Top Banner
Drama And Kerala Sanskrit Theatre BA MALAYALAM 2011 Admission onwards IV Semester COMPLEMENTARY COURSE - SANSKRIT UNIVERSITY OF CALICUT SCHOOL OF DISTANCE EDUCATION CALICUT UNIVERSITY.P.O., MALAPPURAM, KERALA, INDIA – 673 635 394
110

Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

May 01, 2018

Download

Documents

hoangliem
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

Drama And Kerala

Sanskrit TheatreBA MALAYALAM2011 Admission onwards

IV Semester

COMPLEMENTARY COURSE - SANSKRIT

UNIVERSITY OF CALICUTSCHOOL OF DISTANCE EDUCATION

CALICUT UNIVERSITY.P.O., MALAPPURAM, KERALA, INDIA – 673 635

394

Page 2: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 2

UNIVERSITY OF CALICUT

SCHOOL OF DISTANCE EDUCATION

STUDY MATERIAL

BA MALAYALAM

IV Semester

COMPLEMENTARY COURSE - SANSKRIT

DRAMA AND KERALA SANSKRIT THEATRE

Prepared by:

Dr. A. R. Anilkumar,

Assistant professor,

Sree Vivekananda College,Kunnamkulam,Thrissur.

Scrutinised by:

Sri.K.Jayanarayanan,Associate Professor,Department of Sanskrit,Sree Kerala Varma College,Thrissur.

Layout & Settings

Computer Section, SDE

©

Reserved

Page 3: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 3

Aim of the course

The course aims at familiarising Sanskrit dramatic literature. Course enables the studentsto know the general features of Sanskrit drama and major dramatic works: The courseencourages the study of Kerala Sanskrit theratre.

Objectives of the Course

To familiarise Sanskrit dramas to students. To familiarise Bhasa and his plays. Tofamiliarise the enactment of Sanskrit drama and other theatres of Kerala.

Course Outline

CONTENTS Page No.

Module I Swapnavasavadattan of Bhasa. 04 - 101

Module II Major dramatists and their works. Kalidasa, Bhavabhutiand Saktibhadra. 102-107

Module III Kerala Sanskrit Theatre - Kudiyattom, Chakyarkuthu andNangyarkuttu. 108-110

Additional reading -

1. Natyakalpadrumam - Mani Madhavachakyar.

2. Kuttampalangalil - Prof. K.P. Narayana Pisharoty.

3. Abhinetri - Usha Nangiar.

4. Sanskrit on the stage - Dr. K. Kunjunni Raja.

5. Natyamandapam - M.P. Sankunni Nair.

-------------------------

Page 4: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4

MODULE ISVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

Zriyw, {ihyw F¶n§s\ c­mbn hn`Pn¡s¸« Imhy¯n I®psIm­v I­v

hnebncp¯mhp¶Xpw BkzZn¡mhp¶Xpamb ImhyamWv Zriyamb Imhyw. ImfnZmk³, `h`qXn

XpS§nb almcY·mÀ Fgp-Xnb ZriyImhy§fmb A`nÚm\imIp´fw, amfhnImánan-{Xw,

hn{ItamÀÆiobw, D¯ccmaNcnXw F¶nhsbt¸mse `mksâ 13 \mSI§Ä ZriyImhy

hn`mK¯nÂs¸Sp¶p.

km[mcW \mSI¯n ImWp¶ Nne ]cn`m-jIfmWv \mµn, {]thiIw, Øm]\,

hnjvIw`w, `cXhmIyw F¶nh. Cu ]cn`mjIsf H¶p ]cntim-[n-¡mw.

\mµn

Bio-ÀhN\kwbpàm kvXpXncykvamXv {]bpPytX.

tZhZznP\r]mZo\mw Xkvam¶mµoXn kwÚnXm.

Bio-ÀhN\cq]¯n tZh³, ZznP³, \r]³ apXembhcpsS kvXpXn sN¿p¶psh¦nÂ

AXv \mµnbmsW¶dnbpI. ZriyImhy§fn C{]Imcw AhXcn¸n¡s¸Sp¶ ImhyapJamWv

\mµn. Bio-À\akv{Inbm hkvXp\nÀt±tim hm]n X·pJw F¶v {]kn²amWtÃm.

{]thiIw

ZriyImhy¯n kqNyamb CXnhr¯s¯ hnjvIw`w, Nqfn-I, A¦mkyw, A¦mhXmcw,

{]thiIw F¶n§s\ A©v AÀt°m]t£]I§fmbn Xncn¨ncn-¡p-¶p. AXn-Â \S¶tXm

\S¡m\ncn-¡p¶tXm Bb IYmwi§sf kqNn- n-¡p¶ ]cn`mjbmWv {]thiIw. c­¦§fpsS

a²y¯n CSw t\Snbn«pÅ {]thiI¯n {]mIrX`mj kwkmcn¡p¶ IYm]m{X§tf ]mSp-

Åq. ]qÀÆm¦IYmwis¯bmWv {]thiI¯n hnhcnt¡­Xv.

Øm]\

{]kvXmh\, BapJw F¶o \mam´c§fpÅ Øm]\ ImhymÀ°s¯ Øm]n¡p¶p

F¶ AÀ°¯nemWv {]tbmKn-¡p¶Xv. {]mtbW \mµotÇmI¯n\p tijw kq{X[mc³

cwK{]thiw sNbvXpsIm-­v \SntbmtSm \St\mtSm hnZqjIt\mtSm kZkytcmtSm

]mcn]mÀiznIt\mtSm sN¿p¶ kw`mjWsa¶ \nebn ImhymÀ°s¯ t_m[]qÀÆw

Øm]n¡p¶Xns\bmWv Øm]\ F¶p ]dbp¶Xv.

hnjvIw`w

kwkvIrX`mj am{Xw kwkmcn¡p¶ IYm]m{X§fS§nb ip²hnjvIw`w F¶pw,

kwkvIrXhpw {]mIrXhpw an{inXambn kwkmcn¡p¶ IYm]m{X§fS§nb an{ihnjvIw`w F¶

coXn-bn-Â hnjvIw`w c­p Xc¯nep-­v. \S¶tXm \S¡m\ncn-¡p¶tXm Bb IYmwi§sf

A¦mcw`¯n k½n{iambn ]dbp¶Xns\bmWv hnjvIw`w F¶p ]dbp¶Xv.

a²yaIYm]m{X§fpw A[aIYm]m{X§fpw hnjvIw`¯n ImWmw. a²yaIYm]m{X§Ä¡v

kwkvIrX`mj D]tbmKn-¡msa¦nepw A[aIYm]m{X§Ä¡v {]mIrX`mjtb D]tbmKn¡mhq.

Page 5: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 5

`cXhmIyw

ip`miwkm]cambn \mSI¯nsâ A´y¯n ]dbp¶ hN\s¯ `cXhmIyw F¶p

]dbp¶p. \mSymNmcy\mb `cXap\nbpsS hmIysat¶m `cX³ F¶ ]Z¯n\À°amb \Ssâ

hmIysat¶m `cXhmIyw hnebncp- mw. \mSI¯nsâ IYmX´phpambn Hcp _Ôansænepw

awKfkqNIambn FÃm\mSI§fnepw I­phcp¶ Hcp ]cn`mjbmWv `cXhmIyw.

`mk\pw IrXnIfpw

`mkt\bpw At±l¯nsâ IrXIsfbpw Ipdn- v kq£vaamb ]cntim[\ \S¯nbmÂ

kwkvIrXkmlnXy¯n\v hneaXn¡m\mIm¯ kw`mh\IÄ \evInb {]apJ IhnIfnÂ

kuanó, Ihn]p{X³ XpS§nbhtc¡mÄ anIhpäXmWv `mks\¶p hnebncp- mw. GXm­v 1800

sImÃw ap¼p Pohn¨ncp¶XmWv `mk³ F¶v ]e Ncn{XImc·mcpw ]dbp¶p.

`mksâ IrXnIfmbn 13 \mSI§Ä C¶p e`yamWv. 1908 apX 1925 hsc Xncph\´]pcw

am\pkv{In]väv sse{_dnbpsS IyqtdäÀ Bbncp¶ almatlm]m²ymb Sn. KW]Xn imkv{XnIÄ;

]Zva\m`]pc¯n\Sp¯pÅ aWen¡c aT¯n \n¶p e`n¨ Hcp Xmfntbme{KÙ¯nÂ

aebmfen]n-bn-Â FgpXnb ]¯p \mSI§fpw Hc]qÀ® IrXnbpw; ISp¯p-cp- n-bn-Â

ssIemk]pcw F¶ Øe¯pÅ tKmhnµ¸njmcSn F¶ tPymXn-jn-bpsS ]¡Â\n¶pw e`n¨

ssIsbgp¯p {]Xnbn- c­p \mSI§fpw F¶nh®w 12 \mSI§Ä Is­Sp¯p. aWen¡c

aT¯nÂ\n¶p e`n¨ Xmfntbme{KÙ¯n I­ A]qÀ®IrXn ZqXhmIyamsW¶pw

tKmhnµ¸njmcSntPymXn-jn-bpsS ssIsbgp¯p {]Xnbn I­ c­p \mSI§Ä {]Xnam\mSIw,

A`n-tjI\mSIw F¶nhbmsW¶pw KW]Xnimkv{XnIÄ hnebncp- n. aWen¡caT¯nse

Xmfntbme{KÙ¯n I­ aäp 10 \mSI§Ä kz]v\hmkhZ¯w, {]XnÚmbuKÔcmbWw,

AhnamcIw, _meNcnXw, ZqXLtSmXvINw, ]©cm{Xw, Ducp`wKw, IÀ®`mcw, a²yahymtbmKw,

NmcpZ¯w F¶nhbmsW¶pw KW]Xnimkv{XnIÄ Xn«s¸Sp- n.

e`yamb FÃm \mSI§fpw cN\mssienbn kam\kz`mhw {]ISn¸n-

¡p¶hbmbXn\memWv Ch `mktâsX¶v \nÀ®bn¨Xv. Nne kam\kz`mh§Ä ]cntim[n¡mw:

1. \mµyt´ XXx {]hniXn kq{X[mcx (\mµnbpsS Ahkm\¯n kq{X[mc³

{]thin¡p-¶p) F¶ \nÀt±iw Cu 13 \mSI§fpw XpS§p¶p.

2. CXc\mSI§fn {]kvXmh\¡p ]Icw Cu 13 \mSI§fn Øm]\ F¶mWv

ImWp¶Xv.

3. cmPknwlx {]imkvXp hx (cmPmhv \n§sf `cn¡s«) F¶ \nÀt±Icqt]W

FÃm \mSI§fnepw `cXhmIpw ImWp¶p.

kz]v\hmkhZ¯w F¶ t]cns´ kmwKXyw

\mbI\mb DZb\³ \mbnIbmb hmkhZ¯sb kz]v\w ImWp¶ hnjbs¯ Ipdn¨v

FgpXnb \mSIw F¶ AÀ°¯n Cu \mSI¯n\v kz]v\hmkhZ¯w F¶p t]cv In«nbXv.

Page 6: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 6

kz]v\hmkhZ¯¯nsâ IYmhkvXp

hnizhnJymXamb DZb\IY c­p `mk\mSI§Ä¡v CXnhr¯ambn XoÀ¶n-«p-­v.

]qÀÆ`mKw {]XnÚmbuKÔcmbW¯nepw D¯c`mKw kz]v\hmkhZ¯¯nepw.

DZb\sâ ssk\yiàn hÀ²n¸n-¡p¶Xn\v aK[cmPyhpambn _Ôw Øm]n¡Wsa¶v

IÀ½Ipie\mb a{´n buKÔcmbW³ Xocpam\n¨p. hnhmlamWXn\v Gähpw \à aämcp

hnhml_Ô¯nte¡v \bn¡pI Ffp¸ambncp-¶n-Ã. buKÔcmbW\pw hmkhZ¯bpw IqSn

Btem-Nn- v Hcp X{´w BhnjvIcn¨p. \mbm-«n-\v cmPmhnt\m-tSm¯p h\¯n t]mb cmÚnbpw

a{´nbpw Im«p-Xo-bn-Âs¸«p acn¨Xmbn Hcp hmÀ¯ {]Ncn¸n- p. hmkvXh¯n AhÀ

thj{]Ѷcmbn \mSp hnSpIbmWp­mbXv. buKÔcmbW³ hmkhZ¯sb, Xsâ

ktlmZcnbmsW¶p ]dªv, kwc£n¡phm³ th­n aK[cmPIpamcn ]ZvamhXnsb

`mctaev]n¨p. Ipsd \mÄ Ignªv DZb\³ ]ZvamhXnsb hnhmlw sNbvXp. Ccp cmPy§fpw

X½n kpZrVamb _Ôw Øm]n¡s¸«t¸mÄ buKÔcmbW³ cmP[m\nbnse¯n kzbw

shfns¸-Sp- pIbpw ]ZvamhXntbm-sSm¯p Ignªn-cp¶ hmkhZ¯sb DZb\\p Xncn¨p

sImSp¡pIbpw sNbvXp. CXmWv IYmhkvXp.

kz]v\hmkhZ¯¯nse IYm]m{X§Ä

\mSI¯nsâ IYsb \bn¡p¶ kq{X[mc³, hÕcmPy¯nse cmPmhmb DZb\³,

{][m\a{´nbmb buKÔcmbW³, DÖbn\n-bnse cmPmhmb almtk\sâ ]p{Xnbmb

DZb\sâ BZy`mcy hmkhZ¯ (Bh´nI), aK[cmPmhmb ZÀiIsâ ktlmZcn ]ZvamhXn

(DZb\sâ c­mw `mcy), hnZqjI\mb hk´I³, ]ZvamhXnbpsS A´x]pc¯nse

A[nImcnbmb Im©pIob³, almtk\s´ Im©pIob\mb ssc`y³, ]ZvamhXnbpsS

hfÀ¯½bmb [m{Xn, hmkhZ¯bpsS hfÀ¯½bmb hkpÔc, DZb\sâ Zzmc]menIbmb

hnPb, ]ZvamhXnbpsS ]cnP\§fmb a[pIcnI, ]Zvan\n-I, Xm]kn, {]Xolmcn, {_ÒNmcnamÀ,

ktµihmlIÀ F¶nhcmWv kz]v\hmkhZ¯¯nse IYm]m{X§Ä.

Page 7: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 7

º´É{xÉ´ÉɺɴÉnùkɨÉÂxÉɨÉ

xÉÉ]õEò¨ÉÂH¶ma¦¯nsâ IYmkmcw

hÕcmPy¯nse cmPmhmb DZb\sâ a{´n buKÔcmbW³

]cn{hmPIthj[mcnbmbn«v Bh´nImthjw [cn¨ hmkhZ¯tbmsSm¸w Xt]mh\¯nÂ

F¯p¶ kab¯n¦Â aK[cmPmhmb ZÀiIsâ ktlmZcnbmb ]ZvamhXn Xt]mh\¯nse

B{ia¯n hkn¡p¶ cmPamXmhmb almtZhnbpsS A\p{Klw hm§m\pw B{ia¯nse

ap\nP\§Ä¡v A`ojvSs¯ Zm\w sN¿phm\pw F¯p¶p F¶ hnhcw ]ZvamhXnbpsS

A´x]pc¯nse A[nImcnbmb Im©pIob³ DZvtLm-jn-¡pIbpw Cu Ahkcw apXseSp- v

buKÔcmbW³ hmkhZ¯tbmsSm¸w ]ZvamhXnbpsS ASp¯p sNÃpIbpw sN¿p¶p.

hmkhZ¯ Xsâ ktlmZcnbmsW¶pw ChfpsS `À¯mhv tZim´chmknbmbXn\m Xncn-

¨phcpw hsc ]ZvamhXn hmkhZ¯sb \ymkambn kzoIcn¨v kwc£n¡Wsa¶v

buKÔcmbW³ At]£n¡pIbpw B At]£ ]ZvamhXn kzoIcn¡pIbpw sN¿p¶p. Cu

kabw hÕcmPy¯nse emhmWI{Kma¯nÂ\n¶pw Hcp {_ÒNmcn AhnsS F¯pIbpw

\mbm«n\mbn t]mbkab¯v emhmWI¯n\v Xo ]nSn- v hmkhZ¯ sh´p acn¨Xmbpw Ahsf

c£n¡m³ {ian¨ a{´nbmb buKÔcmbW³ Xos¸«Xmbpw Adn-bn-¡pIbpw sN¿p¶p. \mbm-

«pIgnªv Xncns¨¯nb DZb\cmPmhv hmkhZ¯sb HmÀ¯v hne]n¡p¶p F¶v ]dªv

{_ÒNmcn AhnSw hn«p-t]m-IpIbpw sN¿p¶p. hmkhZ¯bpw ]ZvamhXnbpw hr²Xm]knbpsS

A\p{Klhpw hm§n AhnsS\n¶pw t]mIp-¶p. C{Xbpw IY H¶ma¦¯n hnhcn¡p¶p.

H¶ma¦¯nsâ {KÙhpw ]cn`mjbpw Xmsg ImWp¶p.

Page 8: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 8

+lÉ |ÉlɨÉÉä%RÂóEò&(xÉÉxtxiÉä iÉiÉ& |ÉʴɶÉÊiÉ ºÉÚjÉvÉÉ®ú&*)

ºÉÚjÉvÉÉ®ú&-

=nùªÉxÉ´ÉäxnÖùºÉ´ÉhÉÉÇ ÉɺɴÉnùkÉɤɱÉÉè ¤É±ÉºªÉ i´ÉɨÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒhÉÇ{ÉÚhÉÉê ´ÉºÉxiÉEò©ÉÉè ¦ÉÖVÉÉè {ÉÉiÉɨÉÂ**1**

B´É¨ÉɪÉÇʨɸÉÉxÉ ʴÉYÉÉ{ɪÉÉʨÉ* +ªÉä! ÊEòzÉÖ JɱÉÖ ¨ÉÊªÉ Ê´ÉYÉÉ{ÉxÉ´ªÉOÉä ¶É¤nù <´É ¸ÉÚªÉiÉä? +RÂóMÉ, {ɶªÉÉʨÉ*

(xÉä{ÉlªÉä)

=iºÉ®úiÉÉäiºÉ®úiÉɪÉÉÇ&! =iºÉ®úiÉ*

ºÉÚjÉvÉÉ®ú& - ¦É´ÉiÉÖ Ê´ÉYÉÉiɨÉÂ*

¦ÉÞiªÉè ÉÇMÉvÉ®úÉVɺªÉ κxÉMvÉè& EòxªÉÉxÉÖMÉÉʨÉʦÉ&*

vÉÞ¹]õ¨ÉÖiºÉɪÉÇiÉä ºÉ´ÉǺiÉ {ÉÉä ÉxÉMÉiÉÉä VÉxÉ&**2**

(ÊxɹGòÉxiÉ&*)

ºlÉÉ{ÉxÉÉ*

(|ÉʴɶªÉ)¦É]õÉè - =iºÉ®úiÉÉäiºÉ®úiÉɪÉÉÇ&! =iºÉ®úiÉ*

(iÉiÉ& |ÉʴɶÉÊiÉ {ÉÊ®úµÉÉVÉEò´Éä¹ÉÉä ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ& +É´ÉÎxiÉEòÉ´Éä¹ÉvÉÉÊ®úhÉÒ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ SÉ*)

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ& - (EòhÉÈ nùi´ÉÉ) EòlÉʨɽþÉ{ªÉÖiºÉɪÉÇiÉä? EÖòiÉ&,

vÉÒ®úºªÉɸɨɺÉÆκlÉiɺªÉ ´ÉºÉiɺiÉÖ¹]õºªÉ ´ÉxªÉè& ¡ò±Éè-

¨ÉÉÇxÉɽÇþºªÉ VÉxɺªÉ ´É±Eò±É´ÉiɺjÉɺÉ& ºÉ¨ÉÖi{ÉÉtiÉä*

=ÎiºÉHòÉä Ê´ÉxɪÉÉnù{ÉäiÉ{ÉÖ¯û¹ÉÉä ¦ÉMªÉè¶SɱÉèÌ´Éκ¨ÉiÉ&

EòÉä%ªÉÆ ¦ÉÉä ÊxɦÉÞiÉÆ iÉ{ÉÉä ÉxÉʨÉnÆù OÉɨÉÒEò®úÉäiªÉÉYɪÉÉ**3**

´ÉɺɴÉnùkÉÉ-+ɪÉÇ, Eò B¹É =iºÉÉ®úªÉÊiÉ?

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¦É´ÉÊiÉ! ªÉÉä vɨÉÉÇnùÉi¨ÉÉxɨÉÖiºÉÉ®úªÉÊiÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ɪÉÇ! xÉ Áä ÉÆ ´ÉHÖòEòɨÉÉ, +½þ¨ÉÊ{É xÉɨÉÉäiºÉÉ®úʪÉiÉ´ªÉÉ ¦É´ÉɨÉÒÊiÉ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¦É´ÉÊiÉ! B´É¨ÉÊxÉYÉÉÇiÉÉÊxÉ nèù´ÉiÉÉxªÉ´ÉvÉÚªÉxiÉä*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ɪÉÉÇ! iÉlÉÉ {ÉÊ®ú¸É¨É: {ÉÊ®úJÉänÆù xÉÉäi{ÉÉnùªÉÊiÉ, ªÉlÉÉ%ªÉÆ {ÉÊ®ú¦É´É:*

Page 9: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 9

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¦ÉÖHòÉäÊZÉiÉ B´É ʴɹɪÉÉä%jÉ ¦É´ÉiªÉÉ, xÉÉjÉ ÊSÉxiÉÉ EòɪÉÉÇ* EÖòiÉ:-

{ÉÚ ÉÈ i´ÉªÉÉ%{ªÉʦɨÉiÉÆ MÉiɨÉä ɨÉɺÉÒiÉÂ

¶±ÉÉPªÉÆ MÉʨɹªÉ漃 {ÉÖxÉÌ´ÉVɪÉäxÉ ¦ÉiÉÖÇ:*

EòɱÉGò¨ÉähÉ VÉMÉiÉ: {ÉÊ®ú´ÉiÉÇ ÉÉxÉÉ

SÉGòÉ®ú{ÉÆÊHòÊ®ú´É MÉSUôÊiÉ ¦ÉÉMªÉ{ÉÆÊHò:**4**

¦É]õÉè - =iºÉ®úiÉɪÉÉÇ:! =iºÉ®úiÉ*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ EòÉ\SÉÖEòÒªÉ:*)

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ºÉ¨¦ÉɹÉEò! xÉ JɱÉÖ xÉ JɱÉÚiºÉÉ®úhÉÉ EòɪÉÉÇ* {ɶªÉ,

{ÉÊ®ú½þ®úiÉÖ ¦É´ÉÉxÉ xÉÞ{ÉÉ{É´ÉÉnÆù

xÉ {ɯû¹É¨ÉɸɨɴÉÉʺɹÉÖ |ɪÉÉäVªÉ¨ÉÂ*

xÉMÉ®ú{ÉÊ®ú¦É´ÉÉxÉ ʴɨÉÉäHÖò¨ÉäiÉä

´ÉxɨÉʦÉMɨªÉ ¨ÉxÉκ´ÉxÉÉä ´ÉºÉÎxiÉ**5**

=¦ÉÉè - +ɪÉÇ! iÉlÉÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉÉè*)

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ½þxiÉ! ºÉÊ´ÉYÉÉxɨɺªÉ nù¶ÉÇxɨÉÂ* ´ÉiºÉä! ={ɺÉ{ÉÉÇ ÉºiÉÉ´ÉnäùxɨÉÂ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ɪÉÇ! iÉlÉÉ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - (={ɺÉÞiªÉ) ¦ÉÉä:! ËEòEÞòiÉäªÉ¨ÉÖiºÉÉ®úhÉÉ?

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦ÉÉäºiÉ{Éκ´ÉxÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) iÉ{Éκ´ÉÊzÉÊiÉ MÉÖhÉ´ÉÉxÉ Jɱ´ÉªÉ¨ÉɱÉÉ{É: +{ÉÊ®úSɪÉÉkÉÖ xÉ Î¶±É¹ªÉiÉä ¨Éä ¨ÉxÉʺÉ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦ÉÉä:! ¸ÉÚªÉiÉɨÉÂ* B¹ÉÉ JɱÉÖ MÉÖ ûʦɮúʦÉʽþiÉxÉɨÉvÉäªÉºªÉɺ¨ÉÉEÆò ¨É½þÉ®úÉVÉnù¶ÉÇEòºªÉ ¦ÉÊMÉxÉÒ{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ xÉɨÉ* ºÉè¹ÉÉ xÉÉä ¨É½þÉ®úÉVɨÉÉiÉ®Æú ¨É½þÉnäù´ÉÒ¨ÉɸɨɺlÉÉxɨÉʦÉMɨªÉÉxÉÖYÉÉiÉÉ iÉjɦɴÉiªÉÉ ®úÉVÉMÉÞ½þ¨Éä ɪÉɺªÉÊiÉ* iÉnùtÉκ¨ÉzÉɸɨÉ{Énäù ´ÉɺÉÉä%ʦÉ|ÉäiÉÉä%ºªÉÉ:* iÉnÂù ¦É´ÉxiÉ:-

iÉÒlÉÉænùEòÉÊxÉ ºÉʨÉvÉ: EÖòºÉÖ ÉÉÊxÉ nù¦ÉÉÇxÉÂ

º´Éè®Æú ´ÉxÉÉnÖù{ÉxɪÉxiÉÖ iÉ{ÉÉävÉxÉÉÊxÉ*

vɨÉÇÊ|ɪÉÉ xÉÞ{ɺÉÖiÉÉ xÉ Ê½þ vɨÉÇ{ÉÒb÷É-

ʨÉSUäôkÉ{Éκ´É¹ÉÖ EÖò±ÉµÉiɨÉäiÉnùºªÉÉ:**6**

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - (º´ÉMÉiɨÉÂ) B´É¨ÉÂ! B¹ÉÉ ºÉÉ ¨ÉMÉvÉ®úÉVÉ{ÉÖjÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ xÉɨÉ, ªÉÉ{ÉÖ¹{ÉEò¦ÉpùÉÊnùʦɮúÉnäùʶÉEèò®úÉÊnù¹]õÉ º´ÉÉʨÉxÉÉä näù´ÉÒ ¦ÉʴɹªÉiÉÒÊiÉ*

Page 10: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 10

iÉiÉ: -

|Éuäù¹ÉÉä ¤É½Öþ¨ÉÉxÉÉä ´ÉÉ ºÉRÂóEò±{ÉÉnÖù{ÉVÉɪÉiÉä*

¦ÉiÉÞÇnùÉ®úÉʦɱÉÉʹÉi´ÉÉnùºªÉÉÆ ¨Éä ¨É½þiÉÒ º´ÉiÉÉ**7**

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (º´ÉMÉiɨÉÂ) ®úÉVÉnùÉÊ®úEäòÊiÉ ¸ÉÖi´ÉÉ ¦ÉÊMÉÊxÉEòɺxÉä½þÉäÊ{É ¨Éä%jÉ ºÉ¨{ÉtiÉä*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ºÉ{ÉÊ®ú´ÉÉ®úÉ SÉä]õÒ SÉ)

SÉä]õÒ - Bi´Éä¹ÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ <nù¨ÉɸɨÉ{ÉnùÆ |ÉʴɶÉiÉÖ*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉiªÉÖ{Éʴɹ]õÉ iÉÉ{ɺÉÒ)

iÉÉ{ɺÉÒ - º´ÉÉMÉiÉÆ ®úÉVÉnùÉÊ®úEòɪÉÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (º´ÉMÉiɨÉÂ) <ªÉÆ ºÉÉ ®úÉVÉnùÉÊ®úEòÉ* +ʦÉVÉxÉÉxÉÖ°ü{ÉÆ Jɱ´ÉºªÉÉ °ü{ɨÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! ´Éxnäù*

iÉÉ{ɺÉÒ - ÊSÉ®Æú VÉÒ´É* |ÉÊ´É¶É VÉÉiÉä* |ÉʴɶÉ* iÉ{ÉÉä ÉxÉÉÊxÉ xÉɨÉÉ%ÊiÉÊlÉVÉxɺªÉ º´ÉMÉä½þ¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ* +ɪÉæ! ʴɷɺiÉÉκ¨É* +xÉäxÉ ¤É½Öþ¨ÉÉxÉ´ÉSÉxÉäxÉÉxÉÖMÉÞ½þÒiÉÉ%κ¨É*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (º´ÉMÉiɨÉÂ) xÉ Ê½þ °ü{ɨÉä´É, ´ÉÉMÉÊ{É Jɱ´ÉºªÉÉ ¨ÉvÉÖ®úÉ*

iÉÉ{ɺÉÒ - ¦Épäù! <¨ÉÉÆ iÉÉ´ÉiÉ ¦Épù¨ÉÖJɺªÉ ¦ÉÊMÉÊxÉEòÉÆ EòζSÉiÉ ®úÉVÉÉ xÉ ´É®úªÉÊiÉ?

SÉä]õÒ - +κiÉ ®úÉVÉÉ |ÉtÉäiÉÉä xÉɨÉÉäVVÉʪÉxªÉÉ:* ºÉ nùÉ®úEòºªÉ EòÉ®úhÉÉnÂù nÚùiɺɨ{ÉÉiÉÆ Eò®úÉäÊiÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ* B¹ÉÉ SÉÉi¨ÉÒªÉänùÉxÉÓ ºÉÆ ÉÞkÉÉ*

iÉÉ{ɺÉÒ - +½þÉä JÉα´ÉªÉ¨ÉÉEÞòÊiÉ®úºªÉ ¤É½Öþ¨ÉÉxɺªÉ* =¦Éä ®úÉVÉEÖò±Éä ¨É½þkÉ®äú <ÊiÉ ¸ÉÚªÉiÉä*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ! ËEò où¹]õÉä ¨ÉÖÊxÉVÉxÉ +Éi¨ÉÉxɨÉxÉÖOɽþÒiÉÖ ÉÂ? +ʦÉ|ÉäiÉ|ÉnùÉxÉäxÉ iÉ{Éκ´ÉVÉxÉ ={ÉÊxɨÉxjªÉiÉÉÆiÉÉ´ÉiÉ Eò: ÊEò¨ÉjÉäSUôiÉÒÊiÉ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ªÉnùʦÉ|ÉäiÉÆ ¦É´ÉiªÉÉ* ¦ÉÉä: ¦ÉÉä: +ɸɨɴÉÉʺÉxɺiÉ{Éκ´ÉxÉ:* ¶ÉÞh´ÉxiÉÖ ¶ÉÞh´ÉxiÉÖ ¦É´ÉxiÉ:,<½þÉ%jɦɴÉiÉÒ ¨ÉMÉvÉ®úÉVÉ{ÉÖjÉÒ +xÉäxÉ Ê´É»É¨¦ÉähÉÉäi{ÉÉÊnùiÉʴɻɨ¦ÉÉ vɨÉÉÇlÉÇ ÉlÉæxÉÉä{ÉÊxɨÉxjɪÉiÉä*

EòºªÉÉlÉÇ: Eò±É¶ÉäxÉ EòÉä ¨ÉÞMɪÉiÉä ´ÉɺÉÉä ªÉlÉÉÊxÉζSÉiÉÆ

nùÒIÉÉÆ {ÉÉÊ®úiÉ´ÉÉxÉ ÊEòʨÉSUôÊiÉ {ÉÖxÉnæùªÉÆ MÉÖ®úÉäªÉÇnÂù¦É´ÉäiÉÂ*

+Éi¨ÉÉxÉÖOɽþʨÉSUôiÉÒ½þ xÉÞ{ÉVÉÉ vɨÉÉÇʦɮúɨÉÊ|ɪÉÉ

ªÉtºªÉÉκiÉ ºÉ¨ÉÒÎ{ºÉiÉÆ ´ÉnùiÉÖ iÉiEòºªÉÉt ËEò nùÒªÉiÉɨÉÂ**8**

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - (º´ÉMÉiɨÉÂ) ½þxiÉ! où¹]õ ={ÉɪÉ:* (|ÉEòɶɨÉÂ) ¦ÉÉä: +½þ¨ÉlÉÔ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - Ênù¹]õ¬É ºÉ¡ò±ÉÆ ¨Éä iÉ{ÉÉä ÉxÉÉʦÉMɨÉxɨÉÂ*

Page 11: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 11

iÉÉ{ɺÉÒ - ºÉxiÉÖ¹]õiÉ{Éκ´ÉVÉxÉʨÉnù¨ÉɸɨÉ{Énù¨ÉÂ* +ÉMÉxiÉÖEäòxÉÉxÉäxÉ ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦ÉÉä: ËEò ÊGòªÉiÉɨÉÂ?

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - <ªÉÆ ¨Éä º´ÉºÉÉ* |ÉÉäʹÉiɦÉiÉÞÇEòÉʨɨÉÉʨÉSUôɨªÉjÉ ¦É´ÉiªÉÉ EòÎ\SÉiEòɱÉÆ {ÉÊ®ú{ÉɱªÉ¨ÉÉxÉɨÉÂ*

EÖòiÉ: -

EòɪÉÈ xÉè ÉÉlÉêxÉÉÇÊ{É ¦ÉÉäMÉèxÉÇ ´ÉºjÉè-

xÉÉǽÆþ EòɹÉɪÉÆ ´ÉÞÊkɽäþiÉÉä: |É{ÉzÉ:*

vÉÒ®úÉ EòxªÉäªÉÆ où¹]õvɨÉÇ|ÉSÉÉ®úÉ

¶ÉHòÉ SÉÉÊ®újÉÆ ®úÊIÉiÉÖÆ ¨Éä ¦ÉÊMÉxªÉÉ:**9**

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ½þ¨ÉÂ, <½þ ¨ÉÉÆ ÊxÉIÉä{iÉÖEòÉ¨É +ɪÉǪÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ:? ¦É´ÉiÉÖ, +Ê´ÉSÉɪÉÇ Eò¨ÉÇ xÉEòÊ®ú¹ªÉÊiÉ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦É´ÉÊiÉ! ¨É½þiÉÒ Jɱ´ÉºªÉ ´ªÉ{ÉɸɪÉhÉÉ* EòlÉÆ |ÉÊiÉVÉÉxÉÒ¨É:?

EÖòiÉ:-

ºÉÖJɨÉlÉÉæ ¦É´ÉäqùÉiÉÖÆ ºÉÖJÉÆ |ÉÉhÉÉ: ºÉÖJÉÆ iÉ{É:*

ºÉÖJɨÉxªÉnÂù¦É´ÉäiºÉ´ÉÈ nÖù:JÉÆ xªÉɺɺªÉ ®úIÉhɨÉÂ**10**

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ! |ÉlɨɨÉÖnÂùPÉÉä¹ªÉ Eò: ÊEòʨÉSUôiÉÒiªÉªÉÖHòʨÉnùÉxÉÓ Ê´ÉSÉÉ®úʪÉiÉÖ ÉÂ* ªÉnäù¹É ¦ÉhÉÊiÉ,iÉnùxÉÖÊiɹ`öi´ÉɪÉÇ:*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - +xÉÖ°ü{ɨÉäiÉnÂù¦É´ÉiªÉÉʦÉʽþiɨÉÂ*

SÉä]õÒ - ÊSÉ®Æú VÉÒ´ÉiÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEèò´ÉÆ ºÉiªÉ´ÉÉÊnùxÉÒ*

iÉÉ{ɺÉÒ - ÊSÉ®Æú VÉÒ´ÉiÉÖ ¦Épäù!

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦É´ÉÊiÉ! iÉlÉÉ* (={ÉMɨªÉ) ¦ÉÉä:! +¦ªÉÖ{ÉMÉiɨÉjÉ ¦É´ÉiÉÉä ¦ÉÊMÉxªÉÉ: {ÉÊ®ú{ÉɱÉxɨÉjɦɴÉiªÉÉ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - +xÉÖMÉÞ½þÒiÉÉä%κ¨É iÉjɦɴÉiªÉÉ. ´ÉiºÉä! ={ɺÉ{ÉÉÇjÉ ¦É´ÉiÉÒ¨ÉÂ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) EòÉ MÉÊiÉ:* B¹ÉÉ MÉSUôÉ欃 ¨Éxnù¦ÉÉMÉÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ* +Éi¨ÉÒªÉänùÉxÉÓ ºÉÆ ÉÞkÉÉ*

iÉÉ{ɺÉÒ - ªÉÉ <Çoù¶ªÉºªÉÉ +ÉEÞòÊiÉ:, <ªÉ¨ÉÊ{É ®úÉVÉnùÉÊ®úEäòÊiÉ iÉEÇòªÉÉʨÉ*

SÉä]õÒ - ºÉÖ¹`Öö +ɪÉÉÇ ¦ÉhÉÊiÉ* +½þ¨É{ªÉxÉÖ¦ÉÚiɺÉÖJÉäÊiÉ {ɶªÉÉʨÉ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ½þxiÉ ¦ÉÉä:! +vÉÇ É´ÉʺÉiÉÆ ¦ÉÉ®úºªÉ* ªÉlÉÉ ¨ÉÎxjÉʦÉ: ºÉ½þ ºÉ¨ÉÌlÉiÉÆ, iÉlÉÉ{ÉÊ®úhɨÉÊiÉ* iÉiÉ: |ÉÊiÉι`öiÉä º´ÉÉʨÉÊxÉ iÉjɦɴÉiÉÒ¨ÉÖ{ÉxɪÉiÉÉä ¨Éä <½þÉjÉ ¦É´ÉiÉÒ ¨ÉMÉvÉ®úÉVÉ{ÉÖjÉÒ Ê´É·ÉɺɺlÉÉxÉƦÉʴɹªÉÊiÉ* EÖòiÉ:,

Page 12: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 12

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ xÉ®ú{ÉiÉä ÉÇʽþ¹ÉÒ ¦É´ÉjÉÒ

où¹]õÉ Ê´É{ÉÊkÉ®úlÉ ªÉè: |ÉlɨÉÆ |ÉÊnù¹]õÉ*

iÉi|ÉiªÉªÉÉiEÞòiÉʨÉnÆù xÉ Ê½þ ʺÉrù´ÉÉCªÉÉ-

xªÉÖiGò¨ªÉ MÉSUôÊiÉ Ê´ÉÊvÉ: ºÉÖ{É®úÒÊIÉiÉÉÊxÉ**11**

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ ¥ÉÀSÉÉ®úÒ*)

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - (>ðv´ÉÇ É´É±ÉÉäCªÉ) κlÉiÉÉä ¨ÉvªÉɼxÉ:* oùfø Éκ¨É {ÉÊ®ú¸ÉÉxiÉ:* +lÉ Eòκ¨ÉxÉ |Énäù¶Éä ʴɸɨÉʪɹªÉä?({ÉÊ®úGò¨ªÉ) ¦É´ÉiÉÖ, où¹]õ¨ÉÂ* +ʦÉiɺiÉ{ÉÉä ÉxÉäxÉ ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ* iÉlÉÉ Ê½þ-

ʴɻɤvÉÆ ½þÊ®úhÉɶSÉ®úxiªÉSÉÊEòiÉÉ näù¶ÉÉMÉiÉ|ÉiªÉªÉÉ

´ÉÞIÉÉ: {ÉÖ¹{É¡ò±Éè: ºÉ¨ÉÞrùÊ´É]õ{ÉÉ: ºÉ´Éæ nùªÉÉ®úÊIÉiÉÉ:*

¦ÉÚʪɹ`Æö EòÊ{ɱÉÉÊxÉ MÉÉäEÖò±ÉvÉxÉÉxªÉIÉäjÉ´ÉiªÉÉä Ênù¶ÉÉä

ÊxÉ:ºÉÎxnùMvÉʨÉnÆù iÉ{ÉÉä ÉxɨɪÉÆ vÉÚ ÉÉä ʽþ ¤É¼´ÉɸɪÉ:**12**

ªÉÉ´Éi|ÉʴɶÉÉʨÉ* (|ÉʴɶªÉ) +ªÉä! +ɸɨÉʴɯûrù: Jɱ´Éä¹É VÉxÉ:* (+xªÉiÉÉä ʴɱÉÉäCªÉ) +lÉ´ÉÉiÉ{Éκ´ÉVÉxÉÉä%{ªÉjÉ* ÊxÉnùÉæ¹É¨ÉÖ{ɺÉ{ÉÇhɨÉÂ* +ªÉä! ºjÉÒVÉxÉ:*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - º´Éè®Æú º´Éè®Æú |ÉʴɶÉiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* ºÉ´ÉÇVÉxɺÉÉvÉÉ®úhɨÉɸɨÉ{ÉnÆù xÉɨÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +¨¨ÉÉä! {É®ú{ÉÖ û¹Énù¶ÉÇxÉÆ {ÉÊ®ú½þ®úiªÉɪÉÉÇ* ¦É´ÉiÉÖ, ºÉÖ{ÉÊ®ú{ÉɱÉxÉÒªÉ: JɱÉÖ ¨ÉzªÉɺÉ:*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦ÉÉä: {ÉÚ ÉÈ |Éʴɹ]õÉ: º¨É:* |ÉÊiÉMÉÞÁiÉɨÉÊiÉÊlɺÉiEòÉ®ú:*

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - (+ÉSɨªÉ) ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ* ÊxÉ´ÉÞkÉ{ÉÊ®ú¸É¨ÉÉäκ¨É*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¦ÉÉä:! EÖòiÉ +ÉMɨªÉiÉä, C´É MÉxiÉ´ªÉ¨ÉÂ, C´ÉÉÊvɹ`öÉxɨÉɪÉǺªÉ?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - ¦ÉÉä:! ¸ÉÚªÉiÉɨÉÂ* ®úÉVÉMÉÞ½þiÉÉäκ¨É* ¸ÉÖÊiÉʴɶÉä¹ÉhÉÉlÉÈ ´ÉiºÉ¦ÉÚ ÉÉè ±ÉÉ´ÉÉhÉEÆò xÉɨÉOÉɨɺiÉjÉÉäʹÉiÉ´ÉÉxÉκ¨É*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ½þÉ ±ÉÉ´ÉÉhÉEÆò xÉɨÉ* ±ÉÉ´ÉÉhÉEòºÉRÂóEòÒiÉÇxÉäxÉ {ÉÖxÉxÉÇ ÉÒEòiÉ <´É ¨Éä ºÉxiÉÉ{É:*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - +lÉ {ÉÊ®úºÉ¨ÉÉ{iÉÉ Ê´ÉtÉ?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - xÉ JɱÉÖ iÉÉ´ÉiÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ªÉtxÉ´ÉʺÉiÉÉ Ê´ÉtÉ, ÊEò¨ÉÉMɨÉxÉ|ɪÉÉäVÉxɨÉÂ?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉjÉ Jɱ´ÉÊiÉnùɯûhÉÆ ´ªÉºÉxÉÆ ºÉÆ ÉÞkɨÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - EòlÉʨɴÉ?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉjÉÉänùªÉxÉÉä xÉÉ¨É ®úÉVÉÉ |ÉÊiɴɺÉÊiÉ*

Page 13: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 13

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¸ÉÚªÉiÉä iÉjɦɴÉÉxÉÖnùªÉxÉ:* ËEò ºÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iɺªÉÉ´ÉÎxiÉ®úÉVÉ{ÉÖjÉÒ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ xÉÉ¨É {ÉixÉÒ oùfø¨ÉʦÉ|ÉäiÉÉ ÊEò±É*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ* iÉiɺiÉiÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉiɺiÉκ¨ÉxÉ ¨ÉÞMɪÉÉÊxɹGòÉxiÉä ®úÉVÉÊxÉ OÉɨÉnùɽäþxÉ ºÉÉ nùMvÉÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) +±ÉÒEò¨É±ÉÒEÆò Jɱ´ÉäiÉiÉÂ* VÉÒ´ÉÉ欃 ¨Éxnù¦ÉÉMÉÉ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - iÉiɺiÉiÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉiɺiÉɨɦªÉ´É{ÉkÉÖEòɨÉÉä ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉÉä xÉÉ¨É ºÉÊSɴɺiÉκ¨ÉzÉä ÉÉMxÉÉè {ÉÊiÉiÉ:*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ºÉiªÉÆ {ÉÊiÉiÉ <ÊiÉ* iÉiɺiÉiÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉiÉ: |ÉÊiÉÊxÉ´ÉÞkÉÉä ®úÉVÉÉ iÉuÞùkÉÉxiÉÆ ¸ÉÖi´ÉÉ iɪÉÉä̴ɪÉÉäMÉVÉÊxÉiɺÉxiÉÉ{ɺiÉκ¨ÉzÉä ÉÉMxÉÉè |ÉÉhÉÉxÉÂ{ÉÊ®úiªÉHÖòEòɨÉÉä ÉÉiªÉè ÉǽþiÉÉ ªÉixÉäxÉ ´ÉÉÊ®úiÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) VÉÉxÉÉ欃 VÉÉxÉɨªÉɪÉÇ{ÉÖjɺªÉ ¨É滃 ºÉÉxÉÖGòÉä¶Éi´É¨ÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - iÉiɺiÉiÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉiɺiɺªÉÉ: ¶É®úÒ®úÉä{ɦÉÖHòÉÊxÉ nùMvɶÉä¹ÉÉhªÉɦɮúhÉÉÊxÉ {ÉÊ®ú¹´ÉVªÉ ®úÉVÉÉ ¨ÉÉä½þ¨ÉÖ{ÉMÉiÉ:*

ºÉ´Éæ - ½þÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (º´ÉMÉiɨÉÂ) ºÉEòÉ¨É <nùÉxÉÒ¨ÉɪÉǪÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉÉä ¦É´ÉiÉÖ*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! ®úÉäÊnùÊiÉ JÉα´ÉªÉ¨ÉɪÉÉÇ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ºÉÉxÉÖGòÉä¶ÉªÉÉ ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - +lÉ ÊEò¨ÉlÉ ÊEò¨ÉÂ? |ÉEòiªÉÉ ºÉÉxÉÖGòÉä¶ÉÉ ¨Éä ¦ÉÊMÉxÉÒ* iÉiɺiÉiÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉiÉ: ¶ÉxÉè: ¶ÉxÉè: |ÉÊiɱɤvɺÉÆYÉ: ºÉÆ ÉÞkÉ:*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - Ênù¹]õ¬É ÊwɪÉiÉä* ¨ÉÉä½Æþ MÉiÉ <ÊiÉ ¸ÉÖi´ÉÉ ¶ÉÚxªÉÊ¨É´É ¨Éä ¾þnùªÉ¨ÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - iÉiɺiÉiÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉiÉ: ºÉ ®úÉVÉÉ ¨É½þÒiɱÉ{ÉÊ®úºÉ{ÉÇhÉ{ÉÉƺÉÖ{ÉÉ]õ±É¶É®úÒ®ú: ºÉ½þºÉÉärùÉªÉ ½þÉ ´ÉɺɴÉnùkÉä! ½þÉ +´ÉÎxiÉ®úÉVÉ{ÉÖÊjÉ!½þÉ Ê|ɪÉä! ½þÉ Ê|ɪÉʶɹªÉä! <ÊiÉ ÊEò¨ÉÊ{É ¤É½Öþ |ɱÉÊ{ÉiÉ´ÉÉxÉÂ* ËEò ¤É½ÖþxÉÉ-

xÉè ÉänùÉxÉÓ iÉÉoù¶ÉɶSÉGò´ÉÉEòÉ

xÉè ÉÉ{ªÉxªÉä ºjÉÒʴɶÉä¹Éè̴ɪÉÖHòÉ:*

vÉxªÉÉ ºÉÉ ºjÉÒ ªÉÉÆ iÉlÉÉ ´ÉäÊkÉ ¦ÉiÉÉÇ

¦ÉiÉÞǺxÉä½þÉiºÉÉ Ê½þ nùMvÉÉ{ªÉnùMvÉÉ**13**

Page 14: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 14

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - +lÉ ¦ÉÉä:! iÉÆ iÉÖ {ɪÉÇ ÉºlÉÉ{ÉʪÉiÉÖÆ xÉ EòζSÉtixÉ´ÉÉxɨÉÉiªÉ:?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - +κiÉ ¯û¨Éh´ÉÉzÉɨÉɨÉÉiªÉÉä oùfÆø |ɪÉixÉ´ÉÉƺiÉjɦɴÉxiÉÆ {ɪÉÇ ÉºlÉÉ{ÉʪÉiÉÖ ÉÂ* ºÉ ʽþ,

+xÉɽþÉ®äú iÉÖ±ªÉ: |ÉiÉiɯûÊnùiÉIÉɨɴÉnùxÉ:

¶É®úÒ®äú ºÉƺEòÉ®Æú xÉÞ{ÉÊiɺɨÉnÖù:JJÉ {ÉÊ®ú´É½þxÉÂ*

Ênù´ÉÉ ´ÉÉ ®úÉjÉÉè ´ÉÉ {ÉÊ®úSÉ®úÊiÉ ªÉixÉèxÉÇ®ú{ÉËiÉ

xÉÞ{É: |ÉÉhÉÉxÉ ºÉtºiªÉVÉÊiÉ ªÉÊnù iɺªÉÉ{ªÉÖ{É®ú¨É:**14**

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (º´ÉMÉiɨÉÂ) Ênù¹]õ¬É ºÉÖÊxÉÊIÉ{iÉ <nùÉxÉÒ¨ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) +½þÉä! ¨É½þnÂù¦ÉÉ®ú¨ÉÖuù½þÊiÉ ¯û¨Éh´ÉÉxÉÂ* EÖòiÉ:,

ºÉʴɸÉɨÉÉä ÁªÉÆ ¦ÉÉ®ú: |ɺÉHòºiɺªÉ iÉÖ ¸É¨É:*

iÉκ¨ÉxÉ ºÉ´ÉÇ ÉvÉÒxÉÆ Ê½þ ªÉjÉÉvÉÒxÉÉä xÉ®úÉÊvÉ{É:**15**

(|ÉEòɶɨÉÂ) +lÉ ¦ÉÉä:! {ɪÉÇ ÉºlÉÉÊ{É iÉ <nùÉxÉÓ ºÉ ®úÉVÉÉ?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉÊnùnùÉxÉÓ xÉ VÉÉxÉä* ‘<½þ iɪÉÉ ºÉ½þ ½þʺÉiɨÉÂ, <½þ iɪÉÉ ºÉ½þ EòÊlÉiɨÉÂ, <½þ iɪÉÉ ºÉ½þ {ɪÉÖÇʹÉiɨÉÂ, <½þiɪÉÉ ºÉ½þ EÖòÊ{ÉiɨÉÂ, <½þ iɪÉÉ ºÉ½þ ¶ÉʪÉiɨÉÂ’ <iªÉä ÉÆ iÉÆ Ê´É±É{ÉxiÉÆ ®úÉVÉÉxɨɨÉÉiªÉè ÉǽþiÉÉ ªÉixÉäxÉiɺ¨ÉÉnÂùOÉɨÉÉnÂùMÉÞ½þÒi´ÉÉ{ÉGòÉxiɨÉÂ* iÉiÉÉä ÊxɹGòÉxiÉä ®úÉVÉÊxÉ |ÉÉäʹÉiÉxÉIÉjÉSÉxpùÊ¨É´É xɦÉÉä%®ú¨ÉhÉÒªÉ: ºÉÆ ÉÞkÉ: ºÉOÉɨÉ:* iÉiÉÉä½þ¨ÉÊ{É ÊxÉMÉÇiÉÉä%κ¨É*

iÉÉ{ɺÉÒ - ºÉ JɱÉÖ MÉÖhÉ´ÉÉxÉ xÉÉ¨É ®úÉVÉÉ, ªÉ +ÉMÉxiÉÖEäòxÉÉ{ªÉxÉäxÉè ÉÆ |ɶÉƺªÉiÉä*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! ÊEòzÉÖ Jɱ´É{É®úÉ ºjÉÒ iɺªÉ ½þºiÉÆ MÉʨɹªÉÊiÉ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ¨É¨É ¾þnùªÉäxÉè É ºÉ½þ ¨ÉÎxjÉiɨÉÂ?

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - +É {ÉÞSUôÉ欃 ¦É´ÉxiÉÉè* MÉSUôɨɺiÉÉ´ÉiÉÂ*

=¦ÉÉè - MɨªÉiÉɨÉlÉÇʺÉrùªÉä*

¥ÉÀSÉÉ®úÒ - iÉlÉɺiÉÖ*

(ÊxɹGòÉxiÉ:*)

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ºÉÉvÉÖ, +½þ¨ÉÊ{É iÉjÉ ¦É´ÉiªÉɦªÉxÉÖYÉÉiÉÉä MÉxiÉÖʨÉSUôÉʨÉ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - iÉjɦɴÉiªÉɦªÉxÉÖYÉÉiÉÉä MÉxiÉÖʨÉSUôÊiÉ ÊEò±É?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉǺªÉ ¦ÉÊMÉÊxÉEòɪÉæhÉ Ê´ÉxÉÉäiEòÎh`ö¹ªÉiÉä*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ºÉÉvÉÖVÉxɽþºiÉMÉiÉè¹ÉÉ xÉÉäiEòÎh`ö¹ªÉÊiÉ* (EòÉ\SÉÖEòҪɨɴɱÉÉäCªÉ) MÉSUôɨɺiÉÉ´ÉiÉÂ*

(ÊxɹGòÉxiÉ:*)

Page 15: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 15

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ºÉ¨ÉªÉ <nùÉxÉҨɦªÉxiÉÆ |É´Éä¹]Öõ¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! ´Éxnäù*

iÉÉ{ɺÉÒ - VÉÉiÉä iÉ´É ºÉoù¶ÉÆ ¦ÉiÉÉÇ®Æú ±É¦Éº´É*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ɪÉæ! ´Éxnäù iÉÉ´Énù½þ¨ÉÂ*

iÉÉ{ɺÉÒ - i´É¨É{ªÉÊSÉ®äúhÉ ¦ÉiÉÉÇ®Æú ºÉ¨ÉɺÉÉnùªÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +xÉÖMÉÞ½þÒiÉÉκ¨É*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - iÉnùÉMɨªÉiÉɨÉÂ* <iÉ <iÉÉä ¦É´ÉÊiÉ* ºÉ¨|ÉÊiÉ Ê½þ,

JÉMÉÉ ´ÉɺÉÉä{ÉäiÉÉ: ºÉʱɱɨɴÉMÉÉføÉä ¨ÉÖÊxÉVÉxÉ:

|ÉnùÒ{iÉÉä%ÎMxɦÉÉÇÊiÉ |ÉÊ´ÉSÉ®úÊiÉ vÉÚ ÉÉä ¨ÉÖÊxÉ´ÉxɨÉÂ*

{ÉÊ®ú§É¹]õÉä nÚù®úÉnÂù ®úÊ´É®úÊ{É SÉ ºÉÆÊIÉ{iÉÊEò®úhÉÉä

®úlÉÆ ´ªÉÉ´ÉÞiªÉÉ%ÉÉè |ÉʴɶÉÊiÉ ¶ÉxÉè®úºiÉʶÉJÉ®ú¨ÉÂ**16**

(ÊxɹGòÉxiÉÉ: ºÉ´Éæ)

Page 16: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 16

|ÉlɨÉÉä%RÂóEò:kz]v\hmkhZ¯w

\ma \mSIw

AY {]Ytamf¦x

(\mµyt´ XXx {]hniXn kq{X[mcx)

kq{X[mcx þ

DZb\thµpkhÀ®mhmkhZ¯m_eu _eky Xzmw.

]ZvamhXoÀ®]qÀ®u hk´I{au `pPu ]mXmw. 1.

Ghamcyan{im³ hnÚm]bman. Atb! In¶p Jep abn hnÚm]\hyt{K i_vZ Ch {iqbtX?

AMvK ]iyman.

(t\]tYy)

DÕctXmÕcXmcymx! DÕcX.

kq{X[mcx þ `hXp, hnÚmXw.

`rssXyÀaK[cmPky kv\nKvss[x I\ym\pKman`nx.

[rjvSapÕmcytX kÀÆkvXt]mh\KtXm P\x. 2.

(\njv{Im´x.)

Øm]\

({]hniy)

`Su þ DÕctXmÕcXmcymx! DÕcX. (XXx {]hniXn ]cn{hmPIthtjm buKÔcmbWx

Bh´nImthj[mcnWo hmkhZ¯m N)

buKÔcmbWx þ (IÀ®w ZXzm) IYanlm]ypÕmcytX? IpXx,

[ockym{iakw{inXky hkXkvXpjvSky hss\yx ^sseÀ

am\mÀlky P\ky hevIehXkv{Xmkx kapXv]mZytX.

DÕntàm hn\bmZt]X]pcptjm `mssKyÝsseÀhnkvanXx

tImfbw t`m \n`rXw Xt]mh\anZw {KmaoItcmXymÚbm. 3.

hmkhZ¯m þ Bcy, I Gj DÕmcbXn?

buKÔcmbW: þ `hXn! tbm [ÀamZmßm\apÕmcbXn.

hmkhZ¯m þ Bcy! \ tlyhw hàpImam, Ala]n \mtamÕmcbnXhym `hmaoXn.

buKÔcmbW: þ `hXn! Gha\nÀÚmXm\n ssZhXm\yh[qbt´.

hmkhZ¯m þ Bcym! XYm ]cn{ia: ]cntJZw t\mXv]mZbXn, bYmfbw ]cn`h:.

Page 17: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 17

buKÔcmbW: þ `ptàmQnX Gh hnjtbmf{X `hXym, \m{X Nn´m Imcym. IpX:þ

]qÀhw Xzbm]y`naXw KXtahamkoXv

ÇmLyw Kanjykn ]p\ÀhnPtb\ `ÀXp:.

Ime{ItaW PKX: ]cnhÀXam\m

N{Imc]wàncnh KÑXn `mKy]wàn:. 4.

`Su þ DÕcXmcym:! DÕcX.

(XX: {]hniXn Im©pIob:.)

Im©pIob: þ kw`mjI! \ Jep \ JeqÕmcWm Imcym. ]iy,

]cnlcXp `hm³ \r]m]hmZw

\ ]cpjam{iahmknjp {]tbmPyw.

\Kc]cn`hm³ hntamàptatX

h\a`nKay a\kznt\m hk´n. 5.

D`u þ Bcy! XYm.

(\njv{Im´u.)

buKÔcmbW: þ l´! khnÚm\aky ZÀi\w. htÕ! D]kÀ]mhkvXmhtZ\w.

hmkhZ¯m þ Bcy! XYm.

buKÔcmbW: þ (D]krXy) t`m:! InwIrtXbapÕmcWm?

Im©pIob: þ t`mkvX]kzn³.

buKÔcmbW: þ (BßKXw) X]kzn¶nXn KpWhm³ Jezbamem]: A]cnNbm¯p \ ÇnjytX

ta a\kn.

Im©pIob: þ t`m:! {iqbXmw. Gjm Jep

Kpcp`nc`nlnX\mat[bkymkvamIw almcmPZÀiIky `Kn\o ]ZvamhXo \ma. sskjm t\m

almcmPamXcw almtZhoam{iaØm\a`nKaym\pÚmXm X{X`hXym cmPKrltah bmkyXn.

XZZymkvan¶m{ia]tZ hmtkm`nt{]tXmkym:. XZv `h´:þ

XoÀtYmZIm\n kan[: Ipkpam\n ZÀ`m³

sskzcw h\mZp]\b´p Xt]m[\m\n.

[Àa{]nbm \r]kpXm \ ln [Àa]oUmþ

antѯ]kznjp Ipe{hXtaXZkym:. 6.

buKÔcmbW: þ (kzKXw) Ghw! Gjm km aK[cmP]p{Xo ]ZvamhXo \ma, bm

]pjv]I`{ZmZn`ncmtZinssIcmZnjvSm kzmant\m tZho `hnjyXoXn. XX: þ

{]tZztjm _lpamt\m hm k¦ev]mZp]PmbtX.

`ÀXrZmcm`nemjnXzmZkymw ta alXo kzXm. 7.

Page 18: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 18

hmkhZ¯m þ (kzKXw) cmPZmcntIXn {ipXzm `Kn\nImkvt\tlm]n ta{X kw]ZytX.

(XX: {]hniXn ]ZvamhXo k]cnhmcm tNSo N)

tNSo þ GtXzjp `ÀXrZmcnIm CZam{ia]w {]hniXp.

(XX: {]hniXyp]hnjvSm Xm]ko)

Xm]ko þ kzmKXw cmPZmcnImbm:.

hmkhZ¯m þ (kzKXw) Cbw km cmPZmcnIm. A`nP\m\pcq]w Jezkym cq]w.

]ZvamhXo þ Btcy! htµ.

Xm]ko þ Nncw Poh. {]hni PmtX. {]hni. Xt]mh\m\n \mamXnYnP\ky kztKlw.

]ZvamhXo þ `hXp `hXp. Btcy! hnizkvXmkvan. At\\ _lpam\hNt\\m\pKrloXmkvan.

hmkhZ¯m þ (kzKXw) \ ln cq]tah, hmK]n Jezkym a[pcm.

Xm]ko þ `t{Z! Camw XmhXv `{ZapJky `Kn\nImw IÝnXv cmPm \ hcbXn?

tNSo þ AkvXn cmPm {]tZymtXm \mtamÖbn\ym:. k ZmcIky ImcWmZv ZqXkw]mXw ItcmXn.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) `hXp `hXp. Gjm NmßotbZm\ow kwhr¯m.

Xm]ko þ Atlm JeznbamIrXncky _lpam\ky. Dt` cmPIpte al¯tc CXn {iqbtX.

]ZvamhXo þ Bcy! Inw ZrjvtSm ap\nP\ Bßm\a\p{KloXpw? A`nt{]X{]Zmt\\ X]kznP\

D]\na{´yXmw XmhXv I: Inat{XÑXoXn.

Im©pIob: þ bZ`nt{]Xw `hXym. t`m: t`m: B{iahmkn\kvX]kzn\:. irWz´p irWz´p

`h´:, Clm{X`hXo aK[cmP]p{Xo At\\ hn{kwt`tWmXv]mZnXhn{kw`m

[ÀamÀYaÀtYt\m]\na{´btX.

IkymÀY: Ieti\ tIm arKbtX hmtkm bYm\nÝnXw

Zo£mw ]mcnXhm³ InanÑXn ]p\ÀtZbw KptcmcyZv`thXv.

Bßm\p{KlanÑXol \r]Pm [Àam`ncma{]nbm

bZykymkvXn kao]vknXw hZXp XXvIkymZy Inw ZobXmw. 8.

buKÔcmbW: þ (kzKXw) l´! ZrjvS D]mb:. ({]Imiw) t`m: AlaÀYo.

]ZvamhXo þ ZnjvSym k^ew ta Xt]mh\m`nKa\w.

Xm]ko þ k´pjvSX]kznP\anZam{ia]Zw. BK´ptI\mt\\ `hnXhyw.

Im©pIob: þ t`m: Inw {InbXmw?

buKÔcmbW: þ Cbw ta kzkm. t{]mjnX`ÀXrImanamanÑmay{X `hXym I©nXvImew

]cn]meyam\mw. IpX: þ

Imcyw ss\hmÀssYÀ\m]n t`mssKÀ\ hkvss{XÀþ

\mlw Imjmbw hr¯ntltXm: {]]¶:.

[ocm It\ybw ZrjvS[Àa{]Nmcm

iàm Nmcn{Xw c£nXpw ta `Kn\ym:. 9.

Page 19: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 19

hmkhZ¯m þ (BßKXw) lw, Cl amw \nt£]vXpIma BcybuKÔcmbW:? `hXp,

AhnNmcy IÀa \ IcnjyXn.

Im©pIob: þ `hXn! alXo Jezky hy]m{ibWm. IYw {]XnPm\oa:? IpX:þ

kpJaÀtYm `th±mXpw kpJw {]mWm: kpJw X]:.

kpJa\yZv`thÕczw Zp:Jw \ymkky c£Ww. 10.

]ZvamhXo þ Bcy! {]YaapZvtLmjy I: InanÑXoXybpàanZm\ow hnNmcbnXpw. btZj `WXn,

XZ\pXnjvTXzmcy:.

Im©pIob: þ A\pcq]taXZv`hXym`nlnXw.

tNSo þ Nncw PohXp `cvXrZmcnssIhw kXyhmZn\o.

Xm]ko þ Nncw PohXp `t{Z!

Im©pIob: þ `hXn! XYm. (D]Kay) t`m:! A`yp]KXa{X `htXm `Kn\ym: ]cn]me\a{X`hXym.

buKÔcmbW: þ A\pKrlotXmkvan X{X`hXym. htÕ! D]kÀ]m{X `hXow.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) Im KXn:. Gjm KÑman aµ`mKm.

]ZvamhXo þ `hXp `hXp. BßotbZm\ow kwhr¯m.

Xm]ko þ bm CuZriykym BIrXn:, Cba]n cmPZmcntIXn XÀIbman.

tNSo þ kpjvTp Bcym `WXn. Ala]y\p`qXkptJXn ]iyman.

buKÔcmbW: þ (BßKXw) l´ t`m:! AÀ[ahknXw `mcky. bYm a{´n`n: kl

kaÀYnXw, XYm ]cnWaXn. XX: {]XnjvTntX kzman\n X{X`hXoap]\btXm ta Clm{X `hXo

aK[cmP]p{Xo hnizmkØm\w `hnjyXn. IpX:,

]ZvamhXo \c]tXÀalnjo `h{Xo

ZrjvSm hn]¯ncY ssb: {]Yw {]ZnjvSm.

XXv{]XybmXvIrXanZw \ ln kn²hmIymþ

\ypXv{Iay KÑXn hn[n: kp]co£nXm\n. 11.

(XX: {]hniXn {_ÒNmco.)

{_ÒNmco þ (DuÀ[zahtemIy) ØntXm a[ymÓ:. ZrVakvan ]cn{im´:. AY Ikvan³

{]tZti hn{iabntjy? (]cn{Iay) `hXp, ZrjvSw. A`nXkvXt]mht\\ `hnXhyw. XYm lnþ

hn{k_v[w lcnWmÝc´yNInXm tZimKX{]Xybm

hr£m: ]pjv]^sse: kar²hnS]m: kÀth Zbmc£nXm:.

`qbnjvTw I]nem\n tKmIpe[\m\yt£{XhtXym Zntim

\n:kµnKv[anZw Xt]mh\abw [qtam ln _lzm{ib:. 12.

bmhXv{]hniman. ({]hniy) Atb! B{iahncp²: Jtezj P\:. (A\ytXm hntemIy) AYhm

X]kznPt\m]y{X. \nÀtZmjap]kÀ]Ww. Atb! kv{XoP\:.

Im©pIob: þ sskzcw sskzcw {]hniXp `hm³. kÀhP\km[mcWam{ia]Zw \ma.

hmkhZ¯m þ lw.

Page 20: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 20

]ZvamhXo þ At½m! ]c]pcpjZÀi\w ]cnlcXymcym. `hXp, kp]cn]me\ob: Jep a¶ymk:.

Im©pIob: þ t`m: ]qÀhw {]hnjvSm: kva:. {]XnKrlyXmaXnYnkXvImc:.

{_ÒNmco þ (BNay) `hXp `hXp. \nhr¯]cn{itamkvan.

buKÔcmbW: þ t`m:! IpX BKaytX, Iz K´hyw, Izm[njvTm\amcyky?

{_ÒNmco þ t`m:! {iqbXmw. cmPKltXmkvan. {ipXnhntijWmÀYw hÕ`qau emhmWIw \ma

{KmakvXt{XmjnXhm\kvan.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) lm emhmWIw \ma. emhmWIk¦oÀXt\\ ]p\À\hoIX Ch ta

k´m]:.

buKÔcmbW: þ AY ]cnkam]vXm hnZym?

{_ÒNmco þ \ Jep XmhXv.

buKÔcmbW: þ bZy\hknXm hnZym, InamKa\{]tbmP\w?

{_ÒNmco þ X{X JezXnZmcpWw hyk\w kwhr¯w.

buKÔcmbW: þ IYanh?

{_ÒNmco þ Xt{XmZbt\m \ma cmPm {]XnhkXn.

buKÔcmbW: þ {iqbtX X{X`hm\pZb\:. Inw k:?

{_ÒNmco þ Xkymh´ncmP]p{Xo hmkhZ¯m \ma ]Xv\o ZrVa`nt{]Xm Ine.

buKÔcmbW: þ `hnXhyw. XXkvXX:?

{_ÒNmco þ XXkvXkvan³ arKbm\njv{Imt´ cmP\n {KmaZmtl\ km ZKv[m.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) AeoIaeoIw JtezXXv. Pohman aµ`mKm.

buKÔcmbW: þ XXkvXX:?

{_ÒNmco þ XXkvXma`yh]¯pImtam buKÔcmbtWm \ma kNnhkvXkvant¶hmáu ]XnX:.

buKÔcmbW: þ kXyw ]XnX CXn. XXkvXX:?

{_ÒNmco þ XX: {]Xn\nhrt¯m cmPm XZzr¯m´w {ipXzm

XtbmÀhntbmKP\nXk´m]kvXkvant¶hmáu {]mWm³ cnXyàpImtamamssXyÀalXm

bXvt\\ hmcnX:.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) Pm\man Pm\maymcy]p{Xky abn km\pt{ImiXzw.

buKÔcmbW: þ XXkvXX:?

{_ÒNmco þ XXkvXkym: icotcm]`pàm\n ZKv[tijmWym`cWm\n ]cnjzPy cmPm

tamlap]KX:.

ktcz þ lm.

hmkhZ¯m þ (kzKXw) kIma CZm\oamcybuKÔcmbtWm `hXp.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! tcmZnXn Jeznbamcym.

Page 21: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 21

]ZvamhXo þ km\pt{Imibm `hnXhyw.

buKÔcmbW: þ AY InaY Inw? {]IrXym km\pt{Imim ta `Kn\o. XXkvXX:?

{_ÒNmco þ XX: iss\: iss\: {]Xne_v[kwÚ: kwhr¯:.

]ZvamhXo þ ZnjvSym {[nbtX. tamlw KX CXn {ipXzm iq\yanh ta lrZbw.

buKÔcmbW: þ XXkvXX:?

{_ÒNmco þ XX: k cmPm aloXe]cnkÀ]W]mwkp]mSeicoc: kltkm²mb lm

hmkhZt¯! lm Ah´ncmP]p{Xn! lm {]ntb! lm {]nbintjy! CXn Ina]n _lp

{]e]nXhm³. Inw _lp\mþ

ss\thZm\ow XmZrimÝ{IhmIm

ss\hm]yt\y kv{XohntissjÀhnbpàm:.

[\ym km kv{Xo bmw XYm th¯n `ÀXm

`ÀXrkvt\lmÕm ln ZKv[m]yZKv[m. 13.

buKÔcmbW: þ AY t`m:! Xw Xp ]cyhØm]bnXpw \ IÝnZyXv\hm\amXy:?

{_ÒNmco þ AkvXn cpaWzm¶mamamtXym ZrVvV {]bXv\hmwkvX{X`h´w ]cyhØm]bnXpw.

k ln,

A\mlmtc Xpey: {]XXcpZnX£mahZ\:

icotc kwkvImcw \r]XnkaZp:Jw ]cnhl³.

Znhm hm cm{Xu hm ]cnNcXn bXvss\À\c]Xnw

\r]: {]mWm³ kZykvXyPXn bZn Xkym]yp]ca:. 14.

hmkhZ¯m þ (kzKXw) ZnjvSym kp\n£n]vX CZm\oamcy]p{X:.

buKÔcmbW: þ (BßKXw) Atlm! alZv`mcapZzlXn cpaWzm³. IpX:,

khn{imtam lybw `mc: {]kàkvXky Xp {ia:.

Xkvan³ kÀha[o\w ln b{Xm[ot\m \cm[n]:..15..

({]Imiw) AY t`m:! ]cyhØm]n X CZm\ow k cmPm?

{_ÒNmco þ XZnZm\ow \ Pmt\. Cl Xbm kl lknXw,

Cl Xbm kl IYnXw, Cl Xbm kl ]cypjnXw, Cl Xbm kl Ip]nXw, Cl Xbm kl

ibnXw CtXyhw Xw hne]´w cmPm\aamssXyÀalXm bXvt\\

XkvamZv{KmamZvKrloXzm]{Im´w. XtXm \njv{Imt´ cmP\n t{]mjnX\£{XN{µanh

\t`mcaWob: kwhr¯: k {Kma:. XtXmla]n \nÀKtXmkvan.

Xm]ko þ k Jep KpWhm³ \ma cmPm, b BK´ptI\m]yt\ss\hw {]iwkytX.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! In¶p Jez]cm kv{Xo Xky lkvXw KanjyXn?

]ZvamhXo þ (BßKXw) aa lrZtbss\h kl a{´nXw?

{_ÒNmco þ B ]rÑman `h´u. KÑmakvXmhXv.

D`u þ KayXmaÀYkn²tb.

{_ÒNmco þ XYmkvXp.

(\njv{Im´:)

Page 22: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 22

buKÔcmbW: þ km[p, Ala]n X{X `hXym`y\pÚmtXm K´panÑman.

Im©pIob: þ X{X`hXym`y\pÚmtXm K´panÑXn Ine?

]ZvamhXo þ Bcyky `Kn\nImtcyW hnt\mXvIWvTnjytX.

buKÔcmbW:þ km[pP\lkvXKssXjm t\mXvIWvTnjyXn. (Im©pIobahtemIy)

KÑmakvXmhXv.

(\njv{Im´:)

Im©pIob: þ kab CZm\oa`y´w {]thjvSpw.

]ZvamhXo þ Btcy! htµ.

Xm]ko þ PmtX Xh kZriw `ÀXmcw e`kz.

hmkhZ¯m þ Btcy! htµ XmhZlw.

Xm]ko þ Xza]yNntcW `ÀXmcw kamkmZb.

hmkhZ¯m þ A\pKrloXmkvan.

Im©pIob: þ XZmKayXmw. CX CtXm `hXn. kw{]Xn ln,

JKm hmtkmt]Xm: keneahKmtVm ap\nP\:

{]Zo]vtXmánÀ`mXn {]hnNcXn [qtam ap\nh\w.

]cn{`jvtSm ZqcmZv chnc]n N kw£n]vXInctWm

cYw hymhrXymku {]hniXn iss\ckvXinJcw. 16.

(\njv{Im´m: kÀth)

Page 23: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 23

{]Ytamf¦:

H¶ma¦¯nsâ XÀÖa(\mµnbpsS Ahkm\¯n kq{X[mc³ {]thin-¡p-¶p.)

kq{X[mc³ þ

DZbIme¯nse ]pXnb N{µ\v Xpeyamb hÀ®t¯mSp-Iq-SnbXpw BkhtkhsIm­v

e`yamb iàntbm-Sp-Iq-SnbXpw Xmact]mse tim`n-¡p¶Xpw hk´s¯t¸mse at\mlchpamb

_ecmasâ `pP§Ä \n§sf ]men¡s«.

(A-WnbdbnÂ) : amdnt¸m-Iq, amdnt¸mIq Bcy·mtc! amdnt¸m-Iq.

kq{X[mc³ þ BIs«, a\Ênembn.

aK[cmPmhnsâ kvt\lioecpw I\ym\pKmanIfpw Bb `rXy·mcm Xt]mh\¯nepÅ

FÃm P\§fpw Hcp ZbbpanÃmsX amän\nÀ¯s¸Sp-¶p. (2)

(t]m-bn)

Øm]\

({]thin- n-«v)

c­p `S·mÀ þ amdnt¸m-Iq, amdnt¸mIq Bcy·mtc! amdnt¸m-Iq.

(]n-¶oSv kw\ymknbpsS thj¯n buKÔcmbW\pw Ah nImthj¯n hmkhZ¯bpw

{]thin-¡p-¶p.)

buKÔcmbW³ þ (ImtXmÀ¯n-«v) F v ChnsSbpw amän\nÀ¯n¯pS§ntbm? Fs´¶mÂ,

ss[cyimenIfpw B{ia¯n hkn¡p¶hcpw h\y^e§fm k´pjvScpw _lpam\ycpw

hevIew [cn¨n«pÅhcpw Bb P\§Ä¡v `bw P\n¸n¡p-¶p-thm? AÃtbm! Al¦mcnbpw

hn\banÃm¯h\pw ØncaÃm¯ ku`mKy¯n aXnad¶h\pw Bb BcmWv im´amb Cu

Xt]mh\s¯ BÚbm \m«n-³]pdam¡n¯oÀ¡p¶Xv. (3)

hmkhZ¯ þ Bcy! BcmWv amdn\nev¡m³ ]dbp¶Xv?

buKÔcmbW³ þ AÃtbm tZho! bmsXmcph\mtWm [À½¯nÂ\n-¶v Xs¶¯s¶ amän

\nÀ¯p¶Xv Ah\mWv.

hmkhZ¯ þ Bcy! Rm\n{]Imcaà Dt±in¨Xv. Rm\pw hgnamdns¡m-Spt¡­n hcp¶tÃm!

buKÔcmbW³ þ Btcy! Bsf Xncn¨dnªnÃm F¦n tZhXIÄ t]mepw CÆ®w

XnckvIcn¡s¸Spw.

hmkhZ¯ þ Bcy! bm{Xm£oWw t]mepw C{Xbpw Fs¶ t¢in¸n-¡p-¶n-Ã, Cu ]cn`hw t]mse.

buKÔcmbW³ þ CsXÃmw A\p`hn v Dt]£n¨ Imcy§Ä. ChnsS thsdm¶pw Nn nt¡­XnÃ.

Fs´¶mÂ,

ap¼v Hcp\mÄ A§bmepw C{]Imcw CjvSwt]mse Kan¡s¸«n-cp-¶p. ho­pw \o `À¯mhnsâ

hnPb¯neqsS _lpam\nXbmbn \SsImÅpw. N{I¯nsâ Bct¡mepIÄ t]msebmWtÃm

temI¯nsâ `mKyN{Iw AXmIs« Ime{I¯n ]cnhÀ¯\w kw`hn¨psIm­n-cn-¡p¶Xpw. (4)

(A\´cw Im©pIob³ {]thin-¡p-¶p.)

Page 24: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 24

Im©pIob³ þ kw`mjI! AcpXcpXv, BfpIsf amän \nÀ¯cpXv. t\m¡q,

A§v cmPmhn\v A]hmZw hcp¯nsh¡cpXv. B{iahmknItfmSv ]cpjambn

s]cpamdpIbpacpXv. Cu a\kznIÄ \Kc¯nse A]am\§fnÂ\n¶pw apàn t\Sm\mWv h\¯nte-

¡v h¶v Xmakn¡p¶Xv. (5)

c­pt]cpw þ Bcy! A§s\Xs¶bmIs«.

(c­pt]cpw t]mIp-¶p)

buKÔcmbW³ þ BÝcyw CbmÄ hIXncnhpÅh\msW¶p tXm¶p-¶p. htÕ! \ap¡v AbmfpsS

ASpt¯¡v t]mImw.

hmkhZ¯ þ Bcy! A§s\bmIs«.

(A-Sp- v sN¶n«v) Cu hgnamä F n\mWv.

Im©pIob³ þ AÃtbm X]kzo!

buKÔcmbW³ þ (BßKXw) X]kzn³ F¶ kwt_m[\ \ÃXpXs¶. F¦nepw

]cnNbanÃm¯Xn\m AsXsâ a\Ên\p tbmPn¡p-¶n-Ã.

Im©pIob³ þ Ahn-Sp-¶v tI«mepw. Kpcp¡·mÀ ZÀiI³ F¶p hnfn-¡p¶ R§fpsS almcmPmhn\v

]ZvamhXn Fs¶mcp ktlmlcnbp-­v. AhÄ B{ia¯n hkn¡p¶ cmPamXmhns\¡­v

hW§nbn-«v cmPKrl¯nte¡v Xs¶ Xncn¨p t]mIp¶XmWv. AXn-\pth­n C¶v

B{ia¯nÂXs¶bmWv Xmakw. AXp-sIm-­v \n§Ä,

Xt]m{Zhy§fmb XoÀ°Pew, hndIv, ]q¡Ä, ZÀ` F¶nh Im«nÂ\n¶pw CjvSwt]mse

kzoIcn¨p-sIm-Åq. Fs´¶m [À½{]nbbmb cmPIpamcn Xm]k·mcn [À½`wKw B{Kln¡p-¶n-

Ã. CXmWv ChfpsS Ipe{hXw. (6)

buKÔcmbW³ þ (BßKXw) C§s\tbm. B aK[cmP]p{Xn ]ZvamhXn ChÄ Xs¶.

]pjv]I`{ZmZnIfmb kn²·mÀ kzman¡v alnjnbmbn hcpsa¶v {]hNn¨n«pÅXv Chsf Xs¶bmWv.

AXp-sIm-­v,

hntZzjhpw _lpam\hpw k¦ev]¯n -\n¶mWp­mhpI. kzmanbpsS `mcybmIWsa¶v

B{Kln¡p¶Xn\m F\n¡nhfn Hcp {]tXyI ASp¸w tXm¶p-¶p. (7)

hmkhZ¯ þ (hnNmcn¨n«v ) cmPIpamcn F¶p tI«n-«v F\n¡htfmSv ktlmZcokvt\lw tXm¶p-¶p.

(A\´cw ]ZvamhXnbpw sNSnbpw aäv ]cnhmc§fpw {]thin-¡p-¶p)

tNSn þ hcq, hcq cmPIpamco. CXmWv B{iaw. {]thin¨mepw.

(A\´cw Xm]kn Ccp-¶p-sIm-­v {]thin¡p-¶p.)

Xm]kn þ cmPIpamcn¡v kzmKXw.

hmkhZ¯ þ (hnNmcn¨n-«v) ChfmWv B cmPIpamcn. Ipealnabvs¡m¯XpXs¶bmWv ChfpsS

cq]w.

]ZvamhXn þ Btcy, Rm³ \akvIcn¡p-¶p.

Xm]kn þ NncImew Pohn¡s«. hcq `hXo hcq. Xt]mh\§Ä AXnYnIÄ¡v kz´w hoSpXs¶.

]ZvamhXn þ BIs«, BIs«. F\n-¡v hnizmkambn. Cu BZc`mjWw sIm­p Xs¶ Rm³

A\pKrloX\mbn.

hmkhZ¯ þ (hnNmcn¨n-«v) cq]w am{Xaà ChfqsS hm¡pw a[pcamWv.

Xm]kn þ `t{Z, `{ZapJsâ Cu ktlmZcnsb cmPIpamc·mscm¶pw hnhmlamtem-Nn-¡p-¶n-tÃ?

Page 25: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 25

tNSn þ DÖbn\n-bn-Â {]tZymX³ Fs¶mcp cmPmhp­v. At±lw ]p{X\pth­n ZqXs\ Ab¡p¶p.

hmkhZ¯ þ (hnNmcn¨n«v) A§ns\bmIs«, Chfnt¸m-Ä F\n-¡v kz´wXs¶bÃtbm.

Xm]kn þ ChfpsS cq]w Cu BZchn\p tbmPn¨Xp Xs¶. c­p cmPIpe§fpw al¯camsW¶v

tI«n-«p-­v

]ZvamhXn þ Bcy, Bßm\p{Kl¯n\mbn AhnSp¶v ap\nP\§sf I­pthm? BÀs¡´pthWw.

B{Klkm^ey¯n\mbn ap\nP\§sf ASpt¯¡v £Wn¨mepw.

Im©pIob³ þ `hXnbpsS B{Klwt]mse. AÃtbm B{iahmknIfmb Xm]k·mtc, tI«p-sIm-Åp-

I, tI«p-sIm-ÅpI \n§Ä. Cu aK[cmP]p{Xn \n§fpsS hnizmkmZchv I­v ss[cywssIs¡m­v

[À½m\pjvTm\¯n\mbn CjvSsas´¶v tNmZn¡p-¶p.

BÀ¡mWv Ieiw th­Xv. BÀ¡mWv hkv{Xw th­Xv. hn[n-t]mse thZm²yb\saÃmw

Ignªv KpcpZ£nW \evIm³ Bcv F´mWv B{Kln¡p¶Xv. [À½temep]bmb B cmP]p{Xn

Bßm\p{Klam{Kln¡p-¶p. BÀ¡v F v B{Klapt­m AXv ]dªmepw. C¶v BÀ¡pw AhÄ

F´pw \evIpw. (8)

buKÔcmbW³ þ (hnNmcn¨n-«v) lm, \sÃmcp]mbw In«n. (FÃmhcpw tIÄs¡)

Rms\mcÀ°nbmWv.

]ZvamhXn þ `mKywsIm­v Fsâ Xt]mh\m`nKa\w k^eambn.

Xm]kn þ Cu B{iahmknIÄ k´pjvScmWv. CbmÄ BK´pI\mbncn¡Ww.

Im©pIob³ þ tlbv, F´p thWw.

buKÔcmbW³ þ Chsfsâ tkmZcnbmWv. ChfqsS `À¯mhv tZim´ct¯¡p t]mbn-cn-

¡pIbmWv. Ipd¨p \mÄ Chsf `hXn kwc£n¨p X¶m sImÅmsa¶m{Klap­v. Fs´¶mÂ,

k¼¯psIm­v Hcp ImcyhpanÃ. kpJt`mKw sImt­m hkv{XwsImt­m H¶pw Hcp

Imcyhpan-Ã. Rm³ D]Poh\¯n\p th­nbà Imjmbw [cn¨Xv. [À½]cXbpw [ocbpamb Cu

I\yI Fsâ tkmZcnbpsS Nmcn{Xyw c£n¡p¶Xn iàbmWv. (9)

hmkhZ¯ þ (hnNmcn¨n«v) ChnsS Fs¶ Gev n¡m\mWtÃm Bcy\mb buKÔcmbW\v CjvSw.

icn, Btem¨n¡msX At±lw H¶pw sN¿nÃ.

Im©pIob³ þ tZho, henb `mcamWv Ct±lw \½n sNep¯m\m{Kln¡p¶Xv. F§ns\bmWv

kzoIcn¡p-I, Fs´¶mÂ,

]Ww \evIms\fp¸amWv. AXp-t]mse Xs¶bmWv {]mW\pw a\Êpw. aäpÅsXÃmw

\evIms\fp¸amWv F¦nepw \ymk¯nsâ kwc£Ww A{X Ffp¸apÅXÃ. (10)

]ZvamhXn þ Bcy, Bcv F´m{Kln¨mepw \evImsa¶v Rm³ {]XnÚ sNbvXn«v Ct¸m-Ä

amdnbmtemNn¡p¶Xv icnbÃ. F´mtWm Ct±lw ]dbp¶Xv AXp sN¿pI.

Im©pIob³ þ `hXn ]dªXmWv bYmÀ°w.

tNSn þ C{]Imcw kXy`mjnWnbmb cmPIpamcn NncImew Pohn¡s«.

Im©pIob³ þ tZhn, A§s\bmIs«, (ASp¯p sN¶n«v) A§bpsS ktlmZcnbpsS kwc£Ww

cmPIpamcn Gäncn-¡p-¶p.

buKÔcmbW³ þ `hXnbm Rm³ A\pKrloX\mbn. aItf, cmPIpamcnbpsS ASp¡te¡p

sNÃq.

hmkhZ¯ þ (hnNmcn¨n-«v) F´p sN¿m³? `mKytZmjnbmb Rm³ t]mIpI Xs¶.

]ZvamhXn þ BIs«, BIs«. ChÄ Ct¸mÄ Fs´ kz´ambn¡gnªp.

Page 26: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 26

Xm]kn þ ChfpsS cq]w ImWpt¼m-Ä cmPIpamcnbmtWm F¶p tXm¶n-t¸m-Ip-¶p.

tNSn þ Bcy ]dbp¶Xv icnbmWv. ChÄ cmPkpJw A\p`hn¨ncp¶hfmsW¶v F\n¡pw tXm¶p-

¶p.

buKÔcmbW³ þ (hnNmcw) Bhq. ]IpXn`mcw XoÀ¶p. F{]ImcamtWm a{ namcpsam- v

BtemNn¨Xv, A{]Imcw icnbmbn hcp¶p. kzman-¡v cmPyw Xncn¨pIn«n-bn-«v tZhnsb Rm³ sIm­p

sNÃpt¼mÄ Cu aK[cmP]p{Xn hnizmk]m{Xambn D­mhpatÃm? Fs´¶mÂ,

]ZvamhXn cmPmhnsâ ]«alnjnbmbn `hn¡pw. bmsXmcphcmemtWm BZyw B] v

{]hNn¨Xv AXv I­pIgnªp. B hnizmk¯nemWv CXp sNbvXXv. Fs´¶m {_Òmhv

kp]co£nX§fmb kn²hmIy§sf AXnewLn v {]hÀ¯n¡p¶n-Ã. (11)

(A-Xn\ptijw {_ÒNmcn {]thin-¡p-¶p)

{_ÒNmcn þ (tatem«p t\m¡n-bn-«v) D¨bmbn. Rm³ hfsc £oWoX\mWv. Ct¸m-Ä

FhnsSbmsWm¶v hn{ian¡p-I. (Npän k©cn¨n«v) B, Is­¯n. ChnSw Npäpw Xt]mh\ambncp¶n-

cn¡Ww. Fs´¶mÂ,

{Kmat¯¡mÄ hnizmkw ]q­ am\pIÄ \nÀ`bcmbn k©cn¡p¶p. ]pjv]^e§fmÂ

k¼pjvSamb imJItfmSp IqSnb FÃm hr£§fpw Zbm]qÀÆw kwc£n¡s¸Sp-¶p.

I]nehÀ®t¯mSp-Iq-Snb tKmk¼ v [mcmfw. IrjntbmKyam¡m¯ \ne§Ä. lhyKÔw

t]dp¶ ]pI. kwibanà CsXmcp Xt]mh\w Xs¶bmWv. (12)

F¶m {]thin¡mw. ({]thin¨n«v) AÃm, Cu P\w B{ia¯n\v tNcp¶hcÃtÃm? (asämcp

`mKt¯¡v t\m¡n-bn-«v) AÃ, X]kznIfpap-­n-hn-sS, tZmjanÃ, ASp¯p sNÃmw. AÃm, kv{XoIÄ.

Im©pIob³ þ sskzcambn sskzcambn `hm³ {]thin¨mepw. FÃm hn`mKw P\§Ä¡pw

s]mXphnepÅXmWtÃm B{iaw.

hmkhZ¯ þ lpw.

]ZvamhXn þ Hm, Bcy¡v ]c]pcpjZcvi\w \njn²atÃ. icn, Fs¶ Gev n¨ \ymkw \ÃXpt]mse

Im¯pkq£n¡s­?

Im©pIob³ þ t`mx {_mÒW! R§Ä BZyw h¶hcmWv. AXn\m AXnYnkXvImcw

kzoIcn¨mepw.

{_ÒNmcn þ (AÀLy]mZy§Ä BNan¨n-«v) aXn, aXn Fs´ £oWw XoÀ¶p.

buKÔcmbW³ þ A§v FhnsS\n¶v hcp¶p? FhnsS t]mIWw? A§bpsS Xmakw

FhnsSbmWv?

{_ÒNmcn þ AÃtbm! tI«mepw. Rm³ cmPKrl¯nÂ\n¶pw hcp¶p. hÕcmPy v

thZ]T\¯n\mbn emhmWIw F¶ {Kma¯n Xmakn¡pIbmbncp-¶p.

hmkhZ¯ þ (hnNmcw sNbvXn«v) Hm, emhmWItam. emhmWIw F¶p tI«t¸mÄ Fsâ ZpxJw

\hoIcn¡s¸«Xpt]m-se.

buKÔcmbW³ þ hnZym`ymkw Ignªpthm?

{_ÒNmcn þ IgnªnÃ.

buKÔcmbW³ þ hnZym`mkw Ahkm\n¨nsæn ]ns¶´mWv BKat\mt±iw.

{_ÒNmcn þ AhnsS AXnZmcpWamb Hcp hn]¯p­mbn.

buKÔcmbW³ þ F§ns\?

{_ÒNmcn þ AhnsS DZb\³ Fs¶mcp cmPmhp Xmakap­v.

Page 27: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 27

buKÔcmbW³ þ DZb\s\¡pdn v tI«n-«p-­v. F´mWt±l¯n\v.

{_ÒNmcn þ At±l¯n\v Ah´ncmP]p{Xnbmb ]Xv\n hmkhZ¯tbmSv kvt\lamWs{X.

buKÔcmbW³ þ Bbn-cn-¡mw. F¶n«v?

{_ÒNmcn þ F¶n«v, At±lw \mbm«n\mbn t]mbn-cp¶t¸mÄ {Kma¯n\v Xo ]nSn v AhÄ

sh´pt]mbn.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) IÅw, IÅamWXv. `mKytZmjnbmb Rm³ Pohn¨ncn¡p¶tÃm.

buKÔcmbW³ þ F¶n«v?

{_ÒNmcn þ F¶n«v, Ahsf c£n¡ms\mcps¼« buKÔcmbWs\¶ a{ nbpw B Xobn¯s¶

s]«p.

buKÔcmbW³ þ kXyambn«pw s]«p-thm? F¶n-«v?

{_ÒNmcn þ F¶n-«v, Xncn¨p h¶ cmPmhv B kw`hw tI«n«v, AhcpsS thÀ]mSv kln¡h¿msX

kzbw cmPmhpw AtX Xobn-Â NmSms\mcp§n. a{ namÀ hfsc ]mSps]«v At±ls¯ XSªp.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) F\n¡dnbmw. Bcy]p{X\v Ft¶mSpÅ kvt\lw.

buKÔcmbW³ þ F¶n«v?

{_ÒNmcn þ F¶n-«v, tZl¯Wnªncp¶Xpw FcnbmXhtijn¨Xpamb B`cW§Ä amtdmSp

tNÀ¯p]nSn v cmPmhv tamlmeky\mbn.

FÃmhcpw þ lm, IjvSw.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) Bcy buKÔcmbWsâ B{Klw t]msebmIs«.

tNSn þ cmPIpamcn! Bcy Icbp¶tÃm?

]ZvamhXn þ A\pI¼sIm­mbncn-¡mw.

buKÔcmbW³ þ ]n¶ÃmsX, {]IrXym ZbmephmWv Fsâ tkmZcn. F¶n«v?

{_ÒNmcn þ F¶n«v, sasà sasà t_m[w Xncn¨p In«n.

]ZvamhXn þ `mKywsIm­v Poh³ Xncn¨pIn«nbtÃm. t_m[w sIs«¶p tI«t¸mÄ

tNX\bäXpt]msebmbn Fsâ lrZbw.

buKÔcmbW³ þ F¶n«v?

{_ÒNmcn þ F¶n«v, B cmPmhv \ne¯p InS¶pcp­pw, tZlamkIew s]mSn ]pc­pw

s]s«s¶Woäpw At¿m hmkhZt¯! lm Ah ncmP]p{Xo! lm {]ntb! lm {]nbintjy! F¶n§s\

Fs´ms¡tbm hne]n¨psImt­bncp-¶p. F n\[nIw,

hnclZpxJ¯nsâ Imcy¯n N{IhmI¸£nIÄ t]mepw At±ls¯ t¸msebÃ.

Zab´ymZnkv{XoIsf ]ncnªhcmcpw At±ls¯t¸msebÃ. `À¯mhn§s\ IcpXp¶ B kv{Xo

ku`mKyhXn Xs¶. bYmÀ°¯n Zln¨hfmWhsf¦nepw `ÀXrkvt\l¯mÂ

Zln¡m¯hfmbn¯oÀ¶ncn¡p-¶p. (13)

buKÔcmbW³ þ F¶n«v, At±ls¯ kam[m\n¸n¡m³ Hscmä a{´nbpw {ian¨nsÃt¶m?

{_ÒNmcn þ cpaWzm³ F¶ a{ n At±ls¯ kamizkn¸n¡m³ AXy[nIw {]bXv\n¨p.

At±lamIs«,

Blmcansæn AXpt]mse \nc´cw Icªv £oWn¨ apJw cmPmhns\m¸w ZpxJw t]dn

tZlip²n sN¿p¶p. ]Ise¶nÃ, cm{Xnsb¶nà {]bXv\wsIm­v cmPmhns\ ]cnNcn¡p-¶p. cmPmhv

Hcp]s£ s]s«¶v {]mW³ shSnªm Ahsâbpw Ahkm\ambn.

Page 28: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 28

hmkhZ¯ þ (BßKXw) `mKyhim Ct¸mÄ Bcy]p{X³ \sÃmcphsâ kwc£WbnemWtÃm?

buKÔcmbW³ þ (Nn´n- n-«v) IjvSw. F{X henb `mcamWv cpaWzm³ t]dp¶Xv. Fs´¶mÂ,

Fsâ `mcw Nnet¸mÄ Ipdbp¶XmWv. F¶m Ahsâ `mcw ØncambXpamWv. cmPmhnsâ

NpaXetbev¡p¶hsâ NpaXetbev¡p¶hsâ NpaenemWv FÃm `mchpw hcnI.

(FÃmhcpw tIÄs¡) F¶n«v, AÃm, cmPmhv ]qÀÆØnXnsb {]m]n¨pthm?

{_ÒNmcn þ AXn-t¸msf\n¡dnbn-Ã. AhnsSbmWv Ahfpsam- v ]p©ncn¨Xv.

ChnsSbmWhtfmsSm¯ncp¶Xv. ChnsS h¨mWhsf tZzjn¨Xv. ChnsSbmWv Ahfpsam v InS¶Xv.

F¶n§s\ hne]n¡phm³ XpS§nb cmPmhns\ a{´namÀ hfsc ]mSps]«v B {Kma¯nÂ\n-¶v Iq«n-

s¡m-­p-t]m-bn. cmPmhv s]mbv¡gnªt¸mÄ N{µ\pw \£{X§fpw adª BImiw t]mse

AcaWobambn¯oÀ¶p B {Kmaw. AXp-sIm-­v Rm\pw AhnsS\n¶v t]m¶p.

Xm]kn þ hcp¯\mb Ch\v C§s\ {]iwkn¡Wsa¦n B cmPmhv KpWhm³

Xs¶bmbncn¡Ww.

tNSn þ cmPIpamco! asämcp kv{Xosb At±lw hnhmlw Ign¡p-tam?

]ZvamhXn þ (hnNmcw sNbvXn«v) Fsâ a\Êpw AXp-t]mse a{ n¨p.

{_ÒNmcn þ \n§tfmSv hnS tNmZn-¡p-¶p. \mw t]mIp-¶p.

c­pt]cpw þ A`ojvSkn²n¡mbn t]mbmepw.

{_ÒNmcn þ A§s\bmIs«. (t]m-Ip-¶p.)

buKÔcmbW³ þ icn, Rm\pw X{X`hXnbpsS A\phmZt¯msS t]mIm\m{Kln¡p-¶p.

Im©pIob³ þ X{X`hXnbpsS A\paXn t\Sn Ct±lw t]mIm\nÑn¡p-¶p.

]ZvamhXn þ A§bpsS tkmZcn A§sb¡mWmXncp¶m hnjan¡n-tÃ?

buKÔcmbW³ þ kÖ\¯nsâ I¿nembXpsIm­v ChÄ ZpxJn¡n-Ã. (Im©pIobs\

t\m¡n-bn-«v) F¶m \mw t]mIs«.

Im©pIob³ þ ho­pw ImWmw t]mbv hcq.

buKÔcmbW³ þ A§s\bmIs«. (t]m-bn)

Im©pIob³ þ AIt¯¡v {]thin¡m\pÅ kabambn.

]ZvamhXn þ Btcy, \akvImcw.

Xm]kn þ Iptª, \n\¡v A\pcq]\mb `À¯mhns\ e`n¡s«.

hmkhZ¯ þ Btcy, Rm\pw \akvIcn¡p-¶p.

Xm]kn þ \obpw XmakwIqSmsX `À¯mhns\ {]m]n¡s«.

hmkhZ¯ þ Rm³ A\pKrloXbmbn.

Im©pIob³ þ F¶m hcq. CXnse CXn-se, `hXo, Ct¸mgmIs«,

]£nIÄ tNt¡dp¶p. ap\namÀ kv\m\¯n apgp-Ip-¶p. Aán Zo]vXambn Pzen¡p-¶p. ]pI

ap\nh\amsI hym]n¡p-¶p. hnZqcXbnÂ\n-¶v \n]Xn¨ Cu kqcy\pw IncW§sfmXp¡n cY¯nsâ

thKX Ipd v ]Xps¡ AkvXa\ ]ÀÆX¯nte¡v {]thin¡pIbpw sN¿p¶p. (16)

(FÃmhcpw t]mbn)

H¶ma¦w Ignªp.

þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þþ

Page 29: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 29

+lÉ ÊuùiÉÒªÉÉä%RÂóEò:c­ma¦¯nsâ IYmkmcw

c­ma¦¯n tNSn {]thin¨psIm­v ]ZvamhXn ]´p Ifn¨psIm­n-cn-¡p¶ Imcyw

{]thiI¯neq-sS kqNn¸n-¡pIbpw ]cnP\§tfmsSm¸w hmkhZ¯ cwK{]thiw sNbvXv

kwkmcn¨psIm­n-cn¡pt¼mÄ hfÀ¯½bmb [m{Xnbn -\n-¶v hÕcmPmhmb DZb\\pw

]ZvamhXnbpw X½nepÅ hnhmlhnhcw AdnbpIbpw CXp-tI-«v ZpxJnXbmb hmkhZ¯, DZb\³

]ZvamhXnsb CjvSs¯msSbmtWm hcn¨Xv F¶v [m{Xntbm-Sv tNmZn¡pIbpw GtXm

DZya¯n\msb¯nb DZb\sâ kz`mhkhntijXIÄ ]cnKWn v ]ßmhXnsb almcmPmhv

DZb\\v \evImsa¶v Xocpam\n¨XmsW¶v a\Ênem¡n hmkhZ¯ kam[m\n¡pIbpw XXv£Ww

tNSn {]thin v ]ZvamhXnbpsS hcW¯n\pÅ ame tImÀ¡m³ Bh nIbmb hmkhZ¯tbmSv

X¼pcm«n \nÀt±in¨Xmbpw [m{Xntbm-Sv ]dbp¶Xpw FÃmhcpw cwKw hn«pt]mIp¶XpapÅ IY

hÀ®n¡p-¶p.

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ SÉä]õÒ*)SÉä]õÒ - EÖò\VÉÊ®úEäò! EÖò\VÉÊ®úEäò! EÖòjÉ EÖòjÉ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ? ËEò ¦ÉhÉʺÉ, B¹ÉÉ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòɨÉÉvÉ´ÉÒ±ÉiÉɨÉhb÷{ɺªÉ {ÉÉ·ÉÇiÉ: EòxnÖùEäòxÉ GòÒb÷iÉÒÊiÉ* ªÉÉ´ÉnÂù ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòɨÉÖ{ɺÉ{ÉÉÇʨÉ* +¨¨ÉÉä! <ªÉÆ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ=iEÞòiÉEòhÉÇSÉÚʱÉEäòxÉ ´ªÉɪÉɨɺÉ\VÉÉiɺ´ÉänùʤÉxnÖùÊ´ÉÊSÉÊjÉiÉäxÉ {ÉÊ®ú¸ÉÉxiÉ®ú¨ÉhÉÒªÉnù¶ÉÇxÉäxÉ ¨ÉÖJÉäxÉ EòxnÖùEäòxÉ GòÒb÷xiÉÒiÉB´ÉÉMÉSUôÊiÉ* ªÉÉ´ÉnÖù{ɺÉ{ºªÉÉÇʨÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉ:*)|É´Éä¶ÉEò:*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ EòxnÖùEäòxÉ GòÒb÷xiÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ºÉ{ÉÊ®ú´ÉÉ®úÉ ´ÉɺɴÉnùkɪÉÉ ºÉ½þ*)´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ±ÉÉ! B¹É iÉä EòxnÖùEò:*{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! ¦É´ÉÎi´ÉnùÉxÉÒ¨ÉäiÉÉ´ÉiÉÂ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ±ÉÉ! +ÊiÉÊSÉ®Æú EòxnÖùEäòxÉ GòÒÊb÷i´ÉÉÊvÉEòºÉ\VÉÉiÉ®úÉMÉÉè {É®úEòÒªÉÉÊ´É´É iÉä ½þºiÉÉè ºÉÆ ÉÞkÉÉè*SÉä]õÒ - GòÒb÷iÉÖ GòÒb÷iÉÖ ªÉÉ´ÉnÂù¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ* ÊxÉ´ÉÇiªÉÇiÉÉÆ iÉÉ´ÉnÂù +ªÉÆ EòxªÉɦÉÉ´É®ú¨ÉhÉÒªÉ: EòɱÉ:*{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! ÊEòʨÉnùÉxÉÓ ¨ÉɨÉ{ɽþʺÉiÉÖÊ¨É´É ÊxÉvªÉɪÉʺÉ?´ÉɺɴÉnùkÉÉ - xÉʽþ xÉʽþ* ½þ±ÉÉ! +ÊvÉEò¨Ét ¶ÉÉä¦ÉiÉä* +ʦÉiÉ <´É iÉä%t ´É®ú¨ÉÖJÉÆ {ɶªÉÉʨÉ*{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +{Éäʽþ* ¨ÉänùÉxÉÓ ¨ÉɨÉ{ɽþºÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - B¹ÉÉκ¨É iÉÚ¹hÉÒEòÉ ¦ÉʴɹªÉx¨É½þɺÉäxÉ´ÉvÉÖ*{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - Eò B¹É ¨É½þɺÉäxÉÉä xÉɨÉ?´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ºiªÉÖVVÉʪÉxÉÒªÉÉä ®úÉVÉÉ |ÉtÉäiÉÉä xÉɨÉ* iɺªÉ ¤É±É{ÉÊ®ú¨ÉÉhÉÊxÉ´ÉÞÇkÉÆ xÉɨÉvÉäªÉÆ ¨É½þɺÉäxÉ <ÊiÉ*SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ iÉäxÉ ®úÉYÉÉ ºÉ½þ ºÉ¨¤ÉxvÉÆ xÉäSUôÊiÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +lÉ EäòxÉ JÉα´ÉnùÉxÉÒ¨ÉʦɱɹÉÊiÉ?

Page 30: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 30

SÉä]õÒ - +κiÉ ´ÉiºÉ®úÉVÉ =nùªÉxÉÉä xÉɨÉ* iɺªÉ MÉÖhÉÉxÉ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉʦɱɹÉÊiÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) +ɪÉÇ{ÉÖjÉÆ ¦ÉiÉÉÇ®ú¨ÉʦɱɹÉÊiÉ (|ÉEòɶɨÉÂ) EäòxÉ EòÉ®úhÉäxÉ?SÉä]õÒ - ºÉÉxÉÖGòÉä¶É <ÊiÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) VÉÉxÉÉ欃 VÉÉxÉÉʨÉ* +ªÉ¨ÉÊ{É VÉxÉ B´É¨ÉÖx¨ÉÉÊnùiÉ:*SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! ªÉÊnù ºÉ ®úÉVÉÉ Ê´É°ü{ÉÉä ¦É´ÉäiÉÂ?´ÉɺɴÉnùkÉÉ - xÉʽþ xÉʽþ* nù¶ÉÇxÉÒªÉ B´É*{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! EòlÉÆ i´ÉÆ VÉÉxÉÉʺÉ?´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) +ɪÉÇ{ÉÖjÉ{ÉIÉ{ÉÉiÉäxÉÉÊiÉGòÉxiÉ: ºÉ¨ÉÖnùÉSÉÉ®ú:* ÊEòʨÉnùÉxÉÓ EòÊ®ú¹ªÉÉʨÉ? ¦É´ÉiÉÖ,où¹]õ¨ÉÂ* (|ÉEòɶɨÉÂ) ½þ±ÉÉ! B´É¨ÉÖVVÉʪÉxÉÒªÉÉä VÉxÉÉä ¨ÉxjɪÉiÉä*{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ªÉÖVªÉiÉä* xÉ Jɱ´Éä¹É =VVÉʪÉxÉÒnÖù±ÉǦÉ:* ºÉ´ÉÇVÉxɨÉxÉÉäʦɮúɨÉÆ JɱÉÖ ºÉÉè¦ÉÉMªÉÆ xÉɨÉ*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ vÉÉjÉÒ*)vÉÉjÉÒ - VɪÉiÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! nùkÉÉʺÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ɪÉæ! Eòº¨Éè?vÉÉjÉÒ - ´ÉiºÉ®úÉVÉɪÉÉänùªÉxÉɪÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +lÉ EÖò¶É±ÉÒ ºÉ ®úÉVÉÉ?vÉÉjÉÒ - EÖò¶É±ÉÒ ºÉ +ÉMÉiÉ:* +ºªÉ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ |ÉiÉÒ¹]õÉ SÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +iªÉÉʽþiɨÉÂ*vÉÉjÉÒ - ÊEò¨ÉjÉÉiªÉÉʽþiɨÉÂ?´ÉɺɴÉnùkÉÉ - xÉ JɱÉÖ ÊEòÎ\SÉiÉÂ* iÉlÉÉ xÉÉ¨É ºÉxiÉ{ªÉÉänùɺÉÒxÉÉä ¦É´ÉiÉÒÊiÉ*vÉÉjÉÒ - +ɪÉæ! ‘+ÉMɨÉ|ÉvÉÉxÉÉÊxÉ ºÉֱɦÉ{ɪÉÇ ÉºlÉÉxÉÉÊxÉ ¨É½þÉ{ÉÖ û¹É¾þnùªÉÉÊxÉ ¦É´ÉÎxiÉ’*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ɪÉæ! º´ÉªÉ¨Éä É iÉäxÉ ´ÉÊ®úiÉÉ?vÉÉjÉÒ - xÉʽþ xÉʽþ* +xªÉ|ɪÉÉäVÉxÉäxÉä½þÉMÉiɺªÉÉʦÉVÉxÉÊ´ÉYÉÉxɴɪÉÉä°ü{ÉÆ où¹]Âõ´ÉÉ º´ÉªÉ¨Éä É ¨É½þÉ®úÉVÉäxÉ nuke*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) B´É¨ÉÂ* +xÉ{É®úÉrù <nùÉxÉÒ¨ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

(|ÉʴɶªÉÉ{É®úÉ*)SÉä]õÒ - i´É®úiÉÉÆ i´É®úiÉÉÆ iÉÉ´ÉnùɪÉÉÇ* +tè É ÊEò±É* ¶ÉÉä¦ÉxÉÆ xÉIÉjɨÉÂ* +tè É EòÉèiÉÖEò¨ÉRÂóMɱÉÆEòiÉÇ ªÉʨÉiªÉº¨ÉÉEÆò ¦ÉÎ]Âõ]õxÉÒ ¦ÉhÉÊiÉ*´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ªÉlÉÉ ªÉlÉÉ i´É®úiÉä, iÉlÉÉ iÉlÉÉxvÉÒEò®úÉäÊiÉ ¨Éä ¾þnùªÉ¨ÉÂ*vÉÉjÉÒ - Bi´ÉäiÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉÉ: ºÉ´Éæ*)

Page 31: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 31

ÊuùiÉÒªÉÉä%RÂóEò:*AY ZznXotbmf¦:

(XX: {]hniXn tNSo.)

tNSo þ IpRvPcntI! IpRvPcntI! Ip{X Ip{X `ÀXrZmcnIm ]ZvamhXo? Inw `Wkn, Gjm

`ÀXrZmcnIm am[hoeXmaWvU]ky ]mÀizX: IµptI\ {IoUXoXn. bmhZv `ÀXrZmcnImap]kÀ]man.

At½m! Cbw

`ÀXrZmcnIm DXvIrXIÀWNqentI\ hymbmakRvPmXtkzZ_nµphnNn{XntX\

]cn{im´caWobZÀit\\ aptJ\ IµptI\ {IoU´oX GhmKÑXn. bmhZp]kÀ]vkyman.

(\njv{Im´:)

{]thiI:

(XX: {]hniXn IµptI\ {IoU´o ]ZvamhXo k]cnhmcm

hmkhZ¯bm kl)

hmkhZ¯m þ lem! Gj tX IµpI:.

]ZvamhXo þ Btcy! `hXznZm\otaXmhXv.

hmkhZ¯m þ lem! AXnNncw IµptI\ {IoUnXzm[nIkRvPmXcmKu ]cIobmhnh tX lkvXu

kwhr¯u.

tNSo þ {IoUXp {IoUXp bmhZv ÀXrZmcnIm. \nÀhÀXyXmw XmhZv Abw I\ym`mhcaWob: Ime:.

]ZvamhXo þ Btcy! InanZm\ow ama]lknXpanh \n[ymbkn?

hmkhZ¯m þ \ln \ln. lem! A[nIaZy tim`tX. A`nX Ch tXfZy hcapJw ]iyman.

]ZvamhXo þ At]ln. taZm\ow ama]lk.

hmkhZ¯m þ Gjmkvan XqjvWoIm `hnjy·lmtk\h[p.

]ZvamhXo þ I Gj almtkt\m \ma?

hmkhZ¯m þ AkvXypÖbn\otbm cmPm {]tZymtXm \ma. Xky _e]cnamW\nÀhr¯w \mat[bw

almtk\ CXn.

tNSo þ `ÀXrZmcnIm tX\ cmÚm kl kw_Ôw t\ÑXn.

hmkhZ¯m þ AY tI\ JeznZm\oa`nejXn?

tNSo þ AkvXn hÕcmP DZbt\m \ma. Xky KpWm³ `ÀXrZmcnIm`nejXn.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) Bcy]p{Xw `ÀXmca`nejXn ({]Imiw) tI\ ImctW\?

tNSo þ km\pt{Imi CXn.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) Pm\man Pm\man. Aba]n P\ Ghap·mZnX:.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! bZn k cmPm hncqt]m `thXv?

hmkhZ¯m þ \ln \ln. ZÀi\ob Gh.

Page 32: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 32

]ZvamhXo þ Btcy! IYw Xzw Pm\mkn?

hmkhZ¯m þ (BßKXw) Bcy]p{X]£]mtX\mXn{Im : kapZmNmc:. InanZm\ow Icnjyman?

`hXp, ZrjvSw. ({]Imiw) lem! GhapÖbn\otbm Pt\m a{´btX.

]ZvamhXo þ bpPytX. \ Jtezj DÖbn\oZpÀe`:. kÀhP\at\mf`ncmaw Jep ku`mKyw \ma.

(XX: {]hniXn [m{Xo)

[m{Xo þ PbXp `ÀXrZmcntI! Z¯mkn.

hmkhZ¯m þ Btcy! Ikvssa?

[m{Xo þ hÕcmPmtbmZb\mb.

hmkhZ¯m þ AY Ipieo k cmPm?

[m{Xo þ Ipieo k BKX:. Aky `ÀXrZmcnIm {]XojvSm N.

hmkhZ¯m þ AXymlnXw.

[m{Xo þ Ina{XmXymlnXw?

hmkhZ¯m þ \ Jep In©nXv. XYm \ma k´t]ymZmkot\m `hXoXn.

[m{Xo þ Btcy! BKa{][m\m\n kpe`]cyhØm\m\n alm]pcpjlrZbm\n `h n.

hmkhZ¯m þ Btcy! kzbtah tX\ hcnXm?

[m{Xo þ \ln \ln. A\y{]tbmPt\t\lmKXkym`nP\hnÚm\htbmcq]w ZrjvSzm kzbtah

almcmtP\ Z¯m.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) Ghw. A\]cm² CZm\oamcy]p{X:.

({]hniym]cm)

tNSo þ XzcXmw XzcXmw XmhZmcym. AssZyh Ine.

tim`\w \£{Xw. AssZyh IuXpIaMvKew IÀXhyanXykvamIw `«n\o `WXn.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) bYm bYm XzctX, XYm XYmÔoItcmXn ta lrZbw.

[m{Xo þ GtXzXp `ÀXrZmcnIm.

(\njv{Im´m: kÀth)

Page 33: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 33

ZznXotbmf¦:.

c­ma¦¯nsâ XÀÖa(A\´cw sNSn {]thin¡p-¶p)

tNSn þ IpRvPcntI! IpRvPcntI! FhnsS? FhnsSbmWv ]ZvamhXn cmPIpamcn? F´p ]dbp¶p?

cmPIpamcn apïdbv¡Sp v ]´pIfn¡ps¶t¶m? F¶m Rm³ cmPIpamcnbpsS ASpt¯¡p

t]mIp-¶p. (Npän\S¶p t\m¡n-bn-«v) AÃm. CXm cmPIpamcn. ImXnse B`cWsaSp- v tatem«p

h¨n«v, hymbmawsIm­v hnbÀ¸p XqIn, ]cn{im´hpw caWobhpamb apJhpambn

]´pIfn¨psIm­nt§m«p Xs¶bmWtÃm hcp¶Xv. ASp¯p sNÃmw.

(t]mbn)

{]thiIw

(A\´cw ]´pX«n¡fn¨psIm­v ]cnhmcktaXw ]ZvamhXnbpw hmkhZ¯bpw {]thin-¡p-¶p.)

hmkhZ¯ þ tXmgo, CXm \nsâ ] v.

]ZvamhXn þ Btcy! Ct¸mgn{Xbpw aXn.

hmkhZ¯ þ kJo, Gsd t\cw ]´pIfn¨Xn\m A[nIw Nph¶ Cu ssIIÄ

A\ytâXpt]msebmbtÃm.

tNSn þ Ifn¡s«, Ifn¡s« cmPIpamcn. kpµcamb Cu I\ymIme¯netà Ifn¡m³ ]äq.

]ZvamhXn þ Btcy! F´m Ct¸m Fs¶ Ifnbm¡ms\¶ t]mse kq£n¨p t\m¡p¶Xv.

hmkhZ¯ þ Atà AÃ. C¶v kJnbpsS apJw AXy´w tim`n-¡p-¶p. F§pw tXmgnbpsS hcapJw

ImWp¶Xpt]m-se.

]ZvamhXn þ amdn-t¸m-Iq, Ct¸msgs¶ ]cnlkn¡cptX.

hmkhZ¯ þ almtk\sâ `mhnacpaItf, Rm\nXm \nÈ_vZbmtW.

]ZvamhXn þ BcmWo almtk\³?

hmkhZ¯ þ DÖbn\n-bn-Â {]tZymX³ Fs¶mcp cmPmhp­v. At±l¯n\v tk\m_ew sIm­v

In«nb t]cmWv almtk\³ F¶v.

tNSn þ cmPIpamcn B cmPmhpambpÅ _Ôw B{Kln¡p-¶n-Ã.

hmkhZ¯ þ ]n¶mtcmSmWnt¸m-Ä CjvSw?

tNSn þ DZb\³ F¶ t]cn hÕtZis¯ cmPmhp­v. At±l¯nsâ KpW§fnemWv

cmPIpamcn¡v Xmev]cyw.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) Bcy]p{Xs\ `À¯mhmbn«m{Kln¡p-¶p-thm? (FÃmhcpw tIÄs¡)

F´p ImcW¯mÂ?

tNSn þ ZbmephmbXpsIm-­v.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) Adnbmadnbmw. CubpÅhÄ¡pw C§s\ D·mZw tXm¶n-bn-«p­v.

tNSn þ cmPIpamcn, Hcp]s£ B cmPmhv hncq]\msW¦ntem?

hmkhZ¯ þ Atà AÃ. kpµc³ Xs¶bmWv.

Page 34: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 34

]ZvamhXn þ Btcy! \n\s¡§s\ Adnbmw.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) Bcy]p{Xt\mSpÅ ]£]mXw sIm­v Rm\Xncp IS¶pt]mbn. C\n

Ct¸m-Ä F´p sN¿pw. BIs« hgnbp-­v. (FÃmhcpw tIÄs¡) tXmgn, DÖbn\n-bnse P\§Ä

A§s\ ]dbp¶p.

]ZvamhXn þ icnbm. DÖbn\n¡nbmÄ ZpÀe`aÃtÃm? ku`mKyw F¶Xv

kÀÆP\at\m`ncmaamWtÃm?

(A\´cw [m{Xn {]thin-¡p¶p)

[m{Xn þ cmPIpamcn hnPbn¡s«. \ns¶ \evIn¡gnªtÃm?

hmkhZ¯ þ Btcy! BÀ¡v?

[m{Xn þ hÕcmPmhmb DZb\\v.

hmkhZ¯ þ B cmPmhn\v t£aatÃ?

[m{Xn þ t£aw Xs¶. At±lw h¶n«p­v. At±lw cmPIpamcnsb kzoIcn¡pIbpw sNbvXp.

hmkhZ¯ þ A\À°ambnt¸m-bn.

[m{Xn þ CXn-se´m A\À°w.

hmkhZ¯ þ asäm¶paÃ. A{Xsbms¡ hyk\ap­mbncp¶n«pw FÃmw ad¶pIfªtÃm?

[m{Xn þ Btcy! thZÚm\nIfmb alm]pcpj·mÀ¡v hfsc thKw ka\ne hos­Sp¡m³ Ignbpw.

hmkhZ¯ þ Btcy! At±lw kzbw hcn¨XmtWm?

[m{Xn þ Atà AÃ, asät´m Imcy¯n\mbn«nhnsS F¯nb At±l¯nsâ Ipehpw hnÚm\hpw

{]mbhpw cq]hpsams¡¡­n«v, almcmPmhv kzbw kaÀ¸n¨XmWv.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) A§s\sb¦nÂ, Bcy]p{X³ CXn \nc]cm[nbmWv.

(asämcp tNSn {]thin¡p¶p.)

tNSn þ thKw thKamIs« Bcym, C¶p Xs¶bmWv \Ã Znhkw. C¶p Xs¶ awKfkq{Xw

sI«Wsa¶v \½psS almdmWn Acpfns¨¿p¶p.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) F{Xt¯mfw Xzc Im«p-¶pthm A{Xt¯mfw Fsâ lrZbw CcpfSbp¶p.

[m{Xn þ hcq cmPIpamco! hcq.

(FÃmhcpw t]mIp¶p.)

c­ma¦w Ignªp.

þþ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-

Page 35: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 35

+lÉ iÉÞiÉÒªÉÉä%RÂóEò:aq¶ma¦¯nsâ IYmkmcw

almcmPmhmb DZb\\pw ]ZvamhXnbpw X½nepÅ hnhmlhr¯m´w tI«v ZpxJmIpebmb

hmkhZ¯ a\xkam[m\¯n\mbn {]aZh\¯nte¡p t]mb kab¯n¦Â Hcp tNSn Ipsd

]q¡fpambn hmkhZ¯sbt¯Snsb¯p¶p. hcWameyw tImÀ¡ms\´psIm­pw tbmKy

Bh nIbmsW¶pÅ X¼pcm«nbpsS Xmev]cyw hmkhZ¯sb Ad-nbn-¡p-¶p. kz´w `À¯mhnsâ

c­mw hnhml¯n\v hcWameyw tImÀt¡­ ZpchØtbmÀ v \nÀZb\mb Cuizcs\ Hcp \nanjw

XnckvIcn¡p-¶ps­¦nepw FÃmw \ÃXn\mbncn¡pw Ft¶mÀ v hmkhZ¯ kzbw

kam[m\n¡pIbpw sN¿p¶p. CXn-\nsS asämcp tNSn h¶v tImÀ¯psh¨ hcWameyw hm§nt¸mIp-

¶p. Hcp \nanjw a\xkpJw \jvSamb hmkhZ¯ ZpxJw ad¶v Dd§phm\mbn ib\mKmc¯nte¡v

t]mIp¶tXmsS A¦w Ahkm\n¡p-¶p.

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ Ê´ÉÊSÉxiɪÉxiÉÒ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ*)

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - Ê´É´ÉɽþɨÉÉänùºÉRÂóEÖò±Éä +xiÉ:{ÉÖ®úSÉiÉÖ:¶ÉɱÉä {ÉÊ®úiªÉVªÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒʨɽþÉMÉiÉÉ%κ¨É |ɨÉnù´ÉxɨÉÂ*ªÉÉ´ÉÊnùnùÉxÉÓ ¦ÉÉMÉvÉäªÉÊxÉ´ÉÞÇkÉÆ nÖù:JÉÆ Ê´ÉxÉÉänùªÉÉʨÉ* ({ÉÊ®úGò¨ªÉ) +½þÉä! +iªÉÉʽþiɨÉÂ* +ɪÉÇ{ÉÖjÉÉäÊ{É xÉÉ¨É {É®úEòÒªÉ:ºÉÆ ÉÞkÉ:* ªÉÉ´ÉnÂù ={ÉʴɶÉÉʨÉ* vÉxªÉÉ JɱÉÖ SÉGò´ÉÉEò´ÉvÉÚ:, ªÉÉ%xªÉÉäxªÉÊ´É®úʽþiÉÉ xÉ VÉÒ´ÉÊiÉ* xÉ Jɱ´É½Æþ|ÉÉhÉÉxÉ {ÉÊ®úiªÉVÉÉʨÉ* +ɪÉÇ{ÉÖjÉÆ {ɶªÉɨÉÒiªÉäiÉäxÉ ¨ÉxÉÉä®úlÉäxÉ VÉÒ´ÉÉ欃 ¨Éxnù¦ÉÉMÉÉ*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ {ÉÖ¹{ÉÉÊhÉ MɽþÒi´ÉÉ SÉä]õÒ*)

SÉä]õÒ - C´É xÉÖ JɱÉÖ MÉiÉÉ +ɪÉÉÇ ÉÎxiÉEòÉ? ({ÉÊ®úGò¨ªÉɴɱÉÉäCªÉ) +¨¨ÉÉä! <ªÉÆ ÊSÉxiÉɶÉÚxªÉ¾þnùªÉÉxÉÒ½þÉ®ú|ÉÊiɽþiÉSÉxpù±ÉäJÉä ÉɨÉÎhb÷iɦÉpùEÆò ´Éä¹ÉÆ vÉÉ®úªÉxiÉÒ Ê|ɪÉRÂóMÉÖʶɱÉÉ{É]Âõ]õEäò ={Éʴɹ]õÉ* ªÉÉ´ÉnÖù{ɺÉ{ÉÉÇʨÉ*+ɪÉæ! +É´ÉÎxiÉEäò! Eò: EòɱÉ: i´ÉɨÉÎx´É¹ªÉÉʨÉ?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ÊEòÊzÉʨÉkɨÉÂ?

SÉä]õÒ - +º¨ÉÉEÆò ¦ÉÎ]Âõ]õxÉÒ ¦ÉhÉÊiÉ-¨É½þÉEÖò±É|ɺÉÚiÉÉ ÎºxÉMvÉÉ ÊxÉ{ÉÖhÉäÊiÉ <¨ÉÉÆ iÉÉ´ÉiÉ EòÉèiÉÖEò¨ÉÉʱÉEòÉÆ MÉÖ ¡òi´ÉɪÉÉÇ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +lÉ Eòº¨Éè ÊEò±É, MÉÖΨ¡òiÉ´ªÉ¨ÉÂ?

SÉä]õÒ - +º¨ÉÉEÆò ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòɪÉè*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) BiÉnùÊ{É ¨ÉªÉÉ EòiÉÇ ªÉ¨ÉɺÉÒiÉÂ* +½þÉä! +Eò¯ûhÉÉ: Jɱ´ÉÒ·É®úÉ:*

SÉä]õÒ - +ɪÉæ! ¨ÉänùÉxÉÒ¨ÉxªÉÎSSÉxiÉʪÉi´ÉÉ* B¹É VÉɨÉÉiÉÉ ¨ÉÊhɦÉÚ¨ªÉÉÆ ºxÉɪÉÊiÉ* ¶ÉÒQÉÆ iÉÉ´ÉiÉ MÉÖ ¦Éi´ÉɪÉÉÇ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) xÉ ¶ÉCxÉÉä ªÉxªÉÎSSÉxiÉʪÉiÉÖ ÉÂ* ½þ±ÉÉ. ½þ±ÉÉ! ËEò où¹]õÉä VÉɨÉÉiÉÉ*

SÉä]õÒ - +ɨÉÂ. où¹]õÉä ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòɪÉÉ: ºxÉä½äþxÉɺ¨ÉÉEÆò EòÉèiÉÚ½þ±ÉäxÉ SÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - EòÒoù¶ÉÉä VÉɨÉÉiÉÉ?

SÉä]õÒ - +ɪÉæ ¦ÉhÉÉ欃 iÉÉ´ÉiÉÂ, xÉäoù¶ÉÉä où¹]õ{ÉÚ ÉÇ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ±ÉÉ! ¦ÉhÉ ¦ÉhÉ, ËEò nù¶ÉÇxÉÒªÉ:?

Page 36: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 36

SÉä]õÒ - ¶ÉCªÉÆ ¦ÉÊhÉiÉÖÆ ¶É®úSÉÉ{ɽþÒxÉ: EòɨÉnäù´É <ÊiÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ¦É´ÉiªÉäiÉÉ´ÉiÉÂ*

SÉä]õÒ - ËEò ÊxÉʨÉkÉÆ ´ÉÉ®úªÉʺÉ?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ªÉÖHÆò {É®ú{ÉÖ û¹ÉºÉRÂóEòÒiÉÇxÉÆ ¸ÉÉäiÉÖ ÉÂ*

SÉä]õÒ - iÉäxÉ Ê½þ MÉÖ ¦Éi´ÉɪÉÉÇ ¶ÉÒQɨÉÂ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - <ªÉÆ MÉÖ ¦ÉÉʨÉ* +ÉxÉªÉ iÉÉ´ÉiÉÂ*

SÉä]õÒ - MÉÞ¼hÉÉi´ÉɪÉÉÇ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (´ÉVÉÇʪÉi´ÉÉ Ê´É±ÉÉäCªÉ) <nÆù iÉÉ´ÉnùÉè¹ÉvÉÆ ËEò xÉɨÉ?

SÉä]õÒ - +Ê´ÉvÉ´ÉÉEò®úhÉÆ xÉɨÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) <nÆù ¤É½Öþ¶ÉÉä MÉÖΨ¦ÉiÉ´ªÉÆ ¨ÉÁÆ SÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉè SÉ (|ÉEòɶɨÉÂ) <nÆù iÉÉ´ÉnùÉè¹ÉvÉÆ ËEòxÉɨÉ?

SÉä]õÒ - ºÉ{ÉixÉÒ¨ÉnÇùxÉÆ xÉɨÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - <nÆù xÉ MÉÖΨ¦ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ*

SÉä]õÒ - Eòº¨ÉÉiÉÂ?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ={É®úiÉÉ iɺªÉ ¦ÉɪÉÉÇ, iÉÊzɹ|ɪÉÉäVÉxÉʨÉÊiÉ*

(|ÉʴɶªÉÉ{É®úÉ)

SÉä]õÒ - i´É®úiÉÉÆ i´É®úiÉɨÉɪÉÉÇ. B¹É VÉɨÉÉiÉÉ +Ê´ÉvÉ´ÉÉΨ¦É®ú¦ªÉxiÉ®úSÉiÉÖ:¶ÉɱÉÆ |É´É䶪ÉiÉä*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ʪÉ! ´ÉnùÉʨÉ, MÉÞ½þÉhÉèiÉiÉÂ*

SÉä]õÒ - ¶ÉÉä¦ÉxɨÉÂ. +ɪÉæ! MÉSUôÉ欃 iÉÉ´Énù½þ¨ÉÂ*

(=¦Éä ÊxɹGòÉxiÉä)

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - MÉiÉè¹ÉÉ* +½þÉä! +iªÉÉʽþiɨÉÂ* +ɪÉÇ{ÉÖjÉÉä%Ê{É xÉÉ¨É {É®úEòÒªÉ: ºÉÆ ÉÞkÉ:* +Ê´ÉnùÉ! ¶ÉªªÉɪÉÉÆ ¨É¨ÉnÖù:JÉÆ Ê´ÉxÉÉänùªÉÉʨÉ, ªÉÊnù ÊxÉpùÉÆ ±É¦Éä*

(ÊxɹGòÉxiÉÉ*)

Page 37: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 37

iÉÞiÉÒªÉÉä%RÂóEò:*

AY XrXotbmf¦:(XX: {]hniXn hnNn´b´o hmkhZ¯m.)

hmkhZ¯m þ hnhmlmtamZk¦pte A´:]pcNXp:imte ]cnXyPy ]ZvamhXoanlmKXmfkvan

{]aZh\w. bmhZnZm\ow `mKt[b\nÀhr¯w Zp:Jw hnt\mZbman. (]cn{Iay) Atlm! AXymlnXw.

Bcy]pt{Xmf]n \ma ]cIob: kwhr¯:. bmhZv D]hniman. [\ym Jep N{IhmIh[q:,

bmft\ym\yhnclnXm \ PohXn. \ Jezlw {]mWm³ ]cnXyPman. Bcy]p{Xw ]iymaotXytX\

at\mctY\ Pohman aµ`mKm.

(XX: {]hniXn ]pjv]mWn KloXzm tNSo.)

tNSo þ Iz \p Jep KXm Bcymh´nIm? (]cn{IaymhtemIy) At½m! Cbw Nn´miq\ylrZbm

\olmc{]XnlXN{µtetJhmaWvUnX`{ZIw thjw [mcb´o {]nbMvKpinem]«tI D]hnjvSm.

bmhZp]kÀ]man. Btcy! Bh ntI! I: Ime: Xzma\znjyman?

hmkhZ¯m þ In¶nan¯w?

tNSo þ AkvamIw `«n\o `WXnþalmIpe{]kqXm kv\nKv[m \n]ptWXn Camw XmhXv IuXpIamenImw

Kpw^Xzmcym.

hmkhZ¯m þ AY Ikvssa Ine, Kpav nXhyw?

tNSo þ AkvamIw `cvXrZmcnImssb.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) GXZ]n abm IÀXhyamkoXv. Atlm! AIcpWm: Jezoizcm:.

tNSo þ Btcy! taZm\oa\y¨n´bnXzm. Gj PmamXm aWn`qaymw kv\mbXn. io{Lw XmhXv

Kpw`Xzmcym.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) \ iIvt\may\y¨n´bnXpw. lem. lem! Inw ZrjvtSm PmamXm.

tNSo þ Bw. ZrjvtSm `ÀXrZmcnImbm: kvt\tl\mkvamIw IuXqlte\ N.

hmkhZ¯m þ IoZrtim PmamXm?

tNSo þ Btcy `Wman XmhXv, t\Zrtim ZrjvS]qÀh:.

hmkhZ¯m þ lem! `W `W, Inw Zcvi\ob:?

tNSo þ iIyw `WnXpw icNm]lo\: ImatZh CXn.

hmkhZ¯m þ `htXyXmhXv.

tNSo þ Inw \nan¯w hmcbkn?

hmkhZ¯m þ Abpàw ]c]pcpjk¦oÀX\w t{imXpw.

tNSo þ tX\ ln Kpw`Xzmcym io{Lw.

hmkhZ¯m þ Cbw Kpw`man. B\b XmhXv.

tNSo þ KrlvWmXzmcym.

Page 38: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 38

hmkhZ¯m þ (hÀPbnXzm hntemIy) CZw XmhZuj[w Inw \ma?

tNSo þ Ahn[hmIcWw \ma.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) CZw _lptim Kpw`nXhyw alyw N ]ZvamhssXy N ({]Imiw) CZw

XmhZuj[w Inw \ma?

tNSo þ k]Xv\oaÀZ\w \ma.

hmkhZ¯m þ CZw \ Kpw`nXhyw.

tNSo þ IkvamXv?

hmkhZ¯m þ D]cXm Xky `mcym, X¶njv{]tbmP\anXn.

({]hniym]cm)

tNSo þ XzcXmw XzcXmamcym. Gj PmamXm Ahn[hm`nc`y´cNXp:imew {]thiytX.

hmkhZ¯m þ Abn! hZman, KrlmssWXXv.

tNSo þ tim`\w. Btcy! KÑman XmhZlw.

(Dt` \njv{Imt´)

hmkhZ¯m þ KssXjm. Atlm! AXymlnXw. Bcy]pt{Xmf]n \ma ]cIob: kwhr¯:. AhnZm!

i¿mbmw aa Zp:Jw hnt\mZbman, bZn \n{Zmw et`.

(\njv{Im´m.)

Page 39: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 39

XrXotbmf¦:.

aq¶ma¦¯nsâ XÀÖa(A\´cw Nn´mhnjvSbmb hmkhZ¯ {]thin-¡p-¶p.)

hmkhZ¯ þ hnhmlmtamZ¯m k¼¶amb A´x]pcNXpÈme¯n ]ZvamhXnsb hn«n-«v

Rm\o {]aZh\¯nte¡v t]mIp-¶p. C\n Ct¸m-Ä ZuÀ`mKyw sIm­v h¶p s]« ZpxJw

kt´mj]qÀÆw A\p`hn¡pI Xs¶. (Npän \S¶n«v) At¿m, IjvSw Xs¶. Bcy]p{X\pw

asämcmfptSXmbn¯oÀ¶p. ChnsS Ccn-¡mw. (C-cp-¶n-«v) N{IhmI¸nS [\y Xs¶, At\ym\yw

thÀ]ncnªm ]ns¶ AXp Pohn- n-cn-¡n-Ã. Rms\m«p {]mW³ XyPn¡p-¶p-an-Ã. Bcy]p{Xs\

I­psIm-­n-cn¡matÃm F¶ Hä B{Klw sIm­pam{XamWv `mKytZmjnbmb Rm³

Pohn-¡p¶Xv.

(A\´cw ]q¡fpambn Hcp tNSn {]thin-¡p¶p.)

tNSn þ Bcy Bh´nI FhnsS t]mtbm Ft´m? (Npän \S¶p t\m¡n-bn-«v) AÛpXw Xs¶.

Nn´miq\ybmb ChÄ aqSÂaªn \ndª N{µ¡et]mse A\e¦rXcaWobamb

thj¯n {]nb¦peXmaWvU]¯n Ccn-¡p-¶p. ASpt¯¡pXs¶ sNÃmw. (A-Sp- v sN¶n«v)

Btcy, Bh´ntI, F{X t\cambn Rm³ \ns¶ At\zjn¡p-¶p.

hmkhZ¯ þ F´n-\pth­n?

tNSn þ \½psS X¼pcm«n Acpfns¨¿p¶p-þ-D¶XIpePmXbpw kvt\lk¼¶bpw \n]pWbpamb

Bcy Xs¶ thWw Cu hcWame tImÀ¡m³ F¶v.

hmkhZ¯ þ BÀ¡pth­nbmWv sImcpt¡­Xv?

tNSn þ \½psS cmPIpamcn¡p th­n.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) CXpw Rm³ Xs¶ sN¿Wambncpt¶m. At¼m! Cuizc·mÀ

ImcpWylo\À Xs¶.

tNSn þ Btcy! Ct¸m-Ä thsdm¶pw Nn´n¨n«p ImcyanÃ. CXm PmamXmhv aWn¯dbnÂ

\ocmSp¶p. Bcy thKw ame sImcp¡q.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) thsdm¶pw Nn´n¡ms\\n¡mhp¶n-Ã. (FÃmhcpw tIÄs¡) tXmgo,

PmamXmhns\ It­m?

tNSn þ I­p. cmPIpamcntbm-SpÅ kvt\lw sIm­pw R§fpsS IuXpIw sIm­pw I­p.

hmkhZ¯ þ F§s\bp­v PmamXmhv?

tNSn þ Btcy Rm³ ]dbs«. C§s\ Hcmsf ap¼v I­n«n-Ã.

hmkhZ¯ þ tXmgo, ]dbq, ]dbq. kpµc\mtWm ImWm³?

tNSn þ A¼pw hnÃp-an-Ãm¯ ImatZh\msWt¶ ]dbq.

hmkhZ¯ þ aXn, AXpaXn.

tNSn þ F´m hne¡p¶Xv?

hmkhZ¯ þ ]c]pcpjhÀ®\ tIÄ¡p¶Xv icnbÃ.

Page 40: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 40

tNSn þ A§s\sb¦n Bcy thKw ame tImÀ¡q.

hmkhZ¯ þ icn sImcp¡mw sIm­phcq.

tNSn þ Bcy, FSp¯p-sIm-Åq.

hmkhZ¯ þ (FSp¯p t\m-¡n-bn-«v) Cu Huj[nbpsS t]sc v?

tNSn þ Ahn[hmIcWw F¶mWv t]cv.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) CXv [mcmfw tImÀ¡Ww. F\n¡pw ]ZvamhXn¡pw th­n.

(FÃmhcpw tIÄs¡) Cu Huj[nbpsS t]sc´mWv?

tNSn þ k]Xv\oaÀZ\w F¶mWv t]cv.

hmkhZ¯ þ CXp sImcp¡­.

tNSn þ F´p-sIm-­v?

hmkhZ¯ þ At±l¯nsâ `mcy acn¨p t]mbn. AXn\m \njv{]tbmP\amWv.

(asämcp tNSn {]thin- n-«v)

tNSn þ Btcy, thKw thKw. CXm PmamXmhns\ kpawKenamÀ B`y´cNXpÈme¯nte-¡v Iq«n-

s¡m-­v t]mIp-¶p.

hmkhZ¯ þ AÃtbm, Rm³ ]dbmw. CXp ]nSn-¡q.

tNSn þ \¶mbn«p-­v. Btcy, Rm³ t]mIp-¶p.

(c­p tNSnamcpw t]mbn)

hmkhZ¯ þ AhÄ t]mbn. At¿m IjvSw Xs¶. Bcy]p{X\pw asämcmfpsSbmbtÃm?

ssZhta, Dd¡w In«n-bn-cps¶¦nÂ, Fsâ ZpxJ¯n\ev]w im´n e`n¡pambncp-¶p.

(t]mbn)

aq¶ma¦w Ignªp.

þþ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þþ

Page 41: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 41

+lÉ SÉiÉÖlÉÉæ%RÂóEò:\mema¦¯nsâ IYmkmcw

{]thiIt¯msS \mema¦w Bcw`n¡p-¶p. \À½kNnh\pw hmÜnbpw `£W{]nb\pamb

hnZqjI³ X§Ä Nn´n¨t]mse DZb\\pw ]ZvamhXnbpw X½nepÅ hnhmlw IgnªXnÂ

AXy[nIw kt´mjn-¡p-¶p. Cu Ahkc¯n X¼pcm«n-bpsS Iev]\{]Imcw Hcp tNSn

{]thin¨psIm-­v DZb\sâ Ipfn Ignªpthm F¶v hnZqjIt\mSmcmbp¶p. Ipfn

IgnªXmbpÅ adp]Sn tI«n«v ]qamebpw Nµ\hpw sIm­p hcm\mbn AhnsS\n¶pw t]mIp-¶p.

H¸w hnZqjI\pw. A¦mcw`¯n ]ZvamhXnbpw Bh´nImthj¯n hmkhZ¯bpw aäp

]cnhmc§fpw {]aZh\¯n {]thin¡p-¶p. tNSn ti^menIm¸qhndp¡m³ t]mIp¶

Ahkc¯n hmkhZ¯bpw ]ZvamhXnbpw inem]«I¯n Ccp-¶p-sIm-­v kwkmcn¡p-¶p.

Ccn-Iq«cptSbpw kw`mjW¯nÂ\n¶pw Hmtcm-cp¯À¡pw DZb\\nepÅ kvt\l¯nsâ Bgw

F{Xsb¶v a\Ênem¡mw. Cu Ahkc¯n cmPmhpw hnZqjI\pw AhnsS F¯ns¸-Sp-¶p.

AhcpsS I¬ap¶n s]SmXncn¡m³ ]ZvamhXnbpw Iq«cpw eXmaWvU]¯nte¡v t]mIp-¶p.

kqcyXm]¯nÂ\n¶pw tamN\w In«m\mbn Cu kabw Ahcpw eXmaWvU]¯nte¡v hcp¶p.

AhcpsS hchns\ XSbp¶Xn\mbn tNSn h­pIsf Cf¡nhnSp-¶p. h­pIfpsS

iey¯nÂ\n¶pw amdn cmPmhpw hnZqjI\pw ]XmaWvU]¯n\v ]pd¯ncn-¡p-¶p. ]ZvamhXnbpw

Iq«cpw Hfnªncp¶v AhcpsS kw`mjWw {i²n¡p-¶p. A¶s¯ hmkhZ¯sbbmtWm

C¶s¯ ]ZvamhXnsbbmtWm IqSpXÂ CjvSw F¶ hnZqjIsâ t_m[]qÀÆIamb

tNmZy¯nÂ\n¶pw BZysams¡ Hgnªpamdphm³ {ians¨¦nepw Ahkm\w cmPmhn\v D¯cw

\evtI­nh¶p. ]ZvamhXn Gsd {]nbs¸«hfmsW¦nepw hmkhZ¯bn _Ôn¡s¸« Xsâ

a\Êns\ A{XI­mIÀjn¡m³ ]ZvamhXn¡mIp¶n-Ã. CtX tNmZyw cmPmhv hnZqjIt\mSp

tNmZn¡p-¶p. ]ZvamhXnbpsS KpWKW§sf {]IoÀ¯n¡p¶ hnZqjI³ X\nt¡ähpw

_lpam\y hmkhZ¯ Xs¶bmsW¶v \nÊt¦mNw ]dbp¶p. Cu Ahkc¯n cmPmhnsâ

a\Êv hmkhZ¯bnte¡v HgpInsb¯pIbpw AhÄ acn¨n«v F{Xtbm \mfmbn F¶ hnZqjIsâ

HmÀ½s¸Sp¯Â cmPmhns\ Icbn¡pIbpw sN¿p¶p. CXp I­v hnZqjI³ cmPmhnsâ apJw

IgpIm³ shůn\mbn ]pds¸Sp-¶p. Cu kabw t\m¡n ]ZvamhXnsb `À¯mhnsâ

A´nI¯nte¡v ]dªb¨v hmkhZ¯ ]pd¯p IS¡p¶p. Xmac¡p¼nfn-Â shÅhpambn

hcp¶ hnZqjIt\mSv ]ZvamhXn cmPmhnsâ ZpxJ¯n\pÅ ImcWw tXSp¶p. I®nÂ

Imi¸qs¼mSn hoWv I®oÀ s]mSnªXmsW¶v kµÀt`mNnXambn \pW ]dbp¶p. hnZqjIsâ

A`yÀ°\ {]Imcw ]ZvamhXn shÅw hm§n cmPmhn\v \evIp¶p. apJw IgpIn ]ZvamhXnbpambn

kwkmcn¨p XpS§nb cmPmhnt\m-Sv aK[cmPmhv D¨ Ignªv A§tbmsSm¯v an{X§sf

ImWm\m{Kln¡p¶ Imcyw DWÀ¯n¡p-¶p. XpSÀ¶v hnZqjIt\msSm¯v cmPmhv ]pdt¯¡p

t]mIp-¶p.

Page 42: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 42

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ Ê´ÉnÚù¹ÉEò:)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - (ºÉ½þ¹ÉÇ ÉÂ) ¦ÉÉä:! Ênù¹]õ¬É iÉjɦɴÉiÉÉä ´ÉiºÉ®úÉVªÉÉʦÉ|ÉäiÉÊ´É´Éɽþ¨ÉRÂóMɱɮú¨ÉhÉÒªÉ: EòɱÉÉä où¹]õ:.¦ÉÉä:! EòÉä xÉɨÉèiÉVVÉÉxÉÉÊiÉ iÉÉoù¶Éä ´ÉªÉ¨ÉxÉlÉǺÉʱɱÉÉ´ÉiÉæ |ÉÊIÉ{iÉÉ: {ÉÖxɯûx¨ÉRÂóIªÉÉ¨É <ÊiÉ* <nùÉxÉÓ|ÉɺÉÉnäù¹ÉÚ¹ªÉiÉä, +xiÉ:{ÉÖ®únùÒÌPÉEòɺÉÖ ºxÉɪÉiÉä, |ÉEòÊiɨÉvÉÖ®úºÉÖEÖò¨ÉÉ®úÉÊhÉ ¨ÉÉänùEòJÉÉtÉÊxÉ JÉÉtxiÉ <iªÉxÉ{ºÉ®úººÉÆ ÉɺÉ=kÉ®úEÖò¯û´ÉɺÉÉä ¨ÉªÉÉxÉÖ¦ÉÚªÉiÉä* BEò: JɱÉÖ ¨É½þÉxÉ nùÉä¹É:, ¨É¨ÉɽþÉ®ú: ºÉÖ¹`Öö xÉ {ÉÊ®úhɨÉÊiÉ, ºÉÖ|ÉSUônùxÉɪÉÉÆ ¶ÉªªÉɪÉÉÆÊxÉpùÉÆ xÉ ±É¦Éä* ªÉlÉÉ ´ÉÉiɶÉÉäÊhÉiɨÉʦÉiÉ <´É ´ÉiÉÇiÉ <ÊiÉ {ɶªÉÉʨÉ* ¦ÉÉä:! ºÉÖJÉÆ xÉɨɪÉ{ÉÊ®ú¦ÉÚiɨÉEò±{É´ÉiÉÈ SÉ*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ SÉä]õÒ*)

SÉä]õÒ - EÖòjÉ xÉ JɱÉÖ MÉiÉ +ɪÉÇ ÉºÉxiÉEò:? ({ÉÊ®úGò¨ªÉɴɱÉÉäCªÉ) +½þÉä! B¹É +ɪÉÇ ÉºÉxiÉEò:* (={ÉMɨªÉ)+ɪÉÇ! ´ÉºÉxiÉEò! Eò: EòɱÉ:, i´ÉɨÉx´Éä¹Éä*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - (où¹]Âõ´ÉÉ) ÊEòÊzÉʨÉkÉÆ ¦Épäù ¨ÉɨÉx´Éä¹ÉºÉä?

SÉä]õÒ - +º¨ÉÉEÆò ¦ÉÎ]Âõ]õxÉÒ ¦ÉhÉÊiÉ-+Ê{É ºxÉÉiÉÉä VÉɨÉÉiÉäÊiÉ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ÊEòÊzÉʨÉkÉÆ ¦É´ÉÊiÉ! {ÉÞSUôÊiÉ?

SÉä]õÒ - ÊEò¨ÉxªÉiÉ ºÉÖ ÉxÉÉä ÉhÉÇEò¨ÉÉxɪÉɨÉÒÊiÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ºxÉÉiɺiÉjɦɴÉÉxÉÂ* ºÉ´ÉÇ ÉÉxɪÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÒ ´ÉVÉÇʪÉi´ÉÉ ¦ÉÉäVÉxɨÉÂ*

SÉä]õÒ - ÊEòÊzÉʨÉkÉÆ ´ÉÉ®úªÉ漃 ¦ÉÉäVÉxɨÉÂ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +vÉxªÉºªÉ ¨É¨É EòÉäÊEò±ÉÉxÉɨÉÊIÉ{ÉÊ®ú´ÉiÉÇ <´É EÖòÊIÉ{ÉÊ®ú´ÉiÉÇ: ºÉÆ ÉÞkÉ:*

SÉä]õÒ - <Çoù¶É B´É ¦É´É*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - MÉSUôiÉÖ ¦É´ÉiÉÒ* ªÉÉ´Énù½þ¨ÉÊ{É iÉjɦɴÉiÉ: ºÉEòɶÉÆ MÉSUôÉʨÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉÉè*)

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ ºÉ{ÉÊ®ú´ÉÉ®úÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ +É´ÉÎxiÉEòÉ´Éä¹ÉvÉÉÊ®úhÉÒ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ SÉ*)

SÉä]õÒ - ÊEòÊzÉʨÉkÉÆ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ |ɨÉnù´ÉxɨÉÉMÉiÉÉ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ½þ±ÉÉ! iÉä iÉÉ´ÉiÉ ¶Éä¡òÉʱÉEòÉMÉÖ±¨ÉEòÉ: {ɶªÉÉ欃 EÖòºÉÖʨÉiÉÉ ´ÉÉ xÉ ´ÉäÊiÉ*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! iÉä EÖòºÉÖʨÉiÉÉ xÉɨÉ, |É´ÉɱÉÉxiÉÊ®úiÉèÊ®ú´É ¨ÉÉèÊHòEò±É¨¤ÉEèò®úÉÊSÉiÉÉ: EÖòºÉÖ Éè:*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ½þ±ÉÉ! ªÉtä ÉÆ, ÊEòʨÉnùÉxÉÓ Ê´É±É¨¤ÉºÉä?

SÉä]õÒ - iÉäxÉ Ê½þ +κ¨ÉxÉ ʶɱÉÉ{É]Âõ]õEäò ¨ÉÖ½ÚþiÉÇEò¨ÉÖ{ÉʴɶÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÒ* ªÉÉ´Énù½þ¨ÉÊ{É EÖòºÉÖ ÉÉ´ÉSɪÉÆ Eò®úÉäʨÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! ÊEò¨ÉjÉÉä{ÉʴɶÉÉ´É:?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - B´ÉÆ ¦É´ÉiÉÖ?

Page 43: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 43

(=¦Éä ={ÉʴɶÉiÉ:*)

SÉä]õÒ - (iÉlÉÉ Eòi´ÉÉ) {ɶªÉiÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ +vÉÇ ÉxÉ:ʶɱÉÉ{É]Âõ]õEèòÊ®ú´É ¶Éä¡òÉʱÉEòÉEÖòºÉÖ Éè: {ÉÚÊ®úiÉÆ ¨Éä\VÉʱɨÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - (où¹]Âõ´ÉÉ) +½þÉä! Ê´ÉÊSÉjÉiÉÉ EÖòºÉÖ ÉÉxÉɨÉÂ* {ɶªÉiÉÖ {ɶªÉi´ÉɪÉÉÇ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +½þÉä! nù¶ÉÇxÉÒªÉiÉÉ EÖòºÉÖ ÉÉxÉɨÉÂ*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! ËEò ¦ÉÚªÉÉä ÉSÉ乪ÉÉʨÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ½þ±ÉÉ! ¨ÉÉ ¨ÉÉ ¦ÉÚªÉÉä ÉÊSÉiªÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ±ÉÉ! ËEòÊxÉʨÉkÉÆ ´ÉÉ®úªÉʺÉ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjÉ <½þÉMÉiªÉä ÉÉÆ EÖòºÉÖ ÉºÉ¨ÉÞËrù où¹]Âõ´ÉÉ ºÉ¨¨ÉÉÊxÉiÉÉ ¦É´ÉäªÉ¨ÉÂ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ±ÉÉ! Ê|ɪɺiÉä ¦ÉiÉÉÇ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! xÉ VÉÉxÉÉʨÉ, +ɪÉÇ{ÉÖjÉähÉ Ê´É®úʽþiÉÉäiEòÎh`öiÉÉ ¦É´ÉÉʨÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) nÖù¹Eò®Æú Jɱ´É½Æþ Eò®úÉäʨÉ* <ªÉ¨ÉÊ{É xÉɨÉè ÉÆ ¨ÉxjɪÉiÉä*

SÉä]õÒ - +ʦÉVÉÉiÉÆ JɱÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòªÉÉ ¨ÉÎxjÉiÉÆ - Ê|ɪÉÉä ¨Éä ¦ÉiÉæÊiÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - BEò: JɱÉÖ ¨Éä ºÉxnäù½þ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ËEò ÊEò¨ÉÂ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ªÉlÉÉ ¨É¨ÉɪÉÇ{ÉÖjɺiÉlÉè ÉɪÉÉǪÉÉ ´ÉɺɴÉnùkÉɪÉÉ <ÊiÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +iÉÉä%{ªÉÊvÉEò¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - EòlÉÆ i´ÉÆ VÉÉxÉÉʺÉ?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ¨ÉÂ, +ɪÉÇ{ÉÖjÉ{ÉIÉ{ÉÉiÉäxÉÉÊiÉGòÉxiÉ: ºÉ¨ÉÖnùÉSÉÉ®ú:* B´ÉÆ iÉÉ´ÉiÉ ¦ÉÊhɹªÉÉʨÉ* ªÉnù±{É: ºxÉä½þ:, ºÉɺ´ÉVÉÆ xÉ {ÉÊ®úiªÉVÉÊiÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! ºÉÉvÉÖ ¦ÉiÉÉÇ®Æú ¦ÉhÉ +½þ¨ÉÊ{É ´ÉÒhÉÉÆ Ê¶ÉÊIɹªÉ <ÊiÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - =HòÉä ¨ÉªÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - iÉiÉ: ËEò ¦ÉÊhÉiɨÉÂ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +¦ÉÊhÉi´ÉÉ ÊEòÎ\SÉiÉ nùÒPÉÈ ÊxÉ:·ÉºªÉ iÉÚ¹hÉÒEò: ºÉÆ ÉÞkÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - iÉiɺi´ÉÆ ÊEòÊ¨É´É iÉEÇòªÉʺÉ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - iÉEÇòªÉɨªÉɪÉÉǪÉÉ ´ÉɺɴÉnùkÉɪÉÉ MÉÖhÉÉxÉ º¨ÉÞi´ÉÉ nùÊIÉhÉiÉɪÉÉ ¨É¨ÉÉOÉiÉÉä xÉ ®úÉäÊnùiÉÒÊiÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) vÉxªÉÉ Jɱ´Éκ¨É, ªÉtä ÉÆ ºÉiªÉÆ ¦É´ÉäiÉÂ*

Page 44: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 44

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ ®úÉVÉÉ Ê´ÉnÚù¹ÉEò¶SÉ*)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ½þÒ ½þÒ! |ÉÊSÉiÉ{ÉÊiɤÉxvÉÖVÉÒ´ÉEÖòºÉÖ ÉÊ´É®ú±É{ÉÉiÉ®ú¨ÉhÉÒªÉÆ |ɨÉnù´ÉxɨÉÂ* <iɺiÉÉ´ÉiÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! ´ÉºÉxiÉEò! +ªÉ¨ÉªÉ¨ÉÉMÉSUôÉʨÉ*

EòɨÉäxÉÉäVVÉʪÉxÉÓ MÉiÉä ¨É滃 iÉnùÉ EòɨÉ{ªÉ´ÉºlÉÉÆ MÉiÉä

où¹]Âõ´ÉÉ º´Éè®ú¨É´ÉÎxiÉ®úÉVÉiÉxɪÉÉ {É\SÉä¹É´É: {ÉÉÊiÉiÉÉ:*

iÉè®útÉÊ{É ºÉ¶É±ªÉ¨Éä É ¾þnÆù ¦ÉڪɶSÉ Ê´ÉrùÉ ´ÉªÉÆ

{É\SÉä¹ÉÖ ÉÇnùxÉÉä ªÉnùÉ EòlɨɪÉÆ ¹É¹`ö: ¶É®ú: {ÉÉÊiÉiÉ:**1**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - EÖòjÉ xÉÖ JɱÉÖ MÉiÉÉ iÉjɦɴÉiÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ, ±ÉiÉɨÉhb÷{ÉÆ MÉiÉÉ ¦É´ÉäiÉÂ, =iÉɽþÉä +ɸɨÉEÖòºÉÖ ÉºÉÎ\SÉiÉÆ´ªÉÉQÉSɨÉÉÇ ÉMÉÖÎh`öiÉÊ¨É´É {É´ÉÇiÉÊiɱÉEÆò xÉÉ¨É Ê¶É±ÉÉ{É]Âõ]õEÆò MÉiÉÉ ¦É´ÉäiÉÂ, +lÉ´ÉÉ +ÊvÉEòEò]ÖõEòMÉxvɺÉ{iÉSUônù´ÉxÉÆ|Éʴɹ]õÉ ¦É´ÉäiÉÂ, +lÉ´ÉÉ +ÉʱÉÊJÉiɨÉÞMÉ{ÉÊIɺÉRÂóEÖò±ÉÆ nùɯû{É´ÉÇiÉEÆò MÉiÉÉ ¦É´ÉäiÉÂ* ½þÒ! ½þÒ! ¶É®úiEòɱÉÊxɨÉDZÉä+xiÉÊ®úIÉä |ɺÉÉÊ®úiɤɱÉnäù´É¤ÉɽÖþnù¶ÉÇxÉÒªÉÉÆ ºÉÉ®úºÉ{ÉÆËHò ªÉÉ´ÉiÉ ºÉ¨ÉÉʽþiÉÆ MÉSUôxiÉÓ {ɶªÉiÉÖ iÉÉ´ÉiÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! {ɶªÉɨªÉäxÉɨÉÂ*

@ñV´ÉɪÉiÉÉÆ SÉ Ê´É®ú±ÉÉÆ SÉ xÉiÉÉäzÉiÉÉÆ SÉ

ºÉ{iÉ̹ɴÉƶÉEÖòÊ]õ±ÉÉÆ SÉ ÊxÉ´ÉiÉÇxÉä¹ÉÖ*

ÊxɨÉÖÇSªÉ¨ÉÉxɦÉÖVÉMÉÉänù®úÊxɨÉDZɺªÉ

ºÉÒ¨ÉÉʨɴÉɨ¤É®úiɱɺªÉ ʴɦÉVªÉ¨ÉÉxÉɨÉÂ**2**

SÉä]õÒ - {ɶªÉiÉÖ {ɶªÉiÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ BiÉÉÆ EòÉäEòxÉnù¨ÉɱÉÉ{ÉÉhb÷®ú®ú¨ÉhÉÒªÉÉÆ ºÉÉ®úºÉ{ÉÆËHò ªÉÉ´ÉiÉ ºÉ¨ÉÉʽþiÉÆMÉSUôxiÉÒ¨ÉÂ* +½þÉä! ¦ÉiÉÉÇ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ½þ ÉÂ! +ɪÉÇ{ÉÖjÉ:* +ɪÉæ! iÉ´É EòÉ®úhÉÉnùɪÉÇ{ÉÖjÉnù¶ÉÇxÉÆ {ÉÊ®ú½þ®úÉʨÉ* iÉÊnù¨ÉÆiÉÉ´Éx¨ÉÉvÉ´ÉÒ±ÉiÉɨÉhb÷{ÉÆ |ÉʴɶÉɨÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - B´ÉÆ ¦É´ÉiÉÖ*

(iÉlÉÉ EÖò´ÉÇÎxiÉ*)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - iÉjɦɴÉiÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒʨɽþÉMÉiªÉ ÊxÉMÉÇiÉÉ ¦É´ÉäiÉÂ*

®úÉVÉÉ - EòlÉÆ ¦É´ÉÉxÉ VÉÉxÉÉÊiÉ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - <¨ÉÉxÉ{ÉÊSÉiÉEÖòºÉÖ ÉÉxÉ ¶Éä¡òÉʱÉEòÉMÉÖSUôÉxÉ |ÉäIÉiÉÉÆ iÉÉ´ÉiÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - +½þÉä! Ê´ÉÊSÉjÉiÉÉ EÖòºÉÖ ÉºªÉ ´ÉºÉxiÉEò:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ´ÉºÉxiÉEòºÉRÂóEòÒiÉÇxÉäxÉɽÆþ {ÉÖxÉVÉÉÇxÉÉ欃 =VVÉʪÉxªÉÉÆ ´ÉiÉÇiÉ <ÊiÉ*

Page 45: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 45

®úÉVÉÉ - ´ÉºÉxiÉEò! +κ¨ÉzÉä ÉɺÉÒxÉÉä ʶɱÉÉiɱÉä {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÓ |ÉiÉÒÊIɹªÉɴɽäþ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦ÉÉäºiÉlÉÉ* ½þÒ! ½þÒ! ¶É®úiEòɱÉiÉÒIhÉÉä nÖùººÉ½þ +ÉiÉ{É:. iÉÊnù¨ÉÆ iÉÉ´Éx¨ÉÉvÉ´ÉÒ¨Éhb÷{ÉÆ |ÉʴɶÉÉ´É:*

®úÉVÉÉ - ¤ÉÉfø¨ÉÂ, MÉSUôÉOÉiÉ:*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - B´ÉÆ ¦É´ÉiÉÖ*

(=¦ÉÉè {ÉÊ®úGòɨÉiÉ:*)

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ºÉ´ÉÇ ÉÉEÖò±ÉÆ EòiÉÖÇEòÉ¨É +ɪÉÇ ÉºÉxiÉEò:* ÊEòʨÉnùÉxÉÓ EÖò¨ÉÇ:*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! BiÉÉÆ ¨ÉvÉÖEò®ú{ÉÊ®úÊxɱÉÒxÉɨɴɱɨ¤É±ÉiÉɨÉvÉÚªÉ ¦ÉiÉÉÇ®Æú ´É®úʪɹªÉÉʨÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - B´ÉÆ EÖò¯û*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +ʴɽþ +ʴɽþ, Êiɹ`öiÉÖ Êiɹ`öiÉÖ iÉÉ´ÉiÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ÊEò¨ÉlÉÇ ÉÂ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - nùɺªÉÉ: {ÉÖjÉè ÉÇvÉÖEò®èú: {ÉÒÊb÷iÉÉä%κ¨É*

®úÉVÉÉ - ¨ÉÉ ¨ÉÉ ¦É´ÉÉxÉä ɨÉÂ. ¨ÉvÉÖEò®úºÉxjÉɺÉ: {ÉÊ®ú½þɪÉÇ:* {ɶªÉ,

¨ÉvÉÖ ÉnùEò±ÉÉ ¨ÉvÉÖEò®úÉ ¨ÉnùxÉÉiÉÉÇʦÉ: Ê|ɪÉÉʦɯû{ÉMÉÚføÉ:*

{ÉÉnùxªÉɺÉʴɹÉhhÉÉ ´ÉªÉÊ¨É´É EòÉxiÉÉʴɪÉÖHòÉ: ºªÉÖ:**3**

iɺ¨ÉÉÊnù½èþ´ÉÉʺɹªÉɴɽäþ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - B´ÉÆ ¦É´ÉiÉÖ*

(=¦ÉÉ´ÉÖ{ÉʴɶÉiÉ:*)

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! ¯ûrùÉ: JɱÉÖ º¨ÉÉä ´ÉªÉ¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - Ênù¹]õ¬Éä{Éʴɹ]õ +ɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) Ênù¹]õ¬É |ÉEÞòÊiɺlɶɮúÒ®ú +ɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! ºÉɸÉÖ{ÉÉiÉÉ Jɱ´ÉɪÉÉǪÉÉ oùι]õ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - B¹ÉÉ JɱÉÖ ¨ÉvÉÖEò®úÉhÉɨÉÊ´ÉxɪÉÉiÉ EòɶÉEÖòºÉÖ É®äúhÉÖxÉÉ {ÉÊiÉiÉäxÉ ºÉÉänùEòÉ ¨Éä oùι]õ:*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ªÉÖVªÉiÉä*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦ÉÉä:! ¶ÉÚxªÉÆ JÉα´ÉnÆù |ɨÉnù´ÉxɨÉÂ* |ɹ]õ´ªÉÆ ÊEòÎ\SÉnùκiÉ* {ÉÞSUôÉ欃 ¦É´ÉxiɨÉÂ*

®úÉVÉÉ - UôxnùiÉ:*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - EòÉ ¦É´ÉiÉ: Ê|ɪÉÉ? iÉnùÉxÉÓ iÉjɦɴÉiÉÒ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ, <nùÉhÉÓ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ´ÉÉ*

Page 46: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 46

®úÉVÉÉ - ÊEòʨÉnùÉxÉÓ ¦É´ÉÉxÉ ¨É½þÊiÉ ¤É½Öþ¨ÉÉxɺÉRÂóEò]äõ ¨ÉÉÆ xªÉºªÉÊiÉ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ½þ±ÉÉ! ªÉÉoù¶Éä ºÉRÂóEò]äõ ÊxÉÊIÉ{iÉ +ɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) +½Æþ SÉ ¨Éxnù¦ÉÉMÉÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - º´Éè®Æú º´Éè®Æú ¦ÉhÉiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* BEòÉä{É®úiÉÉ, +{É®úÉ +ºÉÊzÉʽþiÉÉ*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! xÉ JɱÉÖ ¥ÉÖªÉɨÉÂ* ¦É´ÉÉƺiÉÖ ¨ÉÖJÉ®ú:*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - BiÉÉ´ÉiÉÉ ¦ÉÊhÉiɨÉɪÉÇ{ÉÖjÉähÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦ÉÉä:! ºÉiªÉäxÉ ¶É{Éä, Eòº¨ÉÉ +Ê{É xÉÉJªÉɺªÉä* B¹ÉÉ ºÉxnù¹]õÉ ¨Éä ÊVɼ´ÉÉ*

®úÉVÉÉ - xÉÉäiºÉ½äþ ºÉJÉä! ´ÉHÖò¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +½þÉä! +ºªÉ {ÉÖ®úÉäMÉÉʨÉiÉÉ* BiÉÉ´ÉiÉÉ ¾þnùªÉÆ xÉ VÉÉxÉÉÊiÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ËEò xÉ ¦ÉhÉ漃 ¨É¨É? +xÉÉJªÉɪÉɺ¨ÉÉÎSUô±ÉÉ{É]Âõ]õEòÉjÉ ¶ÉCªÉ¨ÉäEò{Énù ÉÊ{É MÉxiÉÖ ÉÂ* B¹É ¯ûrùÉä%jɦɴÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ËEò ¤É±ÉÉiEòÉ®äúhÉ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +ɨÉÂ, ¤É±ÉÉiEòÉ®äúhÉ*

®úÉVÉÉ - iÉäxÉ Ê½þ {ɶªÉɨɺiÉÉ´ÉiÉÂ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - |ɺÉÒnùiÉÖ |ɺÉÒnùiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* ´ÉªÉºªÉ¦ÉÉ´ÉäxÉ ¶ÉÉÊ{ÉiÉÉä%ʺÉ, ªÉÊnù ºÉiªÉÆ xÉ ¦ÉhÉʺÉ*

®úÉVÉÉ - EòÉ MÉÊiÉ:? ¸ÉÚªÉiÉɨÉÂ,

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ¤É½Öþ¨ÉiÉÉ ¨É¨É ªÉtÊ{É °ü{ɶÉұɨÉÉvÉÖªÉê:*

´ÉɺɴÉnùkÉɤÉrÆù xÉ iÉÖ iÉÉ´Éx¨Éä ¨ÉxÉÉä ½þ®úÊiÉ**4**

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ* nùkÉÆ ´ÉäiÉxɨɺªÉ {ÉÊ®úJÉänùºªÉ* +½þÉä! +YÉÉiÉ´ÉɺÉÉä{ªÉjÉ ¤É½ÖþMÉÖhÉ:ºÉ¨{ÉtiÉä*

SÉä]õÒ - ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEäò! +nùÉÊIÉhªÉ: JɱÉÖ ¦ÉiÉÉÇ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ½þ±ÉÉ! ¨ÉÉ ¨Éè ɨÉÂ* ºÉnùÉÊIÉhªÉ B´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:, ªÉ <nùÉxÉÒ¨É{ªÉɪÉÉǪÉÉ ´ÉɺɴÉnùkÉɪÉÉ MÉÖhÉÉxÉ º¨É®úÊiÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ¦Épäù! +ʦÉVÉxɺªÉ ºÉoù¶ÉÆ ¨ÉÎxjÉiɨÉÂ*

®úÉVÉÉ - =HÆò ¨ÉªÉÉ* ¦É´ÉÉÊxÉnùÉxÉÓ EòlɪÉiÉÖ* EòÉ ¦É´ÉiÉ: Ê|ɪÉÉ? iÉnùÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ, <nùÉxÉÓ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ´ÉÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjÉÉä%Ê{É ´ÉºÉxiÉEò: ºÉÆ ÉÞkÉ:*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ËEò ¨Éä Ê´É|ɱÉÊ{ÉiÉäxÉ. =¦Éä +Ê{É iÉjɦɴÉiªÉÉè ¨Éä ¤É½Öþ¨ÉiÉä*

®úÉVÉÉ - ´ÉèvÉäªÉ! ¨ÉɨÉå ¤É±ÉÉSUØôi´ÉÉ ÊEòʨÉnùÉxÉÓ xÉÉʦɦÉɹɺÉä?

Page 47: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 47

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ËEò ¨ÉɨÉÊ{É ¤É±ÉÉiEòÉ®äúhÉ?

®úÉVÉÉ - +lÉ ËEò ¤É±ÉÉiEòÉ®äúhÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - iÉäxÉ Ê½þ xÉ ¶ÉCªÉÆ ¸ÉÉäiÉÖ ÉÂ*

®úÉVÉÉ - |ɺÉÒnùiÉÖ |ɺÉÒnùiÉÖ ¨É½þÉ¥ÉÉÀhÉ: º´Éè®Æú º´Éè®ú¨ÉʦÉvÉÒªÉiÉɨÉÂ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - <nùÉxÉÓ ¶ÉÞhÉÉäiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* iÉjɦɴÉiÉÒ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ ¨Éä ¤É½Öþ´ÉiÉÉ* iÉjɦɴÉiÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ iɯûhÉÒnù¶ÉÇxÉÒªÉÉ +EòÉä{ÉxÉÉ +xɽþRÂóEòÉ®úÉ ¨ÉvÉÖ®ú´ÉÉEÂò ºÉnùÉÊIÉhªÉÉ* +ªÉÆ SÉÉ{É®úÉä ¨É½þÉxÉ MÉÖhÉ:, κxÉMvÉäxÉ ¦ÉÉäVÉxÉäxÉ ¨ÉÉÆ|ÉiªÉÖnÂùMÉSUôÊiÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ-EÖòjÉ xÉÖ JɱÉÖ MÉiÉ +ɪÉÇ ÉºÉxiÉEò! <ÊiÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ ´ÉºÉxiÉEò! º¨É®äúnùÉxÉÒ¨ÉäiÉɨÉÂ*

®úÉVÉÉ - ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ ´ÉºÉxiÉEò! ºÉ´ÉÇ ÉäiÉiÉ EòlÉʪɹªÉä näù´ªÉè ´ÉɺɴÉnùkÉɪÉè*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +ʴɽþÉ, ´ÉɺɴÉnùkÉÉ? EÖòjÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ? ÊSÉ®úÉiÉ JɱÉÚ{É®úiÉÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ*

®úÉVÉÉ - (ºÉʴɹÉÉnù¨ÉÂ) B´É¨ÉÂ? ={É®úiÉÉ*

+xÉäxÉ {ÉÊ®ú½þɺÉäxÉ ´ªÉÉÊIÉ{iÉÆ ¨Éä ¨Éxɺi´ÉªÉÉ*

iÉiÉÉä ´ÉÉhÉÒ iÉlÉè ÉäªÉÆ {ÉÚ ÉÉǦªÉɺÉäxÉ ÊxÉ:ºÉÞiÉÉ**5**

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ®ú¨ÉhÉÒªÉ: JɱÉÖ EòlÉɪÉÉäMÉÉä xÉÞ¶ÉƺÉäxÉ Ê´ÉºÉÆ ÉÉÊnùiÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) ¦É´ÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÖ, ʴɷɺiÉÉκ¨É* +½þÉä! Ê|ɪÉÆ xÉɨÉ, <Çoù¶ÉÆ ´ÉSÉxɨÉ|ÉiªÉIÉÆ ¸ÉÚªÉiÉä*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - vÉÉ®úªÉiÉÖ vÉÉ®úªÉiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* +xÉÊiÉGò¨ÉhÉÒªÉÉä ʽþ Ê´ÉÊvÉ:* (<Çoù¶ÉʨÉnùÉxÉÒ¨ÉäiÉiÉÂ)*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! xÉ VÉÉxÉÉÊiÉ ¦É´ÉÉxɴɺlÉɨÉÂ* EÖòiÉ:?

nÖù:JJÉ iªÉHÖÆò ¤Érù¨ÉÚ±ÉÉäxÉÖ®úÉMÉ:

º¨ÉÞi´ÉÉ º¨ÉÞi´ÉÉ ªÉÉÊiÉ nÖù:¶ÉÆ xÉ´Éi´É¨ÉÂ*

ªÉÉjÉÉ i´Éä¹ÉÉ ªÉÊuù¨ÉÖSªÉä½þ ¤Éɹ{ÉÆ

|ÉÉ{iÉÉxÉÞhªÉÉ ªÉÉÊiÉ ¤ÉÖÊrù: |ɺÉÉnù¨ÉÂ**6**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +¸ÉÖ{ÉÉiÉÎC±ÉzÉÆ JɱÉÖ iÉjÉ ¦É´ÉiÉÉä ¨ÉÖJɨÉÂ* ªÉÉ´Éx¨ÉÖJÉÉänùEò¨ÉÉxɪÉÉʨÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉæ! ¤Éɹ{ÉÉEÖò±É{É]õÉxiÉÊ®úiɨÉɪÉÇ{ÉÖjɺªÉ ¨ÉÖJɨÉÂ* ªÉÉ´ÉÊzɹGòɨÉɨÉ:*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - B´ÉÆ ¦É´ÉiÉÖ* +lÉ´ÉÉ Êiɹ`ö ¨ÉɨÉÂ* =iEòÎh`öiÉÆ ¦ÉiÉÉÇ®ú¨ÉÖÎVZÉi´ÉɪÉÖHÆò ÊxÉMÉÇ ÉxɨÉÂ* +½þ¨Éä ÉMÉʨɹªÉÉʨÉ*

SÉä]õÒ - ºÉÖ¹`Âö´ÉɪÉÉÇ ¦ÉhÉÊiÉ* ={ɺÉ{ÉÇiÉÖ iÉÉ´ÉiÉ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ÊEòzÉÖ JɱÉÖ |ÉʴɶÉÉʨÉ?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þ±ÉÉ! |ÉʴɶÉ*

Page 48: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 48

(<iªÉÖHòÉ ÊxɹGòÉxiÉÉ*)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - (xÉʱÉxÉÒ{ÉjÉähÉ VɱÉÆ MÉÞ½þÒi´ÉÉ*) B¹ÉÉ iÉjɦɴÉiÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ! ´ÉºÉxiÉEò! ÊEò¨ÉäiÉiÉÂ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - BiÉÊnùnù¨ÉÂ* <nù¨ÉäiÉiÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ¦ÉhÉiÉÖ ¦ÉhÉi´ÉɪÉÉæ ¦ÉhÉiÉÖ.

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦É´ÉÊiÉ! ´ÉÉiÉÉxÉÒiÉäxÉ EòɶÉEÖòºÉÖ É®äúhÉÖxÉÉÊIÉÊxÉ{ÉÊiÉiÉäxÉ ºÉɸÉÖ{ÉÉiÉÆ JɱÉÖ iÉjɦɴÉiÉÉä ¨ÉÖJɨÉÂ*iÉnÂùMÉÞ¼hÉÉiÉÖ ¦É´ÉiÉÒnÆù ¨ÉÖJÉÉänùEò¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ) +½þÉä! ºÉnùÉÊIÉhªÉºªÉ VÉxɺªÉ {ÉÊ®úVÉxÉÉä%Ê{É ºÉnùÉÊIÉhªÉ B´É ¦É´ÉÊiÉ.VɪÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:* <nÆù ¨ÉÖJÉÉänùEò¨ÉÂ*

®úÉVÉÉ - +ªÉä! {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ! (+{É´ÉɪÉÇ) ´ÉºÉxiÉEò! ÊEòʨÉnù¨ÉÂ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - (EòhÉæ) B´ÉʨɴÉ*

®úÉVÉÉ - ºÉÉvÉÖ ´ÉºÉxiÉEò! ºÉÉvÉÖ* (+ÉSɨªÉ) {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ* +ɺªÉiÉɨÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ªÉnùɪÉÇ{ÉÖjÉ +ÉYÉÉ{ɪÉÊiÉ*

(={ÉʴɶÉÊiÉ*)

®úÉVÉÉ - {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ!

¶É®úSUô¶ÉÉRÂóEòMÉÉè®äúhÉ ´ÉÉiÉÉÊ´ÉräùxÉ ¦ÉÉʨÉÊxÉ!

EòɶÉ{ÉÖ¹{ɱɴÉäxÉänÆù ºÉɸÉÖ{ÉÉiÉÆ ¨ÉÖJÉÆ ¨É¨É**7**

(+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ*)

<ªÉÆ ¤ÉɱÉÉ xÉ´ÉÉäuùɽþÉ ºÉiªÉÆ ¸ÉÖi´ÉÉ ´ªÉlÉÉÆ µÉVÉäiÉÂ*

EòɨÉÆ vÉÒ®úº´É¦ÉÉ´ÉäªÉÆ ºjÉÒº´É¦ÉɴɺiÉÖ EòÉiÉ®ú:**8**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - =ÊSÉiÉÆ iÉjɦɴÉiÉÉä ¨ÉMÉvÉ®úÉVɺªÉÉ{É®úɼhÉEòɱÉä ¦É´ÉxiɨÉOÉiÉ: EÞòi´ÉÉ ºÉÖ¾þVVÉxÉnù¶ÉÇxɨÉÂ*

ºÉiEò+É®úÉä ʽþ xÉÉ¨É ºÉiEòÉ®äúhÉ |ÉiÉÒ¹]õ: |ÉÒÊiɨÉÖi{ÉÉnùªÉÊiÉ* iÉnÖùÊkɹ`öiÉÖ iÉÉ´ÉiÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ¤ÉÉfø¨ÉÂ. |ÉlɨÉ: Eò±{É:* (=ilÉɪÉ)

MÉÖhÉÉxÉÉÆ ´ÉÉ Ê´É¶ÉɱÉÉxÉÉÆ ºÉiEòÉ®úÉhÉÉÆ SÉ ÊxÉiªÉ¶É:*

EòiÉÉÇ®ú: ºÉֱɦÉÉ ±ÉÉäEäò Ê´ÉYÉÉiÉÉ®úºiÉÖ nÖù±ÉǦÉÉ:**9**

(ÊxɹGòÉxiÉÉ: ºÉ´Éæ*)

Page 49: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 49

SÉiÉÖlÉÉæ%RÂóEò:*

AY NXpÀtYmf¦:(XX: {]hniXn hnZqjI:)

hnZqjI:þ (klÀjw) t`m:! ZnjvSym X{X`htXm hÕcmPym`nt{]XhnhmlaMvKecaWob: Imtem ZrjvS:.t`m:! tIm \mssaXÖm\mXn XmZrti hba\ÀYkenemhÀtX {]£n]vXm: ]p\cp·¦vjyma CXn.CZm\ow {]mkmtZjqjytX, A´:]pcZoÀLnImkp kv\mbtX, {]IXna[pckpIpamcmWntamZIJmZym\n JmZy´ CXy\]vkcÊwhmk D¯cIpcphmtkm abm\p`qbtX. GI: Jep alm³tZmj:, aamlmc: kpjvTp \ ]cnWaXn, kp{]ÑZ\mbmw i¿mbmw \n{Zmw \ et`. bYmhmXtimWnXa`nX Ch hcvXX CXn ]iyman. t`m:! kpJw \mab]cn`qXaIev]hÀXw N.

(XX: {]hniXn tNSo.)

tNSo þ Ip{X \ Jep KX Bcyhk´I:? (]cn{IaymhtemIy) Atlm! Gj Bcyhk´I:.(D]Kay) Bcy! hk´I! I: Ime:, Xzmat\ztj.

hnZqjI: þ (ZrjvSzm) In¶nan¯w `t{Z amat\zjtk?

tNSo þ AkvamIw `«n\o `WXnþA]n kv\mtXm PmamtXXn?

hnZqjI: þ In¶nan¯w `hXn! ]rÑXn?

tNSo þ Ina\yXv kpat\mhÀWIam\bmaoXn.

hnZqjI: þ kv\mXkvX{X`hm³. kÀham\bXp `hXo hÀPbnXzm t`mP\w.

tNSo þ In¶nan¯w hmcbkn t`mP\w?

hnZqjI: þ A[\yky aa tImInem\ma£n]cnhÀX Ch Ip£n]cnhÀX: kwhr¯:.

tNSo þ CuZri Gh `h.

hnZqjI: þ KÑXp `hXo. bmhZla]n X{X`hX: kImiw KÑman.

(\njv{Im´u.)

(XX: {]hniXn k]cnhmcm ]ZvamhXo Bh nImthj[mcnWo hmkhZ¯m N.)

tNSo þ In¶nan¯w `ÀXrZmcnIm {]aZh\amKXm?

]ZvamhXo þ lem! tX XmhXv ti^menImKpevaIm: ]iyman IpkpanXm hm \ thXn.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! tX IpkpanXm \ma, {]hmem´cnssXcnh auànIew_ssIcmNnXm: Ipkpssa:.

]ZvamhXo þ lem! btZyhw, InanZm\ow hnew_tk?

tNSo þ tX\ ln Akvan³ inem]«tI aplqÀXIap]hniXp `hXo. bmhZla]n IpkpamhNbwItcman.

]ZvamhXo þ Btcy! Inat{Xm]hnimh:?

hmkhZ¯m þ Ghw `hXp?

(Dt` D]hniX:.)

tNSo þ (XYm IrXzm) ]iyXp `ÀXrZmcnIm AÀ[a\:inem]«ssIcnh ti^menImIpkpssa: ]qcnXw

tafRvPenw.

Page 50: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 50

]ZvamhXo þ (ZrjvSzm) Atlm! hnNn{XXm Ipkpam\mw. ]iyXp ]iyXzmcym.

hmkhZ¯m þ Atlm! ZÀi\obXm Ipkpam\mw.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! Inw `qtbmhtNjyman.

]ZvamhXo þ lem! am am `qtbmhNnXy.

hmkhZ¯m þ lem! Inw\nan¯w hmcbkn?

]ZvamhXo þ Bcy]p{X ClmKtXyamw Ipkpakar²nw ZrjvSzm k½m\nXm `thbw.

hmkhZ¯m þ lem! {]nbkvtX `ÀXm?

]ZvamhXo þ Btcy! \ Pm\man, Bcy]pt{XW hnclntXmXvIWvTnXm `hman.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) ZpjvIcw Jezlw Itcman. Cba]n \mssahw a{´btX.

tNSo þ A`nPmXw Jep `ÀXrZmcnIbm a{ nXw þ {]ntbm ta `ÀtXXn.

]ZvamhXo þ GI: Jep ta ktµl:.

hmkhZ¯m þ Inw Inw?

]ZvamhXo þ bYm aamcy]p{XkvXssYhmcymbm hmkhZ¯mbm CXn.

hmkhZ¯m þ AtXm]y[nIw.

]ZvamhXo þ IYw Xzw Pm\mkn?

hmkhZ¯m þ lw, Bcy]p{X]£]mtX\mXn{Im´: kapZmNmc:. Ghw XmhXv `Wnjyman. bZev]:kvt\l:, km kzPw \ ]cnXyPXn.

]ZvamhXo þ `hnXhyw.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! km[p `ÀXmcw `W Ala]n hoWmw in£njy CXn.

]ZvamhXo þ Dtàm abmcy]p{X:.

hmkhZ¯m þ XX: Inw `WnXw?

]ZvamhXo þ A`WnXzm In©nXv ZoÀLw \n:izky XqjvWoI: kwhr¯:.

hmkhZ¯m þ XXkvXzw Inanh XÀIbkn?

]ZvamhXo þ XÀIbmaymcymbm hmkhZ¯mbm KpWm³ kvarXzm Z£nWXmbm aam{KtXm \tcmZnXoXn.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) [\ym Jezkvan, btZyhw kXyw `thXv.

(XX: {]hniXn cmPm hnZqjIÝ.)

hnZqjI: þ lo lo! {]NnX]Xn_ÔpPohIpkpahnce]mXcaWobw {]aZh\w. CXkvXmhXv `hm³.

cmPm þ hbky! hk´I! AbabamKÑman.

Imtat\mÖbn\ow KtX abn XZm Ima]yhØmw KtX

ZrjvSzm sskzcah´ncmPX\bm ]t©jh: ]mXnXm:.

ssXcZym]n kieytah lrZw `qbÝ hn²m hbw

]t©jpÀaZt\m bZm IYabw jjvT: ic: ]mXnX:.1.

Page 51: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 51

hnZqjI: þ Ip{X \p Jep KXm X{X`hXo ]ZvamhXo, eXmaWvU]w KXm `thXv, DXmtlm

B{iaIpkpak©nXw hym{LNÀamhKpWvTnXanh ]czXXneIw \ma inem]«Iw KXm `thXv, AYhm

A[nIISpIKÔk]vXÑZh\w {]hnjvSm `thXv, AYhm BenJnXarK]£nk¦pew Zmcp]ÀhXIw

KXm `thXv. lo! lo! icXvIme\nÀate A´cnt£ {]kmcnX_etZh_mlpZÀi\obmw

kmck]wànw bmhXv kamlnXw KÑ´ow ]iyXp XmhXv `hm³.

cmPm þ hbky! ]iymtay\mw.

EPzmbXmw N hncemw N \tXm¶Xmw N

k]vXÀjnhwiIpSnemw N \nhcvXt\jp.

\nÀapNyam\`pPtKmZc\nÀaeky

koamanhmw_cXeky hn`Pyam\mw..2..

tNSo þ ]iyXp ]iyXp `ÀXrZmcnIm GXmw tImI\Zamem]mWvUccaWobmw kmck]wànw bmhXvkamlnXw KÑ´ow. Atlm! `ÀXm.

]ZvamhXo þ lw! Bcy]p{X:. Btcy! Xh ImcWmZmcy]p{XZÀi\w ]cnlcman. XZnawXmh·m[hoeXmaWvU]w {]hnima:.

hmkhZ¯m þ Ghw `hXp.

(XYm IpÀh n.)

hnZqjI: þ X{X`hXo ]ZvamhXoanlmKXy \nÀKXm `thXv.

cmPm þ IYw `hm³ Pm\mXn?

hnZqjI: þ Cam\]NnXIpkpam³ ti^menImKpÑm³ t{]£Xmw XmhXv `hm³.

cmPm þ Atlm! hnNn{XXm Ipkpaky hk´I:.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) hk´Ik¦oÀXt\\mlw ]p\ÀPm\man DÖbn\ymw hÀXX CXn.

cmPm þ hk´I! Akvant¶hmkot\m inemXte ]ZvamhXow {]Xo£njymhtl.

hnZqjI: þ t`mkvXYm. lo! lo! icXvImeXo£vtWm ZpÊl BX]:. XZnaw Xmh·m[hoaWvU]w{]hnimh:.

cmPm þ _mVw, KÑm{KX:.

hnZqjI: þ Ghw `hXp.

(D`u ]cn{ImaX:)

]ZvamhXo þ kÀhamIpew IÀXpIma Bcyhk´I:. InanZm\ow IpÀa:.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! GXmw a[pIc]cn\neo\mahew_eXma[qb `ÀXmcw hcbnjyman.

]ZvamhXo þ Ghw Ipcp.

hnZqjI: þ Ahnl Ahnl, XnjvTXp XnjvTXp XmhXv `hm³.

cmPm þ InaÀYw?

hnZqjI: þ Zmkym: ]pss{XÀa[pIssc: ]oUntXmfkvan.

Page 52: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 52

cmPm þ am am `hmt\hw. a[pIck{´mk: ]cnlmcy:. ]iy,

a[paZIem a[pIcm aZ\mÀXm`n: {]nbm`ncp]KqVm:

]mZ\ymkhnj®m hbanh Im´mhnbpàm: kyp:.3.

XkvamZnsslhmknjymhtl.

hnZqjI: þ Ghw `hXp.

(D`mhp]hniX:.)

tNSo þ `ÀXrZmcntI! cp²m: Jep kvtam hbw.

]ZvamhXo þ ZnjvtSym]hnjvS Bcy]p{X:.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) ZnjvSym {]IrXnØicoc Bcy]p{X:.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! km{ip]mXm Jezmcymbm ZrjvSn:.

hmkhZ¯m þ Gjm Jep a[pIcmWmahn\bmXv ImiIpkpatcWp\m ]XntX\ tkmZIm ta ZrjvSn:.

]ZvamhXo þ bpPytX.

hnZqjI: þ t`m:! iq\yw JeznZw {]aZh\w. {]jvShyw In©nZkvXn. ]rÑman `h´w.

cmPm þ OµX:.

hnZqjI: þ Im `hX: {]nbm? XZm\ow X{X`hXo hmkhZ¯m, CZmWow ]ZvamhXo hm.

cmPm þ InanZm\ow `hm³ alXn _lpam\k¦tS amw \ykyXn?

]ZvamhXo þ lem! bmZrti k¦tS \n£n]vX Bcy]p{X:.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) Alw N aµ`mKm.

hnZqjI: þ sskzcw sskzcw `WXp `hm³. GtIm]cXm, A]cm Ak¶nlnXm.

cmPm þ hbky! \ Jep {_pbmw. `hmwkvXp apJc:.

]ZvamhXo þ GXmhXm `WnXamcy]pt{XW.

hnZqjI: þ t`m:! ktXy\ it], Ikvam A]n \mJymtky. Gjm kµjvSm ta Pnlzm.

cmPm þ t\mÕtl ktJ! hàpw.

]ZvamhXo þ Atlm! Aky ]ptcmKmanXm. GXmhXm lrZbw \ Pm\mXn.

hnZqjI: þ Inw \ `Wkn aa? A\mJymbmkvamÑnem]«Im{X iIytaI]Za]n K´pw. Gj cpt²m{X`hm³.

cmPm þ Inw _emXvImtcW?

hnZqjI: þ Bav, _emXvImtcW.

cmPm þ tX\ ln ]iymakvXmhXv.

hnZqjI: þ {]koZXp {]koZXp `hm³. hbky`mth\ im]ntXmkn, bZn kXyw \ `Wkn.

cmPm þ Im KXn:? {iqbXmw,

]ZvamhXo _lpaXm aa bZy]n cq]ioeam[psscy:.

hmkhZ¯m_²w \ Xp Xmht· at\m lcXn. 4.

Page 53: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 53

hmkhZ¯m þ (BßKXw) `hXp `hXp. Z¯w thX\aky ]cntJZky. Atlm!AÚmXhmtkm]y{X _lpKpW: kw]ZytX.

tNSo þ `ÀXrZmcntI! AZm£nWy: Jep `ÀXm.

]ZvamhXo þ lem! am ssahw. kZm£nWy Ghmcy]p{X:, b CZm\oa]ymcymbm hmkhZ¯mbmKpWm³ kvacXn.

hmkhZ¯m þ `t{Z! A`nP\ky kZriw a{ nXw.

cmPm þ Dàw abm. `hm\nZm\ow IYbXp. Im `hX: {]nbm? XZm hmkhZ¯m, CZm\ow ]ZvamhXohm.

]ZvamhXo þ Bcy]pt{Xmf]n hk´I: kwhr¯:.

hnZqjI: þ Inw ta hn{]e]ntX\. Dt` A]n X{X`hXyu

ta _lpatX.

cmPm þ ssht[b! amtaw _em{ÑpXzm InanZm\ow \m`n`mjtk?

hnZqjI: þ Inw ama]n _emXvImtcW?

cmPm þ AY Inw _emXvImtcW.

hnZqjI: þ tX\ ln \ iIyw t{imXpw.

cmPm þ {]koZXp {]koZXp alm{_mÒW: sskzcw sskzca`n[obXmw.

hnZqjI: þ CZm\ow irtWmXp `hm³. X{X`hXo hmkhZ¯m ta _lphXm. X{X`hXo ]ZvamhXoXcpWo ZÀi\obm AtIm]\m A\l¦mcm a[pchmIv kZm£nWym. Abw Nm]tcm alm³ KpW:,kv\nKvt[\ t`mPt\\ amw {]XypZvKÑXn hmkhZ¯mþIp{X \p Jep KX Bcyhk´I! CXn.

hmkhZ¯m þ `hXp `hXp hk´I! kvatcZm\otaXmw.

cmPm þ `hXp `hXp hk´I! kcztaXXv IYbntjy tZsshy hmkhZ¯mssb.

hnZqjI: þ Ahnlm, hmkhZ¯m? Ip{X hmkhZ¯m? NncmXv Jeq]cXm hmkhZ¯m.

cmPm þ (khnjmZw) Ghw? D]cXm.

At\\ ]cnlmtk\ hym£n]vXw ta a\kvXzbm.

XtXm hmWo XssYthbw ]qczm`ymtk\ \n:krXm. 5.

]ZvamhXo þ caWob: Jep IYmtbmtKm \riwtk\ hnkwhmZnX:.

hmkhZ¯m þ (BßKXw) `hXp `hXp, hnizkvXmkvan. Atlm! {]nbw \ma, CuZriwhN\a{]Xy£w {iqbtX.

hnZqjI: þ [mcbXp [mcbXp `hm³. A\Xn{IaWotbm ln hn[n:. (CuZrianZm\otaXXv).

cmPm þ hbky! \ Pm\mXn `hm\hØmw. IpX:?

Zp:Jw Xyàpw _²aqtem\pcmK:

kvarXzm kvarXzm bmXn Zp:iw \hXzw.

bm{Xm tXzjm bZznaptNyl _mjv]w

{]m]vXm\rWym bmXn _p²n: {]kmZw. 6.

Page 54: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 54

hnZqjI: þ A{ip]mX¢n¶w Jep X{X `htXm apJw. bmh·ptJmZIam\bman.

]ZvamhXo þ Btcy! _mjv]mIpe]Sm´cnXamcy]p{Xky apJw. bmh¶njv{Imama:.

hmkhZ¯m þ Ghw `hXp. AYhm XnjvT amw. DXvIWvTnXw `ÀXmcapPvQnXzmbpàw \nÀKa\w.Altah Kanjyman.

tNSo þ kpjvTzmcym `WXn. D]kÀ]Xp XmhXv `ÀXrZmcnIm.

]ZvamhXo þ In¶p Jep {]hniman?

hmkhZ¯m þ lem! {]hni.

(CXypàm \njv{Im´m.)

hnZqjI: þ (\en\o]t{XW Pew KrloXzm.) Gjm X{X`hXo ]ZvamhXo?

]ZvamhXo þ Bcy! hk´I! IntaXXv?

hnZqjI: þ GXZnZw. CZtaXXv.

]ZvamhXo þ `WXp `WXzmtcym `WXp.

hnZqjI: þ `hXn! hmXm\otX\ ImiIpkpatcWp\m£n\n]XntX\ km{ip]mXw Jep X{X`htXmapJw. XZvKrlvWmXp `hXoZw aptJmZIw.

]ZvamhXo þ (BßKXw) Atlm! kZm£nWyky P\ky ]cnPt\m]n kZm£nWy Gh `hXn.PbXzmcy]p{X:. CZw aptJmZIw.

cmPm þ Atb! ]ZvamhXn! (A]hmcy) hk´I! InanZw?

hnZqjI: þ (IÀtW) Ghanh.

cmPm þ km[p hk´I! km[p. (BNay) ]ZvamhXo. BkyXmw.

]ZvamhXo þ bZmcy]p{X BÚm]bXn.

(D]hniXn)

cmPm þ ]ZvamhXn!

icÑim¦KutcW hmXmhnt²\ `man\n!

Imi]pjv]etht\Zw km{ip]mXw apJw aa. 7.

(BßKXw)

Cbw _mem \thmZzmlm kXyw {ipXzm hyYmw {htPXv.

Imaw [ockz mthbw kv{Xokz mhkvXp ImXc:. 8.

hnZqjI: þ DNnXw X{X`htXm aK[cmPkym]cmlvWImte `h´a{KX: IrXzm kplrÖ\ZÀi\w.kXvImtcm ln \ma kXvImtcW {]XojvS: {]oXnapXv]mZbXn. XZp¯njvTXp XmhXv `hm³.

cmPm þ _mVw. {]Ya: Iev]:. (D°mb)

KpWm\mw hm hnimem\mw kXvImcmWmw N \nXyi:.

IÀXmc: kpe`m temtI hnÚmXmckvXp ZpÀe`m:. 9.

(\njv{Im´m: kÀth.)

Page 55: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 55

NXpÀtYmf¦:

\mema¦¯nsâ XÀÖa

(A\´cw hnZqjI³ {]thin¡p-¶p)

hnZqjI³ þ (kt´mjt¯msS) AÃtbm:! `mKywsIm­v ]qPy\mb hÕcmPmhnsâA`ojvShnhmlawKfaplqÀ¯w ImWm³ Ignªp. AÃ, Bsc¦nepw Adnªncpt¶m,

A§s\bpÅ A\À°¨pgnbn- Fdnbs¸« R§Ä ho­pw IcIbdpsa¶v? Ct¸m-Ä

aWnamfnIbn hkn¡p-¶p. A´x]pc¯nepÅ Ipf§fn Ipfn-¡p-¶p. {]IrXna[pchpwkpIpamchpamb tamZIw Ign¡p-¶p. C§s\ A]vkcÊpIfpsS klhmkanÃm¯ kzÀ¤kpJamWv

Rm\\p`hn¡p¶Xv. Hä tZmjtabpÅq. F\n¡v `£Ww \¶mbn Zln¡p-¶n-Ã. \à hncn- v hncn¨sa¯ta InS¶n«pw Dd¡w In«p-¶n-Ã. \mep`mK¯p \n¶pw càhmZw ]nSn-IqSm³

t]mIp¶Xpt]mse tXm¶p-¶p. {]mXÂt]mepw ]mSnÃmsX tcmKw ]nSns]«m F´msWmcp kpJw?

(A\´cw tNSn {]thin¡p¶p.)

tNSn þ Bcyhk´I³ FhnsS t]mtbm Bthm? CXm Bcyhk´I³. Bcy hk´I! F{X

t\cambn Rm³ A§sb At\zjn¡p-¶p.

hnZqjI³ þ (I­n«v) F´m ImcWw `t{Z Fs¶ At\zjn¡m³.

tNSn þ \½psS X¼pcm«n Iev]n¨p tNmZn-¡p-¶p-þPmamXmhv Ipfn¨p Ignªpthm F¶v?

hnZqjI³ þ F n\mWv `hXn tNmZn¡p¶Xv?

tNSn þ asä n\m, ]qamebpw Nµ\¡q«pw sIm­phcmsa¶p IcpXn.

hnZqjI³ þ X{X`hm³ Ipfn¨p Ignªp. `£Wsamgns¨Ãmw sIm­ph¶psImÅq.

tNSn þ F´p-sIm­mWv `£Ww th­m¯Xv?

hnZqjI³ þ Ipbn-ensâ IrjvWaWnt]mse A[\y\mb Fsâ IpSÂ InS¶p h«w Id§p¶p.

tNSn þ A§s\ Xs¶ thWw.

hnZqjI³ þ `hXn t]mIq. Rm\pw At±l¯nsâ ASp¡te¡v t]mIs«.

(c­pt]cpw t]mIp¶p)

(A\´cw ]cnhmc§fpsam v ]ZvamhXnbpw Bh nImthj¯n hmkhZ¯bpw {]thin-¡p-¶p.)

tNSn þ F n\mWv cmPIpamcn {]aZh\¯n h¶Xv?

]ZvamhXn þ kJo, ]mcnPmXs¨Sn ]qt¯m CÃtbm F¶v t\m¡m³.

tNSn þ cmPIpamcn, AsXms¡ ]q¯p Ignªp. ap¯pw ]hnghpw CShn«v tImÀ¯ sXm§epIÄ

t]mse ]q¡Ä \ndªncn¡p-¶p.

]ZvamhXn þ tXmgo, A§s\sb¦nÂ, ]ns¶ n\v Xmakn¡p¶p?

tNSn þ F¶memIs« `hXo Cu inem^eI¯n Ipd¨p t\cw Ccn-¡q. At¸mtg¡pw Rm³]qhndp¡mw.

]ZvamhXn þ Btcy! \ap¡v c­pt]À¡pw ChnsS Ccn¡mw?

hmkhZ¯ þ A§s\Xs¶bmIs«.

(c­pt]cpw Ccn-¡p¶p.)

tNSn þ (A{]Imcw sNbvXn«v) t\m¡q sIm¨pX¼pcm«n. CXm a\tbmeiIe§Ä t]mepÅ

Pa n¸q¡Ä Fsâ ssI¡p¼n-Ä \ndsb.

Page 56: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 56

]ZvamhXn þ (I­n«v) AÃtbm! F{X hnNn{Xambncn-¡p¶p Cu ]q¡Ä? t\m¡q t\m¡q Btcy.

hmkhZ¯ þ AZv pXw! Cu ]q¡Ä H¶p ImtW­Xp Xs¶.

tNSn þ cmPIpamco! C\nbpw ]qhndp¡Wtam?

]ZvamhXn þ kJo th­ th­, C\n Cdpt¡­.

hmkhZ¯ þ F n\mWv XSbp¶Xv?

]ZvamhXn þ Bcy]p{X³ ChnsS h¶v Cu Ipkpakar²n I­v Fs¶ A`n\µn¡Ww.

hmkhZ¯ þ tXmgo! \n\¡v `À¯mhns\ CjvSamtbm?

]ZvamhXn þ Btcy! F\n¡dnbn-Ã. ]t£ At±lansæn F\n¡v henb DXvIWvTbmWv.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) ZpjvIcamb ImcyamWv Rm³ sN¿p¶Xv. ChÄ t]mepw C§s\bmWv]dbp¶Xv.

tNSn þ `À¯mhns\ CjvSamWv F¶v cmPIpamcn ]dªXv Xsâ Ipeo\Xbvs¡m¯h®w Xs¶.

]ZvamhXn þ F\ns¡mcp kwibw.

hmkhZ¯ þ F v? F v?

]ZvamhXn þ Bcy]p{X³ F\ns¡§s\bmtWm A§ns\bmbncpt¶m BcyhmkhZ¯¡pw.

hmkhZ¯ þ AXnepw A[nIambncn-¡pw.

]ZvamhXn þ \n\s¡§s\ Adnbmw?

hmkhZ¯ þ lpw. Bcy]p{X\nepÅ ]£]mXwsIm­v AXncp IS¶pt]m-bn. C\n C§s\ ]dbmw.

(FÃmhcpw tIÄs¡) kvt\lw Ipdhmbncp¶p F¦n kzP\s¯ hn«p-t]m-Ipambncp¶n-Ã.

]ZvamhXn þ Bbn-cn-¡mw.

tNSn þ cmPIpamcn! cmPmhnt\m-Sv \¶mbn DWÀ¯n¡WwþF-\n¡pw hoWhmb\ ]Tn¡Wsa¶v.

]ZvamhXn þ AXp Rm³ Bcy]p{Xt\mSv ]dªp Ignªp.

hmkhZ¯ þ F¶ns«´p ]dªp?

]ZvamhXn þ H¶pw ]dbmsX s\SphoÀ¸n«v an­msXbncp-¶p.

hmkhZ¯ þ AXn-Â\n¶pw \o F´mWv A\pam\n¡p¶Xv?

]ZvamhXn þ BcyhmkhZ¯bpsS KpW§Ä HmÀ¯n-«v Zm£nWyw sIm­v Fsâ ap¼n IcªnÃ

Ft¶bpÅq. F¶mWv Rm³ A\p-an-¡p¶Xv.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) CXp kXyamsW¦n Rm³ [\yXs¶bmWv.

(A\´cw cmPmhpw hnZqjI\pw {]thin¡p-¶p.)

hnZqjI³ þ l! l! \ndsb ]q¯p s]mgnªp NnXdn¡nS¡p¶ sN¼c¯n¸q¡fm AXy´wat\mlcambncn-¡p¶p {]aZh\w. Ahn-Sp-¶v CXnte hcq.

cmPmhv þ Iq«pImcm! hk´I! Rm\nXm hcp¶p.

At¸m-Ä DÖbn\n-bnÂsh v Ah´ocmPIpamcnsb sskzcambn I­n«v GtXm HchØsb{]m]n¨ F¶n ImatZh\m ]©_mW§Ä F¿s¸«p. B _mW§fm C¶pw Fsâ lrZbw

s\m¼cmhØbnemWv. \mw ho­pw ichn²\mWv. ImatZh³ ]©_mW\msW¦n F§s\bmWv

Cu Bdmas¯ icw ]Xn¡s¸«Xv. (1)

Page 57: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 57

hnZqjI³ þ FhntS¡mWmthm ]qPybmb ]ZvamhXn t]mbXv? eXmaWvU]¯nte¡v Bbncn-¡p-

tam? AtX th§¸q¡Ä hnXdn ]pen-t¯m- hncn¨Xpt]mse Xnf§p¶ ]ÀÆXXneIw F¶

I¯dbnte¡mbncn-¡p-tam? Asæn cq£KÔw han¡p¶ Ggnew]met¯m«¯n t]mbn-cn-¡mw. AXpasæn arK§fptSbpw ]£nIfptSbpw Nn{X§Ä \ndª Zmcp]ÀÆX¯nte¡v t]mbn-

cn-¡mw. (ta-tem-«v t\m¡n-bn-«v) l! l! icXvIme\nÀ½eamb A´co£¯n _ecmasâ \o«nb

ssIIÄt]mse at\mlcamb kmck\ncsb t\m¡nbmepw.

cmPmhv þ Iq«pImcm! Rm\Xns\ ImWp-¶p-­v.

t\sc \nhÀ¶pw CShn«pw XmWpw s]m§nbpw XncphpIfn k]vXÀjnaWvUew t]msehfªpw Ccn¡p¶ ]Sapcnª ]m¼nsâ DZcwt]mse \nÀ½eamb Aw_cXe¯nsâ hn`Pn¡s¸«

koat]mse Rm³ ImWp¶p. (2)

tNSn þ t\m¡q t\m¡q cmPIpamcn! shůmacamet]mse caWobamb kmck§Ä\nc\ncbmbnt¸mIp-¶p. AÃm! X¼pcm³.

]ZvamhXn þ lpw! Bcy]p{X³, Btcy! \n\¡pth­n Rm³ Bcy]p{XZÀi\w Hgnhm¡mw. \ap¡o

am[hoeXmaWvU]¯nte¡p t]mImw.

hmkhZ¯ þ A§s\bmIs«.

(AXp-t]mse sN¿p¶p.)

hnZqjI³ þ BZcWobbmb ]ZvamhXn ChnsS h¶v Xncn¨p t]mbn-cn-¡pw.

cmPmhv þ `hms\§s\ Adnbmw?

hnZqjI: þ Cu tNa´nbn-Â\n¶v ]q¡Ä ]dn¨ncn¡p¶Xv t\m¡q.

cmPmhv þ AÃtbm! ]q¡fpsS `wKn hk´I.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) hk´Isâ t]cp tI«t¸mÄ F\n¡p tXm¶p¶p Rm³DÖ\nbnemsW¶v.

cmPmhv þ hk´I! \ap¡o inemXe¯n Xs¶ Ccp-¶v ]ZvamhXnsb {]Xo£n-¡mw.

hnZqjI³ þ A§s\Xs¶bmIs«. (C-cp-¶n-«v DS³ FWoäpsIm-­v) A¿t¿m! icXvImes¯

shbn ZpÊlw Xs¶. AXn-\m \ap¡v am[hoaWvU]¯nte¡v t]mImw.

cmPmhv þ Xocv bmbpw. apt¼ \S¡q.

hnZqjI³ þ A§s\bmIs«.

(c­p t]cpw Npän\S¡p¶p)

]ZvamhXn þ Bcyhk´I³ FÃmw XIcmdnem¡m\mWv ]pd¸mSv.

tNSn þ cmPIpamcn! h­pIÄ \ndª Cu hÅn]n-Sn- v Ipep¡n bPam\s\ XSbmw.

]ZvamhXn þ A§s\ sN¿q.

hnZqjI³ þ A¿tbm! \nev¡q \nev¡q Ahn-Sp-¶v.

cmPmhv þ F n\pth­n?

hnZqjI³ þ Cu Ipcp¯wsI« h­pIÄ Fs¶ ]oUn- n-¡p-¶p.

cmPmhv þ AcpXcpXv, Xm¦f§s\ sN¿cpXv. h­pIsf kw{Xmks¸Sp¯cpXv. t\m¡q.

a[p \pIÀ¶v aZn v Ahyàa[pcambn aqfp¶hcpw aZ\mÀ¯Ifmb {]nbIfmÂ

BtÇjn¡s¸Sp¶hcpamb h­pIÄ ImeSntbäv hnj®cmbn \½sft¸mse

Im´mhnbpàcmbn¯ocpw. (3)

Page 58: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 58

AXp-sIm-­v \ap¡v ChnsS¯s¶ Ccn-¡mw.

hnZqjI³ þ A§s\ Xs¶bmIs«.

(c­pt]cpancn-¡p-¶p.)

tNSn þ cmPIpamcn! \½Ä XShneIs¸«p.

]ZvamhXn þ `mKyw, Bcy]p{X³ AhnsS Ccp-¶p.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) `mKyhim Bcy]p{X³ kzØicoc\mbn.

tNSn þ cmPIpamco! BcyhmkhZ¯bpsS I®nÂ\n¶pw A{ip s]mgnbp¶tÃm.

hmkhZ¯ þ AXv h­pIfpsS hn\banÃmbva \nan¯w Bäph©n¸qs¼mSn hoWv Fsâ I®nÂ

shÅw \ndªXmWv.

]ZvamhXn þ bpàw Xs¶.

hnZqjI³ þ AÃtbm! Cu DZym\w iq\yamWtÃm. H¶p tNmZn¡m\p­v . A§tbmSv Rm³tNmZn¡s«.

cmPm þ CjvSwt]mse.

hnZqjI³ þ BcmWv At§¡v {]nb. A¶s¯ hmkhZ¯tbm? C¶s¯ ]ZvamhXntbm?

cmPmhv þ F n\pth­nbmWv Xm¦Ä Fs¶ Ct¸mÄ BZckqNIamb Cu k¦SImcy¯nte-¡v

XÅnhnSp¶Xv?

]ZvamhXn þ tXmgo! Bcy]p{X³ hÃm¯ k¦SmhØbnemWIs¸«n-cn-¡p¶Xv.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) Rm³ `mKytZmjnbmWtÃm?

hnZqjI³ þ Ahn-Sp-¶v ss[cyambn«v ]dbWw. HcmÄ acn¨p atäbmÄ Ak¶nlnXbpw

cmPmhv þ ktJ, Rm³ ]dbnÃ. Xm³ A[nI{]kwKnbmWv .

]ZvamhXn þ C{XbpwsIm­p Xs¶ Bcy]p{X³ ]dªp Ignªp.

hnZqjI³ þ AÃtbm! Rm³ kXyambpw i]Yw sN¿p¶p. BtcmSpw Rm³ ]dbnÃ. Rm\nXm\m¡v ISn¨n-cn-¡p-¶p.

cmPmhv þ ktJ, ]dbm³ Ignbp-¶n-Ã.

]ZvamhXoþAÃtbm! Chsâ ZpjvS_p²n I­ntÃ? C{Xbpambn«v a\Êv Adnbm³ Ignªn-tÃ?

hnZqjI³ þ F v? Ft¶m-Sv ]dbntÃ? ]dbmsX Cu inem]«I¯n -\n-¶v Hcp NphSpt]mepw

t]mIm\\phZn¡pIbnÃ. Rm³ A§sb XSªncn-¡p-¶p.

cmPmhv þ F v _emev¡mcambnt«m?

hnZqjI³ þ AsX, _emev¡mcambn«v.

cmPmhv þ F¶m \ap¡p t\m¡mw.

hnZqjI³ þ {]kmZn¨mepw {]kmZn¨mepw Ahn-Sp-¶v. kplrs¯¶ \nebn ]dªXmWv. A§v

kXyw ]dbntÃ?

cmPmhv þ thsd F´msWmcp hgn? tI«mepw,

]ZvamhXnbmIs« cq]ioeam[pcy§fm F\n-¡v _lpam\ybmsW¦nepw hmkhZ¯bnÂ\n_²amb Xsâ a\Êns\bmIs« A]lcn¡p-¶p-an-Ã. (4)

hmkhZ¯ þ (BßKXw) BIs«, BIs«. IjvS¸mSn-\pÅ Iqen In«n. lm! AÚmXhmk¯n\p-

ap-­v Iptd KpW§Ä.

Page 59: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 59

tNSn þ cmPIpamcn! cmPmhv Zm£nWyanÃm¯h\mWtÃm.

]ZvamhXn þ ktJ, AcpXv. A§s\ ]dbcpXv. Bcy]p{X³ Zm£nWy³ Xs¶bmWv. At±lw

Ct¸mgpw Bcybmb hmkhZ¯bpsS KpW§Ä kvacn¡p-¶p­tÃm.

hmkhZ¯ þ `t{Z! Ipe¯n\p tNÀ¶Xp Xs¶bmWv A§v ]dªXv.

cmPmhv þ Rm³ ]dªp. C\n A§v ]dbq. At§¡mscbmWnjvSw. B hmkhZ¯tbtbm

AtXm Cu ]ZvamhXntbtbm?

]ZvamhXn þ Bcy]p{X\pw hk´I\mbn¯oÀ¶ncn-¡p-¶p.

hnZqjI³ þ Rms\ n\v IYbnÃmbva ]dbp¶p. c­p alXnIfpw F\n-¡v BZcWobcmWv.

cmPmhv þ aqÀJ! Fs¶s¡m­v \nÀ_Ô]qÀÆw ]dbn¸n¨n«v \o Ct¸m-Ä ]dbnsÃt¶m?

hnZqjI³ þ F v ? Ft¶mSpw _emev¡mctam?

cmPmhv þ ]n¶ÃmtX. _emev¡mcw Xs¶.

hnZqjI³ þ F¶m ]dbm³ h¿.

cmPmhv þ {]kmZn¡tW {]kmZn¡tW alm{_mÒW! kzÑ´w ]dªmepw.

hnZqjI³ þ F¶me§p tIt«mfq. ]qPybmb hmkhZ¯sbbmWv F\nt¡sdbnjvSw. ]qPy

]ZvamhXn XcpWnbmWv, kpµcnbmWv, tIm]anÃ, Al¦mcanÃ, a[pc`mjnWnbmWv.

Zm£nWyhXnbmWv. thsdmcp henb KpWw IqSnbp­v. \Ã `£Ww D­m¡nsh v Fs¶ Xncªphcpw FhnsSt¸mbn Bcy hk´I³ F¶p ]dªv.

hmkhZ¯ þ BIs«, BIs« hk´I! Ct¸mÄ Chsf¡pdnt¨mÀ¡q.

cmPmhv þ BIs« BIs« hk´I hk´I! CsXÃmw Rm³ tZhnbmb hmkhZ¯tbmSv

]dªpsImSp-¡pw.

hnZqjI³ þ At¿m! hmkhZ¯tbm! FhnsS hmkhZ¯? hmkhZ¯ acn¨ns«{X \mfmbn.

cmPmhv þ (khnjmZw) A§s\tbm? acn¨pt]mbn.

Cu ]cnlmk¯m \n¶m Fsâ a\Êv N©eam¡s¸«p. AXp-sIm­mWv]qÀÆ]cnNbwsIm­o hN\w A§s\Xs¶ \nÀ¤Xambn. (5)

]ZvamhXn þ at\mlcamb kw`mjWw Cu ZpjvS³ Ipg¸¯nem-¡n.

hmkhZ¯ þ (BßKXw) BIs«, BIs«. F\n-¡v hnizmkambn. lm, F\n-¡njvSamWv

C§s\bpÅ hm¡pIÄ Hfnªp \n¶p tIÄ¡p¶Xv.

hnZqjI³ þ A§v ss[cyambncn-¡q. hn[nsb adnIS¡m³ km²yaÃ. CXn-t¸m-Ä C§s\kw`hn¡Wsa¶mWv.

cmPmhv þ Iq«pImcm, Xm¦Ä¡dnbnà Fsâ AhØ. Fs´¶mÂ,

thcpd¨ A\pcmKw Dt]£n¡m³ hnjaamWv. HmÀt¯mÀ v ZpxJw \hXzw {]m]n¡p-¶p.

Cu bm{XbmIs« I®p\oÀ XqIn. ISw ho«m³ Ignªm _p²n-¡n-hnsS {]kmZw In«pw. (6)

hnZqjI³ þ A§bpsS apJw I®ocp XqIn aeoakambtÃm. Rm³ t]mbn apJw IgpIphm³shÅhpambn hcmw. (t]m-bn)

]ZvamhXo þ Btcy! _mjv]mIpeamb Bcy]p{Xsâ apJw ap­p-sIm-­v aqSn-bn-cn-¡p-¶p. \ap¡v

]pd¯nd§mw.

hmkhZ¯ þ A§s\Xs¶bmIs«. Asæn \o ChnsS \nev¡q. DXvIWvTmIpe\mb `À¯mhns\

Dt]-£n¨p t]mIp¶Xp icnbÃ. Rm³ am{Xw t]mImw.

Page 60: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 60

tNSn þ Bcy ]dbp¶Xv icn. cmPIpamcn ASpt¯¡v sN¶mepw.

]ZvamhXn þ Rm³ sNÃs«tbm?

hmkhZ¯ þ kJo, sNÃq.

(F¶p ]dªpt]m-bn.)

hnZqjI³ þ (Xmacbnebn shÅsaSp- n-«v) CXm ]ZvamhXotZho.

]ZvamhXn þ Bcy! hk´I! F´mWnXv?

hnZqjI³ þ CXv CXmWv, CXmWv CXv.

]ZvamhXn þ ]dbq ]dbq Bcy³ ]dbq.

hnZqjI³ þ tZhn! ImäSn¨p h¶ Imi¸qs¼mSn I®n hoWn«mWv At±l¯nsâ apJ vI®oscmgpInbXv. AXpsIm­v Cu aptJmZIw tZhn hm§ns¡m-Åq.

]ZvamhXo þ (BßKXw) Atlm! Zm£nWyapÅhcpsS ]cnP\§fpw Zm£nWyioeÀ Xs¶ (A-Sp-

v sN¶n-«v FÃmhcpw tIÄs¡) Bcy]p{X³ hnPbn¡s«. CXm apJw IgpIphm\pÅ shÅw.

cmPmhv þ AÃtbm! ]ZvamhXntbm! (kzImcyambn) hk´I! F´mWnXv?

hnZqjI³ þ (sNhnbn-Â) C§s\bmtWm.

cmPmhv þ \ÃXv hk´I, \ÃXv. (BNan¨n-«v) ]ZvamhXn Ccn¡q.

]ZvamhXn þ Bcy]p{X³ Iev]n¡pwt]mse..

(C-cn-¡p-¶p.)

cmPmhv þ ]ZvamhXo!

AÃtbm kpµcn! icXvIme¯nse N{µs\t¸mse shfp¯Xpw ImäSn¨p h¶XpambImi¸qhnsâ s]mSn]Se¯m Fsâ Cu apJw I®ocp XqIn. (7)

(BßKXw)

Cu s]¬Ip«n \thmVbmWv. kXyw tI«m ZpxJn¡pw. ChÄ AXy´w [ockz mhbmWv.

F¶m kv{Xokz`mhw ImXcamWtÃm? (8)

hnZqjI³ þ aK[cmPmhv D¨ Xncn-ªv kplr¯p¡sf ImWp-t¼mÄ A§v ap¶n-Â thWw.

k¡mc]qÀÆIamb k¡mc¯nt\ kt´mjap­mIq. AXp-sIm-­v `hm³ Fgpt¶ev¡q.

cmPmhv þ XoÀ¨bmbpw H¶mwXcw Bibw. (Fgpt¶än«v)

temI v DZmch¯mb bmsXmcp KpW§fptSbpw kXvIÀ½§fptSbpw k´XIÀ¯m¡Ä

kpe`amWv. hnÚmXm¡fmIs« ZpÀe`amWv. (9)

(FÃmhcpw t]mbn)

\mema¦w Ignªp.

þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þþ

Page 61: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 61

+lÉ {É\SɨÉÉä%RÂóEò:A©ma¦¯nsâ IYmkmcw

A©ma¦hpw {]thiIt¯msSbmcw`n¡p-¶p. BZyw Xs¶ ]ZvamhXnbpsS ]cnP\§fmb

]Zvan\nIbpw a[pacnIbpw {]thin-¡p-¶p. AhcpsS ]ckv]ckw`mjW¯nÂ\n¶pw ]ZvamhXn

XethZ\ ]nSn-s]-«v kap{ZKrl¯n i¿mhew_nbmsW¶v a\ÊnemIp-¶p. Bcy Bh nIsb Iq«n-

s¡m­p h¶m AhÄ \à \à IYIÄ ]dªv cmPIpamcnbpsS XethZ\ ian¸n¡pw F¶

]Zvan\nIbpsS hÀ¯am\w tI«v a[pIcnI hmkhZ¯sb Iq«m\mbn t]mIp¶p. ]Zvan\nI cmPmhns\

hnhcw Adnbn¡m\mbn Bcyhk´It\bpw At\zjn¨p t]mIp-¶p. amÀ¤at[y hnZqjIs\ I­pap-

«p-¶p. ]Zvan\nI ioÀjte]\w sIm­v hcm\pw hnZqjI³ cmPmhns\ tcmKhnhcw Adnbn¡m\mbn

t]mIp¶ptXmsS {]thiIw Ahkm\n¡p-¶p.

emhmWI¯n sh´pacn¨ hmkhZ¯sb kvacn¨psIm-­v ZpxJmÀ¯\mb cmPmhv

A¦mcw`¯n¯s¶ {]thin-¡pIbpw hnZqjI³ h¶v ]ZvamhXnbpsS tcmKhnhcw

Adnbn¡pIbpw sN¿p¶p. c­pt]cpw kap{ZKrl¯nse¯ntNcp¶p. AhnsS ]ZvamhXnsb I­nÃ.

Ahsfbpw {]Xo£n v I«nenencp¶ cmPmhv hnZqjIsâ IY tI«v AdnbmsX Dd§nt¸m-bn.

ITn\amb XWp¸n-Â\n¶pw Aev]amizmk¯n\pth­n hnZqjI³ ]pXs¸Sp¡m³ t]mIpIbpw Cu

Ahkc¯n hmkhZ¯bpw tNSnbpw a[pIcnIbpw AhnsS F¯pIbpw hmkhZ¯sb

kap{Zhrl¯nte¡v t]mIphm\mbn \ncv_Ôn¨psIm­v a[pIcnI ioÀjte]\w FSp¡m\pw t]mIp-

¶p. kap{ZKrl¯n {]thin¨ hmkhZ¯sb I­n«v I«nensâ Hcp hi¯p InS¡p¶ cmPmhv

]ZvamhXnbmsW¶p IcpXn ASp- n-cp¶p ]cnNcn¡pIbpw Hcp L«¯n IqsS ibn¡pIbpw

sN¿p¶p. Cu Ahkc¯n cmPmhv hmkhZ¯sb kz]v\w I­psIm­n-cn-¶p. {]Wb\nÀ`camb

]Z{]tbmK§sfs¡m-­v cmPmhv hmkhZ¯bpambn kÃ]n¡p-¶p. cmPmhnsâ kz]v\kÃm]w

kXyambn¡cpXn Hcp ZpÀ_e\nanj¯n ]ckv]cw ad¶p {]hÀ¯n¨ hmkhZ¯ Xs¶

Bsc¦nepw ZÀin¡p¶Xn\paps¼ t]mtb¡mw F¶p Xocpam\n v ]pdt¯¡p \o­pInS¡p¶

cmPmhnsâ ssIIÄ InS¡nbn-te-¡v FSp¯p h¨n«v t]mIms\mcps¼Sp¶ Ahkc¯nÂ

hmkhZt¯ \nev¡q F¶p ]dªpsIm-­v cmPmhv ]n¶mse sNÃpIbpw Cu Ahkc¯nÂ

hnZqjI³ AhnsS hcpIbpw At±lt¯mSv Xm³ hmkhZ¯sb I­ Imcyw ]dbpIbpw sNbvXp.

kz]v\w I­Xmbncn¡pw F¶p ]dªv hnZqjI³ cmPmhns\ ]n³Xncn-¡pIbpw Ccphcpw \mep-sI-«n-

te-¡v {]thin-¡pIbpw sN¿p¶p. B kab v I©pIn {]thin-¨n-«v aK[cmPmhmb ZÀiIsâ

ktµiw Adnbn¡pIbpw sN¿p¶p. A§bpsS a{´nbmb cpaWzm³ Hcp henb ssk\yhpambn

F¯nbncn-¡p-¶p. aK[tk\bpw X¿mdmbn¡gnªp. AXn-\m-Â kÀÆiànbpamÀÖn v Bcp-Wnsb

t\cnSm³ X¿mdmIpI F¶ ktµiw tI«bpS³ cmPmhv bp²¯n\v X¿mdmbn t]mIp¶tXmsS

A©ma¦w Ahkm\n¡p-¶p.

Page 62: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 62

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ {ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ*)

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - ¨ÉvÉÖEòÊ®úEäò! ¨ÉvÉÖEòÊ®úEäò! +ÉMÉSUô iÉÉ´ÉSUôÒQɨÉÂ*

(|ÉʴɶªÉ*)

¨ÉvÉÖEòÊ®úEòÉ - ½þ±ÉÉ! <ªÉ¨Éκ¨É* ËEò ÊGòªÉiÉɨÉÂ?

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - ½þ±ÉÉ! ËEò xÉ VÉÉxÉÉ漃 i´É¨ÉÂ-¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ¶ÉÒ¹ÉÇ ÉänùxɪÉÉ nÖù:ÊJÉiÉäÊiÉ*

¨ÉvÉÖEòÊ®úEòÉ - ½þÉ ÊvÉEÂò*

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - ½þ±ÉÉ! MÉSUô ¶ÉÒQɨÉÂ, +ɪÉÉÇ ÉÉ´ÉÎxiÉEòÉÆ ¶É¤nùÉ{ɪÉ* Eäò´É±ÉÆ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòɪÉÉ: ¶ÉÒ¹ÉÇ ÉänùxÉɨÉä ÉÊxÉ´ÉänùªÉ* iÉiÉ: º´ÉªÉ¨Éä ÉÉMÉʨɹªÉÊiÉ*

¨ÉvÉÖEòÊ®úEòÉ - ½þ±ÉÉ! ËEò ºÉÉ EòÊ®ú¹ªÉÊiÉ?

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - ºÉÉ JÉα´ÉnùÉxÉÓ ¨ÉvÉÖ®úÉʦÉ: EòlÉÉʦɦÉÇiÉÞÇnùÉÊ®úEòɪÉÉ: ¶ÉÒ¹ÉÇ ÉänùxÉÉÆ Ê´ÉxÉÉänùªÉÊiÉ*

¨ÉvÉÖEòÊ®úEòÉ - ªÉÖVªÉiÉä* EÖòjÉ ¶ÉªÉxÉÒªÉÆ ®úÊSÉiÉÆ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòɪÉÉ:?

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - ºÉ¨ÉÖpùMÉÞ½þEäò ÊEò±É ¶ÉªªÉɺiÉÒhÉÉÇ* MÉSUäônùÉxÉÓ i´É¨ÉÂ* +½þ¨ÉÊ{ɦÉiÉÖÇÌxÉ´ÉänùxÉÉlÉÇ ÉɪÉÇ ÉºÉxiÉEò¨ÉÎx´É¹ªÉÉʨÉ*

¨ÉvÉÖEòÊ®úEòÉ - B´ÉÆ ¦É´ÉiÉÖ* ÊxɹGòÉxiÉÉ*

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - EÖòjÉänùÉxÉÒ¨ÉɪÉÇ ÉºÉxiÉEÆò {ɶªÉÉʨÉ?

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ Ê´ÉnÚù¹ÉEò:*)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +t JɱÉÖ näù´ÉÒʴɪÉÉäMÉÊ´ÉvÉÖ®ú¾þnùªÉºªÉ iÉjɦɴÉiÉÉä ´ÉiºÉ®úÉVɺªÉ{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ{ÉÉÊhÉOɽþhɺɨÉÒÊ®úiɺªÉÉxiɺÉÖJÉɴɽäþ ¨ÉRÂóMɱÉÉäiºÉ´Éä ¨ÉnùxÉÉÎMxÉnùɽþÉäÊvÉEòiÉ®Æú ´ÉvÉÇiÉä* +ʪÉ!{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ? {ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEäò! ÊEòʨɽþ ´ÉiÉÇiÉä?

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - +ɪÉÇ! ´ÉºÉxiÉEò! ËEò xÉ VÉÉxÉÉ漃 i´ÉÆ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ¶ÉÒ¹ÉÇ ÉänùxɪÉÉ nÖù:ÊJÉiÉäÊiÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦É´ÉÊiÉ! ºÉiªÉ¨ÉÂ? xÉ VÉÉxÉÉʨÉ*

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - iÉäxÉ Ê½þ ¦ÉjÉæ ÊxÉ´ÉänùªÉèxÉɨÉÂ* ªÉÉ´Énù½þ¨ÉÊ{É ¶ÉÒ¹ÉÉÇxÉÖ±Éä{ÉxÉÆ i´É®úªÉÉʨÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - EÖòjÉ ¶ÉªÉxÉÒªÉÆ ®úÊSÉiÉÆ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉÉ:?

{ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòÉ - ºÉ¨ÉÖpùMÉÞ½þEäò ÊEò±É ¶ÉªªÉɺiÉÒhÉÉÇ*

Page 63: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 63

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - MÉSUôiÉÖ ¦É´ÉiÉÒ* ªÉÉ´Énù½þ¨ÉÊ{É iÉjɦɴÉiÉä ÊxÉ´ÉänùʪɹªÉÉʨÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉÉè*)

(|É´Éä¶ÉEò:*)

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ ®úÉVÉÉ*)

®úÉVÉÉ -

¶±ÉÉPªÉɨɴÉÎxiÉxÉÞ{ÉiÉä: ºÉoù¶ÉÓ iÉxÉÚVÉÉÆ

EòɱÉGò¨ÉähÉ {ÉÖxÉ®úÉMÉiÉnùÉ®ú¦ÉÉ®ú:*

±ÉÉ´ÉÉhÉEäò ½ÖþiɴɽäþxÉ ¾þiÉÉRÂóMɪÉϹ]õ

iÉÉÆ {ÉÎnÂù¨ÉxÉÓ Ê½þ¨É½þiÉÉÊ¨É´É ÊSÉxiɪÉÉʨÉ**1**

(|ÉʴɶªÉ*)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - i´É®úiÉÉÆ i´É®úiÉÉÆ iÉÉ´ÉiÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ÊEò¨ÉlÉÇ ÉÂ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - iÉjɦɴÉiÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ ¶ÉÒ¹ÉÇ ÉänùxɪÉÉ nÖù:ÊJÉiÉÉ*

®úÉVÉÉ - Eèò´É¨Éɽþ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - {ÉÎnÂù¨ÉÊxÉEòªÉÉ EòÊlÉiɨÉÂ*

®úÉVÉÉ - ¦ÉÉä:! Eò¹]õ¨ÉÂ,

°ü{ÉʸɪÉÉ ºÉ¨ÉÖÊnùiÉÉÆ MÉÖhÉiɶSÉ ªÉÖHòÉÆ

±É¤v´ÉÉ Ê|ɪÉÉÆ ¨É¨É iÉÖ ¨Éxnù <´ÉÉt ¶ÉÉäEò:*

{ÉÚ ÉÉÇʦÉPÉÉiɯûVÉÉä{ªÉxÉÖ¦ÉÚiÉnÖù:JÉ:

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ¨ÉÊ{É iÉlÉè´É ºÉ¨ÉlÉǪÉÉʨÉ**2**

+lÉ Eòκ¨ÉxÉ |Énäù¶Éä ´ÉiÉÇiÉä {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ºÉ¨ÉÖpùMÉÞ½þEäò ÊEò±É ¶ÉªªÉɺiÉÒhÉÉÇ*

®úÉVÉÉ - iÉäxÉ Ê½þ iɺªÉ ¨ÉÉMÉÇ ÉÉnäù¶ÉªÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - Bi´ÉäiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ*

Page 64: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 64

(=¦ÉÉè {ÉÊ®úGòɨÉiÉ:*)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - <nÆù ºÉ¨ÉÖpùMÉÞ½þEò¨ÉÂ* |ÉʴɶÉiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - {ÉÚ ÉÈ |ÉʴɶÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦ÉÉä:! iÉlÉÉ* (|ÉʴɶªÉ) +ʴɽþÉ! Êiɹ`öiÉÖ Êiɹ`öiÉÖ iÉÉ´ÉiÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ÊEò¨ÉlÉÇ ÉÂ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - B¹É JɱÉÖ nùÒ{É|ɦÉɴɺÉÚÊSÉiÉ°ü{ÉÉä ´ÉºÉÖvÉÉiɱÉä {ÉÊ®ú´ÉiÉÇ ÉÉxÉ: +ªÉÆ EòÉEòÉänù®ú:*

®úÉVÉÉ - (|ÉʴɶªÉɴɱÉÉäCªÉ ºÉκ¨ÉiɨÉÂ) +½þÉä! ºÉ{ÉÇ ªÉÊHò´ÉêvÉäªÉºªÉ*

@ñV´ÉɪÉiÉÉÆ Ê½þ ¨ÉÖJÉiÉÉä®úhɱÉÉä±É¨ÉɱÉÉÆ

§É¹]õÉÆ ÊIÉiÉÉè i´É¨É´ÉMÉSUô漃 ¨ÉÚJÉÇ! ºÉ{ÉÇ ÉÂ*

¨ÉxnùÉÊxɱÉäxÉ ÊxÉ榃 ªÉÉ {ÉÊ®ú´ÉiÉÇ ÉÉxÉÉ

ÊEòÎ\SÉiEò®úÉäÊiÉ ¦ÉÖVÉMɺªÉ Ê´ÉSÉäι]õiÉÉÊxÉ**3**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - (ÊxÉ°ü{ªÉ) ºÉÖ¹`Öö ¦É´ÉÉxÉ ¦ÉhÉÊiÉ* xÉ Jɱ´ÉªÉÆ EòÉEòÉänù®ú:* iÉjɦɴÉiÉÒ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ½þÉMÉiªÉ ÊxÉMÉÇiÉɦɴÉäiÉÂ*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! +xÉÉMÉiɪÉÉ ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - EòlÉÆ ¦É´ÉÉxÉ VÉÉxÉÉÊiÉ?

®úÉVÉÉ - ÊEò¨ÉjÉ YÉäªÉ¨ÉÂ? {ɶªÉ,

¶ÉªªÉÉ xÉÉ´ÉxÉiÉÉ iÉlÉɺiÉÞiɺɨÉÉ xÉ ´ªÉÉEÖò±É|ÉSUônùÉ

xÉ ÎC±É¹]Æõ ʽþ ʶɮúÉä{ÉvÉÉxɨɨɱÉÆ ¶ÉÒ¹ÉÉÇʦÉPÉÉiÉÉè¹ÉvÉè:*

®úÉäMÉä oùι]õʴɱÉÉä¦ÉxÉÆ VÉxÉʪÉiÉÖÆ ¶ÉÉä¦ÉÉ xÉ EòÉÊSÉiEÞòiÉÉ

|ÉÉhÉÒ |ÉÉ{ªÉ ¯ûVÉÉ {ÉÖxÉxÉÇ ¶ÉªÉxÉÆ ¶ÉÒQÉÆ º´ÉªÉÆ ¨ÉÖ\SÉÊiÉ**4**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - iÉäxÉ ÁºªÉÉÆ ¶ÉªªÉɪÉÉÆ ¨ÉÖ½ÚþiÉÇEò¨ÉÖ{ÉʴɶªÉ iÉjɦɴÉiÉÓ |ÉÊiÉ{ÉɱɪÉiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ¤ÉÉfø¨ÉÂ. (={ÉʴɶªÉ) ´ÉªÉºªÉ! ÊxÉpùÉ ¨ÉÉÆ ¤ÉÉvÉiÉä* EòlªÉiÉÉÆ EòÉÊSÉiÉ EòlÉÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +½Æþ EòlÉʪɹªÉÉʨÉ* ½ÖþRÂóEÞòËiÉ Eò®úÉäi´ÉjÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ¤ÉÉfø¨ÉÂ*

Page 65: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 65

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +κiÉ xÉMɪÉÖÇVVÉʪÉxÉÒ xÉɨÉ* iÉjÉÉÊvÉEò®úhÉÒªÉÉxªÉÖnùEòºxÉÉxÉÉÊxÉ ´ÉiÉÇxiÉä ÊEò±É*

®úÉVÉÉ - EòlɨÉÖVVÉʪÉxÉÒ xÉɨÉ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ªÉtxÉʦÉ|ÉäiÉè¹ÉÉ EòlÉÉ, +xªÉÉÆ EòlÉʪɹªÉÉʨÉ*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ* xÉ JɱÉÖ xÉÉʦÉ|ÉäiÉè¹ÉÉ EòlÉÉ* ÊEòxiÉÖ,

º¨É®úɨªÉ´ÉxiªÉÉÊvÉ{ÉiÉä: ºÉÖiÉɪÉÉ:

|ɺlÉÉxÉEòɱÉä º´ÉVÉxÉÆ º¨É®úxiªÉÉ:*

¤Éɹ{ÉÆ |É´ÉÞrÆù xɪÉxÉÉxiɱÉMxÉÆ

ºxÉä½þÉx¨É¨Éè ÉÉä®ú漃 {ÉÉiɪÉxiªÉÉ:**5**

+Ê{É SÉ,

¤É½Öþ¶ÉÉä{ªÉÖ{Énäù¶Éä¹ÉÖ ªÉªÉÉ ¨ÉɨÉÒIɨÉÉhɪÉÉ*

½þºiÉäxÉ »ÉºiÉEòÉähÉäxÉ EÞòiɨÉÉEòɶɴÉÉÊnùiɨÉÂ**6**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦É ´ÉiÉÖ, +xªÉÉÆ EòlÉʪɹªÉÉʨÉ* +κiÉ xÉMÉ®Æú ¥ÉÀnùkÉÆ xÉɨÉ* iÉjÉ ÊEò±É ®úÉVÉÉ EòÉΨ{ɱªÉÉä xÉɨÉ*

®úÉVÉÉ - ÊEòʨÉÊiÉ ÊEòʨÉÊiÉ?

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ({ÉÖxɺiÉnäù´É {É`öÊiÉ*)

®úÉVÉÉ - ¨ÉÚJÉÇ! ®úÉVÉÉ ¥ÉÀnùkÉ:, xÉMÉ®Æú EòÉΨ{ɱªÉʨÉiªÉʦÉvÉÒªÉiÉɨÉÂ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ËEò ®úÉVÉÉ ¥ÉÀnùkÉ:, xÉMÉ®Æú EòÉΨ{ɱªÉ¨ÉÂ?

®úÉVÉÉ - B´É¨ÉäiÉiÉÂ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - iÉäxÉ Ê½þ ¨ÉÖ½ÚþiÉÇEÆò |ÉÊiÉ{ÉɱɪÉiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ, ªÉÉ´ÉnùÉä¹`öMÉiÉÆ EòÊ®ú¹ªÉÉʨÉ* ®úÉVÉÉ ¥ÉÀnùkÉ:, xÉMÉ®ÆúEòÉΨ{ɱªÉ¨ÉÂ* (<ÊiÉ ¤É½Öþ¶É: iÉnäù´É {ÉÊ`öi´ÉÉ*) <nùÉxÉÓ ¶ÉÞhÉÉäiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* +ʪÉ! ºÉÖ{iÉÉäjÉ ¦É´ÉÉxÉÂ?+ÊiɶÉÒiɱÉäªÉÆ ´Éä±ÉÉ* +Éi¨ÉxÉ: |ÉÉ´É®úEÆò MÉÞ½þÒi´ÉÉ +ÉMÉʨɹªÉÉʨÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉ:*)

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ +É´ÉÎxiÉEòÉ´Éä¹ÉähÉ, SÉä]õÒ SÉ*)

SÉä]õÒ - Bi´Éäi´ÉɪÉÉÇ:* oùfÆø JɱÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ ¶ÉÒ¹ÉÇ ÉänùxɪÉÉ nÖù:ÊJÉiÉÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ½þÉ! ÊvÉEÂò* EÖòjÉ ¶ÉªÉxÉÒªÉÆ ®úÊSÉiÉÆ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉÉ:?

Page 66: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 66

SÉä]õÒ - ºÉ¨ÉÖpùMÉÞ½þEäò ÊEò±É ¶ÉªªÉɺiÉÒhÉÉÇ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - iÉäxÉ ÁOÉiÉÉä ªÉÉʽþ*

(=¦Éä {ÉÊ®úGòɨÉiÉ:*)

SÉä]õÒ - <nÆù ºÉ¨ÉÖpùMÉÞ½þEò¨ÉÂ. |ÉʴɶÉi´ÉɪÉÉÇ* ªÉÉ´Énù½þ¨ÉÊ{É ¶ÉÒ¹ÉÉÇxÉÖ±Éä{ÉxÉÆ i´É®úªÉÉʨÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉÉ*)

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +½þÉä! +Eò¯ûhÉÉ: Jɱ´ÉҶɮúÉ: ¨Éä* Ê´É®ú½þ{ɪÉÖÇiºÉÖEòºªÉɪÉÇ{ÉÖjɺªÉ ʴɸɨɺlÉÉxɦÉÚiÉäªÉ¨ÉÊ{É xÉɨÉ{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉº´ÉºlÉÉ VÉÉiÉÉ* ªÉÉ´Éi|ÉʴɶªÉÉʨÉ* +½þÉä! {ÉÊ®úVÉxɺªÉ |ɨÉÉnù:* +º´ÉºlÉÉÆ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÓ Eäò´É±ÉÆnùÒ{ɺɽþɪÉÉÆ EÞòi´ÉÉ {ÉÊ®úiªÉVÉÊiÉ* <ªÉÆ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉ´ÉºÉÖ{iÉÉ* ªÉÉ´ÉnÖù{ÉʴɶÉÉʨÉ* +lÉ´ÉÉxªÉɺÉxÉ{ÉÊ®úOɽäþhÉɱ{É <´ÉºxÉä½þ: |ÉÊiɦÉÉÊiÉ* iÉnùºªÉÉÆ ¶ÉªªÉɪÉÉÆ ={ÉʴɶÉÉʨÉ* ËEò xÉÖ Jɱ´ÉäiɪÉÉ ºÉ½þÉä{ÉʴɶÉxiªÉÉ +t |ɼ±ÉÉÊnùiÉÊ¨É´É ¨Éä¾þnùªÉ¨ÉÂ* Ênù¹]õ¬É´ÉÎSUôzɺÉÖJÉÊxÉ:·ÉɺÉÉ* ÊxÉ´ÉÞkÉ®úÉäMɪÉÉ ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ* +lÉ´ÉèEònäù¶ÉºÉÆʴɦÉÉMÉiɪÉÉ ¶ÉªÉxÉҪɺªÉºÉÚSɪÉÊiÉ ¨ÉɨÉÉʱÉRÂóMÉäÊiÉ* ªÉÉ´ÉSUôʪɹªÉä*

(¶ÉªÉxÉÆ xÉÉ]õªÉÊiÉ*)

®úÉVÉÉ - (º´É{xÉɪÉiÉä*) ½þÉ ´ÉɺɴÉnùkÉä!

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (ºÉ½þºÉÉäilÉɪÉ*) ½þ¨ÉÂ, +ɪÉÇ{ÉÖjÉ:, xÉ JɱÉÖ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ* ÊEòzÉÖ JɱÉÖ où¹]õÉκ¨É* ¨É½þÉxÉÂJɱ´ÉɪÉǪÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhɺªÉ |ÉÊiÉYÉɦÉÉ®úÉä ¨É¨É nù¶ÉÇxÉäxÉ Êxɹ¡ò±É: ºÉÆ ÉÞkÉ:*

®úÉVÉÉ - ½þÉ +´ÉÎxiÉ®úÉVÉ{ÉÖÊjÉ!

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - Ênù¹]õ¬É º´É{xÉɪÉiÉä Jɱ´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:* xÉÉjÉ EòζSÉVVÉxÉ:* ªÉÉ´Éx¨ÉÖ½ÚþiÉÇEÆò κlÉi´ÉÉ oùϹ]õ ¾þnùªÉÆ SÉiÉÉä¹ÉªÉÉʨÉ*

®úÉVÉÉ - ½þÉ Ê|ɪÉä! ½þÉ Ê|ɪÉʶɹªÉä! näùʽþ ¨Éä |ÉÊiÉ´ÉSÉxɨÉÂ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - +ɱÉ{ÉÉ欃 ¦ÉiÉÇ:! +ɱÉ{ÉÉʨÉ*

®úÉVÉÉ - ËEò EÖòÊ{ÉiÉÉκ¨É?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - xÉ Ê½þ xÉ Ê½þ nÖù:ÊJÉiÉÉκ¨É*

®úÉVÉÉ - ªÉtEÖòÊ{ÉiÉÉ, ÊEò¨ÉlÉÈ xÉɱÉRÂóEÞòiÉÉʺÉ?

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - <iÉ: {É®Æú ÊEò¨ÉÂ?

®úÉVÉÉ - ËEò Ê´É®úÊSÉEòÉÆ º¨É®úʺÉ?

Page 67: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 67

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - (ºÉ®úÉä¹É¨ÉÂ) +É +{Éäʽþ, <½þÉÊ{É Ê´É®úÊSÉEòÉ*

®úÉVÉÉ - iÉäxÉ Ê½þ Ê´É®úÊSÉEòÉlÉÈ ¦É´ÉiÉÓ |ɺÉÉnùªÉÉʨÉ. (½þºiÉÉè |ɺÉÉ®úªÉÊiÉ*)

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ÊSÉ®Æú κlÉiÉÉκ¨É* EòÉäÊ{É ¨ÉÉÆ {ɶªÉäiÉÂ* iÉiÉ MÉʨɹªÉÉʨÉ* +lÉ´ÉÉ ¶ÉªªÉÉ|ɱÉΨ¤ÉiɨÉɪÉÇ{ÉÖjɺªÉ ½þºiÉƶɪÉxÉÒªÉÆ +É®úÉä{ªÉ MÉʨɹªÉÉʨÉ*

(iÉlÉÉ EÞòi´ÉÉ ÊxɹGòÉxiÉÉ*)

®úÉVÉÉ - (ºÉ½þºÉÉäilÉɪÉ*) ´ÉɺɴÉnùkÉä! Êiɹ`ö Êiɹ`ö! ½þÉ! ÊvÉEÂò*

ÊxɹGòɨÉxÉ ºÉƧɨÉähÉɽÆþ uùÉ®ú{ÉIÉähÉ iÉÉÊb÷iÉ:*

iÉiÉÉä ´ªÉHÆò xÉ VÉÉxÉÉ欃 ¦ÉÚiÉÉlÉÉæªÉÆ ¨ÉxÉÉä®úlÉ:**7**

(|ÉʴɶªÉ*)

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +ʪÉ! |ÉÊiɤÉÖrùÉäjÉ ¦É´ÉÉxÉÂ*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! Ê|ɪɨÉÉ´ÉänùªÉä, vÉ®úiÉä JɱÉÖ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +ʴɽþÉ! ´ÉɺɴÉnùkÉÉ? EÖòjÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ? ÊSÉ®úÉiÉ JɱÉÚ{É®úiÉÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! ¨ÉÉ ¨Éè ɨÉÂ,

¶ÉªªÉɪÉɨɴɺÉÖ{iÉÆ ¨ÉÉÆ ¤ÉÉävÉʪÉi´ÉÉ ºÉJÉä! MÉiÉÉ*

nùMvÉäÊiÉ ¥ÉÖ ÉiÉÉ {ÉÚ ÉÈ ´ÉÎ\SÉiÉÉäκ¨É ¯û¨Éh´ÉiÉÉ**8**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +ʴɽþÉ! +ºÉ¨¦ÉÉ´ÉxÉҪɨÉäiÉiÉÂ* xÉ, +É, =nùEòºxÉÉxɺÉRÂóEòÒiÉÇxÉäxÉ iÉjÉ ¦É´ÉiÉÓ ÊSÉxiÉʪÉi´ÉÉ ºÉɺ´É{xÉä où¹]õÉ ¦É´ÉäiÉÂ*

®úÉVÉÉ - B´É¨ÉÂ, ¨ÉªÉÉ º´É{xÉÉä où¹]õ:*

ªÉÊnù iÉÉ´ÉnùªÉÆ º´É{xÉÉä vÉxªÉ¨É|ÉÊiɤÉÉävÉxɨÉÂ*

+lÉɪÉÆ Ê´É¦É®ú¨ÉÉä ´ÉÉ ºªÉÉÊuù§É¨ÉÉä ÁºiÉÖ ¨Éä ÊSÉ®ú¨ÉÂ**9**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¦ÉÉä:! ´ÉªÉºªÉ! BiÉκ¨ÉxÉ xÉMÉ®äú´ÉÎxiɺÉÖxnù®úÒ xÉÉ¨É ªÉIÉÒ |ÉÊiɴɺÉÊiÉ* ºÉÉ i´ÉªÉÉ où¹]õÉ ¦É´ÉäiÉÂ*

®úÉVÉÉ - xÉ, xÉ.

º´É{xɺªÉÉxiÉä ʴɤÉÖräùxÉ xÉäjÉÊ´É|ÉÉäʹÉiÉÉ\VÉxɨÉÂ*

SÉÉÊ®újɨÉÊ{É ®úIÉxiªÉÉ où¹]Æõ nùÒPÉÉDZÉEÆò ¨ÉÖJɨÉÂ**10**

Page 68: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 68

+Ê{É SÉ ´ÉªÉºªÉ! {ɶªÉ, {ɶªÉ*

ªÉÉå ºÉxjɺiɪÉÉ näù´ªÉÉ iɪÉÉ ¤ÉɽÖþÌxÉ{ÉÒÊb÷iÉ:*

º´É{xÉä{ªÉÖi{ÉzɺÉƺ{ɶÉÉæ ®úÉä ɽþ¹ÉÈ xÉ ¨ÉÖ\SÉÊiÉ**11**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ¨ÉänùÉxÉÓ ¦É´ÉÉxÉxÉlÉÈ ÊSÉxiÉʪÉi´ÉÉ* Bi´ÉäiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* SÉiÉÖ:¶ÉɱÉÆ |ÉʴɶÉɨÉ:*

(|ÉʴɶªÉ*)

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - VɪÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:. +º¨ÉÉEÆò ¨É½þÉ®úÉVÉÉä nù¶ÉÇEòÉä ¦É´ÉxiɨÉɽþ-B¹É JɱÉÖ ¦É´ÉiÉÉä ÉÉiªÉÉä ¯û¨Éh´ÉÉxÉ ¨É½þiÉɤɱɺɨÉÖnùɪÉäxÉÉä{ɪÉÉiÉ: Jɱ´ÉɯûÊhɨÉʦÉPÉÉiÉʪÉiÉÖ ÉÂ* iÉlÉÉ ½þºiªÉ·É®úlÉ{ÉnùÉiÉÒÊxÉ ¨ÉɨÉEòÉÊxÉ Ê´ÉVɪÉÉRÂóMÉÉÊxɺÉzÉrùÉÊxÉ* iÉnÖùÊkɹ`öiÉÖ ¦É´ÉÉxÉÂ* +Ê{É SÉ,

ʦÉzÉɺiÉä Ê®ú{É´ÉÉä ¦É´ÉnÂùMÉÖhÉ®úiÉÉ: {ÉÉè®úÉ: ºÉ¨ÉÉ·ÉÉʺÉiÉÉ:

{ÉɹhÉÕ SÉÉÊ{É ¦É´Éi|ɪÉÉhɺɨɪÉä iɺªÉÉÊ´ÉvÉÉÆ EÞòiɨÉÂ*

ªÉtiºÉÉvªÉ¨ÉÊ®ú|ɨÉÉlÉVÉxÉxÉÆ iÉkÉx¨ÉªÉÉxÉÖι`öiÉÆ

iÉÒhÉÉÇ SÉÉÊ{É ¤É±ÉèxÉÇnùÒ ÊjÉ{ÉlÉMÉÉ ´ÉiºÉɶSÉ ½þºiÉä iÉ´É**12**

®úÉVÉÉ - (=ilÉɪÉ*) ¤ÉÉfø¨ÉÂ. +ªÉʨÉnùÉxÉÒ¨ÉÂ,

={ÉäiªÉ xÉÉMÉäxpùiÉÖ®úRÂóMÉiÉÒhÉæ

iɨÉɯûhÉÓ nùɯûhÉEò¨ÉÇnùIɨÉÂ*

´ÉÉEòÒhÉǤÉÉhÉÉäOÉiÉ®úRÂóMɦÉRÂóMÉä

¨É½þÉhÉÇ ÉɦÉä ªÉÖÊvÉ xÉɶɪÉÉʨÉ**13**

(ÊxɹGòÉxiÉÉ: ºÉ´Éæ*)

Page 69: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 69

{É\SɨÉÉä%RÂóEò:

AY ]©tamf¦:(XX: {]hniXn ]Zvan\nIm.)

]Zvan\nIm þ a[pIcntI! a[pIcntI! BKÑ XmhÑo{Lw.

({]hniy)

a[pIcnIm þ lem! Cbakvan. Inw {InbXmw?

]Zvan\nIm þ lem! Inw \ Pm\mkn Xzwþ`ÀXrZmcnIm ]ZvamhXo ioÀjthZ\bm Zp:JntXXn.

a[pIcnIm þ lm [nIv.

]Zvan\nIm þ lem! KÑ io{Lw, Bcymamh nImw i_vZm]b. tIhew `ÀXrZmcnImbm:ioÀjthZ\mtah \nthZb. XX: kzbtahmKanjyXn.

a[pIcnIm þ lem! Inw km IcnjyXn?

]Zvan\nIm þ km JeznZm\ow a[pcm`n: IYm`nÀ`ÀXrZmcnImbm: ioÀjthZ\mw hnt\mZbXn.

a[pIcnIm þ bpPytX. Ip{X ib\obw cNnXw `ÀXrZmcnImbm:?

]Zvan\nIm þ kap{ZKrltI Ine i¿mkvXoÀWm. KtÑZm\ow Xzw. Ala]n`ÀXpÀ\nthZ\mÀYamcyhk´Ia\znjyman.

a[pIcnIm þ Ghw `hXp. \njv{Im´m.

]Zvan\nIm þ Ipt{XZm\oamcyhk´Iw ]iyman?

(XX: {]hniXn hnZqjI:)

hnZqjI: þ AZy Jep tZhohntbmKhn[pclrZbky

X{X`htXm hÕcmPky ]ZvamhXo]mWn{KlWkaocnXkym´kpJmhtl aMvKtemÕthaZ\mánZmtlm[nIXcw hÀ[tX. Abn! ]Zvan\nIm? ]Zvan\ntI! Inanl hÀXtX?

]Zvan\nIm þ Bcy! hk´I! Inw \ Pm\mkn Xzw `ÀXrZmcnIm ]ZvamhXo ioÀjthZ\bm Zp:JntXXn.

hnZqjI: þ `hXn! kXyw? \ Pm\man.

]Zvan\nIm þ tX\ ln `Àt{X \nthZssb\mw. bmhZla]n ioÀjm\pte]\w Xzcbman.

hnZqjI: þ Ip{X ib\obw cNnXw ]ZvamhXym:?

]Zvan\nIm þ kap{ZKrltI Ine i¿mkvXoÀWm.

hnZqjI: þ KÑXp `hXo. bmhZla]n X{X`htX \nthZbnjyman.

(\njv{Im´u)

({]thiI:)

(XX: {]hniXn cmPm.)

cmPm þ

ÇmLymah n\r]tX: kZriow X\qPmw

Ime{ItaW ]p\cmKXZmc`mc:.

emhmWtI lpXhtl\ lrXmMvKbjvSnw

Xmw ]Zvan\ow lnalXmanh Nn´bman. 1.

({]hniy)

Page 70: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 70

hnZqjI: þ XzcXmw XzcXmw XmhXv `hm³.

cmPm þ InaÀYw?

hnZqjI: þ X{X`hXo ]ZvamhXo ioÀjthZ\bm Zp:JnXm.

cmPm þ ssIhaml?

hnZqjI: þ ]Zvan\nIbm IYnXw.

cmPm þ t`m:! IjvSw,

cq]{inbm kapZnXmw KpWXÝ bpàmw

e_v[zm {]nbmw aa Xp aµ ChmZy timI:.

]qczm`nLmXcptPm]y\p`qXZp:J:

]ZvamhXoa]n XssYh kaÀYbman. 2.

AY Ikvan³ {]tZti hÀXtX ]ZvamhXo?

hnZqjI: þ kap{ZKrltI Ine i¿mkvXoÀWm.

cmPm þ tX\ ln Xky amÀKamtZib.

hnZqjI: þ GtXzXp `hm³.

(D`u ]cn{ImaX:.)

hnZqjI: þ CZw kap{ZKrlIw. {]hniXp `hm³.

cmPm þ ]qÀhw {]hni.

hnZqjI: þ t`m:! XYm. ({]hniy) Ahnlm! XnjvTXp XnjvTXp XmhXv `hm³.

cmPm þ InaÀYw?

hnZqjI: þ Gj Jep Zo]{]`mhkqNnXcqt]m hkp[mXte ]cnhÀXam\: Abw ImtImZc:.

cmPm þ ({]hniymhtemIy kkvanXw) Atlm! kÀ]hyànÀssht[bky.

EPzmbXmw ln apJtXmcWtemeamemw

{`jvSmw £nXu XzahKÑkn aqÀJ! kÀ]w.

aµm\nte\ \nin bm ]cnhÀXam\m

In©nXvItcmXn `pPKky hntNjvSnXm\n. 3.

hnZqjI: þ (\ncq]y) kpjvTp `hm³ `WXn. \ Jezbw ImtImZc:. X{X`hXo ]ZvamhXolmKXy

\nÀKXm `thXv.

cmPm þ hbky! A\mKXbm `hnXhyw.

hnZqjI: þ IYw `hm³ Pm\mXn?

cmPm þ Ina{X tÚbw? ]iy,

i¿m \mh\Xm XYmkvXrXkam \ hymIpe{]ÑZm

\ ¢njvSw ln intcm][m\aaew ioÀjm`nLmXujss[:.

tcmtK ZrjvSnhntem`\w P\bnXpw tim`m \ ImNnXvIrXm

{]mWo {]m]y cpPm ]p\À\ ib\w io{Lw kzbw ap©Xn. 4.

Page 71: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 71

hnZqjI: þ tX\ lykymw i¿mbmw aplqÀXIap]hniy X{X`hXow {]Xn]mebXp `hm³.

cmPm þ _mVw. (D]hniy) hbky! \n{Zm amw _m[tX. IYyXmw ImNnXv IYm.

hnZqjI: þ Alw IYbnjyman. lp¦rXnw ItcmXz{X `hm³.

cmPm þ _mVw.

hnZqjI: þ AkvXn \KcypÖbn\o \ma. X{Xm[nIcWobm\ypZIkv\m\m\n hÀXt´ Ine.

cmPm þ IYapÖbn\o \ma?

hnZqjI: þ bZy\`nt{]ssXjm IYm, A\ymw IYbnjyman.

cmPm þ hbky. \ Jep \m`nt{]ssXjm IYm. In´p,

kvacmayh´ym[n]tX: kpXmbm:

{]Øm\Imte kzP\w kvac´ym:.

_mjv]w {]hr²w \b\m´eáw

kvt\lm·ssathmckn ]mXb´ym:. 5.

A]n N,

_lptim]yp]tZtijp bbm amao£amWbm.

lkvtX\ {kkvXtImtW\ IrXamImihmZnXw. 6.

hnZqjI: þ ` hXp, A\ymw IYbnjyman. AkvXn \Kcw {_ÒZ¯w \ma. X{X Ine cmPm Imw]nteym\ma.

cmPm þ InanXn InanXn?

hnZqjI: þ (]p\kvXtZh ]TXn)

cmPm þ aqÀJ! cmPm {_ÒZ¯:, \Kcw Imw]neyanXy`n[obXmw.

hnZqjI: þ Inw cmPm {_ÒZ¯:, \Kcw Imw]neyw?

cmPm þ GhtaXXv.

hnZqjI: þ tX\ ln aplqÀXIw {]Xn]mebXp `hm³, bmhtZmjvTKXw Icnjyman. cmPm {_ÒZ¯:,

\Kcw Imw]neyw. (CXn _lpi: XtZh ]TnXzm.) CZm\ow irtWmXp `hm³. Abn! kp]vtXm{X`hm³? AXnioXtebw them. Bß\: {]mhcIw KrloXzm BKanjyman.

(\njv{Im´:.)

(XX: {]hniXn hmkhZ¯m Bh´nImthtjW, tNSo N.)

tNSo þ GtXzXzmcym:. ZrVw Jep `ÀXrZmcnIm ioÀjthZ\bm Zp:JnXm.

hmkhZ¯m þ lm! [nIv. Ip{X ib\obw cNnXw ]ZvamhXym:?

tNSo þ kap{ZKrltI Ine i¿mkvXoÀWm.

hmkhZ¯m þ tX\ ly{KtXm bmln.

(Dt` ]cn{ImaX:.)

tNSo þ CZw kap{ZKrlIw. {]hniXzmcym. bmhZla]n ioÀjm\pte]\w Xzcbman.

Page 72: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 72

(\njv{Im´m.)

hmkhZ¯m þ Atlm! AIcpWm: Jezoicm: ta. hncl]cypÕpIkymcy]p{Xky

hn{iaØm\`qtXba]n \ma ]ZvamhXykzØm PmXm. bmhXv{]hniyman. Atlm! ]cnP\ky {]amZ:.AkzØmw ]ZvamhXow tIhew Zo]klmbmw IrXzm ]cnXyPXn. Cbw ]ZvamhXyhkp]vXm.

bmhZp]hniman. AYhm\ymk\]cn{KtlWmev] Ch kvt\l: {]Xn`mXn. XZkymw i¿mbmw

D]hniman. Inw \p JtezXbm ktlm]hni´ym AZy {]ËmZnXanh ta lrZbw.ZnjvSymhÑn¶kpJ\n:izmkm. \nhr¯tcmKbm `hnXhyw. AYsshItZikwhn`mKXbm

ib\obky kqNbXn amamenMvtKXn. bmhÑbntjy.

(ib\w \mSbXn.)

cmPm þ (kz]v\mbtX.) lm hmkhZt¯!

hmkhZ¯m þ (kltkm°mb.) lw, Bcy]p{X:, \ Jep ]ZvamhXo. In¶p Jep ZrjvSmkvan.alm³ JezmcybuKÔcmbWky {]XnÚm`mtcm aa ZÀit\\ \njv e: kwhr¯:.

cmPm þ lm Ah ncmP]p{Xn!

hmkhZ¯m þ ZnjvSym kz]v\mbtX Jezmcy]p{X:. \m{X IÝnÖ\:. bmh·plqÀXIw ØnXzmZrjvSnw lrZbw N tXmjbman.

cmPm þ lm {]ntb! lm {]nbintjy! tZln ta {]XnhN\w.

hmkhZ¯m þ Be]man `ÀX:! Be]man.

cmPm þ Inw Ip]nXmkvan?

hmkhZ¯m þ \ ln \ ln Zp:JnXmkvan.

cmPm þ bZyIp]nXm, InaÀYw \me¦rXmkn?

hmkhZ¯m þ CX: ]cw Inw?

cmPm þ Inw hncNnImw kvackn?

hmkhZ¯m þ (ktcmjw) B At]ln, Clm]n hncNnIm.

cmPm þ tX\ ln hncNnImÀYw `hXow {]kmZbman. (lkvXu {]kmcbXn.)

hmkhZ¯m þ Nncw ØnXmkvan. tIm]n amw ]tiyXv. XXv Kanjyman. AYhmi¿m{]ew_nXamcy]p{Xky lkvXw ib\obw Btcm]y Kanjyman.

(XYm IrXzm \njv{Im´m.)

cmPm þ (kltkm°mb.) hmkhZt¯! XnjvT XnjvT! lm! [nIv.

\njv{Ima³ kw{`taWmlw Zzmc]t£W XmUnX:.

XtXm hyàw \ Pm\man `qXmÀtYmbw at\mcY:. 7.

({]hniy)

hnZqjI: þ Abn! {]Xn_pt²m{X `hm³.

cmPm þ hbky! {]nbamthZtb, [ctX Jep hmkhZ¯m.

hnZqjI: þ Ahnlm! hmkhZ¯m? Ip{X hmkhZ¯m? NncmXv Jeq]cXm hmkhZ¯m.

Page 73: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 73

cmPm þ hbky! am ssahw,

i¿mbmahkp]vXw amw t_m[bnXzm ktJ! KXm.

ZKvt[Xn {_phXm ]qczw h©ntXmkvan cpaWzXm. 8.

hnZqjI: þ Ahnlm! Akav mh\obtaXXv. \, B, DZIkv\m\k¦oÀXt\\ X{X `hXow Nn´bnXzmkm kz]vt\ ZrjvSm `thXv.

cmPm þ Ghw, abm kz]vt\m ZrjvS:.

bZn XmhZbw kz]vt\m [\ya{]Xnt_m[\w.

AYmbw hn`ctam hm kymZzn{`tam lykvXp ta Nncw. 9.

hnZqjI: þ t`m:! hbky! GXkvan³ \Ktch nkpµco \ma b£o {]XnhkXn. km Xzbm ZrjvSm`thXv.

cmPm þ \, \.

kz]v\kymt´ hn_pt²\ t\{Xhnt{]mjnXmRvP\w.

Nmcn{Xa]n c£´ym ZrjvSw ZoÀLmeIw apJw. 10.

A]n N hbky! ]iy, ]iy.

tbmw k{´kvXbm tZhym Xbm _mlpÀ\n]oUnX:.

kz]vt\]ypXv]¶kwkv]Àtim tcmalÀjw \ ap©Xn. 11.

hnZqjI: þ taZm\ow `hm\\ÀYw Nn´bnXzm. GtXzXp `hm³. NXp:imew {]hnima:.

({]hniy)

Im©pIob: þ PbXzmcy]p{X:. AkvamIw almcmtPm ZÀitIm `h´amlþGj Jep `htXmamtXymcpaWzm³ alXm _ekapZmtbt\m]bmX: JezmcpWna`nLmXbnXpw. XYm lkvXyizcY]ZmXo\namaIm\n hnPbmMvKm\n k¶²m\n. XZp¯njvTXp `hm³. A]n N,

`n¶mkvtX cn]thm `hZvKpWcXm: ]ucm: kamizmknXm:

]mÀjvWow Nm]n `hXv{]bmWkatb Xkymhn[mw IrXw.

bZyÕm[yacn{]amYP\\w X¯·bm\pjvTnXw

XoÀWm Nm]n _sseÀ\Zo {Xn]YKm hÕmÝ lkvtX Xh. 12.

cmPm þ (D°mb.) _mVw. AbanZm\ow,

Dt]Xy \mtK{µXpcMvKXoÀtW

XamcpWow ZmcpWIÀaZ£w.

hmIoÀW_mtWm{KXcMvK`MvtK

almÀWhmt` bp[n \mibman. 13.

(\njv{Im´m: kÀth.)

Page 74: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 74

]©tamf¦:.

A©ma¦¯nsâ XÀÖa

(A-Xn\ptijw ]Zvan\nI {]thin-¡p¶p)

]Zvan\nI þ a[pIcntI! a[pIcntI! thKw H¶p h¶mepw.

({]thin- n-«v)

a[pIcnI þ tXmgo! Rm\nXm, F´mWv sNt¿­Xv?

]Zvan\nI þ tXmgo! \n\¡dnbntÃþcmPIpamcn ]ZvamhXn XethZ\ ImcWw ZpxJnXbmWv.

a[pIcnI þ lm IjvSw.

]Zvan\nI þ tXmgo! thKw sN¶mepw, Bcybmb Bh´nIsb hnfn-¡q. cPIpamcn¡vXethZ\bmsW¶p am{Xw Ad-nbn-¡q. At¸m-Ä kzta[bm h¶psIm-Åpw.

a[pIcnI þ tXmgo! AhÄ F´p sN¿pw?

]Zvan\nI þ AhfmIs« a[pcamb IYIÄ ]dªv cmPIpamcnbpsS XethZ\ Ct¸m-Ä Xs¶ian¸n-¡pw.

a[pIcnI þ icnbm-Wv, FhnsSbmWv cmPIpamcn¡v InS¸nSw hncnt¡­Xv?

]Zvan\nI þ kap{ZKrl¯nemWv InS¸nSw hncn- n-«pÅXv. \o Ct¸m-Ä t]mbm-epw. cmPmhns\Adnbn¡m\mbn Rm³ Bcyhk´Is\bpw At\zjn¡s«.

a[pIcnI þ A§s\bmIs« (t]m-bn).

]Zvan\nI þ FhnsSbmWnt¸mÄ Bcyhk´Is\ ImWpI?

(A\´cw hnZqjI³ {]thin¡p¶p)

hnZqjI³ þ C¶mIs« tZho-hnclw sIm­v hnlzelrZb\mb hÕcmPmhv]ZvamhXo]cnWbatlmÕh¯n ]nSn-s]« aZ\mán hfscb[nIw Bfn¡¯m³ XpS§nbn-cn-¡p-¶p. AÃtbm! ]Zvan\ntI? F´mWnhnsS kw`hn¡p¶Xv?

]Zvan\nI þ Bcy! hk´I! \n§Ä AdnªntÃ, ]ZvamhXn¯¼pcm«n XethZ\sIm­vZpxJnXbmWv .

hnZqjI³ þ `hXo! kXyambn«pw? Rm³ AdnªnÃ.

]Zvan\nI þ F¶m thKw C¡mcyw cmPmhns\ Adnbn¨mepw. At¸mtg¡pw Rm³ intcm-te]\w thKsa¯n¡mw.

hnZqjI³ þ FhnsSbmWv ]ZvamhXn¡v InS¸nSw Hcp-¡n-bn-cn-¡p¶Xv?

]Zvan\nI þ kap{ZKrl¯nem-Wv InS¸nSsamcp-¡n-bn-cn-¡p¶Xv.

hnZqjI³ þ `hXn t]mbmepw. Rm³ Ahn-Spt¯¡v Adnbn¨p-sIm-Åmw.

(Ccphcpw t]mbn)

({]thiIw)

(A\´cw cmPmhv {]thin-¡p¶p.)

cmPmhv þ

Ime{IawsIm­v ho­pw `À¯mhmbn¯oÀ¶ Rm³ aªnÂs¸mXnª Xmacs¸mbvIt]mse emhmWI¯nev Aánbme]lcn¡s¸«hfpw icocemhWyt¯mSp-Iq-Snbhfpw Bb BAh´ncmP]p{Xnsb kvacn¡p¶p (1)

({]thin- n-«v)

Page 75: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 75

hnZqjI³ þ thKamIs« thKamIs« cmPmth!

cmPmhv þ F´n-\p-th­n?

hnZqjI³ þ k¼qPybmb ]ZvamhXn XethZ\sIm­p ZpxJnXbmWv.

cmPmhv þ BcmWn§s\ ]dªXv?

hnZqjI³ þ ]Zvan\nIbmWv ]dªXv.

cmPmhv þ AÃtbm! IjvSw,

cqss]izcy§fm k¼¶bpw KpWhXnbpw Bb {]nbsb e`n¨n«v Cs¶sâ ZpxJw

aµo`hn¨Xpt]msebmbn. ]gb BLmX¯nsâ thZ\ A\p`hn¨ Rm³ ]ZvamhXnsbbpwA¯c¯n k¦ev]n¡p-¶p. (2)

BIs« FhnsSbmWv ]ZvamhXnbpÅXv?

hnZqjI³ þ kap{ZKrl¯nem-Wv InS¸nSw hncn- n-cn-¡p¶Xv.

cmPmhv þ A§s\bmsW¦n At§m-«pÅ hgn ImWn¨pX¶mepw.

hnZqjI³ þ h¶mepw h¶mepw cmPmth!

(c­pt]cpw Npän k©cn¡p¶p.)

hnZqjI³ þ CXmWv kap{ZKrlw. A§v {]thin¨mepw.

cmPmhv þ apt¼ {]thin¨mepw.

hnZqjI³ þ AÃtbm A§s\ Xs¶bmIs« ({]thin- n-«v) At¿m, \nev¡q \nev¡q Ahn-Sp-¶v.

cmPmhv þ F´n-\pth­n?

hnZqjI³ þ CXm Zo]¯nsâ {]`mh¯m Ft´m H¶v Xdbn InS¶p Xncn-bp-¶p. AXp

kÀ¸amsWt¶.

cmPmhv þ ({]thin- n-«v sNdp ]p©n-cn-tbmsS) Atlm! kÀ]s¯¡­ntÃ, hnUvVo!

AÃtbm aqV! t\sc \o­Xpw Xdbn hoWXpw Bb ]qapJ¯p Xq¡n-bn-cn-¡p¶BtemeamÀ¶ amesb \o kÀ¸ambn IcpXp-¶p-thm? B ame cm{Xnbn- aµamcpX\mÂ

CfIp¶Xn\m-Â ]m¼nsâ Nne tNjvSIÄ ImWn-¡p-¶p. (3)

hnZqjI³ þ (\ÃXpt]mse t\m¡n-bn-«v) icnbmW§v ]dªXv. CXp ]m¼ÃtÃm? (A-

Sp¯pt]mbn t\m¡n-bn-«v) tZhn ]ZvamhXn ChnsS h¶p t]mbn-cn¡Ww.

cmPmhv þ Iq«pImcm! h¶n«p­mhm³ hgnbnÃ.

hnZqjI³ þ `hms\§s\ Adnbmw?

cmPmhv þ ChnsS F´mWv Adnbphm\pÅXv? t\m¡nbmepw,

i¿sbm«pw XmWn«n-Ã. hncn¨Xpt]mse Xs¶bp­v. hncn- v Npfp§nbn-«n-Ã. \nÀ½eamb

XebnW XethZ\¡pÅ Huj[w sIm­v apjnªn-«n-Ã. tcmKmhØbn I®pIÄ¡vhntem`\w P\n¸n-¡p¶Xn\v tim`mP\Iamb H¶pw sNbvXpsh¨n«n-Ã. Hcp {]mWn tcmK¯mÂ

ib\w {]m]n¨m ]ns¶ kzbw thK¯n t]mIn-Ã. (4)

hnZqjI³ þ A§s\sb¦n- Ahn-Sp-¶v Cu InS¡bn Aev]t\cancp-¶v tZhnsb {]Xo£n¡q.

cmPmhv þ XoÀ¨bmbpw. (Ccp-¶n-«v) Iq«pImcm! F\n-¡v Dd¡w hcp¶p. Fs´¦nepw Hcp IY

]dªms«.

Page 76: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 76

hnZqjI³ þ Rm³ ]dbmw. Ahn-Sp-¶v Dw F¶p aqfWw.

cmPmhv þ XoÀ¨bmbpw.

hnZqjI³ þ DÖbn\n Fs¶mcp \Kcap­mbncp¶p. AhnsS hfsc at\mlcamb

kv\m\Øe§fp­s{X.

cmPmhv þ F´v? DÖbn\n-sbt¶m?

hnZqjI³ þ CXnjvSs¸«n-«nsæn thsd ]dbmw.

cmPmhv þ Iq«pImcm. Cu IY CjvSs¸Smªn«Ã, F¶mÂ,

]pds¸Sp¶ kab¯v kvt\l¯m kzP\§sf HmÀ¡p¶hfpw I®nÂ\ns¶mgpInbI®p\oÀ Fsâ DcÊn Xs¶ hogv¯nbhfpamb Ah´ncmP]p{Xnsb Rm³ HmÀ¡p¶p. (5)

AXpam{XaÃ,

[mcmfw ]Tn¸n-¨p-sIm-­n-cn-s¡, Fs¶ t\m¡n-s¡m-­n-cp¶ Chfm hoWhmb\¡pÅ

ap«mWn DuÀ¶p-t]mbXdnbmsX BImi¯n hnctemSn- v \nev¡pambncp¶Xv Rmt\mÀ¡p-¶p. (6)

hnZqjI³ þ BIs«, thsd ]dbmw. {_ÒZ¯w F¶ Hcp \Kcap­v. Ahn-Sps¯ cmPmhnsâ

t]cmWv Im¼ney³.

cmPmhv þ F´v? F´v ?

hnZqjI³ þ (ho­pw AXpXs¶ ]dbp¶p)

cmPmhv þ aqV! cmPmhv {_ÒZ¯\pw, \Kcw Imw]neyhpw F¶p ]dbq.

hnZqjI³ þ F´mWv cmPmhv {_ÒZ¯\pw \Kcw Im¼neyhpw?

cmPmhv þ A§s\Xs¶.

hnZqjI³ þ A§s\sb¦n A§v Aev]w £an¡q. Rm\nsXm-¶v a\x]mTam¡s«. cmPmhv

{_ÒZ¯³, \Kcw Im¼neyw. (C§s\ [mcmfw XhW AXpXs¶ ]dªn«v.) Ct¸mÄ A§v

tI«mepw. At¿m! A§v Dd§pIbmtWm? ChnsS `b¦c XWp¸mWv. Fsâ ]pX¸pXs¶FSp¯n-«v hcmw.

(t]mbn.)

(A\´cw Bh´nImthj¯n hmkhZ¯bpw, tNSnbpw {]thin-¡p¶p.)

tNSn þ h¶mepw h¶mepw Btcy! cmPIpamcn XethZ\sIm­v ZpxJn¡p¶p.

hmkhZ¯ þ lm! IjvSw. FhnsSbmWv ]ZvamhXnbpsS InS¡ hncn¨ncn¡p¶Xv?

tNSn þ kap{ZKrl¯nemWv InS¡ hncn- n-cn-¡p¶Xv.

hmkhZ¯ þ A§s\sb¦n apt¶m«p \S¡q.

(c­pt]cpw Npän \S¡p¶p.)

tNSn þ CXmWv kap{ZKrlw. Bcy AIt¯¡v {]thin¨mepw. At¸mtg¡pw Rm³ t]mbnthKw intcmte]\w sIm­phcmw.

(t]mbn.)

hmkhZ¯ þ AÃtbm! Cuizc·mÀ¡pw Ft¶mSv IcpWbnÃtÃm. hnclZpxJa\p`hn¡p¶

Bcy]p{Xs\ Bizkn¸nt¡­ ]ZvamhXn¡pw kpJanÃmXmbn. AIt¯¡v IS¡mw. (IS¶pt\m¡n-bn-«v) IjvSw tkhIcpsS A{i² AkzØbmb ]ZvamhXnbpsS klmb¯n\v Hcp

Page 77: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 77

hnf¡pam{Xw am{Xw sh¨n«p t]mbn-cn-¡p-¶p. ChÄ Dd§n¡gnªp. ASp- n-cn-¡mw. AYhm

thsd Ccp¸nS¯nen-cp¶m Nnet¸mÄ kvt\l¡pdhmbnt¯m¶ntb¡mw. (C-cp-¶n-«v) F´m

CXv? ChfpsS ASp¯ncp¶t¸mÄ Fsâ lrZb¯ns\mcm\µw t]mse. `mKywsIm­vizmkKXn¡v XSÊsam¶p-an-Ã. tcmKw t`Zambn¡mWpw. Hcp ]s£ InS¡bpsS Hcp `mKw

Hgn¨n«n-cn-¡p¶Xv Fs¶ BenwK\w sN¿q F¶v kqNn¸n¡m\mIpw. F¶m InS¡mw.

(ibn¡p¶Xmbn `mhn¨n-«v.)

cmPmhv þ (kz]v\¯nse¶t]mse.) lm hmkhZt¯!

hmkhZ¯ þ (s]s«s¶gpt¶äv.) Fbv, Bcy]p{X, ]ZvamhXn AÃtÃm? Fs¶ I­pImWptamFt´m? Bcy buKÔcmbWsâ al¯mb {]XnÚm`mcw Fs¶ I­XpsIm-­v

\njv^eambn¡mWptam?

cmPmhv þ AÃtbm Ah´ncmP]p{Xo!

hmkhZ¯ þ `mKyw sIm­v Bcy]p{X³ kz]v\¯nemWv. ChnsS BcpanÃ. Xm\pw Aev]t\cwCcp-¶v I®pw a\Êpw kt´mjn¡s«.

cmPmhv þ lm {]ntb! lm {]nbintjy! F\n-¡v adp]Sn X¶mepw.

hmkhZ¯ þ kwkmcn¡p-¶p-­v \mY! kwkmcn¡p-¶p-­v.

cmPmhv þ \o tIm]mIpebmtWm?

hmkhZ¯ þ CÃnà Rm³ ZpxJnXbmWv.

cmPmhv þ tIm]njvSbsæn Ft´ \o Ae¦rXbtÃ?

hmkhZ¯ þ CXn-Â]csa´p thWw?

cmPmhv þ F´v hncNnIsb HmÀ¯n«mtWm?

hmkhZ¯ þ (tZjyt¯msS) B t]mIq ChnsSbpw hncNnItbm.

cmPmhv þ F¶m-Â hncNnI¡pth­n \ns¶ Rm³ {]kmZn¸n-¡mw. (CcpssIIfpw \o«p¶p.)

hmkhZ¯ þ Gsd t\cambn Rm\nhnsS \nev¡p-¶p. Bsc¦nepw Fs¶ ImWpw AXp-sIm-­v

t]mtb-¡mw. Asæn i¿bnÂ\n-¶v ]pdt¯¡v Xq§n-¡nS¡p¶ Bcy]p{Xsâ ssIInS¡bn FSp¯psh¨n«v t]mImw.

(AXp-t]mse sNbvXn«v t]mbn.)

cmPmhv þ (s]s«s¶gpt¶än«v.) hmkhZt¯! \nev¡q \nev¡q! lm! IjvSw.

kw{`a¯m Rm³ \nÀ¤an¡pt¼mÄ hmXn ]Snbn- X«n. AXp-sIm-­v CXv

kXyamtWm at\mKXamtWm F¶v Rm³ hyàambn-«v Adnbp-¶n-Ã. (7)

({]thin- n-«v)

hnZqjI³ þ AÃtbm! Ahn-Sp-¶v DWÀ¶pthm?

cmPmhv þ Iq«pImcm! Hcp kt´mjhÀ¯am\w ]dbmw. hmkhZ¯ Pohn¨ncn¸p-­v .

hnZqjI³ þ At¿m! hmkhZ¯tbm? FhnsS hmkhZ¯? hfsc¡meambtÃm AhÄ

acn¨n«v.

cmPmhv þ Iq«pImcm! Acp-Xv A§s\ ]dbcpXv,

Page 78: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 78

AÃtbm kJmth! InS¡bn Dd§n¡nS¶ Fs¶ DWÀ¯nbn-«v t]mbn. Zln¨p-t]mbn

F¶p ]dª cpaWzm\m apt¼ Rm³ h©n¡s¸SpIbmbncp-¶p. (8)

hnZqjI³ þ At¿m! Akw`mhyamWXv. B, Rm³ kv\m\s¯ hÀ®n¡p¶Xp tI«n-«v tZhnsb

hnNmcn¨p-sIm-­n-cp¶ Ahn-Sp-¶v kz]v\¯n I­Xmbncn¡pw.

cmPmhv þ A§s\tbm, Rm³ kz]v\w I­XmtWm.

CXp kz]v\amsW¦n DWcmXncn¡emWv [\yambn-«pÅXv . AXà hn{`aamWv F¦nÂF\n-¡v NncImew Cu hn{`aw Xs¶ Bbns¡mÅs«. (9)

hnZqjI³ þ t`m! Iq«pImcm! Cu \Kc¯n Ah´nkpµcn F¶ Hcp b£n hkn¡p¶p­v..Ahsfbmbncn¡pw \n§Ä I­Xv.

cmPm þ AÃ, AÃ.

kz]v\mhkm\w Dd¡apWÀ¶ F¶m- Nmcn{Xyw c£n¨p-t]m-cp¶ AhfpsSARvP\sagpXm¯ I®pIfpw henb apSnIfpÅ apJhpw ImWs¸«p. (10)

AXp am{Xaà Iq«pImcm! t\m¡q t\m¡q.

kw{Xmkw]q­ B tZhnbm {Kln¡s¸« kz]v\¯nepw kv]Ài\taä Cu ssI

tcmalÀjw shSnbp-¶n-Ã. (11)

hnZqjI³ þ Ahn-Sp-¶n-t¸mÄ A\À°sam¶pw Nn´n¡­. Hcq, `hm³ h¶mepw. \ap¡v\mepsI«nte-¡v t]mImw.

({]thin- n-«v)

Im©pIob³ þ Bcy]p{X³ Pbn¡s«. \½psS almcmPmhmb ZÀiI³ A§tbmSp ]dbp¶pþ

Bcp-Wnsb B{Ian¡p¶Xn\p th­n A§bpsS a{´n cpaWzm³ CXm almssk\yhpambnChnsS F¯nt¨À¶n-cn-¡p-¶p. AXp-t]mse Fsâ hIbmbn B\, IpXnc, tXcv, ImemÄ F¶o

hnPbssk\y§fpw X¿mdmbn-cn- p-­v. AXp-sIm­hnSp-¶v Fgpt¶ev¡pI. am{XhpaÃ,

\n§fpsS i{Xp¡Ä `n¶n¨ncn-¡p-¶p. A§bpsS KpW§fn Xev]ccmb ]uc·mÀ

Bizmkw ]q­n-cn-¡p-¶p. A§bpsS ]S]pd¸mSv kab¯v bmsXmcp ]n³\nc ssk\yamtWmAXnsâ GÀ¸mSpw sNbvXn«p-­v. i{Xpkwlmc¯n\pth­n Fs´ms¡bmtWm tNt¿­Xv

Ahsbms¡ F¶m A\p-jvTn¡s¸«p Ignªp. ssk\y§Ä KwKm\Zn IS¶ncn-¡p-¶p.

hÕcmPyw A§bpsS ssIIfnepambn. (12)

cmPmhv þ (Fgpt¶än«v.) XoÀ¨bmbpw, CXm Rm³,

B\Ifpw IpXncIfpw IS¶ AXyp{Kamb XcwK§Ät]mse D{K_mW§Ä ]mbp¶

kap{ZXpeyamb bp²¯n F¯nt¨À¶v ZpjvIÀ½ Z£\mb B BcpWnsb Rm³ \in¸n-¡p-

¶p-­v. (13)

(FÃmhcpw t]mbn.)

A©ma¦w Ignªp.

þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þþ

Page 79: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 79

+lÉ ¹É¹`öÉä%RÂóEò:Bdma¦¯nsâ IYmkmcw

hnjvIw`t¯msSbmcw`n¡p¶ Bdma¦¯n {]tZymXcmPmhnsâ ssc`y\mb Im©pIob\pw

hmkhZ¯bpsS hfÀ¯½bmb hkpÔcbpw {]thin-¡p-¶p. Bcp-Wn-bpambpÅ bp²¯nÂ

hnPbw ssIhcn¨ kt´mjhpambn hcp¶ hkpÔc¡v F{Xbpw thKw DZb\almcmPmhns\

ImWWw F¶p \nÀt±-in-¡pIbpw sN¿p¶p. tLmjhXn F¶p t]cmb hoW e`n¨XpapXÂ

hmkhZ¯sb HmÀ¯p hne]n¡p¶ cmPmhnt\m-Sv F§s\ Cu hr¯m´w Adnbn¡psa¶v i¦n¨

Im©p-Iobt\mSv hmkhZ¯bpsS Imcyw kqNn-¸n-¡phm\mWv Xm³ h¶Xv F¶p ]dªam{XbnÂ

cmPmhnt\m-Sv hnhcadnbn¡phm³ t]mIp-¶p. A¦mcw`¯n ZpxJmÀ¯\mb cmPmhpw hnZqjI\pw

{]thin¨n-«v hmkhZ¯sbtbmÀ v hne]n¡p¶ cmPmhns\ Hcp-hn[w hnZqjI³ kam[m\n¸n¡m³

{ian¡pIbpw sN¿p¶p. tLmjhXn F¶ hoWsb cmPmhnsâ BÚb\pkcn v inev]nIfpsS

ASp- v ]pXp¡n¸Wnbphm\mbn hnZqjI³ t]mIp¶ Ahkc¯n Imh¡mcn h¶n«v

hkpÔcbptSbpw Im©p-Iobtâbpw BKa\w Adnbn¡pIbpw cmPmhv ]ZvamhXnsb hnfn¸n¡pIbpw

]n¶o-Sv Im©pIobt\bpw [m{Xntbbpw hnfn-¡p¡m³ Iev]n¡pIbpw sN¿p¶p. AhÀ {]thin- v

almtk\sâ ktµiw cmPmhns\ Adnbn¡p-¶p. Aánkm£nbmbn hnhmlw \S¯m³

Ignbm¯Xn\m almtk\³ DZb\tâbpw hmkhZ¯bptSbpw ]Sw hc v ap¶nÂh v

bYmÀ°hnhmlIÀ½w A\pjvTn¨p F¶p ]dªpsIm­v B Nn{Xw DZb\\v \evIp¶p.

hmkhZ¯bpsS Nn{Xw I­ am{Xbn ]ZvamhXn Bh nIbn kmZriyw I­n«v Ahsf Iq«n-s¡m-

­v hcphm³ t]mIp-¶p. Cu kab v BIkvanIsat¶mWw {_mÒWthj[mcnbmb

buKÔcmbW³ h¶n«v \ymkw XncnsI Bhiyt¸Sp-¶p. Hcp \nan¯wt]mse ]ZvamhXn

hmkhZ¯bpambn AhnsS F¯p¶p. hfÀ¯½bmb hkpÔc Ahsf Xncn¨dnbp¶p. cmPmhn\pw

Iq«À¡pw Gsd kt´mjambn. Xsâ e£yw hnPbn¨Xn buKÔcmbW\pw AXy´w kt´mjn-

¡p¶tXmsS Bdmas¯ A¦w kam]n¡p-¶p.

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ EòÉ\SÉÖEòÒªÉ:*)

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - Eò <½þ ¦ÉÉä:! EòÉ\SÉxÉiÉÉä®úhÉuùÉ®ú¨É¶ÉÚxªÉÆ EÖò¯ûiÉä?

(|ÉʴɶªÉ*)

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - +ɪÉÇ! +½Æþ Ê´ÉVɪÉÉ* ËEò ÊGòªÉiÉɨÉÂ?

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦É´ÉÊiÉ! ÊxÉ´ÉätiÉÉÆ ÊxÉ´ÉätiÉÉÆ ´ÉiºÉ®úÉVªÉ±ÉɦÉ|É´ÉÞrùÉänùªÉɪÉÉänùªÉxÉÉªÉ B¹É JɱÉÖ ¨É½þɺÉäxɺªÉºÉEòɶÉÉnÂù ®èú¦ªÉºÉMÉÉäjÉ: EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: |ÉÉ{iÉ:, iÉjɦɴÉiªÉÉ SÉÉRÂóMÉÉ®ú´ÉiªÉÉ |ÉäʹÉiÉɪÉÉÇ ´ÉºÉÖxnù®úÉ xÉÉ¨É ´ÉɺɴÉnùkÉÉvÉÉjÉÒ SÉ, |ÉiÉÒ½þÉ®ú¨ÉÖ{ÉʶÉiÉÉÊ´ÉÊiÉ*

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - +ɪÉÇ! +näù¶ÉEòɱÉ: |ÉiÉÒ½þÉ®úºªÉ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - EòlɨÉnäù¶ÉEòɱÉÉä xÉɨÉ?

Page 80: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 80

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - ¶ÉÞhÉÉäi´ÉɪÉÇ:* +t ¦ÉiÉÖÇ: ¶ÉªªÉɨɽþÉ|ÉɺÉÉnùMÉiÉäxÉ ´ÉÒhÉÉ ´ÉÉÊnùiÉÉ* iÉÉÆ SÉ ¸ÉÖi´ÉÉ ¦ÉjÉÉÇ ¦ÉÊhÉiÉÆ-PÉÉä¹É´ÉiªÉÉ: ¶É¤nù <´É ¸ÉÚªÉiÉä <ÊiÉ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - iÉiɺiÉiÉ:?

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - iÉiɺiÉjÉ MÉi´ÉÉ {ÉÞ¹]õ:-EÖòiÉÉ亪ÉÉ ´ÉÒhÉɪÉÉ +ÉMÉ¨É <ÊiÉ* iÉäxÉ ¦ÉÊhÉiɨÉÂ-+º¨ÉÉʦÉxÉÇ ÉÇnùÉiÉÒ®äúEÚòSÉÇMÉÖ±¨É±ÉMxÉÉ où¹]õÉ* ªÉÊnù |ɪÉÉäVÉxɨÉxɪÉÉ, ={ÉxÉÒªÉiÉÉÆ ¦ÉjÉæÊiÉ* iÉÉÆ SÉÉä{ÉxÉÒiÉɨÉRÂóEäò EÞòi´ÉÉ ¨ÉÉä½Æþ MÉiÉÉä ¦ÉiÉÉÇ*iÉiÉÉä ¨ÉÉä½þ|ÉiªÉÉMÉiÉäxÉ ¤Éɹ{É{ɪÉÉÇEÖò±ÉäxÉ ¨ÉÖJÉäxÉ ¦ÉjÉÉÇ ¦ÉÊhÉiÉÆ, où¹]õÉ漃 PÉÉä¹É´ÉÊiÉ! ºÉÉ JɱÉÖ xÉ où¶ªÉiÉä <ÊiÉ*+ɪÉÇ! <Çoù¶ÉÉäxɴɺɮú:* EòlÉÆ ÊxÉ´ÉänùªÉÉʨÉ?

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦É´ÉÊiÉ! ÊxÉ´ÉätiÉɨÉÂ* <nù¨ÉÊ{É iÉnùɸɪɨÉä É*

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - +ɪÉÇ! <ªÉÆ ÊxÉ´ÉänùªÉÉʨÉ* B¹É ¦ÉiÉÉÇ ¶ÉªªÉɨɽþÉ|ÉɺÉÉnùÉnù´ÉiÉ®úÊiÉ* iÉÊnù½èþ´É ÊxÉ´ÉänùʪɹªÉÉʨÉ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦É´ÉÊiÉ! iÉlÉÉ*

(=¦ÉÉè ÊxɹGòÉxiÉÉè*)

ʨɸÉʴɹEò¨¦ÉEò:*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ ®úÉVÉÉ Ê´ÉnÚù¹ÉEò¶SÉ*)

®úÉVÉÉ -

¸ÉÖÊiɺÉÖJÉÊxÉxÉnäù! EòlÉÆ xÉÖ näù´ªÉÉ:

ºiÉxɪÉÖMɱÉä VÉPÉxɺlɱÉä SÉ ºÉÖ{iÉÉ*

ʴɽþMÉMÉhÉ®úVÉÉäÊ´ÉEòÒhÉÇnùhb÷É

|ÉÊiɦɪɨÉvªÉÖʹÉiÉɺªÉ®úhªÉ´ÉɺɨÉÂ**1**

+Ê{É SÉ, +κxÉMvÉÉ漃 PÉÉä¹É´ÉÊiÉ! ªÉÉ iÉ{Éκ´ÉxªÉÉ xÉ º¨É®úʺÉ,

¸ÉÉähÉҺɨÉÖuù½þxÉ{ÉÉ·ÉÇÊxÉ{ÉÒÊb÷iÉÉÊxÉ

º´ÉänùºiÉxÉÉxiÉ®úºÉÖJÉÉxªÉÖ{ÉMÉÚʽþiÉÉÊxÉ*

=Êqù¶ªÉ ¨ÉÉÆ SÉ Ê´É®ú½äþ {ÉÊ®únäùÊ´ÉiÉÉÊxÉ

´ÉÉtÉxiÉ®äú¹ÉÖ EòÊlÉiÉÉÊxÉ SÉ ºÉκ¨ÉiÉÉÊxÉ**2**

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - +±ÉʨÉnùÉxÉÓ ¦É´ÉÉxÉÊiɨÉÉjÉÆ ºÉxiÉ{ªÉ,

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ! ¨ÉÉ ¨Éè ɨÉÂ*

Page 81: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 81

ÊSÉ®ú|ɺÉÖ{iÉ: EòɨÉÉä ¨Éä ´ÉÒhɪÉÉ |ÉÊiɤÉÉäÊvÉiÉ:*

iÉÉÆ iÉÖ näù´ÉÓ xÉ {ɶªÉÉ欃 ªÉºªÉÉ PÉÉä¹É´ÉiÉÒ Ê|ɪÉÉ**3**

´ÉºÉxiÉEò: - ʶÉα{ÉVÉxɺÉEòɶÉÉzɴɪÉÉäMÉÉÆ PÉÉä¹É´ÉiÉÓ EÞòi´ÉÉ ¶ÉÒQɨÉÉxɪÉ*

Ê´ÉnÚù¹ÉEò: - ªÉnÂù¦É´ÉÉxÉÉYÉÉ{ɪÉÊiÉ*

(´ÉÒhÉÉÆ MÉÞ½þÒi´ÉÉ ÊxɹGòÉxiÉ:*)

(|ÉʴɶªÉ*)

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - VɪÉiÉÖ ¦ÉiÉÉÇ* B¹É JɱÉÖ ¨É½þɺÉäxɺªÉ ºÉEòɶÉÉiÉ ®èú¦ªÉºÉMÉÉäjÉ: EòÉ\SÉÖEòÒªÉÉä näù´ªÉÉRÂóMÉÉ®ú´ÉiªÉÉ|ÉäʹÉiÉɪÉÉÇ ´ÉºÉÖxvÉ®úÉxÉÉ¨É ´ÉɺɴÉnùkÉÉvÉÉjÉÒ SÉ |ÉiÉÒ½þÉ®ú¨ÉÖ{ÉκlÉiÉÉè*

®úÉVÉÉ - iÉäxÉ Ê½þ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ iÉÉ´ÉnùɽÚþªÉiÉɨÉÂ*

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - ªÉnÂù¦ÉiÉÉÇYÉÉ{ɪÉÊiÉ* (ÊxɹGòÉxiÉÉ*)

®úÉVÉÉ - ÊEòzÉÖ JɱÉÖ ¶ÉÒQÉʨÉnùÉxÉҨɪÉÆ ´ÉÞkÉÉxiÉÉä ¨É½þɺÉäxÉäxÉ Ê´ÉÊnùiÉ:*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ |ÉiÉÒ½þÉ®úÒ SÉ*)

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - Bi´ÉäiÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - VɪÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

®úÉVÉÉ - {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ! ËEò ¸ÉÖiÉÆ ¨É½þɺÉäxɺªÉ ºÉEòɶÉÉiÉ ®èú¦ªÉºÉMÉÉäjÉ: EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: |ÉÉ{iÉ:, iÉjɦɴÉiªÉÉSÉÉRÂóMÉÉ®ú´ÉiªÉÉ |ÉäʹÉiÉɪÉÉÇ ´ÉºÉÖxvÉ®úÉ xÉÉ¨É ´ÉɺɴÉnùkÉÉvÉÉjÉÒ SÉ |ÉiÉÒ½þÉ®ú¨ÉÖ{ÉκlÉiÉÉÊ´ÉÊiÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjÉ! Ê|ɪÉÆ ¨Éä YÉÉÊiÉEÖò±ÉºªÉ EÖò¶É±É´ÉÞkÉÉxiÉÆ ¸ÉÉäiÉÖ ÉÂ*

®úÉVÉÉ - +xÉÖ°ü{ɨÉäiÉiÉ ¦É´ÉiªÉÉʦÉʽþiÉÆ ´ÉɺɴÉnùkÉɺ´ÉVÉxÉÉä ¨Éä º´ÉVÉxÉ <ÊiÉ* {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ! +ɺªÉiÉɨÉÂ.ÊEòʨÉnùÉxÉÓ xÉɺªÉiÉä?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjÉ! ËEò ¨ÉªÉÉ ºÉ½þÉä{Éʴɹ]õ B´ÉÆ VÉxÉÆ |ÉäÊIɹªÉiÉä?

®úÉVÉÉ - EòÉäjÉ nùÉä¹É:?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjɺªÉÉ{É®ú: {ÉÊ®úOɽþ <ÊiÉ =nùɺÉÒxÉÊ¨É´É ¦É´ÉÊiÉ*

®úÉVÉÉ - Eò±ÉjÉnù¶ÉÇxÉɽÈþ VÉxÉÆ Eò±ÉjÉnù¶ÉÇxÉÉiÉ {ÉÊ®ú½þ®úiÉÒÊiÉ ¤É½ÖþnùÉä¹É¨ÉÖi{ÉÉnùªÉÊiÉ. iɺ¨ÉÉnùɺªÉiÉɨÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ªÉnùɪÉÇ{ÉÖjÉ +ÉYÉÉ{ɪÉÊiÉ* +ɪÉÇ{ÉÖjÉ! iÉÉiÉÉä ´ÉÉ%¨¤ÉÉ ´ÉÉËEò xÉÖ JɱÉÖ ¦ÉÊhɹªÉiÉÒiªÉÉÊ´ÉMxÉä É ºÉÆ ÉÞkÉÉ*

Page 82: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 82

®úÉVÉÉ - {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ! B´É¨ÉäiÉiÉÂ*

ËEò ´ÉIªÉiÉÒÊiÉ ¾þnùªÉÆ {ÉÊ®ú¶ÉÎRÂóEòiÉÆ ¨Éä

EòxªÉÉ ¨ÉªÉÉ{ªÉ{ɾþiÉÉ xÉ SÉ ®úÊIÉiÉÉ ºÉ*

¦ÉÉMªÉè¶SɱÉè Éǽþnù´ÉÉ{iÉMÉÖhÉÉä{ÉPÉÉiÉ:

{ÉÖjÉ: Ê{ÉiÉÖVÉÇÊxÉiÉ®úÉä¹É <´ÉÉκ¨É ¦ÉÒiÉ:**4**

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - xÉ ÊEò¨ÉÊ{É ¶ÉCªÉÆ ®úÊIÉiÉÖÆ |ÉÉ{iÉEòɱÉä?

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - B¹É EòÉ\SÉÖEòÒªÉÉä vÉÉjÉÒ SÉ |ÉiÉÒ½þÉ®ú¨ÉÖ{ÉκlÉiÉÉè*

®úÉVÉÉ - ¶ÉÒQÉÆ |É´É䶪ÉiÉɨÉÂ*

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - ªÉnÂù¦ÉiÉÉÇYÉÉ{ɪÉÊiÉ*

(ÊxɹGòÉxiÉÉ*)

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ EòÉ\SÉÖEòÒªÉÉä vÉÉjÉÒ |ÉiÉÒ½þÉ®úÒ SÉ*)

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ¦ÉÉä:!

ºÉ¨¤ÉÎxvÉ®úÉVªÉʨÉnù¨ÉäiªÉ ¨É½þÉxÉ |ɽþ¹ÉÇ:

º¨ÉÞi´ÉÉ {ÉÖxÉxÉÞÇ{ɺÉÖiÉÉÊxÉvÉxÉÆ Ê´É¹ÉÉnù:*

ËEòxÉÉ¨É nèù´É! ¦É´ÉiÉÉ xÉ EÞòiÉÆ ªÉÊnù ºªÉÉiÉÂ

®úÉVªÉÆ {É®èú®ú{ɾþiÉÆ EÖò¶É±ÉÆ SÉ näù´ªÉÉ:**5**

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - B¹É ¦ÉiÉÉÇ, ={ɺÉ{ÉÇi´ÉɪÉÇ:*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - (={ÉäiªÉ*) VɪÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:.

vÉÉjÉÒ - VɪÉiÉÖ ¦ÉiÉÉÇ*

®úÉVÉÉ - (ºÉ¤É½Öþ¨ÉÉxɨÉÂ*) +ɪÉÇ!

{ÉÞÊlÉ´ªÉÉÆ ®úÉVÉ´ÉƶªÉÉxÉɨÉÖnùªÉɺiɨɪÉ|ɦÉÖ:*

+Ê{É ®úÉVÉÉ ºÉ EÖò¶É±ÉÒ ¨ÉªÉÉ EòÉÎRÂóIÉiɤÉÉxvÉ´É:**6**

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - +lÉ ÊEò¨ÉÂ? EÖò¶É±ÉÒ ¨É½þɺÉäxÉ:* <½þÉÊ{É ºÉ´ÉÇMÉiÉÆ EÖò¶É±ÉÆ {ÉÞSUôÊiÉ*

®úÉVÉÉ - (+ɺÉxÉÉnÖùilÉɪÉ) ÊEò¨ÉÉYÉÉ{ɪÉÊiÉ ¨É½þɺÉäxÉ:?

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - ºÉoù¶É¨ÉäiÉiÉ ´Éènäù½þÒ{ÉÖjɺªÉ* xÉx´ÉɺÉxɺlÉäxÉè É ¦É´ÉiÉÉ ¸ÉÉäiÉ´ªÉÉä ¨É½þɺÉäxɺªÉ ºÉxnäù¶É:*

®úÉVÉÉ - ªÉnùÉYÉÉ{ɪÉÊiÉ ¨É½þɺÉäxÉ: (={ÉʴɶÉÊiÉ*)

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - Ênù¹]õ¬É {É®èú®ú{ɾþiÉÆ ®úÉVªÉÆ {ÉÖxÉ: |ÉiªÉÉxÉÒiÉʨÉÊiÉ* EÖòiÉ:,

Page 83: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 83

EòÉiÉ®úÉ ªÉä{ªÉ¶ÉHòÉ ´ÉÉ

xÉÉäiºÉɽþºiÉä¹ÉÖ VÉɪÉiÉä*

|ÉɪÉähÉ Ê½þ xÉ®äúxpù¸ÉÒ:

ºÉÉäiºÉɽèþ®äú´É ¦ÉÖVªÉiÉä**7**

®úÉVÉÉ - +ɪÉÇ! ºÉ´ÉÇ ÉäiÉx¨É½þɺÉäxɺªÉ |ɦÉÉ´É:*

+½þ¨É´ÉÊVÉiÉ: {ÉÚ ÉÈ iÉÉ´ÉiÉ ºÉÖiÉè: ºÉ½þ ±ÉÉʱÉiÉÉä

oùfø¨É{ɾþiÉÉ EòxªÉÉ ¦ÉÚªÉÉä ¨ÉªÉÉ xÉ SÉ ®úÊIÉiÉÉ*

ÊxÉvÉxɨÉÊ{É SÉ ¸ÉÖi´ÉÉ iɺªÉɺiÉlÉè É ¨É滃 º´ÉiÉÉ

xÉxÉÖ ªÉnÖùÊSÉiÉÉxÉ ´ÉiºÉÉxÉ |ÉÉ{iÉÖÆ xÉÞ{ÉÉäjÉ Ê½þ EòÉ®úhɨÉÂ**8**

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - B¹É ¨É½þɺÉäxɺªÉ ºÉxnäù¶É:* näù´ªÉÉ: ºÉxnäù¶ÉʨɽþÉjÉ ¦É´ÉiÉÒ EòlÉʪɹªÉÊiÉ*

®úÉVÉÉ - ½þÉ +¨¤É!

¹ÉÉäb÷¶ÉÉxiÉ: {ÉÖ®úVªÉä¹`öÉ {ÉÖhªÉÉ xÉMÉ®únäù´ÉiÉÉ*

¨É¨É |É´ÉɺÉnÖù:JÉÉiÉÉÇ ¨ÉÉiÉÉ EÖò¶ÉʱÉxÉÒ xÉxÉÖ?**9**

vÉÉjÉÒ - +®úÉäMÉÉ ¦ÉÎ]Âõ]õxÉÒ ¦ÉiÉÉÇ®Æú ºÉ´ÉÇMÉiÉÆ EÖò¶É±ÉÆ {ÉÞSUôÊiÉ.

®úÉVÉÉ- ºÉ´ÉÇMÉiÉÆ EÖò¶É±ÉʨÉÊiÉ? +¨¤É! <Çoù¶ÉÆ EÖò¶É±É¨ÉÂ*

vÉÉjÉÒ - ¨ÉänùÉxÉÓ ¦ÉiÉÉÇÊiɨÉÉjÉÆ ºÉxiÉ{iÉÖ ÉÂ*

EòÉ\SÉÖEòÒªÉ: - vÉÉ®úªÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:. ={É®úiÉÉ{ªÉxÉÖ{É®úiÉÉ* ¨É½þɺÉäxÉ{ÉÖjÉÒ B´É¨ÉxÉÖEò¨{ªÉ¨ÉÉxÉɪÉÇ{ÉÖjÉähÉ* +lÉ´ÉÉ,

Eò: EÆò ¶ÉHòÉä ®úÊIÉiÉÖÆ ¨ÉÞiªÉÖEòɱÉä

®úVVÉÖSUäônäù Eäò PÉ]Æõ vÉÉ®úªÉÎxiÉ?

B´ÉÆ ±ÉÉäEòºiÉÖ±ªÉvɨÉÉæ ´ÉxÉÉxÉÉÆ

EòɱÉä EòɱÉä ÊUôtiÉä ¯ûÁiÉä SÉ**10**

®úÉVÉÉ - +ɪÉÇ! ¨ÉÉ ¨Éè ɨÉÂ,

¨É½þɺÉäxɺªÉ nÖùʽþiÉÉ Ê¶É¹ªÉÉ näù´ÉÒ SÉ ¨Éä Ê|ɪÉÉ*

EòlÉÆ ºÉÉ xÉ ¨ÉªÉÉ ¶ÉCªÉÉ º¨ÉiÉÖÈ näù½þÉxiÉ®äú¹´ÉÊ{É**11**

vÉÉjÉÒ - +ɽþ ¦ÉÎ]Âõ]õxÉÒ-={É®úiÉÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ* ¨É¨É ´ÉÉ ¨É½þɺÉäxɺªÉ ´ÉÉ ªÉÉoù¶ÉÉè MÉÉä{ÉɱÉEò{ÉɱÉEòÉè, iÉÉoù¶É B´Éi´ÉÆ |ÉlɨɨÉä ÉÉʦÉ|ÉäiÉÉä VÉɨÉÉiÉäÊiÉ* BiÉÊzÉʨÉkɨÉÖVVÉʪÉxÉÒ¨ÉÉxÉÒiÉ: +xÉÎMxɺÉÉÊIÉEÆò ´ÉÒhÉÉ´ªÉ{Énäù¶ÉäxÉ nùkÉÉ*

Page 84: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 84

+Éi¨ÉxɶSÉ{ɱÉiɪÉÉ %ÊxÉ´ÉÞÇkÉÊ´É´Éɽþ¨ÉRÂóMÉ±É B´É MÉiÉ:* +lÉ SÉÉ´ÉɦªÉÉÆ iÉ´É SÉ ´ÉɺɴÉnùkÉɪÉɶSÉ |ÉÊiÉEÞòËiÉÊSÉjÉ¡ò±ÉEòɪÉɨÉÉʱÉJªÉ Ê´É´ÉɽþÉä ÊxÉ´ÉÞÇkÉ:* B¹ÉÉ ÊSÉjÉ¡ò±ÉEòÉ iÉ´É ºÉEòɶÉÆ |ÉäʹÉiÉÉ* BiÉÉÆ |ÉäIªÉä ÊxÉ´ÉÞÇiÉÉä ¦É´É*

®úÉVÉÉ - +½þÉä +ÊiÉκxÉMvɨÉxÉÖ°ü{ÉÆ SÉÉʦÉʽþiÉÆ iÉjɦɴÉiªÉÉ*

´ÉÉCªÉ¨ÉäiÉiÉ Ê|ɪÉiÉ®Æú ®úÉVªÉ±ÉɦɶÉiÉÉnùÊ{É*

+{É®úÉräù¹´ÉÊ{É ºxÉä½þÉä ªÉnùº¨ÉɺÉÖ xÉ Ê´Éº¨ÉÞiÉ:**12**

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjÉ! ÊSÉjÉMÉiÉÆ MÉÖ ûVÉxÉÆ |ÉäIªÉÉʦɴÉÉnùʪÉiÉÖʨÉSUôÉʨÉ*

vÉÉjÉÒ - |ÉäIÉiÉÉÆ |ÉäIÉiÉÉÆ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ*

(ÊSÉjÉ¡ò±ÉEòÉÆ nù¶ÉǪÉÊiÉ*)

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - (où¹]Âõ´ÉÉ +Éi¨ÉMÉiɨÉÂ*) ½þ¨É +ÊiɺÉoù¶ÉÒ JÉα´ÉªÉ¨ÉɪÉÉǪÉÉ: +É´ÉÎxiÉEòɪÉÉ: +ɪÉÇ{ÉÖjÉ! ºÉoù¶ÉÒJÉα´ÉªÉ¨ÉɪÉÉǪÉÉ:*

®úÉVÉÉ - xÉ ºÉoù¶ÉÒ. ºÉè ÉäÊiÉ ¨ÉxªÉä ¦ÉÉä: Eò¹]õ¨ÉÂ,

+ºªÉ κxÉMvɺªÉ ´ÉhÉǺªÉ Ê´É{ÉÊkÉnùÉÇ ûhÉÉ EòlɨÉÂ*

<nÆù SÉ ¨ÉÖJɨÉÉvÉÖªÉÈ EòlÉÆ nÚùʹÉiɨÉÎMxÉxÉÉ**13**

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjɺªÉ |ÉÊiÉEÞòËiÉ |ÉäIªÉ VÉÉxÉɨÉҪɨÉɪÉǪÉÉ ºÉoù¶ÉÒ xÉ ´ÉäÊkÉ*

vÉÉjÉÒ - {ɶªÉiÉÖ {ɶªÉiÉÖ ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - (où¹]Âõ´ÉÉ*) +ɪÉÇ{ÉÖjɺªÉ |ÉÊiÉEÞòiªÉÉ: ºÉoù¶ÉiɪÉÉ VÉÉxÉɨÉҪɨÉɪÉÉǪÉÉ: ºÉoù¶ÉÒÊiÉ*

®úÉVÉÉ - näùÊ´É! ÊSÉjÉnù¶ÉÇxÉÉiÉ |ɦÉÞÊiÉ |ɾþ¹]õÉäÊuùMxÉÉÊ¨É´É i´ÉÉÆ {ɶªÉÉʨÉ* ÊEòʨÉnù ÉÂ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjÉ! +ºªÉÉ: |ÉÊiÉEÞòiªÉÉ: ºÉoù¶ÉÒ½èþ´É |ÉÊiɴɺÉÊiÉ*

®úÉVÉÉ - ËEò ´ÉɺɴÉnùkÉɪÉÉ:?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɨÉÂ*

®úÉVÉÉ - iÉäxÉ Ê½þ ¶ÉÒQɨÉÉxÉÒªÉiÉɨÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ{ÉÖjÉ! ¨É¨É EòxªÉɦÉÉ´Éä EäòxÉÉÊ{É ¥ÉÉÀhÉäxÉ ¨É¨É ¦ÉÊMÉÊxÉEäòÊiÉ xªÉɺÉÉä ÊxÉÊIÉ{iÉ:* |ÉÉäʹÉiɦÉiÉÞÇEòÉ{É®ú{ÉÖ û¹Énù¶ÉÇxÉÆ {ÉÊ®ú½þ®úÊiÉ* iÉnùɪÉÉÈ ¨ÉªÉÉ ºÉ½þÉMÉiÉÉÆ |ÉäIªÉ VÉÉxÉÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

Page 85: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 85

®úÉVÉÉ -

ªÉÊnù Ê´É|ɺªÉ ¦ÉÊMÉxÉÒ ´ªÉHò¨ÉxªÉÉ ¦ÉʴɹªÉÊiÉ*

{É®úº{É®úMÉiÉÉ ±ÉÉäEäò où¶ªÉiÉä °ü{ÉiÉÖ±ªÉiÉÉ**14**

(|ÉʴɶªÉ*)

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - VɪÉiÉÖ ¦ÉiÉÉÇ* B¹É =VVÉʪÉxÉÒªÉÉä ¥ÉÉÀhÉ:, ¦ÉÎ]Âõ]õxªÉÉ ½þºiÉä ¨É¨É ¦ÉÊMÉÊxÉEäòÊiÉ xªÉɺÉÉä ÊxÉÊIÉ{iÉ:, iÉÆ|ÉÊiÉOɽþÒiÉÖÆ |ÉiÉÒ½þÉ®ú¨ÉÖ{ÉʶÉiÉ:*

®úÉVÉÉ - {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ! ÊEòzÉÖ ºÉ ¥ÉÉÀhÉ:?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ¦ÉÊ´ÉiÉ´ªÉ¨ÉÂ*

®úÉVÉÉ - ¶ÉÒQÉÆ |É´É䶪ÉiÉɨɦªÉxiÉ®úºÉ¨ÉÖnùÉSÉÉ®äúhÉ ºÉ ¥ÉÉÀhÉ:*

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - ªÉnÂù¦ÉiÉÉÇYÉÉ{ɪÉÊiÉ*

®úÉVÉÉ - {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ! i´É¨ÉÊ{É iÉɨÉÉxɪÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - ªÉnùɪÉÇ{ÉÖjÉ +ÉYÉÉ{ɪÉÊiÉ*

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: |ÉiÉÒ½þÉ®úÒ SÉ*)

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¦ÉÉä:. (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ*)

|ÉSUôÉt ®úÉVɨÉʽþ¹ÉÓ xÉÞ{ÉiÉä̽þiÉÉlÉÈ

EòɨÉÆ ¨ÉªÉÉ EÞòiÉʨÉnÆù ʽþiÉʨÉiªÉ´ÉäIªÉ*

ʺÉräù%Ê{É xÉÉ¨É ¨É¨É Eò¨ÉÇÊhÉ {ÉÉÌlÉ´ÉÉä%ºÉÉè

ËEò ´ÉIªÉiÉÒÊiÉ ¾þnùªÉÆ {ÉÊ®ú¶ÉÎRÂóEòiÉÆ ¨Éä**15**

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - B¹É ¦ÉiÉÉÇ* ={ɺÉ{ÉÇi´ÉɪÉÇ:*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - (={ɺÉÞiªÉ) VɪÉiÉÖ ¦É´ÉÉxÉ VɪÉiÉÖ*

®úÉVÉÉ - (+Éi¨ÉMÉiɨÉÂ*) ¸ÉÖiÉ{ÉÚ ÉÇ <´É º´É®ú:* (|ÉEòɶɨÉÂ) ¦ÉÉä: ¥ÉÉÀhÉ! ËEò ¦É´ÉiÉ: º´ÉºÉÉ, {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉÉ:½þºiÉä xªÉÉºÉ <ÊiÉ ÊxÉÊIÉ{iÉÉ?

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - +lÉ ÊEò¨ÉÂ?

®úÉVÉÉ - iÉäxÉ Ê½þ i´É ªÉÇiÉɨɺªÉ ¦ÉÊMÉÊxÉEòÉ*

Page 86: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 86

|ÉiÉÒ½þÉ®úÒ - ªÉnÂù¦ÉiÉÉÇYÉÉ{ɪÉÊiÉ* (ÊxɹGòÉxiÉÉ*)

(iÉiÉ: |ÉʴɶÉÊiÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ +É´ÉÎxiÉEòÉ |ÉiÉÒ½þÉ®úÒ SÉ*)

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - Bi´Éäi´ÉɪÉÉÇ* Ê|ɪÉÆ iÉä ÊxÉ´ÉänùªÉÉʨÉ*

+É´ÉÎxiÉEòÉ - ËEò ÊEò¨ÉÂ?

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - §ÉÉiÉÉ ¨Éä +ÉMÉiÉ:*

+É´ÉÎxiÉEòÉ - Ênù¹]õ¬änùÉxÉÒ¨ÉÊ{É º¨É®úÊiÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - (={ɺÉÞiªÉ*) VɪÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:* B¹É xªÉɺÉ:*

®úÉVÉÉ - ÊxɪÉÉÇiÉªÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉÊiÉ! ºÉÉÊIɨÉÉxÉ xªÉɺÉÉä ÊxɪÉÉÇiÉʪÉiÉ´ªÉ: <½þÉjɦɴÉÉxÉ ®èú¦ªÉ:, +jɦɴÉiÉÒ SÉÉÊvÉEò®úhÉƦÉʴɹªÉiÉ:*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +ɪÉÇ! xÉÒªÉiÉÉʨÉnùÉxÉÒ¨ÉɪÉÉÇ*

vÉÉjÉÒ - (+É´ÉÎxiÉEòÉÆ ÊxÉ´ÉÇhªÉÇ*) +¨¨ÉÉä! ¦ÉiÉÞÇnùÉÊ®úEòÉ ´ÉɺɴÉnùkÉÉ*

®úÉVÉÉ - EòlÉÆ ¨É½þɺÉäxÉ{ÉÖjÉÒ? näùÊ´É! |ÉÊ´É¶É i´É¨É¦ªÉxiÉ®Æú {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉÉ ºÉ½þ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - xÉ JɱÉÖ ¤É JɱÉÖ |É´Éä¹]õ´ªÉ¨ÉÂ* ¨É¨É ¦ÉÊMÉxÉÒ Jɱ´Éä¹ÉÉ*

®úÉVÉÉ - ËEò ¦É´ÉÉxÉɽþ? ¨É½þɺÉäxÉ{ÉÖjÉÒ Jɱ´Éä¹ÉÉ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - ¦ÉÉä ®úÉVÉxÉÂ!

¦ÉÉ®úiÉÉxÉÉÆ EÖò±Éä VÉÉiÉÉä Ê´ÉxÉÒiÉÉä YÉÉ´ÉÉ\UÖôÊSÉ:*

iÉzÉɽÇþ漃 ¤É±ÉÉrùiÉÖÈ ®úÉVÉvɨÉǺªÉ näùʶÉEò:**16**

®úÉVÉÉ - ¦É´ÉiÉÖ, {ɶªÉɨɺiÉÉ´ÉiÉ °ü{ɺÉÉoù¶ªÉ¨ÉÂ* ºÉÆÊIÉ{ªÉiÉÉÆ ªÉ´ÉÊxÉEòÉ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - VɪÉiÉÖ º´ÉɨÉÒ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - VɪÉi´ÉɪÉÇ{ÉÖjÉ:*

®úÉVÉÉ - +ªÉä +ºÉÉè ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ:, <ªÉÆ ¨É½þɺÉäxÉ{ÉÖjÉÒ*

ÊEòzÉÖ ºÉiªÉʨÉnÆù º´É{xÉ: ºÉÉ ¦ÉÚªÉÉä où¶ªÉiÉä ¨ÉªÉÉ*

+xɪÉÉ{ªÉä ɨÉä ÉɽÆþ où¹]õªÉÉ ´ÉÎ\SÉiɺiÉnùÉ**17**

Page 87: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 87

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - º´ÉÉʨÉxÉÂ! näù´ªÉ{ÉxɪÉäxÉ EÞòiÉÉ{É®úÉvÉ: Jɱ´É½þ¨ÉÂ* iÉiIÉxiÉÖ É½ÇþÊiÉ º´ÉɨÉÒ* (<ÊiÉ {ÉÉnùªÉÉä:{ÉiÉÊiÉ*)

®úÉVÉÉ (=ilÉÉ{ªÉ.) ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉÉä ¦É´ÉÉxÉ xÉxÉÖ*

ʨÉlªÉÉäx¨ÉÉnèù¶SÉ ªÉÖrèù¶SÉ

¶ÉɺjÉoù¹]èõ¶SÉ ¨ÉÎxjÉiÉè:*

¦É´ÉtixÉè: JɱÉÖ ´ÉªÉÆ

¨ÉVVɨÉÉxÉÉ: ºÉ¨ÉÖrÞùiÉÉ:**18**

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - º´ÉÉʨɦÉÉMªÉÉxÉɨÉxÉÖMÉxiÉÉ®úÉä ´ÉªÉ¨ÉÂ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +½þÉä +ɪÉÉÇ JÉα´ÉªÉ¨ÉÂ* +ɪÉæ! ºÉJÉÒVÉxɺɨÉÖnùÉSÉÉ®äúhÉÉ%VÉÉxÉÉiªÉÊiÉGòÉxiÉ: ºÉ¨ÉÖnùÉSÉÉ®ú:*iÉSUôÒ¹ÉæhÉ |ɺÉÉnùªÉÉʨÉ*

´ÉɺɴÉnùkÉÉ - ({ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ¨ÉÖilÉÉ{ªÉ*) =Êkɹ`öÉäÊkɹ`öÉÊ´ÉvÉ´Éä! =Êkɹ`ö, +Ìlɺ´ÉÆ xÉÉ¨É ¶É®úÒ®ú¨É{É®úÉvªÉÊiÉ*

{ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiÉÒ - +xÉÖMÉÞ½þÒiÉÉ%κ¨É*

®úÉVÉÉ - ´ÉªÉºªÉ ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ! näù´ªÉ{ÉxɪÉä EòÉ EÞòiÉÉ iÉä ¤ÉÖÊrù:?

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - EòÉè¶ÉÉΨ¤É¨ÉÉjÉÆ {ÉÊ®ú{ÉɱɪÉɨÉÒÊiÉ*

®úÉVÉÉ - +lÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉÉ: ½þºiÉä ËEò xªÉɺÉEòÉ®úhɨÉÂ?

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - {ÉÖ¹{ÉEò¦ÉpùÉÊnùʦɮúÉnäù¶ÉäEèò®úÉÊnù¹]õÉ º´ÉÉʨÉxÉÉä näù´ÉÒ ¦ÉʴɹªÉiÉÒÊiÉ*

®úÉVÉÉ - <nù¨ÉÊ{É ¯û¨Éh´ÉiÉÉ YÉÉiɨÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - º´ÉÉʨÉxÉÂ! ºÉ´Éê®äú´É YÉÉiɨÉÂ*

®úÉVÉÉ - +½þÉä ¶É`ö: JɱÉÖ ¯û¨Éh´ÉÉxÉÂ*

ªÉÉèMÉxvÉ®úɪÉhÉ: - º´ÉÉʨÉxÉÂ! näù´ªÉÉ: EÖò¶É±ÉÊxÉ´ÉænùxÉÉlÉÇ Étè É |ÉÊiÉÊxÉ´ÉiÉÇiÉɨÉjɦɴÉÉxÉ ®èú¦ªÉÉäjɦɴÉiÉÒ SÉ*

®úÉVÉÉ - xÉ xÉ, ºÉ´ÉÇ B´É ´ÉªÉÆ ªÉɺªÉɨÉÉä näù´ªÉÉ {ÉnÂù¨ÉÉ´ÉiªÉÉ ºÉ½þ*

(¦É®úiÉ´ÉÉCªÉ¨ÉÂ*)

<¨ÉÉÆ ºÉÉMÉ®ú{ɪÉÇxiÉÉÆ Ê½þ¨É´ÉÊuùxvªÉEÖòhb÷±ÉɨÉÂ*

¨É½þÒ¨ÉäEòÉiÉ{ÉjÉÉRÂóEòÉÆ ®úÉVÉ˺ɽþ: |ɶÉɺiÉÖ xÉ:**19**

(ÊxɹGòÉxiÉÉ: ºÉ´Éæ*)

Page 88: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 88

¹É¹`öÉä%RÂóEò:*

AY jjvtTmf¦:(XX: {]hniXn Im©pIob:.)

Im©pIob: þ I Cl t`m:! Im©\tXmcWZzmcaiq\yw IpcptX?

({]hniy)

{]Xolmco þ Bcy! Alw hnPbm. Inw {InbXmw?

Im©pIob: þ `hXn! \nthZyXmw \nthZyXmw hÕcmPyem`{]hrt²mZbmtbmZb\mb Gj Jepalmtk\ky kImimZv ssc`yktKm{X: Im©pIob: {]m]vX:, X{X`hXym NmMvKmchXymt{]jnXmcym hkpµcm \ma hmkhZ¯m [m{Xo N, {]Xolmcap]inXmhnXn.

{]Xolmco þ Bcy! AtZiIme: {]Xolmcky.

Im©pIob: þ IYatZiImtem \ma?

{]Xolmco þ irtWmXzmcy:. AZy `ÀXp: i¿malm{]mkmZKtX\ hoWm hmZnXm. Xmw N {ipXzm`À{Xm `WnXwþtLmjhXym: i_vZ Ch {iqbtX CXn.

Im©pIob: þ XXkvXX:?

{]Xolmco þ XXkvX{X KXzm ]rjvS:þIptXmkym hoWmbm BKa CXn. tX\`WnXwþAkvam`nÀ\ÀaZmXotc IqÀNKpevaeám ZrjvSm. bZn {]tbmP\a\bm, D]\obXmw `Àt{XXn.Xmw tNm]\oXmat¦ IrXzm tamlw KtXm `ÀXm. XtXm taml{]XymKtX\ _mjv]]cymIpte\aptJ\ `À{Xm `WnXw, ZrjvSmkn tLmjhXn! km Jep \ ZriytX CXn. Bcy! CuZrtim\hkc:.IYw \nthZbman?

Im©pIob: þ `hXn! \nthZyXmw. CZa]n XZm{ibtah.

{]Xolmco þ Bcy! Cbw \nthZbman. Gj `ÀXm i¿malm{]mkmZmZhXcXn. XZnsslh\nthZbnjyman.

Im©pIob: þ `hXn! XYm.

(D`u \njv{Im´u)

an{ihnjvIw`I:

(XX: {]hniXn cmPm hnZqjIÝ.)

cmPm þ

{ipXnkpJ\n\tZ! IYw \p tZhym:

kvX\bpKte PL\Øte N kp]vXm.

hnlKKWctPmhnIoÀWZWvUm

{]Xn`ba[ypjnXmkycWyhmkw. 1.

A]n N, Akv\nKv[mkn tLmjhXn! bm X]kzn\ym \ kvackn,

t{imWokapZzl\]mÀiz\n]oUnXm\n

tkzZkvX\m´ckpJm\yp]KqlnXm\n.

D±niy amw N hnctl ]cntZhnXm\n

hmZym´tcjp IYnXm\n N kkvanXm\n. 2.

Page 89: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 89

hnZqjI: þ AeanZm\ow `hm\Xnam{Xw k´]y,

cmPm þ hbky! am ssahw.

Nnc{]kp]vX: Imtam ta hoWbm {]Xnt_m[nX:.

Xmw Xp tZhow \ ]iyman bkym tLmjhXo {]nbm. 3.

hk´I: þ inev]nP\kImim¶htbmKmw tLmjhXow IrXzm io{Lam\b.

hnZqjI: þ bZv hm\mÚm]bXn.

(hoWmw KrloXzm \njv{Im´:.)

({]hniy)

{]Xolmco þ PbXp `ÀXm. Gj Jep almtk\ky kImimXv ssc`yktKm{X: Im©pIotbm

tZhymMvKmchXym t{]jnXmcym hkpÔcm\ma hmkhZ¯m[m{Xo N {]Xolmcap]ØnXu.

cmPm þ tX\ ln ]ZvamhXo XmhZmlqbXmw.

{]Xolmco þ bZv ÀXmÚm]bXn. (\njv{Im´m)

cmPm þ In¶p Jep io{LanZm\oabw hr¯mt´m almtkt\\ hnZnX:.

(XX: {]hniXn ]ZvamhXo {]Xolmco N.)

{]Xolmco þ GtXzXp `cvXrZmcnIm.

]ZvamhXo þ PbXzmcy]p{X:.

cmPm þ ]ZvamhXn! Inw {ipXw almtk\ky kImimXv ssc`yktKm{X: Im©pIob: {]m]vX:,

X{X`hXym NmMvKmchXym t{]jnXmcym hkpÔcm \ma hmkhZ¯m[m{Xo N

{]Xolmcap]ØnXmhnXn.

]ZvamhXo þ Bcy]p{X! {]nbw ta ÚmXnIpeky Ipiehr¯m´w t{imXpw.

cmPm þ A\pcq]taXXv `hXym`nlnXw hmkhZ¯mkzPt\m ta kzP\ CXn. ]ZvamhXn! BkyXmw.

InanZm\ow \mkytX?

]ZvamhXo þ Bcy]p{X! Inw abm ktlm]hnjvS Ghw P\w t{]£njytX?

cmPm þ tIm{X tZmj:?

]ZvamhXo þ Bcy]p{Xkym]c: ]cn{Kl CXn DZmko\anh `hXn.

cmPm þ Ie{XZÀi\mÀlw P\w Ie{XZÀi\mXv ]cnlcXoXn _lptZmjapXv]mZbXn.

XkvamZmkyXmw.

]ZvamhXo þ bZmcy]p{X BÚm]bXn. Bcy]p{X! XmtXm hmw_m hm Inw \p Jep

`WnjyXoXymhntáh kwhr¯m.

cmPm þ ]ZvamhXn! GhtaXXv.

Inw h£yXoXn lrZbw ]cni¦nXw ta

I\ym abm]y]lrXm \ N c£nXm k.

`mssKyÝsseÀalZhm]vXKptWm]LmX:

]p{X: ]nXpÀP\nXtcmj Chmkvan `oX:. 4.

Page 90: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 90

]ZvamhXo þ \ Ina]n iIyw c£nXpw {]m]vXImte?

{]Xolmco þ Gj Im©pIotbm [m{Xo N {]Xolmcap]ØnXu.

cmPm þ io{Lw {]thiyXmw.

{]Xolmco þ bZv ÀXmÚm]bXn.

(\njv{Im´m)

(XX: {]hniXn Im©pIotbm [m{Xo {]Xolmco N.)

Im©pIob: þ t`m:!

kav_ÔncmPyanZtaXy alm³ {]lÀj:

kvarXzm ]p\À\r]kpXm\n[\w hnjmZ:.

Inw\ma ssZh! `hXm \ IrXw bZn kymXv

cmPyw ]sscc]lrXw Ipiew N tZhym:. 5.

{]Xolmco þ Gj `ÀXm, D]kÀ]Xzmcy:.)

Im©pIob: þ (Dt]Xy) PbXzmcy]p{X:.

[m{Xo þ PbXp `ÀXm.

cmPm þ (k_lpam\w.) Bcy!

]rYnhymw cmPhwiym\mapZbmkvXab{]`p:.

A]n cmPm k Ipieo abm Im¦vjnX_mÔh:. 6.

Im©pIob: þ AY Inw? Ipieo almtk\:. Clm]n kÀhKXw Ipiew ]rÑXn.

cmPm þ (Bk\mZp°mb) InamÚm]bXn almtk\:?

Im©pIob: þ kZritaXXv sshtZlo]p{Xky.

\\zmk\tØss\h `hXm t{imXthym almtk\ky ktµi:.

cmPm þ bZmÚm]bXn almtk\: (D]hniXn.)

Im©pIob: þ ZnjvSym ]sscc]lrXw cmPyw ]p\: {]Xym\oXanXn. IpX:,

ImXcm tb]yiàm hm

t\mÕmlkvtXjp PmbtX.

{]mtbW ln \tc{µ{io:

tkmÕmssltch `pPytX. 7.

cmPm þ Bcy! kcztaX·lmtk\ky {]`mh:.

AlahPnX: ]qczw XmhXv kpssX: kl ementXm

ZrVa]lrXm I\ym `qtbm abm \ N c£nXm.

\n[\a]n N {ipXzm XkymkvXssYh abn kzXm

Page 91: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 91

\\p bZpNnXm³ hÕm³ {]m]vXpw \rt]m{X ln ImcWw. 8.

Im©pIob: þ Gj almtk\ky ktµi:. tZhym: ktµianlm{X `hXo IYbnjyXn.

cmPm þ lm Aw_!

tjmUim´: ]pctPyjvTm ]pWym \KctZhXm

aa {]hmkZp:JmÀXm amXm Ipien\o \\p? 9.

[m{Xo þ AtcmKm `«n\o `ÀXmcw kÀhKXw Ipiew ]rÑXn.

cmPmþ kÀhKXw IpieanXn? Aw_! CuZriw Ipiew.

[m{Xo þ taZm\ow `ÀXmXnam{Xw k´]vXpw.

Im©pIob: þ [mcbXzmcy]p{X:. D]cXm]y\p]cXm. almtk\]p{Xo Gha\pIw]yam\mcy]pt{XW.

AYhm,

I: Iw itàm c£nXpw arXypImte

cÖptÑtZ tI LSw [mcb n?

Ghw temIkvXpey[Àtam h\m\mw

Imte Imte OnZytX cplytX N. 10.

cmPm þ Bcy! am ssahw,

almtk\ky ZplnXm injym tZho N ta {]nbm.

IYw km \ abm iIym kvaÀXpw tZlm´tcjz]n. 11.

[m{Xo þ Bl `«n\oþD]cXm hmkhZ¯m. aa hm almtk\ky hm bmZriu tKm]meI]meIu,

XmZri Gh Xzw {]Yatahm`nt{]tXm PmamtXXn. GX¶nan¯apÖbn\oam\oX: A\ánkm£nIw

hoWmhy]tZti\ Z¯m. Bß\Ý]eXbm \nczr¯hnhmlaMvKe Gh KX:. AY Nmhm`ymw Xh

N hmkhZ¯mbmÝ {]XnIrXnw Nn{X^eImbmamenJy hnhmtlm \nÀhr¯:. Gjm Nn{X^eIm

Xh kImiw t{]jnXm. GXmw t{]t£y \nÀhrtXm `h.

cmPm þ Atlm AXnkv\nKv[a\pcq]w Nm`nlnXw X{X`hXym.

hmIytaXXv {]nbXcw cmPyem`iXmZ]n.

A]cmt²jz]n kvt\tlm bZkvamkp \ hnkvarX:. 12.

]ZvamhXo þ Bcy]p{X! Nn{XKXw KpcpP\w t{]£ym`nhmZbnXpanÑman.

[m{Xo þ t{]£Xmw t{]£Xmw `ÀXrZmcnIm.

(Nn{X^eImw ZÀibXn.)

]ZvamhXo þ (ZrjvSzm BßKXw.) lw AXnkZrio Jeznbamcymbm: Bh nImbm: Bcy]p{X! kZrio

Jeznbamcymbm:.

cmPm þ \ kZrio. sskthXn at\y t`m: IjvSw,

Aky kv\nKv[ky hÀWky hn]¯nÀZmcpWm IYw.

CZw N apJam[pcyw IYw ZqjnXaán\m. 13.

Page 92: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 92

]ZvamhXo þ Bcy]p{Xky {]XnIrXnw t{]£y Pm\maobamcybm kZrio \ th¯n.

[m{Xo þ ]iyXp ]iyXp `ÀXrZmcnIm.

]ZvamhXo þ (ZrjvSzm.) Bcy]p{Xky {]XnIrXym: kZriXbm Pm\maobamcymbm: kZrioXn.

cmPm þ tZhn! Nn{XZÀi\mXv {]`rXn {]lrjvtSmZznámanh Xzmw ]iyman. InanZw?

]ZvamhXo þ Bcy]p{X! Akym: {]XnIrXym: kZriosslh {]XnhkXn.

cmPm þ Inw hmkhZ¯mbm:?

]ZvamhXo þ Bw.

cmPm þ tX\ ln io{Lam\obXmw.

]ZvamhXo þ Bcy]p{X! aa I\ym`mth tI\m]n {_mÒtW\ aa `Kn\ntIXn \ymtkm \n£n]vX:.

t{]mjnX`ÀXrIm ]c]pcpjZÀi\w ]cnlcXn. XZmcymw abm klmKXmw t{]£y Pm\mXzmcy]p{X:.

cmPm þ

bZn hn{]ky `Kn\o hyàa\ym `hnjyXn.

]ckv]cKXm temtI ZriytX cq]XpeyXm..14..

({]hniy.)

{]Xolmco þ PbXp `ÀXm. Gj DÖbn\otbm {_mÒW:, `«n\ym lkvtX aa `Kn\ntIXn \ymtkm

\n£n]vX:, Xw {]Xn{KloXpw {]Xolmcap]inX:.

cmPm þ ]ZvamhXn! In¶p k {_mÒW:?

]ZvamhXo þ `hnXhyw.

cmPm þ io{Lw {]thiyXma`y´ckapZmNmtcW k {_mÒW:.

{]Xolmco þ bZv ÀXmÚm]bXn.

cmPm þ ]ZvamhXn! Xza]n Xmam\b.

]ZvamhXo þ bZmcy]p{X BÚm]bXn.

(XX: {]hniXn buKÔcmbW: {]Xolmco N.)

buKÔcmbW: þ t`m:. (BßKXw.)

{]ÑmZy cmPalnjow \r]tXÀlnXmÀYw

Imaw abm IrXanZw lnXanXyth£y.

knt²f]n \ma aa IÀaWn ]mÀYnthmku

Inw h£yXoXn lrZbw ]cni¦nXw ta. 15.

{]Xolmco þ Gj `ÀXm. D]kÀ]Xzmcy:.

buKÔcmbW: þ (D]krXy) PbXp `hm³ PbXp.

cmPm þ (BßKXw) {ipX]qÀh Ch kzc:. ({]Imiw) t`m: {_mÒW! Inw `hX: kzkm, ]ZvamhXym:

lkvtX \ymk CXn \n£n]vXm?

Page 93: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 93

buKÔcmbW: þ AY Inw?

cmPm þ tX\ ln XzcyXmaky `Kn\nIm.

{]Xolmco þ bZv ÀXmÚm]bXn. (\njv{Im´m.)

(XX: {]hniXn ]ZvamhXo Bh nIm {]Xolmco N.)

]ZvamhXo þ GtXzXzmcym. {]nbw tX \nthZbman.

Bh nIm þ Inw Inw?

]ZvamhXo þ {`mXm ta BKX:.

Bh nIm þ ZnjvtSyZm\oa]n kvacXn.

]ZvamhXo þ (D]krXy.) PbXzmcy]p{X:. Gj \ymk:.

cmPm þ \ncymXb ]ZvamhXn! km£nam³ \ymtkm \ncymXbnXhy: Clm{X`hm\v ssc`y:, A{X`hXo

Nm[nIcWw `hnjyX:.

]ZvamhXo þ Bcy! \obXmanZm\oamcym.

[m{Xo þ (Bh nImw \nÀhÀWy.) At½m! `ÀXrZmcnIm hmkhZ¯m.

cmPm þ IYw almtk\]p{Xo? tZhn! {]hni Xza`y´cw ]ZvamhXym kl.

buKÔcmbW: þ \ Jep \ Jep {]thjvShyw. aa `Kn\o Jtezjm.

cmPm þ Inw `hm\ml? almtk\]p{Xo Jtezjm.

buKÔcmbW: þ t`m cmP\v!

`mcXm\mw Ipte PmtXm hn\otXm ÚmhmRvOpNn:.

X¶mÀlkn _em²ÀXpw cmP[Àaky tZinI:. 16.

cmPm þ `hXp, ]iymakvXmhXv cq]kmZriyw. kw£n]yXmw bh\nIm.

buKÔcmbW: þ PbXp kzmao.

hmkhZ¯m þ PbXzmcy]p{X:.

cmPm þ Atb Aku buKÔcmbW:, Cbw almtk\]p{Xo.

In¶p kXyanZw kz]v\: km `qtbm ZriytX abm.

A\bmt]yhtahmlw ZrjvSbm h©nXkvXZm. 17.

buKÔcmbW: þ kzman³! tZhy]\tb\ IrXm]cm[:

Jezlw. XXv£´paÀlXn kzmao. (CXn ]mZtbm: ]XXn.)

cmPm (D°m]y.) buKÔcmbtWm `hm³ \\p.

antYym·mssZÝ bpss²Ý

imkv{XZrjvssSÝ a{´nssX:.

`hZyXvss\: Jep hbw

aÖam\m: kap²rXm:. 18.

buKÔcmbW: þ kzman`mKym\ma\pK´mtcm hbw.

Page 94: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 94

]ZvamhXo þ Atlm Bcym Jeznbw. Btcy! kJoP\kapZmNmtcWmPm\mXyXn{Im´: kapZmNmc:.

XÑoÀtjW {]kmZbman.

hmkhZ¯m þ (]ZvamhXoap°m]y.) D¯njvtTm¯njvTmhn[th! D¯njvT, AÀYnkzw \ma

icoca]cm[yXn.

]ZvamhXo þ A\pKrloXmkvan.

cmPm þ hbky buKÔcmbW! tZhy]\tb Im IrXm tX _p²n:?

buKÔcmbW: þ Iuimw_nam{Xw ]cn]mebmaoXn.

cmPm þ AY ]ZvamhXym: lkvtX Inw \ymkImcWw?

buKÔcmbW: þ ]pjv]I`{ZmZn`ncmtZtissIcmZnjvSm kzmant\m tZho `hnjyXoXn.

cmPm þ CZa]n cpaWzXm ÚmXw.

buKÔcmbW: þ kzman³! kÀsshtch ÚmXw.

cmPm þ Atlm iT: Jep cpaWzm³.

buKÔcmbW: þ kzman³! tZhym: Ipie\nÀthZ\mÀYassZyh {]Xn\nhÀXXma{X`hm³

ssct`ym{X`hXo N.

cmPm þ \ \, kÀh Gh hbw bmkymtam tZhym ]ZvamhXym kl.

(`cXhmIyw)

Camw kmKc]cy´mw lnahZznÔyIpWvUemw.

alotaImX]{Xm¦mw cmPknwl: {]imkvXp \:. 19.

(\njv{Im´m: kÀth.)

Page 95: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 95

jjvtTmf¦:.

Bdma¦¯nsâ XÀÖa

(A\´cw Im©pIob³ {]thin¡p-¶p)

Im©pIob³ þ Gbv! BcmWv Cu kphÀ®tXmcWIhmS¯nsâ \ndkm¶n²yw DÅXm¡nbXv?

({]thin¨n-«v)

{]Xolmcn þ Bcy! Rm\mWv, hnPb. F´mWv sNt¿­Xv?

Im©pIob³ þ `hXo! Adnbn¨mepw Adnbn¨mepw. hÕcmPyw e`n¨Xn\m hÀ²nX{]`mh\mb

DZb\t\mSmbn«vþCXm almtk\sâ kao]¯p\n-¶v ssc`ytKm{X¡mc\mb Im©pIob³ h¶ncn-¡p-

¶p. BZcWobbmb AwKmchXnbm Ab¡s¸«n-«v, hmkhZ¯bpsS hfÀ¯½bmb

hkpÔcbpap-­v. c­pt]cpw IhmS¯n \nev¡p-¶p. F¶v.

{]Xolmcn þ Bcy! Imh¡mÀ¡v CXv ]änb tZitam Imetam AÃ.

Im©pIob³ þ F´m tZitam Imetam AÃm¯Xv?

{]Xolmcn þ Bcy³ tI«p-sIm-Åq. C¶v cmPmhnsâ sIm«mc¯nse almi¿bn Btcm hoW

hmbn¨p. AXp tI«n«v cmPmhcpfns¨bvXpþ-tLmjhXnbpsS i_vZw t]mse tXm¶p¶p F¶v.

Im©pIob³ þ F¶n-«v?

{]Xolmcn þ F¶n-«v AhnsSs¨¶v tNmZn-¨p-þ-F-hnsS\n¶mWv Cu hoWbpsS hcsh¶v. AbmÄ

]dªpþR§Ä¡v \À½Zm\ZnbpsS Xoc¯pÅ ZÀ`IfpsS CSbnÂ\n-¶v I­pIn-«nbXmWv.

CXp-sIm-­v Fs´¦nepw {]tbmP\aps­¦n cmPmhn\v \ÂIntb¡q F¶v. \evIs¸« B hoW

aSnbn sh v cmPmhv tamlmekys¸«pt]mbn. tamlmekyw XoÀ¶t¸mÄ I®ocn¡p-fn¨

apJhpambn cmPmhp ]dªpþ-tLmjhXo! \ns¶ I­pIn-«n. Ahsf ImWp-¶nÃtÃm? F¶v. Bcy!

CXp tbmKyamb AhkcaÃ. F§ns\bmWv Rm\dnbn¡p-I?

Im©pIob³ þ `hXo! Adnbn¨mepw, CXpw AXns\ B{ibn¨pÅXmWv.

{]Xolmcn þ Bcy! Rm\dnbnt¨¡mw. CXm cmPmhv sIm«mc¯nÂ\n¶nd§n hcp¶p. AXp-sIm-­v

ChnsS h¨pXs¶ Adnbn-¡mw.

Im©pIob³ þ `hXo! A§s\Xs¶.

(c­pt]cpw t]mbn)

an{ihnjvIw`w

(A\´cw cmPmhpw hnZqjI\pw {]thin-¡p¶p)

cmPmhv þ

AÃtbm ImXn-\n¼w sImSp-¡p¶htf! tZhnbpsS amdnS¯nepw aSn¯«nepw InS¶htf!

]£nKW§fm ]pc«s¸« Agpt¡mSp IqSnbhtf! \o F§s\ `b¦camb AcWy¯nÂ

Ignªp-Iq-Sn? (1)

Page 96: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 96

AXp am{XaÃ, AÃtbm tLmjhXo! \n\¡v Hcp kvt\lhpan-Ã. B X]kzn\nsb \o Hmcv¡p-¶p-

t]mepanÃtÃm?,

aSnbn-en-cp¯n hi§fn XgpInbXpw £oWn¡pt¼mÄ amdnS¯n sh v

kpJ¯n\mbmenwK\pw sNbvXXpw hnclmhØbn Fs¶ HmÀ v hne]n¨Xpw aäp hmZy§fpsS

CSbn kkvanXw Ft¶mSv ]dªsXÃmw \o HmÀ¡p¶pthm? (2)

hnZqjI³ þ A§v C\nbpw At§bäw ZpxJnX\mIcpXv?

cmPmhv þ Iq«pImcm! ]mSn-Ã, ]mSn-Ã.

hfsc¡meambn Dd§n¡nS¶ Fsâ kvt\lw hoWbm DWÀ¯s¸«n-cn-¡p-¶p.

bmsXmcphÄ¡mtWm tLmjhXn {]nbs¸«hfmbncp¶Xv B tZhnsb Rm³ ImWp-¶p-an-Ã. (3)

hk´I³ þ I­v thKw hcq.

hnZqjI³ þ A§v BÚm]n-¡p¶Xpt]mse.

(hoWbpsa-Sp- v ]pdt¯¡pt]mbn)

({]thin- n-«v)

{]Xolmcn þ cmPmhv hnPbn¡s«. CXm almtk\sâ ASp¡Â\n¶v ssc`ytKm{X¡mc\mb

Im©pIob\pw AwKmchXntZhnbm Ab¡s¸« hmkhZ¯bpsS [m{Xnbmb Bcy hkpÔcbpw

hmXn¡ \nev¡p-¶p.

cmPmhv þ F¶m ]ZvamhXnsb hnfn¡q.

{]Xolmcn þ A§bpsS BÚt]mse. (t]mbn)

cmPmhv þ almtk\³ s]«¶pXs¶ Cu hr¯m´w Andªpthm?

(A\´cw ]ZvamhXnbpw {]Xolmcnbpw {]thin-¡p¶p.)

{]Xolmcn þ h¶mepw h¶mepw cmPIpamco.

]ZvamhXn þ Bcy]p{X³ Pbn¡s«.

cmPmhv þ ]ZvamhXo! tI«n-tÃ? almtk\sâ ASn- p-\n-¶v ssc`ytKm{X¡mc\mb Im©pIob³

h¶ncn-¡p-¶p. hmkhZ¯bpsS hfÀ¯½bmb BcyhkpÔcbpw AwKmchXotZhnbmÂ

]dªb¡s¸«n-«p-­v. c­pt]cpw IhmS¯n \nev¡p-¶p.

]ZvamhXn þ Bcy]p{X! _Ôp¡fpsS kpJhmÀ¯ tIÄ¡p¶Xv F\n¡v hfsc {]nbamWv.

cmPmhv þ `hXn ]dªXv DNnXamWv. hmkhZ¯bpsS _Ôp¡Ä F\n¡pw _Ôp¡fmWv F¶Xv.

]ZvamhXo! Ccp¶mepw, Ct¸mÄ F´mWv Ccn¡m¯Xv?

]ZvamhXn þ Bcy]p{X! Ft¶m-sSm¸ancp¶mtWm C§s\ Ahsc ImWp¶Xv?

cmPmhv þ AXns\´mWv tZmjw?

]ZvamhXn þ Bcy]p{Xsâ asämcphÄ F¶XpsIm­v DZmko\w t]mse BIp-¶p.

Page 97: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 97

cmPmhv þ `mcymZÀi\¯n\v tbmKycmbhsc ImWn¡mXncn-¡p¶XmWv IqSpXÂ tZmjap­m¡pI.

AXp-sIm-­v Ccn-¡q.

]ZvamhXn þ Bcy]p{X³ BÚm]n¡p¶Xpt]m-se. Bcy]p{X! AÑt\m A½tbm Fs´¦nepw

]dbptam F¶p hnNmcn v Ct¸mÄ Rm³ ZpxJnXbmWv.

cmPmhv þ ]ZvamhXo! AXv icnbmWv.

F´mWv ]dtb­Xv F¶p hnNmcn v Fsâ lrZbw i¦mIpeambncn-¡p-¶p. F¶memIs«

I\yIbpw A]lcn¡s¸«p. AhfmIs« kwK£n¡s¸«Xpan-Ã. N©eamb `mKy¯mÂ

alm·mÀ¡pt]mepw tZmjap­m¡nb\mb Ch³ ]nXmhn\v tIm]ap­m¡nb ]p{Xs\t¸msebmWv. (4)

]ZvamhXn þ Imew kamKXamIpt¼m-Ä F´mWv c£n¡m³ Ignbm¯Xv?

{]Xolmcn þ Im©pIob\pw [m{Xnbpw hmXn¡ \nev¡p¶p.

cmPmhv þ thKw {]thin-¸n¨mepw.

{]Xolmcn þ A§v BÚm]n-¡p¶Xpt]mse.

(t]mbn)

(A\´cw Im©pIob\pw [m{Xnbpw {]Xolmcnbpw {]thin-¡p¶p.)

Im©pIob³ þ AÃtbm!

Cu _ÔpcmPys¯¯nbt¸mÄ hfsc kt´mjw. cmP]p{XnbpsS acWs¯¡pdn v

ho­ptamÀ¯t¸mÄ {]bmkw. AÃtbm tZh! A§sbs¡m­v F´mWv sN¿m³ km[n¡m¯Xv?

i{Xp¡fm A]lcn¡s¸« cmPyhpw H¸w tZhnbpsS Ipiehpw e`n¨ncp-s¶-¦nÂ? (5)

{]Xolmcn þ CXm cmPmhv. At±ls¯ kao]n¨mepw.

Im©pIob³ þ (ASp¯p sN¶n«v) Bcy]p{X³ Pbn¡s«.

[m{Xn þ cmPmhp Pbn¡s«.

cmPmhv þ (_lpam\t¯msS.) Bcy!

`qan-bnse cmPhwi¯n ]nd¶hcpsS D¶a\hpw XmgvNbpw \nb{ n¡p¶ F¶mÂ

_ÔphmIWsa¶m{Kln¡s¸Sp¶ B cmPmhn\v kpJw Xs¶btÃ? (6)

Im©pIob³ þ ]ns¶ AsÃ? almtk\\v kpJw Xs¶. ChnsSbpw kÀÆcptSbpw kpJs¯

tNmZn-¡p¶p.

cmPmhv þ (Ccn- nS¯n \ns¶gpt¶än«v) almtk\³ F´mWmÚm]n-¡p¶Xv?

Im©pIob³ þ sshtZlo]p{X\v CXv DNnXw Xs¶. Ccn-¸nS¯n Ccp-¶p-sIm-­pXs¶

almtk\sâ ktµiw tIÄ¡Ww.

cmPmhv þ almtk\³ BÚm]n¡pwt]mse. (Ccn-¡p¶p.)

Im©pIob³ þ `mKywsIm­v i{Xp¡Ä B{Ian¨ cmPyw XncnsI]nSn-¨p. Fs´¶mÂ,

Page 98: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 98

bmsXmcphcmtWm `ocp¡fpw Aiàcpambn«pÅXv, AhÀ¡v AhIfnÂ

DÕmlap­mIp¶n-Ã. Fs´¶m an¡hmdpw cmPy¯nsâ sFizcyw DÕmlimenIfmWv `pPn-

¡p¶Xv. (7)

cmPmhv þ Bcy! CsXÃmw almtk\sâ {]`mhamWv. Fs´¶mÂ, ap¼v Rm³ ]cmPnX

bmsW¦nepw ]p{X·mtcmsSm- v AXy[nIw emfn¡s¸«p. F¶m A]lcn¡s¸« I\yI ]n¶o-Sv

c£s¸«pt]mep-an-Ã. AhfpsS acWs¯¸än tI«n-«p-t]mepw F¶n A¶s¯t¸mse aaXbp­v.

DNnXamb Cu hÕcmPyw hos­Sp¡p¶Xn\v Cu cmPmhv Xs¶bmWtÃm ImcWw. (8)

Im©pIob³ þ CXmWv almtk\sâ ktµiw. tZhnbpsS ktµiamIs« ]qPybmb ChÄ ]dbpw.

cmPmhv þ AÃtbm At½!

]Xn\mdv A´x]pckv{XoIfnÂsh v tPyjvTbpw ]pWybpw \KctZhXbpw Fs´

{]hmk¯n ZpxJnXbpamb amXmhv kpJhXn Xs¶btÃ? (9)

[m{Xn þ tcmKnWnbÃm¯ cmÚn At§¡pw ]cnhmc§Ä¡pw kpJatà F¶t\zjn¡p-¶p.

cmPmhv þ FÃmhÀ¡pw kpJsat¶m? At½! Cuhn[amWv kpJw.

[m{Xn þ Ct¸mÄ A§v A[nIw ZpxJnt¡­.

Im©pIob³ þ ss[cyambncn¡q Bcy]p{X. acn¨pt]m-sb-¦nepw acn¨n-«nà almtk\]p{Xn.

Bcy]p{X³ A{Xtbsd A\pI¼bp­v. AsænÂ, acWkab v BÀ¡v Bsc c£n¡m³

Ignbpw? IbÀ apdnªpt]mbm Bcv ]ns¶ IpSw Xm§pw? C{]Imcw Nn n¨m h\§Ä¡v

XpeyamWv temIw. AXXv kabw hcpt¼mÄ \in¡pIbpw apf¡pIbpw sN¿pw. (10)

cmPmhv þ Bcy! A§s\bÃ, A§s\bÃ,

almtk\]p{Xnbpw Fsâ injybpw tZhnbpw {]nbbpamb AhÄ A\yP·§fnÂt¸mepw

F¶m- F§s\ HmÀ¡s¸SmXncn-¡pw? (11)

[m{Xn þ cmÚn Acp-fns¨¿p¶p-þhmkhZ¯ acn¨p. F\nt¡m almtk\t\m F§s\bmtWm

tKm]meI\pw ]meI\pw, AXp-t]mseXs¶ PmamXmhmbn AZytaXs¶ IcpXn-bn-«pÅXv. AXn-

\pth­nbmWv DÖbn\nbn-te-¡v hcp¯nbXv . Aánkm£nbmbn«nsænepw hoW ]Tn¡ms\¶

`mth\ \evIpIbpw sNbvXp. kz w Nm]ey¯m hnhmlawKfkq{Xw sI«pw apt¼ Ahn-Sp¶p

t]mbn. AXn\ptijw R§Ä A§bptSbpw hmkhZ¯bptSbpw cq]w Nn{X¯nsegpXnsh v

hnhmlhpw \S¯n. B Nn{X^eIw A§bpsS ASpt¯¡b¨ncn-¡p-¶p. CXp I­v kwXr]vX\mIq.

cmPmhv þ AÃtbm AXy´w kvt\lw \ndªXpw A\p-cq]hpamWv `hXnbm Acp-fns¨bvXXv.

Cu hmIyw \qdv cmPyw e`n¡p¶Xnt\¡mÄ {]nb¦camWv. Fs´¶m A]cm[w

sNbvXpsh¦nepw \½fn kvt\lw hnkvarXambn-Ã. (12)

]ZvamhXn þ Bcy]p{X! Nn{X¯nepÅ KpcpP\s¯ I­p hµn¡m\m{Kln¡p-¶p.

[m{Xn þ t\m¡q, t\m¡q cmPIpamco.

(Nn{X^eIw ImWn¨p-sIm-Sp-¡p¶p.)

Page 99: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 99

]ZvamhXn þ (I­n«v BßKXw.) lpw Bcy, hfsc kmZriyap­tÃm? (FÃmhcpw tIÄs¡) ChÄ

Bcysbt¸msebncn-¡p-¶n-tÃ.

cmPmhv þ kmZriyaÃ. AhÄ Xs¶sbs¶\n¡v tXm¶p-¶p. lm IjvSw!,

Cu kpµcamb cq]¯n\v B]s¯§s\ kw`hn¨p. Aánbm F§s\ Zln¸n¡s¸«p? (13)

]ZvamhXn þ Bcy]p{Xsâ ]IÀ v t\m¡n F\n¡v ChÄ Bcysbt¸msebmtWm AÃtbm F¶v

a\Ênem¡matÃm?

[m{Xn þ t\m¡q t\m¡q cmPIpamco.

]ZvamhXn þ (t\m¡n-bn-«v.) Bcy]p{Xsâ Nn{X¯nsâ kmZriyw sIm­v Rm³ a\Ênem-¡p-¶p-. ChÄ

Bcy¡p kam\bmWv.

cmPmhv þ tZho! Nn{Xw I­XpapXÂ {]k¶bpw H¸w sXÃv Nn´mIpebpw Bbn ImWp¶p.

F´mWn§s\?

]ZvamhXn þ Bcy]p{X! Cu Nn{X¯ns´ kmZriyapÅ HcphÄ ChnsS hkn¡p¶p.

cmPmhv þ hmkhZ¯bptStbm?

]ZvamhXn þ Bw.

cmPmhv þ F¶mev thKw sIm­phcq.

]ZvamhXn þ Bcy]p{X! Rm³ I\yIbmbncn-t¼m-Ä GtXm Hcp {_mÒW\m Fsâ

ktlmZcnbmsW¶v ]dªv \ymkcqt]W Gev n¡s¸«p. `À¯mhv Øe¯nÃm¯hfmbXn\mÂ

]c]pcpjZÀi\w CjvSs¸Sp-¶n-Ã. AXp-sIm-­v Fsâ IqsS hcpt¼m-Ä Bcysb Bcy]p{X³ t\m¡n

a\Ênem¡q.

cmPmhv þ

{_mÒWsâ ktlmZcnbmsWsW¦n atätXm HcphÄ Bbncn¡pw F¶Xv hyàamWv.

temI v ]ckv]capÅ cq]kmZriyw ImWp¶p-­v. (14)

({]thin- n-«v.)

{]Xolmcn þ cmPmhv hnPbn¡s«. B DÖbn\n-bn-epÅ {_mÒW³, Xsâ ktlmZcnbmsW¶p

]dªv \ymkw sNbvXbmÄ, B \ymkw XncnsI hm§m\mbn hmXn¡ \nev¡p-¶p.

cmPmhv þ ]ZvamhXo! B {_mÒW³ Bbn-cn-¡p-tam?

]ZvamhXn þ Bbn-cn¡pw.

cmPmhv þ s]s«¶pXs¶ B`y´tcmNnXamb kXvImcw \evIn B {_mÒWs\ {]thin¸n¨mepw.

{]Xolmcn þ cmPmhmÚm]n¡pw t]mse.

cmPmhv þ ]ZvamhXo! \obpw Ahsf Iq«n-s¡m­p hcq.

]ZvamhXn þ Bcy]p{Xsâ BÚt]mse.

(A\´cw buKÔcmbW\pw {]Xolmcnbpw {]thin-¡p¶p.)

Page 100: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 100

buKÔcmbW³ þ t`m. (BßKXw.)

cmPmhnsâ \·¡pth­n cmP]Xv\nsb Hfn¸n- v CjvSambncn-¡psa¶v a\Ênem¡nbn-«v

F¶m CXv th­hn[w sN¿s¸«p. Fsâ {]hr¯n k^eamsb¦nepw cmPmhv

F´p]dbpsat¶mÀ v Rm³ i¦mIpe\mWv . (15)

{]Xolmcn þ CXm cmPmhv. Bcy³ ASp¯psN¶ms«.

buKÔcmbW³ þ (ASp¯p sN¶n«v) Pbn¡s«, `hm³ Pbn¨mepw.

cmPmhv þ (BßKXw) tI« kzcamWtÃm CXv. (FÃmhcpw tIÄs¡) AÃtbm {_mÒW! A§bpsS

ktlmZcnsbbmtWm ]ZvamhXnbpsS I¿n \ymkambn G¸n¨n-cn-¡p¶Xv?

buKÔcmbW³ þ ]n¶ÃmsX?

cmPmhv þ A§s\sb¦n thKw hcq Ct±l¯nsâ ktlmZcnsb B\bn¡q.

{]Xolmcn þ cmPmhnsâ Iev]\t]mse. (t]mbn.)

(A\´cw ]ZvamhXnbpw Bh nIbpw {]Xolmcnbpw {]thin-¡p¶p.)

]ZvamhXn þ h¶mepw h¶mepw Btcy! Rms\mcp kt´mjImcyw ]dbmw.

Bh nI þ F´msW´mWv?

]ZvamhXn þ \nsâ ktlmZc³ h¶n«p-­v.

Bh nI þ `mKyw Ct¸mgpw HmÀ¡p-¶p­tÃm?

]ZvamhXn þ (ASp¯p sN¶n«v.) Bcy]p{X³ Pbn¡s«. CXm \ymkw.

cmPmhv þ aS¡ns¡m-Sp¡q ]ZvamhXo! km£nIfpsS km¶n²y¯n thWw \ymkw Xncn¨p \evIm³.

ChnsS am\\ob\mb ssc`y\pw Cu am\ybpw km£nbmbn«p­tÃm?

]ZvamhXn þ Btcy! Ct¸mÄ Bcysb Iq«n-s¡m­p t]mbmepw.

[m{Xn þ (Bh nIsb t\m¡n-bn-«v.) At½m! cmPIpamcn hmkhZ¯tbm.

cmPmhv þ F v almtk\]p{Xntbm? tZho! ]ZvamhXnbp-sam- v A`y´c¯nte¡v {]thin¨mepw.

buKÔcmbW³ þ AcpXcpXv t]mIcpXv. Fsâ ktlmZcnbmWnhÄ.

cmPmhv þ F´m \n§Ä ]dªXv? almtk\]p{XnbmWtÃm AhÄ.

buKÔcmbW³ þ AÃtbm cmPmth!

`mcXhwi¯n P\n¨h\pw hn\oX\pw Úm\nbpw ipNnbpw cmP[À½¯nsâ

BNmcy\pamWv A§v. AXp-sIm-­v _emev¡mcambn A]lcn¡phm³ AÀl\Ã. (16)

cmPmhv þ BIs«, cq]kmZriyw t\m¡ntb¡mw. bh\nb amänbmepw.

buKÔcmbW³ þ kzman Pbn¡s«.

hmkhZ¯ þ Bcy]p{X³ Pbn¡s«.

cmPmhv þ AÃtbm Zm buKÔcmbW³, Zm almtk\]p{Xn.

CXp kXyamtWm? AtXm kz]v\tam? AhÄ ho­pw F¶m ImWs¸Sp-¶p. At¸m-Ä

aps¼mcn¡Â Rm\nXp-t]mse Ahsf¡­v h©n¡s¸«XmWv. (17)

Page 101: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 101

buKÔcmbW³ þ kzmao! tZhnsb Hfnhn-Â Xmakn¸n- v Hc]cm[w sNbvXh\mWv Rm³. kzman

AXp £an¡Ww. (F¶p ]dªv Im¡ hogp¶p.)

cmPmhv þ (Fgpt¶ev n v.) A§v buKÔcmbW³ Xs¶tbm?

AkXy§fmb D·mZ§fmepw bp²§fmepw imkv{XZrjvS§fmb a{´§fmepw A§bpsS

{]bXv\§fmepw BWtÃm ap§n-t¸mb Rm\pw D²cn¡s¸«Xv. (18)

buKÔcmbW³ þ kzman-bpsS `mKys¯ ]n´pScp¶hcmWtÃm R§Ä.

]ZvamhXn þ AÃtbm Bcy Xs¶bmWtÃm CXv . Btcy! kJnIsft¸mse s]cpamdn BNm-

tcmÃwL\w \S¯nbXv AdnbmXncp¶Xn\memWv. AXp-sIm-­v Rm\nXm incÊp \an¡p-¶p.

hmkhZ¯ þ (]ZvamhXnsb Fgpt¶ev n v.) FWo¡q FWo¡q `ÀXraXo! FWo¡q, AÀ°n-¡p-

th­n kz´w icocw Xs¶ Dgnªpsh¨XmtWm A]cm[w..

]ZvamhXn þ Rm³ A\pKrloXbmbn.

cmPmhv þ Iq«pImcm buKÔcmbWm! tZhnsb F¶nÂ\n¶pw AIänbXv F´p hnNmcn¨mWv?

buKÔcmbW³ þ Iuim¼nsb kwc£n¡m\mbn am{Xw.

cmPmhv þ ]ns¶, ]ZvamhXnbpsS ]¡Â G¸n¡m³ ImcWsa´mWv?

buKÔcmbW³ þ ]pjv]I³ `{ZI³ F¶o BtZiI·mcm ]dbs¸SpIbp­mbn kzmanbpsS

]Xv\nbmbn `hn¡psa¶v .

cmPmhv þ CXp cpaWzm\pw Adnbptam?

buKÔcmbW³ þ kzman³! FÃmhÀ¡pw Adnbmambncp¶p.

cmPmhv þ AÃtbm, cpaWzm³ henb kq{X¡mc\mWtÃm.

buKÔcmbW³ þ kzmao! tZhn-bpsS hmÀ¯ Adnbn¡p¶Xn\pth­n am\y\mb ssc`y\pw Cu

am\ybpw C¶pXs¶ aS§ns¡mÅs«.

cmPmhv þ th­,. th­, ]ZvamhXntbmSpw IqSn \aps¡Ãmw H¶n-¨p-t]m-Imw..

(`cXhmIyw)

kmKcw hscbpÅXpw lnahm\pw hnÔy\pw IpWvUeambpÅXpw GImX]{XNnÓt¯mSv

IqSnbXpw Bb Cu `qansb \½psS cmPknwl³ c£n¡s«. (19)

(FÃmhcpw t]mbn.)

Bdma¦w Ignªp.

kz]v\hmkhZ¯w kam]n-¨p.

þþ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ

Page 102: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 102

MODULE II

MAJOR DRAMATISTS AND THEIR WORKS.

KALIDASA, BHAVABHUTI AND SAKTIBHADRA.

ImfnZmk³temI{]kn²n t\Snb kwkvIrXIhnbpw `mcXobalmIhnbpamWv ImfnZmk³.

bYmÀ°\mat[bw, PohnXImew F¶nhsb kw_Ôn¨ kzX{´amb Ømbnbmb sXfnhpIÄ

H¶pw Xs¶ CÃ. ImfnbpsS Zmk\mbXn\memWv ImfnZmk³ F¶ t]cp kn²n¨Xv

Fs¶msscXnlyap­v. _n. kn. Ahkm\iXIw sXm«v F. Un. ]Xns\m¶mw iXIw hscbpÅ

]e ImeL«§fpw ImfnZmksâ PohnXImeL«ambn Ncn{XImc·mÀ \nÀt±in¨pt]mcp¶p.

P·Øes¯¡pdn¨pw hyàamb sXfnhnÃ. F¶m At±l¯nsâ IrXnbmb taLktµiw

]cntim[n¨m P·tZiw DÖbn\nbmIm\mWv km²yX F¶ \nKa\¯nse¯mw. F¶mÂ

Dd¨p ]dbphm\pw km²yaÃ.

ImfnZmks´ IrXnIÄ

Ipamckw`hw, cLphwiw F¶o almImhy§fpw, taLktµiw, EXpkwlmcw F¶o

JWvUImhy§fpw, hn{ItamÀÆiobw, amfhnImánan-{Xw, A`nÚm\imIp´fw F¶o

\mSI§fpw iymafmZWvUIw F¶ ZWvUIhpw ImfnZmk³ cNn¨Xmbn ]dbp¶p. C¶v Cu

IrXnIsfÃmw Xs¶ e`yamWv .

Ipamckw`hw

]Xnt\gv kÀ¤§fpÅ kpZoÀLamb almImhyamWv Ipamckw`hw. tLmcX]ÊnÂ

apgpInbn-cp¶ inhs\ lnameb]p{Xnbmb ]mÀÆXnbn-Â A\pcà\m¡m\pÅ tZh\ntbmKw

\ndthäm\pÅ {ia¯n\nSbn ImatZh³ inh\m Zln¡s¸Sp¶Xpw ]mÀÆXn inhs\

{]m]n¡m\mbn ITn\ X]Êp sN¿p¶Xpw HSphn inh³ B I\yIsb hcn¡p¶Xpamb

IYIfmWv Ipamckw`h¯n hÀ®n¡p¶Xv. ImfnZmksâ tImafIev]\¡pZmlcWamWv

Ipamckw`hw. Cu Imhyw EXpkwlmcs¯t¸mse hkvXp\nÀt±i]cambn XpS§p¶p.

Poh\kw_²amb FÃm IeIfpw CXn kaRvPkambn kt½fn¡p-¶p. ta\IbnÂ

lnahm\p­mb ]p{Xnbmbn ]mÀÆXnsb hÀ®n¡p¶p. _meyImew IgnªtXmsS

]n\mI]mWnbmb inhs\ ]Xnbmbn hcn¡phm³ ]mÀÆXn Xt]m\ncX\mb inhs\ tkhn¡p-

¶p. Cu Ahkc¯n XmcImkpc\m ]oUn- n¡s¸« tZhm·mÀ AXn\p {]XnImcw

sN¿phm³ {_Òmhns\ icWw {]m]n¡p-¶p. AXn-\v inhsâ hocy¯n P\n¨ Hcph\pam{Xta

Ignbq F¶v {_Òmhv \nÀt±in-¡pIbpw a[pklmb\mb ImatZhs\

inh]mÀÆXokwKa¯n\mbn t{]cn¸n-¡pIbpw sN¿p¶p. ImatZh³ Cu ZuXyw GsäSp¡pIbpw

XrXobtemN\sâ ZrjvSntbäv `kvamhtij\mbn amdpIbpw sN¿p¶p. ]n¶o-Sv \ncmibmb

]mÀÆXn kzm`nemjw \ndthdp¶Xn\mbn X]Êp sN¿p¶p. X]Ên kw{]oX\mb ]cainh³

Ahfn Xr]vX\mIpIbpw k]vXÀjnIfpsS {]mÀ°\b\pkcn¨v lnahm³ ]mÀÆXnsb

Page 103: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 103

]cainh\p \evIpIbpw sNbvXp. hnhmltijw \hZ¼XnIÄ CjvSwt]mse hnlcn¡pIbpw

C{µsâ t{]cWb\pkcn¨v It]mXcq]¯n A\e\m XSbs¸«t¸mÄ B iw`phnsâ hocyw

[cn¡m³ IgnbmsX KwKbn \nt£]n¡pIbpw hocy¯nsâ tXPÊns\ Gäphm§m³

IgnbmsX Ahkm\¯n Ir¯nIbnse¯pIbpw Ir¯nI KÀ`w [cn¨v Ipamcs\ P\n¸n-

¡pIbpw sNbvXpsh¶mWv sFXnlyw. Ir¯nI¡p­mbXn\m ImÀ¯ntIb³ F¶ t]cv

kp{_ÒWy\p e`n¨p.

]n¶o-Sv ]pcµct{]cWsIm­v kvIµ³ XmcIs\ h[n¡p-¶p.

cLphwiw

]s¯m¼Xv kÀ¤§fpÅ ImfnZmksâ {]uVKw`ocamb almImhyamWv cLphwiw.

hmKÀ°cq]amb ]ctaizc]mÀÆXohµ\tbmsSbmWv cLphwialmImhyw Bcw`n¡p¶Xv.

hwiØm]I\mb cLphnsâ AÑ\mb Zneo]³, cLp, AP³, ZicY³, cma³, Ipi³, AXn-Yn,

kpZÀi\³, {[phkÔn XpS§n Ahkm\s¯ cmPmhmb Aán-hÀ®sâ cmÚnbpsS

KÀ`ØiniphS¡w ap¸Xp Xeapdbnse {][m\kw`h§Ä Nn{XoIcn¡p¶ almImhyamWv

cLphwiw.

sFizcyhm\mb tImkte{µ\mb Zneo]³ ]p{X\nÃm¯Xn\m AXn\p ]cnlmc¯n\mbn

hknjvTm{i¯nte-¡v sNÃpIbpw IpeKpcphmb hknjvT³ kpc`oim]amWv A\]XyX¡v

XSÊsa¶v a\Ênem-¡n-bn-«v \µn\nsb tkhn¡m\mtZin¡pIbpw kz´w c£¡mbn tZlw

kaÀ¸n¨ Zneo]\v ]p{X{]m]vXncq]amb hcw \evIpIbpw `mcybmb kpZ£nW A[nIw

sshImsX cLphns\ {]khn¡pIbpw sNbvXp. cLphnÂ\n¶pw AP\pw AP\nÂ\n-¶v

ZicY\pw F¶ {Ia¯n `qanbn AhXcn¡pIbpw cmPy`mcw GsäSp¡pIbpw sNbvXp.

ZicY³ \S¯nb ]p{XImtajvSnbpsS ^eambn cma³, e£vaW³, `cX³, i{XpLv\³ F¶o

]p{X·mcpw e`n¨p. cma³ koXsb hnhmlw sNbvXp. ]nXmhnsâ BÚ \ndthäphm³

]Xn\mep kwhÕcw h\¯n IgnbpIbpw AhnsS sh¨v cmhWs\ hIhcp¯pIbpw sNbvXp.

cma\v Ipi³, eh³ F¶o c­p ]p{X·mcpw e`n¨p. Ipi\v IpapZzXnbn AXnYn F¶ ]p{X\pw

Ah\pambn _Ôw ]peÀ¯n AánhÀ®³ F¶ cmPmhnsâ P·hpw cLphwi¯n ]dbp¶p.

\µn\o]cnNcymhÀ®\w, KÀ`nWnbmb kpZ£nWbpsS IY, cLphnsâ ZnKznPbhÀ®\w,

CµpaXokzbwhchÀ®\w, k`m, hk´w, h\w F¶nhbpsS hÀ®\w, arKbmhÀ®\w,

`KhÕvXpXn, `qtKmehÀW\w, koXm]cnXymKhÀ®\w, APsâ Atbm²ym{]XymKa\w,

PehnlmchÀ®\w, AXn-YnbpsS cmPym`ntjIhÀ®\w, AánhÀ®sâ ImatIfnhÀ®\w

F¶nh {Ia¯n cLphwialmImhy¯n Nn{XoIcn¨pImWp¶p.

taLktµiw

KoXnImhy]c¼cbn t{ijvTsa¶p hntijn¸n¡mhp¶ JWvUImhyamWv

]qÀtÆm¯c`mK§fn hn`Pn¡s¸« taLZqXw. 118 e[nIw ]Zy§Ä CXnep­v. kzmanbpsS

im]¯m \mSpIS¯s¸« Hcp b£³ \nemhn\m D±o-]n- n¡s¸«t¸mÄ ZbnXbpsS HmÀ½IÄ

Zo]vXamIpIbpw kz´w hnhc§Ä t{]bknsb Adnbn¡phm³ taLs¯ sXcsªSp-¡pIbpw

cmaKncn apX AfI hsc amÀ¤w \nÀt±in-¡pIbpw sNbvXp. cmaKncn-bnÂ-\n-¶v

B{aIqS¯nte¡pw, AhnsS\n¶v \À½Zbnte¡pw, AhnsS\n¶v th{XhXnbn-te-¡pw,

Page 104: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 104

AhnsS\n¶v hnZnibnte-¡pw, AhnsS\n¶v CSXpamdn hnimebnte-¡pw, AhnsS\n¶v

Ipcpt£{X¯nte¡pw, AhnsS\n¶v I\Je¯nte¡pw, AhnsS\n¶v ssIemk¯nte¡pw,

AhnsS\n¶v am\kkcÊnte-¡pw, AhnsS\n¶v AfIbnte¡pw F¶ \nebn amÀ¤s¯

kzoIcn¡phm³ taLt¯mSv \nÀt±in-¡pIbpw AfIbnse Krls¯ ]cnNbs¸Sp¯n ktµiw

ssIamdWw F¶p hÀ®n¡p¶ ImcyamWv taLktµi¯nsâ {]Xn]mZyw. Cu IrXn ]n¶o-Sv

]e ktµiImhy§Ä¡pw amXrIbmbn«p-­v. Imhy¯nsâ sshZÀ`ocoXn IhnbpsS

A]qÀÆhÀ®\m\n]pWXsb ]pjvSn-s¸-Sp- p-¶p.

EXpkwlmcw

Bdp kÀ¤§fnembn {Kojvaw apX hk´w hscbpÅ Bdp EXp¡sf kmwtKm]mwKw

hÀ®n¡p¶ JWvUImhyamWv EXpkwlmcw. Hmtcm kÀ¤¯nepw Hmtcm EXphns\ hÀ®n¡p¶

Cu Imhy¯n 153 ]Zy§Ä \m\mhr¯§fn Nn«s¸Sp- n-bn-cn-¡p-¶p. ImfnZmksâ

{]YaIrXnbmbn Nne kamtemNIÀ CXns\ hntijn¸n-¡p-¶p.

hn{ItamÀÆiobw

A©¦§fnembn ]pcqchÊntâbpw DÀÆinbptSbpw t{]a_Ôw hÀ®n¡p¶ \mSIamWv

amfhnImánan-{Xw. EtKzZ¯nse ]pcqchþDÀÆiokwhmZs¯ _oPam¡n ImfnZmk³

FgpXnbXmsW¶v hnizkn¡p-¶p. GtXm Hckpcsâ B{IaW¯nÂs¸« DÀÆinsb ]pcqchÊv

F¶ cmPmhv c£n¡p-¶p. XpSÀ¶v Ccphcpw {]Wb_²cmIp¶p. ]ckv]cw H¶ptNceneqsS

{]Wbkm^eyaSbp¶ ChcpsS PohnXIYbmWv Cu \mSI¯nsâ CXnhr¯w.

amfhnImánan{Xw

A©¦§fnembn kpwKcmPmhmb Aánan{XcmPmhpw kz]Xv\nbpsS tXmgnbmb amfhnI

F¶ \À¯Inbpw X½nepÅ A\pcmK¯nsâbpw AhcpsS IpSpw_PohnX¯nsâbpw IY

Nn{XoIcn¡p¶ kwkvIrX\mSIamWv amfhnImánan-{Xw. B ImeL«§fn \ne\n¶ncp¶

cmjv{SobkmaqlnIhnjb§sf Cu \mSI¯n ImfnZmk³ hfsc lmkycqt]W

Nn{XoIcn¨ncn¡p-¶p.

A`n-Úm\imIp´fw

Gg¦§fnembn iIp´fmZpjy´·mcpsS {]WbIY hÀ®n¡p¶ ImfnZmksâ

{]uVhpw hnizhnJymXhpamb \mSIamWv A`n-Úm\imIp´fw. hnizman{X\v ta\I F¶

A]vkcÊn P\n¨v IWzalÀjnbm hfÀ¯s¸«hfmWv iIp´f. IWzalÀjnbpsS

hfÀ¯p]p{Xnbmb iIp´fsb N{µhwiP\mb Zpjy´almcmPmhv KmÔÀÆhn[n{]Imcw

]cnWbn¡p¶Xpw ZpÀÆmkmhnsâ im]w \nan¯w cmPmhv KÀ`nWnbmb Ahsf hnkvacn¨v

XnckvIcn¡p¶Xpw ]n¶o-Sv A`nÚm\tamXncw I­t¸mÄ ]Ým¯m]hnhi\mb Zpjy´³

Iiy]m{ia¯nÂsh¨v ]Xv\ntbbpw ]p{Xt\bpw kzoIcn¡p¶XpamWv A`n-

Úm\imIp´f¯nse IYmkmcw. alm`mcX¯nse iIp´tfm]m-Jym\amWv Cu

\mSI¯nsâ CXnhr¯w.

Page 105: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 105

`h`qXn

F. Un. Ggmw iXI¯n D¯c`mcX¯nse ]Zva]pc¯n Pohn¨ncp¶ Hcp

\mSIIr¯mWv `h`qXn. AkvXn Z£nWm]tY ]Zva]pcw \ma \Kcw F¶

almhocNcnX¯nsâ {]kvXmh\bnÂ\n¶pw CXv \ap¡\pam\n¡mw. `h`qXnbpsS ]nXmhv

\oeIWvT\pw amXmhv PXpIÀWnbpw ]nXmal³ `«tKm]me\pamWv. ChcpsS IpSpw_w

ImhyIebpsS D]mkIcmsW¶pw `h`qXnbpsS ]qÀÆPÀ 15 t]À almIhnIfmbncp¶psh¶pw

almhocNcnX¯nsâ {]kvXmh\bnÂ\n¶pw a\Ênem¡mw. XZmapjymbWky X{X`htXm

hmPt]bbmPnt\m almIthx ]©ax kpKrloXamt·m `«tKm]meky ]u{Xx

]hn{XIoÀXnÀ\oeIWvTkymßkw`hx {ioIWvT]ZemRvQ\x ]ZhmIy{]amWtÚm

`h`qXnÀ\ma PXpIÀWo]p{Xx F¶XmWv almhocNcnX¯nsâ {]kvXmh\bnepÅXv.

efnXmZnXy\m (Ggmw \qäm­v) l\n¡s¸« btimhÀ½sâ sIm«mc¯nse

BØm\Ihnbmbncp¶p `h`qXn F¶p IcpXs¸Sp-¶p. ]Zva]pcw F¶ {Kma¯nemWv

Pohn¨ncp¶Xv. `h`qXnbpsS \mSI§fnÂ\n¶pXs¶ At±ls¯¡pdn¨pÅ hnhc§sfÃmw

e`n¡p-¶p. ameXoam[h¯n CXn `«IpamcneinjyIrtX ameXoam[th F¶p tcJs¸Sp- n-bn-

cn-¡p¶Xv CXn\v Dt]mZv_eIamWv. hnJymX\mb Ipamcne`«sâ injy\mbncp¶p `h`qXn

F¶pw CXpsIm­v \ap¡v IcpXmw.

`h`qXnbpsS IrXnIÄ

\nehnepÅ kmlnXykrjvSnIfpsS ASnØm\¯n `h`qXn aq¶p \mSI§tf

cNn¨ncp¶pÅq F¶\pam-\n-¡mw. ameXoam[hw, almhocNcnXw, D¯ccmaNcnXw F¶nhbmWv

cNn¨n«pÅ IrXnIÄ.

ameXoam[hw

]¯v Awi§fpÅ Hcp hnimeamb {]IcWamWv ameXoam[hw. kzIt]meIev]nXamb

CXnhr¯amWv CXn-\pÅXv. {][m\ckw irwKmcw. CXn-Â ameXnbptSbpw am[hsâbpw

{]Wbw hfsc kpµcambnI Nn{XoIcn¨ncn-¡p-¶p. buh\¯nepÅ D·mZw \ndª {]Wbs¯

Cu {]IcW¯n ck`mh]qÀ®ambn hnhcn¨n-cn-¡p-¶p.

c­pa{´namcpsS ]p{Xo]p{X·mcmb ameXn¡pw am[h\pw X½nep­mb A\pcmKamWv

IYmhnjbw. cmPmhv ameXnsb Xsâ [À½kNnh\p sImSp¡Wsa¶p \nÝbn¨p. ]s£

ameXn¡v k½Xambncp-¶n-Ã. am[hsâ kvt\lnX\mb aIcµX³ ameXnbpsS thj¯nÂ

{]Xy£s¸SpIbpw [À½kNnh³ hnhmlw Ign¡pIbpw sN¿p¶p. HSp-hn- Hcp

_p²k\ymknbpsS klmb¯m Imcy§Ä awKfambn Ahkm\n¡pIbpw sN¿p¶p.

t{]a¯nsâ DZm¯amb Iev]\sb {ZjvSm¡Ä¡v ]IÀ¶p \evIm³ Cu IrXn¡v

hfsctbsd Ignªp. [À½¯n\v hntcm[ambn \nev¡p¶ {]Wbs¯ kamP¯nsâ

lm\n¡pXIp¶Xpam{Xsa¶v Nn{XoIcn¨p-sIm-­v [À½mhncpt²m `qtXjp Imtamkvan `cXÀj`

F¶ `KhZvKoXmhN\¯n\\pKpWamIpw hn[w Nne ktµi§Ä \evIp¶Xnte¡mWv

ameXoam[hw sN¶Sp¡p¶Xv.

Page 106: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 106

almhocNcnXw

Bd¦§fpÅ almhocNcnX¯n {iocmasâ IYbmWv hÀ®n¡s¸Sp¶Xv. aq¶ma¦w

It]meIev]nXamWv. Almhocsâ NcnXw F¶p ]dªncn¡p¶Xn\m almhocXzw

Øm]n¡p¶Xn\mbn Ihn hftctbsd {]bXv\w sNbvXn«p­v. {iocma\v hncp²ambn IYbnÂ

Fs´¦nepw Imcy§Ä h¶n«ps­¦n AXv cmhWsâ t{]cWbmemsW¶mWv

almhocNcnX¯n Ihn Du¶n¸dbp¶Xv. DZm¯hpw hoc`mhklnXhpamWv CXnse

IYmX´phÀ®\w. almhocNcnX¯nse AMvKnckw hochpw aäpÅ irwKmcmZnIÄ

AwKck§fpamWv. {iocmas\ ChnsS BZÀi]pcpj\mbmWv Nn{XoIcn¨ncn¡p¶Xv. ChnsS

cma³ tZmj§fnÃm¯h\mbpw hntijn¸n¨ncn-¡p-¶p. DZmlcW¯n\v ChnsS _menh[w

]cntim[n¨m cmhWsâ klmbn F¶ \nebn cmhW³ _mensb bp²¯n\mbn

\ntbmKn¨Xn\memWv _mensb cma\v sImtính¶Xv. _menh[w sNbvXXn\m Hcp hiw

Nn´n¡pt¼mÄ A[mÀ½nIs\¦nepw BXXmbn F¶ \nebn [À½w Xs¶bmWv _menh[w

F¶v almhocNcnXw ]cntim[n¨m a\ÊnemIpw.

D¯ccmaNcnXw

GgwK§fnembn cmambW¯nsâ D¯cImWvUs¯ B[mcam¡n \nÀ½n¨ \mSIamWv

D¯ccmaNcnXw. cmasâ h\¯nÂ\n¶pw Atbm²ybnte¡pÅ h\{]XymKa\¯n\p tijw

cmPmhmbn XpS§n koXsb Xncn¨pIn«pw hscbpÅ IYbpw Ipsd Imev]\nIIYIfpw DÄs¡m-

Ån- v \nÀ½n- n-cn-¡p¶ Hcp \mSIamWv D¯ccmaNcnXw. `h`qXnbpsS {]Xn` kÀtÆm¨Ømbnbn-

 \nesImÅp¶Xv Cu IrXnbn-eqsSbmWv. Cu \mSI¯nsâ XpS¡¯n Nn{XZÀi\w F¶

Hcp Imcyap­v. AXn-\ptijw cmasâ FÃm {]mNo\Nn´Ifpw \ngen¡p¶ Xc¯n Nne

kt¦X§sf `h`qXn AhXcn¸n-¡pIbpw Cu kt¦X§Ä cmas\ ]e ]qÀÆIme Ncn{X§Ä

HmÀ½n¸n-¡p¶Xnte¡v hgn sXfn¡pIbpw sN¿p¶p. Atbm²ybnse cmasâ cmPym`ntjIw

sNbvX thfbn AXp \nco-£n-¡p¶Xn\mbn ZpÀapJ³ F¯pIbpw koXsb e¦bnÂ

cmhW\m Xmakn¸n-¡p¶ temI\nµm]camb Imcyw NÀ¨ sN¿pIbpw sN¿p¶p.

A`ntjI¯n\ptijw koXsb A]am\`oX\mb {iocma³ e£vaW\m hmevao-In-bpsS

B{iakao]w koXsb ]cnXyPn¡s¸« kµÀ`¯n koX¡v c­p ]p{X·mÀ P\n¡pIbpw

ZnKznPbkµÀ`¯n {iocma\pw ]p{X·mcpw I­pap«m\nS hcp¶Xpw hmevaoIn AXv {iocmasâ

]p{X\msW¶v ]cnNbs¸Sp- pIbpw Ahkm\w koXbpsS kao]s¯¯pIbpw sN¿p¶ Imcyw

hsc D¯ccmaNcnX¯n hfsc kmlnXy]cambn Bib¯n\v `wKw hcm¯ Xc¯nÂ

hnhcn¨ncn-¡p-¶p. CXn-Â IcpWckw {][m\amWv.

Page 107: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 107

iàn`{Z³

BÝcyNqUmaWn F¶ kwkvIrX\mSI¯nsâ IÀ¯mhmb iàn`{Z³ F¶ Ihn, Xncp-

hnXmwIqdnÂs¸« Ip¶¯qÀ Xmeq¡n sImSpa¬ hntÃPn- sN¶oÀ¡sc kzcq]w F¶

{_mÒWIpSpw_¯n PmX\mbn F¶mWv iàn`{Zs\¡pdn¨v ]dbp¶Xv.

`«\mcmbW\ptijw GXm­v F. Un Ggmw iXI¯nsâ ]qÀÆmÀ[¯n iàn`{Z³

Pohn¨n-cp¶p F¶v Ncn{XImc·mÀ hnebncp- p-¶p. i¦cmNmcycpsS Ime¯mWv iàn`{Z³

Pohn¨n-cp¶Xv F¶Xn\v Hcp sFXnlyw \nehnep­v:

i¦cmNmcyÀ ZnKznPbw sNbvXp k©cn¡p¶ Ahkc¯n sN§¶qcnÂsh¨v

iàn`{Z³ BNmcysc¡­v Xsâ BÝcyNqUmaWn \mSIw hmbn¨p tIĸn- p. A¶p

au\{hXambncp¶Xn\m i¦cmNmcyÀ \mSIs¯¡pdn¨v A`n{]mbsam¶pw ]dªnÃ.

A`n{]mbw ]dbmªXv Xsâ \mSIw tamiambXn\msW¶v sXän²cn¨ iàn`{Z³ Krl¯nÂ

sN¶v {KÙw Xobnen-«v \in¸n¨p. ]n¶osSmcn¡Â i¦cmNmcyÀ B hgn¡p hcnIbpw

iàn`{Zs\ hcp¯n At±l¯nsâ `ph\`qXn FhnsS F¶p tNmZn-¡pIbpw sNbvXp. `ph\`qXn

F¶ {]tbmKw BÝcyNqUmaWn c­ma¦¯nse Hcp tÇmI¯nepÅXmWv.

{Xn`ph\]pcnckym cmhWx ]qÀÆPtÝþ

Zkpe` CXn \q\w hn{iax ImÀ½pIky.

cP\nNc\n_²w {]mbtim sshctaXZvþ

`hXp `ph\`qssXy `qcnct£m ht[\.

F¶XmWv B tÇmIw.

{KÙw Aán¡ncbm¡nb Imcyw iàn`{Z³ i¦cmNmcysc Adnbn- p. F¶m FgpXn-

s¡mÅq F¶p ]dªv BÝcyNqUmaWn apgph³ Xsâ HmÀ½bnÂ\n-¶v i¦c³ ]dªp sImSp-

¯p. iàn`{Z³ kzIrXnbpsS ]p\Àe_v[nbn-Â k´pjvS\mbn.

BÝcyNqUmaWn

BÝcyNqUmaWn Gg¦§fpÅ Hcp kwkvIrX\mSIamWv. JcZqjW{]`rXnIfpsS

\n{Kl¯n\v tijw iqÀ¸WJ {iocmak¶n[n-bn- {]m]n¡p¶ L«¯n CXnhr¯w

XpS§p¶p. Aán{]thiw aqew koXbpsS ]mXn{hXyw AIf¦nXsa¶pI­ tZh·mcpw

\mcZalÀjnbpw {iocmas\ A\p{Kln¡p¶tXmSp-IqSn \mSIw D]kwlcn¡s¸Sp-¶p.

cmambWs¯ D]Pohn¡p-¶ps­¦nepw HuNnXyZo£tbmsS ]e hyXn{Ia§fpw cNbnXmhv

BÝcyNqUmaWnbn-Â hcp¯nbn-«p-­v. \mSI¯nse KZyhpw ]Zyhpw DuÀÖkzeamIp¶p.

iàn`{Z³ ]e IrXnIfpw cNn¨n«pÅXmbn ]dbs¸Sp-¶p. F¶m Ah ]eXpw C¶p e`yaÃ.

þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þþþ

Page 108: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 108

MODULE III

KERALA SANSKRIT THEATRE - KUDIYATTOM, CHAKYARKUTHU ANDNANGYARKUTTU.

tIcf¯nsâ \mSyss]XrIw ]cntim[n¨m At\Iw IeIÄ tIcf¯n \ne\n¶n-

cp¶Xmbn a\Ênem¡mw. Chbn ]eXpw t£{XIeIfmbmWv \nesIm­ncp¶Xv. IYIfn,

IqSn-bm-«w, NmIymÀ¡q¯v, \§ymÀIq¯v, ]mTIw, apSntbäv, IrjvW\m«w, sX¿w, ]SbWn

apXepÅ At\Iw IeIÄ CXn-\pZmlcW§fmWv.

IqSnbm«w

tIcf¯nse {][m\s¸« Hcp ZriyIebmWv IqSnbm«w. kwkvIrX\mSI§fpw

tIcf¯nse {]mNo\ A`n\bcoXnIfpw tNÀ¶pÅ Hcp ZriyIe F¶ \nebn CXn\v

hftctbsd {]m[m\yap­v. NmIym·mÀ t£{Xk¶n[n-bn-Â \S¯nh¶ncp¶ \mSIm`n\bamWv

IqSnbm«w. kwkvIrXamWv \mSI¯nep]tbmKn¡p¶ `mj. H¶ntesd IYm]m{X§Ä

H¶n¨`n\bn¡p¶Xn\memWv IqSnbm«w F¶p ]dbp¶Xv.

Nne¸XnImc¯n IqSnbm«s¯¸än {]Xn]mZn¡p-¶p­v. sN¦p«hs¸cpamfpsS Imew

apXevs¡ IqSnbm«ap­mbncp-¶p. `mk³, ImfnZmk³, iq{ZI³, lÀj³, iàn`{Z³,

IpetiJcs¸cpamÄ XpS§nb {]apJcpsS \mSI§fmWv IqSn-bm«¯n\p]tbmKn¨n-cp¶Xv. IqSn-

bm«m`n\b¯nsâ tI{µw Xfn¸d¼mbncp-¶p.

NmIym·mcpsS IYm{]kwKs¯ Iqs¯¶pw AXnsâ \mSIm`n\bs¯ IqSnbm«w F¶pw

]dbp¶p. Hcp hgn]msS¶ \nebn bÚ¯nsâ ]cnip²ntbmsS t£{X¯nÂsh¨v

\S¯nhcp¶ Cu Iebn NmIym·mÀ, \¼ymÀamÀ, \§ymÀamÀ F¶nhÀ AhchcpsS `mKw

hfsc {i²tbmsS \ndthäp¶p. NmIym·mÀ A`n\bn¡pIbpw, \¼ymÀamÀ angmhv sIm«pIbpw,

\§ymÀamÀ ]mSpIbpw Ipgn¯mfw ]nSn-¡pIbpw sN¿p¶p.

IqSnbm«¯n CS¡, IpgÂ, Ipgn¯mfw, angmhv, iwJv F¶o A©p hmZy§Ä

D]tbmKn¡p-¶p. Ahbn angmhn\mWv {]m[m\yw. ssIsIm­mWv angmhp sIm«p¶Xv.

AXn\memWv angmhp sIm«p¶ \¼ymÀ ]mWnhmZ\mbXv.

IqSnbm«¯nsâ Bcw`¯n awKftÇmIw sNmÃp¶Xpw {]mNo\amb KZy{]_Ôw sNmÃn

kZkyÀ¡p IY ]cnNbs¸Sp- p¶Xpw Np«nIp- p¶Xpw thjw sI«n-¡p¶Xpw \¼ymcpsS

sIm«n\p ]pdsabpÅ ]WnIfmWv. F¶m {]m[m\yw ]cnKWn¨v NmIymÀ¡v B«hpw \¼ymÀ¡v

sIm«pw \§ymÀ¡v ]m«pw F¶mWv ]dbpI.

Iq¯p \S¯p¶ Iq¯¼e¯n sh¨mWv IqSnbm«hpw \S¯pI. tIcf¯nse an¡

t£{X§fnepw Iq¯¼e§fp­v. AhsbÃmw `cXap\nbpsS \mSyimkv{Xhn[n{]ImcamWv

]WnXn«pÅXv. Iq¯¼e¯nsâ Hcä¯v AWnbdbpw AWnbd¡v sXm«p ap¼n- Ac§pw

_m¡n `mK§Ä ImWnIÄ¡v Ccn¡m\pÅ Ccn- nShpw AWnbd¡p ]n¶n arZwK]Zhpw

CS¯pw he¯pw AWnbdbnÂ\n-¶v Ac§t¯¡v {]thin-¡phm\pÅ IhmS§fpw

AS§nbXmWv Iq¯¼e¯nsâ LS\.

Page 109: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 109

Cf\oÀ¡pe, Ipehmg, Ipcp-t¯m-e, \nd]d XpS§nb awKf{Zhy§ÄsIm­v Ae¦rXamb

Ac§ v henb \nehnf¡nsâ ap¼nemWv NmIymÀ A`n\bn¡p-I. AhnsS NmIymÀ¡v Ccn¡m³

Hcp ]oTw h¨ncn-¡pw. BZyambn NmIymÀ Ac§t¯¡p {]thin¡p-t¼mÄ Hcp XncÈoe ]nSn-¨n-cn-

¡pw. IqSnbm«¯nsâ kaNXpc¯nepÅ cwKaWvU]¯n\p th­{X hen¸ap­mIpw.

aWvU]¯nsâ ]n¶n- arZwK]Z¯n CS¯pw he¯pw Agn-¡q-SpIfn tafw sIm«m\pw Xmfw

]nSn¡m\pambn c­p angmhpIÄ h¨ncn-¡pw. het¯ angmhn\p sXm«p-ap-¼n Ipd¨p het¯m«p amdn

\ne v ap­p aS¡n hncn- v AXn-en-cp¶mWv \¼ymÀ Xmfw ]nSn-¡pIbpw ]m«p ]mSpIbpw sN¿pI.

CSt¯ angmhnt\mSp tNÀ¶p \n¶p-sIm-­v CS¡ sIm«pIbpw IpgeqXpIbpw iwJp hnfn-¡pIbpw

sN¿p¶p. \Ãh®w I¯p¶ \nehnf¡n\p ap¼nÂ\n¶p-sIm­mWv NmIymÀ \mSIw A`n\bn¡p-I.

hmNnIw, BwKnIw, kmXznIw, Blmcyw F¶o \mepXcw A`n\b§fpsS kaRvPkamb

kt½f\amWv IqSnbm«w. \mSIIrXnIfnse KZy]Z§Ä kapNnXambn sNmÃp¶Xv hmNnIm`n\bhpw

FÃm AwK§fpw B]mZNqUw D]tbmKn v A`n\bn¡p¶Xv BwKnIhpw ck`mhmZnIfpsS kvtXm`w

hcp¯n A`n\bn¡p¶Xv kmXznIhpw thjhn[m\hpw cwK]cnjvIcWhpapÄs¡m-Åp¶Xv

BlmcyhpamIp¶p. IqSn-bm«¯n BwKnI¯n\pw kmXznI¯n\pamWv IqSpX {]m[m\yw.

BwKyw Im«n kvtXm`w ImWn¨`n\bn v hcp¶XmWv IqSnbm«w.

IqSnbm«¯nsâ Ipe]Xn ]Xns\«mw \qäm­n Pohn¨ncp¶ C«nb½³ NmIymcmsW¶v

Ncn{Xw ]dbp¶p. IqSnbm«t¯mSv IYIfn¡v hfscb[nIw _Ôap­v.

NmIymÀ¡q v

NmIymÀamÀ AhXcn¸n-¡p¶ Hcp IYm{]kwKIebmWv NmIymÀ¡q v. CXn-\v \mSIm`n\bw

Fs¶mcwiw IqSn-bp-­v. ]pcmW§fpw CXnlmk§fpw aäpw hnhcn¨psIm­v AhÀ N¼q

{]_Ô§sf Bkv]Zam¡n \S¯p¶ hmNnI{][m\amb Iem{]IS\amWv Iq v.

{]_Ô¡qs¯¶pw CXns\ ]dbmw.

{]_Ô¡q¯n Hscmä NmIymÀ am{Xta cwK¯p hcp¶p-Åq. B \S³ khntijamb Hcp

hnZqjIthjamWv [cn¡p¶Xv. Iq¯n NmIymÀ apJyambpw IY ]dbpIbmWv sN¿p¶sX¦nepw

hnZKv[amb BwKnI kmXznIm`n\b§ÄsIm­v B hnhcW¯n\p angnhp \evIp¶p. cwKthZnbpsS

]n³hi¯ncp-¶v \¼ymÀ \S¯p¶ angmhphmb\ Cu BJym\t¯bpw A`n\bt¯bpw sImgp¸n-¡p-

¶p. t£{Xhf¸n\p-Ån- Øncambp­m¡nb Iq¯¼e¯nsâ Ac§ntem t£{X¯n\It¯m

]pd¯p Xmev¡menIambn kÖoIcn¨ HcnSt¯m sh¨mWv Iq v \S¡pI. I¯n¨psh¨

\nehnf¡nsâ ]n¶n-Â \n¶p-sIm­mWv Cu IemhXcWw. hmNnI¯n\mWv IqSpXÂ {]m[m\yw.

IYm{]Xn]mZ\¯n\v B[mcambn kzoIcn¨n«pÅ Imhy¯nse Htcm ]Zyhpw KZyhpw F¶Ã Hmtcm

]Zhpw hnkvXcn¨pÅ hymJym\¯n\v hnjbam¡p¶p. D]IYIfpw at\m[À½{]Imi\§fpwsIm­v

NmIymÀ BJym\s¯ AhnkvacWobam¡p¶p. AXn-\nS¡v kµÀ`ap­m¡n

a\pjykm[mcW§fmb ZuÀ_ey§tfbpw kaImenIPohnX¯nse A\mimky{]hWXItfbpw

aäpw NmIymÀ Ipdn¡pwsImÅpw hn[w Ifnbm¡mdp­v. ]et¸mgpw k`mhmknIfn Bscsb¦nepw

Nq­n¡mWn¨psIm­pXs¶ Cu ]cnlmcw \nÀÆln¡m³ NmIymÀ¡p aSnbn-Ã. CXn\p

NmIymÀ¡pÅ kzmX{´yw s]mXpsh AwKoIcn¡s¸«n-«p­v. kwkvIrX]Z§Ä IeÀ¶sX¦nepw

kcfamb `mjbnepÅ NmIymcpsS BJym\w Btcbpw BIÀjn¡p¶XmWv.

Page 110: Drama And Kerala Sanskrit Theatre - University of Calicut ·  · 2012-10-10School of Distance Education Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 4 MODULE I SVAPNAVASAVADATTA OF BHASA

School of Distance Education

Drama & Kerala Sanskrit Theatre Page 110

\§ymÀ¡q¯v

NmIymÀ¡q¯ns\t¸mse AXn{]ikvXamb Hcp tIcfobcwKIebmWv \§ymÀ¡q¯v.

kwkvIrX\mSI]mc¼cyw DÄs¡m-Åp-sIm­v `mcX¯nse¼mSpw Cu ]mc¼cy\mSym`n\bIe

C¶v {]Ncn¨p hcp¶p. tIcf¯nse A¼ehmknIpSpw_¯nÂs¸« \§ymc½amcmWv

\§ymÀ¡q¯v AhXcn¸n-¡p¶Xv. 1500 hÀjw ]g¡w {]Xo£n¡mhp¶ Cu Iemcp]w

PmXobhyhØbnÂ-\n-¶v ]pd¯v IS¶Xv GXm­v Ccp]Xmw \qäm­nsâ D¯cmÀ[¯nemIWw

F¶v Ncn{XImc·mÀ A`n{]mbs¸Sp¶p. GImwKm`n\bamWv \§ymÀ¡q¯nteXv. IrjvWsâ

PohnXs¯ B[mcam¡nbpÅ {ioIrjvWNcnXw t]mepÅ {KÙ§fmWv \§ymÀ¡q¯nÂ

]cnKWn¡s¸Sp¶Xv. BwKnIw, hmNnIw, kmXznIw, Blmcyw XpS§nb \mSy¯nsâ

ASnØm\tcJIÄ A\pkcn¨mWv \§ymÀ¡q¯v Act§dpI. ssIap{ZIfpw apJ¯nsâ

`mh{]IS\hpw icoc¯nsâ emkyNe\hpw angmhnsâ AI¼SntbmsSbpÅ {]IS\hpw

D¨mcWip²n-tbmsSbpÅ kw`mjWhpw \§ymÀ¡q¯nsâ {]tXyIXbmWv. IqSnbm«¯nsâ

Hcp A\p_ÔIebmbn \§ymÀ¡q¯ns\ hntijn¸n-¡mw.

þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þ-þþ