Duurzaam winkelen en labels
Duurzaam winkelen en labels
Even voorstellenNetwerk Bewust Verbruiken
- 40 lidorganisaties
Netwerk Bewust Verbruiken wil informeren & activeren rond mens- en milieuvriendelijke consumptie
- Consuminderen (delen, hergebruik, herstel, ruilen)
- Consumanderen (voeding, afval, wonen, energie,..).
- Projecten en campagnes
www.bewustverbruiken.be
WAT is Duurzaam winkelen?
• consumeren zonder dat het milieu daar ernstige schade van ondervindt
• zonder dat mensen er onder lijden
• sociaal verantwoorde omstandigheden
• een eerlijke prijs
• Over het hele traject van een product (van wieg tot graf)
Stellingen
Keuzes vooraf: bezint eer je begint
INDIRECTE milieu-impactBelangrijkste milieu-impact van voeding komt uit productie- en
transformatiefase
DIRECTE milieu-impact Is voornamelijk te wijten aan energie (transport boodschappen, koeling,
invriezen, vaatwas, afvalverwerking)
Keuzes vooraf: waar, hoe en wat
WAAR● Zelf produceren:moestuin, samentuinen● Groepsaankoop, voedselteams, csa,
groentenabonnement● Keuze verkooppunt: markt, buurtwinkel,
biosupermarkt, discountsupermarkt
Keuzes vooraf: waar, hoe en wat
HOE● vers/diepvries● wegwerpglas/blik/tetra● wegwerp/statiegeld● verpakking● auto/fiets/te voet● Verbruik: energie, afval en water
Keuzes vooraf: waar, hoe en wat
WAT ● Voedselkilometers ● Lokaal● Seizoensgroenten en fruit
www.groentekalender.be/● Vlees● Kraantjeswater
Maar combinatie van veel factoren
Blik tomatensoep met balletjes: 32 000 kilometers
Elstar of Granny Smith?
Rietsuiker of Bietsuiker ?→ fairtrade rietsuiker uit Paraguay die per boot komt heeft een lagere voetafdruk dan bietsuiker van bij ons (intensieve teeltwijze)
100 km20 000
km
AfvalVoedselverspilling heeft meestal veel zwaardere milieukost
dan verpakking● 25% afval = voedselresten● 10% voeding wordt onaangeroerd weggegooid
Afval: Reduce – Reuse – Recycle
– Verpakkingsafval:• 50% vh volume huishoudelijk afval • 70 kg verpakkingsafval/persoon/jaar
KRNWTR
Kraantjeswater is beter voor het milieu
Belg: 147 l flessenwater / persoon
92% plastic flessen
Kraantjeswater is beter voor de portemonnee
-> je kan tussen € 70 en € 200 per jaar besparen.
Kraantjeswater is minstens even gezond als flessenwater
Dankzij de strenge normen vormt ons leidingwater geen enkel risico voor de gezondheid
Een eerlijke prijs in het noorden én het zuiden
Welke groente is een typische lentegroente?
A. Pastinaak
B. Komkommer
C. Prei
D. Asperges
Welke groente is een typische lentegroente?
A. Pastinaak
B. Komkommer
C. Prei
D. Asperges
Ik koop boontjes in april , welke boontjes kosten het meeste energie?
A. Boontjes geïmporteerd uit Kenia per vliegtuigB. Boontjes geïmporteerd uit Spanje per bootC. Boontjes geïmporteerd uit Spanje per vrachtwagenD. Boontjes afkomstig uit verwarmde serres in België
Welke persoon produceert het meeste CO2?
Persoon A: een veganist die zich verplaatst met een terreinwagen.
Persoon B: een fervente consument van rood vlees die met de fiets rijdt.
Hoeveel procent van de totale uitstoot van broeikasgassen wordt veroorzaakt door voeding?
A. 8% B. 15% C: 30%D: 40%
In de supermarkt Wat vertelt het etiket?Hoe herken ik duurzame voeding?
Het etiket
• Productnaam• Ingrediëntenlijst • Houdbaarheidsdatum• Gebruiksaanwijzing - bewaarvoorschriften• Voedingswaarde • Herkomst v/e product voor bepaalde voedingsmiddelen• Fabrikant/importeur • Netto inhoud• Geïoniseerde producten moet de vermelding "bestraald
of met (ioniserende) straling behandeld" dragen. • Voedings- en gezondheidsclaims• Labels, logo’s, pictogrammen
1. Ingrediëntenlijst
= samenstelling van een product.
Opsomming gebeurt in dalende volgorde van gewicht
Verplichte aanwezigheid van allergene ingrediënten
Voedingsadditieven!! (E-nummers)
GGO’s (Genetisch Gemanipuleerde Organismen)
2. Houdbaarheidsdatum
• “ten minste houdbaar tot..”– Datum van minimale houdbaarheid– Lang houdbare producten– Ruime veiligheidsmarge
• “ te gebruiken tot..”– Uiterste consumptiedatum– Minder lang houdbare producten– Koel bewaren
3. Voedingswaarde
= (nog) niet verplicht, maar wel recent EU-wetsvoorstel
Wel wanneer de verpakking een claim draagt met betrekking tot de voedingswaarde (rijk aan Ca, bron van vezels, … ), dieetproducten of bij vitaminen en mineralen (ADH)
Per 100g/100ml – GDA (ADH, Guidline Daily Amount)
de hoeveelheid calorieën (uitgedrukt in kcal of in kJ), vet, zout (zout is NaCl, g zout = g Na x 2,5), vitaminen,...
4. Herkomst/oorsprong
- is verplicht voor vlees, vers fruit en groenten.
- ook verplicht indien de merknaam of andere elementen op de etiketten (zoals een tekening) de consument een verkeerd beeld zouden kunnen geven van de werkelijke herkomst van het product
5. Labels & logo’s
Voorwaarden voor een degelijk label:
• Makkelijk herkenbaar en ondubbelzinnig• Meerwaarde tov wetgeving• Lastenboek• Onafhankelijke controle
Biolabels
AB: Biologische landbouw Frankrijk
Europees biolabel: verplicht op elk Europees bioproduct
+ codenr van controleorganisatie
Biogarantielabel (België). Dit label mag ook naast het Europese label vermeld worden
EKO. Nederlandse biologisch label
Specifieke verpakking per keten, vergezeld van label!
Bio-time van Colruyt (biologische landbouw)
Bio van Delhaize (biologische landbouw)
Strikte controle van oorsprong (traceerbaarheid)*
Carrefour Bio (Biologische landbouw)
Fairtradelabels
Max Havelaar Fairtradelabel
Product voldoet aan de internationale criteria voor eerlijke handel: min. prijs + Fairtradepremie + ecologische normen
Fairtrade Ecocert
Officiële ecolabels
• EU Ecolabel
Officieel milieukeurmerk van de Europese Unie
• Nordic Swan
Scandinavisch officieel ecolabel
Andere ecolabels
Check Labelinfo.be!
Waar? www.ecoplan.be
Ecoplan
Apps
● Keurmerkenwijzer● Rank a brand● Questionmark● Etikettenwijzer● ....● http://www.bewustverbruiken.be/artikel/duurzame-
apps-digitale-wapens
VoedselvoetafdrukHoeveel ruimte neemt jouw voedselpatroon in?
www.voedselvoetafdruk.be
SAMENVATTING
Boodschappen doen• Verstandig kopen
– Maak een boodschappenlijstje
– Hoed je voor aanbiedingen
– Koop niet met honger
– Koop tweedehands
– Koop ecologisch en duurzaam
• Verspilling vermijden
– Controleer de vervaldata
• Overtollige verpakking vermijden
– Koop drank in statieflessen
– Vermijd oververpakking
– Geef de voorkeur aan navullingen
– Weiger wegwerpzakken
Laat je inspireren en leg je eigen klemtonen, een duurzame
boodschappentas stel je zelf samen!
Www.bewustverbruiken.be