Dziennikarstwo Dziennikarstwo sportowe sportowe
Dziennikarstwo Dziennikarstwo sportowesportowe
Specjalizacja dziennikarskaSpecjalizacja dziennikarska
Mówiliśmy o kluczowej roli zainteresowań Mówiliśmy o kluczowej roli zainteresowań w dziennikarstwie. w dziennikarstwie.
Dziennikarstwo wymaga specjalizacji – Dziennikarstwo wymaga specjalizacji – wyodrębnianie się pewnych dziedzin. wyodrębnianie się pewnych dziedzin. Biegłość w danej tematyceBiegłość w danej tematyce
Wiedzieć trochę o wszystkim i bardzo dużo Wiedzieć trochę o wszystkim i bardzo dużo o jednym. Znam się dobrze na czymś, na o jednym. Znam się dobrze na czymś, na określonej tematyceokreślonej tematyce
Dziennikarz – ekspert (łac. expertus: Dziennikarz – ekspert (łac. expertus: doświadczony, wypróbowany). Dziennikarz doświadczony, wypróbowany). Dziennikarz – watykanista, amerykanista, sportowy, – watykanista, amerykanista, sportowy, krytyk kulturalny. Podobieństwo do krytyk kulturalny. Podobieństwo do specjalizacji naukowejspecjalizacji naukowej
Dziennikarze i uczeniDziennikarze i uczeni Dobre dzieło dziennikarskie wymaga co Dobre dzieło dziennikarskie wymaga co
najmniej tyle samo intelektu, co dzieło najmniej tyle samo intelektu, co dzieło uczonego. uczonego.
Często powstaje z konieczności, natychmiast, Często powstaje z konieczności, natychmiast, na rozkaz, i musi natychmiast oddziaływać, w na rozkaz, i musi natychmiast oddziaływać, w trudniejszych warunkachtrudniejszych warunkach
Prawie nigdy nie docenia się faktu, że na Prawie nigdy nie docenia się faktu, że na dziennikarzu ciąży dużo większa dziennikarzu ciąży dużo większa odpowiedzialność niż na uczonym odpowiedzialność niż na uczonym
Max Weber, Max Weber, Polityka jako zawód i powołaniePolityka jako zawód i powołanie
Popularne specjalizacjePopularne specjalizacje
KulturalnaKulturalna SportowaSportowa ReligiljnaReligiljna NaukowaNaukowa Każdy aktywność człowieka Każdy aktywność człowieka
może stać się przedmiotem może stać się przedmiotem odrębnej specjalności odrębnej specjalności dziennikarskiejdziennikarskiej
LekturaLektura
Andrzej Andrzej Ostrowski, Ostrowski, Dziennikarstwo Dziennikarstwo sportowe, sportowe, Wrocław 2003.Wrocław 2003.
Dlaczego dziennikarstwo Dlaczego dziennikarstwo sportowe?sportowe?
Sport – bardzo ważna i popularna Sport – bardzo ważna i popularna dziedzina naszej aktywności i dziedzina naszej aktywności i poznaniapoznania
Częsty przedmiot naszych Częsty przedmiot naszych zainteresowańzainteresowań
Odrębna i wszechobecna Odrębna i wszechobecna specjalizacja dziennikarskaspecjalizacja dziennikarska
Regionalne dziennikarstwo sportowe Regionalne dziennikarstwo sportowe – pomysł na rozpoczęcie praktyki – pomysł na rozpoczęcie praktyki zawodowejzawodowej
Dziennikarstwo sportowe – Dziennikarstwo sportowe – konieczna dalsza specjalizacjakonieczna dalsza specjalizacja
Specjalizowanie się w Specjalizowanie się w określonych dyscyplinach określonych dyscyplinach sportowychsportowych
Zawężenie terytorialne – Zawężenie terytorialne – regionalne dziennikarstwo regionalne dziennikarstwo sportowesportowe
Pokrewna tematyka: sport i Pokrewna tematyka: sport i zdrowiezdrowie
ZagadnieniaZagadnienia
Zarys historii sportuZarys historii sportu Filozoficzne podstawy sportuFilozoficzne podstawy sportu Zarys historii prasy sportowejZarys historii prasy sportowej Specyfika dziennikarstwa Specyfika dziennikarstwa
sportowegosportowego Formy i gatunki dziennikarstwa Formy i gatunki dziennikarstwa
sportowegosportowego Język dziennikarstwa Język dziennikarstwa
sportowegosportowego
Definicja sportuDefinicja sportu
Podnoszenie sprawności fizycznej i jej Podnoszenie sprawności fizycznej i jej manifestacjamanifestacja
Działalność uprawiana systematycznie Działalność uprawiana systematycznie według pewnych regułwedług pewnych reguł
Element współzawodnictwaElement współzawodnictwa Dążenie do osiągania jak najlepszych Dążenie do osiągania jak najlepszych
wynikówwyników Pojecie wieloznaczne. Wielość definicjiPojecie wieloznaczne. Wielość definicji Nie tylko rozwój fizyczny. Nie tylko rozwój fizyczny.
Kształtowanie cech osobowych – Kształtowanie cech osobowych – zalecany dla młodzieżyzalecany dla młodzieży
Zarys historii sportuZarys historii sportu
Prehistoria – łowiectwo, wędkarstwo, łucznictwo, Prehistoria – łowiectwo, wędkarstwo, łucznictwo, walka wręcz, biegi, rzuty oszczepemwalka wręcz, biegi, rzuty oszczepem
Starożytna Grecja i Rzym. Spartanie – wzgl. Starożytna Grecja i Rzym. Spartanie – wzgl. natury militarnej; poezja sportowanatury militarnej; poezja sportowa
Igrzyska w Olimpii (VIII w. p. n. e.). Zasada „pokoju Igrzyska w Olimpii (VIII w. p. n. e.). Zasada „pokoju bożego”bożego”
Starożytny Rzym – sprawność żołnierska, jazda Starożytny Rzym – sprawność żołnierska, jazda konna, pływanie, szermierka, wyścigi rydwanów; konna, pływanie, szermierka, wyścigi rydwanów; gladiatorzygladiatorzy
Średniowiecze – rycerze, bractwa kurkowe; Średniowiecze – rycerze, bractwa kurkowe; strzelectwo; brak odpowiednich warunków dla strzelectwo; brak odpowiednich warunków dla rozwoju sportu – życie duchowe ważniejsze od rozwoju sportu – życie duchowe ważniejsze od fizycznościfizyczności
Nowożytna historia sportuNowożytna historia sportu
Rewolucja przemysłowa – sport wśród Rewolucja przemysłowa – sport wśród mieszczaństwamieszczaństwa
Kluby sportowe XIX w.: ekskluzywne dla Kluby sportowe XIX w.: ekskluzywne dla bogatych (myśliwskie, jockey-kluby, yacht-bogatych (myśliwskie, jockey-kluby, yacht-kluby); dla biednych – wioślarstwo, kluby); dla biednych – wioślarstwo, lekkoatletyka, piłka nożnalekkoatletyka, piłka nożna
Poł. XIX w. – przepisy sportowe, reguły Poł. XIX w. – przepisy sportowe, reguły zawodów, kluby i związki sportowezawodów, kluby i związki sportowe
1896 Pierre de Coubertain – idea igrzysk 1896 Pierre de Coubertain – idea igrzysk nowożytnychnowożytnych
Od końca XIX w. rozróżnienie: Od końca XIX w. rozróżnienie: Sport kwalifikowany: (a) zawodowy i (b) Sport kwalifikowany: (a) zawodowy i (b)
amatorski – zawody sportowe, dla wynikówamatorski – zawody sportowe, dla wyników Sport rekreacyjny – dla zdrowiaSport rekreacyjny – dla zdrowia
Filozoficzne podstawy sportuFilozoficzne podstawy sportu
Metafizyka i etyka sportuMetafizyka i etyka sportu Sport jest działaniem celowym. Sport jest działaniem celowym.
Doskonalenie ciała i duszy Doskonalenie ciała i duszy (integralna wizja człowieka)(integralna wizja człowieka)
Aspekty moralneAspekty moralne problem sportu wyczynowego, czy problem sportu wyczynowego, czy
służy zdrowiu i życiu?służy zdrowiu i życiu? problem nieuczciwej rywalizacjiproblem nieuczciwej rywalizacji
Teologia sportu. Nauczanie Teologia sportu. Nauczanie KościołaKościoła
1 Kor 9, 24 – 27 św. Paweł; metafora 1 Kor 9, 24 – 27 św. Paweł; metafora lekkoatletyczna – bieg po nagrodę; my lekkoatletyczna – bieg po nagrodę; my biegniemy po nieprzemijające życie wiecznebiegniemy po nieprzemijające życie wieczne
Św. Jan Kalasancjusz (1557 – 1648), zał. Św. Jan Kalasancjusz (1557 – 1648), zał. Pijarów, ruch parafiadowyPijarów, ruch parafiadowy
Pius XII: troska o duszę, ale i o ciałoPius XII: troska o duszę, ale i o ciało Sobór Wat. II: krócej pracujemy, po pracy Sobór Wat. II: krócej pracujemy, po pracy
potrzebujemy rozrywki; czas wolny ma służyć potrzebujemy rozrywki; czas wolny ma służyć odprężeniu duchowemu i fizycznemu: turystyka, odprężeniu duchowemu i fizycznemu: turystyka, sport (sport (Gaudium et spes, nr 61); Gaudium et spes, nr 61); Kościół ceni i Kościół ceni i zaleca ćwiczenie fizyczne (zaleca ćwiczenie fizyczne (O wychowaniu O wychowaniu chrześcijańskim, chrześcijańskim, nr 3)nr 3)
Przemówienia Jana Pawła II do ludzi sportu Przemówienia Jana Pawła II do ludzi sportu (Jubileusz Sportowców, X 2000 r.)(Jubileusz Sportowców, X 2000 r.)
Początki prasy sportowej w Początki prasy sportowej w PolscePolsce
XVII i XVIII w. – temat uznawany za XVII i XVIII w. – temat uznawany za niepoważny; nieobecny w prasieniepoważny; nieobecny w prasie
Pierwsze artykuły w polskiej prasie o Pierwsze artykuły w polskiej prasie o sporciesporcie Jędrzej Śniadecki, O fizycznym Jędrzej Śniadecki, O fizycznym
wychowaniu dzieci (1805 r., „Dziennik wychowaniu dzieci (1805 r., „Dziennik Wileński”)Wileński”)
Art. o jeździe na łyżwach – uznawany za Art. o jeździe na łyżwach – uznawany za pierwszy: 1838 r., „Gazeta Krakowska”pierwszy: 1838 r., „Gazeta Krakowska”
„„Przewodnik gimnastyczny”, od 1881 Przewodnik gimnastyczny”, od 1881 r. Tow. Gimnastyczne Lwowskie. r. Tow. Gimnastyczne Lwowskie. Początek prasy sportowejPoczątek prasy sportowej
Prasa sportowa w PolscePrasa sportowa w Polsce
1888 r. Warszawa – nr 1 „Sport” – nie mylić ze 1888 r. Warszawa – nr 1 „Sport” – nie mylić ze „Sportem” katowickim, publicystyka sportowa„Sportem” katowickim, publicystyka sportowa
Pierwszy dział sportowy: dziennik „Słowo Pierwszy dział sportowy: dziennik „Słowo Polskie” (Lwów, Kazimierz Hemerling, Zygmunt Polskie” (Lwów, Kazimierz Hemerling, Zygmunt Kłośnik)Kłośnik)
Do 1918 r. – ok. 40 tytułów sportowych. Do 1918 r. – ok. 40 tytułów sportowych. Związek Dziennikarzy i Publicystów Sportowych Związek Dziennikarzy i Publicystów Sportowych RPRP
1921 r. – „Przegląd sportowy” Kraków; ukazuje 1921 r. – „Przegląd sportowy” Kraków; ukazuje się do dziś; reaktywowany po II wojnie; od się do dziś; reaktywowany po II wojnie; od listopada 2007 należy do Axel Springer Polskalistopada 2007 należy do Axel Springer Polska
1945 r. – katowicki „Sport”1945 r. – katowicki „Sport” Lata 90-te rozwój dodatków sportowych w Lata 90-te rozwój dodatków sportowych w
dziennikachdziennikach Specjalistyczna prasa sportowa „Magazyn Specjalistyczna prasa sportowa „Magazyn
siatkówki”, „Piłka Nożna”siatkówki”, „Piłka Nożna”
Sport w radiu (przed II wojną)Sport w radiu (przed II wojną) 1921 r. pierwsza radiowa transmisja sportowa: 1921 r. pierwsza radiowa transmisja sportowa:
boks – mistrzostwa świata Dempsey (USA) – boks – mistrzostwa świata Dempsey (USA) – Carpentier (Francja); transmisje radiowe od Carpentier (Francja); transmisje radiowe od 1920 r.1920 r.
1925 – 1926 r. – Niemcy, transmisja z regat 1925 – 1926 r. – Niemcy, transmisja z regat wioślarskich; potem Puchar Europy w piłce wioślarskich; potem Puchar Europy w piłce nożnejnożnej
1927 r. – Anglia; emisja stałych programów 1927 r. – Anglia; emisja stałych programów sportowych – BBCsportowych – BBC
1927 r. – Polska; (PR od 1925 r.); audycje 1927 r. – Polska; (PR od 1925 r.); audycje dziennikarzy tygodnika „Stadjon” 2-3 razy w dziennikarzy tygodnika „Stadjon” 2-3 razy w tygodniu; pierwsza transmisja – mistrzostwa tygodniu; pierwsza transmisja – mistrzostwa polski, narciarstwo; polski, narciarstwo; pierwszy polski pierwszy polski sprawozdawca: Ada Arztównasprawozdawca: Ada Arztówna
Lata 30-te; gwiazdy sprawozdawstwa Lata 30-te; gwiazdy sprawozdawstwa radiowego: radiowego: Wojciech TrojanowskiWojciech Trojanowski: „Szkoda, że : „Szkoda, że Państwo tego, nie widzą” (o Kusocińskim). Państwo tego, nie widzą” (o Kusocińskim). „Jezus, Maria! Niemcy atakują”.„Jezus, Maria! Niemcy atakują”.
Wybitni powojenni, polscy Wybitni powojenni, polscy sprawozdawcy radiowisprawozdawcy radiowi
Bogdan Bogdan Tomaszewski – Tomaszewski – od 1955 r. w PR i od 1955 r. w PR i TVP; pierwsza TVP; pierwsza polska, radiowa, polska, radiowa, zagraniczna zagraniczna transmisja transmisja sportowasportowa
Bogdan Bogdan Tuszyński – Tuszyński – wyścigi pokojuwyścigi pokoju
Sport w telewizjiSport w telewizji
1936 r. – Olimpiada w Berlinie, transmisje w 1936 r. – Olimpiada w Berlinie, transmisje w stacji niemieckiejstacji niemieckiej
1937 r. – mecz bokserski na żywo; Anglia; 1937 r. – mecz bokserski na żywo; Anglia; 1939 r. – USA1939 r. – USA
1957 r. – Polska, transmisja meczu Skra (W-1957 r. – Polska, transmisja meczu Skra (W-wa) z Gwardią (Łódź); TVP od 1952 r.wa) z Gwardią (Łódź); TVP od 1952 r.
Lata 60-te: olimpiady Rzym (’60) i Meksyk (‘68); Lata 60-te: olimpiady Rzym (’60) i Meksyk (‘68); rozwój pol. transmisji sportowychrozwój pol. transmisji sportowych
Lata 80-te: nowi komentatorzy: Lata 80-te: nowi komentatorzy: DariuszDariusz Szpakowski, Włodzimierz Szaranowicz, Szpakowski, Włodzimierz Szaranowicz, Krzysztof MiklasKrzysztof Miklas
Lata 90-te; sport w telewizjach komercyjnych; Lata 90-te; sport w telewizjach komercyjnych; tematyczne kanały sportowetematyczne kanały sportowe
Skoki Małysza – nawet 10 mln oglądalnościSkoki Małysza – nawet 10 mln oglądalności
Sprawozdanie i komentarz Sprawozdanie i komentarz sportowysportowy
Radio – zdaje sprawę, Radio – zdaje sprawę, opisujemy grę; dlatego mówimy opisujemy grę; dlatego mówimy o o sprawozdawcy sportowymsprawozdawcy sportowym
Telewizja – komentowanie; nie Telewizja – komentowanie; nie trzeba opisywać, co się dzieje, trzeba opisywać, co się dzieje, bo to widać bo to widać komentator komentator sportowysportowy
Specyfika dziennikarstwa Specyfika dziennikarstwa sportowegosportowego
Najlepiej jeśli mamy:Najlepiej jeśli mamy: Znajomość kilkudziesięciu dyscyplin Znajomość kilkudziesięciu dyscyplin
sportowych. Przyswojenie zasad gry i sportowych. Przyswojenie zasad gry i poznanie dyscyplin. Ogólnie o wszystkimpoznanie dyscyplin. Ogólnie o wszystkim
Styczność ze sportem od dziecka; bycie Styczność ze sportem od dziecka; bycie kibicem albo czynnym sportowcem jakiś kibicem albo czynnym sportowcem jakiś czasczas
Konieczne zawężenie: dziennikarz Konieczne zawężenie: dziennikarz sportowy od wszystkiego to przeszłość sportowy od wszystkiego to przeszłość – wybrana dyscyplina perfekcyjnie– wybrana dyscyplina perfekcyjnie
Brak odrębnej specyfiki gatunkowej. Brak odrębnej specyfiki gatunkowej. Specyfika: telewizyjny komentarz Specyfika: telewizyjny komentarz sportowy sportowy
Formy i gatunki dziennikarstwa Formy i gatunki dziennikarstwa sportowegosportowego
Gatunki dziennikarskie tak jak wszędzie. Gatunki dziennikarskie tak jak wszędzie. Tematyka sportowa – modyfikacjeTematyka sportowa – modyfikacje
Informacja sportowa; relacje, obiektywne Informacja sportowa; relacje, obiektywne fakty, wyniki – tabele; komentarz fakty, wyniki – tabele; komentarz sportowy – tu bardziej: omawianie sportowy – tu bardziej: omawianie przebiegu gry sportowej, niż własne przebiegu gry sportowej, niż własne zdaniezdanie
Publicystyka sportowa; wywiad, Publicystyka sportowa; wywiad, reportaż, felietonreportaż, felieton
Śledcze dziennikarstwo sportowe – afery Śledcze dziennikarstwo sportowe – afery PZPN, doppingPZPN, dopping
Reportaż obyczajowo-sportowy: Reportaż obyczajowo-sportowy: pseudokibicepseudokibice
Językowe błędy dziennikarzy Językowe błędy dziennikarzy sportowychsportowych
Niepotrzebny faul – z reguły faule są Niepotrzebny faul – z reguły faule są niepotrzebneniepotrzebne
Uderzył na bramkę – strzeliłUderzył na bramkę – strzelił Stał na bramce – stał w bramceStał na bramce – stał w bramce Wycofał się do tyłuWycofał się do tyłu W wypadku porażki – w przypadku W wypadku porażki – w przypadku
porażkiporażki Niecelne trafienie – trafienie może Niecelne trafienie – trafienie może
być tylko celnebyć tylko celne
Zbyt często używane zwrotyZbyt często używane zwroty
Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę Emocje sięgnęły zenituEmocje sięgnęły zenitu Zachował czyste kontoZachował czyste konto Beniaminek ligii – biblijne, Beniaminek ligii – biblijne,
najmłodsze dziecko Jakuba; najmłodsze dziecko Jakuba; słaby gracz ligii, który słaby gracz ligii, który awansowaławansował
Terminy wymagające wyjaśnieniaTerminy wymagające wyjaśnienia
Wazaari, yuko - dżudoWazaari, yuko - dżudo Backhand, forhand – tenisBackhand, forhand – tenis Wózek – zapasyWózek – zapasy Przywilej korzyści, derbyPrzywilej korzyści, derby Rittberger, salhoff – łyż. Rittberger, salhoff – łyż.
figurowefigurowe Szczypiorniści – piłka ręcznaSzczypiorniści – piłka ręczna Atak po skosie - siatkówkaAtak po skosie - siatkówka
Figury stylistyczne w Figury stylistyczne w dziennikarstwie sportowymdziennikarstwie sportowym
W nadmiarze i używane zbyt często W nadmiarze i używane zbyt często szkodzą relacji sportowejszkodzą relacji sportowej
Metafory – gorączka przedmeczowa, Metafory – gorączka przedmeczowa, niepokryty zawodnik, gra skrzydłaminiepokryty zawodnik, gra skrzydłami
Personifikacja – Orły GórskiegoPersonifikacja – Orły Górskiego Porównania – walczył jak lewPorównania – walczył jak lew Animizacja – opinia publiczna Animizacja – opinia publiczna
domaga siędomaga się Metonimia – grad bramek, lawina Metonimia – grad bramek, lawina
ciosów (zastąpienie nazwy właściwej ciosów (zastąpienie nazwy właściwej inną)inną)
Jak zostać sprawozdawcą, Jak zostać sprawozdawcą, komentatorem sportowym?komentatorem sportowym? Duże zainteresowania sportowe. Duże zainteresowania sportowe.
Dziennikarska dociekliwość, wiedza i Dziennikarska dociekliwość, wiedza i nowość ujęcianowość ujęcia
Umiejętności aktorskie. Dykcja, prezencjaUmiejętności aktorskie. Dykcja, prezencja Konkursy redakcji sportowej TVP – tak do Konkursy redakcji sportowej TVP – tak do
branży trafił Przemysław Babiarz (lata 90-branży trafił Przemysław Babiarz (lata 90-te)te)
Dużo łatwiej radiowe serwisy sportowe, Dużo łatwiej radiowe serwisy sportowe, złożenie propozycji współpracy. Od prasy złożenie propozycji współpracy. Od prasy do mediów elektronicznych do mediów elektronicznych (Tomaszewski, najpierw „Express (Tomaszewski, najpierw „Express Wieczorny”, Szpakowski – „Sztandar Wieczorny”, Szpakowski – „Sztandar Młodych”)Młodych”)
Studia dziennikarsko-sportowe. To Studia dziennikarsko-sportowe. To niewiele zmienia naszą sytuację niewiele zmienia naszą sytuację zawodowązawodową
Humor komentatorów sportowychHumor komentatorów sportowych Żewłakow!! Ach! Bałem się o tą główkę ale na Żewłakow!! Ach! Bałem się o tą główkę ale na
szczęście piłka wyleciała za linię boczną i będzie szczęście piłka wyleciała za linię boczną i będzie rzut rożny - Szpakowski, mecz z Belgią (16 XI rzut rożny - Szpakowski, mecz z Belgią (16 XI 2007)2007)
Do końca połowy jeszcze tylko 45 minut – Do końca połowy jeszcze tylko 45 minut – Szpakowski Szpakowski
Zawody Strong Man. Odbywa się konkurencja Zawody Strong Man. Odbywa się konkurencja ciągnięcia ciężarówki, na dystansie 20 metrów. ciągnięcia ciężarówki, na dystansie 20 metrów. Zawodnik przeszedł ok. 5 metrów i tu komentator Zawodnik przeszedł ok. 5 metrów i tu komentator mówi: mówi: - Już widać metę! - Już widać metę!
Niezbyt udany występ Bjoerdalena można Niezbyt udany występ Bjoerdalena można powiedzieć że były to takie jego pierwsze śliwki za powiedzieć że były to takie jego pierwsze śliwki za płoty, albo jak kto woli koty robaczywki. – Tomasz płoty, albo jak kto woli koty robaczywki. – Tomasz Jaroński, Eurosport, biatlon Jaroński, Eurosport, biatlon
Sportowe autentyki:Sportowe autentyki: http://autentyki.pl/mundialowe/http://autentyki.pl/mundialowe/