Top Banner

of 98

Dung Dich Ax Bazo Da Chuc

Jan 08, 2016

Download

Documents

MimiHuynh

hoá phân tích
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • Nin kho: 2014 - 2016MT S VN TNH TON TRONG DUNG DCH AXIT-BAZ A CHC Ging vin hng dn PGS.TS. NGUYN NH LUYNHc vin thc hinNGUYN TH MINH H (Phn tch)L TH THANH H (V c )HONG TH THNG (V c ) ti*

  • MC LCA.M UB.NI DUNG I.DUNG DCH AXIT A CHC 1.Mt s vn tnh ton dung dch axit a chc 2. Bi tp vn dng II.DUNG DCH BAZ A CHC 1.Mt s vn tnh ton dung dch baz a chc 2.Bi tp vn dng III.DUNG DCH MUI AXIT 1.Mui axit. 2.Mt s vn trong tnh ton dung dch mui axit HnA- 3.Mt s tnh ton nhanh pH h dung dch mui axit HA- 4.Mt s dng bi tp dung dch mui axit C.KT LUND.TI LIU THAM KHO*

  • Ha hc phn tch l mn khoa hc v cc phng php xc nh thnh phn nh tnh v nh lng ca cht v hn hp ca chng. Mt trong cc ni dung quan trng ca ho phn tch l hiu v suy on c tnh cht ca axit-baz trong dung dch. Do , chng ti chn ti: Mt s vn tnh ton trong dung dch axit baz a chc. bi tiu lun c hon chnh v y , rt mong nhn c s gp v b sung ca thy v cc bn.

    A.M U*

  • B.NI DUNG*

  • S phn li ca cc a axit din ra theo tng nc [1]I.AXIT A CHC

    1. Mt s vn tnh ton:*

  • C th coi cc a axit nh mt hn hp gm nhiu n axit. hay* Thnh phn dung dch: *

  • C 4 trng hpTrng hp 1:Trng hp 2:Trng hp 3:Trng hp 4:*

  • Trng hp 1:Cn bng (1) quyt nh, ta c:V d 1: [2] Tnh [H+], [OH-], [SO32-] trong dung dch H2SO3 0,01 M.Cc cn bng xy raKa1 Ka2 v Ka1.C W, do c th coi cn bng (1) chim u th:*

  • C0,01[]0,01-xx xT cn bng (2):iu chng t vic tnh gn ng theo (1) l hp l.*

  • Trng hp 2:* Cch 1:Gii pt bc cao (theo phng php tip tuynNewton) * Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcV*

  • V d 2: [2] Tnh pH ca dung dch H4P2O7 (H4A) 4.10-2 M. Bit pK1 = 1,52; pK2 = 2,36; pK3 = 6,6; pK4 = 9,25.Cc cn bng xy ra:Ta thy:Nn cn bng (1), (2) l ch yu p dng cng thc (1.3) ta c *

  • *Cch 1: Gii pt bc cao Th (b) vo (a) v bin i (a), ta c:Thay cc gi tr vo ta c:*

  • * Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcT cng thc (a), ta c phng trnh khuyt bc 2 i vi h:Chp nhn:+ Bc 1: Thay [H4A]0 v [H+]0 vo (c) ta c: h1 = 0,0388. sau th h1 vo (b) c: [H4A]1 = 0,0216+ Bc 2: Thay [H4A]1 v [H+]1 vo (c), tnh c h2 = 0,0283, th h2 vo (b) c: [H4A]2 = 0,018+ Bc 3: Thay [H4A]2 v [H+]2 vo (c), tnh c h3 = 0,027, th h3 vo (b) c: [H4A]3 = 0,018*

  • Vy h = 0,027, suy ra pH = 1,57 Trng hp 3:* Cch 1:Gii pt bc cao (theo phng php tip tuynNewton) * Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcV*

  • V d 3: [3] Tnh pH trong dung dch axit tactric H2C4H4O6(H2A) 0,03M. Bit pK1 = 3,04; pK2 = 4,07.Cc cn bng xy ra:Ta thy: Nn b qua cn bng (3) T (1.3) v*

  • * Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcT (a), ta c pt bc 2 khuyt:Chp nhn [H2A]0= Ca = 0,03M;* Cch 1: Gii pt bc cao Th (b) vo (a) v bin i (a), ta c:Thay cc gi tr vo ta c:*

  • + Bc 1: Thay [H2A]0 v h0 vo (c) ta c: h1 = 10-2,28. sau th h1 vo (b) c: [H4A]1 = 2,57.10-2+ Bc 2: Thay [H4A]1 v h1 vo (c), tnh c h2 = 10-2,31, th h2 vo (b) c: [H4A]2 = 2,57.10-2Vy h = 10-2,31, suy ra pH = 2,31 *

  • Trng hp 4:* Cch 1:Gii pt bc cao (theo phng php tip tuynNewton) * Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcV*

  • V d 4: Tnh pH trong dung dch axit H3A 10-4M. Bit pK1 = 7,5; pK2 = 8; pK2 = 8,9.Cc cn bng xy ra:Ta thy: p dng cng thc (1.4) ta c *

  • * Cch 1: Gii pt bc cao Th (b) vo (a) v bin i (a), ta c:Thay cc gi tr vo ta c:Chn h0:Nghim thc h phi tha mn: 3,55.10-12 < h < 1,74.10-6Chn h0=1,75.10-6

    *

  • Vy h= 8,324.10-7. Suy ra: pH = 6,08*

  • * Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcT (a), ta c pt bc 2 khuyt:Chp nhn [H2A]0= Ca = 10-4M;+ Bc 1: Thay [H3A]0 v h0 vo (c) ta c: h1 = 1,79.10-6. sau th h1 vo (b) c: [H4A]1 = 9,83.10-5+ Bc 2: Thay [H3A]1 v h1 vo (c), tnh c h2 = 1,78.10-6, th h2 vo (b) c: [H3A]2 = 9,83.10-5Vy h = 1,78.10-6 , suy ra pH = 5,75 *

  • 2. Bi tp vn dng:Bi 1: [3] Tnh nng cc cu t trong dung dch H3PO4 0,1M trng thi cn bng. Bit H3PO4 c Ka1 = 10-2,15 Ka2 = 10-7,21 Ka3 = 10-12,3 Cc cn bng xy ra:Ta thy: Ka1 >> Ka2, Ka3 v Ka1Ca >> W*

  • Nn cn bng sau chim u th: C0,1 [ ] 0,1-x x x x2/(0,1-x) = 10-2,15 gii c x = 10-1,64 pH = 1,64.[PO43-] = CaKa1Ka2Ka3 ( [H+]3 + Ka1[H+]2 + Ka1Ka2 [H+] + Ka1Ka2Ka3)-1 Th s vo ta c : [PO43-] = 10-17,8M [HPO42-] = CaKa1Ka2[H+]. ( [H+]3 + Ka1[H+]2 + Ka1Ka2 [H+] + Ka1Ka2Ka3)-1*

  • Thay s ta c: [HPO42-] = 10-7,2 M [H2PO4-] = CaKa1 [H+]2 ( [H+]3 + Ka1[H+]2 + Ka1Ka2 [H+] + Ka1Ka2Ka3)-1Th s ta c: [H2PO4-] = 10-1,63 M [H3PO4] = 0,1 - 10-1,63 = 0,076 M Bi 2: [1]Tnh pH v cn bng trong h gm HCl 0,010M v H2S 0,10M. Gii:*

  • Do Ka1 >> Ka2 nn cn bng (2) l ch yu: C 0,10 0,010[ ] 0,10 x 0,010+ x x x
  • Bi 3: [3]a, Tnh pH ca dung dch gm H3AsO4 0,10M v CH3COOH 0,050M. b, Tnh in li ca axit axetic trong hn hp .Cc cn bng xy ra:Nn c th coi (2) l ch yu*

  • *

  • II.DUNG DCH BAZ A CHC. * Cc qu trnh xy ra trong h 1.Mt s vn tnh ton trong dung dch baz tnh tonS phn li ca cc a baz din ra theo tng nc

    *

  • * Thnh phn dung dch: B, Cb, BH+, BH22+,, BHnn+, Kb1, Kb2Kbn; H2O

    *

  • * C 4 trng hpTrng hp 1:Trng hp 2:Trng hp 3:Trng hp 4:*

  • *Trng hp 1:Cn bng (1) quyt nh, ta c:*V d 1: Tnh pH ca dung dch Na2S 0,010 M. Bit H2S c Ka1= 10-7 Ka2=10-12,92 .GiiCc qu trnh xy ra trong dung dch: Na2S 2Na+ + S2- S2- + H2O HS- + OH- Kb1 = 10-14/10-12,92= 10-1,08 (1) HS- + H2O H2S + OH- Kb2 = 10-14/10-7= 10-7 (2) H2O H+ + OH- Kw= 10-14 (3)*

  • V Kb1>>Kb2>>Kw nn trong dung dch cn bng (1) xy ra l ch yu. S2- + H2O HS- + OH- Kb1= 10-1,08 C 10-2 [ ] 10-2 x x x

    p dng LTDKL ta c:

    x= 9.10-3 = [HS-] = [OH-]

    [H+] = 1,1.10-12 pH = 11,95.

    *

  • * Trng hp 2: Cch 1:Gii pt bc cao (theo phng php tip tuynNewton) Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcV*

  • Trng hp 3:Cch 1:Gii pt bc cao (theo phng php tip tuynNewton) Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcV*

  • V d 2: Tnh pH ca dung dch Natri sucxinat (Na2X) 0,02M.Gii p dng cng thc (2.3), ta cCch 1: Gii phng trnh bc 3Thay cc gi tr Kb1, Kb2, CX2- vo ta c

    Bin i t cng thc 2.3, ta c.*

  • Gii phng trnh, ta c x=9,299.10-6Vy pH=8,97Cch 2: Gii theo phng php gn ng lin tcChp nhn Thay vo phng trnh (1), ta tnh c:*

  • Thay vo phng trnh (2)Thay vo (1), ta c x2=9,3.10-6Vy x=9,3.10-6pH=8,97*

  • Trng hp 4:Cch 1:Gii pt bc cao (theo phng php tip tuynNewton) Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcV*

  • V d 3: Tnh pH ca hn hp gm 1ml Na3Xit 4,0.10-4M v 99,00 ml H2O.

    Cn bng:t Na3Xit thnh Na3X*

  • Vp dng cng thc 2.4, ta c:(9)Cch 1: Gii phng trnh bc 4T (a) ta c *

  • Thay cc gi tr Cb, Kb1, Kb2, Kb3 vo ta c Chn x0Chn x0=3,324.10-7*

  • Vy x=3,329.10-7 pH=7,5

    *

  • Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcChp nhn Thay vo phng trnh (1), tnh x1 *

  • Thay vo (2), ta cThay vo (1), ta cVy x=3,329.10-7 pH=7,5

    *

  • 1. Tnh nng cc cu t trng thi cn bng ca dung dch Na2CO3 0,1M Bit H2CO3 c Ka1=10-6,34 , Ka2 = 10-10,23

    Cc cn bng: Na2CO3 2Na+ + CO32- CO32- + H2O HCO3- + OH- HCO3- + H2O H2CO3 + OH- H2O H+ + OH- V Kb1.Cb1 >> Kb2.Cb2 >> WCn bng (*) quyt nh CO32- + H2O HCO3- + OH- Kb1 = 10-3,77 C 0,1 [ ] 0,1 x x x

    2. Bi tp vn dng Dng 1: Dung dch cha mt a baz *

  • HCO3- + H20 H2CO3 + OH- Kb2 = KH20.Ka1-1 C 10-2,39[ ] 10-2,39 - x x 10-2,39

    iu kin x

  • 2. Tnh khi lng mui Na2S phi cho vo 1 lt nc c dung dch c pH = 11,5. Bit H2S c Ka1= 10-7; Ka2=10-12,92. Gii : Cc cn bng xy ra trong dung dch l: Na2S 2Na+ + S2- a a S2-+ H2O HS-+ OH- Kb1 = 10-14/10-12,92= 10-1,08 (1) HS-+ H2O H2S + OH- Kb2 = 10-14/10-7= 10-7 (2) H2O H+ + OH- W= 10-14 (3)V Kb1>>Kb2>>W nn trong dung dch cn bng (1) xy ra l ch yu. S2- + H2O HS-+ OH- Kb1= 10-1,08C0 a[ ] a-x x x Ta c trong x= [OH-] =10-14/ 10-11,5 = 10-2,5

    a = 3,28.10-3 = CNa2S mNa2S= 3,28.10-3 .78 = 0,256g

    *

  • Dng 2: Hn hp a baz v baz mnhTrn 10,00 ml dung dch NaOH 8,00.10-3 M vi 30,00 ml dung dch H2S 1,00.10-3M. Tnh pH ca dung dch thu c. Bit H2S c Ka1= 10-7; Ka2=10-12,92.

    Gii:y l bi ton pha trn gia a axit (H2S) vi baz mnh nn c phn ng xy ra, chng ta cn xc nh thnh phn gii hn, t m t cc cn bng xy ra trong dung dch v tnh pH.- Nng ban u ca cc cht trong dung dch: NaOH + H2S NaHS + H2O 0,75.10-3 0,75.10-3 0,75.10-3 NaOH + NaHS Na2S + H20 0,75.10-3 0,75.10-3 0,75.10-3 .

    *

  • TPGH gm: Na2S 0,75.10-3M; NaOH d 0,5.10-3 M Vy dung dch l hn hp a baz ( S2-) v baz mnh, nn ta c cc cn bng xy ra:

    C0 0,75.10-3 0,5.10-3[ ] 0,75.10-3-x x 0,5.10-3+x

    p dng LTDKL ta c: Gii PT bc 2 ta c: x = 7,4.10-4 [OH-]=1,24.10-3[H+]=8,06.10-12 pH= 11,09.*

  • 1.Tnh pH ca hn hp thu c khi trn 40,00 ml NH3 0,25M vi 60,00 ml Na2CO3 0,15M. Kb1>>Kb2, nhng ch c th b qua (3).KP vi mc khng l CO32-, NH3Dng 3: Hn hp a baz v baz yu*

  • Bc 1: Chp nhnv thay vo (4) c h1=10-11,67Tnh li:Bc 2: Thay [NH3]1=9,96.10-2M v [CO32-]1=0,086M vo (4) tnh h2=2,23.10-12 . Kt qu lp. Vy pH= 11,65 T hp ta c:(4)*

  • III. DUNG DCH MUI AXIT

    1. Mui axit [1] Mui axit l nhng mui m gc axit cn nguyn t H c kh nng phn li cho ion H+. 2.Mt s vn trong tnh ton dung dch mui axit HnA-

    Thnh phn dung dch: *

  • Cc qu trnh xy ra trong h+Nu th ta c mi trng axit.+Nu th ta c mi trng baz.*

  • Chn mc khng: Theo KP:HayTRNG HP 1:*

  • TRNG HP 2:TRNG HP 3:TRNG HP 4:*

  • Nng cc thnh phn cn bng trong h dung dch mui axit*

  • TRNG HP 1:Ta cViThay vo (1.1) tm h. T tnh(i = 1 n) Ta da vo cn bng th (i+2) vi lu : nng ban u ca ion H+ cn bng (i+2) chnh bng nng cn bng ca ion H+ cn bng (2) *

  • TRNG HP 2:Ta cGii PT bc cao (theo phng php tip tuyn Newton)Gii theo phng php gn ng lin tcCch 1Cch 2*

  • Hay*

  • V d 1 Tnh pH dung dch NaH2Xit 0,010 M. Cho Ta c: p dng cng thc (2.2) ta c *

  • Cch 1: Gii phng trnh bc 3Thay cc gi tr vo ta cGii PT c Bin i t cng thc (a) ta c phng trnh:*

  • Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcThay vo (b) ta c *

  • *

  • Ta c Vy TRNG HP 3:Ta cGii PT bc cao (theo phng php tip tuyn Newton)Cch 1*

  • Gii theo phng php gn ng lin tcCch 2Hay*

  • V d 2: Tnh pH dung dch KH3A 0,010 M. Cho p dng cng thc (2.3) ta c *

  • Cch 1: Gii phng trnh bc 3Thay cc gi tr vo ta cGii PT c Bin i t cng thc (a) ta c phng trnh:*

  • Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcThay vo (b) ta c *

  • *

  • Ta c Vy TRNG HP 4:Ta cGii PT bc cao (theo phng php tip tuyn Newton)Cch 1*

  • Gii theo phng php gn ng lin tcCch 2Hay*

  • V d 3: Tnh pH trong dung dch KH2A 5.10-3M bit :

    Ta c: *

  • p dng cng thc (2.4) ta c Cch 1: Gii phng trnh bc 3Bin i t cng thc (a) ta c phng trnh:Thay cc gi tr vo ta c*

  • Gii PT c Cch 2:Gii theo phng php gn ng lin tcThay vo (b) ta c *

  • *

  • Ta c Vy 3.Mt s tnh ton nhanh pH h dung dch mui axit HA- [2]

    T cng thc tng qut (2), p dng n = 1, ta c: Cc qu trnh xy ra: *

  • V d 1:[2] Tnh pH dung dch NaHA 0,100 M.Cho Dng 1:Gii theo phng php gn ng lin tc*

  • Bc 1: Theo phng php gn ng lin tc: Thay vo (3.1)T gi tr h1,tnh li Bc 2 :Thay vo (3.1) tnh c h2 =4,97.10-5=10-4,3M kt qu lp li.Vy pH=4,3Vy trong dng 1 ny, nuKhichp nhn*

  • Dng 2:V d 2: [2] Tnh pH trong dung dch KHA 10-2M bit Ka1 = 10-7 ,Ka2 = 10-12,6.Bc 1: Theo phng php gn ng lin tc: Chp nhnThay vo (3.2)hay Ka1-1Cm >> 1*

  • Bc 2 :Thay vo (3.2) tnh c h2 =3,543.10-10 = 10-9,45M kt qu lp li.Vy pH=9,45KhiT gi tr h1,tnh li hay Ka1-1C >> 1*

  • Dng 3:Thay vo (4)hay Ka1-1Cm >> 1 pH = (pKa1 + pKa2) / 2 = (6,34 + 10,33)/2 = 8,34. Vy trong trng hp 3 ny, nng dung dch mui axit khng nh hng n pH ca h.Khi*

  • Dng 4:hay Ka1-1Cm 1V [HA- ]l cht in li yu nn chp nhn4.2. H c dung dch mui axit

    4.1. pH ca dung dch mui axit

    4.Mt s dng bi tp dung dch mui axit

    *

  • Gi a l khi lng Na2HPO4. 12H2O phi em ha tan.H3PO4 c pKa1= 2,15; pKa2 = 7,21 ; pKa3 = 12,36.Nhn xt: pH = ( pKa1 + pKa2) / 2 = (2,15+ 7,21)/2 = 4,68.Nn thnh phn chnh ca h l: 0,05.0,1 a/358 Ta c: 0,005 = a/358 a = 1,79g. Bi 1: [3] Tnh s gam Na2HPO4. 12H2O phi ha tan trong 100mL dung dch H3PO4 0,05M sao cho pH ca dung dch thu c bng 4,68. Cho H3PO4 c: pKa1= 2,15; pKa2 = 7,21 ; pKa3 = 12,36.Gii:4.2.1.Tnh khi lng cht *

  • Bi 2: [2] Tnh s gam axit tactric H2C4H4O6 cn ly khi ha tan vo 50,00ml dung dch NaOH 1,00M th pH ca dung dch thu c l 3,71 (b qua s thay i ca th tchGii: Gi x l s gam axit cn ly Nhn xt Thnh phn chnh trong dung dch l mui axit NaHC4H4O6,xy ra theo phng trnh :H2C4H4O6 + NaOH NaHC4H4O6 + H2O*

  • Bi 3: [3] a, Tnh th tch NaOH 0,025M cn trung ha hon ton 25,mL dung dch H3AsO4 0,02M. Tnh pH ti thi im . b, Tnh th tch NaOH 0,025M trung ha 25mL dung dch H3AsO4 trn n pH1 = 6,94 v n pH2 = 9,22.4.2.1.Tnh pH, th tcha, Phn ng: H3AsO4 + 3NaOH Na3AsO4 + 3H2O trung ha hon ton 25mL H3AsO4 0,02M cn th tch NaOH l: V = 0,02.25.3/0,025 = 60mLTi thi im trung ha hon ton, thnh phn ca h: AsO43- c C = 0,02.25/(60+25) = 5,88.10-3MGii:*

  • Do Kb1 >> Kb2 >> Kb3 nn tnh theo (1): *

  • b, Ta thy: pH1 = 6,94 = pKa2 nn t cn bng: Thnh phn chnh ca h m: H2AsO4- v HAsO42- Ngha l lng NaOH cho vo trung ha ht nc 1 v nc 2 nn Phn ng trung ha: 2H3AsO4 + 3NaOH Na2HAsO4 + NaH2AsO4 + 3H2O*

  • Nu trung ha n 3.0,02.25 = 2.0,025.V1 V1 = 30mL Nn thnh phn ca h l mui axit HAsO42- Vy phn ng trung ha n ht nc 2: H3AsO4 + 2 NaOH Na2HAsO4 + 2H2O Th tch NaOH cn dng l: V2 = 0,02.25.2/0,025 = 40(mL) Bi 4: [2] Trn 100ml dung dch NaOH 0,102M vi 100ml dung dch NaHCO3 0,100M.Tnh pH v cn bng trong dung dch thu c.Gii:*

  • Phn ngTPGH: Mi trng baz nn b qua s phn li ca ncCc qu trnh:

    *

  • Bi 5: [3] Tnh s ml dung dch HCl 0,010M phi thm vo 50,00ml dung dch Na2HPO4 0,020 M pH ca dung dch thu c bng 7,00.

    Gii: Gi V ml l th tch HCl cn ly.Chn mc khng :KP:*

  • Bi 6: [2] Tnh s mL dung dch (NH4)2SO4 0,1M cn phi thm vo 100mL dung dch Na2S 0,1M pH ca h gim 0,76 n v.Gii:Khi cha thm (NH4)2SO4 , trong dung dch Na2S c cc cn bng:*

  • So snh 3 cn bng trn ta thy: cn bng (1) l ch yu: h = 10-12,76 v [H2S] = = 106,98 = 1,04.107 M.*

  • Go V l s mL dung dch (NH4)2SO4 0,1M cn thm vo 100mL dung dch Na2S 0,1M pH = 12,76 - 0,76 = 12V pH = 12 nn sau phn ng vi NH4+ cn d S2-: *

  • Cc qu trnh xy ra trong dung dch: C th b qua cn bng (4),(5) Chn mc khng: HS-, NH3 v H2O: Ta c: h = [OH-] - [H2S] + [S2-] - (10-0,2V)/(100+V) - [NH4+]*

  • V: [H2S]
  • C.KT LUN

    Thng qua bi tiu lun chng em tm hiu, la chn v trnh by mt s vn tnh ton quan trng v thng gp trong dung dch axit, baz a chc v mui axit nh tnh pH, nng cc cu t, khi lng, th tch, c th l:+ Xy dng cng thc tng qut tnh ton trong dung dch axit, baz a chc v mui axit cho tng trng hp.+ Xy dng cng thc tnh nhanh cho tng trng hp c th.+ a ra cc v d c th cho tng trng hp vi nhiu cch gii khc nhau.+ a ra v gii cc bi tp vn dng lin quan n tnh ton trong dung dch axit, baz a chc v mui axit.*

  • D.TI LIU THAM KHO[1].Nguyn Tinh Dung,(1981), Ha hc phn tch, phn I. L thuyt c s (Cn bng ion), NXBGD, H Ni.[2].Nguyn Tinh Dung o Th Phng Dip, (2007), Ha hc phn tch, Cu hi v bi tp (Cn bng ion trong dung dch), NXB HSP.[3].Nguyn nh Luyn, Ng Vn T, (2011), Ha hc phn tch, NXB H Hu.*

    **********