Critical Thinking DS272 ACY2555 Evidence-based Practice มัทนา เกษตระทัต | 20 พฤศจิกายน 2555 Argumentation Logical fallacy Evaluating information sources Tuesday, November 20, 12
Nov 12, 2014
Critical ThinkingDS272 ACY2555
Evidence-based Practiceมัทนา เกษตระทัต | 20 พฤศจิกายน 2555
Argumentation
Logical fallacy
Evaluating information sources
Tuesday, November 20, 12
1) บัตรกํานัล 100 บาท…ฟรี
2) บัตรกํานัล 300 บาท
แลกซื้อในราคา 60 บาท
Tuesday, November 20, 12
สรุป
• คนเราไม่ได้มีเหตุผลเสมอไป
• เหตุผล ก็คือ เหตุผล “กู” การให้เหตุผลขึ้นอยู่กับการมองโลก
• การพยายามให้เหตุผลมีหลายแบบ
บางแบบตั้งใจวิบัติ
• ต้องใส่ใจ และ ขยันพิจารณา
“Predictably irrational”
Tuesday, November 20, 12
การอ้างเหตุผล (Argumentation)
ถ้า A (premise)ไม่ถูก argument ก็ invalid
A therefore B(เพราะว่า A เลย B)
ข้ออ้าง: premiseอาจเป็น
fact หรือ assumption
ข้อสรุป: conclusionใช้เหตุผลหรือหลักฐานแล้วนําไปสู่
Tuesday, November 20, 12
http://www.youtube.com/watch?v=LXMAR63TVDI&feature=relmfu
Valid argument
• สังเกตว่าอากาศร้อนแล้วฝนจะตกเสมอ • วันนี้ร้อน ฝนต้องตกแน่ๆ
Invalid argument
Tuesday, November 20, 12
ขั้นแรกในการวิเคราะห์ argument ว่า valid หรือไม่
6
Breaking down an argument into its components
Examine each premise
http://www.youtube.com/watch?v=-85-j7Nr9i4
• สังเกตว่าอากาศร้อนแล้วฝนจะตกเสมอ • วันนี้ร้อน ฝนต้องตกแน่ๆ
Tuesday, November 20, 12
http://www.youtube.com/watch?v=LXMAR63TVDI&feature=relmfu
Text
Tuesday, November 20, 12
Logic argument
Premise 1: If A = BPremise 2: and B = C
Logical connection: Then (apply principle of equivalence)
Conclusion: A = C
Tuesday, November 20, 12
• ข้ออ้าง: เกษตรกรที่ปลูกยาสูบและบริษัทที่ผลิตบุหรี่อยู่ได้ด้วยคนที่สูบบุหรี ่หากมีการสูบบุหรี่มากขึ้น ๆ
เกษตรกร บริษัท พนักงาน และผู้ถือหุ้นในบริษัท ก็จะสามารถทําเงินได้
•ข้อสรุป: ดังนั้น คุณควรสูบบุหรี ่(+ Hidden premises)
Tuesday, November 20, 12
การอ้างเหตุผล (Argumentation)
1. premise ถูกมั้ย2. ตรรกะสรุปจาก premise ถูกมั้ย
A therefore B(เพราะว่า A เลย B)
ข้ออ้าง: premiseอาจเป็น
fact หรือ assumption
ข้อสรุป: conclusionใช้เหตุผลหรือหลักฐานแล้วนําไปสู่
Tuesday, November 20, 12
การใช้เหตุผล (Reasoning)
ความสามารถในการสรุปผล จากเหตุหรือข้ออ้าง โดยการสํารวจตรวจสอบข้ออ้างและตรรกะนั้นๆ
Tuesday, November 20, 12
Premises ถูกมั้ย
พิสูจน์ยังไง
เป็น fact?
เป็น assumption?
• ฐานคต ิการสันนิษฐาน, การนึกคะเน• ข้อสมมุติพื้นฐาน, มูลบท
Tuesday, November 20, 12
แยก claim ออกจาก fact
• EVIDENCE ทําให้รู้ว่าเป็น claim หรือ fact
Tuesday, November 20, 12
What is Fact?• ทุกคนต้องตาย
• ไม่มีใครไม่เคยป่วย
• เชื้อโรคดื้อยาขึ้นทุกวัน
• ประธานาธิบดีอเมริกาชื่อโอบาม่า • เมืองหลวงประเทศไทยคือกทม.• น้ําอัดลมเป็นหนึ่งในปัจจัยเสี่ยงโรคฟันผุ
Tuesday, November 20, 12
Prof. Searle’sconstruction of reality
มีอยู่จริงโดยแม่้ไม่มีผู้สังเกต
objectively “real”
มีอยู่จริง แต่ตัวเองเท่านั้นที่รู้ดีที่สุดsubjectively “real”
FACT ข้อเท็จจริงความรู้ วัดได้true or false
ข้อมูลที่ไม่ควรเถียงกัน “Strawberry ice-creamtastes better thanVanilla ice-cream”
BP, death,Tectonic plates
pain, quality of life
US president คือ Obama,ทุกวันที่ร้อนฝน
จะตก
Tuesday, November 20, 12
• “Falsify” หรือ “dispute” แย้งได้มั้ย• courts demand evidence that is “beyond
reasonable doubt”, not 100% absolutely proven.• It means that our ability to reach the absolute
truth is dependent on the quality of the evidence.
• “Black swan” ยังไม่มีหลักฐานไม่ได้แปลว่าไม่มี
เตือนใจ 1
เตือนใจ 2
Tuesday, November 20, 12
Fact กับ Reality
ข้อเท็จจริงกับความเป็นจริง
Reality is largely socially constructed from cultural historical contextual background
เตือนใจ 3
Tuesday, November 20, 12
Prof. Searle’sconstruction of reality
มีอยู่จริงโดยแม่้ไม่มีผู้สังเกต
objectively “real”
มีอยู่จริง แต่ตัวเองเท่านั้นที่รู้ดีที่สุดsubjectively “real”
FACT ข้อเท็จจริงความรู้ วัดได้true or false
ข้อมูลที่ไม่ควรเถียงกัน “Strawberry ice-creamtastes better thanVanilla ice-cream”
BP, death,Tectonic plates
pain, quality of life
US president คือ Obama,ทุกวันที่ร้อนฝน
จะตก
Tuesday, November 20, 12
Realityโลกแห่งความเป็นจริง
ของเขากับเราอาจไม่เหมือนกัน
• โลกของคนในเกาหลีเหนือ
• การแต่งงานคือผู้หญิงแต่งกับผู้ชายเท่านั้น
Tuesday, November 20, 12
คนละโลกเดียวกัน
• ความรู้ การยอมรับ การรับรู้ ต่างกัน • มองโลกก็ต่างกัน • ให้ความหมายและคุณค่ากับสิ่งต่างๆต่างกัน
Tuesday, November 20, 12
ideology• ระบบความนึกคิด
• แนวคิดอันเป็นรากฐานของสังคม เศรษฐกิจและการเมือง,ความเช่ือ
• ลัทธิ
• คตินิยม
Tuesday, November 20, 12
Ideology บัง truth ที่ต่างไปเถียงว่าอะไรผิดถูก
อยู่ที่มุมมองโลกของคนเถียง
ใช้ logic และ evidence แล้วแต่ในที่สุดข้อสรุปมักได้มากจาก
ผู้มีอํานาจขณะนั้น
จงรู้ทันสิ่งเหล่านี้
Tuesday, November 20, 12
การมองโลกแบบต่างๆ
• โลกที่เพศสภาพมีมากกว่า 5• โลกที่ชายหญิงเท่ากัน
• โลกที่มีความเป็นธรรม
• โลกเล็ก โลกเดียวกัน• ประเทศไทยคือโลก • โลกวิบัติ โลกระยํา• โลกที่คุณค่าชีวิตคนเท่ากัน
Tuesday, November 20, 12
• Executions are moral because we must have a death penalty to discourage violent crime.
• การประหารชีวิตเป็นเรื่องถูกต้องตามหลัก
จริยธรรมเพราะเราต้องมีโทษประหารชีวิตไว้
เพื่อทําให้คนไม่กล้าทําอาชญากรรมรุนแรง
24
Tuesday, November 20, 12
• ข้ออ้าง 1: เราต้องมีโทษประหารชีวิต
• ข้ออ้าง 2: โทษประหารชีวิตทําให้คนไม่กล้าทําอาชญากรรมรุนแรง
• ข้อสรุป: ดังนั้นการประหารชีวิตจึงเป็นเรื่องถูกต้องตามหลักจริยธรรม
25
Tuesday, November 20, 12
คนบ่นเยอะว่าหอพักไม่พอ
ผมยืนยันว่าไม่จริง
หอพักเราพอถ้านับทั้งหอนอกและหอใน
แต่ผู้ปกครองอยากให้อยู่หอในก็เลย
บอกว่าหอในไม่พอ
ผู้ปกครองคิดว่าคุมได้ ปลอดภัยจริงๆคุมไม่ได้หรอก
อยู่หอนอกก็ได้
Tuesday, November 20, 12
fallacy•การลวงให้เข้าใจผิด• เหตุผลวิบัติ
Tuesday, November 20, 12
Circular argument“You should drive on the right side of the road because that is what the law says, and the law is the law.”
“พลังมือจักรวาลไดผลเพราะมันเปนการจัดการ กับพลังชีพคนไข”
Tuesday, November 20, 12
OversimplificationFallacy of Reduction
Faulty Causation
“The nation's current lack of moral standards was caused by the poor example set by Bill Clinton when he was president.”
“ไมควรมีถุงยางขายในมหาวิทยาลัย เพราะนักศึกษาจะม ีsex กันมากข้ึน”
Confusing association with causation
Tuesday, November 20, 12
การสรุปเกินขออาง (jumping to conclusion)
“บัณฑิตบางคนประพฤติตัวไมดี เพราะฉะนั้น ไมควรมีการศึกษาข้ันอุดมศึกษาในประเทศนี้เลย”
“ประเทศบรูไน มีขนาดเล็กมาก พื้นท่ีจะ เพาะปลูกก็ไมม ีนับเปนประเทศท่ียากจนท่ีสุด”
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
การดวนสรุป (hasty conclusion)“คุณอยาไปเชื่อใจเจาคนนั้นอีกตอไป เมื่อวานผมจับโกหกเขาได”
“การท่ีเขาวิจารณพอแปลวาเขาไมรักพอ”
“เขาบอกวาไบเบิลมีคำสอนขัดกันเอง เขาไมใชคริสตศาสนิกชนท่ีดี”
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
False dilemma/dichotomy (Either-Or Fallacy, Black and White Fallacy).
“ถาคุณไมอยูขางเรา แปลวาคุณเลือกขาง ผูกอการราย”
“ถาไมใชพวกปชป.ก็ตองเปนพวกข้ีขาทักษิณ”
“ไดเกรดไมดี แสดงวาไมต้ังใจเรียน เพราะฉะนั้นขยันซะหรือไมก็ลาออกไปเลยดีกวา!”
Tuesday, November 20, 12
การอางจำนวน (appeal to number)“ใคร ๆ ก็เชื่อวาโลกแบน แลวโลกมันจะกลมไดอยางไร”
“ผมเห็นใครๆเขาท้ิงขยะกัน ผมก็เลยท้ิงบาง”
“เปบซ่ีดีท่ีสุด เพราะคนด่ืมมากท่ีสุด”
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
การอางความเห็นใจ(appeal to pity)
“อาจารยควรมีมาตรฐานในการ ออกขอสอบเหมือนเดิม แตกรุณาเห็นใจนักศึกษาเนื่องจากน้ำทวมอาจทำใหสมรรถภาพของนักศึกษา
ลดลง”
“อาจารยกรุณาอยาใหหนูไดเกรดต่ำกวา C เลยนะคะ เพราะถาวิชานี้หนูไดต่ำกวา C หนูจะตองรีไทร พอแมหนูจะตองเสียใจมาก หนูมีนอง ๆ อีกต้ังส่ีคน ท่ีจะตองชวยสงเสียตอไป”
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
การมองเหมารวม (stereotyping)
“เขมรขาว ลาวใหญ ไทยเล็ก เจกดำ คบไมได”
ใสเส้ือสีแดง ตองเปนพวกชอบทักษิณแนๆ
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
การอางปฐมาจารย (appeal to authority)
“อาจารยแมวายาสีฟนนี้ใชแลวฟนไมเสียว”
“ปเตอรวาต้ังแตใชรองเทานี้แลว มอเตอรไซคเครื่องฟต สตารทติดงาย”
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
การโจมตีตัวบุคคล (ad hominem)
“คุณอยามาวาทฤษฎีของอาจารยผมเหลวไหล ถาผมจำไมผิดคุณเคยติดคุกมาครั้งหนึ่งแลว
ไมใชหรือ”
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
เหตุผลไมสัมพันธ (irrelevant conclusion)“อาจารยสอนไมรูเรื่อง ไปกินขาวกันเลยดีกวา”
“คนไทยตองรักวัฒนธรรมไทย ดวยการไมท้ิงขยะเกลื่อนกลาด”
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.htmlTuesday, November 20, 12
กาลามสูตร
“อย่าเพิ่งด่วนเชื่อ”1. อย่าปลงใจเชื่อ ด้วยการฟังตามๆกันมา2. อย่าปลงใจเชื่อ ด้วยการถือสืบๆกันมา3. อย่าปลงใจเชื่อ ด้วยการเล่าลือ4. อย่าปลงใจเชื่อ ด้วยการอ้างตําราหรือคัมภีร์5. อย่าปลงใจเชื่อ เพราะตรรกะ6. อย่าปลงใจเชื่อ เพราะการอนุมาน7. อย่าปลงใจเชื่อ ด้วยการคิดตรองตามแนวเหตุผล8. อย่าปลงใจเชื่อ เพราะเข้ากันได้กับทฤษฎีที่พินิจไว้แล้ว9. อย่าปลงใจเชื่อ เพราะมองเห็นรูปลักษณะน่าจะเป็นไปได้
Tuesday, November 20, 12
• http://www.youtube.com/watch?v=-85-j7Nr9i4&feature=related40
Tuesday, November 20, 12
Evaluating information sources
• A U T H O R O R O R G A N I Z AT I O N• A C C U R A C Y• C U R R E N C Y• O B J E C T I V I T Y• C O V E R A G E• P U R P O S E A N D A U D I E N C E
• http://help.library.ubc.ca/evaluating-and-citing-sources/evaluating-information-sources/
41
Tuesday, November 20, 12
ส่วนประกอบของ Critical thinking
1. asking questions2. defining a problem3. examining evidence 4. analyzing assumptions and biases 5. avoiding emotional reasoning6. avoiding oversimplification7. considering other interpretations 8. tolerating ambiguity
Wade, C. (1995). Teaching of Psychology, 22(1), 24-28.Tuesday, November 20, 12
Critical Thinker: consensus• เช่น• concern to become and remain well-informed• open-mindedness regarding divergent world views• flexibility in considering alternatives and opinions• honesty in facing one’s own biases, stereotypes, or egocentric tendencies• willingness to reconsider and revise views where honest
reflection suggests that change is warranted
Based on the APA Expert Consensus Delphi Report description of strong critical thinkers
Tuesday, November 20, 12
จากทักษะ (skills) เป็นอุปนิสัย อารมณ์ (dispositions)
Critical thinkers are • skeptical, • open-minded, value fair-mindedness, • respect evidence and reasoning, • respect clarity and precision,• look at different points of view, and • will change positions when reason leads them to do so.
Based on the APA Expert Consensus Delphi Report description of strong critical thinkersTuesday, November 20, 12
Bibliographyhttp://www.insightassessment.com
http://austhink.com/reason/tutorials/
http://skepdic.com/
http://www.theskepticsguide.org/resources/logicalfallacies.aspx
http://www.baanjomyut.com/10000sword/poem/02.html
Tuesday, November 20, 12
ประเมินท้ายชั่วโมง
• "What was the most important thing you learned in today's class?
• สิ่งที่ได้เรียนรู้ที่คุณคิดว่าสําคัญที่สุด
• What question related to this session remains uppermost in your mind?”
• คําถามที่ค้างคาใจที่สุดจากการเรียนวันนี้
Tuesday, November 20, 12