Dz.U. 75 poz. 670 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki.pdf

Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lip-ca 1994 r. — Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106,poz. 1126, Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r.Nr 5, poz. 42, Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz. 1190,Nr 115, poz. 1229, Nr 129, poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) zarzàdza si´, co nast´pu-je:

DZIA¸ I

Przepisy ogólne

§ 1. Rozporzàdzenie ustala warunki techniczne, ja-kim powinny odpowiadaç budynki i zwiàzane z nimiurzàdzenia, ich usytuowanie na dzia∏ce budowlanejoraz zagospodarowanie dzia∏ek przeznaczonych podzabudow´, zapewniajàce spe∏nienie wymagaƒ art. 5 i 6ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane.

§ 2. 1. Przepisy rozporzàdzenia stosuje si´ przy pro-jektowaniu i budowie, w tym tak˝e odbudowie, rozbu-dowie, nadbudowie, przebudowie oraz przy zmianiesposobu u˝ytkowania budynków oraz budowli nad-ziemnych i podziemnych spe∏niajàcych funkcje u˝ytko-we budynków, a tak˝e do zwiàzanych z nimi urzàdzeƒbudowlanych, z zastrze˝eniem § 207 ust. 2.

2. Przy nadbudowie, przebudowie i zmianie sposo-bu u˝ytkowania budynków istniejàcych lub ich cz´Êciwymagania, o których mowa w § 1, mogà byç spe∏nio-ne w sposób inny ni˝ podany w rozporzàdzeniu, sto-sownie do wskazaƒ ekspertyzy technicznej w∏aÊciwejjednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcybudowlanego oraz do spraw zabezpieczeƒ przeciwpo-

˝arowych, uzgodnionych z w∏aÊciwym komendantemwojewódzkim Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej lub paƒ-stwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, od-powiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.

3. Dla budynków na terenach zamkni´tych uzgod-nienia, o których mowa w ust. 2, dokonuje si´ z w∏aÊci-wymi s∏u˝bami odpowiadajàcymi za bezpieczeƒstwopo˝arowe i sanitarne.

4. Dla budynków i terenów wpisanych do rejestruzabytków lub obszarów obj´tych ochronà konserwa-torskà na podstawie ustaleƒ miejscowego planu zago-spodarowania przestrzennego ekspertyza, o której mo-wa w ust. 2, podlega równie˝ uzgodnieniu z wojewódz-kim konserwatorem zabytków.

5. Przepisy rozporzàdzenia odnoszàce si´ do bu-dynku o okreÊlonym przeznaczeniu stosuje si´ tak˝e doka˝dej cz´Êci budynku o tym przeznaczeniu.

6. Do budynków wielorodzinnych zawierajàcychdwa mieszkania stosuje si´, z zastrze˝eniem § 217ust. 1 pkt 1 lit. a) i pkt 2, przepisy rozporzàdzenia od-noszàce si´ do budynków jednorodzinnych.

§ 3. Ilekroç w rozporzàdzeniu jest mowa o:

1) zabudowie Êródmiejskiej — rozumie si´ przez tozgrupowanie intensywnej zabudowy na obszarzefunkcjonalnego ÊródmieÊcia, który to obszar stano-wi faktyczne lub przewidziane w planie miejsco-wym centrum miasta lub dzielnicy miasta,

690

ROZPORZÑDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY

z dnia 12 kwietnia 2002 r.

w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadaç budynki i ich usytuowanie.

2) zabudowie jednorodzinnej — rozumie si´ przez tojeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub ichzespó∏, wraz z przeznaczonymi dla potrzeb miesz-kajàcych w nich rodzin budynkami gara˝owymii gospodarczymi,

3) zabudowie zagrodowej — rozumie si´ przez to bu-dynki mieszkalne, gospodarcze i inwentarskiew rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowla-nych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach le-Ênych, w tym w Paƒstwowym Gospodarstwie Le-Ênym Lasy Paƒstwowe,

4) budynku mieszkalnym — rozumie si´ przez to bu-dynek przeznaczony na mieszkania, majàcy postaç:

a) budynku wielorodzinnego, zawierajàcego 2 lubwićej mieszkaƒ,

b) budynku jednorodzinnego,

c) budynku mieszkalnego w zabudowie zagrodo-wej,

5) budynku zamieszkania zbiorowego — rozumie si´przez to budynek przeznaczony do okresowego po-bytu ludzi poza sta∏ym miejscem zamieszkania, ta-ki jak hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy,schronisko turystyczne, schronisko socjalne, inter-nat, dom studencki, budynek koszarowy, budynekzakwaterowania na terenie zak∏adu karnego, aresz-tu Êledczego, zak∏adu poprawczego, schroniska dlanieletnich, a tak˝e budynek do sta∏ego pobytu lu-dzi, taki jak dom rencistów, dom zakonny i domdziecka,

6) budynku u˝ytecznoÊci publicznej — rozumie si´przez to budynek przeznaczony dla administracjipublicznej, wymiaru sprawiedliwoÊci, kultury, kul-tu religijnego, oÊwiaty, szkolnictwa wy˝szego, na-uki, opieki zdrowotnej, opieki spo∏ecznej i socjal-nej, obs∏ugi bankowej, handlu, gastronomii, us∏ug,turystyki, sportu, obs∏ugi pasa˝erów w transporciekolejowym, drogowym, lotniczym lub wodnym,poczty lub telekomunikacji oraz inny ogólnodo-st´pny budynek przeznaczony do wykonywaniapodobnych funkcji; za budynek u˝ytecznoÊci pu-blicznej uznaje si´ tak˝e budynek biurowy i socjal-ny,

7) budynku rekreacji indywidualnej — rozumie si´przez to budynek przeznaczony do okresowegowypoczynku rodzinnego,

8) budynku gospodarczym — rozumie si´ przez to bu-dynek przeznaczony do niezawodowego wykony-wania prac warsztatowych oraz do przechowywa-nia materia∏ów, narz´dzi i sprz´tu s∏u˝àcych do ob-s∏ugi budynku mieszkalnego, zamieszkania zbioro-wego, u˝ytecznoÊci publicznej, rekreacji indywidu-alnej, a tak˝e ich otoczenia, a w zabudowie zagro-dowej równie˝ do przechowywania Êrodkówi sprz´tu do produkcji rolnej oraz p∏odów rolnych,

9) mieszkaniu — rozumie si´ przez to zespó∏ pomiesz-czeƒ mieszkalnych i pomocniczych, majàcy odr´b-ne wejÊcie, wydzielony sta∏ymi przegrodami bu-

dowlanymi, spe∏niajàcy niezb´dne warunki do sta-∏ego pobytu ludzi i prowadzenia samodzielnegogospodarstwa domowego,

10) lokalu u˝ytkowym — rozumie si´ przez to cz´Êç bu-dynku zawierajàcà jedno pomieszczenie lub ich ze-spó∏, wydzielonà sta∏ymi przegrodami budowlany-mi, albo ca∏y budynek, nieb´dàcy mieszkaniem,pomieszczeniem technicznym, a tak˝e gospodar-czym,

11) pomieszczeniu mieszkalnym — rozumie si´ przezto pokoje w mieszkaniach, a tak˝e sypialnie i po-mieszczenia do pobytu dziennego w budynku za-mieszkania zbiorowego,

12) pomieszczeniu pomocniczym — rozumie si´ przezto pomieszczenie znajdujàce si´ w obr´bie miesz-kania lub lokalu u˝ytkowego, s∏u˝àce do celów ko-munikacji wewn´trznej, higienicznosanitarnych,przygotowania posi∏ków, z wyjàtkiem kuchni zak∏a-dów ˝ywienia zbiorowego, a tak˝e do przechowy-wania ubraƒ, przedmiotów oraz ˝ywnoÊci,

13) pomieszczeniu gospodarczym w budynku — rozu-mie si´ przez to pomieszczenie znajdujàce si´ pozamieszkaniem lub lokalem u˝ytkowym, s∏u˝àce doprzechowywania materia∏ów lub sprz´tu zwiàzane-go z obs∏ugà budynku oraz przedmiotów lub pro-duktów ˝ywnoÊciowych u˝ytkowników budynku,a tak˝e opa∏u lub odpadów sta∏ych,

14) pomieszczeniu technicznym w budynku — rozumiesi´ przez to pomieszczenie, w którym znajdujà siúrzàdzenia techniczne s∏u˝àce do obs∏ugi budynku,

15) poziomie terenu — rozumie si´ przez to rz´dnà pro-jektowanego lub urzàdzonego terenu przed wej-Êciem g∏ównym do budynku, bàdê jego samodziel-nej cz´Êci (klatki schodowej), nieb´dàcym wy∏àcz-nie wejÊciem do pomieszczeƒ gospodarczych lubtechnicznych,

16) kondygnacji — rozumie si´ przez to poziomà, nad-ziemnà lub podziemnà cz´Êç budynku, zawartàmi´dzy pod∏ogà na stropie lub warstwà wyrów-nawczà na gruncie a górnà powierzchnià pod∏ogibàdê warstwy os∏aniajàcej izolacj´ cieplnà stropuznajdujàcego si´ nad tà cz´Êcià, przy czym za kon-dygnacj´ uwa˝a si´ tak˝e poddasze z pomieszcze-niami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziomàcz´Êç budynku stanowiàcà przestrzeƒ na urzàdze-nia techniczne, majàcà wysokoÊç w Êwietle wi´k-szà ni˝ 1,9 m, przy czym za kondygnacj´ nie uznajesi´ nadbudówek ponad dachem, takich jak maszy-nownia dêwigu, centrala wentylacyjna, klimatyza-cyjna lub kot∏ownia gazowa,

17) kondygnacji nadziemnej — rozumie si´ przez tokondygnacj´, której nie mniej ni˝ po∏owa wysoko-Êci w Êwietle, co najmniej z jednej strony budynku,znajduje si´ powy˝ej poziomu projektowanego luburzàdzonego terenu, a tak˝e ka˝dà usytuowanànad nià kondygnacj´,

18) kondygnacji podziemnej — rozumie si´ przez tokondygnacj´, której wićej ni˝ po∏owa wysokoÊci

Dziennik Ustaw Nr 75 — 5202 — Poz. 690

w Êwietle, ze wszystkich stron budynku, znajdujesi´ poni˝ej poziomu przylegajàcego do niego, pro-jektowanego lub urzàdzonego terenu, a tak˝e ka˝-dà usytuowanà pod nià kondygnacj´,

19) antresoli — rozumie si´ przez to górnà cz´Êç kon-dygnacji lub pomieszczenia znajdujàcà si´ nadprzedzielajàcym je stropem poÊrednim o po-wierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygna-cji lub pomieszczenia, niezamkni´tà przegrodamibudowlanymi od strony wn´trza, z którego jest wy-dzielona,

20) piwnicy — rozumie si´ przez to kondygnacj´ pod-ziemnà lub najni˝szà nadziemnà, bàdê ich cz´Êç,w których poziom pod∏ogi co najmniej z jednejstrony budynku znajduje si´ poni˝ej poziomu tere-nu, przeznaczonà na pomieszczenia gospodarczelub techniczne,

21) suterenie — rozumie si´ przez to kondygnacj´ bu-dynku lub jej cz´Êç zawierajàcà pomieszczeniau˝ytkowe, w których poziom pod∏ogi w cz´Êci lubca∏oÊci znajduje si´ poni˝ej projektowanego luburzàdzonego terenu, lecz co najmniej od stronyjednej Êciany z oknami poziom pod∏ogi znajduje sińie wićej ni˝ 0,9 m poni˝ej takiego terenu, przyle-gajàcego do tej strony budynku,

22) powierzchni terenu biologicznie czynnej — rozumiesi´ przez to grunt rodzimy pokryty roÊlinnoÊciàoraz wod´ powierzchniowà na dzia∏ce budowlanej,a tak˝e 50% sumy nawierzchni tarasów i stropoda-chów, urzàdzonych jako sta∏e trawniki lub kwietni-ki na pod∏o˝u zapewniajàcym ich naturalnà wege-tacj´, o powierzchni nie mniejszej ni˝ 10 m2,

23) powierzchni wewn´trznej budynku — rozumie si´przez to sum´ powierzchni wszystkich kondygnacjibudynku, mierzonej po wewn´trznym obrysieprzegród zewn´trznych budynku na poziomie pod-∏ogi, bez pomniejszenia o powierzchni´ przekrojupoziomego konstrukcji i przegród wewn´trznych,lecz z powi´kszeniem o powierzchni´ antresoli, je-˝eli wyst´pujà one na tych kondygnacjach,

24) kubaturze brutto budynku — rozumie si´ przez tosum´ kubatury brutto wszystkich kondygnacji, sta-nowiàcà iloczyn powierzchni ca∏kowitej, mierzonejpo zewn´trznym obrysie przegród zewn´trznychi wysokoÊci kondygnacji brutto, mierzonej mi´dzypod∏ogà na stropie lub warstwà wyrównawczà nagruncie a górnà powierzchnià pod∏ogi bàdê war-stwy os∏aniajàcej izolacj´ cieplnà stropu nad naj-wy˝szà kondygnacjà, przy czym do kubatury brut-to budynku:

a) wlicza si´ kubatur´ przejÊç, przeÊwitów i przejaz-dów bramowych, poddaszy nieu˝ytkowych oraztakich zewn´trznych, przekrytych cz´Êci budyn-ku jak: loggie, podcienia, ganki, kru˝ganki, we-randy, a tak˝e kubatur´ balkonów i tarasów, mie-rzonà do wysokoÊci balustrady,

b) nie wlicza si´ ∏aw i stóp fundamentowych, kana-∏ów i studzienek instalacyjnych, studzienek przyoknach piwnicznych, zewn´trznych schodów,

ramp i pochylni, gzymsów, daszków i os∏on orazkominów i attyk ponad p∏aszczyznà dachu.

§ 4. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzidzielà si´ na:

1) pomieszczenia przeznaczone na sta∏y pobyt ludzi,w których przebywanie tych samych osób w ciàgudoby trwa d∏u˝ej ni˝ 4 godziny,

2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt lu-dzi, w których przebywanie tych samych osóbw ciàgu doby trwa od 2 do 4 godzin w∏àcznie.

§ 5. 1. Nie uwa˝a si´ za przeznaczone na pobyt lu-dzi pomieszczeƒ, w których:

1) ∏àczny czas przebywania tych samych osób jestkrótszy ni˝ 2 godziny w ciàgu doby, a wykonywaneczynnoÊci majà charakter dorywczy bàdê te˝ pracapolega na krótkotrwa∏ym przebywaniu zwiàzanymz dozorem oraz konserwacjà maszyn i urzàdzeƒ lubutrzymaniem czystoÊci i porzàdku,

2) majà miejsce procesy technologiczne niepozwala-jàce na zapewnienie warunków przebywania osóbstanowiàcych ich obs∏ug´, bez zastosowania indy-widualnych urzàdzeƒ ochrony osobistej i zachowa-nia specjalnego re˝imu organizacji pracy,

3) jest prowadzona hodowla roÊlin lub zwierzàt, nie-zale˝nie od czasu przebywania w nich osób zajmu-jàcych si´ obs∏ugà.

2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisów dotyczàcychbezpieczeƒstwa i higieny pracy.

§ 6. WysokoÊç budynku lub jego cz´Êci, s∏u˝àcà dookreÊlenia wymagaƒ technicznych i u˝ytkowych, o któ-rych mowa w rozporzàdzeniu, liczy si´ od poziomu te-renu przy najni˝ej po∏o˝onym wejÊciu do budynku lubjego cz´Êci do górnej p∏aszczyzny stropu bàdê najwy-˝ej po∏o˝onej kraw´dzi stropodachu nad najwy˝szàkondygnacjà u˝ytkowà, ∏àcznie z gruboÊcià izolacjicieplnej i warstwy jà os∏aniajàcej, albo do najwy˝ej po-∏o˝onej górnej powierzchni innego przekrycia.

§ 7. WysokoÊç budynku lub jego cz´Êci, s∏u˝àcà dookreÊlenia maksymalnego, pionowego wymiaru bu-dynku, liczy si´ od poziomu terenu przy najni˝ej po∏o-˝onym wejÊciu do budynku do górnej kraw´dzi Êcianyzewn´trznej, gzymsu lub attyki bàdê jako wymiar liczo-ny od poziomu terenu do najwy˝ej po∏o˝onej kraw´dzidachu (kalenicy) lub punktu zbiegu po∏aci dachowych.

§ 8. W celu okreÊlenia wymagaƒ technicznychi u˝ytkowych wprowadza si´ nast´pujàcy podzia∏ bu-dynków na grupy wysokoÊci:

1) niskie (N) — do 12 m w∏àcznie nad poziomem tere-nu lub mieszkalne o wysokoÊci do 4 kondygnacjinadziemnych w∏àcznie,

2) Êredniowysokie (SW) — ponad 12 m do 25 m w∏àcz-nie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wyso-koÊci ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnychw∏àcznie,


3) wysokie (W) — ponad 25 m do 55 m w∏àcznie nadpoziomem terenu lub mieszkalne o wysokoÊci po-nad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych w∏àcznie,

4) wysokoÊciowe (WW) — powy˝ej 55 m nad pozio-mem terenu.

§ 9. 1. Wymagane w rozporzàdzeniu wymiaryw Êwietle nale˝y rozumieç jako uzyskane po wykoƒcze-niu powierzchni elementów budynku, a w odniesieniudo wymiarów otworów okiennych i drzwiowych — ja-ko uzyskane po otwarciu skrzyd∏a okna lub drzwi podkàtem 90°.

2. OkreÊlone w rozporzàdzeniu odleg∏oÊci mi´dzybudynkami i terenowymi urzàdzeniami budowlanymimierzy si´ w miejscu najmniejszego oddalenia, przyczym dopuszcza si´ przyjmowanie wymiarów bezuwzgl´dnienia gruboÊci tynków i ok∏adzin zewn´trz-nych.

DZIA¸ II

Zabudowa i zagospodarowanie dzia∏ki budowlanej

Rozdzia∏ 1

Usytuowanie budynku

§ 10. Przeznaczenie budynku, sposób i forma zabu-dowy oraz zagospodarowania dzia∏ki budowlanej po-winny byç zgodne z decyzjà o warunkach zabudowyi zagospodarowania terenu oraz warunkami obronycywilnej.

§ 11. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczony-mi na pobyt ludzi powinien byç wznoszony poza zasi´-giem zagro˝eƒ i ucià˝liwoÊci okreÊlonych w przepisachodr´bnych, przy czym dopuszcza si´ wznoszenie bu-dynków w tym zasi´gu pod warunkiem zastosowaniaÊrodków technicznych zmniejszajàcych ucià˝liwoÊciponi˝ej poziomu ustalonego w tych przepisach bàdêzwi´kszajàcych odpornoÊç budynku na te zagro˝eniai ucià˝liwoÊci, je˝eli nie jest to sprzeczne z warunkamiustalonymi dla obszarów ograniczonego u˝ytkowania,okreÊlonych w przepisach odr´bnych.

2. Do ucià˝liwoÊci, o których mowa w ust. 1, zaliczasi´ w szczególnoÊci:

1) szkodliwe promieniowanie i oddzia∏ywanie pólelektromagnetycznych,

2) ha∏as i drgania (wibracje),

3) zanieczyszczenie powietrza,

4) zanieczyszczenie gruntu i wód,

5) powodzie i zalewanie wodami opadowymi,

6) osuwiska gruntu, lawiny skalne i Ênie˝ne,

7) szkody spowodowane dzia∏alnoÊcià górniczà.

§ 12. 1. Przy usytuowaniu budynku na dzia∏ce bu-dowlanej powinny byç zachowane odleg∏oÊci mi´dzy

budynkami i urzàdzeniami terenowymi oraz odleg∏oÊcibudynku i urzàdzeƒ terenowych od granic dzia∏ki i odzabudowy na sàsiednich dzia∏kach budowlanych, okre-Êlone w rozporzàdzeniu, a tak˝e w przepisach odr´b-nych, w tym higienicznosanitarnych, o bezpieczeƒ-stwie i higienie pracy, o ochronie przeciwpo˝arowejoraz o drogach publicznych.

2. W zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej nieustala si´ wymagaƒ w zakresie zachowania odleg∏oÊcimi´dzy budynkami w granicach jednej dzia∏ki budow-lanej, z zastrze˝eniem przepisów, o których mowaw ust. 1 oraz § 13, 23, 60 i 273.

3. Je˝eli z warunków, o których mowa w ust. 1 orazw § 13, 60 i 271, nie wynikajà inne wymagania, odle-g∏oÊci zabudowy od granicy dzia∏ki budowlanej powin-ny wynosiç co najmniej:

1) przy równoleg∏ym do granicy sytuowaniu Êcianybudynku:

a) z otworami okiennymi lub drzwiowymi — 4 m,

b) bez otworów okiennych lub drzwiowych — 3 m,

2) przy nierównoleg∏ym do granicy sytuowaniu Êcia-ny budynku — 4 m do najbli˝szej kraw´dzi ze-wn´trznej otworu drzwiowego lub okiennegow Êcianach zwróconych w stron´ tej granicy oraz3 m do najbli˝szego naro˝nika, ryzalitu lub wyku-szu budynku.

4. Odleg∏oÊç, mierzona w poziomie, od najbli˝szejkraw´dzi otworu okiennego umieszczonego na dachulub w po∏aci dachowej do granicy dzia∏ki budowlanejnie mo˝e byç mniejsza ni˝ 4 m.

5. Okapy i gzymsy nie mogà pomniejszaç wymaga-nych w ust. 3, 6 i 7 odleg∏oÊci od granicy dzia∏ki budow-lanej o wićej ni˝ 0,5 m, natomiast takie elementy jakbalkony, galerie, werandy, tarasy lub schody zewn´trz-ne — o wićej ni˝ 1 m.

6. Budynek mo˝e byç usytuowany Êcianà zewn´trz-nà bez otworów bezpoÊrednio przy granicy dzia∏ki bu-dowlanej, z zastrze˝eniem ust. 10 oraz § 271 ust. 12pkt 1, je˝eli:

1) wynika to z ustaleƒ decyzji o warunkach zabudowyi zagospodarowania terenu bàdê

2) na sàsiedniej dzia∏ce istnieje ju˝ budynek ze Êcianàusytuowanà bezpoÊrednio przy tej granicy, a wzno-szony budynek b´dzie:

a) przylega∏ do istniejàcego ca∏à d∏ugoÊcià swojejÊciany,

b) mia∏ w pasie o szerokoÊci 3 m, przyleg∏ym dogranicy dzia∏ki, wysokoÊç i wymiar równoleg∏ydo tej granicy, nie wi´ksze ni˝ w budynku istnie-jàcym na sàsiedniej dzia∏ce.

7. Dopuszcza si´ sytuowanie budynku, z zastrze˝e-niem § 271 ust. 12 pkt 1, w odleg∏oÊci mniejszej ni˝3 m od granicy dzia∏ki budowlanej, lecz nie mniejszejni˝ 1,5 m, je˝eli:


1) wynika to z ustaleƒ decyzji o warunkach zabudowyi zagospodarowania terenu bàdê

2) Êciana zewn´trzna bez otworów budynku wznoszo-nego b´dzie usytuowana w odleg∏oÊci nie mniej-szej od granicy z sàsiednià dzia∏kà ni˝ najbardziejdo granicy zbli˝ony punkt Êciany zewn´trznej bu-dynku istniejàcego, znajdujàcej si´ w odleg∏oÊcimniejszej ni˝ 3 m, a wznoszony budynek b´dzie:

a) usytuowany w prostopad∏ym do granicy pasieterenu, o szerokoÊci wyznaczonej przez cz´Êçbudynku istniejàcego, po∏o˝onà w odleg∏oÊci do3 m od granicy,

b) mia∏ wysokoÊç nie wi´kszà ni˝ ma budynek ist-niejàcy w odleg∏oÊci do 3 m od granicy.

8. Odleg∏oÊci okreÊlone w ust. 3—7 nie odnoszà si´do znajdujàcych si´ ca∏kowicie poni˝ej poziomu terenupodziemnych cz´Êci budynków lub innych budowlipodziemnych spe∏niajàcych funkcj´ budynków.

9. Odleg∏oÊci, o których mowa w ust. 3, 6 i 7, odno-szà si´ równie˝ do ryzalitów i wykuszy w Êcianachzwróconych w stron´ granicy z sàsiednià dzia∏kà bu-dowlanà, a tak˝e do najbli˝szego naro˝nika okna da-chowego.

10. Budynek inwentarski, a tak˝e budynek gospo-darczy do przechowywania p∏odów rolnych, w tym sto-do∏a, nie mogà byç sytuowane bezpoÊrednio przy gra-nicy dzia∏ki budowlanej jako sàsiadujàce z budynkiemmieszkalnym, zamieszkania zbiorowego oraz u˝ytecz-noÊci publicznej.

§ 13. 1. Odleg∏oÊç budynku majàcego pomieszcze-nia przeznaczone na pobyt ludzi od innych obiektówpowinna umo˝liwiaç naturalne oÊwietlenie tych po-mieszczeƒ, z zastrze˝eniem przepisów § 12, 57 i 60.

2. Warunek okreÊlony w ust. 1 uznaje si´ za spe∏nio-ny, je˝eli mi´dzy ramionami kàta 60°, wyznaczonegow p∏aszczyênie poziomej, z wierzcho∏kiem usytuowa-nym w wewn´trznym licu Êciany na osi okna pomiesz-czenia przes∏anianego, nie znajduje si´ przes∏aniajàcacz´Êç tego samego budynku lub inny obiekt przes∏ania-jàcy, w odleg∏oÊci mniejszej ni˝:

1) wysokoÊç przes∏aniania — dla obiektów przes∏ania-jàcych o wysokoÊci do 35 m,

2) 35 m — dla obiektów przes∏aniajàcych o wysokoÊciponad 35 m.

3. Odleg∏oÊç, o której mowa w ust. 2 pkt 1, mierzo-na od przes∏anianych okien pomieszczeƒ mieszkalnychw budynkach wielorodzinnych i pomieszczeƒ przezna-czonych do zbiorowego pobytu dzieci, nie mo˝e byçmniejsza ni˝ 20 m.

4. WysokoÊç przes∏aniania, o której mowa w ust. 2,liczy si´ od poziomu dolnej kraw´dzi najni˝ej po∏o˝o-nych okien budynku przes∏anianego do poziomu naj-wy˝szej zacieniajàcej kraw´dzi obiektu lub jego prze-s∏aniajàcej cz´Êci.

5. Dopuszcza si´ usytuowanie w odleg∏oÊci niemniejszej ni˝ 10 m od okna przes∏anianego takiegoobiektu przes∏aniajàcego, jak maszt, komin lub innyobiekt budowlany, bez ograniczenia jego wysokoÊci,lecz o szerokoÊci przes∏aniajàcej nie wi´kszej ni˝ 3 m,mierzàc równolegle do p∏aszczyzny okna.

6. Odleg∏oÊci, o których mowa w ust. 2, mogà byçzmniejszone nie wićej ni˝ o po∏ow´ w zabudowieÊródmiejskiej uzupe∏niajàcej wzd∏u˝ ulic i placów.

Rozdzia∏ 2

DojÊcia i dojazdy

§ 14. 1. Do dzia∏ek budowlanych oraz do budynkówi urzàdzeƒ z nimi zwiàzanych nale˝y zapewniç dojÊciei dojazd umo˝liwiajàcy dost´p do drogi publicznej, od-powiednie do przeznaczenia i sposobu ich u˝ytkowa-nia oraz wymagaƒ dotyczàcych ochrony przeciwpo˝a-rowej, okreÊlonych w przepisach odr´bnych. Szero-koÊç jezdni nie mo˝e byç mniejsza ni˝ 3 m.

2. Dopuszcza si´ zastosowanie dojÊcia i dojazdu dodzia∏ek budowlanych w postaci ciàgu pieszo-jezdnego,pod warunkiem ˝e ma on szerokoÊç nie mniejszà ni˝5 m, umo˝liwiajàcà ruch pieszy oraz ruch i postój po-jazdów.

3. Do budynku i urzàdzeƒ z nim zwiàzanych, wyma-gajàcych dojazdów, funkcj´ t´ mogà spe∏niaç dojÊcia,pod warunkiem ˝e ich szerokoÊç nie b´dzie mniejszani˝ 4,5 m.

4. DojÊcia i dojazdy do budynków, z wyjàtkiem jed-norodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,powinny mieç zainstalowane oÊwietlenie elektryczne,zapewniajàce bezpieczne ich u˝ytkowanie po zapad-nićiu zmroku.

§ 15. 1. SzerokoÊç, promienie ∏uków dojazdów, na-chylenie pod∏u˝ne i poprzeczne oraz noÊnoÊç na-wierzchni nale˝y dostosowaç do wymiarów gabaryto-wych, ci´˝aru ca∏kowitego i warunków ruchu pojaz-dów, których dojazd do dzia∏ki budowlanej i budynkujest konieczny ze wzgl´du na ich przeznaczenie.

2. DojÊcia s∏u˝àce równoczeÊnie do ruchu pojaz-dów gospodarczych i uprzywilejowanych o masie ca∏-kowitej do 2,5 tony powinny mieç nawierzchni´ o no-ÊnoÊci co najmniej dostosowanej do masy tych pojaz-dów.

§ 16. 1. Do wejÊç do budynku mieszkalnego wielo-rodzinnego, zamieszkania zbiorowego i u˝ytecznoÊcipublicznej powinny byç doprowadzone od dojÊç i do-jazdów, o których mowa w § 14 ust. 1 i 3, utwardzonedojÊcia o szerokoÊci minimalnej 1,5 m, przy czym conajmniej jedno dojÊcie powinno zapewniaç osobomniepe∏nosprawnym dost´p do ca∏ego budynku lubtych jego cz´Êci, z których osoby te mogà korzystaç.

2. Wymaganie dost´pnoÊci osób niepe∏nospraw-nych, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynkówna terenach zamkni´tych, a tak˝e budynków w zak∏a-


dach karnych, aresztach Êledczych, zak∏adach popraw-czych i schroniskach dla nieletnich oraz budynkóww zak∏adach pracy, nieb´dàcych zak∏adami pracy chro-nionej.

§ 17. 1. Nachylenie pod∏u˝ne dojÊç (chodników) niepowinno przekraczaç 5%, a poprzeczne — 2%. Dopusz-cza si´ zastosowanie wi´kszego nachylenia pod∏u˝ne-go, je˝eli b´dzie ono odpowiada∏o wymaganiom doty-czàcym pochylni zewn´trznych, okreÊlonym w § 70,a w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacjiindywidualnej dopuszcza si´ zastosowanie wy∏àcznieschodów.

2. WysokoÊç ogólnodost´pnych przejÊç i przeÊwi-tów do ruchu pieszego nie mo˝e byç mniejsza ni˝2,2 m, je˝eli przepisy dotyczàce ochrony przeciwpo˝a-rowej nie stanowià inaczej.

Rozdzia∏ 3

Miejsca postojowe dla samochodów osobowych

§ 18. 1. Zagospodarowujàc dzia∏k´ budowlanà, na-le˝y urzàdziç, stosownie do jej przeznaczenia i sposo-bu zabudowy, miejsca postojowe dla samochodówu˝ytkowników sta∏ych i przebywajàcych okresowo,w tym równie˝ miejsca postojowe dla samochodów,z których korzystajà osoby niepe∏nosprawne.

2. Liczb´ i sposób urzàdzenia miejsc postojowychnale˝y dostosowaç do wymagaƒ ustalonych w decyzjio warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,z uwzgl´dnieniem potrzebnej liczby miejsc, z którychkorzystajà osoby niepe∏nosprawne.

§ 19. 1. Najbli˝sza odleg∏oÊç rzeczywista wydzielo-nego, niezadaszonego zgrupowania miejsc postojo-wych lub otwartego gara˝u wielopoziomowego dla sa-mochodów osobowych od okien pomieszczeƒ prze-znaczonych na sta∏y pobyt ludzi w budynku mieszkal-nym, zamieszkania zbiorowego (z wyjàtkiem hoteli),opieki zdrowotnej, oÊwiaty i wychowania, a tak˝e odplacu zabaw dziecićych i boisk dla dzieci i m∏odzie˝ynie mo˝e byç mniejsza ni˝:

1) dla zgrupowania do 4 stanowisk w∏àcznie — 7 m,

2) dla zgrupowania od 5 do 60 stanowisk w∏àcznie —10 m,

3) dla wi´kszych zgrupowaƒ — 20 m, z zachowaniemwarunków okreÊlonych w § 276 ust. 1.

2. Ustalenia ust. 1 dotyczà równie˝ sytuowaniawjazdów do zamkni´tego gara˝u w stosunku do okienbudynku opieki zdrowotnej, oÊwiaty i wychowania,a tak˝e placu zabaw dziecićych i boisk dla dzieci i m∏o-dzie˝y.

3. Zachowanie odleg∏oÊci okreÊlonych w ust. 1 niejest wymagane w stosunku do miejsc postojowychznajdujàcych si´ mi´dzy liniami rozgraniczajàcymi uli-cy, na obszarze zwartej zabudowy miejskiej.

§ 20. Miejsca postojowe dla samochodów, z któ-rych korzystajà wy∏àcznie osoby niepe∏nosprawne,

mogà byç usytuowane w odleg∏oÊci nie mniejszej ni˝5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnegoi zamieszkania zbiorowego oraz zbli˝one bez ˝adnychograniczeƒ do innych budynków. Miejsca te wymaga-jà odpowiedniego oznakowania.

§ 21. 1. Stanowiska postojowe dla samochodówosobowych powinny mieç co najmniej szerokoÊç2,3 m i d∏ugoÊç 5 m, przy czym dla samochodów u˝yt-kowanych przez osoby niepe∏nosprawne szerokoÊçstanowiska powinna wynosiç co najmniej 3,6 m i d∏u-goÊç 5 m, a w przypadku usytuowania wzd∏u˝ jezdni —d∏ugoÊç co najmniej 6 m i szerokoÊç co najmniej 3,6 m,z mo˝liwoÊcià jej ograniczenia do 2,3 m w przypadkuzapewnienia mo˝liwoÊci korzystania z przylegajàcegodojÊcia lub ciàgu pieszo-jezdnego.

2. Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dlasamochodów osobowych powinny mieç nawierzchniútwardzonà lub co najmniej gruntowà stabilizowanà,ze spadkiem zapewniajàcym sp∏yw wody.

3. Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodo-wego przeglàdu samochodów w zgrupowaniachmiejsc postojowych powinny mieç doprowadzeniewody oraz twardà nawierzchni´ ze spadkami zapew-niajàcymi sp∏yw wody do wpustów kanalizacyjnychz osadnikami b∏ota i ∏apaczami oleju.

Rozdzia∏ 4

Miejsca gromadzenia odpadów sta∏ych

§ 22. 1. Na dzia∏kach budowlanych nale˝y przewi-dzieç miejsca na pojemniki s∏u˝àce do czasowego gro-madzenia odpadów sta∏ych, z uwzgl´dnieniem mo˝li-woÊci ich segregacji.

2. Miejscami, o których mowa w ust. 1, mogà byç:

1) zadaszone os∏ony lub pomieszczenia ze Êcianamipe∏nymi bàdê a˝urowymi,

2) wyodr´bnione pomieszczenia w budynku, majàceposadzk´ powy˝ej poziomu nawierzchni dojazduÊrodka transportowego odbierajàcego odpady,lecz nie wy˝ej ni˝ 0,15 m, w tym tak˝e dolne komo-ry zsypu z bezpoÊrednim wyjÊciem na zewnàtrz, za-opatrzonym w daszek o wysi´gu co najmniej1 m i przed∏u˝ony na boki po co najmniej 0,8 m,majàce Êciany i pod∏ogi zmywalne, punkt czerpal-ny wody, kratk´ Êciekowà, wentylacj´ grawitacyjnàoraz sztuczne oÊwietlenie,

3) utwardzone place do ustawiania kontenerów z za-mykanymi otworami wrzutowymi.

3. Mi´dzy wejÊciami do pomieszczeƒ lub placami,o których mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu samo-chodów Êmieciarek wywo˝àcych odpady powinno byçutwardzone dojÊcie, umo˝liwiajàce przemieszczaniepojemników na w∏asnych ko∏ach lub na wózkach.

4. Miejsca do gromadzenia odpadów sta∏ych przybudynkach wielorodzinnych powinny byç dost´pnedla osób niepe∏nosprawnych.


§ 23. 1. Odleg∏oÊç miejsc na pojemniki i konteneryna odpady sta∏e, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3,powinna wynosiç co najmniej 10 m od okien i drzwi dobudynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na po-byt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z sàsiedniàdzia∏kà. Zachowanie odleg∏oÊci od granicy dzia∏ki niejest wymagane, je˝eli os∏ony lub pomieszczenia styka-jà si´ z podobnymi urzàdzeniami na dzia∏ce sàsiedniej.

2. W przypadku przebudowy istniejàcej zabudowy,odleg∏oÊci, o których mowa w ust. 1, mogà byç po-mniejszone, jednak nie wićej ni˝ o po∏ow´, po uzyska-niu opinii paƒstwowego wojewódzkiego inspektorasanitarnego.

3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-kreacji indywidualnej dopuszcza si´ zmniejszenie odle-g∏oÊci okreÊlonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, odgranicy dzia∏ki do 2 m, a tak˝e sytuowanie zadaszonychos∏on lub pomieszczeƒ na granicy dzia∏ek, je˝eli styka-jà si´ one z podobnymi urzàdzeniami na dzia∏ce sàsied-niej bàdê te˝ przy linii rozgraniczajàcej od strony ulicy.

4. Odleg∏oÊç miejsc na pojemniki i kontenery na od-pady sta∏e, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3, niepowinna wynosiç wićej ni˝ 80 m od najdalszego wej-Êcia do obs∏ugiwanego budynku mieszkalnego wielo-rodzinnego, zamieszkania zbiorowego i u˝ytecznoÊcipublicznej. Wymaganie to nie dotyczy budynków na te-renach zamkni´tych.

§ 24. 1. Na terenach niezurbanizowanych dopusz-cza si´ stosowanie zbiorników na odpady sta∏e, przy-stosowanych do okresowego opró˝niania, pod warun-kiem usytuowania ich w odleg∏oÊciach okreÊlonychw § 23 ust. 1.

2. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, powinnymieç nieprzepuszczalne Êciany i dno, szczelne przekry-cie z zamykanym otworem wsypowym oraz zamyka-nym otworem bocznym do usuwania odpadów. Dozbiorników tych nale˝y doprowadziç utwardzony do-jazd.

§ 25. Przy budynkach wielorodzinnych trzepaki na-le˝y sytuowaç przy miejscach do gromadzenia odpa-dów sta∏ych, z zachowaniem odleg∏oÊci nie mniejszejni˝ 10 m od okien i drzwi do pomieszczeƒ przeznaczo-nych na pobyt ludzi.

Rozdzia∏ 5

Uzbrojenie techniczne dzia∏ki i odprowadzenie wódpowierzchniowych

§ 26. 1. Dzia∏ka budowlana, przewidziana pod zabu-dow´ budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, po-winna mieç zapewnionà mo˝liwoÊç przy∏àczeniauzbrojenia dzia∏ki lub bezpoÊrednio budynku do sieciwodociàgowej, kanalizacyjnej, elektroenergetyczneji ciep∏owniczej.

2. Za równorz´dne z przy∏àczeniem do sieci elektro-energetycznej i ciep∏owniczej uznaje si´ zapewnieniemo˝liwoÊci korzystania z indywidualnych êróde∏ ener-gii elektrycznej i ciep∏a, odpowiadajàcych przepisom

odr´bnym dotyczàcym gospodarki energetyczneji ochrony Êrodowiska.

3. W razie braku warunków przy∏àczenia sieci wo-dociàgowej i kanalizacyjnej dzia∏ka, o której mowaw ust. 1, mo˝e byç wykorzystana pod zabudow´ bu-dynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warun-kiem zapewnienia mo˝liwoÊci korzystania z indywidu-alnego ujćia wody, a tak˝e zastosowania zbiornikabezodp∏ywowego lub przydomowej oczyszczalni Êcie-ków, je˝eli ich iloÊç nie przekracza 5 m3 na dob´. Je˝e-li iloÊç Êcieków jest wi´ksza od 5 m3, to ich gromadzenie lub oczyszczanie wymaga pozytywnejopinii w∏aÊciwego terenowo inspektora ochrony Êro-dowiska.

4. Na dzia∏kach budowlanych przeznaczonych dlaszpitali i sanatoriów, niezale˝nie od zasilania z sieci, na-le˝y zapewniç dodatkowo w∏asne ujćie wody orazw∏asne êród∏o energii elektrycznej i cieplnej.

5. Spe∏nienie warunków okreÊlonych w ust. 1 i 2 niejest wymagane w przypadku dzia∏ek przeznaczonychpod budow´ budynków rekreacji indywidualnej orazbudynków inwentarskich i gospodarczych na wsi, je˝e-li w∏aÊciwy organ w decyzji o warunkach zabudowyi zagospodarowania terenu nie okreÊli∏ takich wyma-gaƒ.

§ 27. Dopuszcza si´ wykorzystanie pod zabudow´zagrodowà lub rekreacji indywidualnej dzia∏ki budow-lanej, która nie mo˝e byç zaopatrzona w wod´ przezna-czonà do spo˝ycia przez ludzi z sieci lub w∏asnego uj´-cia, pod warunkiem zapewnienia mo˝liwoÊci czerpanialub dostawy wody z uj´ç po∏o˝onych poza granicamidzia∏ki.

§ 28. 1. Dzia∏ka budowlana, na której sytuowane sàbudynki, powinna byç wyposa˝ona w kanalizacjúmo˝liwiajàcà odprowadzenie wód opadowych do sie-ci kanalizacji deszczowej lub ogólnosp∏awnej.

2. W razie braku mo˝liwoÊci przy∏àczenia do siecikanalizacji deszczowej lub ogólnosp∏awnej, dopuszczasi´ odprowadzanie wód opadowych na w∏asny terennieutwardzony, do do∏ów ch∏onnych lub do zbiornikówretencyjnych.

§ 29. Dokonywanie zmiany naturalnego sp∏ywuwód opadowych w celu kierowania ich na teren sàsied-niej nieruchomoÊci jest zabronione.

§ 30. Usytuowanie na dzia∏ce budowlanej uj´ç wo-dy, urzàdzeƒ do gromadzenia i oczyszczania Êciekóworaz odpadów sta∏ych powinno byç zgodne z wymaga-niami rozporzàdzenia oraz z przepisami dotyczàcymiochrony gruntu, wód i powietrza.

Rozdzia∏ 6

Studnie

§ 31. 1. Odleg∏oÊç studni dostarczajàcej wod´ prze-znaczonà do spo˝ycia przez ludzi, niewymagajàcej,zgodnie z przepisami dotyczàcymi ochrony uj´ç i êró-


de∏ wodnych, ustanowienia strefy ochronnej, powinnawynosiç — liczàc od osi studni — co najmniej:

1) do granicy dzia∏ki — 5 m,

2) do osi rowu przydro˝nego — 7,5 m,

3) do budynków inwentarskich i zwiàzanych z nimiszczelnych silosów, zbiorników do gromadzenianieczystoÊci, kompostu oraz podobnych szczel-nych urzàdzeƒ — 15 m,

4) do najbli˝szego przewodu rozsàczajàcego kanaliza-cji indywidualnej, je˝eli odprowadzane sà do niejÊcieki oczyszczone biologicznie w stopniu okreÊlo-nym w przepisach dotyczàcych ochrony wód —30 m,

5) do nieutwardzonych wybiegów dla zwierzàt ho-dowlanych, najbli˝szego przewodu rozsàczajàcegokanalizacji lokalnej bez urzàdzeƒ biologicznegooczyszczania Êcieków oraz do granicy pola filtracyj-nego — 70 m.

2. Dopuszcza si´ sytuowanie studni w odleg∏oÊcimniejszej ni˝ 5 m od granicy dzia∏ki, a tak˝e studniwspólnej na granicy dwóch dzia∏ek, pod warunkiem za-chowania na obydwu dzia∏kach odleg∏oÊci, o którychmowa w ust. 1 pkt 2—5.

§ 32. 1. Obudowa studni kopanej, dostarczajàcejwod´ przeznaczonà do spo˝ycia przez ludzi, powinnabyç wykonana z materia∏ów nieprzepuszczalnychi niewp∏ywajàcych ujemnie na jakoÊç wody, a z∏àczaelementów obudowy powinny byç nale˝ycie uszczel-nione. Przy zastosowaniu kr´gów betonowych waru-nek szczelnoÊci uznaje si´ za spe∏niony, je˝eli wykona-ne zostanie ich spoinowanie od wewnàtrz na ca∏ej wy-sokoÊci studni, a ponadto od zewnàtrz do g∏´bokoÊcico najmniej 1,5 m od poziomu terenu.

2. Cz´Êç nadziemna studni kopanej, niewyposa˝o-nej w urzàdzenie pompowe, powinna mieç wysokoÊçco najmniej 0,9 m od poziomu terenu oraz byç zabez-pieczona trwa∏ym i nieprzepuszczalnym przykryciem,ochraniajàcym wn´trze studni i urzàdzenia do czerpa-nia wody.

3. Cz´Êç nadziemna studni kopanej, wyposa˝onejw urzàdzenie pompowe, powinna mieç wysokoÊç conajmniej 0,2 m od poziomu terenu. Przykrycie jej po-winno byç dopasowane do obudowy i wykonane z ma-teria∏u nieprzepuszczalnego oraz mieç noÊnoÊç odpo-wiednià do przewidywanego obcià˝enia.

4. Teren otaczajàcy studni´ kopanà, w pasie o sze-rokoÊci co najmniej 1 m, liczàc od zewn´trznej obudo-wy studni, powinien byç pokryty nawierzchnià utwar-dzonà, ze spadkiem 2% w kierunku zewn´trznym.

§ 33. Przy ujćiu wód podziemnych za pomocàstudni wierconej teren w promieniu co najmniej 1 m odwprowadzonej w grunt rury nale˝y zabezpieczyçw sposób okreÊlony w § 32 ust. 4, a przejÊcie rury stu-dziennej przez nawierzchni´ utwardzonà nale˝yuszczelniç.

Rozdzia∏ 7

Zbiorniki bezodp∏ywowe na nieczystoÊci ciek∏e

§ 34. Zbiorniki na nieczystoÊci ciek∏e mogà byç sto-sowane tylko na dzia∏kach budowlanych niemajàcychmo˝liwoÊci przy∏àczenia do sieci kanalizacyjnej, przyczym nie dopuszcza si´ ich stosowania na obszarachpodlegajàcych szczególnej ochronie Êrodowiska i na-ra˝onych na powodzie oraz zalewanie wodami opado-wymi.

§ 35. Zbiorniki bezodp∏ywowe na nieczystoÊci cie-k∏e, do∏y ust´pów nieskanalizowanych oraz urzàdzeniakanalizacyjne i zbiorniki do usuwania i gromadzeniawydalin pochodzenia zwierzćego powinny mieç dnoi Êciany nieprzepuszczalne, szczelne przekrycie z zamy-kanym otworem do usuwania nieczystoÊci i odpowie-trzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m ponad po-ziom terenu.

§ 36. 1. Odleg∏oÊç pokryw i wylotów wentylacji zezbiorników bezodp∏ywowych na nieczystoÊci ciek∏e,do∏ów ust´pów nieskanalizowanych o liczbie miejscnie wi´kszej ni˝ 4 i podobnych urzàdzeƒ sanitarno-go-spodarczych o pojemnoÊci do 10 m3 powinna wynosiçco najmniej:

1) od okien i drzwi zewn´trznych do pomieszczeƒprzeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazy-nów produktów spo˝ywczych — 15 m,

2) od granicy dzia∏ki sàsiedniej, drogi (ulicy) lub ciàgupieszego — 7,5 m.

2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-kreacji indywidualnej odleg∏oÊci urzàdzeƒ sanitarno--gospodarczych, o których mowa w ust. 1, powinnywynosiç co najmniej:

1) od okien i drzwi zewn´trznych do pomieszczeƒprzeznaczonych na pobyt ludzi — 5 m, przy czymnie dotyczy to do∏ów ust´powych w zabudowiejednorodzinnej,

2) od granicy dzia∏ki sàsiedniej, drogi (ulicy) lub ciàgupieszego — 2 m.

3. Odleg∏oÊci pokryw i wylotów wentylacji z do∏ówust´pów nieskanalizowanych o liczbie miejsc wi´kszejni˝ 4 oraz zbiorników bezodp∏ywowych na nieczystoÊciciek∏e i kompostowników o pojemnoÊci powy˝ej 10 m3

do 50 m3 powinny wynosiç co najmniej:

1) od okien i drzwi zewn´trznych do pomieszczeƒ wy-mienionych w ust. 1 pkt 1 — 30 m,

2) od granicy dzia∏ki sàsiedniej — 7,5 m,

3) od linii rozgraniczajàcej drogi (ulicy) lub ciàgu pie-szego — 10 m.

4. W∏aÊciwy organ w decyzji o warunkach zabudo-wy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z paƒ-stwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, mo-˝e ustaliç dla dzia∏ek budowlanych po∏o˝onych przy za-


budowanych dzia∏kach sàsiednich odleg∏oÊci mniejszeni˝ okreÊlone w ust. 1 i 2.

5. Kryte zbiorniki bezodp∏ywowe na nieczystoÊciciek∏e oraz do∏y ust´powe mogà byç sytuowane w od-leg∏oÊci mniejszej ni˝ 2 m od granicy, w tym tak˝e przygranicy dzia∏ek, je˝eli sàsiadujà z podobnymi urzàdze-niami na dzia∏ce sàsiedniej, pod warunkiem zachowa-nia odleg∏oÊci okreÊlonych w § 31 i § 36.

6. Odleg∏oÊci zbiorników bezodp∏ywowych na nie-czystoÊci ciek∏e i kompostowników o pojemnoÊci po-wy˝ej 50 m3 od budynków przeznaczonych na pobyt lu-dzi nale˝y przyjmowaç zgodnie ze wskazaniem eksper-tyzy technicznej, przyj´tej przez paƒstwowego woje-wódzkiego inspektora sanitarnego.

§ 37. Przep∏ywowe, szczelne osadniki podziemne,stanowiàce cz´Êç przydomowej oczyszczalni Êciekówgospodarczo-bytowych, s∏u˝àce do wst´pnego ichoczyszczania, mogà byç sytuowane w bezpoÊrednimsàsiedztwie budynków jednorodzinnych, pod warun-kiem wyprowadzenia ich odpowietrzenia przez instala-cj´ kanalizacyjnà co najmniej 0,6 m powy˝ej górnej kra-w´dzi okien i drzwi zewn´trznych w tych budynkach.

§ 38. Odleg∏oÊç osadników b∏ota, ∏apaczy olejówmineralnych i t∏uszczu, neutralizatorów Êcieków i in-nych podobnych zbiorników od okien otwieralnychi drzwi zewn´trznych do pomieszczeƒ przeznaczonychna pobyt ludzi powinna wynosiç co najmniej 5 m, je˝e-li przepisy odr´bne nie stanowià inaczej.

Rozdzia∏ 8

Zieleƒ i urzàdzenia rekreacyjne

§ 39. Na dzia∏kach budowlanych, przeznaczonychpod zabudow´ wielorodzinnà, budynki opieki zdrowot-nej (z wyjàtkiem przychodni) oraz oÊwiaty i wychowa-nia co najmniej 25% powierzchni dzia∏ki nale˝y urzà-dziç jako powierzchni´ terenu biologicznie czynnego,je˝eli inny procent nie wynika z ustaleƒ miejscowegoplanu zagospodarowania przestrzennego.

§ 40. 1. W zespole budynków wielorodzinnych ob-j´tych jednym pozwoleniem na budow´ nale˝y, sto-sownie do potrzeb u˝ytkowych, przewidzieç placyki za-baw dla dzieci najm∏odszych i miejsca rekreacyjne do-st´pne dla osób starszych i niepe∏nosprawnych, przyczym co najmniej 30% tej powierzchni powinno znaj-dowaç si´ na terenie biologicznie czynnym, je˝eli niejest to ustalone inaczej w decyzji o warunkach zabudo-wy i zagospodarowaniu terenu.

2. Nas∏onecznienie placyku zabaw dla dzieci powin-no wynosiç co najmniej 4 godziny, liczone w dniachrównonocy (21 marca i 21 wrzeÊnia) w godzinach1000—1600. W zabudowie Êródmiejskiej dopuszcza sińas∏onecznienie nie krótsze ni˝ 2 godziny.

3. Odleg∏oÊç placyków i urzàdzeƒ, wymienionychw ust. 1, od linii rozgraniczajàcych ulic´ oraz od miejscgromadzenia odpadów powinna wynosiç co najmniej10 m.

Rozdzia∏ 9

Ogrodzenia

§ 41. 1. Ogrodzenie nie mo˝e stwarzaç zagro˝eniadla bezpieczeƒstwa ludzi i zwierzàt.

2. Umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokoÊcimniejszej ni˝ 1,8 m, ostro zakoƒczonych elementów,drutu kolczastego, t∏uczonego szk∏a oraz innych po-dobnych wyrobów i materia∏ów jest zabronione.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczà ogrodzeƒ we-wn´trznych w zak∏adach karnych i aresztach Êledczych.

§ 42. 1. Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mogàotwieraç si´ na zewnàtrz dzia∏ki i mieç progów utrud-niajàcych wjazd osób niepe∏nosprawnych na wózkachinwalidzkich.

2. Zapory ruchome na przejÊciach i dojazdach po-winny mieç oznakowanie widoczne w ciàgu ca∏ej dobyoraz sygnalizacj´ Êwietlnà lub dêwi´kowà zmiany po-∏o˝enia ich ramion.

§ 43. SzerokoÊç bramy powinna wynosiç w Êwietleco najmniej 2,4 m, a w przypadku zastosowania furtkijej szerokoÊç powinna byç nie mniejsza ni˝ 0,9 m, przyczym na drodze po˝arowej szerokoÊci te regulujà prze-pisy odr´bne dotyczàce ochrony przeciwpo˝arowej.

DZIA¸ III

Budynki i pomieszczenia

Rozdzia∏ 1

Wymagania ogólne

§ 44. Budynek, jego uk∏ad funkcjonalny i prze-strzenny, ustrój konstrukcyjny oraz rozwiàzania tech-niczne i materia∏owe elementów budowlanych powin-ny byç zaprojektowane i wykonane w sposób odpo-wiadajàcy wymaganiom wynikajàcym z jego usytu-owania i przeznaczenia oraz z odnoszàcych si´ do nie-go przepisów rozporzàdzenia i przepisów odr´bnych.

§ 45. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymina pobyt ludzi powinien byç zaopatrzony co najmniejw wod´ do spo˝ycia przez ludzi oraz do celów przeciw-po˝arowych, je˝eli wymagajà tego przepisy odr´bne,a odpowiednio do ich przeznaczenia — tak˝e na innecele. W innych budynkach zaopatrzenie w wod´ po-winno wynikaç z ich przeznaczenia i potrzeb ochronyprzeciwpo˝arowej.

§ 46. Budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowe-go, opieki zdrowotnej, opieki spo∏ecznej i socjalnej,oÊwiaty, nauki, zak∏adu ˝ywienia, produkcji i handlu˝ywnoÊcià, a tak˝e inne budynki, je˝eli sà wyposa˝onew wanny, natryski lub umywalki, powinny mieç indy-widualnà lub centralnà instalacj´ ciep∏ej wody. Waru-nek doprowadzenia ciep∏ej wody do umywalek nie do-tyczy budynków w zabudowie zagrodowej i rekreacjiindywidualnej.


§ 47. Budynek wyposa˝ony w instalacj´ wodocià-gowà powinien mieç zapewnione odprowadzenie Êcie-ków bytowo-gospodarczych oraz Êcieków technolo-gicznych, je˝eli one wyst´pujà.

§ 48. 1. Ka˝dy budynek przeznaczony na pobyt lu-dzi oraz inne budynki, w których w trakcie u˝ytkowaniapowstajà odpady i nieczystoÊci sta∏e, powinny mieçmiejsca przystosowane do czasowego gromadzeniatych odpadów i nieczystoÊci, usytuowane w samymbudynku lub w jego otoczeniu.

2. Budynki, o których mowa w ust. 1, z wyjàtkiemwysokoÊciowych, mogà byç wyposa˝one w wewn´trz-ne urzàdzenia (zsypy) do usuwania odpadów i nieczy-stoÊci sta∏ych.

§ 49. Budynek i pomieszczenia przeznaczone na po-byt ludzi oraz inne budynki, je˝eli wynika to z ich prze-znaczenia, powinny byç wyposa˝one w instalacje(urzàdzenia) do ogrzewania pomieszczeƒ w okresie ob-ni˝onych temperatur, umo˝liwiajàce utrzymanie tem-peratury powietrza wewn´trznego odpowiedniej doich przeznaczenia. Wymaganie to nie dotyczy budyn-ków rekreacyjnych, u˝ytkowanych wy∏àcznie w sezo-nie letnim.

§ 50. Budynek i pomieszczenia, w których sà zain-stalowane paleniska na paliwo sta∏e lub komory spala-nia z palnikami na paliwo p∏ynne lub gazowe, powinnymieç przewody kominowe do odprowadzania dymui spalin.

§ 51. Budynek i pomieszczenia powinny mieç za-pewnionà wentylacj´ lub klimatyzacj´, stosownie doich przeznaczenia.

§ 52. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymina pobyt ludzi mo˝e byç zaopatrywany w gaz z sieci ga-zowej, baterii butli lub zbiorników sta∏ych gazu p∏ynne-go, zgodnie z warunkami okreÊlonym w § 156 ust. 1i § 157.

§ 53. 1. Budynek, odpowiednio do potrzeb wynika-jàcych z jego przeznaczenia, powinien byç wyposa˝o-ny w wewn´trznà instalacj´ elektrycznà.

2. Budynek nale˝y wyposa˝yç w instalacj´ chronià-cà od wy∏adowaƒ atmosferycznych. Obowiàzek ten od-nosi si´ do budynków wyszczególnionych w PolskiejNormie dotyczàcej ochrony odgromowej obiektów bu-dowlanych.

§ 54. 1. Budynek Êredniowysoki i wy˝szy: u˝ytecz-noÊci publicznej, mieszkalny, zamieszkania zbiorowe-go, z wy∏àczeniem budynku koszarowego, a tak˝e innybudynek, w którym co najmniej jedna kondygnacjaz pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt wićejni˝ 50 osób znajduje si´ powy˝ej 12 m ponad pozio-mem terenu, a tak˝e dwukondygnacyjny i wy˝szy bu-dynek opieki zdrowotnej oraz opieki spo∏ecznej nale˝ywyposa˝yç w dêwigi osobowe.

2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbioro-wego oraz u˝ytecznoÊci publicznej, wyposa˝onymw dêwigi, nale˝y zapewniç dost´p do nich i dojazd na

wszystkie kondygnacje u˝ytkowe osobom niepe∏no-sprawnym.

3. W przypadku wbudowania lub przybudowaniaszybu dêwigowego do istniejàcego budynku, dopusz-cza si´ usytuowanie drzwi przystankowych na pozio-mie spocznika mi´dzypi´trowego, z zastrze˝eniem§ 195.

§ 55. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnymniewyposa˝onym w dêwigi nale˝y zapewniç mo˝li-woÊç wykonania pochylni lub zainstalowania odpo-wiednich urzàdzeƒ technicznych, umo˝liwiajàcych do-st´p osobom niepe∏nosprawnym do mieszkaƒ po∏o˝o-nych na parterze.

2. W nowo wznoszonym niskim budynku zamiesz-kania zbiorowego i u˝ytecznoÊci publicznej, niewyma-gajàcych, zgodnie z § 54 ust. 1, wyposa˝enia w dêwigi,nale˝y zainstalowaç urzàdzenia techniczne, zapewnia-jàce osobom niepe∏nosprawnym dost´p na kondygna-cje z pomieszczeniami u˝ytkowymi, z których muszàone korzystaç. Nie dotyczy to budynków koszarowych,a tak˝e budynków zakwaterowania w zak∏adach kar-nych, aresztach Êledczych oraz w zak∏adach popraw-czych i schroniskach dla nieletnich.

3. Dopuszcza si´ niewyposa˝enie w dêwigi budyn-ku o wysokoÊci 5 kondygnacji, je˝eli wszystkie po-mieszczenia na ostatniej kondygnacji sà cz´Êcià miesz-kaƒ dwupoziomowych.

4. Dopuszcza si´ niewyposa˝enie w dêwigi budyn-ku wzniesionego przed dniem 1 kwietnia 1995 r., przyadaptacji na cele u˝ytkowe poddasza usytuowanegobezpoÊrednio nad 4 kondygnacjà, je˝eli poziom pod∏o-gi tego poddasza znajduje si´ nie wy˝ej ni˝ 12,5 m odpoziomu terenu.

§ 56. Budynek wielorodzinny, zamieszkania zbioro-wego i u˝ytecznoÊci publicznej powinien byç przysto-sowany do wyposa˝enia w instalacje telekomunikacyj-ne, w tym radiowo-telewizyjne, odpowiadajàce przepi-som odr´bnym i Polskim Normom dotyczàcym wyko-nania tych instalacji, a stosownie do przeznaczenia bu-dynku — równie˝ w instalacj´ sygnalizacji dzwonkowejlub domofonowej.

Rozdzia∏ 2

OÊwietlenie i nas∏onecznienie

§ 57. 1. Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzipowinno mieç zapewnione oÊwietlenie dzienne, dosto-sowane do jego przeznaczenia, kszta∏tu i wielkoÊci,z uwzgl´dnieniem warunków okreÊlonych w § 13 orazw ogólnych przepisach bezpieczeƒstwa i higieny pra-cy.

2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzistosunek powierzchni okien, liczonej w Êwietle oÊcie˝-nic, do powierzchni pod∏ogi powinien wynosiç co naj-mniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w któ-rym oÊwietlenie dzienne jest wymagane ze wzgl´dówna przeznaczenie — co najmniej 1:12.


§ 58. 1. Dopuszcza si´ oÊwietlenie pomieszczeniaprzeznaczonego na pobyt ludzi wy∏àcznie Êwiat∏emsztucznym, je˝eli:

1) oÊwietlenie dzienne nie jest konieczne lub nie jestwskazane ze wzgl´dów technologicznych,

2) jest uzasadnione celowoÊcià funkcjonalnà zlokali-zowania tego pomieszczenia w obiekcie podziem-nym lub w cz´Êci budynku pozbawionej oÊwietle-nia dziennego.

2. W przypadku gdy pomieszczenie, o którym mo-wa w ust. 1, jest pomieszczeniem sta∏ej pracy w rozu-mieniu ogólnych przepisów bezpieczeƒstwa i higienypracy, dla zastosowania wy∏àcznie oÊwietlenia Êwia-t∏em sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymaganeuzyskanie zgody w∏aÊciwego paƒstwowego woje-wódzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozu-mieniu z w∏aÊciwym okr´gowym inspektorem pracy.

3. Uzgodnienie, o którym mowa w ust. 2, nie doty-czy budynków s∏u˝àcych obronnoÊci paƒstwa.

§ 59. 1. OÊwietlenie Êwiat∏em sztucznym pomiesz-czenia przeznaczonego na pobyt ludzi powinno odpo-wiadaç potrzebom u˝ytkowym i spe∏niaç wymaganiaPolskiej Normy dotyczàcej oÊwietlenia wn´trz Êwia-t∏em elektrycznym.

2. Ogólne oÊwietlenie Êwiat∏em sztucznym po-mieszczenia przeznaczonego na sta∏y pobyt ludzi po-winno zapewniaç odpowiednie warunki u˝ytkowaniaca∏ej jego powierzchni.

3. OÊwietlenie Êwiat∏em sztucznym po∏àczonych zesobà pomieszczeƒ przeznaczonych na sta∏y pobyt ludzioraz do ruchu ogólnego (komunikacji) nie powinnowykazywaç ró˝nic nat´˝enia, wywo∏ujàcych olÊnienieprzy przejÊciu mi´dzy tymi pomieszczeniami.

§ 60. 1. Pomieszczenia przeznaczone do zbiorowe-go przebywania dzieci w ˝∏obku, przedszkolu i szkole,z wyjàtkiem pracowni chemicznej, fizycznej i plastycz-nej, powinny mieç zapewniony czas nas∏onecznieniaco najmniej 3 godziny w dniach równonocy (21 marcai 21 wrzeÊnia) w godzinach 800—1600, natomiast pokojemieszkalne — w godzinach 700—1700.

2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza siógraniczenie wymagania okreÊlonego w ust. 1 co naj-mniej do jednego pokoju, przy czym w Êródmiejskiejzabudowie uzupe∏niajàcej dopuszcza si´ ograniczeniewymaganego czasu nas∏onecznienia do 1,5 godziny,a w odniesieniu do mieszkania jednopokojowego w ta-kiej zabudowie nie okreÊla si´ wymaganego czasu na-s∏onecznienia.

Rozdzia∏ 3

WejÊcia do budynków i mieszkaƒ

§ 61. 1. Po∏o˝enie drzwi wejÊciowych do budynkuoraz kszta∏t i wymiary pomieszczeƒ wejÊciowych po-

winny umo˝liwiaç dogodne warunki ruchu, w tym rów-nie˝ osobom niepe∏nosprawnym.

2. Wymaganie przystosowania wejÊç dla osób nie-pe∏nosprawnych nie dotyczy budynków mieszkalnychw zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz budyn-ków rekreacji indywidualnej, budynków koszarowych,a tak˝e budynków w zak∏adach karnych i aresztachÊledczych oraz w zak∏adach poprawczych i schroni-skach dla nieletnich.

§ 62. 1. Drzwi wejÊciowe do budynku i ogólnodo-st´pnych pomieszczeƒ u˝ytkowych oraz do mieszkaƒpowinny mieç w Êwietle oÊcie˝nicy co najmniej: szero-koÊç 0,9 m i wysokoÊç 2 m. W przypadku zastosowaniadrzwi zewn´trznych dwuskrzyd∏owych szerokoÊçskrzyd∏a g∏ównego nie mo˝e byç mniejsza ni˝ 0,9 m.

2. W wejÊciach do budynku i ogólnodost´pnychpomieszczeƒ u˝ytkowych mogà byç zastosowanedrzwi obrotowe lub wahad∏owe, pod warunkiem usy-tuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwa-nych, przystosowanych do ruchu osób niepe∏nospraw-nych, oraz spe∏nienia wymagaƒ § 240.

3. W drzwiach, o których mowa w ust. 1, orazw drzwiach do mieszkaƒ i pomieszczeƒ mieszkalnychw budynku zamieszkania zbiorowego wysokoÊç pro-gów nie mo˝e przekraczaç 20 mm.

§ 63. WejÊcia z zewnàtrz do budynku i pomieszczeƒprzeznaczonych na pobyt ludzi nale˝y chroniç przednadmiernym dop∏ywem ch∏odnego powietrza przezzastosowanie przedsionka, kurtyny powietrznej lub in-nych rozwiàzaƒ nieutrudniajàcych ruchu. Wymaganiate nie dotyczà dodatkowych wejÊç nieprzewidzianychdo sta∏ego u˝ytkowania.

§ 64. WejÊcie do budynku i do ka˝dej klatki schodo-wej powinno mieç elektryczne oÊwietlenie zewn´trzne.Nie dotyczy to budownictwa zagrodowego i rekreacyj-nego.

§ 65. W budynku wielorodzinnym, w pomieszcze-niu przy wejÊciu, nale˝y zapewniç miejsce do zainsta-lowania domowych skrzynek listowych.

Rozdzia∏ 4

Schody i pochylnie

§ 66. W celu zapewnienia dost´pu do pomieszczeƒpo∏o˝onych na ró˝nych poziomach nale˝y stosowaçschody sta∏e, a w zale˝noÊci od przeznaczenia budyn-ku — równie˝ pochylnie odpowiadajàce warunkomokreÊlonym w rozporzàdzeniu.

§ 67. Zainstalowanie w budynku schodów lub po-chylni ruchomych nie zwalnia z obowiàzku zastosowa-nia schodów lub pochylni sta∏ych.

§ 68. 1. Graniczne wymiary schodów sta∏ych w bu-dynkach o ró˝nym przeznaczeniu okreÊla tabela:


2. W budynkach u˝ytecznoÊci publicznej oraz bu-dynkach produkcyjnych ∏àcznà szerokoÊç u˝ytkowàbiegów oraz ∏àcznà szerokoÊç u˝ytkowà spocznikóww klatkach schodowych, stanowiàcych drog´ ewaku-acyjnà, nale˝y obliczaç proporcjonalnie do liczby osóbmogàcych przebywaç równoczeÊnie na kondygnacji,na której przewiduje si´ obecnoÊç najwi´kszej ich liczby, przyjmujàc co najmniej 0,6 m szerokoÊci na100 osób, lecz nie mniej ni˝ okreÊlono to w ust. 1.

3. SzerokoÊç u˝ytkowa schodów zewn´trznych dobudynku powinna wynosiç co najmniej 1,2 m, przyczym nie mo˝e byç mniejsza ni˝ szerokoÊç u˝ytkowabiegu schodowego w budynku, przyj´ta zgodnie z wy-maganiami okreÊlonymi w ust. 1 i 2.

4. SzerokoÊç u˝ytkowà schodów sta∏ych mierzy si´mi´dzy wewn´trznymi kraw´dziami porćzy, a w przy-padku balustrady jednostronnej — mi´dzy wykoƒczo-nà powierzchnià Êciany a wewn´trznà kraw´dzià por´-czy tej balustrady. SzerokoÊci te nie mogà byç ograni-czane przez zainstalowane urzàdzenia oraz elementybudynku.

§ 69. 1. Liczba stopni w jednym biegu schodów sta-∏ych, ∏àczàcych kondygnacje, powinna wynosiç niemniej ni˝ 3 i nie wićej ni˝:

1) w budynku opieki zdrowotnej — 14 stopni,

2) w innych budynkach — 17 stopni.

2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, niedotyczy budynków jednorodzinnych, zagrodowychoraz mieszkaƒ dwupoziomowych.

3. Liczba stopni w jednym biegu schodów ze-wn´trznych nie powinna wynosiç wićej ni˝ 10.

4. SzerokoÊç stopni sta∏ych schodów wewn´trz-nych powinna wynikaç z warunku okreÊlonego wzo-rem: 2h + s = 0,6 do 0,65 m, gdzie h oznacza wysokoÊçstopnia, s — jego szerokoÊç.

5. SzerokoÊç stopni schodów zewn´trznych przyg∏ównych wejÊciach do budynku powinna wynosiçw budynkach u˝ytecznoÊci publicznej co najmniej0,35 m, w innych budynkach — co najmniej 0,3 m.

6. SzerokoÊç stopni schodów wachlarzowych po-winna wynosiç co najmniej 0,25 m, natomiast w scho-dach zabiegowych i krćonych szerokoÊç takà nale˝yzapewniç w odleg∏oÊci nie wi´kszej ni˝ 0,4 m od por´-czy balustrady wewn´trznej lub s∏upa stanowiàcegokoncentrycznà konstrukcj´ schodów.


7. W budynku zak∏adu opieki zdrowotnej stosowa-nie schodów zabiegowych i wachlarzowych, jako prze-znaczonych do ruchu pacjentów, jest zabronione.

8. W budynkach opieki zdrowotnej, a tak˝e budyn-kach zamieszkania zbiorowego przeznaczonych dla

osób starszych oraz niepe∏nosprawnych zabrania si´stosowania stopni schodów z noskami i podcićiami.

§ 70. Maksymalne nachylenie pochylni zwiàzanychz budynkiem nie mo˝e przekraczaç wielkoÊci okreÊlo-nych w poni˝szej tabeli:


§ 71. 1. Pochylnie przeznaczone dla osób niepe∏no-sprawnych powinny mieç szerokoÊç p∏aszczyzny ruchu1,2 m, kraw´˝niki o wysokoÊci co najmniej0,07 m i obustronne porćze odpowiadajàce warun-kom okreÊlonym w § 298, przy czym odst´p mi´dzy ni-mi powinien mieÊciç si´ w granicach od 1 m do 1,1 m.

2. D∏ugoÊç poziomej p∏aszczyzny ruchu na poczàt-ku i na koƒcu pochylni powinna wynosiç co najmniej1,5 m.

3. Przestrzeƒ manewrowa na spoczniku zwiàzanymz pochylnià przed wejÊciem do budynku powinna

umo˝liwiaç manewrowanie wózkiem inwalidzkimi otwieranie drzwi oraz mieç wymiary co najmniej 1,5x1,5 m.

Rozdzia∏ 5

Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi

§ 72. 1. WysokoÊç pomieszczeƒ przeznaczonych napobyt ludzi powinna odpowiadaç wymaganiom okre-Êlonym w poni˝szej tabeli, je˝eli przepisy odr´bne,w tym dotyczàce pomieszczeƒ pracy i pomieszczeƒs∏u˝by zdrowia, nie okreÊlajà innych wymagaƒ:

2. Pomieszczenia, których wysokoÊç powinna,zgodnie z ust. 1, wynosiç co najmniej 3 m i 3,3 m, mo-gà byç obni˝one do wysokoÊci nie mniejszej ni˝2,5 m w przypadku zastosowania wentylacji mecha-nicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji, podwarunkiem uzyskania zgody paƒstwowego wojewódz-kiego inspektora sanitarnego.

§ 73. 1. W pomieszczeniu mieszkalnym poziompod∏ogi od strony Êciany z otworami okiennymii drzwiowymi nie powinien znajdowaç si´ poni˝ej po-ziomu terenu przy budynku.

2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt lu-dzi w budynku zak∏adu opieki zdrowotnej, opieki spo-∏ecznej, oÊwiaty, wychowania i nauki poziom pod∏ogipowinien znajdowaç si´ co najmniej 0,3 m powy˝ej te-renu urzàdzonego przy budynku.

3. W pomieszczeniu produkcyjnym i us∏ugowympoziom pod∏ogi mo˝e znajdowaç si´ na poziomie tere-nu urzàdzonego przy budynku. Obni˝enie poziomupod∏ogi poni˝ej terenu wymaga uzyskania zgodypaƒstwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnegowydanej w porozumieniu z w∏aÊciwym okr´gowym in-spektorem pracy.

§ 74. W budynku u˝ytecznoÊci publicznej pomiesz-czenia ogólnodost´pne ze zró˝nicowanym poziomempod∏óg powinny byç przystosowane do ruchu osóbniepe∏nosprawnych.

§ 75. 1. Drzwi do pomieszczenia przeznaczonego nasta∏y pobyt ludzi oraz do pomieszczenia kuchennegopowinny mieç co najmniej szerokoÊç 0,8 m i wysokoÊç2 m w Êwietle oÊcie˝nicy.

2. W budynku u˝ytecznoÊci publicznej drzwi we-wn´trzne, z wyjàtkiem drzwi do pomieszczeƒ tech-

nicznych i gospodarczych, powinny mieç co naj-mniej szerokoÊç 0,9 m i wysokoÊç 2 m w ÊwietleoÊcie˝nicy.

3. Drzwi, o których mowa w ust. 1 i 2, nie powinnymieç progów.

Rozdzia∏ 6

Pomieszczenia higienicznosanitarne

§ 76. Wymagania dotyczàce pomieszczeƒ higie-nicznosanitarnych okreÊlajà przepisy rozporzàdzenia,a tak˝e przepisy dotyczàce bezpieczeƒstwa i higienypracy oraz obrony cywilnej. Do pomieszczeƒ higienicz-nosanitarnych zalicza si´ ∏aênie, sauny, natryski, ∏azien-ki, ust´py, umywalnie, szatnie, przebieralnie, pralnie,pomieszczenia higieny osobistej kobiet, jak te˝ po-mieszczenia s∏u˝àce do odka˝ania, oczyszczania orazsuszenia odzie˝y i obuwia, a tak˝e przechowywaniasprz´tu do utrzymania czystoÊci.

§ 77. 1. Pomieszczenie higienicznosanitarne powin-no mieç wentylacj´ spe∏niajàcà wymagania przepisówrozporzàdzenia oraz przepisów odr´bnych.

2. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinnomieç wysokoÊç w Êwietle co najmniej 2,5 m, z wyjàt-kiem ∏aêni ogólnodost´pnej, której wysokoÊç powinnawynosiç co najmniej 3 m.

3. Dopuszcza si´ zmniejszenie wysokoÊci pomiesz-czenia higienicznosanitarnego w budynku mieszkal-nym oraz w hotelu, motelu i pensjonacie do2,2 m w Êwietle, w przypadku gdy jest ono wyposa˝o-ne w wentylacj´ mechanicznà wywiewnà lub nawiew-no-wywiewnà.


§ 78. 1. Âciany pomieszczenia higienicznosanitar-nego powinny mieç do wysokoÊci co najmniej 2 m po-wierzchnie zmywalne i odporne na dzia∏anie wilgoci.

2. Posadzka pralni, ∏azienki, umywalni, kabiny na-tryskowej i ust´pu powinna byç zmywalna, nienasiàkli-wa i nieÊliska.

§ 79. 1. Drzwi do ∏azienki, umywalni i wydzielonegoust´pu powinny otwieraç si´ na zewnàtrz pomieszcze-nia, mieç, z zastrze˝eniem § 75 ust. 2, co najmniej sze-rokoÊç 0,8 m i wysokoÊç 2 m w Êwietle oÊcie˝nicy,a w dolnej cz´Êci — otwory o sumarycznym przekrojunie mniejszym ni˝ 0,022 m2 dla dop∏ywu powietrza.

2. W ∏azienkach i ust´pach, z wyjàtkiem ogólnodo-st´pnych, dopuszcza si´ stosowanie drzwi przesuw-nych lub sk∏adanych.

§ 80. 1. Kubatura pomieszczenia ∏azienki z wentyla-cjà grawitacyjnà powinna wynosiç co najmniej:

1) 8 m3 — przy zastosowaniu w tym pomieszczeniuurzàdzenia gazowego, o którym mowa w § 172ust. 3 pkt 1.

2) 6,5 m3 — przy doprowadzeniu centralnej ciep∏ejwody lub zastosowaniu elektrycznego urzàdzeniado ogrzewania wody bàdê urzàdzenia gazowego,o którym mowa w § 172 ust. 3 pkt 2, a tak˝e gdyurzàdzenie gazowe znajduje si´ poza tym pomiesz-czeniem.

2. Dopuszcza si´ zmniejszenie kubatury, o którejmowa w ust. 1 pkt 2, jednak˝e nie poni˝ej 5,5 m3, je˝e-li pomieszczenie ∏azienki jest wyposa˝one co najmniejw wentylacj´ mechanicznà wywiewnà.

§ 81. 1. Kabina natryskowa niezamkni´ta, stano-wiàca wydzielonà cz´Êç pomieszczeƒ natrysków i umy-walni zbiorowych, powinna mieç powierzchni´ niemniejszà ni˝ 0,9 m2 i szerokoÊç co najmniej 0,9 m.

2. Kabina natryskowa zamkni´ta, wydzielona Êcian-kami na ca∏à wysokoÊç pomieszczenia, powinna mieçpowierzchni´ nie mniejszà ni˝ 1,5 m2 i szerokoÊç conajmniej 0,9 m oraz byç wyposa˝ona w wentylacj´ me-chanicznà wywiewnà.

3. Kabina natryskowa zamkni´ta, przystosowanado potrzeb osób niepe∏nosprawnych, które muszà ko-rzystaç z wózków inwalidzkich w trakcie kàpieli, powin-na mieç powierzchni´ nie mniejszà ni˝ 2,5 m2 i szero-koÊç co najmniej 1,5 m oraz byç wyposa˝ona w wenty-lacj´ mechanicznà wywiewnà.

4. W sàsiedztwie kabin natryskowych i umywalnizbiorowych powinna znajdowaç si´ kabina ust´powa.

§ 82. 1. W budynku zamieszkania zbiorowego ∏a-zienki zwiàzane z pomieszczeniami mieszkalnymi po-winny byç wyposa˝one w wann´ lub natrysk oraz umy-walk´. Miska ust´powa mo˝e byç usytuowana w ∏a-zience lub w wydzielonej kabinie ust´powej wyposa˝o-nej w umywalk´.

2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, bez ∏azie-nek i ust´pów zwiàzanych z pomieszczeniami miesz-kalnymi nale˝y przewidzieç na ka˝dej kondygnacjiumywalnie i ust´py przeznaczone do wspólnego u˝yt-ku, wyposa˝one co najmniej w:

1) 1 misk´ ust´powà dla 10 kobiet,

2) 1 misk´ ust´powà i 1 pisuar dla 20 m´˝czyzn,

3) 1 urzàdzenie natryskowe dla 15 osób,

4) 1 umywalk´ dla 5 osób.

§ 83. Kabina ust´powa (ust´p wydzielony),nieprzeznaczona dla osób niepe∏nosprawnych, powin-na mieç najmniejszy wymiar poziomy (szerokoÊç)w Êwietle co najmniej 0,9 m i powierzchni´ przed mi-skà ust´powà co najmniej 0,6x0,9 m w rzucie pozio-mym, spe∏niajàcà równie˝ funkcj´ powierzchni przedumywalkà — w przypadku jej zainstalowania w kabi-nie ust´powej.

§ 84. 1. W budynku u˝ytecznoÊci publicznej i zak∏a-du pracy nale˝y urzàdziç ust´py ogólnodost´pne. Je˝e-li liczba osób w pomieszczeniach przeznaczonych napobyt ludzi na danej kondygnacji jest mniejsza od 10,dopuszcza si´ umieszczenie ust´pu na najbli˝szej, wy˝-szej lub ni˝szej kondygnacji.

2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, w ust´-pach ogólnodost´pnych powinna przypadaç co naj-mniej jedna umywalka na 20 osób, co najmniej jednamiska ust´powa i jeden pisuar na 30 m´˝czyzn orazjedna miska ust´powa na 20 kobiet, je˝eli przepisy do-tyczàce bezpieczeƒstwa i higieny pracy nie stanowiàinaczej. W przypadku gdy w pomieszczeniach przezna-czonych na sta∏y pobyt ludzi liczba osób jest mniejszani˝ 10, dopuszcza si´ umieszczenie wspólnego ust´pudla kobiet i m´˝czyzn.

3. W budynkach, o których mowa w ust. 1, odle-g∏oÊç od stanowiska pracy lub miejsca przebywania lu-dzi do najbli˝szego ust´pu nie mo˝e byç wi´ksza ni˝75 m, a od stanowiska pracy chronionej — ni˝ 50 m.

§ 85. 1. Ust´py ogólnodost´pne w budynkach za-mieszkania zbiorowego, u˝ytecznoÊci publicznej i za-k∏adów pracy powinny mieç wejÊcia z dróg komunika-cji ogólnej.

2. W ust´pach ogólnodost´pnych nale˝y stosowaç:

1) przedsionki, oddzielone Êcianami pe∏nymi na ca∏àwysokoÊç pomieszczenia, w których mogà byç in-stalowane tylko umywalki,

2) drzwi wejÊciowe o szerokoÊci co najmniej 0,9 m,

3) drzwi wewn´trzne i drzwi do kabin ust´powycho szerokoÊci co najmniej 0,8 m, otwierane na ze-wnàtrz,

4) przegrody dzielàce ust´p damski od m´skiego, wy-konane jako Êciany pe∏ne na ca∏à wysokoÊç po-mieszczenia,


5) miski ust´powe umieszczone w oddzielnych kabi-nach o szerokoÊci co najmniej 0,9 m i d∏ugoÊci1,10 m, ze Êciankami i drzwiami o wysokoÊci conajmniej 2 m z przeÊwitem nad pod∏ogà 0,15 m;oddzielenia nie wymagajà ust´py dla dzieci w ˝∏ob-kach i przedszkolach,

6) wpusty kanalizacyjne pod∏ogowe z syfonem orazarmatur´ czerpalnà ze z∏àczkà do w´˝a w pomiesz-czeniach z pisuarem lub majàcych wićej ni˝ 4 ka-biny ust´powe,

7) wentylacj´ grawitacyjnà lub mechanicznà —w ust´pach z oknem i jednà kabinà, a w innych —mechanicznà o dzia∏aniu ciàg∏ym lub w∏àczanà au-tomatycznie.

3. Przedsionków, o których mowa w ust. 2 pkt 1, niewymagajà ust´py przy salach zaj´ç w ˝∏obkach i przed-szkolach oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach.

§ 86. 1. W budynku, na kondygnacjach dost´pnychdla osób niepe∏nosprawnych, co najmniej jednoz ogólnodost´pnych pomieszczeƒ higienicznosanitar-nych powinno byç przystosowane dla tych osób przez:

1) zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarachco najmniej 1,5x1,5 m,

2) stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie do-jazdu do nich drzwi bez progów,

3) zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, conajmniej jednej miski ust´powej i umywalki, a tak-˝e jednego natrysku, je˝eli ze wzgl´du na przezna-czenie przewiduje si´ w budynku takie urzàdzenia,

4) zainstalowanie uchwytów u∏atwiajàcych korzysta-nie z urzàdzeƒ higienicznosanitarnych.

2. Dopuszcza si´ stosowanie pojedynczego ust´pudla osób niepe∏nosprawnych bez przedsionka oddzie-lajàcego od komunikacji ogólnej.

§ 87. 1. Ust´py publiczne nale˝y sytuowaç na tere-nach wyposa˝onych w sieç wodociàgowà i kanalizacyj-nà.

2. Dopuszcza si´ sytuowanie ust´pów publicznychna terenach nieskanalizowanych, jako budynki wolnostojàce ze szczelnymi zbiornikami nieczystoÊci.

3. Dopuszcza si´ sytuowanie tymczasowych, nie-skanalizowanych ust´pów publicznych na terenachskanalizowanych, za zgodà w∏aÊciwego terenowo paƒ-stwowego inspektora sanitarnego.

4. Ust´p publiczny powinien odpowiadaç wymaga-niom okreÊlonym w § 85 oraz mieç kabiny ust´poweo wymiarach co najmniej 1,5 m d∏ugoÊci i 1 m szeroko-Êci.

5. W ust´pie publicznym nale˝y zainstalowaç conajmniej jeden wpust kanalizacyjny pod∏ogowy z syfo-nem oraz armatur´ czerpalnà ze z∏àczkà do w´˝a.

6. W ust´pie publicznym co najmniej jedna kabinapowinna byç przystosowana do potrzeb osób niepe∏-nosprawnych, zgodnie z § 86.

§ 88. 1. WejÊcie do ust´pu publicznego, wbudowa-nego w inny obiekt, nie mo˝e prowadziç bezpoÊrednioz klatki schodowej lub innej drogi komunikacji ogólnejw budynku ani z pomieszczenia przeznaczonego na po-byt ludzi.

2. Odleg∏oÊç od okien i drzwi ust´pu publicznegodo okien i drzwi do pomieszczeƒ przeznaczonych napobyt ludzi oraz do produkcji i magazynowania artyku-∏ów ˝ywnoÊciowych i farmaceutycznych nie mo˝e byçmniejsza ni˝ 10 m.

§ 89. 1. Przepisów § 73 ust. 1, § 75, 79 ust. 1, § 82i 83 oraz w przypadkach przebudowy tak˝e § 77 ust. 2niniejszego dzia∏u nie stosuje si´ do budynków zakwa-terowania osób tymczasowo aresztowanych, skaza-nych lub ukaranych, zwanych dalej „osadzonymi”.

2. Przepisów § 75 i 79 ust. 1 nie stosuje si´ do zak∏a-dów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

Rozdzia∏ 7

Szczególne wymagania dotyczàce mieszkaƒ w budynkach wielorodzinnych

§ 90. Mieszkanie w budynku wielorodzinnym po-winno spe∏niaç wymagania dotyczàce pomieszczeƒprzeznaczonych na pobyt ludzi, a ponadto wymaganiaokreÊlone w niniejszym rozdziale.

§ 91. Mieszkanie, z wyjàtkiem jedno- i dwupokojo-wego, powinno byç przewietrzane na przestrza∏ lub na-ro˝nikowo. Nie dotyczy to mieszkania w budynku pod-legajàcym przebudowie, a tak˝e mieszkania wyposa˝o-nego w wentylacj´ mechanicznà o dzia∏aniu ciàg∏ymwywiewnà lub nawiewno-wywiewnà.

§ 92. 1. Mieszkanie, oprócz pomieszczeƒ mieszkal-nych, powinno mieç kuchni´ lub wn´k´ kuchennà, ∏a-zienk´, ust´p wydzielony lub misk´ ust´powà w ∏azien-ce, przestrzeƒ sk∏adowania oraz przestrzeƒ komunika-cji wewn´trznej.

2. Kuchnia i wn´ka kuchenna powinny byç wypo-sa˝one w trzon kuchenny, zlewozmywak lub zlew orazmieç uk∏ad przestrzenny, umo˝liwiajàcy zainstalowa-nie ch∏odziarki i urzàdzenie miejsca pracy.

3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym w ∏a-zienkach powinno byç mo˝liwe zainstalowanie wannylub kabiny natryskowej, umywalki, miski ust´powej(je˝eli nie ma ust´pu wydzielonego), automatycznejpralki domowej, a tak˝e usytuowanie pojemnika nabrudnà bielizn´. Sposób zagospodarowania i roz-mieszczenia urzàdzeƒ sanitarnych powinien zapew-niaç do nich dogodny dost´p.

4. Ust´p wydzielony nale˝y wyposa˝yç w umywal-k´.


§ 93. 1. Pomieszczenie mieszkalne i kuchenne po-winno mieç bezpoÊrednie oÊwietlenie Êwiat∏em dzien-nym.

2. W mieszkaniu jednopokojowym dopuszcza si´pomieszczenie kuchenne bez okien lub wn´k´ kuchen-nà po∏àczonà z przedpokojem, pod warunkiem zasto-sowania co najmniej wentylacji:

1) grawitacyjnej — w przypadku kuchni elektrycznej,

2) mechanicznej wywiewnej — w przypadku kuchnigazowej.

3. W mieszkaniu wielopokojowym kuchnia mo˝estanowiç cz´Êç pokoju przeznaczonego na pobyt dzien-ny, pod warunkiem zastosowania w tym pomieszcze-niu wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej z pod∏à-czeniem do niej okapu wywiewnego nad trzonem ku-chennym, a tak˝e z zapewnieniem odprowadzenia po-wietrza z pomieszczenia dodatkowym otworem wy-wiewnym, usytuowanym nie wićej ni˝ 0,15 m poni˝ejp∏aszczyzny sufitu.

§ 94. 1. W budynku wielorodzinnym szerokoÊçw Êwietle Êcian pomieszczeƒ powinna wynosiç co naj-mniej:

1) pokoju sypialnego przewidzianego dla jednej oso-by — 2,2 m,

2) pokoju sypialnego przewidzianego dla dwóch osób— 2,7 m,

3) kuchni w mieszkaniu jednopokojowym — 1,8 m,

4) kuchni w mieszkaniu wielopokojowym — 2,4 m.

2. W mieszkaniu co najmniej jeden pokój powinienmieç powierzchni´ nie mniejszà ni˝ 16 m2.

§ 95. 1. Kszta∏t i wymiary przedpokoju powinnyumo˝liwiaç przeniesienie chorego na noszach oraz wy-konanie manewru wózkiem inwalidzkim w miejscachzmiany kierunku ruchu.

2. Korytarze stanowiàce komunikacj´ wewn´trznàw mieszkaniu powinny mieç szerokoÊç w Êwietle conajmniej 1,2 m, z dopuszczeniem miejscowego zw´˝e-nia do 0,9 m na d∏ugoÊci korytarza nie wi´kszej ni˝1,5 m.

Rozdzia∏ 8

Pomieszczenia techniczne i gospodarcze

§ 96. 1. Pomieszczenie techniczne, w którym sà zain-stalowane urzàdzenia emitujàce ha∏asy lub drgania,mo˝e byç sytuowane w bezpoÊrednim sàsiedztwie po-mieszczeƒ przeznaczonych na sta∏y pobyt ludzi, pod wa-runkiem zastosowania rozwiàzaƒ konstrukcyjno-mate-ria∏owych, zapewniajàcych ochron´ sàsiednich po-mieszczeƒ przeznaczonych na pobyt ludzi przed ucià˝li-wym oddzia∏ywaniem tych urzàdzeƒ, zgodnie z wyma-ganiami § 323 ust. 2 pkt 2 i § 327 rozporzàdzenia orazPolskich Norm dotyczàcych dopuszczalnego poziomuha∏asu w pomieszczeniach i szkodliwych drgaƒ.

2. Podpory, zamocowania i z∏àcza urzàdzeƒ, o któ-rych mowa w ust. 1, powinny byç wykonane w sposóbuniemo˝liwiajàcy przenoszenie niedopuszczalnego ha-∏asu i drgaƒ na elementy budynku i instalacje.

§ 97. 1. WysokoÊç pomieszczenia technicznegoi gospodarczego nie powinna byç mniejsza ni˝ 2 m, je-˝eli inne przepisy rozporzàdzenia nie okreÊlajà wi´k-szych wymagaƒ.

2. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1,wysokoÊç drzwi i przejÊç pod przewodami instalacyj-nymi powinna wynosiç w Êwietle co najmniej 1,9 m,z zastrze˝eniem § 242 ust. 3.

3. WysokoÊç kana∏ów i przestrzeni instalacyjnychw budynku oraz studzienek rewizyjnych powinna wy-nosiç w Êwietle co najmniej 1,9 m, przy czym na odcin-kach o d∏ugoÊci do 4 m wysokoÊç kana∏ów mo˝e byçobni˝ona do 0,9 m.

4. Odleg∏oÊç mi´dzy w∏azami kontrolnymi w kana-∏ach instalacyjnych nie mo˝e przekraczaç 30 m. W∏azyte powinny znajdowaç si´ na ka˝dym za∏amaniu kana-∏u i mieç wymiary co najmniej 0,6 m x 0,6 m lubÊrednic´ 0,6 m.

5. Przepisy ust. 3 i 4 nie odnoszà si´ do tuneli kablo-wych, w stosunku do których wymagania okreÊla Pol-ska Norma dotyczàca projektowania i budowy elektro-energetycznych i sygnalizacyjnych linii kablowych.

§ 98. 1. Pod∏ogi w pomieszczeniach technicznychi gospodarczych powinny byç wykonane w sposób za-pewniajàcy utrzymanie czystoÊci, stosownie do ichprzeznaczenia.

2. Pomieszczenia techniczne i gospodarcze powin-ny byç wyposa˝one w instalacje i urzàdzenia elektrycz-ne dostosowane do ich przeznaczenia, zgodnie z wy-maganiami Polskich Norm dotyczàcych tych instalacjii urzàdzeƒ.

Rozdzia∏ 9

DojÊcia i przejÊcia do urzàdzeƒ technicznych

§ 99. 1. DojÊciami i przejÊciami do dêwignic i innychurzàdzeƒ technicznych mogà byç korytarze, pomosty,podesty, galerie, schody, z zastrze˝eniem § 68 ust. 1,drabiny i klamry, wykonane z materia∏ów niepalnych.

2. Ogólne wymagania dotyczàce dojÊç i przejÊç dodêwignic nale˝y stosowaç równie˝ w razie wykonaniadojÊç roboczych do pomieszczeƒ i cz´Êci budynkunieprzeznaczonych na pobyt ludzi, zwiàzanych z okre-sowà obs∏ugà maszyn i urzàdzeƒ oraz przeglàdemi utrzymaniem stanu technicznego budynku.

§ 100. 1. DojÊcia i przejÊcia powinny mieç wysokoÊçw Êwietle co najmniej 1,9 m i mogà byç usytuowanenad stanowiskiem pracy na wysokoÊci co najmniej2,5 m, liczàc od poziomu pod∏ogi tego stanowiska.

2. Nawierzchnia pod∏ogi w dojÊciach i przejÊciachnie mo˝e byç Êliska.


3. Pod∏ogi a˝urowe nie mogà mieç otworów o po-wierzchni wi´kszej ni˝ 1700 mm2 i wymiarów umo˝li-wiajàcych przejÊcie przez nie kuli o Êrednicy wi´kszejni˝ 36 mm.

4. Poziome dojÊcia i przejÊcia od strony przestrzeniotwartej powinny byç zabezpieczone balustradà o wy-sokoÊci 1,1 m z poprzeczkà umieszczonà w po∏owie jejwysokoÊci i kraw´˝nikiem o wysokoÊci co najmniej0,15 m.

§ 101. 1. W wyjàtkowych przypadkach, uzasadnio-nych wzgl´dami u˝ytkowymi, jako dojÊcie i przejÊciemi´dzy ró˝nymi poziomami mogà s∏u˝yç drabiny lubklamry, trwale zamocowane do konstrukcji.

2. SzerokoÊç drabin lub klamer, o których mowaw ust. 1, powinna wynosiç co najmniej 0,5 m, a odst´-py mi´dzy szczeblami nie mogà byç wi´ksze ni˝ 0,3 m.Poczynajàc od wysokoÊci 3 m nad poziomem pod∏ogi,drabiny lub klamry powinny byç zaopatrzone w urzà-dzenia zabezpieczajàce przed upadkiem, takie jak obr´-cze ochronne, rozmieszczone w rozstawie nie wi´k-szym ni˝ 0,8 m, z pionowymi pr´tami w rozstawie niewi´kszym ni˝ 0,3 m.

3. Odleg∏oÊç drabiny lub klamry od Êciany bàdê in-nej konstrukcji, do której sà umocowane, nie mo˝e byçmniejsza ni˝ 0,15 m, a odleg∏oÊç obrćzy ochronnej oddrabiny, w miejscu najbardziej od niej oddalonym, niemo˝e byç mniejsza ni˝ 0,7 m i wi´ksza ni˝ 0,8 m.

4. Spoczniki z balustradà powinny byç umieszczo-ne co 8—10 m wysokoÊci drabiny lub ciàgu klamer.Górne koƒce pod∏u˝nic (bocznic) drabin powinny byçwyprowadzone co najmniej 0,75 m nad poziom wej-Êcia (pomostu), je˝eli nie zosta∏y zastosowane inne za-bezpieczenia przed upadkiem.

Rozdzia∏ 10

Gara˝e dla samochodów osobowych

§ 102. Gara˝ do przechowywania i bie˝àcej, nieza-wodowej obs∏ugi samochodów osobowych, stanowià-cy samodzielny obiekt budowlany lub cz´Êç innegoobiektu, b´dàcy gara˝em zamkni´tym — z pe∏nà obu-dowà zewn´trznà i zamykanymi otworami, bàdê gara-˝em otwartym — bez Êcian zewn´trznych albo ze Êcia-nami niepe∏nymi lub a˝urowymi, powinien mieç:

1) wysokoÊç w Êwietle konstrukcji co najmniej2,2 m i do spodu przewodów i urzàdzeƒ instalacyj-nych 2 m,

2) wjazdy lub wrota gara˝owe co najmniej o szeroko-Êci 2,3 m i wysokoÊci 2 m w Êwietle,

3) elektrycznà instalacj´ oÊwietleniowà,

4) zapewnionà wymian´ powietrza, zgodnie z § 108,

5) wpusty pod∏ogowe z syfonem i osadnikami w ga-ra˝u z instalacjà wodociàgowà lub przeciwpo˝aro-wà tryskaczowà, w gara˝u podziemnym przedwjazdem do niego oraz w gara˝u nadziemnymo pojemnoÊci powy˝ej 25 samochodów,

6) instalacj´ przeciwpo˝arowà, wymaganà przepisa-mi dotyczàcymi ochrony przeciwpo˝arowej, zabez-pieczonà przed zamarzaniem.

§ 103. 1. Do gara˝u po∏o˝onego poni˝ej lub powy-˝ej terenu nale˝y zapewniç dojazd dla samochodów zapomocà pochylni o maksymalnym nachyleniu niewi´kszym ni˝ okreÊlone w § 70 lub zastosowaç odpo-wiednie urzàdzenia do transportu pionowego.

2. W gara˝u przeznaczonym dla wićej ni˝ 25 samo-chodów na ka˝dej kondygnacji, nale˝y stosowaç po-chylnie o szerokoÊci co najmniej 5,5 m, umo˝liwiajàceruch dwukierunkowy, lub osobne, jednopasmowe po-chylnie o szerokoÊci co najmniej 2,7 m dla wjazdu i wy-jazdu samochodów.

3. W gara˝u przeznaczonym dla nie wićej ni˝25 samochodów na kondygnacji, dopuszcza si´ zasto-sowanie wy∏àcznie pochylni jednopasmowych, podwarunkiem zainstalowania sygnalizacji do regulacjikierunków ruchu.

4. W gara˝u jedno- i dwupoziomowym, przeznaczo-nym dla nie wićej ni˝ 10 samochodów na kondygna-cji, dopuszcza si´ zastosowanie pochylni jednopasmo-wej bez sygnalizacji Êwietlnej.

§ 104. 1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowiskpostojowych w gara˝u jednoprzestrzennym (bez Êcianwewn´trznych) powinien mieç szerokoÊç dostosowa-nà do warunków ruchu takich samochodów, jakie ma-jà byç przechowywane, oraz do sposobu ich usytuowa-nia w stosunku do osi drogi, ale co najmniej:

1) przy usytuowaniu prostopad∏ym — 5,7 m,

2) przy usytuowaniu pod kàtem 60° — 4 m,

3) przy usytuowaniu pod kàtem 45° — 3,5 m,

4) przy usytuowaniu równoleg∏ym — 3 m.

2. Dopuszcza si´ zmniejszenie wymiaru, o którymmowa w ust. 1 pkt 1, do 5,0 m, je˝eli stanowiska posto-jowe majà szerokoÊç co najmniej 2,5 m.

3. Stanowiska postojowe w gara˝u powinny mieçco najmniej szerokoÊç 2,3 m i d∏ugoÊç 5,0 m, z zacho-waniem odleg∏oÊci mi´dzy bokiem samochodu a Êcia-nà lub s∏upem — co najmniej 0,5 m.

4. Stanowiska postojowe w gara˝u, przeznaczonedla samochodów, z których korzystajà osoby niepe∏no-sprawne, powinny mieç zapewniony dojazd na wózkuinwalidzkim z drogi manewrowej do drzwi samochoduco najmniej z jednej strony, o szerokoÊci nie mniejszejni˝ 1,2 m.

§ 105. 1. W gara˝u podziemnym i wielopoziomo-wym nadziemnym jako dojÊcia nale˝y stosowaç scho-dy odpowiadajàce warunkom okreÊlonym w § 68.

2. W gara˝u jednopoziomowym podziemnymi nadziemnym dopuszcza si´ wykorzystanie jako doj-Êcia pochylni przeznaczonych do ruchu samochodów,


je˝eli ich nachylenie nie przekracza 10% oraz istniejemo˝liwoÊç wydzielenia bezpiecznego pasma ruchupieszego o szerokoÊci co najmniej 0,75 m.

3. Nie wymaga si´ wydzielenia pasma ruchu pie-szego na pochylni dwupasmowej, a w gara˝u o pojem-noÊci do 25 samochodów w∏àcznie na kondygnacji —tak˝e na pochylni jednopasmowej.

4. Stanowiska postojowe dla samochodów, z któ-rych korzystajà osoby niepe∏nosprawne, nale˝y sytu-owaç na poziomie terenu lub na kondygnacjach do-st´pnych dla tych osób z pochylni, odpowiadajàcej wa-runkom okreÊlonym w § 70, lub przy zastosowaniu me-chanicznych urzàdzeƒ podnoÊnych.

§ 106. 1. Gara˝ znajdujàcy si´ w budynku o innymprzeznaczeniu powinien mieç Êciany i stropy, zapew-niajàce wymaganà izolacj´ akustycznà, o której mowaw § 326, oraz szczelnoÊç uniemo˝liwiajàcà przenikaniespalin lub oparów paliwa do sàsiednich pomieszczeƒ,przeznaczonych na pobyt ludzi, usytuowanych oboklub nad gara˝em.

2. Dopuszcza si´ sytuowanie nad gara˝em otwar-tym kondygnacji z pomieszczeniami przeznaczonymina pobyt ludzi, z wyjàtkiem pomieszczeƒ mieszkal-nych, opieki zdrowotnej oraz oÊwiaty i nauki, przy spe∏-nieniu jednego z warunków:

1) lico Êciany zewn´trznej tych kondygnacji z oknamiotwieranymi jest cofni´te w stosunku do lica Êcia-ny gara˝u otwartego lub do kraw´dzi jego najwy˝-szego stropu co najmniej o 6 m, a konstrukcja da-chu i jego przekrycie nad gara˝em spe∏niajà wyma-gania okreÊlone w § 218,

2) usytuowanie Êcian zewn´trznych tych kondygnacjiw jednej p∏aszczyênie z licem Êcian zewn´trznychcz´Êci gara˝owej lub z kraw´dziami jej stropów wy-maga zastosowania w tych pomieszczeniach okiennieotwieranych oraz wentylacji mechanicznej na-wiewno-wywiewnej lub klimatyzacji.

3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 2, nie doty-czy budynków jednorodzinnych, zagrodowych i rekre-acji indywidualnej.

§ 107. 1. Posadzka w gara˝u powinna mieç spadkido wewn´trznego lub zewn´trznego wpustu kanaliza-cyjnego. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodoweji rekreacji indywidualnej dopuszcza si´ wykonywaniespadku posadzki skierowanego bezpoÊrednio na nie-utwardzony teren dzia∏ki.

2. W gara˝u kraw´dzie p∏aszczyzny posadzki, a tak-˝e znajdujàcych si´ w niej otworów, nale˝y, z uwzgl´d-nieniem ust. 1, ograniczyç progiem (obrze˝em) o wy-sokoÊci 30 mm, uniemo˝liwiajàcym sp∏yw wody lub in-nej cieczy na zewnàtrz i na ni˝szy poziom gara˝owania.Na drodze ruchu pieszego próg ten powinien byç wy-profilowany w sposób umo˝liwiajàcy przejazd wóz-kiem inwalidzkim.

§ 108. 1. W gara˝u zamkni´tym nale˝y stosowaçwentylacj´:

1) co najmniej naturalnà, przez przewietrzanie otwo-rami wentylacyjnymi umieszczonymi w Êcianachprzeciwleg∏ych lub bocznych, bàdê we wrotach ga-ra˝owych, o ∏àcznej powierzchni netto otworówwentylacyjnych nie mniejszej ni˝ 0,04 m2 na ka˝de,wydzielone przegrodami budowlanymi, stanowi-sko postojowe — w nieogrzewanych gara˝ach nad-ziemnych wolno stojàcych, przybudowanych lubwbudowanych w inne budynki,

2) co najmniej grawitacyjnà, zapewniajàcà 1,5-krotnàwymian´ powietrza na godzin´ — w ogrzewanychgara˝ach nadziemnych lub cz´Êciowo zag∏´bio-nych, majàcych nie wićej ni˝ 10 stanowisk posto-jowych,

3) mechanicznà, sterowanà czujkami niedopuszczal-nego poziomu st´˝enia tlenku w´gla — w innychgara˝ach, niewymienionych w pkt 1 i 2, oraz w ka-na∏ach rewizyjnych, s∏u˝àcych zawodowej obs∏u-dze i naprawie samochodów bàdê znajdujàcych si´w gara˝ach wielostanowiskowych, z zastrze˝eniem§ 150 ust. 5.

2. W gara˝u otwartym nale˝y zapewniç przewie-trzanie naturalne kondygnacji spe∏niajàce nast´pujàcewymagania:

1) ∏àczna wielkoÊç niezamykanych otworów w Êcia-nach zewn´trznych na ka˝dej kondygnacji nie po-winna byç mniejsza ni˝ 35% powierzchni Êcian,z dopuszczeniem zastosowania w nich sta∏ychprzes∏on ˝aluzjowych, nieograniczajàcych wolnejpowierzchni otworu,

2) odleg∏oÊç mi´dzy parà przeciwleg∏ych Êcian z nie-zamykanymi otworami nie powinna byç wi´kszani˝ 100 m,

3) zag∏´bienie najni˝szego poziomu posadzki nie po-winno byç wi´ksze ni˝ 0,6 m poni˝ej poziomu tere-nu bezpoÊrednio przylegajàcego do Êciany ze-wn´trznej gara˝u, a w przypadku wi´kszego zag∏´-bienia — nale˝y zastosowaç fos´ o nachyleniu zbo-czy nie wi´kszym ni˝ 1:1.

Rozdzia∏ 11

Szczególne wymagania dotyczàce pomieszczeƒ inwentarskich

§ 109. Pomieszczenie przeznaczone dla inwentarza˝ywego powinno odpowiadaç potrzebom wynikajà-cym z zasad racjonalnego utrzymywania zwierzàt orazodpowiednich warunków pracy obs∏ugi, a tak˝e po-winno spe∏niaç wymagania dotyczàce bezpieczeƒstwapo˝arowego budynków inwentarskich i ewakuacjizwierzàt, okreÊlone w dziale VI rozdziale 9.

§ 110. W pomieszczeniu przeznaczonym dla inwen-tarza ˝ywego nale˝y zapewniç:

1) oÊwietlenie Êwiat∏em dziennym lub sztucznym,przystosowane do gatunku i grupy zwierzàt,


2) wymian´ powietrza, wymaganà dla okreÊlonegogatunku i grupy zwierzàt,

3) utrzymanie w∏aÊciwej temperatury,

4) zabezpieczenie przed wp∏ywami atmosferycznymioraz wilgocià z pod∏o˝a i zalegajàcych odchodówzwierzćych,

5) odprowadzenie Êcieków ze stanowisk dla zwierzàtdo zewn´trznych lub wewn´trznych zbiornikówszczelnych,

6) wyposa˝enie w instalacje i urzàdzenia elektryczne,dostosowane do przeznaczenia pomieszczeƒ,

oraz odpowiednie warunki do pracy obs∏ugi.

§ 111. W razie zastosowania w budynku instalacjiwodociàgowej, powinna byç ona doprowadzona domiejsc wynikajàcych z technologii chowu.

§ 112. Dopuszcza si´ niewyposa˝enie pomieszcze-nia przeznaczonego dla inwentarza ̋ ywego, u˝ytkowa-nego okresowo, w instalacje i urzàdzenia elektryczne.

DZIA¸ IV

Wyposa˝enie techniczne budynków

Rozdzia∏ 1

Instalacje wodociàgowe zimnej i ciep∏ej wody

§ 113. 1. Instalacj´ wodociàgowà stanowià uk∏adypo∏àczonych przewodów, armatury i urzàdzeƒ, s∏u˝àcedo zaopatrywania budynków w zimnà i ciep∏à wod´,spe∏niajàcà wymagania jakoÊciowe okreÊlone w prze-pisach odr´bnych dotyczàcych warunków, jakim po-winna odpowiadaç woda do spo˝ycia przez ludzi.

2. Instalacja zimnej wody doprowadzanej z sieciwodociàgowej rozpoczyna si´ bezpoÊrednio za zesta-wem wodomierza g∏ównego, a instalacja zimnej wodypochodzàcej z w∏asnego ujćia (studni) — od urzàdze-nia, za pomocà którego jest pobierana woda z tego uj´-cia.

3. Instalacja ciep∏ej wody rozpoczyna si´ bezpo-Êrednio za zaworem na zasileniu zimnà wodà urzàdze-nia do przygotowania ciep∏ej wody.

4. Instalacja wodociàgowa powinna byç zaprojek-towana i wykonana w sposób zapewniajàcy zaopatrze-nie w wod´ budynku, zgodnie z jego przeznaczeniem,oraz spe∏niaç wymagania okreÊlone w Polskiej Normiedotyczàcej projektowania instalacji wodociàgowych.

5. Instalacja wodociàgowa zimnej wody powinnaspe∏niaç wymagania okreÊlone w przepisach odr´b-nych dotyczàcych ochrony przeciwpo˝arowej orazw Polskiej Normie dotyczàcej instalacji wodociàgo-wych przeciwpo˝arowych.

6. Wyroby zastosowane w instalacji wodociàgowejpowinny byç tak dobrane, aby ich wzajemne oddzia∏y-wanie nie powodowa∏o pogorszenia jakoÊci dostarcza-nej wody oraz zmian skracajàcych trwa∏oÊç tej instala-cji.

7. Instalacja wodociàgowa powinna mieç zabezpie-czenia uniemo˝liwiajàce wtórne zanieczyszczenie wo-dy, zgodnie z wymaganiami dla przep∏ywów zwrot-nych, okreÊlonymi w Polskiej Normie dotyczàcej pro-jektowania instalacji wodociàgowych.

8. Instalacj´ wodociàgowà wykonanà z zastosowa-niem przewodów metalowych, a tak˝e metalowà ar-matur´ oraz metalowe urzàdzenia instalacji wodocià-gowej wykonanej z zastosowaniem przewodów z ma-teria∏ów nieprzewodzàcych pràdu elektrycznego nale-˝y objàç elektrycznymi po∏àczeniami wyrównawczymi,o których mowa w § 183 ust. 1 pkt 7.

§ 114. 1. CiÊnienie wody w instalacji wodociàgowejw budynku, poza hydrantami przeciwpo˝arowymi, po-winno wynosiç przed ka˝dym punktem czerpalnym niemniej ni˝ 0,05 MPa (0,5 bara) i nie wićej ni˝ 0,6 MPa(6 barów).

2. Je˝eli minimalne ciÊnienie, okreÊlone w ust. 1,nie mo˝e byç uzyskane ze wzgl´du na wyst´pujàce sta-le lub okresowo niedostateczne ciÊnienie wody w sieciwodociàgowej, nale˝y zastosowaç odpowiednie urzà-dzenia techniczne, zapewniajàce wymaganà jego wiel-koÊç w instalacji wodociàgowej w budynku.

§ 115. 1. Na po∏àczeniu wewn´trznej instalacji wo-dociàgowej zimnej wody w budynku lub zewn´trznejna terenie dzia∏ki budowlanej z siecià wodociàgowàpowinien byç zainstalowany zestaw wodomierzag∏ównego, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm do-tyczàcych zabudowy zestawów wodomierzowychw instalacjach wodociàgowych oraz wymagaƒ instala-cyjnych dla wodomierzy.

2. Za ka˝dym zestawem wodomierza g∏ównego odstrony instalacji nale˝y zainstalowaç zabezpieczenie,o którym mowa w § 113 ust. 7.

3. W przypadku po∏àczenia wewn´trznej instalacjiwodociàgowej zimnej wody w budynku lub zewn´trz-nej na terenie dzia∏ki budowlanej z siecià wodociàgowàw wićej ni˝ jednym miejscu nale˝y na ka˝dym z tychpo∏àczeƒ zainstalowaç zestaw wodomierza g∏ównegoi zabezpieczenie, o których mowa w ust. 1 i 2.

§ 116. 1. Zestaw wodomierza g∏ównego, na po∏à-czeniu z siecià wodociàgowà, powinien byç umieszczo-ny w piwnicy budynku lub na parterze, w wydzielo-nym, ∏atwo dost´pnym miejscu, zabezpieczonymprzed zalaniem wodà, zamarzaniem oraz dost´pemosób niepowo∏anych. W budynkach mieszkalnych wie-lorodzinnych, zamieszkania zbiorowego i u˝ytecznoÊcipublicznej miejscem tym powinno byç odr´bne po-mieszczenie.


2. Dopuszcza si´ umieszczenie zestawu wodomie-rza g∏ównego w studzience poza budynkiem, je˝elijest on niepodpiwniczony i nie ma mo˝liwoÊci wydzie-lenia na parterze budynku miejsca, o którym mowaw ust. 1.

3. Instalacj´ wodociàgowà, wykonanà z materia-∏ów przewodzàcych pràd elektryczny, nale˝y przed i zawodomierzem po∏àczyç przewodem metalowym,zgodnie z Polskà Normà dotyczàcà uziemieƒ i przewo-dów ochronnych.

§ 117. 1. Pomieszczenie lub studzienka, w której jestzainstalowany zestaw wodomierza g∏ównego, powin-ny mieç:

1) w przypadku umieszczenia w piwnicy budynku —wpust do kanalizacji, zabezpieczony zamknićiemprzeciwzalewowym, je˝eli warunki lokalne tegowymagajà, a tak˝e wentylacj´,

2) w przypadku umieszczenia w studzience wodo-mierzowej poza budynkiem — zabezpieczenieprzed nap∏ywem wód gruntowych i opadowych,zag∏´bienie do wyczerpywania wody oraz wentyla-cj´.

2. Studzienka wodomierzowa powinna byç wyko-nana z materia∏u trwa∏ego, mieç stopnie lub klamry doschodzenia oraz otwór w∏azowy o Êrednicy co najmniej0,6 m w Êwietle, zaopatrzony w dwie pokrywy, z któ-rych wierzchnia powinna byç dostosowana do przewi-dywanego obcià˝enia ruchem pieszym lub ko∏o-wym.

§ 118. 1. Instalacja ciep∏ej wody powinna byç zapro-jektowana i wykonana w taki sposób, aby iloÊç energiicieplnej potrzebna do przygotowania tej wody by∏autrzymywana na racjonalnie niskim poziomie.

2. Urzàdzenia do przygotowania ciep∏ej wody insta-lowane w budynkach powinny odpowiadaç wymaga-niom okreÊlonym w przepisie odr´bnym dotyczàcymefektywnoÊci energetycznej.

§ 119. W budynkach, w których do przygotowaniaciep∏ej wody korzysta si´ z instalacji ogrzewczej, nale-˝y w okresie przerw w jej dzia∏aniu zapewniç inny spo-sób podgrzewania wody.

§ 120. 1. W budynkach, z wyjàtkiem jednorodzin-nych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, w insta-lacji ciep∏ej wody powinien byç zapewniony sta∏yobieg wody, tak˝e na odcinkach przewodów o obj´to-Êci wewnàtrz przewodu powy˝ej 3 dm3 prowadzàcychdo punktów czerpalnych.

2. Instalacja ciep∏ej wody powinna zapewniaç uzy-skanie w punktach czerpalnych temperatury wody nieni˝szej ni˝ 55°C i nie wy˝szej ni˝ 60°C, przy czym insta-lacja ta powinna umo˝liwiaç przeprowadzanie jej okre-sowej dezynfekcji termicznej przy temperaturze wodynie ni˝szej ni˝ 70°C.

3. Izolacja cieplna przewodów instalacji ciep∏ej wo-dy, w których wyst´puje sta∏y obieg wody, powinna za-pewniç spe∏nienie wymagaƒ okreÊlonych w ust. 2i § 267 ust. 8.

4. Instalacja ciep∏ej wody powinna mieç zabezpie-czenie przed przekroczeniem, dopuszczalnych dla da-nych instalacji, ciÊnienia i temperatury, zgodnie z wy-maganiami Polskiej Normy dotyczàcej zabezpieczeƒinstalacji ciep∏ej wody.

5. W armaturze mieszajàcej i czerpalnej przewódciep∏ej wody powinien byç pod∏àczony z lewej strony.

§ 121. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym,zamieszkania zbiorowego i u˝ytecznoÊci publicznej nale˝y stosowaç urzàdzenia do pomiaru iloÊci ciep∏alub paliwa zu˝ywanego do przygotowania ciep∏ej wo-dy.

2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym do po-miaru iloÊci zimnej i ciep∏ej wody, dostarczanej do po-szczególnych mieszkaƒ oraz pomieszczeƒ s∏u˝àcych dowspólnego u˝ytku mieszkaƒców, nale˝y stosowaç ze-stawy wodomierzowe, zgodnie z wymaganiami Pol-skich Norm, o których mowa w § 115 ust. 1.

3. W zespo∏ach budynków mieszkalnych wieloro-dzinnych, zaopatrywanych w ciep∏à wod´ ze wspólnejkot∏owni lub grupowego w´z∏a ciep∏owniczego, urzà-dzenie do pomiaru iloÊci ciep∏a lub paliwa zu˝ywane-go do przygotowania ciep∏ej wody mo˝e byç umiesz-czone poza tymi budynkami, je˝eli w budynkach tychsà zastosowane zestawy wodomierzowe, o którychmowa w ust. 2.

Rozdzia∏ 2

Kanalizacja Êciekowa i deszczowa

§ 122. 1. Instalacj´ kanalizacyjnà stanowi uk∏ad po-∏àczonych przewodów wraz z urzàdzeniami, przybora-mi i wpustami odprowadzajàcymi Êcieki oraz wodyopadowe do pierwszej studzienki od strony budynku.

2. Instalacja kanalizacyjna budynku powinna umo˝-liwiaç odprowadzanie Êcieków, a tak˝e wód opado-wych z tego budynku, je˝eli nie sà one odprowadzanena teren dzia∏ki, oraz spe∏niaç wymagania okreÊlonew Polskich Normach dotyczàcych tych instalacji.

3. Metalowe przybory sanitarne w instalacji kanali-zacyjnej nale˝y objàç elektrycznymi po∏àczeniami wy-równawczymi, o których mowa w § 183 ust. 1 pkt 7.

§ 123. Instalacja kanalizacyjna budynku, do którejsà wprowadzane Êcieki nieodpowiadajàce warunkomdotyczàcym ochrony ziemi i wód oraz odprowadzaniaÊcieków do sieci kanalizacyjnej, okreÊlonym w przepi-sach odr´bnych, powinna byç wyposa˝ona w urzàdze-nia s∏u˝àce do ich oczyszczania do stanu zgodnego z ty-mi przepisami.


§ 124. Skanalizowanie piwnic i innych pomieszczeƒw budynku, po∏o˝onych poni˝ej poziomu, z któregokrótkotrwale nie jest mo˝liwy grawitacyjny sp∏yw Êcie-ków, mo˝e byç wykonane pod warunkiem zainstalo-wania w miejscach ∏atwo dost´pnych urzàdzeƒ prze-ciwzalewowych, o konstrukcji umo˝liwiajàcej ich szyb-kie zamknićie rćzne lub samoczynne, a w budyn-kach u˝ytecznoÊci publicznej — zamknićie samoczyn-ne.

§ 125. 1. Przewody spustowe (piony) instalacji ka-nalizacyjnej powinny byç wyprowadzone jako przewo-dy wentylacyjne ponad dach, a tak˝e powy˝ej górnejkraw´dzi okien i drzwi znajdujàcych si´ w odleg∏oÊcipoziomej mniejszej ni˝ 4 m od wylotów rur.

2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dachwszystkich przewodów wentylujàcych piony kanaliza-cyjne, pod nast´pujàcymi warunkami:

1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewy-prowadzonych ponad dach urzàdzeƒ napowietrza-jàcych te piony i przeciwdzia∏ajàcych przenikaniuwyziewów z kanalizacji do pomieszczeƒ,

2) wyprowadzenia ponad dach przewodów wentylu-jàcych:

a) ostatni pion, liczàc od pod∏àczenia kanalizacyj-nego na ka˝dym przewodzie odp∏ywowym,

b) co najmniej co piàty z pozosta∏ych pionów kana-lizacyjnych w budynku.

3. Wprowadzanie przewodów wentylujàcych pionykanalizacyjne do przewodów dymowych i spalinowychoraz do przewodów wentylacyjnych pomieszczeƒ prze-znaczonych na pobyt ludzi jest zabronione.

§ 126. 1. Dachy i tarasy, a tak˝e zag∏´bienia przyÊcianach zewn´trznych budynku powinny mieç odpro-wadzenie wody opadowej do wyodr´bnionej kanaliza-cji deszczowej lub kanalizacji ogólnosp∏awnej,a w przypadku braku takiej mo˝liwoÊci — zgodniez § 28 ust. 2.

2. Przewody odprowadzajàce wody opadowe przezwn´trze budynku w przypadku przy∏àczenia budynkudo sieci kanalizacji ogólnosp∏awnej nale˝y ∏àczyç z in-stalacjà kanalizacyjnà poza budynkiem.

3. W przypadku wykorzystywania wód opadowych,gromadzonych w zbiornikach retencyjnych, do sp∏uki-wania toalet, podlewania zieleni, mycia dróg i chodni-ków oraz innych potrzeb gospodarczych nale˝y dla te-go celu wykonaç odr´bnà instalacj´, niepo∏àczonà z in-stalacjà wodociàgowà.

§ 127. Przy∏àczenie drena˝u terenu przy budynkudo przewodów odprowadzajàcych Êcieki do kanalizacjiogólnosp∏awnej lub deszczowej wymaga zastosowa-nia urzàdzeƒ zapobiegajàcych zamulaniu tych przewo-dów oraz przedostawaniu si´ Êcieków i gazów z siecikanalizacyjnej do ziemi.

Rozdzia∏ 3

Wewn´trzne urzàdzenia do usuwania odpadów sta∏ych

§ 128. Wewn´trzne urzàdzenia zsypowe do usuwa-nia odpadów i nieczystoÊci sta∏ych mogà byç stosowa-ne w budynkach mieszkalnych o wysokoÊci do55 m i powinny odpowiadaç wymaganiom higienicz-nym, byç wykonane w sposób zapewniajàcy bezpie-czeƒstwo po˝arowe, byç zabezpieczone pod wzgl´demakustycznym i nie powodowaç ucià˝liwoÊci dla miesz-kaƒców.

§ 129. Urzàdzenie zsypowe zainstalowane w bu-dynku powinno odpowiadaç nast´pujàcym warun-kom:

1) nie mo˝e byç usytuowane bezpoÊrednio przy Êcia-nach pomieszczeƒ przeznaczonych na sta∏y pobytludzi oraz w odleg∏oÊci mniejszej ni˝ 2 m od drzwiwejÊciowych do tych pomieszczeƒ,

2) powinno byç zabezpieczone przed zamarzaniem,

3) komora wsypowa powinna byç wydzielona pe∏ny-mi Êcianami, spe∏niajàcymi wymagania § 216ust. 1, a tak˝e mieç drzwi o szerokoÊci co najmniej0,8 m, umieszczone w sposób umo˝liwiajàcy do-st´p osobom niepe∏nosprawnym,

4) otwór wsypowy powinien mieç zamknićie chro-niàce przed wydzielaniem si´ woni z rury zsypo-wej,

5) rura zsypowa powinna mieç Êrednic´ wewn´trznàco najmniej 0,4 m,

6) rura zsypowa powinna byç prowadzona pionowobez za∏amaƒ oraz wentylowana przewodem wy-prowadzonym ponad dach, wyposa˝onym w filtroraz wentylator wywiewny,

7) rura zsypowa powinna byç g∏adka wewnàtrz, wyko-nana z materia∏ów trwa∏ych, niepalnych, nienasià-kliwych i odpornych na niszczàce oddzia∏ywaniachemiczne odpadów oraz uderzenia przy ich spa-daniu.

§ 130. 1. Nad najwy˝ej po∏o˝onym otworem wsy-powym powinna znajdowaç si´ górna komora zsypuz urzàdzeniami do czyszczenia i dezynfekcji urzàdzeniazsypowego.

2. Pod najni˝ej po∏o˝onym otworem wsypowympowinna znajdowaç si´ dolna komora zsypu z pojem-nikami do gromadzenia odpadów. PojemnoÊç dolnejkomory zsypu, warunki dojazdu i szerokoÊç otworudrzwiowego do niej powinny umo˝liwiaç stosowanieruchomych pojemników na Êmieci o wielkoÊci u˝ywa-nej w danym rejonie oczyszczania.

3. Górna i dolna komora zsypu powinny mieç:

1) Êciany i posadzk´ z materia∏u nienasiàkliwego, ∏a-two zmywalnego,


2) urzàdzenia do sp∏ukiwania zimnà i ciep∏à wodà,

3) wpust kanalizacyjny,

4) dop∏yw powietrza oraz niezale˝nà wentylacj´ wy-wiewnà,

5) wejÊcia bez progów, zamykane drzwiami pe∏nymi,otwieranymi na zewnàtrz,

6) elektrycznà instalacj´ oÊwietleniowà.

§ 131. Rozwiàzania techniczne urzàdzeƒ zsypowychpowinny spe∏niaç wymagania Polskich Norm dotyczà-cych tych urzàdzeƒ.

Rozdzia∏ 4

Instalacje ogrzewcze

§ 132. 1. Budynek, który ze wzgl´du na swoje prze-znaczenie wymaga ogrzewania, powinien byç wyposa-˝ony w instalacj´ ogrzewczà lub inne urzàdzeniaogrzewcze, nieb´dàce piecami, trzonami kuchennymilub kominkami.

2. Dopuszcza si´ stosowanie pieców i trzonów ku-chennych na paliwo sta∏e w budynkach o wysokoÊci do3 kondygnacji nadziemnych w∏àcznie, je˝eli nie jest tosprzeczne z ustaleniami miejscowego planu zagospo-darowania przestrzennego, przy czym w budynkach za-k∏adów opieki zdrowotnej, opieki spo∏ecznej, przezna-czonych dla dzieci i m∏odzie˝y, lokalach gastronomicz-nych oraz pomieszczeniach przeznaczonych do pro-dukcji ˝ywnoÊci i Êrodków farmaceutycznych — podwarunkiem uzyskania zgody w∏aÊciwego paƒstwowe-go inspektora sanitarnego.

3. Kominki opalane drewnem z otwartym paleni-skiem lub zamkni´tym wk∏adem kominkowym mogàbyç instalowane wy∏àcznie w budynkach jednorodzin-nych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekre-acji indywidualnej oraz niskich budynkach wieloro-dzinnych, w pomieszczeniach:

1) o kubaturze wynikajàcej ze wskaênika 4 m3/kW no-minalnej mocy cieplnej kominka, lecz nie mniejszejni˝ 30 m3,

2) spe∏niajàcych wymagania dotyczàce wentylacji,o których mowa w § 150 ust. 9,

3) posiadajàcych przewody kominowe okreÊlone w § 140 ust. 1 i 2 oraz § 145 ust. 1,

4) w których mo˝liwy jest dop∏yw powietrza do pale-niska kominka w iloÊci:

a) co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocycieplnej kominka — dla kominków o obudowiezamkni´tej,

b) zapewniajàcej nie mniejszà pr´dkoÊç przep∏ywupowietrza w otworze komory spalania ni˝0,2 m/s — dla kominków o obudowie otwartej.

§ 133. 1. Instalacj´ ogrzewczà wodnà stanowi uk∏adpo∏àczonych przewodów wraz z armaturà, pompami

obiegowymi, grzejnikami i innymi urzàdzeniami, znaj-dujàcy si´ za zaworami oddzielajàcymi od êród∏a cie-p∏a, takiego jak kot∏ownia, w´ze∏ ciep∏owniczy indywi-dualny lub grupowy, kolektory s∏oneczne lub pompaciep∏a.

2. Instalacj´ ogrzewczà powietrznà stanowi uk∏adpo∏àczonych kana∏ów i przewodów powietrznych wrazz nawiewnikami i wywiewnikami oraz elementami re-gulacji strumienia powietrza, znajdujàcy si´ pomi´dzyêród∏em ciep∏a podgrzewajàcym powietrze a ogrzewa-nymi pomieszczeniami. Funkcj´ ogrzewania powietrz-nego mo˝e tak˝e pe∏niç instalacja wentylacji mecha-nicznej.

3. Instalacja ogrzewcza wodna powinna byç zabez-pieczona przed nadmiernym wzrostem ciÊnienia i tem-peratury, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm doty-czàcych zabezpieczeƒ instalacji ogrzewaƒ wodnych.

4. Materia∏y zastosowane w instalacji ogrzewczejwodnej powinny byç tak dobrane, aby ich wzajemneoddzia∏ywanie umo˝liwia∏o spe∏nienie wymagaƒ Pol-skiej Normy dotyczàcej jakoÊci wody w instalacjachogrzewania.

5. Instalacja ogrzewcza wodna powinna byç zapro-jektowana w taki sposób, aby iloÊç wody uzupe∏niajà-cej mo˝na by∏o utrzymywaç na racjonalnie niskim po-ziomie.

6. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamkni´te-go lub wyposa˝ona w armatur´ automatycznej regula-cji powinna mieç urzàdzenia do odpowietrzania miej-scowego, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczàcej odpowietrzania instalacji ogrzewaƒ wod-nych.

7. Zabrania si´ zasilania z kot∏a na paliwo sta∏e in-stalacji ogrzewczych wodnych systemu zamkni´tego,wyposa˝onych w przeponowe naczynia wzbiorcze.

8. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamkni´te-go z grzejnikami, w cz´Êci albo w ca∏oÊci mo˝e byçprzystosowana do dzia∏ania jako wodna instalacjach∏odnicza, pod warunkiem spe∏nienia wymagaƒ Pol-skich Norm dotyczàcych jakoÊci wody w instalacjachogrzewania i zabezpieczania instalacji ogrzewaƒ wod-nych systemu zamkni´tego z naczyniami wzbiorczymiprzeponowymi.

§ 134. 1. Instalacje i urzàdzenia do ogrzewania bu-dynku powinny mieç szczytowà moc cieplnà okreÊlonàzgodnie z Polskimi Normami dotyczàcymi obliczaniazapotrzebowania na ciep∏o pomieszczeƒ, a tak˝e obli-czania oporu cieplnego i wspó∏czynnika przenikaniaciep∏a przegród budowlanych.

2. Do obliczania szczytowej mocy cieplnej nale˝yprzyjmowaç temperatury obliczeniowe zewn´trznezgodnie z Polskà Normà dotyczàcà obliczeniowych tem-peratur zewn´trznych, a temperatury obliczenioweogrzewanych pomieszczeƒ — zgodnie z poni˝szà tabelà:



3. Urzàdzenia zastosowane w instalacji ogrzewczej,o których mowa w przepisie odr´bnym dotyczàcymefektywnoÊci energetycznej, powinny odpowiadaç wy-maganiom okreÊlonym w tym przepisie.

4. Grzejniki oraz inne urzàdzenia odbierajàce ciep∏oz instalacji ogrzewczej powinny byç zaopatrzone w re-gulatory dop∏ywu ciep∏a. Wymaganie to nie dotyczy in-stalacji ogrzewczej w budynkach zakwaterowania w za-k∏adach karnych i aresztach Êledczych.

5. W budynku zasilanym z sieci ciep∏owniczej orazw budynku z w∏asnym (indywidualnym) êród∏em cie-p∏a na olej opa∏owy, paliwo gazowe lub energi´ elek-trycznà, regulatory dop∏ywu ciep∏a do grzejników po-winny dzia∏aç automatycznie, w zale˝noÊci od zmiantemperatury wewn´trznej w pomieszczeniach, w któ-rych sà zainstalowane. Wymaganie to nie dotyczy bu-dynków jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowiezagrodowej i rekreacji indywidualnej, a tak˝e poszcze-gólnych mieszkaƒ oraz lokali u˝ytkowych wyposa˝o-nych we w∏asne instalacje ogrzewcze.

6. Urzàdzenia, o których mowa w ust. 5, powinnyumo˝liwiaç u˝ytkownikom uzyskanie w pomieszcze-niach temperatury ni˝szej od obliczeniowej, przy czymnie ni˝szej ni˝ 16°C w pomieszczeniach o temperaturzeobliczeniowej 20°C i wy˝szej.

7. Instalacje ogrzewcze zasilane z sieci ciep∏owni-czej powinny byç sterowane urzàdzeniem do regulacjidop∏ywu ciep∏a, dzia∏ajàcym automatycznie, odpo-wiednio do zmian zewn´trznych warunków klimatycz-nych.

8. Je˝eli zapotrzebowanie na ciep∏o lub sposóbu˝ytkowania poszczególnych cz´Êci budynku sà wyraê-nie zró˝nicowane, instalacja ogrzewcza powinna byçodpowiednio podzielona na niezale˝ne ga∏´zie (obie-gi).

9. W budynku, w którym w sezonie grzewczym wy-st´pujà okresowe przerwy w u˝ytkowaniu, instalacjaogrzewcza powinna byç zaopatrzona w urzàdzenia po-zwalajàce na ograniczenie dop∏ywu ciep∏a w czasietych przerw.

10. Poszczególne cz´Êci instalacji ogrzewczej po-winny byç wyposa˝one w armatur´ umo˝liwiajàcà za-mknićie dop∏ywu ciep∏a do nich i opró˝nienie z czyn-nika grzejnego bez koniecznoÊci przerywania dzia∏aniapozosta∏ej cz´Êci instalacji.

§ 135. 1. Instalacje ogrzewcze powinny byç zaopa-trzone w odpowiednià aparatur´ kontrolnà i pomiaro-wà, zapewniajàcà ich bezpieczne u˝ytkowanie.

2. W budynkach z instalacjà ogrzewczà wodnà zasi-lanà z sieci ciep∏owniczej powinny znajdowaç si´ urzà-dzenia s∏u˝àce do rozliczania zu˝ytego ciep∏a:

1) ciep∏omierz (uk∏ad pomiarowo-rozliczeniowy) dopomiaru iloÊci ciep∏a dostarczanego do instalacjiogrzewczej budynku,

2) urzàdzenia umo˝liwiajàce indywidualne rozliczaniekosztów ogrzewania poszczególnych mieszkaƒ lublokali u˝ytkowych w budynku.

3. W przypadku zasilania instalacji ogrzewczej wod-nej z kot∏owni w budynku majàcym wićej ni˝ jednomieszkanie lub lokal u˝ytkowy nale˝y zastosowaç na-st´pujàce urzàdzenia s∏u˝àce do rozliczania kosztówzu˝ytego ciep∏a:

1) urzàdzenie do pomiaru iloÊci zu˝ytego paliwa w ko-t∏owni,

2) urzàdzenia umo˝liwiajàce indywidualne rozliczaniekosztów ogrzewania poszczególnych mieszkaƒ lublokali u˝ytkowych w budynku.

4. Izolacja cieplna instalacji ogrzewczej wodnej po-winna odpowiadaç wymaganiom Polskiej Normy do-tyczàcej izolacji cieplnej rurociàgów, armatury i urzà-dzeƒ oraz przepisom § 267 ust. 8.

5. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt lu-dzi zabrania si´ stosowania ogrzewania parowego orazwodnych instalacji ogrzewczych o temperaturze czyn-nika grzejnego przekraczajàcego 90°C.

6. Instalacj´ ogrzewczà wodnà wykonanà z zasto-sowaniem przewodów metalowych, a tak˝e metalowàarmatur´ oraz metalowe grzejniki i inne urzàdzenia in-stalacji ogrzewczej wykonanej z zastosowaniem prze-wodów z materia∏ów nieprzewodzàcych pràdu elek-trycznego nale˝y objàç elektrycznymi po∏àczeniamiwyrównawczymi, o których mowa w § 183 ust. 1 pkt 7.

§ 136. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalo-wania kot∏ów na paliwo sta∏e oraz pomieszczenia sk∏a-du paliwa i ˝u˝lowni powinny odpowiadaç przepisomrozporzàdzenia, a tak˝e wymaganiom okreÊlonymw Polskiej Normie dotyczàcej kot∏owni wbudowanychna paliwo sta∏e.

2. Kot∏y na paliwo sta∏e o mocy cieplnej nominal-nej do 25 kW powinny byç instalowane w wydzielo-nych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanychw piwnicy, na poziomie ogrzewanych pomieszczeƒ lubw innych pomieszczeniach, w których mogà byç insta-lowane kot∏y o wi´kszych mocach cieplnych nominal-nych. Sk∏ad paliwa powinien byç umieszczony w wy-dzielonym pomieszczeniu technicznym w pobli˝u kot∏alub w pomieszczeniu, w którym znajduje si´ kocio∏.

3. Kot∏y na paliwo sta∏e o ∏àcznej mocy cieplnej no-minalnej powy˝ej 25 kW do 2000 kW powinny byç in-stalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicz-nych zlokalizowanych w piwnicy lub na poziomie tere-nu. Sk∏ad paliwa i ˝u˝lownia powinny byç umieszczo-ne w oddzielnych pomieszczeniach technicznych znaj-dujàcych si´ bezpoÊrednio obok pomieszczenia ko-t∏ów, a tak˝e mieç zapewniony dojazd dla dostawy pa-liwa oraz usuwania ˝u˝la i popio∏u.

4. Kot∏y na olej opa∏owy o ∏àcznej mocy cieplnej no-minalnej do 30 kW mogà byç instalowane w pomiesz-czeniach nieprzeznaczonych na sta∏y pobyt ludzi,


w tym równie˝ w pomieszczeniach pomocniczychw mieszkaniach, a tak˝e w innych miejscach, o którychmowa w ust. 5.

5. Kot∏y na olej opa∏owy o ∏àcznej mocy cieplnej no-minalnej powy˝ej 30 kW do 2000 kW powinny byç in-stalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicz-nych, przeznaczonych wy∏àcznie do tego celu w piwni-cy lub na najni˝szej kondygnacji nadziemnej w budyn-ku lub w budynku wolno stojàcym przeznaczonym wy-∏àcznie na kot∏owni´.

6. Kot∏y na paliwo sta∏e lub olej opa∏owy o ∏àcznejmocy cieplnej nominalnej powy˝ej 2000 kW powinnybyç instalowane w budynku wolno stojàcym przezna-czonym wy∏àcznie na kot∏owni´.

7. W pomieszczeniu, w którym sà zainstalowanekot∏y na paliwo sta∏e lub olej opa∏owy, znajdujàcymsi´ nad innà kondygnacjà u˝ytkowà, pod∏oga, a tak˝eÊciany do wysokoÊci 10 cm oraz progi drzwiowe o wy-sokoÊci 4 cm powinny byç wodoszczelne. WarunekwodoszczelnoÊci dotyczy równie˝ wszystkich przejÊçprzewodów w pod∏odze oraz w Êcianach do wysokoÊci10 cm.

8. Maksymalne, ∏àczne obcià˝enie cieplne, s∏u˝àcedo okreÊlania wymaganej kubatury pomieszczenia,w którym b´dà zainstalowane kot∏y o mocy do2000 kW, na olej opa∏owy, nie mo˝e byç wi´ksze ni˝4650 W/m3.

9. Kubatura pomieszczenia z kot∏ami na olej opa∏o-wy, o którym mowa w ust. 6, powinna byç okreÊlonaindywidualnie z uwzgl´dnieniem wymagaƒ technicz-nych i technologicznych, a tak˝e eksploatacyjnych.

10. WysokoÊç pomieszczenia, w którym instalujesi´ kot∏y na olej opa∏owy nie mo˝e byç mniejsza ni˝2,2 m, a kubatura nie mniejsza ni˝ 8 m3.

11. W pomieszczeniu, w którym zainstalowane sàkot∏y na paliwo sta∏e lub olej opa∏owy, powinien byçzapewniony nawiew niezb´dnego strumienia powie-trza dla prawid∏owej pracy kot∏ów z mocà cieplnà no-minalnà, a tak˝e nawiew i wywiew powietrza dla wen-tylacji kot∏owni.

12. Odprowadzenie spalin z kot∏ów na olej opa∏owypowinno spe∏niaç wymagania dla urzàdzeƒ gazowychokreÊlone w § 174 ust. 1, 2, 5, 8 i 10.

§ 137. 1. Magazynowanie oleju opa∏owego o tem-peraturze zap∏onu powy˝ej 55°C mo˝e si´ odbywaçw bezciÊnieniowych, sta∏ych zbiornikach naziemnychi podziemnych przy budynku lub w przeznaczonym wy-∏àcznie na ten cel pomieszczeniu technicznym w piwni-cy lub na najni˝szej kondygnacji nadziemnej budynku,zwanym dalej „magazynem” oleju opa∏owego.

2. Pojedyncze zbiorniki lub baterie zbiornikóww magazynach oleju opa∏owego w budynku powinnybyç wyposa˝one w uk∏ad przewodów do nape∏niania,

odpowietrzania i czerpania oleju oraz w sygnalizatorpoziomu nape∏nienia, przekazujàcy sygna∏ do miejsca,w którym jest zlokalizowany króciec do nape∏niania.

3. W baterii zbiorników w magazynie oleju opa∏o-wego w budynku wszystkie zbiorniki powinny byç tegosamego rodzaju i wielkoÊci, przy czym ∏àczna obj´toÊçtych zbiorników nie powinna przekraczaç 100 m3.

4. W magazynie oleju opa∏owego powinna byç wy-konana, na cz´Êci lub ca∏oÊci pomieszczenia, izolacjaszczelna na przenikanie oleju w postaci wanny wy-chwytujàcej, mogàcej w przypadku awarii pomieÊciçolej o obj´toÊci jednego zbiornika.

5. Dopuszcza si´ w pomieszczeniu, w którym sà za-instalowane kot∏y na olej opa∏owy, ustawienie zbiorni-ka tego oleju o obj´toÊci nie wi´kszej ni˝ 1 m3 pod wa-runkiem:

1) umieszczenia zbiornika w odleg∏oÊci nie mniejszejni˝ 1 m od kot∏a,

2) oddzielenia zbiornika od kot∏a Êciankà murowanào gruboÊci co najmniej 12 cm i przekraczajàcà wy-miary zbiornika co najmniej o 30 cm w pioniei o 60 cm w poziomie,

3) umieszczenie zbiornika w wannie wychwytujàcejolej opa∏owy.

6. Wanna wychwytujàca, o której mowa w ust. 4 i 5pkt 3, nie jest wymagana w przypadku stosowaniazbiorników oleju opa∏owego o konstrukcji uniemo˝li-wiajàcej wydostawanie si´ oleju na zewnàtrz w przy-padku awarii, w tym typu dwup∏aszczowego.

7. Magazyn oleju opa∏owego powinien byç wypo-sa˝ony w:

1) wentylacj´ nawiewno-wywiewnà zapewniajàcà od2 do 4 wymian powietrza na godzin´,

2) okno lub pó∏sta∏e urzàdzenie gaÊnicze pianowe.

8. W magazynie oleju opa∏owego mo˝e byç stoso-wane wy∏àcznie centralne ogrzewanie wodne.

9. Stosowane do magazynowania oleju opa∏owegozbiorniki, wyk∏adziny zbiorników oraz przewody wyko-nane z tworzywa sztucznego powinny byç chronioneprzed elektrycznoÊcià statycznà, zgodnie z warunkamiokreÊlonymi w Polskich Normach dotyczàcych tejochrony.

§ 138. Obudowa przewodów instalacji ogrzewczejpowinna umo˝liwiaç wymian´ instalacji bez narusza-nia konstrukcji budynku.

§ 139. Elementy wodnych instalacji ogrzewczych,nara˝one na intensywny dop∏yw powietrza zewn´trz-nego w zimie, powinny byç chronione przed zamarza-niem i mieç, w miejscach tego wymagajàcych, izolacjćieplnà, zabezpieczajàcà przed nadmiernymi stratamiciep∏a.


Rozdzia∏ 5

Przewody kominowe

§ 140. 1. Przewody (kana∏y) kominowe w budynku:wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzonew Êcianach budynku, w obudowach, trwale po∏àczo-nych z konstrukcjà lub stanowiàce konstrukcje samo-dzielne, powinny mieç wymiary przekroju, sposób pro-wadzenia i wysokoÊç, stwarzajàce potrzebny ciàg, za-pewniajàcy wymaganà przepustowoÊç, oraz spe∏niajà-ce wymagania okreÊlone w Polskich Normach dotyczà-cych wymagaƒ technicznych dla przewodów komino-wych oraz projektowania kominów.

2. Przewody kominowe powinny byç szczelnei spe∏niaç warunki okreÊlone w § 266.

3. Najmniejszy wymiar przekroju lub Êrednica mu-rowanych przewodów kominowych spalinowych o cià-gu naturalnym i przewodów dymowych powinna wy-nosiç co najmniej 0,14 m, a przy zastosowaniu stalo-wych wk∏adów kominowych ich najmniejszy wymiarlub Êrednica — co najmniej 0,12 m.

4. Wewn´trzna powierzchnia przewodów odpro-wadzajàcych spaliny mokre powinna byç odporna naich destrukcyjne oddzia∏ywanie.

5. Przewody kominowe do wentylacji grawitacyjnejpowinny mieç powierzchni´ przekroju co najmniej0,016 m2 oraz najmniejszy wymiar przekroju co naj-mniej 0,1 m.

§ 141. Zabrania si´ stosowania:

1) grawitacyjnych zbiorczych przewodów spalino-wych i dymowych, z zastrze˝eniem § 174 ust. 3,

2) zbiorczych przewodów wentylacji grawitacyjnej,

3) indywidualnych wentylatorów wyciàgowych w po-mieszczeniach, w których znajdujà si´ wloty doprzewodów spalinowych.

§ 142. 1. Przewody kominowe powinny byç wypro-wadzone ponad dach na wysokoÊç zabezpieczajàcàprzed niedopuszczalnym zak∏óceniem ciàgu.

2. Wymaganie ust. 1 uznaje si´ za spe∏nione, je˝eliwyloty przewodów kominowych zostanà wyprowa-dzone ponad dach w sposób okreÊlony Polskà Normàdla kominów murowanych.

3. Dopuszcza si´ wyprowadzanie przewodów spali-nowych od urzàdzeƒ gazowych z zamkni´tà komoràspalania bezpoÊrednio przez Êciany zewn´trzne budyn-ków, przy zachowaniu warunków okreÊlonych w § 175.

§ 143. 1. W budynkach usytuowanych w II i III strefieobcià˝enia wiatrem, okreÊlonych Polskimi Normami,nale˝y stosowaç na przewodach dymowych i spalino-wych nasady kominowe zabezpieczajàce przed odwró-ceniem ciàgu, przy zachowaniu wymagaƒ § 146 ust. 1.

2. Nasady kominowe, o których mowa w ust. 1, na-le˝y równie˝ stosowaç na innych obszarach, je˝eli wy-

magajà tego po∏o˝enie budynków i lokalne warunki to-pograficzne.

3. Wymagania ust. 1 i 2 nie dotyczà palenisk i ko-mór spalania z mechanicznym pobudzaniem odp∏ywuspalin.

§ 144. 1. Âciany, w których znajdujà si´ przewodykominowe, mogà byç obcià˝one stropami, pod warun-kiem spe∏nienia wymagaƒ dotyczàcych bezpieczeƒ-stwa konstrukcji, a tak˝e je˝eli nie spowoduje to nie-szczelnoÊci lub ograniczenia Êwiat∏a przewodów.

2. Trzonów kominowych wydzielonych lub oddyla-towanych od konstrukcji budynku nie mo˝na obcià˝açstropami ani te˝ uwzgl´dniaç ich w obliczeniach jakocz´Êci tej konstrukcji.

§ 145. 1. Trzony kuchenne i kot∏y grzewcze na pali-wo sta∏e oraz kominki z otwartym paleniskiem lub za-mkni´tym wk∏adem kominkowym o wielkoÊci otworupaleniskowego kominka do 0,25 m2 mogà byç przy∏à-czone wy∏àcznie do w∏asnego, samodzielnego przewo-du kominowego dymowego, posiadajàcego co naj-mniej wymiary 0,14x0,14 m lub Êrednic´ 0,15 m,a w przypadku trzonów kuchennych typu restauracyj-nego oraz kominków o wi´kszym otworze palenisko-wym — co najmniej 0,14x0,27 m lub Êrednic´ 0,18 m,przy czym dla wi´kszych przewodów o przekroju pro-stokàtnym nale˝y zachowaç stosunek wymiarów bo-ków 3:2.

2. Piece na paliwo sta∏e, posiadajàce szczelne za-mknićie, mogà byç przy∏àczone do jednego przewodukominowego dymowego o przekroju co najmniej0,14x0,14 m lub Êrednicy 0,15 m, pod warunkiem za-chowania ró˝nicy poziomu w∏àczenia co najmniej1,5 m oraz nieprzy∏àczania wićej ni˝ 3 pieców do te-go przewodu.

3. Piece, o których mowa w ust. 2, usytuowane nanajwy˝szej kondygnacji powinny byç przy∏àczone doodr´bnego przewodu dymowego.

4. Przy∏àczenia urzàdzeƒ gazowych do przewodówspalinowych powinny odpowiadaç warunkom okreÊlo-nym w § 174 i 175.

§ 146. 1. Wyloty przewodów kominowych powinnybyç dost´pne do czyszczenia i okresowej kontroli,z uwzgl´dnieniem przepisów § 308.

2. Przewody spalinowe i dymowe powinny byç wy-posa˝one, odpowiednio, w otwory wycierowe lub re-wizyjne, zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przy-padku wyst´powania spalin mokrych — tak˝e w uk∏adodprowadzania skroplin.

Rozdzia∏ 6

Wentylacja i klimatyzacja

§ 147. 1. Wentylacja i klimatyzacja powinny zapew-niaç odpowiednià jakoÊç Êrodowiska wewn´trznego,w tym wielkoÊç wymiany powietrza, jego czystoÊç,


temperatur´, wilgotnoÊç wzgl´dnà, pr´dkoÊç ruchuw pomieszczeniu, przy zachowaniu przepisów odr´b-nych i wymagaƒ Polskich Norm dotyczàcych wentyla-cji, a tak˝e warunków bezpieczeƒstwa po˝arowegoi wymagaƒ akustycznych okreÊlonych w rozporzàdze-niu.

2. Wentylacj´ mechanicznà lub grawitacyjnà nale-˝y zapewniç w pomieszczeniach przeznaczonych napobyt ludzi, w pomieszczeniach bez otwieranychokien, a tak˝e w innych pomieszczeniach, w których zewzgl´dów zdrowotnych, technologicznych lub bezpie-czeƒstwa konieczne jest zapewnienie wymiany powie-trza.

3. Klimatyzacj´ nale˝y stosowaç w pomieszcze-niach, w których ze wzgl´dów u˝ytkowych, higienicz-nych, zdrowotnych lub technologicznych koniecznejest utrzymywanie odpowiednich parametrów powie-trza wewn´trznego okreÊlonych w przepisach odr´b-nych i w Polskiej Normie dotyczàcej parametrów obli-czeniowych powietrza wewn´trznego.

4. Instalowane w budynkach urzàdzenia do wenty-lacji i klimatyzacji, o których mowa w przepisie odr´b-nym dotyczàcym efektywnoÊci energetycznej, powin-ny odpowiadaç wymaganiom okreÊlonym w tym prze-pisie.

§ 148. 1. Wentylacj´ mechanicznà wywiewnà lubnawiewno-wywiewnà nale˝y stosowaç w budynkachwysokich i wysokoÊciowych oraz w innych budynkach,w których zapewnienie odpowiedniej jakoÊci Êrodowi-ska wewn´trznego nie jest mo˝liwe za pomocà wenty-lacji grawitacyjnej. W pozosta∏ych budynkach mo˝ebyç stosowana wentylacja grawitacyjna.

2. W pomieszczeniu, w którym jest zastosowanawentylacja mechaniczna lub klimatyzacja, nie mo˝nastosowaç wentylacji grawitacyjnej. Wymaganie to niedotyczy pomieszczeƒ z urzàdzeniami klimatyzacyjnyminiepobierajàcymi powietrza zewn´trznego.

3. W pomieszczeniu zagro˝onym wydzieleniem si´lub przenikaniem z zewnàtrz substancji szkodliwej dlazdrowia bàdê substancji palnej, w iloÊciach mogàcychstworzyç zagro˝enie wybuchem, nale˝y stosowaç do-datkowà, awaryjnà wentylacj´ wywiewnà, uruchamia-nà od wewnàtrz i z zewnàtrz pomieszczenia oraz za-pewniajàcà wymian´ powietrza dostosowanà do jegoprzeznaczenia, zgodnie z przepisami o bezpieczeƒstwiei higienie pracy.

4. W pomieszczeniu, w którym proces technolo-giczny jest êród∏em miejscowej emisji substancji szko-dliwych o niedopuszczalnym st´˝eniu lub ucià˝liwymzapachu, nale˝y stosowaç odciàgi miejscowe wspó∏-pracujàce z wentylacjà ogólnà, umo˝liwiajàce spe∏nie-nie w strefie pracy wymagaƒ jakoÊci Êrodowiska we-wn´trznego okreÊlonych w przepisach o bezpieczeƒ-stwie i higienie pracy.

§ 149. 1. Strumieƒ powietrza zewn´trznego dopro-wadzanego do pomieszczeƒ, nieb´dàcych pomieszcze-niami pracy, powinien odpowiadaç wymaganiom Pol-

skiej Normy dotyczàcej wentylacji, przy czym w miesz-kaniach strumieƒ ten powinien wynikaç z wielkoÊcistrumienia powietrza wywiewanego, lecz byç niemniejszy ni˝ 20 m3/h na osob´ przewidywanà na pobytsta∏y w projekcie budowlanym.

2. Strumieƒ powietrza zewn´trznego doprowadzo-nego do pomieszczeƒ pracy powinien odpowiadaç wy-maganiom okreÊlonym w przepisach o bezpieczeƒ-stwie i higienie pracy.

3. Powietrze zewn´trzne doprowadzone do po-mieszczeƒ za pomocà wentylacji mechanicznej lub kli-matyzacji, zanieczyszczone w stopniu przekraczajàcymwymagania okreÊlone dla powietrza wewn´trznegow przepisach odr´bnych w sprawie dopuszczalnychst´˝eƒ i nat´˝eƒ czynników szkodliwych dla zdrowia,powinno byç oczyszczone przed wprowadzeniem dowentylowanych pomieszczeƒ, z uwzgl´dnieniem za-nieczyszczeƒ wyst´pujàcych w pomieszczeniu. Wyma-ganie to nie dotyczy budynków jednorodzinnych,mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji in-dywidualnej.

4. W pomieszczeniach przeznaczonych na sta∏y po-byt ludzi, wentylowanych w sposób mechaniczny lubklimatyzowanych, wartoÊci temperatury, wilgotnoÊciwzgl´dnej i pr´dkoÊci ruchu powietrza w pomieszcze-niach nale˝y przyjmowaç do obliczeƒ zgodnie z PolskàNormà dotyczàcà parametrów obliczeniowych powie-trza wewn´trznego.

5. Dla pomieszczeƒ przeznaczonych na sta∏y pobytludzi, wentylowanych w sposób naturalny, wartoÊcitemperatury wewn´trznej w okresach ogrzewczych na-le˝y przyjmowaç do obliczeƒ zgodnie z tabelà w § 134ust. 2.

§ 150. 1. W przypadku zastosowania w budynkuprzep∏ywu powietrza wentylacyjnego mi´dzy pomiesz-czeniami lub strefami wentylacyjnymi, w pomieszcze-niu nale˝y zapewniç kierunek przep∏ywu od pomiesz-czenia o mniejszym do pomieszczenia o wi´kszymstopniu zanieczyszczenia powietrza.

2. Przep∏yw powietrza wentylacyjnego w mieszka-niach powinien odbywaç si´ z pokoi do pomieszczeniakuchennego lub wn´ki kuchennej oraz do pomieszczeƒhigienicznosanitarnych.

3. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji nie nale-˝y ∏àczyç ze sobà przewodów z pomieszczeƒ o ró˝nychwymaganiach u˝ytkowych i sanitarno-zdrowotnych.Nie dotyczy to budynków jednorodzinnych i rekreacjiindywidualnej.

4. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji przewo-dy z pomieszczenia zagro˝onego wybuchem nie mogà∏àczyç si´ z przewodami z innych pomieszczeƒ.

5. Dopuszcza si´ wentylowanie gara˝y oraz innychpomieszczeƒ nieprzeznaczonych na pobyt ludzi powie-trzem o mniejszym stopniu zanieczyszczenia, nieza-wierajàcym substancji szkodliwych dla zdrowia lubucià˝liwych zapachów, odprowadzanym z pomiesz-


czeƒ nieb´dàcych pomieszczeniami higienicznosani-tarnymi, je˝eli przepisy odr´bne nie stanowià inaczej.

6. W pomieszczeniach w budynkach u˝ytecznoÊcipublicznej i produkcyjnych, których przeznaczenie wià-˝e si´ z ich okresowym u˝ytkowaniem, instalacja wen-tylacji mechanicznej powinna zapewniaç mo˝liwoÊçograniczenia intensywnoÊci dzia∏ania lub jej wy∏àcze-nia poza okresem u˝ytkowania pomieszczeƒ, z zacho-waniem warunku normalnej pracy przez co najmniejjednà godzin´ przed i po ich u˝ytkowaniu.

7. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 6,w przypadku wyst´powania êróde∏ zanieczyszczeƒszkodliwych dla zdrowia lub êróde∏ pary wodnej, nale-˝y zapewniç sta∏à, co najmniej pó∏krotnà wymian´ po-wietrza w okresie przerw w ich wykorzystywaniu,przyjmujàc do obliczania wentylowanej kubatury no-minalnà wysokoÊç pomieszczeƒ, lecz nie wi´kszà ni˝4 m, lub zapewniç okresowà wymian´ powietrza ste-rowanà poziomem st´˝enia zanieczyszczeƒ.

8. Instalowane w pomieszczeniu urzàdzenia,w szczególnoÊci zu˝ywajàce powietrze, nie mogà wy-wo∏ywaç zak∏óceƒ ograniczajàcych skutecznoÊç funk-cjonowania wentylacji.

9. W pomieszczeniu z paleniskami na paliwo sta∏e,p∏ynne lub z urzàdzeniami gazowymi pobierajàcymipowietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyj-nym odprowadzeniem spalin przewodem od urzàdze-nia stosowanie mechanicznej wentylacji wyciàgowejjest zabronione.

10. Przepisu ust. 9 nie stosuje si´ do pomieszczeƒ,w których zastosowano wentylacj´ nawiewno-wy-wiewnà zrównowa˝onà lub nadciÊnieniowà.

11. W pomieszczeniach, które nale˝y chroniç przedwp∏ywem zanieczyszczeƒ z pomieszczeƒ sàsiadujà-cych i z otoczenia zewn´trznego, nale˝y stosowaç wen-tylacj´ mechanicznà nadciÊnieniowà.

§ 151. 1. W instalacjach wentylacji mechanicznejnawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji o wydajnoÊcico najmniej 10 000 m3/h nale˝y stosowaç urzàdzeniado odzyskiwania ciep∏a z powietrza wywiewanego.

2. Urzàdzenia do odzyskiwania ciep∏a powinnymieç zabezpieczenia ograniczajàce przenikanie mi´dzywymieniajàcymi ciep∏o strumieniami powietrza do:

1) 0,25% obj´toÊci strumienia powietrza wywiewane-go z pomieszczenia — w przypadku wymiennikap∏ytowego oraz wymiennika z rurek cieplnych,

2) 5% obj´toÊci strumienia powietrza wywiewanegoz pomieszczenia — w przypadku wymiennika obro-towego,

w odniesieniu do ró˝nicy ciÊnienia 400 Pa.

3. Recyrkulacj´ powietrza mo˝na stosowaç wów-czas, gdy przeznaczenie wentylowanych pomieszczeƒnie wià˝e si´ z wyst´powaniem bakterii chorobotwór-

czych, z emisjà substancji szkodliwych dla zdrowia,ucià˝liwych zapachów, przy zachowaniu wymagaƒ§ 149 ust. 1 oraz wymagaƒ dotyczàcych ochrony prze-ciwpo˝arowej.

4. W budynku opieki zdrowotnej recyrkulacja po-wietrza mo˝e byç stosowana tylko za zgodà i na warun-kach okreÊlonych przez w∏aÊciwego paƒstwowego in-spektora sanitarnego.

§ 152. 1. Czerpnie powietrza w instalacjach wenty-lacji i klimatyzacji powinny byç zabezpieczone przedopadami atmosferycznymi i dzia∏aniem wiatru orazbyç zlokalizowane w sposób umo˝liwiajàcy pobieraniew danych warunkach jak najczystszego i, w okresie let-nim, najch∏odniejszego powietrza.

2. Czerpni powietrza nie nale˝y lokalizowaç w miej-scach, w których istnieje niebezpieczeƒstwo nap∏ywupowietrza wywiewanego z wyrzutni oraz powietrzaz rozpylonà wodà pochodzàcà z ch∏odni kominowej lubinnych podobnych urzàdzeƒ.

3. Czerpnie powietrza sytuowane na poziomie tere-nu lub na Êcianie dwóch najni˝szych kondygnacji nad-ziemnych budynku powinny znajdowaç si´ w odleg∏o-Êci co najmniej 8 m w rzucie poziomym od ulic i zgru-powania miejsc postojowych dla wićej ni˝ 20 samo-chodów, miejsc gromadzenia odpadów sta∏ych, wy-wiewek kanalizacyjnych oraz innych êróde∏ zanieczysz-czenia powietrza. Odleg∏oÊç dolnej kraw´dzi otworuwlotowego czerpni od poziomu terenu powinna wyno-siç co najmniej 2 m.

4. Czerpnie powietrza sytuowane na dachu budyn-ku powinny byç tak lokalizowane, aby dolna kraw´dêotworu wlotowego znajdowa∏a si´ co najmniej0,4 m powy˝ej powierzchni, na której sà zamontowane,oraz aby zosta∏a zachowana odleg∏oÊç co najmniej6 m od wywiewek kanalizacyjnych.

5. Powietrze wywiewane z budynków lub pomiesz-czeƒ, zanieczyszczone w stopniu przekraczajàcym wy-magania okreÊlone w przepisach odr´bnych, dotyczà-cych dopuszczalnych rodzajów i iloÊci substancji zanie-czyszczajàcych powietrze zewn´trzne, powinno byçoczyszczone przed wprowadzeniem do atmosfery.

6. Wyrzutnie powietrza w instalacjach wentylacjii klimatyzacji powinny byç zabezpieczone przed opada-mi atmosferycznymi i dzia∏aniem wiatru oraz byç zlo-kalizowane w miejscach umo˝liwiajàcych odprowa-dzenie wywiewanego powietrza bez powodowania za-gro˝enia zdrowia u˝ytkowników budynku i ludzi w je-go otoczeniu oraz wywierania szkodliwego wp∏ywu nabudynek.

7. Dolna kraw´dê otworu wyrzutni z poziomym wy-lotem powietrza, usytuowanej na dachu budynku, po-winna znajdowaç si´ co najmniej 0,4 m powy˝ej po-wierzchni, na której wyrzutnia jest zamontowana, oraz0,4 m powy˝ej linii ∏àczàcej najwy˝sze punkty wystajà-cych ponad dach cz´Êci budynku, znajdujàcych si´w odleg∏oÊci do 10 m od wyrzutni, mierzàc w rzucie po-ziomym.


8. Usytuowanie wyrzutni powietrza na poziomie te-renu jest dopuszczalne tylko za zgodà i na warunkachokreÊlonych przez w∏aÊciwego paƒstwowego inspek-tora sanitarnego.

9. Dopuszcza si´ sytuowanie wyrzutni powietrzaw Êcianie budynku, pod warunkiem ˝e:

1) powietrze wywiewane nie zawiera ucià˝liwych za-pachów oraz zanieczyszczeƒ szkodliwych dla zdro-wia,

2) przeciwleg∏a Êciana sàsiedniego budynku z oknamiznajduje si´ w odleg∏oÊci co najmniej 10 m lub bezokien w odleg∏oÊci co najmniej 8 m,

3) okna znajdujàce si´ w tej samej Êcianie sà oddalo-ne w poziomie od wyrzutni co najmniej 3 m, a po-ni˝ej lub powy˝ej wyrzutni — co najmniej 2 m,

4) czerpnia powietrza, usytuowana w tej samej Êcia-nie budynku, znajduje si´ poni˝ej lub na tym sa-mym poziomie co wyrzutnia, w odleg∏oÊci co naj-mniej 1,5 m.

10. Czerpnie i wyrzutnie powietrza na dachu budyn-ku nale˝y sytuowaç poza strefami zagro˝enia wybu-chem, zachowujàc mi´dzy nimi odleg∏oÊç nie mniejszàni˝ 10 m przy wyrzucie poziomym i 6 m przy wyrzuciepionowym, przy czym wyrzutnia powinna byç usytu-owana co najmniej 1 m ponad czerpnià.

11. Odleg∏oÊç, o której mowa w ust. 10, mo˝e niebyç zachowana w przypadku zastosowania zblokowa-nych urzàdzeƒ wentylacyjnych, obejmujàcych czerpnií wyrzutni´ powietrza, zapewniajàcych skuteczny roz-dzia∏ strumienia powietrza Êwie˝ego od wywiewanegoz urzàdzenia wentylacyjnego. Nie dotyczy to przypad-ku usuwania powietrza zawierajàcego zanieczyszcze-nia szkodliwe dla zdrowia, ucià˝liwe zapachy lub sub-stancje palne.

12. Odleg∏oÊç wyrzutni dachowych, mierzàc w rzu-cie poziomym, nie powinna byç mniejsza ni˝ 3 m od:

1) kraw´dzi dachu, poni˝ej której znajdujà si´ okna,

2) najbli˝szej kraw´dzi okna w po∏aci dachu,

3) najbli˝szej kraw´dzi okna w Êcianie ponad dachem.

13. Je˝eli odleg∏oÊç, o której mowa w ust. 12 pkt 2i 3, wynosi od 3 m do 10 m, dolna kraw´dê wyrzutni po-winna znajdowaç si´ co najmniej 1 m ponad najwy˝szàkraw´dzià okna.

14. W przypadku usuwania przez wyrzutni´ dacho-wà powietrza zawierajàcego zanieczyszczenia szkodli-we dla zdrowia lub ucià˝liwe zapachy, z zastrze˝eniemust. 5, odleg∏oÊci, o których mowa w ust. 12 i 13, nale-˝y zwi´kszyç o 100%.

§ 153. 1. Przewody wentylacji mechanicznej i klima-tyzacji powinny mieç przekrój poprzeczny wynikajàcyz obliczeƒ dla przewidywanych przep∏ywów powietrzaoraz konstrukcj´ przystosowanà do maksymalnego ci-Ênienia w instalacji, z uwzgl´dnieniem wymagaƒ bez-pieczeƒstwa po˝arowego oraz okreÊlonych w ust. 2—8.

2. Materia∏y przewodów lub sposób zabezpieczaniaich powierzchni powinny byç dobrane odpowiednio dow∏aÊciwoÊci majàcego nimi przep∏ywaç powietrza orazdo warunków wyst´pujàcych w miejscu ich zamonto-wania.

3. Przewody z blachy nie powinny wykazywaçugi´ç przekraczajàcych 1/250 odleg∏oÊci mi´dzy pod-porami lub 20 mm, dopuszczajàc ni˝szà z tych warto-Êci, oraz nie wykazywaç odkszta∏ceƒ p∏aszcza wywo∏u-jàcych efekty akustyczne.

4. Przewody instalacji klimatyzacji z przep∏ywempowietrza z du˝à pr´dkoÊcià oraz przewody w cz´ÊcinadciÊnieniowej instalacji wywiewnych, usuwajàcychpowietrze zawierajàce czynniki szkodliwe dla zdrowialub substancje palne, je˝eli jest mo˝liwe przedostaniesi´ go do pomieszczeƒ przeznaczonych na pobyt ludzi,powinny odpowiadaç klasie B szczelnoÊci, natomiastwszystkie inne przewody instalacji wentylacji mecha-nicznej i klimatyzacji — klasie A szczelnoÊci okreÊlonejw poni˝szej tabeli:


NadciÊnienie lub podciÊnieniew przewodzie

w Pa

Wskaênik nieszczelnoÊci przewodów

klasa Aw m3/(m2·h)

klasa Bw m3/(m2·h)

400 ≤ 4,78 ≤ 1,59

1000 — ≤ 2,89

5. Przewody instalowane w miejscach, w którychmogà byç nara˝one na uszkodzenia mechaniczne, po-winny byç odpowiednio zabezpieczone.

6. Przewody powinny byç wyposa˝one w otworyrewizyjne umo˝liwiajàce oczyszczenie wn´trza tychprzewodów, a tak˝e innych urzàdzeƒ i elementów in-stalacji, o ile ich konstrukcja nie pozwala na czyszcze-

nie w inny sposób ni˝ poprzez te otwory, przy czym nienale˝y ich sytuowaç w pomieszczeniach o podwy˝szo-nych wymaganiach higienicznych.

7. Przewody prowadzone przez pomieszczenia lubprzestrzenie nieogrzewane powinny mieç izolacjćieplnà spe∏niajàcà wymagania okreÊlone w § 267ust. 1.

8. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody sto-sowane do recyrkulacji powietrza oraz prowadzàce dourzàdzeƒ do odzyskiwania ciep∏a, a tak˝e przewodyprowadzàce powietrze zewn´trzne przez ogrzewanepomieszczenia, powinny mieç izolacj´ cieplnà i prze-ciwwilgociowà.

§ 154. 1. Urzàdzenia i elementy wentylacji mecha-nicznej i klimatyzacji powinny byç stosowane w sposóbumo˝liwiajàcy uzyskanie zak∏adanej jakoÊci Êrodowiskaw pomieszczeniu przy racjonalnym zu˝yciu energii.

2. Instalacje klimatyzacji powinny byç wyposa˝onew odpowiednie urzàdzenia pomiarowe s∏u˝àce dosprawdzania warunków pracy i kontroli zu˝ycia energii.

3. Urzàdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyza-cji, takie jak centrale, klimakonwektory wentylatorowe,klimatyzatory, aparaty ogrzewcze i ch∏odzàco-wentyla-cyjne, powinny byç tak instalowane, aby by∏a zapew-niona mo˝liwoÊç ich okresowej kontroli, konserwacji,naprawy lub wymiany.

4. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne usytu-owane na zewnàtrz budynku powinny mieç odpowied-nià obudow´ lub inne zabezpieczenie przed wp∏ywemczynników atmosferycznych.

5. W przypadku pomieszczeƒ o specjalnych wyma-ganiach higienicznych nale˝y stosowaç centrale wen-tylacyjne i klimatyzacyjne umo˝liwiajàce utrzymaniepodwy˝szonej czystoÊci wewnàtrz obudowy, wyposa-˝one w oÊwietlenie wewn´trzne i wzierniki do kontrolistanu centrali z zewnàtrz.

6. Urzàdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyza-cji powinny byç zabezpieczone przed zanieczyszczenia-mi znajdujàcymi si´ w powietrzu zewn´trznym,a w szczególnych przypadkach w powietrzu obiego-wym (recyrkulacyjnym), za pomocà filtrów:

1) nagrzewnice, ch∏odnice i urzàdzenia do odzyskiwa-nia ciep∏a — co najmniej klasy G4,

2) nawil˝acze — co najmniej klasy F6,

okreÊlonych w Polskiej Normie dotyczàcej klasyfikacjifiltrów powietrza.

7. Nawil˝acze w instalacji wentylacji mechaniczneji klimatyzacji powinny byç zabezpieczone przed prze-ciekaniem wody na zewnàtrz oraz przed przenosze-niem kropel wody przez powietrze wentylacyjne dodalszych cz´Êci instalacji.

8. Po∏àczenia wentylatorów z przewodami wentyla-cyjnymi powinny byç wykonane za pomocà elastycz-nych elementów ∏àczàcych, z zachowaniem wymagaƒokreÊlonych w § 267 ust. 7.

9. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacjipowinny byç wyposa˝one w przepustnice zlokalizowa-ne w miejscach umo˝liwiajàcych regulacj´ instalacji,a tak˝e odcićie dop∏ywu powietrza zewn´trznegoi wyp∏ywu powietrza wewn´trznego.

§ 155. 1. W budynkach mieszkalnych, zamieszkaniazbiorowego, oÊwiaty, wychowania, opieki zdrowotneji opieki spo∏ecznej, a tak˝e w pomieszczeniach biuro-wych przeznaczonych na pobyt ludzi, niewyposa˝o-nych w wentylacj´ mechanicznà lub klimatyzacj´,okna, w celu okresowego przewietrzania, powinnymieç konstrukcj´ umo˝liwiajàcà otwieranie co naj-mniej 50% powierzchni wymaganej zgodnie z § 57 dladanego pomieszczenia.

2. Skrzyd∏a okien, Êwietliki oraz nawietrzaki okien-ne, wykorzystywane do przewietrzania pomieszczeƒprzeznaczonych na pobyt ludzi, powinny byç zaopa-trzone w urzàdzenia pozwalajàce na ∏atwe ich otwiera-nie i regulowanie wielkoÊci otwarcia z poziomu pod∏o-gi lub pomostu, tak˝e przez osoby niepe∏nosprawne,je˝eli nie przewiduje si´ korzystania z pomocy innychwspó∏u˝ytkowników.

3. W przypadku zastosowania w pomieszczeniachokien, drzwi balkonowych i innych zamkni´ç otworówzewn´trznych o du˝ej szczelnoÊci, uniemo˝liwiajàcejinfiltracj´ powietrza zewn´trznego w iloÊci niezb´dnejdo potrzeb wentylacyjnych, nale˝y przewidzieç na-wiewnà wentylacj´ mechanicznà lub odpowiednieurzàdzenia nawiewne, zgodnie z pkt 2.3.2 za∏àcznika dorozporzàdzenia.

4. Urzàdzenia nawiewne, o których mowa w ust. 3,powinny byç stosowane zgodnie z wymaganiami okre-Êlonymi w Polskiej Normie dotyczàcej wentylacji w bu-dynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowegoi u˝ytecznoÊci publicznej.

Rozdzia∏ 7

Instalacja gazowa na paliwa gazowe

§ 156. 1. Zaopatrzenie budynków w gaz oraz insta-lacje gazowe powinny odpowiadaç potrzebom u˝ytko-wym i warunkom wynikajàcym z w∏asnoÊci fizykoche-micznych gazu oraz warunkom technicznym przy∏àcze-nia do sieci gazowej, okreÊlonym przez dostawc´ gazu.

2. Instalacj´ gazowà zasilanà z sieci gazowej stano-wi uk∏ad przewodów za kurkiem g∏ównym, prowadzo-nych na zewnàtrz lub wewnàtrz budynku, wraz z arma-turà, kszta∏tkami i innym wyposa˝eniem, a tak˝e urzà-dzeniami do pomiaru zu˝ycia gazu, urzàdzeniami gazo-wymi oraz przewodami spalinowymi lub powietrzno--spalinowymi, je˝eli sà one elementem wyposa˝eniaurzàdzeƒ gazowych.

3. Instalacj´ gazowà zasilanà gazem p∏ynnym zesta∏ych zbiorników lub baterii butli, znajdujàcych si´ nadzia∏ce budowlanej na zewnàtrz budynku, stanowiuk∏ad przewodów za g∏ównym zaworem odcinajàcymzbiorniki, butle bàdê kolektor butli, prowadzonych nazewnàtrz lub wewnàtrz budynku, wraz z armaturà,kszta∏tkami i innym wyposa˝eniem, a tak˝e urzàdzenia-mi do pomiaru zu˝ycia gazu w przypadku instalacji za-silajàcej wićej ni˝ jednego odbiorc´, urzàdzeniami ga-zowymi oraz przewodami spalinowymi lub powietrz-no-spalinowymi, je˝eli stanowià one element sk∏ado-wy urzàdzeƒ gazowych.


4. Instalacj´ gazowà zasilanà gazem p∏ynnym z in-dywidualnej butli, znajdujàcej si´ wewnàtrz budynku,stanowi butla gazowa, urzàdzenie redukcyjne przy bu-tli, przewód z armaturà, kszta∏tkami i innym wyposa˝e-niem, a tak˝e urzàdzenie gazowe wraz z przewodamispalinowymi lub powietrzno-spalinowymi, je˝eli sta-nowià one element sk∏adowy urzàdzeƒ gazowych.

§ 157. 1. W przewodach gazowych, doprowadzajà-cych gaz do zewn´trznej Êciany budynku mieszkalne-go, zamieszkania zbiorowego, u˝ytecznoÊci publiczneji rekreacji indywidualnej, nie powinno byç ciÊnieniawy˝szego ni˝ 500 kPa, a do Êcian zewn´trznych pozo-sta∏ych budynków wy˝szego ni˝ 1600 kPa.

2. Instalacja gazowa w budynku powinna zapew-niaç doprowadzenie paliwa gazowego w iloÊci odpo-wiadajàcej potrzebom u˝ytkowym oraz odpowiedniàwartoÊç ciÊnienia przed urzàdzeniami gazowymi, za-le˝nà od rodzaju paliwa gazowego zastosowanego dozasilania budynku, okreÊlonà Polskà Normà dotyczàcàpaliw gazowych, przy czym ciÊnienie to nie powinnobyç wy˝sze ni˝ 5 kPa.

3. Instalacja gazowa w budynku o wysokoÊciwi´kszej ni˝ 35 m ponad poziomem terenu mo˝e byçdoprowadzona tylko do pomieszczeƒ technicznych,w których sà zainstalowane urzàdzenia gazowe, usytu-owanych w piwnicy lub na najni˝szej kondygnacji nad-ziemnej, a tak˝e na najwy˝szej kondygnacji budynkulub nad tà kondygnacjà, pod warunkiem zastosowaniaurzàdzeƒ stabilizujàcych ciÊnienie gazu.

4. Zastosowanie instalacji gazowej w budynkacho wysokoÊci ponad 25 m wymaga uzyskania pozytyw-nej opinii wydanej przez w∏aÊciwego komendanta wo-jewódzkiego Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej.

5. Instalacje gazowe zasilane gazem p∏ynnym mo-gà byç wykonywane tylko w budynkach niskich.

6. Zabrania si´ stosowania w jednym budynku ga-zu p∏ynnego i gazu z sieci gazowej.

7. W budynku niskim, majàcym w mieszkaniach in-stalacj´ zasilanà gazem p∏ynnym, dopuszcza si´ usytu-owanie kot∏owni gazowej zasilanej z sieci gazowej.

8. Instalacje gazowe zasilane gazem o g´stoÊciwi´kszej od g´stoÊci powietrza nie mogà byç stosowa-ne w pomieszczeniach, których poziom pod∏ogi znaj-duje si´ poni˝ej otaczajàcego terenu oraz w którychznajdujà si´ studzienki lub kana∏y instalacyjne i rewi-zyjne poni˝ej pod∏ogi.

§ 158. 1. Instalacje sygnalizujàce niedopuszczalnypoziom st´˝enia gazu mogà byç stosowane w budyn-kach, w których jest ustanowiony sta∏y nadzór, zapew-niajàcy podejmowanie dzia∏aƒ zaradczych, a tak˝ew budynkach jednorodzinnych.

2. Czujki sygnalizujàce niedopuszczalny poziomst´˝enia gazu w budynkach, o których mowa w ust. 1,powinny byç instalowane w piwnicach i suterenachoraz w pomieszczeniach, w których istnieje mo˝liwoÊç

nagromadzenia gazu przy stanach awaryjnych instala-cji lub przy∏àcza gazowego.

3. Sygna∏y alarmowe stanu zagro˝enia wybuchemw budynkach, z wy∏àczeniem budynków jednorodzin-nych, powinny byç kierowane do s∏u˝b lub osób zobo-wiàzanych do podjćia skutecznej akcji zapobiegaw-czej.

4. Zabrania si´ instalowania urzàdzeƒ sygnalizacyj-no-odcinajàcych dop∏yw gazu do cz´Êci mieszkalnejbudynku wielorodzinnego. Nie dotyczy to indywidual-nych urzàdzeƒ sygnalizacyjno-odcinajàcych dop∏ywgazu do odr´bnych mieszkaƒ.

5. Urzàdzenia sygnalizacyjno-odcinajàce dop∏ywgazu nale˝y stosowaç w tych pomieszczeniach, w któ-rych ∏àczna nominalna moc cieplna zainstalowanychurzàdzeƒ gazowych jest wi´ksza ni˝ 60 kW.

6. Zawór odcinajàcy dop∏yw gazu do budynku, b´-dàcy elementem sk∏adowym urzàdzenia sygnalizacyj-no-odcinajàcego, powinien byç instalowany poza bu-dynkiem, mi´dzy kurkiem g∏ównym a wprowadzeniemprzewodu do budynku.

7. Instalacja gazowa przy∏àczona do sieci gazowejwykonanej z rur stalowych powinna byç zabezpieczo-na przed wp∏ywem pràdów b∏àdzàcych oraz obj´tasystemem elektrycznych po∏àczeƒ wyrównawczych,o których mowa w § 183 ust. 1 pkt 7.

§ 159. 1. Instalacja gazowa budynku zasilanegoz sieci gazowej powinna mieç zainstalowany na przy∏à-czu kurek g∏ówny, umo˝liwiajàcy odcićie dop∏ywu ga-zu.

2. Kurek g∏ówny powinien byç zainstalowany na ze-wnàtrz budynku w wentylowanej szafce co najmniejz materia∏u trudnozapalnego przy Êcianie, we wnćeÊciennej lub w odleg∏oÊci nieprzekraczajàcej 10 m odzasilanego budynku, w miejscu ∏atwo dost´pnym i za-bezpieczonym przed wp∏ywami atmosferycznymi,uszkodzeniami mechanicznymi i dost´pem osób nie-powo∏anych.

3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-kreacji indywidualnej dopuszcza si´ instalowanie kur-ka g∏ównego w odleg∏oÊci wi´kszej ni˝ 10 m od zasila-nego budynku, w wentylowanej szafce, usytuowanejw linii ogrodzenia od ulicy lub ogólnego ciàgu piesze-go z dost´pem do niej od strony zewn´trznej dzia∏ki bu-dowlanej.

4. W budynkach o charakterze monumentalnymdopuszcza si´ instalowanie kurków g∏ównych w miej-scach ∏atwo dost´pnych z zewnàtrz, nieb´dàcych po-mieszczeniami, np. w podcieniach, przeÊwitach, bra-mach, w odleg∏oÊci nie wi´kszej ni˝ 2 m od lica ze-wn´trznego budynku.

5. Odleg∏oÊç kurka g∏ównego, montowanego przyÊcianie lub we wnće Êciany budynku, od poziomu tere-nu oraz najbli˝szej kraw´dzi okna, drzwi lub innegootworu w budynku powinna wynosiç co najmniej 0,5 m.


6. W uzasadnionych przypadkach, wynikajàcychz rozwiàzania funkcjonalno-przestrzennego budynku,mo˝e byç zainstalowany wićej ni˝ jeden kurek g∏ów-ny. W takim przypadku instalacje zasilane z oddziel-nych przy∏àczy nie mogà byç ze sobà po∏àczone.

7. W zwartej zabudowie Êródmiejskiej dopuszczasi´ instalowanie kurka g∏ównego przed budynkiem,poni˝ej poziomu terenu, pod warunkiem zachowaniawymagaƒ w∏aÊciwych dla armatury zaporowej monto-wanej na gazociàgach sieci gazowych.

8. Miejsce usytuowania kurka g∏ównego powinnobyç jednoznacznie oznakowane. Na budynku majàcymwićej ni˝ jeden kurek g∏ówny nale˝y umieÊciç infor-macj´ o liczbie i miejscach ich zainstalowania.

§ 160. 1. W przypadku gdy z jednego przy∏àcza jestzasilany wićej ni˝ jeden budynek, oprócz kurka g∏ów-nego, nale˝y zastosowaç odr´bne zawory nieb´dàcekurkami g∏ównymi, odcinajàce dop∏yw gazu do ka˝de-go z tych budynków.

2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i re-kreacji indywidualnej, gdy kurek g∏ówny jest zainstalo-wany w linii ogrodzenia w odleg∏oÊci wi´kszej ni˝ 10 m,nale˝y na Êcianie budynku dodatkowo zastosowaç za-wór odcinajàcy.

3. Zawory odcinajàce, o których mowa w ust. 1 i 2,powinny spe∏niaç wymagania okreÊlone w §158 ust. 6.

§ 161. 1. W przypadku instalacji gazowej, zasilanejz sieci gazowej o ciÊnieniu do 500 kPa, z której korzystawićej ni˝ jeden odbiorca lub w której nominalne zu˝y-cie gazu jest wi´ksze ni˝ 10 m3/h, w przeliczeniu na gazziemny wysokometanowy, przed urzàdzeniem reduk-cyjnym nale˝y zainstalowaç zawór odcinajàcy, a za tymurzàdzeniem — zawór odcinajàcy b´dàcy kurkiemg∏ównym.

2. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej zewspólnej sieci o ciÊnieniu do 500 kPa, z której korzystajeden odbiorca, a nominalne zu˝ycie gazu jest mniej-sze ni˝ 10 m3/h, dopuszcza si´, aby zawór odcinajàcyzainstalowany przed urzàdzeniem redukcyjnym by∏traktowany jako kurek g∏ówny. Przepis ten stosuje si´tak˝e, je˝eli urzàdzenie redukcyjne jest po∏àczone w je-den zespó∏ z gazomierzem.

§ 162. Urzàdzenia redukcyjne mogà byç instalowa-ne wy∏àcznie na zewnàtrz budynku i powinny byç za-bezpieczone przed dost´pem osób niepowo∏anychi uszkodzeniami mechanicznymi.

§ 163. 1. Przewody instalacji gazowej, prowadzoneponi˝ej poziomu terenu, poza budynkiem w odleg∏oÊciwi´kszej ni˝ 0,5 m od jego Êciany zewn´trznej, powin-ny spe∏niaç wymagania okreÊlone w przepisach odr´b-nych dotyczàcych sieci gazowych.

2. Przewody instalacji gazowej, poczàwszy od0,5 m przed zewn´trznà Êcianà budynku do kurkówodcinajàcych przed gazomierzami w budynkach miesz-kalnych wielorodzinnych lub do odga∏´zieƒ lokali u˝yt-

kowych w budynkach u˝ytecznoÊci publicznej, powin-ny byç wykonane z rur stalowych bez szwu bàdê z rurstalowych ze szwem przewodowych, zgodnych z wy-maganiami przedmiotowych Polskich Norm, ∏àczo-nych przez spawanie.

3. Przewody instalacji gazowej w budynkach miesz-kalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji in-dywidualnej, poczàwszy od 0,5 m przed zewn´trznàÊcianà budynku do wyprowadzenia poza lico we-wn´trzne tej Êciany, powinny byç wykonane z rur,o których mowa w ust. 2.

4. Przewody instalacji gazowej w budynkach miesz-kalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji in-dywidualnej, a tak˝e w pozosta∏ych budynkach za ga-zomierzami lub odga∏´zieniami prowadzàcymi do od-r´bnych mieszkaƒ lub lokali u˝ytkowych powinny byçwykonane z rur, o których mowa w ust. 2, ∏àczonychrównie˝ z zastosowaniem po∏àczeƒ gwintowanychbàdê te˝ z rur miedzianych ∏àczonych przez lutowanielutem twardym.

5. Po zewn´trznej stronie Êcian budynku nie mogàbyç prowadzone przewody gazowe wykonane:

1) z rur stalowych, je˝eli s∏u˝à do rozprowadzania pa-liw gazowych zawierajàcych par´ wodnà lub innesk∏adniki ulegajàce kondensacji w warunkach eks-ploatacyjnych,

2) z rur miedzianych.

6. Przewody instalacji gazowej dla gazu p∏ynnegomogà byç prowadzone powy˝ej poziomu terenu mi´-dzy zbiornikiem, butlà lub baterià butli a budynkiem,a tak˝e po zewn´trznej Êcianie budynku, je˝eli d∏ugoÊçtego przewodu nie jest wi´ksza ni˝ 10 m, a sk∏adniki ga-zu nie podlegajà kondensacji w warunkach eksploata-cyjnych.

§ 164. 1. Przewodów instalacji gazowych nie nale-˝y prowadziç przez pomieszczenia mieszkalne oraz po-mieszczenia, których sposób u˝ytkowania mo˝e spo-wodowaç naruszenie stanu technicznego instalacji lubwp∏ywaç na parametry eksploatacyjne gazu.

2. Dopuszcza si´ prowadzenie przewodów instala-cji gazowych przez pomieszczenia mieszkalne, pod wa-runkiem zastosowania rur miedzianych, zgodnychz Polskà Normà dotyczàcà rur miedzianych do gazu, ∏à-czonych przez lutowanie lutem twardym, lub rur stalo-wych bez szwu i rur stalowych ze szwem przewodo-wych, zgodnych z Polskà Normà dotyczàcà rur przewo-dowych, ∏àczonych przez spawanie.

3. Przewody instalacji gazowej, w stosunku doprzewodów innych instalacji stanowiàcych wyposa˝e-nie budynku (ogrzewczej wodociàgowej, kanalizacyj-nej, elektrycznej, piorunochronnej itp.), nale˝y lokalizo-waç w sposób zapewniajàcy bezpieczeƒstwo ich u˝yt-kowania. Odleg∏oÊç mi´dzy przewodami instalacji ga-zowej a innymi przewodami powinna umo˝liwiaç wy-konywanie prac konserwacyjnych.


4. Poziome odcinki instalacji gazowych powinnybyç usytuowane w odleg∏oÊci co najmniej 0,1 m powy-˝ej innych przewodów instalacyjnych, natomiast je˝elig´stoÊç gazu jest wi´ksza od g´stoÊci powietrza — po-ni˝ej przewodów elektrycznych i urzàdzeƒ iskrzàcych.

5. Przewody instalacji gazowej krzy˝ujàce si´ z in-nymi przewodami instalacyjnymi powinny byç od nichoddalone co najmniej o 0,02 m.

6. Dopuszcza si´ prowadzenie przewodów gazo-wych z rur stalowych bez szwu i rur stalowych zeszwem przewodowych, ∏àczonych za pomocà spawa-nia przez jednà kondygnacj´ gara˝u, znajdujàcà si´bezpoÊrednio pod kondygnacjà nadziemnà budynku,pod warunkiem zabezpieczenia tych przewodów przeduszkodzeniem mechanicznym.

§ 165. 1. Rozwiàzania techniczne instalacji gazowejpowinny umo˝liwiaç samokompensacj´ wyd∏u˝eƒcieplnych oraz eliminowaç ewentualne odkszta∏ceniainstalacji, wywo∏ane deformacjà lub osiadaniem bu-dynku.

2. Przewody instalacji gazowych w piwnicach i su-terenach nale˝y prowadziç na powierzchni Êcian lubpod stropem, natomiast na pozosta∏ych kondygna-cjach nadziemnych dopuszcza si´ prowadzenie ich tak-˝e w bruzdach os∏oni´tych nieuszczelnionymi ekrana-mi lub wype∏nionych — po uprzednim wykonaniu pró-by szczelnoÊci instalacji — ∏atwo usuwalnà masà tyn-karskà, niepowodujàcà korozji przewodów. Wype∏nia-nie bruzd, w których sà prowadzone przewody z rurmiedzianych, jest zabronione.

3. Przewody gazowe z rur stalowych, po wykonaniupróby szczelnoÊci, powinny byç zabezpieczone przedkorozjà.

§ 166. 1. Urzàdzenia pomiarowe zu˝ycia gazu, zwa-ne dalej „gazomierzami”, powinny byç zainstalowaneoddzielnie dla ka˝dego z odbiorców i zabezpieczoneprzed dost´pem osób niepowo∏anych.

2. Lokalizacja gazomierzy powinna zapewniaç ∏a-twy dost´p do ich kontroli lub wymiany.

3. Przed ka˝dym gazomierzem nale˝y zainstalowaçzawór odcinajàcy. Je˝eli gazomierz jest instalowanyw jednej szafce z kurkiem g∏ównym, uznaje si´, ˝e wy-maganie to jest spe∏nione.

4. Gazomierze mogà byç instalowane:

1) w szafkach z materia∏ów co najmniej trudnozapal-nych, z otworami wentylacyjnymi:

a) na klatkach schodowych lub korytarzach ogól-nych,

b) na zewnàtrz budynku, razem z kurkiem g∏ównyminstalacji gazowej, z zachowaniem warunkówokreÊlonych w § 159 i 160,

2) w szybach wentylowanych przeznaczonych dla pio-nów instalacyjnych, z drzwiczkami bez otworówwentylacyjnych, dost´pnymi od strony pomiesz-czeƒ niemieszkalnych.

5. Dopuszcza si´ instalowanie gazomierzy, tak˝ebez szafek, w kuchniach stanowiàcych samodzielnepomieszczenie oraz w przedpokojach w istniejàcychbudynkach mieszkalnych, podlegajàcych przebudowielub w których nast´puje remont instalacji gazowej.

6. Gazomierze mogà byç ponadto instalowanew wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach piw-nicznych, je˝eli majà one otwór okienny oraz przewódwentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad dachlub przez Êcian´ zewn´trznà na wysokoÊç co najmniej2,5 m powy˝ej terenu, w odleg∏oÊci nie mniejszej ni˝0,5 m od bocznej kraw´dzi okien, drzwi i innych otwo-rów.

§ 167. Gazomierzy nie mo˝na instalowaç:

1) w pomieszczeniach mieszkalnych, ∏azienkach lubinnych, w których wyst´puje zagro˝enie korozyjne(wilgoç, opary zwiàzków chemicznych itp.),

2) we wspólnych wn´kach z licznikami elektrycznymi,

3) w odleg∏oÊci mniejszej w rzucie poziomym ni˝1 m od palnika gazowego lub innego paleniska,

4) w odleg∏oÊci mniejszej ni˝ 3 m od urzàdzenia gazo-wego, mierzàc w rozwinićiu d∏ugoÊci przewodu.

§ 168. 1. Gazomierze nale˝y instalowaç w przedzia-le wysokoÊci od 0,3 m do 1,8 m od poziomu pod∏ogi dospodu gazomierza lub co najmniej 0,5 m od poziomuterenu.

2. Gazomierze do pomiaru przep∏ywu gazu o g´sto-Êci mniejszej od g´stoÊci powietrza powinny byçumieszczone powy˝ej licznika elektrycznego i innychurzàdzeƒ mogàcych iskrzyç, a do gazu o g´stoÊci wi´k-szej od g´stoÊci powietrza — o co najmniej 0,3 m poni-˝ej licznika i takich urzàdzeƒ.

3. Gazomierze instalowane bez szafek, na tym sa-mym poziomie co liczniki elektryczne lub inne mogàceiskrzyç urzàdzenia, powinny byç od nich oddalone conajmniej o 1 m.

4. Dopuszcza si´ zmniejszenie odleg∏oÊci, o którejjest mowa w ust. 3, je˝eli mi´dzy tymi urzàdzeniami zo-stanie wykonana przegroda z materia∏u niepalnegoo wysokoÊci co najmniej 0,5 m powy˝ej i poni˝ej gazo-mierza oraz wysi´gu wi´kszym o co najmniej 0,1 m ododleg∏oÊci lica gazomierza od Êciany, na której jest za-instalowany.

§ 169. Rozwiàzania techniczne po∏àczeƒ gazomie-rzy i urzàdzeƒ gazowych z instalacjà powinny umo˝li-wiaç ich od∏àczenie bez koniecznoÊci demonta˝u cz´Êciinstalacji.


§ 170. 1. Urzàdzenia gazowe mogà byç instalowa-ne wy∏àcznie w pomieszczeniach spe∏niajàcych warun-ki dotyczàce ich wysokoÊci, kubatury, wentylacji i od-prowadzenia spalin, a tak˝e dop∏ywu powietrza do spa-lania okreÊlone w rozporzàdzeniu, w Polskich Normachi przepisach odr´bnych.

2. Urzàdzenia gazowe z otwartà komorà spalania,przez co rozumie si´ urzàdzenia typu A i B, nie mogàbyç instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych,z zastrze˝eniem § 93 ust. 2 i 3.

3. Urzàdzenia gazowe z zamkni´tà komorà spala-nia, przez co rozumie si´ urzàdzenia typu C, mogà byçinstalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, nieza-le˝nie od rodzaju wyst´pujàcej w nich wentylacji, podwarunkiem zastosowania koncentrycznych przewo-

dów powietrzno-spalinowych, z zachowaniem wyma-gaƒ § 175.

§ 171. Urzàdzenia gazowe, pozostajàce bez sta∏egodozoru w czasie ich u˝ytkowania, takie jak kot∏y gazo-we lub ogrzewacze pomieszczeƒ, powinny byç wypo-sa˝one w samoczynnie dzia∏ajàce zabezpieczeniaprzed skutkami spadku ciÊnienia lub przerwà w dop∏y-wie gazu.

§ 172. 1. Maksymalne, ∏àczne obcià˝enie cieplneprzypadajàce na 1 m3 kubatury, s∏u˝àce do okreÊla-nia wymaganej kubatury pomieszczenia, w którym sàzainstalowane urzàdzenia gazowe, pobierajàce po-wietrze do spalania z tego pomieszczenia, nie mo-˝e przekraczaç wartoÊci okreÊlonych w poni˝szej ta-beli:


2. W przypadku instalowania w jednym pomiesz-czeniu urzàdzeƒ gazowych bez odprowadzenia spalini z odprowadzeniem spalin, ∏àczne obcià˝enie cieplnepochodzàce od tych urzàdzeƒ przypadajàce na 1 m3 ku-batury pomieszczenia nie mo˝e przekraczaç wielkoÊcipodanych w tabeli w ust. 1, kolumna 2.

3. Kubatura pomieszczeƒ, w których instaluje siúrzàdzenia gazowe, nie powinna byç mniejsza ni˝:

1) 8 m3 — w przypadku urzàdzeƒ pobierajàcych po-wietrze do spalania z tych pomieszczeƒ,

2) 6,5 m3 — w przypadku urzàdzeƒ z zamkni´tà komo-rà spalania.

4. Pomieszczenia, w których instaluje si´ urzàdze-nia gazowe, powinny mieç wysokoÊç co najmniej2,2 m.

5. W budynkach jednorodzinnych, mieszkalnychw zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej,wzniesionych przed dniem wejÊcia w ˝ycie rozporzà-dzenia, dopuszcza si´ instalowanie gazowych kot∏ówgrzewczych w pomieszczeniach technicznych o wyso-koÊci co najmniej 1,9 m, z zachowaniem warunkówokreÊlonych w ust. 1 i § 170 ust. 1 i 2.

§ 173. 1. Przy instalowaniu urzàdzeƒ gazowych na-le˝y spe∏niç nast´pujàce warunki:

1) urzàdzenia gazowe nale˝y po∏àczyç ze stalowymilub miedzianymi przewodami instalacji gazowej nasta∏e lub z zastosowaniem elastycznych przewo-dów metalowych,

2) zawór odcinajàcy dop∏yw gazu do urzàdzenia nale-˝y umieÊciç w pomieszczeniu, w którym jest zain-stalowane urzàdzenie gazowe, w miejscu ∏atwo do-st´pnym, w odleg∏oÊci nie wi´kszej ni˝ 1 m od króç-ca przy∏àczeniowego,

3) kuchnie i kuchenki gazowe nale˝y instalowaç w od-leg∏oÊci co najmniej 0,5 m od okien do boku urzà-dzenia, liczàc w rzucie poziomym,

4) ogrzewacze pomieszczeƒ, których temperaturaos∏on mo˝e przekroczyç 60°C, nale˝y instalowaçw odleg∏oÊci co najmniej 0,3 m od Êcian z materia-∏ów ∏atwo zapalnych, otynkowanych oraz w odle-g∏oÊci 0,6 m od elementów Êcian z materia∏ów ∏a-two zapalnych, nieos∏oni´tych tynkiem,

5) grzejniki gazowe wody przep∏ywowej nale˝y insta-lowaç na Êcianach z materia∏ów niepalnych bàdê

odizolowaç je od Êciany z materia∏ów palnych p∏y-tà z materia∏u niepalnego.

2. Urzàdzenia gazowe, wymagajàce przemieszcza-nia, takie jak palniki, kolby, lutownice, mogà byç insta-lowane za pomocà przewodów elastycznych przezna-czonych do takich celów.

§ 174. 1. Grzewcze urzàdzenie gazowe, jak kot∏y,ogrzewacze pomieszczeƒ, grzejniki wody przep∏ywo-wej, niezale˝nie od ich obcià˝eƒ cieplnych, powinnybyç po∏àczone na sta∏e przewodami z indywidualnymikana∏ami spalinowymi, z zachowaniem wymagaƒ Pol-skich Norm dotyczàcych poszczególnych typów urzà-dzeƒ gazowych.

2. Przewody i kana∏y spalinowe odprowadzajàcespaliny od urzàdzeƒ gazowych na zasadzie ciàgu natu-ralnego powinny posiadaç przekroje wynikajàce z obli-czeƒ oraz zapewniaç podciÊnienie ciàgu w wysokoÊciodpowiedniej dla typu urzàdzenia i jego mocy cieplnej.

3. Dopuszcza si´ stosowanie zbiorczych przewo-dów systemów powietrzno-spalinowych przystosowa-nych do pracy z urzàdzeniami z zamkni´tà komorà spa-lania, wyposa˝onymi w zabezpieczenia przed zanikiemciàgu kominowego.

4. Dopuszcza si´ stosowanie indywidualnych prze-wodów powietrznych i spalinowych jako zestawu wy-robów s∏u˝àcych do doprowadzenia powietrza dourzàdzenia gazowego i odprowadzenia spalin na ze-wnàtrz.

5. Dopuszcza si´ w pomieszczeniu kot∏owni przy∏à-czenie kilku kot∏ów do wspólnego kana∏u spalinowegow przypadku:

1) kot∏ów pobierajàcych powietrze do spalania z po-mieszczenia, pod warunkiem zastosowania skrzy-niowego przerywacza ciàgu lub wyposa˝enia ko-t∏ów w czujniki zaniku ciàgu kominowego wy∏àcza-jàcych równoczeÊnie wszystkie kot∏y,

2) wykonania dla kot∏ów z palnikami nadmuchowymiprzewodu spalinowego o przekroju poprzecznymnie mniejszym ni˝ 1,6 sumy przekrojów przewo-dów odprowadzajàcych spaliny z poszczególnychkot∏ów, a tak˝e wyposa˝enie wylotu przewodu spa-linowego w czujnik zaniku ciàgu kominowego, wy-∏àczajàcego równoczeÊnie wszystkie kot∏y.

6. Przewody i kana∏y spalinowe, odprowadzajàcespaliny od kot∏ów, powinny byç dostosowane do wa-runków pracy danego typu urzàdzeƒ oraz spe∏niaç wy-magania okreÊlone w Polskiej Normie dotyczàcej ko-t∏ów grzewczych wodnych.

7. Przewody i kana∏y spalinowe odprowadzajàcespaliny od urzàdzeƒ gazowych, z wy∏àczeniem kot∏ów,powinny spe∏niaç nast´pujàce wymagania:

1) przekroje poprzeczne przewodu, a tak˝e kana∏u spa-linowego powinny byç sta∏e na ca∏ej d∏ugoÊci,

2) d∏ugoÊç pionowych przewodów spalinowych po-winna byç nie mniejsza ni˝ 0,22 m, a przewodów

poziomych u∏o˝onych ze spadkiem co najmniej 5%w kierunku urzàdzenia — nie wi´ksza ni˝ 2 m,

3) d∏ugoÊç kana∏u spalinowego mierzona od osi wlo-tu przewodu spalinowego do kraw´dzi wylotu ka-na∏u nad dachem powinna byç nie mniejsza ni˝2 m,

4) wyloty kana∏ów spalinowych, je˝eli wynika to z wa-runków pracy urzàdzeƒ, powinny byç zaopatrzonew wywietrzniki dobrane do iloÊci spalin, d∏ugoÊciodcinków pionowych, po∏o˝enia w okreÊlonej stre-fie wiatrowej i warunków lokalnych.

8. Dopuszcza si´ instalowanie przepustnic w prze-wodach odprowadzajàcych spaliny z poszczególnychurzàdzeƒ, je˝eli ich dzia∏anie nie zak∏óca przep∏ywuspalin.

9. Urzàdzenia gazowe wyposa˝one w palniki na-dmuchowe powinny byç po∏àczone przewodami z ka-na∏ami spalinowymi, których przekroje nale˝y dobie-raç z uwzgl´dnieniem nadciÊnieƒ wyst´pujàcych w ko-morach spalania tych urzàdzeƒ.

10. Nad urzàdzeniami gazowymi typu restauracyj-nego z odprowadzeniem spalin do pomieszczenia na-le˝y umieszczaç okapy odprowadzajàce te spaliny dokana∏ów spalinowych, przy czym dla urzàdzeƒ o mocycieplnej wi´kszej ni˝ 30 kW nale˝y instalowaç czujniki,wy∏àczajàce urzàdzenie w przypadku zaniku ciàgu ko-minowego.

§ 175. 1. Indywidualne koncentryczne przewodypowietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody po-wietrzne i spalinowe od urzàdzeƒ gazowych z zamkni´-tà komorà spalania mogà byç wyprowadzone przez ze-wn´trznà Êcian´ budynku, je˝eli urzàdzenia te majà no-minalnà moc cieplnà nie wi´kszà ni˝:

1) 21 kW — w wolno stojàcych budynkach jednoro-dzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,

2) 5 kW — w pozosta∏ych budynkach mieszkalnych.

2. Wyloty przewodów, o których mowa w ust. 1pkt 2, powinny znajdowaç si´ wy˝ej ni˝ 2,5 m ponadpoziomem terenu.

3. Odleg∏oÊç mi´dzy wylotami przewodów, o któ-rych mowa w ust. 1, powinna byç nie mniejsza ni˝ 3 m,a odleg∏oÊç tych wylotów od najbli˝szej kraw´dzi okieni ryzalitów przes∏aniajàcych nie mniejsza ni˝ 0,5 m.

4. W budynkach produkcyjnych i magazynowychoraz halach sportowych i widowiskowych nie ograni-cza si´ nominalnej mocy cieplnej urzàdzeƒ z zamkni´-tà komorà spalania, od których indywidualne koncen-tryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielneprzewody powietrzne i spalinowe sà wyprowadzoneprzez zewn´trznà Êcian´ budynku, je˝eli odleg∏oÊç tejÊciany od granicy dzia∏ki budowlanej wynosi co naj-mniej 8 m, a od Êciany innego budynku z oknami niemniej ni˝ 12 m, a tak˝e je˝eli wyloty przewodów znaj-dujà si´ wy˝ej ni˝ 3 m ponad poziomem terenu.


§ 176. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalo-wania kot∏ów na paliwa gazowe powinny odpowiadaçwymaganiom § 172 oraz innym przepisom rozporzà-dzenia, a tak˝e odpowiadaç wymaganiom okreÊlonymw Polskiej Normie dotyczàcej kot∏owni wbudowanychna paliwa gazowe o g´stoÊci wzgl´dnej mniejszej ni˝ 1.

2. Kot∏y na paliwa gazowe o ∏àcznej mocy cieplnejdo 30 kW mogà byç instalowane w pomieszczeniachnieprzeznaczonych na sta∏y pobyt ludzi oraz w miej-scach, o których mowa w ust. 3.

3. Kot∏y na paliwa gazowe o ∏àcznej mocy cieplnejpowy˝ej 30 kW do 60 kW nale˝y instalowaç w pomiesz-czeniu technicznym lub w przewidzianym wy∏àcznie nakot∏owni´ budynku wolno stojàcym.

4. Kot∏y na paliwa gazowe o ∏àcznej mocy cieplnejpowy˝ej 60 kW do 2000 kW nale˝y instalowaç w s∏u˝à-cym wy∏àcznie do tego celu pomieszczeniu technicz-nym lub w budynku wolno stojàcym przeznaczonymwy∏àcznie na kot∏owni´.

5. Kot∏y na paliwa gazowe o ∏àcznej mocy cieplnejpowy˝ej 2000 kW mogà byç instalowane wy∏àczniew budynku wolno stojàcym przeznaczonym na kot∏ow-ni´.

6. Kubatura pomieszczeƒ z kot∏ami na paliwa gazo-we o ∏àcznej mocy cieplnej do 60 kW oraz z kot∏amio mocy cieplnej powy˝ej 60 kW pobierajàcymi powie-trze z pomieszczeƒ powinna odpowiadaç wymaga-niom okreÊlonym w § 172.

7. Kubatura pomieszczeƒ z kot∏ami, o których mo-wa w ust. 4 i 5, z zamkni´tà komorà spalania, powinnabyç okreÊlana indywidualnie, przy uwzgl´dnieniu wa-runków technicznych i technologicznych, a tak˝e wy-magaƒ eksploatacyjnych.

8. W pomieszczeniu z zainstalowanymi kot∏ami,o których mowa w ust. 4 i 5, zabrania si´ instalowaniaurzàdzeƒ przeznaczonych do pomiaru zu˝ycia gazu.

9. Do pomieszczeƒ technicznych z zainstalowanymikot∏ami o ∏àcznej mocy cieplnej powy˝ej 60 kW do2000 kW, zlokalizowanych w budynku o innym prze-znaczeniu ni˝ kot∏ownia, nale˝y doprowadziç odr´bnyprzewód gazowy, z którego nie mogà byç zasilane po-zosta∏e urzàdzenia gazowe w tym budynku.

§ 177. Urzàdzenia gazowe instalowane w budynkumogà byç zasilane gazem p∏ynnym z indywidualnychbutli o nominalnej zawartoÊci gazu do 11 kg, pod wa-runkiem spe∏nienia nast´pujàcych wymagaƒ:

1) w jednym mieszkaniu, warsztacie lub lokalu u˝ytko-wym nie nale˝y instalowaç wićej ni˝ dwóch butli,

2) w pomieszczeniu, w którym instaluje si´ butl´, na-le˝y zachowaç temperatur´ ni˝szà ni˝ 35°C,

3) butl´ nale˝y instalowaç wy∏àcznie w pozycji piono-wej,

4) butl´ nale˝y zabezpieczyç przed uszkodzeniami me-chanicznymi,

5) mi´dzy butlà a urzàdzeniem promieniujàcym cie-p∏o, z wy∏àczeniem zestawów urzàdzeƒ gazowychz butlami, nale˝y zachowaç odleg∏oÊç co najmniej1,5 m,

6) butli nie nale˝y umieszczaç w odleg∏oÊci mniejszejni˝ 1 m od urzàdzeƒ mogàcych powodowaç iskrze-nie,

7) urzàdzenia gazowe nale˝y ∏àczyç z reduktorem ci-Ênienia gazu na butli za pomocà elastycznego prze-wodu o d∏ugoÊci nieprzekraczajàcej 3 m i wytrzy-ma∏oÊci na ciÊnienie co najmniej 300 kPa, odporne-go na sk∏adniki gazu p∏ynnego, uszkodzenia me-chaniczne oraz temperatur´ do 60°C,

8) urzàdzenie gazowe o mocy cieplnej przekraczajàcej10 kW nale˝y ∏àczyç z przewodem elastycznym,o którym mowa w pkt 7, rurà stalowà o d∏ugoÊci conajmniej 0,5 m.

§ 178. Instalacje gazowe w budynku lub w zespolebudynków mogà byç zasilane gazem p∏ynnym z butligazowej o nominalnej zawartoÊci gazu do 33 kg lubz baterii takich butli, pod warunkiem spe∏nienia nast´-pujàcych wymagaƒ:

1) butle powinny byç umieszczone na zewnàtrz bu-dynku, w miejscu oznakowanym, na utwardzonympod∏o˝u, pod zadaszeniem chroniàcym od wp∏ywuczynników atmosferycznych,

2) liczba butli w baterii nie mo˝e przekraczaç 10,

3) butle w baterii powinny byç pod∏àczone do kolek-tora wykonanego z rury stalowej bez szwu lub ruryprzewodowej ∏àczonej przez spawanie,

4) odleg∏oÊç butli od najbli˝szych otworów okiennychlub drzwiowych w Êcianie zewn´trznej budynku niepowinna byç mniejsza ni˝ 2 m,

5) butle nie mogà byç sytuowane w zag∏´bieniach te-renu.

§ 179. 1. Instalacje gazowe w budynku lub w zespo-le budynków mogà byç zasilane z jednego zbiornikagazu p∏ynnego bàdê zespo∏u takich zbiorników, podwarunkiem spe∏nienia wymagaƒ okreÊlonych w prze-pisach odr´bnych dotyczàcych ich lokalizacji, ochronyprzed dzia∏aniem czynników atmosferycznych orazograniczenia dost´pu osobom niepowo∏anym.

2. Zbiorniki gazu p∏ynnego nie mogà byç sytuowa-ne w zag∏´bieniach terenu, w miejscach podmok∏ychoraz w odleg∏oÊci mniejszej ni˝ 5 m od rowów, studzie-nek lub wpustów kanalizacyjnych.

Rozdzia∏ 8

Instalacja elektryczna

§ 180. Instalacja i urzàdzenia elektryczne, przy za-chowaniu przepisów rozporzàdzenia, przepisów od-r´bnych dotyczàcych dostarczania energii, ochronyprzeciwpo˝arowej, ochrony Êrodowiska oraz bezpie-


czeƒstwa i higieny pracy, a tak˝e wymagaƒ PolskichNorm odnoszàcych si´ do tych instalacji i urzàdzeƒ, po-winny zapewniaç:

1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednichparametrach technicznych do odbiorników, sto-sownie do potrzeb u˝ytkowych,

2) ochron´ przed pora˝eniem pràdem elektrycznym,przepićiami ∏àczeniowymi i atmosferycznymi, po-wstaniem po˝aru, wybuchem i innymi szkodami,

3) ochron´ przed emisjà drgaƒ i ha∏asu powy˝ej do-puszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym od-dzia∏ywaniem pola elektromagnetycznego.

§ 181. 1. Budynek, w którym zanik napićia w elek-trycznej sieci zasilajàcej mo˝e spowodowaç zagro˝enie˝ycia lub zdrowia ludzi, powa˝ne zagro˝enie Êrodowi-ska, a tak˝e znaczne straty materialne, nale˝y zasilaç conajmniej z dwóch niezale˝nych, samoczynnie za∏àcza-jàcych si´ êróde∏ energii elektrycznej, oraz wyposa˝açw samoczynnie za∏àczajàce si´ oÊwietlenie awaryjne(bezpieczeƒstwa i ewakuacyjne). W budynku wysoko-Êciowym jednym ze êróde∏ zasilania powinien byç ze-spó∏ pràdotwórczy.

2. OÊwietlenie bezpieczeƒstwa nale˝y stosowaçw pomieszczeniach, w których nawet krótkotrwa∏e wy-∏àczenie oÊwietlenia podstawowego mo˝e spowodo-waç nast´pstwa wymienione w ust. 1, przy czym czasdzia∏ania tego oÊwietlenia powinien byç dostosowanydo warunków wyst´pujàcych w pomieszczeniu i wyno-siç nie mniej ni˝ 1 godzin´.

3. OÊwietlenie ewakuacyjne nale˝y stosowaç:

1) w pomieszczeniach:

a) widowni kin, teatrów i filharmonii oraz innychsal widowiskowych,

b) audytoriów, sal konferencyjnych, lokali rozryw-kowych oraz sal sportowych przeznaczonych dlaponad 200 osób,

c) wystawowych w muzeach,

d) o powierzchni ponad 1000 m2 w gara˝ach oÊwie-tlonych wy∏àcznie Êwiat∏em sztucznym,

e) o powierzchni ponad 2000 m2 w budynkach u˝y-tecznoÊci publicznej i zamieszkania zbiorowego,

2) na drogach ewakuacyjnych:

a) z pomieszczeƒ wymienionych w pkt 1,

b) oÊwietlonych wy∏àcznie Êwiat∏em sztucznym,

c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonychprzede wszystkim do pobytu ludzi o ograniczo-nej zdolnoÊci poruszania si´,

d) w wysokich i wysokoÊciowych budynkach u˝y-tecznoÊci publicznej i zamieszkania zbiorowego.

4. OÊwietlenie ewakuacyjne nie jest wymaganew pomieszczeniach, w których oÊwietlenie bezpieczeƒ-stwa spe∏nia warunek okreÊlony w ust. 5 dla oÊwietle-

nia ewakuacyjnego, a tak˝e wymagania Polskich Normw tym zakresie.

5. OÊwietlenie ewakuacyjne powinno dzia∏aç przezco najmniej 2 godziny od zaniku oÊwietlenia podsta-wowego.

6. W pomieszczeniu, które jest u˝ytkowane przyzgaszonym oÊwietleniu podstawowym, nale˝y stoso-waç oÊwietlenie przeszkodowe, zasilane napićiembezpiecznym, s∏u˝àce uwidocznieniu przeszkód wyni-kajàcych z uk∏adu budynku, drogi komunikacyjnej lubsposobu jego u˝ytkowania, a tak˝e podÊwietlane znakiwskazujàce kierunki ewakuacji.

7. OÊwietlenie bezpieczeƒstwa, ewakuacyjne i prze-szkodowe oraz podÊwietlane znaki wskazujàce kierunkiewakuacji nale˝y wykonywaç zgodnie z Polskimi Nor-mami dotyczàcymi wymagaƒ w tym zakresie.

§ 182. Pomieszczenie stacji transformatorowej mo-˝e byç sytuowane w budynkach o innym przeznacze-niu, je˝eli sà spe∏nione warunki okreÊlone w § 96 oraz:

1) zostanie zachowana odleg∏oÊç pozioma i pionowaod pomieszczeƒ przeznaczonych na sta∏y pobyt lu-dzi co najmniej 2,8 m,

2) Êciany i stropy b´dà stanowi∏y oddzielenia przeciw-po˝arowe oraz b´dà mia∏y zabezpieczenia przedprzedostawaniem si´ cieczy i gazów.

§ 183. 1. W instalacjach elektrycznych nale˝y stoso-waç:

1) z∏àcza instalacji elektrycznej budynku, umo˝liwiajà-ce od∏àczenie od sieci zasilajàcej i usytuowanew miejscu dost´pnym dla dozoru i obs∏ugi oraz za-bezpieczone przed uszkodzeniami, wp∏ywami at-mosferycznymi, a tak˝e ingerencjà osób niepowo-∏anych,

2) oddzielny przewód ochronny i neutralny, w obwo-dach rozdzielczych i odbiorczych,

3) urzàdzenia ochronne ró˝nicowopràdowe lub odpo-wiednie do rodzaju i przeznaczenia budynku bàdêjego cz´Êci, inne Êrodki ochrony przeciwpora˝enio-wej,

4) wy∏àczniki nadpràdowe w obwodach odbiorczych,

5) zasad´ selektywnoÊci (wybiórczoÊci) zabezpieczeƒ,

6) przeciwpo˝arowe wy∏àczniki pràdu,

7) po∏àczenia wyrównawcze g∏ówne i miejscowe, ∏à-czàce przewody ochronne z cz´Êciami przewodzà-cymi innych instalacji i konstrukcji budynku,

8) zasad´ prowadzenia tras przewodów elektrycznychw liniach prostych, równoleg∏ych do kraw´dziÊcian i stropów,

9) przewody elektryczne z ˝y∏ami wykonanymi wy-∏àcznie z miedzi, je˝eli ich przekrój nie przekracza10 mm2,

10) urzàdzenia ochrony przeciwprzepićiowej.


2. Przeciwpo˝arowy wy∏àcznik pràdu, odcinajàcydop∏yw pràdu do wszystkich obwodów, z wyjàtkiemobwodów zasilajàcych instalacje i urzàdzenia, którychfunkcjonowanie jest niezb´dne podczas po˝aru, nale˝ystosowaç w strefach po˝arowych o kubaturze przekra-czajàcej 1000 m3 lub zawierajàcych strefy zagro˝onewybuchem.

3. Przeciwpo˝arowy wy∏àcznik pràdu powinien byçumieszczony w pobli˝u g∏ównego wejÊcia do obiektulub z∏àcza i odpowiednio oznakowany.

4. Odcićie dop∏ywu pràdu przeciwpo˝arowym wy-∏àcznikiem nie mo˝e powodowaç samoczynnego za∏à-czenia drugiego êród∏a energii elektrycznej, w tym ze-spo∏u pràdotwórczego, z wyjàtkiem êród∏a zasilajàce-go oÊwietlenie awaryjne, je˝eli wyst´puje ono w bu-dynku.

§ 184. 1. Jako uziomy instalacji elektrycznej nale˝ywykorzystywaç metalowe konstrukcje budynków,zbrojenia fundamentów oraz inne metalowe elementyumieszczone w niezbrojonych fundamentach stano-wiàce sztuczny uziom fundamentowy.

2. Dopuszcza si´ wykorzystywanie jako uziomy in-stalacji elektrycznej metalowych przewodów sieci wo-dociàgowej, pod warunkiem zachowania wymagaƒPolskiej Normy dotyczàcej uziemieƒ i przewodówochronnych oraz uzyskania zgody jednostki eksploatu-jàcej t´ sieç.

3. Instalacja piorunochronna, o której mowa w § 53ust. 2, powinna byç wykonana zgodnie z Polskà Normàdotyczàcà ochrony odgromowej obiektów budowla-nych.

§ 185. 1. Instalacja odbiorcza w budynku i w samo-dzielnym lokalu powinna byç wyposa˝ona w urzàdze-nia do pomiaru zu˝ycia energii elektrycznej, usytuowa-ne w miejscu ∏atwo dost´pnym i zabezpieczone przeduszkodzeniami i ingerencjà osób niepowo∏anych.

2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zu-˝ycia energii elektrycznej nale˝y umieszczaç poza loka-lami mieszkalnymi, w zamykanych szafkach.

§ 186. 1. Prowadzenie instalacji i rozmieszczenieurzàdzeƒ elektrycznych w budynku powinno zapew-niaç bezkolizyjnoÊç z innymi instalacjami w zakresieodleg∏oÊci i ich wzajemnego usytuowania orazuwzgl´dniaç warunki okreÊlone w § 164.

2. G∏ówne, pionowe ciàgi instalacji elektrycznejw budynku wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowegoi u˝ytecznoÊci publicznej nale˝y prowadziç poza miesz-kaniami i pomieszczeniami u˝ytkowymi, w wydzielo-nych kana∏ach lub szybach instalacyjnych, zgodniez Polskimi Normami dotyczàcymi wymagaƒ w tym za-kresie.

§ 187. 1. Przewody i kable elektryczne nale˝y pro-wadziç w sposób umo˝liwiajàcy ich wymian´ bez po-trzeby naruszania konstrukcji budynku.

2. Dopuszcza si´ prowadzenie przewodów elek-trycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia ichwarstwà tynku o gruboÊci co najmniej 5 mm.

3. Przewody i kable wraz z zamocowaniami stoso-wane w systemach zasilania i sterowania urzàdzenia-mi s∏u˝àcymi ochronie przeciwpo˝arowej powinny za-pewniaç ciàg∏oÊç dostawy energii elektrycznej w wa-runkach po˝aru przez wymagany czas dzia∏ania urzà-dzenia przeciwpo˝arowego, jednak nie mniejszy ni˝90 minut.

4. Dopuszcza si´ ograniczenie czasu zapewnieniaciàg∏oÊci dostawy energii elektrycznej do urzàdzeƒ s∏u-˝àcych ochronie przeciwpo˝arowej, o której mowaw ust. 3, do 30 minut, dla przewodów i kabli znajdujà-cych si´ w obr´bie przestrzeni chronionych sta∏ymurzàdzeniem gaÊniczym tryskaczowym oraz dla prze-wodów i kabli zasilajàcych i sterujàcych urzàdzeniamiklap dymowych.

§ 188. 1. Obwody odbiorcze instalacji elektrycznejw budynku wielorodzinnym nale˝y prowadziç w obr´-bie ka˝dego mieszkania lub lokalu u˝ytkowego.

2. W instalacji elektrycznej w mieszkaniu nale˝ystosowaç wyodr´bnione obwody: oÊwietlenia, gniazdwtyczkowych ogólnego przeznaczenia, gniazd wtycz-kowych w ∏azience, gniazd wtyczkowych do urzàdzeƒodbiorczych w kuchni oraz obwody do odbiornikówwymagajàcych indywidualnego zabezpieczenia.

§ 189. 1. Pomieszczenia w mieszkaniu nale˝y wypo-sa˝aç w wypusty oÊwietleniowe oraz w niezb´dnà licz-b´ odpowiednio rozmieszczonych gniazd wtyczko-wych.

2. Instalacja oÊwietleniowa w pokojach powinnaumo˝liwiaç za∏àczanie êróde∏ Êwiat∏a za pomocà ∏àcz-ników wieloobwodowych.

§ 190. W budynku wielorodzinnym oÊwietleniei odbiorniki w pomieszczeniach komunikacji ogólnejoraz technicznych i gospodarczych powinny byç zasi-lane z tablic administracyjnych.

§ 191. Mieszkania w budynku wielorodzinnym i od-r´bne mieszkania w budynku zamieszkania zbiorowe-go nale˝y wyposa˝yç w instalacj´ wejÊciowej sygnali-zacji dzwonkowej, a w razie przeznaczenia ich dla osóbniepe∏nosprawnych — równie˝ w odpowiednià sygna-lizacj´ alarmowo-przyzywowà.

§ 192. 1. W budynku wymagajàcym, zgodnie z § 56,przystosowania do wyposa˝enia w instalacje teleko-munikacyjne, w tym radiowo-telewizyjne, g∏ówne cià-gi tych instalacji powinny byç prowadzone poza loka-lami mieszkalnymi oraz pomieszczeniami u˝ytkowymi,których sposób u˝ytkowania mo˝e spowodowaç prze-rwy lub zak∏ócenia przekazywanego sygna∏u.

2. Miejsce lub pomieszczenie przeznaczone naurzàdzenia techniczne, zwiàzane z instalacjà telekomu-nikacyjnà, w tym radiowo-telewizyjnà, powinno byç ∏a-two dost´pne dla obs∏ugi technicznej i zabezpieczoneprzed ingerencjà osób nieuprawnionych.


Rozdzia∏ 9

Urzàdzenia dêwigowe

§ 193. 1. W budynkach, o których mowa w § 54ust. 1 i 2, liczb´ i parametry techniczno-u˝ytkowe dêwi-gów nale˝y ustalaç z uwzgl´dnieniem przeznaczeniabudynku, jego wysokoÊci oraz liczby i rodzaju u˝ytkow-ników.

2. Co najmniej jeden z dêwigów s∏u˝àcych komuni-kacji ogólnej w budynku z pomieszczeniami przezna-czonymi na pobyt ludzi, a tak˝e w ka˝dej wydzielonejw pionie, odr´bnej cz´Êci (segmencie) takiego budyn-ku, powinien byç przystosowany do przewozu mebli,chorych na noszach i osób niepe∏nosprawnych.

3. W Êródmiejskiej zabudowie uzupe∏niajàcej w Êre-dniowysokim budynku mieszkalnym wielorodzinnym,majàcym nie wićej ni˝ 3 mieszkania dost´pne z klatkischodowej na kondygnacji, dopuszcza si´ instalowa-nie dêwigu niespe∏niajàcego wymagaƒ, okreÊlonychw ust. 2, poza przystosowaniem do potrzeb osób nie-pe∏nosprawnych.

4. Dêwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych po-winny spe∏niaç wymagania okreÊlone w § 253 orazw przepisach odr´bnych dotyczàcych ochrony prze-ciwpo˝arowej.

§ 194. 1. Dost´p do dêwigu powinien byç zapewnio-ny z ka˝dej kondygnacji u˝ytkowej. Nie dotyczy to kon-dygnacji nadbudowanej lub powsta∏ej w wyniku ada-ptacji strychu na cele mieszkalne lub inne cele u˝ytko-we.

2. Ró˝nica poziomów pod∏ogi kabiny dêwigu, za-trzymujàcego si´ na kondygnacji u˝ytkowej, i posadzkitej kondygnacji przy wyjÊciu z dêwigu, nie powinna byçwi´ksza ni˝ 20 mm.

§ 195. Odleg∏oÊç pomi´dzy zamkni´tymi drzwiamiprzystankowymi dêwigu a przeciwleg∏à Êcianà lub innàprzegrodà powinna wynosiç co najmniej:

1) dla dêwigów osobowych — 1,6 m,

2) dla dêwigów towarowych ma∏ych — 1,8 m,

3) dla dêwigów szpitalnych i towarowych — 3 m.

§ 196. 1. Szyby dêwigów z nap´dem elektrycznymw budynku mieszkalnym wielorodzinnym i zamieszka-nia zbiorowego powinny byç oddylatowane od Êciani stropów budynku.

2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, dopusz-cza si´ instalowanie dêwigów z nap´dem elektrycznymbez wykonywania dylatacji szybów dêwigowych, podwarunkiem ich oddzielenia od pomieszczeƒ mieszkal-nych pomieszczeniami nieprzeznaczonymi na sta∏y po-byt ludzi.

3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie doty-czy dêwigów z nap´dem hydraulicznym, dêwigów to-warowych ma∏ych, dêwigów z maszynownià dolnà lubbocznà oraz dêwigów z wciàgarkami bezreduktorowy-mi, z zastrze˝eniem § 96 ust. 1.

§ 197. 1. Zespo∏y nap´dowe dêwigu powinny byçzamocowane w sposób uniemo˝liwiajàcy przenosze-nie si´ drgaƒ na konstrukcj´ budynku.

2. Sytuowanie maszynowni dêwigów obok poko-jów mieszkalnych jest zabronione. Nie dotyczy to kon-dygnacji nadbudowanej lub powsta∏ej w wyniku ada-ptacji strychu na cele mieszkalne, z zachowaniem wa-runków okreÊlonych w § 96.

3. Maszynownia dêwigów powinna byç wyposa˝o-na w urzàdzenia umo˝liwiajàce podnoszenie elemen-tów instalacji dêwigowych.

§ 198. 1. Szyby i maszynownie dêwigów mogà byçumieszczane poza obr´bem budynków, pod warun-kiem zapewnienia w nich minimalnej temperatury+5°C.

2. Szyby dêwigu powinny byç wykonane z materia-∏ów niepylàcych lub byç zabezpieczone pow∏okà niepy-làcà.

§ 199. Prowadzenie bezpoÊrednio pod szybamidêwigowymi dróg komunikacyjnych oraz sytuowaniepomieszczeƒ przeznaczonych na pobyt ludzi jest zabro-nione. Nie dotyczy to przypadków, gdy strop pod szy-bem dêwigu wytrzymuje obcià˝enie zmienne co naj-mniej 5000 N/m2, a pod trasà jazdy przeciwwagi znaj-duje si´ filar oparty na sta∏ym pod∏o˝u lub gdy przeciw-waga wyposa˝ona jest w chwytacze.

§ 200. W szpitalach i budynkach opieki spo∏ecznejka˝dy dêwig powinien byç umieszczony w odr´bnymszybie. W innych budynkach w jednym szybie mo˝naumieszczaç nie wićej ni˝ 3 dêwigi.

§ 201. W szybach dêwigowych mo˝na umieszczaçwy∏àcznie urzàdzenia i przewody zwiàzane z pracài konserwacjà dêwigu.

§ 202. Szczegó∏owe wymagania, jakim powinnyodpowiadaç pomieszczenia maszynowni, linowni orazszyby dêwigów, w tym nadszybia i podszybia, okreÊla-jà przepisy o dozorze technicznym.

DZIA¸ V

Bezpieczeƒstwo konstrukcji

§ 203. Budynki i urzàdzenia z nimi zwiàzane powin-ny byç projektowane i wykonywane w taki sposób, abyobcià˝enia mogàce na nie dzia∏aç w trakcie budowyi u˝ytkowania nie prowadzi∏y do:

1) zniszczenia ca∏oÊci lub cz´Êci budynku,

2) przemieszczeƒ i odkszta∏ceƒ o niedopuszczalnejwielkoÊci,

3) uszkodzenia cz´Êci budynków, po∏àczeƒ lub zain-stalowanego wyposa˝enia w wyniku znacznychprzemieszczeƒ elementów konstrukcji,

4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu niepro-porcjonalnym do jego przyczyny.


§ 204. 1. Konstrukcja budynku powinna spe∏niaçwarunki zapewniajàce nieprzekroczenie stanów gra-nicznych noÊnoÊci oraz stanów granicznych przydat-noÊci do u˝ytkowania w ˝adnym z jego elementówi w ca∏ej konstrukcji.

2. Stany graniczne noÊnoÊci uwa˝a si´ za przekro-czone, je˝eli konstrukcja powoduje zagro˝enie bezpie-czeƒstwa ludzi znajdujàcych si´ w budynku oraz w je-go pobli˝u, a tak˝e zniszczenie wyposa˝enia lub prze-chowywanego mienia.

3. Stany graniczne przydatnoÊci do u˝ytkowaniauwa˝a si´ za przekroczone, je˝eli wymagania u˝ytkowedotyczàce konstrukcji nie sà dotrzymywane. Oznaczato, ˝e w konstrukcji budynku nie mogà wystàpiç:

1) lokalne uszkodzenia, w tym równie˝ rysy, które mo-gà ujemnie wp∏ywaç na przydatnoÊç u˝ytkowà,trwa∏oÊç i wyglàd konstrukcji, jej cz´Êci, a tak˝eprzyleg∏ych do niej niekonstrukcyjnych cz´Êci bu-dynku,

2) odkszta∏cenia lub przemieszczenia ujemnie wp∏y-wajàce na wyglàd konstrukcji i jej przydatnoÊçu˝ytkowà, w∏àczajàc w to równie˝ funkcjonowaniemaszyn i urzàdzeƒ, oraz uszkodzenia cz´Êci niekon-strukcyjnych budynku i elementów wykoƒczenia,

3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujàceuszkodzenia budynku, jego wyposa˝enia oraz prze-chowywanych przedmiotów, a tak˝e ograniczajàcejego u˝ytkowanie zgodnie z przeznaczeniem.

4. Warunki bezpieczeƒstwa konstrukcji, o którychmowa w ust. 1, uznaje si´ za spe∏nione, je˝eli konstruk-cja ta odpowiada Polskim Normom dotyczàcym pro-jektowania i obliczania konstrukcji.

5. Wzniesienie budynku w bezpoÊrednim sàsiedz-twie obiektu budowlanego nie mo˝e powodowaç za-gro˝eƒ dla bezpieczeƒstwa u˝ytkowników tego obiek-tu lub obni˝enia jego przydatnoÊci do u˝ytkowania.

6. W zakresie stanów granicznych przydatnoÊci dou˝ytkowania budynków projektowanych na terenachpodlegajàcych wp∏ywom eksploatacji górniczej, wy-maganie okreÊlone w ust. 4 nie dotyczy tych odkszta∏-ceƒ, uszkodzeƒ oraz drgaƒ konstrukcji, które wynikajàz oddzia∏ywaƒ powodowanych eksploatacjà górniczà.

§ 205. Na terenach podlegajàcych wp∏ywom eks-ploatacji górniczej powinny byç stosowane zabezpie-czenia konstrukcji budynków, odpowiednie do stanuzagro˝enia, wynikajàcego z prognozowanych oddzia-∏ywaƒ powodowanych eksploatacjà górniczà, przezktóre rozumie si´ wymuszone przemieszczenia i od-kszta∏cenia oraz drgania pod∏o˝a.

§ 206. 1. W przypadku, o którym mowa w § 204ust. 5, budowa powinna byç poprzedzona ekspertyzàtechnicznà stanu obiektu istniejàcego, stwierdzajàcegojego stan bezpieczeƒstwa i przydatnoÊci do u˝ytkowa-nia, uwzgl´dniajàcà oddzia∏ywania wywo∏ane wznie-sieniem nowego budynku.

2. Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa orazzmiana przeznaczenia budynku powinny byç poprze-dzone ekspertyzà technicznà stanu konstrukcji i ele-mentów budynku, z uwzgl´dnieniem stanu pod∏o˝agruntowego.

DZIA¸ VI

Bezpieczeƒstwo po˝arowe

Rozdzia∏ 1

Zasady ogólne

§ 207. 1. Budynek i urzàdzenia z nim zwiàzane po-winny byç zaprojektowane i wykonane w sposób za-pewniajàcy w razie po˝aru:

1) noÊnoÊç konstrukcji przez czas wynikajàcy z rozpo-rzàdzenia,

2) ograniczenie rozprzestrzeniania si´ ognia i dymuw budynku,

3) ograniczenie rozprzestrzeniania si´ po˝aru na sà-siednie budynki,

4) mo˝liwoÊç ewakuacji ludzi,

a tak˝e uwzgl´dniajàcy bezpieczeƒstwo ekip ratowni-czych.

2. Przepisy rozporzàdzenia dotyczàce bezpieczeƒ-stwa po˝arowego, a tak˝e oÊwietlenia awaryjnego,o którym mowa w § 181, stosuje si´, z uwzgl´dnieniem§ 2 ust. 2, równie˝ do u˝ytkowanych budynków istnie-jàcych, je˝eli zagra˝ajà one ˝yciu ludzi.

§ 208. 1. Przepisy niniejszego dzia∏u okreÊlajà wy-magania dotyczàce bezpieczeƒstwa po˝arowego bu-dynków lub ich cz´Êci, wynikajàce z ich przeznaczeniai sposobu u˝ytkowania, wysokoÊci lub liczby kondy-gnacji, a tak˝e po∏o˝enia w stosunku do poziomu tere-nu oraz do innych obiektów budowlanych.

2. Stosowanie przepisów rozporzàdzenia wymagauwzgl´dnienia:

1) przepisów odr´bnych dotyczàcych ochrony prze-ciwpo˝arowej, okreÊlajàcych w szczególnoÊci:

a) zasady oceny zagro˝enia wybuchem i wyznacza-nia stref zagro˝enia wybuchem,

b) warunki wyposa˝ania budynków lub ich cz´Êciw instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i sta∏eurzàdzenia gaÊnicze,

c) zasady przeciwpo˝arowego zaopatrzenia wod-nego,

d) wymagania dotyczàce dróg po˝arowych,

2) wymagaƒ Polskich Norm dotyczàcych w szczegól-noÊci zasad ustalania:

a) g´stoÊci obcià˝enia ogniowego pomieszczeƒi stref po˝arowych,


b) klas odpornoÊci ogniowej elementów budynku,

c) stopnia rozprzestrzeniania ognia przez elementybudynku,

d) niepalnoÊci materia∏ów budowlanych,

e) stopnia palnoÊci materia∏ów budowlanych,

f) dymotwórczoÊci materia∏ów budowlanych,

g) toksycznoÊci produktów rozk∏adu spalania ma-teria∏ów.

§ 209. 1. Budynki oraz cz´Êci budynków, stanowià-ce odr´bne strefy po˝arowe w rozumieniu § 226,z uwagi na przeznaczenie i sposób u˝ytkowania, dzielisi´ na:

1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i u˝yteczno-Êci publicznej charakteryzowane kategorià zagro-˝enia ludzi, okreÊlane dalej jako ZL,

2) produkcyjne i magazynowe, okreÊlane dalej jakoPM,

3) inwentarskie (s∏u˝àce do hodowli inwentarza),okreÊlane dalej jako IN.

2. Budynki oraz cz´Êci budynków, stanowiàce od-r´bne strefy po˝arowe, okreÊlane jako ZL, zalicza si´ dojednej lub do wićej ni˝ jedna spoÊród nast´pujàcychkategorii zagro˝enia ludzi:

1) ZL I — zawierajàce pomieszczenia przeznaczone dojednoczesnego przebywania ponad 50 osób nieb´-dàcych ich sta∏ymi u˝ytkownikami, a nieprzezna-czone przede wszystkim do u˝ytku ludzi o ograni-czonej zdolnoÊci poruszania si´,

2) ZL II — przeznaczone przede wszystkim do u˝ytkuludzi o ograniczonej zdolnoÊci poruszania si´, takiejak szpitale, ˝∏obki, przedszkola, domy dla osóbstarszych,

3) ZL III — u˝ytecznoÊci publicznej, niezakwalifikowa-ne do ZL I i ZL II,

4) ZL IV — mieszkalne,

5) ZL V — zamieszkania zbiorowego, niezakwalifiko-wane do ZL I i ZL II.

3. Wymagania dotyczàce bezpieczeƒstwa po˝aro-wego budynków oraz cz´Êci budynków stanowiàcych

odr´bne strefy po˝arowe, okreÊlanych jako PM, odno-szà si´ równie˝ do gara˝y, hydroforni, kot∏owni, w´-z∏ów ciep∏owniczych, rozdzielni elektrycznych, stacjitransformatorowych, central telefonicznych oraz in-nych o podobnym przeznaczeniu.

4. Wymagania dotyczàce bezpieczeƒstwa po˝aro-wego budynków oraz cz´Êci budynków stanowiàcychodr´bne strefy po˝arowe, okreÊlanych jako IN, odno-szà si´ równie˝ do takich budynków w zabudowie za-grodowej o kubaturze brutto nieprzekraczajàcej1500 m3, jak stodo∏y, budynki do przechowywania p∏o-dów rolnych i budynki gospodarcze.

5. Strefy po˝arowe zaliczone, z uwagi na przezna-czenie i sposób u˝ytkowania, do wićej ni˝ jednej kate-gorii zagro˝enia ludzi, powinny spe∏niaç wymaganiaokreÊlone dla ka˝dej z tych kategorii.

§ 210. Cz´Êci budynku wydzielone Êcianami oddzie-lenia przeciwpo˝arowego w pionie — od fundamentudo przekrycia dachu — mogà byç traktowane jako od-r´bne budynki.

§ 211. 1. Przepisów § 242 ust. 1, § 243 ust. 1, § 245pkt 2 oraz § 256 ust. 3, w zakresie kategorii ZL V, nie sto-suje si´ do budynków i pomieszczeƒ przeznaczonychdo zakwaterowania osób osadzonych.

2. Przepisów § 236 ust. 4 oraz § 239 ust. 2 pkt 3 i 4nie stosuje si´ do budynków zlokalizowanych na tere-nie zak∏adów karnych i aresztów Êledczych.

3. Przepisów § 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si´ dozak∏adów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

Rozdzia∏ 2

OdpornoÊç po˝arowa budynków

§ 212. 1. Ustanawia si´ pi´ç klas odpornoÊci po˝a-rowej budynków lub ich cz´Êci, podanych w kolejnoÊciod najwy˝szej do najni˝szej i oznaczonych literami:„A”, „B”, „C”, „D” i „E”, a scharakteryzowanychw § 216.

2. Wymaganà klas´ odpornoÊci po˝arowej dla bu-dynku, zaliczonego do jednej kategorii ZL, okreÊla po-ni˝sza tabela:


5. Je˝eli cz´Êç podziemna budynku jest zaliczonado ZL, klas´ odpornoÊci po˝arowej budynku ustala si´,przyjmujàc jako liczb´ jego kondygnacji lub jego wyso-koÊç odpowiednio: sum´ kondygnacji lub wysokoÊcicz´Êci podziemnej i nadziemnej, przy czym do tegoustalenia nie bierze si´ pod uwag´ tych cz´Êci pod-ziemnych budynku, które sà oddzielone elementamioddzielenia przeciwpo˝arowego o klasie odpornoÊciogniowej co najmniej R E I 120, zgodnie z oznaczeniempod tabelà w § 216 ust. 1, i majà bezpoÊrednie wyjÊciana zewnàtrz.

6. W budynku wielokondygnacyjnym, którego kon-dygnacje sà zaliczone do ró˝nych kategorii ZL lub PM,klasy odpornoÊci po˝arowej okreÊla si´ dla poszczegól-nych kondygnacji odr´bnie, zgodnie z zasadami okre-Êlonymi w ust. 2—4.

7. Klasa odpornoÊci po˝arowej cz´Êci budynku niepowinna byç ni˝sza od klasy odpornoÊci po˝arowejcz´Êci budynku po∏o˝onej nad nià, przy czym dla cz´Êcipodziemnej nie powinna byç ona ni˝sza ni˝ „C”.

8. Je˝eli w budynku znajdujà si´ pomieszczeniaprodukcyjne, magazynowe lub techniczne, niepowià-zane funkcjonalnie z cz´Êcià budynku zaliczonà do ZL,pomieszczenia te powinny stanowiç odr´bnà stref´ po-˝arowà, dla której oddzielnie ustala si´ klas´ odporno-Êci po˝arowej, zgodnie z zasadami okreÊlonymiw ust. 4, z zastrze˝eniem § 220.

9. Pomieszczenia, w których sà umieszczone prze-ciwpo˝arowe zbiorniki wody lub innych Êrodków ga-Êniczych, pompy wodne instalacji przeciwpo˝arowych,maszynownie wentylacji do celów przeciwpo˝arowychoraz rozdzielnie elektryczne, zasilajàce, niezb´dne pod-czas po˝aru, instalacje i urzàdzenia, powinny stanowiçodr´bnà stref´ po˝arowà.

§ 213. Wymagania dotyczàce klasy odpornoÊci po-˝arowej budynków okreÊlone w § 212 nie dotyczà bu-dynków:

1) do trzech kondygnacji nadziemnych w∏àcznie:

a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowychi rekreacji indywidualnej,


3. Dopuszcza si´ obni˝enie wymaganej klasy odpornoÊci po˝arowej w niektórych budynkach niskich (N) dopoziomu, który okreÊla poni˝sza tabela:

4. Wymaganà klas´ odpornoÊci po˝arowej dla budynku PM okreÊla poni˝sza tabela:

b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodar-stwach leÊnych,

2) wolno stojàcych do dwóch kondygnacji nadziem-nych w∏àcznie:a) o kubaturze brutto do 1500 m3 przeznaczonych

do celów turystyki i wypoczynku, b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej

i zagrodowej oraz w gospodarstwach leÊnych,c) o kubaturze brutto do 1000 m3 przeznaczonych

do wykonywania zawodu lub dzia∏alnoÊci us∏u-gowej i handlowej, tak˝e z cz´Êcià mieszkalnà,

3) wolno stojàcych gara˝y o liczbie stanowisk posto-jowych nie wi´kszej ni˝ 2.

§ 214. W budynkach wyposa˝onych w sta∏e urzà-dzenia gaÊnicze wodne, z wyjàtkiem budynków ZL IIoraz wielokondygnacyjnych budynków wysokich (W)i wysokoÊciowych (WW), dopuszcza si´:1) obni˝enie klasy odpornoÊci po˝arowej budynku

o jednà w stosunku do wynikajàcej z § 212,

2) przyjćie klasy „E” odpornoÊci po˝arowej dla bu-dynku jednokondygnacyjnego.

§ 215. 1. Dopuszcza si´ przyjćie klasy „E” odpor-noÊci po˝arowej dla jednokondygnacyjnego budynkuPM o g´stoÊci obcià˝enia ogniowego przekraczajàcej500 MJ/m2, pod warunkiem zastosowania:1) wszystkich elementów budynku nierozprzestrze-

niajàcych ognia,2) samoczynnych urzàdzeƒ oddymiajàcych w stre-

fach po˝arowych o powierzchni przekraczajàcej1000 m2.

2. Obni˝enie klasy odpornoÊci po˝arowej budynku,w przypadkach wymienionych w ust. 1 oraz w § 214,nie zwalnia z zachowania wymaganej pierwotnie klasyodpornoÊci ogniowej elementów oddzielenia przeciw-po˝arowego, okreÊlonej w § 232.

§ 216. 1. Elementy budynku, odpowiednio do jegoklasy odpornoÊci po˝arowej, powinny w zakresie klasyodpornoÊci ogniowej spe∏niaç, z zastrze˝eniem § 237ust. 9, co najmniej wymagania okreÊlone w poni˝szejtabeli:


2. Elementy budynku, o których mowa w ust. 1, po-winny byç nierozprzestrzeniajàce ognia, przy czym do-puszcza si´ zastosowanie s∏abo rozprzestrzeniajàcychogieƒ:

1) elementów budynku o jednej kondygnacji nad-ziemnej:

a) ZL IV,

Oznaczenia w tabeli:R — noÊnoÊç ogniowa (w minutach), okreÊlona zgodnie z Polskà Normà dotyczàcà zasad ustalania klas odpornoÊci ogniowej

elementów budynku,E — szczelnoÊç ogniowa (w minutach), okreÊlona jw.,I — izolacyjnoÊç ogniowa (w minutach), okreÊlona jw.,(-) — nie stawia si´ wymagaƒ.1) Je˝eli przegroda jest cz´Êcià g∏ównej konstrukcji noÊnej, powinna spe∏niaç tak˝e kryteria noÊnoÊci ogniowej (R) odpowiednio do

wymagaƒ zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odpornoÊci po˝arowej budynku.2) Klasa odpornoÊci ogniowej dotyczy pasa mi´dzykondygnacyjnego wraz z po∏àczeniem ze stropem.3) Wymagania nie dotyczà naÊwietli dachowych, Êwietlików, lukarn i okien po∏aciowych (z zastrze˝eniem § 218), jeÊli otwory w po-

∏aci dachowej nie zajmujà wićej ni˝ 20% jej powierzchni.4) Dla Êcian komór zsypu wymaga si´ E I 60, a dla drzwi komór zsypu — E I 30.

b) PM o maksymalnej g´stoÊci obcià˝enia ognio-wego strefy po˝arowej do 500 MJ/m2,

2) Êcian wewn´trznych i zewn´trznych oraz elemen-tów konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynkuPM niskim o maksymalnej g´stoÊci obcià˝eniaogniowego strefy po˝arowej do 1000 MJ/m2,

3) Êcian zewn´trznych w budynku niskim ZL IV.

3. W Êcianach zewn´trznych budynku ZL II dopusz-cza si´, z zastrze˝eniem ust. 6, zastosowanie izolacjicieplnej palnej, je˝eli os∏aniajàca jà od wewnàtrz ok∏a-dzina jest niepalna i ma klas´ odpornoÊci ogniowej conajmniej:

1) w budynku klasy odpornoÊci po˝arowej „B” —E I 60,

2) w budynku klasy odpornoÊci po˝arowej „C” i „D”— E I 30.

4. Dopuszcza si´ stosowanie klap dymowych z ma-teria∏ów ∏atwo zapalnych w dachach i stropodachach.

5. Strop tworzàcy w pomieszczeniu dodatkowy po-ziom — antresol´ — przeznaczonà do u˝ytku dla wićejni˝ 10 osób, a tak˝e jej konstrukcja noÊna, powinny od-powiadaç wymaganiom wynikajàcym z klasy odporno-Êci po˝arowej budynku, lecz nie mniejszym ni˝ dla kla-sy „D”, z zastrze˝eniem § 214.

6. W budynku, na wysokoÊci powy˝ej 25 m od po-ziomu terenu, ok∏adzina elewacyjna i jej zamocowaniemechaniczne, a tak˝e izolacja cieplna Êciany zewn´trz-nej, powinny byç wykonane z materia∏ów niepalnych.

7. Dopuszcza si´ ocieplenie Êciany zewn´trznej bu-dynku mieszkalnego, wzniesionego przed dniem1 kwietnia 1995 r., o wysokoÊci do 11 kondygnacjiw∏àcznie, z u˝yciem samogasnàcego polistyrenu spie-nionego, w sposób zapewniajàcy nierozprzestrzenia-nie ognia.

§ 217. 1. W budynkach ZL IV i ZL V klasa odporno-Êci ogniowej przegród wewn´trznych oddzielajàcychmieszkania lub samodzielne pomieszczenia mieszkal-ne od dróg komunikacji ogólnej oraz od innych miesz-kaƒ i samodzielnych pomieszczeƒ mieszkalnych, z za-strze˝eniem § 216 ust. 1, powinna wynosiç co najmniej:

1) dla Êcian w budynku:

a) niskim i Êredniowysokim — E I 30,

b) wysokim i wysokoÊciowym — E I 60,

2) dla stropów w budynku zawierajàcym 2 mieszkania— R E I 30.

2. Klasa odpornoÊci ogniowej Êciany oddzielajàcejsegmenty jednorodzinnych budynków ZL IV: bliênia-

czych, szeregowych lub atrialnych, powinna wynosiçco najmniej — R E I 60.

3. W mieszkaniach oraz w samodzielnych pomiesz-czeniach mieszkalnych dopuszcza si´ wykonywanieÊcian wewn´trznych nierozprzestrzeniajàcych ognia,bez wymaganej w § 216 ust. 1 w kolumnie 6 tabeli kla-sy odpornoÊci ogniowej.

§ 218. 1. Elementy konstrukcji i przekrycie dachubudynku ni˝szego, usytuowanego bli˝ej ni˝ 8 m lubprzyleg∏ego do Êciany z otworami budynku wy˝szego,z wyjàtkiem przypadków wymienionych w § 273 ust. 1,powinny byç w pasie o szerokoÊci 8 m od tej Êciany nie-rozprzestrzeniajàce ognia i mieç klas´ odpornoÊciogniowej co najmniej R 30 dla elementów konstrukcjidachu i E 30 dla przekrycia dachu.

2. Warunki okreÊlone w ust. 1 nie majà zastosowa-nia, je˝eli najbli˝ej po∏o˝ony otwór w Êcianie budynkuwy˝szego znajduje si´ w odleg∏oÊci nie mniejszej ni˝10 m od dachu budynku ni˝szego, a g´stoÊç obcià˝e-nia ogniowego w budynku ni˝szym nie przekracza2000 MJ/m2.

3. Postanowienia ust. 1 i 2 odnoszà si´ równie˝ docz´Êci ni˝szej budynku, je˝eli cz´Êç ta stanowi odr´bnàstref´ po˝arowà.

4. Dopuszcza si´ sytuowanie wylotów kana∏ówwentylacyjnych i spalinowych od urzàdzeƒ gazowychoraz rur wentylujàcych piony kanalizacyjne w cz´Êcipo∏aci dachu lub stropodachu budynku ni˝szego, o któ-rej mowa w ust. 1.

§ 219. 1. Przekrycie budynku majàce powierzchni´wi´kszà ni˝ 1000 m2 powinno byç nierozprzestrzeniajà-ce ognia, a jego cz´Êç noÊna wykonana z materia∏ówniepalnych. W przypadku, gdy wewnàtrz lub na cz´ÊcinoÊnej jest umieszczona palna izolacja cieplna, klasaodpornoÊci ogniowej tej cz´Êci powinna byç nie ni˝szani˝ E 15.

2. W budynkach ZL III, ZL IV i ZL V poddasze u˝yt-kowe przeznaczone na cele mieszkalne lub biurowe po-winno byç oddzielone od palnej konstrukcji i palnegoprzekrycia dachu przegrodami o klasie odpornoÊciogniowej:

1) w budynku niskim — E I 30,

2) w budynku Êredniowysokim i wysokim — E I 60.

§ 220. 1. Âciany wewn´trzne i stropy wydzielajàcekot∏ownie, sk∏ady paliwa sta∏ego, ˝u˝lownie i magazy-ny oleju opa∏owego, a tak˝e zamknićia otworóww tych elementach, powinny mieç klas´ odpornoÊciogniowej nie mniejszà ni˝ okreÊlona w tabeli:


2. Dla pomieszczeƒ, o których mowa w ust. 1, klasódpornoÊci ogniowej Êcian zewn´trznych nale˝y przyj-mowaç zgodnie z § 216.

3. Nie stawia si´ wymagaƒ w zakresie klasy odpor-noÊci ogniowej dla przegród zewn´trznych kot∏owniz kot∏ami na paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad da-chem budynku, przy zachowaniu warunku, i˝ przegro-dy te powinny byç wykonane z materia∏ów niepalnych.

§ 221. 1. Nad pomieszczeniem zagro˝onym wybu-chem nale˝y stosowaç lekki dach, wykonany z materia-∏ów co najmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekra-czajàcej 75 kg/m2 rzutu, liczàc bez elementów konstruk-cji noÊnej dachu, takich jak podciàgi, wiàzary i belki.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w któ-rym ∏àczna powierzchnia urzàdzeƒ odcià˝ajàcych(przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy orazotwory oszklone szk∏em zwyk∏ym, jest wi´ksza ni˝0,065 m2/m3 kubatury pomieszczenia.

3. Âciany oddzielajàce pomieszczenie zagro˝onewybuchem od innych pomieszczeƒ powinny byç od-porne na parcie o wartoÊci 15 kN/m2 (15 kPa).

§ 222. 1. Pomieszczenie zagro˝one wybuchem na-le˝y sytuowaç na najwy˝szej kondygnacji budynku.Wymaganie to nie dotyczy budynków na terenach za-mkni´tych.

2. Dopuszcza si´ inne usytuowanie pomieszczeƒ,o których mowa w ust. 1, pod warunkiem zastosowa-nia odpowiednich instalacji i urzàdzeƒ przeciwwybu-

chowych, uzgodnionych z w∏aÊciwym komendantemwojewódzkim Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej.

§ 223. 1. W Êcianach zewn´trznych budynku wielo-kondygnacyjnego, z zastrze˝eniem § 224, powinny byçpasy mi´dzykondygnacyjne o wysokoÊci co najmniej0,8 m.

2. Za równorz´dne rozwiàzania uznaje si´ oddziele-nia poziome w formie daszków, gzymsów i balkonówo wysi´gu co najmniej 0,5 m lub te˝ inne oddzieleniapoziome i pionowe o sumie wysi´gu i wymiaru piono-wego co najmniej 0,8 m.

3. Elementy poziome, wymienione w ust. 2, powin-ny mieç klas´ odpornoÊci ogniowej wymaganà w sto-sunku do Êcian zewn´trznych budynku i byç wykonanez materia∏ów niepalnych.

4. Warunki okreÊlone w ust. 1 i 2 nie dotyczà Êcianholu i dróg komunikacji ogólnej.

§ 224. 1. W Êcianach zewn´trznych budynku wielo-kondygnacyjnego nad strefà po˝arowà PM, o g´stoÊciobcià˝enia ogniowego powy˝ej 1000 MJ/m2, wysokoÊçpasa mi´dzykondygnacyjnego powinna wynosiç conajmniej 1,2 m.

2. Za równorz´dne rozwiàzanie uznaje si´ oddziele-nie poziome w formie daszków, gzymsów i balkonówo wysi´gu co najmniej 0,8 m lub te˝ inne oddzieleniepoziome i pionowe o sumie wymiaru pionowego i wy-si´gu co najmniej 1,2 m, z zachowaniem warunkówokreÊlonych w § 223 ust. 3.


§ 225. Elementy ok∏adzin elewacyjnych powinnybyç mocowane do konstrukcji budynku w sposób uniemo˝liwiajàcy ich odpadanie w przypadku po˝aruw czasie krótszym ni˝ wynikajàcy z wymaganej klasyodpornoÊci ogniowej dla Êciany zewn´trznej, okre-Êlonej w § 216 ust. 1, odpowiednio do klasy odpor-noÊci po˝arowej budynku, w którym sà one zamoco-wane.

Rozdzia∏ 3

Strefy po˝arowe i oddzielenia przeciwpo˝arowe

§ 226. 1. Stref´ po˝arowà stanowi budynek albo je-go cz´Êç oddzielona od innych budynków lub innychcz´Êci budynku elementami oddzielenia przeciwpo˝a-rowego, o których mowa w § 232 ust. 4, bàdê te˝ pasa-

mi wolnego terenu o szerokoÊci nie mniejszej ni˝ do-puszczalne odleg∏oÊci od innych budynków, okreÊlonew § 271 ust. 1—7.

2. Cz´Êcià budynku, o której mowa w ust. 1, jest tak-˝e jego kondygnacja, je˝eli klatki schodowe i szybydêwigowe w tym budynku spe∏niajà co najmniej wy-magania okreÊlone w § 256 ust. 2 dla klatek schodo-wych.

3. Powierzchnia strefy po˝arowej jest obliczana ja-ko powierzchnia wewn´trzna budynku lub jego cz´Êci,przy czym wlicza si´ do niej tak˝e powierzchni´ antre-soli.

§ 227. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref po˝aro-wych ZL okreÊla poni˝sza tabela:


2. Dopuszczalna powierzchnia strefy po˝arowej ZL,obejmujàcej podziemnà cz´Êç budynku, nie powinnaprzekraczaç 50% dopuszczalnej powierzchni strefy po-˝arowej tej samej kategorii zagro˝enia ludzi, okreÊlonejw ust. 1 dla pierwszej nadziemnej kondygnacji tego bu-dynku.

3. Zmniejszenie dopuszczalnej powierzchni strefypo˝arowej, o której mowa w ust. 2, nie dotyczy przy-padku, gdy wyjÊcia ewakuacyjne z kondygnacji pod-ziemnej prowadzà bezpoÊrednio na zewnàtrz budyn-ku.

4. Dopuszcza si´ powi´kszenie powierzchni strefpo˝arowych, o których mowa w ust. 1, z wyjàtkiemstref po˝arowych w budynkach wysokich (W) i wyso-koÊciowych (WW), pod warunkiem zastosowania:

1) sta∏ych urzàdzeƒ gaÊniczych tryskaczowych —o 100%,

2) samoczynnych urzàdzeƒ oddymiajàcych urucha-mianych za pomocà systemu wykrywania dymu —o 100%.

Przy jednoczesnym stosowaniu urzàdzeƒ wymienio-nych w pkt 1 i 2 dopuszcza si´ powi´kszenie po-wierzchni stref po˝arowych o 200%.

5. Ze strefy po˝arowej ZL II o powierzchni przekra-czajàcej 750 m2 w budynku wielokondygnacyjnym, po-winna byç zapewniona mo˝liwoÊç ewakuacji ludzi doinnej strefy po˝arowej na tej samej kondygnacji.

§ 228. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref po˝aro-wych PM, z wyjàtkiem gara˝y, okreÊla poni˝sza tabela:

2. Strefy po˝arowe, o których mowa w ust. 1,w podziemnej cz´Êci budynków nie powinny przekra-czaç 50% powierzchni okreÊlonych w tabeli.

§ 229. Dopuszcza si´ powi´kszenie powierzchnistref po˝arowych, o których mowa w § 228, pod warun-kiem zastosowania:

1) sta∏ych urzàdzeƒ gaÊniczych wodnych — o 100%,

2) samoczynnych urzàdzeƒ oddymiajàcych — o 50%.

Przy jednoczesnym stosowaniu urzàdzeƒ wymienio-nych w pkt 1 i 2 dopuszcza si´ powi´kszenie stref po-˝arowych o 150%.

§ 230. 1. W budynku jednokondygnacyjnym lub naostatniej kondygnacji budynku wielokondygnacyjnegowielkoÊci stref po˝arowych PM, z wyjàtkiem gara˝y,mo˝na powi´kszyç o 100%, je˝eli budynek nie zawierapomieszczenia zagro˝onego wybuchem i jest wykona-ny z elementów nierozprzestrzeniajàcych ognia orazzastosowano samoczynne urzàdzenia oddymiajàce.

2. W budynku jednokondygnacyjnym wielkoÊcistref po˝arowych PM, z wyjàtkiem gara˝u, nie ograni-cza si´, pod warunkiem zastosowania sta∏ych urzàdzeƒgaÊniczych wodnych i samoczynnych urzàdzeƒ oddy-miajàcych.

§ 231. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref po˝aro-wych IN okreÊla poni˝sza tabela:


2. W przypadku stosowania w budynku Êcian silnierozprzestrzeniajàcych ogieƒ, stref´ po˝arowà nale˝yzmniejszyç do 25% wartoÊci podanej w ust. 1, a w przy-padku jednokondygnacyjnego budynku przeznaczone-go do hodowli bezÊció∏kowej, stref´ ogranicza si´ do5 000 m2.

§ 232. 1. Âciany i stropy stanowiàce elementy od-dzielenia przeciwpo˝arowego powinny byç wykonanez materia∏ów niepalnych, a wyst´pujàce w nich otwo-ry — obudowane przedsionkami przeciwpo˝arowymilub zamykane za pomocà drzwi przeciwpo˝arowychbàdê innego zamknićia przeciwpo˝arowego.

2. W Êcianie oddzielenia przeciwpo˝arowego ∏àcz-na powierzchnia otworów, o których mowa w ust. 1,nie powinna przekraczaç 15% powierzchni Êciany,a w stropie oddzielenia przeciwpo˝arowego — 0,5%powierzchni stropu.

3. Przedsionek przeciwpo˝arowy powinien mieçwymiary rzutu poziomego nie mniejsze ni˝ 1,4x1,4 m,Êciany i strop, a tak˝e os∏ony lub obudowy przewo-dów elektroenergetycznych — z wyjàtkiem wykorzy-

stywanych w przedsionku — o klasie odpornoÊciogniowej co najmniej E I 60 wykonane z materia∏ówniepalnych oraz byç zamykany drzwiami i wentylowa-ny co najmniej grawitacyjnie, z zastrze˝eniem § 246ust. 2 i 3.

4. Wymaganà klas´ odpornoÊci ogniowej elemen-tów oddzielenia przeciwpo˝arowego oraz zamkni´çznajdujàcych si´ w nich otworów okreÊla poni˝sza ta-bela:


5. Klasa odpornoÊci ogniowej elementów oddziele-nia przeciwpo˝arowego oraz zamkni´ç znajdujàcychsi´ w nich otworów w budynkach, o których mowaw § 213, powinna byç nie mniejsza od okreÊlonejw ust. 4 dla budynków o klasie odpornoÊci po˝arowej„D” i „E”.

6. W Êcianie oddzielenia przeciwpo˝arowego do-puszcza si´ wype∏nienie otworów materia∏em prze-puszczajàcym Êwiat∏o, takim jak luksfery, ceg∏a szklanalub inne przeszklenie, je˝eli powierzchnia wype∏nio-nych otworów nie przekracza 10% powierzchni Êciany,przy czym klasa odpornoÊci ogniowej wype∏nieƒ niepowinna byç ni˝sza ni˝:

7. Dopuszcza si´ stosowanie w strefach po˝aro-wych PM niezamykanego otworu w Êcianie oddziele-nia przeciwpo˝arowego, s∏u˝àcego przeprowadzeniuurzàdzeƒ technologicznych, w postaci tunelu o d∏ugo-Êci co najmniej 4 m chronionego na ca∏ej d∏ugoÊci sta-∏ym urzàdzeniem gaÊniczym zraszaczowym, obudowa-nego Êcianami i stropem z materia∏ów niepalnych

o klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej E I 60. Po-mieszczenia po∏àczone tunelem powinny byç zabez-pieczone przed przep∏ywem nim dymu, w przypadkupo˝aru, z jednego pomieszczenia do drugiego.

§ 233. 1. Stosowanie kurtyny przeciwpo˝arowejjest wymagane do oddzielenia:

1) widowni, o liczbie miejsc przekraczajàcej 600, odsceny teatralnej o powierzchni wewn´trznej prze-kraczajàcej 150 m2 lub o kubaturze brutto przekra-czajàcej 1200 m3,

2) kieszeni scenicznej, o powierzchni przekraczajàcej100 m2, od sceny teatralnej o powierzchni we-wn´trznej przekraczajàcej 300 m2 lub o kubaturzebrutto przekraczajàcej 6 000 m3.

2. Sceny, o których mowa w ust. 1, powinny byçwyposa˝one w samoczynne urzàdzenia oddymiajàceuruchamiane za pomocà systemu wykrywania dymu.

§ 234. 1. Przepusty instalacyjne w elementach od-dzielenia przeciwpo˝arowego powinny mieç klas´ od-pornoÊci ogniowej (E I) wymaganà dla tych elemen-tów.

2. Dopuszcza si´ nieinstalowanie przepustów,o których mowa w ust. 1, dla pojedynczych rur instala-cji wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowa-dzanych przez Êciany i stropy do pomieszczeƒ higie-nicznosanitarnych.

3. Przepusty instalacyjne o Êrednicy powy˝ej 4 cmw Êcianach i stropach, niewymienionych w ust. 1, dlaktórych jest wymagana klasa odpornoÊci ogniowej conajmniej E I 60 lub R E I 60, powinny mieç klas´ odpor-noÊci ogniowej (E I) tych elementów.

4. PrzejÊcia instalacji przez zewn´trzne Êciany bu-dynku, znajdujàce si´ poni˝ej poziomu terenu, powin-ny byç zabezpieczone przed mo˝liwoÊcià przenikaniagazu do wn´trza budynku.

§ 235. 1. Âcian´ oddzielenia przeciwpo˝arowegonale˝y wznosiç na w∏asnym fundamencie lub na stro-pie, opartym na konstrukcji noÊnej o klasie odpornoÊciogniowej nie ni˝szej od odpornoÊci ogniowej tej Êcia-ny.

2. Âcian´ oddzielenia przeciwpo˝arowego nale˝ywysunàç na co najmniej 0,3 m poza lico Êciany ze-wn´trznej budynku lub na ca∏ej wysokoÊci Êciany ze-wn´trznej zastosowaç pionowy pas z materia∏u niepal-nego o szerokoÊci co najmniej 2 m i klasie odpornoÊciogniowej E I 60.

3. W budynku z dachem rozprzestrzeniajàcymogieƒ Êciany oddzielenia przeciwpo˝arowego nale˝ywyprowadziç ponad pokrycie dachu na wysokoÊç conajmniej 0,3 m lub zastosowaç pas z materia∏u niepal-nego o szerokoÊci co najmniej 1 m i klasie odpornoÊciogniowej E I 60, równolegle do po∏aci dachu, bezpo-Êrednio pod pokryciem, które na tej szerokoÊci powin-no byç nierozprzestrzeniajàce ognia.

4. W budynku, z wyjàtkiem zabudowy jednorodzin-nej, w dachu którego znajdujà si´ Êwietliki lub klapy dy-mowe, Êciany oddzielenia przeciwpo˝arowego usytu-owane od nich w odleg∏oÊci poziomej mniejszej ni˝5 m, nale˝y wyprowadziç ponad górnà ich kraw´dê nawysokoÊç co najmniej 0,3 m, przy czym wymaganie tonie dotyczy Êwietlików nieotwieranych o klasie odpor-noÊci ogniowej co najmniej E 30.

Rozdzia∏ 4

Drogi ewakuacyjne

§ 236. 1. Z pomieszczeƒ przeznaczonych na pobytludzi powinna byç zapewniona mo˝liwoÊç ewakuacjiw bezpieczne miejsce na zewnàtrz budynku lub do sà-siedniej strefy po˝arowej, bezpoÊrednio albo drogamikomunikacji ogólnej, zwanymi dalej „drogami ewaku-acyjnymi”.

2. Ze strefy po˝arowej, o której mowa w ust. 1, po-winno byç wyjÊcie bezpoÊrednio na zewnàtrz budynkulub przez innà stref´ po˝arowà, z zastrze˝eniem § 227ust. 5.

3. WyjÊcia z pomieszczeƒ na drogi ewakuacyjne po-winny byç zamykane drzwiami.

4. Drzwi stanowiàce wyjÊcie ewakuacyjne z budyn-ku przeznaczonego dla wićej ni˝ 50 osób powinnyotwieraç si´ na zewnàtrz. Wymaganie to nie dotyczybudynku wpisanego do rejestru zabytków.

5. W wyjÊciu ewakuacyjnym z budynku dopuszczasi´ stosowanie drzwi rozsuwanych spe∏niajàcych wy-magania okreÊlone w § 240 ust. 4.

6. OkreÊlajàc wymaganà szerokoÊç i liczb´ przejÊç,wyjÊç oraz dróg ewakuacyjnych w budynku, w którymz przeznaczenia i sposobu zagospodarowania po-mieszczeƒ nie wynika jednoznacznie maksymalna licz-ba ich u˝ytkowników, liczb´ t´ nale˝y przyjmowaç napodstawie nast´pujàcych wskaêników powierzchniu˝ytkowej, dla:

1) sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-roz-rywkowych, poczekalni, holi, Êwietlic itp. —1 m2/osob´,

2) pomieszczeƒ handlowo-us∏ugowych — 4 m2/oso-b´,

3) pomieszczeƒ administracyjno-biurowych —5 m2/osob´,

4) archiwów, bibliotek itp. — 7 m2/osob´,

5) magazynów — 30 m2/osob´.

§ 237. 1. W pomieszczeniach, od najdalszego miej-sca, w którym mo˝e przebywaç cz∏owiek, do wyjÊciaewakuacyjnego na drog´ ewakuacyjnà lub do innejstrefy po˝arowej albo na zewnàtrz budynku, powinnobyç zapewnione przejÊcie, zwane dalej „przejÊciemewakuacyjnym”, o d∏ugoÊci nieprzekraczajàcej:

1) w strefach po˝arowych ZL — 40 m,

2) w strefach po˝arowych PM o g´stoÊci obcià˝eniaogniowego przekraczajàcej 500 MJ/m2 w budynkuo wićej ni˝ jednej kondygnacji nadziemnej —75 m,

3) w strefach po˝arowych PM, o obcià˝eniu ognio-wym nieprzekraczajàcym 500 MJ/m2, w budynkuo wićej ni˝ jednej kondygnacji nadziemnej oraz


w strefach po˝arowych PM w budynku o jednejkondygnacji nadziemnej bez wzgl´du na wielkoÊçobcià˝enia ogniowego — 100 m.

2. W pomieszczeniu zagro˝onym wybuchem d∏u-goÊç przejÊcia ewakuacyjnego, o którym mowaw ust. 1 pkt 2 i 3, nie powinna przekraczaç 40 m.

3. Dopuszcza si´ prowadzenie przez pomieszczeniezagro˝one wybuchem przejÊcia ewakuacyjnego z inne-go pomieszczenia, je˝eli pomieszczenia te sà powiàza-ne funkcjonalnie.

4. Je˝eli z przewidywanego przeznaczenia po-mieszczenia nie wynika jednoznacznie sposób jego za-gospodarowania, projektowa d∏ugoÊç przejÊcia ewa-kuacyjnego nie mo˝e byç wi´ksza ni˝ 80% d∏ugoÊciokreÊlonej w ust. 1 i 2.

5. W pomieszczeniach o wysokoÊci przekraczajàcej5 m d∏ugoÊç przejÊç, o których mowa w ust. 1 i 2, mo-˝e byç powi´kszona o 25%.

6. D∏ugoÊci przejÊç, o których mowa w ust. 1 i 2,mogà byç powi´kszone pod warunkiem zastosowania:

1) sta∏ych urzàdzeƒ gaÊniczych wodnych — o 50%,

2) samoczynnych urzàdzeƒ oddymiajàcych urucha-mianych za pomocà systemu wykrywania dymu —o 50%.

7. Powi´kszenia, o których mowa w ust. 5 i 6 pkt 1i 2, podlegajà sumowaniu.

8. PrzejÊcie, o którym mowa w ust. 1, nie powinnoprowadziç ∏àcznie przez wićej ni˝ trzy pomieszczenia.

9. Âcianek dzia∏owych oddzielajàcych od siebie po-mieszczenia, dla których okreÊla si´ ∏àcznie d∏ugoÊçprzejÊcia ewakuacyjnego, nie dotyczà wymaganiaokreÊlone w § 216 ust. 1.

10. SzerokoÊç przejÊcia ewakuacyjnego w pomiesz-czeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, z zastrze˝eniem§ 261, nale˝y obliczaç proporcjonalnie do liczby osób,do których ewakuacji ono s∏u˝y, przyjmujàc co naj-mniej 0,6 m na 100 osób, lecz nie mniej ni˝ 0,9 m,a w przypadku przejÊcia s∏u˝àcego do ewakuacji do3 osób — nie mniej ni˝ 0,8 m.

§ 238. Pomieszczenie powinno mieç co najmniejdwa wyjÊcia ewakuacyjne oddalone od siebie o co naj-mniej 5 m w przypadkach, gdy:

1) jest przeznaczone do jednoczesnego przebywaniaw nim ponad 50 osób, a w strefie po˝arowej ZL II— ponad 30 osób,

2) znajduje si´ w strefie po˝arowej ZL, a jego po-wierzchnia przekracza 300 m2,

3) znajduje si´ w strefie po˝arowej PM o g´stoÊci ob-cià˝enia ogniowego powy˝ej 500 MJ/m2, a jego po-wierzchnia przekracza 300 m2,

4) znajduje si´ w strefie po˝arowej PM o g´stoÊci ob-cià˝enia ogniowego do 500 MJ/m2, a jego po-wierzchnia przekracza 1 000 m2,

5) jest zagro˝one wybuchem, a jego powierzchniaprzekracza 100 m2.

§ 239. 1. ¸àcznà szerokoÊç drzwi w Êwietle, stano-wiàcych wyjÊcia ewakuacyjne z pomieszczenia, nale˝yobliczaç proporcjonalnie do liczby osób mogàcychprzebywaç w nim równoczeÊnie, przyjmujàc co naj-mniej 0,6 m szerokoÊci na 100 osób, przy czym naj-mniejsza szerokoÊç drzwi w Êwietle oÊcie˝nicy powin-na wynosiç 0,9 m, a w przypadku drzwi s∏u˝àcych doewakuacji do 3 osób — 0,8 m.

2. Drzwi stanowiàce wyjÊcie ewakuacyjne powinnyotwieraç si´ na zewnàtrz pomieszczeƒ:

1) zagro˝onych wybuchem,

2) do których jest mo˝liwe niespodziewane przedosta-nie si´ mieszanin wybuchowych lub substancji tru-jàcych, duszàcych bàdê innych, mogàcych utrudniçewakuacj´,

3) przeznaczonych do jednoczesnego przebywaniaponad 50 osób,

4) przeznaczonych dla ponad 6 osób o ograniczonejzdolnoÊci poruszania si´.

3. WyjÊcia ewakuacyjne z pomieszczenia zagro˝o-nego wybuchem na drog´ ewakuacyjnà powinny pro-wadziç przez przedsionki przeciwpo˝arowe odpowia-dajàce wymaganiom § 232.

4. SzerokoÊç drzwi stanowiàcych wyjÊcie ewaku-acyjne z budynku, z zastrze˝eniem ust. 1, a tak˝e szero-koÊç drzwi na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej,prowadzàcych na zewnàtrz budynku lub do innej strefypo˝arowej, powinna byç nie mniejsza ni˝ szerokoÊç bie-gu klatki schodowej, okreÊlona zgodnie z § 68 ust. 1 i 2.

5. SzerokoÊç drzwi w Êwietle na drodze ewakuacyj-nej, niewymienionych w ust. 4, nale˝y obliczaç propor-cjonalnie do liczby osób, do których ewakuacji sà oneprzeznaczone, przyjmujàc co najmniej 0,6 m szerokoÊcina 100 osób, przy czym najmniejsza szerokoÊç drzwipowinna wynosiç 0,9 m w Êwietle oÊcie˝nicy.

6. WysokoÊç drzwi, o których mowa w ust. 1, 4 i 5,powinna odpowiadaç wymaganiom § 62 ust. 1.

§ 240. 1. Drzwi wieloskrzyd∏owe, stanowiàce wyj-Êcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze ewa-kuacyjnej, powinny mieç co najmniej jedno, niebloko-wane skrzyd∏o drzwiowe o szerokoÊci nie mniejszej ni˝0,9 m.

2. SzerokoÊç skrzyd∏a drzwi wahad∏owych, stano-wiàcych wyjÊcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz nadrodze ewakuacyjnej, powinna wynosiç co najmniejdla drzwi jednoskrzyd∏owych — 0,9 m, a dla drzwi dwu-skrzyd∏owych — 0,6 m, przy czym oba skrzyd∏a drzwidwuskrzyd∏owych muszà mieç t´ samà szerokoÊç.


3. Zabrania si´ stosowania do celów ewakuacjidrzwi obrotowych i podnoszonych.

4. Drzwi rozsuwane mogà stanowiç wyjÊcia na dro-gi ewakuacyjne, a tak˝e byç stosowane na drogachewakuacyjnych, je˝eli sà przeznaczone nie tylko do ce-lów ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:

1) otwieranie automatyczne i rćzne bez mo˝liwoÊciich blokowania,

2) samoczynne ich rozsunićie i pozostanie w pozycjiotwartej w razie po˝aru lub awarii drzwi.

5. W bramach i Êcianach przesuwanych na drogachewakuacyjnych powinny znajdowaç si´ drzwi otwiera-ne rćznie albo w bezpoÊrednim sàsiedztwie tych brami Êcian powinny byç umieszczone i wyraênie oznako-wane drzwi przeznaczone do celów ewakuacji.

6. Drzwi, bramy i inne zamknićia otworów o wy-maganej klasie odpornoÊci ogniowej lub dymoszczel-noÊci powinny byç zaopatrzone w urzàdzenia, zapew-niajàce samoczynne zamykanie otworu w razie po˝aru.Nale˝y te˝ zapewniç mo˝liwoÊç rćznego otwieraniadrzwi s∏u˝àcych do ewakuacji.

7. Drzwi stanowiàce wyjÊcie ewakuacyjne z po-mieszczenia, w którym mo˝e przebywaç jednoczeÊniewićej ni˝ 300 osób, oraz drzwi na drodze ewakuacyj-nej z tego pomieszczenia, powinny byç wyposa˝onew urzàdzenia przeciwpaniczne.

§ 241. 1. Obudowa poziomych dróg ewakuacyjnychpowinna mieç klas´ odpornoÊci ogniowej wymaganàdla Êcian wewn´trznych, nie mniejszà jednak ni˝ E I 15,z uwzgl´dnieniem § 217. Wymaganie klasy odpornoÊciogniowej dla obudowy poziomych dróg ewakuacyj-nych nie dotyczy obudowy krytego ciàgu pieszego —pasa˝u, o którym mowa w § 247 ust. 2.

2. W Êcianach wewn´trznych, stanowiàcych obu-dow´ dróg ewakuacyjnych w strefach po˝arowychZL III i PM, dopuszcza si´ umieszczenie nieotwiera-nych naÊwietli powy˝ej 2 m od poziomu posadzki, je-˝eli przylegajàce pomieszczenia nie sà zagro˝one wy-buchem i je˝eli g´stoÊç obcià˝enia ogniowego w tychpomieszczeniach nie przekracza 1000 MJ/m2.

3. W Êcianach zewn´trznych budynków, przy któ-rych znajduje si´ galeria, b´dàca jedynà drogà ewaku-acyjnà, dopuszcza si´ umieszczenie naÊwietli powy˝ej2 m od posadzki tej galerii.

§ 242. 1. SzerokoÊç poziomych dróg ewakuacyj-nych nale˝y obliczaç proporcjonalnie do liczby osóbmogàcych przebywaç jednoczeÊnie na danej kondy-gnacji budynku, przyjmujàc co najmniej 0,6 m na 100osób, lecz nie mniej ni˝ 1,4 m.

2. Dopuszcza si´ zmniejszenie szerokoÊci poziomejdrogi ewakuacyjnej do 1,2 m, je˝eli jest ona przezna-czona do ewakuacji nie wićej ni˝ 20 osób.

3. WysokoÊç drogi ewakuacyjnej powinna wynosiçco najmniej 2,2 m, natomiast wysokoÊç lokalnego ob-

ni˝enia 2 m, przy czym d∏ugoÊç obni˝onego odcinkadrogi nie mo˝e byç wi´ksza ni˝ 1,5 m.

4. Skrzyd∏a drzwi, stanowiàcych wyjÊcie na drogéwakuacyjnà, nie mogà, po ich ca∏kowitym otwarciu,zmniejszaç wymaganej szerokoÊci tej drogi.

§ 243. 1. Korytarze stanowiàce drog´ ewakuacyjnàw strefach po˝arowych ZL powinny byç podzielone naodcinki nie d∏u˝sze ni˝ 50 m przy zastosowaniu prze-gród z drzwiami dymoszczelnymi lub innych urzàdzeƒtechnicznych, zapobiegajàcych rozprzestrzenianiu si´dymu.

2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie doty-czy korytarzy, na których zastosowano rozwiàzaniatechniczno-budowlane zabezpieczajàce przed zady-mieniem.

3. Przegrody, o których mowa w ust. 1, nad sufita-mi podwieszonymi i pod pod∏ogami podniesionymipowy˝ej poziomu stropu lub pod∏o˝a, powinny byç wy-konane z materia∏ów niepalnych.

§ 244. 1. Na drogach ewakuacyjnych jest zabronio-ne stosowanie:

1) spoczników ze stopniami,

2) schodów ze stopniami zabiegowymi, je˝eli schodyte sà jedynà drogà ewakuacyjnà.

2. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza si´ stoso-wanie schodów wachlarzowych, pod warunkiem za-chowania najmniejszej szerokoÊci stopni okreÊlonychw § 69 ust. 6.

3. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w którychzastosowano pochylnie lub stopnie umo˝liwiajàce po-konanie ró˝nicy poziomów, powinny byç wyraênieoznakowane.

§ 245. W budynkach:

1) niskim (N), zawierajàcym stref´ po˝arowà ZL II,

2) Êredniowysokim (SW), zawierajàcym stref´ po˝aro-wà ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,

3) niskim (N) i Êredniowysokim (SW), zawierajàcymstref´ po˝arowà PM o g´stoÊci obcià˝enia ognio-wego powy˝ej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie za-gro˝one wybuchem,

nale˝y stosowaç klatki schodowe obudowane i zamy-kane drzwiami oraz wyposa˝one w urzàdzenia zapo-biegajàce zadymieniu lub s∏u˝àce do usuwania dymu.

§ 246. 1. W budynku wysokim (W) i wysokoÊcio-wym (WW) powinny byç co najmniej dwie klatki scho-dowe obudowane i oddzielone od poziomych dróg ko-munikacji ogólnej oraz pomieszczeƒ przedsionkiemprzeciwpo˝arowym, odpowiadajàcym wymaganiom§ 232. Dopuszcza si´ dodatkowe pionowe drogi komu-nikacji ogólnej, niespe∏niajàce tych wymagaƒ, je˝eli ∏à-czà one kondygnacje w obr´bie jednej strefy po˝aro-wej.


2. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpo˝arowe,stanowiàce drog´ ewakuacyjnà w budynku wysokim(W) dla strefy po˝arowej ZL II oraz w budynku wysoko-Êciowym (WW) dla stref po˝arowych innych ni˝ ZL IV,powinny byç wyposa˝one w urzàdzenia zapobiegajàceich zadymieniu.

3. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpo˝arowe,stanowiàce drog´ ewakuacyjnà w budynku wysokim(W) dla strefy po˝arowej ZL I, ZL III, ZL V lub PM orazw budynku wysokoÊciowym (WW) dla strefy po˝aro-wej ZL IV, powinny byç wyposa˝one w urzàdzenia za-pobiegajàce zadymieniu lub samoczynne urzàdzeniaoddymiajàce uruchamiane za pomocà systemu wykry-wania dymu.

4. W budynku wysokim (W) niezawierajàcym stre-fy po˝arowej ZL II dopuszcza si´ stosowanie tylko jed-nej klatki schodowej, je˝eli powierzchnia rzutu pozio-mego budynku nie przekracza 750 m2.

5. W budynku wysokim (W) i wysokoÊciowym(WW) dopuszcza si´ wykonywanie klatek schodowych,stanowiàcych drog´ ewakuacyjnà wy∏àcznie dla strefpo˝arowych ZL IV, bez przedsionków oddzielajàcych jeod poziomych dróg komunikacji ogólnej, je˝eli:

1) ka˝de mieszkanie lub pomieszczenie jest oddzielo-ne od poziomej drogi komunikacji ogólnej drzwia-mi o klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej E I 30,

2) klatki schodowe sà zamykane drzwiami dymosz-czelnymi,

3) klatki schodowe sà wyposa˝one w urzàdzenia zapo-biegajàce zadymieniu lub w samoczynne urzàdze-nia oddymiajàce uruchamiane za pomocà systemuwykrywania dymu.

6. W budynku Êredniowysokim (SW) i wy˝szym,w strefie po˝arowej ZL V, drzwi z pomieszczeƒ, z wyjàt-kiem higienicznosanitarnych, prowadzàce na drogi ko-munikacji ogólnej, powinny mieç klas´ odpornoÊciogniowej co najmniej E I 30.

§ 247. 1. W budynku wysokim (W) i wysokoÊcio-wym (WW), w strefach po˝arowych innych ni˝ ZL IV,nale˝y zastosowaç rozwiàzania techniczno-budowlanezabezpieczajàce przed zadymieniem poziomych drógewakuacyjnych.

2. W krytym ciàgu pieszym (pasa˝u), do któregoprzylegajà lokale handlowe i us∏ugowe, oraz w przekry-tym dziedziƒcu wewn´trznym, nale˝y zastosowaç roz-wiàzania techniczno-budowlane zabezpieczajàce przedzadymieniem dróg ewakuacyjnych.

3. W podziemnej kondygnacji budynku, w którejznajduje si´ pomieszczenie przeznaczone dla ponad100 osób, oraz budowli podziemnej z takim pomiesz-czeniem, nale˝y zastosowaç rozwiàzania techniczno--budowlane zapewniajàce usuwanie dymu z tego po-mieszczenia i z dróg ewakuacyjnych.

§ 248. Schody wewn´trzne w mieszkaniach w bu-dynku wielorodzinnym oraz w budynku jednorodzin-

nym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej, a tak˝e bu-dynku tymczasowym nieprzeznaczonym na cele wido-wiskowe lub inne zgromadzenia ludzi, mogà nie spe∏-niaç wymagaƒ stawianych drogom ewakuacyjnym.

§ 249. 1. Âciany wewn´trzne i stropy stanowiàceobudow´ klatki schodowej lub pochylni powinny mieçklas´ odpornoÊci ogniowej okreÊlonà zgodnie z § 216,jak dla stropów budynku.

2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie doty-czy pionowych dróg komunikacji ogólnej przebiegajà-cych wy∏àcznie w obr´bie jednej strefy po˝arowej, z za-strze˝eniem § 256 ust. 2.

3. Biegi i spoczniki schodów oraz pochylnie s∏u˝à-ce do ewakuacji powinny byç wykonane z materia∏ówniepalnych i mieç klas´ odpornoÊci ogniowej co naj-mniej:

1) w budynkach o klasie odpornoÊci po˝arowej „A”,„B” i „C” — R 60,

2) w budynkach o klasie odpornoÊci po˝arowej „D”i „E” — R 30.

4. Wymaganie klasy odpornoÊci ogniowej, o któ-rym mowa w ust. 3, nie dotyczy klatek schodowych wy-dzielonych na ka˝dej kondygnacji przedsionkami prze-ciwpo˝arowymi oraz schodów na antresol´ w po-mieszczeniu, w którym si´ ona znajduje, je˝eli antreso-la ta jest przeznaczona do u˝ytku nie wićej ni˝ 10 osób.

5. W budynku niskim o klasie odpornoÊci po˝aro-wej „D” lub „E” w obudowanych klatkach schodo-wych, zamykanych drzwiami o klasie odpornoÊciogniowej co najmniej E I 30, dopuszcza si´ wykonaniebiegów i spoczników schodów z materia∏ów palnych.

6. Odleg∏oÊç mi´dzy Êcianà zewn´trznà, stanowià-cà obudow´ klatki schodowej, a innà Êcianà zewn´trz-nà tego samego lub innego budynku powinna byçustalona zgodnie z § 271, je˝eli co najmniej jedna z tychÊcian nie spe∏nia wymagaƒ klasy odpornoÊci ogniowejokreÊlonej wed∏ug § 216 jak dla stropu budynku z tàklatkà schodowà.

§ 250. 1. Piwnice powinny byç oddzielone od pozo-sta∏ej cz´Êci budynku, z wyjàtkiem budynków ZL IV ni-skich (N) i Êredniowysokich (SW) stropami i Êcianamio klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej R E I 60 i za-mkni´te drzwiami o klasie odpornoÊci ogniowej co naj-mniej E I 30. Je˝eli drzwi do piwnic znajdujà si´ poni-˝ej poziomu terenu, schody prowadzàce z tego pozio-mu powinny byç zabezpieczone w sposób uniemo˝li-wiajàcy omy∏kowe zejÊcie ludzi do piwnic w przypadkuewakuacji (np. ruchomà barierà).

2. W budynku wysokim (W) i wysokoÊciowym(WW) piwnice powinny byç oddzielone od klatki scho-dowej przedsionkiem przeciwpo˝arowym.

§ 251. WyjÊcie z klatki schodowej na strych lub pod-dasze powinno byç zamykane drzwiami lub klapà wyj-Êciowà o klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej:


1) w budynkach niskich (N) — E I 15,

2) w budynkach Êredniowysokich (SW) i wy˝szych —E I 30.

§ 252. Schodów i pochylni ruchomych nie zaliczasi´ do dróg ewakuacyjnych.

§ 253. 1. W budynkach wysokoÊciowych (WW) i wy-sokich (W) ZL I, ZL II, ZL III i ZL V, majàcych kondygna-cj´ u˝ytkowà na wysokoÊci powy˝ej 25 m, przynaj-mniej jeden dêwig w ka˝dej strefie po˝arowej powinienbyç przystosowany do potrzeb ekip ratowniczych.

2. Dêwig, o którym mowa w ust. 1, powinien mieçnoÊnoÊç co najmniej 1 000 kg i kabin´ o wymiarach po-ziomych nie mniejszych ni˝ 1,1x2,1 m.

3. Spocznik przed wejÊciem do dêwigu, o którymmowa w ust. 1, powinien byç dost´pny z przedsionkaprzeciwpo˝arowego klatki schodowej.

4. Dopuszcza si´ przystosowanie do potrzeb ekipratowniczych dêwigu, który nie spe∏nia wymagaƒ okre-Êlonych w ust. 3, je˝eli hol, w którym on si´ znajduje,jest zamykany w razie po˝aru drzwiami o klasie odpor-noÊci ogniowej co najmniej E I 60.

§ 254. 1. Âciany i stropy szybu dêwigu dla ekip ra-towniczych powinny mieç klas´ odpornoÊci ogniowejwymaganà jak dla stropów budynku, zgodnie z § 216.

2. Drzwi do dêwigu dla ekip ratowniczych powinnymieç klas´ odpornoÊci ogniowej (E I) nie mniejszà ni˝po∏owa wymaganej klasy odpornoÊci ogniowej dlaÊcian i stropów szybu.

3. Wymaganie odpornoÊci ogniowej, o której mo-wa w ust. 2, nie dotyczy dêwigu dost´pnego przezprzedsionek przeciwpo˝arowy.

§ 255. Szyb dêwigu dla ekip ratowniczych powinienbyç wyposa˝ony w urzàdzenia zapobiegajàce zadymie-niu lub s∏u˝àce do usuwania dymu.

§ 256. 1. D∏ugoÊç drogi ewakuacyjnej od wyjÊciaz pomieszczenia na t´ drog´ do wyjÊcia do innej strefypo˝arowej lub na zewnàtrz budynku, zwanej dalej „doj-Êciem ewakuacyjnym”, mierzy si´ wzd∏u˝ osi drogiewakuacyjnej. W przypadku zakoƒczenia dojÊcia ewa-kuacyjnego przedsionkiem przeciwpo˝arowym, d∏u-goÊç t´ mierzy si´ do pierwszych drzwi tego przedsion-ka.

2. Za równorz´dne wyjÊciu do innej strefy po˝aro-wej, o którym mowa w ust. 1, uwa˝a si´ wyjÊcie doobudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiamio klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej E I 30, wypo-sa˝onej w urzàdzenia zapobiegajàce zadymieniu lubs∏u˝àce do usuwania dymu, a w przypadku, o którymmowa w § 246 ust. 5 — zamykanej drzwiami dymosz-czelnymi.

3. Dopuszczalne d∏ugoÊci dojÊç ewakuacyjnychw strefach po˝arowych okreÊla poni˝sza tabela:


4. D∏ugoÊci dojÊç ewakuacyjnych, o których mowaw ust. 3, mogà byç powi´kszone pod warunkiemochrony:

1) strefy po˝arowej sta∏ymi urzàdzeniami gaÊniczymiwodnymi — o 50%,

2) drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urzàdzeniamioddymiajàcymi uruchamianymi za pomocà syste-mu wykrywania dymu — o 50%.

Przy jednoczesnym stosowaniu tych urzàdzeƒ d∏u-goÊç dojÊcia mo˝e byç powi´kszona o 100%.

5. WyjÊcie z klatki schodowej, o której mowaw ust. 2, powinno prowadziç na zewnàtrz budynku,bezpoÊrednio lub poziomymi drogami komunikacjiogólnej, których obudowa odpowiada wymaganiom§ 249 ust. 1, a otwory w obudowie majà zamknićiao klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej E I 30.

6. Dopuszcza si´ przeprowadzenie drogi ewaku-acyjnej do wyjÊcia na zewnàtrz budynku z klatki scho-dowej oraz z poziomych dróg komunikacji ogólnejprzez hol, mogàcy spe∏niaç tak˝e funkcje uzupe∏niajà-ce do funkcji wynikajàcych z przeznaczenia budynku,takie jak: recepcyjna, ochrony budynku, drobnej sprze-da˝y, pod warunkiem ˝e:

1) przez jeden hol mo˝liwe jest przeprowadzenie dro-gi ewakuacyjnej tylko z jednej klatki schodowej,przy czym ograniczenie to nie odnosi si´ do klatekschodowych z odr´bnym, nieprowadzàcym przezten hol, wyjÊciem ewakuacyjnym,

2) hol nie znajduje si´ w strefie po˝arowej PM o g´-stoÊci obcià˝enia ogniowego powy˝ej 500 MJ/m2

ani te˝ zawierajàcej pomieszczenie zagro˝one wy-buchem,

3) hol jest oddzielony od poziomych dróg komunika-cji ogólnej, tak jak jest to wymagane dla klatki scho-dowej, o której mowa w pkt 1,

4) wolna szerokoÊç drogi ewakuacyjnej jest co naj-mniej o 50% wi´ksza od szerokoÊci poziomej drogiewakuacyjnej w budynku, prowadzàcej do tegowyjÊcia, okreÊlonej zgodnie z § 242 ust. 1, dla kon-dygnacji budynku o najwi´kszej liczbie przewidy-wanych osób, znajdujàcych si´ tam jedoczeÊnie,

5) wysokoÊç holu w miejscu, w którym przebiega dro-ga ewakuacyjna, jest nie mniejsza ni˝ 3,3 m,

6) szerokoÊç drzwi wyjÊciowych na zewnàtrz budynkujest wi´ksza o 50% od minimalnej szerokoÊci drzwiwyjÊciowych okreÊlonej zgodnie z § 239 ust. 4.

7. Dopuszczalnà d∏ugoÊç drogi od wyjÊcia z klatkischodowej, o której mowa w ust. 2, do wyjÊcia na ze-wnàtrz budynku okreÊla si´ zgodnie z ust. 3.

§ 257. 1. W budynku PM, w którym jest wymaganadruga droga ewakuacyjna dla ludzi z wy˝szej kondy-gnacji, dopuszcza si´ stosowanie na tej drodze drabinyewakuacyjnej, prowadzàcej na dach nad ni˝szà kondy-gnacjà lub na poziom terenu, je˝eli liczba osób przeby-wajàcych jednoczeÊnie na wy˝szej kondygnacji nieprzekracza 50, a w budynku z pomieszczeniem zagro-˝onym wybuchem — 15. Nie dotyczy to zak∏adów pra-cy chronionej.

2. Drabiny ewakuacyjne nale˝y umieszczaç w miej-scach ∏atwo dost´pnych. Sytuowanie drabin naprze-ciw Êwietlików i okien jest zabronione.

3. Dopuszcza si´ wykonywanie drabin ewakuacyj-nych bez obrćzy ochronnych, gdy ró˝nica wysokoÊcinie przekracza 3 m, z uwzgl´dnieniem wymagaƒ § 101.

Rozdzia∏ 5

Wymagania przeciwpo˝arowe dla elementów wy-koƒczenia wn´trz i wyposa˝enia sta∏ego

§ 258. 1. W strefach po˝arowych ZL I, ZL II, ZL IIIi ZL V stosowanie do wykoƒczenia wn´trz materia∏ów∏atwo zapalnych, których produkty rozk∏adu termiczne-go sà bardzo toksyczne lub intensywnie dymiàce, jestzabronione.

2. Na drogach komunikacji ogólnej, s∏u˝àcych ce-lom ewakuacji, stosowanie materia∏ów i wyrobów bu-dowlanych ∏atwo zapalnych jest zabronione.

§ 259. 1. Pod∏ogi podniesione o wićej ni˝ 0,2 m po-nad poziom stropu lub innego pod∏o˝a powinny mieç:

1) niepalnà konstrukcj´ noÊnà oraz co najmniej nieza-palne p∏yty pod∏ogi od strony przestrzeni podpo-d∏ogowej, majàce klas´ odpornoÊci ogniowej conajmniej R E I 30, a w budynku wysokoÊciowym(WW) lub ze strefà po˝arowà o g´stoÊci obcià˝eniaogniowego ponad 4 000 MJ/m2 oraz w strefach po-˝arowych ZL II — co najmniej R E I 60,

2) przestrzeƒ podpod∏ogowà podzielonà na sektoryo powierzchni nie wi´kszej ni˝ 1 000 m2 przegroda-mi o klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej E I 30,a w budynku wysokoÊciowym (WW) lub ze strefàpo˝arowà o g´stoÊci obcià˝enia ogniowego ponad4 000 MJ/m2 — co najmniej E I 60.

2. Przewody elektroenergetyczne i inne instalacjewykonane z materia∏ów palnych, prowadzone w prze-strzeni podpod∏ogowej pod∏ogi podniesionej, wyko-rzystywanej do wentylacji lub ogrzewania pomieszcze-nia, powinny mieç os∏on´ lub obudow´ o klasie odpor-noÊci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wyso-koÊciowym (WW) lub ze strefà po˝arowà o g´stoÊci ob-cià˝enia ogniowego ponad 4 000 MJ/m2 — co najmniejE I 60.

3. Na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w pod-∏odze podniesionej otworów do wentylacji lub ogrze-wania jest zabronione.

§ 260. 1. W pomieszczeniach, przeznaczonych dojednoczesnego przebywania ponad 50 osób oraz w po-mieszczeniach produkcyjnych, stosowanie ∏atwo za-palnych przegród, sta∏ych elementów wyposa˝eniai wystroju wn´trz oraz wyk∏adzin pod∏ogowych jest za-bronione.

2. W pomieszczeniach stref po˝arowych ZL II, po-mieszczeniach magazynowych oraz w pomieszcze-niach z pod∏ogami podniesionymi, stosowanie wyk∏a-dzin pod∏ogowych ∏atwo zapalnych jest zabronione.

§ 261. Pomieszczenia przeznaczone do jednocze-snego przebywania ponad 200 osób doros∏ych lub100 dzieci, w których miejsca do siedzenia sà ustawio-ne w rz´dach, powinny mieç:

1) fotele i inne siedzenia trudno zapalne odpowiada-jàce wymaganiom Polskiej Normy dotyczàcej oce-


ny zapalnoÊci mebli tapicerowanych oraz niewy-dzielajàce produktów rozk∏adu i spalania, okreÊlo-nych jako bardzo toksyczne, zgodnie z Polskà Nor-mà dotyczàcà badaƒ wydzielania produktów tok-sycznych,

2) szerokoÊç przejÊç pomi´dzy rz´dami siedzeƒ niemniejszà ni˝ 0,45 m, przy czym odleg∏oÊç t´ nale˝yustalaç, bioràc pod uwag´ odst´p mi´dzy sta∏ymielementami siedzeƒ,

3) liczb´ siedzeƒ w rz´dzie nie wi´kszà ni˝ 16 pomi´-dzy przejÊciami oraz 8 w rz´dzie przyÊciennym,przy czym dopuszcza si´ zwi´kszenie liczby miejscw rz´dach odpowiednio do 40 i 20 pod warunkiemzwi´kszenia odst´pu mi´dzy rz´dami siedzeƒo 1 cm na ka˝de dodatkowe siedzenie odpowied-nio powy˝ej 16 lub 8,

4) szerokoÊç przejÊç komunikacyjnych nie mniejszàni˝ 1,2 m przy liczbie osób do 150, a przy wi´kszejich liczbie szerokoÊç t´ nale˝y zwi´kszyç proporcjo-nalnie o 0,6 m na 100 osób,

5) rz´dy siedzeƒ lub ∏awek trwale umocowane dopod∏ogi albo siedzenia sztywno ∏àczone ze sobàw rz´dy oraz mi´dzy rz´dami.

§ 262. 1. Ok∏adziny sufitów oraz sufity podwieszo-ne nale˝y wykonywaç z materia∏ów niepalnych lub nie-zapalnych, niekapiàcych i nieodpadajàcych pod wp∏y-wem ognia. Wymaganie to nie dotyczy mieszkaƒ.

2. Przestrzeƒ mi´dzy sufitem podwieszonym i stro-pem powinna byç podzielona na sektory o powierzch-ni nie wi´kszej ni˝ 1000 m2, a w korytarzach — przegro-dami co 50 m, wykonanymi z materia∏ów niepalnych.

§ 263. 1. W ∏azienkach i saunach z piecykami gazo-wymi oraz termami gazowymi i elektrycznymi dopusz-cza si´ stosowanie ok∏adzin Êciennych z materia∏ówpalnych, z tym ˝e odleg∏oÊç tych urzàdzeƒ od ok∏adzinpowinna wynosiç co najmniej 0,3 m.

2. Stosowanie ok∏adzin Êciennych z materia∏ów ∏a-two zapalnych w ∏azienkach i saunach z piecem na pa-liwo sta∏e jest zabronione.

§ 264. Palne elementy wystroju wn´trz budynku,przez które lub obok których sà prowadzone przewodyogrzewcze, wentylacyjne, dymowe lub spalinowe, po-winny byç zabezpieczone przed mo˝liwoÊcià zapalenialub zw´glenia.

Rozdzia∏ 6

Wymagania przeciwpo˝arowe dla palenisk i instalacji

§ 265. 1. Palenisko powinno byç umieszczone napod∏o˝u niepalnym o gruboÊci co najmniej 0,15 m,a przy piecach metalowych bez nó˝ek — 0,3 m. Pod∏o-ga ∏atwo zapalna przed drzwiczkami palenisk powinnabyç zabezpieczona pasem materia∏u niepalnego o sze-rokoÊci co najmniej 0,3 m, si´gajàcym poza kraw´dziedrzwiczek co najmniej po 0,3 m.

2. Palenisko otwarte mo˝e byç stosowane tylkow pomieszczeniu, w którym nie wyst´puje zagro˝eniewybuchem, w odleg∏oÊci co najmniej 0,6 m od ∏atwozapalnych cz´Êci budynku. W pomieszczeniach ze stro-pem drewnianym palenisko otwarte powinno mieçokap wykonany z materia∏ów niepalnych, wystajàcy conajmniej 0,3 m poza kraw´dê paleniska.

3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, ruryprzy∏àczeniowe oraz otwory do czyszczenia powinnybyç oddalone od ∏atwo zapalnych, nieos∏oni´tych cz´-Êci konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,6 m, a odos∏oni´tych ok∏adzinà z tynku o gruboÊci 25 mm lub in-nà równorz´dnà ok∏adzinà — co najmniej 0,3 m.

4. Piec z kamienia, ceg∏y, kafli i podobnych materia-∏ów niepalnych oraz przewody spalinowe i dymowepowinny byç oddalone od ∏atwo zapalnych, nieos∏o-ni´tych cz´Êci konstrukcyjnych budynku co najmniej0,3 m, a od os∏oni´tych ok∏adzinà z tynku o gruboÊci25 mm na siatce albo równorz´dnà ok∏adzinà — conajmniej 0,15 m.

§ 266. 1. Przewody spalinowe i dymowe powinnybyç wykonane z materia∏ów niepalnych.

2. Przewody lub obudowa przewodów spalino-wych i dymowych powinny spe∏niaç wymagania okre-Êlone w Polskiej Normie dotyczàcej badaƒ ogniowychma∏ych kominów.

3. Dopuszcza si´ wykonanie obudowy, o której mo-wa w ust. 2, z ceg∏y pe∏nej gruboÊci 12 cm, murowanejna zaprawie cementowo-wapiennej, z zewn´trznymtynkiem lub spoinowaniem.

4. Mi´dzy wylotem przewodu spalinowego i dymo-wego a najbli˝szym skrajem korony drzew doros∏ychnale˝y zapewniç zachowanie odleg∏oÊci co najmniej6 m, z zastrze˝eniem § 271 ust. 8.

§ 267. 1. Przewody wentylacyjne powinny byç wy-konane z materia∏ów niepalnych, a palne izolacje ciepl-ne i akustyczne oraz inne palne ok∏adziny przewodówwentylacyjnych mogà byç stosowane tylko na ze-wn´trznej ich powierzchni w sposób zapewniajàcy nie-rozprzestrzenianie ognia.

2. Dopuszcza si´ w budynkach PM, z wyjàtkiem ga-ra˝y, wykonanie przewodów wentylacyjnych nieroz-przestrzeniajàcych ognia, pod warunkiem ̋ e nie sà oneprowadzone przez drogi ewakuacyjne oraz nie przep∏y-wa nimi powietrze o temperaturze powy˝ej 85°C lubzanieczyszczenia mogàce si´ odk∏adaç.

3. Odleg∏oÊç nieizolowanych przewodów wentyla-cyjnych od wyk∏adzin i powierzchni palnych powinnawynosiç co najmniej 0,5 m.

4. Drzwiczki rewizyjne stosowane w kana∏achi przewodach wentylacyjnych powinny byç wykonanez materia∏ów niepalnych.

5. W pomieszczeniu kuchennym lub wnće kuchen-nej w mieszkaniu dopuszcza si´ stosowanie przewo-


dów wentylacji wywiewnej z materia∏ów co najmniejtrudno zapalnych.

6. Elastyczne elementy ∏àczàce, s∏u˝àce do po∏àcze-nia sztywnych przewodów wentylacyjnych z elementa-mi instalacji lub urzàdzeniami, z wyjàtkiem wentylato-rów, powinny byç wykonane z materia∏ów co najmniejtrudno zapalnych, posiadaç d∏ugoÊç nie wi´kszà ni˝4 m, przy czym nie powinny byç prowadzone przezelementy oddzielenia przeciwpo˝arowego.

7. Elastyczne elementy ∏àczàce wentylatory z prze-wodami wentylacyjnymi powinny byç wykonane z ma-teria∏ów co najmniej trudno zapalnych, przy czym ichd∏ugoÊç nie powinna przekraczaç 0,25 m.

8. Izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w in-stalacjach: wodociàgowej, kanalizacyjnej i ogrzewczejpowinny byç wykonane w sposób zapewniajàcy nie-rozprzestrzenianie ognia.

§ 268. 1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klima-tyzacji w budynkach, z wyjàtkiem budynków jednoro-dzinnych i rekreacji indywidualnej, powinny spe∏niaçnast´pujàce wymagania:

1) przewody wentylacyjne powinny byç wykonanei prowadzone w taki sposób, aby w przypadku po-˝aru nie oddzia∏ywa∏y si∏à wi´kszà ni˝ 1 kN na ele-menty budowlane, a tak˝e aby przechodzi∏y przezprzegrody w sposób umo˝liwiajàcy kompensacjewyd∏u˝eƒ przewodu,

2) zamocowania przewodów do elementów budowla-nych powinny byç wykonane z materia∏ów niepal-nych, zapewniajàcych przejćie si∏y powstajàcejw przypadku po˝aru w czasie nie krótszym ni˝ wy-magany dla klasy odpornoÊci ogniowej przewodulub klapy odcinajàcej,

3) w przewodach wentylacyjnych nie nale˝y prowa-dziç innych instalacji,

4) filtry i t∏umiki powinny byç zabezpieczone przedprzeniesieniem si´ do ich wn´trza palàcych si´ czà-stek,

5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w bu-dynkach mieszkalnych Êredniowysokich (SW)i wy˝szych oraz w innych budynkach o wysokoÊcipowy˝ej dwóch kondygnacji nadziemnych powin-ny byç wydzielone Êcianami o klasie odpornoÊciogniowej co najmniej E I 60 i zamykane drzwiamio klasie odpornoÊci ogniowej co najmniej E I 30;nie dotyczy to obudowy urzàdzeƒ instalowanychponad dachem budynku.

2. Dopuszcza si´ instalowanie w przewodzie wen-tylacyjnym nagrzewnic elektrycznych, na paliwo ciek∏elub gazowe, których temperatura powierzchni grzew-czych nie przekracza 160°C, pod warunkiem zastoso-wania ogranicznika temperatury, automatycznie wy∏à-czajàcego ogrzewanie po osiàgnićiu 110°C oraz za-bezpieczenia uniemo˝liwiajàcego prac´ nagrzewnicybez przep∏ywu powietrza.

3. Dopuszcza si´ zainstalowanie w przewodziewentylacyjnym wentylatorów i urzàdzeƒ do uzdatnia-nia powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowyo klasie odpornoÊci ogniowej E I 60.

4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miej-scu przejÊcia przez elementy oddzielenia przeciwpo˝a-rowego powinny byç wyposa˝one w przeciwpo˝aroweklapy odcinajàce o klasie odpornoÊci ogniowej (E I),równej klasie odpornoÊci ogniowej elementu oddziele-nia przeciwpo˝arowego, z zastrze˝eniem ust. 5.

5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowa-dzone przez stref´ po˝arowà, której nie obs∏ugujà, po-winny byç obudowane elementami o klasie odporno-Êci ogniowej (E I), wymaganej dla elementów oddzie-lenia przeciwpo˝arowego tych stref po˝arowych, bàdête˝ byç wyposa˝one w przeciwpo˝arowe klapy odcina-jàce.

6. W strefach po˝arowych, w których jest wymaga-na instalacja sygnalizacyjno-alarmowa, przeciwpo˝a-rowe klapy odcinajàce powinny byç uruchamianeprzez t´ instalacj´, niezale˝nie od zastosowanego wy-zwalacza termicznego.

§ 269. 1. W pomieszczeniach zagro˝onych wybu-chem nale˝y stosowaç urzàdzenia wstrzymujàce auto-matycznie prac´ wentylatorów w razie powstania po-˝aru i sygnalizujàce ich wy∏àczenie, je˝eli dzia∏aniewentylatorów mog∏oby przyczyniç si´ do jego rozprze-strzeniania.

2. W pomieszczeniach zagro˝onych wybuchem na-le˝y stosowaç oddzielnà dla ka˝dego pomieszczenia in-stalacj´ wyciàgowà.

3. Usytuowanie wentylacyjnych otworów wyciàgo-wych powinno uwzgl´dniaç g´stoÊç wzgl´dnà par cie-czy i gazów wyst´pujàcych w pomieszczeniu w stosun-ku do powietrza oraz przewidywany kierunek ruchu za-nieczyszczonego powietrza.

4. W pomieszczeniach, w których mogà wyst´po-waç palne py∏y, tworzàce z powietrzem mieszaniny wy-buchowe, otwory wentylacji nawiewnej powinny byçusytuowane oraz wykonane tak, aby nie powodowa∏yunoszenia py∏ów osiad∏ych.

5. Filtry, komory py∏owe i cyklony do palnych py-∏ów powinny byç zlokalizowane w pomieszczeniachwydzielonych elementami oddzielenia przeciwpo˝aro-wego lub te˝ na zewnàtrz budynku, w miejscu bez-piecznym dla tych urzàdzeƒ oraz dla otoczenia.

6. Wymagania, o których mowa w ust. 5, nie doty-czà przypadków uzasadnionych wzgl´dami technolo-gicznymi, w których filtry, komory py∏owe i cyklonystanowià bezpoÊrednie wyposa˝enie urzàdzeƒ i agre-gatów produkcyjnych.

7. Przewody wentylacyjne przed miejscem wpro-wadzenia do komór py∏owych i cyklonów powinny byçwyposa˝one w urzàdzenia zapobiegajàce przeniesie-niu si´ ognia.


8. Komory py∏owe i cyklony dla py∏ów tworzàcychz powietrzem mieszaniny wybuchowe powinny byçwyposa˝one w klapy lub przepony przeciwwybucho-we, zabezpieczajàce konstrukcj´ cyklonu i komory,a tak˝e konstrukcj´ budynku przed skutkami wybu-chu.

§ 270. Instalacja wentylacji oddymiajàcej powinnaspe∏niaç nast´pujàce wymagania:

1) zapewniç usuwanie dymu z intensywnoÊcià co naj-mniej 10 wymian na godzin´, chyba ˝e obliczenio-wo okreÊlono innà liczb´ wymian zapobiegajàcychzadymieniu zabezpieczonych pomieszczeƒ i drógewakuacyjnych,

2) mieç sta∏y dop∏yw powietrza zewn´trznego uzupe∏-niajàcego braki tego powietrza w wyniku jego wy-p∏ywu wraz z dymem,

3) przewody wentylacji oddymiajàcej powinny mieçco najmniej klas´ odpornoÊci ogniowej (EI) stropu,o której mowa w § 216, z zastrze˝eniem § 277ust. 5,

4) przeciwpo˝arowe klapy odcinajàce w przewodachwentylacji oddymiajàcej powinny spe∏niaçwymaganie, o którym mowa w pkt 3, a w przypad-ku po∏àczenia tych przewodów z instalacjà wenty-lacji i klimatyzacji — równie˝ dymoszczelnoÊci,

5) górna kraw´dê kratek nawiewnych powinna znaj-dowaç si´ na wysokoÊci nie wi´kszej ni˝ 0,8 m nadpoziomem pod∏ogi, a dolna kraw´dê kratek wy-wiewnych powinna znajdowaç si´ na wysokoÊcinie mniejszej ni˝ 1,8 m nad poziomem pod∏ogi,

6) kratki wywiewne powinny byç rozmieszczonew sposób zapewniajàcy równomierne usuwaniedymu z pomieszczenia, przy czym odleg∏oÊç mi´-dzy nimi nie powinna byç wi´ksza ni˝ 10 m,

7) wentylatory instalacji oddymiajàcej powinny byçodporne na dzia∏anie temperatury 400°C przez conajmniej 120 minut lub wynikajàcej z przewidywa-nej temperatury i czasu usuwania gazów po˝aro-wych.

Rozdzia∏ 7

Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeƒstwopo˝arowe

§ 271. 1. Odleg∏oÊç mi´dzy zewn´trznymi Êcianamibudynków nieb´dàcymi Êcianami oddzielenia przeciw-po˝arowego, a majàcymi na powierzchni wi´kszej ni˝65% klas´ odpornoÊci ogniowej(E), okreÊlonà w § 216ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, nie powinna, z zastrze˝e-niem ust. 2 i 3, byç mniejsza ni˝ odleg∏oÊç w metrachokreÊlona w poni˝szej tabeli:


2. Je˝eli jedna ze Êcian zewn´trznych usytuowanaod strony sàsiedniego budynku lub przekrycie dachujednego z budynków jest rozprzestrzeniajàce ogieƒ,wówczas odleg∏oÊç okreÊlonà w ust. 1 nale˝y zwi´k-szyç o 50%, a je˝eli dotyczy to obu Êcian zewn´trznychlub przekrycia dachu obu budynków — o 100 %.

3. Je˝eli co najmniej w jednym z budynków znajdu-je si´ pomieszczenie zagro˝one wybuchem, wówczasodleg∏oÊç mi´dzy ich zewn´trznymi Êcianami nie po-winna byç mniejsza ni˝ 20 m.

4. Je˝eli Êciana zewn´trzna budynku ma na po-wierzchni nie wi´kszej ni˝ 65%, lecz nie mniejszej ni˝30%, klas´ odpornoÊci ogniowej (E), okreÊlonà w § 216ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wówczas odleg∏oÊç mi´dzytà Êcianà lub jej cz´Êcià a Êcianà zewn´trznà drugiegobudynku nale˝y zwi´kszyç w stosunku do okreÊlonejw ust. 1 i 2 o 50%.

5. Je˝eli Êciana zewn´trzna budynku ma na po-wierzchni mniejszej ni˝ 30% klas´ odpornoÊci ognio-wej (E), okreÊlonà w § 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli,

wówczas odleg∏oÊç mi´dzy tà Êcianà lub jej cz´Êciàa Êcianà zewn´trznà drugiego budynku nale˝y zwi´k-szyç w stosunku do okreÊlonej w ust. 1 i 2 o 100%.

6. Odleg∏oÊç mi´dzy Êcianami zewn´trznymi bu-dynków lub cz´Êciami tych Êcian mo˝e byç zmniejszo-na o 50%, w stosunku do okreÊlonej w ust. 1—5, je˝eliwe wszystkich strefach po˝arowych budynków, przyle-gajàcych odpowiednio do tych Êcian lub ich cz´Êci, sàstosowane sta∏e urzàdzenia gaÊnicze wodne.

7. Odleg∏oÊç od Êciany zewn´trznej budynku lub jejcz´Êci do Êciany zewn´trznej drugiego budynku mo˝ebyç zmniejszona o 25%, w stosunku do okreÊlonejw ust. 1—5, je˝eli we wszystkich strefach po˝arowychbudynku, przylegajàcych odpowiednio do tej Êcianylub jej cz´Êci, sà stosowane sta∏e urzàdzenia gaÊniczewodne.

8. Najmniejszà odleg∏oÊç budynków ZL, PM, IN odgranicy lasu nale˝y przyjmowaç, jak odleg∏oÊç Êciantych budynków od Êciany budynku ZL z przekryciemdachu rozprzestrzeniajàcym ogieƒ.

9. Odleg∏oÊci, o których mowa w ust. 1, dla budyn-ków wymienionych w § 213, bez pomieszczeƒ zagro˝o-nych wybuchem, mo˝na zmniejszyç o 25%, je˝eli sàzwrócone do siebie Êcianami i dachami nierozprze-strzeniajàcymi ognia, niemajàcymi otworów.

10. W pasie terenu o szerokoÊci okreÊlonejw ust. 1—7, otaczajàcym Êciany zewn´trzne budynku,nieb´dàce Êcianami oddzielenia przeciwpo˝arowego,Êciany zewn´trzne innego budynku powinny spe∏niaçwymagania okreÊlone w § 232 ust. 4 i 5 dla Êcian od-dzielenia przeciwpo˝arowego obu budynków.

11. Wymaganie, o którym mowa w ust. 10, dotyczypasa terenu o szerokoÊci zmniejszonej o 50% w odnie-sieniu do tych Êcian zewn´trznych obu budynków, któ-re tworzà mi´dzy sobà kàt 60° lub wi´kszy, lecz mniej-szy ni˝ 120°.

12. Wymaganie, o którym mowa w ust. 10, nie do-tyczy budynków, które:

1) sà oddzielone od siebie Êcianà oddzielenia przeciw-po˝arowego, spe∏niajàcà dla obu budynków wy-magania okreÊlone w § 232 ust. 4 i 5, z zastrze˝e-niem § 218, lub

2) majà Êciany zewn´trzne tworzàce mi´dzy sobà kàtnie mniejszy ni˝ 120°.

13. Otwarte sk∏adowisko, ze wzgl´du na usytuowa-nie, nale˝y traktowaç jak budynek PM.

§ 272. 1. Odleg∏oÊç Êciany zewn´trznej wznoszone-go budynku od granicy sàsiedniej niezabudowanejdzia∏ki budowlanej powinna wynosiç co najmniej po∏o-w´ odleg∏oÊci okreÊlonej w § 271 ust. 1—7, przyjmujàc,˝e na dzia∏ce niezabudowanej b´dzie usytuowany bu-dynek o przeznaczeniu okreÊlonym w miejscowym pla-nie zagospodarowania przestrzennego, przy czym dlabudynków PM nale˝y przyjmowaç, ˝e b´dzie on mia∏g´stoÊç obcià˝enia ogniowego strefy po˝arowej

Q wi´kszà od 1 000 MJ/m2, lecz nie wi´kszà ni˝4 000 MJ/m2, a w przypadku braku takiego planu —budynek ZL ze Êcianà zewn´trznà, o której mowaw § 271 ust. 1.

2. Budynki jednorodzinne, rekreacji indywidualnejoraz budynki mieszkalne zagrodowe i gospodarcze, zeÊcianami i dachami nierozprzestrzeniajàcymi ognia,powinny byç sytuowane w odleg∏oÊci nie mniejszej odgranicy sàsiedniej, niezabudowanej dzia∏ki, ni˝ jest tookreÊlone w § 12.

3. Budynek usytuowany bezpoÊrednio przy granicydzia∏ki powinien mieç od strony sàsiedniej dzia∏ki Êcia-n´ oddzielenia przeciwpo˝arowego o klasie odporno-Êci ogniowej okreÊlonej w § 232 ust. 4 i 5.

§ 273. 1. Odleg∏oÊci mi´dzy Êcianami zewn´trznymibudynków po∏o˝onych na jednej dzia∏ce budowlanejnie ustala si´, z zastrze˝eniem § 249 ust. 6, je˝eli ∏àcznapowierzchnia wewn´trzna tych budynków nie przekra-cza najmniejszej dopuszczalnej powierzchni strefy po-˝arowej wymaganej dla ka˝dego ze znajdujàcych sińa tej dzia∏ce rodzajów budynków.

2. Odleg∏oÊci mi´dzy budynkami ZL a zbiornikamigazu p∏ynnego, o których mowa w § 179, oraz odleg∏o-Êci mi´dzy tymi zbiornikami a innymi obiektami bu-dowlanymi okreÊlajà przepisy odr´bne dotyczàce bazi stacji paliw p∏ynnych.

3. Odleg∏oÊci mi´dzy budynkami a zbiornikami na-ziemnymi oleju opa∏owego o ∏àcznej pojemnoÊci niewi´kszej ni˝ 70 m3 nie powinny byç mniejsze ni˝ 20 m.

4. Odleg∏oÊç, o której mowa w ust. 3, mo˝e byçzmniejszona o po∏ow´, pod warunkiem zastosowaniami´dzy budynkiem a zbiornikiem Êciany oddzieleniaprzeciwpo˝arowego o klasie odpornoÊci ogniowej conajmniej R E I 120.

5. Zbiorniki, o których mowa w ust. 3, powinny byçwykonane jako stalowe dwup∏aszczowe lub byç lokali-zowane na terenie ukszta∏towanym w formie niecki,o pojemnoÊci wi´kszej od pojemnoÊci zbiornika, z izo-lacjà uniemo˝liwiajàcà przedostawanie si´ oleju dogruntu.

6. Odleg∏oÊci mi´dzy budynkami a zbiornikamipodziemnymi oleju opa∏owego o ∏àcznej pojemnoÊcinie wi´kszej ni˝ 35 m3, przykrytymi warstwà ziemio gruboÊci co najmniej 0,5 m, nie powinny byç mniej-sze ni˝ 3 m.

Rozdzia∏ 8

Wymagania przeciwpo˝arowe dla gara˝y

§ 274. 1. Wymagania przeciwpo˝arowe, okreÊlonew niniejszym rozdziale, dotyczà gara˝y zamkni´tychi otwartych, o których mowa w § 102—108.

2. W przypadku gdy przepis rozporzàdzenia nieokreÊla rodzaju gara˝u, nale˝y rozumieç, ˝e dotyczy ongara˝y zamkni´tych i otwartych.


3. Jednokondygnacyjny, naziemny gara˝ otwarty,majàcy form´ zadaszenia miejsc postojowych z odkry-tymi drogami manewrowymi, powinien mieç elemen-ty konstrukcji i przekrycia co najmniej s∏abo rozprze-strzeniajàce ogieƒ i niekapiàce pod wp∏ywem wysokiejtemperatury.

§ 275. 1. Klas´ odpornoÊci po˝arowej gara˝u nale-˝y przyjmowaç, jak dla budynku PM o g´stoÊci obcià-˝enia ogniowego do 500 MJ/m2, pod warunkiem wyko-nania jego elementów jako nierozprzestrzeniajàcychognia, niekapiàcych i nieodpadajàcych pod wp∏ywemognia, je˝eli przepisy rozporzàdzenia nie stanowià ina-czej.

2. Dopuszcza si´, z zastrze˝eniem § 277 ust. 5, wy-konanie nad najwy˝szà kondygnacjà gara˝u otwarte-go, b´dàcego budynkiem niskim (N), dodatkowego po-ziomu miejsc postojowych bez zadaszenia lub z zada-szeniem spe∏niajàcym wymagania okreÊlone w § 274ust. 3.

3. Gara˝ otwarty, którego najwy˝szy poziom parko-wania znajduje si´ nie wy˝ej ni˝ 25 m nad poziomemotaczajàcego terenu, mo˝e byç wykonany w klasieD odpornoÊci po˝arowej, je˝eli nad kondygnacjà prze-znaczonà do parkowania samochodów nie znajdujà siínne pomieszczenia.

§ 276. 1. Usytuowanie gara˝u zamkni´tego i otwar-tego powinno odpowiadaç warunkom okreÊlonymw § 271 jak dla budynków PM o g´stoÊci obcià˝eniaogniowego do 1 000 MJ/m2, z zastrze˝eniem § 19.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si´ do gara˝u o liczbiestanowisk postojowych nie wi´kszej ni˝ 3, w zabudo-wie jednorodzinnej i rekreacji indywidualnej.

§ 277. 1. Powierzchnia strefy po˝arowej w gara˝uzamkni´tym nie powinna przekraczaç:

1) w gara˝u nadziemnym — 5 000 m2 ,

2) w gara˝u podziemnym — 2 500 m2.

2. Powierzchnie, o których mowa w ust. 1, mogàbyç powi´kszone o 100%, je˝eli jest spe∏niony jedenz poni˝szych warunków:

1) zastosowano sta∏e urzàdzenia gaÊnicze tryskaczo-we,

2) wykonano, oddzielajàce od siebie nie wićej ni˝ po2 stanowiska postojowe, Êciany o klasie odporno-Êci ogniowej co najmniej E I 30, od posadzki do po-ziomu zapewniajàcego pozostawienie przeÊwitupod stropem o wysokoÊci 0,1 do 0,2 m na ca∏ej ichd∏ugoÊci.

3. Wielopoziomowy gara˝ podziemny, majàcywspólny wjazd dla dwóch lub wićej poziomów, powi-nien spe∏niaç jeden z warunków okreÊlonych w ust. 2.

4. W gara˝u zamkni´tym, w strefie po˝arowej prze-kraczajàcej 1 500 m2, nale˝y stosowaç samoczynneurzàdzenia oddymiajàce.

5. W przypadku zastosowania sta∏ego urzàdzeniagaÊniczego tryskaczowego, klasa odpornoÊci ogniowejprzewodów wentylacji oddymiajàcej powinna odpo-wiadaç wymaganiom § 270 pkt 3 — jedynie z uwagi nakryterium szczelnoÊci ogniowej (E).

6. Powierzchnia strefy po˝arowej w gara˝u otwar-tym nie powinna przekraczaç 30 000 m2.

§ 278. 1. Na ka˝dej kondygnacji gara˝u, której po-wierzchnia przekracza 1 500 m2, powinny znajdowaçsi´ co najmniej dwa wyjÊcia ewakuacyjne, przy czymjednym z tych wyjÊç mo˝e byç wjazd lub wyjazd. D∏u-goÊç przejÊcia do wyjÊcia ewakuacyjnego nie mo˝eprzekraczaç:

1) w gara˝u zamkni´tym — 40 m,

2) w gara˝u otwartym — 60 m.

2. D∏ugoÊç przejÊcia, o którym mowa w ust. 1,w przypadku gara˝u zamkni´tego, mo˝e byç powi´kszo-na zgodnie z zasadami okreÊlonymi w § 237 ust. 6 i 7.

3. WyjÊcie ewakuacyjne powinno byç dost´pne tak-˝e w przypadku zamknićia bram mi´dzy strefami po-˝arowymi.

4. Je˝eli poziom parkowania le˝y nie wy˝ej ni˝3 m nad poziomem terenu urzàdzonego przy budynku,za wyjÊcie ewakuacyjne mogà s∏u˝yç nieobudowaneschody zewn´trzne.

5. W gara˝u podziemnym kondygnacje o po-wierzchni powy˝ej 1 500 m2 powinny, w razie po˝aru,mieç mo˝liwoÊç oddzielenia ich od siebie i od kondy-gnacji nadziemnej budynku za pomocà drzwi, bram lubinnych zamkni´ç o klasie odpornoÊci ogniowej niemniejszej ni˝ E I 30.

§ 279. 1. W gara˝u zamkni´tym, znajdujàcym si´w budynku ZL, odleg∏oÊç w pionie mi´dzy wrotami ga-ra˝u a oknami tego budynku powinna wynosiç co naj-mniej 1,5 m. Odleg∏oÊç ta mo˝e wynosiç 1,1 m, je˝eliwykonano nad wjazdem do gara˝u daszek z materia-∏ów niepalnych o wysi´gu co najmniej 0,6 m od licaÊciany, wysuni´ty obustronnie 0,8 m poza boczne kra-w´dzie wrót gara˝u, lub je˝eli wrota gara˝u sà cofni´teo 0,8 m od lica Êciany.

2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, odleg∏oÊçwrót gara˝u wbudowanego lub przybudowanego odnajbli˝szej kraw´dzi okien pomieszczeƒ przeznaczo-nych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie mo˝ebyç mniejsza ni˝ 1,5 m w rzucie poziomym.

§ 280. 1. Po∏àczenie gara˝u z budynkiem wymagazastosowania przedsionka przeciwpo˝arowego zamy-kanego drzwiami o klasie odpornoÊci ogniowej co naj-mniej E I 30.

2. Nie wymaga si´ zastosowania przedsionka,o którym mowa w ust. 1, przed dêwigiem oddzielonymod gara˝u drzwiami o klasie odpornoÊci ogniowej conajmniej E I 60.


3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, nie doty-czy budynków mieszkalnych jednorodzinnych i rekre-acji indywidualnej.

§ 281. Instalowanie w gara˝u studzienek rewizyj-nych, urzàdzeƒ i przewodów gazowych, z zastrze˝e-niem § 164 ust. 6, oraz umieszczanie otworów od pale-nisk lub otworów rewizyjnych przeznaczonych doczyszczenia kana∏ów dymowych, spalinowych i wenty-lacyjnych, jest zabronione.

Rozdzia∏ 9

Wymagania przeciwpo˝arowe dla budynków inwentarskich

§ 282. Od wymagaƒ dotyczàcych klasy odpornoÊcipo˝arowej budynków, okreÊlonych w § 212, zwalnia si´budynki IN o kubaturze brutto do 1 500 m3.

§ 283. Paszarnie, kot∏ownie i inne pomieszczeniawyposa˝one w paleniska lub trzony kuchenne, znajdu-jàce si´ w budynkach IN, powinny mieç pod∏ogi, Êcia-ny i stropy wykonane z materia∏ów niepalnych.

§ 284. Budynek IN powinien spe∏niaç nast´pujàcewymagania ewakuacyjne:

1) odleg∏oÊç od najdalszego stanowiska dla zwierzàtdo wyjÊcia ewakuacyjnego nie powinna przekra-czaç przy Êció∏kowym utrzymaniu zwierzàt — 50 m,a przy bezÊció∏kowym — 75 m,

2) w bezÊció∏kowym chowie byd∏a, trzody chlewneji owiec, je˝eli liczba byd∏a i trzody chlewnej nieprzekracza 15 sztuk, a owiec — 200 sztuk, nale˝ystosowaç co najmniej jedno wyjÊcie ewakuacyjne,

3) w budynku przeznaczonym dla wi´kszej liczbyzwierzàt ani˝eli wymieniona w pkt 2 nale˝y stoso-waç co najmniej dwa wyjÊcia, a z pomieszczeƒ po-dzielonych na sekcje — co najmniej jedno wyjÊcieewakuacyjne z ka˝dej sekcji,

4) wrota i drzwi w budynku inwentarskim powinnyotwieraç si´ na zewnàtrz pomieszczenia.

§ 285. Dopuszcza si´ umieszczenie w jednym bu-dynku cz´Êci mieszkalnej i gospodarczej pod nast´pu-jàcymi warunkami:

1) cz´Êç mieszkalna oraz cz´Êç gospodarcza majà od-r´bne wejÊcia,

2) mi´dzy cz´Êcià mieszkalnà a gospodarczà zostaniewykonana Êciana o klasie odpornoÊci ogniowej conajmniej R E I 60.

Rozdzia∏ 10

Wymagania przeciwpo˝arowe dla budynków tymczasowych

§ 286. 1. Budynek tymczasowy przeznaczony nasta∏y pobyt ludzi powinien byç wykonany co najmniejw klasie „E” odpornoÊci po˝arowej. Budynek taki nie

powinien mieç kondygnacji podziemnych i wićej ni˝2 kondygnacje nadziemne.

2. Do wyznaczania minimalnej odleg∏oÊci budynkutymczasowego od innego budynku majà zastosowanieprzepisy okreÊlajàce odleg∏oÊci mi´dzy budynkami ZL,PM lub IN, o których mowa w § 271 i § 273 ust.1.

3. Tymczasowy budynek wykonany z materia∏ówpalnych lub z palnà izolacjà nale˝y przegradzaç w od-st´pach nieprzekraczajàcych 24 m Êcianami oddzieleƒprzeciwpo˝arowych o klasie odpornoÊci ogniowej conajmniej R E I 60; nie dotyczy to przypadków okreÊlo-nych w § 287 i 288.

4. Âciana oddzielenia przeciwpo˝arowego powinnabyç wysuni´ta co najmniej o 0,6 m poza lico Êcian ze-wn´trznych i ponad palne pokrycie dachu.

5. Dost´p do poddasza tymczasowego budynkuwykonanego z materia∏ów palnych powinien byçumo˝liwiony za pomocà wewn´trznego wy∏azu z kla-pà, o której mowa w § 251 pkt 1, o wymiarach co naj-mniej 0,6x0,6 m, lub przez drabin´ i drzwi zewn´trzneo wymiarach co najmniej 0,6x1,6 m, umieszczonew szczytowej Êcianie budynku.

6. Stosowanie instalacji elektrycznych lub gazo-wych na strychu tymczasowego budynku wykonanegoz materia∏ów palnych jest zabronione.

§ 287. Budynek tymczasowy mo˝e byç przeznaczo-ny na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia ludzi,je˝eli:

1) jest jednokondygnacyjny,

2) widownia jest dost´pna z poziomu terenu,

3) dach lub stropodach majà przekrycie co najmniejtrudno zapalne,

4) ma wyjÊcia, przejÊcia i dojÊcia ewakuacyjne o licz-bie i wymiarach okreÊlonych w przepisach rozpo-rzàdzenia, oznakowane — zgodnie z Polskimi Nor-mami — znakami bezpieczeƒstwa,

5) ma oÊwietlenie ewakuacyjne i bezpieczeƒstwa,

6) ma instalacj´ elektrycznà wykonanà zgodnie z Pol-skimi Normami.

§ 288. Pomieszczenie z obudowà pneumatycznàmo˝e byç wykorzystywane jako tymczasowy budynekPM o g´stoÊci obcià˝enia ogniowego strefy po˝arowejnie wy˝szej od 1 000 MJ/ m2, pod warunkiem:

1) zachowania odleg∏oÊci co najmniej 20 m od innychobiektów budowlanych,

2) u˝ycia pow∏oki z materia∏u co najmniej trudno za-palnego,

3) zastosowania wy∏àcznie ogrzewania powietrznego,

4) zapewnienia liczby i wymiarów wyjÊç, dojÊçi przejÊç ewakuacyjnych, okreÊlonych w przepisachrozporzàdzenia,


5) oznakowania wyjÊç ewakuacyjnych — zgodniez Polskimi Normami — znakami bezpieczeƒstwa,

6) wyposa˝enia w oÊwietlenie ewakuacyjne i bezpie-czeƒstwa,

7) wyposa˝enia w instalacj´ elektrycznà wykonanàzgodnie z Polskimi Normami.

§ 289. Pomieszczenie, o którym mowa w § 288,przeznaczone do celów widowiskowych, wystawo-wych, rekreacyjnych lub sportowych, powinno byç do-datkowo wyposa˝one w:

1) konstrukcje umieszczone wewnàtrz lub na zewnàtrzbudynku do awaryjnego podwieszenia pow∏okipneumatycznej,

2) awaryjne urzàdzenie do utrzymania ciÊnienia w po-w∏oce, zasilane z niezale˝nego êród∏a energii,

3) awaryjnà wentylacj´ mechanicznà do wymiany po-wietrza, zasilanà z niezale˝nego êród∏a energii,

4) wyjÊcia ewakuacyjne rozmieszczone mo˝liwie rów-nomiernie na obwodzie,

5) krzes∏a po∏àczone ze sobà w sposób trwa∏y i unie-ruchomione w rz´dach co najmniej po 8 sztuk,ustawione zgodnie z wymaganiami okreÊlonymiw § 261.

§ 290. Tymczasowy budynek typu namiotowegoprzeznaczony do celów widowiskowych powinienspe∏niaç wymagania okreÊlone w § 288 i 289, z wyjàt-kiem wymagaƒ dotyczàcych urzàdzeƒ do utrzymywa-nia ciÊnienia w pow∏oce.

DZIA¸ VII

Bezpieczeƒstwo u˝ytkowania

§ 291. Budynek i urzàdzenia z nim zwiàzane powin-ny byç projektowane i wykonane w sposób niestwarza-jàcy niemo˝liwego do zaakceptowania ryzyka wypad-ków w trakcie u˝ytkowania, w szczególnoÊci przezuwzgl´dnienie przepisów niniejszego dzia∏u.

§ 292. 1. WejÊcia do budynku o wysokoÊci powy˝ejdwóch kondygnacji nadziemnych, majàcego pomiesz-czenia przeznaczone na pobyt ludzi, nale˝y ochraniaçdaszkiem lub podcieniem ochronnym o szerokoÊciwi´kszej co najmniej o 1 m od szerokoÊci drzwi orazo wysi´gu lub g∏´bokoÊci nie mniejszej ni˝ 1 m w bu-dynkach niskich (N) i 1,5 m w budynkach wy˝szych.Wymaganie to nie dotyczy budynków na terenie zak∏a-dów karnych, aresztów Êledczych oraz zak∏adów po-prawczych i schronisk dla nieletnich.

2. Daszek, o którym mowa w ust. 1, powinien mieçkonstrukcj´ umo˝liwiajàcà przeniesienie ewentual-nych obcià˝eƒ, jakie w prawdopodobnym zakresie mo-˝e spowodowaç upadek ok∏adzin elewacyjnych, skrzy-de∏ okiennych lub szyb.

§ 293. 1. Tablice informacyjne, reklamy i podobneurzàdzenia oraz dekoracje powinny byç tak usytuowa-

ne, wykonane i zamocowane, aby nie stanowi∏y zagro-˝enia bezpieczeƒstwa dla u˝ytkowników budynkui osób trzecich.

2. Daszki, balkony oraz sta∏e i ruchome os∏ony prze-ciws∏oneczne mogà byç umieszczane na wysokoÊci conajmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawie-niem nieos∏oni´tego pasma ruchu od strony jezdnio szerokoÊci co najmniej 1 m.

3. Wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a tak˝eobudowy urzàdzeƒ technicznych nie mogà byç wysu-ni´te poza p∏aszczyzn´ Êciany zewn´trznej budynkuo wićej ni˝ 0,5 m — przy zachowaniu u˝ytkowej szero-koÊci chodnika nie mniejszej ni˝ 2 m oraz zapewnieniubezpieczeƒstwa ruchu dla osób z dysfunkcjà narzàduwzroku.

4. Skrzyd∏a drzwiowe i okienne oraz kraty, okienni-ce lub inne os∏ony, w pozycji otwartej lub zamkni´tej,nie mogà zaw´˝aç szerokoÊci u˝ytkowej chodnika usy-tuowanego bezpoÊrednio przy Êcianie zewn´trznej bu-dynku, w której si´ znajdujà.

5. Wymaganie okreÊlone w ust. 4 dotyczy tak˝e ze-wn´trznych schodów i pochylni.

6. OÊwietlenie wystaw i reklamy Êwietlne nie po-winny byç ucià˝liwe dla u˝ytkowników budynku orazpowodowaç olÊnienia przechodniów i u˝ytkownikówjezdni.

§ 294. 1. Wpusty kanalizacyjne, pokrywy urzàdzeƒsieci uzbrojenia terenu i instalacji podziemnych orazinne os∏ony otworów, usytuowane na trasie przejÊcialub przejazdu, powinny znajdowaç si´ w p∏aszczyêniechodnika lub jezdni.

2. Wpusty kanalizacyjne oraz a˝urowe os∏onyotworów w p∏aszczyênie chodnika lub przejÊcia przezjezdni´ powinny mieç odst´py mi´dzy pr´tami lubÊrednice otworów nie wi´ksze ni˝ 20 mm.

3. Umieszczenie odbojów, skrobaczek, wycieraczekdo obuwia lub podobnych urzàdzeƒ wystajàcych po-nad poziom p∏aszczyzny dojÊcia w szerokoÊci drzwiwejÊciowych do budynku jest zabronione.

§ 295. Skrzyd∏a drzwiowe, wykonane z przezroczy-stych tafli, powinny byç oznakowane w sposób wi-doczny i wykonane z materia∏u zapewniajàcego bez-pieczeƒstwo u˝ytkowników w przypadku st∏uczenia.

§ 296. 1. Schody zewn´trzne i wewn´trzne, s∏u˝àcedo pokonania wysokoÊci przekraczajàcej 0,5 m, powin-ny byç zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpiecze-nia od strony przestrzeni otwartej.

2. W budynku mieszkalnym jednorodzinnym, za-grodowym i rekreacji indywidualnej warunek okreÊlo-ny w ust. 1 uwa˝a si´ za spe∏niony równie˝ wówczas,gdy schody i pochylnie o wysokoÊci do 1 m, niemajà-ce balustrad, sà obustronnie szersze w stosunku do


drzwi lub innego przejÊcia, do którego prowadzà, conajmniej po 0,5 m.

3. Schody zewn´trzne i wewn´trzne, o których mo-wa w ust. 1, w budynku u˝ytecznoÊci publicznej powin-ny mieç balustrady lub porćze przyÊcienne, umo˝li-wiajàce lewo- i prawostronne ich u˝ytkowanie. PrzyszerokoÊci biegu schodów wi´kszej ni˝ 4 m nale˝y za-stosowaç dodatkowà balustrad´ poÊrednià.

§ 297. Konstrukcja schodów, pochylni, pomostówi galerii, s∏u˝àcych komunikacji ogólnej w budynkumieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i u˝ytecznoÊci

publicznej, nie mo˝e byç podatna na wywo∏ywaneprzez u˝ytkowników drgania.

§ 298. 1. Balustrady przy schodach, pochylniach,portfenetrach, balkonach i loggiach powinny mieç kon-strukcj´ przenoszàcà si∏y poziome, okreÊlone w Pol-skich Normach, oraz wysokoÊç i wype∏nienie p∏asz-czyzn pionowych zapewniajàce skutecznà ochron´przed wypadnićiem osób.

2. WysokoÊç i przeÊwity lub otwory w wype∏nie-niu balustrad powinny mieç wymiary okreÊlone w ta-beli:


3. W budynku, w którym przewiduje si´ zbioroweprzebywanie dzieci bez sta∏ego nadzoru, balustradypowinny mieç rozwiàzania uniemo˝liwiajàce wspina-nie si´ na nie oraz zsuwanie si´ po porćzy.

4. Przy balustradach lub Êcianach przyleg∏ych dopochylni, przeznaczonych dla ruchu osób niepe∏no-sprawnych, nale˝y zastosowaç obustronne porćze,umieszczone na wysokoÊci 0,75 i 0,9 m od p∏aszczyznyruchu.

5. Porćze przy schodach zewn´trznych i pochyl-niach, przed ich poczàtkiem i za koƒcem, nale˝y prze-d∏u˝yç o 0,3 m oraz zakoƒczyç w sposób zapewniajàcybezpieczne u˝ytkowanie.

6. Porćze przy schodach i pochylniach powinnybyç oddalone od Êcian, do których sà mocowane, conajmniej 0,05 m.

7. Balustrady oddzielajàce ró˝ne poziomy w halachsportowych, teatrach, kinach, a tak˝e w innych budyn-kach u˝ytecznoÊci publicznej powinny zapewniaç bez-pieczeƒstwo u˝ytkowników tak˝e w przypadku paniki.Dopuszcza si´ obni˝enie pionowej cz´Êci balustrady do0,7 m, pod warunkiem uzupe∏nienia jej górnà cz´Êciàpoziomà o szerokoÊci dajàcej ∏àcznie z cz´Êcià pionowàwymiar co najmniej 1,2 m.

§ 299. 1. Okna w budynku powy˝ej drugiej kondy-gnacji nadziemnej, a tak˝e okna na ni˝szych kondygna-cjach, wychodzàce na chodniki lub inne przejÊcia dla

pieszych, powinny mieç skrzyd∏a otwierane do we-wnàtrz.

2. Dopuszcza si´ stosowanie okien otwieranych nazewnàtrz, o poziomej osi obrotu i maksymalnym wy-chyleniu skrzyd∏a do 0,6 m, mierzàc od lica Êciany ze-wn´trznej, pod warunkiem zastosowania w nich szybzapewniajàcych bezpieczeƒstwo u˝ytkowania orazumo˝liwienia ich mycia, konserwacji i naprawy od we-wnàtrz pomieszczeƒ lub z urzàdzeƒ technicznych insta-lowanych na zewnàtrz budynku.

3. Przepisów okreÊlonych w ust. 1 i 2 nie stosuje si´do budynku wpisanego do rejestru zabytków.

4. Okna w budynku wysokoÊciowym, na kondygna-cjach po∏o˝onych powy˝ej 55 m nad terenem, powin-ny mieç zabezpieczenia umo˝liwiajàce ich otwarcie tyl-ko przez osoby majàce upowa˝nienia w∏aÊciciela lubzarzàdcy budynku.

§ 300. 1. Kraty zewn´trzne, zastosowane w otwo-rach okiennych i balkonowych, powinny byç wykona-ne w sposób zapobiegajàcy mo˝liwoÊci wspinania si´po nich do pomieszczeƒ po∏o˝onych na wy˝szych kon-dygnacjach.

2. Kraty i okiennice, w co najmniej jednym otworzeokiennym, powinny otwieraç si´ od wewnàtrz:

1) mieszkania,

2) pomieszczenia mieszkalnego znajdujàcego si´w budynku innym ni˝ mieszkalnym,

3) pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludziw suterenie lub w budynku tymczasowym z mate-ria∏ów palnych,

4) pomieszczeƒ, o których mowa w § 239 ust. 2.

3. Wymagania, o których mowa w ust. 1 i 2, nie do-tyczà zak∏adów karnych i aresztów Êledczych oraz za-k∏adów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

§ 301. 1. W budynku na kondygnacjach po∏o˝onychponi˝ej 25 m nad terenem odleg∏oÊç mi´dzy górnà kra-w´dzià wewn´trznego podokiennika a pod∏ogà powin-na wynosiç co najmniej 0,85 m, z wyjàtkiem przyziemiaoraz Êcianek podokiennych w loggii, na tarasie lub ga-lerii, gdzie nie podlega ona ograniczeniom.

2. W budynku na kondygnacjach po∏o˝onych po-wy˝ej 25 m nad terenem mi´dzy górnà kraw´dzià pod-okiennika a pod∏ogà nale˝y zachowaç odleg∏oÊç co naj-mniej 1,1 m, z wyjàtkiem okien wychodzàcych na log-gie, tarasy lub galerie.

3. WysokoÊç po∏o˝enia podokiennika, okreÊlonaw ust. 1 i 2, mo˝e byç pomniejszona, pod warunkiemzastosowania zabezpieczenia okna balustradà do wy-maganej wysokoÊci lub zastosowania w tej cz´Êci oknaskrzyd∏a nieotwieranego i szk∏a o podwy˝szonej wy-trzyma∏oÊci.

§ 302. 1. W budynku z pomieszczeniami przezna-czonymi na pobyt ludzi temperatura na powierzchnielementów centralnego ogrzewania, niezabezpieczo-nych przed dotknićiem przez u˝ytkowników, nie mo˝eprzekraczaç 90°C.

2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, leczz ogrzewaniem powietrznym, temperatura strumieniapowietrza w odleg∏oÊci 1 cm od wylotu do pomieszcze-nia nie mo˝e przekraczaç 70°C — je˝eli znajduje si´ onna wysokoÊci ponad 3,5 m od poziomu pod∏ogii 45°C — w pozosta∏ych przypadkach.

3. W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowypobyt dzieci oraz osób niepe∏nosprawnych na grzejni-kach centralnego ogrzewania nale˝y umieszczaç os∏o-ny, ochraniajàce od bezpoÊredniego kontaktu z ele-mentem grzejnym.

§ 303. 1. W budynku na kondygnacjach po∏o˝onychpowy˝ej 25 m nad terenem zabrania si´ stosowaniabalkonów. Nie dotyczy to balkonów o przeznaczeniutechnologicznym.

2. W budynku na kondygnacjach po∏o˝onych po-wy˝ej 25 m nad terenem mo˝na stosowaç loggie wy-∏àcznie z balustradami pe∏nymi. Stosowanie logii po-wy˝ej 55 m nad terenem jest zabronione.

3. W budynku na kondygnacjach po∏o˝onych po-wy˝ej 12 m, lecz nie wy˝ej ni˝ 25 m nad terenem, mo˝-na stosowaç portfenetry, pod warunkiem zastosowa-nia w nich progów o wysokoÊci co najmniej 0,15 m.

§ 304. 1. Przeszklenie okien po∏aciowych, którychkraw´dê jest usytuowana na wysokoÊci ponad 3 m nadpoziomem pod∏ogi, Êwietlików oraz dachów w budyn-kach u˝ytecznoÊci publicznej i zak∏adów pracy, powin-no byç wykonane ze szk∏a lub innego materia∏u o pod-wy˝szonej wytrzyma∏oÊci na uderzenie.

2. Ok∏adzina szklana Êcian zewn´trznych budynkuwysokiego i wysokoÊciowego powinna byç wykonanaze szk∏a o podwy˝szonej wytrzyma∏oÊci na uderzenia,t∏ukàcego si´ na drobne, nieostre od∏amki.

§ 305. 1. Nawierzchnia dojÊç do budynków, scho-dów i pochylni zewn´trznych i wewn´trznych, ciàgówkomunikacyjnych w budynku oraz pod∏óg w pomiesz-czeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, a tak˝e po-sadzki w gara˝u, powinna byç wykonana z materia∏ówniepowodujàcych niebezpieczeƒstwa poÊlizgu.

2. Posadzki i wyk∏adziny w pomieszczeniach prze-znaczonych na pobyt ludzi powinny byç wykonanez materia∏ów antyelektrostatycznych, spe∏niajàcychwarunki okreÊlone w Polskich Normach dotyczàcychochrony przed elektrycznoÊcià statycznà.

3. Nawierzchnia zewn´trznej pochylni samochodo-wej o nachyleniu wi´kszym ni˝ 15% powinna byç kar-bowana.

§ 306. 1. W budynku u˝ytecznoÊci publicznej, pro-dukcyjnym i magazynowym, w miejscach, w którychnast´puje zmiana poziomu pod∏ogi, nale˝y zastosowaçrozwiàzania techniczne, plastyczne lub inne sygnalizu-jàce t´ ró˝nic´.

2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, po-wierzchnie spoczników schodów i pochylni powinnymieç wykoƒczenie wyró˝niajàce je odcieniem, barwàbàdê fakturà, co najmniej w pasie 30 cm od kraw´dzirozpoczynajàcej i koƒczàcej bieg schodów lub pochyl-ni.

§ 307. W budynku produkcyjnym i magazynowym,w których mogà wystàpiç zmienne obcià˝enia u˝ytko-we stropów, schodów lub pomostów roboczych, nale-˝y w widocznym miejscu umieÊciç tablic´ informacyj-nà, okreÊlajàcà dopuszczalnà wielkoÊç obcià˝enia tychelementów.

§ 308. 1. W budynkach o dwóch lub wićej kondy-gnacjach nadziemnych nale˝y zapewniç wyjÊcie nadach co najmniej z jednej klatki schodowej, umo˝liwia-jàce dost´p na dach i do urzàdzeƒ technicznych tam za-instalowanych.

2. W budynkach wysokich (W) i wysokoÊciowych(WW) wyjÊcia, o których mowa w ust. 1, nale˝y zapew-niç z ka˝dej klatki schodowej.

3. Jako wyjÊcie z klatki schodowej na dach nale˝ystosowaç drzwi o szerokoÊci 0,8 m i wysokoÊci co naj-mniej 1,9 m lub klapy wy∏azowe o wymiarze0,8x0,8 m w Êwietle, do których dost´p powinien od-powiadaç warunkom okreÊlonym w § 101.


4. Na dachu o spadku ponad 25% oraz na dachu po-krytym materia∏ami ∏amliwymi (t∏ukàcymi) nale˝y wy-konaç sta∏e dojÊcia do kominów, urzàdzeƒ technicz-nych oraz anten radiowych i telewizyjnych.

5. DojÊcia, o których mowa w ust. 4, na odcinkacho nachyleniu ponad 25% powinny mieç zabezpieczeniaprzed poÊlizgiem.

6. Na dachu o spadku ponad 100% powinny byç za-mocowane sta∏e uchwyty dla lin bezpieczeƒstwa lubbariery ochronne nad dolnà kraw´dzià dachu.

DZIA¸ VIII

Higiena i zdrowie

Rozdzia∏ 1

Wymagania ogólne

§ 309. Budynek powinien byç zaprojektowany i wy-konany z takich materia∏ów i wyrobów oraz w taki spo-sób, aby nie stanowi∏ zagro˝enia dla higieny i zdrowiau˝ytkowników lub sàsiadów, w szczególnoÊci w wyni-ku:

1) wydzielania si´ gazów toksycznych,

2) obecnoÊci szkodliwych py∏ów lub gazów w powie-trzu,

3) niebezpiecznego promieniowania,

4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,

5) nieprawid∏owego usuwania dymu i spalin oraz nie-czystoÊci i odpadów w postaci sta∏ej lub ciek∏ej,

6) wyst´powania wilgoci w elementach budowlanychlub na ich powierzchniach,

7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewn´trzne-go,

8) przedostawania si´ gryzoni do wn´trza,

9) ograniczenia nas∏onecznienia i oÊwietlenia natural-nego.

Rozdzia∏ 2

Ochrona czystoÊci powietrza

§ 310. 1. Budynek przeznaczony na pobyt ludzii urzàdzenia z nim zwiàzane powinny byç zaprojekto-wane i wykonane tak, aby w pomieszczeniach zawar-toÊç w powietrzu st´˝eƒ i nat´˝eƒ czynników szkodli-wych dla zdrowia, wydzielanych przez grunt, materia-∏y i sta∏e wyposa˝enie oraz powstajàcych w trakcieu˝ytkowania zgodnego z przeznaczeniem pomiesz-czeƒ, nie przekracza∏a wartoÊci dopuszczalnych, okre-Êlonych w przepisach sanitarnych oraz bezpieczeƒstwai higieny pracy.

2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, stosuje siódpowiednio do pomieszczeƒ przeznaczonych dlazwierzàt.

3. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi,w którym jest wymagane zachowanie szczególnej czy-stoÊci, stosowanie grzejników z rur o˝ebrowanych jestzabronione.

§ 311. Je˝eli w powietrzu wywiewanym z pomiesz-czenia wyst´pujà niedopuszczalne st´˝enia substancjiszkodliwych, nale˝y zastosowaç urzàdzenia unieszko-dliwiajàce je przed wyemitowaniem do atmosfery.

§ 312. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczo-nymi na pobyt ludzi, dla inwentarza ̋ ywego, a tak˝e doprodukcji i przechowywania artyku∏ów spo˝ywczychoraz farmaceutycznych nie mo˝e byç wykonany z ma-teria∏ów emitujàcych zwiàzki (gazy, pary, py∏y) szkodli-we dla zdrowia lub zapachowe w stopniu przekraczajà-cym ich dopuszczalne st´˝enia.

2. Je˝eli zwiàzki, o których mowa w ust. 1, sà emi-towane przez materia∏y w niedopuszczalnym st´˝eniujedynie przez ograniczony czas, dopuszcza si´ ich sto-sowanie pod warunkiem, ˝e u˝ytkowanie budynku lubpomieszczeƒ, w których materia∏y te zosta∏y zastoso-wane, nastàpi dopiero po up∏ywie terminu karencji,a w przypadku materia∏ów emitujàcych zanieczyszcze-nia pyliste lub w∏ókniste — po stwierdzeniu przez w∏a-Êciwego paƒstwowego inspektora sanitarnego osià-gnićia stanu zanieczyszczenia powietrza, zgodnegoz przepisami odr´bnymi w sprawie dopuszczalnychst´˝eƒ i nat´˝eƒ czynników szkodliwych dla zdrowiawydzielanych przez materia∏y budowlane, urzàdzeniai elementy wyposa˝enia.

Rozdzia∏ 3

Ochrona przed promieniowaniem jonizujàcym i polami elektromagnetycznymi

§ 313. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczo-nymi na pobyt ludzi i dla inwentarza ˝ywego nie mo˝ebyç wykonany z materia∏ów i elementów wyposa˝enianiespe∏niajàcych wymagaƒ przepisów odr´bnychw sprawie dopuszczalnych st´˝eƒ i nat´˝eƒ czynnikówszkodliwych dla zdrowia.

2. Ârednie wartoÊci roczne ekwiwalentnego st´˝e-nia radonu w pomieszczeniach budynku przeznaczone-go na sta∏y pobyt ludzi nie mogà przekraczaç dopusz-czalnej wartoÊci, okreÊlonej w przepisach odr´bnychdotyczàcych dawek granicznych promieniowania.

§ 314. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymina pobyt ludzi nie mo˝e byç wzniesiony na obszarachstref, w których wyst´puje przekroczenie dopuszczal-nego poziomu oddzia∏ywania pola elektromagnetycz-nego, okreÊlonego w przepisach odr´bnych dotyczà-cych ochrony przed oddzia∏ywaniem pól elektroma-gnetycznych.

Rozdzia∏ 4

Ochrona przed zawilgoceniem i korozjà biologicznà

§ 315. Budynek powinien byç zaprojektowany i wy-konany w taki sposób, aby opady atmosferyczne, wo-


da w gruncie i na jego powierzchni, woda u˝ytkowanaw budynku oraz para wodna w powietrzu w tym bu-dynku nie powodowa∏y zagro˝enia zdrowia i higienyu˝ytkowania.

§ 316. 1. Budynek posadowiony na gruncie, na któ-rym poziom wód gruntowych mo˝e powodowaç prze-nikanie wody do pomieszczeƒ, nale˝y zabezpieczyç zapomocà drena˝u zewn´trznego lub w inny sposóbprzed infiltracjà wody do wn´trza oraz zawilgoceniem.

2. Ukszta∏towanie terenu wokó∏ budynku powinnozapewniaç swobodny sp∏yw wody opadowej od bu-dynku.

§ 317. 1. Âciany piwnic budynku oraz stykajàce si´z gruntem inne elementy budynku, wykonane z mate-ria∏ów podciàgajàcych wod´ kapilarnie, powinny byçzabezpieczone odpowiednià izolacjà przeciwwilgocio-wà.

2. Cz´Êci Êcian zewn´trznych, bezpoÊrednio nadotaczajàcym terenem, tarasami, balkonami i dachami,powinny byç zabezpieczone przed przenikaniem wodyopadowej i z topniejàcego Êniegu.

§ 318. Rozwiàzania konstrukcyjno-materia∏oweprzegród zewn´trznych i ich uszczelnienie powinnyuniemo˝liwiaç przenikanie wody opadowej do wn´trzabudynków.

§ 319. 1. Dachy i tarasy powinny mieç spadki umo˝-liwiajàce odp∏yw wód opadowych i z topniejàcegoÊniegu do rynien i wewn´trznych lub zewn´trznych rurspustowych.

2. Dachy w budynkach o wysokoÊci powy˝ej15 m nad poziomem terenu powinny mieç spadkiumo˝liwiajàce odp∏yw wody do wewn´trznych rurspustowych. Wymaganie to nie dotyczy budynków kul-tu religijnego, budynków widowiskowych, hal sporto-wych, a tak˝e produkcyjnych i magazynowych, w któ-rych taki sposób odprowadzenia wody jest niemo˝liwyze wzgl´dów technologicznych.

3. W budynku wolno stojàcym o wysokoÊci do4,5 m i powierzchni dachu do 100 m2 dopuszcza sińiewykonywanie rynien i rur spustowych, pod warun-kiem ukszta∏towania okapów w sposób zabezpieczajà-cy przed zaciekaniem wody na Êciany.

§ 320. Balkony, loggie i tarasy powinny mieç po-sadzki wykonane z materia∏ów nienasiàkliwych, mro-zoodpornych i nieÊliskich.

§ 321. W pomieszczeniu przeznaczonym na sta∏ypobyt ludzi temperatura na wewn´trznej powierzchniprzegród zewn´trznych powinna spe∏niaç wymaganiaokreÊlone w pkt 2.2 za∏àcznika do rozporzàdzenia.

§ 322. 1. Rozwiàzania materia∏owo-konstrukcyjnezewn´trznych przegród budynku, warunki cieplno-wil-gotnoÊciowe, a tak˝e intensywnoÊç wymiany powie-trza w pomieszczeniach, powinny uniemo˝liwiaç po-wstanie zagrzybienia.

2. Do budowy nale˝y stosowaç materia∏y, wyrobyi elementy budowlane odporne lub uodpornione na za-grzybienie i inne formy biodegradacji, odpowiednio dostopnia zagro˝enia korozjà biologicznà.

3. Przed podjćiem przebudowy, rozbudowy lubzmiany przeznaczenia budynku, w przypadku stwier-dzenia wyst´powania zawilgocenia i oznak korozji bio-logicznej, nale˝y wykonaç ekspertyz´ mykologicznài na podstawie jej wyników — odpowiednie roboty za-bezpieczajàce.

DZIA¸ IX

Ochrona przed ha∏asem i drganiami

§ 323. 1. Budynek i urzàdzenia z nim zwiàzane po-winny byç zaprojektowane i wykonane w taki sposób,aby poziom ha∏asu, na który b´dà nara˝eni u˝ytkowni-cy lub ludzie znajdujàcy si´ w ich sàsiedztwie, nie sta-nowi∏ zagro˝enia dla ich zdrowia, a tak˝e umo˝liwia∏ imprac´, odpoczynek i sen w zadowalajàcych warunkach.

2. Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, za-mieszkania zbiorowego i u˝ytecznoÊci publicznej nale-˝y chroniç przed ha∏asem:

1) zewn´trznym przenikajàcym do pomieszczeniaspoza budynku,

2) pochodzàcym od instalacji i urzàdzeƒ stanowiàcychtechniczne wyposa˝enie budynku,

3) powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przezu˝ytkowników innych mieszkaƒ, lokali u˝ytkowychlub pomieszczeƒ o ró˝nych wymaganiach u˝ytko-wych.

§ 324. Budynek, w którym ze wzgl´du na prowadzo-nà w nim dzia∏alnoÊç lub sposób eksploatacji mogà po-wstawaç ucià˝liwe dla otoczenia ha∏asy lub drgania,nale˝y kszta∏towaç i zabezpieczaç tak, aby poziom ha-∏asów i drgaƒ przenikajàcych z pomieszczeƒ tego bu-dynku nie przekracza∏ wartoÊci dopuszczalnych, okre-Êlonych w przepisach odr´bnych dotyczàcych ochronyÊrodowiska.

§ 325. 1. Budynki mieszkalne, zamieszkania zbioro-wego i u˝ytecznoÊci publicznej nale˝y sytuowaçw miejscach najmniej nara˝onych na wyst´powanieha∏asu i drgaƒ, a je˝eli one wyst´pujà i poziomy ichprzekraczajà wartoÊci dopuszczalne, okreÊlone w prze-pisach o ochronie przed ha∏asem i drganiami, nale˝ystosowaç skuteczne zabezpieczenia.

2. Budynki z pomieszczeniami wymagajàcymiochrony przed zewn´trznym ha∏asem i drganiami na-le˝y chroniç przed tymi ucià˝liwoÊciami poprzez zacho-wanie odpowiednich odleg∏oÊci od ich êróde∏, usytu-owanie i ukszta∏towanie budynku, stosowanie elemen-tów amortyzujàcych drgania oraz os∏aniajàcych i ekra-nujàcych przed ha∏asem, a tak˝e racjonalne rozmiesz-czenie pomieszczeƒ w budynku i zapewnienie wyma-ganej izolacyjnoÊci przegród zewn´trznych.


§ 326. 1. Poziom ha∏asu oraz drgaƒ przenikajàcychdo pomieszczeƒ w budynkach mieszkalnych, zamiesz-kania zbiorowego i u˝ytecznoÊci publicznej, z wy∏àcze-niem budynków, dla których jest konieczne spe∏nienieszczególnych wymagaƒ ochrony przed ha∏asem, niemo˝e przekraczaç wartoÊci dopuszczalnych, okreÊlo-nych w Polskich Normach dotyczàcych ochrony przedha∏asem pomieszczeƒ w budynkach oraz oceny wp∏y-wu drgaƒ na ludzi w budynkach.

2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, przegro-dy zewn´trzne i wewn´trzne, a tak˝e elementy budow-lane powinny mieç izolacyjnoÊç akustycznà:

1) od dêwi´ków powietrznych dla: Êcian zewn´trz-nych, stropodachów, Êcian wewn´trznych, okienw przegrodach zewn´trznych, drzwi i okien we-wn´trznych,

2) od dêwi´ków powietrznych i uderzeniowych dlastropów,

nie mniejszà od okreÊlonej w Polskiej Normie doty-czàcej izolacyjnoÊci akustycznej przegród w budyn-kach oraz izolacyjnoÊci akustycznej elementów bu-dowlanych.

3. W budynku wielorodzinnym izolacja akustycznastropów mi´dzymieszkaniowych powinna zapewniaçzachowanie przez te stropy w∏aÊciwoÊci akustycznych,o których mowa w ust. 2 pkt 2, bez wzgl´du na rodzajzastosowanej nawierzchni pod∏ogowej.

§ 327. 1. Zabrania si´ sytuowania przy pomieszcze-niach mieszkalnych pomieszczeƒ technicznych o szcze-gólnej ucià˝liwoÊci, takich jak szyby i maszynowniedêwigowe lub zsypy Êmieciowe. Wymaganie to nie do-tyczy przypadków, o których mowa w § 196 ust. 2 orazw § 197 ust. 2 — przy nadbudowie lub adaptacji stry-chu na cele mieszkalne.

2. Instalacje i urzàdzenia, stanowiàce technicznewyposa˝enie budynku mieszkalnego, zamieszkaniazbiorowego i u˝ytecznoÊci publicznej, nie mogà powo-dowaç powstawania nadmiernych ha∏asów i drgaƒ,utrudniajàcych eksploatacj´ lub uniemo˝liwiajàcychochron´ u˝ytkowników pomieszczeƒ przed ich oddzia-∏ywaniem.

3. Sposób posadowienia urzàdzeƒ, o których mo-wa w ust. 1, oraz sposób ich po∏àczenia z przewodamii elementami konstrukcyjnymi budynku, jak równie˝sposób po∏àczenia poszczególnych odcinków przewo-dów mi´dzy sobà i z elementami konstrukcyjnymi bu-dynku, powinien zapobiegaç powstawaniu i rozcho-dzeniu si´ ha∏asów i drgaƒ do pomieszczeƒ podlegajà-cych ochronie lub do otoczenia budynku.

4. Âciany i stropy oraz inne elementy budowlanepomieszczeƒ technicznych i gara˝y w budynkachmieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbioro-wego powinny mieç konstrukcj´ uniemo˝liwiajàcàprzenikanie z tych pomieszczeƒ ha∏asów i drgaƒ do po-mieszczeƒ wymagajàcych ochrony.

DZIA¸ X

Oszcz´dnoÊç energii i izolacyjnoÊç cieplna

§ 328. Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wenty-lacyjne i klimatyzacyjne powinny byç zaprojektowanei wykonane w taki sposób, aby iloÊç energii cieplnej,potrzebnej do u˝ytkowania budynku zgodnie z jegoprzeznaczeniem, mo˝na by∏o utrzymaç na racjonalnieniskim poziomie.

§ 329. 1. Dla budynku mieszkalnego wielorodzinne-go i zamieszkania zbiorowego wymagania okreÊlonew § 328 uznaje si´ za spe∏nione, je˝eli wartoÊç wskaê-nika E, okreÊlajàcego obliczeniowe zapotrzebowaniena energi´ koƒcowà (ciep∏o) do ogrzewania budynkuw sezonie grzewczym, wyra˝one iloÊcià energii przypa-dajàcej w ciàgu roku na 1 m3 kubatury ogrzewanej cz´-Êci budynku, jest mniejsza od wartoÊci granicznej E0,a tak˝e je˝eli przegrody budowlane odpowiadajà wy-maganiom izolacyjnoÊci cieplnej oraz innym wymaga-niom okreÊlonym w za∏àczniku do rozporzàdzenia.

2. Dla budynku jednorodzinnego wymagania okre-Êlone w § 328 uznaje si´ za spe∏nione, je˝eli:

1) wartoÊç wskaênika E, o którym mowa w ust. 1, jestmniejsza od wartoÊci granicznej E0 oraz je˝eli prze-grody budowlane odpowiadajà wymaganiomokreÊlonym w pkt 2 za∏àcznika do rozporzàdzenialub

2) przegrody budowlane odpowiadajà wymaganiomizolacyjnoÊci cieplnej oraz innym wymaganiomokreÊlonym w za∏àczniku do rozporzàdzenia.

3. Dla budynku u˝ytecznoÊci publicznej i budynkuprodukcyjnego wymagania okreÊlone w § 328 uznajesi´ za spe∏nione, je˝eli przegrody budowlane odpowia-dajà wymaganiom izolacyjnoÊci cieplnej oraz innymwymaganiom okreÊlonym w za∏àczniku do rozporzà-dzenia.

4. WartoÊci graniczne E0 wskaênika sezonowegozapotrzebowania na ciep∏o do ogrzewania budynku,w zale˝noÊci od wspó∏czynnika kszta∏tu budynku A/V,dla budynków mieszkalnych i zamieszkania zbiorowe-go wynoszà:

1) E0 = 29 kWh/(m3 rok) przy A/V ≤ 0,20,

2) E0 = 26,6 + 12 A/V kWh/(m3 rok) przy 0,20 < A/V< 0,90,

3) E0 = 37,4 kWh/(m3 rok) przy A/V ≥ 0,90,

gdzie:A — jest sumà pól powierzchni wszystkich Êcian ze-

wn´trznych (wraz z oknami i drzwiami balkono-wymi), dachów i stropodachów, pod∏óg na grun-cie lub stropów nad piwnicà nieogrzewanà, stro-pów nad przejazdami, oddzielajàcych cz´Êç ogrze-wanà budynku od powietrza zewn´trznego, grun-tu i przyleg∏ych nieogrzewanych pomieszczeƒ, li-czonà po obrysie zewn´trznym,

V — jest kubaturà netto ogrzewanej cz´Êci budynkuobliczanà jako kubatura brutto budynku pomniej-


szona o kubatur´ wydzielonych klatek schodo-wych, szybów dêwigowych, a tak˝e zewn´trznych,niezamkni´tych ze wszystkich stron cz´Êci budyn-ku, takich jak: podcienia, balkony, tarasy, loggiei galerie.

5. Wskaênik sezonowego zapotrzebowania na cie-p∏o do ogrzewania budynku mieszkalnego i zamieszka-nia zbiorowego E, o którym mowa w ust. 1, oblicza si´zgodnie z Polskà Normà dotyczàcà obliczania sezono-wego zapotrzebowania na ciep∏o do ogrzewania bu-dynków mieszkalnych i zamieszkania zbiorowego.

DZIA¸ XI

Przepisy przejÊciowe i koƒcowe

§ 330. Przepisów rozporzàdzenia nie stosuje si´,z zastrze˝eniem § 2 ust. 1 i § 207 ust. 2, je˝eli przeddniem wejÊcia w ˝ycie rozporzàdzenia:

1) zosta∏a wydana decyzja o pozwoleniu na budow´lub odr´bna decyzja zatwierdzajàca projekt bu-dowlany,

2) zosta∏o dokonane zg∏oszenie budowy lub wykona-nia robót budowlanych w przypadku, gdy nie jestwymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na bu-dow´.

§ 331. Traci moc rozporzàdzenie Ministra Gospo-darki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim po-winny odpowiadaç budynki i ich usytuowanie (Dz. U.z 1999 r. Nr 15, poz. 140 i Nr 44, poz. 434, z 2000 r. Nr 16,poz. 214 oraz z 2001 r. Nr 17, poz. 207).

§ 332. Rozporzàdzenie wchodzi w ˝ycie po up∏ywie6 miesićy od dnia og∏oszenia.

Minister Infrastruktury: M. Pol


Za∏àcznik do rozporzàdzenia Ministra Infrastrukturyz dnia 12 kwietnia 2002 r. (poz. 690)

WYMAGANIA IZOLACYJNOÂCI CIEPLNEJ I INNE WYMAGANIA ZWIÑZANE Z OSZCZ¢DNOÂCIÑ ENERGII

1. IzolacyjnoÊç cieplna przegród i pod∏óg na gruncie

1.1. WartoÊci wspó∏czynnika przenikania ciep∏a Uk Êcian, stropów i stropodachów, obliczone zgodnie z Pol-skà Normà dotyczàcà obliczania oporu cieplnego i wspó∏czynnika przenikania ciep∏a, nie mogà byç wi´ksze ni˝wartoÊci Uk(max) okreÊlone w tabelach:





1.2. WartoÊci wspó∏czynnika przenikania ciep∏a Uk okien, drzwi balkonowych i drzwi zewn´trznych nie mogàbyç wi´ksze ni˝ wartoÊci Uk(max) okreÊlone w tabelach:


1.3. Dopuszcza si´ dla budynku produkcyjnego wi´ksze wartoÊci wspó∏czynnika Uk ni˝ Uk(max) okreÊlonew pkt 1.1 i 1.2, jeÊli uzasadnia to rachunek efektywnoÊci ekonomicznej inwestycji, obejmujàcy koszty budowyi eksploatacji budynku.

1.4. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku u˝ytecznoÊci publicznej, a tak˝e budynkuprodukcyjnym pod∏oga na gruncie w ogrzewanym pomieszczeniu powinna byç izolowana dodatkowà izolacjàcieplnà. Suma oporów cieplnych warstw pod∏ogowych, dodatkowej izolacji cieplnej (poziomej lub pionowej)i gruntu, obliczona zgodnie z Polskà Normà dotyczàcà obliczania oporu cieplnego i wspó∏czynnika przenikaniaciep∏a, nie powinna byç mniejsza od wartoÊci okreÊlonych w poni˝szej tabeli:


Pod∏ogom stykajàcym si´ z gruntem w pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej ti ≤ 8°C oraz pod∏o-gom usytuowanym poni˝ej 0,6 m od poziomu terenu nie stawia si´ ˝adnych wymagaƒ izolacyjnoÊci cieplnej.

1.5. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku u˝ytecznoÊci publicznej, a tak˝e w budyn-ku produkcyjnym wartoÊci oporów cieplnych Êcian stykajàcych si´ z gruntem, na odcinku Êciany równym1,0 m, liczàc od poziomu terenu, nie mogà byç mniejsze ni˝:

a) przy ti > 16°C — 1,0 m2 ⋅ K/W,

b) przy 4°C < ti ≤ 16°C — 0,8 m2 ⋅ K/W.

Na odcinku Êciany poni˝ej 1,0 m, liczàc od poziomu terenu, wartoÊci oporu cieplnego nie ogranicza si´.

2. Inne wymagania zwiàzane z oszcz´dnoÊcià energii

2.1. Powierzchnia okien

2.1.1. W budynku jednorodzinnym pole powierzchni A0, wyra˝one w m2, okien oraz przegród szklanychi przezroczystych, o wspó∏czynniku przenikania ciep∏a Uk nie mniejszym ni˝ 2,0 W/(m2 ⋅ K), obliczone wed∏ug ichwymiarów modularnych, nie mo˝e byç wi´ksze ni˝ wartoÊç A0max obliczona wed∏ug wzoru:

A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw

gdzie:Az — jest sumà pól powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w zewn´trznym obry-

sie budynku) w pasie o szerokoÊci 5 m wzd∏u˝ Êcian zewn´trznych,Aw — jest sumà pól powierzchni pozosta∏ej cz´Êci rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po odjćiu Az.

2.1.2. W budynku u˝ytecznoÊci publicznej pole powierzchni A0, wyra˝one w m2, okien oraz przegród szkla-nych i przezroczystych, o wspó∏czynniku przenikania ciep∏a Uk nie mniejszym ni˝ 2,0 W/(m2 ⋅ K), obliczone we-d∏ug ich wymiarów modularnych, nie mo˝e byç wi´ksze ni˝ wartoÊç A0max obliczona wed∏ug wzoru okreÊlone-go w pkt 2.1.1, jeÊli nie jest to sprzeczne z warunkami odnoÊnie do zapewnienia niezb´dnego oÊwietlenia Êwia-t∏em dziennym, okreÊlonymi w § 57 rozporzàdzenia.

2.1.3. W budynku produkcyjnym ∏àczne pole powierzchni okien oraz Êcian szklanych w stosunku do po-wierzchni ca∏ej elewacji nie mo˝e byç wi´ksze ni˝:

a) w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) — 15%,

b) w budynku wielokondygnacyjnym — 30%.

2.2. Punkt rosy

2.2.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku u˝ytecznoÊci publicznej, a tak˝e w bu-dynku produkcyjnym opór cieplny nieprzezroczystych przegród zewn´trznych powinien umo˝liwiaç utrzymaniena wewn´trznych jej powierzchniach temperatury wy˝szej co najmniej o 1°C od punktu rosy powietrza w po-mieszczeniu, przy obliczeniowych wartoÊciach temperatury powietrza wewn´trznego i zewn´trznego oraz przyobliczeniowej wilgotnoÊci wzgl´dnej powietrza w pomieszczeniu, obliczonej zgodnie z Polskà Normà dotyczàcàparametrów obliczeniowych powietrza wewn´trznego.

2.2.2. W pomieszczeniu klimatyzowanym, z utrzymywanà sta∏à wilgotnoÊcià wzgl´dnà powietrza, tempera-tura na wewn´trznej powierzchni przegród powinna byç wy˝sza od punktu rosy powietrza w pomieszczeniu.

2.3. SzczelnoÊç na przenikanie powietrza

2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku u˝ytecznoÊci publicznej, a tak˝e w bu-dynku produkcyjnym przegrody zewn´trzne nieprzezroczyste, z∏àcza mi´dzy przegrodami i cz´Êciami przegródoraz po∏àczenia okien z oÊcie˝ami nale˝y projektowaç i wykonywaç pod kàtem osiàgnićia ich ca∏kowitej szczel-noÊci na przenikanie powietrza.

2.3.2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i budynku u˝ytecznoÊci publicznej wspó∏czynnikinfiltracji powietrza dla otwieranych okien i drzwi balkonowych w pomieszczeniach, w których nap∏yw powietrzazewn´trznego jest zapewniony przez nawiewniki, powinien wynosiç nie wićej ni˝ 0,3 m3/(m ⋅ h ⋅ daPa2/3), a w po-zosta∏ych przypadkach powy˝ej 0,5, lecz nie wićej ni˝ 1,0 m3/(m ⋅ h ⋅ daPa2/3), z zastrze˝eniem § 155 ust. 3 i 4rozporzàdzenia.


Dz.U. 75 poz. 670 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki.pdf

Documents