw=n, a)reth/n, e)/doxa/n tinej a)tima/zein, e)pi/timon 129 ou)=san e)x e(auth=j. o(/sai me\n ou)=n yucai\ meta\ fronh/sewj kuoforou=si pragma/twn ti/ktousin o(/mwj, ta\ sugkecume/na diakri/nousai kai\ | diaste/l- lousai, kaqa/per h( (Rebe/kka-labou=sa ga\r e)n gastri\ tw=n dittw=n dianoi/aj e)qnw=n e)pisth/mhn, a)reth=j te kai\ kaki/aj, eu)toki/a| crwme/nh th\n e(kate/rou fu/sin diaste/llei te kai\ diakri/nei #Gen. 25, 23$-: o(/sai de\ a)/neu fronh/sewj, h)\ a)mbli/skousin h)\ du/serin kai\ sofisth\n ba/llonta kai\ toxeu/- 130 onta #Gen. 21, 20$ h)\ ballo/menon kai\ toxeuo/menon a)poku/ousi. kai\ mh/- pote ei)ko/twj: ai( me\n ga\r lamba/nein, ai( de\ e)/cein e)n gastri\ oi)/ontai, pammege/qouj %ou)/sh&j diafora=j. ai( me\n ga\r e)/cein nomi/zousai th\n ai(/re- sin kai\ ge/nesin e(autai=j e)pigra/fousai semnomuqou=sin, ai( de\ lamba/nein a)xiou=sai to\ me\n mhde\n oi)kei=on e)x e(autw=n e)/cein sunomologou=si, ta\ de\ spe/rmata kai\ ta\j gona\j e)/xwqen a)rdome/naj katalamba/nousai kai\ qauma/zousai to\n dido/nta kako\n me/giston, filauti/an, a)gaqw=| telei/w|, qeo- 131 sebei/a|, diwqou=ntai. tou=ton to\n tro/pon kai\ ta\ nomoqetikh=j th=j para\ a)nqrw/poij kateblh/qh spe/rmata: "h)=n ga/r tij" fhsi/n "e)k th=j fulh=j Leui/, o(\j e)/labe tw=n qugate/rwn tw=n Leui/, kai\ e)/scen au)th/n. kai\ e)n gastri\ e)/labe kai\ e)/teken a)/rren: i)do/ntej de\ au)to\ a)stei=on o)\n e)ske/pasan au)to\ mh=naj 132 trei=j" #Exod. 2, 1. 2$. ou(=to/j e)sti Mwush=j, o( kaqarw/tatoj nou=j, o( a)stei=oj o)/ntwj, o( nomoqetikh\n o(mou= kai\ profhtei/an e)nqousiw/sh| kai\ qeo- forh/tw| sofi/a| labw/n, o(\j ge/noj w)\n th=j Leuitikh=j fulh=j kai\ ta\ pro\j 133 patro\j kai\ ta\ pro\j mhtro\j a)mfiqalh\j th=j a)lhqei/aj e)/cetai. me/giston de\ e)pa/ggelma tou= gena/rcou th=j fulh=j e)sti tau/thj: qarrei= ga\r le/gein, o(/ti au)to/j moi mo/noj e)sti\ qeo\j timhte/oj #Exod. 20, 3$, a)/llo d' ou)de\n tw=n met' au)to/n, ou) gh=, ou) qa/lassa, ou) potamoi/, ou)k a)e/roj fu/sij, ou) pneuma/twn ou)c w(rw=n metabolai/, ou) zw/|wn ou) futw=n i)de/ai, ou)c h(/lioj, ou) selh/nh, ou)k a)ste/rwn plh=qoj e)n ta/xesin e)narmoni/oij peripolou/ntwn,

Page 16: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

16

134 ou)c o( su/mpaj ou)rano/j te kai\ ko/smoj. mega/lhj kai\ u(perfuou=j yuch=j to\ au)/chma, ge/nesin u(perku/ptein kai\ tou\j o(/rouj au)th=j u(perba/llein kai\ mo/nou tou= a)genh/tou perie/cesqai kata\ ta\j i(era\j u(fhgh/seij, e)n ai(=j diei/- rhtai "e)/cesqai au)tou=" #Deut. 30, 20$. toiga/rtoi toi=j e)come/noij kai\ a)diasta/twj qerapeu/ousin a)ntidi/dwsi klh=ron au(to/n. e)ggua=tai de/ mou th\n u(po/scesin lo/gion, e)n w(=| le/getai: "ku/rioj au)to\j klh=roj au)tou=" 135 #Deut. 10, 9$. ou(/twj e)n gastri\ lamba/nousai ma=llon h)\ e)/cousai ai( yucai\ ti/ktein pefu/kasi. kaqa/per d' oi( sw/matoj o)fqalmoi\ polla/kij me\n a)mudrw=j polla/kij de\ thlaugw=j o(rw=si, to\n au)to\n tro/pon kai\ to\ th=j yuch=j o)/mma tote\ me\n u(posugkecume/naj kai\ a)dh/louj tote\ de\ kaqa- 136 ra\j kai\ trana\j de/cetai ta\j a)po\ tw=n pragma/twn | i)dio/thtaj. h( me\n ou)=n a)safh\j kai\ a)dhloume/nh prosbolh\ e)/oike tw=| mh/pw kata\ gastro\j e)mbru/w| diatupwqe/nti, h( de\ e)nargh\j kai\ tranh\ ma/lista tw=| diapeplaj- me/nw| kai\ kaq' e(/kaston tw=n e)nto/j te kai\ e)kto\j merw=n tetecniteume/nw| 137 kai\ th\n a(rmo/ttousan i)de/an a)peilhfo/ti. no/moj de\ e)pi\ tou/toij e)gra/fh pa/nu kalw=j kai\ sumfero/ntwj teqei\j ou(=toj: "e)a\n macome/nwn a)ndrw=n du/o pata/xh| tij gunai=ka e)n gastri\ e)/cousan kai\ e)xe/lqh| to\ paidi/on au)- th=j mh\ e)xeikonisme/non, e)pizh/mion zhmiwqh/setai: kaq' o(/ ti a)\n e)piba/lh| o( a)nh\r th=j gunaiko/j, dw/sei meta\ a)xiw/matoj: e)a\n de\ e)xeikonisme/non h)=|, dw/sei yuch\n a)nti\ yuch=j" #Exod. 21, 22. 23$. ou) ga\r h)=n o(/moion, te/- leio/n te kai\ a)tele\j dianoi/aj e)/rgon diafqei=rai, ou)de\ ei)kazo/menon kai\ 138 katalambano/menon, ou)de\ e)lpizo/menon kai\ h)/dh u(pa/rcon. dia\ tou=to o(/pou me\n e)piti/mion a)/dhlon e)p' a)dh/lw| pra/gmati, o(/pou de\ w(risme/non e)pi\ te- lei/w| nomoqetei=tai, telei/w| de\ ou)ci\ tw=| pro\j a)reth/n, a)lla\ tw=| kata/- tina te/cnhn tw=n a)nepilh/ptwn genome/nw|: kuoforei= ga\r au)to\ ou)c h( la- bou=sa, a)ll' h( e)n gastri\ e)/cousa, oi)/hsin pro\ a)tufi/aj e)paggellome/nh. kai\ ga\r a)mh/canon a)mbli/skein th\n e)n gastri\ labou=san, e)pei\ to\ futo\n u(po\ tou= spei/rantoj e)mprepe\j telesforei=sqai: th\n de\ e)/cousan ou)k a)noi/keion, a(/te no/sw| cwri\j i)atrou= kateschme/nhn. 139 Mh\ nomi/sh|j de\ th\n )/Agar le/gesqai e(auth\n o(ra=n e)n gastri\ e)/cousan dia\ tou= "i)dou=sa o(/ti e)n gastri\ e)/cei" #Gen. 16, 4$, a)lla\ th\n kuri/an au)th=j Sa/rran. kai\ ga\r u(/steron au(/th peri\ e(auth=j fhsin: 140 "i)dou=sa o(/ti e)n gastri\ e)/cei, h)tima/sqhn e)nw/pion au)th=j" #ibid. 5$. dia\ ti/; o(/ti ai( me/sai te/cnai, kai\ ei) ta\ kaq' au(ta/j, w(=n ei)sin e)gku/monej, o(rw=sin, a)lla/ toi pa/ntwj a)mudrw=j o(rw=sin, a)ll' e)pisth=mai thlaugw=j kai\ sfo/dra e)nargw=j katalamba/nousin: e)pisth/mh ga\r ple/on e)sti\ te/cnhj, 141 to\ be/baion kai\ a)meta/ptwton u(po\ lo/gou proseilhfui=a. te/cnhj me\n ga\r o(/roj ou(=toj: su/sthma e)k katalh/yewn suggegumnasme/nwn pro/j ti te/loj eu)/crhston, tou= eu)crh/stou dia\ ta\j kakotecni/aj u(giw=j prostiqeme/nou: e)pisth/mhj de/: kata/lhyij a)sfalh\j kai\ be/baioj, a)meta/ptwtoj u(po\ lo/gou. 142 mousikh\n me\n ou)=n kai\ grammatikh\n kai\ ta\j suggenei=j kalou=men te/cnaj -kai\ ga\r oi( a)potelou/menoi di' au)tw=n tecni=tai le/gontai mousikoi/ te kai\ grammatikoi/-, filosofi/an de\ kai\ ta\j a)/llaj a)reta\j e)pisth/maj kai\ tou\j e)/contaj au)ta\j e)pisth/monaj: | fro/nimoi ga/r ei)si kai\ sw/fronej kai\ filo/sofoi, w(=n ou)de\ ei(=j e)n toi=j th=j diapeponhme/nhj e)pisth/mhj sfa/lletai

Page 17: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

17

do/gmasi, kaqa/per oi( proeirhme/noi e)n toi=j tw=n me/swn tecnw=n qewrh/- 143 masin. w(/sper ga\r o)fqalmoi\ me\n o(rw=sin, o( de\ nou=j di' o)fqalmw=n thlauge/steron, kai\ a)kou/ei me\n w)=ta, o( de\ nou=j di' w)/twn a)/meinon, kai\ o)sfrai/nontai me\n oi( mukth=rej, h( de\ yuch\ dia\ r(inw=n e)narge/steron, kai\ ai( a)/llai ai)sqh/seij tw=n kaq' au(ta\j a)ntilamba/nontai, kaqarw/teron de\ kai\ ei(likrine/steron h( dia/noia-kuri/wj ga\r ei)pei=n h(/d' e)sti\n o)fqal- mo\j me\n o)fqalmw=n, a)koh\ de\ a)koh=j kai\ e(ka/sthj tw=n ai)sqh/sewn ai)/sqh- sij ei(likrineste/ra, crwme/nh me\n e)kei/naij w(j e)n dikasthri/w| u(phre/tisi, dika/zousa d' au)th\ ta\j fu/seij tw=n u(pokeime/nwn, w(j toi=j me\n sunainei=n, ta\ de\ a)postre/fesqai-, ou(/twj ai( me\n lego/menai me/sai te/cnai tai=j kata\ to\ sw=ma duna/mesin e)oikui=ai toi=j qewrh/masin e)ntugca/nousi kata/ tinaj a(pla=j e)pibola/j, a)kribe/steron de\ e)pisth=mai kai\ su\n e)xeta/sei peritth=|. 144 o(\ ga\r nou=j pro\j ai)/sqhsin, tou=t' e)pisth/mh pro\j te/cnhn e)sti/: kaqa/per ga\r ai)/sqhsi/j tij ai)sqh/sewn, w(j e)le/cqh pro/teron, e)sti\n h( yuch/ *** e)kei/nwn me\n ou)=n e(ka/sth mikra\ a)/tta tw=n e)n th=| fu/sei parespa/sato, peri\ a(\ ponei=tai kai\ pragmateu/etai, gramma\j me\n gewmetri/a, fqo/ggouj de\ mousikh/, filosofi/a de\ pa=san th\n tw=n o)/ntwn fu/sin: u(/lh ga/r e)stin au)th=j o(/de o( ko/smoj kai\ pa=sa h( tw=n o)/ntwn o(rath/ te kai\ a)o/ratoj ou)- 145 si/a. ti/ ou)=n qaumasto/n, ei) h( ta\ o(/la kaqorw=sa qea=tai kai\ ta\ me/rh, kai\ a)/meinon e)kei/nwn, a(/te o)fqalmoi=j mei/zosi kai\ o)xuderkeste/roij e)nom- matwqei=sa; ei)ko/twj ou)=n h( kuri/a filosofi/a th\n me/shn paidei/an, th\n qerapaini/da au)th=j, e)gku/mona qea/setai ma=llon h)\ e(auth\n e)kei/nh. 146 kai/toi g' ou)de\ tou=to/ tij a)gnoei=, o(/ti pa/saij tai=j kata\ me/roj ta\j a)rca\j kai\ ta\ spe/rmata, e)x w(=n a)nablastei=n e)/doxe ta\ qewrh/- mata, filosofi/a dedw/rhtai. i)so/pleura ga\r kai\ skalhna\ ku/klouj te kai\ polugw/nia kai\ ta\ a)/lla sch/mata gewmetri/a prosexeu=re, shmei/ou de\ kai\ grammh=j kai\ e)pifanei/aj kai\ stereou= fu/sin, a(\ dh\ r(i/zai kai\ 147 qeme/lioi tw=n lecqe/ntwn ei)si/n, ou)ke/ti gewmetri/a. po/qen ga\r au)th=| le/- gein o(rizome/nh|, o(/ti shmei=on me/n e)stin ou(= me/roj ou)de/n, grammh\ de\ mh=- koj a)plate/j, e)pifa/neia de\ o(\ mh=koj kai\ pla/toj mo/non e)/cei, stereo\n de\ o(\ ta\j trei=j e)/cei diasta/seij, mh=koj, pla/toj, ba/qoj; tau=ta ga\r a)na/- 148 keitai filosofi/a| kai\ h( peri\ o(/rwn pragmatei/a pa=sa tw=| filoso/fw|. to/ ge mh\n gra/fein kai\ a)naginw/skein grammatikh=j th=j a)teleste/raj e)pa/g- gelma, h(\n paratre/ponte/j tinej grammatistikh\n kalou=si, th=j de\ teleio- te/raj a)na/ptuxij tw=n para\ poihtai=j te kai\ suggrafeu=sin. | e)peida\n ou)=n peri\ tw=n tou= lo/gou diexe/rcwntai merw=n, to/te ou) ta\ filosofi/aj eu(rh/- 149 mata paraspw=ntai/ te kai\ parergolabou=si; tau/thj ga\r i)/dion e)xeta/zein, ti/ su/ndesmoj, ti/ o)/noma, ti/ r(h=ma, ti/ koino\n o)/noma, ti/ i)/dion, ti/ e)llipe\j e)n lo/gw|, ti/ plh=rej, ti/ a)pofanto/n, ti/ e)rw/thma, ti/ pu/sma, ti/ periekti- ko/n, ti/ eu)ktiko/n, ti/ a)ratiko/n: ta\j ga\r peri\ au)totelw=n kai\ a)xiwma/twn 150 kai\ kathgorhma/twn pragmatei/aj h(/d' e)sti\n h( sunqei=sa. h(mi/fwnon de\ h)\ fwnh=en h)\ pantelw=j a)/fwnon stoicei=on i)dei=n, kai\ pw=j e(/kaston tou/twn ei)/wqe le/gesqai, kai\ pa=sa h( peri\ fwnh=j kai\ stoicei/wn kai\ tw=n tou= lo/gou merw=n i)de/a ou) filosofi/a| pepo/nhtai kai\ kath/nustai; bracei/aj d' w(/sper a)po\ ceima/rrou spa/santej liba/daj kai\ bracute/raij tai=j e(autw=n

Page 18: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

18

yucai=j e)napoqli/yantej to\ klape\n oi( fw=rej ou)k e)ruqriw=si profe/rontej w(j i)/dion. 151 Ou(= ca/rin fruatto/menoi th=j kuri/aj, h(=| to\ ku=roj o)/ntwj kai\ h( tw=n qewroume/nwn a)na/keitai bebai/wsij, a)logou=si. sunaisqome/nh de\ au(/th th=j o)ligwri/aj tou/twn e)le/gxei kai\ meta\ parrhsi/aj fh/sei: a)dikou=mai 152 kai\ paraspondou=mai to/ ge e)f' u(mi=n o(mologi/aj parabai/nousin. a)f' ou(= ga\r e)nekolpi/sasqe ta\ propaideu/mata, th=j e)mh=j qerapaini/doj ta\ e)/ggona, th\n me\n w(j gameth\n e)xetimh/sate, e)me\ de\ ou(/twj a)pestra/fhte, w(j mhde\ pw/pote e)j tau)to\n e)lqo/ntej. a)ll' i)/swj e)gw\ me\n tau=ta peri\ u(mw=n u(pei/lhfa, e)k th=j fanera=j pro\j th\n oi)ke/tin o(mili/aj th\n a)/dhlon pro\j e)me\ au)th\n a)llotri/wsin tekmairome/nh: ei) d' u(mei=j e)nanti/wj h)\ w(j u(pei/lhfa dia/keisqe, gnw=nai me\n a)mh/canon e(te/rw|, r(a/|dion de\ mo/nw| qew=|. 153 dio/per oi)kei/wj e)rei=: "kri/nai o( qeo\j a)na\ me/son e)mou= kai\ sou=" #Gen. `16, 5$, ou) prokategnwkui=a w(j h)dikhko/toj, a)ll' e)ndoia/zousa w(j ta/c' a)\n i)/swj kai\ katorqou=ntoj: o(/per a)yeudw=j ou)k ei)j makra\n a)nafai/netai di' w(=n a)pologou/menoj kai\ to\n e)ndoiasmo\n au)th=j e)xiw/meno/j fhsin: "i)dou\ h( paidi/skh e)n tai=j cersi/ sou, crw= au)th=|, w(j a)/n soi a)resto\n h)=|" 154 #Gen. 16, 6$. kai\ ga\r o( paidi/skhn ei)pw\n a)mfo/tera o(mologei=, to/ te dou/lhn kai\ to\ nhpi/an ei)=nai-to\ ga\r th=j paidi/skhj o)/noma e(kate/rw| tou/twn e)farmo/zei-, sunomologei= de\ pa/ntwj eu)qu\j kai\ ta)nanti/a, th=| me\n nhpi/a| th\n telei/an, th=| de\ dou/lh| th\n kuri/an, mononou\ bow=n a)/nti- kruj, o(/ti th\n me\n e)gku/klion paidei/an kai\ w(j newte/ran kai\ w(j qerapai- ni/da a)spa/zomai, th\n de\ e)pisth/mhn kai\ fro/nhsin w(j telei/an kai\ de/spoi- 155 nan e)kteti/mhka. to\ de\ "e)n tai=j cersi/ sou" dhloi= me\n to\ u(pocei/rio/j e)sti/ soi. shmai/nei de\ kai\ toiou=ton e(/teron: ta\ me\n th=j dou/lhj ei)j cei=raj | a)fiknei=tai sw/matoj-swmatikw=n ga\r o)rga/nwn kai\ duna/mewn ta\ e)gku/klia crei=a-, ta\ de\ th=j kuri/aj ei)j yuch\n e)/rcetai: logismoi=j 156 ga\r ta\ kata/ te fro/nhsin kai\ e)pisth/mhn a)nati/qetai. w(/sq' o(/sw| duna- tw/teron kai\ drastikw/teron kai\ toi=j o(/loij krei=tton dia/noia ceiro/j e)sti, tosou/tw| th=j e)gkukli/ou mousikh=j e)pisth/mhn kai\ fro/nhsin qaumasiwte/- ran ei)=nai neno/mika kai\ diafero/ntwj e)kteti/mhka. labou=sa ou)=n, w)= kai\ u(pa/rcousa kai\ pro\j e)mou= nomizome/nh kuri/a, th\n e)mh\n a(/pasan paidei/an 157 w(j qerapaini/di crw=, "w(j eu)a/resto/n soi." to\ de\ soi\ eu)a/reston ou)k a)gnow= o(/ti pa/ntwj e)sti\n a)gaqo/n, ei) kai\ mh\ proshne/j, kai\ w)fe/limon, ei) kai\ makra\n tou= h(de/oj a)fe/sthken. a)gaqo\n de\ kai\ w)fe/limon toi=j e)le/g- cou deome/noij nouqesi/a, o(\ e(te/rw| o)no/mati ka/kwsin o( i(ero\j mhnu/ei lo/goj. 158 Dio/per e)pife/rei: "kai\ e)ka/kwsen au)th\n" #Gen. 16, 6$, i)/son tw=| e)nouqe/thse kai\ e)swfro/nise. lusitele\j ga\r sfo/dra toi=j e)n a)dei/a| kai\ e)keceiri/a|, kaqa/per i(/ppoij a)fhniastai=j, o)xu\ ke/ntron, e)pei\ 159 ma/stigi mo/lij kai\ a)gwgh=| damasqh=nai kai\ tiqaseuqh=nai du/nantai. h)\ ta\ prokei/mena a)=qla ou)c o(ra=|j toi=j a)nepiplh/ktoij; lipw=sin, eu)ru/nontai, piai/nontai, lampro\n pne/ousin: ei)=ta ai)/rontai ta\ a)sebei/aj, oi( pana/qlioi kai\ barudai/monej, oi)ktra\ brabei=a, %e)p'& a)qeo/thti khrutto/menoi kai\ stefanou/menoi. dia\ ga\r th\n lei/wj r(e/ousan eu)tuci/an u(pe/labon e(autou\j

Page 19: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

19

ei)=nai tou\j u(pargu/rouj kai\ u(pocru/souj qeou/j, nomi/smatoj kekibdhleume/- 160 nou to\n tro/pon, tou= a)lhqinou= kai\ o)/ntwj o)/ntoj e)klaqo/menoi. marturei= de\ kai\ Mwush=j e)n oi(=j fhsin: "e)lipa/nqh, e)pacu/nqh, e)platu/nqh kai\ e)gkate/lipe qeo\n to\n poih/santa au)to/n" #Deut. 32, 15$: w(/ste ei) h( e)pi\ ple/on a)/nesij to\ me/giston kako/n, a)se/beian, w)di/nei, tou)nanti/on h( meta\ no/mou ka/kwsij a)gaqo\n te/leion a)poti/ktei, th\n a)oi/dimon nouqesi/an. 161 e)nqe/nde o(rmhqei\j kai\ th=j prw/thj e(orth=j to\ su/mbolon "a)/rton kakw/- sewj" ei)=pe #Deut. 16, 3$, ta\ a)/zuma. kai/toi ti/j ou)k oi)=den, o(/ti e(ortai\ kai\ qali/ai peripoiou=sin i(lara\j eu)frosu/naj kai\ eu)qumi/aj, ou) kakw/seij; 162 a)lla\ dh=lon, w(j o)no/mati katake/crhtai po/nou, tou= swfronistou=. ta\ ga\r plei=sta kai\ me/gista tw=n a)gaqw=n a)skhtikai=j a)qlh/sesi kai\ h(bw=si po/noij ei)/wqe perigi/nesqai: yuch=j de\ e(orth\ zh=loj o( tw=n a)ri/stwn kai\ telesfo- rou/menoj po/noj. ou(= ca/rin diei/rhtai kai\ "e)pi\ pikri/dwn ta\ a)/zuma e)sqi/ein" #Exod. 12, 8$ ou)c w(j proseyh/matoj, a)ll' e)peidh\ to\ mh\ oi)dei=n kai\ a)nazei=n tai=j e)piqumi/aij, e)sta/lqai de\ kai\ sunh=cqai pro\j a)hdi/aj oi( polloi\ ti/qentai, pikro\n h(gou/menoi to\ | a)pomaqei=n to\ pa/qoj, o(/per e)sti\n 163 eu)frosu/nh kai\ e(orth\ dianoi/a| fila/qlw|. tau/thj e(/neka/ moi dokei= th=j ai)ti/aj e)n cwri/w|, o(\ ke/klhtai pikri/a, ta\ no/mima a)nadidacqh=nai: h(du\ me\n ga\r to\ a)dikei=n, e)pi/ponon de\ to\ dikaiopragei=n: tou=to de/ e)stin o( a)yeude/statoj no/moj. e)xelqo/ntej, ga/r fhsin, e)k tw=n Ai)guptiakw=n paqw=n "h)=lqon ei)j Merra/, kai\ ou)k h)du/nanto piei=n u(/dwr e)k Merrw=n: pikro\n ga\r h)=n. dia\ tou=to e)pwnoma/sqh to\ o)/noma tou= to/pou e)kei/nou pikri/a. kai\ diego/gguzen o( lao\j kata\ Mwush= le/gontej: ti/ pio/meqa; e)bo/hse de\ Mwush=j pro\j ku/rion, kai\ e)/deixen au)tw=| ku/rioj xu/lon, kai\ e)ne/balen au)to\ ei)j to\ u(/dwr, kai\ e)gluka/nqh to\ u(/dwr. e)kei= e)/qeto au)tw=| dikaiw/mata kai\ kri/seij, ka)kei= au)to\n e)pei/razen" #Exod. 15, 23_25$. 164 h( ga\r a)/dhloj a)po/peira kai\ dokimasi/a th=j yuch=j e)stin e)n tw=| ponei=n kai\ pikrai/nesqai: o(/ph| ga\r talanteu/sei, calepo\n diagnw=nai. oi( me\n ga\r prokamo/ntej a)ne/peson, baru\n a)nti/palon h(ghsa/menoi to\n po/non, kai\ ta\j cei=raj u(p' a)sqenei/aj w(/sper a)peirhko/tej a)qlhtai\ kaqh=kan, palin- 165 dromei=n ei)j Ai)/gupton e)pi\ th\n a)po/lausin tou= pa/qouj e)gnwko/tej. oi( de\ ta\ fobera\ kai\ deina\ th=j e)rh/mhj pa/nu tlhtikw=j kai\ e)rrwme/nwj a)na- deco/menoi to\n a)gw=na tou= bi/ou dih/qlhsan a)dia/fqoron kai\ a)h/tthton fula/xantej kai\ tw=n th=j fu/sewj a)nagkai/wn katexanasta/ntej, w(j pei=nan, di/yoj [r(i=go]j, kru/oj, qa/lpoj, o(/sa tou\j a)/llouj ei)/wqe doulou=sqai, kata\ 166 pollh\n i)scu/oj periousi/an u(pa/gesqai. ai)/tion de\ e)ge/neto ou) yilo\j o( po/noj, a)lla\ su\n tw=| glukanqh=nai: le/gei ga/r: "e)gluka/nqh to\ u(/dwr," gluku\j de\ kai\ h(du\j po/noj e(te/rw| o)no/mati filoponi/a kalei=tai. to\ ga\r e)n po/nw| gluku\ e)/rwj e)sti\ kai\ po/qoj kai\ zh=loj kai\ fili/a tou= kalou=. 167 mhdei\j ou)=n th\n toiau/thn ka/kwsin a)postrefe/sqw, mhd' "a)/rton kakw/- sewj" nomisa/tw pote\ le/gesqai th\n e(orth=j kai\ eu)frosu/nhj tra/pezan e)pi\ bla/bh| ma=llon h)\ w)felei/a|: tre/fetai ga\r toi=j paidei/aj do/gmasin h( 168 nouqetoume/nh yuch/. to\ a)/zumon pe/mma tou=to ou(/twj e)sti\n i(ero/n, w(/ste crhsmoi=j proste/taktai dw/deka a)/rtouj a)zu/mouj tai=j fulai=j i)sari/qmouj protiqe/nai e)pi\ th=j e)n toi=j a)du/toij crush=j trape/zhj

Page 20: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

20

169 #Exod. 25, 29$, kai\ kalou=ntai proqe/sewj. kai\ no/mw| de\ a)pei/rhtai pa=san zu/mhn kai\ pa=n me/li prosfe/rein tw=| bwmw=| #Lev. 2, 11$: calepo\n ga\r h)\ ta\j gluku/thtaj tw=n kata\ to\ sw=ma h(donw=n h)\ ta\j th=j yuch=j a)raia\j kai\ cau/nouj e)pa/rseij kaqierou=n w(j a(/gia, ta\ fu/sei be/bhla kai\ 170 a)ni/era e)x au(tw=n. a)=r' ou)=n ou)k ei)ko/twj e)pisemnuno/menoj o( profh/thj lo/goj, o)/noma Mwush=j, e)rei=: "mnhsqh/sh| pa=san th\n o(do\n h(\n h)/gage/ se ku/rioj o( qeo\j e)n e)rh/mw|, o(/pwj a)\n kakw/sh| se kai\ e)kpeira/sh| se kai\ diagnwsqh=| ta\ e)n kardi/a| sou, ei) fula/xeij e)ntola\j au)tou= h)\ | ou)/: kai\ e)ka/kwse/ se kai\ e)limagco/nhse/ se kai\ e)yw/mise/ se to\ ma/nna, o(\ ou)k h)/|deisan oi( pate/rej sou, i(/na a)naggei/lh| soi, o(/ti ou)k e)p' a)/rtw| mo/nw| zh/setai o( a)/nqrwpoj, a)ll' e)n panti\ r(h/mati e)kporeuome/nw| dia\ sto/matoj 171 qeou=" #Deut. 8, 2. 3$; ti/j ou)=n ou(/twj a)no/sio/j e)stin, w(j u(polabei=n kakwth\n to\n qeo\n kai\ limo/n, oi)/ktiston o)/leqron, e)pa/gonta toi=j a)/neu trofh=j zh=n mh\ duname/noij; a)gaqo\j ga\r kai\ a)gaqw=n ai)/tioj, eu)erge/thj, swth/r, trofeu/j, ploutofo/roj, megalo/dwroj, kaki/an o(/rwn i(erw=n a)pelh- lakw/j: ou(/tw ga\r ta\ gh=j a)/cqh, to/n te )Ada\m kai\ Ka/in, e)fuga/deusen 172 e)k tou= paradei/sou. mh\ paragw/meqa ou)=n tai=j fwnai=j, a)lla\ ta\ di' u(ponoiw=n shmaino/mena skopw=men kai\ le/gwmen, o(/ti to\ me\n "e)ka/kwse" i)/son e)sti\ tw=| e)pai/deuse kai\ e)nouqe/thse kai\ e)swfro/nise, to\ de\ "limw=| pare/balen" ou) siti/wn kai\ potw=n ei)rga/sato e)/ndeian, a)ll' h(donw=n kai\ e)piqumiw=n fo/bwn te kai\ lu/phj kai\ a)dikhma/twn kai\ suno/lwj a(pa/ntwn 173 o(/sa h)\ kakiw=n e)stin h)\ paqw=n e)/rga. marturei= de\ to\ e)pilego/menon e(xh=j: "e)yw/mise/ se to\ ma/nna." a)=ra/ ge to\n th\n a)/ponon kai\ a)talai/- pwron trofh\n di/ca spoudh=j tw=n a)nqrw/pwn ou)k e)k gh=j, w(j e)/qoj, a)nadoqei=san, a)p' ou)ranou= de/, tera/stion e)/rgon, e)p' eu)ergesi/a| tw=n crhsome/nwn parasco/menon a)/xion le/gein limou= kai\ kakw/sewj h)\ tou)nan- 174 ti/on eu)qhni/aj kai\ eu)ethri/aj a)dei/aj te kai\ eu)nomi/aj ai)/tion; a)ll' oi( polloi\ kai\ a)gelai=oi nomi/zousi tou\j lo/goij qei/oij trefome/nouj a)qli/wj kai\ talaipw/rwj zh=n-a)/geustoi ga/r ei)si tou= pantro/fou geu/matoj sofi/aj-, oi( d' %e)n& tai=j eu)paqei/aij kai\ eu)frosu/naij lelh/qasi dia/- 175 gontej. ou(/tw toi/nun h( poia\ ka/kwsij w)fe/limo/n e)stin, w(/ste kai\ to\ tapeino/taton au)th=j, h( doulei/a, me/ga a)gaqo\n neno/mistai. kai\ tau/thn hu)/xato/ tij e)n tai=j i(erai=j a)nagrafai=j path\r ui(w=|, tw=| a)/froni )Hsau= o( 176 a)/ristoj )Isaa/k. ei)=pe ga/r pou: "e)pi\ macai/ra| sou zh/seij, kai\ tw=| a)delfw=| sou douleu/seij" #Gen. 27, 40$, lusitele/staton kri/nwn tw=| po/- lemon a)nt' ei)rh/nhj ai(roume/nw| kai\ w(/sper e)n ma/caij o(ploforou=nti dia\ th\n e)n th=| yuch=| sta/sin kai\ tarach\n u(phko/w| gene/sqai kai\ douleu=sai kai\ e)pita/gmasin, a(/tt' a)\n o( swfrosu/nhj e)rasth\j e)pikeleu/sh|, pa=si pei- 177 qarcei=n. e)nqe/nde moi dokei= tij tw=n foithtw=n Mwuse/wj, o)/noma ei)rh- niko/j, o(\j patri/w| glw/tth| Salomw\n kalei=tai, fa/nai: "paidei/aj qeou=, ui(e/, mh\ o)ligw/rei, kai\ mh\ e)klu/ou u(p' au)tou= e)legco/menoj: o(\n ga\r a)gapa=| ku/rioj e)le/gcei, mastigoi= de\ pa/nta ui(o\n o(\n parade/cetai" #Prov. 3, 11. 12$. ou(/twj a)/ra h( e)pi/plhxij kai\ nouqesi/a kalo\n neno/mistai, | w(/ste di' au)th=j h( pro\j qeo\n o(mologi/a sugge/neia gi/netai. ti/ ga\r oi)- 178 keio/teron ui(w=| patro\j h)\ ui(ou= patri/; a)ll' i(/na mh\ lo/gon e)k lo/gou

Page 21: (ed. P. Wendland)khazarzar.skeptik.net/books/philo/congresg.pdf · 2008. 9. 27. · Library of Ruslan Khazarzar 1 Philo Judaeus De congressu eruditionis gratia (ed. P. Wendland) Philonis

Philo Judaeus. De congressu eruditionis gratia

21

sunei/rontej mhku/nein dokw=men, e)nargesta/thn di/ca tw=n ei)rhme/nwn pi/stin parexo/meqa tou= th\n poia\n ka/kwsin a)reth=j e)/rgon ei)=nai: no/moj ga/r e)sti toiou=toj: "pa=san ch/ran kai\ o)rfano\n ou) kakw/sete: e)a\n de\ kaki/a| kakw/- shte au)tou/j" #Exod. 22, 22$. ti/ le/gei; a)=r' u(po/ tinoj e)/stin a)/llou kakou=- sqai; ei) ga\r kaki/aj e)/rga mo/nhj ai( kakw/seij, peritto\n to\ o(mologou/menon 179 gra/fein, o(\ kai\ di/ca prosqh/khj a)nomologhqh/setai. fh/sei de\ pa/ntwj: oi)=da kai\ u(po\ a)reth=j e)legco/menon kai\ u(po\ fronh/sewj paideuo/menon. dio/per ou) pa=san ka/kwsin e)n ai)ti/a| ti/qemai, a)lla\ th\n me\n dikaiosu/nhj kai\ nomoqetikh=j e)/rgon ou)=san-e)piplh/xei ga\r swfroni/zei-ma/lista qauma/zw, th\n de\ a)frosu/nhj kai\ kaki/aj, blabera\n u(pa/rcousan, a)po- 180 stre/fomai kai\ kaki/zw deo/ntwj. o(/tan ou)=n th\n )/Agar kakoume/nhn u(po\ Sa/rraj a)kou/sh|j, mhde\n tw=n e)n tai=j gunaikei/aij zhlotupi/aij ei)wqo/twn gi/nesqai u(ponoh/sh|j: ou) ga\r peri\ gunaikw=n e)stin o( lo/goj, a)lla\ dia- noiw=n, th=j me\n gumnazome/nhj e)n toi=j propaideu/masi, th=j de\ tou\j a)reth=j a)/qlouj diaqlou/shj.