Nedir?Bismillâh.
Ebubekir Sifil hocanın 2001 yılında yazmış olduğu Üç Aylar Üzerine başlıklı
köşe yazısı sunum haline getirdik.
Bu sunumu göz yormayacak ve rahat okuyuşu sağlayacak şekilde
düzenledik.
Yazının orijinalini okumak için: https://ebubekirsifil.com/uc-aylar-
vesilesiyle/
Görüş, İstek ve Önerilerinizi: [email protected] e-posta adresine
iletebilirsiniz.
Üç Aylar Üzerine
"Üçaylar" diye anılan zaman dilimini idrak etmiş
bulunuyoruz. İçinde birçok mübarek geceyi barındıran
bu zaman dilimi Ramazan'la, Ramazan da Kadir
gecesiyle feyzin, bereketin, kutsiyetin, mağfiret ve
ihsanın zirvesine ulaşır.
Üç Aylar Üzerine
İslam alemine ve insanlığa hayır getirmesini
dilediğimiz bu zaman dilimini doğru algılamak, her
meselede olduğu gibi bu konuda da ifrat ve terfide
iltifat etmemek esastır.
Üç Aylar Üzerine
Üçaylar içinde bulunan mübarek geceler, milletimize
mahsus bir irfanla "kandil" olmuştur. Elbette bu
gecelerin hususiyetine delalet eden Nebevî ihbar ve
işaretler esastır; "kandil" anlayışı ise bu kutlu ihbar ve
işaretler etrafında oluşmuş "müslüman kültürü"nün
somut ifadesi olarak tezahür etmiştir.
Üç Aylar Üzerine
Evet biz bu gecelere, dünyamızı aydınlatan birer
"kandil" olarak bakarız; bunun gayri sahih bir tutum
olduğu iddialarına da sadece tebessüm edip geçeriz!
Üç Aylar Üzerine
Üçaylar'ın ve Üçaylar içinde bulunan kandil gecelerinin
hususiyetleri, bu gecelere mahsus ibadetler vb.
konusunda pek çok rivayet bulunmaktadır. Bu
rivayetlerin sıhhat-zaaf durumu konusuna daha önce
detaylı olarak değindiğim için burada bunların
tekrarına girmeyeceğim.[1]
Üç Aylar Üzerine
Ancak şu kadarını söyleyelim: Gerek Üçaylar, gerekse
kandil geceleri konusunda halk arasında yanlış anlayış
ve uygulamalara rastlanabilmektedir.
Üç Aylar Üzerine
Üçaylar'ın tümünü oruçlu geçirmek, kandil gecelerinin
her birine mahsus, belli miktar ve şekillerde ibadetler
bulunduğu düşüncesiyle o geceleri o ibadetlerle ihyaya
çalışmak Sünnet'e ve Selef'in uygulamasına uygun
değildir.
Üç Aylar Üzerine
Doğru olan, Üçaylar içinde sadece Ramazan'da tam
olarak oruç tutmak, Receb ve Şaban aylarında ise en
azından birkaç gün oruca ara vermektir.
Üç Aylar Üzerine
Kandil gecelerinde ise yapabildiğimiz kadar Kur'an
okumak, tevbe-istiğfar etmek, varsa kaza namazı,
yoksa nafile namaz kılmak, aile fertlerine ve muhtaç
insanlara ikramda bulunmak, bu geceleri bid'ata
düşmeden ihya etmek adına yapılabilecek işlerdendir.
Üç Aylar Üzerine
et-Taberânî ve el-Hâkim'in naklettiği sahih bir hadiste
Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur: "Şüphesiz iman,
sizden birisinin göğüs boşluğunda, elbisenin
eskidiği/yıprandığı gibi eskir/yıpranır. Binaenaleyh
Allah Teala'dan, imanınızı tecdid etmesini dileyin."[2]
Üç Aylar Üzerine
Acaba "imamın eskimesi/yıpranması"
nedir?
Üç Aylar Üzerine
Hepimiz kendi hayatımızda müşahede etmişizdir.
Özellikle sürekli tekrarladığımız işleri yaparken
başımıza gelen bir haldir bu. Bir işi yapmadan önce
muhakeme yapar, istişare eder ve karar verme
aşamasına gelene kadar belli bir süreçten geçeriz.
Üç Aylar Üzerine
Bu süreç içinde o iş konusundaki niyetimiz de
kararlılığımız da tam ve tazedir. Ancak aynı işi birkaç
kere tekrarladığımızda yavaş yavaş –tabir yerindeyse–
mekanikleşmeye başlarız.
Üç Aylar Üzerine
O iş artık her seferinde karar verip niyet etme gereği
duymadan "otomatik olarak" tekrarladığımız bir "rutin"
haline gelir.
Üç Aylar Üzerine
İşte "ibadet"in "adet"e dönüştüğü aşama da tam
burasıdır. Kalbimizi ve niyetimizi diri tutmadan
yaptığımız işler bir süre sonra "adet yerini bulsun"a
dönüşür ve biz, aslında doğru biçimde yaptığımız
doğru bir iş konusunda bile yanlışa düşmeye başlarız.
Üç Aylar Üzerine
Beş vakit namaz konusunda bile çoğu
kere yaşadığımız hal bu değil midir?
Üç Aylar Üzerine
Kalbimizi ve niyetimizi kontrol edip diri tutmak,
Efendimiz (s.a.v)'in buyurduğu "tecdid-i iman" ile
mümkündür ancak. Ve Üçaylar ve kandil geceleri işte
bu "tecdid-i iman" için bulunmaz bir fırsattır.
Üç Aylar Üzerine
Ramazan'da hangimiz ruhumuzun cilalandığını,
kalbimize bir inşirah ve aydınlık düştüğünü fark
etmeyiz ki! İşte Üçaylar ve kandiller bu "hal"i daha
geniş bir zaman dilimine yaymanın imkânını sunar
bize.
Üç Aylar Üzerine
Ümmet'e ve insanlığa hayırlar getirmesi temennisini
tekrar ederek Üçaylarınız mübarek olsun diyorum.
Dipnotlar
[1]http://www.ebubekirsifil.com/index.php?sayfa=detay&tur=makale&no=10,
http://www.ebubekirsifil.com/index.php?sayfa=detay&tur=gazete&no=773.
[2] el-Heysemî, Mecma'u'z-Zevâid, I, 52. el-Heysemî, et-Taberânî'nin isnadının hasen
olduğunu söylemiştir. ez-Zehebî de bu rivayetin ravilerinin güvenilir kimseler olduğunu
söyleyen el-Hâkim'in bu hükmüne iştirak etmiştir. Bkz. Telhîsu'l-Müstedrek (el-Müstedrek ile
birlikte), I, 4.