Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym Projekt „OŚRODEK WSPIERANIA EKONOMII SPOŁECZNEJ” współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej. Realizator Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich „OPUS” Adres: 91-415 Łódź, pl. Wolności 2 e-mail: [email protected]tel. 042 632 22 18 Instytucja pośrednicząca II stopnia
39
Embed
Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym
Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i fundacji w aspekcie księgowym. Projekt „OŚRODEK WSPIERANIA EKONOMII SPOŁECZNEJ” współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej. Podstawa prawna. - PowerPoint PPT Presentation
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Działalność gospodarcza i odpłatna stowarzyszeń i
fundacji w aspekcie księgowym
Projekt „OŚRODEK WSPIERANIA EKONOMII SPOŁECZNEJ” współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej.
RealizatorCentrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich „OPUS”
Art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy jest zarobkowa – działalność , która ma przynieść w zamierzeniu zysk
(choć czasem zdarza się strata), bez znaczenia jest sposób przeznaczenia uzyskanego w ten sposób majątku.
działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych,
a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i – działalność prowadzona w sposób
profesjonalny, zapewniający bezpieczeństwo i pewność obrotu ciągły – działalnością gospodarczą jest działalność mająca stały
charakter, powtarzalny .2
Podstawa prawnaprawo o stowarzyszeniach
Art. 34 Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą,
według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. –chodzi przepisy regulujące funkcjonowanie przedsiębiorców
Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia – chodzi tu o dochód (przychód minus koszt) uzyskany przez stowarzyszenie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej
służy realizacji celów statutowych i
nie może być przeznaczony do podziału między jego członków. – dochód nie może być dzielony, musi być przeznaczony albo na działalność statutową albo na rozwój działalności gospodarczej.
3
Podstawa prawnaustawa o fundacjach
Art. 5 ust. 5 Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą
w rozmiarach służących realizacji jej celów.- działalność gospodarcza nie może stanowić celu działania fundacji, bądź być formą jego realizacji, lecz należy traktować ją wyłącznie jako źródło dochodu, ma mieć charakter pomocniczy.
Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą Wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż tysiąc
złotych.
4
KROKI DO PODJĘCIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Krok pierwszy - określenie decydentów
Krok drugi – wybór przedmiotu działalności gospodarczej
Krok trzeci – określenie formy wykonywania działalności gospodarczej
Krok czwarty - przygotowanie biznesplanu
5
KROKI DO PODJĘCIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Krok piąty - decyzja o podjęciu działalności gospodarczej
Krok szósty – zgłoszenie zmiany nr REGON
Krok siódmy – rejestracja sądowa
Krok ósmy – zgłoszenie do urzędu skarbowego
6
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Żadna organizacja III sektora nie jest
podmiotowo zwolniona z obowiązków
podatkowych wobec państwa. Zwolnione są
jedynie poszczególne sfery działań społecznych
prowadzonych przez organizacje oraz szczególne
dla niech zdarzenia; są więc swego rodzaju
wyjątkiem.
7
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Nawet jeżeli wszystkie dochody organizacji są zwolnione z podatku dochodowego osób prawnych na podstawie art 17 ustawy, to jednak organizacja ma nadal obowiązek stosowania się do obowiązujących zasad sprawozdawczości dotyczącej tego podatku.Sprawozdawczość taka musi być przekazana do właściwego, ze względu na siedzibę organizacji, urzędu skarbowego
8
Ważne więc, by z prowadzonej przez organizację
dokumentacji księgowej jasno wynikało,
iż organizacja prowadzi działalność zgodnie z
zapisami odpowiednich przepisów - by móc
wykazać, iż dane zwolnienie czy zaniechanie
płacenia podatku przysługiwało organizacji.
9
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Ze zwolnienia z podatku dochodowego może korzystać organizacja, której działalność określona w statucie i przez nią prowadzona mieści się w ramach określonych w ustawie.Ustawa o podatku dochodowym osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. z.p.z.w art. 17 ust. 1, określa podstawowe zwolnienia z podatku dochodowego dotyczące organizacji pozarządowych.
10
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Podobnie jest w przypadku innych obowiązków podatkowych: organizacje pozarządowe nie są automatycznie zwolnione z podatku VAT. Zwolnienie z VAT określone jest w art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku od towarów i usług (z 11.03.2004 r.).
11
Z punktu widzenia stowarzyszeń i fundacji ważny jest zapis, iż zwolnione z VAT są: (oznaczone symbolem PKWiU-91) "usługi świadczone przez organizacje członkowskie, gdzie indziej niesklasyfikowane (wyłącznie statutowe)". Jest to zwolnienie niezależne od wysokości przychodów związanych z tymi usługami.
12
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Jeśli jednak organizacja prowadzi działalność, która nie mieści się w katalogu usług zwolnionych z VAT (np. prowadzi działalność wydawniczą, organizuje koncerty), to może skorzystać ze zwolnienia tylko wtedy, jeśli łączna kwota przychodów związanych z prowadzoną przez siebie działalnością nie przekroczyła w roku poprzednim lub bieżącym 50 000 zł - (art. 113 ust.1 ustawy o VAT).
13
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Działalność gospodarcza a odpłatna działalność pożytku publicznego.W przypadku organizacji pozarządowych nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie pojęcia odpłatnej działalności pożytku publicznego. W świetle obecnych przepisów w Polsce odpłatna działalność statutowa podlega opodatkowaniu VAT, również w przypadku, gdy nie stanowi działalności gospodarczej).
14
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Rachunkowość organizacji nie prowadzącej działalności
gospodarczej prowadzona jest na podstawie zapisów :
ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (Dz.U. z
2002 r.Nr 76, poz. 694 z późn. zm.)
oraz Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek
niebędących spółkami handlowymi nieprowadzących
działalności gospodarczej (Dz.U. z 2001 r. Nr. 137,poz. 1539)
15
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Obowiązek prowadzenia rachunkowości według
przytoczonych powyżej przepisów dotyczy osób
prawnych (fundacje i stowarzyszenia), ale
także jednostek które nie podlegały rejestracji
w KRS, np. stowarzyszeń zwykłych czy
uczniowskich klubów sportowych.
16
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Każda organizacja bez względu na rodzaj prowadzonej działalności jest zobowiązana do sporządzania sprawozdania finansowego (bilans, rachunek wyników oraz informacja dodatkowa), a także sprawozdań i zgodnie z obowiązującymi przepisami deklaracje do odpowiednich urzędów.
Co najmniej raz do roku ustalić należy również wynik na działalności.
17
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Jeśli organizacja nie prowadzi działalności
gospodarczej może zastosować pewne
uproszczenia w prowadzeniu
rachunkowości wynikają one z uproszczonego
wzoru sprawozdania finansowego oraz z
możliwości odstąpienia od zasady ostrożnej
wyceny.
18
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Rozpoczęcie przez organizację działalności
gospodarczej powoduje m.in. konieczność
sporządzania bardziej rozbudowanego
sprawozdania finansowego według wzoru
określonego w ustawie o rachunkowości.
19
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Rachunkowość organizacji prowadzącej działalności
gospodarczej prowadzona jest na podstawie zapisów :
ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (Dz.U.
z 2002 r.Nr 76, poz. 694 z późn. zm.)
nie stosuje się w tym przypadku zapisów
Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek
niebędących spółkami handlowymi nieprowadzących
działalności gospodarczej (Dz.U. z 2001 r. Nr. 137,poz. 1539)
20
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Zasadniczą zmianą będzie uzupełnienie kont
syntetycznych i analitycznych o konta
dotyczące działalności gospodarczej oraz
konieczność stosowania zasad ostrożnej wyceny
oraz tworzenia rezerw
21
Zagadnienia księgowe a typy działalności prowadzonej przez NGO
Rachunek czy faktura Organizacja potwierdzając sprzedaż towaru
lub usługi zobowiązana jest do wystawienia rachunku.
Gdy jednak organizacja jest zarejestrowana jako aktywny płatnik VAT (jest tzw. „vatowcem”) wtedy rachunek musi być zastąpiony fakturą.
22
Zakończenie wykonywania działalności gospodarczej
Organizacja pozarządowa może podjąć decyzję o zakończeniu
wykonywania działalności gospodarczej z różnych przyczyn.
Dwie najczęściej spotykane przyczyny to:
po pierwsze działalność gospodarcza mogła okazać się nie opłacalna.
po drugie w wyniku jej prowadzenia powstały zobowiązania, a
przedsiębiorca zaprzestał ich spłacania.
Zaistniałe sytuacje rodzą ustawowe obowiązki związane z
zakończeniem tej działalności.
23
Ważne
Ani stowarzyszenie, ani fundacja nie są powoływane w celu prowadzenia działalności gospodarczej.
Podstawowym celem tych podmiotów jest zawsze prowadzenie działalności statutowej.
Działalność gospodarcza może mieć tylko i wyłącznie charakter pomocniczy, służący pozyskiwaniu środków ma działalność statutową.
24
Ważne
Prowadzenie działalności gospodarczej nie
jest przeszkodą do uzyskania statusu organizacji
pożytku publicznego pod warunkiem, że
działalność ta jest prowadzona w rozmiarach
służących realizacji celów statutowych
25
Organizacja jako przedsiębiorca
Organizacje pozarządowe mogą prowadzić każdy rodzaj
działalności, o ile nie wyłączają tego inne przepisy
(ograniczenia możemy spotkać w prawie bankowym czy
prawie ubezpieczeń).
Trzeba też pamiętać, że niektóre rodzaje działalności
pociągają za sobą konieczność uzyskania koncesji lub
zezwolenia.
26
Organizacja jako przedsiębiorca
Chcąc prowadzić działalność gospodarczą musimy w pierwszej
kolejności zapisać to w statucie.
Zapisy takie muszą pojawić się przynajmniej w 2 miejscach:
w osobnym rozdziale/paragrafie poświęconym działalności
gospodarczej w rozdziale o majątku organizacji
27
Pamiętaj !
Zyski, dochody z działalności gospodarczej muszą być
przeznaczone na działalność statutową organizacji.
Organizacja może prowadzić działalność gospodarczą w tym
samym zakresie w jakim prowadzi działalność statutową.
Nie może natomiast pokrywać się zakres działalności
gospodarczej i odpłatnej statutowej.
28
Pamiętaj !
W związku z działalnością gospodarczą nie można korzystać z pracy wolontariuszy.
Organizacja posiada obowiązek składania rocznych sprawozdań do KRS.
29
Warto wiedzieć i stosować
Dochód z działalności gospodarczej powinien służyć
realizacji strategii działania organizacji, a nie zmieniać
charakter jej działalności.
Działalność gospodarcza nie jest prowadzona po to, aby
całkowicie uniezależnić się od grantodawców, ale aby
zwiększyć ilość źródeł finansowania w celu stabilizacji
finansowej..
Źródło: ESWIP
30
Warto wiedzieć i stosować
Dochód z działalności gospodarczej powinien
pokrywać przede wszystkim koszty
administracyjne oraz płynność finansową, a
środki na działania programowe należy w
dalszym ciągu pozyskiwać od grantodawców.
Źródło: ESWIP
31
Warto wiedzieć i stosować
Należy promować w środowisku fakt, że
zysk z działalności gospodarczej jest
przeznaczany na rozwój społeczny, a nie do
kieszeni członków stowarzyszenia.
Źródło: ESWIP
32
Warto wiedzieć i stosować
Władze publiczne powinny pomagać organizacjom w ich
działalności skierowanej na zysk, ponieważ mogą
zmniejszyć przez to dotacje ze środków publicznych.
Władze publiczne powinny tworzyć przyjazne i
przejrzyste prawo podatkowe dla działalności
gospodarczej, ale też zapobiegające ewentualnym
nadużyciom.Źródło: ESWIP
33
Dlaczego warto zarabiać?
Organizacje nie mają bezpośredniego, finansowego zysku z tytułu realizacji projektów. Rodzajem zysku może być zakupiony sprzęt, czas pracy pracowników powięcony na pisanie kolejnego projektu, promocja.
Organizacja może nawet „stracić” na realizacji projektu: np. wymóg wkładu własnego, niepokryte z grantu niektóre koszty.
34
Jestem za...
aby grantodawcy nie ograniczali rozwoju
aby nie tylko rozdzielać istniejące fundusze
grantodawców, lecz tworzyć nowe źródła
finansowania
35
Jestem za...
aby NGO były bardziej autonomiczne
aby mogły bez skrępowania realizować swoje
działania na rzecz rozwoju społecznego
36
Problemy
Brak kapitału
Przyzwyczajenie do dotacji
Nieumiejętność prowadzenia działalności gospodarczej Niechęć przed innowacjami
Postawa roszczeniowa – należy się
Źródło: ESWIP
37
Problemy
Nastawienie na grantodawcę, nie na klienta
Opory natury etycznej - lęk przed zatarciem różnic wobec biznesu
Łatwość pozyskania grantu wobec wysiłku związego z wypracowaniem zysku - „łatwe pieniądze” z dotacji
Źródło: ESWIP
38
Typy działalności gospodarczej
Jan Herbst, Kondycja ekonomii społecznej w Polsce 200639