DÜŞME RİSKİ DEĞERLENDİRİLMESİ - Acıbadem … · Hem. Gülseren OKTAY Acıbadem Eskişehir Hastanesi GYBÜ Klinik Eğitim Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 5 Aralık 2014 DÜŞME

Hem. Gülseren OKTAYAcıbadem Eskişehir HastanesiGYBÜ Klinik Eğitim Hemşiresi

Hazırlanma Tarihi: 5 Aralık 2014

DÜŞME RİSKİ DEĞERLENDİRİLMESİ

• Düşme nedir?

• Düşme neden önemlidir?

• Düşmenin sonuçları ve maliyeti

• Hastalar neden düşüyor?

• Hastalar nasıl düşüyor?

• Düşme olaylarının önlenmesi

Sunu Planı

Hasta güvenliğini tehdit eden durumlar

Düşmeler

Yanlış taraf cerrahisi

Yanlış tedavi

Anestezi komplikasyonları

Tıbbi donanım komplikasyonları

Türk dil kurumuna göre düşme; bireyin durduğu, bulunduğu, tutunduğu yerden ayrılarak veya dayanağını, dengesini yitirerek yukarıdan aşağıya inmesidir.

Düşme Nedir?

hptt//:www.tdk.go.tr Joint Commission on Accresititation of Health Organizations Sentinel Hotline JCAHO 2007

• Düşmeler, sonuçları ve maliyeti açısından önemlidir.Düşmelerin femur ve kalça kırıklarından mortaliteye kadargiden önemli sonuçları olabilmektedir.

Femurve kalça kırıkları

Travmatikbeyin hasarı

Düşme korkusu

Hasta bağımsızlığının azalması

Mortalite

Düşmeler Neden Önemlidir?

2008-2009 yılları arasında İngiltere’de yapılan birçalışmada bir yılda meydana gelen 285.000 düşme olayının1.400’ü kırıklarla, 83’ü ölümle sonuçlanmıştır. Yine bukırıklar sonucunda hastaların hastanede yatış sürelerininuzadığı ve bakımın maliyetinin arttığı saptanmıştır.

Düşme Sonuçları ve Maliyeti

England NHS Hospital, 2008-2009

Düşmeler hastanelerde en yaygın görülen tıbbi hatalardanolup bu kurumlarda meydana gelen yaralanmaların yaklaşık%30’unun temel sebebini oluşturmaktadır.

http://www.cdc.gov.tr, 2009, Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.Koh SSL, Manias E, Hutchinson AM, Donath S, Johnston L. Nurses’ Perceived Barriers To The Implementation Of A Fall Prevention Clinical Practice Guideline in Singapore Hospitals, BMC Health Services Research 2008; 8: 105-113.Dreschnack-Gavin D,Nelson A, Fitzgerald S,Harrow J, Sanchez-Anguiano A, Ahmed S, Powwel-Cope G. Wheelchair-Related Falls,Current Evidence And Directions For İmproved Quality Care, Journal Of Nursing Care Quality 2005; 20(2): 119-127.

Özellikle 65 yaş ve üstü kişilerin hastanelerde karşılaştığıyaralanma ve ölümlerin en önemli nedeninin düşmelerolduğu ve düşmeler sonucu oluşan yaralanmaların toplammaliyetinin 27.3 milyar doları bulduğu belirtilmektedir.

Hastalar Neden Düşüyor?

http://www.dizziness-and-balance.com/disorders/menieres/menieres.htmlhttp://nih.kramesonline.com/HealthSheets/3,S,82560

Hastalar neden düşüyor?

Hastane ortamından kaynaklanan nedenler

Hastanın durumundan kaynaklanan nedenler

• Yaş

• Yürüme problemleri

• Denge problemleri

• Yardımcı cihaz kullanımı

• İnkontinans

• Ortostatik hipotansiyon

• Görme problemleri

• Çoklu ilaç kullanımı

• …

Kaygan, ıslak zemin

Yetersiz aydınlatma

Uygun olmayan yataklar

Uygun tasarımda olmayan tuvaletler

Uygunsuz giyecekler

Yatak ve tekerlekli sandalye tekerleklerinin bozuk olması

…

• Risk faktörlerine yönelik risk değerlendirmesinin yapılmaması

• Gerekli önlemlerin alınmaması

• Düşme sonrasında bildirim yapılmaması

• Bildirimler doğrultusunda gerekli analizlerin yapılmaması gibinedenlerle hastalar düşmektedirler.

Genel olarak;

http://www.chgbeds.com/education-patient-falls.php

Acıbadem Sağlık Grubu “ Hasta Düşmelerini Önleme Talimatı”

• Uyurken

• Yataktan inmek isterken

• Yatakta dönerken

• Yataktan yere eğilip bir eşyasını almaya çalışırken

• Koridorda yürürken ya da tuvalete giderken

• Ameliyat sonrası hasta yatağına alınırken

• Hasta röntgen çektirmeye giderken

• …

Hastalar nasıl düşüyor?Hastalar Nasıl Düşüyor?

• 2012 yılında hastanelerin %87.3’ü en sık görülendüşme sebebini “Hasta Kaynaklı Düşme” olarakbildirmişlerdir ve spesifik olarak, en sık düşmeolaylarının hastanın yalnız ayağa kalkmak istemesianında olduğu hastanelerin manuelbildirimlerinden bilgi edinilmiştir.

Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı (http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2014/indikatorkitabi_web.pdf), Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.

http://www.atitesting.com/ati_next_gen/skillsmodules/content/ambulation/equipment/assisting.html

• Düşme; en çok hasta odasında görülür.

Transferler sırasında (%37)

Sandalyede oturmada (%20)

Yürüme (%15)Nerede?

Hasta yatağı ve

çevresinde

Banyo ve tuvaletlerde

Ne zaman?

Hasta transferi sırasında

Yürürken

Çapacı K.İnmede düşme ve kırıklar. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2007; 53 (1): 7-10.

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı (http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2013/sks2d.pdf), Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.

Düşme Olaylarının Önlenmesi

Düşmelerin analiz edilerek nedenlerin tespit edilmeye çalışılması

Hastaların düşme riski açısından değerlendirilmesi

Kurumsal belirteçlerin oluşturulması

Çevre ve ekipman

güvenliğinin sağlanması

• Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı tarafındanhazırlanan Sağlıkta Kalite Standartları, düşmeleri önlemek içinbize üç pratik adım önermektedir. Bunlar;

• “İlk adım; hastaneye yatışı yapılan hastanızı bölüme kabulettiğiniz anda önce düşme riskini değerlendirin!”

• “İkinci adım; hastalarınız düşmeden önce önlemler alın!”

• “Üçüncü adım; eğer düşme olayı gerçekleşirse, bu gerçekleşendüşme olaylarını izleyin, göstergeyi takip edin!”

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı (http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2013/sks2d.pdf), Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.

1. Adım: Risk Değerlendir!

• Hastaneye yatışı yapılan hastaya düşme riskinin önlenmesiaçısından ilk yapılması gereken uygulama, hastanın bölümekabul edildiği anda düşme riski açısından ne kadar risktaşıdığına yönelik bir risk değerlendirmesi yapmaktır.

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı (http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2013/sks2d.pdf), Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.

1. Adım: Risk Değerlendir!

Acıbadem Sağlık Grubu “ Düşme Riski Değerlendirme ve İzlem Formu”

2. Adım: Önlem Al!

Düşmelerin önlenmesine yönelik olarak ikinci adım, hastalar düşmeden önce birtakım önlemler alınmasını kapsamaktadır.

• Yüksek riskli hastalar dört yapraklı yonca sembolü ile tanımlanmalı ve bu sembol hasta odasının girişinde bulundurulmalıdır.

• Hasta, ayağa kalkmak istediğinde yalnız kalkmaması, refakatçisi ve/veya hemşireden yardım istemesi konusunda bilgilendirilmelidir.

• Hasta odası yalın hale getirilmeli, odada gereksiz alet, malzeme ve eşyalar bulundurulmamalıdır.

• Hasta odasının yeterli aydınlatılması sağlanmalıdır.

• Hastanın yatağı en düşük seviyede, yatak korkulukları yukarda tutulmalıdır.

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı (http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2013/sks2d.pdf), Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.

http://www.care2learn.com/c2l/ad/3py/apt/free-ce-preventing-patient-falls.aspx

2. Adım: Önlem Al!

• Yatak ve tekerlekli sandalyelerin tekerlekleri kilitli tutulmalıdır.

• Çağrı cihazı hastanın ulaşabileceği yere yerleştirilmelidir. Hasta, banyonun yeri, yatağın kullanımı ve çağrı zilinin yeri konusunda bilgilendirilmelidir.

• Banyo ve tuvaletlerde tutunma barları bulundurulmalıdır.

• Yürüme alanları kuru olmalı, ıslak zemin varsa kurulanması sağlanmalıdır.

• Eğimli, ıslak ve kaygan zeminlerde uyarı levhası bulundurulmalıdır.

• …

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı (http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2013/sks2d.pdf), Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.

2. Adım: Önlem Al!

• Hasta ve hasta yakınlarına eğitim verilmelidir.

Acıbadem Sağlık Grubu “Hastanelerde Düşmelerden Korunma”Acıbadem Sağlık Grubu “Düşmelerden Korunma”

Hasta Eğitiminde Önemli Noktalar;

• Hasta eğitimi nasıl planlanır?

• Hasta eğitimi ne zaman planlanır?

• Ne anlatacağım?

• Neden anlatıyorum?

• Nasıl anlatacağım?

Hasta eğitimi nasıl planlanır?

AnammezGözlem

Yaşam bulgularıBeklentileri

Hasta eğitimi ne zaman planlanır?

• Hastanın istediği saatte,

• Ağrısı olmadığı durumlarda,

• Gergin ve stresli olmadığında,

• Sedasyon almadığı zamanlarda,

• Hastanın algısının açık olduğu zamanlarda

• …….

• …….

Ne anlatacağım?

• Hastaya ne anlatılacağı açıkça belirtilir.

Örn. Ayşe Hanım, bugün size düşmelere karşı kendinizi nasıl koruyacağınızı anlatacağım…gibi

Neden anlatıyorum?

• Konunun önemi hakkında hastaya bilgi verilir.

Örn. Düşmelere karşı alınan önlemleri bilmeniz ve uygulamanız sizin hastanedeki güvenliğinizi ve yatış sürenizde düşmemenizi sağlayacak.

Nasıl anlatacağım?

• Eğitimin hangi araç-gereç ve yöntemle anlatılacağı açıkça belirtilir.

Örn. Bu eğitimi size hem anlatarak hem de göstererek anlatıp sonrasında size bu bilgilerin yer aldığı yazılı bir kağıt vereceğim.

Hasta eğitimini uygularken;

• Hastaya söz hakkı verilir.

• Soru sorması için cesaretlendirilir.

• Açık ve net ifadeler kullanılır.

• Eğitimin süresi 30 dakikayı geçmez.

• Hastanın anlayıp anlamadığı değerlendirilir.

• Bir defada birden fazla konu anlatılmaz.

Eğitim verdim, her şey bitti mi?

• Tabiki de HAYIR!

• Hastanın uyumu gözlemlenir, gerekirse eğitim tekrarlanır.

• Hasta yakını değiştikçe eğitim tekrarlanır.

3. Adım; Göstergeyi Takip Et!

• Bir hasta düştüğünde artık “yüksek riskli” olarak değerlendirilir.

• Düşemeye neden olan durumdaki değişiklikleri belirtmek için “Düşme Riski Değerlendirmesi” tekrar değerlendirilir.

• Bakım planı revize edilir.

• Olay bildirim sistemi ile hasta düşmesi raporlanarak “Hasta Güvenliği Kurulu”na bildirilir.

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı (http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/2013/sks2d.pdf), Erişim Tarihi: 25 Ekim 2014.

• Hasta düşmeleri önlenebilir olaylardır.

• Sağlık personeli olarak hastaneye iyileşmek üzere başvuran hastalarımızı ikincil kazalardan korumak temel prensibimiz olmalı ve bu kazalardan biri olan hasta düşmelerini önleyebileceğimize yönelik inancımız tam olmalıdır.

• Hasta güvenliğinin önemli bir parçası olan düşmelerin önlenmesi için yeni stratejilerin geliştirilmeli, hastane personelinin, hastaları ve hasta yakınlarının bilgilendirilmelidir.

• Bu doğrultuda hasta düşmelerini önlemek amacıyla kurum olarak sistemli çalışmalar yürütmeli tüm çalışanların bu çalışmalara katılımı sağlanmalıdır.

• Gerçekleşen düşme olayları mutlaka bildirilmelidir.

• Hasta düşmelerinin ancak hastane genelinde yürütülecek bilinçli ve sistemli çalışmalar sonucunda önlenebileceği unutulmamalıdır.

Sonuç olarak;